\UUlU
HANDBOUND
AT THE
UNIVERSITY OF
TORONTO PRESS
1
€a\\TsAian at $tmx USS.
of
tbt'n (BttltewBtuul gisiorg.
t-Vrt v *
no- m
©xfo*b
HORACE HART, PRINTER TO THE UNIVERSITY
of
of
EDITED BY
THOMAS MILLER, M.A., Ph.D
PART II. u>^
4
b^
LONDON:
PUBLISHED FOR THE EARLY ENGLISH TEXT SOCIETY,
BY KEGAN PAUL, TRENCH, TRUBNEH & CO., Ltd.
PATERNOSTER HOUSE, CHARING CROSS ROAD.
M DCCC XCVI1I.
PR
HI9
#f % #Itr ^nglisjj ©trsion of
of
8Ife dJnjfoft § wfjU.
JT/ri/ INTRODUCTION
BY
THOMAS MILLER, M.A., Ph.D
LONDON:
PUBLISHED FOR THE EARLY ENGLISH TEXT SOCIETY,
BY KEGAN PAUL, TKENCH, TRUBNER & CO., Ltd.
PATERNOSTER HOUSE, CHARING CROSS ROAD.
M DCCC XCVIII.
CONTENTS.
PAGE
Introduction ix-xxiii
Various Readings 1—597
ERRATUM.
P. 170, line 30, 'Ca. 13), read ivinlonceastre.
INTRODUCTION.
This Part gives completely the variations of the existing MSS.
from the printed text. Fresh study of the MSS. enables me to
add some particulars of interest as to C. O. B. See Introduction
to Part I.
MS. C. The fresh hand which wrote leaves 35, 36 (Text 480,
20 to end), wrote also leaves 39-47 (the A. S. Chron. Gr). Page 34b
contains only twelve lines, the rest being blank. Consequently
the MS. may have originally ended here. The fragments of G. are
in more than one hand. Gr. is assigned to Canterbury (Earle), but
there is nothing to favour this supposition in the case of C. The
close connexion between the English Bede and the A. S. C. will
find further illustration in the text of MS. B.
MS. B. The scribe at the end of this MS. claims to have written
all (Introd. u. s.). He wrote all of one part. For I have found
that the MS. is in two portions, the first containing thirteen
quaternions and one leaf (up to end of p. 206), the second con-
taining eighteen quaternions (p. 207 to end). The hands are as
follows : I. p. 1 = Text 6, 4-13. II. pp. 2-190, 20= Text 6, 14 —
24, 23 ; 2, 1—6, 3 ; 24, 29—64, 5 ; 88, 28—240, 29 ; III. 190, 20
pegmaleah — 206 = Text 240,30 — 252, 3; 64,6 — 72,19 selmihtigan.
IV. 207 — end=Text 72, 19, gode — 88, 27; 252, 4 — end. I, III,
IV are by three separate scribes. The hands in IT. belong to
various other scribes. The illuminator's work in the two parts is
different in design, and where (rarely) carried out, different in
execution. Perhaps the scribe of I was illuminator for all the first
part. The scribe of IV fills in his own initials in the interrogations,
but the illuminations were not completed. The signatures of the
sheets in the two parts are independent ; the last signature marked
b
INTRODUCTION,
in the first part is M; the first in the second part is A on p. 222,
and then follow regularly B to R. The junction at pp. 206-207
is very evident. Mr. Warner of the British Museum kindly
insj^ected photographs of these pages, and dated the very beautiful
writing about 1030— 1040 a.d.
MS. O. Two styles are discernible in the hands, round and
pointed, but the subvarieties are not so distinct. There is a very
striking departure from these modes on p. 47 a (here only). This
scribe employs thin, upright strokes, with a flat topped <z, prolonged
verticals and occasionally clubbed tops, but d is bent back and
kept low ; all has an archaistic look. The full text will be found
in V. R. p. 226 f. The other hands interlace often on the same
page, nor is it always easy to discriminate exactly. The ordinary
pointed occurs on p. 69b throughout; see V. R. p. 63 ff. Round
shares p. 2 2b with pointed, which runs from compode (inclusive) to
the end; see V. R. p. 145. The pointed more frequently has 0
before nasals and J?cem in dative rather than pain. The round on
the whole takes the lead and prevails. From ioib on (= Text
320, 7) the pointed style recurs oftener. I have drawn up
a complete scheme of hands throughout, but feel uncertain as to
exact minor details, and withhold it.
An examination of the place names in the various MSS., and
comparison with the A. S. Chronicle, as well as the C(artularium)
S(axonicum) and C(odex) D(iplomaticus), has enabled me to
determine approximately the locality of each MS., and to confirm
the conclusion arrived at in the Introduction to Part I, that the
translator belonged to the North Midland district. In a paper,
which I hope to publish, on the Place Names in Bede's History,
I have given full details, and must here limit myself to a few
particulars and a statement of results. The translator or archetype
knew the North (not Cumberland) and Midlands, was unacquainted
with East Anglia, London, and the country south of the Thames.
All the MSS. betray ignorance of the extreme North. T. alone is
perfect in Yorkshire, and has local forms in Lincoln ; but the
South and East Anglia were not for T. familiar ground. B.
blunders in the North, and along the line of the Thames E. and
W., but has intimate local knowledge of the country lying in and
about Hants. In O. the variety of scribes and the numerous
erasures complicate the question, but the MS. may with confidence
INTRODUCTION.
XI
be assigned to S.W. Mercia. There can be little doubt that Ca.
belongs to the adjoining districts, and may be located not far from
Malmesbury. C. may, perhaps, be placed on the South Midland
border midway between E. and W. The defects in this MS.
hinder identification, but certain affinities are well marked \
By these affinities we may reclass the MSS. which, on other
grounds, fall under two recensions (I. T.B. II. CO. Ca.; see
Introd. Pt. I).
For 'Britain' A.S.C. A. has Breten always up to 601 (C. in
poetry under 937). Thence in A., and the rule in all MSS. Bryten.
For 'Briton/ however, A.S.C. A. has Brett- ten examples (G. only
three examples), last in 890 ; other MSS. Brijtt-. Orosius has
Brettas, Bret(t)anie, Brittannia, Brettania. Mlfric Bryttas. O. E. B.
chiefly Breoton, Bryten; Brett-, Brytt-.
The table shows all combinations of vowels in the syllables.
Britain
eo-o J eo-e
y-o
y-e
e-e
0-0
o-e
i-e
Briton
e
y
T. . .
0. . .
Ca. . .
C. . .
B. . .
55
39
92
11
9
5
J9
5
3
1
7
3
2
116
i2
1
1
1
26
3
2
1
24
54
58
Breoton, (never in A. S. C.) may be taken as Mercian; cp.
Sweet, H. E. S. § 431.
The early Brett- continues to be the Midland form. Bry- is
Southern.
Angl- &c, occur as (1) = ' Angle ' ; (2) ' English ' ; (3) as first
part of compounds ; (4) as second part of compounds (always -engl-).
The table shows the variations of Angel- ongol- in O. E. B.
The form Engle is, except as (4), very rare in O. E. B. ; it occurs
three times in T., always = (1) ; in MS. O. Ca. B. the use is
indiscriminate for (1) and (2). In A. S. C. Engle is used for
(2), except 596 B. C. 975 C. where Angle = 'English.' (In 975
D. E. Angle = ' Angles.') For (3) A. S. C. has (i) Angel,
(ii) Ongol, (iii) Ongel, (iv) Engel-, (v) jEngel- ; (i) being general, the
1 Latin names are cited from Sweet, 0. E. Texts ; and Holder's ed. of
Baedae H.E. 18S2, the A.S.C. from Thorpe and (for G.) Wheelock.
2 Wheelock, 6, 4.
b 2
INTRODUCTION.
others sporadic ; (ii) and (iii) once each in A. (G. only ongel) ; (iv)
and (v) in D. 787 (e), 836 (ce), 886 (ce). N.B. — <r = e is a character-
istic of D/s first hand. In all there are 200 examples of the
word prefixed in A. S. C, the second part being cyn always (except
F. 873 -scole). The collective examples of all MSS. in O. E. B.
amount to over 400 under heads 1, 2, 3.
0-0
o-e _
a-e
a-o j
T. . .
75
6
0. . .
1
17
64
Ca. . .
2
10
90
10
0. E. B. has -cyn, -]>eod, -cirice,
C. . .
2
18
-cyning, -cynriee.
B. . .
.
2
109
Z. . .
•
1
•
That ong- is Midland, ang- Southern, is clear from the A. S. C,
as well as from the ordinary usage of dialect \ iElfric has Angle =
' Angles,' Enyla deode = ' English/ E. land = ' England/ I have
excluded Engla (-e) land in A. S. C. which occurs in eleventh
century (about thirty examples). In O. E. B. it = ' 1. of Angles.'
* Northumbrian/ — In A. S. C. the first part is spelt norfian- or
norti- in these proportions : A. G. }£ ; B. \\ ; C. T\ ; D. ^ ; E. Jf ;
F. norti- only. In A. G. the forms begin to interchange in 867,
nordan- soon ceases, and norff-, already found 601, 625, is the sole
form. Nord- is therefore Alfredian and Southern : it is the form
in .Elfric. The proportions in 0. E. B. are T. 3T6 ; O. 4T° ; Ca. %5 ;
C. x-§ ; B. nord- only (-him- is found in O. (2), B. (11); -hum-
Ca. 1 ; -hem- Ca. 1). The isolation of B. and persistency in
Ca. are in striking contrast.
' Mercian/ — A. S. C. A. has Mierce to end of ninth century,
then for a few years Merce2; but from 922 on Myrce, which is the
prevailing South form (all MSS.). G. sometimes substitutes Merce
for A/s Mierce- (Merce in A. only 853 ; once also each in C. D. E.
1 From a.d. 901 0 before nasals — (i) disappears rapidly from South in
contemporary charters, but continues in Hereford and Worcester ; (ii) is
rare in A. S. C. MS. A. after 937, and throughout in MS. B. (ends 977). All
exx. from all MSS. 901-1025 give 0 to a = | A., ^ B.? rV C, TV D., ^ E.,
T|-5 F. ; (iii) continues in N. Mercia (Rush. Mt.).
8 'The lady of Mercia,' died 918.
INTRODUCTION. XI 11
F. ; but Myrce in A. four examples ; G. 23 ; in others passim).
iElfric has Myrce. The proportions in O. E. B. are as follows : T.
(all scribes) e always (ce twice) ; B. y always (i once) ; C. has e, y =
Y ; O. = f f (often eras, of e) ; Ca. = T«T.
It is clear that of the MSS. T. is most distinctively Midland, and
that C. comes next ; O. has a larger admixture of Southern forms,
and Ca. transcribing 0. introduced still more. B. is distinctly
Southern, and harmonizes closely with the later A. S. C. and
iElfric.
' London.' — The earlier A. S. C. prefers Lundenburh, the later
Lunden : the figures are A. B. G. = ^ (but years do not exactly
correspond); C. = JJ- ; D. = Jf ; E. = T3g ; F. = T3T. Lundenwic,
604 E. (P.), is an old form ; cp. C. S. 259 ; 494 ; 189 ; 335 ; 492.
But in the charters from tenth century on Lunden is the general
English form; cp. C. D. 280, 316, 685, 716, 759, 972, &c. [Londen
C. S. 152 is not original]. I find on Lundenbyrig C. S. 1296
(but also on Lundene) before 975. Lundentun once C. S. 171
(Heming). But O. E. B. writes Lundenceaster even for Lundonia
urbs, or Lundonia alone. Lundenburg is found twice; 4, 1, Ca.
B. = Lundoniensis, and 478, 7 C. B. ; -ceaster Ca. = Lundoniensis.
Allowing all weight for the influence of the Latin civitas, we still
must infer that the translator did not adhere to the Southern
usage ; he may have been influenced by the constant conjunction
in Eoforwieceaster, which is marked both in O. E. B. and A. S. C.
(A. B. G.). On the whole it may be concluded that neither translator
nor scribes had local knowledge of London. A curious error in B.
104, 16, where ealandburg is read for ealdor-, shows astonishing
ignorance. Can it result from a misconception of the fact stated
in A. S. C. 1 01 6, that the Danes made a new channel, and also
drew a ditch round the city 1
' Winchester/ — The A. S. C. varies much. The early form
wintan- survives in A. G. up to 982. But winte- comes in early,
A. G. 897, 909, 910 (wintan- G. 909). By the beginning of the
eleventh century wint- had come in (see B. 897), and win-
thenceforward prevails. Ninety charters at least have some form
of the name ; most are copies (Cod. Wint. twelfth century). But
thirteen or fourteen Latin are contemporary and give wintana, -ia,
-iensis usually, wentana, wentonia, wintoniensis very rarely. English
contemporary charters (C. S. 478, 630, 678, 702 ?)give winta- 854 ;
XIV INTB0DUCT10N.
wintan- 909; winte- 931, 934. English copies as a rule give
wintan- to end of tenth century, passim ; winta- rarely ; winte-
tenth century ; win- middle of eleventh century. iElfric has
wintan-, win-, wyn-. In 0. E. B. there are six examples thus dis-
tributed, wintan- C. 4, 0. 3, Ca. 4 ; winton- Ca. 1 ; winta- T. 2,
0. 1, Ca. 1 ; mint- B. 6. (0. has win- twice with tan above ;
wint- once with a above.)
I recall here the fact (Introd. Pt. I), that the translator used
a text akin to Latin I. So Wintacaestir read in Latin I. is probably
origin of T.'s (archetypal) form. C. has a usual tenth century
form. B. is local and eleventh century. 0. is ambiguous and
varies ; the two examples of win- are by the same hand ; the
other two differ. Ca. did not correct O. as he has winton-. Of all
B. alone is by other evidence associated with the neighbourhood.
It will be convenient to begin with B. in the attempt to arrive
at more precise local definition. The details will affect the position
of the other MSS.
I take Kent. All MSS. have Centlond (-ce-) twice 104, 15 ; 298,
28 ; B. has it in twelve other places (against all the rest), once with
a mistake (150, 2). The A. S. C. has Cent passim, but Centland in
MSS. C. D. 994, 1015. (A. B. very early, only in 457, 676.) The
charters have mostly Cantia ; Cent variously spelt, C. S. 412, C. D.
317, 715, &c; Centland I have not found. But this use of land as
affix is a feature in B. ; e. g. B. has Teneiland (O. Ca. blunder 56,
28), wihtland five times (others ealand). Now Teneiland is found
in A. S. C. MSS. C. D., so also wihtland in same MSS. often (I pass
over E. F. which copy). In charters Tenet (various forms) often,
Teneiland only C. D. 715, a.d. 1006 (forged). Thus B. of Bede and
C. D. of A. S. C. unite in a usage, which seems especially eleventh
century (cp. note on Engla land above). Tenet occurs in earlier
years of A. S. C. always, in Avhich also Wiht {ealand) is the usual
expression. The usage is not local to Kent, and B. blunders once
150, 2; and again 56, 25 (cetrice). But for the people of Kent
B. O. Ca. C. prefer rightly Cantware which is local. T. Cont. The
numbers are for a: o— T. ,%, C. \f, O. y, Ca. y, B. y. The
A. S. C. has a passim, o only 616, 851 (both A.). Here again T.
is remotest from the South, C. not so near as O. Ca. B.
The Latin Bede gives the etymology of Rochester, and the
L. MSS. treat the first element (hrofes-) as gen. always. Now
INTRODUCTION. XV
the English Bede has hrofes- in T. passim, 0. 8, Ca. 8, C. 2, B. i ;
hrofe- T. (fourth scribe) i, O. 2, Ca. io, C. 4, B. 13 ; hroue- B. 3
(only in capitula and by illuminator). But O. has es once, and s
once written above (see also 150, 15) ; in the first <case Ca. has
hrofes- in the second hrofe-. The A. S. C. has hrofes- A. G. (stops
894), B. 5, C. 3, D. 5, E. hrofe- B. 2, C. 2, D. 6; E.F. hroue-
E. F. The evidence of the charters is (i) hrofes- ninth, and in
Textus Roffensis (local) up to the end cf the tenth century, (ii)
hrofe- early in the eleventh century, CD. 929 (T. R.), (iii) hroue-
C. D. 975 (T. R.) after 1058. In fact hrofes- is earliest, hrofe-
belongs to later tenth and eleventh centuries, hroue- comes in
about middle of eleventh century (civitas hroui C. S. 418, late
copy ; also T. R.). We infer for B. an eleventh century date ; for
Ca. also remoteness from the spot. The other MSS. exhibit the
transition, T. being most archaic and probably most remote.
The name Selsey (Sussex) raises two separate questions. The
Latin is Seles (-ce-) eu, but in MS. II (Sweet) eu is also written ex.
This is the Saxon (cp. Geortes ei L. B.) form for the Northumbrian
eu, and the non-Saxon ea, which last is specially Kentish and
Midland, as I have shown elsewhere. The translator employed ea
mostly for eu, and therefore here. But the local form was always
Saxon, e.g. C. S. 1334 (orig. of a. d. 780) has Sioles aei (cei=ei),
C. S. 312 (a. d. 803) orig. seles egi ; eleventh century copy
seolesegiae. We find also ige, (C. S. 64, 132), eie, &c. The A. S. C.
980 (C.) has cet seolesigge. The Bede MSS. have C. 0. Ca. Seles ea.
O. Ca. Syles ea, B. Seolesig, cet Seolesigge (T. defect.). B. then alone
is local in the ending. But it seems certain that seo- (sio-) is also
local early, and in the eleventh and twelfth century. The Codex
Wintoniensis (twelfth century) has similar forms, siolucham (CD.
673), seolescumb, seolesburnan, sceolles uuille (C S. 741, 408, &c).
But selesdun is a Surrey name (C. S. 558), sylweg is near Worcester
CD. 1369. In 448, 17 B. departs from Latin and other MSS.
by reading cet seolesigge, where the context also is in close relation
with A. S. C C, both referring to the bishopric of Sussex. In
another passage (478, 20), also relating to the Sussex bishopric, B.
alters the text (reading sohton), to suit the circumstances of the
day. Now the first mention of a ' Sussex ' bishop, as such, in the
A. S. C is in 1038 C &c. ; cp. 980 1. c. These coincidences are very
striking. MS. C of the A. S. C is assigned to Abingdon, and the first
XVI INTRODUCTION.
hand (up to 1046) is very busy about 1030-40 (cp. Earle, Introd.
p. xxxvii). This is just the date assigned to MS. B.of Bede (see above).
As the crow flies Selsey is about 30 miles from Winchester, a place
known to B. (see above). Midway lies the Meon district (East M.,
West M., M. Stoke, K. Meon) with Old Winchester Hill. Now L. B.
has Meanuari (iv, 13 = 302, 16). T. O. Ca. C. follow this and write
Meanware. But Meon is the local form in all charters, except once
Mene in the forged Latin CD. 1067, taken from the English
C. D. 314 = 0. S. 553 (K. Alfred's will, copy about 1028-32). The
charters are about a dozen, nearly all from the Cod. Wint. Now
MS. B. alone has Meonware, and also has an emphatic variation in
the text/ is on westseaxena mcegfie 7 peode (T. 0. Ca. C. omit^" is
and nicegde 7). Now the Meon district is on the borders of Sussex,
and in the same passage (300, 30) there is a significant omission
of the words seo- Westseaxna, which place Sussex outside Wessex.
But Sussex had become a shire of Wessex (Green, Conq. of Engl.
p. 234). The scribe of B. is a thorough -going Wessex partisan, as
he alters seaxna in 168, 35 (rightly enough), and in 248, 17
(wrongly) into Westseaxna, and for fyrrestan 166, 26 (L. intimis,
= ' remote'), writes fyrstan. But a curious slip connects B. still
more closely with Winchester. In 468, 15 he substitutes Icenan
(the R. Itchin on which the town lies) for Tinan. The context is
speaking of a monastery dedicated to SS. Peter and Paul. The
famous monastery at Winchester so often mentioned in charters
had the same dedication.
In fact, MS. B. may be called the Wessex version of the English
Bede. The changes of themselves prove that the archetype was
not West-Saxon, and furthermore help to settle the locality of the
other MSS. by excluding them from B.'s country. Incidentally too
B.'s assigned date has been confirmed.
With the help of these fixed points, we can obtain further con-
clusions. B.'s ignorance of London has been pointed out above.
Tilbury in Essex written in L. Tilaburg (M.), Tillaburg (I. II, both
with one I above) appears in B. as Tiilaburh, i.e. with long i. This
leads up to the error in T. (226, 24) Tulaburh. The i is certainly
short, as the doubling of I shows, a spelling confirmed by the local
Tilling{e)liam C. S. 8, and C. D. 957. I may add at once that while
O. Ca. are correct here, they err in the adjoining Barking, as
their spelling Byrcingum, 282, 15, 20, has no local support. See
INTRODUCTION. XV11
C. S. 81, 87, &c. But Byrcmoere, C. S. 1037, is a Worcestershire
locality.
Still in this same county B. Ca. write correctly Pante as the
name of the B. Pant, for which Lat. has Pentce mut. (M.) Paente
(I. with erasure of first e) ; T. C. 0. Pente, doubtless archetypal.
Now Pantan occurs twice in Brihtnoth's Death (86, 97). The battle
of Maldon (A. S. C. 991) made the name Pante famous. We
get also here a test of dates for the MSS.
As we retrace the Thames upwards we find a confusion in B.'s
text about Chertsey (282, 14), which shows an ignorance as to the
local monastery, while he gives the form of name Ceortes eg, which
has best local support; cp. C. S. 558, and other charters (twelfth
century copies or later; see, however, C. D. 850). But when we
arrive at Dorchester (Oxon), five or six miles from Abingdon in a
straight line, we find a difference. Here B. C. O. Ca. have
Dorceceastre. But, in 168, 8 where T. has dorcot-, two letters are
erased in 0. before ceastre, and in 334, 27 where T. has dorcet-, 0.
had t, now erased. L. B. has dorcic, dorci. Two Lat. charters have
(i) dorcoccensis C. D. 691 (a.d. 995), (ii) dorcensis 698 (a.d. 998 Cod.
Wint.). iElfric has Dorcan-, the A. S. C. dorces- A. G. (636,
639), dorce- A. B. C. D. E. G., dorc- G., dorca- D. E. As MS. C.
(Abingdon) has dorce-, which is also generally supported, it may be
considered local. The spelling of T. has slight literary support, and
when compared with 0. must be taken as archetypal. But B. C.
Ca. alone are locally correct.
Along the west border of Oxfordshire, from the Bristol Avon
towards the Warwick Avon, stretched the district of the Hwiccas.
Glastonbury lies well to the south, but Malmesbury is close to the
frontier. The name of Glastonbury is not in Bede. But B. has
foisted it in three times for Lcestinga ea, and C. once (458, 11,
Wheelock). The A. S. C. has ' Glastonbury ' once in G. [A.] 688,
inC. once 1053 ; the other entries are eleventh and twelfth century
(D. E. F.). All entries without exception add some form of burh.
The same is true of the genuine charters in C. D. and C. S., always
-burh, never ea. B. and C. were therefore unfamiliar with both
districts.
Returning eastwards, we find B. at fault twice in the four ex-
amples oi Hwiccas, writing (98, 15) myrcna, and (302, 13) hwylcum.
The word occurs in the A. S. C. only in one year (800, A. hwiccium,
XVUl INTRODUCTION.
B. C. D. E. hwiccum), and though frequent in early Latin charters
and their copies, fell into disuse ; the forms with ci seem earlier ;
later copies too often drop h (C. S. 116, 134). Now MS. 0. has
once iviccia with h above. Here Ca. writes hwicca (336, 4). None
but B. deviate absolutely.
The remotest SW. point named in Bede is Malmesbury. No
word has a more vexed orthography in charters, A. S. C. and 0. E. B.
In C. D. twenty-four charters relate to this place ; Kemble marks
sixteen as forgeries. C. S. has others also; see especially Nos. 105
(grant by Pope Sergius, Latin, from William of M.)and io6 = A.S.
version of 105 ' from MS. Cott. Otho C. 1. Gospels, tenth century'
(but is the version tenth century 1). The place is associated (i) with
Maildulf a ' Scot ' as founder, (ii) with Meldum as founder, C. S. 105
— but the O. E. 106 has cet Meldum, (iii) with Aldelm as abbot, about
700 A. d. Hence a profusion and confusion of names, due in part
to the literary forger. Those that have ancient authority are the
following: — 1 . Maildulfi urbs, L. Bede. Hence Maldubiensis, Mael-
dubesburg, Maldubesberg, Malduberi, Maelduburi in a fourteenth
century chartulary. But C. S. 569 from W. of M. has the earlier
forms Maildubiensis, Mailduberi. 2. Meldumesburg C. S. 105,
Maldumes buruh, Mealdumes byrig C. S. 106.. Hence Maeldumes-
burg,Mealdwmesburg, Maldumesburg, Meldunesburg,Meldunensburg,
Maeldunesburg,Meldunensis, Meldunesburgensis, Maldunensis in the
fourteenth century chartulary. 3. Ealdelmes burh A. S. C. MSS.
C. D. 101 5. Hence in MS. F. I. Corpus Coll. Cam. (Wanley), a book
of the monastery is called a book aedhelmi, the stealing of the
book is a theft from aedhelm. 4. Then by ' contamination ' in
A. S. C. 1015 E. F. Mealdelmes byrig, and in Cod. Wint. C. D. 593
Mealdcelmces byrig. The O. E. B. MSS. have Maldulfes burgh O. C.
(archetypal ). A Idelmes burh B., Maldmesburh Ca. (T. defect.). Clearly
O. C. follow the Latin and the English archetype ; once more B. is
associated with A. S. C. MS. C. and has a literary or ecclesiastical
appellation. But Ca. has the real local name, which appears in the
fourteenth century in a still shorter shape as Malmesburg C. D.
27 1 =C. S. 470 ; but Ca.'s record is the earliest of the abiding local
form. There can be little doubt that, as Ca. gives us the earliest record
of the final name in so modern a shape, the scribe was familiar with
the locality. As we have seen above, Ca. is excluded from Hants,
but his knowledge extends to the Mercian Dorchester. His
INTRODUCTION. XIX
blunders exclude him from the North Midlands, his affinities and
variations point to S.W. Mercia. His correction of O/s hwiccia
suits date and place. The localization seems unquestionable. The
localization of O. rests largely on negative evidence. From the
North Midlands mistakes exclude the scribes. Essex, Kent, Sussex,
Hants (S. part) are unfamiliar ; so is Malmesbury. One scribe had
the local spelling for Winchester, but another hand (not Ca.) cor-
rected him : the reverse is the case as to Dorchester. The various
scribes and the corrector alike were at home among the Hwiccas.
The number of hands at work implies a large community, where too
there might be some who had at least visited other schools and great
centres (e. g. Winchester). Perhaps Worcester best fulfils these con-
ditions ; and the diverse currents of dialect meeting there, and
apparent in the local charters, reappear in MS. O. The affinities of
certain blunders, as already remarked in the case of Ca., point to
the same neighbourhood. Perhaps Ca. went to Worcester to copy
0. MS. Ca. is a very neat and scholarly MS., but a less costly one
than O., and adapted for more modest requirements. The survival
(after numerous corrections) of the Mercian e in 0. (see above and
Introd. Pt. I), and Ca.'s preference for y (Myrce), part off the two
MSS. as regards date and locality, and exhibit the victorious
advance of Southern forms.
The various scribes of B. unite in the consistent adoption of
Southern forms in leading proper names. Not less consistent
are the scribes of T., who yet in other points differ widely. (My
Glossary gives separate summaries, showing the distinotive work
of each scribe in T. in all debateable points.) The local knowledge
of T. cannot be proved to extend South of the Thames. Essex,
London, Mercian Dorchester are known by report or literary
tradition only. One variation would seem to imply knowledge
of Canterbury. In 106, 6 T. has fsere miclan cirkan, differing
from the Latin and the other MSS. which omit miclan. Against
this must be set the non-local form Cont- which is decisive as to
Midland origin, apart from other proofs. There is no failure
as to Hwiccas. An independent form Boncra (ioo, 18 ; cp. V. R.),
when compared with L. B. (Bancora M. with n above r; Boncorna
1. with a above first 6), certainly favours a Northern origin,
perhaps implies fuller knowledge. For Chester T. 0. have the
older form = Latin and A. S. C. MSS, A. G., while Ca. varies
XX INTRODUCTION.
(40, 31 ; 102, 29), and B. tends to agreement with C. (1000, 1016,
1055 — perhaps 894 ie = ei-). As to Lichfield (262, 11) T. is
earlier and more local; cp. Latin and C. S. 310; 312 (with
variants) ; Ca. varies (cp. 478, 7). B. agrees with A. S. C. before
1053 (except B. 716, which has Mercian affinities and agrees with
T.). Bede MS. C. writes wiccetfelda (478, 7) a bad error.
In Yorkshire, while B. O. Ca. fail repeatedly and badly (K.
Derwent, Lastingham, Catterick, R. Nidd, Leeds), T.'s sole failure
is characteristic. Even in the eighth century there was a difficulty
as to the lost town of Calcaria (332, 26) = Kcelcaestir (M.), written
IMcacestir (I.) and Faelcaestir (Namur MS.). 0. E. B. MSS. have
C Kaelca- [not Kaaelca-\ Ca. O. Kalca-, B. Cealca-, T. Kwelca-.
Some identify the town with Hcalaugh near Tadcaster, but the
suspicious approximation to Ilelcacestir (T.) may be an accidental
coincidence. The initial K is clearly archetypal (0. C. T.), and is
in striking contrast to general usage 1. Did Bede himself err in
forcing a local name into resemblance with the undoubted
Calcaria 1 T.'s mistake seems due to a misreading of open topped
a in Kaelca- (cp. C.'s reading). This was taken for u, and written w.
B.'s spelling Cealc- is a Southern interpretation, and corresponds
to forms in Sussex, Berks, Oxon (C. D. Index). O. Ca. may
have thought of Calcstanes mor (C. D. 764), calcbrac (291), both
close to Worcester, with the unbroken a-. In Notts B. fails
as to B. Trent (144, 14). O. has treotan (324, 15) with n above;
and treontan (144, 14) with 0 erased. Ca. trentan (-on). Perhaps
the proximity of R. trenta (near Evesham, C. D. 289, vol. iii.
P- 395~6) influenced the corrector and Ca. In A. S. C. treon-
tan A. G. 924, trentan C. D. 1013 (and also in E. here and
later).
When we examine Lincolnshire, we find for Lindsey T. C. writes
consistently Lindisse {-esse) ; 0. Ca. -esse and -ese, and Ca. once Lin-
desege. B. has Lindesege, -ig(g)e, even -iglande (242, 14). The
A. S. C. have lindesse up to end of tenth century. Lindesige begins
early in the eleventh century (D. first hand), Lindesege is late
eleventh century (C. 1066). But doubtless there was a confusion
between ge, ' district' (as in Su(frige= Surrey, &c), and ig, eg, ' isle.'
' Lincoln ' is also varied ; T. has Lindcylene, 0. has Lindcylene,
1 On the other hand it must be remembered that K for C is not unusual
in the Rushworth MS. of Mt.
INTRODUCTION.
Lincylene, Ca. Lindcylene, Lindcolene, B. Lindcylne, Lindcolne.
In the A. S. C. -coin- is an eleventh century form (C. D. E. F.).
The one original charter with the name, C. D. 956, is dated
1052 A. D.
' Partney ' appears as Peortan ea in T. O. Ca. B., but B. blunders
once into Peotan ; cp. Potwyll (Wilts) in C. D. 680. O. Ca. once
have Port-, a Worcestershire form in C. D. 560, 1220, but of course
elsewhere, and a natural substitution ; cp. A. S. C. 501. I have
found no other example of Peort-.
For ' Bardney ' T. O. Ca. B. have Beardan ea ; but T. has once
Bearda ea, a form supported by Berd'ea, the spelling of C. S. 268
(Ingulph of Crowland) in a signature closely following on Medes-
hamsted. We may sum up, and say that in the counties on the
North of Mercia T. is always correct, O. Ca. B. repeatedly
blunder, and Ca. B. often exhibit eleventh century forms.
The distance between Crowland and Peterborough is about eight
miles direct. Peterborough obtained its name Burh first in 992
(cp. A. S. C. 963), when the monastery destroyed by the Danes in
870 (A. S. C. cp. 963) was restored. In Latin and English Bede
(280, 26) the earlier name Medeshamstede is used, but with
a variation in Ca. and in T. Now Ca. writes -styde. This form
for -stede has been much discussed (Sievers, P.B. Beitrage; B.-Toller,
&c). I add that out of 150 examples in charters of words with
-stede suffixed, only six offer the variant -styde : (i) C. S. 506, 558 ;
CD. 657, all in the same locality within twenty miles of London
Bridge, borders of Surrey and Kent, (ii) C. D. 685, 853 (twelfth
century copies, Essex and Norfolk), (iii) C. S. 349 = 0. D. 202, from
Heming, with date 8 1 4, in which Dunhamstyde occurs in heading and
also in text. (But C. D. 680, Heming, after a.d. 972, dunhcemstedes.)
Ca. then followed a Worcestershire lead. But the variant in T. is
notable. 0. Ca, B. read ficette (J>e Ca.) gecweden is Medeshamstede.
But T. has cet Medeshamstede is cweden. T.'s order of words is not
uncommon in clauses which parenthetically indicate a proper name,
omitting the relative pronoun. (The Latin is quod dicitur M.)
But there is a difference in force, which is well exemplified in the
variant of B. 448, 17 when compared with A. S. C. 980 C, cet
Seolesigge ; see above. I have found no other example of cet M.
There was an estate with villages named Medeshamstede (C. S. 1 1 28).
In the interval 870-963, when nothing remained but ' old walls and
XXI 1 INTRODUCTION.
woods run wild' (A. S. C. 963 E.) to mark the monastery's site, the
change of expression would be natural in one familiar with the
place. Now the outer leaves of MS. T., as at present bound, con-
tain entries relating to the Benedictine Abbey of Thorney seven
miles ENE. of Peterborough; cp. C. S. 1297. The district
abounded in monastic establishments. In some of these T. may
have been written. The chief scribe was a careful scholar living
in a small establishment (Introd. Part I), and, apart from the
beautiful illuminations, confined to the early part of the work, his
book was planned on an inexpensive scale. We have thus an
indication as to place and date of T.
Owing to the fragmentary condition of C. I am unable to fix its
locality with precision. But it is certainly Midland, as shown by
usages as to ongel, &c. Also it has, like B., the blunder about
Glastonbury, showing ignorance of both North and South. There
is a bad blunder as to Lichfield, ignorance as to R. Pant (Essex),
Selsey, Meon. But the local form is given for Dorchester, and the
Hwiccas were not unknown (302, 13 ; 478, 17). A south central
position in Mercia seems indicated.
The inquiry has yielded these results. T. originated in North
Mercia, is most archaic of the MSS., and belongs to the tenth
century. MS. C. comes from South Mercia, MS. O. from the West
of Mercia, and both are on the confines of the tenth and eleventh
centuries. MS. Ca. is a copy of O., by a hand from the borders
of SW. Mercia made in the eleventh century. MS. B. is
associated with Hants, exhibits an eleventh century spelling, and
a certain affinity with later MSS. of A. S. C. (especially C). These
results confirm and extend the conclusions stated in the Introduction
to Part I.
The completeness with which the Various Readings are given
has enlarged this Part so much, that it is impossible to include
the Glossary in the present issue. The Glossary was completed
some time ago, and may, I hope, soon follow. I have given in it
summary statistics as to dialectical and grammatical variations, and
in T. carefully discriminated the work of the various scribes.
My best thanks are due to friends and others mentioned already
in Part I, to whose names I have the pleasure of adding those of
the Rev. J. R. Harmer (Bishop Designate of Adelaide), and Rev.
C. A. Pollock, Fellows of Corpus Christi College, Cambridge, and of
INTRODUCTION. XX111
Rev. C. A. Plummer, Fellow of Corpus Christi College, Oxford. The
carefulness of the Clarendon Press has lightened greatly the
heavy labour involved in bringing out this volume.
N.B. — For the sources of the Printed Text, see Introd. Pt. I,
p. xxii. Points are used to indicate erasures, in which case the
fact is expressly stated ; only occasionally to give the MS. punctua-
tion. Commas are printed as in MSS. and mark an intended
interlineation. Every variation (i, y, &c. &c.) is given.
VARIOUS READINGS.
TEXT FROM CA.
The capitula precede the praefatio. There is no title. Begins Dis
is = 6, 4. p. 18, line 8 begins Ic.
1. Ic — sende supplied in modern hand (WJieelockl). Left for
illuminator, whose work in this MS. was not carried out in
full. leofustan.
2. cining Ceoluulf. J?e. niwan. Seode. }?e sylfum.
3. rsedenne.
4. semettan to smeganne. ma . writenne. 7 getriwe.
5. fine. geornfulnesse. swij?e. gemende.
6. cwydas. alra. switSust.
7. maerra manne. forjram "Sis.
8. gehirejx onhireft. dcj.
9. ssegtS. gehiref.
10. hergeanne.
11. f te (p. 19). geJ>eo. ' tSe. gehitre dot under t.
o]?er nelle hu wile he wur<5an J?on gelsered.
12. Sinre j?eode.
13. fortSon J?e. cininge. gedauenatS. Seode.
14. ■£ Se pj. Paragraph at ic after vacant space of a half
line : capital I in ic.
15. comon.
16. arweorfta abbud Albinus.
17. wide. gelsered on.
18. swifmst. Seodores. bysc after which one letter
erased. abbud.
19. swij^ust.
20. eal. Sam.
21. Se. gefeodde. eal f> he on gewritum.
VARIOUS READINGS. PAGES 2~4.
Page 2. 22. gesegenum. fram leorningcnihtum. eadegan.
B. 23. Sc£ Gregorius (5a. eal f gemynd Ipe to cySanne wseron
onsende Jmrh norSelm (5one serestan meessepreost J?e on Lunden-
byrig wsere.
Page 4. 1. (p. 20) o(5(5e hyne. o(SSe mid seaftum.
B. 2- fram. J?issa. tiid (5e Angelcynn.
3. onfengon. ealdra. segnum.
4. tiid swi]x)st we gelyfdon 7 geleornedon. writat. 7
of leorningchintum.
5. eadegan. hwylcum cininge ■f (Son.
6. myngunga.
7. 7 J^urh norShelmes. segena. swi(5e.
8. fram ghwylcum byscpum. gehwylcum cininga.
9. eastseaxena 7 westseaxena 7 eastenglena 7 noiShymbra.
10. f>urh Albinus 7 swiSost. gejmstlsecte.
11. wore onginnan. for d in danielis originally only o.
12. (5aes arweor}?an Wessexena byscpes. git lifiende is.
13. ymbe Westseaxe.
14. wihtland swi(5ost he sende. 7 Surh Cedde )?on arweortSan
Myrcna bysceopes ymb Myrcna <5eode.
16. (p. 21) ond eac ymbe. byscpa. forSfore we geac-
sodon fram Sam gebro(5rum.
17. sylfe.
18. Ipe lsestSinga eow. )?a (Sing.
19. we "Sa on. gewritum ottye segenum.
20. gesegnum. arweorftan.
21. ond f te on Lindesige. ymb.
22. <5urh. Jrses arweortSan byscpes cynebryhtes, 7 (Surh.
23. oftra licgendra. getwra f we geleornedon ond eac.
24. NorcShymbru geacsodon ymb.
25. o]> tSisne. nales.
26. gej>eahte. gesegenum tinrim. }?a tSa jring.
27. let. unwriten.
28. 7 f ic. balegan. CuSberhte.
29. jnsse bee of>]?e on o(5re his daeda 7 his lifes. serest manna of.
30. pe ic (j). 22). j?am brotSru.
31. ciricean set lindesfarene sume.
32. getrywra. gesegene. toihte.
S. 22. cynebrytes.
29. bee his dseda.
31. lindesfearona ea.
VARIOUS READINGS. PAGES 6-8.
Page 0. I. eacSmodlice. halsi.
jj 2. ymbe J>is elles hwaer on of>ere. gehyre.
3. o(5wite. Incipiunt etc not in B which begins on its first
page : Dis is seo gesettnes tSisse Brytene ocS Hibernia. The
numbers I-IV are not given on first page {scribe 1). They begin
on second page with V and are continued toend o/p. 1 6 (CXIIII).
The numbers and next letter are by the illuminator who has
made occasional mistakes. They are in red and run con-
tinuously. On the first page and occasionally later he did not
complete his work.
4. Dis to eerran capitals, D ornate. ea in ealandes on
erasure. on heora (Sam serran begangam.
6. begins aette se and so in lines 8, 12. aeresta. brytene.
8. aeftera rowara. waes haten.
9. ealand. f>a igland. rowara cyneodme.
10. uespasianus. wihtland t5a romanescan (sic) cynedome
underj^eodde.
12. heleutherio (be later hand 1).
13. bine f he cristendom lufude 7 eac he hit abaed.
14. from V onwards the initial in vermilion follows the Roman
numeral. VI is joined to Yand reads continuously, so that VII
(Ca) is numbered VI in B and so on. Scribe 2 begins V
J>aette. V (p. 2) f)8ette seuerius. brytene. 7j>amid.
toscead. o(5rum unatemedum.
16. .e diocletianus rice J>aet (B added in a modern hand).
17. VI Scs. Srowung. J>a in (5a ylcan tld. dryhtne hira.
19. VII J>aette f>a. ehtnes. cirice. brytene f heo
sum faec sybbe.
20. arrianescan.
21. VIII •)> te rixiendum.
22. brytene cenned. miclum vverede. in gallia rice.
23. Villi $ te ricsiendum arcadio. gyfe.
25. X f te rixiendum. gratianu'. constantinus. in
brytene acennede.
26. on brytene ofslagen. se oJ?er tSaer waes in.
27. XI jrte. fram scottum 7 peohtum. hi Sa to. him.
C. S. 3- ocSwite.
6. aeresta.
Page 8. 1. XII f te rixiendum. tidum Paladius. bisceop.
B.
2. gelyfendum seottum in crist 7 Bryttas.
3. fra XIII -J aetsio (sic), line begins XIII •}> aetsio (last line of p. 2
in B). |?am cinige. him. (p. 3) biddende
n
(ende added later). nsenige naefdon.
b 2
VAEIOUS READINGS. PAGES 8-1 0.
Page 8. 5. XIII •)> te mid )?i maran hungere genyddon J>a elf>eodian,
jjb after J>a one letter erased.
6. hira gemaeium adrifon. Sam micel eorSwaestm 7 fyrenlust.
7. gehroro. wseron fylgende setter.
9. XIIII -fte ongelj?eod was. fram bryttum in brytene.
10. hi. weoSerweardan feorr. nales sefter.
11. hie waredon wiS him.
12. hwyryfdon wijp. hieora geferan.
13. XV fie. sie namon.
14. hira. mann.
15. XVI fte Germanus se bysceop. brytene. scipe
serest wass 7, erasure of one letter hefore waes.
16. (5a pelagianuscan hyrnesse.
17. maegne.
18. XVII f. ilea. dohtor.
19. sefter Sam to (above) modern (V). 7 Saer.
20. onfeng to reliquias omitted. halgra.
s
21. oSera mani.ra (63/ erasure out o/martyra).
22. XVIII f se ilea bysseop for San. untrunesse J?ser waes
gehsefd 7 Sa.
23. (p. 4) husa gebindende adwaescde.
24. fmrh gesyhSe fram. gehaeled.
25. XVIIII -|te. byscopas bryttum.
26. ham.
27. XX f sprutendum first u altered into y, awd alteration partly
erased again. f>am twigum Sees palegianescan wales
germanus.
28. suero. brytene. com merest Sam.
29. aefter J>am.
30. genySeredum ge geac gebetum Sam )>e dwolmannum he him.
32. XXI j?te. tiid. fram utgefeohtum.
33. hi sylue Sraeston. inngefeohtum. manegum mannum.
sylue.
C. S. 5- nyddon J>a etyeodian.
7. gehrero.
C. W. 28. healtan.
Page 10. 1. XXII f. halega. agustinus.
B n
2. munenecum. on angelSeode. bodiende.
3. swilce. mid trumum aerendge write hi gestrangode.
4. fram San.
5. XXIIII f agustinus was. brytene. on tenet land
cantwara.
VARIOUS READINGS. RAGES IO-I2.
Page 10. 6. geleafan.
B. 7. swa be his leafan. bodiende on cent eode.
8. (jp. 5) XXV f. agiistinus in Cent. frymftlican.
ciricean.
9. lare. onhergende 7. cininges byri byseop.
10. XX first X defaced. f. bysceop. onbead. Sa.
11. Sa <5e in brytene. samod. 6am nedf>earnicum after
ne (me letter erased.
12. andsware.
XII
13. X. f. agustine. pallium. fultum.
14. laerane.
XIII
15. number covered and defaced (X^). ?e<5elbyrihte. J)am
cininge.
16. j?te agustinus. ciricean.
17. petres (& for et : cp. 10, 30). getimbrede.
mi
18. X rest covered. fte agustinus. ciricean. geworhte.
19. cininges.
20. XXX fte agustinus. (5sera.
21. getimbrede.
1
22. XXX fte ajftelfrytS norShynibra cining. ofercom.
angelcinnes. adraf.
24. her endiat J>a capituls (sic) <5aere forman bee (ca^s).
25. her onginnat $a cafitulas fsere oftre bee (caps).
26. (p. 6) XXXI . e forSfore fes eadegan (26 aZ/ capitals vacant
space for B.)
27. XXXII fte agustinus. byssceopas. rihtgeleafulre.
28. manude geeacnedum beforan. heofonlieum.
29. hi forhohgende sefterfylgde.
in
30. XXX fte he agustinns mellitum ac iustum (ac may be & = et).
31. forSfore.
mi
32. XXX f laurentius. efenbiscpum. was maniende.
C. W. 7. eode.
Page 12. 1. annesse j?a3ie. ciricean.
B.
d
2. healnesse (d and tick modern 1) mellitus. com.
mi
3. XXX ForSferedum fam cininigura. sebyrhto. hyrc
i
(sic) aefterfylgendas. dioflgildas tblgende for \>&m mellitus.
bysceopas. britene gwiton.
VARIOUS READINGS. PAGES 12-14.
sercebyscp gecSread fram fam aple.
ecirde. 7 mellitum — gecyrdon omitted.
arcebyscop geworden tSa legeas.
Page 12. 6. XXX f .
B. 7. cining.
VI
9. XXX f mellitus sefter
10. adwaeste.
VII
11. XXX 7 fpser com paulinu' him godspellade
12. (p. 7) otSrum mannum.
13. halegu gerynum.
VIII
14. XXX f. (5one
vim
16. XXX.
cining.
17. onfangnesse.
18. LX fte. eadwine.
gefullade.
20. LXI f maegtS (g late insertion).
21. XLII fte paulinus. lindesigge.
onsendum gewritum trymede.
ealdormannum.
23. XLII Be Ssere sibbe 7 smiltnysse.
11
24. XLII. forSfore. Sees byscsopes (dotf, opes later)
fore. gecoren.
(5eode. paulinus.
bodiende.
rices cyninges.
7 past
25. fram palino (v cmd dots late).
aerendgewritu.
fram omit.
on omit.
lindcylene.
26. 7 J>83t. 'Sam.
28. XLV fte ofslagenum.
n
begun e) cinige.
V
29. pallinus (v late).
o
30. byscpstl.
3 1 . her on endaS J?a capitulas Saere aefteran bee (caps).
32. her onginnat J>a cap Saere III bee (caps).
pallium,
myrcna (y out of
Page 14. 1. XLV. ^ET Sa space for D.
B. cyninge.
2. (p. 8) (Seode.
3. cining 'Sara.
4. XLVf.
5. aidanum.
6. bysceopsetl.
in
7. XLU.
mi
8. XLV.
Oswaldes.
10. L fte.
cming.
him on.
aefterfylgende Eadwine
scotta.
ealande.
bysceop.
life. byscpes.
seufaestnesse. arfaestnesse Sees cininges
maeg}> was bodiendeum wesexna. byscpe.
VARIOUS READINGS. PAGES 14-16.
Page 14. 11. onfengon. fefterfylgendum. agelbrytto 7 euleutherio.
B_ 13. LI j3te. cining erconbryht. deofolgild.
14. toworpenne. ercongotan. seSelburhe. gehal-
gode fsemnan.
16. LII f. ofslagen was Oswald se cinig.
1 7. gelomlico wundorgeweorc.
1 8. wegfarendes manes. was. sefter.
20. LIII f on Ssere. fremiende.
21. LIIII f. reliquias heofenlic leoht ealle (p. 9).
oferstandende.
22. J>8et omit. weeron set his reliquium.
24. LV f. byrgende unlytel cnit. lenctenadle was
geacnocd (sic).
26. LVI fte. sum man fram deaj?e (ends line) LVII f set his
reliquium wear (5 gehseled.
in
28. LU fte forSferendum. (number wrong : cp. 16, 8). 'Sam
byscpe itham fore him onfeng set hroueceastre biscpsetl.
29. eaSmodnesse.
30. cininges. welhreoulice (reou on er). ofslagen.
mi
31. LU f . bysceop aidam "5am scipfarendum. storm
toweardne ssede (d out oft). him. ]mm. Son.
C. W. 20. myl deest in aliis MSS. (.-. C = CA? B has myl).
C. S. 31- foressegde.
Page 16. 1. LX "j?. bysceop f togewegene. Ssere.
B 2. burge biddende aweg onwende.
3. LXIfte.
4. cristenu,
5. LXII j3te easseaxan (ss on er) Sone. Sone Se hi.
n
6. sybrihte. cynige. geornfulnesse.
7. IpsdB cininges. him. onfeng.
8. LXII f (this repetition corrects the order). se ylca Cedde
bysceop onfunde fram Sam cininge a}?elwolde.
9. (p. 10) mynster. halegum gebedum 7 fsestenum dryhtne
gehagode (sic). forjrfore.
mi
n. LX fte mircna. heora cininge.
n
12. cinig. for Sam sealde him.
13. for godes lufon ehta. 7 XII. bocland to fam mynstre
sealde 7 forgeaf.
15. LXV fte ecgbyrht. halega. angelcinnes cynne acened.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 1 6-1 8.
Page 16. 1 6. munuclic lif. on hibis.
jje 17. LXVI j3te fortSferedum. wilfrij?.
18. 7 t5ser. 8eJ>elbyrhte 6am bysceope. 7 ceaddan (dot).
wessexum. fram. bysceope. norfthimbrum.
20. byscpe.
VII
2 1 . LX ]>. wigeard waes onsended to rome to gehadianne to
arcebyscpe hi fta sona onsendon hider gewritu.
23. ©eer on cy^don hine forSgefarenne.
in
24. LXU fte Iestsexan on (5a tid f>ses. deofolgilde.
25. gecirride. ac eft (cp. 10, 30). gear (p. 11), manes
J?ees byscpes sona.
26. eft gecirride wseron.
27. her endia© }>a capitulas ©aere III bee (caps).
28. her onginat (5a cap beere IIII bee (caps).
mi
29. LXV AETE (space /or J>) FORFERENdum (e, e Zater).
ds dedi}? Son arcebyscope wigheard jmm bysceophade to onfonne
wass to rome onsended ac him (Saer fortSferendum ©eodorus to
arcebysceope wses.
31. adrianus tSam.
32. brytene gesended.
33. XX rest covered. f te J^eodoro ©am arcebysceope.
geondfarendum.
Page 18. 1. ciricean. rihtre geleaffulre softfsestnesse.
B. 2. halegum gewritum 7 stsefcrseftum. j)set.
3. daniano (i and first part of & not original). hroueceasti e.
bysceope.
1
4. XX rest covered f te. aar bufan tSe we ser sprsecon (space
of 3 vacant before second ser).
5. bysceop. life. forjrfore.
6. byrgenne.
7. XX fte res* covered. coleman se bysceop forlsetenre brytene.
mynstru on scottum.
i
8. oj?er Sam scottum oJ»er. engliscum (p. 12) pe. md
him tSyder lsedde.
10. Part of leaf cut out ; only fragments of numbers V-VI1I left.
in
X Be oswies deacSe. ecbyrihtes. be ©am Ipe geworden.
11. heortfordaJ>a.
12. theodorus se arcebysceop.
11
13. X fte ofdune. bysceoprice winfrifto saxulf.
14. byscoprice. ercenwald waes estsexum to byscope geseald.
15. X fte. beicingum j?am. heofenlicum.
VARIOUS READINGS. PAGES 1 8-20.
Page 18. 1 6. har. scoldon. lichoman Sara halegra mynster.
jj. faemnena.
1 8. XXV fte. Sam. su. cniht sweltende.
19. mamam. J>e him sefterfylgende wass.
20. tSset o}>ru. licaman waes utgangende 7 sune.
22. LXXV swylce. tacnu adeafode. Saf>a. modor.
23. raiddangearde gelende.
Ill o ge
24. LXXU fte torhtgiS. Sre. f>8ere hlyfdian stroke
through tail of y.
25. gita.
26. LXXIXfte. Sam. J?ses.
27. farSam (sic). Sam leohte.
28. LXXX f. cining J^aere ilcan. sebbi. munuclicum.
29. geendode.
1
30. (p. 13) LXXX fte waassexena bysceophad. wees funden.
31. J>one. hrofeceastre puttan cuiclielm.
32. him. 7 swylce Sa. norShimbra bysceopas.
11
33. LXXX f . aetyude. is nemned cometa. Sry
monaj).
> 34* 7 symle. huttiid was yruende 7 Si ilcan.
Page 20. 1. etfriS norfhymbra cining. wilferS ut. bysceop.
B n
3. LXXX f te wilferS bysceop suSsexena. X re gecirde.
4. f>anan him gewitendu. for Ssere frynennesse grimmra feonda
agende bysceop haban ne mihton.
6. The binding covers the first part of the numbers from XVI
mi
to XXI. XXX fte. ealand. J?8er twegen.
7. cnihtas (n out ofh and i squeezed in : cp. 4, 4). aefter )?an
onfengon. beSe 7.
8. ofslagene.
v
9. XXX. sinoSe pe waes. on felda.
10. 7 weardum. arcebysceope theore.
VI
11. XXX. heahsangere Sees.
12. lare. brytene.
VII
13. XXX f. cwen aeSeldryJ) clsenu. Surhwunode.
14. byrgenne 7 Seer gewemmed. Sam ymene.
VIII
16. XXX f. byseop (sic). ecgferS (p. 14) 7 seSelred.
17. ba twegen ciningas sibbe gsette.
vim
18. LXXX fte. bendas. toslitene Son fore him.
10 VARIOUS READINGS. PAGES 20-22.
Page 20. 20. XC. life. (fere abbedessan.
B. 21. XCIf.
22. forsgifen (stroke through tail of s). gifu. singene.
23. XCII swylc gesyhcS. setywed wses. Sam fe (5a3t
25. XCIII. deape ^aera twega cininga. lojmeres.
26. XCIIII f. dryhtnes. cuSbyrhtus. bysceop.
27. git. muneclicum. wees geseted 7. bodode.
c
28. XU f. cutSberihtus. ancerlife wass geseted an
sespring.
r
29. eo,]?an (p out of original w). gebiddende 7 up geleedende.
anne.
30. <5a. t5a. fees re ettes.
c
31. XVI f. bysceop cupbyrhtus. forcSfore fa towearde.
herebyrhte j?am.
32. ssede.
33. XCVII fte. lichama setter endlufon gearum. byrgen.
34. clsene funden 7. eefter.
35. miclum. f)aes. sefterfylgend. ftissum
middandanearde gewat.
i. XCVIII j>te
reliqui,m.
niwan wa3S (p. 15).
Page 22.
2. fram adle.
eagena.
B.
3. XCIX fte.
byrgenne.
wses geliasled omitted
4. her on endiat pa capitulas Ssere II II bee (caps).
5. her onginnat pa cap "Saare v bee (caps).
6. C sette space for D (caps). acSelwold. cutbyrhtes
sefterfylgend. on accerseltle geseted ]mm winnendum
brocSrum (space for 16 letters vacant for Jmm). see.
7 gestilde omits.
9. CI ^. bysceop iohannis. dnmne mannan.
11. CIII f inverts order of III and IV bysceop. gebidde.
12. CII f se ylca bysceop anes gesiScundes marines wif tint rum.
gehalgodum.
13. gehaelde.
14. CIIII ty. bysceop. fram deaj^e gecirde.
16. CV f . feallende. togebrysendne gelice.
17. bletsiende. dea]?e gecirde.
18. VI fte (C covered) cadwalla. wessexena cining.
gefullienne com to.
19. sefterfyllgend in J?a. (Serscoldas.
21. VII fte (C covered). forSferendum teodoro. arce
(p. 16) bysceophad byrihtwold.
22. betwyx ot5rum gemanige (sic). j?a hadode tobium.
23. wer to tfoere ciricean. hroueceastre.
VARIOUS READINGS. PAGES 22-24- H
24. to bisceope.
25. CVIII f. halega. ecgbyrht gecuman. in.
26. bodiende. wihtbyriht £>yder.
27. for hine. peer naht. 7 (Sa. wses hweorfende.
28. scottland j?anan. com.
29. CIX f. freslande wses. 7 manege. dryhtne gecirde.
30. twegen martiras dom.
32. CX f. arwyrSa. brytene. willbrord.
o
33. rome byseopas (sic). fresena (Sede.
34. CXI f te. norf»himbra. deaf>e aras sumu.
Page 24. 1. andryslicu. gewilniende }?a Se. geseah 7 sengende (sic).
j$e 3. CXII fte oJ>er ongean Sam wees. dea]?e. 7 geseah
his agene synne omits rest.
5. CXIII f. him. gecealdan (szc).
6. agene. geseah rendu dittograph due to lserendum just
below.
r
7. CXIIII $ magena cycean. lserendum ademano J>e.
8. (p. 17)7 be.
9. o(5ere. gworhte 7 eac fte. agene byseopas (sic).
westsexan onfengon eadbyrht danielem 7 aldelmum.
12. Numbers cease ; only a tick — (sic) and so ij, 18, 21, 24, 2J. The
illuminator did not finish his work. -j? te (j> in pale ink).
cenred myrcna kyning. eastsexena cyning.
1 3 . munuclicum hade. rome becdman. lif geendedon.
14. life. arwyrSan bysceopes wilferSes.
1 5. Begins J?am sewfsestan. sefterfylgde.
16. 7 aefter pam bysceope. bysceophade.
1 8. Begins se. cininge naitan.
19. heahcrseftegan. 7 cpistolam (c not e). rihtra
eastra.
21. Begins (5a. J?am ealande. him.
22. t5a ]>e (5a.
23. ecgbyrhte. weor(5ian.
24. Begins . e forSfore. bysceopes (p. 18) set hrofesceastre.
25. arwyrtSan byscpes on Ipone. deeg easterdseg.
26. "Si. norShymbra cining.
27. Begins swylc but s later and smudged. andweardnesse.
28. brytene. Then follows the preface (p. 1) ; after which a spam
of about seven lines left blank: no heading.
C. S. 28. brytene.
12 VARIOUS READINGS. PAGES 24-26.
Page 24. 29. Began ges igland : [for breoton is garsec is modern. B uses
B. bryten — .] igland f . . (2 eras.). Iu (taZ/ 1, originally hi).
30. geset betwyx. ispanie.
31. maestum dselu europe ongean.
C. S. 31. ongen.
Page 26. I. eahta. twa. hsefS.
B_ 2. msegtSe. fa mon hatecS.
3. ealand. treowum missenlicra cynna (p. 23).
4. ond in sumum stowum. growatJ.
5. swylce feos eorfte.
6. ferscum wille wseteru (r in ferscum struck out in old-looking
ink) 7 welgesprimgenum.
7. beoo bis. hranas and.
8. weollcscilla. muslena. in fa.
9. meregrota. ond her.
10. swyfe omits. weolcas. geworhgt. weolcreada
psell.
11. Sone nu sune blsecean ne meeg ne ren.
12. bitS yldra swa biS he fsegera. sealte seaftas. hseff
hat. batSu selcre. hate f urh.
14. stowa gescrepene. in. 6 rum.
15. irenes. her bi(5. gagates stan se biS swylce blsecgim
gif mon deft on fyr ngedran fleogacS aweg ftone stenc.
17. ealand iu gewurSad. fam secSelestan ceastrum.
1 8. Sritigum f e wseron (p. 24). weallum 7 torrum getimbrede
rest wanting.
20. oftrum lsessum ceastrum unrim ond forSon fe Sis ealand.
21. sylfan. liges leoht niht feer on sumera bi(S swa fte oft to.
22. cymef ftam. sy.
23. aefengleomung. mergen dagung.
24. on "5am. f (5is ealand. micle legran (sic).
ftonne suf dselas. space of 2 \ lines, no number.
27. IS ealand on andweardnes&e sefter rime (space for D). on
Sam.
C. S. l- twa.
4. scroepe.
6. wsel.
10. tsegl.
11. regn.
12. swa he swa he.
18. anes woncSe.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 26-28. 13
Page 26. 28. «V« £eoda gereordum anne.
jj^ 29. Saere hean soSfaestnesse. socman annesse. andettej).
30. is angelcynnes gereord.
C. S. 29. annesse.
Page 28. I. laedenwara. is an. laeden in sinean. eallum
B, J*a oSrum.
3. ealandes bigengan (j). 25). ane.
4. from. ■£ hi.
5. Saere maegSe. brytene. ond. pisses.
6. ealandes. geagnodon.
7. ©a. aefter Sam f. com. sciSia.
8. ealle brytene. comdn.
9. tipp. scotta. him.
10. betwyx. J>a andswaredon scottas him 7 cwaedon f> heora
land naere swa micel.
12. Seoda on gehabban. syllan.
13. witon heonon naht feorr.
14. ealand.
15. secean willaS. Saer.
16. hwylc wered eow wiSstandeS.
17. on brytene. eardiean Sa (sic).
18. Sisses ealandes. aer. suf>daelas (p. 26) Jja Sa
peohtas.
19. ne haefdon hi baedon him wifa fram scotum.
20. Saeg,e (dot under g, tick under r). f hi him wif. f
Saer wise be tweonan.
21. Son ma of Sam. him. cm on Sonne of Sam.
22. git. daege is peohtum.
24. forSagangenre. aefter bryttum 7 peohtum Sridde.
25. brytene. onfengon on peohta. f>a.
26. ealande. hira. oSSe . . . oSf>e. freondscype.
27. betwynan hi him setl. geagnedon Sa. gyt.
29. nu gyt to dsege delreadingas.
30. ealand. in brsede. ge in.
t
31. ge in smylnesse. micle J>on brytene land Sus fte.
C S. *3« huaet ge don magon7 leohtum.
20. arednesse him wif sellan.
25. peohta.
29. nu gita to.
31. lond 6us $.
14 VARIOUS READINGS. PAGES 38-32.
Page 28. 32. seldan snaw ligetS }>on. ond.
B. 33- cylene on. heg maweS.
34. neaton timbre's. (5a3r mon senine scinendne.
C. S- 34. neatum timbre]?. snacan ne wyrm.
Page 30. 1. eetrene ne gesyh(5 (/;. 27). (5a?r. lifian mseg.
B. fortSon oft on brytene nseddran in.
2. wseron.
3. gestuncon. ac neah 'Sam eall. (5anan. wif> selcii.
4. magan. . is to tacne. men.
5. f>a Se. fram naeddran toslitene. scof t5ara boca leaf.
6. comon 7 -f mon <5aer of scof dyde.
7. drinncan J>am raannum. ater oferswicSed.
8. is hit welig f ealand mid meolcum 7 hunige. wineardas
weaxacS on sumum 7 hyt. fyscwylle.
1 1 . agendlice scotta swa we ser rest omitted.
12. bryttum 7 Jieohtum in brytene.
13. The lines 13-15 omit. (After 12 is a blank = 4 J lines).
16. .A iEfter omit D. tSam. feorc5a fram.
17. lsedende in brytene 7 (p. 28). hefigum.
18. micelne. andweald.
19. tSa ealand. ut. brytene.
20. geSeodde 7 pi.
21. rome. feos. togen.
22. gear. fram. syxte. fweowertigum (sic).
24. fram (5am. in brytene.
25. sefter. ealand.
26. anwealde underfteodde. Sritiges.
27. XII* mila. nor]?. nero.
28. sefter. f>a. noht fromlices. Seere.
29. betwyh oj^erra unrim sewerdlena.
30. brytene. blank = 4 J lines.
C. S. 1. lifian mseg.
8. is hit f. stowum deest.
12. eac bryttum.
22. gear.
30. [lytelne] sic before breotone (from C? c#>. 438, 13).
Page 32. 1. (p. 29) a wees owwte D (space). syx. ocSere naman waes
B. haten Antonius f waes se feowertigSa fram.
CS. 1. 7 ftftigdeest.
VARIOUS READINGS. PAGES 32-34. 15
Paga 32. 3. p am. rice mid clderia (sic).
B. 4. fara. bysceop. papa Seere romanescan cyricean.
5. J>a sende him to lucias brytta.
6. halsode. (Surh. cristen wsere gefremed ond lie hwae<5ere
fsere.
7. bene. ond (Sa onfengon.
8. fulwihte on Cristes.
9. fame onwealhne 7 ungewemmedne. sybbe heoldon otS
diocletianis.
11. A w&es space for D. hunteontig (ot"c). VIII
hundeahtatig.
12. fram cristes mennisce (after Cristes blank = 3 letters at beg.
of line). se casere affrica cynnes.
13. (Ssere birig. leptis. seofonteoSa.
14. rice. he heefde. (5es.
15. fromlice. rihte. (p. 30) cynewisan. ac he.
16. becom on brytene (omit he). firde. miclum.
hefigum.
17. gefeohte micelne dsel onweald.
18. behyrde mid dice 7 gefaestnode mid eortSwealle fra see to see
fram elreordigum feodum on he.
19. eoforwicceastre on adle.
20. brytene rice.
21. A W33S space. twa. syx hundeahtatig eefter (Seere
dryhtenlican mennisce.
22. diocletianus se casere wses.
23. "Sridda. fritigum. *XX' wintra rice.
24. maximum him. rices 7 gesealde.
25. middangeardes. cynelicum gewsedum.
25. com in brytene.
26. betwyx. monegan. diocletianus in estdsele
middangeardes 7 maximianus in westdsele hyndon 7 hergodon.
C. S. 9' onwald ungewemmedne.
19. on deest (before adle).
24. se sealde.
27. hi deest.
Page 34. i. cyricean 7 slogon. menn.
B. 2. tefnan dots above and below first n, \> out of o. ehtnesse.
cyricena 33ft nerone (p. 31).
1. slogan 7.
2. teojmn deest sed cum hiatu. 2. on deest.
16 VARIOUS READINGS. PAGES 34-36.
Page 34. 3. ehtnes. jrissa. cininga. unmsetre. . ealre.
jj 4. Jjam aerdsedum on middangearde after this for partially erased
before forcfon. Jmrh tyn winter for godes ciricena
bsernesse 7 unsceSSendra. 1
6. martira unblinnednlice gedon waes Sa waes bryten swiSe gehead
in miclum wuldre.
7. andetnesse.
8. wylce space for S. in tSa tid. brytene.
J?rowiende.
9. J?a furtunatus sprsec on (after furtn space for intertwining
illumination as oft. in Ft. I).
10. gemyngade. middanearde.
1 1 . dryhtne comon. f»on. albanum. waesmberende
bryten
12. hae{?en f>a gyt t5 (5ara (sic).
13. getrywleasra. mannum.
14. f>a gelamp hit f. man gemette se wees preost 7 waes
Saes ref>an ehtnes fleonde mid Si f>e he hine gseah }>a in
singalum gebedum 7 on waeccum.
17. abisgodne Da (sic) waes (p. 32). mid Saere godcundan
gife gesewen 7 gemiltsod.
19. onhyrian. ond. helpendum trymnessum was.
20. Sa }>ystro deofolgylda.
22. mid "Si f>e se. mann. him.
23. gystlitmesse. becdm. 8aes manfullan ealdormanes
fte albanus.
24. cristes j?eow 7 andettere.
25. secean. tSa sona J>a hi comon to ftaes. huse.
27. geformode 7 his magistre. tSa mid his.
28. him on hand. to him.
29. pa, gelamp in Sa ylcan tiid. laeded.
3 1 . mid Sy tSe he f>a geseah scm albanum Sa.
C. S. 6. eac deest.
14. mann preost. sumne.
18. bysene 7.
27. 7 his magistre deest.
29. gelamp in.
Page 36. 1. forSon. hys sylfes wyllum gestristode.
B. 2- (P- 33) in geweald. to swylcre frecnesse. "Sam.
3. gystlrSnesse. J>a.
4. J»am deofolgyldii. 7 cwaetS him J>us td. j?e Su.
5. manfullan 7 Sone wiSfeohtend. forhicgend ura goda tSu
me (sic).
VARIOUS KFAUINGS. PAGES 36-38. 17
6. woldest (Sonne wite pu. f (Su scealt f>am.
7. gearnode.
8. Ipu gewitan Saencest fram. begange ure sefestne (sic) ond
(5a scs albanus mid.
9. sylues. geopenode. ehtrum.
10. wses him ondrsedende f>a beot Sees.
12. camhades. 7 openlice.
13. nolde J>a cwsetS se. dema him to.
14. hi redes f>u sy 7 hwylces chines Da andswarode him.
15. limpet. hwylcum.
16. sy. wille. sotS. sefestnesse Son.
17. cristenne 7 ic cristenum (Segnum )?enian wille Sa (p. 34)
cwae(5 se.
18. saga. jnne.
19. sy t5a cwseS. geciged fram minum yldrum.
20. lifiendan. gesceop.
2 1 . gesceafte ic J^one symle begange.
22. gebidde J>a cwa^S se dema yrre geworden 7 him to cwseS Gif )?u.
23. tSisses. gesaelignesse mid us ne yld Su f (Su tSa miclum
godum mid us onssege J?a andswarode him.
25. Sas onssegednessa. deoflum. agoldene.
26. undertSeoddu. gefultumian.
27. ac f so^re is. mann. £>issum andlicnessum 7
deofolgildu.
28. onseegednesse bera(5 se for\veor(5e6 on ecum.
29. wites.
30. ]m. mid miclum. Ca omits mid.
31. ra6e menn swingan.
32. he tealde. 6a byldo.
33. arednesse his ahnescian.
34. J>a (p. 35). tintregum gewseced ne wses. eall.
C. S. 6. swyf)or deest.
10. him ondredende.
14. 7 3a deest.
18. 6a deest.
Page 38. 1. witu £>e him. gefeonde for6rihte abser.
B. 2. tSa se. oncneu 7 ongeat. mid swinglum ne mid
tintregu.
3. ne — beceorfan omit.
6. Mid 6e he to fsere cwealmstowe lseded wses pa, becom to swi6-
strangre. ea seo flowe6.
7. j?sere. weallu ond.
8. msenegeo manna. misenlicre hyldo 7 getinge menn.
IS VARIOUS HEADINGS. PAGES 38-4.O.
Page 38. 9. msenegeo butan.
B.
10. inbryr,nesse. gecigedu. martires ond.
11. swa on pxs streames bricge. abysgode.
12. ppfene. oferferan mihton and forneah 3an eallu utgan-
gendum.
13. dema. J?enunge bad in Seere. ond.
14. in Saem. byrnende lufu wilsumes. f recnust.
15. Srowunge become Eeode (sic). Se ic 8er ssede.
16. a*hof. heofone. adruwode (p. 36).
17. strain (sic) 7 beforan his fotu f. drige ofergan 6a J)is
wundor J?a geseah se cwellere se 6e liine.
19. godcundre gife inbryrdnesse.
20. manod. wearp aweg f he on.
21. him to fdtum. ond he geornlice bsed.
22. vvilnode. (5am martyre.
23. after sceolde begins again <5a wses lie (19) flown to sceolde (23).
r d
Variants are gyfe (19) f sweo,d (omitted 20) fotu (21) on he
(21. cp. Ca 24) georne (21) ser (23).
24. 7 cristes. ond J?a astah se arvvyr'Sa.
25. mid Ssere maBnegeo.
26. dune upp. tidlice. missenlicu. blosmu.
27. afsegrod 7 gegearvvod Eeghw?e(5er wses f wees wyrSe j>.
28. wlitigweere 7 swafaeger Se.
29. J?i bide Ipszs sic. geweorSod.
3°- (l>' 37) weorfcan in )?isse dune ofweardre. fram gode f him
. waiter sealde to sumere his (Senunge.
31. sonu (top not closed).
32. fotu. wylle upp (accent here and elsewhere oft on p). fie.
angytan. mihton f f waiter to liis fotum Senunge.
33. waes tSe ser.
34. wilnode ond se wylle. winsumnesse.
C. S. 11. on
17. abeah. swa d
2 7- 7 gegearwod.
34. 7 se wylle.
Page 40. 1. <5enunge omitted. J^ses eadegan. (5a — gecynde omitted.
B. 3- hwsethwego. mile fram (Ssere ceaster.
4. burnan Se he ser. per wses heafde beslegen. stren-
gosta martir. onfeng sigebeah eces.
C. S. 4- wees heafde.
VARIOUS READINGS. PAGES 4O-42. 19
Page 40. 6. Sone god gehet. Sam pe.
B. 7- willaS.
8. Son sefestan. 7 him heafod ofasloh {sic).
9. deadum geferde. pa,.
10. ascuton.
11. feollon. beslagen. gemartirod.
12. mann. mid J?i upplican. f>read.
13. (p. 38) he f)one. Son cuS is Soli Se he,
14. fulwihtes bseSe awegen naere.
15. mid pi baSe his blodes gecleensod.
16. rices om^. fefter J^issum swa manigra omits rest.
17. swiSe.
18. fram ehtnesse.
19. ond angan arweorSian j^rowunge Sara.
20. eer. he gecirran mihte fram sefaestnesse Sses.
21. waes J?rowiende albanus Sy teoj?an.
22. kalendarum iuliarum. pe.
23. heh ton uerolamium (dot over e). nu fram engla Scode
werlama (division) ceaster oSSe waeclinga (div.) caster (sic).
24. sefter Son J?sbs monSes com cristenra tida.
25. getimbred.
26. worces. martyrdomes.
27. in. nu. dp. andweardan dseg tintrumra.
28. maegna. (p. 39) beoS msersode 7 manifeald wundor gelimpeS.
30. in J>a tid aron 7 iulius Sa.
31. burhwealdan onleg ceastre (sic). legceastre. manige
seghwseperes hades in misenlicum.
32. wseron misenlicu cwealmessum streste sic 7 ungeheredra lima
toslitennesse. '
C. S. 8. minstres martyres manu recenti.
31. men deest.
Page 42. i. campe. sendan Ssere (a imperfectly out ofuVj.
B. 3. ND space for letter. costung.
4. forSgangen (sic) Sa 7 Sa pe geleafullan pa Se ser in pa
(the dot and stroke under pe show that it is to be omitted).
tid Ssere ehtnesse in wudum 7 westenum 7 scraefum hyddon
7 bedylgedon ond.
6. niwodon.
7. eac Sa.
8. halegum martyruin. breeddon heora stowe 7 weorSedon.
9. siefeest tacen. msersodon.
10. Sa godeun sic. clsene muSe.
c 2
20 VARIOUS READINGS. PAGES 42-44.
Page 42. 11. seo syb (p. 40) aseoSan waps wuniende. cyricean on
B. Sam J>e.
12. oS £a. gedwola aras.
13. ]?issum tidum constanti.us clearly n erased. diocletianii
lifiendum.
14. rice 7 ipania. rihte wees Ses maim mannjnvsere.
15. worulde god. brytene ond.
1 6. of elenan Sam. rice forlet.
17. eutrophius fte constantinus wsere.
18. brytene. 7 f he sefter Ins.. rice fenge. uppcumen
cp. 38, 32.
20. getreowleasnesse nales. an eallum.
21. ciricum. strsegd. in Sis ealand becom.
22. se dwola on Sam niwan sinoSe genij?erad wa?s. in con-
stantines.
24. A space. 7 UII winter.
25. mennisce onorosius casere feng to* rice se. eac XLIII.
26. (]). 41) |)am. romeburh.
27. abrocen wsere 7 forhergedon. heregung. alaricu
gotana cininga.
28. romeburh. fram.
C. S. 13. constantinus sed margine constantius manu recenti.
Page 44. 1. Susend wintra -7 C- 7 LXIIII-. jsaes Se.
B. 2. of Ssere. blunnan ricsi in brytene sic.
3. bryten rice 'CCCC- wintra. hundseofontig daga ]?aes
Se gagius oJ?ere.
5. ealand. ond ceastra. brycga. rice gesohte wseron.
6. git to da?g scawian. eardedon.
7. }?am dice. gemyndgodon fte seuerius. Swyres. ealand.
9. B. does not make a chapter here but writes Da {capital) in mid
line. ongunnon. peohtas norjmn. westanhimonwinnan.
10. 7 him on herian 7 hi yrman 7 hinan.
11. on }?8ere unsybbe Sa sendon hi a?rendracan to rome.
12. bene him.
13. him geheton eaSmode hyrnesse. under(p. 42)J?eodnesse.
14. hi him gefultemedon.
15. onsendon hi him micelne. onsona junctim Sees f>e.
16. in Sis ealand. campedon. him micel.
C. S. 4. seofontig daga.
11. serendracan.
13. hyrsumnysse.
VAUIOUS READINGS. PAGES 44-46. 21
Page 44. 17. adrifan.
Bg 18. ond hi trymedon 7 lserdon. worhton him. fynd.
19. mid raiclum. foran.
20. J>a serran. haere. wses ham gewiten.
21. comon.
22. slogon eall f 7 cwealdon f hi gementon (sic) ond swa eac ripe
yrSe fretton 7 fornamon 7 hi mid ealle foryrmdon ond.
24. eerenddracan to rome. wependre. him.
25. bsedon >j>te se earma. ealle fordylgod nsere.
26. jjgere romaniscean Seode. swa iange mid him scan
beorhte fram. fordylgad.
28. (5a wses 83ft. onsended. cumen on (p. 43) ungewenedre
tide on hserfeste.
30. gefuhton. hsefdon. tSa f>e Sone. mihton.
31. Soil sse hlof>edon 7 heregedon rest wanting.
32. gesssdon. f hi leng ne mihton.
33. scildnesse swa geswencte beon gewinesfullicu fyrdon ac hi him.
C. S. 23. aunS fortieddon.
24. stemne.
30. Sa Sone.
32. f hi ma ne.
1. wsepne. strenSo. namon 7 wiSstodon heora feondu
7 campedon ond.
2. rsede. fundan.
3. gemsenlice. geworhton him. gescildnesse steenenne weall.
4. westsse. seuerius.
5. eorSweall wyrcean Ipone mon nu. gyt to dsege.
o. fota bradne. fota heahne. swilce.
7. Jmnonone Se him sciphere. becom.
8. gebeorhge Ipaes. J>8es Sis.
9. Sa. him strange manunge f hi wsepna.
10. sceoldon. feondum wiSstandon on hi |?a gretton7 hi
cySdon (p. 44).
1 1. secean noldon.
12. f>a f Sa peohtas 7 Sa. ham.
13. 7 hi (cfo£ under h = om^ word) eac •£ hi ma eft hider secean
noldon.
14. Si bealdran. ond sona. }?one norSdsel pisses ealandes
on Jxme.
C. S. 5. liu geta to.
1 3. ma secan.
22 VARIOUS READINGS. PAGES 46-48.
Page 46. 15. geiiamon 7 gesetton. }}issum.
B. 16. <5am. ufweardu. brytta here 7 pser forhtgendre,
17. sohton.
18. sceawe. him hocas ond. \>am tugon. ofdune
of Sam wealle f hi.
19. gesohton hi J?a.
20. forleton (Sone weal. byrig. aweg ond heora gewinnan
heora ehton 7 slogon.
2 1 . wsel.
22. eallum J^am. fortSon swa sceap fram wulfum 7 wildeorum
swa pa.
24. wseron toslitene 7 fornumene fram.
25. feondum. sehtum bensemede 7 on hungere.
26. (p. 45) A (space). (Ssere.
27. menniscnesse theodorius tail of y erased to make s. sefter
honorosie rice.
28. XXVIIII wintra se wa?s eac XLIII fram.
29. Sam casere to. rice $y VIII.
30. bysceop. scottum.
31. Irani ph l>ysceope Ssere romaniscean ciricean celestinus ;
(; brotmi ink),
C. S. 16. fetSa
24. beo]? fornumene deest.
Page 48. 1 . haten,meere (etius small and ink brown ; rest wantiny).
B. 2. maim se iu ser heah ealdormann wees 7 $a.
3. syf)e. cining on rdme. jpyssum.
4. lafe sendon. pus serest awriten. Her is brytta gnornung
7 geomrung 7 in fortSgange.
6. <5us. drifu ]} Sa elreordian.
7. wiSscufet seo sse us. elreordium betwyx him we twy-
fealdne deaf) SrowiacS otSpe we sticude.
9. peah. p'mg cytSdon ne.
10. eenine. him. fortSon in pa. tid (p. 46).
11. abysegod. hefegum gefeohtum. atyllan.
13. New paragraph after cyningum, wylce with space for 8.
tidum co micelne.
14. ealdorburuh. gefterfylgend 7 eac manige.
15. fiftigum. gefeollon.
C. S. 2- heah deest.
7. betwih Sas we tweofealdne.
VARIOUS READINGS. PAGES 48-50. 23
Page 48. 16. swilce. manige o]-) re ceastra. hungor.
B.
17. wolberenda steng. (dot, c brown later 1) (5sere. manig.
manna.
18. fordilgode. formam (dot).
t
ig. c6m. hungor. in bry,tas 7 hi (stroke of h prolonged
below line and ticked).
20. J>on swi(5e wsecte. manige. eodon ond git.
21. webs fte J^set. woldon ac him pa.
22. fultum blann j> heora ma getrywdon. AntSa ongunnon.
23. wij>. (5a pe manige. ser him onhergedon 7 hloj^edon.
24. 7 hi him micel. onslogon.
25. ham bedrifon. aefter fissu com god.
26. genihtsumnes. brytene land. nseni (first n out of
5
m by erasure). sefteryldo (p. 47) sy(5an.
27. mid f»am (5a angann fyrenlust weox.
28. mana. wselhreownes 7 sotSfsestnesse feo.ng.
29. lyges. ond nales f an (Sing fte woruldmenn dydan.
30. swilce f drihtnes eo,de.
31. 7 heora druncennes 7 heora oferhigd 7 geciid 7 geflyt 7 sefest
7 of)rum mannu.
32. sweoran.
C. S. 23. (5a monig.
Page 50. 1. under]?eodde onweg aworpenum. geoce Sam.
B. 2. swetan neah J?a tSingu J>a com. micel wol 7 grimnes.
r
3. gehweofdan menu modes. in hrednesse. micele
msenegeo.
4. fornam 7 gefyllde f . ne genihtsumedan.
5. bebyrigdon. lifiende.
6. }?am. "Sees deafes na (5e sol woldon. sawla dea(5e
acennede beon mihton for(5am nales sefter miclum.
8. grimre wrace pa fyrenfullan t5eode J?ses grimmanes.
9. aefterfylgende (5a gesamnedon hi gemot.
10. (j). 48) wsere hwser him wsere fultumes to biddanne to wari-
enne 7 to wiSscuenne swa return heregange 7 swa
oelomlice.
C. S. 6. deaj>es nate sel.
1 1 . r-dpe hergionge.
.24 VARIOUS READINGS. PAGES 5O-52.
Page 50. 12. 7 gelicode him eallum. cininge wi,(5georn.
jj 13. seaxena Seode seelicum dselum.
1 4. fultum bgedon 7 gela'Sedon. fte f.
15. dryhtnes. gestithod. fte yfel wracu come.
er
wi(5,corenuni (er later I).
16. in ]?am ende (5ara wisena. is.
17. A space. • iiii- hund.
18. mennisenesse fte marcianus. rice. seofan gear.
19. fram. Sam.
20. (Seod 7 sexna. gela]?od fram ftam.
n
21. in brytene comon o]mm scipum (i in Ipr'uw out of u by erasure).
22. eastdsele pisses ealandes. onfengon.
23. cininges bebod. gelacSde. sceoldon for heora
gewinnan rest wanting.
25. Ipe him oft ser norjmn onlieregedoii (p. 49) 7 saxan <Sa.
geslogon.
26. sendon. ha serendracan. secgecgean (sic) J>isses.
27. waestmberennesse. yrhSo ond hi sona.
28. strangra wigena 7 f) wajs unoferswiSedlic werod.
29. ge(5eodde. ond him. sealdon 7 geafon.
30. betwyh. 7 haelo.
C. S. 14. gecerdon 7 gela&'edon.
30. 7 haelo.
Page 52. i. 7 campedon. wi}). hi him andlifene 7 are forgeafon.
B, 2. comon.
3. strengstan. germani 7 of.
4. geatum. wihtssetan.
5. wihtland eardaS of seaxum. )?am.
6. man hatet. comon.
7. 6*f angle comon (and omitted).
8. norShimbra. ealand (dot, i. e. omit ea) f>e ang . . . lus (ul
erased).
9. betwyx geatum 7 seaxum 7 is ssed of tfoere. tSanan
gewitan.
10. wsestme. weeron aerest (jp. 50).
C. S. 7. and cte£.
10. wseron aerest.
VARIOUS READINGS. PAGES 52-54. 25
Page 52. 11. latwowas. -II- gebro(5or. horsa waeron hi wiht-
B. gilses sunu.
13. haten J?aes fader wres woden nened.
14. cynne cdm manigra msegfta cining £>e cingfruman (g small
and later).
15. to f>am. hi. comon mare werod of Sam feodum (5e.
16. gemyngodon. .com ongann.
17. miclian to J?am. miclum.
18. sylfun landagendum pe hi Eer hider : after this is repeated
com (16) to hider (18) with variants origan ; and (5am sylfuDi.
{From the first ongann to com all is enclosed by a ring line of
old ink). laf>edon 7 ciidon.
19. aefter. (5a. suinere tide, peohtum.
d
20. ser t5urh. feorr adrifon. On J?a.
21. 7 toweardne
22. ssedon. him maran andlyfene. woldon him.
ge ge
23. heregian. sona (5am ,beote dasdum ,l8eston.
t
24. heregedon 7 slog(/;. 51)011 fram eas,sse.
25. 7 him sona. wi(5st6d. ungelic wracu.
a
26. calde,s. 7 J?a. getimbru fyre.
27. synnum. J?on.
28. fram ftsere. dome forneah.
29. gehwylc 7 land forheregeode waerou 7 hruran 7 feollon
cinelicu getimbru somod 7 senlipie 7 wa3r sacerdas 7 an old
stroke runs under wser sacerdas and turns up through 7.
30. betwyx weofodum slegene waeron.
31. bsceopas sic. folcum butan.
32. are. irene 7 lige.
33. waeron ond ne waes se Se. be birgennesse.
C. S. 19. 7 sefter.
24. daedum laestan.
30. weofodum.
33. aenig deest.
Page 54. 1. waelhreowlice. ond manig £>aere. lafe.
B. 2. fangene. T begins at sume. hungere.
3. hand. J?eowd6m. wi$J>on be hi man.
Ca. 3. eodan. wiSSon.
26
VARIOUS READINGS. PAGE 54.
sorhgende.
lif on wuda 7 on westenu 7 on
Page 54. 4. andlifene forgeafe.
B. 5- forhtgende. gbidon.
clifu. sorhgende gebidon.
7. (p. 52) nd space for O, i. e. new chapter as in Ca. aefter
Sam. ham. 7 hi hsefdon ut afserde 7 tosteucte }?a
bigengan.
8. iglandes. hi.
9. mod. niman 7 7 (bis). Sam diglum stowum.
1 o. hi ser ongehidde. ealle.
fultumes. wseron.
r 1 . f hi. forward.
12. adilgode. wseron. tid.
13. naman. man.
14. gemetfsest wa?s. cynnes in.
15. bryttas. hi. forcSgecifgde.
16. gehet. hi eac. Surh.
17. ond. Seere tide, bryttas.
18. sie slogan. f gear. (5a3ie.
19. hi. angelcinnne -sic.
20. angelcynnes. on brytene.
21. (p. 54) A space. tide. fit.
ge(5afunge heofonlices
latteow 7 heretoga.
mannes tid m6d.
fultum.
dune.
twa.
C. S. 7- ut afserede.
13. se deest {before waes).
14. gemetfsest wees.
sorgiende.
f>earfendu life on wuda westene.
symle wunedon.
hi.
Ca. 4. hi andlyfne forgeaf.
5. on. gebidan.
6. on. cleofum.
7. AND. Son.
adrifene
8. ut amserde 7 tostencte. J^ysses. hi.
9. nisegen niman 7 forSeodan. |jam diglum.
10. hi. on. ealre. geSafunge.
1 1 . fultumes hi. f hi olp forwyrd.
12. fordiligade. on.
13. naman. se wees god man.
14. man on pjses mannes tid mdd.
15. bryttas. he hi. forSgecygde.
16. hi. gehet. hi. fultum.
17. tfoere. hwilu. bryttas hwilu.
18. seaxena. geslogan. (5a3t.
19. hi my eel wsell. angel. geslogan.
20. angel. cyme on. XXIII.
2 1 . sett. tu and.
and.
VARIOUS READINGS. PAGES 54-56. 27
Page 54. 22. hundnigontig fram. maur,ius c&sere.
B# 23. rice. f. XX.
24. fiftigum. fram agusto Ipses tSses stroke under fees.
rices J?y teojmrn.
25. wer on lare. dsede. hyhsta.
26. bysceophade tSeere. ciricean. setles 7 j? rihte heold
•XIII' gear. monod 7 -X-.
d
28. godcunde inbryruesse. manod. feowerteot5an geare.
29. angelcynnes.
30. liidercyme. brytene f. godes Seow agustinus.
manige.
31. him. dryhten. adrsedende godes word bodian.
32. angetyeode. liyrsumedon hi (5aes bysceopes. J)am.
Ca. 22. hundnigontig fram.
23. f. an.
24. fiftigum fra aguto ]:aes. \>y.
25. wer. (jp. 25) hyhsta.
26. setles.
27. f. rihte. Sreottyne gear.
28. onbryrdnysse. feowerteogeSan.
29. angel.
30. on. f. sende godes f>eow agustinu.
31. munecas 7 preostas. drihte ondrsedende beoden.
32. angel. hyrsumedon hig. b\ ]mm.
Page 56. 1 . gemyngodan weor weorce 7 feran angunnon hi forhtigan 7
B. andrsedan (rest omitted^, stroke under weor.
2. Ipsdne sitSfset. f.
3. wislicre 7 gehaldre. f hi ham cirdon (Son hi. elreordian
peode geferdan 7 (5a.
C. fragments of 38b.
1. forhtian.
3. •}> him. 7 gehyldre deletur (Sinith).
4. hie.
Ca. 1. gemyngedon weorce feran. dad Sees.
2. Da. hi. ondraeddon hi.
3. si^feet. j^ohtan f hi. wislicre 7 gehyldre. £ hi.
4. cyrdan. hi. eallreordan. tSa.
28 VAKIOUS HEADINGS. PAGE $6.
Page 56. 5. (Se hi fur&um gereord. gesecean 7 pis gemsen,lice.
B a
6. curon 7. son. agustinus to )?a.
7. (Se. bysceope.
8. 011 fan gen f. seeolde. hi (Singian j3 hi ne (Sorfton.
9. sitSfaH ond swa gewinnes on swa uncutSe elJ:eodignef-se feran (Sa.
11. to 7 hi. lserde on (Sam. ■£ hi eadmodlice fcrdan in f
weorc godes.
12. 7 f hi getriwdon on.
13. fultu. f hi ne forhtgean Ipses gewinnes ne (Saes styfsetes.
14. wyrigcwedelra manna tungan. Ac f. Text follows Ca after
monna. mid.
15. geornfulnesse. lufon }m. gefremedon (Se.
16. don. Aand f (but no cross stroke in A). ff.
17. gewinn waere mare, eces. eefterfylgende ond.
18. he hine. gescilde. him sylfum forgeafe.
19. (p. 55) wsestm (t small and brown). gewinnes heofon-
rices wuldor.
20. gear a.
2 1 . mid him. him lsefnes.
22. no break but Da (capital). was. trymnesse.
eadegan.
r
23. J?am. J?eowum. him waeron hwea,f in.
24. com in brytene.
25. begins JEB space. in (Sa tid aetSelbyriht cyning on cetrice
7 se wees. rice.
C. S. .I- furjjuin gereorda. ond.'
7. [biscjeope.1
14. tungan ne brosniende.
2 1. him lif seald.
25. in centrice.1 1 [fragments of C. 38.
Ca. 5. (Se hi furSon }?a. cutSan. sceoldan.
6. hi. 7. agustinu.
7. Sam. (Se hi hi. gecoron^r^ 0 out of u. hsefdon.
ne
8. lare onfange waeron f. seeolde eadmodlice. hi Sin-
gian f hi ne (Sorftan.
on
9. fraecne siffsett 7 swa gewinnfullicne 7 on.
10. aelltSeodignysse feran (Sa.
1 . hi. on. f hi eadmodlice.
1 2. ferdon on ]?83t ge weorc. 7 he getreowode on.
13. fultum f hi no afyrhte f gewin $a?s sijrfsetes.
14. wyrig cwydolra manna.
VARIOUS READINGS. PAGES 56-58. 29
Page 56. 26. tosceadet.
B. 27. 'Sonne.
28. Text follows O which begins ealand. mieel igland j> is
nemned tenet (Seer synt six. hyda sefter.
29. figland. wantsaraa stream ram (sic). togeSeoddan.
30. <5reora furlanga.
27. ]x>n.
28. ealond.
29. j>. for J?am. S.
30. londe.
Ca. 28. ealond tenen f. aeft.
29. f. (p. 26) stream.
a
30. togecSeodden later a old ink. (Sreora. brad.
Page 58. 1. seghwaecSer. lige(5 tit. fissum iglande com upp.
B. 2. geferan.
3. naman eac him. wealh (p. 56) stodas. franclande
swa him.
4. And he sende ]?a se'Selbyrhte.
5. serenddracan 7 him cytSde ]>. 6f rome cdme.
6. se <5e. • butan.
7. gehet him eerie gefean in. rice.
3. nam he eac. S. swilce.
3. hie. erasure above line between \\ and s in wealhstodas (of
11).
4. him. 7 he.
7 . r on eras, of 1 1 and partly above line.
Ca. *• aeghwee (Seres. to see. ealonde.
2. upp. feowertigra.
3. noman hi.
4. 7 he sende. seSelbyrhte.
d ssede
5. serendracan. onbead. of.
6. Se hi. weolde. butan.
7. fean. rsece.
30 VABIOUS REA DINGS. PAGE 58.
Page 58. 8. f>am soSan. ptxm lifieiidam. \>a he Sa se cining.
B.
he
9. gehirde Sa liet,. bidan on j)am ealande tSe hi up comon 7
he Sider heora.
10. furgeaf oS ^. don.
1 1. Son becom hlisa to Saere.
12. aefestnesse. wif. him wres forgifen.
13. beorhte. wif. onfeng. hire.
14. Saere. heo his leue (u on erasure. 2nd e squeezed in ;
original ink). Sone J>eaw Sees.
15. hire sefestnesse.
16. gehealdan. mid )mm bysceope Sone. fultume seal-
don 7 to geleafan pees nama.
18. ]m. manegum. f. com.
19. iglande. hi (j). 57) ute seldan. agustinus.
20. he hine Sy.
21. hi in hwyle hus. ineodon. he ealdre haelsunge gif hi.
22. drycraeft. f hine oferswiSan.
23. sceoldon. nales deoflescrsefte ac mid godcundum msegne
gewelgode comon bseran.
C. S. 23. mid deest.
O. 16. fultome (ib) f>aes.
e
19. ut, e by corrector. gewyrcean (y onabrasure 1).
21. h,e on (1st hand).
23. mid above by corrector.
Ca. 8. soSan. lifiendan. Sa se.
9. lie hig. J)am. Se.
10. h! Sider heora. forgyfan 7 j>. don.
11. swylce aer Sam becom. hi Saere.
12. aefestnysse forSon. haefde seo waps hi forgifen.
13. cynecynne berhte. hire yldru arednesse.
14. heo. leafnysse herde. Sone.
15. Saes. hire aefestnysse.
16. mid Sy b. Se hi hire to fultome Sees.
18. aeft monigum. f. Sam.
19. hi ute. agustinu.
20. geferum Sider. he hine.
wende
21. hie. hus. hi. breac ealre. hi.
22. oferswySan.
23. sceoldan. nales. deofulcrefte.
VARIOUS READINGS. PAGES 58-60. 31
Page 58. 24. tacn sylefren. mad mid him hsefdon 7 andlicnesse 011
B. brede heelendes cristes awritene.
26. haligra manna. rimede (sic) 7 gebedu syngeneic
27. heora ecre hselo. Se hi to comon td dryhtne Jnngodon Sa.
28. hi sittan 7 hi swa didon ond. him.
29. Seer.
Ca. 25. hi. anlicnysse drihtnes on brede.
27. heora. Se. coman. JDingedon Sa.
28. hi sittan. hi swa.
29. mid hi eallu. Se.
Page 60. T. begins lserdon.
B. 1. (5a andswarode. cining. fsegere.
2. Se ge brohton 7 us. for (San hi niwe.
3. uncuSe. nu g/t f Safian f we forlsettfii Sa wisan.
4. lange tide mid ealre angel Ipeode heoldon (p. 58).
5. hider elSeodie comon 7 j?ees Se.
e
6. is 7 ic ges,wen hsebbe J?a Sing Ipe ge beseoS 7 betst ongelyfaS
•}> ge eac swilce wilniaS us fa Sing gemeensumian nu ne willaS
we eow.
O. 1.7 swarade. cw fseger, (e above not 1st hand). pjs.
2. gehat (small curve after t). fa ge brohton. forjxm.
hi niwe syndon.
e o
3. uncuS, (enot 1st hand). nu (o not 1st hand). gen
f f afigean f we forlsetan.
4. langre. angel. heoldan.
5. forjxm. Se ge hider feorron ellfeodige coman 7. Se
me gefuht 7 gesawen is.
6. fa f e,geseoS (ge wotf is£ hand). betest gelyfdon faet ge
eac swylce willan don.
7. gemsen . . sumian (two erased), ne willaS (e on eras.). forSam.
Ca. 1. Sa 7 swarede. cw fsegere. Sis synd.
2. Se ge brohton. saecgaS. hi niwe.
3. no gyt f gef afigean f we forlsetan.
4. lange re. angel. heoldan.
5. Se ge feorran hider. selfeodige coman 7. Se me
gef uht 7 gesawen is.
6. Sing Sa Se ge geseoS. gelyfdon f ge eac swylce wyllan
don.
7. ge (p. 27) msensuman, ne wyllaS.
32 VARIOUS READINGS. PAGE 6o.
Page 60. 8. eow fremsumlice in gastli(5nesse onfon. And.
B. 9- andlifan syllan 7 eow eowre. nu we. bewerigeaft f .
10. J>a <5e. magon. lare.
11. aefestnesse. cinining sic. gewunenesBe.
12. on. birig se. rices ealdorburuh. And.
13. geh£t. andleofan 7 heora woroldpearfe forgifan 7 eac.
14. leafe. f hi moston.
15. Iseran. ^ ssed f> hi ferdon 7 neletton Sa fore to £>aere.
16. mid J?i halegan.
17. andlicnesse (Saes. cininges ures dry htnes. cristes
7 hi Sisne letaniam 7 antefn gehleopre.
18. sungun eprecamur (space for D).
19. dne in dmi miscdia. auferat9 suro.
20. & for et taw'ce. tuns (p. 59). sea res£ to end omitt d.
8. eow ic frem(2a)sumlice on.
9. 7 lyfene syllan. forgyfan (y on eras.).
10. ;}>. J>a J>e. magan.
11. aefestnesse gepeode (last e on eras.). f>a. cyninc
him wununesse.
12. on. ealdorburh 7.
13. gehet. 7 lifene 7 heora woruld pearfe forgyfan (y on eras.) 7.
14. lyfnesse. f hie mostan.
15. f ssed j> hi. nealecton to psere. peau.
17. 7 licnesse. ures.
18. $ hi pysne letanian. antefn gehleopre. sungan.
19. dne.
20. de omitted. sea. quo.
21. alleluia added.
Ca. 8. eow fremsumlice on gaestliSnesse.
ne weernaS
9. andlyfne syllan. Searfe. beweriaS.
10. f. magon.
11. aefestnysse gepeode. Sa. hi wunenesse.
12. on. ealdorburh 7.
13. gehet. 7 lyfne 7 heora weoruld Searfe forgifan.
14. lyfnesse. f hi mostan.
15. f saed f hi. nealaehtan to paere.
17. anlicnysse tSaes myclan. ures.
18. f hi (Sysne letanian. antefn. staefne sungan.
19. dne.
20. &. & domo sea. quo.
2 1 . alleluia added.
VARIOUS READINGS. PAGE 60. 33
22. A {space). fees Se hi ineodon in (5a eardingstowe. him.
23. (Seere cinelican. f>a ongunnon hi f apostolicse Iff (5a?re
r
f,ymj»elican ciricean onherian f. gebedum.
25. feowedon 7 lifes word J^am (5e hi mihton.
26. lserdon 7 ealle. hisses middangeardes (5a fremdan forhe-
gedon nymcSe J>a (5e andlyfene heora nydj>earflice gesewen
haafdon 7 hi onfengon fram (5am }>e hi laerdon.
29. (5e hi hi leerdon 7 hi sylfe (5urh f alyfdon 7 hi.
30. mod.
31. Tps&re. tSe hi. laerdon. t5a ylding fte mauige
gelyfdon 7 gefullade waeron hi wseron wundriende ft&ere
bylywytnesse heora (Seere heofonlican lare.
C. S. 28. ac aefter.
22. pses pe hi eodan on. him.
23. on. cynelican. pa, ongunnan hi.
24. fasre f>rym . . lican (2 eras.) cyricean onhyrigean f>. ]>
is on. gebedum.
25. on (bis). weeccum. fiestenu. feoudon. J>am
J>e hi mihton.
26. 7 eall. j?ysses.
27. swa swa. forhogedon Jm. aan J>a. hiora
andlyfene needfearflico gesawon.
28. hie. fram p& (2b) pe hi.
29. hi lserdon hi. eall. 7 hi hsefdon.
n
30. gearo. wij?er wear dan. }?rowiend,e (1st hand).
31. J?sere. hi. J?a ylding f .
32. gelyfdon.
Ca. 22. J?aest5e hi eodan on.
23. on. cynelican. ongunnon hi f.
24. faere "Srymlican. cyricean onhyrigean f. on. gebedii.
25. wseccan. feestenu. J^eowdon. • Sam pe hi
mihton.
26. 7 ealle. Sysses.
27. swa swa. forhogedon butan tSa. ane £>a. heora
o
andlyfene. nedJ>earflico gesawen.
28. hi. fra Sain (5e hi.
29. asft on (5e hi lserdon hi. (Surh eall. 7 hi hsefdon b
30. gearo. wiferweardan. swylc. }>rowienne.
31. sotSfsestnysse pe hi. Sa ylding f.
32. gelyfdon. gefullade waeron wseron hi eac. tSa
D
is
34 VARIOUS READINGS. PAGE 62.
Page 62. 2. be. Saere. sumu. dare.
B. 3- iu ieara. (p. 60) raid pj romane. git. brytene.
4. on. ciricean. cwen. hi gebiddan (Se we.
5. f. on. cirican.
6. hi samnian 7 singean. 7 maessian 7 laeran men 7
fullian. -p.
7. cining. gecirred.
8. 7 hi maran leafe. eall. cyrican to tybrianne.
betanne.
10. <5a. Surh. J. cining. betwyh ocSrum ongann.
1 1 . claeneste lif. Sam swetestum gehatu.
12. 7 hi. ^te. weeron. manigra.
Ca.
C. S. 10. hit deest (after gelamp).
O. 1. bylwytnesse J>aes unsce]?}?aendan. hiora.
2. be. welneh sume cyrice on are.
3. iu. romane. breotone (on eras.).
4. on. cyricean. cwen gewunade hyre. cwedon.
o
5. f hi, (1st hand) Cristaen. wsere (e fresh, modern ink).
on }>ysse cyricean.
6. ongunnan hi.
7. fullian o<S (Saet.
8. 7 hie. lefnesse. eall. cyricean to timbrianne.
10. gelamp hit. gyfe f. betweoh.
11. ongan. f clgeneste accent or smudge (?). 7 hiora.
12. gehatu 7 hi. f.
I.
2.
3-
bilehwitnysse faes unscaetS,endan. Saere.
be. welneh sum cyrice on are. "Sy.
iu. romane. beeodan.
4-
5-
6.
on. cyrican. from seo to cyrican omit
$a.
ongunnan hi. gebiddan on maessesongum 7.
n
7. fullian 0$ Saet. cynig-
8. 7 hi. lefnisse. eall. cyrican to timbrianne.
10. "5a gelamp hit. f. betweoh ocSre.
n. ongan. f claeneste. haligra Singa 7 (p. 281) heora
Sam swetestan.
12. gehatu 7 hi. f Sa soSe.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 62. 35
Page 62. 13. wundra setywed 7 he (5a mid gife wees gefullad (5a.
jjp 14. manige. scindan.
15. heeSennesse forlseton 7. J?8ere.
[6. hi gewenedon Jmrh. Ssere cristes ciricean Sara,
gehwyrfednes.
17. seed f. cining wa?re swa efenblissiende.
18. f he naenigne hwae(5ere. to cristenu J^eawe. pa (5e.
19. gecirdon j>. (5a inweardlicor lufude.
20. hi wseron efenceastrewarum. rices forj^on.
21. fram his. fram (5am.
22. j>te. (5eowdom.
23. genydenlic. And. Sa. cining. lareowum.
1
24. on. ea,dorbyrig. Seer to.
C. S. 2 4- setl.
13. aatywness. $a gefe,nde (1st hand). gefullad.
nan
14. Sa ongun, efestan.
15. haafennesse ]x'au forlaetan 7 to j?sere. hi.
16. gej>yddan. cyricean.
17. seed j?eette (3a) se.
18. efenblissiende. naeningne (sic) hwa?}?ere. to cris-
tenum feawe.
19. )?a pe. cyrdon. inweardlicor lufade.
20. hi. efenceasterwaran.
21. geleornade fram. lareowum.
22. f. naiads.
23. genededlic 7. t5a. lareowum.
24. gerisene stowe 7 efel. on. J?83rto.
Ca. J3- setywnysse. $a. gefullad.
7 higian
14. (5a ongunnan. 7 scyndan.
15. hseSennysse. forlsetan. "Ssere. hi.
16. geSyddan. Saare. cyrican.
17. saed fte.
18. blisiende f. ngenigne hwgeftere. to cristenum feawe.
19. J?a Se. fulluhte cyrden $. (5a inweardlicor lufade
20. hi weron hi efenceasterwearan.
2 1 . geleornade fra. J?a.
22. f. nalfs.
23. genededlic 7. Sa. lareowum.
24. gerisene stowe 7 e(5el. on.
i> 2
36 VARIOUS READINGS. PAGES 62-64.
Page 62. 25. nydfearfe on.
B. 26. The first letter is illuminated (partly over the scribes writing),
this has been neglected since the Capitulas. Betweonum
<5issum Jringum fa. lialega.
to
27. com, fram aetherio <5am arcebysceope.
28. ylcean. aefter. <5aes eadegan. see gregorii 7 wses.
29. arcebysceo]:) angel(5eode. 7 feeder (stroke below) to brytene.
30. aerendracan. rdme f.
31. $ hi sceoldon secgean 7 cy<5an J?a.
Z. 27. cuo. arela <5aere. aetherio (5aem ercebiscope tSaere.
28. sefter. (Sees eadgan. scae.
29. gehalgad aercebiscop ongolSiode. In breotone.
O. 25. nydfearfe on.
26. Betwih fas fing.
27. to arela faere caestre. fram setherio fam aercebisceope.
can
28. yl, (1st hand). aefter.
29. aercebisceop ongel. ferde on.
30. aerendwracan. f.
31. munu.c eras, of u (?). ^ hi sceoldan secgean.
Ca. 25. nydfearfe on mi,senlican.
26. Betwyh fas.
27. arela. fra eethereo. aerceb.
28. ylcan.
29. serceb angel. ferde on.
30. eerenddracan. f.
31. f hi sceoldan saegan 7 cySan.
Page 64. 1. eadegan bysceope. gregorii ft e angefSeod. (7;. 62) onfangen.
B. 2. f. byscpe gehalgod. eac.
O. 1. bisceope. faet. angel. onfangen.
2. •}>. gehalgod.
Ca. 1 "b. ^. angel. onfangen.
2. f. 15 gehalgod.
VARIOUS READINGS. PAGE 64. 37
Page 64. 3. be mane (ends line) socnum 7 frignessum J)a Se hine nydj^ear-
B# flice gesawon (sic).
4. his geSeahte biddende. And. sona Sam risne.
5. onsende swylce agustinus. see 88, 28. The Interroga-
tiones are at end of Bk. iii. There are no headings (Interro-
gationes &c.) in B.
Different hand; resembles that of 1st scribe, but has longer
vertical strokes. (See Introduction.)
6. (p. 199) rest be space. biscopii. hi. geferu.
drohtigan 7 lifian.
7. oS(5e in }?a lacu geleaffsumra, hi. weofodum.
8. ciricum. sculon 7.
9. on. don sculon scyle.
C. S. 7* weofodum.
3. monigum socnum. frignessum. pe. nydfearflice.
4. 7.
5. 7 sware onsende swelce agustinus see 88, 28. The Interroga-
ni
tiones at end of Bk. iii. (6ia) Interrogatio beati agustin,
a
episcopi c,nturioru [a above eras, of e] ecclesie all in vermilion.
bi
Then follows ^Erest bi,sceopum (not first hand correction).
6. hie. Hfigediii first i out ofu. by eras.
7. scylan dppe on J)am lacu. hi. wigbedum.
8. cyr,cum (1st hand). sceole. 7 after le eras, of one.
9. bysceop on cyricean don sceole. Then Respondit gregorius
papa urbis rome vermilion.
Ca. 3- monigu socnu. frignyssu. hi nydftearflice gesewen.
4. 7.
5. 7 sware onsende swylce agustinus. As in 0. B. no break.
Int. at end of Bk. iii. Interrogatio beati agustini epis-
a
copi cantu,riorum (1st hand) aecclesiae, all in capitals. Then
follows next line serest to drohtian in capitals, se ornate.
6. bisceopum. hi. geferu. N.B. p. 91 begins in.
7 lifigean pages 91-101 incl. are headed Interrogations scl
agustini Responti gregorii papae with varying contractions.
7. scylon o&Se on. lacu. Se hi. wigbedu.
8. cyricu. 7.
9. bisceop on cyricean don sceole Then respondit scs gregorius
papa caps.
38 VA1U0US READINGS. PAGE 64.
Page 64. 10.
B. I*-
waeS space. f gewrit cySeS f me ne tweotS f .
geare canst. And. eadegan paules apostoles Jxmne he
wrat.
12.
13-
14.
tyde (p. 200).
on. drohtigan 7 ddn sceolde.
setles f j?on hi biscpas. ■£ hi him beboda syllan.
15.
16.
7 f te. andlifenes. gegange IIII.
sceoldon an (1 out of c). hirede.
17-
onfangennesse gyta. goldes feowu (1 partly erased).
frydda dael.
18. se feorJ>a. edniwunge. to.
19. forj^on f>y in brottorlicnesse. regohi getyd.
20. hwse&ere asyndrod. fram J>inu geferu in angelciricii.
C. S. 11. 7
10. f. cfoet cypelp f.
11. geara canst 7 syndriglice foes eadigan. fone.
12. wrat. on. tyde.
drohtnian 7
13. on. huse, don sceolde "Sonne is feau Sees.
14. series cross stroke of "5 jmrtly erased. hi bisceopas.
f hi him beboda.
15. syllaS 7 J?set. 7 lyfenes.
16. sceole. An. bysceopejfozaZ e small (not 1st hand). hi-
rede final e very small (not 1st hand), fore.
n
17. onfse,gnesse e of & defaced. gesta. oJ?er. Sridda.
18. Searfum se feorcSa. edni.wunge (i out of e, then one
erased, then rude w over another letter with erasures).
b6 te. cyr,ceum (not 1st hand).
19. for)?on. broforlicnes is (6ib) on. getyd.
20. hweefere. fram J>inu. in ongelcyricean (i in in on eras.).
Ca. 10. f. f cyf>ec5 f. nis. f $u.
it. geara canst syndriglice (Sees eadigan.
12. on "Sam. tyde.
13. on. don sceolde Sonn. Sees.
14. tetles ]x>nn hi bisceopas. f hi hi beboda.
15. syllacS 7 f. 7 lyfenes.
16. sceole an. bisceope. hirede.
17. onfangenysse gesta. Seowum.
18. <5earfu. seo feorc5e. edniwunge. cyricean.
19. Sin broftbrlicnys is on. reogolum getyd.
20. hwsefere sunder. fr£ f>inu. ongelcyricean.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 64-66.
Page 64. 21. gyt niwan. Sas drohtnunge. liftSu. fte his fruman.
Be 23. acennedan. urum fsederii on Sam.
24. hi. hi leton beon on sundran ac.
25. ealle f>a god gemsene. J?on. preostas (stroke under
seems late).
26. syn butan halegum hadu. J?a he hi fram wifu ahebban
ne magon niman him wif 7 andlyfene. onfon.
21. sio. gen niowan.
22. lif. gesetton. on.
23. acennedan cyricean. fsederum on f>am.
24. hi. onsundran cwsetS.
26. fa fe hi fram wifum.
fon \>a
27. niman hi wif. 7 lyfene ut on, for be original onfon be
converted into onfon forfam be.
Ca. 21. gyt. Sas.
22. liftSu. f te on. tSsere.
23. acennedan cyricean. ussu. fsederum on f>a.
24. f>a t5e hi. on sundran cw. hi eallu.
25. gemsene. fonn.
26. halgii hadu. hi fra wifu.
27. niman hi wif. 7 lyfene ut onfon.
Page 66. i. forfa be fam ylcu. fsederii pe we ser embe bufan sprsecon.
B. 2. •£ hi wseron to dselenne. woruldgod syndrigu mannu.
3. seghwylcu. andlyfene.
4. fencanne. oferseonne f hi. feawii lifian under
(p. 201).
O. 1. ylcum fsederum bi }>am.
2. J hi wseron. woruldgod.
3. mannu. seghwilcu. 7 lyfene.
4. fenceanne. f hi. leofigean.
Ca. 1. be j?a ylcu fsederii we.
2. f hi wseron. weoruldgod syndrigu.
3. mannu. seghwylcu. 7 lyfene.
4. fenceanne. ^ hi godu j?eawu leofigean.
40 VARIOUS READINGS. PAGE 66.
Page 06. 5. cyriclum. singanne. td begangenne 7 fra eallu
B. unalyfednessum.
7. lichaman. eelmihtigu. healdan }m lifiendum.
8. on. hi. selrnessan dselon o(5(5e.
9. begange. fyllan 7 f>y.
10. Jte. worulspedu.
11. godu. reccanne. syllanne. eallra.
12. cwse]?. elemosinam &.
13. ]Jte to lafe si ofer sylla(5to selmessan.
14. ealle cleene.
15. id pj an leafa (space for M). is. sindon.
mi slice. cyricena oj^er.
16. msessesanga. cyrican.
17. olper is in.
5. cyriclicum. singanne. begangenne.
6. fram.
7. lichaman. .aellmightigum (before se erasure of one).
healdan. f>am lifigendum f>oniI.
8. on. life. sprecanne. hi. eelmessan.
9. o])pe geestlifmesse (imperfect erasure of & in e). gestliS
(62a) nesse. begonge 7 mid heornesse fyllan.
1 o. J>8et ofer bi(5 to lafe. hieora woruldspedum.
1 1 . godum is to recceanne 7 to syllanne swa swa eallra magist.
12. cw. supt est data elemosinam.
13. J>3et ofer sie5. lafe.
14. selmessan. eou beotS ealle claene. Interrogate sciagustini.
15. Myd. syndon. cyricena.
16. on. cyricean.
17. of>er. on. Respondit gregorius papa.
Ca. 5- cyriclicu reogole. singanne. begangenne.
6. fram eallu unalyfednyssum.
7. selmightigu. healdan. Sam lifigendu.
8. on gemsenu life. sprecanne. hi. selmessan.
9. oS(Se gestlicSnysse begonge 7 mid heordnesse fyllan.
10. f.
1 1 . godu. recceanne 7 to syllanne. eallra.
12. cw. suptus est data elemosynam &. vob.
13. f ofer si. lafe.
14. selmessan. ealle clsene. Interrogate scl augustini.
15. an. syndon. gewunon cyricena.
16. on. romanisce cyricean.
17. hsefed on. p. 92 begins rice, cp. 66, 18 ; 64, 6.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 66. 41
Page 66. 1 8. .U (space) sylfa. canst.
Bs 19. afecSed. JuncetS. licaj^. fte.
20. oStSe on. . . otStSe on. . . ocSSe in.
21. oftere. gemete fte almihtigum.
22. licige f bighidiglice ■)>. 7 in angelfeode.
t
23. gese,te. (eras, of blot ?). gyta. niwe on.
24. forJ>on. syndon. lufianne. wisan. ac
beforan (be and an erased) godu.
25. stowa syndon. lufianne. (p. 202) of syndrigum
gehwylcum cyricum. e imperfect but original.
26. £>u sefeste 7 gode 7 rilite. (5a J>e (5u togsedere gesamnie.
27. angetyeode mod. asette.
28. .C sjmce. halsie hwilc wite. hweet mann.
29. abrede.
18. pn sylfa canst J^eau. cyricean on.
19. afseded. Wince's. licaf> f.
20. o(5(Se. cyricean otStSe on. o$(5e on.
21. hwilcre of>re. gemette (1st t partly erased). f selmihti-
gum. ma (a on eras.).
22. licade f. behyd,lice j>. 7 in ongel. cyricean.
23. healdanne. niwe on.
24. forjxm. syndon. lufianne. wisan. godum.
25. syndon. lufianne forJ?on of. cyriceum.
26. Jia J?u. god. J>a £>u togsedere.
27. in angel. mod (od partly erased). ge (62b) wunan.
asette. interrogatio agustini ;
28. ic pe halsige hwilc wite. hwilc.
29. cyricean. abredetS; Respondit gregorius papa ;
Ca. 18. sylfa canst. cyricean on.
19. <5u afseded. ac nu. f.
20. otSSe. cyricean otStSe on. oftfte on.
21. hwylcere otSre J^aes (Se fam selmihtigu. ma.
22. licode f (Su behydelice. f. 7 in angel. cyricean.
2 3- &yt« niwe on.
24. syndon. lufianne. wisan. stowu. for
godu wisu.
25. syndon. lufianne forSon. syndrigu cyricii.
26. gehwylcu. sefest 7 god. $a )>u togeedere.
27. on angofSeode mod. gewunon asette. Interrogatio
agustini.
28. ic halsige. wite.
29. cyricean. lit abredeS. Respondit scs gregorius papa.
42 VARIOUS READINGS. PAGE 68.
Page 68. i. Is space. Seofofes (2nd o struck through and next letter
B. mangled, il) h&de.
2. rnaege for]?on. J?e habbaf). woruldspeda. syndon.
3. on tSysse.
4. wisan. aefelnessa. forfon. nyd f sume mid
t t >
geswincuni sume Jpearlicor (dot under )?).
5. lifelicor syn. 7.
mid
6. f wite. heardre 7 strengre gedon sie f>on is hyt lufan
(mid rough) to.
7. wylme. forJ?on fam.
8. (5a. bif geworden fast. sie. fam ecu.
9. tintregan forSon fises gemetes. menn freatigan.
10. j?a godan fsederas gewuniatS (t5 cm£ o/n).
flaeslico.
11. hi. freagaS. 7 hwaefere.
1. gefencean. broforlicnes. ISeoftes cross of t$ very
faint ; (Zate ?).
d
2. gereht. msege for}>on. J>e habbatS worul, spede.
3. hwsefere. syndon J>a J>e on J>ysse.
4. wisan Surh w^delenesse (d on eras., not 1st hand) agyltaft
forfon. nyd f.
5. wonunge heora woruldaehta sume mid swingum.
lif>elicor. gerihte 7 (e erased into i).
6. fe f wite hwsene. strangor. sy.
7. nalses of wylme. forfon f am.
8. men (5urh (5a freo 33 J?is a/iter r in freo originally u erased
roughly into e, small o squeezed in. gegearwad f . f am.
9. ecu fyru. tintregum forfon tSys. sculan.
10. (Sreagean. fa godan fsederas. flseslicu.
11. hi. synnum J>reagea(5 7 swingacS 7 hwsefere.
Ca. i- gefencean Sin broftorlicnys. deofles.
2. gereht. msege. "Sa )?e. weoruld —
3. hwse(Sere. syndon (5a )?e on fysse.
4. wisan (Surh wetSelnysse. nyd f.
5. wonunge heora woruldsehta sume mid swinglu. J?ear-
flicor. litSelicor. gerihte 7.
6. f wite hwsene. strangor don sy fonn.
7. nalass. wylme. hatheortnysse. j>a.
8. men (5urh 6a (Sry se f is. f. j?a.
9. ecu fyru. tintregu for5on tSysse.
10. tSreagean. godan fsederas. flaeslice.
11. tSa hi. tSreageaf. 7 hwaetSere.
VARIOUS READINGS. PAGE 68. 43
Page 68. 12. sylfan. hi. witu. swenca]} lufigeaS 7 willnigeatS.
B. 13. yrfeweardum. hsebbenne. woruldgod fe hi agon.
14. J?a fe heora yrre gesewen bid (sic) ehtacS 7 witnia<5
forfon.
15. on fiam mode. healdenne (p. 203).
16. gemet J>rea. fte f mod butan.
17. eallinga.
g
18. swilce. setictest on. J>a. man scyldan (stroke
under sc). 6e.
19. cyricum. waeron. feorr f la. fte. cyrice.
20. setecnesse onfo f. gesewen. eorSlicu fingu. anforlsetan.
21. big. fingu. woruldgestreon sece.
22. wsetSer space. motan. gesweostor on inngehygde
onfon.
12. f>a sylfan j?e hie. <5am witum freageaS. swencatS
lufiatS 7 wilniatS.
13. yrfeweardum (y on eras.). habbanne. woruldgod.
14. (5e hie agon. ]m pe hi yrre gesawene beoc5 (b om£ o/h) ehtan.
15. witman forfon (last stroke ofm prolonged as afterthought to
form i). on f>& mode. healdanne.
16. faere freaunge (rea ow eras, a£/ after ]> not 1st hand).
(63b) dihtaft 7 finde(5. fset f mod butan.
17. eallinga. decS. Ac swilce. tosetyctes on.
18. fa. gyldan sceole fa tSe.
19. of cyricean. sie f. cyrice.
20. setycnes, (y ow eras., not 1st hand). f. gesewen.
eorflicum Singum.
21. anforlsetan 7 hi beid 1 urn (sic, erasure or abrasure 1).
n
woruldgestreon sece (not 1st hand). Interrogatio agustini.
22. hwsefer motan. gebrofor. gesweostor on gesinscype.
Ca. 12. sylfan (5e hi. }?a witu freageatS 7 swenceaS.
13. hi to yrfeweardu. habbanne. woruldgod.
14. tSe hi agon hi. fatSe yrre gesawene beo(5 hi ehtan.
15. aa on fam mode. healdanne.
16. f. \> sere "Srea. f j3 mod butan.
c
17. rihtu. eallinga. ac. t5u toaetyetest on.
18. frignysse. gyldan.
19. cyricean. feor ]> la si f. cyrice.
20. setyccnysse. f. gesewen. eorSlicu jnngu.
21. anforlaetan 7 hi be. (Singii. Interg agustini.
22. motan. gebroSro.
44
VARIOUS READINGS. PAGES 68-70.
Page 68. 23. fram.
acennede (Sis mot swa beon on eallum gemete •}>
B.
O.
Ca.
Page 70.
B.
Ca.
bocum.
{no break at ftis).
24. for fa.
25. ower. on.
wifterword.
26. gesewen.
27. hwylce. cristene menu.
28. betwyh. gesynscipe.
fte.
magum.
gefeode.
frigenesse
steopmodor
23. J?a J>e beotS feor. cneorisse (i by erasure from e). fra.
Respondit gregorius. pp.
24. swa beon. gemetum f. forjxm.
25. awer. on halgum bocum [?set J^ysse (y on eras.).
wiferword si gesawen ; Interrogatio agustini.
27. hwylce. sculun cristene. magum.
28. betwih on gesynscipe.
23. feor. fra hi. P- 93' begins. Dis. so no special
heading cp. 66, 18.
24. swa beon. f. for^on.
25. ahwser. on halgum bocum f (5ysse frignysse wij>er-
word si gesawen. Interrogatio sci agustini epi.
27. hwylce. sculon cristene. magum hi betwih on
getSeodde.
1. bro}>orwifum.
gegadered.
3. WeeS space.
forlseteS f .
4. otSfte swustur o])lpe twegera brofera.
5. twegera swustra suna. waeron.
f . ■$ hi moton on. gesynscype
sum eortSlic se is in. cynewisan
broJ>orwifum. f . f hie. on.
gegsederade. Respondit gregorius papa.
sum eorSlice se on. cynewisan.
forlsetatS f . broJ>or ot5(5e. twegea broj^or oft&e.
twegra gesweosterna. waeron on gesynscype.
1. brofjorwifu oc5(5e alyfed. *p hi motan on gesinscype.
2. gegaederade. Respondit scs gregorius.
cynewisan.
oSSe.
g
5. gemen,de wseron on.
3. eortSlic se on.
4. forlsetacS f .
brocSor oSSe twegra geswosterna.
VARIOUS READINGS. PAGE 70. 45
Page 70. 6. gesynscype. f. ongeaton f f.
jj# 7. tuddor. mihte. gesynscipe and.
8. bewere}? (for elp originally 7 f). forbeode]?. scan-
dlicnesse.
9. J?sere maegsibbea forSam. neod j3. (j). 204) menn on.
10. on <5sere feorf>an. betweonan wifian for]?on.
11. we beforan aer cwaedon eallum. forberenne.
12. forlaetanne. mann second n erased. godwrecnes.
13. wi(5 his. steopmodor forJ?on on. se.
14. revelab. (Su scandlicnesse swylce.
15. for})on. is. wif hi beo"S on aniin (sic) lichaman 7
sefte gedyrsta<5.
17. <5a scandlicnesse. steopmddor sio on lichaman.
18. wass se. onwry<5. scandlicnesse swylce.
O. 6. f . oncneowan 7 ongeaton f f.
d
7. tud,ur. mihte. gesynscype 7.
c
8. se. (63^) fa s,eondlicnesse.
9. mseg. sibba (e erased). forpon is nyd f. on.
10. on. betwyh. sceole.
1 1 . cneoris (e erased into i). ealle gemette (first t erased^.
foreberanne.
12. forlaetanne. man is. godfrecnes j>.
r
13. forpon on. 3?. tu,pitudinem.
o
14. onwre,h (e on eras.). sceondlicnesse.
15. forJ>on. wif.
16. hi. lichaman. Ono se }?e gedyrstigaft.
17. scandlicnesse. an lichaman (sic).
n
18. onwrihS. sco,dlicnesse. Swilce.
Ca. 6. f cuSelice oncneowan 7 ongeaton f f.
7. ne growan. mihte. swylcu gesinscype 7.
8. sceondlicnesse.
9. nyd f . menn on.
10. on. hi betwih. sceole forcSon.
11. ealle. forberanne.
12. forlsetanne. man. godes wrecnys f .
13. on. 3B.
14. (5u sceondlicnysse.
15. wif.
16. heo. anu lichoman se$e gedyrstigao.
17. sceondlicnysse.
18. onwrihS. sceondlicnysse. swylce.
46
VARIOUS READINGS. PAGE 70.
Page 70. 19. hine,menge (ne not 1st hand). bro]?orwife for]?on.
B. 20. (5urh t5a. gecSeodnesse. bro]?or licbama.
21. (Sserse wisan. swylce iohannes se.
22. haligne martirdom. lifes geendode.
23. ssede. ne wsere. wif underfenge to habbanne ac for^on.
24. syndon. angetyeode mid £>i hi gyta on ungeleafsumnesse
Jnssum manfullu gesynscypum.
26. gemengde ac hi (p. 205) syndon to manigenne hu hi to.
27. comon f hi ahebben hi fram swylcum (after fram <?ras. of vertical
stroke of hi).
28. ongytan f •}>. 7. ondrsedan. forhtigendan.
29. dom. hi (out oforig. he) tintregeo ecre cwylmnesse onfon.
30. syndon hi hwse^ere. wisan.
C. S. 23. brohte 7 hsefde.
19. bro})orwife for))on.
20. bro]x>r lichama.
21. wisan.
e
22. halig, martyrdome. lif. pa.
23. ssede. ne wsere f. bro]?or wif.
24. for)?on. syndon. angel f?eode. hie.
25. on. jryssum manfullum onsynscype.
26. wseron ssede gemengde. (6 4a) hi syndon. monienne
hu hie to.
27. comon. hie ahebben hie fram swylcum.
28. ongytan f Sset. 7 hi ondraedan.
29. hie.
30. cwylmnesse onfon. syndon hi hwsefere. pjsse wisan.
Ca. 19. f. broSorwife.
20. (5a. gej^eodnysse. lichama.
2 1 . Ssere wisan. swylce iohannes baptista.
22. martyrdome. lif. pa.
23. ssede f hi. ne wsere f . wif bruce.
24. syndon. angelJ>eode. hi.
2 5- gyta on ungeleafsumnysse. cSyssii manfullu onsinscype.
26. ssede 7 gemengde. hi syndon to monigeanne hu hie to.
27. comon f hi ahabban hi fra. unrihtii..
28. ongytan f f . 7 hi ondrsedon. forhtigendan.
29. d6m. hi.
30. cwylmnysse onfon.
syndon hi hwsetSere. "Sysse wisan.
VAEIOUS READINGS. PAGES 7O-72. 47
Page 70. 31. bescyrienne. gemsensumnesse. lichaman.
B. blodes tSy.
32. gesewen sy on him eallum pa c5ing ongewrecen. on (5am hi.
33. unwisnesse. fullwihtes bape. Sas tid.
O. 31. biscyrianne gemsensumnesse. lichaman 7 blodes.
32. gesewen sie pas ping unwrecen. on pam hi.
un
33. wisnesse gesyngedon. fulwihte bsepe. forpon on.
Ca. 31- bescyrianne gemsensumnysse. blodes (5y.
32. hi gesewen si pas (5ing unwrecen. on pa hi.
33. unwisnysse. fulluhte. (p. 94) on (5as tid.
Page 72. 1. sume ping embe wylm. sume. manpwsernesse.
B# 2. arsenicS sume. sceawunga yldetS. aberep 7 yldep.
3. f pset yfel wiper worde aberende 7 yldende.
4. becumap syndon to manigenne. hi.
5. swylces durron. rr rudely out of rf but in original ink.
gyf hwylce.
6. gefremman syndon hi. bescyrigenne crisstes lichaman
7 his blodes forpon.
C. S. 2. 7 swa abiretS 7 selde<5 desunt.
4. tSa hi {for pset heo.)
1. cyrice sum. sume.
2. sume. yldet5 pset oft rest wanting.
3. f wiper wearde. aberende 7 yldende.
4. syndon to monianne f hi n6wiht swylces.
5. durran. hwylce.
6. f gefremman. syndon hi (on ?ras). bescyrianne.
lichaman.
Jmrh
Ca. i. cyrice sum Sing (5urh wselm. sume,monpwsernysse.
2. sume. yldeS f oft f wiperwearde.
3. aberende 7 yldend bewerap.
4. pa tSe. syndon to monigenne pa tSe nowiht swylces.
5. hwylce ponn. f gefremman ponn syndon hi to bescyriganne.
48 - VARIOUS READINGS. PAGE 72.
Page 72. 7. be. mannum. to arsefnanne |?a |?e £>urh ilngewissnesse
jj. synne frem (p. 206) matS.
8. Sonne in Sain is.
9. stranglice to ehtigenne Sa Se. witende singian.
10. yf space. feorrnes siSfates betwyh ligej). bisscopas
ea)?elice cunnan (sic).
1 1. hwaef>er mote bisscop gehalgod. butan oSerra biscpa
andweardnesse.
13. on angelcirican. pu. gyta eorSlic bisscop balgian
(rest ivanting).
14. butan oj^rum.
15. bisscopum. rice bisscopas.
16. bisscop hallgunge. gewitscype standan. bisscopa.
1 7. an oSere wisan nym]^e modern hand in margin : ' restituitur ex
libro Cotoniano' wesan is written above line in text . wheeloc(T)
(cp. Wanley). gesamnungse. gewitscype.
18. oSSe feowera bisscopa. be fore bis hyldon ]mm.
7. be. mannum. to arsefnianne. rsefni on eras, of ber.
8. ]?urh ungewisnesse (ge erased). Sonne on J>am is.
9. ehtanne f>a J>e. witende. Interrogatio agustini.
10. feornes. betwih. (^4b) feet.
11. e]5elice. hwaefier. gehalgod. butan.
12. o)?ra bisceopa. zweardnesse; Respondit gre-
gorius. pp.
13. in (i on eras.). ongelcyricean on. ana. bysceop.
14. miht J?u on j?8ere wisan bisceop ofrii byssceopum.
15. sculun. byscopas.
16. bysceopes (e out of se by eras.). on gewitscype standan.
bisscopa.
17. on oj^re. wesan. gesonunge. on gewitscype.
18. oSSe. bissceopa f hie for. gehylde (mm.
Ca. 7- be }?a mannu. hwsethugu.
8. arsefnianne. ungewisnysse. fionii on J>am is.
9. ehtanne Sa Ipe hi. witende. Interrogatio sci agus-
tini epi.
10. mycel feornys siSfsetes betwih. f.
11. eSelice. mot "b gehalgod. butan.
12. of>ra bisceopa 7 weardnysse. Resp Greg.
13. ongelcyricean on Ssere. ana nu gyt. bisceop.
14. miht Su on Seere wisan bisceop. butan oSru bisceopii.
15. sceolan. bisceopas. )?a Se.
16. bisceopes. on gewitscype standan forSon. bisceopa.
17. wisan nemne on gesomnunge 7011 gewitnysse witscipes.
18. oSSe. bisceopa f hi for. gehylde J>a.
VARIOUS READINGS. PAGER 72-74. 49
Page 72. 19. aetgaedere heora bene sendan {rest wanting). Part ii. of MS.
B# begins at gode {%>. 207).
20. Hu initials now written large in ink. we ddn. brytta
byseeopum.
21. In. bisceopum. syllaft. senigne aldordom ne
ealdorlicnesse for'Son fram £>am aerran tidum.
23. bissceop. arela. (5one we. bescyrigean.
24. beniman. onfangenan. <5e f>ider gelimpe.
25. J>u myd tSe ]?aene ylcan bisceop tospraece 7 togej^eahte (to twice
junctim).
26. oc5(5e gyf hwylce fincyste on byscopum gemeted.
d
19. aetgaedere. gebodu senden on,geoten. Interrogatio
sci agustini.
20. sculan. brytta bisceopum ; Respondit gregorius papa.
21. on. bissceopnm. syllaft. aenige ealdorlicnesse.
forj^on fram J>ain.
d
23. bisceop on are latere. sceol,an bescyrian.
24. beniman. onfongennan ealdorlicnesse. for. on.
25. bysceop spraece.
t
26. sie. Ot5(5e. hvvilce uncysta on byseeopum gemet,e.
Ca. 19. aetgaedere. bena. gel)odu sendan 7 geotan.
Inter agustini.
i
20. sceolan. galla. brytta. Respondit gregorius
papa.
2 1 . bisceopu. syllatS. aenige ealdorlicnysse forSon fram
j?am. tidu.
23. se t5 on arela (Saere. sceoldan bescyrian.
24. beniman. onfangenan ealdorlicnysse. fore. on.
25. tSone. bisceop. spraece. si o'S'Se gif hwylce uncysta on.
Page 74. 1. gerihte. sculon 7. sie f .
B. 2. Seodscypes 7 (5earle wlanc.
t
O. 1. Sa ge (65a) rihte (in gerihte i by eras, out of e). gebet,e
sceolon 7. sie f .
2. on. Seodscypes. sie. to onbaernanne 7 to
gebetanne.
Ca. 1. tSa gerihte. sceolan 7. wen si f.
o55e to nesce 7 wlanc
2. on. to wlaec (small above 1st hand, ink old).
to onbaernanne 7 to gebetanne.
50 VARIOUS READINGS. PAGE 74.
Page 74. 3. 7 ^ he }m ]?e.
B„ 4. wi(5erwearde syndon. ures scyppendes fram.
5. bisceopa. bewerige. miht <5u. bisceopum
butan heora aldorlicnesse.
6. hi scealt licSelice manigan.
7. hym eetywan. ealle (p. 208) brytta.
8. biscpas. J?inrae (cp. 10) brocSorlicnesse onfon to f>am fte
unlaerede syn.
9. untrume. trumnesse. gestrangode.
10. unrihte. syn gerihte gode to willan.
11. Hweeder. geeacnod wif. fullod. o(5(5e aefter.
12. o(5(5e sefter. cyrican. gangan.
13. o(5(5e. swilce f beam \>e. hyt sy.
14. deaSe forgripen. fela. alyfecS hym f>am geryne
onfon fullwihtes baj^es o(5(5e sefter. tide.
15. J?am wife.
O. 3. brofjorlicnesse. 7 <5set (7 on eras.).
4. wi<5erwearde syndon. ures scyppendes fram bysceopa.
5. bewerige. miht. bissceopas butan.
lie
6. ealdor,nesse. hi scealt. monian.
7. setywan. goda. onhyrenesse ealle brytta.
8. bysscopas. broJ>orlicnesse to jxm f unlserede synd.
9. trymenesse. synd gestrangade.
1 o. unrihte mid fine ealdorlicnesse synd gerihte ; (i out of e by
eras.). Interrogatio agustini ;
1 1 . hwsefer. wif. otStSe sefter.
12. ot5(5e sefter. cyrican.
13. gangan ot5(5e. f beam f.
14. sye (sic). deafe. fela. alyfe.S (y out ofe ;
before & one erased). f geryne.
15. onfon fulwihte beeves o&5e sefter. tide mot f>am wife.
Ca. 3. brotSorlicnysse. 7 •$ he t5a Ipe.
4. widerwearde syndon (Ssere. bebodu. ures scyppendes fra.
5. bisceopa Seawuin bewerige. miht Su. biscopii butan.
e
6. ,aldorlicnysse. (5u hi scealt. monian.
7. hi aetywan. godra. onhyrenysse ealle brytta.
8. bro(5orlicnysse to J?on f unlserede syn.
9. trymenysse. gestrangode. (p. 95) 7 unrihte.
Shire ealdorlicnysse syn gerihte. interrog augustini.
1 1 . wif. ocSSe 33ft £>on tSe.
12. oSSe seft. cyricean.
13. gangan 0(5<5e. fbearnf. Sy.
14. si. 33ft hu fela. alefeft hi f geryne.
1 5. onfon fulluht. o(5(5e seft. mycelre tide m<5t fa wife.
VARIOUS READINGS. PAGE 74. 51
Page 74. 16. lichaman gegaderunge gemenged beon 7 gej^eoded o<5(5e gyf
B n
wif menn sy, in mona(5 adle gewuna. alyfed sy hyre.
cirican to gangan ne ocS&e J?am geryne onfon.
18. halegan.
19. otSSe. pe. wife gemengen. aerJ?on f>e.
bebaSod.
20. cirican gangan. J>am. halegan.
21. o-(5(5e ealle J>as. niwan. angelcynnes on.
22. gedafenaf>.
23. (/). 209) forhwan. f geeacnode wif fulwod. J>y. ne ys
(stop at pj to separate ne ; original ink).
2 4. gelmihties. wrestemberendes lichaman forSon (se out of e).
25. myd J?i ure. (Sa. menn on neorxena wange agyltan.
26. furluron hi rihte. domas }>a tindea<51icnesse.
d
16. hyre. lichaman gegaderungge gefeo-de, erasure o/d(?)
otStSe.
17. wif numen sie in monatSadle. hwsefere alyfe«S (y from
e ; one eras.) hyre in cyrcean gangan.
18. ot5(5e J>am geryne onfon.
19. (65^) oSSe. se f>e. wife. serfton he bebacSod sie.
20. . . mot (ftco erased before mot). on cyricean gangan.
J?am.
21. eall. niwan f»eode ongel. on. Respodit (sic)
-gregorius papa.
2 3- f geeacnode wif fullad. ne is.
24. beforan aelmihtiges Godes eagii. syn wsestberendes
lichaman.
25. ure ealdoras. on.
26. hi rihte.
Ca. 16. gegaderunge geJ?eodde. oftSe.
17. wif numen si in monatSadle. hwaeSere alefetS. cyri-
cean gangan.
18. oftcSe f>5 geryne onfon. gemsensumnysse.
19. ot5(5e. wife. sermon. beba(5od si.
20. mot. on cyricean gangan. ]?a geryne.
a 1. gemaeusumuysse eall. (Sing, niwan. ongel.
on. Respondit Gregorius papa.
23. f geeacnode wif gefullad. tSy ne is.
24. beforan selmihtiges godes eagu. syn wsestmberendes.
25. fortSon. tSy ure. menn on.
26. forluron hi rihte. undeaftlicnysse.
e 2
52
VARIOUS READINGS. PAGES 7 4-76.
Page 74. 27. hi. 7 ongesceapene wseron 7 cwseS J>a se ylca eelmihtiga
jj_ god 7 maima cynn eallinga.
28. hyra synnum.
29. he }m J>am. undeatSlicnesse. ahof. hys synnu
7 hwae}>ere.
30. hys. hym. westemberendnesse genoh tudres tSaet
J?sere mennisscan.
O. 27. hi. on gesceapene wseron 7 hweet.
28. eelmihtiga. manna cynn eallinga.
29. J>a f>am men undeadlicnesse. ahof for.
hw8ej»ere.
30. wsestmberenesse.
ylca.
sy,ne
Ca. 27. hi. on gesceapene wsBron hwoet <$a se ylca.
28. aelmihtiga. manna cynn eallinga. heora synne 7
hwaedere (rest wanting). fremsumnysse. arfaestnysse hi.
wsestmbsernysse ,
Page 76.
B.
1. selmihtiges.
2.
3-
gyfe. hwilcere rihte. Sonne,
gyfe. halegan fullwihtes. J?am.
fram.
aeghwilc.
4-
gru,dinga adwsesced. dislic. fte.
•
5-
6.
gyfe wif>cweden. J>u frune. swilce.
sefter. fela. cirican gangan.
wif cenne,de
1. tud,res 7 f. eelmihtiges.
2. gyfe. hwylce rihte. fram gyfe.
asghwilc syn.
3. on }?am.
4. $ sceole.
5- gyfe.
6. sefter.
J>u frune.
(66a) fela.
wif.
cyrican gangan.
Ca. 1 . tuddres 7 f "Ssere. selmihtiges.
2. gyfe. hwylce rihte. (5on5. < fra gyfe.
3. fulluhtes on f>a geryne tSe. seghwylc syn grundling£
4. swySe. f sceolde.
5. gyfe. frune. (Sonn (sic) wif.
6. fela. cyricean gangan.
VARIOUS READINGS. PAGE j6. 53
Page 76. 7. sylfa f leornodest on. psere eadegan cucSnesse f for
B. waepnedbearne (accent or stainl).
a
8. heo sceolde ahebban fram. (p. 210) ingange.
9. for msegdencilde 7 syx. 7 sixtig daga for hyre cilde f is
hwaeftere.
t
10. witanne f f. gaslicum gerynum. forjpon.
11. (5e. on. ylcan tid. J>ancunge to donne hsebbe
7 in ciricum gange.
12. aenigre.
13. gehefegod. wylle. lichaman bio1 in synne nales f
sar }?aere cennesse in J?aes lichaman bi(5 in synne nales gemaec-
nesse bi(5 wil]a f»onne in £>aes tudres forSlaednesse f bi(5 geong
7 sar.
15. be }mm faere aerestan menu ealles manncynnes.
16. on sare.
17. cendest bearnn hu gyf. f cennede wif f.
7. sylfa. on. ealdan. f.
8. hi ahabban fram. huses (es roughly out of u). Ingange.
<X> ga
9. oritig daga 7 for wifcilde. syxti da, f. liwse))re.
10. witanne ]?aet f.
11. on. ylcan tid. liio. fancunge.
12. on cyricean gange. byrf>enne.
13. lichaman. nalaes.
c
14. sar, cennesse on. lichaman gemen,gednesse.
15. on. tudres laednesse. goung. sar be ]x>n.
16. mancynnes. on sare (f>u marg. corrector).
17. cynnes, beam 7 gif (corrector). f cynnende wif.
Ca. 7. f sylfa leornodest on. ealdan cyftnysse f for.
8. hi ahabban fra.. ingange.
9. Sreo 7 Srittig daga 7 for wifcilde. f is hwaecSere.
10. witanne f f is. gastlicii. forcSon.
11. on. ylcan tid (Se. Jmncunge.
12. on cyricean gange. heo naenige.
13. ahefegad. forcSon. nalaes.
14. f sar Saere cennysse on. gemengednysse.
15. ffonn on. tuddres laednysse. goung. be.
16. mancynnys. (j). 96) on sare.
17. (5u cennyst beam 7 gif. beweria(5 out o/bewawa<5.
cennynde wif f ,
54 VARIOUS READINGS. PAGE
Page 76. 1 8. cirican gangan. $ sylfe sar 7 wite pe we byre ou.
j^ 19. fullian we f cennede wif Sonne oc5(5e f beam f.
20. gyf hi. frecnesse cleaves gyf beo in J?as sylfan tid.
2 1 . cennecS f ]xer.
22. nsenigum. sio gifu.
23. halegan. lifigendum 7 ]?am ongeotendum. miclu
(/>. 211) gescade.
24. J>onne ]?am. deatS tofundaft butan.
25. yldinge. berenne. <5y lees gyf.
26. ylding sy fte ne msege. alysed sy.
27. byre gerestscype fxmne hyre. scall gangan eer Son pe f
acennede.
28. fram meolecum. ungeriht.
sylfe
18. on cyricean gangan. f, sar (correct, as before).
n n
19. wite byre on syn,e (correct.). fullian we ])ou,e f (1st hand).
wif oc5(5e f .
20. hie synd. frecnesse.
21. dea^es. sylfan tid. cenne.
22. gyfu.
23. first swa on erasure o/swylce. lifigendum. f>am
ongytendu.
24. foreseonne. J>onne (66b) )mm. butan.
25. yldenne (is to on erasure) gebeorganne. gefremmanne
\>y lass gehwylc.
26. yldinc sie f»8et. msege. ]?e alysed sye (sic).
27. hyre gerestscype. hyre. gangan. fon fe
f acennede.
28. fram miclum. sie. unrylit.
Ca. 18. no mdt in cyrican gangan. }?onn f sylfe sar.
19. wite hyre on. tella}?. fullian we J>onn f. wif
o&Se ]?.
20. f Sser. hi synd. frecnysse.
n
21. (5a sylfan tid Se. cende. f (Sser.
22. forSon. gifu.
23. lifigendu 7 ]?a ongytendu. mycle.
24. foreseonne swa Sonn J>ase Se (6w/ se erased). butan.
25. yldinge is to gebeorganne. gefremmanne \>y lses gehwylc.
26. ylding si f ne maege. alysed si.
27. hyre. j?onn. gangan. Sonii f acennede.
28. fra miclu. si.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 76-78. 55
Page 76. 29. gesamlriwum j>te wif forhogiatS. to fedanne f»a }?e hi.
B. hi oSrum wifum.
31. sylla(5 f ys. gesewen 7 gemeted for inntingan unforhsefd-
nesse anre forSon Sonne hi ne wilkcS hi ahebban fram.
33. f hi forhicgatS. f?a hi cennatS 7 }>as wif Sa.
34. unrihtum gewunan ooYum to fedanne.
C. S. 32. hi deest (i. e. before ahebban).
O. 29. betwyh gesinhigu fast wif forhicgatS.
30. fedan J?a pe hi. hi ofrum wifum to fedanne syllatS.
31. ©set. gesewen. for.
32. unforhsefdnesse anre furtSor J?onne hine willa<5. fram.
33. f hi forhicgacS. ]?a fe hie cennatS 7 f»as wif.
34. unrihtum. of>ru to fedanne syllatS.
Ca. 29. bet wih gesinhiwu f wif forhycgeatS.
30. fedan. hi acennaS 7 hi o(5ru wifu.
intingan
31. fedanne syllaS f. gesewen 7 gemeted for, unforhsefd-
nysse anre.
32. forSon hi ne wyllac5 hi. fra.
33. weru § hi. hi acennaft 7 Sas wif.
34. gewunii. fedanne.
Page 78. 1. syllatS nymSe. claensunge tid. Ne B begins a new
B. paragraph. sculon hi.
2. werum gemende beon swa fte (accent) J>a Se. monacSadle.
3. Hi. bewerede hyra weru.
4. fte sio halie ae myd. slyhS gyf.
C. S. 4. deacSe sceal hwelc sletS.
1. tid fortSgefare ne sculun hi.
c
2. werum gemen,gede beon. tJa
3. bynSres. hie.
we
4. be,rede {corrector). werum gemen,gede.
2. werum gemen,gede beon. tSa. on. mona&adle (o oul 0/ a).
3. bynSres. hie.
Ca. i. syllatS nymne seo clsensunge tid forSgefare ne sculon hi.
2. werum gemengede. Sa <5e J?onn on gewunon moiiaftadle.
3. byrtSres. hi. bewerede heoru (sic) weru.
4. gemengede beon gif hwylc wsepnedman ganged.
56 VARIOUS READINGS. PAGE 78.
Page 78. 5. wsepnedman (p. 212) gangeS. monafadlegum wife
B. hweeftere f wif myd J>i J?e.
6. monatSadle.
7. f. cirican gangan for^on.
8. oferflownes. hyre. on.
9. f . nyd geprowatS. f rilit f .
10. fram. cyrecan (sic) ingange. witan.
n. on. bocum fte j> wif. flownesse.
12. sefter. f fnsed hys hrsegeles.
1,3. hyre untrumnesse heo wees gehaeledu Hu nu f wif.
15. geset. mihte. forhwan.
16. se(5e blod yrnende J^rowaf) monocSadle. alefej? hyre on.
17. gangan ac J>u crist (sic) nu. genydd hyrse untrumnesse.
5. f. se mid deafte sceal gif hwilc slegtS. gif hwilc weepnedmon.
gangetS to nionacSadligum wife. hwa3j>ere •f wif mid Sy.
6. (5rowat5 mona (Sadie.
7. f. on cyiicean gangan foijxm.
8. oferflounes fees (6ja). hyre. on.
9. nyd. f riht. sie.
10. fram. cyricean ingange. witan.
11. on. bocum f f. flounesse.
12. sefter. f fes.
13. instaepe (in on erasure) hyre untrumnes.
14. geworden. 7 nu f wif on blo.des (one erased) flounesse.
15. herigendlice mihte.
16. mona'Sadle ne alef (5 (erasure after f; the e erased into i).
hyre on.
17. cyricean gangan. cwyst nu. hi.nydde hyre untrumnes
(after i one erasure ; ny out of we).
Ca. 5. inonacSadligu wife hwa3<5ere.
6. f wif. tSy. mona(5adle.
7. f. cyricean gangan.
8. oferflouwnys Sees. on.
9. Surh f Se. "Surh nyd (5rowa(5. f riht f . si.
10. fra. cyiicean ingange. witon.
11. on. $ f wif "5e. flownysse.
12. eadmodlice. gehran ^ fees his hrsegeles.
13. instepe. untrumnys. gewat.
14. hal geworden 7 nu f wif on. flownysse geseted is.
15. herigendlice heo mihte. hreegele.
16. Jxmii se t5e. mona<5adle ne alefeS hire on cyricean gangan.
1 7. cwy(5st nu hy nydde. untrumnys "jHe.
VARTOUS READINGS. PAGE 78. 57
18. geryne. • wif be Sam.
19. getitt eala broSor se leofusta gej>enc fte eall f we.
20. in deadlican lichaman. untrumnesse £>ses gecyndes 7 hwset
ealles is to (rest wanting).
24. £>am. nsemne. andleofan wiS untrumnesse 7 wiS
Jmrste drinc wiS hasto (2). 213) claennesse wi]?.
25. rseste. untrumnesse lacedom secan eac hwset wifum hyra
monaSadle.
26. biS adl 7 untrumnes Hwset nu f wif.
27. gedyrstlice dsede dyde j? heo. hreegle gehran on adle 7 fte.
28. untru. wees forgyfen }?a Se mid uncyste (res£ omitted).
C. S. 24. 7 <iees£ (before wiS Jmrst).
29. uncyste.
18. ]?8ette (tt em abrasure). wif be ]?am.
19. gelomlicne wuna getiS 7 gej>enc bro^or. j) eall.
20. on }?yssum deadlican lichaman is of untrumnesse.
21. rihte. geendebyrdaS. setter.
22. mannes for]?on hingran. hatian celan werigean.
23. eall f is 6f untrumnesse. 7.
24. secanne wiS Sam. 7 lyfen.wiS J^urst (s on eras.) drinc.
25. celnes. un (67b) untrumnesse lsecedom secean (un twice).
26. wifum. monaSadle. flounes.
27. untrumnes 7 nu f wif. gedyrstgade f>8et. hrsegl
on adle.
28. f. untrumum.
29. f eallum wifum. forgifen )?a J?e mid unrihte heora.
Ca. 18. hraegele. Sas wif be £>a.
abid
19. gelomlice; wuna getid 7 gej^enc broSor. f eall j3 Se.
20. on J^yssu deadlican untrumnysse.
21. rihte. geendebyided.
22. mannes (p. 97) f hingrian Syrstan. celan werigean eall
f is of untrumnysse Sees gecynnes 7.
butan
24. secanne wiS J>a. nymSe 7lyfen 7 wiS. drync.
25. celnes. werignysee. untrumnysse laecedom saecan.
26. wifum. monaSadle. flownys.
27. untrunys nu f wif. gedyrstgade f heo. hrasgel on
adle.
28. "p. forgyfen.
29. f eallu wifu beon forgyfen Sa J>e mid unrihte.
58 VARIOUS READINGS. PAGES 78- 80.
Page 78. 30. Leo]? geuntrumude swilce. f>am ylcum dagum.
B# 31 sceall. J?am. halegan gemajnsumnesse gyf.
32. arweor&nesse. man gedyrstgatS onfoon. herigenne. onfeh}?.
34. Jrnra goda godra inoda. manna. f hi.
35. ongytaS peer pe synn bi(5. but an.
O. 30. swilce eac on }?am ylcan dagum.
31. J>an (sic).
32. gemamsumnesse. fore. arwyrSnesse.
33. gedrystigacS onfon. herigenne. dnfehcS ne is he to
demanne.
34. forj^on. moda. ]?eau bitS f hie.
35. ongytacS. butan.
Ca. 30. swilce eac on J?a ylcan.
31. hi. pa. Saere.
32. gemsensumnysse gif poii. mycelre arwurcmysse.
33. gedyrstigatS onfon. heriganne. ne is he to demanne.
34. moda.
35. J hi fser hwilu synne ongytacS peer (Se. butan.
Page 80. 1. gedon fte. bi(5 cumen. f is J?onne us hingraft f.
B. 2. butan. f wees gewurden.
3. mannes. us hingrian mihte forJ>on.
4. be J^am ealdor }?eodscype. yttran. behealdon.
5. in ]?am niwan j^eodscype. fte utan ]?8et don.
C. S.
5. nses swa.
1. don f 6f,ynne. f is. us.ic hyngretS f (eras. of\).
2. butan. f.
3. usic hingrian mihte.for<Son.
4. J?an ealdan J?eodscype. behealden.swa on f>am niwan
]}eo(5scype nalses.
5. f utan don.
Ca. 1. don f. cym<5. f is ftonn us hyngreS f.
2. butan. f.
3. mannes $ us hyngrian mihte forfton.
4. J?an ealdan. <5a uttran. behealden.
5. on J>am niwan feodscype naiads. swycSe f utan don.
VARIOUS READINGS. PAGE 80. 59
Page 80. 6. f fte inn an ge]?oht. behydelice f is.
jj 7. myd py seo se monig (p. 214). 'Sees bewewere(5 (dots).
etenne.
8. unclsene hwse^ere f on hys. cwsef). j3te ingangeS.
9. muj> man besmite'S ac f tSe utgangeS of mufte f syndon J>a ]?e.
man.
10. hwene aafter f was areccende.
1 1 . utgangetS. gefohtas f>aer.
12. gessed fte fram J)am selmihtigan.
13. unclsene. setywed. weorce j3te on.
14. uncleennes. bytS. be J^on swi&e paulus.
16. cwsej?. Sam besmitenuin 7 ungeleafsumum nanwilit ne.
17. apostol cwset5 J?one. ylcan. secgende.
18. setter cwseip. syndon heora mod 7 heora gewitnes eala inn
f>am j?e.
6. f. behygdlice.
7. bew,reo\
8. hwsefjere on. p. 6jh ends nalees f in, £>. 68a begins
godspelle dryhten cw {all struck through). liaises ]?3et
ingangeS on mucS mannan besmitecS.
9. utgangaS of mu]?e.
10. syndon. mannan. hweene {but a of se erased). sefter.
n. utgange(5. gej^ohtas.
12. saad J>8et f fram )?am aelmihtigum.
13. aetywed bi<5 on wrsece beon pset.
n
14. besmitenesse. uncla3,nesse. be.
15. swilce. J?am.
16. besmitenum 7 ungeleafsumum.
17. ylcan.
18. sefter. forJ?on besmitene. mod ge ingewitnes 7 nu nu.
Ca. 6. f innan tSoht. behygdiglice.
7. fortSon. Sing.
his
• 8. hwse'Sere on godspelle. driht cw nalses f ingangeeS.
9. on mu<S mannan besmitetS 7 hwene (rest wanting).
10. f.
11. cw. utgangeS. gef>ohtas Sser.
12. ssed f f fra tSa selmightigu.
13. setywed bitS on wrsece beon f.
14. besmitenysse geJ>ohtas. unclsennysse. be f>am.
15. swylce. cw. clsenu j?a.
17. Ssere ylcan besnrytenysse. ssecgende.
18. eft cw. besmitene. ge ingewitnys 7 nu nu.
60 VARIOUS READINGS. PAGE 80.
Page 80. 19. f mod.
B. 20. forhwan. f wif f clsenum.
21. sceall hyre on unclsennesse.
22. Se. hys agenon wife by (5. nynfSe.
23. wsetere aSwegen bebaSod. cirican gangan gif he 'Sonne
bebaSod sy sona mot ingan (p. 215). gaii forSon.
24. bebead.
25. pam ealdan folce -fte. se Se wsetere hys wife geniengeS.
26. •£. wsetere. bebaSod. 7 sun a nan (1st a erased).
27. setlgange. on hyre. ingang. f hwseSere.
28. forSon. wife.
29. unalyfedre willnunge. mdd.
30. naenne ser f ffr Saere unrihtau willnunge fram.
O.
19.
pam mete. pe f.
20.
wif f. mode.
21.
hyre on.
22.
agene wife.
23-
wsetere. bebapod sie. cyricean gangan.
24.
bebapod sie. mot he ingangan forSon.
pam ealdan.
25.
c
pset. pe. wife gemen,ged f.
26.
wsetere. bebapod.
1
27.
set,gange. on. ingonge f hwsepere (68 b).
28.
forSon. wife gemen,ged.
29.
willnunge mo,nes mod on.
30.
unrihtan. fram.
bebead
Ca. 19- pa mete. pa Se f mod.
20. Sonn f wif f. mode.
21. prowap. on unclsennysse.
22. se (Se. agene wife. nyrnSe.
23. wsetere aftwegen biS 7 bebaSod si. cyrican gangan.
24. Se he bebacSod. mot he ingangan forSon. bebead.
25. pa ealdan. f. wife.
26. f. wsetere aSwsegen 7 bebapod beod (sic).
27. setlgange. on. J (p. 98) hwseSere.
c
28. ongiten. for Sonne wer. wife gemenged for un-
alyfedre willnunge.
29. mod on. Surh lustfulnysse.
30. bip. forSon nymSe ser f fyr. unrihtan willnunge fra.
VARIOUS READINGS. PAGES 80-82. 61
Page 80. 31. talian. godes (Saere gesomnunge. gesyhcS gehefegadne.
B. 33- 8urh yfelnysse unrihtre willnunge. (Se be Jnssum willan
niissenlico.
34. manna myssenlico on»yte 7 healde. HwaecSere symle.
O. 31. acolie. taellan (a in ae erased; second 1 on eras.).
32. Gocles J>a gesomnunge. se pe. gesyhtS.
33. unrihtes. be J?ysse willan missenlico.
e
34. manna. ongyte 7 h,alde. HwaeSere symble.
Ca. 31. tellan.
32. Godes c5a gesomnunge. gesyhS.
33. yfelnysse unrihtes. c5e be f>yssu willan misenlice.
34. missenlice ongite 7 hold hwoecSere symble.
Page 82. i. fram hyra yldrum aefter gemaennesse. wifes f hi
B. claensunge (Sweales 7 baftes.
2. fra. inngange hwylcne fyrst arwearcSlice ahabban woldon
(5eah Se we (5as Sing cwecSan.
4. telle. wesan. on gesynscype. forJ?on.
5. alyfede gemaennes wifes butan. (5aes lichaman beon ne
maeg fram ingange Saere halegan stowe (;;. 216) is to ahebbenne
forj^on.
7. sylfa. naenigum fungum butan.
1. fram. yldrum aefter gemengnesse aegenes wifes f hie
a
claesnunge J>wae,les 7 bashes (a of ae in f>waeales erased).
2. fram cyricean.
3. hwylchugu. ahabban £>eh.
4. cwef>e. wesan gesynscype.
5. alyfede gemengnes wifes butan. beon ne maeg fram ingange.
6. stowe. ahaebbanne forJ>on, (a in a? afterthought).
7. sylfa. naenige. butan.
Ca. I. fra. gemencgnysse. wifes.
2. f hi claensunge Svveales 7 baeSes. fram cyricean.
3. hwylchugu. arwurolice ahabban Sean. Sas.
4. cwSan. wesan gesynscype.
5. alyfede gemencgnyss wifes butan. beon ne maeg fra in-
gange.
6. Saere. stowe. ahabbanne.
7. sylfa. naenige. butan.
62 VARIOUS READINGS. PAGE 82.
Page 82. 8. unrihthoemede. forlegennesse.
B. 9- selcum gesynscype. cwsef». in {omits).
10. sum 7. f. was on wonessum.
1 1 . on scyldum me. modor. hu he.
12. on wonnessum geeacnadne 7. fram.
13. forj^on he. (one eras.). on ]?am.
14. wyrttrumum. Hwae]?ere.
15. is witod f he wonesse. gemsecnesse forfon gedafenaf)
j)te (rest wanting).
17. selice gegaderung lichaman swa for.
18. ]ms willan. gemsecnes (5aes. sy.
19. cwemnes uncyste.
20. hwilc mann. hys wif. unrihtes.
d y
8. of unrihtheem,e. derne forligenesse (i out ofe by eras.). of.
9. pe.
10. on wonesse.
n. on. me. ono (margin).
won
12. on,nessum. geeacnadne. (5a geom (69 a) rede. fram.
13. uncystan.
14. J>am. <Sone he getyhcS. hwaefere on.
gd
15. wonesse. nalees. gemen,nesse (1st e on eras.).
gd
16. gesynscipes. sylfan. gemennesse.
17. Ipsdt. selice gegaderung. sie.
d d
18 tud,res nalses (a ofee erased). gemengnes. sie.
19. bearne to cennanne nalses cwemnes.
n
20. hwylc. wif nalses for unrihtes. will,unge.
Ca. 8. unrihthsemede ne 8urh. forligenysse acenned.
9. gesinscype. _ cw. eni.
10. &. mat. f ic wses on wonysse.
11. on scyldu me. modor he wiste.
12. on wonyssu. geeacnod ne he Sa geomeriende ne witSsoc hine
sylfne fra.
13. acennedne beon. (Sa wsetan f>sere uncystan in 1p&.
14. getyhS. hwse<5ere on.
15. wordii. f he wonysse. nalses. gemencdnysse
<5ses gesinscypes.
16. sylfan. (Ssere gemencgednysse.
17. f seo selice gegaderung.
18. tuddres nalses. gemengdnys. bearne to cennanne
nalses cwemnysse.
20. hwylc monn. wif nalses unrihtes. willnunge.
VARIOUS READINGS. PAGE 82. 63
Page 82. 2 1, bearna to strynenne. mannys sylfes ddme.
B. 2 2..forlaetanne. ingange oSSe to (p. 217) j)am gerynum.
23. lichaman. forSon. hym. sculan bewerigan
Sam halegan gerynum onfon.
24. on fyre geset by]? 7 he byrnan ne cann burh unrihte cystea mid
Si.
25. tudres to lufigenne ac se willa me biS J>e J)aer biS wealdend 011
(Sam weurce (sic) gemaennesse J>on.
27. gesamhiwan. gemengnesse j> hi wepan.
28. don. lar. forgyfeS.
29. hwaej^ere. be sylfan forgyfenesse. •}> mod onstyreS
for]?on.
30. myd pj pe he cwae}?.
31. sua. se Se ahabban. maege.
21. bruceS bearna t,stry,ne psks (a o/ae erased). sylfes.
22. forlaetanne. cyrricean ingange oSSe. J>am.
23. lichaman. forSon. sculan bewerigean. Sam.
24. on fyre. ,byrnan (y on eras, of eo).
d
25. con. Sy Ipon. tud,res to tiligeanne.
26. on f>am. gemen,nesse (1st e 0^ eras.).
gd
27. gemen,nesse •£ hi (4^ instance : ink and hand seem original).
28. wepan. lar. Sis forgyfeS.
e
29. hwaepere. sylfan forgyfnesse. ege. mod onstyreS.
30. forjxm. J>y he cwaeS.
31. habeaS (cross stroke o/S erased). (69b) uxsorem.
ahabban . . (erasure of two). maege.
Ca. 2 1 . anu bruceS bearna to strynenne Ses. sylfes.
22. cyricean ingange oSSe. J>a.
g
23. for8on we hi. beweri,an j?a.
24. on fyre. byrnan.
25. con. Sonne. tuddres to tilianne.
26. ma waldeS on pa,. gemengdnysse. fonn.
27. gemengednysse f hi.
28. wepan 7 hreowe don. lar hi Sis forgifS.
29. hwaeSere. sylfan forgifenysse. (jp. 99) ege f mod
onstyreS.
30. py he cw.
31. maege.
64 VARIOUS READINGS. PAGES 82-84.
Page 82.
B.
32-
33-
34.
hys wif. He pa. sefter. hoc clico.
rion scdm.
cwefte aefter forgyfenesse. seffcer bebode. f.
O.
32-
34-
pa. underj^eodde 7 sefter. hoc h' dicet sc(5m.
sc(5m imperii!.
e
cwa?(5, (a o/se eras.). nalses sefter bebode.
Ca. 32. wif. }m se apostol. under]?eodde. eft
33. Hoc h'dic & sc(5ni. scSm.
34. cwefte. forgifenysse nalses. bebode forSon.
Page 84. i . forgyfen fte alyfed. f bi(5 riht f . cwsep be.
jj. 2. forgyfenesse (5a setywde. pddv. wesan myd eallum mode is.
3. smeagenne. f t5a drihten.
4. hys folc (p. 218) gesprecende. on Sinai J^asre dune 7. (5a.
•j> hi hyra.
5. wocson 7 cleensedon 7 hi fram wifum a hsefdon hu nu on.
6. stowe j?ar drihten.
7. to mannum sprecende. micelre foresewennesse.
8. lichaman clsennessa gesoht f.
9. wifum. micele. t5onne j5 wif.
1. alyfed to -pte added in margin. f. •fte. be.
2. ywde he J>8er synne wisan. wacere.
3. mode. smeagenne. dryhten w. olde (one erased).
4. dune. (5a3t.
5. hi (eras, of one). hrsegel wocse 7 clsensade. hie for wifum.
6. ahsefde 7 nu. stowe. under]?eoddan.
7. to. sprecende. foreseonesse asoht (rest wanting).
8. <5e godes w. orde (eras. ofe).
9. sceolden wiifii. wif f>a £>e selmihtiges.
Ca. 1. j>te alyfed. f bi(5. fte he. be.
2. forgyfenysse. ywde he J?aer synne wisan. wseccere.
3. mode. f Sa f>a driht.
4. gesprecaen habban in. dune he serest. J hi.
5. hraegel weocsan 7 clsensodon. hi from wifii ahaefden 7 nu.
6. (Ssere stowe. $e driht. t5a under J?eoddan.
7. monnu sprecende. mycle foreseonysse asoht.
8. f $a pe.
9. sceoldan wifii gemengede. mycle ma f>onn $a wif pa Se.
VARIOUS READINGS. PAGE 84. 65
10. selmihtiges. lichaman focS on hym sylfan 7 sculon lichaman
claennesse.
11. (Sy. hi. tSaere sylfan micelnesse )?a3s ungeendedlican 7
geahtendlican.
12. hefegad. swylce. be fysse.
13. Surh. cwetSende. hys.
14. f gyf hi. wseron f hi. onfon 7 p>ingian ]m.
16. }?a (5e hi eallunga onfon ne Jrincgan. dauid andette hi.
1 7. wifum. aefter. wifes gemsennesse waetere. ahwegen
7 bebacSod bi(5 he (jp. 219) mot.
18. gerynum.
19. halegan. myd. hym.
20. on. gangan.
21. Hwaef>er aefter. waepnedmannum belimpetl
C. S. M« Singian (5a.
10. onfo'S. sculun.
11. claennesse. hie. micelnesse.
12. hefegade sien swylce eac. Sysse.
14. J>8et. hie from. hie moston onfon.
15. foresetennesse (7oa). J?a f»e.
16. hi . (eras, of one). eallinga (e later insertion). onfon
ne }?icgan. Danid andette hi. (one erased) from wifum
else . ne (one eras.).
d
17. j?e aefter his wifes gemengmesse waetere.
18. bebaSod.
n
19. onfo,. alyfed (y on eras.).
20. cyrican gangan. Interrogatio scT agustini.
21. hwaefer aefter. waepnedmonnum.
Ca. 10. selmihtiges. onfoS. hi sylfu sceolan.
11. claennysse. hi. sylfan mycelnysse.
12. Sees. hefigode. swylce. Sisse.
13. tSone.
14. f hi from wifu. waeron f hi. onfon 7 jncgean.
15. foresetenysse hlafas. hi halige waeron hi eallunga onfon
ne tSycgean.
16. aer Sonne dauid andette hi fra wifu.
17. Sonn. se tSe his wifes gemengednysse waetere atSwegen.
18. bebatSod.
19. gemaensumnysse. hi.
20. we eac aer. in cyricean gangan. Interrog sci agustini.
21. waepnedmonnum.
66 VARIOUS READINGS. PAGES 84-86.
Page 84. 22. o(5(5e. lichaman seni ping onfon mot otS(5e gyf hyt.
B. 23. by (5 mot. halegan. msersian 7 msessan singan.
24. Sysne man eac. cySnesse t5aBre. bismitenum cwyj>.
25. j?am. capitule. forgyfetS f.
26. on. hus gangan butan he sy weetere ahwegen.
27. gyta. f hwsetSere. o(5ere. f.
28. to ongytenne on fam ylcan andgyte.
29. man bicS myd unclsennessum 7 J?onne (r^ wanting).
31. andlicnessum. ge&ohte. besmiten. wsetere to.
C. S. 26. Jxmne he si.
22. o&Se dryhtnes lichaman. onfon. 0(5<5e.
7
23. geryno. maBrsian, msessan singan ; Respondit gregorius,
n
24. (5ysne. cy(5nes. a3 bismite,ne.
25. on J>am. capitule. forgyfeS f.
26. on. gangan. sie waetere ahwegen.
27. gena. hwsefere. o}>re.
28. ongytende. ylcan 7 gyte.
29. bysmrod. <5urh swefen.
30. pe costal bit5. 7.
1. onlicnessii on. besmiten. is mid wsetere (7ob).
Ca. 22. o(5(5e. onfon mot 0(5tSe.
23. geryne. msersian 7 msessan singan. Respond scsgrego^.
n
24. tSysne monn. cy(5nes. besmitene cwytS.
25. on pH. capitule. hi. forgifS f.
26. mote on. gangan nymcSe. si wsetere.
27. gyta. $ hwseSere. f.
28. ongytende. J>a ylcan 7 gyte.
29. bismrod.
30. swefen. unclsennysse 7 (Sonne. so(5u.
31. onlicnysse on. besmiten. wsetere.
Page 86. I. (j). 220) af>weanne. f is f he (5a. geJ»ohte myd.
B. 2. aoVea 7 butan a?r f fyr. aweg gewite f.
1. ajrweanne •£ is f.
2. f. gewite f.
Ca.
1. j?weanne f is (5aet. ge ip. 100) Sohtes.
2. aoVea. nymfte.
VARIOUS READINGS. PAGE 86. 67
3. ongyte. aefentid f he aer on godes hus ne ga ac.
hwaeftere ys {part of s erased). tSaere ylcan.
4. swa(5e nydj^earflic. f we.
5. wisan J?am mode hyt gegange.
6. forj^on. hyt. oferfyllo hwilum of gefohte hwilum
of £>aes gecyndes oferflownesse 7 untrumnesse 7 f>dn hyt.
8. untrumnesse. eallum.
9. ondraedaenne. f mod J^as neotende.
10. me swycSor to sargienne Sonne.
y
11. fremmenne myd. oferfello (y over e).
12. Jranane. f mod hwaethwugu. hwaej^ere.
13. bewonesse. jmm halegan geryne o(5(5e.
1 4. maesseganges gyf f nyd abided oSS.
15. gelimpef) o(5t5e ofter. stowe. J>e.
3. aefentid. hwaej^ere.
4. ylcan. nyd . . Searflic (eras, of two).
5. sculan. wisan ]mm mode. gegange.
6. forfon. oferfyllo.
7. oferflounesse. untrumnesse hwilu. 7.
8. oferflounesse. untrumnesse.
ne
9. ,ondraedanne. mod )?ys, witende araefna(5.
10. sarigenne.
1 1 . gefremmanne.
12. J>onne (for }xmon). f. hwilcehugu seyldo nalaes
hwaefere.
13. bewerenesse. fam. geryne o<5(5e.
14. maersianne maessesanges f nyd. oSSe.
15. otSSe. on. stowe. se f>e fore.
Ca. 3. •]? fyr Saere costunge gewite f. aefentid. hwaecSere. <5aere.
4. ylcan. swy}?e nydtSearflic. ©a.
5. sculan. hwylcere wisan J?am mode hit gegange <5aes.
6. hwilu of.
7. oferflownysse 7 untrumnysse hwilii. 7 Jxmn.
8. (5aes. oferflownysse 7 untrumnysse.
9. ondraedanne. *f mod J?ysne witende araefnaft.
10. forcSon. sarianne.
11. gefremmanne. J?onn. oferfyllo f>onn hafa(5 f mod,
12. nalaes hwae — Sere (sic) op.
13. berenysse. }>a. o(5(5e Sa symbelnysse to maersianne
maessaesanges f nyd. oSSe.
15. oSSe. on. stowe. se pe.
f 2
68 VARIOUS READINGS. PAGE 86.
Page 86. 16. ^ geryne 7 maessan singe gif (p. 221). synd.
B# 17. jm "penxmge. magan.
18. ahebban fram. halegan. (Se. deme.
19. 'Sonne. scandlicum. uppcyme(5.
20. J?am mode hys scylde.
2 1 . forjxm. gesyhS fram hwilcum seo bysmernes forfbecom f ys f .
22. Jxmte f lie ne wende araefnan ac.
23. J?on gyta. sylfa. hwaefer. (5e myd scynesse.
24. lustfullnesse. gyta f te.
25. ys myd gefafunge. on prjm gemotum by©.
26. aeghwilc synn. scynesse.
27. gejmfunge. seines. deofol.
C. S. 24. <5e mid scylde (5e mid.
16. f. maessesanges. Sonne oSre synd fa Se, fenuncge.
17. niaege.
d
18. fram onsseg,nesse. deme gif f>onne (7ia).
20. pam mode.
e *
21. forSam he gesyhcS fram hwylcu. besmit,nes forSbecom.
22. f. (Sohte f he no witende.
23. sylfa. asmeageanne h weeper.
24. mid scylde f>e mid lustfullnesse.
n
26. . . syn {two letters erased). scy,nesse.
n
27. gepafunge. scy,nes.
Ca. 16. f. maessesanges. 8onn oSre synd pa tSe fa Senunge.
17. maege Jxmn. sceal he eaSmodlice.
18. fra onsaegdnysse. Se ic deme.
19. J>onn. scondlicu geSohte.
20. Sonn. f>a mode.
2 1 . gesyhS fra hwylcu wyrttruman. besmitenes forSbecom.
22. f is f. f he no witende arsefnode.
23. ponn gyt. sylfa gecSoht to smeageanne.
24. mid scylde. lustfullnysse. hwaeoer Jxmn gyt.
25. Saere. on J>rym.
d
26. aeghwylc. scynnysse.
27. lustfullnysse. gepafunge. scynnes. deofol.
VARIOUS READINGS. PAGES 86-88. 69
Page 86. 28. lustfullnes. lichaman. gej?afung. for]?an.
B. 29. scynde. on euan J?a ?wa se lichama.
30. and adam hi J?omie onfeng swa se.
31. j?a. 7. nydcSearfnes.
32. f te f gescead (p. 222) betwyh J?sere scynesse 7 J?aere lustfull-
nesse.
33. betwyh J>sere lustfullnesse 7 j?aere ge)?afunge •}> mod sylf.
34. scyftS on mod.
C. S. 28. ge)?afung Surh.
29. eowode (for euan). eowde W.
34- scyj?.
gast ;
28. lichaman. gej>afuiig. gast (lower gast 011 eras,
followed by curved stroke horizontal ; gast above with stop ;
then to weriga written above ; line after weriga).
29. forjjon. (5a nsedran 7 ywde swa swa lichama.
30. 7 adam hine.
31. gefafade j?a (cross on d eras.). syn. 7 mycel nyd-
}?earfnes is f f .
32. betwyh "Sa scynnesse. lustfulnesse.
33. betwyh J>a lustfulnesse. f mod sylf.
34. sie. tSy. scecSetS on mode.
Ca. 28. lustfulnys. gejmfung bi(5.
29. w6riga gast. Sa nsedran 7 ywde swa swa lichoma.
30. 7 adam hine Sonn.
31. geftafode J>a. syn. 7 mycel nydfearfnys is f f.
32. betwyh. scynnesse 7 (5a lustfullnysse.
33. betwyh fta lustfulnysse. f mod sylf. dema si forSon.
34. weriga. scetSSecS on mdde.
Page 88. I. gyf. lustfullnes. aefterfylgeft eallum gemetum. b\\>.
"j£m 2. synn (sic). lichama.
C. S. 1. senig.
O. 1. lustfullnes. eefterfylgeft eallum gemetum.
2. j?8Br . (one erased). lichama ongynnetS.
Ca. 1. gif senig lustfullnys Saere. eeft fyligeS eallu.
2. tSurhtogen mid (5y Sonn. ongynnetS.
70 VARTOUS READINGS. PAGE 88.
Page 88. 3. J>ser synn.
B. 4. }>ancmetegunge. myd ^rydunge gef>afa(5. bif> f>ser
synn ongyten 7 gefremed Hu in scynesse.
5. f. on.
6. lustfullnesse f bi<5 feoncles on gejmfunge 7 his fullfremednes
7 f oft.
7. f . on ge(5ohte.
8. lichama on lustfullnesse getyhS 7 hwEe]?ere J>aere ylcan lust-
fullnesse ne ge]?a(5afa]3 (sic) 7 myd.
9. witan •£. lichaina.
10. butan. hwsej?ere. sylfe mod.
11. f>an tinrihtwillnungum. lichaman. hwast hit Jxmne f .
12. in J?ses lichaman lustfullnesse sumum (jo. 223). nyd.
13. j>. lustfullnesse. wij?cwyf.
14. And. myd lustfullnesse.
O. 3. ongynne'S peer syn.
4. Jmncmetuncge (7ib) 7 <5reodunge ge]mfa(5.
5. beon 7 on scynesse. on.
6. ^ser bi(S feones . . (se eras.). ge}?afunge bi(5 fulfremednes 7.
7. f se. on. f se lichama.
8. ti?S 7 hwsef>ere f. ylcan lustfulnesse ge]?afa(S 7.
9. witan j$ se lichama.
10. butan. mode hwse}?ere f sylfe.
n
1 1 . 'Sam unrihtwill,ungum. lichaman hwset hit.
12. mod. on (Seere lichamlican lustfullnesse. nyd.
13. f-
Ca. 3. J?onn onginnetS pser synn.
4. tSonn. Jmncmetunc (p. ioi)ge. gec5afa(S Jxuiii.
5. beon 7 on scynnysse. f. on lustfullnysse (5ser bi(5
feones.
6. gef>afunge bicS fullfremednys 7 'p.
7. ^ se weriga. on. f.
8. f in lustfulnysse titS 7 hwseSere f. ylcan lustfullnysse
geJ?afatS 7.
9. witan •}>.
10. butan j?& mode hwa^Sere f sylfe.
11. }>fi unrihtwillnungu. hwset hit J^onn f mod on J?sere lich-
omlican.
12. nyd.
13. f. Saere lustfulnysse wiScwyS f ne.
14. hwsetSere. lustfulnysse.
VARIOUS READINGS. PAGE 88. 71
15. swij>e gseS 7 geomraS f he swagebunden bit5.
16. Be. hyhsta. weredes.
17. apostol seofiende 7 geomriende. oSre 33 on.
18. limum wif>feohtende. modes 7 gehseftende me
19. ys on. limum Hu gif.
20. ]?onne ne flat. Ac Sa he flat for]?on.
21. Hu he flat mid }?sere se. modes. wi^flat.
22. se Se innan. limum. flite ne wsere.
23. Hu se manbij? f>ses (Se to. seghwsefer.
25. bij> gehsefted. pe he gebyreS genyded (pc out of pee).
26. Dis syndon andswara. eadegan.
27. (p. 224) 7 to gefrigennesse. arweorfan.
C. S. 15. gef.
17. gende.
15. hogaS. gebundenne be fon.
s
16. hyh,ta. werodes.
17. hogiende. cw. o]?re. on.
d
18. Ssere. modes 7 gehseften,ne me.
19. on synne. on minum limum 7 gif.
20. Iponne no.
21. gehsefted 7 he. Sa. modes.
22. se Se on his (72a) limu.
23. gehsefted 7 se mon. cwe]?anne sie segh washer.
25. gehsefted. Sa he byreS genyded ; (y on erasure of e).
26. fys syndon 7 sware. geSeahtunge.
27. gefrignesse. byssceopes agustinus incipit, &c. See p. 252. Pt. I,
Ca. 15. swySe hogaS 7geonieraS. gebundenne be Son.
1 6. hyhsta Sees. werodes.
17. hogiende. cw. oSre. on minum limu.
18. modes. gehseftendne me. on sjnine. on minu limu 7 gif.
20. J?onn ne. Sa.
21. gehseited 7 gefeaht. Sses modes.
22. se Se on his limu.
23. gehsefted 7 se mon. swa to cweSanne si.
24. freo. soSfsestnysse.
25. gehsefted. lustfullnysse pa, he byreS genyded.
26. Sis syndon 7 sware Sses. gefrignysse. arwurSan
bisceopes scs agustinus explicit, &c.
72 VARIOUS HEADINGS. PAGES 88-9O.
Page 88. 28. (p. 62) swylce agustinus het hi (see jy. 64, 5). f.
B. 29. rip ondweard 7 fea wyrhtan 7. fta. pam.
30. aerendracum. fultum. lare.
31. I N pam. $a.
linu
32. pau,s (not 1st) 7 rusinianus 7 purh hi. ealle pa (Sing pe to.
28. het. past her.
29. mycel riip ondweard, and fea (3b) wyrhtan 7. pa. mid pam.
30. aerenddracan. fultum.
31. on pa wseron,8erestan 7 oa msestan.
32. rufinianus 7 tSurh hie. eall.
Ca. 28. (p. 28. I. 21) swylce. het hi. f haer waere.
29. mycel riip ondweard and. wyrhtan and. pa. mid pa.
30. aerenddracan hi. fultii.
31. on pa. "Sa maestan.
32. paulinii 7 rufinianu 7 purh hi. "5a ping eall.
Page 90. 1. ciricean begange 7 penunge nyd(5earflicu. huslfatu.
B. 2. wibedhraegl. cyrican fraetewa. bysceopgegirelan
swylce (omitted words 7 diacon gegyrelan in margin ; hand
modern).
3. apostola. martyra.
2. 7 diacon gegyrelan deest.
O. 1. pa pe to cyricean bigange 7 penunge nydpearflico . (erasure of r).
husulfatu.
2. cyricean frsetwednesse 7 bisceopgegyrelan 7 diacongegyrelan.
3. swilce (e on eras.). apostola 7 martyra.
Ca. 1 . cyrican bigange 7 penunge nydpearflico. huselfatu.
2. wigbidhrsegl 7 cyricean frsetwednesse 7 biscopgegyrelan 7
diacongegyrelan .
3. apostola 7 martyra.
VARIOUS READINGS. PAGE 90. 73
Page 90. 4. nianige. he eac. Ip&m byscpe.
B. 5. on t5am getacnode. byscpas.
6. on brytene (no break.)
7. Sende he eac in }?a ylcan tide se eadega papa scs.
8. se(5elbyrhte cinininge. somod (p. 63) 7 woroldgife monige on.
9. missenlicii. eac swylce t5one cining.
10. hwilwendlicum arum wuldrian for Si pe. pses.
1 1 . lare. openade.
13. ond J>a. bysceop. J?ses (Se. J?am bysceopsetle.
14. on (Ssere cinelican byrig J>a edniwode. mid j?ees cinininges
fultume (5a ciricean.
C. S. 10. f heofonlican.
d
4. bee ; erais line ; wece£ begins with Send,e he (capital in margin)
agustine (e on eras, of us). ]mm bisceope.
5. on. getacnade. of>re bisceopas.
6. setton. on brytone (ends line).
he
7. Sende. eac (cap. S m marg.). swylce on fa ylcan tid se
eadiga papa.
8. se}?elbyrhte. somod 7 woroldgyfe. on.
9. eac swylce. cyning mid fyssum hwilwendlicum arum
wuldrian f>am pe. J?ses.
1 1 . wuldur.
12. cyjxle.
13. And Jja (cap. in marg.). bisceop. jmm bisceopsetle.
14. on. cynelican byrig. edniwade he.
Ca. 4. after bee a break. Then XXVIII (number). Sende with capital.
sende he eac. pa b.
5. on Ipa,. getacnade.
6. hwylcu stowii. on.
7. no break or number, but (p. 29) Sende with cap. sende
he eac swylce on Sa ylcan tid se eadiga papa.
8. aetSelbyrhte. somod 7 woruldgife. on.
9. misenlicu msegwlitan. eac swylce. cyning mid fyssum
hwilendlicum aru wuldrian J?am tSe.
10. pees.
12. XX VIII in margin.
13. And J?a. se b. tSe. J?a bsetle.
14. on. cynelican byrig. edniwode he.
74 VARIOUS READINGS. PAGE 90.
Page 90. 15. ser. iu geleornode ealdum.
jje 16. romaniscan geweorce geworhte beoiy tSa on ures dryhtnes.
17. namau. 7. sylfum.
18. eallum. 7 eac swylce he mynster.
19. getimbrede. on (Sam se cining aej>elbyrht wurSlice circean
mid }?rymme 7 lare het getimbrian Sara.
21. pauli on Ssere cyrcean {rest omitted).
22. lie. cantwara bysceopa somod 7.
23. cininga gesette beon (_p. 64) mihton.
24. ciricean hwsetSere agustimis ne halgode. Ac laurentius his.
25. hi.
C. S. 18. eallum deest.
O. 15. fultume J>a cyricean }?e. geara iu.
e
16. w,orce. 7. on ures.
17. 7. him sylfum.
18. 7 his (4a) sefterfylgendan ; then break = f line. Swylce with
cap. in marg. swylce he eac.
19. getimbrede be. caestre on J?am.
20. getrymenesse. sefelbyrht. weorSlice cyricean het
getimbrian.
21. psera, (sz on eras.). eadigra (ra on eras.). petri et
pauli 7 hie. missenlicu.
22. gewelgade on fsere cyricean. eallra cantwara bisceopa
somod 7 hiora.
n
23. gesette beon mihte, .
24. ]?a cyricean hwsefere liaises, bisceop. hi gehalgade.
Ca. 15. fultume. cyricean Se. geara iu.
16. 7 Sa on ures.
17. 7 he Sser hi sylfu.
1 8. 7 his sefterfyligendan. Then a break ; XXX j Swylce with
capital red. swylce he eac.
19. getimbrade eastan Ssere. on f>am.
20. getrymnesse. seSelbyrht. cyricean het getimbrian.
2 1 . Ssera. petri et pauli. 7 he hi mid missenlicum.
22. geofu gewelgade on J?aere cyricean. lie 7 eallra cantwara
bisceopa somod 7 heora.
23. geseted beon mihten.
24. Sacyricean hwse(5ere nales. t).
25. aeftfyligend hi. abbod.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 9O-92. 75
Page 90. 26. haten wees. 7 waes eft sendee! in.
jje 27. rice 7 Sa. sceatt.
28. fram. begangum. uncymre.
29. geset. aelmihtiga. gecySan.
mycel leolit
30. geearnunge. waere aeghwylce. byrgenne,waes
aetywed (add. not 1st hand).
31. fISe neahmen ongeaton (5a pe.
32. gesawon f f. wer. man. se pe Seer.
33. And hi fa aspyredon hwaethe wees 7 hwanan he com genamon.
C. S. 27. seaS.
30. 7 cite^ (before aeghwelce).
33. Sa his lichoman deest.
26. aerenddraca.
27. on. 7. on sune sees sea)} (over eras, o/sceat; accent
and p not orig.).
28. amfleat 7 fram. bigsengum (a o/ae erased ; u on eras.).
on uncymre byrigenne (after y erasure of a long letter (f, s, 1) ).
29. aelmihtiga god.
i
30. geearnunge. waere aeghwylcre. byr,genne.
3 1 . aety wed oSSaet. nehmen ongeaton pa f e (szg, e on eras. orig.).
32. J?aet f wass mycel. man se pe J?aer bebyriged.
w i
33. ,aes 7 h,e f>a aspyredon hwaet 7 hwonon he waes genaman.
Ca. 26. aerenddraca.
fleot
27. on galla. 7 Sa. on sumne saes (accent eras.) sceat.
28. amfleot 7 fram. on untymre byrigenne.
29. aelmihtiga god. gecySan.
30. geearnunge. waere aeghwylcre. byrigenne.
3 1 . aety wed oSSaet. nehmen ongeaton J>a Se hit.
32. f f . mycel. man. bebyriged.
33. 7 hi Sa spyredan hwaet 7. genaman.
Page 92. i . lichaman 7. Sa. gerysenre.
B. 2. halegum circan asetton 7 bebirgdon Kap XXX [cp. 10. 20].
O. 1. lichaman 7 on. Sa ceastre (re on eras.). are.
2. on cyricean gesetton 7 bebyrigdon.
Ca. I. 7 on. Sa. aeft. are.
2. myclum. on cyricean gesetton 7 bebyrigdon. Break. XXXI.
76 VARIOUS READINGS. PAGE g2.
Page 92. 3. yssum space. ticlum waes norcShymbra cining se strangosta
7 se gilpgeornesta EecSelfrycS wees haten se mseg eallu angel-
cynnu (p. 65) 7 ealdormannu brytta Seode forna 7 forheregode.
6. he mihte. beon. id ciningee israela.
7. f. ftsere. aefestnesse unwis.
8. seni cyning (sic). ealdormann f te ma. landa bim
to gewealde underj^eodse.
9. he hi to gafolgyldu gesette angelcSeode.
t o. heora )?eode adraf mihte.
11. cwyde. hi ge<5eoded. Jacob cwsecS se.
12. hade. cininges 6a he hine bletsode.
C. S.
4. se mseg.
9. (Se deest (after fortfon).
11. se cwide wel. se cwide deest (i.e. after gef>eoded).
12. he deest.
O" 3- J> yssum (1 eras.) tidu forewaes norJ»an — . strangesta 7 se.
sefelfritS. waes haten se ma eallum angelcynnu 7 ealdor
(4b) mannum brytta. fornom (erasure) 7. forhergode.
6. pses ]?e mihte.
7. sefestnesse unwis.
8. ealdormanna f ma hiora landa ut amserde.
\>
9. hi. for,an (1st hand) he hi to gafulgyldum gesette on
angelfeode. o(5(5e of hiora lande adraf mihte swi£>e wel beon.
se cwide x
1 1 . ge]3eoded,fte (insertion in a neat later hand, cross above r.} tick
below line). on.
12. j?a his sunu bletsade.
Ca. 3. strangesta 7 se.
4. W33S haten se ma eallum angel.
5. ealdormannu brytta. fornom 7 forhergode.
6. (5ses }>e mihte.
7. j>. tSsere. sefestnysse unwis.
8. cyning ne ealdorman f ma. landa.
9. ute. hi. forfton ]>e he (p. 30) hi to gafulgyldum
gesette on angel J?eode.
10. oc5(Se. lande adraf mihte swycSe well beon.
11. hi gef>eoded se cwide tSe. on.
12. Saes. J?a his sunu bletsade.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 92. 77
Page 92. 13. riisende. eermorgen. etecS hloj^e.
g< 14. J>a. edan.
15. cining. brytene eardiaf*. him }>a fyrde 6*n 7 com.
n
16. unmsetu. werede 7 strange. gefeohten,e (corr. later).
d
17. hwseSere oferswiSe]} (corr. later). feawu aweg. From
weg text follows O"
18. is degsastan fser eall.
19. werod wees ofslagen. "5am.
20. teodbald seSelfrifes (p. 66). ofslagen mid ealle his }>y.
2 1 . werede (5e. sef>elfryS.
22. endleftan. gere (in margin before his, which begins line ;
small and pale ink). pset.
f
23. sereste ear uocatis (imod. X). se 8a.
24. rice seo&San. tSaere tide. scotta cyninga ne.
25. J>isne.
26. 27. ra>£ m B : (two lines space blank, and then begins yssum).
Ca.
C. S. 14. for]?scype.
15. fyrdon seftele. 7 com Sfc. ad hweetSere desunt.
18. 7 Seer lytle aer.
19. wses deest.
21. Sy aefteran geaie.
13. ytetS hlof>e.
14. fromscype. onstyred . (one erased). aedon sceotta.
15. }>a \>e on breotone eardod (od on eras.). teh. fyrd. co.
16. unmete. wij>. hwaej^ere.
17. j?is.
24. (5a) sceotta cyninga dorste.
13-
14.
i5-
is. yteft.
fromscype. aedon sceotta.
on. eardiaS teh. fyrd.
16.
unmaete.
i7-
18.
hwae'Sere
ftaere.
oferswytSed.
feawu.
19.
20.
eall.
f>eodbald
weorod ofslegen.
aecSelfriSes broSor.
1
21.
22.
23-
senly
aellyftan.
f wses f .
se tSe.
24.
syt5(5an.
scotta cyning
dorste.
25-
|?isne.
Ip'd.
78 VARIOUS READINGS. PAGE 94.
Page 94.
B.
tine
1. yssum. space. tidum. ymb fif (tine in brown ink,
different hand).
2. Seere dryhtenlican mennisce. eadega.
3. aefter Son. Ssere. ciricean 7 on Saere apostolican
syx monaS 7 XIII gear 7 X dagas wuldorlice.
4. rihte 7 fa.
5. ecean.
6. heold pa, 7 rihte Sa cirican. tidum.
7. 7 Sam sefteran. of.
8. Sissum life (p. 67) J)am Se of heofonum (rest wanting).
9. bebyrged. see. cirican.
10. suSportice. feorSan. iduum martiarum. ond
he nu. fsenne on.
1 1 . Sam ylcan. in wundor. ofru. Ssere halegan.
12. ond awriten is on his byrgenne fisses. myrgeleo'S (sic).
14. Su. of })inum lichaman (omitted). genumenne. Su.
15. gelyfeeste. gast upp heonan gesohte.
16. andweald. seeded Sees ofres.
17. sylua. is geweege. heah byscpes leomu in Jnsse byrgenne.
18. betyned. in tinrim.
19. hunger. metum.
C. S. 8. Sam Se.
8. sofan.
Ca. 1. tidum. 33ft.
2.
menniscnysse.
3-
5-
6.
Se.
tSa.
Sa.
cyrican.
fa.
7-
8.
Sam.
of.
heofonii.
9'
lichoma.
fa.
10.
Sy feorS*
m. martiarum.
11.
fa.
of ru hyrdu Ssere.
12.
14.
7 on his byrgenne is awriten.
onfoh. eorSe lichoman. f inu
lichoman
i5-
fonii.
liffsesteS. gast tip heofon.
16.
i7-
geweald
Sees.
deaSes hi sceSSaf fa oSres.
T).
18.
19.
symle.
oferswySde.
Su.
VARIOUS READINGS. PAGES 94-96. 79
Page 94. 20. halegum manegum saula. feoncle.
B.
21. dsede.
22. gerynelicu.
23. Xfe he ealle gehwyrfde.
24. lareowdomes. (p. 68) waes-geleafan is inserted from B.
25. fis gewin wses gamen Se J^u sorgende dydest fte Su dryhtne.
C. S. 24. waes he on Ssere 6fc. ad geleafan desuni.
25. gemen J?e waes Jris Su heorde dedest.
20. hrsegle (sb) 7.
Ca. 20. halgii. fra feondu.
21. daede gefylde (p. 31).
23. angle. arfaestnysse.
25. byssu. gymen 7 }ms Su.
26. (Su. mycel.
1. Sissum sigorum. goda bysceop.
2. ForcSon. Sinra worca ece mede. 4nde.
3. Son. forswigianne. Sam eadegan.
4. Surh ealdra. sage. us becdm. hwylcum.
5. manad. geornlice waes gymende ymbe ure haelo ure.
6. secga.cS. f te. Sider niwan come scipmenn.
g
7. maenig cipe (5in,to ceapstowe brohton (g above, rude and later).
C. S. 7. in (before ceapstowe).
O. 1. sigorum.
7. brytene (r on eras.). cepe (c on eras, of long
Ca. 1. b.
brucest
2. forSan. ninest (sic).
3. Sam.
4. hwylcum.
6. Sa haela.
7. to ceapstowe.
80 VARIOUS READINGS. PAGE 96.
Page 06. 8. manige coraon pe (5a ping bohton. T begins at cwomon.
g gelamp f te.
9. betwyh o(5ere (5yder com. betwyh oftere.
10. j^ing- pddv gesette wseron cype cnihtas hwites lichaman.
fsegere anwlitan menn 7 ae)?elice.
1 1 . pa he in {sic) geseah.
12. (5a. hwilcum lande oS(5e. hi.
13. ssede. man f hi. brytene ealande hi.
14. 7 J»ses ealandes. swylce ansyne (p. 69) menn.
15. free 11. ylcan landleode cristene.
16. (5e. gyt on hseftenra gildum lifdon pa ssede him man f hi
hsetSene.
17. pa.
3
i 8. swij^e. 7 cwseS wala wa, j>te {and then opposite in margin
f is sarlic).
C. S. 8. hit deest (before gelamp).
O. 8. coman. bicgeanne pa ping f>a gelamp hit f.
9. betwyh of>re. J>i(5er com. betwih oj^er.
10. cepe cnihtas. lichaman. fsegeres.
d hi
11. an,wlitan {1st hand). se^elice. )?a he J>a,.
be
12. heold. freengn. hwilcum lande o(5(5e of hwilcre. hi.
13. saede hi mon f hi. ealande.
s
14. 7 ]?aes ealandes. .wylcre (h erased; imperfect s above).
ansyne.
15. hwaeper ]?a ylcan landleode cristene.
16. on hae,nesse gedwolum lifdan cw hi. ssede f hi hsefene (6a).
17. }>a.
18. wa f.
Ca. 8. coman. bycgeanne (5a ping (5a. gelamp hit f .
9. betwyh. J>yder com. betwih.
10. cepe cnihtas. faegeres.
1 1 . andwlitan. aeSelice. J?a he )?a hi.
12. freegin. hwylcii lande oSSe of hwylcere. hi.
e
13. saede hi man f hi. breotene.
14. 7 (5aes. swelcre onsyne.
J5- fregn. ylcan landleode cristene.
1 6. (5a gyt on haeSennysse gedwolu lifdan cw hi.
17. saede ;£ hi Sa get haeSene. )?a.
18. sworete. cw. wa f.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 96. 81
Page 96. 19. j> te. fiegere. leohte and wlitan men sculon agan.
Bg 20. Systra ealdor.
21. 7 eft frsegn. (5eod. hi. comon.
22. fa andswarode. man f. angle nemned wseren pa.
23. f. hi englisce ansyne.
24. gedafenacS f hi. efenyrfeweardas. heofonu sin.
25. git. for'5 on fraegn. msegtS j?ae ftas cnihtas of hide
gelseded.
26. andswarede. man.
27. cwa3(5 hi dere hi nemned wneron fa. wel j>.
28. emit hi sculan beon of godes yrre abrodene.
29. geciged. acsode.
h
19. f. leotes andwlitau. sceolan agan.
20. fystra ealdor.
2 1 . f e hio of coman fa 7 swarocle (a oz^ of o).
22. j> hie . . engle (two letters erased). cwaef.
g e
23. f. forfon hi en,celice (engceli on eras.). ansyn.
gedafenac5 j hi. efenyrfeweardas on.
25. sie. furfur. cw hwset hatte (a by eras, out of 3d).
3
mseg,.
26. fas cnihtas. gelsedde. 7 swarode.
27. •£ hi. cw. J>.
28. hi sculan beon. yrre abrodene.
n he
29. gecygde fa ge, acsade. hiora. hi. ondswarade
7 cwsecS (a/iter cwseS originally hi(o) alle haten(e) waer(on).
Now he alle hat en wsere, the i changed into e 0/ which the
stroke runs into erasure ; o wholly gone ; part of lower curve
of e after haten traceable ; on gone and e written over).
Ca. 19. f. andwlitan. sceolan agan.
20. fystra ealdor.
21. <Se hi of coman fa andswarode hi.
22. f hi engle. cw.
23. f. for (Son englelice ansyne habba(5.
24. gedafenatS j> hi. efenyrfeweardas on heofonu sin <5a.
25. cw.
26. fas cnihtas. gelasdde. 7 swarede hi.
27. cw f hi. cw. f .
28. derede ira eruti (sic). he sculan beon of. yrre abrodene.
29. gecygde fa. acsade.
82 VARIOUS READINGS. PAGES 96-98.
Page 96. 30
B. 31
32
33
34
cining. waere J>a andswarode him man. f. celle.
7. worde (j). 70). (Sam naman.
f . f te. lof ures scippendes on cbelum.
By 7. fta. f>am bysceope.
Sa. setles forSa sylf ne waes Sa git.
O. 31. 7. fam naman.
32. f gedafonaS f te (t on eras, of I ?). ures. si 7. fam
bisceope.
34. f>am. setles (t on eras, of a tall letter). for,an (1st hand).
sylfa Sa. ne wses.
Ca. 30. hi. andswarede. cvv f he aelle.
31. 7 j?a pleogede. Jmm naman.
32. f. j> te. ures.
33. on f am. si 7 he (5a. Jm b.
34. J?a. setles forSan. sylfa tSa. ne wses.
Page 98. 1. bysceop gehalgod. f. angelSeode in brytene onsende
B. sume lareowas f te.
2. ?Sa hi.
3. gecirrede wurdon 7. sylf.
4. fultume f wore. gefremmenne. tSa. f .
5. licode. "p. leaf.
6. f (5afian ne burhware (5a ma f .
O. 1. bisceop. f he angetyeode on breotone onsende.
2. hwylcehugu. fset )?urh tSa hi. gecyrde waeron 7
cwseft. sylfa gearo.
4. fultume f. gefremmanne. J>am. f.
5. f his willa 7 his lefnes waere.
6. J^afigean. burhware. (6^) f. sej>ele.
Ca. 1. b. f he angetyeode on breotene (jp. 32) onsende.
2. hwylcehugu. t5urh (5a hi.
3. gecyrde beon mihton 7 cw. sylfa gearo.
4. fultume f . gefremmanne. fam. f .
5. licode. f his wille waere 7 his lyfnesse jm.
6. f gej>afigean. t5a burhware. f .
VARIOUS READINGS. PAGE 98. 83
,go 98. 7. geSungen. gelsered. feorr fra. ac he sona
B. hraSe j^ses (5e.
8. to byscpe gehalgod. f . f,emede f wore f.
9. lange ser wilnode ond. halegan.
10. ser. nemnedon 7. gregoriu. ftrymnessu.
11. gebedii wees gefultumiende. j>. lar.
12. wsestmberende. rsede angelcynne.
13. (p. 71) A space. f te. byseop. 8ef>elbyrhtes
fultume Sees cininges gela<5ede.
o
14. brytta bysc,pas (0 pale, not original).
15. t5a?re. man gyt. agustinustinus (sic) se in myrcna.
16. wesseaxena 7 (small t between ss, 2W& ^>aZe as iw Z. 14, worf
original). 7 he (5a ongann. brot5orlicre. hi manian.
17. lseran f hi. sybbe. betwyx him. hsefdon.
18. gewinn for dryhtne onfengon. lare.
19. angelpeode. And hi. hiran ne woldon ne rihte.
J. S. 19. on deest (before ongolf>eode). ne hi woldon rihte.
O. 7. hi. ac.
8. hrsipe J>ses \>e he bisceop. f he.
9. f he lange.
s
10. ssedon 7. trymenessum. hi,gebedum. gefultumiende
f hiora lar. wsestmberende. to raede angel.
13. fa. f. bisceop. sefelbyrhtes fultume.
14. gelaf>ode. brytta bysceopas. on.
15. J?e mon nemnef>. ac on hwicna (i out ofe, tick joining c still left).
16. westsexna 7 hi J>a ongunnan. broforlice. hi manian.
17. hi lufan betwih him hsefdon.
18. onfenge. laeranne on angetyeode.
Ca.
19. hie him hyran ne woldan,rihte eastran (isthand).
7-
fra hi. ac.
8.
Se. f he. f weorc f .
9-
lange.
10.
saedon 7. trymnyssum.
11.
gefultumiende f . lar.
12.
wsestmberende. angelcynne.
13-
f . b. jetSelbyrhtes fultume.
14.
brytta bisceopas. on.
15-
tSe mon nemnetS. ac on.
16.
westsexna 7 hi. ongunnon. hi manigean
17.
f hi. lufan betwih hi hsefdon.
18.
win. onfenge. lseranne on angetyeode.
19.
7 hy hi hyran ne woldan ne rihte eastran
G 2
84 VARIOUS READINGS. PAGE 98.
Page 98. 20. on. tid ne eac. manig o<5ru. tSsere ciricean annesse hi.
B, 21. J>a lii Sa. lange.
22. Saving ne bis J>eawum ne his geferum senigre (5inga ge]?afa
beon (rest wanting).
24. hi. (5eawas on gesetnesse dydon )?onne hi (5w8eredon eallu.
25. ciricum. J?a he se balega.
26. (5yses gewinnfullan.
27. Vtan. god se <5e earda(S in his (p. 72) feeder rice f he
us getacnige.
29. hwylc. fylgen sy hwylcum wegu.
30. sy. inganne. man sumne mann to us 7.
31. hwylces. swa swa.
C. S. 29. hwylcum wegii to efestanne sy deest.
20. on. tid. o\>ve. cyriclican.
21. annesse hi. wi]?erword. J?a hi. lange.
22. ne hi agustinus. benum ne his J?ream 7 his geferena.
23. gejmfigean woldon.
24. hi. seolfra. gesetnesse betran dydon £>on hie.
25. gej^waeredon eallum crist.es cristes (the second struck through).
ciricean.
26. (7a) j^ysses gewinfullan.
27. cw utan.
dian
28. god J?e Ipe ear,de(S (1st hand), f he geeadmodige us getacnian.
rices
29. hwylc gesetenes to fylgeanne sy to ingonge his,l8e . de (one d
erased).
he
31.7 f>urh swa hwylces. swa, geheeled si . f>ysses (after si erasure
ofe) geleafa 7 wyrcnes sie gelyfed gode 7 fenge.
Ca. 20. on. tid. cyriclican.
21. annesse hi ungelice wij^erword. hi. lange.
22. hi agustinus laru. benu ne his J^ream 7 his geferea.
23. getSafigean woldan.
24. hi. seolfra. gesetnysse betran letton }?onn hi.
25. gejweeredon eallu. cyricean. t5a.
26. agustin' J^ysses gewinfullan.
27. cw utan. selmihtine god J?e 'Se eardian.
28. f he geeadmodige us 7 getacnige.
29. heofonlicu. wundru hwylc gesetnysse to fyligeanne sy to in-
gange (rest wanting).
31. man 7. hwylces.
VARIOUS READINGS. PAGE IOO. 85
Page 100. I. *y J^ses geleafa 7 weorc si gelyfed gode andfenge.
j^ 2. eallu us. ge}:>afedon f unease (5a. (Sa.
3. man. blind ne man. angelcinne. wass he.
4. brytta byseopii 7 (Saer nsenige. (Surh hyra.
5. senunge. nyhstan. rihtre nydftearfnysse gebeden
aras (5a 7 bigde.
6. cneowu bed.
7. J>. 'Sam blindan ma?g menu gesihcSc forgeafe f te.
8. mannes licum licumlice. on manigra geleafsura.
9. butan yldinge.
10. maun onlyhted. 7 se.
1 1. fra, bodan7 hered (p. 73) f»a.
12. andettan. bryttas scamiende j3 hi, ongeaton f te f wses.
O. 2. eallum to fylgeanne. geJ>afedon f .
3. man. angel. waes he arrest.
4. brytta bisceopum.
5. segnuncge. nyhstan. rihtre nyd(5ear,nesse (1st hand).
6. ge bigde his cneowu.
7. J$6 words f he £0 onlyhtnesse omitted in context are inserted
at foot of 2m9e, their place marked by dots and stroke. Variants
1
from T ; f ; ]?a ; b,indan ; gesyhpe ; forgeafe ; fte mannes liculice
onlyhtnesse {all isthand).
8. on.
9. gyfe. t5a. butan yldinge.
7
10. onlyhted, gesyhfe onfeng 7 se sof>a boda fees.
waes
11. ,fram. .
12. )?a 7 dettan. sceomiende f hi ongeatan j> ]?a?t.
Ca. 1. si (5ysses geleafa 7 wyrcnes si gelyfed gode 7 fenge.
2. eallu to fyligeanne t5a ge]?afedon •£. (5alsedde.
3. angel. wses he gerest.
4. brytta biscopii. heele.
5. nyhstan. agustin'. rihtre nydjsearfnysse.
6. ares. gebigde his cneowa.
7. f. forgeafe f te. <5urh.
8* (P- 33) mannes licumlice onlyhtnesse on.
9. (5ses. gyfe. butan yldinge.
10. onlyhted. onfeng 7.
11. agustin*. fra, hi.
12. 7 dettan. bryttas sceomiende f hi ongeaton j> f.
86
VARIOUS READINGS. PAGE IOO.
Page 100.
B.
13. agus, bodode cwsedon f>eah f hi.
14. mihton butan. ge(5afunge. leafe.
15. (5eawas. Ac baedon f hi. ofterne.
16. haefdon 7 hi f>dn woldon. Jjone gesecean.
17. Sase seonotS geset waes (5a comon. brytta byscpas. Sa.
18. menn. swi(5ust on ban corona. (5aere.
19. Sees. abb 8a hi (5a. f»am gemote.
20. (5a comon hi. sumum ancran. waes wis mid him 7 halig.
21. frunon hi. acsodon. hi scoldon.
22. gesetoesse.
23. Sa andswarode.
24. J?a cwaedon hi.
Seawas forlaetan.
mann. fylgeaS hi.
hwan. f witan. he swa sy (Sa cwseS.
C. S. 20. se waes cta£.
13. hwaefere f.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23-
24.
hi. mihtan butan. l,fuesse hiora.
ealde. beedan f eft oj^er seona'S.
hi pone vvoldan (e on eras.). (yh) gesecean.
se J>a. coman seofon brytta bisceopas.
baancorona.
b
a,bud J?a hi )?a to J»am.
se waes
coman hi. sumum ancran, mid (second a on eras.).
wis frunan hine 7 acsedon hwaefer hi sceoldan.
lare hiora gesetenesse 7 hiora. forlaetan.
7 swarode. mon sy fylgaS hine (ne out ofm).
hie (on erasure). magan. J>aet witan hwaefer.
Ca. 13- J>one "Se agustin'. hwae(5ere f hi,ne (accent and comma)
mihtan butan. leafnysse.
15. ealde. f. seonat5.
16. hi Jxmne woldan. ma. gesecean.
17. (5aset5a. coman seofan brytta. Sa.
18. swySest. baancorona.
19. abbad tSa hi Sa. f>am.
20. coman hi. ancran. hi.
21. wis frunan bine 7 acsedon. hi sceoldan.
22. agustin' lare. gesetnysse. forlaetan Sa.
23. 7 swarede. hi. si fyligeaS him.
24. hi to hi. $ witan.
VARIOUS READINGS. PAGES IOO-I02.
87
Page 100. 25. dryhten sylfa.
Ca.
26. geoc. eow 7 leorniao\
27. 7gif.
28. is. f.
29. berende. Sonne.
30. ]? . fram gode.
31. hwam magan we J>ises
Jxmne he.
32. geferum. faere gemotstowe ga 7.
33. 7. arise togeanes. cuma<5 }>on
on. ge.
f . milde 7 eaSmod (p. 74) re.
oferhydig. •£.
ne gyman "5a cwaedon hi.
witan fa cwastS he beseoj? hine
C. S. 25. monajp ge min.
27. 7 gif.
28. is he gelyfed.
O. 25. si. dryhten sylfa cw. on.
26. min word ofer eow 7. f.
28. is gelyfed f. eou.
29. beranne. J>on. unmilde. is f cup f.
gode
30. of, ne ge. gyniaS. hi. witan.
32. f. geferu. ftsere sinoSstowe cyme J?.
33. gesiteS 7. arise]} togeanes . (eras.) eou Jxmne ge cymen
(n on eras.) J>on witatS (wi on eras.).
25. si cw. driht sylfa cw on.
26. min word ofer eow 7. f.
27. agustin'. eadmodre.
28. Jwnn is gelyfed f.
n
29. berene. J?onn.
30. nis. gyman.
31. witan cw
32. j>. geferum
unmilde.
hi.
eadmodre heoran.
oferhydig f>onn is cu(5 f .
33. gesiteo>.
sinoSstowe cymetS.
Page 102. 1. wite ge f he is.
B. 2. lare fullgan Gif.
ariseS togeanes eow J>onn ge cumen jxmn.
"Seow.
"Sonne eow oferhogie.
C. S.
1. cnsten.
Ca.
1. cristen.
2. he (h mi eras.).
1. -jp. cristen.
2. J?onn eow forhogige.
eow, forhogige.
geeadmodlice.
wylle.
88 VAKIOUS READINGS. PAGE 102.
Page 102. 3. togeanes for eower ma. J>on.
B.
4. oferhogod. hi dydan. he to him cwseS comon hi.
5. Ssere. arcebysceop on sotole. hi.
6. (5a gesawon f he ne wolde arisan ongean hi (Sa wseron hi sona
yrre 7 hine oferhydigne.
7. woidii wiScwsedon.
8. wiSwunnan J?a cwaeS. bysceop. on.
9. manegum J?ingum (p. 75). wiSerwearde synt urum. eallum
godes ciricum. And hwaeSere.
10. on ]}issum Srim.
1 1 . f. eastrean weorSian.
12. tid y f ge. Senunge fullwihtes Surh (5a.
13. acennede a3fter Seawu. J>Eere romaniscan cyricean.
14. apostolican gefillednesse. Aand (sic) f Sridde f ge angelfeode.
3. togeanes. ma. sy ]?on he fram eow .. (erasure of one or two).
4. forhogod. hi . (eras, of one). cwseS comon hi to.
5. sinoSstowe. ercebisceop. sotole fa hi J>a gesawon (8a) f .
6. sono.
a
7. gewordene oferhydigne tsejdon (a ofsd erased). wordu.
he
8. wiSwunnan . (a on eras., after n eras, of one). cwseS,
bisceop. hi on monegu (negu on eras.) J>ingu.
a
9. wiferwe,rde (second e on eras.). urum. eallra.
10. cyricean swa 7 hwsefere. ge on fyssum piim.
11. f. eastran weorfian on.
12. tid 7 f ge fa fenunge.
13. aefter feawe. cyricean.
14. 7 f Sridde f . angel.
he
Ca. 3. togeanes. si Jxmn, fra.
4. forhogod. hi. cw fa Sa hi comon to.
5. sinoSstowe. serceb agustin'. sotole. hi.
a
6. (5a gesawon f . henearas (sic). hi (sic).
7. oferhydigne. eallu. wordu wiScwsedon.
8. wiSwunnan cw. bisceop. hi on.
9. fingii. wiSerwearde. urii. ealra.
10. cyricean swa and hwsetSere. ge on fyssum frim fiiigii.
11. wyllaS f. eastran weorSian on.
12. tid 7 f ge Sa f enunge. Sa.
13. bearnu. feawe. cyricean.
J4- gefyllan and f Sridde f. angel.
VARIOUS READINGS. PAGE 102. 89
Page 102. 15. setgsedere. us. bodian. Eall pn oSre Jring (5e ge
jjt doS Seah ge urum ]?eawu wiSerwearde syn f we geSyldelice.
17. Sa cwsedon hi f hi. don woldon. arcebysceop.
18. woldon. betweonu 7 cweedon. nu us ongean arisan.
19. micle swiSur gif. him under beotS he us forhigeS.
20. seed j>.
21. beotiende setforan cwaede. hi sybbe. mannum onfon.
22. woldon f hi waeron unsybbe 7 gefeohte fram.
23. 7 gif (p. 75). hi angelcinne. bodian.
24. f hi Son. hyra handa. wrace J>rowiende.
26. f Sa beforan him eallu swa. cwseS rihtu. dome.
C. S. 23. on deest (before ongolcynne).
15. setgsedere. bodie eall of»er ping pa pe ge.
a
16. peah pe urum. wif>erwe,rde (second e on eras.). synd.
17. hi f hi usenig (on eras.). woldon. eei cebisceop.
18. woldan. betwynan gif he (e ivritten on i).
19. arisan. he us for nowiht forhigef.
e
20. seed f he beotiende for,cwsede.
21. hi. mannum.
t
22. woldan f hi wseran. gefeoh, fram hiora.
ne
23. pnfonde 7 gif hi on angel. bodian, woldan (1st hand).
24. f hi. hiora handa deafes.
25. j?rowiende.
26. eall swa (swa on eras. 0/4 letters). forecw rihte. dome.
Ca. 15. setgaedere mid us (p. 34) bodie ealle ocSere J>ing Sa pe.
16. J?eah pe ge uru. wiSerwearde synd we geSyldelice.
17. hi f hi. woldan. aerceb.
18. woldan. hi betweonan.
19. arisan. mycle ma. hi.
20. us for nowiht forhygeS. agustin is said f.
21. hi. maunu.
22. woldan f hi waBron. fra.
23. onfonde 7 gif hi on angel. bodian.
24. woldan f hi. handa.
25. J>rovviende.
26. and f Jnrrh eall. forecw rihte. dome.
90 VARIOUS READINGS. PAGES 102-104.
Page 102.27. And sona hwaetSere sefter £>yssum f te setSelfritS.
B. 28. se cining angelcinnes be (Sam J»e we ser beforan. gesamnode.
7 gelaedde in to leigeceastre.
29. (Sser wi]? bryttum. f.
30. wael tSser. tSaere getrywleasan. mid ]>i Se he f gefeoht.
ongann.
31. aeftelfri}?. cining. byscpas.
wa
32. onsundron stodon ungepnode (wa later insertion, brown ink and
en
careless) on gehealdre {brown). f hi sceoldon.
33. campwerod. to heora gode.
34. acsode. f werod. hi t5aer.
C. S. 30. gefeoht deest.
O. 27. 7 sona hraf>e. f>yssum f aej>elfrif>.
28. engla. be )?am. gesonade micele.
29. bryttu (8b). $.
30. geslogan. treowleasan. mid J>y he J>set ongan f>a (s6t
ow eras.).
31. aeJ>elfrio\ bysceopas.
n
32. sundur sto,dan ungewaepnade on gehseldran stowe f hi sceoldan.
p
33. hiora cam,wered {eras, above a). frsegen he 7 acsade.
34. f werod. hi. he J>a.
Ca. 27. 7 sona hratSe aeft f>yssum f aecSelfriS.
28. engla. be f>a. sprecon. mycele.
29. bryttu. f.
30. geslogan. treowleasan tSeode. mid pj he f ongon ]>&.
31. bisceopas.
32. stondon ungewepnade on gehaeldran. f hi sceoldan.
33. campwered.
34. acsode. f werod. hi.
Page 104. 1 . ongeat hwaet f werod waes 7 hwaet hi tSaer dydon 7 ongeat ]xme
jj# intingan. 7 cwaecS hwaet. wat. hi <5as to
hyra gode clypia'S wi5 us.
2. hi waepen. f hi wi5 {p. 77).
1. Jxm. (n erased). hiora. cwajj> he ]?a.
e
2. hiora. clypiaS )?eah J>eah J>e hi. waepen. b3ran f hi.
Ca. 1. cw he J?a. wat. hi.
2. clypiaft. hi waepen. f hi.
VARIOUS READINGS. PAGE IO4. 91
Page 104. 3. us feohtan ne magon for (5am hi us. wiSerweardum onbenum.
jjg 4. wyrignessii. Het (5a. on hi fon 7 hi slean.
5. secgeaS menn f (5ees weredes. -XII* hund gelaeredra manna.
6. aweg losedon 7 he Sa o]?re wered <5eere manfullan.
7. fornam 7 fordilgode. butan. wanunge.
8. weredes 7. halegan bysceopes.
9. f hi sceoldon. getrywleasnesse hlylwendlice (sic).
10. wrace Srowian fornam hi ser (5a gelseredan.
11. forhogedon.
12. A space. jbissum f te. brytene arcebysceop gehalgode.
13. byscpas. ofer.
14. mellitii. on eastseaxe. bodianne. hire.
Ca.
Z. 12. }?a. Sassu Ssette.
1 3. gehalgade. mellitus (before m eras, of blot 1) eerest on ongel
Siode Sone mellitii.
14. eastseaxu to bodienne. Sa siondan.
3. forJ>on hi. hiora.
4. wyrinessum (yri on eras, and spread out to cover space).
het. hi cyrran.
5. seggatS. J> . hund 7 hiora.
6. losedon. o}?er. )?ara maanfullan.
7. fornam . . (eras, of two). fordilgade (lg on eras.). nalse*
butan.
8. weorodes 7. bisceopes.
9. f hi sceoldan. hiora getreowleasnesse.
ge e
10. frowian for]?on hi ser J?a ,la3r,dan. hiora.
12. J>yssum f . sercebisceop.
13. bisceopas o)?er. oj^er.
14. mellitii. bodienne. syndon.
3. forjxm hi. wijberwordu. onbenii.
4. wyrinessu. het ?Sa. hi cyrran.
5. $ Sees. hund 7 heora.
6. losedon. J?ara manfullan.
7. fornam. nalaes butan mycelre.
8. 7 swa. witedom. , B.
9. agustin' f hi sceoldan. getreowleasnysse.
10. J?rowian. hi aer J>a gelseredan.
1 2. 33ft fyssu f agustin' eercet) gehalgode II.
13. mellit'.
14. mellitii.
92 VARIOUS READINGS. PAGE I04.
Page 104.15. syndon temese (s on eras) streames (j). 78) tosceadenne fram
B. ceutlande.
16. ealandburh. ofre gesett.
17. 7. manigra.
18. lande. on ffeode.
19. scebriht cining 8eJ>elbyrlites sweostorsunu J?a onfeng eastseaxena
(Seod sotSfsestnesse word cristes.
2 r . (5a3s bysceopes ©a het secSelbyrht. on.
22. cyricean getirabrian. see pauli apli f . on.
23. bysceopsetl.
24. bysceope. hrofeceastre f is. fram.
25. cantwara byrig feower. twentig mila. on tfoere.
16. geSiode. hiora alderburh. lundencester. oofre.
17. (5aes foresprecan. sio. ceapstow.
18. sse. (5iode.
19. ssebeorht.
15. tosceadene fram ceutlande.
16. geJ>eodde. hiora ealdorburhg. lunden (9a) ceaster.
ofre.
17. 7 sio.
18. on. tid.
19. psebyrht. aefelbyrhtes sweostorsunu. hyra fa.
20. lie 7 eastseaxna. soffsestnesse.
21. lare. bisceopes. het sefelbyrht. on.
22. cyrcean. (5a. see paule J?am apostole f he on.
23. Ipeere. bisceopsetl (t on eras. ofpe). sefterfylgendan. tSone.
24. on cent sylfe to bisceope gehalgade to hrofeceastre. is fram.
cantwara.
25. . . twentigu (two erased). inilum. on.
Ca. 15. syndon. tosceadene fra, centlande.
16. gefeodde. ealdorburh. ofre.
17. geseted. 7 seo. folce.
18. lande. sse. on.
19. saebyrht. sefelbryhtes (j). 35) sweoster. hyra ]?a.
20. he 7 eastseaxna. socSfsestnysse. mellit' J?a?s 0 lare.
21. (Sa liet seftelbyrht. on.
22. cyricean getimbrian. see paule ]?a aple j>. on.
23. feere. b setl. sefterfyligendan 'Son iustu.
24. on cent sylfe to B. hrofeceastre. fra cantwara.
gum
25. XX. on.
VARIOUS READINGS. PAGES IO4-I06. 93
Page 104. 26. 8eJ>elbryht kyning bet cyricean getimbrian 7 (5a.
B. 27. andree (5a aple. And. cining.
28. seghwseprum (5yssa bysceopa gyle. bocland 7 sebta.
29. brucenne. sefter J)yssum (5a foroYerde se sylfa (p. 79) fseder.
licliama.
31. ciricean (5ara. eer.
32. foroam. gita. Sees.
26. sefelbyht (szc). het cyricean getimbrian.
27. andree fam apostole 7.
28. aeghwseferum J?yssa bisceopa. gyfe (i rudely changed into
dotted y). bocland 7 selita hi.
29. geferii gefter J>yssum J>a forjtferde.
30. lichama wses ute bebyriged neh.
o
31. cyricean. gemyngedon forJ)on. hi, j>a gyta ne wees.
Ca.
26. ae(5elbyrht. het cyricean getimbrian.
27. andree f>a aple 7.
28. seghwaefteru" f)yssa b. gife. bocland 7 sehta hi.
29. Jryssu forSferde (5a.
30. agustin'. ute bebyriged neh.
31. cyricean. apla. Se. eer gemynegodon.
32. gyta ne wses. (5aes.
Page 106. 1. gehalgod. t5a dyde mann inn 7 on. cyricean.
B. 2. gedaeftelice waes bebyrged on "5am. swylce.
3. J>ara arcebysceopa paer syndon bebyrged butan twegera.
4. (Seodorus 7 byrhtwoldes. lichaman. on.
5. (5aere cyricean sylfre. in )?8ere. portice ma.
C. S. 5. for(5on in.
1. hio gehalgod. lichaman. cyricean.
2. gedefelice wses bebyriged. f>am eac swylce eallra.
3. sercebisceopa lichaman syndon on Jwre cyricean sylfre (rest
wanting).
5. geset forJ?on on ]x>ne (9b).
Ca. 1. gehalgod. in 7 on fa nor(5portice gedefelice wees bebyriged.
2. ]?a eac swylce.
3. fsera. serceb. syndon on fgere cyricean sylfre.
5. forfon tSe on. ma.
VARIOUS READINGS. PAGE Io6.
Page 100. 6. mihte. on middan J>aere cyricean weofod.
B. 7. gesett 7 J. on Sam selce seetnes.
8. on ]?3ere stowe msessepreost. gemynd.
9. forSfore. msessesange. on see.
10. byrgene.
1 1 . arcebysceop cantwara. eara.
12. fram Sam eadegan gregorie (/;. 80). bysceope.
13. fram. wyrcnessum. wses. aecSelbryht.
14. cyning his <5eode fram deofolgylda begange he to cristes geleafan
geleedde.
15. sybbe gefylledum. J?enunge.
ma
16. pi. VII kalendarum iunias in "Sees. rice.
1 7. Fter (space for ilium, letter). agustine wses fylgende on
bysceophade. j>on. forcSam be.
6. mihte. neh on middre f>aere cyricean.
7. f. noman gehalgad on ]?am gsghwilce ssetnes.
8. maessepreoste (e on eras.) hiora.
9. forSfdre. msesesange msersade. see.
10. byrigenne fysses. gewriten (on eras.). done agustin'.
e
11. sercebisceop (a of & erased). cantwarena burh, (e in en out
of sd). geara (remains of accent).
e e
12. fram f>am. gregorie. burgh, bisceop,.
1 3. fram. wyrcnesse (y on eras, of r). awrej^ed wees 8eJ?elbyrht.
bi
1 4. fram deofulgylda ,ongang hseto (a of se partly eras.). geleafan
gelaedde.
15. gefyldum. j?egnunge (originally only Segnum).
1 6. pa, py (sic). kalendas. on J>aes ylcan.
17. agustine fylgde on bisceophade. Sone he forjwn be.
gehalgade.
Ca. 6. mihte is wel neh on. middre f>aere cyricean.
7. f. noman gehalgon on }?a.
8. msessepreoste.
y
9. msessesange maersade sundon.
10. agustin' byrigenne J>ysses. gewriten (en erased).
1 1 . arcet) cantwarena.
12. fra, j?a. gregorie. J?8ere romaniscan heah b.
13. fra. wyrcnesse. sej>elbyrht.
14. fra deofulgylda bigonge he to. geleafan gelajdde.
J5- gefyldii dagu. J?enunge. wees f>a (Sy dsege.
16. Id. on pass ylcan.
17. seft agustine. on bisceophade. for&an.
VARIOUS READINGS. PAGE Io6. 95
Page 106. 1 8. lybbendum. forttferendum sceolde swa niwre.
B. 19. butan hyrde standan. Onhyrede.
20. on \>am tSa. hiredes. cyricean 7 see.
21. Sa he on rome. cyricean.
22. f. fultume.
23. lare him. aefterfylgende. laurenti' arcebysceophade.
24. ongann he.
ss
25. tSe he eaSelice (modern correction). ican 7 to forSstownesse.
26. he anesse mid gelomlicre (p. 81) staefne his haligre trymnesse
7 lare.
27. singalum gebedum. ongann hyn 7 miclian.
28. j3 an f . (5aere niwan cyrican. angelcynne gesamnod.
C. S. 19. hyrde beon ongunnon.
25. forj^spilnesse.
18. forSferedum se.
19. niwre cyricean. butan hyrde t,altrian ongunne (e on eras.).
20. 7 hyrde on J>am. hyrdes. cyricean. rome.
cyricean.
22. staJ?elode is f gesaed J. fultume godcundre.
23. aefterfylgende gehalgade. he £>a.
24. aercebisceophade (a ofse erased). pa, ongan he framlice.
cyricean.
seah
25. (ioa) aej^eliee alede ge,ycean. forSspownesse gedefenre
heanesse mid gelicre stefne his.
26. trymenesse.
27. ongan.
28. naiads $ an f he gymenne (y on eras, of e). niwan cyricean
pe of angel.
Ca. 18. be hi lifigendu. hi forcSferedu.
19. niwre cyricean. butan hyrde tealtrian.
20. 7 hyrede on j?a J>a. Sees, hyrdes. cyricean.
21. aples. rome. cyricean.
22. staSelode is *£ gesaed f. hi to fultume godcundre.
23. hi. aeft fyligende gehalgode. laurenti'.
24. arceti hade. ]?a ongan he fralice Sa.
25. aecSelice (p. 36) alede. ycean. forcSspownesEe gede-
fenre heanne mid gelicre stefne his.
26. trymenesse.
27. singalu bysenu aerfestre wyrcnysse he ongan hean.
28. nalaes ■f an •}> he gymenne. niwan cyricean. angel.
96 VARIOUS HEADINGS. PAGES IO6-I08.
Page 106. 29. swylce. Sara. bigengena brytta.
B. 30. f lie. manegum (Singum.
31. ungejrvvseredoii 7. swiSust J>a hi <Sa synibelnesse jbara
haligra eastna 7 (5one.
O. 29. gesomnad. swilce eac J?ara yldra bigengena (first e on
eras, of o) brytta. forJ?oii.
30. f hi. f>ingu.
31. cyricu ungeJ>wseredon 7 eallra swiJ?ost jj hi.
Ca. • 29. gesomnad. ac eac swylce f>ara yldra bigengena brytta.
. 30. f hi on nionegu. J?ingu.
31. cyricean. ungej^waeredon 7. swySost f hy t5a
symbelnysse.
Page 108. 1. dryhtenlican aeryste. worSodon on rihte tid. hi.
B. 3. halsode f hi on. sybbe 7 ingehigd rihtra eastrena.
4. gehwaeredon. J?am. cyricum J?a geond.
5. getogene synd. t5eah J»e tSas. he dyde hu. speowe.
6. gyt. andweardan. tide. ylcan (Seawas ky(5a(5.
7. Jrissum. com. bysceop. be Sam nydj^earflicum
intingum angelcyricean 7 he f>a.
O. 1. Jmra halgena eastran. drihtenlican aereste.
2. weor)?edan on rihte tid. hie.
3. f hi on. gehylde (y on eras. ofse). eastrena.
n
4. cyricean. geo,d eallne.
5. J?ing cy)m)} (omitted words at bottom of page ; variants are hi
speowe nu ; 7 weardan ylcan feawas).
7. Syssum. com. bisceop. rome.
8. J?am nedj>earflican intingu angelcyricean 7. J>a, feorjm.
Ca. 1
2
3
4
f>ara halgena eastran. drihtenlican. on rihte tid.
hi. hi.
f hi on. gehylde.
cyricean.
<5e. swy(5e hi speowe.
gyt. 7 weardan tide. ylcan peawas.
J>yssum tidu com. lundenceaste (sic) t>. rome be.
£>am nydjiearflican intingu angelcyricean 7. f>a.
VARIOUS READINGS. PAGE Io8. 97
9. Sam. IIII bysceop.
10. fra (p. 82) sc§ gregorie 7. f>es.
11. papa. gesamnode. bysceopa. he Sa waas.
12. be. life. be. Ses.
13. eahteoSan. focatis rices. kaseres 7 he mellitus
betwyh him. fam seonofe.
14. regollice.
15. ealdorlicnesse 7 mid. 7 seft.
16. brytene ond (5a. him angetyeode ciricum. healdenne.
17. setgaedere. Sam. ylca.
18. Sam. arcebysceope laurenti9. geferum.
19. aeSelbyrhte cininge. angelfeode. trymnesse.
20. lifes.
21. A space, and omits waes. syx...(tyne erased). syxtyne.
fram dryhtnes.
22. f. an. j?aes Se.
O. 9. bisceop.
10. fram. 7 he f>a J>aes (a o/a3 erased). ylca.
1 1 . papa sinoS. bisceopa.
12. be. be. Ses sine-]}. eahtejmn.
1 3. focatis. 7 he mellitus betwih hi.
14. jmm sinoj?e. f'ing. }?aer regollice.
15. ealdorlicnesse. faestnade 7.
16. to (iob) brytone. Sa. on angelcyricum.
17. aetgaedere mid (cross on last d erased). f>am aerendgewritii.
ylca.
18. aercebisceope. geferu.
19. aeSelbyrhte. eallre angel. trym . nesse (eras, of e).
21. syxtyne. fra.
22. mennyscnesse f. foes J>e.
Ca. 9. b.
10. burhge fram. 7. f>a Ses ylca.
11. papa sino]? gesomnade.
12. be. be. J?es si no]?.
13. focatis. Saes. 7 he mellit' betwih hi.*
14. J?a sinofe. )?ing Se J>aer regollice.
15. ealdorlicnysse. faestnade 7.
16. breotene. on angelcyricean. healdanne.
17. aetgaedere. J?am. ylca.
18. arceb. eallu.
19. aeSelbyrhte. angelfeode. trymnesse.
21. Sa. syxtyne. fra.
22. mennyscnysse f. J?ses Se agustin'.
98 VARIOUS READINGS. PAGE Io8.
Page 108. 23. geferum. angel(5eode. f te eettelbyrht cantwara
B. kyning aefter Sam hwilwendlican rice (^>. 83) f.
25. wundorlice. 7 <5a. mid geleafan astah.
26. Ill a. on angelf>eode kyningum su(5m£eg(5um weold.
(a later hand inserts in margin )?e to correct construction).
na cyng
28. J>ysses. rice. su(5seaxe, se aeftera (additions by same
hand as noted on I. 26).
u
29. cea,ling. westseaxena kyning. (Sridda.
30. a^elbyrM cantwara cining.
31. kyning -U- webs. norShymbra kyning.
eal
32. rice. ,brytene buton cantwara anura swylce {add. by same
hand as in 28).
C. S. 2 3- on dwst {before angelSeode).
26. cyning in ongol.
29. waes swa we.
O. 23. on angel. f sej?elbyrht.
24. cantwara. sefter ]mm bwilendlican. f.
25. 7 }?a to J>am.
26. astab. J?ridda. in on angelf) eode cyningu f eallu
suj>ma3gf>u.
28. hefde. fyses. suf>seaxna. seftra.
29. ceaulin. westsexna. swa swa.
30. sej^elbyrht cantwara. feorJ?a. reedwald.
y
31. norJ»anh,mbra (erasure).
32. eall pa, brytene butan cantwarum. swylce.
Ca. 23. on angel. f 3ef>elbyrht.
24. cantwara. f>a hwilendlican. six 7 twentig (s. 7 t.
above the line) • XXVI •
25/ wundorlice. 7 tSa. J)a.
26. astah. Jmdda cyning in on angel^eode cyningu.
27. f eallu su$mseg]?u.
28. f)ysses. seftra.
u
29. ceawlin. swa swa we.
30. 8eJ>elbyhrt canwara. (j). 37) rsedwald.
a
31. eastengle.
32. eall Sa brytene butan cantwaru anu swylce.
VAUTOUS READINGS. PAGE I IO. 99
i. manige brytta ealand. syndon geset betwyh hibernia
scotta iglande 7 bvytene angelcynnes rice undercSeodde.
3. norfthimbra kyning. se (5e Jryssum ylcum.
4. rice.
5. geode.^
6. gafolgildum. (5a. setSelbyrht kynyng sefter.
7. • XXum • wintrum. (5e he fulwihtc 7 cristes (j). 84).
8. And on. on sc§ martines.
9. bryhte.
10. kyning betwyh c$a oJ?re. leodum (Surh.
11. doma gesetnessa. sraoterra gecSeahte.
12. het. awritan 7 (5a.
13. nu gyt mid him oS J?is 7 gehealdene syndon. On <5am he
serest hu man f gebetan sceolde.
1. brytta ealand J^a syndon. betwih hibernia.
2. scotlande. angel. syxta (y on eras. ofe).
3. Oswald norjmnhymbra. bet.sta (e erased). f>yssum
ylcum gemserum (na).
4. oswi his broj^or.
o
5. pe,hta Ipeodey sceottaof myclum.
6. gafulgyldum. Sa. 8eJ>elbyrht.
7. twentigum.
8. 7 on cyricean. paules on see martynes.
9. berhte seo cwen bebyriged.
10. betwih. ofre.
11. swilcra. gesetenesse. snotra.
12. bysena 7 J>a het. awritan ]m nu gna ocSSis.
e e
13. h,ald,ne (1st hand). on f>am.
Ca. ! • brytta. syndon gesette betwih hibernia.
2. scotlande. angel cynnes rice. VI.
3. f»yssum.
4. ylcu gemseru. oswi his broker.
5. myclii.
6. gafolgyldu. <Sa. secSelbyrht. XXI.
7. "Se. fulluhte.
8. 7 on cyricean fara apostola. paul ' on see martines.
9. bebyriged. berhte. bebyriged.
10. betwih. o(5re god.
11. swylcere. gesetnesse.
12. seft. bysena 7 "Sa het. awritan.
13. nu 0(5 (Sis gehaldene synd on ]}a.
h 2
100 VARIOUS READINGS. PAGE I IO.
Page 110. 14. sefte circean selite oc5(5e.
jj 15. bysceopes o)3(5e o(5ra hada pe beoc5. afyrrde wolde ]mm
gebeorh gewarnian pe.
16. lare. J?ses ylca.
1 7. seSelbyrht. cSaes feeder wees octo.
1 8. feeder eoric 7 wees his freoh naraa oesc • frara j?a si(5 )?an cantwara
kyningas.
19. oescingas nemnede J^ees oesces.
20. angelcynnes on brytene.
21. cwaedon.
22. (Sa. a?(5elbyrhtes. eadbold.
dide
23. }?am rice 7. (p. 85) wanunge. eewyrdlan, (later ?)
J^aere maeran ciricean geleaffulnesse.
24. J> an }> . " geleaffulnesse onf on.
£•_ g 17. 7 deest (after hater).
23. wyrcende Jeestf (q/^er aewerdlan).
14. man f gebetan sceolde sepe oc5(5e cyricean aehte o(S<5e.
15. bisceopes o(5(5e. jmm.
16. pe he hiora. ylca.
17. ae})elbyrht eormenrices sunu. feeder oeric.
18. oese fram J?am syStSan cantwara.
19. oescyn . . gas nemde (in erased). oesces.
20. se pe. ladteow. on angelcynne on.
21. saedon.
22. aefelbyrhtes. eadbold.
Ian
23. £>am rice 7. aewyrd,.
24. merwan cyricean weaxnesse forf>an nalses f an feet.
£a> 14. man f gebetan sceolde se Se cyricean aehte otSt5e.
15. 15 otStSe ofera. fa.
16. J»83s ylca.
17. 8e(5elbyrht eormenrices. haten 7 pees feeder oeric.
18. oese fram ]mm syj?]?an cantwara.
19. oescyngas nemde. oesces.
20. ladteow. on angelcynne on.
21. seedon.
22. "Sa. pe<5elbyrhtes.
23. p& rice 7. mycle. eewyrdlan waes wyrcende J?aere.
24. weaxnesse. nalaes f an •p.
B.
VARIOUS READINGS. PAGES IIO-II2. 101
Page 110. 25. unalyfedre.
he
26. egelicre,W3es (same hand as dide 23). f.
27. eeghw8ej>eru (Syssum manum. sealde forSam f hi hwurfon
to serran (5aere unclsennesse Sa J?e.
29. rice o(5(5e. J?i kynelican fultume his o(5J?a claennessa riht. And.
30. geleafan. fain. kyninge (Ssere upplican.
y a a
31. sweopon gewu.na (late corrections; ge also struck through),
•p he Surh. geclsensad.
h
32. ge.ri,t (w(?), eras. h later). we . dendre heortan his
modes 7 Sees (erasure of one letter after we). insweognesse
J?ricced.
25. unalyfeddre forlegnesse. (nb)waes.
27. seghwseferam J^yssa. J?am.
28. he. unclennesse.
29. ocSSe mid p>y cynelican fultume his oStSe ege claeimesse riht.
30. geleafan onfengon | fra his (the stroke before fra, seems modern ;
see p. 118. I. 16).
Ca. 25. ac eac swylce unalyfeddre forlegnesse.
26. f.
27. 8eghwa3(5eru Jryssa. J>am.
28. f he. unclsennysse.
29. o<5(5e mid j>y cynelican fultume his eges clsennesse riht.
30. geleafan onfengon fra his.
C. W. 30. Note by Wheelock (?) in B : " Qaer. omnia a vbo Ne pam
pag. 86 ad pag. 93 lin. 9 desunt, at in M S° Cottoniano habentur
pag. eiusdem M S* 59, lin. 2 (?) ad p. 64, 1. ult."
30. getreowleasan. upplican.
31. hi gewune. hi gewuna. S. geclsensad 7 gerehte.
33. onswognesse.
Page 112. 1. swylce. toycte. gedrefnesse. saebryhtes.
B# 2. eastseaxena kyninges. ecan rico se. cende (erasure).
3. "Sses hwilwendlican. J>ry.
C. W. 1. setaecte (Sysse gedrefnesse.
2. eastsexna cyning. rico.
3. forleort. W. S. hwilewendlican erfeweardas. f>rie.
102 VARIOUS READINGS. PAGE 112.
Page 112. 4. lii- cleofolgyldum J?eovvian (5am mannu.
B.
j> hi aethwega forleeten haefdon (p. 86) be Sam.
6. 7 hi. leafe. deofolgild. beganne }?a folcu.
7. ]?i hi. gesawon J?a bysceopas msessena onsymbelnessa
maessian on.
8. cyrcan. [>am.
9. hi. elreordre. onblawene 7.
10. forhwan. raecest. us. tfone J>u.
1 1 . sabane urum. hi hyne. gita. on cyrcan.
1 2. ]?a andswarode. bysceop. apw . gene (one letter erased).
1 3. wylle fullwihtes baftes.
14. waes (over s) Sonne. f>aes halwendlican h. lafes (1 eras.)
daelnymende.
15. daelnymende. gif ge f>onne lifes. oforhicgeatS.
16. mid aenigum fingum. hlafe onfon fta (1 out of another
letter). hi.
we y
17. ,ne willacS on f. gangan forS \>e (later (ty, cp. 110, 31).
witon j> . Saes nane.
18. hwaefere. mid hlafe (}?a margin later after mid).
de
gereorde, (de later).
y
19. Ipi he (Zater addition). fram. manode. (^;. 87)
f f nan Singa.
20. mihte 7 hi butan. halegan geclaensunge fullwihtes baSes
]?am halegan. gemaensumode.
h
2 1 . ny stan. (erasure of one letter).
C. W. 4- ongunnan hi. deofolgildum.
5. f hi hwaethugu. lifgendum.
6. 7 hie buton lefnesse. W. S. deofulgild. f>aem.
7. J?y hie. gesawon jxme b' msessena symbelnessa.
8. on. cyrcan. husel sillan waerun hie.
9. elriordre.
10. reces fu. J?one sealdest. W. S.
11. sabane. hi. on cyrcan selest.
12. 7 swarode. wyllaj? aj>wegene.
13. wyllan fulwihte.
14. swelce.
15. daelnimende. gif ge Jxmne. forhycgeaS.
16. ne magon aenige. hie.
17. wellacS we on. gongon for Son Se we witon f.
18. hwae)?ere. wyllaj).
19. hie. manode. f f .
20. f> hi butan. geclaensunge.
21. gcmaensumode. nehstan.
VARIOUS READINGS. PAGES II2-II4. 103
Page 112. 22. hi. 7 cwsedon. to. (5u.
B. 23. us. yftelicum }?inge swa we t5e bidda£> ne miht (5u.
24. in ure meegpe ne on uru gemanan wunian adrifon hine J>a onweg.
25. f. geferum. rice. $a.
26. onweg. wses J>a com he to centlande.
27. efenbyscpum. j?yssu. tSingum.
28. waere 7 fa hi. getSeahte f.
29. seldre 7 gehealdre. f hi.
pg
30. frea. }?eowodon Sonne betwyh (5a elreordian 7 }m
wi(5feohtends (^i<? strokes and additions all later).
31. )?a gewiton twegen serest ofer see bysceopas 7 comon in dselas
gallia.
33. f hi tSser woldon.
1
34. ac Ipa (p. 88). kyningas nal,es rniclre tide sefter Son.
C. W. 22. hi. Suwilt. S. Sunewilt.
23. on swa ef>elicum Jringum.
24. on usre. ne on ussum gemanan. adryfon hine aweg.
25. f. hiora.
27. efenbysceopum. Sissum.
28. 7. gemsene. f.
29. gehseldre. f hie. hiora.
30. }>eowedon. hi. selreordigan.
31. wi(5feohtan. butan.
32. gewiton. see.
33. cwoman on dselas. gestightedon f hie Ipsev woldon.
Page 114. 1. hi tSone sotSfsestan. fram.
B. 2. f hi. begangum. Eac hi wseron cumende.
o
3. westseaxena. setgsedere. gehruran (original).
4. ofslagene wurdon. campwerode 7 J?eah pe (5a ealdras.
5. wseron. mihte. f . Sa gyt geriht boon f te ser.
6. mane, geciged to hluttornesse.
C. W. 1 . hie pone sojrfsestnesse. „
2. f hie. hi wreron cumende.
3. setgaedere.
4. hiora. 7. hiora.
ealderas. f. gyt.
5-
6. eft gecirred. W. S. bion. hluttornesse.
104 VARIOUS READINGS. PAGE 1 1 4.
Page 114. 8. ID tSi (space). tSa. arcebysceop. bysceopas.
B. 9. geferum fylgean. brytene forlsetan. J?a het.
on (5aere.
10. sylfan. morgen. on cirican Sara.
11. be tSsere. ssedon him bedd gewyrcean f (the accents are
perhaps incipient crosses for dd).
12. on gerestan mihte. And J?a Ssere nihte lange eerest on halegum
gebedum.
13. geat.
14. Saere cyricean stealle (p. 89). wses.gesette.
15. hweethwugu slep f>a setywde him se eadiga ealdor.
16. paetrus.
17. diglan nihte. grimmu swinglum swang.
18. 7. frinende. psere. (Searlwisnisse. forhwan.
19. f. ywde. wolde f Se him bebead to healdenne o(5(5e.
20. sceap on middum wulfum.
21. hwylcum hyrde he hi forlete 7 cwaetS.
22. ofergytende. bysene. for. cnihtum.
23. mid tacnunge. bendas 7 swingelan 7 carcerna.
24. geswinc. nyhstan. sylfan. deaf> fram.
25. ungeleaffullum. Srowode. f.
26. Xre gesie faested. Sa waes se.
27. swingellan 7 trymnessum. 7 com.
28. morgen. kyninge. onwreah. eowode.
C. W. 8. erceb' his geferan folgian wolde f hi hine ne forleton. Sa
ofrebiscopasctetf. W.S. wolde f hi hine ne forleton (5a. W.S.
9. het. on.
10. selfan stowe tSa. W.S. morgene. on cyrcan.
12. strene gegearwian 7 f hi. 7 Sa.
13. neahtes on.
14. fore. cyrcan. waes gesette. W.S.
15. liomo. hwaethugu onslaepte tSa aetiwde.
16. ealdor. mycelre.
17. tyde. deglan.
18. 7. frinende.
19. f. fte he. bebead.
20. healdenne. on.
2 1 . hwelcum hyrde. he hie fleonde forleorte. W. S
22. ofergitende. bisene. cnihtum.
23. on. ^
24. geswencnesse. nehstan. seolfan.
25. ingeleafsumum. frowode 7 araefnede f .
26. Siow.
27. trymenessum. gebaelded.
28. morgene. onwreag. eowde.
VARIOUS READINGS. PAGES II4-I16. 105
Page 114. 29. miclum swingellum (c above very pale). witnod (^>. 90).
jj^ wundrode.
30. acsode hwylc mann to (5am dyrstig. f.
31. miclum waere. wite donne. cining.
32. f. bysceop for hselo. fram.
C. W. 30. acsode hwelc. f .
31. waere swelc.
32. oncneow f.
Page 116. 1. micle tintrego 7 witu Srowode.
Be 2.7 sona. ealle J>a begang Sara deofolgilda )?e.
3. (5a unrihtwifunge.
4. cristses gelafan (sic). 7 se bysceop. gefullade.
on eallum.
5. Ssere cyrcan sehtum. gefreo)x)de 7 fultumode.
6. mihte 7 swylce eac. serendracan.
7. rice 7 het. laftian. bysceopas mellitum.
8. hi. bysceopscire ha. hi.
9. gear. (Sees <5e hi ser. brytene.
10. hrofeceastre. bysceop. tSone.
11. bysceop. onfon. ac hi swiSor lufedon heora deofol-
o
gilda bysc,pas 7 he (the 0 not 1st hand (?) : the e in he partly
erased to form i).
13. kynynges. gymdon forSam. rice ne wa?s ofer (p. 91). hi.
14. Ac hwa3(5ere. cantwarum siStSan.
C. W. 1. micel tintrego 7 witu. sona swife. W. S.
2. and him swy]?e ondred 7. eall.
3. Sara deest. W. S. diofulgylda. forleorhta. forleorhta
unryht. W. S. unryhtwifunge.
4. underfeng. W. S. 7 se bisceop. on.
5. cyrcan sehtum.
6. and he swylce eac. serenwracan.
7. bysceopas.
8. hiora bisceopscipe. 7 hy.
9. gear. hwurfan. hie. breotene.
10. hrofeceastre. (Ser. bysceop.
1 1 . bysceop. onfon. ac hie lufedon f hie <5eowedon
hiora diofulgilda bisceopum 7 hie eadboldes.
13- hy-
14. hweetSere. <5iode mid canwarum. cp. 116. 25.
106 VABIOUS HEADINGS. PAGES Il6-Il8.
Page 116. 15- dryhtne gecirred. }?am.
jj^ 16. (5eowodon 7 hyrsumedon J?aes is git to tacne f. on.
17. psetres. cyrcan getimbrian on aire naman "Ssere.
he
18. pa eft. naman gehalgode Jm,wses arcebysceop.
20. N Sysses kyninges rice (space for cap. I). arcebysceop.
21. f heofonlice leoht geseah 7 on cyrican. on mynstre.
22. bu his. see.
23. (5y feorpan. nonarum. sefter fan.
24. bysceop onfeng to. bysceoprice cantwara.
o
25. circau se wses Jmdda byscp (old hand) fram agustine.
26. byscop (5a git lifiende. rihte.
27. gesamnunge. hrofeceastre 7 hi. micelre gyminge.
28. angelcyrican. rihton.
fot
29. lichaman (p. 92) -%ntrumnesse mid adle swi(Se gej?read 7
gehefegod. hwseftere halegu gangu his ganges he.
30. eall yrrlico.
31. 7 symble. fleogende. heofenlican.
32. lufianne. secanne. licumlicre.
33. aefeles kynnes 7 mid. heannesse.
C. W. 15. si<5(5an. dryhtne gecyrred. godcundum.
16. feowede 7 hyrsumede Sis is gyt. tacne f te he. W. S. on.
17. cyrcan. aare. eadigan deest. W. S.
18. melitus on hiera. ercebisceop.
20. on <5ysses. ercebisceop.
21. J. gestah 7 on cyrcan 7 on mynstre.
22. by his. augustine.
24. fam. asr deest. W. S. bisceop.
25. bisceopsetle canwara. cp. 116. 14. circan. bisceop.
26. augustine. bisceop. gyt lifgende 7 rehte.
27. 7 hy. micelre menio. W, S. 7 gewinne ongelcyrcan.
28. rehton.
29. metrumnesse. W. S. gehefegod. hwseSere.
30. halgum. eal eortSlicu.
31. 7. symble on his mode waes smeagende Sa. W. S. heofonlican.
32. lufianne. biddende. secene. licomlicre.
33. 7 mid. W. S. modes heannesse micele.
Page 118. 1 . segean f we (5e eaj?e eaSelicor furtSor his msegen ongytan.
B. Hit gelamp on sumerc tide f te.
C. W. i- ane. f.
2. ep ongitan hit gelomp. • magon deest. W. S. fte.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 1 8. 107
Page 118. 3. cantwara. (Surli ungyminge. fyre.
E.
4. f fyr 7 se lig. miclode. nan man.
n
5. weeteres onworpenesse wiostandan mihte (n above and e below
later).
6. wearS fomumen. for. wcallenda lig. wi(5
J?8es bysceopes.
se
7. Sa getrywde. on. fultum. mennisca (later).
wana f
8. worn (later). 7 het. hyne syl,ne. f fyr 7 hine.
9. (5aer. lig. frecnes. 7 untruin ongann.
10. frecnesse Sees, aweg. adrifon f.
11. (^;. 93) hand strangra. tSurh. gewinngedon. mihton.
r
12. bsernesse. t5a burh bedraf se hine nor(5 on wea,p 7 ut of bigde.
14. f fyr acwanc 7 adwsesced weartS 7 forf>y se.
15. wer innan barn mid Si fyre J?8ere.
16. lufe 7 he oft, hreohnessa. fram. sylfes.
17. scetSnesse. gelomlicum. trymnessum scylde 7 wi)?sccaf.
C. W. 3. canwara. cp. 116. 25. ungemmenne.
4. fyr 7 se lig. W. S. micelede. man.
5. wsetres. wiJ>stonden.
6. weallenda leg.
7. bisceope. on. fultum. mennescea.
8. worn. W. S. het. sylfne ongen "Seem 7 asettan.
fyre deest. W. S.
9. lig. sio freeenes. 7 untrum.
10. frecnesse. adryfan. sio.
11. hond. manna". gedon. meahte.
12. bsernesse on. burh stred.
13. of bigde.
14. acwinen wses 7 adwaesced 7.
15. stronlice innan.
16. 7 he oft. ond hrionesse.
After gasta Wheelock follows Ca.
O. 1 6. begins fra his sylfes scydenesse 7.
17. gelomlicum bedum 7 trymenessum.
Ca. 16. begins fra his sylfes scyldenesse 7.
17. gelomelicu bedu 7 trymnyssum.
108
VARIOUS READINGS. PAGE
8.
Page 118.
B.
C. S.
1 8. f 'Sees. f he.
19. windu 7 ligum gestillan mihte.
7 J?es haliga (originally fees).
20. bysceop. Son.
hi. freondon scatSedon
21.
22.
23-
25.
26.
27.
28.
©a cyricam (dot under last stroke ofm).
forSferde 7 gewende to.
his
fsederum (his above 1st hand).
cyrican. Sy. eahteojmn.
J>am. (wo break of line).
hrofeceastre arcebysceop. (p. 94).
cyrican. bysceop.
forSam. aldorlicnesse.
f . bysceop hadigan.
19. feondum.
21. rice for)?ferde to.
rihte on.
on Sam.
kalendaru maiorum (sic).
on bysceophade instus.
fram.
18. scylde 7 wicSsceaf (the cross on (S is a mere scratch). f £>aes
wyrcSe f.
19. ligum (i out of e by imperfect erasure, no ink used). swij^ian
mihte. hie him 7 hs.
20. 7 se halga bisceop.
2 1 . Sa. ryhte on eadbaldes (on ead on erasure squeezed in).
22. fsederu in fse. cwedenann (sic).
23. mynstre in cirican. eahteteocSan. kalendarum
magarum.Ssem sona (no break in MS.)
25. aeftfyligdein bisceophade iustus. wses ser set hrofesceastre
bisceop.
26. Ipadre. bisceop.
27. forf>on he aldorlicnesse.
28. psem. f.
Ca. 1 8. scylde 7 widsceaf. }> J>ges. f he.
middangeardlicu windii 7 ligum swiSian mihte.
freondii sceSeden 7 se halga. b. "Se.
cyricean. rehte on.
heofonu 7 bebyriged. faederum on J?a.
mynstre in cyricean. (p. 38) eahteteotSan.
magiaru Seem sona (wo break in MS.).
seftfyligde in biscophade iust \ waes ser at hrofeceastre b.
26. J^aere cyricean. T).
27. roman \ ealdorlicnysse.
28. f. bisceopas.
19.
20.
21.
22.
23-
2S.
hi hi.
kalendaru
fro bonofatio ba.
VARIOUS READINGS. PAGES Il8-I20. 109
Page 118. 29. M re {space). eac norShymbra. kyninge.
B_ 30. onfengon. se halega bysceop bododoe (sic).
31. fam. seo onfangennes.
O. 29. Ssere. norjmnhymbra. cyninge Edwine.
30. hi paulinus se halga bisceop bodade.
31. fam cyninge seo onfengnes.
Ca. 29. Deere (break, number and capital). cyninge edwine.
30. gelgeafan. hi paulin ' se halga b bodade.
31. [>a cyninge seo onfengnes.
Page 120. 1 . heofonlican. swylce. in halsunge.
B. 2. mihta. rices swa f naenig angelkynna. hi.
3. brytene. anndweald. J»a Se heora msdgpe angelkynnes
o<5 fa bryttas eardedon eall 1p ses he anweald (dot over d in don).
5. swylce manige brytta ealand angelkynnes. underSeodde.
6. ser. ssedon.
7. J>ysse Seode f synt northhybre.
1. geleafan 7 faes heofenlican. swilce. halsunge.
2. swa f naenig angelcyninga. hi (i2a).
3. breotona (a on eras, of e). anweald (eras, of final e) onfeng
J>a J>e otStSe hiora msegfe.
4. on angelcynnes otStSe brytta eer dydon eall f. onweald.
(eras, of final e).
5. eac swylce moni ge (sic ; oni on eras.) brytta ealand • •
angelcynnes (after d 2 or 3 eras.).
ser
6. , beforon (s«c).
y
7. fysse. norf>anh;mbrum (eras. 0/ i).
Ca. 1. geleafan. heofonlican. swylce on halsunge.
2. swa •}> naenig angelcyninga. hi.
3. breotone. onfenge otScSe. msegtSe.
4. on angelcynnes oSSe brytta ser dydon eall f . anwealde.
5. eac swylce monige brytta ealand angelcynnes.
6. beforon.
7. J?ysse. $ is norSanhymbm.
110 VARIOUS READINGS. PAGE 1 20.
Page 120. 8. j3 cSe se foresprecena kyning heora wses mseg • (j>. 95) sybbe
Be gepeoded cantwara kyningu.
10. J^anan wife setSelburge sej^elbyrhtes. kyninges.
1 1 . naman. tate. serendracan.
12. eadbakle. cantwara kyning. J?ysse.
13. gemanan. wilnode f»a andswarode he 7 cwsecS f f alyfed.
14. f cristenu. hsefenum menn. wife geseald. oy.
15. heofonlican kyningas mid (Sass eorolican kyninges gemanan
adilgod wsere.
16. sofan kyninges begang.
17. serendracan eft tSas word Eadwine brohton £a.
18. f he naht. don ne. ]?am.
C. S. 10.
15. mid (5ses cyninges deest.
16. adilgod.
spree
8. f. fore,cena • (eras, of one) hiora.
9. edwine. gef>eoded cantwarana cynegum.
cyninges
10. wife se)?elburghe sef>elbyrhtes. ]?ses,seo (seo on eras.).
11. of>re naman wass tate. serenddracan.
12. eadbalde hire brewer. cantwara. f>ysse.
1 3. gemanan. ]?a 7 swarode he f>set f.
14. ne wsere f cristenu. hsef>enum. wife.
*5- gerynu f>ses heofonlican. midf>ses cyninges inserted above line.
16. gemanan a idlad. se j?e pses so}>an. bigang.
17. cuf>e (5a Sa oerenddracan . . eft f>as word edwine ssedon (2 eras.
before eft ; e in eft out of se).
18. naht wij?erweardes. f>am.
Ca. 8. f.
9. edwine. canwarena cynegu.
10. wife se(5elburghe aej^elbyrhtes.
11. naman wees tate. serendracan.
t
12. eadbalde. can,wara. fysse.
13. gemanan. wilnade 7 fa andswarede. f f.
1 4. ne wsere f cristenu. hse^enu. wife.
15. (Sa gerynu. heofonlican.
16. gemanan aidlad. bigang.
17. Sa J?a serenddracan oa eft J?as word edwine ssegdon Sa.
18. j> he naht. jmm cristenu.
VARIOUS READINGS. PAGE J 20.
Ill
Page 120. 19. t5e. ac cwsecS j>. geleafan begang (final g partly erased).
B. 20. hyre sefestnesse. eallu hyre geferum pe hire mid comon.
21. }?am cristenan tSeawe libban 7 J3 (Sonwel. wit5soc.
22. f he sylfa. ylca sefestnesse. f (j). 96).
23. fundon f heo haligre 7 gode leofre waere (5a wses.
24. onsended 7 sefter (Son. hi.
25. ghalgod. bysceope code (c roughly changed tog ; same ink).
26. mid hyre faran sceolde to }>am f . "5a. hyre.
27. ^sere.
28. daeghwalicre lare. f. Sara.
30. bysceope. fram. arcebysceope.
31. Sy. kalendas augustaru pa, com. Seere.
32. eadwine f>am.
33. gesitS Here (the words are fairly close together). marc mid eallu.
19. hio. bigong. (e eras.) hyre eefestnesse.
pe hie mid coman J>y (y on eras, of e) cristenan.
21. ne he no ne witSsoc.
22. f he sylfa eac swilce J>a ylcan sefestnesse.
23. fundon f hio haligre 7 gode leofre gemeted (1 2b).
sio.
24. and aefter faece edwine onsended 7 sefter pon pa hi.
26. hi. sceolde to }?on.
27. 8eghwsef>er.
28. ^ hi on.
29. haej?enra.
30. bisceope gehalgad fram.
31. kalendarum agustar.
32. edwine jmm.
33. gesiS cundlicre gegaderunga.
eercebisceope (Sy.
com. (5a.
geferum
lifigean.
mihte &a
Ca. 19. |>.
(5one.
20. asfeestnysse. eallu. Se hi, mid come.
21. cristenan. lifigean. wel. ne he no ne.
22. -f he sylfa eac swylce pa ylcan sefsestnysse. f fundon j>.
23. haligre 7 gode leofre gemeted. mihte tSa.
24. edwine onsended 7. (5e hi.
25. b.
26. paulin'. hi. sceolde. Jxm f . (5a.
27. segh washer.
28. f hi on.
30. "b. fra. £>a arceb.
31. kalendaru agustaru. (p. 39) (5a com. Sa.
32. edwine }?am.
33. gesi(5 cundlicre gegaderunga. he mid ealle.
112 VARIOUS READINGS. PAGES 120-122.
C. S. 35. lare gecerde.
O. 34. f. ongyteness pe sojmn
35. pa.
Ca. 34- f- <5eode. ongytenysse.
Page 122. 1. tSa. com. Stere feenan. wann.
B. 2. f. geferan. comon (j). 97).
3. f hi. asprungon fram (m out of h).
4. hwylcne mihte tSara. Surh.
5. gecirde.
6. on. lare f te. (Sa mdd. ungeleaffulra ablende.
he
1. bisceop on. msegj^e com mid f>a. Sa wende,.
2. f he seghwse^er. geferan J?a J»e. hine coman.
3. gyfe. f hi. asprungen fram hiora.
4. mihte J?are (sic) hse^enra.
5. gecyrde. pe he swa mycelre.
6. on. f. mod. ablende.
7. onlyhtnes cristes (i3a).
8. seftran. com. man on.
Ca. 1. t) on. com mid pa faemnan <5a wende. swy(5e.
2. f. geferan. hine coman.
3. gyfe. -f hi. asprungan fra (sic).
4. mihte pssra.
5. gecyrde. apl cw. he swa mycelre tide.
6. on. •£ . t5a mod. ablende.
7. hi. onlyhtnes.
8. com. man on norSanhymbre.
Page 120. 34. f. t5a. So he gesohte f he (5a to gelyfenne fees
B. so]}an.
35. hire gecigean. Mid py <5e se bysceop.
7. t5y. unlihtnes (accent above, dot under u cmcZ 0 above in
original ink).
8. pa <5y. com. mann on. norShymbra msegpe.
VARIOUS READINGS. PACE 122. 113
nama. 7 wees sended fram westseaxena.
f he sceolde.
kyning. somod. rices. lifes beniman. hsefde 7
wseg twyecge.
ge setred. f .
f f. gefultumode com.
Sam kyninge. easterdsege be.
(5ser wses pses cyninges ealdorbold. swa swa his.
serend e abeodan sceolde 7. (5a geswiperu.
mu(5e liccetende serende rehte (p. 98), 7 leaslice ongann 7 J?a
astod semninga.
18. getogenum wsepne.
19. kyning fa f. geseh Sses cyninges.
20. on handa f . gescyldan mihte.
C. S. 9. eormser.
15. he him swa.
Page
122
. 9.
B
IO.
II.
12.
13-
14.
16.
i7-
9. msegfe. nama eormser. fra.
10. f he sceolde edwine.
11. somod. lyfe (y on eras.) beniman.
12. $. genihtsumede.
13. f f>set. gefultumade com.
14. easterdsege be. ea.
15. ealdorbotl. in {erasure before and after i originally inn ?).
16. arende (sic). sceolde.
17. licettende. wi elite (erasure o/a, the cross stroke of e
prolonged over it). fleswade.
18. un his (sic).
19. f. heoldesta.
20. handa J?set he. gescyldan mihte.
Ca. 9. nama eormser. fra.
10. f he sceolde edwine.
11. somod ge lif ge rice beniman.
12. twigecgede. f. genihtsumede.
J3- f f ' gefultumade com.
14. £>a. easterdsege be. ea. ^
15. (5a. ealdorbotl (5a. in.
16. serende. sceolde 7.
e
17. muSe licttende. wrehte. fleswede.
19. tSa -f t5a. hi.
20. handa f. gescyldan mihte.
114 VARIOUS READINGS. PAGE 122.
Page 122.2 1. lichaman beforan (Sam stinge 7 he Jxirhstang.
B. 22. (Sone kyninges. wses he sona mid wsepnu ymbheefd hwset
he (5a gyta on J>am ungerece o(5erne kyninges pegn.
24. fortS -+- (so in text . in margin here same hand). J?i mannfullan.
26. (Ssere ylcan mhte. fsere halegan eastrena (s/c).
27. j?am kyninge. nama. (5a se kyning on.
28. bysceopes andweardnesse (Sanciende.
29. for (Sam cyme (sic) his dehter. ongean 'Sam se bysceop
cdm f cy(5an psan cyninge f .
31. he f . benum. f seo cwen.
32. butan hefegum sare ■}>. kyning (Sis.
C. S. 22. gyta.
26. f r/m£ (before cende).
2 1 . lichaman betwih. stinge 7 he.
22. ]}onne. )?eng. wees he.
23. seghwanon. ymbhyped (y on eras.). hwaet he Jm
gena eac on f>am ingerece (i out of u) oJ?erne.
24. J?eng. maanfullan.
26. ylcan nihte fara. sio.
d
27. ]?am. wses (i3b). mi, J>y he J?a se ylca.
28. on J^ses biscops andweardnesse. dide.
29. dehter (Se. ongen J?on ongan.
30. J>ancunge don dryhtne. 7 f»am cyning cyjmn f.
o
31. hi. hi } seo.
32. butan.
Ca. 21. betwih. 7 he.
22. (Sone. feng. waes he.
23. seghwanon. wsepnu ymbhyped. hwaet he f»a eac on
e
J»am ingerece o(5,rne.
24. J>eng se wees. manfullan.
26. (Seere ylcan nihte J»ara. f seo cwen cende.
27. pa.
28. mid f>y he (5a se ylca. on. t> andweardnesse.
29. godu for t5a?re dehter Se hi. ongean ]}on ongan.
30. B Jmncunge. 7 pa. ^ he ■}>.
31. benii. hi. f. cwen.
32. butan hefigii. fy.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 122-124. 115
he
Page 122. 33. ongann, . bysceopes wordum (p. 98) 7 gehet hine sylfne
jje to drihtiie 7 to deofolgildum wiSsde 7 f .
34. J>eowdom.
bis
O. 33- ongan. ,ceopes wordum 7 gehet.
34. deofulgyldum (y on eras.). jjeowdom.
Ca. 33- ongan. b. gehet.
34. deofulgyldu. f. feowdom.
Page 124. I. lif. forgeafe. (5am. gehogod.
Be 2. wiS )xme kyning J>e J?one myrSran Jrider sende j>e.
3. gewundode 7 his fegnas acwealde 7 )?a ylcan. criste to
halgienne 7 J>am bysceope on wedde sealde.
4. J he f ghat.
5. gefullad on (5am halegan dsege pentecosten manna arrest.
6. norSftimbra. endlyfan fsemnum.
7. See re. hired e 7 f cild wsestwelfte.
C. S. 2- Se from Ssem se. fram c/ees^ (after ver).
1. forgeafe on fam. Se he eer sended wses (r^stf a£ bottom of
j)age) gehogod hsefde wiS Sam cynincge fra }?a se myrSra.
d
3. gewun,ade 7 )?a ylcan his dohtor criste to gehalgianne.
4. bisceope.
6. norjmnhymbra (y on eras.). .XI. (<m eras?) fsemnum opru.
hirede hio. twelfte.
Ca. 1. hi Iff. forgeafe (p. 40) on j?a. Se he gehogod.
2. J>a cyninge pe se myrSra ser fram sended waes se Se.
3. 7 |?a ylcan his dohter criste to gehalgianne.
4. fa b. f he f .
5. gefullad.
6. manna. XI faemnu of feere.
7. hirede. twelfte.
1 2
116 VARIOUS READINGS. PAGE 1 24.
Page 124. 8. feere tide. kyning. fram. wunde • pe he eer
B. wses gewundod • pa. gesamnode he fyrde wi(S.
10. J?yder com. sona "Sees he. hi. hys gecytSede j?a Se.
12. ofsloh. andweald. sigfsest (gfsest end of line ; after-
thought V) swa ham.
13. nales f he sona instsepe. J?am.
he J>eah
14. fives. geleafan ne, J?am deofolgildum ofer j$ tSeowode si&oan
(p. 100).
15. (Seowdome.
\>&
16. gehaten. a of tide (later 1).
1 7. fram J^am were arweorftan. pauline J leornode. halegan.
18. ealdormannu.
19. snotoroste. f.
20. j?yssum <5ingum. ge he eac sylfa mid pj he vvses on ingehigde se.
C. S. 9- fr%-
18. wiseste 7 deest.
8. fram. hi.
9. gesomnade. wesseaxum.
10. com. hie.
1 1 . gecy (5de. emb. syredon (y on eras.).
12. ofslogh. on . . eras, of two.
13. f he sona instepe (i out- ofu V) 7 ungej?eahtendlice J?am gerynum
onfon.
14. f he ofer f deofolgyldum ne (i4a).
15. sytStSan.
16. a. segh washer.
17. fram J?am. pauline f.
18. ealdormannum.
19. snotereste. t5set. feahtade.
20. (5yssum. ge he eac sylfa mid py he.
Ca. 8. fra. (Se hi.
9. gesomnade. westseaxu.
10. com. Se. hi. hi.
11. gecycSde. Se ser emb. Sa sume ofsloh.
12. anweard. ha.
13. nalses f he sona instepe 7 ungej>eahtendlice J>a gerynum onfon.
14. t5e f wsere f he ofer f deofulgyldu. ne feowode syj>]?an.
16. a.
17. fra J>a arwurcSan. pauline f.
18. ealdormannu.
19. snotereste. f. hi feahtade.
20. f»yssum Singu. ge he eac sylfa mid f>y he.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 124-126.
117
Page 124. 21. man oft ana.
swygieude.
B.
22. manige sprsece smeade.
23. wsere to donne 7 hwylc sefestnes.
25. JERe space. eac J^ses. setles se byseeop.
26. eadwine cyninge. mid pam he.
27. geleafan (no break).
28. wses sum godcunde arfeestnes onwreah }m he.
29. rsedwolde eastseaxena kyninge (engla above line is modern).
gefultumude.
30. andgit to antynanne 7 to onfonne (/;. 101) manunge f>sere.
21. on gecyde. man 7. lange a . na {one erased).
22. ac. monig mid him.
23. hwylc aifestnes.
24. healdanne.
25. swilce. setles bisceop.
a de
26. e,dwine. tryme,. geleafan (no break).
28. godgespr^ce. onwrigenes.
29. iu. arfeestnes onwreah. wrsecca. redwealde.
>
30. cyninge seo J>e swi, gefultumade his angyt. ongytanne.
lare.
Ca. 21. on getyde. man 7. lange.
22. monige J>ing sprecende. .
23. hi. hwylc sefestnes hi.
25. setles b bonefati'.
26. eadwine.
27. geleafan (no break).
28. godspraece. onwrigenes (Se hi.
29. m. arfsestnys onwreah. redwalde.
30. cyninge. swyj>e gefultumade. andgyt.
lare.
ongitanne J>a.
Page 126. 1. ($a. byseeop. f. mihte £>a heahnesse (Sees.
B. 2. modes. gecyrran.
C. S. z> 7 f he.
O. 1. se bisceop. f he unyfelice mihte f>a hea,nesse.
2. gecyrran.
Ca. i. tSa se b' paulinu'. j>. unycSelice mihte J?a.
2. eadmodnesse gecyrran.
118
VARIOUS READINGS. PAGE 126.
Page 126. 3- Sam gerynum Saere.
jj 4. cristes rode 7. somod.
haele (5aes kyninges 7 Saere.
5. 7 mid worda trymnessum mid mannum wann (ing not first hand).
6. mid Saere. arfeestnesse. wordum. wann f lie
for hi pingode . pa set nyhtan geleornode lie on.
8. liwylc onwrigenes m. eetywde pam kyninge.
9. hyt (5a. sona eode.
1 o. manede f . f lie on (Ssere onwrigennesse geliet pe him aetywed.
tide yrmc5o beswicode.
12. heannesse cynerices become.
god gesprec 7 (5eos onwrigenes pyses. mid py (5e.
J3
14. aehte benam ae(5elfri(5 se (5e (j). 102).
7 he.
missenlic.
12. hea,nesse.
13. godgesprecen.
14. aepelfriS se pe.
become.
ge
C. S. 6. gebeda won.
3. ece. and pam. rode.
4. 7 he somod for . . . heelo (three letters erased). fore (i4b).
won.
6. f he fore hie pingade.
7. nyhstan (y on eras.). on.
8. hwylc (y on eras. ofe). onwrigenes. aetywde pain cynincge.
9. yllde.
10. 7 he hine manade f. f. on.
11. gehet. aetywed. tide yrmfto beswicode.
onwri,nes pysses.
7 he purh.
Ca. 3. ece. pam.
4. 7 he somod for.
5. monnu won.
6. pa. aerfaestnyssa,
7. on, hi.
8. hwylc onwrigenes.
9. wraecca. Sa.
peere liffsestan rode.
Se.
gebeda f he for hi pingade.
eetywde pa.
pa. manode f .
10. gefylde pe he on Saere onwrigenesse gehet (p. 41).
11. hi aetywed. Saere tide yrmfto beswicode.
12. heannesse, become.
13. god,sprecen.
14. se pe. hi.
onwrigenes Sysses.
7 he purh.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 126. 119
Page 126. 15. stowe manigra. tide. pa. set nyhtan reed wold.
Bb 16. cyning. bsed f.
17. life. ehtres seetnunga. hym feorh hyrde.
18. waere wiS eepelfryS cyning 7 he. gehet f.
19. Mfter Son. se cyning eeSelfryS.
20. geacsode }>. reedwolde Sam cyninge. Sa sende he
serendracan.
21. fan J?e.
22. oSSe. ageafe . J>a ne fremede owiht on Sa pain cyninge
Sa sende he oSre siSe pa ne fremede f nanwiht . pa sende
Sriddan siSe . 7.
24. gyfe. pon.
25. 7 het. J. fyrde gefeohte (dot under e in fyrde).
26. gyfe.
C. S. 20. Sam cyninge.
15. stowe monigra. flyma (y on eras.) wees fa. nyh,tan.
16. com. redwolde (o on eras.). ]>.
17. lif. seetingum (seti on eras. : the letters after s and before n
werd 60^/i e). feorh hyrde.
18. 7. gehet f.
19. sefter.
20. geacsade /f. rsedwolde (o on eras, of two letters).
21. serenddracan. Son pe.
22. oSSe hine him. ageafe ne he hweepere. pam fremede.
23. eefterran sipe arenddracan sende. SriSdan siSe (cross stroke
on Sd not completed).
24. gyfe. pone he. sende wip.
25. 7. <5n (i5a) beodan.
26. gyfe.
Ca. 15. stowe monigra. pa.
16. com. f.
17. lif. mycles. ssetningu. hi.
18. 7 he. hi gehet f.
19. Sa.
20. geacsade f. rsedwolde.
21. aerenddracan to hi 7 mycel. wiSSon pe.
22. oSSe hine hi. ageafe ne he hweeSere. Sam fremode.
23. eefterran. serenddracan sende.
24. mycle ponne. hi. sende 7 wiS.
25. 7. f. myd.
26. gefeoht.
120 VARIOUS READINGS. PAGES 126-128.
Page 126. 27.- mod. jmm gebeote. psnoa gyfu.
Bb 28. f. (5ses kyninges.
29. (/;. 103) f. ofslean wolde ocSj^e his. agyfan.
30. J?eign. getrywesta (5e )?as.
31. ongeat.
32. acigde. ssede hu him mann embe gdon.
33. 7 cwse(5.
O. 27. seghwse^er. J>am beotungu. J»am gyfum.
28. f he gej^afede Sees.
fe
29. ]>. ocScSe his. agea, (ea on eras.).
30. J?egn (altered from pen). sreond (sic). treowesta pe f>as.
31. ongeat.
32. acigde ut 7 him ssede.
33. hine mon ymbe gedon. gen. pi\.
Ca. 27. J>am.
28. J?am gyfum. f. Sees, gehet.
29. j>. oc5(5e his feondu. ageafe.
30. peng. treowesta. JmscSing.
31. ongeat.
32. 7 wses. acigde ut 7 hi saede (accent on ut partly erased by
cleaner ?).
33. hine mon emb gedon. cw' hi Sa to gif J>u wylt.
Page 128. I. on. sylfan tid. t5e alsede. mseg^e. Sa.
jjb 2. geleede. fte. ne rsedwold. aetfelfrif.
3. (Sance. syndon }?ine. lufu 7 hwsecSere. $ don
f tSu. ^ ic.
C. S. 1.7 ete£ (before in).
1. on. tid. (e erased). alaede of fisse ma?gf>e in.
stowe J>ger (6 erased : first g).
2. ne rsedwold (0 on eras, of two ; the upward end curve of
a remains). 8eJ>elfri<5. magan.
3. syndon J>ine. lufu.
4. hwaej^ere. don f . lair . est f (erasure).'
Ca. 1. on. tid accent (1). alsede. mgeg(5e in J>a.
2. Se. rsedwold. se^elfriS. magan.
3. cw'. hi. syndon )?ine. lufu.
4. hwaetSere. ]> don ^ ftu. j>.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 28. 121
Page 128. 5. ware forlsete. swa meerum cyninge genam for pi he.
jj. 6. nanwiht yfeles ne dyde ne lac5es ne setywde.
7. f he me. tinsecSelra mann.
8. hwseder [sic). ic fleon leng manigra. tide.
'9. brytene. waBS 7 wicS hete bearh ic me wi(5 his la(5 7 warnode.
10. (5a eode his freoncl aweg fram. he ana eadwine.
11. gewuuode (?>. 104). unrot uppan aimm stane setforan
psdve healle dura. .
12. ongann. manegum hatum.
13. o(5(5e. wsere pa, he ]?a lange mid.
14. neranessum. modes. pi blyndan.
15. midde.
16. mann wi<5 his weard uncuftes andwlitan. gegyrelan.
C. S. 14. mid deest. nearonessum.
O. 5- genam.
6. nowiht. lapses (a of ae partly erased) astywde. dea}?.
7. me to deafte gesylle. unsepelra . man (eras, of one).
8. o(5(5e la (1 squeezed in).
9. f. berhg (g imperfectly erased).
d
10. freon,. fram. eadwine.
11. swipe.
12. ongan(i5b). monegum.
hwset
13. otSfte,.
14. Sy. lange. nearo sum (nearo ends, sum begins a line).
15. midre niht (ni oi^ of m) mon.
16. gangan uncupes 7 wlitan J>a he J>a.
Ca.
treowSe
5. wsere.
myclii. genom.
6. nowiht.
setywde.
7. -p he me.
gesylle ponn. man.
8. o$$e.
9. ^. berh 7 wearnode.
10. fram hi.
eadwine.
1 1 . gewunode.
swy(5e unrot.
12. ongan.
monegum. geswenced.
13. oSfte.
hi.
14. (p. 42) lange. nsearosum. modes mid py.
15. fyre.
middre niht mon.
16. gangan uncuftes 7 wlitan pa he Sa to hi
122 VARIOUS READINGS. PAGE 1 28.
Page 128. 17. J>a he to. com (5e wyes ((5e rubbed, but certain). pa,
g< eode ]> he aer geseah to him 7 hine grette.
18. hwan. on Saere.
19. slepon ana swa. stana saete waeccende.
20. fraen. Sees. belumpe he wacode.
2 1 . slepe. (5, ute (5e inne saete . J?a andswarode.
22. 7 cwae(5 him to. f ic.
23. (5inre unrotnesse (cfo£ above). waeccene 7 anlypnesse.
utsetles.
24. wat hwaet. hwa (Su.
25. "Se on neahnysse. Ac (p. 105) gesege.
26. sillan wille. meim. f pe fra f?yssum.
27. 7 raedwolde. beswape f.
C. S. 18. $a otSre.
17. com.
18. on. o]?re.
s\v<
19. slepton (t erased). ana unrot. pa.
he
20. to. belumpe hwae(5er,. slepe 7 hwaej^er.
2 1 . ute (u on erasure). J?a 7 swarode.
22. cwaecS him to. J>.
23. unrotness. wacone. anlipnesse (i out ofe). utset,es
(2nd t on eras.). cu]?lice.
n
24. g, . ornast (one erased).
t
25. on . ehmesse (one erased, then e on eras, of another). forhtast
(dot above). gesege.
26. 'Sam. f pe fram f>yssum. 7 raedwolde (o on eras, of two
before 1 curve left). beswape J he pe nawiht.
Ca. iy. com.
18. hi. on.
19. slepon. ana. saete.
20. hi belumpe.
21. slepte. <5e inne. £>a 7 swarede.
22. cw' hi to. (5u me •}>. <5one.
23. 'Sinre unrotnesse. wacone 7 anlepnesse. utsetles.
24. wat.
25. <5e on ehtnysse. gesege.
26. J (5e fra ]?yssu nearonessii.
27. 7 raedwalde. beswape f he oe nanwiht.
VARIOUS READINGS. PAGES 128-
3°-
123
Page 128.
B.
28. '(5e nanwiht latSes ne do ne (5e. feondum.
©a audswarode he. cwa*]} f. eall f god f.
30. gesylla (szc). f (5a seticte. gyt.
31. sprsece. cw9e(5 hu gif pe eac.
32. on so(5e. kynerice. f te. -)>an.
33. 7 eac ealle kyningas (5a.
011 brvtenc wseron.
ne agyfe
milite.
«u
C. S. 31. hu gif.
Ca.
28. laf>es ne do. pe. feondum. ne agife (i out ofe by eras).
29. andswarode he 7 cw. eall god pa pe he mihte.
30. fyslicre. fa setycte.
31. cw and (on eras.) gyf he pe. J>inum.
32. on sofe. J?sette nalaes j) an.
33. yldran (y on eras. ofe). on breotone (i6a). ser pe in.
28. ne do. (5e tSinu. ne agefe.
29. 7 swarede he 7 cw f. eall gdd.
30. Jjyslicre. t5a geycte he (5a gyt.
31. gesprec 7 cw and. (5ae eac.
32. on so(5e cynerice. f nalses f an.
33. ac eac. on. ser (5e in.
mihte
mede.
feondu.
Page 130.
B.
O.
1. mihte. on rice pu hi feorr. wses eadwine.
2. on. fiinnesse . forgife f he him fees wuldorlice Jxincunge
don wolde (rest wanting).
4. spraec 7 gyf.
C. S. 4. hu gif.
1. mihte 7 on.
b,aldra (final a on eras. ofe).
2. on f>sere frigness. se Ipe him p es (omitted words at top of
page : variants fresumnesse ; forgeafe).
3. wyr]? . lice (eras, of one). J>ancunge.
4. wi(5 spraec 7 nu gif.
Ca. 1. milite 7 on. Sa. edwine bealdra.
2. on. hi. mycle.
3. fremsumnysse forgeafe f . hi (Saes. wurSlicc Jmncunge,
4. cw. hi. sc (5e w'ip hi spra?c 7 nu gif.
124
VARIOUS READINGS. PAGE 1 30.
Page 130. 5. man
B.
f yllice gyfe. softlice towearde forecwycS 7.
6. Sinre haele. beteran. nytran.
7. aetywan. fon. tSinra. o(5(5e f inra.
8. cwisttu (/>. 106) hwsetSer his tSa. manunge onfon.
9. hyrsum. ylde. eadwine. f.
1 o. on. f ingu hym hyrsii beon. lare.
11. onfon. Se. fram. manegum yrmfum. teonu.
12. heannesse kynerices. he Sisse andsware.
13. fe witS hine. mid his swiSran handa.
14. f . f onne (Se f is tacen tocuiiie foil.
15. Su. tide 7 uncre spraece fa ne wiste he sona hwier (rest wanting).
C. S.
9. nanuht.
5. man se f e fe Syslice gyfe. soSliore.
e
for,cwy<S 7.
foiie. otSSe.
towe,rde (e ow
eras. 0/0).
6. beteran.
7. aetywan.
8. cwyst. "
9. hyrsum. ylde he eadwine owiht.
10. f. on. hyrsum.
11. fram. yrmfum (y on eras.). generede (11 out of r).
n
12. hea,nesse. "5a he fa fysse andsware.
t
13. instepe (i on eras., the curve under e in pale ink). set,e.
switSran hand.
14. f. fonne. tacon fyslic fe tocume.
15. fisse tide 7 uncres.
16. J>. me gehete fa he fas.
Ca.
5-
6.
7-
8.
9-
10.
11.
12.
13-
14.
i5-
16.
se Se f e.
mycle socSlicre.
forecwyS 7.
gelict j> .
man.
beteran.
setywan.
cwyst. Sa. onfdn wylle 7 hi.
hyrsum. Sa ne ylde he eadwine.
on eallu f ingu hi gehyrsum.
onfon seoe. fram. monegii yrinSu.
heannysse. Sa he Sa fysse andsware.
se Se. f am stepe. swiSran hand hi.
f. cw f onn. Syslic.
y ne
gemune. Sisse tide 7. gespraeces 7, yld
Sa. me gehete fa he fas word (p. 43).
teonu generede,
tocume.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 30. 125
Page 130. 17. com he wolde f.
jj# 18. on Sam ongeate f te f maim. Se. setywde. j? he gast.
20. 7 mid pi. ana. Sa git sset 7.
21. be Ssere. hwsej)ere.
22. sorgiende geornlice. hwanan. come.
23. Sas word sprecende wses to him. com eft se.
24. bliSu. andwlitan hine grette.
25. aris 7 gang inn 7 gereste )?ine leomu 7 Sin mod butan sorgum
forSa.
26. kyninges (p. 107). oncirred.
27. gedon. he wile. trywa. Se.
28. beon wiS sefelfriS kyning ssede hi (hi in marg. 1st hand).
setter Sam f . his gefanc be f>am ic Se.
C. S. 18. hit deest (before gast).
26. nele he Se nanuht.
28. be Ssem ic psem ic.
17. hwser he com (r on eras, of he). f he on f>on ongyte f j?set.
■j? te
18. setywde ac, psdt.
20. 7. J>a se giunga. ana. set 7.
o
21. gef,ende (s^c). Ssere. hwaefere sorgiende.
22. oSSe hwonon he come.
wses
23. se pe fas fing td (i6b). sprecende, .
24. bli}?e 7wlitan. and grette. cw.
25. gang. lichaman. butan sorgum forf>on.
26. oncyrred. pe.
27. treowe. Se.
28. saede. aefter.
Ca. 1 7. com wolde f he on.
18. ongeate f •£. se Se hi aetywde ac f $ hit.
20. 7. iunga aef>eling ana. Sa. 7.
21. be. hi. hwaeSere sorghiende.
22. oSSe hwonon. come se Se fas.
23. hi. hi.
24. 7wlitan. cw aris 7 gang.
25. Sin mod butan sorgum.
26. oncyrred.
o
27. geddn. ma. tre,we. gehat wiSS Se gehealdon.
28. ssede hi. J.
126 VARIOUS READINGS. PAGES I3O-I32.
Page 130. 29. on digolnysse . onwreah (Sa.
B. 30. fram pam yflan inngehigde.
3 1 . modes. manode f f na ne gerise swa.
32. kyninge. gepungenu. f.
33. betstan on ywde gesettan 7 wi(5 golde gesyllan 7 his trywa.
34. feoh gytsunge forleosan. (SeorwyrcSre 7 mare pon ealle
mad mas.
C. S. 34. seo wee re deorwyrSre.
29. gepohte bi 'Sam. on digolnysse.
e
30. onwr,ah pa. hio. fram peere yfelan ingeliygde (i ow eras.).
31. manacle peet j? nsenige pinga gedafenade.
32. eepelum. gepungenum f . on nyde (y on eras.)
gesettum on. bebycgean. feo . gytsunge (eras.).
dyrwyr(5e 7 mare eallu.
Ca. 29. gepohte big pa, (5e ic pe. seegde. on digolnysse.
30. pa. fram. yfelan ingeliygde.
3 1 . manede f f neenig ne gedafenade. gepungenum -p.
33. on nyde gesettum on. bebycgean.
34. feo gytsunge. seo pe dyrwuroYe weere 7 mare eallu.
Page 132. I. fees mare secgean.
B. 2. f an f. pone wreccan pe hine gesohte to.
3. gefultumode f. rice.
4. becom forcSam. eerendracan. cirdon.
5. serendedan. gebeonn reedwold. fyrde. werod.
6. gesamnode to winnanne. eeSelfritS kyning pa. togeanes.
1. hweet sceolan we pees ma.
c
2. swa swa. nalees •{> an f he pone wrec,an pe hine gesohte to.
ha cyrdon J>e his cwale aerendedon.
4. becom. sySSan. eerenddracan ; pa geban reedwald.
5. fyrde 7 micel werod.
6. gewinne. eepelfriS. togenes.
Ca. 1. macSmu. sceolan we pees mare secgean.
2. swa swa. nalees f an f he pone wreeccan pe hine gesohte to.
3. hi. f.
4. becom forSon. pa eerenddracan ha cyrdon.
5. eerenddedon. reedwold. fyrde 7 mycel werod.
6. gewinne. eepelfriS <5a for he hi togenes.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 32. 127
7. ungelicu. werode forcSam lie him ne wolde fyrst alyfan {p. 108) f.
8. werod eall gesamnian pa. hi tosamne 7 fuhton.
9. myrcna (5eode. $e is iddle (accent or blot over e).
10. kyning ofsloh 7 eac on fam ylcan.
11. man slog. wses reegnere haten swa he eadwine.
12. sefter (Ssere godan spraece. f an •$.
13. fa ssetnunge gewarenode 'Saes unholdan.
14. swilce eac aefter. him faes rices. aefterfylgde.
15. fi. Sa. bysceop. bodode.
16. ylde. gft. tide geornl ice smeade 7 Jxmte (5aer he ana
waes hweet (rest wanting).
1 8. from 7 hwylc te;;c2 follows O to 136, 1 8 wig.
C. S. 9. (Seode 7 east.
14. wuldul (sic).
O. 8. werod eall. fa geforan hi. gefuhtan.
9. (i7a) myrcna (y on eras.). feode 7 eastdaele. ea.
10. aefelfriS. slogh swilce. on fam ylcan.
11. slogh redwaldes. regenhere haten 7.
ce
12. swa he eadwine aefter fam godgespre,. nalaes f an f he hi.
13. unholdan.
rices
14. swylce eac. on faes, wuldur aefterfylgde.
15. bisceop.
16. ylde.
17. gelimplicum. nine sylfne.
18. selost.
Ca. 7- werode forfton. hi. f.
8. eall. hi.
9. myrcna. feode 7 eastdaele. ea. idle.
10. aefelfriS. sloh. on fa ylcan.
11. regenhere haten 7.
12. swa he eadwine. godgesprece. ser. nales f an
n
■p he hi fa saet,unge.
13. fa gewearnode faes unholdan.
14. swylce eac. slaege hi on. aefterfyligde.
15. paulin' se b.
16. ylde. tid. cwaedon gelimplicum (p. 44).
17. hine sylfne.
18. hi selost. aefaestnys hi to healdanne.
128 VARIOUS READINGS. PAGE 1 $2,
Page 132. 19. healdenne. Jm wses se godes, inngangende.
Bp 20. him (Sser. ana. 7. his swi(5ran hand.
2 1 . f . acsode hwsej^er. f . ongitan mihte.
22. oncneow he f tacen sona swutule. him sona to fotum.
23. godes wer tipp ahdf.
24. cwee(5 hwset. gyfe (Sinra.
25. (p. 109) hand beswicen. Ipe. 7 Juirh his gife 7 his
mihte J?u (Sam rice onfeng.
26. fu wilnodest. gemyne J>u f (5u drihtne gelseste J tSu him-
gehete f (5u.
28. se tSe fram hwilwendlicum earfoSum. eac f>emare (sic)
hwylwendlices rices.
29. 7 gif. hyrsum.
C. S. 24. ond hwset.
25. (5a <5u Se ondra?de.
19. Da (begins line with capital). ingangende.
20. 7 sette 7 sette (the first 7 sette struck through). hand.
2 1 . f. acsode hwseper. tacon. mihte.
22. hi.
23. fotum. man up ahof. cuf>lice.
24. cwsetS hwset. gyfe.
de r
25. hand beswicene f>a J>u ])e ondre, 7 J?u )?u,h. gyfe J?am.
26. onfenge ]?a J>u. ;J (5ridde.
s
27. gelseste j> £>u gehete f J>u onfo. hi, beboda.
28. se )?e f>ec (ec on eras.) fram hwilendlicum earfejxim. on
are hwilendlices.
29. ahof (i7b) 7 gif f>u. hyrsum.
Ca. 19. Sa. ingangende.
20. hi. ana. 7. hand hi.
21. J. acsode. ongitan mihte.
22. swotole. hi.
23. man up ahof 7 hi cuj>elice.
24. cw' hwset. gyfe.
25. handa beswicene j?e $u ]?e ondrsedest. gyfe J>a.
26. onfeng. gemune,. f tSu f.
27. gelseste ■£ Su gehete f. beboda.
28. fram hwilendlicu earfotSum. on are hwilendlices.
29. ahof 7. gehyrsu.
VARIOUS READINGS. PAGES I3C&-I34. 129
Page 132. 30. Jxme. ourh me }^e lsereS 7 bodacS. (Se eacf rani tint regum.
jj 31. yfla 7 'Se daelnymende.
32. rices on heofonum.
O. 30. me Ipe. fram tintregum.
31. generet selcra. 7 \>e dselnimende. hine. on.
Ca. 30. wylt, me)?e. laeref. )x>nri. fra tintregum.
31. selcera. 7 J>e daelnimende. hine.
32. on.
Page 134. Text follows O.
1. A space. cyning ]m,word (w out of a). andswarode.
cwseo\
2. seghwsecSer. Se.
3. f he wolde ge sceolde. freondum 7 mid his ealdormannum
7 mid his witum sprsece habban 7 gefeaht gif hi f Safian.
5. gode gehalgode.
6. wseron. cyning swa he. bysceop f ge<5afode.
7. sprsece.
8. synderlice. frinende. (Suhte.
9. gesewen. lar (p. no). Ssere godcundnysse begang. (5ser.
11. andswarode. aldorbysceop. ceafi.
12. (Su. hwylc. sy. bodod. lie (sic).
13. f. geleornod. J>sette. owiht.
O. 1. hehl (both words out of original him).
2. fset. ]>e (e on eras.). wolde his.
6. )?8et.
12. (5e.
Ca. 1. 7swarede.
2. •£ he eegcSer. scolde J>a. onfon.
3. cw f he. freondu.
4. wytum spreece* gej^aeht. f .
5. woldon. gehalgode waeron.
6. Sa. cw. biscop £ gejmfode (Sa.
7. gespraece.
8. fra hi eallu. hi.
9. lar. godcundnysse. (Sser.
n. hi. 7swarede. ealdorbiscop.
12. hwylc. lar sy.
13- *• *•
130 VARIOUS READINGS. PAGE I34.
Page 134. 14. nytnesse. seo. J>is.
B. 1 5- beeodan . forSam nan. gelistfullicor hine gefeodde on ura.
16. begangum. ic 7 )?eah monige syndon Se maran (accent ?)
gyfe 7 frefulnesse. fte.
18. ic 7 eallum J?ingum on gehwam. wat.
19. ure godu. mihta. Sonne. hi me bet fultumian forSam.
20. forSam. f>incS.
21. <5u. Sing beorhtran. strengran.
22. J. Sam J?am (second struck through). onfon.
23. Begins )?a Sres cyninges wita oSer 7 his ealdorman gefafunge
(do*).
24. Ssere. Sus cwae)?. J?yllic. gesewen cyning
leofusta.
25. lif. an eorSan. wiSinsetenesse.
26. Se us nu cuS is swylc }?u set swsesendum. Sinii ealdormannu.
So ends line 23 of 'page nomB: £me 24 begins on (m margin)
healle (final e small and afterthought) gewyrmed . 7 hit rine 7
sniwe (then blank= 11 letters), then follows 25 heall gewyrmed
7 hit rine 7 sniwe 7 halgelge 7 an tfAe words repeated
underlined : as also are 7 an. Page 1 1 1 in B begins 7 an
spearwa Sanan utene (j£rs£ e out of sd) cume 7 hrsedlice J>a
healle Surhfleoge 7 cume Surh oSre duru inn £>urh oSre.
C. S. 23. Sees wordum o}>er cyninges.
28. sniwe 7 hagelge cume. cume an.
19. ure (i8a) godo. woldan (w out ofp).
27. -tide y (e j on eras.).
h
28. ,eall. cume (u on eras.).
Ca. 14. nytnesse hafeS seo sefsestnys.
15. forjjon. Segna. neodlucor ne gelustfullode hine.
1 6. sylfne to ura goda. ]x>nn.
17. <5e. fremsumnysse.
18. ic. J»ingumaron.
19. godas. J?onn woldon hi.
e
20. forSon ic him (p. 45). J>odde. forSon. wislic.
21. Sa. strengran. bodade.
22. f.
23. £yssu wordum oSer J^ses.
24. cw Syslie. gesewen cyning.
25. andwarde. wiSmetenysse.
26. swa gelic swa. ]}inu.
g
27. ealdormannu. J?enum. tide. sy fyr ona?led.
28. rine. ute cume J>onn an.
VARIOUS READINGS. PAGE I36. 131
2. $e.
3. pi. Sses. f. eagan beorht 7, lasste.
4. of wintre on winter.
5. ]x>nne Sis manna lif. setywed hwaet Sser beforan gange
7 hwaet.
6. sefterfylge. cunnan for (Sam.
7. Seos niwe lar. grislicre bringe. wyrSe heo is $ we
Ssere fylgean J^issum. gelicum. ealdormenn.
9. kyninges. sprsecon.
10. (5a gyt toeeticte ceafi. cwsetS f. bysceop.
1 1 . (5am. sprecende f>e he embe.
a
12. (5, het. don. J>a he (5a.
13. clipode. pus cwse(5 forSam swa micle (rest wanting).
C. S. 3. eagan beorht.
4. on tSone winter.
5. mendlicum faece (? mediclum).
7. geweorlicre bringe.
1 1 . <5aem (5e (a/ter sprecende).
2. in (i on eras.). gewite (ew on eras.).
3. "Sy storme (or on eras.).
5. 33 ty wetS (y on eras.).
6. aefterfylge.
7. forfion. niwe lar.
8. after fylgen a pale comma.
9. J>a3s.
10. to aetyhte (yh on eras.).
12. j>ahet(i8t>).
Ca. 1. •)> hus Jmrhfleo Jmrh oSre.
2. otSre tit gewite. tSa tid.
3. rined. t5y. -p.
4. ]>. faec. of wintra in winter.
5. ]x>nn. medmyclu.
6. aeftfylige. cunnon fortfon gif J?eos niwe.
7. bringe heo f>aes wyrfte.
8. •£. Saere fyligean t5yssnm wordu. ealdormen
9. baes. J?eahteras.
10. Sa get togeyhte caefi. paulinu'. b.
11. sprecende pe he.
12. Sa. ddn Sa.
13. f ongeat ■$ f.
k 2
132
VARIOUS READINGS. PAGE 1 36.
Page 136. 14. Saem begange f.
B. 15. nu 'Sonne.
andette ]$ on })isse lare "p. f us ma?g Sa gife syllan.
eadignesse. forSam ic ]}on nu lsere cyning leofesta •£
tempel f Sa weofedu J?a Se.
T7 begins again at bedo.
butan wsestmum heoldon ser 7 halgedon aer f . Sa raSe.
20. forleosan 7 forbsernan mid fyre . J?a wses se.
2r. andettende (p. 112). bysceope. f.
Sam. 7 cristep.
pi. Sa. fram Sam. bysceope.
acsode. hi ser beeodon. Sa weofedu.
Sa hergeas 'Sara. heora hergii. hi. waeron hwa
hi rarest adilgian sceolde 7 toweorpan.
14.
15.
16.
17-
18.
19.
C. S. 15. hu Sonne.
16. openlice on f f C in textu :
20. ond hwset.
ondet — in marg.
18. wigbede J>a Ipe we. butan.
(i and. imrt of g erased).
n n
20. forleose, 7 fyre forbserne, ono (o on eras.).
21. andette J>am bysceope. eallu.
22. deofulgyldu wiSsacan 7.
23. myd. fram J?am, bisceope.
de
24. acsa hiora. hi ser beeodan hwa j)a.
25. heargas Jrnra deofolgylda.
(Ipe hngum struck through).
nytnesse hal . gedon
f>a se.
hiora hegum Ipe hngum J>e hi
wseron hi eerest aidlian.
.
Ca. 14. f. forSon. mycle. }>&.
15. f. Iponh.
16. ondette f . f. -pus.
17. syllan J>a gife. eadignysse 7 eces.
18. ic laere nu cyning •£ f tempel 7 Sa weofedu Sa Ipe.
19. butan waestmu. nyttnysse. f we Sa hratSe forleosan 7 on.
20. forbaernon hwset he Sa se.
2 1 . andette f>a. hi eallu f .
22. deofolgyldu. 7. onfon.
23. £>y he Sa. fram f>am.
24. acsode. hi aer beeodan he het hraSe Sa wigbed.
25. heargas. deofolgylda. hegum. hi. wseron
aidlian 7.
n
VARIOUS READINGS. PAGES I36-I38. 133
Page 136.26. andswarode he mid 'Sam 7 cwseS hwa meeg hi ycS toworpan
B. f>senne ic sylf tSurh pees snitero.
29. fram (Sam. 7. (5a. fram.
30. ydlan. (5e. 7.
C. S. 26. ic hwa msbg ]?a nu ej>j?e ic longe C $°c. fare ut in O.
O. 26. sceolde J>a 7swarade.
27. (Sa nu eSSe ic lauge (e(S(5e defaced but certain). dysinesse.
28. of>ra manna gerisenlicor. sylfa.
29. snyttro. ic fram J) am sof>an. 7 he J?a. fra hi.
dysinesse 7.
Ca. 26. toweorpan J>a 7swarede he se D efne ic f>a godas lange mid
dysinysse beeode 0(5 £>is hwa mseg hi gerisenlicor nu toworpan
to bysne o$ra manna (p. 46) f>onn ic sylfa Jmrh.
29. snyttra. fra J>am. 7. fram.
30. hi. "Sa. dysignysse. 7.
Page 138. 1. $. 7 gesteddhors J. mihte on faran 7 f deofolgild.
B, 2. for&an )?a bysceope nses alyfed -f.
ne furSon.
3. wsepen werian nelles buton (viords above in a later hand).
4. ridan. sweord 7 he. begyrde.
5. nam him spere. hand. ftses. (5am.
C. S. 1.7 stodhors.
3. ne elles.
1. f. sealde(i9a). $ he mihte.
2. 7 f. forJ>on. ]?am bisceope hiora halign
3. selcor butan on myrran (first r erased but plain).
4. hP. $. begyrde.
5. nam him- spere. hand. j?am.
Ca. 1. f. hi. gestedhors f. mihte.
2. 7 j?. toworpon. ]?a bisceope ne wees.
3. f . telcor butam
4. tSa. hi. f. begyrde.
5. nam hi. hand. j^am.
134
VARIOUS READINGS. PAGE 1 38.
Page 138. 6. deofolgylde rad.
f. hine geseah. gescirpendne (sic).
7. Sa wendan hi f he tela nyste ac f he wedende waere. Saes.
8. nealaehte. J>am hearge. Si. f.
9. Sam hearge 7.
1 o. ongytennesse. beganges 7. f>a het toweorpan his
geferan (p. 113) eallne.
11. hearh 7 Sa getiinbro forbaernan.
12. git aetywed iu Sara deofolgilda feor east fram.
13. eoforwicceastre. deorwetan. ea 7 git.
14. bysceop. Saes sof>an.
15. innbryrdnesse. Sa weofedu J?aes haeSenan gyldes 7 hi
gode gehalgode.
\>e on }>aere
17. A (space). f»am aeSelingum, J?eode waeron (add. later hand).
18. miclum. geleafan onfengon 7 fulwihtes baSe.
C. S. 8. mid Sy spere.
O.
6. deofulgyldum.
*
7-
8.
9-
10.
11.
12.
13-
hi$.
gelyhte.
sticade.
ongyteness.
toworpan.
tela.
]?am hearge.
jmm hearge 7.
soj^an.
hearh.
mid his spere.
swif>e.
biganges 7.
aetywed giu fara deofolgylda naht.
7-
n
14. godmundijgaham. bisceop.
15. onbryrdnesse. sylfa.
17. }mm aeSelingum.
18. baefe. fulluhte baefe.
fa het.
fram eoferwicceasti
sof>an.
Ca. 6. deofolgyldu. Sa J. Sa.
7. hi ■£ . tela. f.
8. Se. gelihte. J?am hearge.
9. J>am hearge 7. swySe.
10. ongytenesse. biganges 7.
hearh.
12. aeteowed giu J>ara deofolgylda naht.
mid his spere f .
het. toworpon.
fra.
13. ea 7 get to daeg is.
14. godmundingaham Saer. b.
15. onbryrdnysse. sylf. gehealgode.
17. j?am.
18. mycle. fulluhte. aendlyftan.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 38. 135
Page 138.19. gefullad fram pauline J?am bysceope.
B. 20. on. Sy halgan easterdsege on scf.
21. paetres ciricean. (5a. hracfe geworhte cyricean
treowene si(5(5an. gecristod wses he ongann mid (rest
wanting).
e
24. bysceopes. cyrican timbrian 7 hyhran (e original) stsenenne
ymb (5a ciricean pe he ser timbrede.
26. sermon. heannes gefylled 7 geendod wsere f.
27. f ylce.
28. sefterfylgende oswolde. (5sere.
29. bysceop. gear fulle f wses 0(5 ende. f.
30. fultume (p. 114) on (5sere. menu.
O. 19. gefullad fram pauline J>am bisceope.
20. on. easterdsege on.
eo
21. cyrican (i9b). hrede gew,rce (eras, of y). treovve
(eo on eras.).
22. cyricean getimbrede syftcSan. swylce he eac on ]?sere cestre
his larewe 7 his. pauline bisceopsetl (after t eras. perha})s
o/e).
23- 7-
24. ongan. bisceopes. cyricean 7 hyhran.
25. stsenene (eras, after first e). timbrian 7wyrcean ymb ]?a
cyricean.
n se
26. serjxm Ipe seo hea,nes. gefylled 7 geendad wsere |)set he,.
27. f ylce.
28. sefterfylgende oswalde.
29. bisceop. gear full. otS ende. f.
30. fultume on. msegf>e. bodade.
Ca. 19. he wses gefullod fram pauline J>am b.
20. on eoferwicceastre. easterdsege on.
21. cyricean. 8a. geworce. treowe cyricean
getimbrede sytScSan.
22. swylce he eac on J>sere ceastre his.
23. 7 his B pauline bisceopsetl. 7 sona tSses \>e he gefullad.
24. ongan. b. cyrican 7 hyhran.
25. stsenene timbrian 7\vyrcan. cyrican.
26. ser(5on f»e seo heannes. walles gefylled 7 geendod wsere f
27. f ylce.
e
28. seftfyligend,. forlet. (Ssere, faulin'.
29. B. gear fulle -p. o(5 ende. ^.
30. fultume on. bodade.
136 VARIOUS HEADINGS. PAGES I38-I4O.
Page 138.31. gefullode. manige svva foresetywed.
jj, 32. Sam ecan. On tSam wseron }?a begen acennede osfri<5 7
eadfriS eadwines suna kyninges }>a he wrecca.
33. cwenburge.
O. 31. foreteode.
32. on fam wseron osfriS 7 eadfri<5.
33. acende. cwenburge.
^a' 31- gefullade. foreteode.
32. on f>a. eadfrib". tSa. hi. acende.
(p. 47) he wrsecca. cwenburhge.
Page 140. 1 . myrcna kyninges 7 wseron. 7 wseron.
B, 2 . gefullode sefterfylgendre tide 7 his oftre beam 7 his oSre beam
(sic). se£>elburge.
3. cwene acennede wseron secSelhun 7 seJ^eldrycS his dohtor 7 o(5re
naman his sunu wuscfrea hatte. Ac oa.
4. twa. forSferdon 7 on cyrican on eoforwic ceastre bebyrgede.
5. swylce.
a
6. yffe gefullad. manige sef>elingas of Sam cynig kynne.
C. S. 6. cyning cynne.
O. 1. dohter myrcna (y on eras.).
2. sefter sefter fylgendre {second struck through). tide. <5f
sej?elburge J?sere cwene.
3. se^elhun 7 sef elSryS. o(5er his suna wuscfrea hatte.
4. J?a. forcSgeferdon.
5. on cyricean. eoforwicceastre bebyrigde. swylce (y
on eras.).
6. gefullad. osfriSes. sej>elingas of }>am cyning cynne.
Ca. i- dohter myrcna.
2. gefullade seft fyligendre tide oSre. seftelburhge <5sere cwene.
3. 33(5elhun 7 setSeldfriS. dohter. suna.
4. wuscfrea hatte. twegen. forSgeferdon.
5. on cyrican. eoferwicceastre bebyrigde. swylce.
6. gefulvvad. of J>am cynecynne.
VARIOUS READINGS. PAGE 140. 137
Page 14.0. 7. f seed f. haete. wsere on norShybra lande cristes
B, geleafan 7 fulwihte onfengon $te paulinus se bysceop.
9. sumere. Sam kyninge 7 )>yere cwene. Son e tun. tun.
10. nenecl. setgefrinn. XXX-. f.
11. Sser-p. cristnode 7 fullode. nan Jnng elles ne dyde eallum.
12. fram. aefen 7 com f cristen folc Syder.
13. eallu J?am. 7 Sam. godcunde. timbrode.
14. on synna forlaetnesse fullwihtes (p. 115) baSe aSwoh on )mm.
j?e glene.
15. Ses tun. on Sara sefterfylgendra kyninga tidum.
16. for Sam. on. Se melmen.
17. stowa. on. eac swylce on Ssere moegSe.
18. bysceop. |)am kyninge. f.
19. fullode f. swealewan. be cetrih.
O. 7- seed J . mycel haeto. cristes (20a).
bseSes
8. fulwihtes, on norfanhymbra Seode J?ast. bisceop.
9. on.
u
10. nemned setg re, in (from g to i eras., re on eras.). wunatle.
fritig. f.
11. f. fullade. nowiht. eallum.
12. tram serne mergen. ]?onnc.
1 3. stowu. timbrede 7 on (7 squeezed in and in a shaky hand).
14. be]?e aSwogh. J>am. claane.
15. ]?ara (final a over eras, of e). sefterfylgendra.
16. oj^er. for }?am getimbrad on. maelmen (Zas2 e con-
verted into i by rough eras.).
17. on. mseg]?e. swylce eac in dera maegfe.
18. bisceop. •£.
19. on swealwan. be.
Ca. 7. j> saed •f. mycel hseto.
8. fulluhtes baeSes on. f. B.
9. com. 7 Sasre cwene on. tun.
10. nemned aetgefrin. J he Sser f.
11. fullade. nowiht. on eallu J>a dagii.
12. fram as rne mergen. Donn f (cap.).
13. eallu tunu 7 stowu.
14. 7 on synna forlsetnysse. aJ)woh. J>a. clsene.
15. ]?3era aeftfyligendra.
16. forSon. on. Se man elmen hatt (sic).
17. on. swylce.
18. b. f.
19. fullade f. on swalewan. be cetereht.
138 VARIOUS READINGS. PAGE I4O.
Page 140. 20. forSam. gyta. cyrcan gtimbrede ne fulwihtes
B. stowa on Sam fruman. acennedan cirican getimbrede.
2 1. hwaeSere on.
22. wses Sa kyninges. cyrican timbrian j?a sefter.
23. haeSenan. Ipi bolde (in margin with mark of insertion
before forbserndon). forbaerndon . forSam eft.
24. ofslegen. fram Sam. aefter. bold.
25. on Sam lande. loides. No break after hatte which
ends a line, but Hsefde is written with an ordinary capital.
26. eadwine. beganges.
27. f. kyning.
28. raedwoldes. j?am. f. Sa. deofolgyldes.
29. gerynum.
30. eastenglum. rsedwold. iu geara. on.
31. on Sa geryno. forSam J>e he.
20. cyricean getimbrede on J>am fru,an (blot erased).
2 1 . acennedan cyricean. hwae^ere on. J?ser waes J?a.
i
22. bo tl (t on eras, offtl). edwine. cyr,cean getimbrian
)?a aefter.
23. haefenan. botle (tie on eras., part of a cross stroke o/ct (?)
seen). fram ]?a.
24. ofslegen. forf>am. aeftran(e eras, aftertl). botl (tl on eras.).
25. on j?am lande J>e loid is haten.
27. ■}>. eorpwald (before this eras, of two to three letters).
28. redwaldes. f. deofulgylda.
2 9. ]?a gerynum (20^). geleafan mid his geleafan (m. h. g. struck
through). maegf>e eastenglum.
wses
30. ,raedwald. giu. on.
31. geryno. forSam f>e.
Ca. 20. forSon pa. gyta. getimbrede. on }?a.
21. acennedan cyricean. hwaeSere on.
22. waesSa. botlhet. cyricean getimbrian. Da eft.
23. hse)?enan. botle. fram £>a.
24. ofslegen. Sam. aeftran. botl.
25. on J>am lande Se loid,is haten (comma as shown).
26. mycele wilsumnysse. biganges.
27. f.
28. f. forletSa. deofolgylda.
29. f»a.
30. and raedwald. wass iu geara on.
31. geryno. for^am pe he.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 42. 139
Page 142. 1. com. beswicen fram. fram sumum.
B. 2. f he forlet [p. 116). hlutornesse. (5a.
3. nearran. waersan J^onne ftaere aerran. swa tSset.
Seawe lyfde J?e iu (5a.
4. samarit&ne. f.
5. J?eowiende. deofolgildum and. on Sam hearge weofod.
6. Xfs. deofles onsaegdnesse. ylca hearh.
7. wunode. oS eadulfes. ylcan. kyninge.
8. saede. j? . cniht wesende.
9. kyning raedwold aef>elre. J>eah t5e on daede he ae,le naere.
10. tytelae's. haten for Sam.
11. cyningas wuffingas nemned weeron.
12. And hwaet J?a eorpwald se.
1 3. fram. haetSenum menn ricbyrht. f>anan oa seo.
C. S. 13. wses deest (i. e. read hatte not waes haten).
O. I. W83S he beswicen fram. /fram. feet he forlet 8a. nearran.
3. wyrsan J?am. f lie j?y. iu.
4. f.
5. deofulgyldum 7. on. ylcan hearge. wibed.
d
6. onseg,nesse 7 ofer. onsaegdnesse se ylca hearg (g m
sasgd an afterthought but first hand).
7. aldwulf . es {original abrasion f). ylcan maegj>e cyninge saede.
8. J. cniht wesende.
9. redwald ae}>elre. unsefele.
nu
10. titeles su,. fram ]> am for]?on eastengla cyningas wuffingas.
nemde.
12. J?a eorpwald se. nalaes.
1 3. fram sumum haej>enum . ricbyrht hatte f>anon )?a sio maegf>.
Ca. 1. wses he beswicen fra. {p. 48) 7 fram sumu unrihtu.
2. -p he forlet oa hluttornysse.
3. nerran tide. wyrsan. f he oy. tSe iu.
4. f.
5. deofolgyldu 7. on. ylcan hearghe.
6. onsaegdnyssa 7. onsaegdnysse se ylca hearh.
7. wunede. tide. ylcan. cyninge saede.
8. f he hine cuSe cniht wesende waes he.
9. raedwold aej?elre. oe.
10. titeles. framjmm. cyningas wuffingas. nemde
hwaet J»a.
12. eorpwald se cyning nalaes aeft.
1 3. fram sumu haeSenuin. ricbyrht waes haten J>anon seo.
140
VARIOUS HEADINGS. PAGE I42.
Page 142. 14. mseS (seems an i). fulle on. lifiende wees oS f siebehrt.
B. 15- eorpwoldee. mann.
16. Sam. lifiendum.
gelsered
17. 011. lande. Sser wses, mid gerynum cristes geleafan
he wolde.
18. dselnymende gedon sona svva he to.
19. 7 J?am godan.
cdm.
burgondena.
ssede.
20. fultumode. bysceop.
21. com he eerest (p. 117).
h
22. ,onorio J?a arcebysceope.
23. godcundre. 7 he.
24. se seresta. landes. on.
25. J)aere Seode sefter Sam gerynum his geleaffsumra 7 he ealle Sa
J^eode sefter Sam gerynum (sec). naman fram langre
wonesse. ungsselignesse. *
14. fulle on dwolan. lifigende oSSset J>e sigebyrht.
15. brofor.
16. lifigendum.
17. on. lande. (2lb) gerynum.
18. well. dselnimende (ni out of m).
19. J?am.
20. gefultomode. bisceop. com of.
21. gehalgad com. to.
22. ]mm sercebysceope. ssede.
23. on. 7.
24. arfesta. landes mycelne wsest . m (e erased)
25. eall £>a Seode sefter ]>nm.
26. fram langre (gr on eras. of\1). wonesse.
burgundana.
on.
Ca. 14. fulle on dwolan.
15. eorpwalde.
16. f>a breSer lifigendum.
17. wrsecca on. lande
18. well. Sses.
19. gedon. Se,
20. gefultumode. b.
21. com. sse.
22. f>a serceb 7 hi ssede.
lsersenne on. 7.
lifigende oSSset sigebyrht.
pa.
23
24. landes mycelne.
25. Seode. eall.
well.
burgundana.
Sa.
gemete on.
]?a. fra langre wonesse.
dselu.
ungesselignysse.
VA11T0US READINGS. PAGES T 42-1 44. 141
Page 142.27. worcu. gifu.
E.
t 1
28. gsselignesse. bysceopseldes on domocceastre 7.
29. J>i he -XVII- wint on bysceoplicii. wees 7 (Seer on sybbe.
geendode.
31. JErde space. bysceop. swylce. on.
32. lindesige. msegS nyhst on.
C. S. 28. eac deest (before onfeng).
29. 7 (Sger.
31. lserde lie.
27. to sotSfasstnesse we,rcum 7 to gefean J?a?re.
28. onfeng (6 on eras.) he bisceopsetles on.
29. py he seofontine. on bisceoplicum.
30. on.
31. bisceop. swylce. on.
32. msegf>. nyhste on.
Ca. 27. socSfsestnysse weorcu 7 to gefean J>sere.
28. gesselignysse gelsedde he eac onfeng biscopsetl on. 7.
29. pj he. on bisceoplicu. wses j?8er.
30. on. lif geendode.
31. laerde scs paulin' se B. swylce. on.
32. nyhste on suShalfe.
Page 144. 1. see 7. gecyrde lindcylne ceast.
B. 2. Sees nama. hirede.
3. swylce he eac on (Saere. steenene cirican timbrede eej>eles
weorces ftaer gyt
4. man. Sa. standan.
O. i- 7« gecyrde.
2. nama. blsecca (a of se partly erased). hirede swylce
he eac.
3. stsenene cyricean. se]?eles. standan.
Ca. 1. lige)) tit on S037. gecyrde lindcolene.
2. nama. blecca. hirede.
3. swylce he eac. (p. 49) stsenene cyricean.
4. gyt to dseg mon maeg. standan.
142 VARIOUS READINGS. PAGE I44.
Page 144. 5. 7 pser gyt. setywed beotS manige. untrura.
Be 6. pa. secea(5 on Ssere sylfan cyrican.
7. bysceop his gast to criste onsende 7 honoriii for hine (p. 118).
8. bysceope. swa eft her seft inyngiatS be.
9. ssede.
10. arweortSe. j)am.
1 1 . f . ssede. wita f .
12. gefullad. fram pauline &am bysceope on eadwines.
13. andweardnesse. kyninges 7. msenigo. on.
14. be. ssede. ylca mann.
15. <5ses bysceopes hiw wsere sc$ f he wsere se mann lang.
C. S. 7. forpferde. W.
14. be Teolfinga ceastre deest.
5. 7. seghwilce (se on eras) (2ib) gere setywed beoS (eo on
eras, squeezed in), wundur.
6. pe pa. sececS on. sylfan cyricean.
7. bisceop (5a. bisceop to. ferde (de on eras.).
8. honorius. bisceope gehalgade. heraefter.
9. gemyngiaS be (e out ofi). be (5ysse msegpe (be out of hi ;
(5y on eras.). ssede.
10. of peortanea pam.
it. kwsecS he. ssede. wita, (not first hand).
12. gefullad set middum. fram. pam bisceope on edwines.
13. 7wearnesse pses cyningges 7. menigo. on.
14. tre . ntan (eras, of one). be. ssede se ylca man hwylc .
(one eras.).
1 5. bisceopes hiw. paulines cw f. se mon lang.
Ca. 5- 7 Ipser seghwylce. setywede beop monige wundru.
6. psera "Se pa. seceacS on. sylfan cyrican.
7. paulin' se b. b to. ferde.
8. honorius. b.
9. gemynegia'S be pysse. cwsetS beda. ssede.
10. arwurSe. pam ham.
1 1. cwsetS f hi ssede. wita f .
12. gefullod. fra. pa, b on eadwines 7 weardnysse.
13. 7 mycel menigo. on trenton.
14. be. ssede se ylca man.
15. b hiw. paulines cw f. lang.
VARIOUS READINGS. PAGE 144. 143
Page 144. 16. blaecne andwlitan.
B. 17. nosu 7 f he. arweorSlic ge ondryslic.
18. beseonne. fultume on.
19. Senunge Iacobu. man. 7 se)?ele 7 on cristes circan
se gelyfde oS ure tide.
21. S (space) f ssed f. sibb wsere on brytene.
22. seghweeSer. swa swa. Se. wif.
23. hyre sucendum. mihte gegan butan selcre sceSfednesse frara.
24. Sis igland. ylca kyning.
25. nytnesse funde. f in manegum stowu.
n
26. willas. be folccuSum strsetu Sser man, a faru maest (p. 1 1 9).
C. S. 1 6. won forShal. he deest {before haefde). 7wlitan medmicle.
1 9. Sone deest (before diacon).
h e d
O. 16. ,won forSh,alh,. blacne 7wlitan.
1 7. nosu)>ynne (y on eras.). 7 he wsere Eeghwaej^er. ondrysendlic
on to.
18. on.
19. Ipemmge. well. 8eJ>ele.
20. on criste ge on. cyrricean se lifde oS (S on eras.).
21. Is J^set seed $ on \> a. sibb. on.
22. seghwider. swa swa edwines. Se an wif.
23. hyre nace . dum (eras, of one). hio mihte. butan aelcre
sceaj?enesse.
24. fro see to see ofer. ylca.
25. fand (and on eras.) his leodum f . mone (2 2a) gum stowum
J?a?r }>e.
26. wyllan urnun be folcujnim. faernes. wees . (eras.).
Ca. 16. he haefde. blacne 7wlitan.
17. midmycleneosu. hewaere. arwurSlic ge ondrysenlic.
18. hi. fultume on. godcundon.
19. J^enunge iacobu fone. man well. aef>ele.
20. on criste ge on. cyricean se lifde oS.
21. is ■}> seed ■f on }>a tid. mycel. on.
22. aegh wider. swa swa edwines. Se an wif.
23. hyre nacendum. mihte gegan butan. sceaSenysse fram sae.
ea
24. ,lond. ylca.
t
25. nytynsse fand his leodum f. J>a?r Se hlutre wyllan.
26. be folccuSu streetii. faernys.
144 VARIOUS READINGS. PAGES I44-I46.
Page 144.27. f. cSeerhet. wegferenda clsennesFe. onsettan. Seer.
B. 28. serenne. onahon 7 f>eah hwsecSere. for his ege 7 for
his lufe. wolde ne ne dorste buton to his nydfearflicre (Senunge.
30. swylce. heannesse in t5am kynerice f <5e.
31. f an f hi. setforan him. ac swa hwylce eac.
C. S. 31. beforan him.
27. he fser het. gecelnesse stapulas asettan (e on eras.).
28. onhon (second o out of & by eras.). hweefere. for his ege 7
for his.
29. butan to his nedj>earfli . ere (i out ofv\ by eras.). fenuncge.
30. swilce. heanesse on faet. fset liaises faet an ■}> h,e segen.
bseran. ac swylce eac on.
Ca. 27. 7 f he (5aBr het. gecelnysse stapulas. onhon 7.
hwsecSere. for. 7 for his.
29. hi rinan. butan to his neodfearflicre (Senunge.
30. swylce. eac swa mycele heannesse on f . f nalaes f
msercan
an J> hi segen.
31. hi. ac swylce eac on.
Page 146. I. tide. betwyh his hamum. oftSe.
Bp 2. <5egnii. £>eah(5ehe. J him symle f tacen beforan wseg.
On tSsere (no break).
4. bysceophad. setles.
5. bonefatiu' sefterfylgend . fa he fa (sic). f geacsode.
6. f nortShimbra (Seod.
1 . tide. betwyh his hamum oStSe.
2. J?eah fe he. f him symble f>set tacon beforan weg (no break).
4. on. bisceophad'. a'postolican setles.
5. fa se. •£ geacsade.
6. f norfanhymbra "Seod . (one eras.). edwine hyra.
Ca. 1 . tide. rad betweoh his hamu otStSe be tunum.
2. feah j?e he eode f him symble f tacen beforan weg (wo break).
4. on. tide. setles.
5. bonefacius aeftfyligend "5a he f>a. -J geacsade f norSanhymbra
feode.
6. edwine (p. 50).
VARIOUS HEADINGS. PAGE 1 46. 145
7. andetnesse gecyrrcde wseron.
8. Sam ylcan bysceope. And swylce.
9. 'Sam kyninge. trumlic aerendgewrit. mid lufan
faederlicum.
10. f hi on Sam. soSfaestnesse.
1 1. Se hi. astodon 7 awunedon (sic).
12. Etweonan (s2>ace) J?yssu Singu" }?a. arcebysceop. J?am.
13. heofonlican. j?i. IDVM NJJEMBRIV (;;. 120). 7.
14. bysceope.
15. com. sco pauline. hadian.
16. togeanes. 7 to lindcolne. on Saere cyrcan.
17. saedon. (Seer. bysceope. fra see.
e
18. arcebysceop cantwara. J?am bysceope eac s,ylca (corr. not
1st hand).
C. S. 9. trumlic aerendgewrit
11. astoden.
7. andetnesse gecyrred waes Surh.
8. ylcan bysceope. pallium 7 swilce eac edwine f am cynincge.
9. trymendlic.
10. )3set hi on f>am (t m j^aet afterthought). sotSfaestnesse.
11. hi. symble. astodent 7 awunedan (kjunctim in both).
12. betwih }?as ping f>a. ercebisceop. J?am.
u
13. heofonlican. feorjmn. id,um novembriu 7.
14. bisceope.
15. com. pauline f. haMgism (the first i is erased ; the second
i is out of e by erasure).
16. togenes (22^). lindcylne.
17. saedon. bisceope. see austine.
18. ercebiscop cantwara burghe J>am bisceope.
Ca. 7. andetnysse gecy,red. paulin\
8. Sa. f>a ylcan B. pallium 7 swylce eac.
9. edwine J?am. trymmendlice.
10. f hi on J?a. soSfaestnysse.
1 1 . Se hi. stodan 7 awunedon.
12. betwih. {ring. aereet). fain.
13. heofonlican rice. novembriu 7.
i4. b.
15.com. pauline f. hi togeanes ferde.
16. lincylne. cyricean.
17. ssedon. b. fra see.
18. augustine. oerceb cantwara burhge Sam B.
146 VARIOUS HEADINGS. PAGE 1 46.
Page 146. 1 9. honor . . i' (space of two letters eras.). pallium. on Sam.
B. 20. f . cantwara burge bysceop oSSe.
21. Syssii life gewende f . lifiende.
22. 7 Sass hades (after this erasure often letters). •}> mihte.
bysceop in to Sasre stowe halgian.
23. forSferde. lass sy nidfearf f hi symle.
24. ofer langne weg. landes. rome. arcebyscpes.
26. Begins Wast {space). Son. seofontyne gear angelSeode
astgasdere weold 7 brytta wuldorlice on cynedome.
27. Sam.
28. six. campode. wann.
29. cade walla brytta kyning. fultume. fyrmesta.
C. S. 21. forSferde.
26. ond (for ono).
19. ylca. pallium. on fam.
20. fast. cantwara burge bisceop oSSe.
21. fyssuin. geferde fast se fe.
22. mihte of erne bisceop. halgienne.
b
23. ofer for,ferde fy. nyd. -f fast hie symble.
wasran.
24. langne wasg. arcebisceop (a out of original as).
J?ehe
26. edwine. fan, seofontyne wint.
27. angelfeode (an on eras.). astgasdere 7 brytta wundurlice
on cynedome fore. f am.
28. (5a won.
29. cadwalla. fultume.
Ca. 19. ylca. pallium. on fam.
20. f. cantwara burhge b oSSe eoforwicceastre.
21. fyssum. geferde f.
22. mihte. b. Sasr.
c
23. forSferde. nyd. f) hi symle swente.
24. langne weg sass 7 landes. asrcebiscop.
25. Begins hwast he. Se. seofontyne wint.
27. angelfeode astgasdere 7 brytta wundorlice on cynedome fore.
fa.
28. wint. campode Da won.
29. cadwalla brytta. hi. fultume.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 48.
147
B
myrcna cyningkynne 7 he.
(5aere.
2. ylcan. myrcna. twa 7 XX : hlyte fore waes
(5a wees (p. 121) geboden hefig.
4. oy. idum octobriii. t5a.
6. werod oo^cSe. oSSe aflymed. on 'Sam.
7. ylcan. se hwatosta fyrdesne 7 eadfriS for nyde.
8. J?am.
9. kyninge gebeah 7 aefter. fram. (Sa. cyning
on unriht wass ofslagen ofor.
10. trywa.
11. $ maeste gefeoht 7 wael. on norShymbra.
w d
12. f»eode 7 circan to penne ne. f. forftam.
C. S. 5. seofon 7 twentig.
7. esne ofer his sunu eadfri]}.
9. gebeah Sfc. ad treowa desunt.
hlete (on eras. ; oriyinal V).
in haeSfelda.
(5y feorj?an. idum hoctobrium.
1. 7. paerae.
2. }?a ylcan. twa.
3. Sa waes geJ>eoded.
4. edwine (5one.
5. 6a.
6. werod otStSe. of>J> e aflymed.
s u h
7. ylcan. o,friS his sun, of>er. ,watesta.
8. fyrdesne (23**) olper his sunu eadfrio1 for niede (ie on eras.).
J?am cynincge gebeah 7. aefter. fram.
10. ofslagen ofer. treowa.
11. on norfanhymbra J^eode 7 cyricean.
12. *f holenga forjxm ofer.
Ca. 1. esne. 7. tide.
2. f>a ylcan Seode. twa.
3. t5a. gefeoht mycel.
4. man edwine sloh. idum.
5. octobriii.
6. weored otSfte ofslsegen. otS^e aflymed.
7. ylcan. his otSer sunu. hi.
8. fyrdesne and eadfriS se otSer for neode.
9. gebeah 7. fram hi.
10. ofslagen ofer. treowa.
11. 'oaere. f. waell. on.
1 2 . J?eode 7 cyrican (^.51). $ holenga.
l 2
eac.
hwatesta.
fam.
heretogena
ofer (5aera cyninga.
148 VARIOUS READINGS. PAGE 1 48.
Page 148. 13. hasten, f. gfremedc. |?am hseftenu retSra
B. forSam he ellreordig.
14. ealle J?5 weredc myrcna <5eode deofolgyldum.
15. (5a3s cristenan naman.
1 6. unwis cadwalla ]?onne Scab tSe. andetnesse. Sees.
17. naman hwseSere he. on. to fam.
18. j> he (Sam wiflicu (Jive letters erased). ocScSe. unsceSj^edan
yldo Sara cilda ne arede.
19. wildeorlicu reftnessum.
20. 7. langre. gwede.
2 1 . geondfarende 7 his. tSridode (p. 1 2 2) f he. eal.
22. angelcynn. brytene gemserum. 7. Se.
23. are witan. Seere cristenan asfestnesse.
24. cuman mseg. gyt. dege brytta.
25. f hi angelcynnes. aefestnesse. nowiht.
1 3* M • gefremede oj?er. J?am ha3)?enum recSra 7 grimgra.
14. forJ?oii he ellreordig.
15. myrcna (y untouched). deofulgyldum. cristenan naman.
a
1 6. cadew,ella (a not 1 st hand). fonne f>eah pc. f>a andetnesse
17. naman hwsefre he wees on.
18. ellreordig f he ne furjmm wiflice (u on eras, not 1st hand)
o(5Se J?aere unscetS^endan yldo (y on eras.).
19. arede. wilddeorlice.
20. 7 he langre. hiora meegpe.
21. geondfarende 7 (a out o/se). J?reodade f he.
22. angel. 7. cristen. (eras, of e).
23. are witan. cristenan pefestnesse.
24. upp. _
25. f>eau. lii angel. aefestness for nowiht.
Ca. 13- f- gefremede. )>r ha&enan.
14. forSon he ellreordig.
r
15. me,cna. deofulgyldu. cristenan noman.
16. cadewalla f>onn <5eah ])e. andetnysse.
17. naman he hwseSere. on. tSeawum.
18. ellreordig f he forSon wiflice hade o<5Se J>aere unsce^enda,
19. ylde cilda ne arede. retSnysse.
20. 7 he langre. gewede.
2 1 . geondfarende 7. f he.
22. angolcyn. gemseru. 7 J?eah &e.
23. are witan. cristenan.
24. sefestnysse. hi upp. gyt to dseg brytta.
25. f hi angelcynnes. cefestnysse. nowiht.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 1 48-150.
149
Page 148.2 6. him nsenigum (5ingii ma gemamsumiau.
pon.
B. 27. hse(5enu J?a wees.
28. eadwines. eoforwicceastre.
29. setter Son. on sc£ paetres cyrcan. apls.fta.
30. he aer timbrian ongann. oswold. hi geendode.
31. ssedon. geset on. gregorius j)ortic.
32. fram Saes disoypuli.
34. aefter eadwines. (5ysse tida frecennessa.
C. S. 26. ne him naenigum.
30. he geendade.
26. on aenigum. gemaensumian.
mannum J?a.
28. edwines heafud. eoforwicceastre.
29. aefter. gedon [five erased).
j?aes apostoles.
30. timbrian ongan. Oswald.
hi (i on eras.).
31. ssedon. on see gregorius.
32. fram.
34. sefter. edwines. tSyssa.
J?on hae]?enan (23b)
on. cyricean
aefterfyl.gend (i erased).
frecenesse.
Ca. 26. hi an aeuigu Jringu geinaensumian. J?on mi pe hset5enu mannu.
28. edwines. eoferwicceastre.
eft
29. ,sefter. gedon on. cyricen. apostoles.
30. timbrian ongan. aeft fyligend hi.
31. ssedon. on see gregorius.
32. fra. lifes.
34. edwines. Sissa. frecennysse scs paulinu' genam.
Page 150. 1. bysceop. genam. him. secSelburge. cwene <5e he.
B *
brohte 7 him mid fare ghwearf eft to ceug lande.
ra
2. heo, ladtfeow.
C. S.
o.
Ca.
1. tSa
cwene.
1. bisceop genam. sej^elburghe to cwene. 7 on his scypgefere.
2. hiora lat^eow edwines j?eng Ipsas cyninges.
1. aetSelburhge cwene. ger.
2. edwines }>eng (5aes cyninges.
7 on his scipgefere.
150 VARIOUS READINGS. PAGE I 50.
Page 150. 3. pegn (Sees cyninges se fyrmesta 7 hi fram honorio (5am
B. arcebysceope.
4. ealdbalde. swySe arwurSe onfangene.
5. hi eac mid.
6. yffe his sunu osfriSes. pa seo.
7. onsende sefter pam. oswoldes.
8. kyninga. rice. (p. 123) dsegbryhte pam kyninge.
9. hyre. hi. on. setter.
10. gerysenre. seftelnessa in cyrican bebyrgede.
11. hire. manige deorwySe (sic).
12. pa.
13. 7 su gylden calic gehalgod to weofodes penunge. Sanugyt
mseg man sceawian on cantwara cyrican gehealdene.
C. S. 3. fyrmesta.
swylce mid.
a-
O. 3. 7 hie fram. pam sercebisceope.
4. swipe. arwyrtSlice. onfangene (eras, after first e).
5. hie swilce. edwines dohtor an wusfrean (s on eras.).
6. uffa (on abrasure). 6sfri(5es pa.
7. modur. oswaldes.
8. on. to.
9. hyre. hi. on cyldhade. fortS forS ferdon
(second struck through). eefter.
10. are hiora eepelnesse. unsce'Senesse (second e scratched into i).
on cyricean bebyrigde.
11. hio. mid hi.
12. edwines. pam. mycel.
13. msel (24a). calic gehalgod. penuncge. gena.
14. Sis. sceawian gehealden. {before and after n eras. ; e
inserted in the first). on cantwara cyricean.
Ca. 3. 7 hi fram. pam ercebiscope.
a
4. edbalde pa. arwurSlice onfangene.
5. hi heefdon swilce eac. hi. edwines dohter 7 wusfrean.
6. uffa. osfriSes eft.
7. moder seft.
8. on. deegberhte pa.
9. hi. on. forftferdan.
10. eecSelnysse 7 unscseSSignysse on cyricean bebyrigde.
1 1 . cwen. hi monige deorwurtSe.
12. edwines. pa. mycel.
13. mael (p. 52). calic gehalgod. Sa nu gyta oSS Sis.
14. mon meeg sceawian gehealdene on cantwara cyricean.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 50. 151
Page 150. 15. on (5a. set hrofeceastre seo cyrce. hyrdeleas forSam
jjg romanus.
16. bysceop. fram. J?am arcebysceope.
17. eerendracan sendee!. 7 <5a wear (5 besenced on.
18. 7. f. bysceop see.
19. cyrcan. arcebysceopes. eadbaldes.
20. hsefde on f (5e he. from tide to hond page 152, 22 teatf is from O.
21. rice astab. 'Sees wuldorlican.
1
22. ftaere cyricean. pauliu faene he. f>a.
23. lichoma. sybbe. forlet he on.
24. cyrican.
25. f cyrlisc. eallu. sySfan.
26. Ssere cyrcean. wuniende. hlofte.
2 7. fulwihte (Sam. feonde oSbrsed 7 tSone. (p. 124) oftost.
28. ceterehtan gyt to dsege man.
C. S. 23. eac deest (after he).
24. on deest. diacon wses.
28. noman cwetSef.
15. on. cyrice. hrofesceastre (li and 0 on eras.). hyrdeleas
forfon.
16. biscop. (eras.). fram. [mm sercebisceope (e o/se erased).
o
17. serenddracan sended. honori, (ono on eras.). 7 f>a
weart5 besenced on.
18. 7. f. bisceop.
19. cyricean. sercebiscopes (e of se erased).
20. j?a. otSftset £>e he.
28. neh.
Ca. 1 5. on fa tid. cyrice. hrofeceastre. hyrdeleas.
16. roman'. fra. fa serceb.
r 7. serendracan sended. honorio fa. 7 fa wearcS besenced on.
18. 7. f. forasprecena h scs paulin'.
19. cyrican. arceti. eadbaldes.
20. oSSset.
21. (5a3S wundorlican.
22. forlet. palliu. fra fa.
23. lichoma. he forlet eac.
24. iacobu. 7 wses f.
25. wer. eallii fingu.
26. wunigende. mycle hlotSe.
27. fulluhte fa. tun "5e.
28. neah. gyt to daeg.
152 VARIOUS READINGS. PAGES I5O-I52.
Page 150. 29. foroam lie. In ciriesange.
ge 30. on sibbe. norfthymbra. f rim.
31. geleafsumera. manigra. cyriclices.
O. 29. cyricsonge (e squeezed in; 1st hand).
30. norjmnhyinbra ma3g{?e.
Ca. 29- forfton. seft faece on sibbe.
30. wsegpe. f.
31. geleafsumra. cyriclices. setter.
Page 152. i. Sa. dagena full 7 godra dseda. aefter (Sam }?a halegan
B. gewritu. f . wa?re gefylgende {after this a break of
1 \ lines, and then follows a eadvvine).
5. A (space) eadwiiie wses on Sam. ofslagen. feng
daera to rice.
6. foroa.
7. msegtSe eadvvine. osric.
8. scf paulinus. bysceopes.
n
9. f»o3ne feng to. 8e$elfri)?es.
10. eanfriS. fortSa lie wees Ipsdre maegcSe kyningeynnes 7 f>as.
1 1. inoegtSa norfthymbra geo geara todselede wseron.
C. S. 5. Sa waBS on Seem, wses cta£ (q/ier ofslegen).
6. osfrif).
2. ha (2411) ligge.
Ca. 1. $a. dagena.
2. dseda 8eft. tSe. f he.
3. fyligende.
4. 7%is and Latin heading of Bk. Ill from Ca.
5. eadvvine on 8am. ofslaegen wses Sa.
6. selrices osfritS. forcSon.
7. msegtSe. osric.
8. "b. }>a ger^nu.
9. gelsered. 'Sonne. to. aeftelfriSes.
10. suna. fortSon. f»sere mseg&e.
1 1 . Sas. ma?g<5c. norftanhymbra.
VARIOUS READINGS. PAGE I $2. 153
Page 152. 12. ealre Ssere. kyning. eanfriS mid but mid struck
B. through.
1 3. 0ej>elfri$es sunu (a Zater). micclrc seSelinga geogof>c.
scotum.
n
14. peohtum wrac,odon. (5ser.
15. 7 "Sa sona. Se. ofslagen wes (of ends the last line of
p. 1 24 m B, slagen wes zs added in the margin by a later hand :
p. 125 begins heora).
16. heora. hwurfon. ham. heora.
17. rice hwaet eeghwsej^er. kyninga sytSSan.
18. rice. forleton. ftses heofolicau (sic) gerines mid (5a.
eft
1 9. gehalgode. east (dot under a, cross stroke through f making
it i) not 1 st hand). hwurfon. unsyfernessum deofolgylda.
20. forluron.
n
21. yldinge 8eghw8e)5er,e cadewalla brytta.
22. handa 7 mid rihtre wrace hi acwealde 7. T begins again
at ac hwseSre.
23. nehstan. on. ungearone.
24. fyrde becom. eallum. werede.
C. S. 12. se eanfritSes sunu.
17. to breotona rice. ond (for ono). (5a deest (after hweet).
O. 14. wrac. don (eras, after c).
22. hwsej^ere. wreece hi acwealde 7 cerest (25a).
23. nyhstan sumere on. on.
24. becom.
Ca. 12. ealre. edwine.
13. aeftelfriSes. mycelre.
14. wracode. fturh.
15. and. Se. (/;. 53) ofslegen.
16. heora. hwurfon. ham. heora.
17. rice hwset \>e seghwsetSer. syS(5an.
18. rice. forletan. Sees, fa.
19. gehalgode. hwurfon. J>a. unsyfernyssu.
20. deofulgyldum.
21. yldinge segtSerne. brytta.
22. hand. hwajSere. wra^ce hi acwealde 7.
23. nyhstan. on. Ssere.
24. fyrde becom. weorude.
154
VARIOUS HEADINGS PAGE 1 54.
Page 154. 1 . adilgode setter Son lie ealne j^one andweald norShymbra ahte.
B. 2. f he hi grimsiende.
troianiscan
3. 7 he hi. traiscan wales wund . ode (one letter erased ; corr.
not 1st hand).
4. com. butan.
5. witena. f. sybbe.
6. gelyce hlyte genySrode 7 ofsloh.
10.
11.
f. gyt for.
J?ara cyninga fram.
nd
gecirdon.
we . de,re heortan (one letter erased ; corr. not 1st hand)
cyninges forSarn f (5a eallu (rest wanting).
licode. Sara . . kyninga tide tiledon (two letters erased)
f»ses
he . . aweg (2 eras.).
ylce gear.
Sa.
(p. 126) trywleasra. 7 f
C. 6. i- gear anweald.
10. toledon.
3-
4-
5-
6.
7-
8.
9-
10.
adylegade eefter.
nalaes. f.
grimsiende. 7 hi.
com. butan.
witena. to.
}?a. ofslogh.
f. laj>e.
Jmra cyninga fram.
fore wedenheortnesse.
}?ara.
hie.
alh
on we ,.
ma?g)?e.
gelicness.
frizes.
deofulgyldum cyrdon.
brytta. forf>on f.
tide tyledon (ty on eras.).
getreowleasra. 7 f ylce gear.
Ca.
adylgode. gear onwealh norSanhymbra ahte.
nalses. f.
7 hi. glicnyss. traiscan.
Sa. com. butan geSeahte.
5. witena. hi f.
6. hlete geniSerade 7 ofsloh Sis.
7. f . gyt to dseg. for.
8. }?ara cyninga fra. deofolgyldu cyrdon.
wedenheortnesse. brytta. f.
Sa eallu. licode. tidum tiledon.
hi. getreowleasra. 7 •£ ylce gear.
9-
10.
n.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 54. 155
Page 154. 12. ("foes sefter cyninges. tiledon f.
B. 13. $ses.
14. bro}>or f. com mid miclum werede.
15. getrymede. brytta.
1
16. werodum $ he ge ap f (the 1 runs into the a and forms d).
17. mihte J?a ofsloh. on Ssere. angle.
18. denisces burna is seo stow (no break).
19. git. aetywed. on.
20. ps&r oswold. f?yssu. com 7 (5a3r. tacen.
2 1 . cneowu bigde 7 god wees. f .
22. on. nydSearfe. biggengum. heofonlicum fultume.
C. S. 12. toledon.
1 6. "Seem, he gealp.
20. com ad cneow desunt.
21. god c?ees£.
12. sefterfylgendan. tyledon (y on eras.). is.
13. tSses. oswaldes. sefter eanfrij^es. si. ege (a erased mse).
14. brof>or f he com oswald medmicle.
15. manfullan brytta cynincg.
16. unmetum weorodum }>am. f. wiSstondan.
w
17. mihte ofslogh 7 ac,ealde on. engle.
18. denisses.
19. geen. setywed. on micelre (25b).
20. osweald to fysssum (sic) gefeoh . te (one eras.) com.
21. cneow bigde 7 wses biddende biddende (second struck through).
•)> te he on.
22. nedftearfnesse. heofonlice (final e on eras.) fultume.
Ca. I2- seft fyligendan. tyledon f.
13. tSa. 33ft. f he com. medmycle weorude.
15. getrymmed. "Sone. brytta.
16. unmsetu weorudu pe he. f hi.
17. mihte ofsloh. on. engle.
18. denisses.
19. gyt to dseg setywed 7 is on. arwurftnysse.
20. hsefed tSser pe oswald. "Syssuni. com. hep. tacen.
2 1 . cneow bigde 7 wses biddende J te.
22. on swamycelre neod]?earfnysse. bigengu mid heofonlice
fultume.
156 VAK10US HEADINGS. PAGE 1 54.
Page 154.23. f ssed f . cristes. bratSe geworhte.
B. 24. on (5am. standan sceolde 7 se.
25. sylf wees wealdende mode on. f .
26. genam 7 on ©one. asette 7 hit mid. handu bam heold.
27. f. Segnas. hit bestreddon 7 gefsestnedon 7.
28. wees 7 he. upp ahof.
29. to eallum his werede. bigean.
30. ure cneowu. gemynelice. god 7 J>one.
31. lyfiendan 7 tSone. f. us fram ©a oferhidigean.
32. Sa ref>an. myltsunge. forSam.
33. ure. hi.
34. het. morgen. ongann.
C. S. 27. bestryftedon.
h
23. is f ssed f he £>set cristes ,r§de.
24. seaj>. on J>am hit gestandan sceolde 7.
25. sylfa wees weallende on. f .
26. genam 7 on Jxme sea)?. handum bam.
27. ocS(5 f. bestyredon 7 gefsestnedon 7.
28. upp ahof.
cneowu
29. cliopade to eallum fam werode. cwutan. biganure,7.
7
30. god, (7 nccfe ara2 ^afe).
31. soJ?an f he usic from faem oferhydigan.
32. mildsunge gescylde forjxra.
33. f we riht rice winnaft fore. ure. hie.
34. het. morgenne (mor on eras.).
Ca. 23. is f ssed j>. cristes msel hrsede weorc.
24. on J>a. gestandan. 7.
25. sylfa waes weallende on. f.
26. genam. on. handu bam.
27. otStSset. bestyredon {p. 54) 7 gefsestnedon* 7.
28. wses he his stsefne upp.
29. clypode to eallu f>am werode. cw utan. bigean ure
cneowe.
30. god 7.
31. •£ he us from Jmm oferhydigan.
32. j)am. wat.
33. f we riht rice winnaft. ure ©code tSa. hi.
34. het. morgenne. ongan he for
VARIOUS EEADINGS. PAGE I $6. 157
Page 156. i. on Ssene. togeancs gesamnod. sefter geleafan ferdon $ hi.
B. 2. on <5sere.
3. gebedstowe mrenig m&egen. gefremcde. kyninges. 7.
4- gyt.
5. tSa treowe J>aes kyninges halcgan. sponas J>wita(5 7
scafeSan nimaS.
6. Sa on wseter. f wast on geadlede menn 7 on nytenu.
7. hi. hsele.
e
8. nemned heofenf,l. d on englisc (one letter erased). 7 woes
geara nemned for.
9. )?ara toweardra. for (5a.
10. Sser ■£. arsered wear<5 7 (>cer.
11. J>a cyninge. Saer gyt. heofonlice wundra.
13. forSam. f. an meegen 7 an wuldor 7 an wundor
(stroke under 7 an wuldor).
1. togenes. earnunge.
2. hi.
3. eefter Ipon monige.
4. tacnuncge. 7.
we
5. gen (on eras.). f>am trieo ,.
wseter sendaj? 7 ^
6. sceaffan nimaft. on,wseter. on adlige.
7. (2 6a) stredatS otJSe. hi.
8. ge . nemned (one eras., stroke of e drawn across). heofenfeld
to nemned omitted and supplied in upper margin ; heo for geo,
9. taenung Ipeere toweardra.
\>
10. J>e aer j>. sceolde.
11. . . J>am cyninge (two erased). geen (en on eras.),
12. wundor (on eras.).
13. forJ>on. f we an. an wundur.
Ca. 1. hi togeanes gesomnod. earnunge.
2. f hi. ahten.
3. monige. gefremede.
4. 7.
5. gyt to deeg. fa treowe Sees.
6. sceafcSan nimaS. on waet. f waet.
7. stredatS o&Se. hi.
8. nemned. wees heo geara.
9. for. feera toweardra.
10. f>. sceolde. heofonlice.
11. Sam cyninge. gyt to deeg heofonlice.
12. wundru gemsersode.
13. f we an. an.
158 VARIOUS READINGS. PAGE 1 56.
age '14. mannum asecgeaS. tSyssum halegan.
B.
15. t5am gebro'Sru. circan.
he
16. hgegestealdes ea. nama. eode sumre nihte.
un
17. ise . . . waarlice {three letters erased). ssemninga.
a
18. 7 J?eaxle swicSe gestrseste. 7 he mid )?a?re.
19. swa (p. 1 2 8) f he ne mihte for (Si sare his hand to his muSe geddn.
21. gebrocSra. f. J>am.
22. Sses arweorSan treowes sumne dsel.
23. 7 cwee(5 f.
24. $. f mihte hsele. 7 J>un5 drihtes (sic). 3a dyde
se brotSor swa se otSer hine.
25. com eft on ham J>a.
C. S. 14. msele gecweden wees.
22. treowes sumne da?l.
23. gefelde.
14. asecggan Se. }>yssum.
e
15. f>am broJ>rum. cyricean. h,agostealdes ea J?oes nama.
16. sumre nihte.
17. gefeol.
18. gebrec 7 he mid t5a.
19. •}>. sare ne mihte fur)x>n.
20. hand to mu}?e gedon J>a.
21. brof>ra. f. ]mm.
22. Jjset. arwyrf>an treowes hwylcne hugu.
23. ]x>ne. f.
24. J he furh f mihte. dryhtnes gyfe £>a dyde j?e broJ?or swa he.
25. sefen ham J?a ]m bro]x>r.
Ca. 14. monegu.
15. J?a broSru. cyricean.
16. heagostealdes. nama. bothelm. sumre nihte.
18. swySe gej^rseste. 7 he mid }>a hefiginesse.
19. $. $y.
20. mihte for&on. hand.
21. $. J?a.
22. hi Sses arwurtSan treowes hwylcne hugu dsel.
23. Jxmn he ha. cw f.
24. f he. f mihte. onfon. gyfe (5a dyde.
25. broker swa he. com. gefen ham. p& Sa g broSru.
VARIOUS READINGS. PAGES 1 56- 1 58.
159
Sa brohte he mid him.
j?a saet se his brotSor set
Page 156. 26. his gebroSro set gereorde.
B. 27. t5am halegan treowe geweaxen
beode 7.
28. handa hweeSere )?a gebrohtan. sceolde. (5a hi on.
29. bosm 7 seft J?am to his rseste gewat 7 forgeat J)a f he on o(5re
stowe )?a lac geheolde 7 hi for(5on.
30. gwunedon.
3 1 . midre nihte f he wees wseccende Sa.
32. licgean. handa.
e
26. brohte he him. imoses.
27. treowe geweaxsen.
28. handa hwser he f>set ge (26^) brohte. sceolde. on.
29. J>a he J>a. t5a forgeat he J^set he on olpre stowe J.
b
30. for, on. . wunian (one erased).
31. midre nihte. gefe . lde (one erased) caldes et. licgean. handa.
Ca. 26. brohte he hi. dsel.
27. Se on J?a. treowe geweaxen. Sa.
28. honda hwser he f gebrohte healdan sceolde.
he J>a.
29. forgeat he f he on o<5re stowe f.
30. ac let. on. awnnian "5a.
31. midre nihte t5a. gefelde (j). 55).
32. sidan licgean. handa.
7 nsefde (5a.
on. Sa
Page 158. 1. f. hand.
B. 2. ne bryce ne nan yfel gedon.
3. Begins A (space). ylca kyning. "Se.
4. willnode ^ te. ?5eod. he ofer cyning wses.
lufude.
Sees.
C. S.
2. nsefre ne.
O. 1. hand swa hale .... (4 erased).
2. ne bryce ne.
3. ono (out of And as 146, 26).
4. -p. Sa gyfe f>ges cristenan.
fa se ylca.
Ca. 1. ■£ wsere t5a.
3. ond )?a se ylca.
4. wilnode f .
hand.
Seod.
}?a gyfe.
160 VARIOUS READINGS. PAGE 1 58.
Page 158. 5. cristenan geleafan 7 cytSnesse (rest wanting).
B. 6. on sigefeohtum elreordigra kynna.
7. (p. 129) ealdormonnum serendracan betwyh 8am he langre hwile
wrecca.
8. 8am lie langre hwile he fulwihtes onfeng geryno. fegnum
$e mid him.
9. f hi. bysceop onsendon fees (Sees.
10. fenunge angelSeode fe he rihte fees drihtenlican.
1 1 . geleornode 7 8am gerynu. onfeng. ba8e. hi.
12. tiSedon. bysceop.
13. modfweernesse 7 arfeestnesse 7 gemetfeestnesse mann.
14. godes ellen 7 his fultu 7 lufe micle fa se bysceop to 8am.
com. stowa 7 bysceopsetl be.
S. 10. Se he rihte.
13. 7 arfeestnysse deest.
5. 7 cyf . nesse (one erased). swi8ost.
6. on sige,feohtum (wo£ 1st Jiand).
7. ealdormannum eerenddracan betwyh fa he langre. wrecca.
fram f am. fegnum f e mid hine.
de
9. hi f hi him bisceop onsen,.
10. fenuncge angel (a out ofo). he rehte fees drihtenlican.
gyfe.
1 1 . f ani ger^ne onfeng fulwihte beef es. 7 hi hine.
12. tifedon. bisceop. monfweernesse. arfsestnesse 7
gemetfeestnesse mon.
14. ellenwodnesse.
15. fa he fa se bisceop to f am cynincge com fa sealde (27a). hi.
bisceopsetl on lindesfearona. sylfa. 7.
Ca. 5. cristenan. Sees. 7. swy8ost.
6. on sigegefeohtu. 8a.
7. ealdormannu. eerenddracan betwyh fe he langre.
8. fra fa he wulluhtes. (sic).
9. mid hine. hi f hi hi sumne biscop.
10. 8enunge angelfeode f he rihte. drihtenlican.
11. geleornode 7 fam geryno. fulluhte. hi hi.
12. geticSedon 7 hi. aidan'. mycelre.
13. monfweernysse 7 arfeestnysse 7 gemetfeestnysse mon.
14. ellengodnesse 7 his lufan 8a he fa se b to fa.
15. com. hi.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 58.
N)l
Page 158. 16. sylfa ba?d 7 se cyning on eallu Jmigum his maningum eaSmodlice
B. on eallum J?ingum 7 lustlice hirsum wa?s.
18. cyrican on. rice.
19. 7 oft fsegeru wsefersyn gelanip f se bysceop godcunde.
20. englisc fullice geleornod hsefde se (Se englisc fullice ne cuSe j3
(two versions confused ?). ^ylfa.
21. geleornod. ealdormannu.
22. ©sere heofonlican. wealhstod geworden.
23. From, of Scotta to 162, 10 pset text is from O.
iglande. brytene.
24. (5am msegSu angel^eode Se Oswald.
25. wilsumnesse cristes geleafan (p. 130). 7 &
26. ciricean timbrade.
27. manegu stowu. Syder. comon.
28. godes word to bodienne 7 to gehyranne. hi.
Ssere.
comon.
C. S. 19. Sonne deest (before se).
17. mo. nungum (one erased ; g on eras. ; nu in margin). on
eallum.
18. cyricean on. timbrade 7 reerde (1st r squeezed in).
19. faegere •.• lserde (omitted words in upper margin; variants
gelampf; bysceop; godcunde).
20. Ipe. cupe f. sylfa se ]>e scyttysc.
2 1 . geleornaS (1 on eras, off ; cross on S partly erased). ealdor-
n
mannum. heofo,lican.
22. geworden (word on eras, of which a was 1st letter). coman.
24. angel}>eode.
Ca. 16. biscopseld on lindesfearona. sylfa. 7 he
17. monungu eadmodlice. on eallu Jringu gehyrsii.
18. cyricean on.
19. faeger. gelamp f Sonn se B godcunde.
20. f se. sylfa.
21. scyttysc. ealdormannu. (5egnu.
22. heofonlican.
23. coman.
24. ]?a j?eodu. ma?gSu (a circle of dots round peodu).
Se Oswald. mycelre willsumnysse.
25. bododon. pa Se.
26. fulluht Senedon Sa.
27. getimbrede. monegu stowu. comon.
28. godes. gehyranne pe hi.
M
angeljjeode
162 VARIOUS HEADINGS. PAGES 158-160.
Page 158. 29. geaf 7 sealde sehta. 7 land. 7 mynster. lif to.
B. 30. scotas. J?eodscipe forfam Ipe f.
31. wreron ]^e (5a. comon.
C. S. 30. on reogollicne §c. ad weeron desunt.
30. feodscype.
Ca. 29. hi geaf.
30. J^eodscipe forSon £>e munecas.
31. coman wses eac.
Page 160. 1. 'Sam. 'Sam.
B# 2. f. eallu.
3. eallu. micelre. ealdordom onfeng mid heanessii.
4. hwsecSere. sealdon scotta munecu for(5am. hyra.
ofengeon 7 ftsere godcundan lufan.
6. A f ram (sjyace for ]>). ]?yssu. J>issa. freondscipe.
7. to leeranne. bysceop.
8. 7 he se bysceop betwyh o(5re. mannu. lifienne.
9. bysene. geongrum forlet f. forhsefednesse.
10. is lare gefyllste f he o(5rum life ne lifode butan. forSa.
CS. 11. nemne swa. swa deest (i. e. second swa).
O. 2. J?e his is.
3. heaness (2 7b).
6. Ono out of original And.
n. olpre. lyfde.
Ca.
I.
2.
b. J?a. fa.
tSe his is nemned f.
eallu norcSscottu.
3-
4-
eallu. mynstrii.
hwsetSere hit (p. 56).
ealdordom.
sealdon. munucu forSon.
6.
And fra Sissum ealonde.
fra fyssa muneca framscype.
7-
to. angorSeode.
b.
8.
(5a se bisceop. monnu. to lifig,anne.
9-
10.
bysne. gingru forlet
swi(5ost.
f. forhsefdnysse.
1 1.
•J> o(5re. lyfede butan
swa swa. forcSon.
VARIOUS READINGS. PAGE l6o. 163
Page 160. 12. nowiht ne sohte. lufode (5a pe Jryses middan (]). 131)
B. geardes.
13. (5a woruldgod ealle pe hi fra. 7 fra.
14. worulde seal gifene (seal pale, washed out). t5a.
15. gife J)earfu rsehte 7 sealde J>am (5e. togeanes comon.
16. mynsterstowa. folcstowa. he.
17. heorses. wolde buton hwylc pj mare neod wsere ac.
18. fotu. com. hwylcne.
19. swa ricne 7 swa heanne £>onne.
20. ungeleaffulle. f>onne li(5ode he him f. onfengon (5am.
2 1 . gerynum. f he hi gestrangode 7 getrymede j>.
22. hyra. awunedon to selmessum (a ends a line).
23. fylgnessu he hi arehte.
24. wordu.
25. swySe. fram ura. aswundennesse fte.
26. ealle ]?a t5e. him eodon. bescorenne. lsewede
swa hwylce.
C. S. 12. nowiht sohte ne ne.
1 3. god Sa (5e.
15. gyfeonde.
17. absedde deest.
23. he deest (before hi).
12. )?a fe.
17. ac he eall.
19. hi (out of he by eras.).
25. (28a) fra.
Ca. 12. ne sohte ne no lufode. J>a Sing pe Sisses.
13. weoruldgod pe hi fra cyningu 7 fra.
14. mannum ]?isse weorulde gegyfne.
15. "5a J^earfu rente. J>a tSe hi togeanes.
16. he ferde geond ealle mynsterstowe ne he.
butan . '.
17. hrycge. nemne. hwylc nyd mare. ac he eall.
18. fotu. co. hwylce.
19. jxmn. f>a.
J>a geryno
20. waeron 7 he hi laSede. onfengon , cristes.
21. f he Sa gestrangode.
22. heora. awunedon 7 to aslmessan.
23. he hi aweahte.
24. wordu. dsedu.
25. lif toscaegde fra. aswundennysse f te.
26. ealle pa Se.
164 VARIOUS READINGS. PAGE 1 6 2.
Page 162. i. swa hi gesohtan oSSe hi. sealmas gode sungon 7 leornodon
B. opfte oSre halige gewrita rseddan oSSe J^ridde in halegum
gebedu stodon (after hi eras, of s).
3. wees dseghwalic ealra.
4. (5e him mid. f wses. hwseSere seldan gelamp f.
5. f. cyninges gereorde gelaSod. inn.
6. aim o)}(5e. 7 Sees J>e hi hwon ge (^. 131) reorde.
7. raSe. gbede.
8. halgan bysene.
9. Sa tid gehwylce. weepnedmenn. wifmenn f. him
gewunan.
10. f he <5urh. gear. nihta.
11. f hi di. ])i sixtan fsesten.
12. 7. Saes bysceop. mannu. ne. are.
13. swigian wolde f he hit him ssede gif hi owiht agyltan ac he mid
heardum J»reate him to sprsec. hi. 7. menu.
15. syllan. butan. swsesendu. J>am.
C. S. 3. Sara deest.
6. op])e twam.
9. ge wsepnedmen.
O. 4- t»a» }>e-
10. hi. ealle. butan. nihta.
tan
11. eastran. hi. fses,tono . nes (1 eras.).
12. 7 he Ipdds (a ofse erased). bysceop. mannum. are.
nsefre.
1 3. wolde gif hi on.
14. hi onspisec. 7 hi. 7 naenigum (i out ofe by eras.). |
15. syllan. swaesendo Jmin.
Ca. 1. hwylcere. coman.
2. oSre. halgu.
3. gebedu. Sis. ealra Sara.
4. f. hwseSere seldon.
5. f . simble gelaSod.
7. aras. ut.
8. geferu. Sysses. bysnum.
9. tid gehwylce sefeste wepmen ge wifmen. hi.
10. to gewunon naman f hi. eallne gear butan. nihta.
1 1 . eastran ■$ hi Sy.
12. 7 he Ses. ricu mannu. are.
13. wolde. hi.
14. hi. hi. 7. ricu (p. 57).
butan
15. syllan. nemne. J?a Se.
VARIOUS READINGS. PAGE \6l. 165
Page 162. 16. sohtan ac swi(5or fa gyfe 7 f feoh Se. menu.
B. 17- otStSe he hit fearfu. are gedyde otStSe he alysde famenn tSe
(ta*c& under m, fo divide ?).
18. gebohte. 7 he. monige. Se.
19. weorSe. discipulu genam. <Sa.
20. sacerdhade gedyde 7 f urh his geornesse gelserde.
21. secgeaft menn f Oswald cyning. ealande bysceopes beede.
22. mihte his. fullwihte Senigean.
23. bysceop. modes mann.
24. fa. angel(5eode bodode.
25. fremede on. f. ghyran wolde ac hwerf.
26. on his efel. on ge (p. 133) mote. witena.
27. ssede f. nanwiht fremman mihte on. tSe.
28. to sended. forftam. menn. untrymendlice (dot
under i).
C. S. 26. his olpev on (? of el).
27. meahte 7 his.
16. sohtan. fa gyfe (y om£ of e).
oS
17. .fe (eras. 0/ 1). (Searfum to are. o(5(5e.
18. manna. 7 he monige.
19. weorfte. discipulu. genam 7 fa setter.
20. to sacerdhade f urh his leornesse g'etyde (eras, before y).
21. fa (2 8b). ealande byssceopes b£de se fe.
22. mihte. fenian.
23. of er bisceop. refes modes man .( 1 eras.).
24. fa. angel.
25. fremede on. gehyran.
26. on his efel. on gemote hiora witena.
27. ssede f. fremian mihte on. to sended. forfon fe fa.
Ca. 16. 7 f feoh. hi. menn.
1 7. o(5(5e f earfu. are dselde o(5Se. sealdt
1 8. manna Se. 7 he monige Sara.
19. weorSe. hi to discipulu gena.
20. sacerdhade Surh his leornesse.
21. ?Sa. ealande. bsede.
22. hi mihte. fullihte fenian.
23. hi. recSes mddes mon.
24. su. angelfeode.
25. fremede on. f. gehyran.
26. on. efel. on. witena ssede f.
27. fremian mihte on. Ssere.
28. to sended. fe fa.
166 VARIOUS READINGS. PAGES 162-164.
Page 162. 29. elreordiges 7 hi Sa. Se menn ssedon on Sam gemote.
B. 30. ge)?eaht.
31.7. f. wsere p hi wilnodon ^ hi Ssere.
32. ha?lo gedon mihton. hi bene waeron 7 hi onfon ne woldon
(rest wanting).
29. ellreordes 7 hi. men ssedon on ]?am.
30. gemote. srnea . unge (1 eras.).
31. 7 cwsedon f hi. weere 7 hi wilnadan J)8et hi.
32. mihte ]?e hi. 7.
Ca. 29. ellreordes and hi. tSe. ssedon on Sam.
30. gefeaht. hi.
e
31.7 cwsedon f hi. wsere f hi wilnaden f hi Saere. bon
mihton. hi. 7.
Page 164. 1 . J?a hi.
B. 2. on (5am. betweonaii.
3. witum 7. bysceope siSSan.
4. }}incS bro)?or f, wsere Sain. mannu.
5. on. lare 7 f Su.
6. ne sealdest sefter Sam. J^eodscipe meoloc.
7. oS •}> Se he hi sticcemaelu afedde beon mid pi godes geleafan
•j> Sa fullfremedan bebodu godes hi onfon mihton. J>a Sa witan
f gehyrdon.
1 . J hi }>am. hi.
2. to sendan pa, sendon (Zastf two words struck through). on J?am.
3. betwih ofrum witum. bysceope sySSan.
4. )?inceS(i out of a by eras.). brojuir cw. J^aem f>am
())am struck through). ungelseredum mannum.
5. ]?onn. on. 7 f.
6. ne sealdest sefter J?am. Seodscype meolc (c cm eras.).
7. oSSset f>u hi (u on eras.). af. edde (eras, of 1).
8. worde f pa fullfremedran 7 f»a gehyrau. (29a) onfon
mihte pa hi J>a j?a witan.
Ca. 1 , sorhgedon f hi. hi hi.
to
2. sendon. aida on f>a. betwih oSru witu 7 cw.
3. f>a. . sySSan.
4. JrinceS broSer j> Su. J?a ungelaeredu mannii.
5. }xmn. on. 7 f Su hi. serest ne sealeest seft pa.
6. Seodscipe.
7. nesean. oSSset J>u hi styccemselu afedde.
8. worde f Sa gehyrendan. godes beboda onfon.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 1 64. 167
Page 164. 9. gecyrdon hi hyra eagan and wlitan.
B. 1 1 . 7 <5a. eallra. f.
12. bysceophades. f. waere to angelcynne.
13. gyfe. on.
14. hi. bysceope gehalgodon 7.
15. onsendon pa, bysceophade onfeng he haefde he swa swa.
16. ser mid faere g metunge (p. 134).
17. aefter.
18. otSru gastlicii msegenu. gefraetewod ywd. (stop).
19. Begins J>yses, (blank for illumination), bysceopes. angel^eode.
20. gelaered wearS f te. f an f. him.
C. S. 20. gelaered waes faette. na laes deest.
9. gecyrdon hi hiora.
10. 7 h,ora andwlitan. td.
11. 7 fa hiora. dome. J.
12. bisceophade. ongelcynne se pe.
13. gyfe. on.
14. hi. to* bysceope. 7osw.alde(i eras.).
15. hiora freondae (a of se erased). lareowe onsendon.
bysceophade.
16. onfangen. hi (by eras, out of he). pa, (to}) stroke not 1st
hand) gemetgunge.
17. aefter. of>ru.
18. gfraetwed aetywde ;
1 9. p yses bisceopes. oswald. angelJ>eode (final e squeezed in).
20. gelaered waes f te nales (from -aes to -es in the margin ; and by
another hand). f he aet him.
Ca. 9- mihten tSa hi Sa J>a vvitan f>as. (Sa gecyrdon hi.
10. andwlitan. hi.
1 1 . cwaede 7. dome.
12. j>. angel.
13. on.
14. hi. gehalgodon 7 oswalde J>a.
15. onsendon §a. bhade onfangen.
16. f>a gemetgunge.
18. gefraetewod aetywde.
19.7 mid )?ysses "b (7 large and coloured). angelfeode 'Se.
20. gelaeraed nalses f An f.
168 VARIOUS READINGS. PAGE 1 64.
Page 164. 2 1 . geleornode. (5a. riceo heofona gehyhte. onfonne
Be swylce eac.
22. riceo ma. ylclrena fran [sic) Sam ylcan.
23. onfeng. eorSan gesceop forcSam. brytene.
24. cynn. mseg'Sa pe syndon. •IIIL werecla todselde f . brytta.
25. angle on anweald. 7 J^eah (5e.
26. J^sere heannesse. aliafen. J>on leesse •}> is Q.8dsse junctim).
27. cwe]?enne f he symle J?earfum 7 eltSeodigu mannum ea(5mod.
28. fremfull 7 rummod.
29. secgeaft menn ^ ^. onsumretide. halegan easterdaege f.
30. bysceope sset his.
31. wses ahafon toforan 7 J?8er stodon uuppan micel sylfren disc 7.
C. S. 22. ma senig.
27. el(5eodegum.
2 1 . J>8et he £>a upplican rice heofona gehyhtte to anfonne.
r
22. swylce eac eo,]}lice rice ma senig his yldrana fram pam ylcan
gode onfenge (on on eras., not 1st hand).
23. gesceop forj^on all breotoncynn.
24. syndon on. f is brytta.
25. angla in anweald. 7 J?eah.
n
26. (5a hea,nesse. ahafen. Ises . . p&t . (2 erased before
J)set, 1 after).
ne
27. wundur to cwe£>an, he f>earfum 7 eltyeodigum symble.
28. fremsum 7 rummod (mod partly erased).
n
29. ff. eastor(29l3)dgege. byisceope (sic). under,swaesendum.
31. hafen. sylfren. 7.
Ca. 21. geleornode f. J>a upplican rice heofona gehyhte to anfonne.
22. swylce. eorSlice rice. Jxm. yldiana fra (5am ylcan.
23. eor(5an. breoton cynn.
24. syndon in. gereorda. f is brytta.
25. angla in anweald. 7. Se.
26. Sa heannesse Sees. anhafen. lses f is.
27. cwe(5anne he. ellreordigu symble.
28. fresu 7 rummod.
29. f -J. easterdaege f.
30. b. undernswsesendu.
31. hi wses hafen. mycel. 7.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 66. 169
Page 166. i. smeamettii afylled 7 se bysceop nam lilaf 7 senode 7 Samkyninge.
B. 2. ssemninga.
3. f»a he. f. sceolde. manna.
4. aerendo abeodan 7 ssede }mm. •}> aeghwanon come.
5. maenigeo (p. 135). weorSi full. bsede.
6. j) het he sona se cyning geniman. swsesendu.
7. geset wseron. (5am Searfu. ^. Sone.
8. eall to sticii 7 Sam. dselde. bysceop f geseah.
9. (5a. deed.
10. genan («ic). (5a be. handa 7 hine cysde. *
11. hand. f eac swylce gefter Sam.
12. forSam. man. on. sloh.
13. gelamp f. man. hand. pi. Sam lichaman.
1. mid . . cynelicum (2 eras.) mettum. 7 se bysceop nam.
2. j^am cynincge. penS sum in J>ani.
3. sceolde. manna eerende.
4. wrecan {v partly erased ; erasure before c) 7 ssede f>am. $
seghwanan come micel menigio J?earfena f .
5. full. bsede f>a het he sona se cyning niman.
6. Sa swasendo (sic).
7. f.
o
8. tobr^ce t,sticcum 7 J?am J^earfuni gedselan. bisceop f.
9. bi. cynincges genam.
J>se Jj
10. be,re (not 1st hand). swi,ran (not 1st hand) handa. cw.
11. hand. sefter J?an. bletsuncge.
12. forj^am J?a. on.
13. gelamp hit f mon aheow . (1 eras.) jm hand. J>am lichaman.
Ca. 1. 7 se b nam.
2. J?a. feng su in }m he.
3. f he sceolde. manna.
4. serende beodan 7 ssede f»a. $ aeghwanone coman menigo
j^earfan f .
5. ful. bsede.
6. Sa het he sona se cyning niman. hi.
7. aseted. ]?earfu. f.
8. £>a Searfu gedselan Sa se b ^ geseah.
9. Se hi. hi.
10. genam. be. handa. cw.
11. hand. f.
12. forSam. on. sloh.
13. Sa gelamp hit f mon. Sa hand. J>a.
170 VARIOUS READINGS. PAGE 1 66.
Page 166. 14. gyta. ungebrosnod wunatS. f>a. hi man on tSa cynelican
B, buruh ]>e man.
15. bebbanburuh 7 tSser on sc§ peetres cyrcan on. sylfrene.
16. gehealden. swylce.
17. )>yses. geornnesse. dere omitted.
18. beornica oS f hi him betweonan ungej^wsere 7 ungesybbe.
19. on ane sybbe 7 on an. geteah 7 gej^wserode.
20. aef>elan. wses he his swustorsunu. ■}>.
2 1 . Sees wyrj>e. aej^ele. sewfeestnesse. rices. on
silfes meegsybbe.
23. JEre (space) tide f>a waes westseaxena (5eod (t in west sma^
tmd! partly belovj line). kyninge.
24. on (p. 136) fengon bodode him (after him 6 letters erased).
se bysceop.
25. com on brytene gehet h . e (sic, 1 letter erased).
14. gyta otS (Sis ungebrosnade. brohte hi.
15. on ]>& cynelican burhg. nemne]} bebbanburh 7 (Saer on see
petres cyricean on sylfrene.
16. arwyr (Slice gehealden. swylce.
17. |?ysses. geornesse. msegj^e norf>anhymbra.
18. ])sl pe otS (Sset. betwih. (30a) 7 ungesybbe.
e d
19. on ane. 7 on an. geteah 7 gef>w8er,de. oswal, .
20. 8eJ>elan.
2 1 . wyrf>e $ te. sepele. sefestnesse.
22. of his sylfes maegsybbe.
23. J>a. cynigelse hiora.
24. onfeng. bisceop.
25. com on.
Ca. 14. gyta otSols ungebrosnad wuna(S hine raon brohte on.
15. cynelican burh. bebbanburh 7 'Sser on see petres cyricean
on sylfrene.
16. arwur (Slice gehaldene. swylce.
twa
17. fysses. geornesse }>a , . norcSanhymbra dere 7 beornice
on ane sibbe 7 on an folc geteah 7 gej?wserede o"S (Saet hi
betwih hi ungej>waere 7 ungesibbe waeron waes he.
20. sweoster sunu waes j>.
21. f te swa aef>ele. aefestnysse.
22. sylfes.
23. (Saere tide westseaxna. cynigelse.
24. onfeng. hi 7 laerde (p. 59). birinus.
25. tSaes. com on breotene.
VARIOUS READINGS. PAGES l66-l68. 171
Page 166. 26. f. on. fyrstan. angelcynnes <5ser.
B.
27. lareow ser ne com pe pe,s — sedssewe (sic). halegan. (5a.
28. hadigean to bysceope. to brytene.
29. tip on westseaxum (t as line 23). he j^ser hsetSene. (5uhte.
30. betere f. bodode.
3 1 . on brytene. sceolde. 7. f>a.
32. done (e later). gecyrde 7 hine.
O. 26. f. on J>am fy,restan. angelcynnes.
27. usenig lareow eer co.
29. upp on westsexsum 7 hi J^ser hsef>ene. J?uhte. betere
Ipsdt he peer.
31. fyr. sceolde 7 he J?a.
32. gecyrde.
Ca. 26. hi ]>. on J?a feorraestan daelu angelcynnes,
27. naenig lareow ser co. seed. t5a.
28. b. Sa.
29. upp on. hi. liEeftene.
30. hi nyttre (y out ofu). betere f.
31. on. sceolde 7.
32. gecyrde.
Page 168. 1. cristnode. fullwihtes bafte.
B. 2. (5eode wesseaxu. gelamp. in (5a sylfan tid pe mon
g
©one kyning fullode f (5aer. se sigefsesta 7 se hal,esta
( perhaj)S original).
C. ia begins 3. J>8er wses se complete from 5. baefte.
O. 1. sefter. fullwihte bsefe. af>wogh.
2. gelamp on pa. syl fan (sic ; 1st 4 letters on eras.).
3. cyninc fullade }?a }?aer. sigefaestesta.
Ca. 1. fulluhtbae'Se a}?wogh.
2. westseaxum hit gelamp on pa sylfan tid pe.
3. fullade $ Saer. sigefaestesta.
172 VARIOUS READINGS. PAGE l68.
Page 168. 4. norShimbra cyning Oswald haefde his.
B, 5. beweddod. he his 7 nam. fullwihtes bsefe.
6. bysceopes handa. penunge.
cyningas
7. f>a. geafon begen )m bysceopas (hardly original) eardung-
stowe 7 bysceopsetl on dorce ceastre 7 he J?eer on god gelyfde.
9. halgode. arfsestu. manig.
n
10. driht,e, ferde 7 on <5eere ylcan (11 1st hand). Then beginning
over ferde and between lines gelaerde 7 swa to heofenu 7.
(This is same hand as cyningas in line 7.)
1 1 . 7 33ft aefter manigu.
12. se bysceophet. lichaman upp adon 7 lseddan to (p. 137).
J>a. geafon J>sem
bisp.
4.
Oswald.
5-
Ond set.
6.
8.
bisceopes handa. ]?enunge.
bisceope begen Jm cyningas.
bisceopsetl on dorceceastre.
cyricean. gehalgode. Ond.
10.
11.
12.
gecyrde.
Ond in.
bisceop het.
geendede.
aefter monigum.
up adon.
4. norpanhymbra oswold 7 weard (7 on eras., not 1st hand ; e out
of ae by eras.) haefde.
5. hi 7 nam set. baej^e 7 . aet (1 eras.).
6. )?§s (s on eras.) bysceopes handa. god (30^) suna.
7. pa. geafon )?am bisceope begen pa cyningas.
8. bisceopsetl on dorc . . ceastre (dorc at end of line with two
lifde
erased, 2nd was t). 7. bisceop gode, .
9. cyricean.
10. gecyrde 7.
11. ylcan. bebyriged. 7. aefter monigu.
12. bisceop het his lichaman up adon 7 laedan.
Ca. 4. 7 weard 7 haefde. hi.
5. tSa. hi 7 aet fulluhtbae'Se nam aet pass b handa.
6. tSegnunge hi.
7. (5a sealdon hi 7 geafon Jm b begen tSa cyningas.
8. biscopsetl on dorceceastre 7. t>.
9. cyricean. halgode.
10. gecyrde 7. geendode.
11. ylcan. bebyriged wees 7.
12. monigu gearu. b het. ilpadon 7 laedon.
VARIOUS READINGS. PAGE l6c8. 173
Page 168. 13. wintceastre ]mra eadigra apostola petrus 7 paulus 7 sett is.
B. 15. eefter (Sissnm. cynegels.
16. cenwalh. to rice. f.
17. pam. gerynum. 7. sefter medmiclu.
18. mihte. forlet hi (5a 7 nam him o(5er wif (no more).
20. him fyrmde 7 here on. bensenule ])n.
21. anna nenned mid J?am.
22. tSreo gear. <5aer ongeat 7 onfang. so(5faestnesse.
13. wintanceastre. ciricean J?sera.
15. sefter. se cyning cynegils. Ond.
16. fengg (2 2nd g dubious). Ins. £.
17. setter. (5bps.
18. aan.
19. sweostor (5a. wife. nam.
20. wif (5a. fyrd 7 here on. benam J)a.
21. Sone.
22. gear. wreccea. ongeat Ond onfeng soSfsestnesse.
tan
13. win,ceastre 7 on cyricean psere (1st hand).
14. arwurSlice.
15. sefter fyssum. se cyning cynigels.
his
16. cenwalh. to , rice. f.
17. )?am. 7. sefter.
18. J?a . miht (1 eras.). eorj^lican, an pendan sweostor.
19. wife. nam. oJ?er wif.
20. fyrd 7 here on. benam J?a.
n
21. to. ana. mid Jxme.
o
22. };re5gear. onget and onfeng (t a on eras, a out of o, don
m margin) so&faestnesse geleafan 7 gefulwad. for)x>n.
(Se he.
Ca. 13- wintaceastre 7 on cyricean J^sere.
14. arwui "Slice.
15. J?yssum (5a. se cyning cynigels.
16. cenwalh. wi(Ssoc f.
17. J>a. 7 sona. medmiclu.
18. miht forleas. he eac pendan sweoster.
19. hi. broht 7 nam hi.
20. wif (5a teah hine penda fyrde 7 here on. benam.
21. ]?a gewat. mid J)one.
22. gear. wraecca. andgyt onfeng sojrfaestnesse geleafan
7 gefullad.
174 VARIOUS READINGS. PAGE 1 68.
Page 168
•23-
gefullad. forSam. he mid wees waes gdd wsepned
B.
mann 7 godes cynnes 7 haliges 7 gesseliges.
25.
eft hersefter.
26.
mid (Si he (5a cenwalh eft on. geset. com on wesseaxe.
27.
bysceop of hibernia. ealande. nama. egelbyrht.
29.
gewrita. on hibernia. ealande.
3°-
7 he Sa. fain.
31-
lserde Sa se cyning his lare 7 his geornfulnesse.
32.
J?a bsed. f he wunode on. biscpas lserde 7 he him
sealde arlic setl 7 geseadlic his bysceophades 7 he Sa his benu.
23. forj^on (Se. wreccea.
24. Ond godes. haliges 7 gesselig.
25. eft. ia 6^(/s heraeft, ib begins 26 Sa cenwealh eft and is
conifrtete from 27 Scotta.
2 7 . sum bisceop of hiber . . a.
29. hibernia. wunigende.
30. Ond. Ond.
31. (Sa he. geornfulnesse.
32. Seode. hira bisceop.
33. Ond. bisceopsetl. Ond.
O. 24. waepnedman 7 godes. haliges 7 gesseliges.
25. eft hersefter ongytan magan.
26. J?y he j?a cenwalh eft. (.3ia) <$a com on-
ea
27. bisceop of hibernia. ,knde fees nama.
29. gewrita. on hibernia. ealande.
30. 7 he f>a willsumlice. to J?a (cyninge in margin ; then all
to se between the lines ; 1st hand).
31. geornfulnesse.
ba he
32. geseah , baed , hine {not 1st hand). wunade on. bisceop.
33. bisceopsetl. 7.
Ca. 23. Se. wrsecca.
24. waepnedman 7 gddes. haliges 7 gesseliges.
25. eft. ongytan.
26. f»y he Sa cenwalh eft. Sa. on.
27. B. hibernia. nama.
28. (p. 60) ac for leornunga.
29. gewrita. mycelre. on hybernia. wunigende 7.
30. Sa. J?a.
31. Sa he Sa. geornfulnysse.
32. geseah J>a. J he wunede on his Seode. b.
33. hi. bisceopsetl. 7.
VARIOUS READINGS. PAGES 168-170. 175
Page 168.34. manigegear. ylcan (5eode on bysceoplicu (p. 138) anwealde.
B. 35- f3- nystan. westseaxna reorde cu(5e (t in west at
end of line 1st hand 1).
C. 34. benum. gear. Seode. Ond bisceoplicii.
35. Se.
O. 34. benum gejmfade. gear. ylcan. bisceoplicum.
35. onwalde. nyhstan. se f»e.
Ca. 34- gear. ylcan.
35. onwalde. nyhstan.
Page 170. 1. aj^roten. aspeon him "5a on wesseaxe oj^erne bysceop se
B. wses wine haten 7 se his gereord cucSe.
3. on. rice. 7 he (5a. on •!!• scira westseaxena
(t in pale ink).
4. 7 j)am. sealde bysceopsetl on wintceastre.
5. gegelbyrht. gebolgen for (5am.
C. 1. an. gesprece. Aspeon (5a.
2. o£>erne bisceop. Ond.
3. bisceopscire.
4. Ond tSaem. bisceopsetl.
5. wintanceastre $a. forj^on (n partly gone at end of line ;
no more on line). ]>e deest C. S. {after forjxm) . cyninge
(sic) ; begins line.
1. an. aproten ellreordre (2nd r on eras.). gesprsece
(a of se erased). aspeon }?a on.
2. oj^erne bisceop se Ipe. culpe.
3. se wass on. gehalgad 7 he (5a. to daelde on twa
bisceopscire.
tan
4. westsexna meegj^e 7 J>am. bisceopsetl on win,ceastre.
5. (5a wass segelbyrht swi(5e • bolgen (a erased) forf»on J?e se.
Ca. 1. an. afroten. aellreordre gespraece aspeon t5a on.
2. b.
3. he wass on. 7 he t5a. on.
4. 7 }?a. biscopsetl on wintanceastre t5a.
5. aegelbyrht swy(5e. forSon ]>e se.
176 VARIOUS READINGS. PAGE 170.
Page 170. 6. butan. ©a. brytene 7 hwearf (dot over f which is not
B. original). on.
7. on. rice 7 he J)8er onfeng.
biscopdo
8. ceastre, (2>ale). ftser eald. full.
9. pa. manegum. setter, aweggewitennesse.
10. brytene f te. adrifen fram f>am ylcan (a at end of
line).
11. bysceopscire. myrcna cyninge.
12. 7. feo. f bysceopsetl on.
13. bysceop. 7. wesseaxena.
6. butan. gedyde. (5a. Ond.
7. agen. Ond he j?ser onfeng.
8. bisceopsciie pari . siace (1 eras.). eald.
9. naht monegum gearum.
10. of. f te. fro.
11. of his bisceopsetle • ©a.
12. feo g bohte (end of ib).
6. butan. gedyde gewat (at on eras.). of brytone. on.
7. on. 7 he peer.
8. bisceopscire. aid , godra. full.
9. gearum. 8efter his onweggewitenesse.
10. f. (3lb) fram J?am ylcan.
1
11. bisceopsetle (see on eras.; b ow£ ofm) Sa. wu,fhere myrcna
cyninge.
,setl on lundenceastre 7 his bisceop
12. 7 mid feo. biscop^wses (not 1st hand).
13. o)? his d . aga (1 eras. ; first a touched u]) at top). 7 swa
waestseaxna msegcS.
Ca. 6. butan. gedyde gewat. breotene 7 hwsearf. on.
7. on. 7 he J?aer.
8. biscopscire. full.
9. seft. monegu.
10. breotene f. fra pa ylcan.
11. B setle tSa gewat. wulfe re myrcna.
12. cyninge 7 mid feo. hi f biscopsetl set.
13. b. 7.
VARIOUS READINGS. PAGE 170. 177
Page 170. 14. wseron butan bysceope.
B. r5- pse^e tide $a. swylce.
16. (5eode. ]?am hefegestu wanengu. rices. fram.
17. pa com. nyhtan. ]>te.
18. ser. getrywlesnes. 7 seft f»a cristes.
19. ongeat f he hsefde (r^ wanting).
20. f te. butan bysceope 7 f .
21. setgsedere. (p. 139) fultume. wseron.
22. serendgewrit on. segelbyrhte pam bysceope.
23. bsed hine f he eft. J>am.
24. bysceopsetle. fteode. •£. mihte.
C. S. 17. to gemynde.
O. 14. butan bisceope psere J>eode (omitted words written above; variants
sylfan ; swylce ; same hand as in line 12).
16. hefigestum. rices. fram.
ne
17. geswenced. com. nyhstan. f hi,ser.
18. getreowleasnes of. 7.
19. ongeat f te.
20. on . w,o . h (erasures, 1 before, 1 after, 1 above wo, probably p
e ; r). J?set seo. butan bisceope. f hi aetgsedere
2 1 . godcumdan (m with last stroke partly erased). fultume.
for]?on.
n
22. serenddraca on. to aefelbryhte J>am bysceope and (a on eras.).
23. hi . ne (e eras.). he eft. J>am biscopsetle.
he
24. ladade. f he ne mihte.
Ca. 14. mycelre. butan B.
15. sylfan. Sa. swylce.
16. Seode. pa hefigstu wonungu. rices. fra.
17. feondu geswenced. com hi set nyhstan on gemynde f.
18. getreowleasnys. adraf 7.
19. ongeat f te.
20. on tSweorh geddn f . butan biscope 7 f hi setgsedere.
21. fultume.
22. serenddracan on. segelbyrhte pam B.
23. eadmodre. bsed f he eft. pa b setl.
24. fteode Sa. cw f. mihte.
N
178 VARIOUS READINGS. PAGE 170.
Page 170. 25. forSam. onfangen. agenre tide ceastre bysceopscire
B, 7 hwse)?ere.
26. geornlicum out of original geornucum (?). •]>. fultum.
27. 7. onsende. deuterium.
28. 7 cwae'S f . <5one mihte. bysceope gehalgian.
29. wiste. geearrmnge 7 he.
30. fra )mm. fram )?am leodum eallum arweorolice
onfangen 7.
31. (Seodoru. tSe. arcebysceop cantwara cyricean 7 fsere
burge 7.
32. bysceope. 7 he.
33. on (Seere ylcan. 7. sefter ealles sinoJ>es.
C. S. 29. ond his.
25. for)?on. he onfangen (he out of hi ; a om< 0/0 ; to e on eras).
cestre bisceopscire 7 hwsef>ere.
26. benu f. fultum.
27. sohte 7 he him fultum sohte (last 5 words struck through).
7 he him onsende to letutherium (1st t partly erased).
msessepriost.
28. cw f. mihte. hi to" (all four on eras., not 1st hand).
gehadian.
29. wiste on his (n and is on eras., hand as in 1. 28). geear-
nungnu 7.
30. fram J>am. 7 fram eallum J?am leodum arwyrt51ice onfangen
(a, e on eras.).
31. 7 <5a bsedan. sercebisceop (a in ser erased). contwara
burge cyricean f he (32a).
e
32. t<5 biscope gehalgod, 7 he.
33. on f>sere ylcan cestre 7. sefter ealles sinofes.
Ca. 25. onfangen. B scire.
26. 7 hwaecSere. geornlicu benu -p. hi fultum.
27. 7 he hi onsende to leutherium (;;. 61).
28. cw f. mihte. hi to b gehadian.
29. wiste. geearnungu 7.
30. fram Sam. fra eallu "Sam leodii arwurSlice onfangen.
31. 7. theodoru pe (5a. arcet cantwareburhge cyricean -J.
32. t). 7.
33. on. ylcan. 7. ealles sinoft'es.
VARIOUS READINGS. PAGE 172. 179
Page 172. 1. gear. bysceophacl. raiclum. rihte wesseaxena.
B. 3. A space. fram.
4. menniscnysse f ealbald cantwara cyning of Syssum life gewat
7 eorcenbyrht.
5. rice. f sec5elice geheold 7 rihte styrde XXIHL wintra.
6. mono'S <5ges cyning.
7. angelcyninga on eallum his (p. 140). het.
8. 7 swylce. f.
9. faesten aer eastrum be.
10. aercongote. fame. j>.
1 1. sefelum aldre • wees seo faemne gode f>eowiende on J>am.
12. on franclande. fram.
1. dome (last stroke of m on original e, which is erased). gear.
bysceophad. rihte (i out of e).
2. westsexsena feode.
, 7 f eowertig wintra
3. tSa. wintra, fram.
e
4. f . cantwara. forSferd, (forS on eras.) of ftyssii (u on
y
eras.) li . fe (eras. 0/1)7 ercenberht. a?J>ellice. st . rde
(e erased). (5es.
7. angelcyninga on. het deofolgyl (sic).
o
8. 7 swilce. fe,wertiglice faesten healden beon aer. . eastrum
(2 eras.) be witeraedaene (Zas£ ae into e % eras.).
10. ercengote wees mycelre. f.
11. ae))elum ealdre (1st e added in margin) ge . ras (1 eras.). hio
sio. J?eowiaende (a o/ae erased). on jmm.
12. fe (e o^tf 0/0) on franclande. fram J>aere sefelan.
Ca. 1. gear. B had. mycele gehrece. rihte.
3. Sa. fra.
4. menniscnysse j?. cantwara cyning forSferde 7 ercenberht.
5. f aecSellice.
6. styrde XXIIII. $es.
7. angelcyninga on eallu. rice het deofollgyld.
8. 7 swylce. ealdorlicnysse. J>.
9. healdon aer eastrum be witehraedenne ftaes.
10. ercengote. mycelra maegna faemne. f eac swa ae)?elu.
11. geras. on )?a.
12. on franclande. fra faere abbadissan.
N 2
180 VARIOUS READINGS. PAGE 1 7 2.
Page 172. 13. on. <5e. is imbrige ac on ]?a tid J>a gyt nseran na
B. manige of brytene for inntingan munuclifes gewunedon secan
fracena mynster.
16. swylce eac kyningas.
17. menn. dohtora (dot). J>yder to lare 7 to gef>ydenne Sam.
18. 7. on fyssum inynstru. onbriige.
19. on caale 7 on andelegii. betwyx J>am. seftry)}. wifes.
20. gecyndelic.
2 1 . sej^elbryhtes (s partly effaced). seghwsej^er wses heora elSeodig.
hw8ej>ere.
22. beora geearnungu f hi buta. abbudessan on briige.
23. tSass ylcan. dohtor f>a ercengotan be (5aere (res£ wanting).
C. S. r5- of Saere breotone.
13. abbudissan. on. on brige.
14. on J>a tid pa, gyt (ow eras.). getimbrade on angelf>eode 7
forf>an monige of psere breotone.
s
16. gewunadon secean francna myn,ter. swilce.
17. to. }?am.
18.7 swijmst on ]?yssum mynstrum on brige 7 on cale 7 on andelegii.
19. (32k) betwih. ssej^ryf). wifes.
21. aej^elburh aBghwseper hiora. el&eodig. hwsef>ere for hiora.
t
22. geearnuncge. gefmngon (0 out of e) *f hi bua (u on eras.).
b
a,buddissan.
23. on briige Jmm. Sees.
s
24. sexburh. asrconberhte, wif cantwara. hio.
25. ercongotan. £>gere.
Ca. 13. fafa. on "Sere. on brige.
14. on. gyt. monige mynstra getimbrsede on angel (Seode forSon.
15. monige of breotone.
16. gewunedon secan francna mynstro. swylce.
17. }>&.
18. 7 swytSost on ]?yssu. on brige 7 on cale 7 on.
19. betwyh J?a. wifes.
21. aej^elburh. selcSeodig. hwaeSere.
22. f hi buta.
23. on briige (Sam. ("fees ylcan cyninges yldre dohter sexburh.
24. sercenberhtes wif canwara. haefdon hi.
25. Sa. gehaten be £>aere.
VARIOUS READINGS. PAGES 1 7 %- 1 J 4. 181
Page 172. 26. Jrysse. manig.
B. 2 7. manig. fra |)am bigengu.
28. oJ> (Sysne andweardan dseg. Ac we sculon nu.
29. hwaethwego. hyre for (Sfore (|9. 141) secgean. -jjliefonlice.
30. 7 (5a Jam. nealaecte hyre gecigdnesse.
31. Syssum. ongann. ymbgangan. lius (Saes.
C. S. 3°- gecennesse.
26. J>ysse faanan. gehalgadre.
27. tacon. fram f>am.
11
28. gewu,ia(5. Sisne 7 weardan dseg saed.
29. hyre. anre secggean hu hio f .
on ge
30. geshote ond (d out ofo) pe, fam. nealaecte hyre gecy., dnesse
(n eras.). )?yssum. ongan. ymbgangan f>a hus faes
mynstres.
Ca. 26. Sisse. gehalgadre monige. maegna.
27. tacon. fra J?am bigengu.
28. Sisne andweardan. gesaede. we sceolan nu.
29. f.
30. (p. 62), gesohteon f>am daege pe genealaehte hyra gecygednesse.
3 1 . J>yssum life (5a ongan. ymbgan. hus f>aes mynstres.
Page 174. 1. J»eowena. }?ara (5e gelyfedre yldo otSSe on gecorennesse.
B. 2. J?eawa maran 7 braedran.
3. 7 heo. hyra gebedraedenne waes biddende 7.
C. S. 1 • geleofe.
3. gebeda.
tea
i. faera (a 0/33 erased). j?eowena 7 swi(5ust para, pe gely *, re
(1 eras.) yldo. otSSe on gecorenesse heora J?eawa (a f>eaw
not 1st hand) maran 7 beteran.
o ne
3. 7 hi . (1 eras.) ealle eacSmodlice he,ra gebedraeden, (raeden on
eras.) baed. hym.
Ca. 1. tSeowna 7 swy(5ost J>ara tSe gelyfedre yldo.
2. o(5Se on gecorenesse. j^eawa maran 7 beteran.
3. 7 hi ealle eadmodlice heora gebedraeddenne baed. hym cydde.
182 VARIOUS READINGS. PAGE 1 74.
Page 174. 4. ssede f . geleornod hsefde onwrigenesse hyre endedseges.
B< 5. hyre forcSfore f. ssede. f.
6. onwrigenes tSyllic. 7 cweeS f. gesawe.
7. hwitra manna on f ylce. hingangan 7 f.
8. heo fraegn hi hwset hi sohton. hi woldon J>ser.
9. (5a andswaredon hi. f hi. "Sam. }?yder.
10. f hi sceoldon f gyldene. geniman f te oyder.
1 1 . of cantwara msegcSe com. on Ssere sylfan nyhte J>am ytemestan.
12. f is f hit. ongann 7 heo. Systro J>yses andweardan.
13. oferstah. )?am upplican leohte becom heofona.
14. 7 monige.
i
15. J>e on oJ>rum husum weeron ssedon f h swutollice gesawon 7
gehyrdon engla sang 7 eac sweg gehyrdon micelre msenigeo.
O. 4- saede f . geleornad haefde on onwrignesse f hyre endedsege
(ad originally a<5).
a
5. hyre. ne,h. ssede hio. ■$ te.
lie
6. onwrignes f>ys (J?ys ow eras.). f hio gesawe.
7. (33a) manna 7 fsegera on f ylce. ingangan 7 •£.
8. hio J>a hi frune. hi sohtan. hi J?8er woldan.
on Jxm
9. j)a 7 swarod, hi (eras, under on). f hi. . J»ider (1 eras.).
e
10. ^ hi sceoldan f gyld,ne. geniman. J?ider.
11. com. on J>sere sylfan niht fam ytemestan.
o
12. f. ongan f hi,. )?ystro Sysses 7 weardan.
13. oferstagh. f>am upplican. ferde.
14. 7. broj^ra.
15. on of>ru husum. saedon f hi sweotolice. sang gehyrdon ge
eac sweg ^ gehyrdon (g. g. e. s. added in margin, followed
by curve). swa (once). menigio on f .
Ca. 4. f . geleornod hsefde onwrihgennysse ]>. endedseg.
5. ssede heo him f . (1 eras.).
6. onwrihgnes. cw f . gesawe.
7. manna 7 fsegera on f ylce. ingangan 7 -p.
8. (5a hi frune. hi sohton oSSe. hi }>ser woldon.
. 9. tSa 7 swaredon hi. f hi. Son older.
10. f hi sceoldon ^ gyldene. hi geniman f te (5ider.
1 1 . com Sa. on. sylfan niht J?a ytemsestan.
12. •}> is t5a. ongan f. (5a (5ystre (5ysses 7 weardan.
13. oferstah. J>a upplican. ferde.
14. 7.
15. oe on otSru husu. ssedon f hi. sang gehyrdon swegende
swa mycelre menigeo on f.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 74. 183
Page 174. 16. f.
B. 17. gangan 7 hi.
18. f. J?a gesawon hi. fyder (^;. 142) cuman.
19. f. halegan saule fram 'Sam bendu. lichaman onlysde.
20. pa,m.
21. Eac hi icton to. saedon of>re. <5a J)e godcundlice aetywed.
22. on J>am ylcan. nu. lange. secanne.
23. lichama. arweortSan. 7 (Ssere.
24. on. stephanus cyrcan on (Sses aerestan martires 7 Sees
25. pa, (Suhte. gebroSrum. <5riddan. Se
26. J hi woldon. (5e.
27. hearan 7 gesylicor asettan on (See re stowe.
O. 17. gangan 7 hi sona arisan. eodan.
18. f. gesawon hi mycel.
d
19. f. saule fram J?am ben,um.
lican
20. onlysde 7 to J>am ecum geleafan. heofon, eoles (eol on
eras, of four).
21. aetycton hi. saedon oJ>ero wundero. J?a pe godcundlic .
(e erased) aetywed..
22. on J>am ylcan. pa, pe nu to lang. secgeanne.
23. Sa. bebyriged. lichama paere arwyrjmn.
24. on. cyricean. eadigan martyres.
25. broJ?ru. hio.
26. bebyriged wees woldon. byrigen (33b).
27. heaor. on J>aere on faere (1st struck through) ylcan
stowe.
Ca. 17. gangan 7 hi. ut eodan.
18. f. Sa gesawon hi mycell.
19. f. saule fra, J>a bendu "Saes.
20. onlysde. £>a ecu gefean.
31. 7 aetycton hi. saedon oSre wundru. godcundlic
aetywede.
22. on pa, ylcan. lang.
23. tSa waes bebyriged. arwurSan.
24. on. cyricean. Sacs eadigan martyres.
25. J?a gebrooYii. (Sriddan. t5e.
26. bebyriged. f hi woldon oone. Se. byrigen.
herre
27. heaor. on. ylcan stowe.
184 VARIOUS READINGS. PAGES 1 74-I j6.
Page 174.28. J)a hi hine aweg dydan (5a com.
B. 29. swetnesse. f> te. (Sam hiwum,
30. Se. man hordern ontende pe balsamu on wsere 7 Sa
deorvvyr}?estan.
31. pa, swetestan. Se on.
33. swylce. hyre. sej^elbyrhte.
C. S. 28. hine Sa. (5a com deest.
31. Sara (5e.
O. 28. hi hine ]?a onweg adydon pa, com. byrigenne.
29. mycel swetnesse stencg f . J?a hiwum (w ow eras.).
30. setstodan. mon heddern ontinde pa baldsami 7 f>sere
deorwyrj^estse na.
31. swettestena (test ow eras.). on (out of om).
33. swylce. hyre modri . e (1 eras.) sej^elburh (u and h on eras.)
leofe (last e cm eras.) be fsere (f>8e ow£ o/we).
Ca. 28. <Sa hi hine onwseg adydon. com. byrigenne. mycel
swetnysse stencg f eallu pa hiwii.
d
30. Se. heddern. j?a bal,sami.
31. j?sera deorwurtSestena. swetestena pe on.
33. swylce eac hyre moddrige. setSelburh.
Page 170. 1 . yr ssedon f wundor hyre ecre clsennesse. on.
B. 2. hyre lichaman. hyre. mare.
3. sefter hyre deaj>e gecyj>ed pa heo. (Sa ongann.
4. hyre. cyrican timbrian mare eallre.
5. on. wilnode f hyre lichama.
O. 1. ssedon f>set wuldur. clsennesse 7 meegtShades on mycelre
(g in msegtS afterthought).
2. lichaman. ma sefter hyre. hio abbuddysse (sic). onganhio.
i ra
4. hyre. cyricean timbran. on are. halig,.
5. hio. f hyre lichama bebyriged.
Ca. 1. ssedon f wunder. clsennysse. on mycelre.
2. forhaefdnysse. nia.
3. deafte (p. 63). abbudesse. ongan.
haligra
4. cyrican getimbrian on are. ,apostola.
5. f. bebyriged.
VAltlOUS HEADINGS. PAGE 1 76. 185
Page 176. 6. eac fa f. cyrican (p. 143) healf.
Ba 7. on (Ssere stowe.
8. wilnode.
9. sefter hyre dea]?e jp (5a gebroj^or ocSerre. swiSor gimdon.
10. J?ysse circan getimbru forleton. J>a Sa seofon gefylled.
n. gesohton hi. for ungemetnesse.
12. f te hi. forleton. (Sysse cyrican.
13. abbudessan ban. adon. otSre.
14. cyrcan. wses 7 gehalgod hi gesettan 7 hi Sa.
15. hyre. 7 hyre licharaan.
16. 7. fram.
17. liclicre gewillnunge. ungewemmed 7 hi Sa.
18. lichaman a)?wogon. otSrum. gegiredon.
1
6. f . cyricean. heaf wses geworht.
7. hio mid deaj^e. ser hio. on (o on eras.).
8. sylfan. cyricean. bebyriged wses <5a.
o
9. sefter hyre deafe. brof>or oferra we,rca switSor gymdon
(y on eras.).
10. J>ysse cyricean getimbro forleton. final gear . (e eras.).
ron
11. gefylled was, (remains ofs). hi. unmsetnesse.
12. hi. f>ysse cyricean (3 4a).
ban
13. abbuddyssan, upp adydao.
14. gehalgad. 7 hi.
t
15. hyre byrigenne 7 hire lichaman gemet,on.
16. 7. hio. fram.
17. licumlicre willunge. unwemme wses (wses partly erased).
7 hi.
18. lichaman aSwogan. ofre.
Ca. 6. cyricean hwsethwugu. gworht wses.
7. geendigan. on.
8. sylfan. cyricean. wilnode bebyriged.
9. j> tSa bro<Sor ofra. swytSor gymdon.
10. J»ysse cyrican getimbru forlsetan VII gear <Sa <5a. ' gear,
11. gefyllede. hi. unmaetnysse.
12. ^ hi eallunga forlseten. fysse cyricean.
13. ban. adydon. o?Sre cyrican.
14. getimbrod. 7 hi Sa.
15. byrigenne 7.
16. 7. fra.
17. licumlicre willnunge. ungewemme wses 7 hi Sa.
18. aSwogon.
186 VARIOUS READINGS. PAGE 1 76.
Page 176. 19. on cyrican. eadegan martyres sc£ stephanes.
B. 20. tid is J?a3re. on.
21. weorcSad py nemned. nonarum iuliarum . Hsefde (H large,
no break).
22. cristena. nortShymbra rice nygan gear togeteledu.
23. arleasnes brytta.
24. onwegacyrnes fram. angelcyninga.
25. onscunegedlic wees swa we. ssedon. J>issa.
26. sloh man. wses ]> hefig (p. 144). 7 micel.
27. fram Sam ylcan haefjenan kyninge. bsefenan.
28. myrcna fra J?am. foregenga eadwine ofslagen. on.
29. cSe. meeresfeld. licumlicre.
30. -XXXVII. sloh.
C. S. 29. maserfeld hsefde he oswald.
O. 19- cyricean. martyres. stephanes f>sere abbuddissan.
20. gemynddaeg . (eras, of 1). <5as. on f>3ere stowe on miclu.
weorSad. pf. iuliarii.
22. oswald se cristenesta. nygan.
23. rice. arleasnes .. (2 erased).
24. cyningges (a of se erased). onwegacernes fram. angel-
. ga .
cynin, (in on eras.).
25. ear (omit). ssedon pa se ryne (on eras.) }>issa.
26. slogh mon oswald wses. 7 micel (7 out on margin).
27. fram J?am ylcan hsej>enan. hsej>enan.
28. myrcna fram Jmm. ofslegen. on.
29. nemned is. osw . aid (e erased) licumlicre.
30. (5ritig. slogh.
31. monies.
Ca. 19. gesettan in cyricean. martyres. stephanses.
20. abbudissan. tid on. stowe on miclu.
21. weorcSeod. is nemned.
22. cristenesta. rice togeteledu nigon gear <5y geare.
' 23. arleasnes.
24. onwegacerrednes fra. angelcyninga.
25. onscunigendlic. ssedon. Sissa.
26. sloh. 7 W33S. gefeoht micel.
27. fra J>a ylcan heetSenan. hseSenan.
28. myrcna fra J>a. on.
29. tSe. 7 oswald hsefde liculicre.
30. XXXVII. slogh.
31. augustus.
VARIOUS READINGS. PAGE I 78. 187
Page 178. I. hwylc <5aes. geleafan. wilsumnes on god.
B. 2. f . deaj>e msegena wundrum mid waes geciged forJ>on on
Ssere.
3. leodu campade. fram f>am haeSenu.
4. J?isne andweardan daeg 7 j^aer.
5. manna 7 nytena maersode waeron. J?anon gelamp f te.
6. (5a sylfan. lichama. gefeoll manige menu nimende.
7. on waet. mannum.
8. nytenu. sona him wel. 7 f menn gelomlice.
9. f hi "5a moldan. f .
10. f te. waepnedman man mihte.
11. sweoran on gestandan ne f to. j^eah on tfoere.
12. deaf>es. untrume onfenge. mid J>y he.
1 3. untrumu 7 (Searfum arede.
C. S. 12. se symble.
fa
O. 1. hwilc. cynincges gelea, . wilsumnes (34b) on.
2. j) aefter. deaj?e. gecyj?ed forjxm.
3. on. ej>le. compade 7 fram f>am hae)?enum.
4. (Sysne andweardan daeg . (e erased).
5. manna. maersode syndon Sanon gelamp f.
6. sylfan. lichama gefeoll. nymende.
7- on. sealdan. untrumum (u and first stroke of m on
eras.). mannum.
8. wel wees 7 f . me . n (eras, of a and g) to (Son.
9. styccemselum f>aet hi J>a moldan noman. (5aet.
10. J?aet. oS.
11. swiran onstandan. f swiSe to wundrianne is ]?eah on.
r
12. deaf»es. symble mid )?y he lyfde untrumu 7 J>ea,fum arede.
an
13. aelmess, . hiora.
Ca. i. 7 hwylc. wilsumnys on god.
2. f. wundru.
3. on. leodu. compode 7 fra, J>a haetSenu.
4. Sisne 7 weardan. f .
5. manna. maersode syndon Sanon gelamp f .
6. tSa sylfan. gefeoll. nymende.
7. on waet. sealdan. untruman mannu.
8. neatu. hi. wel. 7 •)?.
9. (p. 64) styccemaelu £ hi Sa moldan nomon. Saet Sser.
10. f.
11. swiran onstandan. f. wundrianne is J^eah on.
12. onfenge J>e symble mid j?y he lyfde untrumu 7 Searfu arede.
188 VARIOUS READINGS. PAGE 1 78.
Page 178.14. 7 moni. earan.
B. 15- ssegde f inn (Saere stowe genumene (rest wanting).
16. Ac us nu genihtsumacS f we on god gelyfan (p. 145). fa gelamp
nowiht.
18. f te. setter, mann rad.
19. (Ssere. fa ongann. ssemniga. gestandan.
20. 7 him fam. Sam. ut eode. f.
21. sar. miclode 0$ f hit on eorfan. &a lyhte.
22. eoredmann 7 fsene bridel of. fsere. hwsenne.
23. bet wsere oftoe. dead. <5a. lange.
24. hefigu sare swySe geswenced. on. wisan hit wann 7
wand 7 frseste "5a ssemninga becom.
25. on tSa. se goda.
26. ofslagen. $a ylding $ te f set sar gefylled wearS.
C. S. 14. f (a/^er earon/or Se).
20. 7 Sa fam.
O. 14- hiora sare 7 monig wundur. wseron ssede f on.
15. gelumpan (a out qfe) ge be. fe on.
1 6. us nu genihtsuma'S f . twa . (w <m eras., after a eras.) o&Se
o>eo gehyran.
18. fa gelamp naht mycelre. sefter. feet su mon.
gan
19. Sa on,, werigean 7 gestandan.
20. heafud. eorfan. fam of fam.
21. sar. oSSset. eorfan.
22. eorodman. ofateah (35a). bad.
e
23. ocScSe. dead (1st d out of I) forlet, tSa. lange.
24. sare switSe geswenced. on missen.lice (1 eras.).
25. semninga becom. on. se gemyn . geda (eras, of o).
26. ofslagen. yldincg fette f sar.
Ca. 14. 7. wseron ssede fe on.
15. be moldan. on.
16. us nu genihtsumacS ■)>. twa oSSe.
17. gehyran.
18. hit gelamp neaht. slsege f. mon rad.
19. ongan. werian 7 gestandan.
20. 7 f fam of fam. f.
21. sar. o<5(Sset. reas.
22. eorodman 7 £ gebsetel. abad.
23. bett. oSSe. dead. Sa. lange.
24. sare. geswenced 7 on missenlice.
25. Sa semninga becom. on Sa. gemyngeda.
26. ofslagen. Sa ylding $ te f sar.
VARIOUS READINGS. PAGES 178-180. 189
Page 178. 27. 7 f hit blann fram fam. styrenessu. lima 7 fam.
B. 28. gewunelicam. horsa hit ascede sefter. 7 ongan wealewian.
29. gedwseSere sidan. aras.
30. ongan. J>.
31. t5a he saemninga se mann f. fa ongan he mid scearpre
geleafnesse on cSsere stowe halignesse Leon.
33. gehaeled wearS 7. Sa.
34. rad fyder. gemynt hsefde fa he com.
35. fam menn. fe he (5a. (Seer.
C. S. 33. 7 tSa stowe gemearcode ctetf.
O. 27. blon fram fam. styr,nessum. ge .*. hwsefere (hwaefe
on eras.), omitted words at top of page begin . • . wunelican :
variants sefter werinesse ongan ; ends on ge.
29. sidan gelomlice hit. oferweorpan.
30. ongan giferlice (gi out of ge by eras.). f. et . an (i erased).
31. he fa. f. ongeat. scearpe gleaunesse (g out of\).
32. hwsethugu wundurlicre. on f aere stowe.
33. hrafe. 7 he. asette fa he fa com to (rest wanting).
35. fam.
Ca. 27. blon fram 'Sam unhalu styrenessu. hleoma.
28. Seawe. werinysse ongan walwian.
29. gehwseoere sidan gelomlice hit oferweorpan. aras.
30. ongan. f gsers etan.
31. Sa he t5a. f. ongeat. gleawnysse hwaethugu
wundurlicnesse.
32. on. stowe.
33. 7 he. asette $a he Sa com {rest wanting).
35. fa men Se. secan. t5a. faer sume fsemnan.
Page 180. 1. waes Sees hina aldres (p. 146) fe he faer secan wolde.
B. 2. langre adle laman legere swy(5e geswenced 7 gehefegod. hiwon.
C. S. 1.7 heo otetf (before waes mid).
ea]
O. 1. hina. dres ( 1 erased). langre.
2. adle laman legeres. (5a ongunnan. hi wan.
Ca. 1. seo waes nift t5aes hina ealdres. 7 heo waes. langre.
2. adle laman legeres. gehefigod (5a. hiwan. hi.
190 VARIOUS READINGS. PAGE 1 8o.
Page 180. 3. (5aere untrunesse. <5a ongan.
B. 4- secgean. hors gehaeled wearS. hi gegearwedon sona
aenne waen. on. <5aere stowe.
5. hi (Saer.
6. J?a heo on. aset waes.
7. swiSe werig 7 sona slep hwon pa, tSa heo onwoc.
8. f . fram hyre lichaman untrumnesse.
9. hyre waeteres baed. }>woh hyre feax 7 raedde 7 hi.
io. scitan besweop. J>am monnum. hi aer tSider laedon.
hyre.
11. hal.
12. Wylce space. on tSa ylcan tiid con (sz'c). sum of>er mann
ssedon menn f .
13. of brytta leode. (5aere ylcan stowe on |>am f.
14. anre.
3. grimman untrumnesse. Sa ongan.
4. secgean. hwaet gegearwedon hi.
5. wegn (g imperfectly erased). asetton J»a faemnan on 7.
00
6. stowe 7 hi. h, J>a.
a
7. hio werig onslep. hwonn. hio onwoc $,.
8. faet hio. fra hyre lichaman untrumnesse.
9. (3513) baed 7 hi J>wohg 7 hyre. 7 hie.
10. besweop. J»am mannum j?e hi. hyre.
11. hall.
12. on J»a ylcan. com ofer man. saedon.
13. leod,. ylcan. on j)ara f.
stowe
14. anre,.
Ca. 3« grimman untrumnysse. <5a ongan.
4. tSaer. hi.
5. gegearwodon. waegen 7 on asettan. faemnan 7 laeddan.
6. stowe 7 hi. tSa.
7. )?a. werig 7 gewearft on slaefe J>aer hwonn.
8. tSe. onwoc. f. fram. untrumnysse.
9. waeteres baed 7 hi J>wohg. hi.
10. besweop. J>am mannti. hi tSider.
11. fotu hall. ham hwearf 7 eode (p. 65).
su
12. on 8a ylcan tid com, ocSer man 7 men saedon J.
13. of bretta J?eode fe>de. ylcan. on J?am f.
14. fta. anre.
VARIOUS READINGS. PACE 1 80. 191
Page 180. 15. on )?am oSru. grenre 7 faegere f>a ongann. gleawum.
B. 16. fencean 7 rsedan •§ te nan.
17. grenes 7 fsegeres butan f Sser. mann on Jjara oSron
werede ofslagen.
18. genam (Sa.
19. on Ipsere stowe . f te seo ylce.
20. (p. 147) 7 to hsele untrumra manna gewurSan mihte f>a eft.
2 1 . on his. com. sumu. on sefentid 7 "5a.
22. on f. (Seer f hamwerod eall. gesamnod waes J»a.
23. onfangen fram Sam. hi man.
24. Sam symle ]?a heng.
25. sceat Se seo molde on becnit wges upp (sic) on ane stubu.
C. S. 15. growenre 7 fsegere.
16. resian.
19. sumne deest (^before dsel).
O. 15. f>am oJ>rum. gren . re (1 eras.) J>a ongan.
1 6. j?encean 7 smeagean f f . of>er.
n n c
17. grenes 7 faeger,es nymfe. f- halig man hwyl,hugu
J>am o<5rum.
18. nam.
19. on. on. ylce molde to.
20. 7 to haelo untrumra manna geweorSan mihte 7.
21. on. tSa com he to. on sefentid.
22. on f hus fser $ hamweorod. sible (1 out ofb).
23. onfangen fram.
24. J?am. aheng he.
25. fa moldan.
Ca. 15. fsec J>a ocSru. grenre J>a ongan.
16. f>encean 7 smeagean -p f.
17. grennes 7 fsegernys nymcSe f (Saer. halig man hwylchugu f>a
o$ru weorude.
18. nam t5a. moldon sumne dsel on "Sasre.
19. on. f. ylce.
20. hsele untrumra manna geweorcSan mihte 7.
21. on. (5a com. on eefentid.
22. on f. f hamweorud eall to sibbe.
23. 7 he wa3S onfangen fra, J)a. hi.
24. hi. J>a. aheng. Sone sceat.
25. ]?a moldan tSe. ane. wages.
192 VARIOUS HEADINGS. PAGES l8o-l82.
Page 180. 26. }?a weartS f»aer micel fyr onseled. huse. mid J?y "Se hi. lange.
B. 27. symblodon 7 druncene wurdon. J>a ongann ■}> hus byrnan
beflugan <5a spearcan on Sees huses hrof.
28. girdu. 7 bef>eaht mid Seece f>a forbarn f hus eall butan
f>8ere anre sty<5e <5e seo molde on hangode (rest wanting).
C. Fragments of 2a.
27. druncene.
28. Ond.
29. -fte ■}> hus eal. Ond ongan. )?a f \>a, Sa.
30. . nd noht helpe J?a3in byrnendan.
31. forbarn butan sio.
26. mycel fyr onseled. huse. hi J>a lange.
27. druncene. upp flugon on.
28. hrof(26a). gyrdum. J>gece bepeht )m gelamp.
■£ nan
29. £>8et,. in, (in on eras.). ongan. Sa fset J>a Sa.
30. hi forht,ut.
31. byrnendan. mihte. forbarn.
Ca. 26. 7 wses mycel. onseled. middu. J»a huse mid Sy hi. lange.
27. druncene. Sa. upp. on.
28. hrof. fsece bej>3eht (5a gelamj) hit f f.
29. innan. ongan. tSa f (5a.
30. hi. jja byrnendan.
31. mihton. forbarn nemtSe.
Page 182. 2. fram Sam astod 7 awunode. wundredon hi swicSe.
B. 3. J>ohton on hwa f. "(5a.
C. 1. hangode sio.
2. wundredon.
3*-
O. 1. an . (1 eras.). hangede.
2. fram f>am. astod. J>a wundredon hi swiSe.
Ca. 1. &n. hangode.
2. fram j?a. astod 7 awunede $a wundredon. hi swifte.
3. sohtan. f. hi.
VARIOUS READINGS. PAGK 1 82. 193
Page 182. 4. gekycSecl f . on hangode (5e on.
jj^ 5. blod agoten waes J^ses cyninges.
6. wundra. gemsersod. manige menn sySSan.
5
7. stowe. haelo ge him sylfum haefdon. ge o,m ((5 wo£
1st hand) mannum sealdon {chapter ends).
9. E tweonan (space) J?yssu (Singum. forswigeanne hwylc.
wundor 7 maegen (p. 148) 7 wundor eetywed (sic).
10. ban.
11. <5aere cyricean gelaeded. hi. Sis.
12. osj^ryfte geornysse myrcna.
13. oswies. brfor (sic) pe a?fter. norShymbra rice
Jxmne is ae}?ele.
15. on lindesige. ea ■$.
C. 4. sio. j^eer on hangode.
5. pa, cfees£ (before waeron). S.
6. feor.
15. is nemned. S.
4. gecyj^ed. on hangode. on.
5. oswaldes blod £>aes cyninges agoten waes weron. wundur feor.
6. sy(5(San.
7. stowe sohtan. gyfe (y on eras.) him sylfum.
8. hiora. niman ongunnan.
9. betwih J?as. forswigianne hwilc. wundur. aetywed
... (3 eras.). ban fundsen (a of a? erased).
11. cyricean. hie nu gehealdene.
12. 6sJ?ry]?e gyrnesse myrcna.
13. oswies. brojxu- se aefter. to nor]:anhymbra rice is aej^ele.
15. on lindese. J^aet.
Ca. 4. f ■ on hangode pe on.
5. blod J?a3S cyninges agoten waes J>a. (Sas wundru feorr.
6. gemaersode 7 gecy(5ed. syS&an.
7. stowe. gyfe hi sylfu.
8. freondu. niman.
9. betwih tSas p'mg. forswigianne hwylc.
10. aetywed. gefunden.
1 1 . cyricean. hi nu gehealdene. Sis.
12. os,ryt5e gyrnysse myrcna cwene.
13. oswiges. hi.
14. rice is ae})ele.
15. on lindese nemned. f.
194 VARIOUS READINGS. PAGE 1 82.
Page 182. 1 6. ylce cwen. hyre. lufode.
B. 17. arweorSode. 7 on Sam. wilnode. arweorjmn.
18. hyre fsederan mid py he pa se wa?n com pe man (5a ban
on lsedde on f .
19. Sa. hi won tSe on fam.
20. wceron swa ne him lustlice onfon forSam hwsefere f»eah hi liiiie
godne 7 haligne wiston hwrefere forSam.
21. of oSre msegSe wees 7 of his rice.
22. feongu eac swylce hi hine deadne.
23. pa wass Sa gyt geworden "Jte Ssere sylfan niht }>a gebrohtan.
24. gewunedan 7 monn manige geteld. sio aetywnes.
Fragments of 2h.
19. pa noldjon].
20. weeron hi lustlice onfon.
2 1 . wiston hweef>ere. msegSe. Ond. hie.
22. fengum. swilce. . ahton (1 gone).
23. f te. niht.
24. butan.
de
16. ylce cwen. hyre. ae)}elre,swiSe lufode 7 arweorSade (36^).
n
17. on J>am hio wil,ade gehealdan fa gehealdan (p. g. struck
through) )?a arwyrSan ban hyre fsederan.
18. se . wen (1 eras.) J?a com py J>a ban on laeded.
19. f foresprecena . (1 eras.). woldan. hiwan pe on pa.
20. him lustlice onfon forjxm. pe hi.
n
21. wisto, (o on eras.) hwseSere forfon. of ofre (ofre <m eras.)
meegSe. ofer hi . (1 eras.) rice ne.
d u
22. eal,um feo,ngu. swilce.
23. j> fsere sylfan niht. ban.
24. ofer. setywnes.
Ca. 16. ylce cwen. swySe lufode 7 arwyrSode.
17. on fa heo wilnode gehaldon. arwurSan.
wseign
18. (j). 66) fasderan mid )?y tSe woen. com Se fa ban on leded.
gebroSra
19. f. Sa ne woldan fa hiwan fe.
20. on Sam. hi lustlice onfdn forSon. Se hi.
21. wiste hwaeSere. of oSre masgSe.
eac swylcne
22. hi rice ne onfeng ealdii feoungii hine deadne.
23. f Saere sylfan nihte.
J>aer
24. awunedon 7 eac swylce mon teld ofer (accent on r). oetywnys.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 1 82-184. 195
Page 182. 25. arweorSlice hi. to onfonne eallu geleaffullum forJ>on.
jj. 26. stod.
27. fra |)am wsene upp. mann mihte of eallum linclesige
geseon swutule of eallum (p. 149) ]mm stowum <5a hit.
29. morgen. t5a gebro}?or (Sses.
30. wiSsocon. f te. f>a reliqnias (5ses halegan 7 gode
]:>ses leofan gehealdene.
31. 7 hi (5a ban }?a J>wogon 7 on.
32. gedydan 7 on cyrcan sefter gerysenre are.
33. 7 J te se cyne had (5ses halegan.
C. 25. hi. geleafsumum. S.
26. forcfon ealle t5a niht.
28. meahte geond of. S.
31. moston Ond.
32. swa deest (before on). S.
25. heofonrices. hi wseron to onfonne.
26. forj?on ealle (last e on eras.). stod.
27. sunn . beam (1 eras.). fram J?am wsene upp. Sone.
28. mihte. eallre. morgen deeg . (1 eras.). ongunnan.
brof»or.
30. pe. wiSsocan. ]?set.
31. gehealdene. mosten 7 hi )?a J?a ban aj?wogon 7 on.
32. on cyrcean sefter. are. 7 J?set.
Ca. 25. geopnode hu arwurcSe hi wseron to onfonne eallu geleaffullu
for<5on J?e.
26. stod.
27. sunnbeam fra J>a wsene upp o(5 heofon (?one.
28. mihte lyhte geseon of ealre. stowu "5a hit.
29. morgen. brotSro.
30. wiSsocan. f. hi.
31. gehealdene. 7 hi.
32. ban a})Wogan 7 on. 7 swa on cyricean.
33. are. 7 f. had.
Page 184. 1. ece.
B. 2. gefrsetewod. byrgene asett 7 J> sylfe.
O. 1. segen (seg out of other letters).
er
2. of, his byrigenne. 7 j> sylfe.
Ca. 1. ece. segen. gode wsebbe gefrsetewod.
2. byrigenne. 7 ^ sylfe wset f hi $a ban.
0 2
196 VARIOUS READINGS. PAGE 1 84.
Page 184. 3. f hi Sa ban onf>wogon on aenne. Saere cyrican gedydan.
B^ 4. Saere. f te. sylfe. f.
5. mihte. haele. manna 7 oSra untrumra manigra
trymnessa J>a gelamp f aefterfylgendre.
7. mid py foresprecenan cwene.
8. Sam mynstre. com an abbudesse arwyrSe.
9. hyre. swutor (sic) "Sara (last a out of e).
10. aefelwines. eadwines Sara waes bysceop on lindesige.
1 1 . on Sam mynstre set peotan ea fram Sam.
12. unfeorr. Sy f>e heo Sa.
13. com 7 heo hi gesraec (sic, but originally r was p) 7 Sa betweox
him hi spaecon be.
14. f.
15. of his banum. J?a cwaeS seo.
3. f hi fa ban. f>wogon guton in aenne (37a). cyricean.
r
4. ■£ te seo sylfe. a,wySe.
5. mihte to. feondseocra (eond on eras.). manna 7
of»ra untrumnessa.
7. gelamp f aefterfylgendre tide mid. cwen.
8. on fam. com. abbudisse.
9. hyre. waes , . (2 eras.) sweostor.
10. aej>elwines 7 ealdwines. of>er biscop on 7 lindese J>aer waes
abbud on J>am mystre. portanea fram ])am.
12. abbuddissan. heo J>a to.
o be
13. com. gespraecen. and J>a betwe,h olper. hi, . (1 eras.).
14. hio seo abbuddisse f hio .'. seo cwen omitted words in margin,
variants gesege; niht j5; up tip ; heh cwaef> (woi is< liand).
Ca. 3. f>wogan gutan. cyricean.
4. tide. f te seo vice eorSe pe $ arwurSe.
5. mihte to haele. manna 7 oSra untrunyssa f aeftfyligendre
Se
tide gelamp mid J>y seo cwen.
8. wunigende on pa. com su arwurSe abbudisse.
e
9. 7 heo waes f>ara haligra wera sw,oster.
10. ealdwines. B on lindese 7 se oSer abbud on J>a.
1 1 . Se. portanea fr5, pa.
12. abbudisan. J>i. Sa.
13. com 7 hi. haefdon J>a betweoh. hi be oswalde j?a
cyning cwaej?.
14. abbuddisse f. gesaege. f.
15. banum up. cw.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 84. 197
Page 184. 16. fte. (Saere. (p. 150) on fam f.
■g 17. Sweales. 7 heo <5a.
18. f hyre man.
19. hyre man. on clacSe bewand 7 on.
20. fa waes. sy'S'San. on hyre.
21. wses oft nihtlicum tidum f (5aer com sum cuma saemninga
fram uncu(5um 7 unclaenum gaste.
23. onfangen. aefter.
24. sasmninga fram deafle (sic) gerinen 7 ongann clipian.
25. tofum gristbitigean 7 ]> fram his mucSe.
26. 7 missenlicum styrenessii ongann. lima styrigean 7 Sraestan 7
mid.
27. raann gehabban ne mihte ne gehealdan, se arn se fegn.
28. on f geat, hit (Saere abbudessan saede 7 sona f.
C. S. 25. (5a faam.
28. arn se Segn.
16. f of. on fam. bana.
17. untrume men. 7 hio.
e
18. f hyre man. seald, 7 hyre. hio fa on clafe bewand 7 on.
20. hyre ha. fa waes aefterfylgendre. sy(5San hio on hyre mystre.
2 1 . j? Sider com. waes oft nihtlicum.
22. fram unclaenum. hefelice.
23. onfangen 7 aefter.
n g .
24. sem,inga fram deofle ge;ripen (p out ofs). ongan clypian.
25. (37b) his tofum. fam of his muf e.
e
26. missenlicum styr,nessum ongan his limu.
27. mid (Sy hine fa naenig man.
28. mihte fa arn se feng. slogh tancen aet gete. saede.
Ca. 16. f. on fa f waet.
17. gegoten. untrume men. 7.
18. baed f hyre man.
19. on claSe bewand 7 on.
20. Sa waes aeftfyligendre tide syt5(5an. on.
21. J (5ider com su. wees oft nihtlicu tidu.
22. fram unclaenu. hefelice swenced (j). 67). onfangen.
23. fra.
24. deofle gegripen 7 ongan clypian.
it
25. totSu gristb.ian 7 f fam.
26. misenlicu styrenessii ongan his limu.
n
27. "Sraestan. man ne gehaldan. gebi,dan mihte (5a arn su feng.
28. tacen. fa gaete 7 saede. abbudisan 7.
198 VARIOUS READINGS. PAGES 184-186.
Page 184. 29. <5aes. ontynde.
B. 30. mid anum hyre wimmanna to Jmra waepnedmanna. het tfone
maessepreost f hyre mid gan sceolde to.
32. menn pa hi Syder comon. hi manige menn him embe beon pa
georne.
33. f hi. wedendre heortan gestillan woldan ac nc ne mihton
sang.
35. adle. (;;. 151)7 (5a ping.
O. 29. abbuddissan 7 hio. ontynde.
30. anre hyre finnenne to. waepnedmanna.
31. hyre f. hi gan.
32. hio Jnder com 7 J>a. hi.
33. et. J>e. ongunnan f hi his wedenheortnesse gestildon.
34. hi ne mihton sang.
35. pe. adle (d on eras, of 2).
Ca. 29. f geat. ontynde.
hire
30. anre J^ignenne. waepnedmanna. gehet J>aes mynstres maesse-
preost.
31. f. hi gan to f>a.
32. tSa fider com an. hi (Seer.
33. hi. •p hi his wedenheortnysse gestildon.
34. hi ne mihton sang.
35. adle.
Page 186. I. selost cu<5e wi(5 fan. hwaeftere nowiht. Sam.
Bp 2. naenig f>a naenig him help. mihte. co saemninga.
3. abbudessan gemynd.
4. hyre <5inenne gan. "Sa. hyre. fetigan.
1. selyst wi(5 t5on cufe. hwaej?ere nowiht.
senige
2. hiora )?a naenig hi, helpe findan mihte J>a com.
3. abbuddissan on. hio.
4. hyre Junenne gan. hyre to gefetian (2nd e on eras.)
Ca. 1. hwaecSere nowiht.
2. hi aenige helpe findan mihte. com.
3. abbudissan on. molde.
4. gan 7 (Sa. gefetigean.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 86. 199
?e 186. 5. on wees. J>a heo pa cyste on Sone cafertun brohte 'Sees.
Be 6. huses peer se. maim inne wass j?raested tSa geswigode.
7. ssemuinga.
8. limu on stillnesse. (5a swigodon hi.
9. wseron bidende. hwam. sceolde pa.
10. aefter. tide. f. tip astod 7.
11. w at tela. gewittes.
12. And hi (5a. acsodon. (5a3t.
13. ]?a cwaeS he. "Sy. tSe heo.
14. geneakecte pa. fysses huses. tSa werian.
15. me swencton 7 drehtan 7 me.
16. nohwser si(5(5an setywdon. abbudesse. sumne.
17. se meessepreost rsedde orationem 7 hi.
5. on. hio. on. cafortun.
6. J^sese seoca (a 0/33 erased) man on.
7. onhylde (hylde on eras.; letters erased between lines, and swa
swa erased in margin. Then swa swa repeated at beginning
of next line swa swa .*. Sa, omitted words at foot of page ;
variant on.
8. hi eac (c on eras.).
9. bi . dan (i on eras, of e, after i era?, of o). td. (3^a)
sceolde J?a.
10. 33ft er. J>8et. imp (s?"c).
1 1 . tela.
12. 7 hi. acsedon. f. cwset he (sic).
13. mid J?a cyste J?e hio.
14. nealaecte (a on eras.). f>am cafortune fyses husus (s?c) pa
gewitan. wserigan.
15. pe me. 7 me.
16. sytStSan retywdon. abbuddisse. sumne.
17. 7 se. aredde. hie.
Ca. 5. on waes. on Jxme cafortun.
6. se seoca man on. geswigode.
8. on. Sa. swigoden hi.
9. sceolde pa.
10. eeft medmycelre tide f. up asset.
11. asworette 7 cw. wat tela.
12. 7 hi. acsedon. f.
13. he cw. mid J>a cyste genealsehte J?a.
14. J>yses huses. gewitan. werigan.
15. me swenctan. me forlcton.
16. nohwser sy(5(5an setywdon fta. hi sumne.
17. 7 se. oratione areedde. hi.
200 VARIOUS READINGS. PAGE 1 86.
Page 186. 1 8. 7 he (5a het hi ealle 7 gesunde 7 he hine gereste seghwses gesund
jjp f>aere adle 7 sitScSan (p. 152).
19. (Ssere. p& werian gastas. nsenigum ege swencton ne
gretan ne dorston.
21. Fter space. Syssum. sefterfylgendre. cniht on 'Sam.
22. ea. langere lentenadle.
23. f he sorgiende bad hweenne. adl.
24. come. gangende sum para gebro(5ra in to him 7 cw£eo\
25. f . <5e gelsere hu (5u miht fra fiysse adle.
26. gang. cyrican. halegan.
27. wuna f (5u ut ne ganne to Sam ser seo adld (sic) pe fra gewiten
sf ic cume fe to 7 (5e panan ham lsede pa.
30. haligan. lice f>a ne com him seo adl to 7 seo untrumnes py
too ac.
O. 18. fa. hall. 7 sy(5(5an.
19. werigan.
ed
20. geswenc,nesse gretan dorstan.
2 1 . pyssum waas aBfterfylgendre. cniht on J?am.
22. on. on langre lengtenadle. oa.
23. f he sorgiende bad. adl (dl on eras.).
24. come pa waes gangende sum para bropra in (i on eras.) to him.
25. gelsere. miht fram pysse adle nehnesse.
26. gang.
stille o
27. oswaldes. <5aer 7 , wuna ..( 2 eras.). gese,h -p. ponan.
28. adl (ad on eras.). si . (i out of a long letter ; 1 eras.).
to pe.
29. pe ponne ha lfrdec5a.
30. lice Sa ne com. seo (38b).
Ca. 18. gebsedon. pa. hall. 7 sySoan.
19. werigan. &nige.
20. geswencednesse gretan dorstan.
21. seft pyssum se.ft fyligendre tide. cniht on pa.
22. on. on langre lengtenadle wa?s. geswenced oa.
23. (p. 68) f he sorgiende bad. adl. hi come.
24. gangende sii psera brotSra in to hi 7 cvv wult.
25. f . gelaere. Su. miht fra oysse.
26. hefignysse. gang- ciricean.
27. oser. j3 ou ut panon.
28. adl. be. ponn. pe 7 pe pon.
29. lsede Sa.
byrigenne
30. lice oa. com seo untrumnys to ill no py.
VARIOUS READINGS. PAGES l86-l88. 201
Page 188. 31. fram. gewat 7 na fi.
j^ 32. ne Si friddan. •£ siSSan. owiht gehrinan.
33. fa com su brof or Sanan cwaef . t5e. saede j>.
34. Sus. saede f . ylca brof or Sa. on f am.
de
31. untrumnes . . (2 eras.) fy daege to ac liio. ondraedaen ,
(a of 2nd ae eras.) fram.
32. f aet ne fy. f y f riddan. f sySSan. 6 gehrinan . . (2 eras.).
o
33. com. brof,r fanan.
34. ylca brof ur fa gyt on.
Ca. 3 1 . fra hi gewat f ne fy. fy Sriddan.
32. •£ sySSan hine oge (szc) rinan.
33. co su broSer fanon cw beda. saede j>. gedon waere
saede eac f se ylca broSur. gyt on.
Page 188. i. lifiende waere on cniht wesendum wundor.
B. 2. waes his haelo. f Son.
3. Se. ricsode 7 mid hi.
4. geswiSade. waeron. Se ser J?is hwilwendliee (p. 153)
rice haefde ma he gewunode f .
5. Sam. rice. wann.
6. god biddende waes saedon $ Sa. f e hit. f . fra.
C. S. 4. aer Senden he Sis.
1. fam. on fam cnihtwesendum.
2. J?one to wundrianne f eah (eah on eras.).
3. dryhten. mid nine.
4. swifade . (1 eras.). waere se fe aer fenden he rice haefde.
5. gewunade f aet he for j> he for (the first set struck throuyh).
fam e . can (1 eras.). rice symble won.
6. bensode.
7. saedon ■]> fa men f e hit cuf on f he oftust fram.
Ca. 1. fam. lifiende. on cnihtwesendii fa Sis.
2. wundur. j> Sonn to wundrianne.
3. Se. mid hine.
4. swiSode. waere. ear fa hwile he. rice haefde ma.
5. gewunode $. Sam ecan rice. won.
bletsode
6. biddende.
7. saedon f Sa men Se hit. $ he oftust fra.
202 VARIOUS READINGS. PAGE 1 88.
Page 188. 8. uhtlican sanges godes lofes <xS hlutornesse da3g astode 7
B. awunode 7 fram \>&m gelomlicu.
10. f his. f he his handa iip ahof 7 hsefde.
1 1 . cneowu. syinle his drihtne ]?anc ssede.
12. swylce gewidmsered 7 on gewunan godes gehwyrfed f.
13. gebedu his lif geendode for]} a (5e.
14. waepnu. feondu. eall utan ymbheped. sylf ongeat j> .
15. man slean sceolde. Sam saulu.
16. weredes. cwsedon hi (5us be ))am inngydde (junclini).
miltsa fa sawla ura.
17. halega. eorcSan waes sarwseron (sic junct:m) his ban.
19. on Sam.
C. S. 12. godes gehwyrfed.
19. eac deest {after wseron).
8. on. astode 7 awunade.
9. f am. gebeda (2wd e on eras).
10. $ he his handa upwearde.
11. cneow. symble. goda. ssede.
12. gewidmsered. on. gyddos (y on eras.).
13. betwih. forfon.
14. eall. behyped (y on eras). sylfa onget f hi mon
ofslean sceolde.
15. fam saulum.
od I
16. weor,es. hi be jxm fus on gydde (y on eras). mi,dsa
s
Ipu saulum u,sa.
17. cwseS (39a). fa . (1 eras).
18. eorfan sagh.
19. ban. on fam.
Ca. 8. tide. lofsanges. lutterne. on gebedu astode.
9. awunode. fa gelomlicu.
10. f his. f he his handa upwearde.
1 1 . cneowa 7 symble. goda.
12. gewidmgersod. on gewunon gyddes. f.
1 3. betwih. lif geendode.
14. feondu eall. behyped. sylfa ongeat f.
15. man ofslean sceolde. t5a saulu.
16. weorudes. hi be. on. driht. mildsa.
17. saulu. cw.
18. sah.
1 9. waeron eac his ban. on fa mynstre jet beardan ea het swylce so.
VARIOUS HEADINGS. PACE 1 88. 203
Page 188. 20. ea het. po. sloh.
jjp 2i. oseng (sic) asettan. hand. t5y. ofSam lichaman.
22. wses (Saerto ahon. com asfter geares.
23. oefterfylgend. rices. 7 hine (Sser genam.
24. man. lindesfarene ea 7 on <5sere kyrican.
25. hand, on tfoere. ceastre on bebban (p. 154) byrig.
27. Ales space. f an •£. hlysa ]?yses. brytene.
28. be.
29. samod. dselas on. ealanrles.
30. becom fortSam. arweorSa bysceop gewunode to secgeanne.
31. wilbrande ph halegan bysceope.
C. S. 20. swylce deest {after het).
22. wses-hit.
25. omits 7 before in J?aere W.
O. 20. cwedon. het. se pe hine sloh his his heafud (his rnaryin,
not 1st hand).
21. asettan (set on eras. : last a out of o). hand. lichaman.
a
22. ahon }?a com sefter ge,res (sic).
23. gefterfylgend. rices oswigo (o squeezed in). hi . (1 eras.)
fser genam.
n
24. heafud. li,desfarena ea. in cyricean bebyrigde (de on eras.).
25. hand. cestre on.
27. nalaes j)aet an f. fysses aej^elan. breotona gemaero
(o on eras.) geonscine. be suj?an. on.
29. somod (2nd 0 on eras.). ealandes.
30. becom. forj^an acca (n out of m and ace on eras.). arwyrf>a
r 1
bisceop gewunade. wilb,ord. hagan bisceop.
Ca. 20. sloh.
21. onseng asettan. hand. t5e.
22. wa3s he het to ahon (5a com. geares.
23. aeft fyligend. rices oswigo. hi. genam.
24. lindesfearena ea. on cyricean bebyrigde.
in
25. hand. earme 7 ,. ceastre on.
27. (p. 69) nalaes f an f. j?ysses a3j>elan. breotu:
28. geonscine. be. on.
30. becom for (Sam. b gewunade.
n
3 1 . rome. 7 mid wilbrord. halga, b.
204 VARIOUS READINGS. PAGE I9O.
Page 190. i . wuniende 7 he. hyrde secgean on Saere maegj^e be Sam.
B. (Sam banu.
3. gedone.
4. swylce eac he saede se bysceop. gyt-a.
5. on. Saer. rices lufon on eltSeodignesse lyfde f .
6. Saer on Sam ealande £>aene hlisan.
7. secgean gehyrde J?on. nu.
8. secgean. saede betwyx ot5ere manega saede. ■£. Sa.
9. wales 7 manncwealmes. brytene ealand.
10. mid midlu (sic) wale forna 7 forheregode. ofslagen mid ]?i wale
Saes ylcan wales betwyx oSre manige sum leornigcniht on scole.
12. mann. on.
13. (5a gemynge (jp. 155). to receleas 7 to saene.
C. S. 13- he deest (before wees).
1. fresana,. f he (e out o/i). hyrde secgean on.
2. maegj^e be J>am. J>am banum.
3. gedone.
4. swilce. saede se bisceop. £>a.
5. on. on ellfeodignesse.
6. £am ealande Jxme hlisan.
7. hyrde secgan (this word on abrasion). wundur secgean.
8. saede betwyh opev monigo saede he J>aet (39^). on.
9. woles 7 moncwylde ( y squeezed in). breotona.
10. wole (ol on eras.) fornam. mid J>y waele j?aes ylcan woles.
betwih op»re monige sum leorningman on.
12. on gewritum.
13. gymenne (y on eras., not 1st hand). to saene. f>a.
Ca. 1. fresena. f. hyrde. on.
2. be f>a wundrii. J»a banu. arwurSan.
3. gedone.
4. swylce. saede se B. f>a gyta.
5. on. on aellfeodignysse.
6. f he Saer in J?a ealonde jxme hlisan.
7. hyrde ponne. wunder.
8. secgean. saede betwih oSer menigo saede. f on.
9. ti»I. woles 7 moncwylde. breotona.
10. mycle wole fornam. forhergode ■}>. geslegen mid J?y
waele ]?aes ylcan woles betwih oSre menigo sum leorningman on.
12. well. on.
13. gymene. haelo he waes to saene.
VARIOUS READINGS. PAGE 190. 205
Page 190.14. f>a he Sa. -f. ongann he forhtigean.
B. 1 5- ondrsedan f . Sees. for.
16. locu. clypode me (Sa mid J?i.
self wine
1 7. neaweste betwyx "Sa (name above modem 1).
18. sworetunga 7 forhtgende. ]?us cwse(5 7 wses sprecende 7
seouiende.
19. cwsecS J>u gesyhst f cSeos adl.
20. Seos. lichaman. f i (s?c) eom nyded f ic seal (sw) racSe.
21. tweoge. Jx)n me.
22. naht. lichaman dea(5e minre saule butan helle tintrego
underhnigan forSon.
24. tide betwyx geleso. ic me synnu.
h
14. f>et. neh. ongan he for,tigean (not 1st hand).
15. hi ondrsedan f.
1
1 6. lis (sic). haele (a of se erased). gelseded (1 out of
h, d on eras.). cleopade me.
17. cigde. on neaweste. betwih.
18. sworettunge. forhtiende. sprecende.
19. me . cwaetS (one eras.). gesihst f.
a
20. adl. wexe(S (not 1st hand) f. nyded (y on eras, o/e) f.
h c
21. raoe (a on eras., not 1 st hand). tweoge. me,oht eefter.
e ed
22. hracSe (a on eras., not 1st hand) g,laed, (1st hand). Ipse ecan.
underf>eoded.
24. tide. gelaeto (seto on eras., not 1st hand). ic me synnu.
Ca. 14. tSa. f. neh. ongan.
15. hi ondrsedan f. (Sses. for geearnungu.
16. locu. cleopede me.
e
17. cigde. hi on neawiste. betwih J?a.
r
18 sworettunga 7 forhtigende. wepend,e steefne.
19. sprecende. to me cw. gesihst f tSeos adl.
20. swytSe. eom,nyded (last stroke of m squeezed in, comma to
separate).
h
21. j>. under,nigan ne tweoge. }>onn me owiht.
22. hraSe gelseded. ecan.
23. saule. underscored (sic) beon forSon.
24. mycelre tide betweoh gelaeto. ic me synnu.
206 VARIOUS HEADINGS. PAGES I9O-I92.
Page 190. 25. underffeodde Ipn godes bebodu me syndon nu.
B. 26. on mode. upplice arfsestnes. seni free, lyfenne.
27. forgifan. f. lehterfullan. asecgean.
28. bebodu pses godcundan (g pale and partly on abrasure, but
original), min mt5d 7 iif.
29. gecyrran. wat f f. geearnunge f.
30. ylde. lifienne o(5(Se ne getrywe ic me onfeonge butan god.
31. unweorSu miltsian. tSara i'ultu.
32. him trwlice (sic) Sywedon. 7 se (on erasure before ivhich
part of tall s remains).
C. S. 30. oc5(5e ne.
d
25. j?eod,e f>on.
26. upplice arfsestnes. lifianne forgifan.
27. f. leahterfulle.
28. 7 lif. babode (40°).
29. gecyrran sof>. f j). geearnunge f.
ge
30. yldinc, (not 1st hand) onfo to" lifienne ocSfe. onfonde.
31. unwyrcSum gemildsian.
\v
32. tSe. (5eo,don.
Ca. 25. (5eodde swySor Jxmn. bebodu.
26. upplice arfsestnys. lifianne forgifan wylle f.
27. leahterfulle. gesecgean.
28. mod 7 lif.
29. gecyrran. wat •)? f. geearnunge f.
butan
30. yldinge. lifianne o(5(5e getreowige. onfonde beon nemne.
31. earmii 7 unwyrSu gemildsian wylle. Sara.
32. fultu. hi.
Page 192. 1. is f. on eoworre f>eode (p. 156).
B. 2. halinesse. gelafan.
, cynincg oswald hatte baea
i. })8et. on eowre. wundurlicre. halignesse, cyninges geleafa
(brown ink). heanes (last word in margin not 1st hand).
Ca. 1. mseresta (p. 70). f. on eowre. wundurlicre halignysse.
2. geleafa 7 mregnes heannes.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 92. 207
Page 192. 3- heanes. swylce. wundra geweorcu scan 7 beortede
jj (sic) nu bidde ic (5e gif Su.
4. pe f (5u.
5. syllc. f . furh is geearnunge miltsian willse.
6. andswarode. him 7 cwsecS. hsebbe Ipses.
7. "Se. aset.
8. 7. Su. gelyfst.
9. arfsestnes. mannes geghwsej^er g lenre.
10. J^ysses. 8e forgyfan ge J>e. ecan. inganges.
11. gedon. yldende. andswarode.
12. f. on ftissii.
13. scafeSan. inn J»a?s halegan treowes 7 (5ces halegan treowes
7 (5ses foresprecenan 7 sealde }>a untrumu menn diincan.
14. sona him wees bet. getrymede.
C. S. 12. 7 on weald.
3. eefter deaj?e. swylce. wyrcnesse.
c d
4. scean 7 birhte bidde. j?e,la (c brown). $u. mi,f>ec
(d 1 st hand ; c brown) f (5u.
5. sylle. f. dryhten. geearnunge.
6. gemiltsian wille. }?a 7 swarode. haebbe cwaecS he.
7. his heafud.
8. 7. gelyfest. arfsestnes. mannes. oeg . hwsefer
(eras, of 1).
10. J»yses. forgyfan ge J>e. lifes inganges.
11. yldende. 7swarode.
12. f he on J>yssum. onwalgne. gehalgade.
af
13. scejmn (ce on eras.). on. treowes.
14. untruman men. getrnmede.
onhlihte \>u
Ca. 3. swylce. wyrcnysse scean 7 brihte bidde ic 8a la gif, senig.
5. pe f (5u. sylle. f. driht. geearnunge.
6. mildsian wylle. 7swarede. hi ic haebbe cw he.
7. dael (5e. on .... ( stod erased).
8. 7. gelyfest }?onn.
9. arfaestnys. myceles mannes.
10. J?ysses. ge Se eac. lifes inganges.
1 1 . tSa yldende. 7swarede 7 cw f .
12. on j^yssu.
13. waet 7 scsefSan. on. treowes. J?a. mettruman men.
14. sona J>fes hi bet waes. getrumede.
208 VARIOUS READINGS. PAGE 1 9 2.
Page 192.15. frara fam untrunesse. lange tide sy(5<5an lyfde.
Be 16. eallre. dsedum to gode gecyrde fsestlice 7.
17. com f. mannum ssede. bodode.
18. scippendes. f. getrywan ]?eawes.
20. Begins Oswald space. rice.
2 1 . ftaBs eorcSlican rices asfel (dot under first part of ae and mark
above to indicate an s. ?). (p. 157) setter him osweo his.
22. -XXX-. rice. f. XX\
23. gewinnfullice. on. wann.
24. se (sic) hsej^ene (Seod myrcna swylce.
25. ealhfricS 7 eefelwold. brof>or. rice. j?a.
26. fty. geare. f te.
27. hi on eoforwicceastre bysceop 7 (Sa. on hrofeceastre
for<5gewiten.
Ca.
15. fram j^sere untrumnesse (40^). tide sy'S'San lif. de (i out of
u by eras, and a erased).
16. gecyrde 7.
17. com f. mannum ssede. bodode.
18. f wuldur.
19. getreowan Seowes ; (ge on eras., 0 of Seowes on eras., a before
es eras.).
J>ae
20. ono (owi o/And). J>a osw • aid ( eras. ofe). to,
heofonan. Sa.
o
21. eorSlican. setl defter. broj^or oswi (1st 0 on eras.).
22. rice. j> . (1 eras.).
23. gewinn . . fullice (2 eras.). feht hine. . won (1 eras.).
24. hse^ene |>eod myrcna (y on eras, of e) swilce.
25. ealhfriS 7 sef>elwald. brof»or. rice haefde }?a.
26. gere. ]>. arwyrpa.
27. iu on eoforwicceastre bisceop. on. forcSgewat.
15.
fra. untriinysse. tide
sy(5(5an.
16.
eallre. daedu. gecyrde
7-
i7-
com f. eallu mannu ssede.
bodode "5a.
18.
•J3. getrywan.
20.
Begins Da Sa. £>&.
21.
eorSlican. setl. hi.
)>rittig
oswio he hsefde.
22.
XXX. rice. f VIII 7.
23-
gewinfullice. fseht hine.
won.
24. hseSene. my,cna swylce.
2 5. ealhfrit5 7 ae]?elwald. ser hi rice.
26. geare. f. arwurSa. paulin'.
27. iu on eoforwicceastre biscop on.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 1 92- 1 94. 209
Page 192.28. idum octembrium aefter Son.
B# 29. monacS an.
30. bysceophade. 7.
31. J>a aeSelbyrht. tSsere ylcan.
O. 28. idu, sef J3011 (f out ofr by eras.).
ga
29. nygantyne. twegen (gen on eras.). da, bisceopliade.
30. 7. bebyriged on.
31. cyricean. £>a sefelbyrht. on f>sere ylcan.
Ca. 28. iduu octobriu.
29. 8e. nygantyne wint 7 XX monaS.
30. b hade. 7 he. bebyriged on scf .
31. cyricean. £>a sef>elbyrht. on. ylcan.
Page 194. 1. hrofeceastre het getimbrian on Saere.
B. 2. arcebysceop. ittamar. cantwara.
3. gelic.
4. on "Sam. tidum. rices efenhlytan.
5. cynelican. nama. ead wines cynnes
6. be p&m.
C. S. 5« strynde tSses cyninges.
O. I. hrofe,ceastre het getimbrian on.
2. aercebisceop gehalgade. cantwara. ac. gelic.
o
4. oswi,. on f>am seres (4ia) tan. rices.
5. cynelican wyrSnesse. nama. edwines cynne.
6. be J>am.
Ca. 1. hrofeceastre het getimbran on.
2. serceb. cantwara leode.
3. gelserednysse. foregengu gelic.
efning
4. oswio. on )?a. tidu his rices efenhletan.
cynelican wurSnysss. nama. edwines cynne.
(p. 71) he. be f>a.
o-
210 VARIOUS READINGS. PAGE 194.
Page 194. 7. saedon. • VII • daera. oswine on Saere.
jja 8. genihtsunnesse eallra. maim.
9. eallii. 7 ne mihte.
10. hwseftere. (5e }?one dsel norcShymbra rices.
11. |. sibbe hsefde ac. ungecS weenies.
12. unsibb betwyx. f hi. werod 7 heora fyrde gesamnodon.
13. Ipi (5e oswine f geseah f he (p. 158). mihte.
14. foroam.
15. Sencende 7 smeagende f he f.
16. beteran timan forlet his werod J>a. j>.
17. manna gehwa. fram. (5e. willfarenes 6a dun (two dots).
18. tyn. fram cetriht worolge f>a gecyrde.
19. anum his }?egna. getrywestne. Sees nama.
20. tondere 7 ferde to hunwoldes ham. f.
O. 7. seedon. seofan,ter. oswine on.
8. eallra. eefeest (out of eerest).
9. for]x>n. leodum. mihte.
10. hwee)?ere. norJ?anhymbra rices. *>. mycel.
12. unsibb (s on eras.). betwih. }?83thi hiora weoru . d
(one eras.) 7 heora (sic). gesomnedon.
13. oswine. f. mihtewi<Shme(re2)eatedand2ndstruckthrovgh).
14. for)x>n.
1 5. (Singa tSencende. J>eet he f feoht.
16. to beteran.
17. monna gehwa (7 last letters in margin not isthand). fram.
willfeeres dun.
18. fram cetriht worfigne.
he
19. gecyrde. ane. ]?e,him.
20. nama. hunwealdes (hun out of Kim) gestyes f.
Ca. 7. seedon j? he wees VII wint. oswine on "Seere.
8. genihtsumnysse eallra (Singa 7 he wees sefest.
9. forf>on eallu. mihte.
10. hweecSere. (Sone o(Serne. rices.
1 1 . f . mycel ungeoweernys.
12. betwih hi. -p hi. weorud 7 heora. gesomnedon.
13. oswine (5a. f. mihte.
1 4. fultu. oa. f he f feoht forlete.
hi
16. beteran. forlet tSa. weorud. f manna gehwa ha.
17. fra. willfseres.
18. is. milu. fra cetriht wonSine.
19. gecyrde. ane. pe hi getreowastne.
n
20. nama. to,dhere to hi gewealdes ham. f.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 94. 211
Page 194.2 1. dyhle beou. ser holdostne gelyfde.
gg 22. wisan. forSon se ylca gesiS. ae^elwine.
23. J?i. Segne. Seer ameldode (a ends line).
24. man Seer laSlice acwealde unsyfre deaSe wees. Sy ]?riddan.
25. £>i nigoSan.
26. osweos rices on Seere. inngetlingum (junctim).
27. eefter. cleensunge j?yses manes.
28. getimbrod on (5am. eeghwee^eres. alysnesse.
29. ofslagenan. Se.
30. bena 7 gebedu. sceoldon.
31. ansyne ge on bodige feeger 7 heah 7 wynsum.
32. spreece 7 on }?eawu manSweere. eallum.
33. rumgifa g eejpehi ge uneeSelum )mnan gelamp f te for.
34. modes. ansine. wurSnesse f.
35. fram eallum mannum. 7 seghwanon (p. i59)byrsudon of.
O. 21. digol. gelyfde a,.
22. feor. olpre (on eras.). se ylca (4ib) gesiij*. aefelwine.
23. gerefan. ameldode.
24. dea]?e acwealde.
25. }?reoteogeJ)an. kalendarum. nige}>an.
26. oswies rices on. on getlingum.
27. aefter. cleensuncge (ns on eras., u out ofi). J>ysses.
28. on j^am. eeghweej^eres. saule alysnesse.
29. bena 7 gebeda (2nd e on eras.). sceoldan.
31. oswine. onsyne. bodige heli.
32. 7 on. eallum.
33. rumgyfa ge eej;elum ge uneef>elum Sanon gelamp . . . J (3 erased).
34. cynelicnesi. geearnuncge. f.
35. fram eallum mannum lufad 7 eeghwanon.
Ca. 21. digol. hi se r Son e. gelyfde.
22. feor. forSon se ylca. eej?elwine.
23. gerefan. ameldode.
24. acwealde. wees Sis gedon 7 geworden.
25. SreoteogeJ^an. kalendarum septebriu.
26. oswies rices on. on getlingum.
27. intiugu cleensunge })ysses mannes.
28. getimbrad for eeghwseSeres. saule alysnesse.
29. het 7 )?eer daeghwamlice. bena 7 gebeoda.
30. sceoldan.
31. onsyne. bodige.
32. ge on gespreece wynsu 7 on f>eawu. eallu rumgifa.
33. ee]?elu ge unee^elii Sanon gelamp f for.
34. cynelicnysse. wurSnys f.
35. fra. monnu lufad of eallu Jjyssii bifylcu.
v 2
212 VAEIOUS READINGS. PAGE 1 96.
Page 106. I. eallum Jrissinn bifylcu. folgotSe 7 to his }>enunge (5a
jjt aefelestan menn comon.
3. fysses. betwyx oSre. gemetfaestnesse synderlice
bletsunge wundor.
4. swylce. saed f.
5. magon anre bysene oncnawan.
6. f . faegerestan hiwes aidane J?am bysceope.
7. f?eah f»e he switSor gewune. f. mare.
8. J)on. f. hwaeftere. 'Sam mihte.
9. hwylcre. come oc5(5e hvvylc nfd come f .
1 o. he Sy. sceolde. tide Sa.
11. Sam. f. com. to eanes.
12. Sa lyhte. het ^ hors.
C. S. 6. faegerestan endes.
O. 1. eallum fyssum bifylcum he a to his folgafe 7 to his J>enunge.
2. coman.
3. }>yses. betwih oJ?er. gemetfaestness syndriglicre (final s
and initial s on eras.).
4. wuldur. swylce is saed f .
5. anre bysene.
6. gef. f. Saes.
7. endes. (42fl) t>am bisceope J>eah #e.
8. faet. hwaefere on J>am mihte. oferridan
9. hwylcre. come otS&e. hwile nyd.
10. sceolde. aefter. tide.
11. Jmm. com. togenes.
12. lyhte. het.
Ca. 1. a to his folgoSe 7 to his J>enunge. a?(5elestan.
2. coman.
3. }>ysses. betwih. gemetfaestnys syndrilicre beletsunge.
4. swylce. saed f.
5. eaSmodnysse. anre bysne swotole.
6. gaef. f. faer,estan heowes. J^am d.
7. f. ma.
8. )?onn ride f . hwaefere on J>a mihte. oferridan jxmn he (p. 72).
9. hwylcere ea cdme oStSe. nyd. f.
10. sceolde (Sa. medmycelre tide.
11. fa. -f hi cdm. hi aelmaessan.
12. hlihte. hot f>g Searfan -p.
VARIOUS READINGS., PAGE 1 96. 213
Page 196.13. Sam cynelicum geraedu pe hin (sic). forSon.
j^ 14. biggenga. feeder })earfena 7 earmra.
15. Sis wees f>am cyninge cuS pa cwseS. bysceope.
16. hi wseron. hyra. gangende. pu domne bisceop f .
17. J>am Searfum. gedafenede agen to habbanne . manige
oSre wit uncymran.
19.7 oSres hi wees heefdon f . mihton 3am J>earfum syllan.
20. Su him ■£ hors ne sealdest j> geceas tSe synderlice to eehte }m
andswarode se bysceop him sona 7 cwaeS to him hwret
sprycst. cwyst Su -f Se.
23. f>onne godes. (5a hi J>is. Sa eodon hi.
24. bysceop gesset on his stowe 7 on his setle (p. 160).
25. forSon pe. huntoSe cdm. Sam fyre.
C. S. 15. Sa Sis Sa wses.
O. 13. £>am cynelican. onstodan.
a
15. }?am. gesaed. £>§, bisceope J>, lii waeron (a above out of a).
16. hiora.
17. bisceop. p»am. J?e pe.
18. uncymran.
19. endes f mihton f>earfum to tif>e syllan.
20. f. pe.
21. pa.
22. spricest. J>u j^aet pe s,e. myran (y on eras.).
23. -p. J?a hie ]?is. eodan hi.
24. swaesendum. on his stowe on his setle.
25. f>onne (2ndn on eras., e not 1st hand). forf>an. hueta)?e
com gestod. fyre.
rsedom
Ca. 13. pa cynelican gebaetum. hi onstodon forSon (after this to
earmra in margin).
14. bigenga swa.
15. pa pe f>is waes J)am. saed cw. b.
gereordu
16. hi waeron. swaesendu.
17. bisceop f. f>am. Se pe gedafenode.
18. haefde. uncymran.
hiwaes
19. endes f we mihton. tySe syllan.
20. f. hi. sealde $.
2 1 . geceas. 15 hi. cw.
22. sprecest Su. cwySstu j> . sif>sere.
23. leofre )?onn f. Sa hi Sis. eodan hi.
24. B. on his stowe on his setle.
25. J>onn. huntnoSc com gestod. fyre.
214 VARIOUS READINGS. PAGES 1 96- 1 98.
Page 190.26. wyrmde. 7 (5a saemninga betvvyb Ssere wyraiinge.
Bp 27. he f word f. bysceop. him to cwseS ser.
28. swurde. 7 (5a stop ofestlice.
29. fam bysceope. J.
30. Sis. mare sprece. deme hwset (5u sylle oSSe.
31. feo godes bearmum . fa se bysceop "Sa.
32. Sees. ondred.
33. aras. togeanes. upp ahof (a ends line). gehet f.
C. S. 27. he deeM.
26. wyrmde. 7. (42b) betwyh.
27. f word f. bysceop. cw.
28. sealde fa his. 7 fa.
29. fam bisceope 7 feol. blife.
30. owiht. sprece o(5(5e hu niycel (rest wanting).
31. feo (eo on eras.) fu. bearnu sylle (5a. bisceop fa
h
ge,seah (h above, e <m eras.).
s
32. eadmodnesse. cyninge,.
33. mycele fa ondred (e m le afterthought).
34. togenes. ahof 7 gehet.
Ca. 26. wyrmde. 7. betwih Sa.
27. wserminge. hef. f. b hi. cw ungyrde,
28. sealde fa his. 7 fa stop.
29. f a ft 7 feol. f he hi. cw. ma sprece oSSe
hu mycel (rest wanting).
31. feo fu. sylie Sa se b.
32. (5a eadmodnysse. mycele fa ondred he hi. swySe.
aras hi togeanes. ahof 7 gehet f .
Page 198. x , hjm bliSe. basd georne f . to his setle to his.
B. 2. unrotnesse. mid f i Se sc; (o?o£ over s).
C. S. 1. bli(5e wsere 7.
O. 1. setle.
2. unrotnesse of.
Ca. 1. bliSe beon wolde (w above is followed by a first curve of se)
]>. setle.
2. swsesendu 7 unrotnysse.
VARIOUS READINGS. PAGE 1 98. 215
Page 198. 3. be Sees bysceopes. 7 his bene.
B. 4. p& oiigann se bysceop ongean f>am. wesan. unrot.
5. f. ongann. hlutrum. J?a acsode hine bis.
6. geJ?eode. ne cucSe ongitan.
7. ne bis hired. bwam. weope )?a answarede he him
7 cwsecS. f ftes.
8. cyning na lange ne. for (Sam.
9. Sissum ne geseah swa. forfton ic ongite f .
10. (Sissum life gewitan sceal 7 is (5eos.
11. -^ heo swylcne recced hsebbe 7 cyning. tSa lang.
12. aefter Sam f . witedom. bysceopes wearS. „ -p.
13. la(51icum. (5one.
14. ssedon. sylfa aidan nales mare fsec (p. 160) Jxmne Sy.
C. S. 10. leoran sceal.
O. 3. )?a. be J?a3S, ceopes.
4. f»a ongan. bysceop ongen. wesan.
5. f . ongan wepan hlutrum. Sa fregn (the curve
under e in pale ink).
6. acsede. gefeode.
7. hi wan. cw. J?aet.
8. sefter f>yssum naht lange. for)?on ic ongyte f (rest wanting).
10. j?yssum life faran sceal 7 nis. wyrf>e.
11. f hi swylcne. habban. lang.
1 2. sefter f . bisceopes gefylled wass f .
a
13. laj?lice. acwe,lde.
14. ssedon (43a). sylfa bisceop. nalaes ma (a on eras.) J?on.
Ca. 3. fa. bi. B.
4. j?a ongan. B ongean. wesan.
r
5. f he ongan wepan hluttru tearu <5a f,eng.
6. acsade. gefeode (5e.
7. hi wan. cw. wat f .
8. J^yssu naht lange. forcSon ic ongyte f (rest wanting).
10. ftyssu life faran sceal 7 nis. Seod.
11. $ hi swylcne. habban. lang.
12. f. b gefylled waes f.
13. deatSe.
t
14. ssedon. sylfa h. nalees ma J>onii "5y twelfan.
216
VARIOUS READINGS. PAGE 1 98.
Page 198
B.
•i5-
16.
sefter.
$i.
J?one (5e hu (sic).
kalendaru. Sisse.
f-
17.
ece.
fram.
18.
19.
Eala hwylcre (illuminated E).
swylce. raannum.
bysce
20.
21.
22.
23-
us. f. manegu.
gemynda. nama.
utta he. gestse&Signesse.
eallum pysse. ealdormannu.
areccan.
wer.
24.
on.
tid. centlande.
£>am
25.
wif.
C. S.
22.
24.
he deest.
eac deest.
O.
i5-
sefter.
lufade j> .
16.
<5isse.
alaeded (aed ow eras.).
17. fram.
18. Ono (out o/And) hwilcre. f>es (es on eras. 0/3 letters).
bisceop . wsere (1 erased, w on eras.).
1 9. swylce. inlica (i on eras.). monnum.
20. f. monigum freo arecce.
21. nama.
22. utta. mycelre gestetSignesse.
(on eras.) 7 he forf>on.
23. eallum sended (omitted words inserted interlinear).
ealdormonnu.
gecycSde .. (2 eras.).
sotSfsestnesse waes
pysse.
24. on. tid.
25. wif fetian.
oswi, para cynincge.
Ca. 15. (p. 73) siege pone Se. lufade f.
16. Sy.
17. fram.
18. And hwylcre. b. tacnii.
19. swylce. inlice. gecydde ponn.
20. f. monigum. areccan.
21. gemyndes. arwurcSe. nama.
22. utta wses he mycelre. gestseSpignysse.
23. eallu pisse. ealdormonnu.
24. he eac. on. tid. f.
wif fetigean.
25. dohter.
softfsestnysse wer.
oswio j?a cyning
VARIOUS READINGS. PAGES I98-2OO. 217
Page 198.26. J>yder. hyre feeder.
B. 27. gestihtode. f. landfyrde tSyder gelaedan.
28. on sciplande. ham heorfan Sa.
29. f>am bysceope 7. f .
30. gebaede. to. f>ingode.
31. tSa hi. siSfaet feran sceoldon.
C. S. 27. landferde. geferan.
28. sciplande.
26. hyre feeder ofslaegen. gestihtade. f. land-
fyrde J>ider gelsedan.
28. on scyplade mid fa. ham.
29. j?am bysceope. -J he (abrasure).
30. hiora gesyntu (u on eras.).
31. hi (i on eras.). mycelne. sceoldan (a on eras.) (5a.
Ca. 26. <5ider. Sa gestihtade.
27. f. landwyrtSe J?ider gelaedan.
28. on scyplade mid \>&. ham.
29. fa, h. f .
30. gebsede. gesynto. Jnngode (5a hi.
31. mycelne. feran sceoldan tSa.
Page 200.
1.
gebaed him fore.
hi gebletsode
B.
2.
ele 7 cwaeS. t<5.
3-
sona J>aes Se ge on.
*.*
4-
stor. hreohnes.
5-
£>u *f tSu. (5e ic
staepe.
liu.
send
eac pa.
tSa. (p. 162)
1 . hi fore 7 hi gebletsode.
2. J?am. gehalgadne ele. ic wat .... (4 eras.) sona (43b).
3. on scyp astigaS f. eowic.
o
4. hre,naes (a of 33 erased). widerweard.
5. j>. send on pa, sae. instaepe (i on eras.) pa windas
gestillaS 7 J?aes saes.
Ca. 1. hi fore 7 hi bletsode.
2. j?am. ele 7 cw hi. wat.
3. sona Saes (5e. on scyp. f .
4. mycel. hreohnes. wi&erward. Su f (5u tSisne.
5. tSe nu. send on (Sa. instaepe pa windas gestillatS
7 f>aes. smyltnys aeftfylige}) 7 eow blifte.
218 VARIOUS READINGS. PAGE 200.
Page 200. 6. pa windas gestillaS 7 Saes sse smyltnes seftei fylgeS. eo
B. bliSe.
7. willsiS ham forlseteS.
8. 7 ealle. Sing. bisceop beforan cwseS.
9. gelumpon. gefyllede. 7 sona. Se hi on.
10. ut leton sona astigon. wiSerwearde. Sa Jpa.
11. weddan. sses. Sa nydlingas.
12. scipmenn Sa ancran up teon. on Ssene. send.
woldan •$.
1 3. Seah hi Sis dydan nanwiht hi on Sam.
14. Sa. hymbsweopon. seghwanon f.
1 5. hi. ne wendon 7 lii him.
16. sylfne andweardne ondredon.
17. Sses bisceopes. genam Sa. anpellan.
C. S. 10. eodon 7 ut leton.
O. 6. sefterfylge]?. eovvic bliSe on.
7. willsiS ham forlseteS.
no
8. o,eall (all on eras, or abras.). bysceop.
9. gelumpen 7 gefyllede. 7. hi on scyp.
1 o. ut ferdon f . wi}>erwearde. y]?a.
c
11. weolla,n (sic) 7 weddan. sses. ongunnan pa nydlingas.
scypmen pa ancras upteon 7 on J>one sses (sic) sendan wo . ldan
(o on eras, of two).
13. scyp. hi(io^o/e). nowiht hi on fain.
1 4. yfa. weolla,n,ymbsweopan (all in same ink). 7 segh-
wanon f (1 eras.).
1 5. scyp. hie (ie on eras.). synto. hie.
16. sylfne. andweardne gesawon.
17. bysceopes. genam. ampyllan.
Ca. 7. willsiS ham forlseteS.
8. and ealle. b. endebyrdnysse.
9. gelumpou 7 gefyllede. 7. Se hi on scyp eodan.
10. ut ferdon f. wiSerwarde.
11. weollan 7 weddan. nydlingas 7 Sa scypmen.
12. ancras. on. sendan. f scyp.
13. Se hig Sis. nowiht hi on £>am.
14. weollan 7 ymbsweopan. seghwonene J scyp.
15. hi hi. synto vvendan. hi.
16. sylfne hi onwardne gesawon Sa.
1 7. t>. genam Sa. ampullan.
VARIOUS READINGS. PAGE 200. 219
Page 200. 1 8. eles. on feone fcse iiistsepe.
jj# 19. seo see fram feam. 7.
20. f se. wer. witedomes. storm towearp neefre
saade 7 feurh.
21. ylcan. J?a up.
22. f. fee. licumlice feser aefter wearfe weere fysses.
23. tweonung nis . Eac se getrywesta. ure cyrican.
25. feis ssede 7 he ssede ■}> he hit. fram J?arn sylfan.
26. J?am msessepreoste on (5am. feone.
27. (p. 163) onne space. fee hit geare.
28. feaes. ^ gelamp on. tid.
29. by&ceophada f te. myrcna. norfehymbre 7 hit feorr.
30. arleasum wale. heregode.
C. S. 30. hynde 7 hergode.
Ca.
18. eles. on f>oii sa3 7. insteepe (i on eras).
19. seo see fram J>am. 7.
20. f. witedomes.
21. ylcan. fea. upp cumende.
22. f hine aswe • fede (erasure). gestillde. licumlice.
23. efweard. (44a) f>ysses. endebyrdnes . . (unerased).
tweogende.
24. ure cyricean.
he
25. ssede saede, f. fram fam sylfan.
26. on J>am. wundur.
27. Don secgeafe (feon on eras, of And). geare cujxm ofer.
28. wundur. ylcan. gelamp on )?a tid.
29. bisceophada (final a on eras.). past. land. hyj?]?e.
18. eles.
on. 7.
19. seo see fra (5am. and.
20. J. wer
a 1. towardne.
feees ylcan. upp cumende.
22. $ (p. 74).
fee he licumlice.
23. aefweard.
feysses. endebyrdnys.
24. ure cyricean
25. saede •]>.
fra bam sylfan.
26. on Jam feis wunder.
27. Donn.
fee. geare. oJ?er.
28. wundur.
ylcan. f gelamp on fea tid.
29. bisceophades
f. myrcna.
*3_\ land.
arlease.
tweogende.
220 VARIOUS READINGS. PAGES 200-202.
Page 200. 3 1 . becom. nihtan. cynelican.
jjt 32. bebbanbyrig. fa he (5a. f se buruh. 'Sam. f.
O. 31. Sa becorn. t(5 faere cynelican.
32. bebbanburhg (5a he fa. f . burhg. fan fsest f.
Ca. 31. (5a becom. cynelican.
32. bebbanburh (5a he tSa. ■£. burh. fan faast j3.
Page 202. I. he ne mihte. ymbssete hi. gegan.
B. 2. fyre hi. aslat (5a fa neatunas aweg ymbutan tSa burh 7
micelne dsel ad gesamnode.
4. rseftru.
5. watelum 7 on stu(5um 7 on face 7 mid J?yssu. burh.
6. heannesse ymbworhte fra t5am. lande.
7. wses fa hit (5a wees gewinde inn Sa buruh.
8. ad. burh onbaernan.
9. fa in (5a sylfan tid. arweorSa bysceop. halega.
C. S. 2- fyre forbaernan.
i. mihte. hie (i out of e). gegan-
2. fyre. aslat.
3. burgh onweg fe. on.
4. dad. on.
5. f acum. fyssum fa burgh.
6. heanesse. for fam dsele. hio.
7. is. gewinde 6n fa burgh. ad.
8. burgh.
Ca. 1. he mihte. hi. gegan.
hi
2. (5a. fyre forbsernon aslat tSa fa tunas.
3. burh onweg fe.
4. mycelne aad gesomnode. beamu. rseftru.
on
5. 7 watelii. facu. mid eallu fyssu. burh on
mycelre heannesse.
6. for "Sam daele. lande.
7. (5a wees wel gewinde on fa burh fta.
8. ad. burh.
VARIOUS READINGS. PAGE 202. 221
Page 202. io. fam ealande f. twam. fram fam ham Ssere byrig.
j$ ii. see. f. stowe geornlice sohte.
12. stillnessa. digolra. 7 mon. git.
13. stowe. setles. Sam ylcan ealande.
14. fa he se bysceop. windum. lig Sees. 7 t5one rec up.
15. up ofer fa. weallas ahafene. Is saad f te his eagan
7 his handa waaron up.
16. heofone hafene (jp. 164). tearum. cweSende drihten
(dot over e in ende).
17. 7 fa.
18. oncyrde. fram Saere. lig. haste frasste in
tSa sylfan.
19. $. aeldon . 7 monine rnann.
(8) faat aad W.
O. From 2029 to 20433 O zs ^t-uew in full with Ca's variants.
fa on fa tid se arwyrf a bysceop aidan waes on fam ealande
fe nemned is farene f is twam milum fram (44b) faare fore-
spreceuan byrig. he se godes monn gewunade swiSe oft on
fam ealande faran forfon fe him lyste fear on digolnesse
5 his gebedu begangan 7 gode feowian eac swylce on fam ylcan
ealonde symble ocS tSysne 7weardan daag godes feowa sum 6*n on
ancersetle wunode. (5a he fa se halga bysceop geseah f se ad
n
onbaarned waes 7 se wind--)) fyr 7 fone smic In. on fa ceastre ofer
fa weallas draf hit is saad f he fa upp to heofonum his eagan 7
10 his handa ahofe 7 mid team cleopode 7 cwaade dryhten geseoh hu
en
mycel yfel penda wyrceS fyssum wordum fa gecwed, um hine
sona se wind onwearp (a out of o) fram f aere byrig. 7 draf f fyr
on fa f e hit aar onbaarndon swa f>aat hi sume mid fam fyre gederede
waeron 7 ealle to f on abregde f hi no sycSSan on fa burgh feohtan
god
15 ne dorstan forfon f e hi oncneowon f hie, scylde ; Dysne halgan
Ca. (1) on oa. arwurSa b aidan'. fa ealonde fe is nemned
(2) niilu. fra. (3) byrig faer he. man gewunode swySe.
to
on fa ealonde. (4) hi. digolnysse. (5) fa. (6) tSisne.
sum on ancersetle. (7) se b. (8) fyr. innon. (9) wallas,
upp. heofonu. (10) tearu cleopede. drihten.
(11) Syssu wordu gecwedenu. (12) fra. (13) Oa fe
hit. onbaarndon. f. fa. (14) burh. (15)
forcSon hi oncneowan ■}> hi god scylde. Eft otSer cw (red
letters in the space left at end of line ; no number). Dysne.
222 VARIOUS READINGS. PAGES 202-204.
Page 202. 20. gesewerdledan. hi ealle afy,hte. blunnun pa burh-
j^ ware . oa ongeaton f seo godcundlice burh f>urh godes gife
gescyld wear(5.
22. A f space. f (5a gyt wees J>a (5a gear gefilled. bysceop-
hades f .
23. (Sis. lif. untrum.
24. on Sam cynelican. nowiht. fram See re.
25. foressedon on Sam. cyrican. cytan.
26. j>. J>yder cyrde. (5aer wunode.
27. oanon. ymb }?a stowe 7 godcunde. bodode.
28-30. Dset — seceras (not in B).
30. pa, slogon.
Page 204. I. get eld. cyrican.
2. gelamp hit f>a. sceolde f. genam (5a stu(5u. cyrce.
3. mid waes awreped. (5a?re. standende.
C (33) wref>e W.
From 2029 fo 20433 O is given in full ivith Ca's variants.
Page 202. bisceop J?a }m nine se dea(5 nydde on f»am ytemestan dsege his
O. lifes f he of J>am lichaman faran sceolde he wees on annm ]?a?s
18cyninges tune noht feor fram p&re foresprecenan byrig forJ?on pe
\>
he p&v hsefde ane cyrican 7 an resthus 7 hi ge, ywe (gey on eras. ; w
20 out of])) wses f he oft peer wunade 7 J>onan Jxmne on gehwylce
healfe J^serymbutan for rihtne geleafan to lseranne 7 to trymmaime.
t5aet eac swilce his J^eaw (a out of o) wees (45a) on o]?rum cyninges
tune t<5 donne swa swa hit ea(5e beon mihte forf>on pe he nowiht
24 agnes hasfde butan his cyricean . 7 psdv to feower seceras f>a men pe
Page 204. him pa, J^enedan hi aslogan an geteld on west healfe J^sere cyricean
on J^sere cyricean fasst f he hine pser Inne gerestan mihte.7Jm
be
gelamp hit f se halga bisceop hine onhylde to anre psere studa,
utan to fsere cyricean geseted wses f>sere cyricean to wraf>e . 7 J?ser
Ca. (i6)bf>a(5a. p&. (i7)(5fet. J>a lichoman. anu.
r
Page 202. (x 3) tune. fra. fo,(5on pe. (19) cyricean (p. 75)
7 an. (20) wunode. j)onon (5onii. (21) for.
(22) f. swylce. on o(5ru. (23) to.
Page 204. (25) hi pa f>enedon. cyrican. (26) cyrican. gere-
stan. (27) b. jpsera. (28) cyrican. wraoe.
VARIOUS READINGS. PAGE 204. 223
Page 204. 4. seofontyne gear J>a?s (5e he. bysceophade onfeng pj aerran.
B< 5. septembriu. man. lichaman. lindesf krone.
6. bro(5ro.
7. pj tSe. cyrce. on see petres naman.
8. gehalgod waes J>a adydan hi his ban upp.
9. (5a cyrcan on sufrhealfe. weofodes. aefter arweor(5nesse.
10. bysceopes. iEfter. fylgende waes (p. 165) on (5one bysceophad
finan.
1 1 . fram hibernia. 7 of heora ealande sended wees 7 lange
tid bysceop waes.
13. Sa gelamp aefter unmanegum gearu f penda com mid.
14. myrcna. on (5a stowe 7 ealle pa pe. mihte. isene.
15. fyres lyge he fornam. (5e. bysceop on.
16. aetgaedere. faere gemyndgedon cyrican forbaernde.
17. stucSu ane. bysceop onhleonigende.
(43) stufu W.
From 20 29 to 20433 O is given in full with Ca's variants.
J?a his gast ageaf he forSferde py seofonteogef>on geare his bisceop-
h
30 hades pj daege on calendas septembris 7 his lic,ama ]}a sona wses
gelaeded to fa. ealande pe nemned is lindesfarenensis 7 faer on
faera brofra lictune bebyriged 7 J?a ymb geara fyrstmearc pa, pa
J>aer mare cyrice getimbred wses . 7 on f aes eadigan apostoles
n
noman see petres gehalgad . pa, waero, faes foresprecenan bisceopes
35 ban fider broht on fa swiSran healfe faes wibedes swa swa hit wel
7
swa arwyrftum bysceope geras gerisenlice gehealdene waeron 7
hineaefter fylgde finan on bysceophade se com of hii scotta ealande 7
monegu gear on bysceophade wunade 7 fa gelamp hit aefter monegum
gearum f penda myrcna cynincg mid miclum herige fa ylcan fctowe
40gesohte 7 fa fa he eall f he geraecean mihte mid waepnum 7 mid
fyre forspilde fa waes eac se tun se fe fbresprecena bisceop on
gefor (45b) 7 seo cyrice forbaerned ac swicSe wunderlice gemete seo
Ca. (29) Sa. ag3ef. seofonteoge(5an. bhades. (30)
on. kalendas. lichoma. (31) fa ealonde. (32)
brotSra. and. pa Sa faer. (34) naman. see.
gehalgod. waeron. b ban fyder. (35) swySran
halfe faes weofodes. well. (36) arwur(5an T) geras.
(37) aeft fylide. bisceophade. com. ealonde.
(38) gear. B hade wunode. aeft monegu gearu. (39)
cyning. mid eallu herige. (40) fa $a. geraecan.
(41) (5a. tun. Se. b. (42) swy(5e wundurlice.
224 VARIOUS READINGS. PAGE 204.
Page 204. 18. f. mihte. (5a. Sus gecyfed.
B# 19. fa timbrede man eft. cyrican 7 <5a ylcan stuSu utan tosettan.
20. wages. gelainp aefter.
21. ungemaene. f. ylca. forbarn.
22. ylce cyrice aetgaedere. fyre forburnen ac hwaefere se lig
h
f ur,aet (5a naeglas in Sam (r«s£ wanting).
24. oe heo to "5am wage mid gefaestnod.
25. hwae(5ere. stuSu. mihte. timbrede man.
26. si(5e cyrican 7 oa stuou.
27. utan tosetton. inn.
28. oa cyrican hi asetton f te tSa ingangendan.
29. cnewunga began sceoldon.
30. 7 f . f te manig. tide. oa ylcan stowe.
31. gyfe. (5aere ylcan.
32. fa spona Switon 7 •£ gef wit (the w z's ow£ 0/ r partly erased)
on
naman 7 on waster sended (stroke under ed, on w 6?/ &*
corrector and pale) untrumii sealdon.
33. untrumnessa.
From 2029 to 20433 O is given in full with Ca's variants.
O. wraeSstudu an ofer fa se halga bisceop hliniende forSferde eallre f aere
cyricean 7 f am ofrum getimbre forburnen gehrinen fra f am fyre stod.
45fyssum wundre fa oncnawenii faer sona waes eft cyrice araered 7
seo foresprecene wraeftstuSu f am wage to wref e geseted waes swa
heo aer waes 7 hit pa, eft gelamp aefter faece f urh gymelyste f se
ylca tun forbarn 7 seo cyrice 7 gyt se leg f aere stuoe gehrinan ne
mihte ac swi(5e wunderlice f fyr eode ondlang f ara naegla pe seo
50studu mid gefaestnad waes to fam wage furh fa fyrelo 7 faere
stude none onhran 7 fa f riddan siSe faer waes cyrice getimbred
7 hi fa no fa studu swa swa hie aer dydon uton to fam wage to
on
fultume ne setton (e out of ae) ac hie hi , pa cyricean setton f ysses
wundres to gemynde is eac cutS ■£ on fa ylcan tid on faere stowe
55 monige men heora lichaman haelo gesetton eac monige men of faere
n
ylcan styde sprytlan acurfan 7 fa f one hwylcum . . . (eras, of 3) seo-
cum men f earf waes . on waeter scofan . 7 f anon waeron monige men
f urh faet gehaelde.
Ca. (43) an ofer. B hlyniende. (44) fa, oSru. fa. stod
tSyssu. (46) -studu fa wage. wraetSe. (47) aeft.
gymeleaste. (48) tun forbarn. gyt. leg. studu.
(49) swycSe. fyr. andlang. tSe. (50) fyrlo. (51)
none onhran. and. sitSe. getimbrad. (52) (5a no hi.
}>*• (53) hi ne0- oysses. (54) cuS. oa.
tid on. (56) acurfon. "Sonne swa hwylcu seocu. (57)
wa)t. (58) f gehaelede.
VARIOUS READINGS. PAGES 206-208.
225
Page 206.
Ca.
Text is from O, not in T. B.
pa weorcu.
me seo J^eah. licade.
swySe. onscunoole.
bee. (5e. weorhte.
soSsagol. (Sing tSe.
weorounge.
hi.
6. Sing j?e her on wyrcSe.
7. swy)?e mycle geormysse.
9-
10.
eadmodnysse.
gelp.
ricsode ac he.
full
georn,nysse.
wseccan to.
ofermodegan.
mildheortnysse.
feawii wordu.
cucSon.
healdenne.
hi.
gleawnysse.
temporib.
beboda.
swycSe.
healdenne.
11.
12.
*3-
14.
15-
16.
17.
18.
19.
20.
21.
23-
24. weoroede.
25. Srowunge.
26. uppstige.
28. menn.
29. ac a symble
twentiges
30. XX nihte.
31. drihtenlican.
sacerd.
J>reagenne.
Ssearfan.
cSe. c5e
eallii )?an Se.
gymeleaste.
ealdorlicnysse.
frefrigenne.
halgu. bocii.
ne.
hsefde 7 gelseste.
b\ swyoe lufige fortSon. no.
heora rihttide. foroon ocSoe.
heora. tide. tSe. (Ssere ealldorlicnysse.
Ssere eastrena msersunga. ooYes no ne.
bodade butan. Sa alysnysse.
tSaes lifigendan godes 7 monnes.
iudeum (sic). -nihte monan.
fra.
J?a.
anu f>sera.
C. 17. nanuht W.
26. midligendes S.
O. 2. p. 46a begins weorjmncge.
9. nafer.
19. swi<5e. forj^an.
20. fbrJ>on.
21. _p. 46b begins hiora.
23. o]?res.
Page 208. 1-2. beon-restedaga (omitted).
Ca. 3- toweard.
iVo number as chapter heading, but the words 7 eft otter cwide
m red. From 208, 5, T. B. recommence.
1. seriste (i out of e).
226
VARIOUS READINGS. PAGE 2o8.
Page 208.
B.
l3-
14.
15.
16.
17-
18.
19.
(p. 167 o/B). Yssum space (later hand, in 'margin fissum).
rice aefter. aefterfylgende.
siebryht. broftor beforan wses. god raann.
rice fulwihte onfeng fa wjllnode (rest wanting),
f lif onhyrigan. well gesset geseah.
rice 7. sceole gesette 7 on (5aere cnihtas. menn
gesette 7 getyde 7 laerde 7 felix se bysceop hi fultumode.
fone he (a/ter this erasure of one or two letters ; then follows
cantwara f eawe ; above in modern hand aer — aefter as in Ca ;
rest wanting).
f eawe swa swi(5e.
waes lufiende geworden eofonlices (sic).
§ he. forlet f .
ecgrice bebead. on mynster f. aer sylf getimbrede
7 petres mearce onfeng 7 swiSor gimde.
'Sam. rice. campianne.
f . lange tid. gelamp hit f. myrcna.
fyrde. (5yder com to gefeohte.
(5a hi (5a on f am. gesawon neof or. werode.
Text of O in full.
On fas tid heold eastengla rice aefter eorpwalde raedwealdes
eoferan sigebyrht his brof or swiSe god man 7 aefaest he sigebyrht
fa fa he on gallia wracade fleonde raedwaldes feondscypas he f aer
fa fulwihte onfeng. 7 eft to his ef ele hwearf 7 fast rice onfeng.
57 sona (47a) fa fing fe he on gallia begongan geseah f is fone
rihtan geleafan he wilnode aefterhyrgan he sette scole . 7 on f aere
he let cnihtas laeran mid felices fultume f aes bisceopes fone he
aer on cent nam 7 he him lareowas gesette aefter cantwara f eawe
swa swi(5e se cining lufode f heofonlice rice feet he aet nehstan
10 forlet f eorftlice rice 7 hit befaeste ecgrice his maege se eac haefde
sumne dael f aes rices. 7 f a on f mynster eode f e he aer him sylf
getimbrode 7 f aer fa sceare onfeng 7 for f am ecan rice in f aem
mynstre campode. 7 fa fa he fis longe dyde fa gelamp hit f
myrcna feod furh pendan la(5e hyra cyninges wi(5 eastenglum
l5gefeohtan wolde. eastengle fa fa hi gesawun faet hi laessan
Ca. 7 eft oSer cwide.
swyf e god. aefaest
fulluhte. ec51e. f
hyrigean. (7) \6t.
(9) swyf e faet cyning.
mynst. hi. (12) tSa.
(14) lae(5(5e. eastenglii.
C. (10) aer for eac S.
(1) tid. aeft. raedwaldes. (2) broker
(3) fa (5a. wracode. (4) t5a
(5) and. "Sing. Sone. (6) aeft
t). (8) aer. nam. hi. aeft. Seawe.
f. nyhstan forlet. (ii)'Sa.
(5a. fa. (13) fa (5a. fis lange.
(15) t5a (5a eastengle gesawon f.
(15) eastengle fa fa hi S.
VARIOUS READINGS. PAGE 2o8. 227
Page 208. 20. feondum hi sylfe. fa bsedon hi sigebriht f. come.
B. 2i. Sam. campwerod.
22. wiS cwseS. tugan hi. Sam.
23. Sone. hi f . capwerodes mod fe unforhtre wsere
Sy lses hi flugon.
24. andweardnesse 7 his gehate fe (rest wanting).
26. gehet.
27. Si unmsetan wserode ymbseald 7 ymbhsefd. wsepen habban
butan.
28. girde. handa 7 he.
29. we (p. 167) rod oSf e ofslegen. wearS fa wses his sefterfylgend
n
on Sam rice ana (corrector).
30. eenes.
31. mann. Sses bestan. cenned be fa hi her sefter.
32. tid. secgeanne 7 se sylfa. sefter Son.
Text of O in full.
Qm fultum hsefdon fon heora fynd fa bsedon hi sigebirht f he mid
him to fam gefeohte fore 7 hyra fultum trymede 7 bylde.
fa he Sa fa. wiSsoc 7 cwsef j) he f nolde. fa namon hi hyne on
ge
fa mynstre 7 hine neadinga mid him lseddon to pa ,feohte
20 f hi fy baldran 7 fy unforhtran wseron. 7 fy lass ymb fleam
hogodon pe hi swa godne 7 swa sef elne wer mid him hsefdon ac
he wses swiSe gemyndig fses gehates pe he gode gehet 7 fa git
he
pa, wees ymbhringed mid his feondu he nawiht on hand nyman
wolde but on (47b) his agene gyrde anlipie. 7 he fa fser wses
25 dfslegen mid fam cyninge sigebyrhte. 7 hiora heriges fser wses
micel ofslagen fram fam hsef enum 7 eal todrsefed 7 fa feng anna
enes sunu sefter him to eastengla rice he wses eac fses cynecynnes.
7 wses swiSe se]} ele wer 7 he eac swiSe sef ele beam gestrynde. be
p am we eft forf on on p ysse bee secgean willaS 7 f e. s (o eras.)
30 annan eastengla cyning penda mercna cyning eac ofslogh ; (then
follows on a fresh line Dyssum tidum, cap. 21.)
Ca. (16) fultu. Sonfi. bsedon. sigebyrht. hi. (17) fa.
fultu. (18) fa he fa wiSsdc. cw. Sa. hine. (19) nead-
unga. hi. fa gefeohte. (20) hi Sy. (21) hogodan.
hi. (22) swiSe. gyt fe he. (23) ymbhringend. nanwiht.
(24) butan. anlipige. Sser. (25) ofslegen. fa cyninge 7
heora. (26) mycel ofslsegen fra hseSenu 7 eall. (27) seft
hi to. Sses. (28) swySe. wer. swySe. (29) forS on
fisse bee. wyllaS. 7 fysne. (30) myrcna. ofsloh.
(16) Sa he Sa Sam S. (25) sigeberhte S.
Q 2
228 VARIOUS READINGS. PAGES 2IO-2T2.
Page 210. I. fram. ylcan hae(Senan. myrcna ofslegen waes. pas
B. (dot under first part of 3d) aer his.
2. fram ofslegene waeron.
From 210 3, to 220 18, not in C. O. Ca.
3. Ipe sigebriht (Sa rice. com hibernia.
4. ealande sum halig wer j^aes nama wses fursius se waes on.
5. 7 on daedum. swylce eac.
6. msegenu. willnode. fte swa hwaer swa gelimlice.
7. mihte. f he for godes lufon on etyeodignesse.
8. )?a com. eastengla rice 7 niaegfe.
9. fram (Sam. arwyrlice onfangen 7 he sona gefylde •ft .
10. j> him. wees •)>. lare.
11. 7 he manige.
13. (Saer. sumre untrumnesse. lichaman.
14. Saere. geearnode f. eagliscre gesihfe.
15. on (Ssere. manod •£. aetfealh. anginnan fenunge o"aes.
16. Sam. waeccu.
17. gebedu. ]?eowode foroam f>e him cu(5for(Sfor toweard waere.
18. ungwis (sic) seo tid )?aere ylcan (p. 168). forSfdre bi dan
(divisim, defect in parchment ; dot under i).
19. ge forjxm. witan Sone. ]m tide.
a
20. mann. J>aere gesih(Se getrymed ongann "$, .
21. timbrian. tSaes. fram. *
22. sigebrihte onfeng. * f. regollicum.
23. tSeodscipum heold J>a waes. on.
24. on. cneoferisburh.
25. burh. aeft aefter Son. manige menn.
26. hean timbrum gyfu. eac fraecewodon 7 weortSoclon. "Sees.
27. on (Sa aefelestan. feorr micle -f.
28. mode. Ipoii. woruldgebyrdum 7 fram tSaere sylfan.
29. cnihthades j> . gyminge.
30. leorninga. swylce mynstera 7 his (Sara J>eodscipa 7 J te.
31. swi(Sust halegum. ealle pa, Se. geleornode.
32. behidiglice tylode. healdenne.
Page 212. i. fortSgangendre tide f. him synderlice wic getimbrede f
B. he mihte on (5am freolice gode feowian tSaer he wses j?read mid
untrumnesse lichaman.
3. se is awriten. life.
4. cytSed f. alaed of lichaman ongyrwed 7 fa (rest wanting).
5. werod.
6. ansyne. 7. geearnode f he eac Sa halegan herenesse
gehyrde.
7. hi. lufedon.
8. f te he saede -p. hi. betwyh ooer leotS monig.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 212-214- 229
Page 212. 9- sigan. uirtute uidebitur.
■r io. deof (/;. 169). gangatS. on. gesewen.
g6d
11. haligra,. gela?ded on lichaman.
12. tSy })riddaii. lichaman. tSa.
13. f an (5a. eac tSa.
14. geflitu. werigra. fa.
15. tSa werian. 7 mid. oncunningum tiledon.
16. •$ hi. tSone. forsetton 7 fortyndon no hi hwaeSere
on J^am fremedon.
17. Ba.
18. on heannesse upp ahafen. fram Sam.
19. f. on (Sysne.
20. bigde. Sas nyferlican (Sing.
21. tSystre. nypernesse.
22. •IIII- onseled. (Saere. nowiht miclum.
23. betwyh. (5a fyr waeron.
24. hi. synddon tSa.
25. ser on forbaernende 7 fornimende an. liges. f.
26. f we nti gefyllacS f . fullwihte gehatatS f we yfle wiftsacaft.
27. unriht willnunge fyr ]pon we (Sisses.
28. us.
29. J>oii (Sa. f Sridde.
30. f is }>on f we. forhtigatS f . (5a mod abylgean ura
(Sara nyhstena.
31. f. arleasnesse fyr f.
32. nowiht docS f, menn reafia(S (p. 170) 7 strudatS in.
Page 214. I. 7 heora godum. fyr.
jj. 2. hi togaedere. J^eoddon 7 weoxan 7 samnedon oft f Be hi.
on aenne.
3. leg gesamnodon mid (Sy. him (5a genealaecte.
4. him swi(Se. 7 cwaetS. J>am.
5. engle hwaet (Sis fyr. nealsecef.
6. tSa hi. andswarode. fie 8u ser ne onbaerndest.
7. baernetS f n?Se («c). feah J>e. sy micel 7 egeslic
gesewen hwaefere hit aefter. geearnunge.
8. gehwylcum.
9. forjxm. unrihtwillnung on Syssum.
10. byrnej). for(Son swa hwylc mann byrnetS switSe on lichaman.
1 1 . ungelyfedne. swa he. lichaman.
12. f gescilgade. tSam frim enghi.
13. on aeghwaefere gesihtSe ladteow wees waeron foregengende in
Bone leg. fyres.
him
14. twegen, on twa healfa.
% 15. frecennesse.
16. werian. fturh f. fleogan. hi.
230 VARIOUS READINGS. PAGES 21 4- 2 1 6.
Page 214. 17. bsernesse gefeoht timbredan. soSfsestum. hi eac wi(5 \>a.
jje 18. wrohta. wees gesyhS.
19. wereda. tSe. scildon.
20. gemette. (5a pe on.
21. se]?ellice gewelegode. hlisan. £ hi.
22. hyrdon fram Sam. manig. (5a pe him sylfum 7 eac
eallu. ]mm.
23. swi(5e (p. 171).
24. witanne. hi Sa hyra. spaace geendod 7 swylce eac eft.
25. (5am engellicu. hwurfon.
26. awunedon (junctim). Si eadegan fursie Sa. be Sam.
27. Sy })e hi (5a. genealaecton.
28. 7 f>a miclan (5a. Sone. fyres beforan him.
29. maim. Se to faere openan dura betwyh.
30. Sa legas becom f>a gaegripon hi Sa unclasnan.
31. Sam mannu. hi on Sam. fyre bsendon (sic, cp.
216, 217).
32. byrnende.
33. ceacan 7 hi hine swa forndon. ongeat. Sone mann.
34. com f.
Page 216. 1. forSgelaeded. pa. genam. Sone mann wearp in
B. f fyr. i
2. (5a cwaeS. wer a feond hwi willaS ge wiSscufan Sone pe.
3. ser onfengon. aer his.
4. ge beon dselnimende. wita.
5. godum forgytsunge (y on eras.).
6. forSon. sawle. 7 Sa ablann f fyr fram hi.
7. cyrde. cwaeS f te Su onbaendest f byrneS on pe.
8. Su. mannes gefean.
9. wite. Se 7.
10. manig. halwendum.
1 1 . ymb Saere.
12. Sa waes aefter.
13. lichaman (p. 172) sended 7. lifes tid jj.
14. baernnesse •]?. araefde gesynelice. mannum on.
15. 7 on his ceacan beer 7 wuldorlice J>rowiende waes f te se
lichama ea waerlice (sic).
17. gimde. mann.
18. f. ser. mannum manega weorc.
19. aeghwae]?er. aetywde. bodode.
20. J?am mannum. hit cy]?an wolde Sa f>e.
21. frunon* acsodon. for Sam.
22. inbryrdnesse heofona rices lufon. gyta su eald.
23. tires. ssede7 cwseS. Se pas boc.
24. f. saede sum aefest mann. f.
25. furseu gesawe. eastengla rices maegSe. sylfes.
VARIOUS READINGS. PAGES 2 1 6-2 1 8. 231
Page 216. 26. (5a git to asticte f hyt. tid.
B. 27. wsere. ceald 7 fyrstig mid ise.
28. f he se. halega wer Jte on tSyssum hrsegle. betwyh.
29. gesawene for micelnesse. gemyngodon eges ge swettnesse
his gesyhjm fte.
30. swa he in swoloSan. sumeres wsere.
3 1 . He (5a se godes. manig gear. serest on. eallum ]>vl
serest godes.
32. pa, he ne mihte ea(5elice.
33. unstillnesse Sara onfeallendra maenigeo. he all t5a J>ing.
Page 218. 1. Se.
B. 2. (p. 173) 7 mid feawum gebroftrum. bryttas com on
eastengle 7 "Sser.
3. bodode. ser saedon.
4. sej>ele. "5a f. mynsterlice ge.
5. gesett. willnode. sylfne fram. begangum.
6. fredne geddn. t5a J>a. ttees.
7. brewer. twam maessepreostu gobban.
8. 7. fram. middaneardes £>ingu freoh on ancerlifes
drohtnunge gestihtode.
9. life. Hyrde he eac o(5erne.
10. ultanu' se wses. gecostnesse.
11. becdm to ancerlife. gear. on.
12. 7 on gebedum 7 on gewinnum lifde. JEfter.
13. heefenra heregunge gedrefede 7.
14. cyricum. frecnesse towearde.
16. rice 7 he (5ser fram loj^ewie francena. ercenwalde.
17. ealdormenn arwyr(51ice onfangen. 7 he (5aer.
18. on (5sere stowe. latine aco. sefter medmiclum.
19. f he wees untrumnesse gestanden 7 on (5aere.
20. geendode. lichaman. ylca. ealdormann
eorcenwald.
21. on portice. cyrican sure. on his. getimbrede.
22. J»aes is perrona (a out o/u). f. cyrice.
23. aefter. twentigum dagum ]?a (p. 174).
24. hi. lichaman tip. (5am. on cyrican. weofode
byrgdon J)a.
25. gemeted. ungesceo^ed. Sa.
26. ylcan tid. tSissum. alaeded wses. JUL wintrum.
27. f man. cyrican.
28. f hyt gerysenre. •£. lichama gereste on eastdeele
J^sere cyrican 7 Sees weofodes.
29. gy ta. butan wome ungebrosnod.
30. gemeted 7 hi hine J>9er. weoroYe. 7 ftser.
31. weorc miclum maegenu.
32. beorhtigatS.
232 VARIOUS READINGS. PAGE 22G.
Page 220. i. Etwyx j?a (Sing }?am forftferendum eastengla bysceope sefter
B. {space for B).
2. (Sees onfangen bysceophades. honoriu'.
3. arcebysceop on. thoman. bysceope se wses of gyrwa
msegtSe 7 ftses.
4. sefter.
5. byscophades. brihtgels.
6. naman haten. on. stowe. bysceope gesette 7.
7. arcebysceop. sefter (Son.
8. (5a gmsero. rynes gefyllde. (Sissuni. pj serran.
9. (Sreo.
10. fram dryhtnes. 7 blann. bysceophad. gear.
11. monao\ syxta arcebysceop.
12. Sam sealde cantwara bur (jt?. 175) ge. wessexena.
13. ©one corn Jryder. halgienne ittamarus. bysceop set
hrofeceastre.
14. gehalgod oy.
15. kalendaru 7 he. circan. rihte nigan gear. 7 IIII-
16. 7. fortSferendum. fore domianum se waes. suSseaxena.
C. O. Ca. begin again at 220, 20.
g
20. J>yssum (p ilium.). tidura middelen,le (1st hand ?). suna.
2 1 . sooTsestnesse ryne.
22. geong seeding 7 god. naman hsefde 7 wses J^ses hades.
23. hi. rice gesealde. ne him man (rest wanting : the m in man
corrected out of n imperfectly).
25. o(5ere.
26. tiolan. J>sere.
27. tSeode. he ofercyning waes f>a he ]?a.
20. oyssum. suna.
21. soJ>faestnesse.
22. geong aej?eling god. naman. wyrfe. him forJx>n.
24. to oswie.
25. wife. oJ>re.
26. tij>igean.
27. J?eode. ofer cyning waas. he ]?a.
Ca. 20. Dyssum tidu. suna Sees.
21. soSfaestnysse.
22. geong. 7 god. namon. well.
23. hi. Saere. Sa.
24. oswio. f. hi.
25. wife gesealde 7 hine.
26. tytSigean wolde nemoe. ©a oeade (sic).
27. ofer cyning wses oa. soolsestnysse bodunge (p. 78).
VARIOUS READINGS. PAGES 220-222. 233
Page 220. 28. lare. f. Sees. rices. seryste.
B. 29. Sa. andette. f.
30. Sean J?e. furtSon J?sere.
31. 7 Sa weartS he. gespanen. fram.
32 osweos. (Sses nama. ealhfriS.
O. 28. $.
29. 7 $a. undeadlicnesse. f.
30. J>e he no furjmm.
31.7. swijmst gespo . nen (1 eras.). onfonne (48a). fram.
32. nama. ealhfrift.
Ca. 28. f gehat Sees rices. gerist.
29. 7 J?a undeadlicnysse (5a. f.
30. fortSon. fsemnon.
31. 7. swytSost gesponnen. fra.
32. nama. ealhfriS.
Page 222. I. 7 hsefde.
B< 2. cyneburh.
3. $a. gefullad fram finona j^am bysceope. eallu.
4. <5e. comon cyninges (Segnu.
o
5. £>eawu (same hand). Sam mseran tune <5aes. (p. 176) set
wealle 7 se cyning.
6. 7 ]?a.
C. S. 1 • freond hsefde.
5. walle 7 he onfeng 7 se cyning him sealde.
O. i. • haefde (eras, of 1 ). wife. cyneburhg.
3. $a. gefullad fram. J?am bisceope.
4. geferum. coman. J^egnum.
5. on pam. tune.
6. onfeng. Sa sceoldan.
Ca. 1. 7 hsefde. sweoster to wife.
2. cyneburh. dohter.
3. Sa. gefullad fra. £a b. eallu.
4. geferu. hi coman cyninges f>egnu 7 eallu.
5. f>eowu on f>a. tune se is.
6. 7 se cyning hi onfeng 7 hi sealde IIII.
234 VARIOUS READINGS. PAGE 222.
Page 222. 7. J>eode lseran 7 fullian £>a wseron on.
B. 8. life. gode 7 lie. miclu.
9. wses he ferende ham. <5a.
10. hatene. scyttysces.
1 1 . 7 (5a. brof>or.
12. (5ses maessepreostes.
13. Sees. ser gemyngodon J?a hi <5a gemyngodon.
14. <5a. comon. peadan J>am cyninge.
15. (Seer, bodedon. leerdan. hi.
16. gehyrede. 7 dseghwamlice monige 8ef>elice 7 unas^ele
wiSsocon {stroke under ic in sej^elice ; modem 1).
17. deofolgylda. fullwihtes bafre fram.
18. a]?wogene. hwylce.
3. S. 7. (5a wseron ge on ( = 0. T. B.).
1 1 . cynnes ©a ( = O. T.).
16. freer deest {before geherdon = 0. T.).
,
O. 7. lseran 7 fullian. J)a waeran ge on.
8. hioralife. gode 7.
10. hatene. dema. scyttysces.
11. 6\>re. broJ>or.
t
13. e,rege heafde (1st hand). gemyndgedon }?a hi f»a f>a.
14. gemyndgedon sacerdos on. msegfe coman.
15. bodedon. hie.
16. gehyrde. 7. monige ge sej?ele ge unsej^ele witSsocon.
17. deofollgylda. fullwihte beefe.
18. ajrwegene. gif (i out ofe) hwylce.
3 s
Ca. 7- sceoldan. lseran 7 fullian wseron hi. ge,'ongelaerednysse ge
on (the letters above in pale ink, modem ?).
8. life mycle 7 gode 7. mycle.
9. <5a msessepreostas wseron J>us gehatenne.
10. dema. scyttysces.
11. cynnes 7 J>a ocSre. broker.
12. (5e is nemned.
13. hregeheafde fras gemynegodan sacerdos on.
14. coman peadan.
15. bodedon. 7 hig.
16. }>a3r gehyrde. 7. monige ge aef>ele ge unaej^ele.
1 7. unsyfernysse deofolgylda. fulluhte. synnii.
18. af>wegene. Ipon ma gif hwylce.
VARIOUS READINGS. PAGE 222. 235
Page 222.19. menn woldan on myrcna. jjhiwel moston.
jj# 20. gyt ma •}> te. menn (5e.
21. ongeat ji te hi in. gelserede. $a.
22. geleafan hsefdon 7 cwse(5 f hi fracode.
23. earme weeron (after this the words 7 tSa to wseron are repeated
exactly : there is a stroke under the first set from 7 cwsecS to
hsefdon : modern 1) f hi. gode gyldan 7 hyran on (5one
f hi gelyfdon.
25. tSas ]?ing twam gearu.
26. tSa. wses oswe («c). cristenesta.
27. rice. hersefter secgacS (p. 177). wses mid diioma an
tSara foresprecena mgessepreosta heora feowera an Ipe we ser
gemyngodon bysceop.
f hi.
19.
Fragments
of
3b fo^'n a£
wolde
20.
ac g. t. ma
*•
21.
22.
ongeat f .
j> hie.
23-
26.
gescop 7 hi
ac (5a.
on
deest S.
27.
rice.
. oma an.
28.
bisceop.
19. woldon on mircna (i out ofe) cynne (48b). Iseron f>set
i ne
h,e , mostan.
20. . . gen. J?set he foreseah.
2 1 . ongeat j?get hie. cristes, geleafan habban (omitted words
interlined).
22. woldan 7. f hie fracuj^e.
23. waeron j hie ne woldan. hi gelyfdon.
25. twam gearum. deaf>e.
26. ofslagen. oswi. cristena.
27. rice. dema an.
den
28. J>am. sacerdum bisceop. gewor, .
Ca. 19* woldan on myrcna. Iseron f hi ne mostan.
20. gyt ma f . hete (accent coarsely revived, original visible).
(5e he ongeat f hi.
21. gelserede.
22. ne mostan woldon (mostan partly washed out). 7 cw f hi.
woldan. hyron. Se hi gescop 7 hi on gelyfdon.
25. Sas. twam.
26. t5a. ofslegen 7 oswig. cristena.
27. rice. secgeaft Sa. dema an.
28. J?a. sacerdu.
236 VARIOUS READINGS. PAGES 222-224-
Page 222.29. myrcna. seo gefeanes nydde.
B. 3°- f te an bysceop. twa.
31. tide micel menigeo drihtne. lare 7.
32. on middelenglu on t5am feodlande Se. genemned. in
fa eppingu (i. e. in faeppingum).
33. eefter. bysceophade.
34. gefter. bysceopscire.
29. somed.
30. bisceop.
O. 29. fortSan. feanes.
30. J>3et an bisceop sceolde beon. tu. J?a on medmycelre.
he
31. tide. beget. 7, (is* hand).
32. on middelenglum on J>am J>eodlande. on.
33. flefter. bisceophade.
t
34. sceo,ta. bysceopscire.
Ca. 29. myrcna samod. feanes nydde f an t> beon sceolde ofer tu.
30. on medmycelre tide mycel.
3i- 7
32. on. on pa, feodlande. on feppingu t5a.
33. b hade Ceolloh (is* o out of a).
34. medmycelre. forlet fa t) scire.
Page 224. 1 . 7 hwearf. ef>el to Sam mynstre 7 ealande f monigra
B. mynstra heannesse 7.
2. aefter. Sam.
3. bysceophade tmhere. maun. on.
C. S. 3. mon 7 se.
O. 1. ef>el. fam ealande.
2. heanesse 7 heafud. h. sefdon (eras.) "Sa. sefter.
to bysceophade. mau . 7 se waes on munuclife (after man
erasure on which is a full stop).
Ca. 1. 7 hwearf. hii )?a. f.
2. heanes 7 heafod (p. 79). Sa. hi to biscophade.
3. truhere. man se waes on munuclife.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 224- 237
Page 224. 4. 7 wses. fram scottura to bysceope gehalgod f wses
B. geworden on.
5. tidum. be (Sam.
7. A J>a3ie, space for \. tide eac swylce (then blank = 13 letters).
tSone. hi.
8. awurpon (5a hi (a ends line). bysceop awurpon 7 tit
ascufon 7 mid geornfullnesse osweos.
9. ilcan.
10. siebriht. sefter (Son o(5ru siebryhte rice bnfeng (sic) 7
wseos (sic) Ipses cyninges freond osweos.
11. gelomlice. com.
12. on. norShymbra. gewunode osweo se cyning (p. 178).
13. "f. f he ongeate fte. mihton gode.
4. he deest (before wses) S.
7. f>sere tide. (Sone. (Fragments o/3a begin at 7 [geajra).
8. hie. "Sone bisceop.
9. oswies Sees. (Ssere ilcan (Seode.
10. rice.
11. oswies. Ond to msegtSe, twice written, the first struck through.
gelomlice. com.
12. norjmnhymbra msegSe, the 2nd written msegj^e.
13. ongea . . gode beon beon f?a f>e.
O. 4- fram scottum to bisceope gehalgad f wass geworden on.
5. be J>am.
6. hersefter seccgea'S ; (49a).
7. pszre tide. hie.
8. awurpun J>a hie. ascufon. geornfulnesse oswies.
9. forjxm. ylcan.
10. sigebyrht. ajfter f»am oJ?rum. sigebyrhtte rice onfeng.
11. dswies. gelomlice. com.
o
12. on nortSanhymbra mseg]?e t5a. oswi,.
13. J^ast he ongeate fette ne mihton gode (erased accent ?).
q&m 4. 7 he waes. fra scottii to b.
5. f wses geworden on. tidu. be J>a.
6. secgeatS.
7. tide. hi.
8. hi mellitu. b. geornfulnysse oswies.
9. ylcan.
10. sigebriht. f>a. sigebryhte rice.
11. he freond. oswies. gelomlice. hi com,
1 2. on norjmnhymbra. "Sa gewunode oswio.
13. f. f he ongeate j3 te no mihton godes.
238 VARIOUS READINGS. PAGE 224.
Page 224. 14. manna handum.
B 15. ocScSe. treowum oftcSe stanum 7 Sara treowa aecyrfe 7 lafe
oSSe.
16. o(5(5e hweethwuga fata gehiwod wseron 7.
17. cuSlic. wseron 7 on forhogednesse hsefde o<5(5e fotQ tredenne.
18. gehwyrfede.
19. me waere. ongytanne on. onbeseondlice menniscum.
20. eagu ungesewenlicne selmihtigne god ecne. gesceop.
21. manna cynn. 7 he waere. demenne. ymbhwyrfte
7 rihtwisnesse 7 f seld.
22. ece on to.
23. gelyfanne on heofonu. fraetewednesse.
15. o(5(5e fyre S.
18. fotu.
22. J^aes setl.
23. heofonum naes on S.
O. 14. }>e manna handum. eo,(51icum.
15. o^Se of treowum o(5(5e stanum Jmra treowa secyrfe 7 lafe.
16. oc5tSe fyre for. baernde (1 eras.). otScSe on hwilchugu.
gehiwad waeron.
17. otScSe cuSlice utworpene waeron 7 on forhogodnesse.
1 8. fotum. on eorfan gehwyrfde (f on eras.) waeran.
19. ongytanne on f>rymme unbefeondlicne menniscum ege ungese-
wenlice aelmihtigne.
20. gesceop. heofen 7 (7 on eras.).
2 1 . eorSan 7 manna cynn. 7 he were.
22. 7 Tpazs elpel. ecce.
23. on. nalaes on eorSlicre. on.
Ca. 14. manna handu.
15. o<S(Se of treowum o<5<Se stami "Sara treowa aecyrf 7 lafe.
16. o(S<5e on fvre. o(5Se on hwylchugu. gehiwade waeron.
17. bryces o(5<5e. utworpenne waeron. on forhogednysse.
r
18. fotu tredene 7 on. gehwy,fede.
19. ma\ ongytenne on. unbefeonglicne.
20. eage ungesewenlicne selmihtigne. heofonas.
21. manna cynn. on d f he wsere toward.
22. ymbhwyrfte 7 J>aes eSell.
23. gelyfanne on heofonu nalaes on. fraetwaednysse 7 gewitendre
7 f waere.
VARIOUS READINGS. PAGES 224~226. 239
Page 224.24. on guSgengdre 7 j>. ongitaime f te.
B. 25. leornodon 7 worhton fram )?am. hi gesceapene.
26. -^ hi Sonne wseron eac mede to onfonne (5a ecan 7 £>a uplican
c
fram Sam J>a word 7 ea, monig (5ysses.
27. sigebrihte.
29. gelome. nyhstan. ge(5afunge.
30. ■$. 7 t5a. gefoht. witu 7 freondii.
31. trumnessu. 7 mid gjmfunge.
32. 7 mid. geferum gefullad. fra.
24.
7*
26.
f hie.
27.
Ond.
O. 24. on uuSgengre 7 f. ongytonne p&t.
25. |?a fe. leornade. fra pR pe hi gesceapene.
26. f hi £>onn wseron (49k) fram. ece. pas.
27. word. oswio (o on eras.). sigebyrhte.
28. bro]x>rlicre.
29. gelome (o on eras.) tosprec Sa. nyhstan.
30. 7 fca.
31. hiora trymenesse. gef>eafunge.
32. 7 mid. geferum gefullad. fram.
Ca. 24. ongeotanne f.
25. (5a pe. leornodon 7 worhton fra p& ]?e hi gesceapene.
26. ^ hi j)onn wseron fra hi. (5as word.
27. monige. oswio. sigebyrhte.
28. bro(5erlicre.
29. gelome tosprec Sa. nyhstan.
30. f. 7. witu.
31. freondii. trymenysse.
32. 7. geferum gefullad (a out ofu, d out of n). fra.
Page 226. 1 . pH bysceope on Sa cynelican tune.
B. 2. nemned (p. 179) is. wealle (5y geare romane brytene
ealand begyrdon.
O. 1. J?am bissceope on J>am cynelican tune pe. gemyngedon.
2. be )?am wealle J?e gearo romane. ealonde (e on eras.)
. y
big,rdon (igr on eras.). fram eastsae.
Ca. 1. J>a b on J>§, cynelican tune. gemynegodon.
e
2. set walle be j?am wealle Se gearo romane brotone.
240 VARIOUS READINGS. PAGE 226.
Page 226. 3. milum fram.
g 4. begins J>a siebyrht. cyning wses.
5. rices. f seld. hwilwendlican rices.
6. him sume lareowas.
7. f>e. <5eode. gecyrde. mid J>am.
8. wylle fulwihtes baSe aj^woge 7.
9. serendracan, middel enlu (cp. 220, 20). hi to gehet.
10. halegan. mann. hi. geferan siine.
1 1 . fultume 7 he. bodigan eastseaxena (5eode.
12. p88S Se hi <5a ealle. land tSurhforon. cyrican gsanuge (sic).
13. gelamp hit sumre tide f te.
14. ham. com. cyrcan. lindesfarona ea for.
C. S. 5. setl.
4. 7 Ipa sigebyrht. cesterwara. ecean. psdt e])e\
secean. hwilendlices rices (Sa be . d (b out o/h, eras, of 1).
6. oswi,. hwilcehugu.
7. pe. gecyrde.
8. wyllan (y on eras.) fullwihte bsej^ses (a of ee eras.) af>woge 7.
J?a.
g
9. aerenddracen. middelen,lum. gehet cedd (e formed
by erasure, 2nd on eras.).
10. man.
a
1 1 . to fultume 7 hie sende. e,stseaxna Seode.
12. hicSa (vertical stroke after hi to divide). eall J>a land.
cyricean 7 gesomnunge (50a).
be
13. ,geaton J>a gelamp sure tide J>set cedd . (1 eras.).
14. com. cyricean. fore gesprece.
Ca. 3. begyrdon XII milu fra.
4. 7 Da sigebyrht.
5. f ecSel. hwilendlican rices.
6. oswio. hi hwylchugu.
7. gecyrde.
8. wyllan fulluht. aj^woge 7. J>a (p. 80).
9. serenddracan. middelenglu. hi to gehet.
10. man. hi. o(5erne.
1 1 . fultome 7 hi sende.
12. Sees pe hi <5a eall. land. mycele cyrican.
13. drihte. Sa gelamp. tide f.
14. com. cirican. for gesprsece.
VARIOUS READINGS. PAGE 226. 241
Page 226. 15. gesprece. bysceopes. bysceop ongeat f .
B. 16. Saere godcundlican lare. befealh. $a.
17. gecyrred. gehadede hine. eastseaxii. bisceope.
18. gehet ocSere. bysceopas. J^enunge.
19. ]?a he. bysceophade onfangen. hwear (sic). eft
on eastseaxena.
20. maran. j> ongunnenne.
21. 7 timbrede cyrican on manegu stowii.
22. tSe him godcundre. on (5aere.
23. f>enunge fullwihtes bacSes fultumian sceolde 7 swicSust on <5aere.
24. on oftre stowe. tnlaburh (p. 180).
25. seo arce stow. pante stacSe. ea. on temese sta(5e on
tSam gesamnode.
26. wered xres pweowa (s?"c). hi.
C. S. 20. f .
25. seo deestf (before oc5er).
15. bysceopes (final s w>£ is£ hand). bisceop ongeat f.
16. lare geornne. feode.
17. gecyrred. gehadade. bissceope.
18. oj?re. bisceopas. fenunge.
19. J>a he J?a. bisceophade onfangen.
20. maegfe. 7 maran ealldorlicnesse f ongunnaene (a of se erased).
21. cyricean on.
22. halgade (5a ]?e. lare 7 on. fullwihte baeftes fultum,an
sceolde 7 (on traceable under swifmst).
23. on paere J?e is . . . (3 eras.) nemned tilaburgh (rest wanting).
25. aereste stow is on pente staj^e. oj?er is on. staf>e.
26. on f»am. gesomnade. 7 hie.
Ca. 15- T> "Sa he (5a se "5 ongeat ^.
16. (Saere. lare. wiSfealh.
17. gecyrred. t>.
18. hi gehet. II. (5aere fenunge.
19. t) hade onfangen Sa. eastseaxna (n out ofu).
20. 7 maran ealdorlicnysse J>a.
yii
ai. gef,ende. cyricean on monegii stowii.
22. J>a (5e hi. lare 7 on.
23. Senunge fulluhte. fultumian sceolde swy(5ost on Jpaere pe
is nemned tilaburh.
25. aereste stow is on pante stacSe. seo ot5er. on. staSe.
26. on ]mm. mycel weorud. (5eowa 7 hi.
R
242 VARIOUS READINGS. PAGES 226-228.
Page 226.27. healdenne regolices lifes. tSa niwan cristenan.
B. 28. gyt. niman mihtou.
29. (Sy. mid Ips&re. gefeondu.
30. efenfeonde eallum. gesettnes.
3 1 . lifes. toseteacnienne naman tSa gelamp inbryrdendu.
32. J)ara. eallra goda f te. tSurh. msegena hand wearS.
33. gebropor tSe. man.
34. hi man (Sa. hwa hi. mihton.
27. lifes J>eodscype swa swi(Se swa swipe swa (1st swa switSe struck
through). niwan cristenan fa gyt.
28. niman mihton.
29. mycelre. on. msegpe gyfendum.
30. efngyfendum eallum.
31. setycnesse nam (y on eras, of e). tSa gelamp onbryr
(5ob) dendum.
32. eallra. maga hand weartS ofslsegen. gebropor. man.
for
34. (Sy hi. frseng,. hi. mihton.
Ca. 27. healdenne reogollices lifes. (Sa niwan cristenan. gyt.
niman mihton.
29. mycelre. on. gyfendu pa cyninge 7 eac eallu pa follce.
getenys.
31. daeghwalice tosetycnys nam (Sa gelamp onbryrdendu. pa, folce
ealldra goda f . maga hand wearft ofslagen. II
gebrotSra (Se ©is.
34. hi. hi (Sis. mihton.
Page 228. 1. hi naht andswarian elles buton f hi yrre wseron.
B. 2. (Sam. fynd fortSam. j3.
3. arede. gefremedon. tSe hi.
4. pingunga. bsedon f. bly(Se.
O. 1. hi noht. 7 swarian. •)? hie. wseron.
2. fynd (y on eras.). gewunade f.
3. arede (1st e ow, eras.). gefremedon. hi.
4. pingedon. forgyfenesse beedon. mode.
Ca. 1. hi. 7 swarian nemfte f hi for (Son. wseron.
2. (Sam. fynd. f. feondu.
3. arede 7 (Sa gefremedon. fra hi. (Se hi heom pingedon.
4. forgyfenysse bsedon f. mode. hi eall.
VARIOUS READINGS. PAGE 228. 243
Page 228- 5. forlet £>ylc. synn.
B. 6. bebodo. gewillsumre.
7. hw8ef>ere. (5am his unscildigan deafe. syn witnod eefter.
8. forecwyde. godan. t5aes halegan bysceopes.
9. gesi . (5a {erasure qfh).
10. gesynscipe (5a. bysceop f (5a. milite. 7.
11. amsensumede he hi 7 him eallii. t5e.
12. f hi. hus. swsesendon ne (p. 181) ]?igedun.
13. f bebod.
14. ham. on. swsesenda breac J?a.
15. "6a. jmnan. bysceop.
16. him on [before on erasure of an under-dotted t).
17. lyhte. feoll. fotu. scilde fogyfenesse (sic).
C. S. 5- him forlet.
13. — bod gelaf — (= O.T.B.)
5. forlet (5yslic. wses (33 on eras.). ofslegen. forpon.
e
6. godsp,llican bebode.
7. hwsej^ere on J>am his unscyldigan deap>e. witnad eefter.
8. (5ses godes. bysceopes forfon o^er.
9. unalyfedne.
10. gesynscype. bysceop f J?a ne mihte. 7.
11. amsensumede. eallum.
12. hi on. eodan.
13. mete Jrygede (5a forhogode. cyning f bebod. gelaf>ade.
14. ham. (e erased). on. swsesendo J?eah }>a.
15. fanan. bisceop.
16. togenes.
17. lyhte. feoll.
Ca. 5. Syslic.
6. Sa. bebode mid wynsumnysse heortan.
7. hwa3(5ere on his unscyldigan. synne ge witnod.
8. forecwide Sees halgan.
9. slogan. tinalyfedne.
10. gesynscipe. 15 f t5a ne mihte. 7 gestyran.
e
11. amansumede. beb,ad. tSe hi.
12. f hi on his hus (p. 81). sweesendii.
13. mete "Sygedon (5a forhogode. cyning f bebod 7 gelaSede.
14. hame. on. swsesendo (5eah.
15. (5a onweg j^anon. b hi.
16. (5a. hine (5a. (5a wses.
17. lyhte. feoll hi to fotu.
E 2
244 VAllTOUS BEADING S. PAGE 228.
Page 228. 1 8.
bysceop. setgsedere.
B. 19-
yrre. licgendre (sic) gehran.
he on handa.
20.
bysceoplicre aldornesse. cy(5ende.
(5us.
21.
(5e secge forfton. woldest J?e.
22.
fram }?a liuse (5yses. forlseredan.
tSses genycSeredan
j3 (5u sealt (sic) on 'Sam.
23. dea(5 ]?rowian.
24. gelyfenne. Jte. sefaestan mannes. f an.
25. adilogode. toseticte forjxm.
26. gelamp. gehylde.
27. siebrihte. eastseaxena rice swycShelm seaxbaldes.
28. gefullad fram Sam.
29. on fam. (5e. rendlesham.
30. fullwihtes baSe hi. acSelwold.
O. 18. (5ia) forgyfnesse. (5a hlyhte. setgsedere.
19. yrre. licgendne. (5a gyrde.
20. handa. bisc. oplicre (e eras.) ealdorlicnesse wses cyfende.
he
21. cw ic pe secge cw forfon. fee (ec on eras.) ahabban fram.
t
22. genyferedan f Ipu. sceal, on fam. swyltan. deaS
Jnowian.
24. f. gefestan mannes nalaes f an swylce synna.
25. adyligade. tosetycte forfon.
26. gelamp. for.gehylde (1 eras., y on eras.).
27. sefter sigebyrhte. seaxbaldes suna.
28. gefullad fram. on.
. 29. msegj>e on ham. tune.
30. fullwihtes bsefe. sefelwald. broJ>or hiora.
Ca. 18. forgyfenysse. <5a lyhte. B. setgeedere.
on
19. yrre. licgende gehran. Sa gyrde (5e he hi , handa.
20. ealdorlicnysse.
21. cw ic Se secge cw. (5e ahabban fra huse J?aes.
22. geni(5eredon f (Su. on f>a.
23. dea(5 J^rowian.
24. f. eefestan mannes nalaes f an swylce synna.
25. tosetycte.
n
26. hi. gelamp. arfsest,ysse. gehylde.
27. (5a. sigebyrhte. seaxbaldes suna.
28. gefullad fra £>a. on.
29. on J?a. tune. rendlesham.
30. fulluht bseSe hi. ae(5elwald.
31. broker.
VARIOUS READINGS. PAGE 23O.
245
Page 230. I. iES {space).
}?ysses ylcan. mannes. eastseaxu.
2. bysceop)?enunge. his agene feode 7 msegcSe (p. 182)
norhimbra (s/c) land sohte.
3. for. lare fa hine (5a afelwold oswoldes. hsefde dedera
rice geseah he 7 ongeat (de in dedera tampered vntli).
5. feawu. beed.
6. hine j>. landes. onfenge f.
7. mihte myster getibrian. tosamnian on t5an.
8. cyning mihte his gebeda gesecan. lare.
9. j>. (5ger. byrged.
10. 7 cwge(5 f. getrywlice. f. mihte.
11. gefultumad. dseghwamlicu gebedum 0(5 J?e on (Ssere stowe.
12. feowedon.
hgefde h se cyning.
bysceopes.
C. S.
7. on deest (after mynster).
Ca.
1. tSysses yllcan. on
2. bisceopfegnunge.
hymbra msegf e.
3. niosode for. lare.
4. sefelwold oswaldes.
5. rice geseah 7 onget.
feawum.
6. landes aet hi (£ib).
tosomnian on J?am.
8. mihte.
faet gelomlice his agene leode norfan-
snotorne (not on eras.) 7 gecorone
f he mihte. getimbrian and.
9. fon,e.
10. 7.
n. on.
12. stowe.
bebyriged.
cw f . f he mihte.
gebedum fa J?e on.
feowedon. ylca.
J?aes bisceopes brofor.
mannes. on eastseaxu.
j> gelomlice his agene leode.
1. Wees <5ysses ylcan.
2. biscopfenunge.
3. for. lare (5a.
4. se(5elwald oswaldes.
5. rice geseah 7. wer. gecorene.
- 6. f . landes. hi. f he mihte mynster on getimbrian.
tdsomnian on J>a.
8. mihte.
9. fonri. f he (5ser bebyriged.
10. 7 cw f. f he mihte swyc5e.
11. gefultumed. on. dseghwamlicu gebedu. on.
12. stowe. Seowedon. ylca. ft broker.
246 VARIOUS READINGS. PAGE 23O.
Page 230.13. mid him se wses msessepreost caelen haten 7.
B. 14. mann se. hiwu. lare lserde mid J>am gerynum
haliges gastes f>urh.
15. cySSe swiSost.
1 6. gelamp $ . bysceop lufode 7 cuSe. gefultumode.
17. bysceop Sees, mynster on to timbrianne.
18. liean mdre. • on Sam. ma gesewen on dygolnesse
wildeora fsegernesse.
19. mana (sic) eardungstowe f eeft isaies witedome.
20. Sam. eardedon.
21. uppyrnende. 7 ricsena f. ongytane j5 acennede.
22. oSSe.
23. menn gewunedon willdeorlice lifian.
C. S. 20. dracan eard[edon].
13. him. calin.
14. hiwura (2 horizontal strokes through i). lare.
15. geryno }?enode J?aes. cy]}}>o swiSust.
16. gelamp. cuSe J>a gefultumade.
17. byssceop.
18. timbrianne on heanum. on fam. ma gesewen
sceaSana digolnes . . (se erased). willdeora gyfernes . .
(gy at end of line not 1st hand, se erased). stow . (e erased)
f eefter.
20. on £>am cle.fum (e partly erased to make i, then eras, of 0).
oneardedon.
21. waere uppyrnende (e up on eras.). ricsa (Sset is to ongytanne
22. acennede. ser willdeor oneardedon oSSe men gewunedon
willdeorlice lifigean.
Ca. 13. hi. calin.
14. man se hi. hiwu. lare.
15. <5a geryno penade. Surh Sees cySSo swySost.
16. gelamp f . Sone t> lufode 7 cuSe Sa gefultumade.
17. B. hi.
18. timbrianne on heanu mora, on (j>. 82) J>am. gesewen.
19. digolnysse 7 wildeora gifernysse Jxmn. eardungstow f
gunge
seft esaias witedome on J?a clifu Se.
20. oneardedon.
21. uppyrnende grownys. ricsa Saet. ongytanne.
22. f. ser wildeor oneardodon.
23. men gewunedon willdeorlice lifian.
VARIOUS READINGS. PAGES 23O-232. 247
Page 230. 24. J>a tilode. se godes wer. onfangenan stowe.
B. 25- gebedu. 7 feestenu fram (p. 163) unfyrenessum hi geclsensian
fsera serena manna.
26. besmitenessa 7. <5sere stowe.
27. 7 bsed. Sone. f he hi speda 7 leofan sealde f.
28. wunian.
29. ealle. feowertiglican. eastron.
30. 7. J?a dagu. sunnan dagu he fseste.
C. S. 25. 7 mid fsestenum.
O. 24. tilode he (52a). onfangenan stowe.
25. fsestenum fram. hi geclsensian.
26. mana 7 besmyltnessa . (1 partly erased, after a eras.). 7 swa
on Ipeere stowe.
27. stafelas sette. Sa. f he him.
28. -f he f>ser wunian.
29. ealle tid. feowertiglican. fa J>e.
30. 7. butan.
Ca. 24. tilode he. onfangenan stowe.
25. gebedu. fra unsyfernyssu. hi.
26. geclsensian. mana 7 be smyltnysse swa on. stowe.
27. stacSelas gesette. tfone. f he hi.
28. lyfhysse. f he. wunian.
29. ealle tid. feowertiglican. toward. 7 eallii f>a
dagu butan sunnandagu.
Page 232. 1. sefenne. nemne meoloce 7 wsetere gemenged he.
B. 3- Seah cwsetS •f f . fram tSam.
C. S. 1. wses ne (=O.T. B.).
O. 1. afseste to. J>eau. medmicelne.
2. seg mid lytle mile. mengedre.
3. feah . cwse<5 (s£op at h.). f ©set. fram J>am.
Ca. 1. afseste. Seaw wses 7 no J>onfi butan medmycelne.
h
2. lafes 7 an. seg. lytle. wsetere gemengedre.
he
3. cw f •£. fram f»am.
248 VARIOUS HEADINGS. PAGE 232.
Page 232. 4. f gemet leornode regolices. f te 8a onfangenan niwe stowe.
B^ 5. tirnbrianne 7 cyrican rseran f te (5a man sceolde mid.
6. fsestenii dryhtne halgian mid Sy J»e J?a tyn.
7. feowertiglican fsestnes to lare {sic). com serendraca se hine.
8. faran het.
9. se wses his agen msessepreost 7 his bro(5or f.
10. arfaestan ongunnennesse fullendode 7 gefyllde f>a he. tSy.
1 1 . $ arfaeste weorc. intingan fara faestenna (rest omitted).
13. geboda J>ser mynster getimbrede f. gecyged glaestinga
ea (g before 1 partly erased).
1 4. sefestu. gesta)?olode sefter Seawu on lindesfarona ea.
15. afeded (a ends line).
16. gear on tSasre. bysceophad J>enunge 7 swylce. J>ysses.
C. S. 7- sum deest.
13. is nu gehaten.
O. 4. "p. leornade. j?eodscypes f f>a onfangenan nivvan stowe.
5. tirnbrianne otScSe cyricean J?set J>a sceoldan.
7. tyn. feowertilican fsestennes. com serenddraca se Ipe.
8. }?a.
9. swilce. brofor f he f>a.
10. arfsestan ongunneenesse (a in sen erased) his (i ow eras.) gefylde
(eras, before and after 1).
1 1 . f aefeste. scira.
12. 7 he ]?a him (52b). geornfulnesse. gebeda. f.
13. gecy,d.
14. J>eawum. stafelade sefter.
15. on lindesf arena.
16. he J>a. gear on. insegfe bisceophad.
Ca. 4- f • leornode. f tSa onfangenan niwan stowe.
5. mynster otSSe cyrican to tirnbrianne f tSa sceoldan.
6. gebedu. feestenti.
7. $a tyn. feowertiglican. com su serenddraca se f»e.
9. broker f. J»a arfsestan ongunnennysse.
10. geendode. tSy.
11. $ sefeste. faera. scyra.
12. 7 he Sa hi. geornfulnysse fsera.
13. feestena 7 gebeda. f. gecyged.
14. ea. eawfsestu. gestacSelode.
1 5. J?a Seawii on lindesfarena ea. afeded wses.
16. tSa he $a. gear on cSgere. biscophad.
VARIOUS READINGS. PAGE 232. 249
Page 232.17. gyminge. profast.
B. 18. ealdormenn ofer sette. gelamp f. San sylfan.
19. becom in (5a tide. wales (p. 184). mancynn waes.
20. (5aer gestanden liculicre untrumnesse.
21. lichama. ute. j?a.
22. forSyrnendre tide on <5am ylcan. cyrce.
23. eadegan sea. 7. Saere.
24. lichama geset. weofode.
25. bysceop ceaddan his brecSer to reccanne 7 to rihtanne f mynster
se wees.
26. aefter }?an bysceop. mann.
27. heraefter secgeaft. hi.
28. cynebill 7 cealin. ealle gode sacerdas f seldan.
29. msere 7 gode. bysceopas • II • raaessepreostas ealle f>a.
17. 7 swylce. £>yses. gymy,ne (1st y out of e ; 1st stroke
t
o/m and final e on eras.). prauas 7 ealdormen.
18. gelamp f. }?am sylfan mynstre (y m my on eras. ofi).
19. becom on J>a tide. deadlicnesse 7 woles. mancynn.
20. t5a. gestanden licumlicre.
21. aerest waes ute (e squeezed in) bebyriged f>a.
22. on J>am ylcan. cyrice. on are. 7 eft on. lichama.
suj>an fam wibede.
e
25. s;alde. bisceop. reccanne.
t
26. brewer. aef jxm byssceop.
27. heraefter. hi. gebrof>or . ced .
28. cynebill. 7 celm . (sic). sacerdos.
29. bisceopas 7 twegen maessepreostas ealle J>a.
Ca. 17. 7 swylce. Sysses. gemyne. prauast 7 ealdormen
18. (5a gelamp ^. t5am sylfan.
19. becom on Sa. my clan deadlicnysse 7 woles. mancynn.
20. (5a. t5aer gestanden licumlicre untrumnysse.
2 1 . aerest waes ute bebyriged. waes aefter forSgongendre tide on
J>a ylcan.
22. cyrice.
23. on are. 7 eft on.
se
24. g,ted. J?a wibede.
25. (p. 83) se b •}>. reccanne aeft hi.
26. man.
27. hi IIII gebrocSro.
28. cynebill 7 celin. sacerdas twegen (rest wanting).
29. 7 twegen maessepreostas ealle.
250 VARIOUS READINGS. PAGES 232-234.
Page 232. 30. mid J>a (5a gebro(5or p>a (5e on.
Bg 31. on eastseaxena. bysceop for(5ferende.
32. bebyrgendne on norfthymbru. of (5am.
33. mynstre otS $ hi (5ider comon. hi 7 willnodon.
O. 30. broj^or. on.
31. on. msegj^e hiora bisceop forSferedne (53a) 7 bebyrigedne
on norjmnhymbrum. fam. comon. hi 7 willnadon
(7 ow eras.).
Ca. 30. (5a gebro(5ra f gehyrdon. t5e on.
3 1 . on. b for(5feredne.
32. bebyrigedne on norSanhymbru. XXX.
33. (5ider coman, hi 7 wilnedon.
56 234.
1.
lice ot5(5e gode fyllgan gif f . licode o(5(5e forftferede.
B.
2.
byrgede. hi. fram (5am gebro(5ru.
3-
onfangene. 7 hi. t5ser. wale. foresprecenan
heora aldres hraedlice.
4-
butan anu cnihte.
5-
(5arn cup stande(5 f . gebedu f>ees bysceopes fram.
6.
gescilded. fort5am. J>i. sefter lyfde.
7-
geowritu (dot). leornode. ongeat.
O.
1.
o(5(5e gode {accent erased). lifigean. otStSe.
2.
bebyrgede. hie. fram. broprum.
3-
onfongene. 7 hie.
4-
woles hraedlice for}?ferdon. bebyrigde (i afterthought).
butan anum cnihte.
5.
Jmm cut) (u on eras, of two) stande'S f . gebedu. bisceopes
fram dea]?e. forJ?on.
6.
he (out of me) mycelre. sefter.
7-
gewrita.
Ca. 1. o(5(5e. lifian. f. licade o&Se forSferende.
2. bebyrigede. hi. fra. broSru.
3. onfangene. 7 hi. t5aes.
4. woles hrsedlice. bebyrigde. butan anu cnihte.
5. (5am. standeS f . gebedu. Bfra.
6. (5y. seft life georne.
n
7. gewritu. o,gset.
VARIOUS READINGS. PAGE 234. 251
8. leornode (jp. 185) on. f. wsetere fullwilites ba(5e.
9. acenned 7. fa wylle.
10. batSes fram synnii afwogen 7. gecSeah f.
11. man. halgode. manegu on.
12. cyricum. brice. be (5a. tweganne.
13. gelyfanne swa we eer. f. mid (5aere.
14. gescilded fra (5a3re tide his deafes. lichaman.
15. com. to fa f. seghwaefer. ecan.
16. beswicode 7 swylce ocSru eac gebrocSrum lifes fenunge 7 eac
ecre hselo f urh his lifes.
18. ISSum {space) tidum. myd. grimre.
19. tinareefnedlice frowode. myrcna.
20. eac. nyhtan. • nyde.
21. f. hi bead. sybbe unrim madma.
8. on. f . weetere fullwilites baefe.
9. beam ne acenned 7 he sona (earn on eras.).
ne
10. bsefes fram. afwegen 7 sefter. gefeah faet hi,
1 1 . gehalgade. monegum on.
12. cyrricum nyt. be J>am men'nis (tick to separate).
tweogeanne.
13. gelyfanne. f. tSa.
14. fram. fees lichaman.
15. com' to (dividing tick). fon f . geghwaefer.
16. beswicede 7 swilce. ofru. brofrii. fegnunge 7
eowre heelo furh his lifes bysene gegearwade ; (no more).
o
18. (53b) Dyssu. tidum oswi. <5y.
19. unarsefnendlice frowodon. cynincges.
20. brofor ofslogh. nyde.
21. f. unrim macSma.
Ca. 8. geleornode on. f . wsetere fulluhtes bseSe.
9. acenned 7 he. <5ses.
10. fra synnu acSwsegen 7. gefeah f.
11. msessepreost. on.
12. cyricu nyt. be fam nis to tweogenne.
13. gelyfanne. f. <5a.
14. fra. deaftes to fses.
15. com. J>on f.
1 6. beswicode 7. broc5ru. fegnunge 7 eowre hselo furh
his lifes bysne gegearwade.
18. Dyssum tidum oswio.
19. unarsefnendlice frowode Sees. myrcna.
20. ofsloh tSa. nyde.
ax. fi gebead wi6 his sibbe 7 gehet unrim maftma.
252
VARIOUS READINGS. PAGE 234.
Page 234.22. gyfena.
Son.
land.
msege 7.
£011 Se.
23. cyrde mid liis fynde 7.
forheregode.
24. getrywleasa. na his benu.
25. nolde. se f?e f (is£ e 0^ o/c 1 roughly). gehogode. f.
26. fram pam. gingru. fordon.
27. fordiligan £>a. faltume. arfsestnesse.
28. J?a he Sa fram Sam. nsenige (p. 186). mihte 7.
29. (5a. sylfne biddende pus cwseS.
30. hsefena ne cann ure gyfe. utan we hi Sam. bringan
j?e hyre onfdn cann f is ure drihten haelend^ crist and.
31. Sa.
32. drybten. syllan wolde his dohtor.
33. forgyfan. claemi. 7 swylce eac 'XII* boc land asehte (sic).
rice on forwyrd.
22. gyfena ma. manna. mrege 7 wiS fon Ipe he eft
ham cyrde.
23. land 7 his rice oS.
24. J>a.
25. J>e $ . hsefde (f he wolde eall f on his mode gehogade 7
geteod hgefde) f he wolde ealle (f to hsefde struck through).
26. fram Jmm gingrum oSSa.
27. fordiligean jm. fultume. arfestnesse.
28. fram. mihte 7.
29. sylfne.
30. hsefena. ure gyfe onfon utan.
31. onfon can urum. 7. dryhten. sellan wolde
(o out of a) Sset he wolde. on. maegShade (g
squeezed in, not 1st Imnd) 7.
wiS.
Ca. 22. gyfena. fon. manna. meege 7
eft ham cyrde.
23. land 7 his rice. hergode.
24. benu.
25. J on. f he.
26. Seode fra f>am gingru oSSa. fordon.
27. fultume. arfasstnysse.
28. fram. mihte 7.
29. gehate. sylfne (p. 84). cw.
7 bringan
30. hseSena. ure. utan. J>a syllan,
31. onfon can uru. haelendu. 7. Sa gehet.
32. hi. syllan. f. dohter.
33. forgifan. on clsenu. 7 swylce.
he
VARIOUS READINGS. PAGE 2$6. 253
Page 236. I. f. timbrianne.
B. 2. medmiclum werede f. Sam campe.
3. is f seed f (5a ha3(5enan (5ritigu siSum mare werod hsefde J?on
osweo.
4. eahfritSe (sic). suna. getrywende.
5. on. medmiclu werede. togeanes com.
6. ecgfrift. (5a tid on myrcna.
7. J?aere. atSelwold pone oswoldes.
8. (5e. fultume.
9. on daelse Jmra wi(5erweurdra. 7. wann.
10. fsederan J>a. (5a?s. hi f). j5.
4a. (complete) begins.
6. mercna lande.
7. fsere cwene. Son.
8. Sees. fultume. scolde.
9. in dsele Jmra wi]?erweardra. Ond. won. ef>le 7 wif>.
10. fsederan. (5e hie f. f te.
O. 1. boclanda (last a on eras.). f he gode (54a). to timbrianne.
2. medmycele werede f. campe.
3. is f seed J?aet f>a hsej^enan. fritigum sif>a.
4. haefdan f>am oswio (o ow eras.). ealhfruSe his suna. ge-
trywende on.
5. togenes com.
6. on 8a tid 6*n.
7. cynnwisse. Jxmne.
8. suna. cynincges. fultume.
9. on dsele J?ara wiferweardra. won. elpele (final e
partly erased). his fsederan.
10. J>e hie f. ongunnan fast.
Ca. 1 . boclande. j> he geaf gode. timbrianne.
v 2. mid medmycele werede f. f»a campe.
3. is f seed f (5a haefenan J?rittigti. weorud.
4. hsefdon J?onn oswio. ealhfriSe his suna. getrywende on.
5. fultu. medmycle. togeanes com.
6. on. tid on myrcna.
7. cynnwisse. gisle. Sonn.
8. se tSe hi. fultume.
9. on daele Jrnra wiSerweardra. won.
10. fsederan. (5ses. hi f.
254 VARIOUS READINGS. PAGE 2%6.
Page 236.ii. ha3(5enan. geflymede 7. aldormanna.
B. 12. fultume comon ealle wundor ofslegene (sic, i. e. wurdon).
13. on (Sam. sej^elhere. brofor.
14. him. rice.
15. man ofsloh eac. eallum. campwerede.
16. <5yder brohte 7 forcSon pe (5is. streame gefohten waes f>a wees.
17. ea. micelnesse (p. 187). heofonflod.
18. ongesett. gelamp hit (5a hi. f 'Seer micle mare
manncynnes adranc.
19. "5am waetere.
21. sefter. forSon.
11. geflymde. ealdormanna.
e
12. <5a (5e psem. fultum, comon ealle.
13. pse. asj^elhere. brof>or.
14. him.
15. tSone. sloh. compwerode. him.
16. ond forSon pe J>is. wunwaede.
17. sio ea. rena. Ond hiofonflod.
18. onsset. J>a hie flymde wseron f.
19. moncynnes adranc. f>8em. poh. ofslegen weeron.
21
. <5a. dswio. Ond.
1 1 . haafenan. geflymde 7. ealdormanna.
12. pe. fultume coman lytestne.
13. ofslagene on J>am. a^elhere. brof>or.
14. setter him.
15. slogh.
16. 7 forfjon pe J)is. neh winwsede.
17. fore rene. heofonflod.
18. onset pa, gelamp. pa, hie.
19. ma. adranc (54b). wsetere. wseron.
o
21. <5a. oswi, sefter. dryhtne geheht.
Ca. 11. f <5a hseSenan. slsegene 7 geflymde 7 XXX ealdormanna.
12. pR. fultume coman lytestne.
13. ofslagene on }?am. broker.
15. ttane. sloh. campweorude. hi.
16. 7 forSon <Se Sis. winwsede.
17. ea. renes mycelnysse swycSe.
18. mycel onsset. gelamp. hi. f. mycele.
19. adranc. pa, waetere Jxmii. ofsleegen.
21. <Sa. oswio. Se. gehet.
VARIOUS READINGS. PAGE 2$6. 255
Page 230. 22. J?anc saede 7 aelflaede.
B. 23. forgeaf. arce clsennesse 7 eac swylce.
24. • XII • bocland. camphades. hyrsumnesse.
25. begangenne. camphad. munucstowu.
26. woruldspeda 7 aehta. J hi sceoldon. sibbe eallre j^eode.
27. Sees landes. huntwelftig hyda.
28. deora by rig maeg<5e 7. in beornica maegSe J>a.
29. osweos (5ses.
30. f. ea on Sa. on. tid.
22. ftsem. fane saede. aelflaede. dehter.
23. forgeaf. ecre clsennesse. eac.
24. • XII • bocland. hernesse.
25. begongenne (5one. Ond to munucstowu.
26. Ond. f hie.
27. tSingian. (5eode.
28. 7 sextig in deara maegj^e sextig in beornicu (5a.
29. sio. (4k complete) dob tor dswies (5aes.
30. f. is nened. ea in (5aem. Sa.
O. 22. )mm forgyfenan. Jmnc saede 7.
23. forgeaf 7 him gehalgade eccre clsennesse 7. swylce J>a
twelf bocland.
r
24. eo,(51ices camphades. herenesse.
u
25. J?onne heofonlican camphad. mun,cstowum.
26. woru,dspede (oru on eras.). j? hie sceoldan.
27. landes.
28. 7 sixtig. daera (a of & eras.) maegf>e. sixtig (si out
ofse) on beornicium Sa.
29. gehalgad on f.
30. tSe. heorot (t on eras.). on f>am. on.
Ca. 22. Sam. f>anc saede 7.
23. forgeaf 7 hi. eccre claennysse 7. swylce.
24. hi. camphades. eortSlicere herenysse.
25. camphad. munucstowu.
26. hi. f hi sceoldan.
27. cSeode. landes.
28. 7 sixtig. sixtig on beornicu Sa.
30. on f. <5e. heortea on }>a. on.
256 VARIOUS READINGS. PAGES 236-238.
Page 236.31. liild ubbudesse (u not closed). sefter twam gebohtae «X-
B. hyda landes hyre to sehte on <5sere stowe pe.
32. nemned. 7 (5ser.
33. getirabrede on "Sam se gemyngodse (dot) pees.
34. leorningmanna. 7. sefter.
C. 31. abbudisse sio setter twa. londes.
32. (5sere stowe sio. f>ser hio.
33. getimbrede in "Seem sio gemyndgade.
34. Ond leorningmon. eft sefter ©on.
O. 31. hild abbuddisse. sefter twam gearum. landes.
32. on. on. stowe. streoneshalh. peer hio.
33. getimbrade on J>am. gemyndgade.
34. leornungman. 7 eft sefter.
Ca. 31. abbudisse. twa. landes.
32. on sehte on. stowe. * gecweden streoneshalh.
33. on J?a. gemynegode. dohter. leorningmon
reogollices. 7. Son.
Page 238. I- ©ses. f hyrse,
B • . ra .
•°" 2. f is anes geares wana syxtig wintra J>ses "Se heo clypenesse (ra
above 1st hand).
3. gemyndum.
4. inneode on Sam. hyre. hyre.
C. 1. of> Jjset hire.
2. f. sextig. hio.
3. Ond to gemyndu Sses.
4. fame. Ssem. hio 7 oswio. Ond.
O. 1. oScS hyre daga. f.
a
2. won, f>e sixtig. to.
3. gymungum (u on eras.). heofonlicum (sic).
4. on ]?am. oswio hire fseder (55a).
Ca. 1. otS hire daga.
2. f. wona sixtig.
3. clypnysse. gymungu. heofonlicu.
4. on J>a. oswio.
VARIOUS READINGS. PAGE 238. 257
5. hyre modorfaeder (p. 188) monige aeSele menn.
r
6. cyrcan. by,gede.
7. Sy )?roteoSan. rices gefremede on J>am lande Se leod is hatte.
8. seofonteoSan. calendaram decembriu mid.
9. nyttweorSnesse aeghwaeSeres.
10. forSon. Seode alysde. fram.
1 1 . heregunge Sara hsej^enra. myrcna. 7 Sara.
12. ofheawenum. getrywleasan.
13. gecyrde. myrcna bysceop. lindesfarona.
14. dioma. saedon.
5. aefele.
6. ciricean. apostoles. bebyrgede.
7. cSis. oswio. Jritigefan.
8. Saem. Se. seofontigef>an.
9. decembrium. nytnesse aeghwaej>eres.
10. forSon. Seode. Ond. fro.
11. Sara haefenra. swelce. Seode. Ond.
12. 6*f aheaunum Sy. haefde (sic) penda to gefe.
13. bisceop. Ond lindesfearona.
14. dema. saedon in middelenglu.
5-
modur. modurfseder edwine.
6.
sejpele on. cyricean.
bebyrigde.
7-
oswio. J?reotegef>an.
on f>am Ian
on eras., — 1st handl — )
pi (i out
kalendarum.
9-
nytnesse aeghwaeSeres.
10.
alysde. fram.
11.
haefenra.
12.
nehmaegfa (e on eras.).
ofaheawenum.
!3-
gecyrde. bysceop.
14.
. dema . (dots as shown).
saedon.
hatte (te
gyfe.
Ca. 5- modur. modurfseder edwine.
6. on. cyricean. bebyrigde.
7. Sis. oswio. Sy J?reotteogeSan. on J>a lande.
8. daege (d out ofg, no erasure).
9. decembriu. mycelre nytnysse aeghwaej>eres.
10. Seode alysde. fra.
1 1 . myrcna Seode 7 j^aera.
12. ofaheawenu. gyfe*
cedd
13. gecyrde. t) 7 lindesfearnea 7 middelengla geworden.
14. saedon.
258 VARIOUS READINGS. PAGE 238.
Page 238. 15. on.
B. 16. ceallah. bysceopj^enunge. enlu lifiende.
17. 7 to scottu. cynnes pridda wses trumhere haten se.
18. angelcynnes. wses 7 gehadud fram scottum.
19. on (5am.
20. J?e is cweden ingettlingum f.
21. gemyngodon 7.
22. mage for clsensunge. unrihtan.
23. f he forge feeder stowe [i. e. forgefe (5aer].
24. timbrianne J>am. fteowe trumhere.
15. eef terra.
1 6. cellach. bisceop J>enunge in englii and (5a complete) lifgende.
17. scottu. segh weeper hiora.
18. Sridda bisceop. truhere. ongelcynnes.
19. gehadod fro scottu. abbod in (5aem.
20. In getlingu f is sio.
21. gemyngedon.
22. sio. for geclsensunge.
23. oswio (Sone. f. forgeafe.
24. ftsem.
15. on midelenglum. bebyriged. eeftra.
16. cellach. bisceopfenung on.
17. seghwddper hiora.
18. bisceop. trumhere. angel (a out of 0, gel on eras.).
19. gehalgad fram. on J?am.
20. on getlingum. oswine.
21. ofslegen. gemyngedon 7 forj^on.
22. mage. geclsensunge (ns on eras.).
23. oswio. f. mynst (55b).
24. on to timbrienne f>am. trumhere.
Ca. 1 5. on middelenglu. bebyriged.
n
1 6. cellach. on e,glum.
17. scottu.
18. b. trumhere. ongolcynnes.
19. gehalgad fra scottu. on }m.
20. is cweden on getlingu. oswine cyning oi
21. gemynegodon 7.
22. mage for. slseges. bsed heo oswio tSone.
23. f. forgeafe.
24. timbrianne }>a. trumhere.
VARIOUS READINGS. PAGE 238. 259
Page 238. 25. pe eac. lie w&es. ofslagenan. f in f>am.
jje 26. singale gebeda. seghwsej^eres. ecre.
27. 'Sees ofslagenan (jp. 189). het. Hwaet.
pendan
28. ylca. sefter. (corrector). fulle myrcna.
29. on ealdordom onfeng 7 ofer wses ond.
30. 6eode. 6am.
31. angelcynnes rice.
32. on. tid.
34. su6myrcna rice. syndon 6ees 6e menn cwe6af> • V*
C. 25. 6e he eac swilce. j) in 6sem.
26. wseren (e out of 0). seghwseperes.
27. Ond hwset. 6a.
28. oswio. fall.
29. 6eode 7 swilce eac 6se o(5ru. ealdordome.
30. swilce eac pehta 6eode 6f j^sem.
31. ongelcynnes. under6eodde. Ond. herenesse.
32. 6a. eac swilce oswio. J?se.
33. 6ses. syndon f)3es 6e in cwe]?a6.
O. 25. forpon. swilce. f on J>am.
e
26. weeran singal gebeda fore 3eghw33f>eres.
ono
27. ofsleegenan. heht, hwset (eras, of 7).
28. oswio eefter. jmo. full.
29. o)?rum folcu. su6meeg)?a on ealdordome.
30. 7 he swilce (wi on eras.). pehta.
31. ongel. herenesse.
32. on. oswio se cyning gef.
pendan
33. peadan, . for]x>n. syndon. cwef>a6.
Ca. 25. Sees ofsleegena (sic). f on (Sam.
26. singale gebeda. segh wee (Seres.
e
27. Saes ofslsegenan. _ 6e\ sl,an het hwset. 6a se
cyning oswio eeft.
28. sleege. wint full.
29. 6eode. eac 6eere o6ru folcii sufmaeg6a on ealdordome.
ofer
30. fore. 7. pehta 6eode.
31. ongelcynnes rice underSeodde 7 hi.
32. herenysse.
33. on 6a tid. oswio gsef.
34. 6e. su6myrcna. syndon 6ees pe menn.
s 2
260 VARIOUS READINGS. PAGE $40.
Page 240. i. Susendo. 7 tSa syndon tosceadene. treotan.
Be 2. norSmyrcu. landes is (Sreo Susendo.
3. ylca. nyhstan lenctyne. manfulice acweald.
4. fses (5e menn. wifes. Sa easterlican tide set symbelnessu.
n
6. begins fa <5a • III • winter. fses cyninges omitted. wunne
(corrector s additions, the stop is seen dark in the pale o, which
is a little above the line). myrcna.
8. ealdormenn 7 eafa 7 eadbryht . ahofon.
9. myrcum. f on he georne (lie partly corrected into y in
old ink). digollice.
10. ealdormenn.
C. 1. fta syndon tosceadne.
2. norSmercii Sara. Susendo.
3. "Sy. lenctene. acweald.
4. Se m secgeatS. wifes.
5. (5b complete) eastorlican tide symbelnesse.
6. Ond fa Sa f rio. setter. <5ses.
7. 8a wunnun. wif oswio. Ond ealdorm.
8. eadbryht. hoofun.
9. mercum. hie. deagollice.
10. ond. "5a ealdorm. fref an. Ond hiora lond.
O. 1. fussendo (a o/se eras.). 7 fa syndon tosceadene (e ofde
on eras, of two) mid tre . ntan (o eras.).
2. norcSmyrcu (y on eras.) fara landes.
3. ylca. nyhstan lengtyne swi(5e manfullice acweald.
4. secgeatS. wifes on f sere eastorlican tide symbelness.
6. ono fe fa. sefter.
7. wunnun 7 fuhtun wiS oswio.
8. ealldormenn. eadbyrht 7 hofun wulfhere (56s).
9. cynincge f one hie. digollice.
10. awurpan. fremfan.
Ca. 1. fussendo. 7. syndon. trentan.
2. nortSmyrcu. landa.
3. ylca. nyhstan lengtenne swySe manfullice acweald.
4. meldunga his agennys wifes on fsere eastorlican tide symbel-
nysse.
6. begins "5a tSa f reo winter gefyllede.
7. oswio myrcna heretogan ealdormenn.
8. eadbyrht. wulfhere (j). 86).
9. suna myrcum. heo. ser digollice.
10. ealdormenn. fremtSan.
VARIOUS READINGS. PAGE 24O. 261
Page 240. 11. stranglice geeodon onfengon 7 Hi swa freo mid.
jj# 12. drihtne hyrdon f>am.
13. (5am. rice. heofonu gefeonde dydon wees.
14. he myrcna.
15. trumhere (p. 190) bysceop. Sam we fore saedon 7 aer ymb
spraecon.
16. iarumon. winferft.
17. endebyrdelice (dot) bysceophada. on myrcna.
19. begins waes ymb syx (space). aefter.
20. dryhtnes. eclyp:-is. f. sunnan upp sprungennes.
2 1 . f . ac waes atollic on. 7 waes f>y.
1 1.
hiora. geeodon freodoiii. Ond hie swa frige
12.
hiora. J>ae.
13-
J?se ecean. heofonu. (5eodon.
14.
wint. Ond.
i5-
truhere bisceope hi. f>eem. saedon.
16.
aefterra waes gearumon Sridda. feorSa waes.
i7-
bisceophada.
18.
tSeode.
19.
sex. Ond • MI • 7 sextig aefter.
20.
j>. asprnngennes j? hio.
21.
naefde. atollic on.
11. 7 hie swa frie mid.
12. crist f>am soJ?an.
13. on. J?eoddon.
15. trumhere bisceop. saedon. aeftra. ftridda.
16. f. eorcta {eras, o/a o/ael).
17. on. bysceophada. on.
19. emb. aefter. drihtnes (d on eras, of c). eclypsis.
f . asprungennes f .
a
21. ,tollic on to beseonne.
Ca. 1 1 • geeodan. onfengon And hi swa frige mid.
12. pa. cam.
13. on heofonu. Seoddon.
14. myrcna. wint.
15. trumhaere b hi. saedon.
16. (Sridda.
17. on. bhada. on myrcna.
19. Da. emb.
20. menniscnysse eclypsis. f. asprungenysse f.
2 1 . atollice on. beseonne. Sy.
262 VARIOUS READINGS. PAGE 24O.
Page 240. 22. daege magii. monies hwasthwego. teoSan tid pass.
B. 23. sefter (Son wses swylce eac. ssemnunga wool.
24. foron herigende. fornimende. brytone swylce.
25. norShymbra. wseron. grimmum wale.
26. lange feorr. wide griinsiende. menigo manna afyldon.
27. fornaman. wite. tuda.
28. bisceope norcShimbra bysceop 7 wses.
29. 7 arweorSlice. on }>a. (5e is nemned pegma leah fis.
wite. ealand.
3 1 . gehwyllcum wsele. cwylmde. Seer. Sa tid. of
angelf>eode.
32. sefelingas. o(5ere. "Sara o}?erra biscopa tide.
22. (Sriddan. magi Sees, hwsethwega. (Sa teocSan tid.
23. sefter Son swilce. (5y ilcan. semninga. adl.
24. forhergende. Ond fornimende. Ond swilce eac norjmn-
hymbre meegj^e.
26. grisiende. mengeo.
27. fornam (5y wite eac swilce.
28. colmane (5b ends).
22. magi. pa, teopan tid.
t
23. sef, wol 7 acSol {cross on $ and the 0 erased). forhergende
7 fornimende.
25. nor)?anhymbra maegfe.
26. lange. menio manna afyll. de (1 eras.).
27. fornam t5y wite. tuda (56b). sefter.
28. nortSanhymbra bysceop. of. arwyrSlice bebyriged on J>am.
30. peginaleah. pis ylce wite eac swylce hibernia scotta
ealand glice J>is ilce wite eac swilce hibernia scotta ealonde
gelice wsele slogh (J?is to glice struck through). cwylmde.
on ]?a tid. of angetyeode ge sefelinga ge o)?erra (5a pe on.
32. bisceopa.
Ca. 22. magi. monies. Sa teoSan tid.
23. wdl 7 adl. fornimende.
26. lange. menio manna.
27. fornam Sy wite. Seow.
28. colemanne. t).
29. arwur<51ice bebyriged on J>a. is nemned.
30. weginaleah. wite.
31. cwylmde. Seer on pa, tid.
32. angetyeode ge 8ef>elinga ge oSra f>a (Se on. biscpa.
VARIOUS READINGS. PAGE 242. 263
Page 242. i. colomannes. e]3elturf. (Sider.
B. 2. forhsebben (p. 191) dra lifes 7.
3. drohtunge. regollicu life.
4. getrywlice 7 eatmiodlice dryhtne.
5. gode larowas. 7 ealle hi.
6. him andlyfene butan.
7. leornianne. orsceatinga geafon.
9. betwyh ftyssum. sefelingas. gleawnesse.
10. menn. angelfeode eecSelhun 7 ecgbriht.
11. gode se leofa wer. sylfa. swylce. eefterfylgendan yldo.
12. forr. leornunge.
13. 7 (5a he gelsered.
14. biscop gewordon (sic). lindes iglande (sic). tide.
O. 1. efelturf. gewitan.
2. forhgebbendra lifes 7.
3. on. drohtunge on. life.
5. godcund.e(i eras.). 7. hie.
ne
6. 7 lyfene. sealdan. bee on to leornian, .
7. geafan.
9. betwihn. aej^elingas. gleaunesse.
y
10. of ongeVpeode. ecb,rht. sefel wines brofor.
11. sylfa. (1 eras.). sefterfylgendan yldo.
tin
12. for in,gan. leornunge 7 fa he wel (57a).
1 3. hweaf (sic). eftele.
14. bysceop. on lindesse lande. tide.
Ca. 1. colemannes forletton. gewitan.
2. godcunde. forhaebbendra lifes 7.
3. on reogollicu life.
4. feowdon.
5. hi. sohtan 7. hi.
6. hi. 7 lyfne butan.
7. leornianne. geafon.
9. betwih (Sas. sefelingas mycelre. glauwnesse.
10. angetyeode seftelhun. ecbyrht. Eef>elwines.
11. broker. sylfa. swylce.
12. yldo. for. leornunge.
13. 7. well. etSele.
14. biscop (p. 87). on lindesse lande. tide. cyrieean
7 well
se(5elice.
264
VARIOUS READINGS. PAGE 242.
Page 242.15. 8ef>ellice. rihte. hi on "5am.
B. 16. scittisc. ralit melsigi 7. gefseran o(5(5e.
17. on Ssere. wales.
18. (5urh opere stowe wseron todselede. hi. mid adle.
19. ylcan. hefinglice swencte f him man.
20. (5a aras ecgbryht swa. sum majssepreost ssede f.
2 1 . sylfes mu(5e.
22. myd j?y he (p. 192). f. sceolde. deaf).
23. (5a. he ut- on digolnesse of. f>e }>a untruman merin inne.
24. ana. on digolre stowe. ongann.
C. S. 22. 7 wende.
15. cyricean 8ef>elice 7 wel heold 7 wel heold (2nd set struck
through). rihte. hi on Jmm.
16. Se on scyttisc (i out ofe badly) is nemned rathmelsigi (final
i on eras.) 7. otS(5e on j?sere deadlicnesse weles of worolde.
ne
17. genume,
,todaelede )?a
18. ofue stowe,waeron hi.
19. Sa adle fsere ylcan. hefiglice (ic out o/yc).
20. ecbyrht. eald.
21. arwyrSe seede J. sylfes.
22. 7 he wende. swyltan sceolde.
23. eode he ut on. f)a. untruman men (man in margin,
not 1 st hand, e on eras.).
24. inne restan 7 ana. on digolre stowe. ongan J?encan
be.
Ca.
15. rihte.
16. on.
hi on J>am.
nemned. 7. 0(5fte.
17. on. deadlicnysse. weeles. genumege [sic).
18. stowe todselede t5a. hi.
19. adle (5a3re ylcan deatSlicnysse swy&e. hi.
20. t5a. ecbyrht. eald.
2 1 . arwyrSe saede f . sylfes muSe.
22. J?y he. 7 he wende f. sceolde.
23. tSa eode he. on.
24. men inne restan 7. on digolre stowe. ongan.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 242. 265
Page 242.25. be. dsedum 7. myd gemynde.
jjp 26. ansyne myd tearum (Swoh. innewearde.
27. f. (Sagyta. (5a pe he forJ?gewitenan. gyraeleasnessum
his dea]?e he on cildhdde.
29. on cnihthade. fullfreinedlicor. geclaensode 7 hine sylfne.
30. weorcu genihtsumlicor. beeode swylce.
31. gehet f he a. gode. lif on el(5eodignesse libban.
32. brytene hweorfan.
33. 7 he butan sealmsange. tida gyf hym lichaman.
34. untrumnes. wiftstode (Saet he seghwylce. eallne.
35. herunge asunge in J>8Bt he a3ghvvylcre.
C. S. 29. of tide.
O. 25. daedum 7. onbryrded. gemynde.
e
26. ansyn, mid tearum f weoh. innevveardre.
27. ]?a gena swyltan. ser ]?on.
28. be f>am forSgewitenum gymeleasnessum (y on eras.). $a
Se he on.
29. on cnihthade. fullfreinedlicor of tide. geclasnsade (ns on,
eras.).
e
30. sylfne. weorcu genihtsumlicor. be,ode swylce.
31. gehet f>set he a. lif on el (57b) J?eodignesse lyfian.
32. ealande.
33. f he butan sealmsange regollicre tida. lichaman untrumnesse.
34. wiSstode f he seghwilce. ealne. on.
35. asunge .. .(3 eras.). he selcre.
Ca. 25. be. 7. onbryrded. gemynde.
26. ansyne. innewardre.
27. f. gyta.
28. be (5am forSgewitenu gymeleasnyssum. Sa pe he on.
29. on cnihthade. fullfreinedlicor of J?aere tide.
30. sylfne. godu weorcu. genihtsumlicor. swylce.
he
31. gehet f,awolde (sic). lif on selSeodignysse lyfian.
32. ealande.
33. f he butan sealmsange reogollicre tide gif hi.
34. untrumnyssene witSstodef he a3ghwylce. ealne. on
gemynde.
35. herenysse asunge 7 f he.
266
VARIOUS READINGS. PAGE 244.
Page 244.
B.
9-
10.
11.
12.
nihte arfsestan wolde setgsedere mid fy.
7 his bene,
geendode.
reste 7 mid pj {rest icanting).
faee.
gerseste (then, of 3d erased). onbrged. locode. (Sus
eala brocSor ecgbryht hwset.
ic ge (p. 193) hyhte. wende f wyt mi.
in f ece lif gangan.
fu hraSe f te Su. "foes f e. forf am.
gesyhSe geleornode hwses. willnode.
f his bena. mi. ma.
sefelhun fsere nyhstan nihte.
ecbryht hine adle getrymede. tide sefter.
fta Sis gehat
cwsef
sceoldon setgaedere
C. S.
3. he deest {before fone).
1. nihte setgsedere afseste. fa fis gehat.
endode
2. ge,fa. huse fa gemette he Sone.
3. slsependne. fa. gestahg.
4. 7. fa.
5. onbrsed. cw.
6. brofor ecbyrht eala cw.
his bene.
7. f wyt.
8. hwsefere.
9. gesyhfe.
e
10. gehyr,de.
1 1 . sef elhun.
12. ecbyrht.
scoldan setgsedere on f set ece lif.
onfehst feet, forf on.
ma.
f sere nyhstan neah (end of line).
adle getrymede (rymed on eras.).
sefter.
Ca. 1. nihte aetgsedere afseste.
2. geendode. htiee fa.
3. he <5one. slsependne.
4. 7 mid.
5. onbrsed. geftofta. hi.
6. cw. broker ecgbyrht. cw.
7. f . scoldan getgsedere on f ece lif,
8. hwseSere f. onfehst $ (5u.
9. gesih'Se geleornade. hi wilnode.
10. f his. sculan. ma.
1 1 . ftsere nyhstan niht.
12. ecbyrht. adle getrymede. ,
(5a p is gehat 7 his bene.
VARIOUS READINGS. PAGE 244. 267
Page 244.13. had. efenwyrSum. fraatwode.
jje 14-7 sefter maneguin. godum. willnode.
15. myd. lie <5a. eald 7 he leor'node to J>am heofonlican.
16. on. 7 mannj>w9ernesse.
17. 7 on forhaefednesfce 7 on bylewytnesse 7 on.
18. on fullfremednesse 7. f.
19. cynne. on (Sam. on etyeodignesse.
20. lifes. lare ge mid aldorlicnesse freade. arfaestnesse.
21. "Sam godum. he set ricu. mannu.
22. swySe bryttode setycte. eac swylce. ser seedon f.
23. on ]mm feowertiglican. eastru sene si(5e.
24. 7 ealles swa )?eah nynnbe. J>ynre meoluce (^. 194).
25. fsere ylcan. swylce. J.
C. S. 15. f he ferde.
O. 13. bisceophade. efenwyrjmm.
14. 7 sefter monigum godum.
15. (58a) mid ]?y. eald f he ferde to f>am.
16. heofonlican rice. on.
17. on mon]3W9ernesse. forhseffehsefednesse (haeffe erased).
on byl . wetnesse (blot 1). on sooTsestnesse 7 on.
18. 7 he J>u,h.
19. cynnu. pehta on J?am. on ellj^eodignesse.
lie
20. lifes bysene. ealdor,nesse orea.
21. sylena (y on eras. o/e). godum. ricum.
22. eac swylce.
23. symble on J>am feowertiglican. east ran. on.
25. ylcan forhsefednesse. swylce.
Ca. 13- had mid efenwyrSum daedu fraetwode 7.
14. monigii godum. wilnode.
15. eald he ferde to )?am heofonlican rice.
16. on. eadmodnysse (p. 88) 7 on monj^wernysse.
17. forhsefednysse 7 sotSfsestnysse.
18. on fulfremednysse 7. f. (Seode.
19. cynnti. on )?a he on selloeodignesse.
20. lifes bysne. ealdorlicnysse. arfaestnysse.
2 1 . j>a godu oe. ricu monnu.
22. swycSe. eac swylce his. Se. f.
23. symble on f»a feowertiglican fa?stene. eastran,
si<5e on.
butan
24. Sean nemne. J?ynre.
25. £>aere ylcan forhsefdnysse gemett. swylce. f .
268 VAEIOUS READINGS. PAGES 244-246.
Page 244.2 6. gebyrdtide ]?set. daga ser pentecosten.
B. 28. Etweonii (space). pissu Jmiguni sende ealbfriS se cing
osweos suna willfriS.
29. f. man.
30. ofer sse to hadigenne to egelbrihte.
31. be fam. ssedon se (5e. brytene.
32. bisscop wses geworden. And.
26. -tide (e small ; afterthought). sefter.
28. Betwih pas ping, oswioes, willfrep.
29. . msessepreost (eras, of s). bysceope.
30. to hadianne. segelbyrhte bysceope be pam.
31. ssedon. (58b) forlet. bysceop. 7.
Ca. 28. Betwih. ealhfritS. oswioes. willfreS.
29. f hi mon. hi. hiwu. bisceope.
30. see. segelbyrhte.
3 1 . bisceope be pam. ser. forlet.
32. bisceop. 7.
Page 246. 1. gehalgod fram. myd. are efencymenduin manegum.
B. 2. tSsere. fam cynelican tune se is genemned.
3. pa he "Sa pa he (5a gyta wses sefter (line under 1st fa he 6a
modernV). pam ofersseligum dselum wses wunigende pa wses.
4. onhyrigende.
5. geornfulnesse. centlande. on.
6. fteawu. on. gewrita.
1. fram. are. monegum bisceopum.
2. on pam cynelican tune. geciged.
3. on conpeudia. 6a he pa gena sefter. on pam ofersselicu.
n
4. dselum wu,iende pa. oswio. onhyrigende.
5. geornfullnesse. on.
6. gemetfsestne (met at end oflinenot 1 st hand). on. gewrita.
Ca. 1 . gehalgod fra hi. are efencumendu monigu.
2. bisceopu. on pam cynelican tune. gecyged.
3. onconpendia. fta gyta seft. on pa ofersselicu.
4. dselum wunigende wses. oswio. onhyrigende.
5. geornfulnysse. on.
6. peawii. on. gewrita.
VARIOUS READINGS. PAGE 246. 269
Page 246. 7. 7 J?a tSa he on gewritum leornode to.
B. 8. bisceope.
9. cyrican.
10. haten 7 wses ceddes bro£>or. arweorSan. (Saes.
11. ge (p. 195) myngodon. cining. eac him mid his
preost eadaeth.
12. sefter. ealhfertSes rice.
13. hreopum. bisscop. tSa hi (Sa. centlande comon "5a.
14. hi Ipone arcebisscop J?e for hine geset waes (?'£s£ wanting).
16. cyrdon hi. westseaxena lande Seer.
17. fram. mann. gehalgod.
18. nam. brytta f>eode on gesi(5scype.
15. (6a complete) Ond J>a geta. oj^er bisceop. geset.
16. f>a cirdon hie. bisceop gehalgod na he (r^s* wanting).
18. bisceopas on bretta J>eode.
O. 7. 7 j?a Sa he on gewritum. on.
8. sceolde. bisceope gehalgad. cyricean.
10. broj^or ]?8es arwyr{?an bysceopes.
11. gemyngedon.
12. eadaeth (a 0/ ae a??<i t erased). aefter. on ecferj?es
rice on hrypu. (y on eras, of i).
e
13. to bysceop, (Sa hi }?a to cent. (1 eras.). coman.
14. hi Ipone aercebysceop (e o/ae eras.). geferde (all on eras.) of
worulde.
IB' 7 f>a gyta- °fer bysceop.
16. J?a cyrdon (y ow eras.) hi td. bisceop.
17. fram hi. man to (59a) bysceope.
18. nam. byssceopas. brytta f>eode on gesiSscype.
Ca. 7. 7 }?a Se he on gewritu. leornode. on.
8. weorcu. fyligende. b.
9. cyrican. eoferwicceastre waes he maessepreost 7 ceadda.
10. broker J>aes arwuifSan b.
1 1 . gemynegodon sende eac se cyning mid.
12. on ecfertSes rice on hrypu waes to b.
13. "Sa hi <5a. coman.
1 4. hi. arecebiscop (sic). geferedne of worulde 7.
I5- gyta. otSer for hine. cyrdon hi.
16. B.
r
17. fra, hi. foresp,ecena. man to b gehalgad.
18. nam. bisceopas on brytta Ipeode on gesi(Sscipe.
270 VARIOUS READINGS. PAGE 246.
Page 246. 19. (5a tid. biscop para wine. ealre.
B, 20. brytene. t5e. gehalgod. (5a wses se ceadda fram.
21. him gehalgod. And. ongann (5a. gynian (^Ae y cm
erasure of a blot).
22. clsennesse. eatSmodnesse.
23. forhaefednesse. geornesse syllan 7. birig 7 land.
24. ceastra. hus for. Jmruhiaran.
25. t5ara apostola. gangende.
26. godan.
27. (5eawum 7 setter his bigsone (dots above and below g) ceddes his
gehyrendese (last e small and by corrector) trymende . (eras, of
final s ?).
C. 19. Nses in (5a tid. bisceop butan f>Ee. ealre breotone.
20. gehalgod. fro him.
21. bisceope. origan, geihne.
22. gedon. ciriclecan sojrfaestnesse. claennesse. ea(5modnesse.
23. forhaefdnesse. geornnesse. 7 burn 7 land.
24. for godes spellicre lare. naes na ridende.
25. apostola (5eawe. fotu.
26. of discipuhi. (Sses godan bisceopes. daedii.
27. feawii 7 aefter. ceaddes his.
19. on fa tid. bysceop. on eallre brytene.
20. ceadda fram.
n
21. bysceope gehalgad. 7. ongan. gyme,ne (y ora era*.).
n
22. gedon ]?are cyriclican soSfaestnesse 7 claen,esse 7 eaSmodnesse.
23. forhaefdnesse. geornesse syllan 7. land.
24. for. lare J>urhferan nalaes.
s
25. apostola. gangende wees, .
26. aidanes (ai on eras.). godan bysceopes.
27. aeft. brofor his hired.
Ca. 19. on (5a tid. b butan f»a. on ealre.
20. Sara. gehalgod. ceadda fram hi.
21. 7. ongan. gymene.
22. gedon. cyriclican softfaestnysse. claennysse. eadmodnysse.
23. forhaefednysse. geornysse syllan 7. land.
24. for god (p. 89) spellicre. lare (5urhferan nalaes.
25. apostola. gangende.
26. discipulii. godan. daedu.
27. feawu aeft bysne. broker his hired.
VARIOUS READINGS. PAGES 246-248. 271
Page 246.28. <5a com. on brytene.
B. 29. manige. faere (p. 196). rihtgelyfendra.
30. cyrican angel cynnes.
31. lare. ftanan. f. rihtgelyfede lar.
32. 7. betweonan angle eardedon.
33. rihtgelyfedan. ge inn gehygde rihtra. manegu
otSrii wisu o(5(5e.
C 28. <Sa co eac swilce wilfenS.
29. bisceope. Ond eac swilce. rihtgelyfedra.
30. (5sere romanescan ciricean ongelcynnes.
31. Sonon. f te sio riht g lefde lar.
32. dseghwEelice. betweoh ongle eardedon.
33. lare wij^erwearde. easterna. monegu of>rum wisu.
28. com. swylce monige {omitted words at foot of page, vari-
ants on, bysceope gehalgad).
29. rihtgelyfedra.
30. (Ssere. cyricean angel. cyricum.
31. j?anon. ryhtgelyfde lar.
32. 7. pa £>e betwyh.
33. eardedon 7 J^sere rihtgelyfdon lare wi)?erwearde. on
gehylde. on. oJ>ru. oSSe.
Ca. 28. com. willferS on breotene.
29. b gehalgad. rihtgelyfedra.
30. tSsere. cyricean angelcynnes cyricu.
31. (Sanon. f. lar.
32. 7. (Sa }?e betwyh angle.
33. eardodan. rihtlyfedon lare. on gehylde.
monegu. wisu ot5(5e.
Page 248. 1. f hi riht mid hi healdan woldon ocSSe hi ham to heora ej?le
B. comon.
C. 1. hira. •£ hie. mid him. wolden ot$(5e ha.
2. hiora eple.
1. ■]> hie. mid him healdon. ocSSe.
2. etSele (hwurfan in margin, not 1st hand).
Ca. 1. "p hi. mid hi. otS(5e ha.
2. hweorfan.
272
VAKIOUS READINGS. PAGE 248.
tidum angelcyningas (5a aej>elestan.
Page 248. 3. Yssu. (space for p).
jj. norj^hymbra.
4. ecgbryht cantwara. betweonan.
5. to. fa. angelcynnes.
6. cyricu forf>on. ongeat. fram scottu.
7. afeded WEere 7 gelaered ^ te. cyrice.
8. rihtgelyfed pa. bi. genamon.
9. halegan. angelf eode godne. gejmngene.
10. nama. wigheard 7 waes. geferscype.
11. hi hine to. fr man.
biscophade.
C. 3- (6b complete) ]?issu tidu. ongel — . $a. oswio. nor)?anhymbra.
4. Ond. cantwara. betwih.
5. be J?se stalle ongel — .
6. ciricean. oswio. ongeat j?eah (5e be fro.
7. fte sio. sio.
8. rihtgelefed. hie 7 genaman.
9. ciricean ongel tSeode godne. Ond. bisceophade.
10. Sees bisceopes.
11. Ond hie. <5a. f.
O. 3- Dyssum • • (y on eras, of a, urn eras.)
sefelestan. oswio norJ>anhymbra.
4. ecbyrht cantwara. betwih.
5. to. be J?am stalle angelcynnes cyricean.
ongelcyn,ngas Sa
6. oswio so(51ice ongeat.
7. J>aet seo romanisce 7 seo.
8. rihtgelyfed p& gecuran hi.
9. cyricean ongelfeode godne.
10. noma (squeezed in on eras.)
11. hie. #.
fram.
genaman.
bisceophade.
geferscype fees bysceopes.
Ca.
3. Dyssum tidu ongel — .
sef elestan oswio.
4. ecbyrht canwara (t recent ?).
5. be "Sam stalle angel — .
6. cyrican. oswio.
betwih hi.
ongeat. tSe he fra scottu.
7. f seo romanisce 7 seo.
8. rihtgelyfed fa gecuran hi.
9. cyricean ongel. godne.
10. sumne msessepreost.
11. bisceopes. hi hine tSa.
genaman.
geSungenne.
VARIOUS READINGS. PACE 248.
273
Page 248. 12. sceolde.
to biscope gehalgian 7 6ac to arce biscope f te
rihtgelyfede (p. 197) biscopas mihton beon fram him gehalgode
geond ealle angelcinnes (Seode godes ciricu }>a he }m . wigheard.
14. rome bee 6m.
15. sermon J>e. biscophade. becuman moste 7 wees mid.
16. forjrferde f»a.
17. uitalianus. wesseaxena.
18. ongeat his arfspstnesse. hate.
19. J>a eadegan life. forjxm.
20. godes gescyldnesse. soJ?an. 7 to J?am.
21. gehwyrfed hsefde 7 cwse}? f.
12. bisceope. j>. ercebisceopes.
13. Ond rihtgelefde biseeopas (5urh. ongelcynnes ciricean,
14. si(5]?an aidan (sic). fta he (5a. beco.
15. (5e he to bisceophade.
17. J>a. uitalianus. 6swio. lufsulic.
18. ongeat. arfsestne.
19. Sa. Sie. life. Ond for }>Ee.
20. gescildnesse. J>se sotSan geleafan }?8b.
2 1 . gehwerfed. Ond cw f.
12. sceolde peer to bisceope
13. rihtgelyfde biseeopas
14. sytSSan.
15. ser J>on J>e.
16. foroferde J>a.
17. uitalianus.
18. ongeat.
19. eadigan life.
20. soSan ge(6oa)leafan. (jam.
21. 7 cw (w on eras, of 2, 2nd ]p).
mihte (5a he f>a.
bysceophade
oswio se,xna.
arfsestne.
f. sercebysceopes (e of ae eras.).
brytone angelcynnes cyricum.
rome becom.
mihte. deaf>e.
lufsulic.
Ca.
12. sceolde. b.
13. rihtgelyfde biseeopas.
arcebiscopes.
brotene angel.
cyncu.
14. syScSan.
15. ser (Son J>e.
16. forSferde.
17. uitalian'.
18. ongeat.
19. lufan pe he.
20. gescyldnysse.
21.7 cw f .
mihte (5a he (5a. rome becom.
bhade. mihte waes he.
oswio. lufsumlice.
arfsestne. ha'te.
San eadigan life. for&ain.
so(5an. J>a.
on his (5eode willendlice ricsode f.
tSurh
274 VARIOUS READINGS. PAGES 248-250.
Page 248.2 2. (5eode. on.
jja 23. mid criste ricsian. 7. }mm.
24. gemyndgode be. dea(5e 7 hi swif»e geunrotsode.
25. forhwam. for)?feran sceolde. hi gehet.
26. hi gejmngene maim. wyr]me mettan f hi (y ow orig.
abrasure ?).
27. woldon t<5.
28. hwylc. _ (5a fore. f.
29. on J^ysse seftfyllgendan bee gerysenlicor. gelimplicor writaf).
22. (Seode. rixade f.
23. mid criste rixsian. eac swilce. ftsem gwrite.
24. gemyndgode be. f.
25. forhwon (5e fser scolde (6b ends).
22. willendlice ricsode f. on toweardness eccelice.
23. mid criste ricsicin. 7. j)am.
24. gemyndgode be. dea^e J hi (i ow£ o/e by eras). swij)e.
25. forhwon Ipe (]) incompletely eras, to form h). sceolde. gehet.
26. he. mihte f hi. woldan to bysceope.
27. onsendon.
28. hwile (i out of e). gehalg . an (i eras.). f we on )?ysse
sefterfylgendan bee gerisenlicur 7 gelimplicur.
Ca. 22. on toweardnesse ecelice.
23. mid criste ricsian. 7 he. (Seer. J>a. gemynegode be.
24. f hi.
25. forcSon t5e. forSferan sceolde. hi gehet. ser
swa he gefmngenne.
26. metan mihte f hi.
27. woldan to t>. on (p. 90) sendon.
28. hwylc. (5a for. gehalgad wsere f we on (Sisse
seftfyligendan. gelimplicor.
Page 250. i. N space suits for O. }?a ylcan. on eastseaxena
B. msegj^e sefter swijmelme be J?am.
2. ser. ssedon (p. 198). ciningas sigehere.
i. On (5a ylcan. on. mseg])e sefter swi(5helme (1 ow eras.).
2. be pam. ssedon. sigehere 7 sebba (e out of i, a on eras.).
Ca. 1. On (5a ylcan tid. on.
2. be J>a. ssedon. sigehere 7 sibba (5eah ]?e hi.
VARIOUS READINGS. PAGI5 2^0. 275
3. Se hi. myrcna cininge. wseron.
4. hyrsumnesse seo (o added afterwards) ylce msegp Jm east-
seaxena. pi heo aweht wses mid p\.
5. deadlicnesse. j?a sigehere.
6. forlet. geryno.
7. hse]?engylde. forpon se sylfa. ealdormenn.
8. lufoden pis lif 7 f.
9. f for J>a gelyfdon f .
10. hi. hergas edniwan Sa })e. ser. deofolgyld
worfodon (wor on erasure of peo ; p out of w).
11. gebsedon. hi. mihton fra, J?a wale 7 fra.
12. deaSlicnesse gescylde. sebba Sonne.
13. efenyrfeweard. ylcan. geornfullnesse.
o
14. onfangenan. heald. eallum. 7.
15. gesselignesse getrywe.
3. J?eh pe hi. myrna (y on eras.). wseron on.
4. ylce msegp • J?a (eras. 0/ 1). Sy.
5. Sy. deadlicnesse J>a se sigehere. pa, se. Sy.
6. cristenan. to hsepenesse.
7. forj^on pe se sylfa. ealdormen.
8. of. lufedon Sis deadlice.
9. f (6oh) forj^um (n ow eras.) gelyfdon f.
10. Sa ongunnan hi. p& pe. deofnlgyld.
11. hie. mihtan fram }?am wole.
12. deadlicnesse gescylde. sebbe (1st e out ofi).
13. efenyrfeweard (y on eras.). ylcan rices.
14. Sone onfangennan. 7.
15. gesselignes getreouli • gefylled (eras. ofi).
Ca. 3. myrcna. waeron on hernysse.
4. ylce msegS eastseaxan. weeced.
5. Seere. deadlicnysse. se sigehere.
6. Se. forlet Sa geryno. cristenan.
7. hseSennysse. sylfa. ealdormenn.
8. deadlice lif 7 f towarde.
9. sohton ne furSon gelyfdon f. owaere (sic) Sa.
10. hi Sa. Sa pe ser. deofolgyld.
11. weorSian 7 gebiddan swylce hi Surh. Sing mihton fra
pa wole 7 fra.
12. deadlicnysse gescylde. sibba ]?onn.
13. efenyrfeward. ylcan rices. mycelre geornfullnesse
Sone onfangenan.
I4' 7'
15. gesaslignysse getreowlice his lif gefyllde.
16. hereeft.
t 2
276 VARIOUS HEADINGS. PAGE 2^0.
Page 250. 17. J?a f Sa. cing ongeat. him f boclad. f te on.
B# 18. msegj^e eastseaxena. adilgocl waeron "5a.
19. gearomonn. biscop J)yder. seftfylgend to eastseaxena
mzegtye.
20. hi.
2 1 . so]}foestnesse. eft gecyrran ond. geornf ullnesse.
22. biscop (p sm a U and squeezed in ; corrector]). f. Jx>n
Ipe me se msessepreost ssede Ipe (p. 199).
23. fulltumiend.
a
24. maun. 7 he feorr. wide ealle. Jmrhferen {corrector ?)
25. f. J>sene foresprecenan.
26. Sam ■}> hi. heargas.
27. f deofolgyld f hi. cyrican.
C. S. 24. land 7 deest before leode, = T. B. O.
O. 17. f. cyn,g ongeat. on.
18. msegpe. 6i\ geleafan aidlad.
19. gearomon. bysceop. truheres sefterfylgendtf on.
20. mseglpe. gereccanne Sone. hie.
a
21. soSfaestness gele,fan (e on eras.). gecygean. geornfulnesse.
22. byscop. Son pe me se. saede Se.
n
23. 7 fultume,d.
24. bisceop. god. wide. Jmrhfarende 7 J.
25. Sone foresprecenan (re on eras.). sojrfaestnesse.
r
26. Son f hie. towu . pan (1 eras.) ]m heargas.
27. f deofolgyld f hie. cyricean ontyndon.
Ca. 17. Sa J Sa. ongeat se cyning. hi. ■£ on Sa?re.
1 8. daele. geleafan aidlad. Sa.
19. germanus. b. seft fyligend on Sa.
20. gereccanne. hi to soSfaestnysse.
21. gecigean. Sa. geornfulnysse.
22. b f . seft Son Se me se msessepreost. Se.
23. 7 fultumend.
24. b. wide. J>a land 7 leode. Surhfarende 7 f.
25. 7 J3one forsprecendan. soSfaestnysse.
26. f hi forleton. Sa heargas 7 f deofulgyld f hi.
27. cyricean.
VARIOUS READINGS. PAGES 250-2^2. 277
Page 250. 28. naman cigdon J>a hi. wicScwsedon f hi J^am lustlice andettaii
jje 7 geleafan f>a?s ecan.
29. seristes. willnodon f hi.
30. ))am swulton J>oFi hi in unfyrenessum mid tryw leasum betweoh
deofolgyldum lifdon.
28. naman fam . . (2 eras.) hi. witScwaedon (6iH) gife,nde (e 0^
o/i, then eras, ofe) andettaii. hi ma mid (a on eras.). seriate
(i out of e). willnade. f hi on J?am swulten
(n small and squeezed in) f>on hi. unsyfernessum 7
getreowleasnessum.
Ca. 28. naman j?am hi. 7 gefeonde andettaii.
29. hi a mid. aeriste. gewilnode f hi on J>am swulten jxmne
hi. unsyfernyssu 7 getreowleasnyssum.
Page 252. i . <5a J>is J?us.
B. 2. larowas. blissiende.
Here in B. follow the Interrogations after a space equal to one
line, but there is no hint as to their meaning and no lieadings.
They extend from p. 199, 15 to p. 224, 2 incl. Then a space
of i\ lines. No heading to Bk. 4, but an elaborate D in style
of 2nd illuminator.
BOOK IV.
4. Begins Da f»am (D ornate, a small ; mi p. 224). gemyngodan
geare. asprungenesse.
5. 7 hwsefere sona. aefterfylgendan wales, moncweallmes fty.
O. 1. betwyh deofolgyldum lifden (n small and squeezed in) 8a Sis.
2. bysceop. gefeonde (1st e on eras.). blissiende.
m a
hwurfan ; Interrogatio beati agusti, episcopi c,nturioru ecclesie
(in vermilion from Int — on : eras, ofe in cent).
4. Dy gemyngedan geare (on 72**). asprungennesse.
5. hraSe. aefterfylgendan woles. moncwylde J?i.
Ca. 1. betwih deofolgyldu lifdon cSa Sis }?a (5us gedon waes 7 se bisceop.
2. hwurfon 7 her enda<5 seo f»ridde boc .*. Interkoga (all these
words on same line).
4. Dy gemynegodan geare (on p. 101 capitals to sunnan). as-
prungennysse.
5. hrac5e. seft fyligendan woles. moncwyldes Ipy.
278 VARIOUS READINGS. PAGE 2$2.
Page 252. .6. sixta (six on eras.). arcebysceop cantwara burhge.
forferde (original).
7. iuliara swylce. eorcenbryht cantwara cining (eadboldes
sunu cynges above line by corrector) Ipy ylcan.
8. ondsege (junctim). forSleorde. rices.
9. forlet ecgbrihte. heold an lees (Se.
10. blann. tide. biscopdtfm. to.
11. fram ecgbrihte. fram. norfthymbra cininge.
12. on fysse. feawum wurdum (sic).
1 3. waes he se mann on cyriclum Seodscipum.
14. angelcynne. swilce hi.
15. setgsedere sendan J)am. gyfe- manegum.
16. 7 byedon f. wighear angelcynnes.
17. cirican to (p. 225) arcebiscope. f>a he j?a to.
6. deusdedit se wisesta arcebysceop (ar out of sev by eras.)
on \>
, cantwara burghe cyricean for,ferde serran.
7. iduii iuliarum (2nd u on eras.) swylce.. erconbyrht cantwara.
8. ylcan. forSferde. rices epel.
9. ecbyrhte. suna f . wana Ipe • XX •
10. "5a blan. tide. bisceopdom ]?a.
1 1 . rome fram ecbyrhte 7 fram oswio nor}>anhymbra.
12. on J?ysse. bee feaum.
13. wses he on cyriclicu feodscype.
14. angel — . swilce hie eac fa (72^).
15. setgeedere sendon }mra. gyfe.
16. gold 7 seolfor fatum 7. f. angel — .
17. cyricum. ercebisceope gehalgade. J?a to rome com.
Ca. 6. deusdedit se wisesta arcebiscop on cantware burhge cyricean
forcSferde serran.
7. iduii iuliaru swylce. erconbyrht cantwara.
8. ilean moiiSe ondaege (junctim) forSferde 7 his rices e£el forlet
ecbyrhte.
9. suna f. wona XX.
10. (5a ablan. tide. bisceopdom J>a.
1 1 . rome fram ecbyrhte 7 fra oswio.
12. on f>ysse. ftawum.
13. wordu. wses he on cyriclicu J?eodscipe.
14. angel — . (p. 102) well. hi.
15. getgsedere sendan J?a. mycle. monegu golde 7.
16. 7 baedon f . angel — .
17. cyricu. arceb. rome com.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 252-254. 279
Page 252. 18. com. (5a tid uitalianus papa. setles.
Be 19. sefter. he Sasne. hys sicSfates fam.
20. sefter. tide (accent over d).
21. wigheard 7 let ealle. geferan (a on eras.). comon.
22. wale fordilgode. forSleorde.
23. p>a.
24. hwilcne arcebiscop he 611 angetyeode sendan mihte to heora
ciricum {before mihte eras, of s).
18. on. uitalianus papa. setles ealdorbyscop aafter.
19. si(5fates Sam.
20. gecyped (cross on d eras.). aefter medmyeelre tide.
21. lytesne ealle. pe. coman.
22. wole fordiligade. forSferede.
23. gepolit. pyssum. geornlice.
to
24. hwilcne sercebysceop. mihte on angel (5eode cyricum (on
struck through).
Ca. 18. on J?a tid uitalianus. papa. setles.
19. ealdorb. (5e. j?am.
20. gecyfed. medmyeelre.
21. 7 maest ealle his geferan. hi coman.
22. wole fordilgode. forSferede.
23. gepoht. jryssum Singum. geornlice.
24. hwylcne arceb. mihte on angolpeodes cyricu.
Page 254. 1. ]?a wees on. Sam mynstre pis (sic) unfeorr fam mynstre
B. psere birig neapoli.
2. on campanige. nisegpe. was. mann.
3. halegum gewritum. on mynsterlicu peodscypum 7 cyriclum.
4. weorfdice getyd. ge on lseden ge on grecisc gereorde.
1. on. J>a. f.
2. on campanie. msdgpe.
3. on. gewritum. on mynsterlicum f>eodscypum.
on cyriclicum.
4. getyd. on ledenisc.
Ca. i. fa. on. Jm. f. Saere.
2. on campanie (Ssere. abb. monn on haligu gewritu.
3. on mynsterlicu (Seodscipu. on cyriclicu.
4. well. weorfdice. on ledenisc,
280 VARIOUS READINGS. PAGE 254.
Page 254. 5. (5a. J^sene maun. gelsedan. Let ]>,
•gm 6. biscophade. brytene. audswarode be him 7 cwae]} f.
7. wyi(5e 7 cwse)? ftaet be mibte otSerne getaecan fte biscophades
weorfra (p. 226) waere ge angel J>eode to laeranne ge on his
lifes geearnunge.
9. yldo Taehte he J>am.
10. j?am neahmynstre sumne munuc J>aes nama.
n. lichomlices untrunes f be beon ne mibte . 33ft.
12. nydde. abbud.
r3- f- byscophade. 8a. hyne yldinge.
14. be on fyrste mibte oferne. man.
15. mibte J>a wass. j?as tid. on rome se wees.
16. J?am. nama.
17. mann on woruldgevvritum.
5. on. man. gelaj^ian 7 bet f.
6. bisceopbade. 7 swarede.
7. ftset. cw f.
8. mibte oj^erne getaecan Ipe bysceopbade wyrSe.
te
9. lifes (73s) geearnunge. yldo taeh, (5a fam byseeope on
j?am nehnunmynstre.
11. nama. ac J>a. licumlice untrumnes . . (2 eras.) f.
12. bysceop. mihte. Sone.
8
1 3. adrian' f . bisceopbade. 8a. yldinge 7 fyr,tes hwaef er
(strokes through hwae and er, i.e. = -J)
14. aefter. mihte oJ?erne. man.
15. byseeope. mihte. on. tid. raunu.c(i ems.) onronie.
waes
16. se,cuS. £>am. 'Saes nama.
17. on. on woruldgewritum.
Ca« 5- on. (Sa. hi. het J.
6. Sa 7 swarede be hi.
7. cwf. mycles. unwyrf>e 7 cw ;f.
8. mibte. getaecan J>e bbade wyrSe. gelserednysse.
9. lifes geearnunge. gedefre yldo.
10. "Sa papan on J>a neabgum mynstre.
1 1 . nama. J?a. hi his licumlice. untrumnysse f .
12. b. mibte. <5one atit).
13. f. Bhade. yldinge.
14. mibte. man.
15. b. mihte. on. su munuc on.
16. J?a. nama.
17. on tliarso. mann ge on weoruldgewritu.
VARIOUS READINGS. PAGE 254.
281
Page 254. 18. ge on godcunduni ge oil.
ge on leden.
arwyrSe yldo f is f.
19. wees gecoren on. ceawum.
20. J^ysne mann. tSam.
21. ssede f. gehalgod beon sceolde. p. 227 begins sceolde in
brytene ; before this 7 he f to beon (23) repeated identically, but
his ladteow written in repetition.
22. 7 hweej^ere J?is hi gerseddan betweonan. f te se.
23. hys. brytene for (Son. ser twywa Sa.
24. for missenlicum intingan.
25. fortSon. (Sses sitSfates.
26. f. on. agenum geferscype.
27. f. sceolde. fulturaigend.
7*.
28. gehealdan sceolde •]>. nawiht.
29. }?eawum. angelcynnes cyricum in.
gemanod 7 (Sonne gyt.
on godgundre (sic) lare.
C. S. 23. forfjon he him.
18. on godcundum ge on crecisc. on leden.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25-
26.
27.
28.
29.
arwytSe yldo j> is f .
j?ysne man. fam.
ssede f . bysceope gehalgad (ad on eras.). mihte.
7 hwsef>re. arseddon betweoh.
ladteou. on. fortSon. tuwa tSa.
missenlicum.
for (Son. swilce f.
n
on. agenum geferscype. gemo,nad 7. gyt.
f he sceolde. fultumend. on. lare 7 ty .
behealdan sceolde f . nawiht.
sotS (73b) feestnesse on angelcynnes cyricean on gelsedde.
Ca. 18. on (ter). leden well.
1 9. wees gecoren on. tSeawu. yldo f is f .
20. (Sysne man adrian'. abb J>a.
21. ssede f he to b gehalgod. mihte. f ge(Safode 7 hwseftere
f>is betwyh heo araeddon f .
23. abb. ladteow. on. fortSon "Se. twiga (Sa. for
missenlicii intingan geferde.
2 5. fortSon J?e hi se weg Sees sif>f "aetes.
26. ■)?. on. agenu geferscipe well gemonad 7 <5onn gyt.
27. p he sceolde. fultumend. on. 7 j). behealdan
e
sceolde J. nawyht wifterwardes.
29. sotSfaestnysse. greca. on angelcynnes cyricean on ge
(p. 103) laedde.
282
VARIOUS READINGS. PAGES 254-256.
Page 254
B.
. 3 It gehalgod.
32. milite.
33. (Seawe.
bad.
scare.
(Sees.
mono(5 f . aweox J
(5a. gehalgod.
O.
30. (5a.
31. bad.
32. milite.
a
33. \>e,we.
aweoxe f .
J?a a
ser, sce,re hsefde.
paules (s later). (5a.
Ca.
30. (5a.
3 1 . gehalgod. (5a abad IIII.
32. milite forSon. scyre.
33. Seawe. paules. iSt
Page 256. i. fram uitaliane ]?am.
bysscope.
hi. aweoxe f .
gehalgod.
wintra.
2. fram. (5y.
3. dryhtenlican kalendarum aprelium. setgsedere.
4. J^am. p. 228 begins iunias. brytene.
6. hi setgaedere. J>anon. arela land.
7. hi comon. J>am arcebisceope 7.
8. $ him man mid are.
C. S.
o.
1. 7 eahta 7 syxtig wintra desunt = O. Ca.
1. fram uitaliano J>am. bysceope ymbe. hund wintra
fram drihtnes (rest wanting).
2. seofoJ>an.
3. .fty drihtenlican kalendarum. setgsedere.
4. J»am. on sexta (e on eras.). iunias. brytene.
6. (5a. hi setgsedere. f>anon. arela land f hi coman.
7. f>am sercebysceope. him.
8. hi. are.
Ca.
1. fram uitaliano j>a. B ymbe.
drihtnes menniscnysse.
2. seofo(5an.
3. drihtenlican. _8etgsedere.
4. )?a atio on. kl iunias.
6. t5a. hi aetgaedere. "Sonon.
7. J)a arceb (5aere.
8. gewrit. hi.
hund wintra fra
arela land f hi coman.
VARIOUS READINGS. PAGE 256. 283
Page 256. 9. haefde him mid micelcere [sic) are o"5 f.
ge 10. ealdorman. speda. leafe. farenne. hwyder.
11. hi. J>a. a?gelbryhte byscope to.
12. be para. soedon 7 fram.
13. onfangen. tide. gehsefed.
n
14. em . ne , s . nonum {first stroke of second m erased to form 11 ;
erasure of e after s ; the n above may be 1st hand). after,
to faraonem (m originally nn).
15. melda bisceopum. lange. hi wel. hi nydde.
1 6. f hi.
17. hi mihton (5a f cu(5e serendracan ssedon ecgbrihte ]^am.
18. f. bisceop. on franc rice Sone. hi osweo.
19. budon {sic) fram. bitceope 7 papan (5a.
20. Jryder f. sceolde. feccan. hym.
9. hi mid mycelre are. oSSaet.
10. ealdorman. lefnesse. farenne.
11. hi woldan. feodorus. bysceop. segelbyrhte
bysceope parisiorum be Sam.
12. seedon 7 fram.
13. onfangen. tid.
14. aefter Son. faro . nem {abrasion).
15. melda bysceopum and (74a) lange. gehsefed. forSon
hie nydde.
16. f hi.
17. hi mihton (5a f. aerenddracan saedon ecbyrhte J>am.
18. f se bysceop. on francena. hi oswio.
19. fram. bysceope. raedfriS (as out ofi).
20. f. sceolde. feccean. hi.
Ca. 9' hi mid mycelre. hi oSSaet ebrin'.
10. hi. lyfnesse. farenne.
11. hi woldan. Seodorus. arceb. segelbyrhte b
parisiorum be J?a.
12. saedon 7 fra, hi fremsulice.
13. onfangen. micele. hi well.
14. adrian. senonii. J>on. faraonem melda bisceopu.
15. lange. hi well gehaefed. forSon hi nydde.
16. towearda wint f hi. wunodon.
17. hi mihton (5a f (5a. aerenddracan sasdon ecbyrhte fa.
18. f se B. on francena rice Sone J>e hi oswio.
19. fra, J>a.
20. gerefan. f. sceolde. feccan. hi.
284 VARIOUS HEADINGS. PAGE 256.
Page 256.2 1. (5a Syder (p. 229) com. nam. theodorus £>one biscop
jje be ebrinus leafe.
22. ealdormannes.
23. cwentawic ftaer. sum untrumnes. Ipser seoc gewunode.
24. trumigan ongan. on scyp.
25. brytene. ealdorman genam adrianus <5one.
26. faestenne. forSon be ssede f . J?ses ka seres.
27. sume. brytene cyningum of francrice f>ses J>e he f>a.
28. geminge. ongeat 7 onfunde f.
29. swa he sylfa ssede }>a onlysde. faran sefter.
30. bisceope 7. fees Se. com (5a.
3 1 . (Sar 'Sara arcebisceopa lie bebyrgede syndon.
C. S. 26. he ssede f.
29. let feran.
21. com. nam. byssceop. lyfnesse.
22. ealdormannes.
2 3. cwentawic. sum untrumness . (last s struckthrough, then 1 eras.).
24. truman ongan. on scyp.
25. brytene. ealdorman genam adrianum.
26. on fsestenne forSon hea/rasade (the first a later but original,
after he mark of separation ; accent on a rude). f.
o
27. sum to breot,ne (eras. 1). francena rice fees J>e he f>a.
28. gymenne haefde. ac $a he fa. onfunde f.
<i
29. he,rasade. onlysde. let hine. aefter J>am byssceope 7.
30. com (5a.
lie
3 1 . ]mra arcebyssceopa , bebyrigede syndon (ar out of ser).
Ca. 21. com. nam. theodor' B. ebrin' lyfnysse.
22. ealdormannes. p>a porte.
23. cwentowic. gestod su untrumnysse. faec gewunode.
24. ongan. on scyp.
25. ebrin'. genam adrianu.
]>ses
26. atrb". fsestenne. forSon he ofacsode f . ,caseres
(original ?).
}>a
27. sum. cyningu. fiaucena. faes (5e he , (original).
28. mycle gymenne. ac t5a he sot51ice ongeat 7 onfunde f.
29. swa he geacsod haefde f>a onlysde. laet hine feran. J> am t> 7.
30. Saes ]>e. hi com. hi.
31. J>ara arcebisceopa lie bebyrigde syndon.
VARIOUS READINGS. PAGES 2.56-258.
285
Page 250.32. ssedon forjxm (Se se.
B. 33- Pam bisceope. fram. f.
34. bisceoj3scire gerysne stowe sealde on j^sere.
35. geferon. mihton (no break here).
32. beforon ssedon forSon.
33. bysceope. fram,
34. bissceopscire (74b).
35. mihte.
stowe fore se ege.
?ealde
Ca. 32. ssedon.
33. h }m he fra hi. f lie hi.
34. gerisene stowe foressege. sealde on J? sere ]>e.
35. geferu. mihte (no break).
Page 258. i. (Sa com. theodorus se (p. 230) biscop. cantwarebyrigSam.
B. 2. geare his halgunge. kalendarum iuniarum.
3. bisceophade an (accent on e). J>ry (y 1st hand on eras. ofeo).
5. AND capitals A ornate. he Sa fmrhferde. brytene
ealand. hwyder swa ymb angetyeode drohtodon.
6. lustlice onfangen wses fram hym eallum 7 hi his.
7. lustlice 7 geornlice gehyrdon 7.
1. "Sa com. bysceop.
2. seftran geare his. py.
3. on his bysceophade an.
5. And. furhferde.
cyricean on cantwara burghe.
iuniarum.
fry.
hwider.
6. angel J>eode , dr oh ted on.
7. fram eallum. gehyrdon 7
Ca. 1. Sa com. b to his cyricean on canwara byrig.
2. his halgunge J>y.
he
3. (p. 104) 7 , lifede on his biscophade XXI. J>ry.
5. And. Jmrhferde.
ymb
6. , swa angelf>eode. fra.
7. gehyrdon 7.
VARIOUS READINGS. PAGE 258.
8. rihte. setywde. eastron.
9. 7 him. eallum rihte fultmade (after t beg. of a letter and
abrasure of surface).
10. arcebisceopa J>ara ~pe angelcynn eall hyrsumiende gejmfedon 7
forfon hi.
11. bisceop.
12. a"bt> swa we. gelaerede. • godcundum gewritum.
13. woruldcundum 7 hi gesamnodon.
14. hi betweonan. bee. cyriclicne J^eodscype.
1 5. meteres crseft 7 in grammatiscne cissft tydon 7 lasrdon (p. 231).
16. f. tacen f te. gelserede.
17. ge on grecisce reorde ge on leden 7 him (5a.
18. agen ]?a (5e hi on afedde. ne wseron sefre.
19. syj^an her angelcynn brytene gesohte (e on eras, of 2) ne
sseligran tide ne semran wseron ser strange.
8. rihte. setywde. ,astran. wurftianne.
9. 7. eallum rihte fultemade.
10. ercebysceopa. ongel — .
11. ge^afade,7 (sic) for]?on hi. wseron se bysceop.
12. gelserede. godcundum gewritum.
d
13. on worul,cundum 7 hi gesomnedon.
14. hi betwih. cyriclicne (Seodscipe on.
15. meter crseft 7 on tungelcrseft 7 on grainaticcrseft. tydan.
16. svvutul tacen f hira. gelserede.
17. on. on ledennisce 7 him. cuj>e.
18. agen £a (Se hie on afeded wseran. Neron (eras, of wa3 above line)
her.
19. syfrSan angel (75a) cynn. tide.
Ca. 8. rihte endebyrdnysse. setywde.
9. 7 hi adrian'. abb. rihte fultmade.
10. arcebiscopa f hi. angel — .
1 1 . hyrnysse. 7 hi wseron begen biscopas.
12. abu. well.
13. gewritu. ge on weoroldcundu 7 hi gesomnodan mycelne.
14. hi betwyh. bee. cyriclicne. on metercrsefte.
15. on tungolci sefte 7 on grammatisc crsefte tydan 7 lserdan.
16. f swytol tacen f. well gelserede.
17. on. on ledennisc 7 hi (5a.
18. agenne J>a Se hi on gefedde.
19. syolSan on angelcynne ]?a (5a hi. gesohtan.
VARIOUS READINGS. PAGE 258. 287
Page 258. 20. cristene 7. elreordian.
B. 21. tit. 7. hleonodon. gehyrenne.
22. Sa?s heofonlican. 7. hwilce men swa swa leornedon
f hi on halegum.
23. hi hsefdon magistras gearwe Sa Se hi.
24. eac sonas. singanne.
25. cirican fa fa oS f . anre. cufan. tide.
26. ongunnon leornian. angel cynnes And serest.
27. butan. Sam sangere be fam. ser ssedon wa?s he.
28. sanges. norShymbra cyricu sedda. nama.
29. stephanus se waes aspannenof centfram willferSe Sam weorfan
bisceope 7 leofan. Se.
30. betweonan biscopii (p. 232). Se of angelfeode.
31. Seaw. lifigenne. angelcynnes cyricum ssede.
33. theodorus. angelcynnes.
O. 20. st,ange. cristene and. ellreordum.
n
21. on. 7 ealle . will .... nedo,to (eras, of 1 and 4 ; final e in
ealle on eras., e fw ne oz^ 0/0, o m do owi of e). gehyranne.
22. heofonlican. 7. hwilce. willnadan.
y
23. hie on halgum leornungum tide. hi.
24. hi. sonas to singanne on cyricean fa Se.
25. on. anre men cuSon.
26. ongunnon leornian Surh. cyricean angelcynes 7.
27. butan. fam sangere be fam. beforan her ssegdon.
.28. cyricean edde. nama.
29. stephanus wses he aspo • nen (1 eras.) of cent fram willferSe fam.
30. bysceope. betwih bysceopum Sa f e. angelf eode.
31. lufianne angelcynnes cyricum ssede.
33. bysceop. angelcynnes msegfe.
Ca. 20. strange. cristene 7 eallii ellreordum cynnu ute on myclu.
21.7 eallra willa to gehyranne.
22. heofonlican rices 7. hwylce men swa wilnadon f hi on.
23. leornungu tyde. hi. gearuwe.
24. hig. tydon. singanne on cyricean fa Se.
25. on. anre. cuSon. tide ongunnon leornian.
26. cyricean angelcynnes and.
27. butan. fa sangere be fa we her.
28. cyricean edde hasten (sic). nama.
29. stephanus wass he asponnen of cent fram willferSe fa arwurdan b.
30. betwih bisceopu. angelSeode.
31. reogollicne. lufianne angelcynnes cyricean ssede.
33. Sa. theoder. angelcynnes.
288 VARIOUS READINGS. PAGE 260.
Page 260. I. bisceopas. on gelimlicum stowum 7.
jj# 2. unfullfremede. fultume 7 he. rihte.
3. betweonan ]?am mid pi he ceaddan (5one bisceop. wordum. f .
4. gehalgod. andswarode.
5. f wast f . unrihtlice bisceophade onfenge. fram.
6. p>enunge gewite. ic me sylfne nsefre pses hades wurtSne ne
dyde ac.
7. hyrsumnesse ic ge]?afode f. j^sene.
8. had. unweorS (sic). pa gehyrde c5a.
9. hys andsware (Sa cwsep. f.
10. sceolde. his eardunge mid ciriclicum. on $a.
1 1. tid pe deosdeditS. arcebisceop. cantwara burhge bisceop.
12. to hadigenne 7 willfer]}. bisceop. swilce. brytene.
O. 1. bysceopas. on gelimplicum stowum. 7.
2. rihte.
3. betwih pam mid py he ceaddan bysceop. wordum J>rea . de
(1 eras.) -J.
4. (5a 7 swarede. stsefne.
5. f ic unrihtlice bysceophade onfenge. (75b) fram.
6. j?enunge gewite. ic me sylfne naefie pj hade wyrSe.
7. hyrsumnesse. fset ic J>onne had underhnagh Sean.
8. (5a he pa.
9. lare 7 sware (lare struck through). f he ]x>ne bysceophad.
h
sceolde. ,is.
10. cyriclice rihte (i out of e) gefyllde on Sa tid pe deosdedit se
ercebysceop.
cant
1 1 . weara burhge bysceop sohte.
12. hadiamie and wilfercS bysceop
Ca. 1. bisceopas. on gelimplicu. 7. Sing (Se.
2. unfullfremed. gerihte.
3. betwyh J?a mid J>y he ceaddan fi. -p.
4. 7 swarede. eadmodre stsefne.
5. (5u ;£ wast f . unrihtlice bisceophade onfenge. fra.
6. Seninge. foroon ic me sylfne nsefre pj hade wyrSe demde
Ac (p. 105).
7. hyrsumnysse. Sone had undernagh.
9. eadmodnysse. 7 sware. cw he f. bisceophad.
10. sceolde. cyriclice. gefyllde on.
11. tid tSe. serceb forSferde weara burhge bisceop sohte.
12. senden (sic). hadianne 7. b.
VARIOUS READINGS. PAGE 260. 289
Page 260. 13. (j). 233) rice. . hadigenne. on.
B. 14. ocS j> theodor arcebisceop.
15. setlebecom. fees fe. com. hrofeceastre. forSferedum.
16. bisceope. bisceophad lange blan. hadode.
1 7. man. waes maere in ciriclicum (Seodscipum 7 bylewytnesse
bis lifes (wass out of some other word).
18. Sonne. fram. on woruld <5ingum.
19. nama. on cirican sange gelsered 7 in <5one crseft getyd
romaniscum Seawe.
20. geleornode fram. gregorius.
22. In (ornate I). fa tid. on myrcna. secyning. forcS-
ferendum.
23. bisceope. bisceop f.
C. S. 16. longe bad.
dia
O. 13. on. ha,nne. fa. on.
14. deaconas hadade otS -J Se . . (2 eras.) odor ercebysceop.
15. setlebecom. com. hrofeceastre. forSferdu (u on eras.).
16. bysceope. bysceophad lange blan Sa gehadade.
1 7. ma on cyriclicum f eodscypum and on.
18. fonne he fram were on woruld.
19. nama. swicSust on cyricean sangcreeft.
20. "So . ne (1 eras.). fram. gregorius.
c
22. On fa tid. on myr,na msegfe. cynincg fa forS-
ferdii.
23. (76a) byscope (sic). bysceop.
Ca. 13. on. hadianne. fa. on.
1 4. otStfeet theodor. arceb.
15. setle becom. com. hrofeceastre. forSferdu.
16. fa B. bisceophad fa lange blan (5a.
17. monn. on cyriclicu feodscypu 7 on.
18. bylewitnesse gelsered fone he freom wsere weoruldfingu.
19. nama. swycSest on cyricean sangcrseft getyd.
20. fra. gregorius.
wses forS
22. On fa tid. on myrcna. cyning fa ; . fered . . german' . .
se cing
myrcna bisceop fa (on eras.) bsed . . theodory bisceop (wees,
german myrcna, and se cing are later; so too the y-like curve at
end of theodor ; fon5 is original, fa may be too (on eras.) ). ■
23. f he hi.
U
290 VARIOUS HEADINGS. PAGE %6o.
Page 260. 24. bisceop. sealde {stroke). him nsenne biscop.
B. 25. norShymbra. f.
26. se Sam (the first stroke ofm erased partly to make in), wses ■}> is.
27. glsestinga ea 7 Ipaer in (g before 1 partly erased : cp. 264, 5 and
232, 14). stilnesse lifde . Senade willferS bisceop.
e
28. in oforwicceastre (1st hand corr.) (p. 234). eallum norS-
hymbrum.
29. peohtum. rice. Saes. 7 forSon.
30. Seaw. fees ylcan arweorSan bisceopes.
31. mefurhhys. gang. Jxmne. horsa rade. Hwsethine.
32. bisceop ridan het f>8er him lengra gelumpe se weg 7.
33. swife siSdan (sic) wann. geornfullnesse.
C. S. 31. godspelleres.
O. 24. bysceop. J>a. niwne bysceop.
25. oswio norjmnhimbra. f.
26. gehalgadne bysceop. se Sse (e in se later, = (Se) on.
is on.
e
27. on stilnesse lifde fenacle willferSe bysceop, (e in Se and pe
later ; resemble e in Sse line 26). bysceophad on.
28. on eallum norSanhymbrum.
29. on pehtum. oswies rice 7 forjmm J>eau.
n
30. ]mm ylcan arwyrSa bysceope •}> he J>set.
3 1 . gange fremede. Sonne. horsse r,ade (sic, rough i (?),
noi{ accent).
32. het. feodor bysceop ridan.
33. wiS Son won fore geornfullnesse.
Ca. 24. leodu bisceop. hi niwne bisceop.
25. oswio. f he hi.
26. B. on. f is on.
27. on stillnysse lifde Sa penade. b. bisceophad on.
28. on.
29. on pehtu. oswies rice. 7 forS6n(isi o out of u, later,
same ink as corrector in 22 sq.).
30. Sam ylcan arwurSan b f he f. Sees.
31. ma" Surh. gange fremede J>onn his horsa rade het.
32. theodor b ridan Sser hi.
33. swySe. won. geornfullnysse.
VARIOUS READINGS. PAGE 262. 291
Page 262. I. (5aes ar<5weor(5an (sic). (5a nydde. arcebisceop. f.
B. 2. ri • dan sceolde (erasure of a down stroke after ri). <5earf.
3. nyhstan myd hys sylfes handum up. hof foroon. pone.
4. man haligre 7 micelre gemete on.
c
5. bisceopdom myr,na. aetgsedere. lindespharona.
6. And he sona eefter bysene. fsedera on. fullfremed-
nesse his lifes heold 7 J^enode.
8. cing. hida landes on lindes ege him. timbranne.
9. on jmm mynstre 0(5 nu gyt to dsege swa pa, wuniacS.
ir. (p. 235) Haefde. bissceop ej>el. pe nemned is licetfeld.
5
12. for,ferde 7 bebiriged. tSser gyt. ej^el myrcna.
y
1. arfaestan. J?a n • dde (1 eras.). ercebysceop. f.
2. sceolde. hwider. J>33s.
3. nyhstan. sylfes handum upp. ahof. Jxme.
t
4. haligne 7 micelne gemet,e on. pa.
1
5. bysceopdom m . rcna (1 eras.). setgasdere on d (d erased)
lindesfarena.
6. 7 he sona setter bysene. fsedera on mycelre fullfremednesse.
7. bysceophad. J^enade.
8. cyning (76b). hida landes on lindesse him. tirm
stowe
brianne on J)33re,}?e
9. on j)am.
10. swaSe awunia'S.
11. bysceopsetl on. gecyd is licetfeld.
12. bebyriged. o(5 to da?ge setl.
Ca. 1. Sees arfaestan. <5a nydde. arceB. swy&e f.
2. sceolde. hwider.
h
3. nyhstan. sylfes handu upp. hors,ahof (eras, of h 1
above, which has destroyed lower end of accent). forSon he
J>one monn haligne 7 micelne.
4. on. geearnungu..
5. bdom myrcna <5eode setgsedere 7 (on eras.) lindesfarena.
6. 7. bysne. fsedera. on mycelre fulfremednysse.
7. biscophad. penade. hi.
8. landes on lindesse. timbrianne on. on }mm mynstre ny gyt.
10. dseg. swa]?e awuniatS reogollices. <5a3r.
11. (p. 106) he bisceopsetl on (Ssere. (5e gecyd is licitfeld.
12. bebyriged is (5a?r gyt oS to dseg setl.
u 2
292
VARIOUS "READINGS. PAGE 262.
Page 262. 1 3. bisceopa.
B. 14. naht feorr fram. cirican on p&m he digollice.
15. feawum gebroSrum f wseronseofon o(5(5e eahta. gewunode f
16. he hine. bee. fra, (Sam.
17. (5sere )?enunge. lare semettig.
1 8. twa gear 7 Srydde healf gear (5a.
19. pa com. tid pses upplican domes.
20. ecclesiastes.
21. fte tiid. stanas to*. tiid to.
22. mancwealm. sended J>a f>urh lichaman.
23. tSa. tSsere. setlum.
24. J?am. \\.
C. S.
o.
Sa he J»a on.
rihte.
be.
sprecef).
cdm.
22
(Sees deest = O. T. B. before lichoman.
13. mercna msegf>e. Sara
14. sundurwic. fram.
mid feawum broJ>rum.
15. f. o$(5e seht.uin (1 eras.).
16. fram pam.
r
17. fenunge godcund,e. teinetti
bysceopa getimbrede (last e on eras.).
cyricean on J?am. deagollice
18. ma3g)?e tw (all 3 on eras.).
rente (1st e out ofi).
p>ridde.
J>a he \>& wses on J^aere.
cyricean wuldurlice.
19. J>a com.
tid Sy.
stihtiende be. spr,c<5 (1 eras.).
20. ecclesiates ,boc.
21. J?set. stanas.
22. -J. lichaman.
23. cyricean. setlu.
24. ]mm heofonlicum.
colli,endi (g modern ?).
com.
Ca.
myrcna.
sundurwic.
eeft fyligendra bisceopa.
fra Ssere cyricean on }?a.
15. feauum broSru j3. seofonu o(5(5e eahtii.
16. bee. fram )?a.
17. Seninge. semtig. waes on.
18. twa gear 7 (Sridde half. cyricean wundoilice.
digollice.
gewunode $.
rihte.
19. com
20. boc.
21.
22.
23-
24.
be.
tid.
Sy upplican. ?
& temp' collijendi
f tid. stanas. sendanne.
se by eras.).
monncwyld godcundlice sended ■£ 6urh lichoman.
cyricean. eorSlicu. setlu.
J?am heofonlicii. Sy.
prycS ecclesiastes.
com mycel wol (o out of
J>aes
VARIOUS READINGS. PAGES 262-264. 293
Page 262. 25. ylcan arweorcSan bisceopes. lichaman alaed.
B. 26. com. tid f he (/;. 236). sceolde.
27. feran. gelamp. wa?s <5sere foresprecenan.
28. wican myd anum. wunigende (Sees nama. owine.
29. fer intingan gelimplicum hwurfan. f.
30. ylca owine. geearnunge 7.
31. hluttere ingehyde f upplican. wses middangeard.
32. ealle medeme. gode gecorene.
33. 7. hys digolnesse onwreah.
34. Com. 8eJ>el(5ry(5e \>s&re cwene of. 7. fegna yldost 7 hire.
25. ylcan arwyr<5an bysceopes. lichaman.
26. "5a com. f. sceolde. dryhtne.
27. (5a. on ]?am forespre (77a) cenan.
28. wicum mid ane brewer. nama. owine (in out of m).
29. gelimplicum intingum hwurfan to cyricean on.
30. ylca owine. geearnunge 7.
31. ingehyde. upplican. wses middangeard.
e
32. eall medum. god,.
33. 7. dryhten. digollnesse onwreah.
fra
34. com he se^eldryj^e fa cwene. 7. hyre J>ena.
Ca. 25. (5a3S ylcan arwurtSan.
2 6. (5a cdm his tid. sceolde of middanearde.
27. feran $a gelamp. on J>a.
28. ami. nama.
29. for. hwurfan to cyricean on f.
30. ylca owine. mycelre geearnunge 7.
3 1 . hluttre ingehyde. upplican. wa?s middaneard.
32. eall eadmod 7.
33. 7 hi driht. digolnysse onwreah com.
34. fra sefeldryfte jra cwene of eastenglu 7. hyre fena hire huses.
Page 264. 1. geferscypes ealdorman pa, him.
B. 2. t5a. hat. (5ohte f. wifsacan.
O. 1.7 hyre huses 7 hyre geferscypes ofer ealdormon.
2. hat. he ... f (abrasion).
Ca. 1 . ofer ealdormonn (5a f>a. geleafa weox 7 hat.
2. tSohte. weorulde.
294 VARIOUS HEADINGS. PAGE 264.
d
Page 264. 3. unaswundenlice. mid,angeardes (Singum.
B. 4- genaconode. eall forlet J^set he.
5. buton hys andfealdne. 7 co. glsestinga ea (^before 1
the g partly erased). |)am.
6. (5aes arweorjmn bisceopes. ceaddan. adesan.
7. handa. on J^am. o(5ere.
8. on f. eode. f sylfe. (7;. 237) swilce.
9. cleedum gecySde J> forf>on. lyt genihtsumede on smeagunge.
10. on. gewrita. pj swy(5or mid. handum wann.
11. Sa Sing Se nyd]3earflicum. to. f.
12. J?am bisceope. J?am. wicii. arweorjmesse.
13. for geornfullnesse betweonum J>am gebroSrum wses heefd J>oh hi
leornedon 7 bee raeddan 7 beeodon.
C. S. 4- forlet ©a Se = O. T.
9. Se he = T. B.
3. f>set unas,undenlice.
4. ongyrede (y and 1st e on eras.). J?set he eall.
5. anfealdne. 7 com. |)am.
6. arwyrSan bysceopes ceddan. secse 7 adesan.
su
7. handa. on pam f. nalses. swa,me olpre.
8. on f . f sylfe.
9. daedum. 7 forSan. lyt. on smeawunge.
10. on leornuncge. gewrita. <5y. hondum won.
1 1 . nedj^earflicu. pis is. f .
o - 3
12. bysceop. on J>am f,resprecenan wicum. (77b) arwyr,nesse.
13. geornfulnesse betwyh f>a brof>or. ]xmne hi on heora.
Ca. 3- ]>ingu.
4. genacodade. eall forlet f Se.
5. nymSe. anfealde. 7 com. ea. j?a.
6. Sees arwurj^an b ceddan. hi secse 7 adesan.
7. handa. on J>a. nalses to idelnysse.
8. on f . f sylfe.
9. gecydde 7 forSon he lyt genihtsumede on smeawunge 7 on.
10. gewrita. Sy ma. handu.
11. Sing Se nydj>earnicu. £>is is. f.
12. b on f>am. wicii. arwurjmysse.
13. geornfullnysse betwih. broSru. hsefed ]x>rm (p. 107)
hi on heora leornunge waeron 7.
VARIOUS READINGS. PAGE 264. 295
Page 264. 14. he wyrcende.
B. 15. swa ]x>ii jpearf wees gesewen.
16. hwsethwugu tite dyde swylces. hys.
17. birig 7. hi. dydon ana in.
18. o(5(5e. becrsedinge o(5(5e. gebedum geornfull.
19. gehyrde. ssemninga swa he. sefter.
20. ssede. stefhne 7 fone sang. fsegerestaif singindra (sic)
7 blissigendra.
21. eorfan.
22. sang he cwse]} f. gehyrde fram.
23. j3. fram heannesse heofones }?sere wynnlican sunnan upp
gangende. ]:anon.
C. S. 14. wseron deest (after leornunge).
14. leornunge, bee rseddan 7 beeodan.
15. gesewen.
d
16. fa he ]?a. swilces ute. on, his.
17. to byri 7 to cyricean. hi. 7.
o a e
1 8. bysceop ana on. cyricean oScSe on b . c,rsedinge (e eras) 0(5(5,011
gebedum.
r t
19. geo,nfull. gehyrde. ef, sefter (Son ssede.
20. fsegerestan.
21. heofonum. J>a.
a
22. •£. gehyrde fram e,stsuSd3ele {before d eras. o/l).
23. fram heanesse. winterlican. uppgange.
Ca. 14. bee rseddon 7 beeodan Jxmn.
15. gesewen.
16. hwsethugu swylces ute.
17. byrig eodan 7 to cyricean. hi. 7.
18. b ana on. cyricean o&Se on bee. rsedinge o(5(5e on.
19. geornful (4 eras). Da gehyrde. semninga.
20. ssede. stsefne. fsegerestan.
21. astigan £>a stsefne. tfone.
22. cwf. gehyrde fram.
23. f is f'ra heanesse tSsere. winterlican. uppgange. f>onon
sticcemselii to him nealsecan o(5 ©set.
296 VARIOUS READINGS. PAGE 264.
sticcemselum to him nealsecan oS f . becom to. fseie
(jp. 238) ceastre pe se bisceop on. 7 fa ingangende. 7
hi ymbhwyrfte ymbstealde 7.
mod aSenede.
Se. gehyrde. swa ymbe healfe tide.
Ssere ylcan. upp. ylcan blissesang.
Se. com upp. heofenas mid unasecgendre.
eft upp hwurfon 7 fa wunede.
fsec fsere tide wundrigende. wafigende. hydigum.
Sohte.
32. sceolden fa. bissceop f eah fyrel Ssere.
33. 7 tacen mid his handa sloh.
34. hwilc man. Sset. inn.
Page 264
.24.
B.
26.
27.
28.
29.
3°-
3i-
C.S. 26. f hus (fetf.
24. sticcemselum to him nealsecan oSSset. becom to f e'. . . 11,
(3 eras.).
25. cyricean. bysceop on wses 7 fa ingangende. gefyll . de
(e eras.).
26. 7 he. afenede on.
27. fe he. Sa gehyrde. tide.
28. ylcan cyricean up. ylcan blissesang.
29. up com oS.
se eft
30. swetnes,hweorfan (swetnes hw on eras.). fa. fser.
ymb
31. tide wundri (78a) ende. ,hydige mode.
r
32. sceoldon (on small on eras). fa. bysceop f eagfy,l.
33. cyricean 7 tacen mid his handa slogh.
34. gyf hwilc. ute. f .
Ca. 24. becom to Seacan Ssere cyricean.
25. b on. 7 fa ingangende eall.
26. ymbsealde f hus 7 he Sa. mod afenede on.
27. Sing. Sa gehyrde. eft.
28. ylcan cyricean upp. Sone ylcan blissesong fy.
29. up com.
30. swetnysse. wunode.
31. mid ymbhydie mode Sohte.
32. Sa Sing. fa. "b f eaghSyrl.
33. cyricean 7 tacen. handa sloh swa.
34. wses f. monn ute. f.
VARIOUS READINGS. PAGE 266. 297
Page 266. 1. pa. bissceop. to gang hw8ef>ere.
B. 3. hat tire seofon gebroSor hider cuman to me.
4. swylce. wses (the a in 33 partly erased) pa hi pa comon
(5a manede.
5. hi serest j> te hi betwunan. f maegen fur godes lufan sibbe
heoldon geornlice betweonum eallu godes mannu 7.
6. swylce f>a geset(^. 239)nesse. (Saes. Seodscipes. hifram.
7. gesawon. o(5(5e in pserea. faedera.
8. dsedum o(5(5e cwydum geniette. hi. ungeweregadra.
9. geornfullnessa fylgdon. laeston. a?fter ]x>n (5e under his
forSfore (missing words added in margin in modern hand)
tSeodde 7 him ssede f se dseg swife neah stode.
11. lufiendlica. wunode.
C. S. 9. fylgend 7 lasstend.
O. 1. pa. bysceop.
2. hratSe to cyricean. seofan brof>ra.
na
3. swilce. wes p>a hi to (e out o/se). coman. ma,de.
eo
4. hie. f hi betw,num (i eras.). hi.
n
5. betwih. mannum. heolde, 7.
6. swylce. J?eodscypes. hi fram.
7. geleornadon. gesawon ocScSe. faedera.
n
8. daedum o(5(5e cwidum gemette, f hi. ungewergadre
geornfullnesse fyliden.
9. setter. under (Seodde.
10. saede. neh (e out ofi).
1 1 . cw. lufigendlica se pe. brof>or.
Ca. 1. hi cw. b hi. gang hraSe.
2. cyricean 7 hat. brofra.
3. swylce mid tSa hi to. coman (5a manode.
4. hi. f hi betweonan hi f .
5. betwyh eallu. heoldon 7.
6. swylce. gesetnysse. reogollican Seodscipes. hi fra,
hi geleornodan.
7. hi gesawon o(5(5e on J>aera. faedera.
8. daedu 0(5t5e cwidu gemetten f hi <5a unwerigadre geornfullnysse
fylidon 7 laeston.
9. undercSeodde 7 hi saede f .
11. cw. lufigendlica se Se.
.298 VARIOUS READINGS. PAGE 266.
Page 266. 12. com eac swilce. to me 7 me. cigde 7 lserde forfon.
B. 13. hwurfacS.
14. hi. forcSfdre. gebedu. benum.
15. bebeodan 7 eac swylce. sylfra.
16. tide. f hi gemunon. wseccum 7 gebedum 7 godum
weorcum mid.
17. he fa (5as word.
18. manige. onfengon. 7 swife unrote fram him ut eodon.
20. (5one. sang. hyne. eorfan astreahte beforan
f am bisceope. mot.
22. ahtes acsian (5a cwaeS (p. 240). acsa "Sees fu wille ic tSe
f onne halsige 7 bidde. f e for godes lufon f .
24. sang. blissigendra tSe. cumende.
C. S. 17. mid godum forecuman.
12. com swilce. me. cigde 7 lafade.
13. forfon. cyrican.
14. brofro ■£ hi.
15. dryhtne bebeodan 7 swylce. hiora sylfra.
16. f hi gemunan. wseccum 7 gebaedum (78b).
17. (p. 108) mid fy he fas.
18. hi •(eras.).
19. fram him. fa. ana. se fe.
20. sang.
21. astrehte. bysceop.
22. ahtes acsian cw. acsa fes fe fu wille cwseft.
23. ic fe la. j3.
Ca. 12. com swylce to dseg. me of weorulde cigde.
13. fonn. cyricean.
14. brotSro f hi. gebedu 7 benu.
15. bebeodan 7 swylce. sylfra.
16. f hi (Sa gemunen. wseccu.
17. mid godu foreSingungu. f y Se he fas (s defective). fysses.
18. monige to hi. hi. swy&e.
eft
19. fra hi. fa. ana ,. hi.
20. sang. eaftmodlice.
21. astrehte. % 7 (Sus cw.
22. ahtes acsian cw. acsa tfoes fe fu wylle cw.
23. ic Se la halsige. for. f ou.
24. heofonu.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 266. 299
Page 266. 25. 7. tide. hweorfende.
B. 26. };a andswarode se bisceop. sanges. gehyrdest.
27. werod ongeate. us cuman. ]?e.
28. naman f J>u f nsenigum meim ne secge nene cySe ser.
\>
29. forfore {original) Se. secge j> f.
30. Se. comon. San heofonlican medum cigdon
7 laeddon J>a ic sylfe lufocle 7 willnode 7 sefter.
31. seofen.
32. hi. hwurfende 7 cymende. gehetan f hi me.
33. f. dsede gefylled £ him.
34. gehrinen mine untrumnesse.
35. weox 7 £>a. seofeSan.
C. S. 26. Sa deest (before ondsw).
30. cygdon 7 lseddon.
O. 25. cyricean 7. heofenum.
26. )?a 7 swarade. bysceop. sanges. gehyrdest,
27. werod (e out of 6). ofer us cuman. j?e.
28. naman. nsenigum cySe. secge.
29. secge f f .
30. coman. heofonlican. cygdon 7 laJ>edon.
31. symble. 7 sefter seofan.
n
32. hi. geheton (2nd e on eras, of 2). Jxxne.
e
33. lsedon woldan. daed,
n
34. cwede, . Sa. licumlicre.
35. untrumnesse. hefegade. }>y.
Ca. 25. cyricean 7 seft. hweorfende to heofonii.
26. Sa 7 swarede. b. Su sanges steefne gehyrdest.
27. weorud ongeate. us cuman.
28. f Su f nsenigu ne cySe nene secge.
29. Se. secge f J.
30. Sser coman. Sam heofonlican medu. cygdon.
31. laSedon. symble. 7. dagu hi.
32. geheton. Jxmn.
33. hi lsedon. f . dsedii.
34. hi. Sa. gerinen A Here ( A modern ?) untrumnysse
7 seo. hefegode 7 Sa ]>y seofoSan.
300 VARIOUS READINGS. PAGE 268.
Page 268. i. aefter. Ipe he.
B. 2. onfangennesse Sees drihtenlican lichaman. fte sio.
3. onlysed fram. lichaman hefignesse.
4. latteow (p. 241) dome. geferscype. gelyfenne (5a ecan.
5. heofonlican.
6. f hwylc. t5eah. o(5(5e ma (Sonne drihtnes daeg his
deaSes
maegenea on forhaefdnesse 7 on (deaftes original; omission
su2)j)Ued in tnarg. by modern hand).
9. on godgundan lare 7 on winsumlicre 'Searfnesse.
11. f he wses swa swif>e his mid . drihtnes ege underSeoded 7
(eras, after mid).
12. maestena dogera. on eallum his weorcum. f swa
some (sic) snm ]mra gebroftra ssede.
13. fern. (eras.). on gewritum tydon 7 laerdon.
1. aefter }>on £>e he. fortSfore (last 5 em eras.).
c
2. onfangennesse. (79a) dryhtenlican li,haman. £.
3. sauwl. onlysed fram. lichaman hefignesse.
4. lad J^eowdome (owd on eras.). geferscype.
e
5. gef,an. heofonlican. gestahg.
6. f hwylc wundur. f>e. ftone. deafes o(5(5e ma
fonne drihtnes. gesawe ]x> . ne (1 eras.). symble
sorgiende bad o(5(5aet.
8. come. betwyh.
9. on (quater).
10. gebeduin 7 on willsumlicre J>earfednesse. of>era. $.
11. dryhtnes. 7.
12. nyhstena dogera. on eallum. J>aet swa swa.
13. brofor ssede of fam. on gewritum tydon 7 laerdon.
Ca. 1. hi. Se.
2. onfangennesse. drihtenlican. f.
3. sawul. onlysed fra. hefignysse.
4. ladf>eowdome.
5. heofonlican eadignysse gestahg.
6. nis f hwylc. o(5(5e ma.
7. gesawe. symble sorgiende.
8. f he come. betwyh.
9. on forhaefdnysse 7 on eadmodnysse 7 on. on.
10. on. ]?earfednysse. oSre. f.
1 1 . underfteoded 7. swyfte.
12. nyhstana dogera. on. weorcii swa swa f .
13. broker saede of fam (5e. on gewritum tyddon 7 laerdon.
VARIOUS READINGS. PAGE 268. 301
Page 268. 14. on his minstre 7 on his lareowdome. gelaered his nama
Ba waes trumbryht he saede gif.
15. leornunga.
1 6. gyf saemninga. astah f. sona.
1 7. instaepe. gecigde. manna.
1 8. swij>ra wind aras Sonne.
19. forfleat on. andwlitan. on gebede hleofrode 7.
20. ]xmne gyt gyf. ligetu 7 Jmnorada.
21. bregdan 7 fyrhtan Sonne.
22. bihydiglice (j). 242) on. sealmsange faestum mode.
23. awunede oS j>. smyltnes com mid.
24. frunon 7 acsedon. hwan. Sa andswarede he 7
cwaeS ge ne leornedon.
25. dns de celo.
25-26. et is written &.
O. 14. on his mynstre 7 on his lareoudome.
15. nama trumbryht saede. leornunge saet.
16. gyf. astahg.
17. instaepe (i on eras.) dryhtnes. gecygde 7 (5a mildsa.
d
18. Sonne. win,aras. bee.
19. forSleat on his andwlitan. on gebede hleoSrede 7.
20. Jxmne gen gyf strongra strom. (79b) swiSor. ligete.
21. funurrade eor)mn. bregdon 7 fyrhton.
i
22. cyricean 7 behigd,lice on. sealmsange. mode.
23. awunade oSj^aet Saere. smyltnesse. com mid Sy.
ac
24. frunun 7 , s . edon (1 eras.). 7 swarode.
ne ge
25. ac, leornodon,.
26. uoce sua.
Ca. 14. on his mynstre 7 on.
15. nama trumbyrht saede. leornunge saete.
1 6. astahg f .
17. dryhtnyss mildheortnysse gecygde 7 J>a mildse.
18. )?onn swiSra (p. 109). ]?onn. bee.
1 9. forSleat on. andwlitan. on gebede hleoSrede 7
J»onn gyt.
20. strongra. swySor. ligette.
2 1 . on eorSan. bregdon 7 fyrhton Jxmn.
ymb
22. cyricean 7 be,hydiglice (sic) on gebedii. mode.
he abaed 7
23. awunode oSSaet, psere. smyltnysse,eft.
24. frunnon 7 acsodan. Sis dyde fa 7 swarede.
ge
25. ge ne leornodan quia. &.
26. uoce sua. &.
302
VARIOUS READINGS. PAGES 268-270.
Page 268.27. f te.
28. hyhsta syleS hys. hi.
29. ligetas genianigfealdacS. hi. for (Son. lyfde ontynecS 7.
30. ligetas. hleo(5ria(5 to ]3on.
31. hi. aweccan him t6 ondraedanne f he heortan heora.
32. gecigan. domes f hi.
33. oferhyda towurpe. gedyrstignesse gedrife. hira mode
gelaeddum (Seere forhtigan tide hwa?nne.
27. J?eet dryhten hleo,ra(5. heofonu. hyhsta syle(5. straelo 7 hi.
29. ligeas gemonifealda(5 7 hi. forSon dryhten.
30. ligetas. heofonum hleo(5rat5 f.
on. gecyge. domes f.
32-
33. oferhyd.
34. tide.
ged,rstignesse.
hiora.
geleeddu.
Ca. 27. &. f driht
28. hyhsta sylejr
heofonu.
straelo 7 heo toweorJ>a,(5.
hi. foicSon.
heofonum hleo(5rac5 f.
29. ligeas.
30. ligetas.
3i. $•
32. on gemynd gecyge. towardan domes f.
33. oferhyd. geleeddum.
34. tide. heofonu. byrnendu.
Page 270. 1. wolcnum on. mihte. £>ryme.
B, 2. demenne cwicum 7 cleadum. f.
3. manunge. gedafenlicum ege 7 (^. 243) andswarigan f te
swa oft swa.
4. lyfte onstyrige 7. hand. he us. bodigende setyweS.
1. sie on. on.
2. cucum 7 deadum.
mihte.
gedafanac5 J> .
3. gedefenlice (a 7a£e) ege.
4. onstyrige 7. hand.
7 swarige f swa oft (8oa) swa.
Ca. 1. si on. wolcnu on mycelre mihte.
2. cucu 7 deadu forSon. f.
3. ege. andswarige f.
4. swa oft swa. onstyrige 7. hand.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 270. 303
Page 270. 5. hwaec5ere. gyt sleatS f. clypigan 7 biddan.
B. 6. dygolnesse tire.
7, geclaensian f>a linfyrennesse. bihydiglice do f .
8. geearnigen f . sculon gejnveria]}.
.9. be forftfore J?ysses bisceopes 7 eac jj.
10. arweorcSan.
11. ecgbryhtes be <5am. saedon. ]? am ylcan.
12. ealande. geogifSe on munuclicum life.
13. gebedum 7 on god gelyfdon (modem hand in margin supplies
missing words).
14. on hys efel.
15. brytene. ecgbriht })8es (sic). elcSeodignesse for. naman.
C. S.
9-
14.
gesewene.
faece in his.
5-
6.
7 h
aetywe© .no hwaej^ere. sly,© f. cleopian 7 biddan.
f>a digolness ure.
7-
geclaensian (ns on eras.). behyd,lice don (don cm eras.) }>et.
naefre geearnnie j? .
1 3
8.
segene. gejrvveeria, (ia on eras.).
9. }?aer,. gesyh<5e (syh(5e on eras.). brof>or be.
10. Jrysses bysceopes 7 eac f worS (stroke eras.).
11. ecbyrhtes be fam. saedon. iu. ylcan ceddan.
12. on. ealande. on geoguJ>e on.
o
13. 7 forhaefednesse 7 on (o above).
ne
14. on his e}>ele. on breoto,.
15. ecbryht. on elf>eodinesse. naman.
Ca. 5- aetywecS 7 no hwaeftere. slyh(5 f . cleopian 7 biddan.
6. mildheortnysse. gondsmeage Jm digolnysse ure.
7. geclaesnien. unsaefernysse. behydelice. -f we
naefre geearnian f.
8. slaegene beon .;. scylon gej?waerian.
9. (Ssere onwrigennysse 7 (5aere gesyh(5e j^aes. brocSer be.
10. ©ysses bisceopes. f. arwurSan.
a
11. ecbyrhtes be ]m. saedon. iu. ©one ylcan ce,ddan on.
12. ealande. on geogu^e on.
13. on gebedu 7 on forhaefednysse 7 on.
14. aeft. to his eftle. on.
15. ecbyrht. on aelfeodinesse for. naman.
304
VARIOUS READINGS. PAGE 2 JO.
Page 270. 16. awunode (junctim). f>i. setter langre tide com.
B. 17. brytene. neosia inntingan.
18. forheefedesta higebald. lindes (p. 244) ege.
19. hi. life. fgedera. gejmfedon.
20. f. onhyrigan woldon betweonum Sam pa com.
21. arweorSan bisceopes. (5a cwaeo" ecgbriht.
22. man on. ealande. gyt. lichaman. myd ]?i.
23. middanearde. f.
24. werede. heofonu. gefeteclan.
25. genamon. hwurfon. J?an heofonlican rice.
26. j3 be. sylfum. be. hwilcum.
27. f.
28. f.
hwsejpere.
(5a. (5y.
gecwse}?.
witan.
Ipn refter langre tide com.
16. awunede. lyfes.
17. for.
18. forehaefdesta higebald. on lindese.
19. hi be life. fsedora. gedafonade.
20. f. onhyrigean woldon betwyh. com.
21. bysceopes (8013) ceadan )?a. ecbyrht.
22. on feossum ealande. gyta on lichaman lyfigendne.
23. ferde •}>. ceddes saule.
24. bropor. weorode.
25. saule. genamon 7 hwurfon (then abrasion = 5
heofonlican.
sylfum f.
hr.
26. h weeper he be.
hwylcum f.
27. uncu]? hwaeoere.
28. fo.Sferde.
mycel.
Ipe he be (e on eras.) of>rum.
we witan.
Ca.
16.
i7-
18.
19.
20.
21.
22.
23-
24.
25.
26.
27.
28.
(5y £>a aeft langre tide com.
hi.
forhaefedesta. (p. no) waes abbud on.
hi be life. faedera. menn gedafenode.
f. onhyrian woldan betwyh. com hi. (5aes arwurSan
bisceopes.
(5a cw. ecbyrht. wat.
monn on )?yssum. gyt on. lifigendne.
middanearde ferde f . ceddes.
weorede. heofonu. gefetedon.
hi genaman 7 hwufon (sic). heofonlican rice.
hwaeoV he be hi sylfu f cwaede (5e he be o(5m menn hwylcu -p.
hwaeoere oa. mycel wer. gecw we witan f .
(5a. nonaru.
VARIOUS READINGS. PAGES 27O-272. 305
Page 270. 29. aer set bebyrged be see.
B. 30. far getimbrode. eadegan aldres. apostola petres 7 paulesSa.
31. geset. aeghwaej^ere.
32. gewuniaj). 7 his halignesse gelomlico.
33. gewurdon. J?is. tacne f te sum.
34. braeceseoc maim. )?i. dwoligende (p. 245) arn.
36. becom he. unwitende o(5(Se ungemynde j>aes hy redes.
O. 29. martiarum. bebyriged bi (i out of e). cyricean.
30. aefter. faere. cyricean. eadigestan ealdres. apostola.
31. on Sa. ban. on aeghwaefere.
32. tacnuncge. 7 his halignesse gelomlice wundur.
ni
33. f is. f wan.
34. "Sy. arn.
35. becom. aefenne wedende o(58e no ^mende \>a hirede (the
italics are on eras.).
Ca. 29. bebyriged. MARIAN cyricean.
30. (Saere. cyricean. eadegestan ealdores. apostola.
31. (Sa. on pL ban. on aeghwae'Ser.
32. tacnuncge. halignysse gelomlice.
33. f . j> niwan. gebrocseoc maun. (5y tSe. arn.
35. becom. "Syder on aefenne wedendu o(5c5e no gymendu J>aere
hyrdu ^sere.
Page 272. 1. faer waes ealle niht restende.
Ba 2. morgonne gehaeledum gewitte aras. ut.
3. men on f gesegon. hwilc. wundor Saere haelo.
C. S. 3- men 7 gesawon.
1. niht.
2. morgenne gehael,de gewitte aras.
3. men. . gefegon (1 eras, before ge and eg on eras.). wundur
faere. dryhtnes.
Ca. i- tSa nyht.
2. morgenne. gewitte aras.
blissedan
3. menn. f gefegon. faere. fturh.
306 VARIOUS READINGS. PAGE 272.
Page 272. 4- gyfe gewurden waes. stow geworht treowgeworces 7
jj^ gelicnes medmiceles huses geworht (sic).
6. on fan wage medmycel. f .
7. gewuniacS meim f>a fe for inntingan cuma(5 hira hand.
8. fanan nirna]? 7 untrumum mannum (modem hand supplies
defect in margin).
9. beorgenne.
10. sillatS 7 hi. fram hefinesse. untrumnesse.
11. gefean. gesynto onfof.
12. on. bisceopes stowe. bisceop winferS.
13. geniettfaestne. on J?enunge bisceophades.
c
14. myr,na msegpe (1st hand).
C. S. I2- 'Seodor bisceop.
4. setyw,d • (1 eras.). byrigenne (8ia) stowe.
es hr<5ue
5. treowgeweorc. medmycel huses. hlsegle gegearwad Sonne.
6. Jmm wage medmyced (sic) (Syrel.
7. wilsumnesse.
8. hand onsendan. fanon niman (final n written over p
without eras.). hi <5a on.
y
9. untrumum mannum. b,rgenne (1 eras.).
10. syllatS (y on eras.) 7 hi. fram. untrumnesse.
e
11. gef,an (1st e on eras.). gesynto.
12. on. bysceopes stowe gehalgade. bysceop wynfercS.
ceop
13. on fenunge bys , hades.
14. msegfe. lindesfarena.
Ca. 4- setywde. byrigenne.
5. gelicnysse medmiceles. hrsegele gegearwod J?onn.
6. fa wage midmicel Syrl. •$.
7. menn tSe fider. wilsumnysse.
8. hand onsendan. Ssere. Sanon niman. hy
Sa on.
9. mannu 7 neatu. byrigenne.
10. sylla(5 7 hi. fram hefignysse. untrumnesse.
1 1 . fsere gefean fiver e. gesynto.
12. on. stowe. theodor arceB wynfyrS godne.
13. on Senunge bisceophades.
14. myrcna. lindesfarena.
VARIOUS READINGS. PAGE l*]2. 307
Page 272.15. £am. pa, gyt lifigende. 7 rices.
B. 16. andweald. bisceopes geferscype jmm.
17. eefterfylgde (p. 246) 7. diacon£>enunge. tide.
19. BEtweonan (ornate B, large). J>issum }>ingum coleman bissceop.
com 7 Sa.
20. brytene. 7. him genam. J>e in lindesfarona
£e gesamnode waeron swylce eac «XXX« manna.
22. angel J?eode. seghwse^ere fsera.
23. gelaerede. forlet innan j^sere cirican surae J?a gebrocSor.
24. com. hii pan ealande }>anan (accent on hii partly erased)
angetyeode.
25. bodigende. sefter. gewat.
26. suraan medmicelan ealande f. feorr ascadsen fram.
27. f is on. f is ealand (modern hand supplies in margin
hwiter (sic) heahfore J>a he (5a in f ealand com). getimbrsede
he J»ser (cross on p erased).
C. S. 15. "Sam wulfhere.
O. 15. J>a. lifigende. rices an weald.
16. wynferS. bysceopes geferscype f>am.
17. gefterfyligde 7. diacon)?egnunge.
19. betwih J>as ping pa,. bysceop. scottii com.
20. 7. him genam.
21. swilce. manna of angelf>eode aegh wee J?ere.
22. on.
23. gelsered. on. cyricean sumne bro)?or.
24. com. f>am ealande Jmnon. ongelf>eode.
25. bodianne (8ib). sefter.
26. ealande f. asceaden fr5.
27. on. inhisbofinde f.
28. hwitere. pa he Sa on f. com.
Ca. 15. J)am Se. gyt lifigende. rices anweald.
16. wynferS. b geferscype f>am.
17. seftfyligde 7. hi diaconf>enunge mycelre.
19. (p. in) Betwih. colemannus se b. sceottu. cdm,
20. 7 mid hi genam. tSa sceottas tSe.
21. swylce. Jmttig manna.
22. angel^eode 33ghw8e'Sere. on drohtnunge.
23. well gelaered. forlet on (Ssere cyricean sumne.
24. com to hii f>a. J>anon. angolSeode.
25. bodianne. gewat.
26. sumii medmiclu. f. asceaden fra.
27. on. inhisbofinde f.
28. hwiter. Sa on. com.
x 2
308 VARIOUS READINGS. PAGES 2J 2-274.
Page 272.29. Saer gestacSelede. seghweetSerum.
B. 30. gesamnode. him.
3 1 . begins J?eah pa, ]?3er gestacSelede. mihte hi.
32. betweonan him gewurf>an 7 gej^waeri (j). 247) gan.
O. 29. he gestaftolade (he struck through, ges on eras.). aghw8ej>eruin.
30. mid hi.
31. J?a hi J>ser gestaJ>olade. mihte (i on eras.) hi betwyh
gejpwserian 7 geweorfan.
Ca. 29. (5ser. (Saer gestacSelode Ipe he. 8eghwseJ>eru.
30. gesomnode. hi.
31. (5a hi "Seer gestatSelode. wseron (5a ne mihte hi betwih
gecSwserian.
32. fortSon (5a sceottas.
•d-
Page 274. 1. haerfesttide, (a modern hand adds here a star, and a modern
B. hand in margin (5oh~n mon waestmas insomnod J>onne ; stroke
through }?onne). J>on forlsetan hi f.
2. 7. cu(5e stowe swicedon. foron. Jxm.
3. willnedon.
4. angel gewunan. gegearwedon J>a )?ohte coleman bisceop to
wesennesse 7 }>ysse unsybbe lsecedom.
6. ge feorr ge neah t5a. gerysne.
7. timbranne f inn scyttisc is nemned mageo 7.
1 . J>onne, forleton (omitted words interlined ; variant J?onne before
forleton).
2. hie. 7. cufe stowe. foran.
3. hwurfun 7 willnedon. goda.
4. engle gewunnan 7 gegearwedon. colmanus J?ysse towesnesse.
5. J?ysse (y on eras.).
6. gerisene. on iberni;
7. timbrianne f.
11a.
Ca. 1. hserfestide (Sonn. Sonn forleton hi f mynst 7 Surh cufte stowe.
2. foron 7 )?onn.
3. willnedon Sara goda gemsenlice.
4. engle. tSa. colemann' (Sysse towisnesse 7 }?ysse.
6. feor. gerisenne. on.
7. timbrianne f is on. maigeo nemned 7.
VARIOUS READINGS. PAGE 274. 309
Page 274. 8. geb . ohte (erasure of r roughly) naht. landes mynster on
B. to timbranne.
9. sumon gesiomenn oe f land. feere geradnesse toycedre f by.
10. se J?e him stowe.
11. a J?a standedan. clypedan.
12. hyne Jringedon 7 he hwaeoere j^ser. getimbrede.
13. gesio\ fulltumode. neahmenn. f>ser.
14. englisscan. gestaj>elede 7. forlet of ]mm.
15. ealande f. gyt. menn Seer on el]?eodig(p. 2 48)nesse
libbaS 7 •£ mynster habao\ Is j? mynster nu swioe micel of.
17. mageo. 7.
18. gehwyrfedum. f>am beteran gesett . nessum (eras, ofe
after tt). gyt to dsege.
19. sepele werod nima(5 muneca engliscra manna tSe of angelcynne
]>yder comon 7 J>aer gesamnode wseron on bysene arweorcSra.
O. 8. 7. landes.
9. getimbrianne. sumu gesiSe. land. }?8ere
arsednesse (last 6 on eras.).
set d
10. to,yced,re. hi. J»e. stowe.
11. standendan. dryhtne cleopedon.
12. f>ingedan 7. hraoe (82a). getimbrede.
13. gesiS. fultumade. nehmen (1st e out of i). f>eer.
14. engliscean. gesta}?elade (taj> on eras.) 7 on J?am.
15. ealande. englisce (i on eras.) men (e on eras.).
16. on. f Ipget. f.
17. maigeo. 7 iu.
18. gehwyrfdum. J>a beteran.
19. aej>ele. angelcynne. gesomnade syndon.
Ca. 8. mycelne. landes.
9. getimbrianne. sumii gesiSe. $ land,
are toaetyccedre f hi.
10. hi.
11. stowe. standendan. tSaer. cleopedan.
12. Singedon 7. getimbrede. hi.
13. gesrft. fultumade. <5a neahmenn. (Sa engliscan menn.
14. gestaoelode 7. forlet on f>am.
15. ealande f. gyt. menn Seer on elfeodignysse hi forhabbaS
is f mynster f .
16. mycel.
17. medmyclum. "Se. magigeo. 7 iu.
18. Seer eallu gehwyrfdu. f>a beteran gesetnyssum. gyt.
19. aej?ele weorud nimaft. munecas f>e. angelcynne Seer.
310 VABIOUS READINGS. PAGE 274-
Page 274. 20. on. clsennesse. be. agenum handgewinue
B. lifia(5 7 gode J^eowia'S.
25. pa [ornate p). fram.
20. f is. gear.
27. brytene cdm f te osweo norShymbra cining. gestanden
mid untrumnesse.
28. for&ferde. ylde.
29. cining. tid becumen.
30. cyrican gesetnesse. f gyf.
31. fram psere untrumnesse. f. to rome.
32. hale . gum (eras, of upright stroke). (p. 249) stowum. 7
willferS bisceop.
33. f. siSfates latteow.
34. unlytel. J?am. (5y fifteocSan.
20. fsedera. o, mycelre.
d
21. clamnesse. be. agenum han,gewinne lifigeaft.
25. fram dryhtues menniscnesse (i on eras.) $ is f seftre.
26. bysceop on.
27. com f. cyninc. gestanden untrumnesse.
28. forSferde.
29. becumen on.
30. romaniscean cyricean. gesetenesse.
31. fram. untrumnesse. f.
32. geendian 7 willfero1 bysceop.
33. siftfsetes latteou ware (82^).
\>y
34. 'Son. fifteoge]}an.
Ca. 20. syndon. bysne arwurS,a faedera reogole. syndon on
mycelre forheefednysse 7 clsennysse.
21. be. agenum handgewinne lifigeatS.
25. (j). 112) Da. fra.
t
26. menniscnysse j> is f sef,ere gear (5ses pe. t) on.
27. com f . norS Jmnhymbra. gestanden.
28. untrumnysse. eac forSferde oa.
29. fta tid becumen on. mycle.
30. cyricean gesetnysse. f .
31. fra (Ssere untrymnysse. f. rome.
32. )?a halgu stowii lif geendian 7 willferS b beed -f.
33. siSes. wsere. hi mycel.
34. wi&Son. t5a. $y fifteogeoan.
VARIOUS READINGS. PAGE 276. 311
Page 276. I. kalendarum 7 ecgfricS {modern hand in margin martiarum).
jj. to yrfewearde.
3. Sses cininges. (5y J^ryddan. bissceop gesamnode.
4. bisceopa gemot. setgeedere. manegum magistrum
eyre cyna (eyre ends line) "5a t5e )?a3re godlican gesetnesse.
5. fsedera lufedon 7 cu)?an.
6. pa hi (5a setgsedere gesamnode waeron. He ]?a. ongann J>a
lseran teo (dots) healdarme (5y mode.
7. bisceope gedafenede. pe gej^wseredan.
8. arinesse. seonocSlican. Jrysses gemetes gewit.
10. naman drihtnes hselendes cristes ricsiendum.
11. styrendu. (Sam ylcan.
12. licade. efencumendan aefter Seawe arweorSra rihta.
C. S. 3. biscop.
O. 1 7
3. )?eodor bysceop.
4. bisceopa. synoS setgsedere. monigum magistrum
cyricean (gi on eras.).
5. J?a pe. faedora. . ge (1 eras.). Sa hi "5a setgsedere
ge,omnade (o roughly out of n).
6. pa. ongan lseron.
7. healdanne. mode (5e bysceope gedafenade (5a ping Sa pe.
8. cyriclican. 7 J>8ere sino(51ican. J»ysses.
10. on. dryhtnes.
11. on. 7 onstyrendum (accent on y doubtful). cyricean
fam ylcan dryhtne.
ea
12. aefter (Seawe. rihtra sm,gende be f>am nyd]?earflicum.
Ca. 1. 7 ec,fer$. forlet.
3. Sees, rices. tSriddan. arceB gesomnode.
4. bisceopa (0 out o/p) gemot. sino(5 aetgsedere. monigu
cyricean magistrum.
5. tSa pe pa reogollican gesettnysse. fsedera. 7 cuSon
tSa hi (5a setgsedere gesomnode.
6. ongan Iseran.
7. mode tSe bisceopa gedafenode j?a Sing Se.
8. on annysse. cyriclican. 7 tSsere sinoSlican. Sysses.
10. on. ricsiendu on ecnysse.
11. 7 onstyrendum his cyricean }>am. hselendu.
12. licode us. arwurSra rihta.
312 VARIOUS READINGS. PAGE 276.
Page 276. 13. be J?am nedfearflicum inntingum. ciricum efne . . (we
B. erased) cdmon we.
14. fa stowee tSe. heortford. twentigcSan.
15. semtembris. (p. 250) sereste. feodor bisceop.
16. unwyrfe. fram Sam apostolican seldes bisceop cantwara.
17. 7 se . (o erased) arweurcSesta (sic). And ure.
18. besse. bisceop 7 swilce. ure broSor. willfertS
norShymbra bisceop.
19. hys aerendracan f waes.
20. f waaron tire gebroSor. cantwara burge bissceop.
2 1 . gecweden hrofeceaster. heleutherius wses seaxena bisceop.
22. myrcna bisceop. pi. J?a togsedere comon.
23. sefter. aatsaemne. fa ewsef. Ic bidde eow fa.
24. f.
25. for ure lufan 7 geleafan f te.
O. 13. cyricean efencomon.
14. on fa stowe. heortford. twentigSan.
15. monies. feodor.
16. Seali. fram Sam. setle. bysceope cantwara.
1 7. cyricean 7. arwyrtSassta. ure.
18. bysceop 7 swylce. ure broftor 7 sacerd (83a).
19. norSanhymbra bysceop. agne serenddracan setwaes.
1
20. swy,ce aetwaeron. cantwara burge bysceop.
21. set hrofesceastre leutheri,s waestseaxna (a 0/33 erased) bisceop.
22. bysceopum (um partly eras.) mid tSy. fa togaedere coman.
23. aefter. bidde eow fa.
24. brofor. lufon ures alysendes f .
25. smeagen. urum.
Ca. 13. be fa nydcSearflicam intingan. cyricean efen coman.
14. on fa stowe fe. heortford. twentigSan.
15. monies. theoSor' <Seah.
16. si. fram fa. setle. bisceop cantwara burhge
cyricean 7 se arwurSesta.
17. ure.
18. t> 7 swylce. ure broSur.
19. norSanhymbra b. agene aerenddracan.
• 20. brotSru.
21. burhge b. set hrofesceastre leowferius westseaxna h 7
wynferft myrcna bisceop.
22. (5y we fa togsedere coman.
23. sseton cw. bidde eow $a leofostan gebroSro.
24. ures alysendes f.
25. smeagean for urum. f> Sa domas.
VARIOUS READINGS. PAGES 276-278. 313
Page 276. 26. gesetnessa (5a (5e i'ra halegum faederum comon 7.
B. 27. f te J?a fram eallu us lingewemmedlice.
28. }>a ic tSa ©as word 7 manige o(5ere. t5a tSe.
29. belumpan. cirican 7 f>a feng on anra.
30. aefter. hwaej^er hi ge)?afian wol (p. 251) don J>a domas.
31. healdanne. fra heahfaederum 7 halegum.
32. 7. bissceopas. andswaredon 7 cwaedon f him ealle
f>a bissceopas wel licedon 7 hi. blij?e mode. healdan. J>a.
Ca.
26. geseteness ]?a (5e fram. faederum.
1
27. J^aet }>a fram ealum. ungewemmendlice.
28. j?a ic Sa (5as.
29. belumpen. cyricean. fraeng.
30. gehwilcne. aefter. hwaej^er hi. Sa.
31. healdanne. geara fram (a in ra out of 0). faederum
32. 7. bysceopas hi 7 sweredon. f him ealle ]m.
33. licedon 7 hie. bliSe. healdan woldan pa, (0 m wo out o/a)
26. gesetnysse (5a j?e fra halgu faederu.
27. f Sa fra.
28. (^9. 113) (5a ic fta. monige oftre.
29. belumpon. ftaere. cyricean (5a fraegin.
30. hi geftafedon.
31. "5a Se. fra halgu faederu.
32. 7 ealle t5a B hi 7 swaredon. ]> hi eallum t5a.
33. licedon 7 hi. bliSe. healdan woldan.
Page 278. 1. ywde. him £>a ylcan boc. ylcum bocum.
B. 2. stowa awrat. f te swij^ust nydj^earflieu.
3. sealde him 7 bead f hi f faestlice heoldon,
1 . ywde he him. ylcan. ylcan.
2. "5a geond. j> swiSust nyd{?earflico.
3. sealde him. hie.
4. heoldon (83b).
Ca. 1. ywde he hi. "5a ylcan b6c. reogola. $am ylcan bocu
tynn capitolas (5a he.
2. f swy(5ost nyd$earflico.
3. sealde hi. f hi.
4. heoldan.
314 VARIOUS READINGS. PAGE 278.
Page 278. 5. Is (I ornate). capitul J>e we. healdaS.
B 6. halegan. Sy drihtenlican. sefter f»am feowertigSan daege.
7. pees serestan monstes (sic). Se (ornate S). fte nan bissceop.
8. bissceopscire gynswoge. f. ]?ancfull. styre.
Sam bebodenum folce.
9. Se (ornate S). f man J»a mynstra )m tSe. syndon.
10. bisceope alyfed sy of senegum )?ingum hi unstilligenne owiht.
11. sehtum. nydnaeme him ongeniman. Se (ornate S). f te.
12. ne faron of stowe. oSre. o]^ru.
13. nynnbe. leafe his abbudes ac fhi(p. 252) awunian (junctim).
14. hyrsumnesse. hi. geheton. tid.
1 5. Donne (ornate D). is se fifta (blank= 1 6 letters to end of line),
f te. Seow bisceopes.
C. S. 12. ne faran of.
5. begins Se (omits is). j? . Sone.
6. Sy drihtenlican. sefter f>a feowertegeSan.
7. monSes. is f^set. bysceop.
8. bysceopscire onswoge. J>a3t he Soncfull sie styre. bebodenan.
9. is f te. gehalgade sindon nsenigum.
e
10. alyfed (y on eras.) sie. senigum. hie. n,owiht.
11. eehtum. nydnseme (ny and ee on eras.) ongeneoman. feorj?a.
•f te.
1 2. munucas. stowe to 6J> . re (e eras.). of>rum.
a e
13. le,fnesse. ag,nes. Saet hie awunien.
1 4. hyrsumnesse (y on eras, of e). hie. tid. geh-
y
w;rfnesse (e eras.).
wa
15. Sonne. Jxette. peo, (o out of a).
Ca. 5. I Se. f. Sone.
6. Sy drihtenlican. f>a feowerteo . J?an (1 eras.).
7. Sees. monSes II se. f. bisceop.
8. bisceopscire onswoge. •£. Soncfull si styre hi. bebodenan.
9. Ill se. Ssette Sa. Sa Se. syndon.
10. nsenigum b alyfed si. senigu Singe hi geunstillian.
11. sehtum. nydnaeme ongeneoman IIII se.
1 2 . leoran. stowe to oSre. oSru nynSe (sic).
13. leafnysse. agenes. f hi awunian.
14. Srere hyrsunysse Se hi. beheton in tid. gehwyrfenesse.
15. V Sonn. f te senig. Seowa bisceopes.
VARIOUS READINGS. PAGE 278. 315
Page 278. 16. bissceop. ge,nd. (1st hand). fare 7 yrne.
B. 17. onfangen. butan bisceopes.
18. sjpe onfaDgen sy hate hine man ham hweorfan gif he ne wille.
19. feormige ofer ]?set syn hi begen £>a?s bisceop . . ddmes wyr<5e 7
scyldige (after bisceop erasure of two letters ; a modem hand in
margin 7 se (5e gefeormod wses syn hi begen ; last three words
struck through).
20. Donne (ornate D). sixta f te setyeodige bisceopas. J>eowas.
a 1. syn f>ancfulle. And nsenegum. alyfed.
22. senige. fenunge to donne butan. bisceopes. hi.
23. syndon gefeormad. Se (ornate S). seofe)?a. f te twuwa.
geare seonof).
24. man gesamnige. inntingan. unsemettan. gelimpeS.
25. us. f te. siSe.
26. geare seonac5 gesamnode on. ys. ponne is seo eahtogefte
(ornate p).
O. 16. ageime. yrne (on abras.).
17. sie butan.
18. siSe. wile.
19. feormede. Se. sien hie.
20. scyldie ; ponne. syxta. elf>eodie. feowas (o on eras. o/a).
ai. sien. gsestliSnesse (84a). nsenigum. alyfed
(y on eras.) sie senige.
bees e
22. J?enunge. buton, )?;hie (i eras.).
23. gefeormade sien. seofojm. tuwa. geare syno(5 (y on eras.).
24. gesomnade. gelimpeS.
25. eallu. si(5e in geare synocS (y on eras.).
26. gesomnade. clofeshooh.
Ca. 16. agene. fere 7 yrne. ower onfongen si j?ser he cume
butan B tacne.
18. gif sene si(Se onfongen si hate hine man ham hweorfan 7 gif he
nyle se <5e hine feormade.
19. se "Se gefeormod. syn hi. bisceopes.
20. scyldig VI Donn. syxta f te selSeodige bisceopas. Seowas
syn (Soncfulle.
21. gsestliSnesse. nsenigum. alyfed si senige.
22. J>enunge. bisceopes. Se hi.
23. gefeormade sin VII. ■£ te tuwa. geare sino"5 gesomnode
beon ac forSon misenlice.
24. gelimpeft licade.
25. eallu. f te. agustes. siSe in geare synocS
gesomnigen in j?sere stowe.
26. clofeshooh (/;. 114) VIII se eahteSa.
316 VARIOUS READINGS. PAGES 278-280.
Page 278. 27. j3 te. his(p. 253)ceopa. ofruin forbere. unriht-
B. willnunge.
28. ongytan. tide. hys. Donne is se uygocSa {ornate D).
29. asmead fte. j^am.
30. geriine geleaffsumra ma bissceopa eetycte. Se teo]m (ornate S).
31. gesamhiwum fte naenegum alyfed sy butan selcne gesinscype.
28. nige'Sa. (Ssette weaxendu "Seem riime geleafsumra mse.
30. set eecte wsero. tiogecSa is.
31. gesinhiegeum Ssette nasnigti. sie. selicne.
27. eahtepa. bysceopa. o]3rum forebere. unrihte. ac.
28. ongyte.
29. nyge^a. fte. J>am riime (1st i erased) geleafsumra.
30. bysceopa setycte. teofa.
31. gesynhiwum f naenigum alyfed. eelicne gesynscype.
Ca. 27. f te. bisceop. forbere. unrihte.
28. ongyte tSa tide endebyrdnysse IX se nygef>a ])te.
29. J>am rime geleafsumra ma bisceopa setycte.
30. X se teo[?a.
3 1 . gesinhiwum J ngenigii. alyfed si butan selicne gesynscype.
Page 280. 1. habban ne nsenig mseghsemed unclsene.
B. 2. wif forlsete butan. f. halige godspell lserej}. inntingan.
3. dyrne forlegenesse gyf hwilc man. agen wif onscunie f.
4. rihtu sewe forgifen sie 7 ge|?eoded gif hi. cristene.
1. ne neenig.
2. wif. sua (Saet halge.
3. dernre forlignesse. hwilc. agen wiif. ftset.
4. rehtre a3 forgiefen sie 7 geSeoded wses. rehtlice cristlice.
1. habban ne nasnig.
2. wif. halige godspell.
3. forlignesse. hwilc. agen . . (2 eras.) wif. f .
4. rihtre. forgyfen sy 7 gefeoded waes.
Ca. 1. habban ne nsenig. fremde.
2. wif forlaete nyin&e. f halige godspell.
3. forligenesse. hwylc monn. agen wif. f hi.
4. rihtre. forgifen si 7.
VARIOUS READINGS. PAGE 280. 317
Page 280. 5. willan. gegadrige. senigum. awunige ocScSe.
jj# 6. wij>. wif ge(5wserige (break = one line).
7. W^s (W ornate). Sy.
8. fram. menniscnisse tSy geare eac swilce.
9. ecgbryht cantwara cining. forjrferde. (p. 254) 7 hlothere.
10. broj^or. rice 7 hsefde }> Srottyne.
11. mono'5.
12. besse. bisceop. saedon f. [>am.
13. sefterfylgend.
14. bisceopes J>e beforan gemyngodon.
15. mann forjxm. for£>ferde sefter.
16. bisceophada )m tSe halgode. bissceop sefter.
Z. 5. welle. gegeadrias. ocSru ah sua. o(5(5e.
6. ge(5\vserice.
C. S. 14. j>ses we.
16. theodor bysceop.
O. 5- gegadrige he .( 1 eras.). senigum. awunige o(5(5e.
6. wif gejrwerie ; (84b).
7. fees synocS.
8. fram.
9. eac swylce ecbyrht cantwara. on.
10. seofan.
12. }>onne. byse. bysceop. saedon f>set on )?a.
13. sefterfylgend.
14. bysceopes. gemyndgadon.
15. sefestnesse. forfon. bonefatius (ti on eras.).
16. bysceophades {final s squeezed in) "5a gehalgade. bysceop
sefter.
Ca. 5. gegaderige. senigu oSrii. awunige otSSe.
6. wif gej^wserige.
7. synoft. Sy.
8. "Sreo. fra. Sy. eac swylce ecbyrht cantwara.
9. on. hloSere.
10. $. XXIII wint.
11. mono'S.
12. tSonn. byse. b Se. saedon f on ]?a.
r 3. synotSe. bonifacius seftfyligend. :;
1 4. biscopes <Se. mycelre geearnunge halignesse 7 sefestnysse monn.
15. bonefacius. seft.
16. gearu. biscophade tSa. theodor' arceB. hi Sone
byse to B.
318 VARIOUS READINGS. PAGE 280.
Page 280. 17. besse. bisceope And. gyt be. lifigendura.
jjp 18. fram. bisceopj^enunge. untrumnesse.
19. bisceopas. him.
20. tide otS gyt. hafaf>. bissceopas.
22. vEfter {ornate M). jnssum nales. tide forS . aurnenre
(the erased letter was a).
23. arcebisceop gebolgen fram. myrcna bissceope. gewrit
sumre unhyr(^. 2 5 5)sumnesse 7 pa, benam him. bisceopscire.
25. seaxulf bisceop. timbred.
26. a. "bl7 (erasure of hi) (Sees mynstres fte cweden is Medesham-
stede in.
27. lande.
28. f. And. geendode.
29. swilce eastseaxum he gesette eorcenwald in lundenceastre to
bisceope.
lum.
O. 17. byse to bisceope 7. be. lifigenclu...
18. fra. bysceop)?enunge. hefigre (i on eras, of e) untrumnesse.
19. bysceopas acci (a on eras., i out of e). beadwine. him.
gehalgade.
20. bysceopas.
22. JEfter Jryssum nalaes.
23. sercebysceop. fram wynf . r,Se (y out of i, after f 1 eras.,
stroke o/<5 eras.). mercna (y not 1st hand) bysceope.
he
24. unhyrsumnesse. benam,hine. bysceopscire.
25. gehalgade seaxulf bysceop.
26. J>sette cweden is medeshamstede on gyrwa (s in sh afterthought).
(85a) lande.
i
27. wynf. r,(t (after f 1 eras., cross stroke 0/"$ eras.).
28. drohtuncge.
29. eastseaxum he gesette ercenwold bysceop on.
Ca. 17. 7 J>a be hi lifigendu f.
18. fra, Ssere bisceopj^enunge. untrumnesse.
19. bisceopas. beadwine for hi.
20. Ssere. dseg. hafS. bisceopas.
22. JEft f>yssu nalses.
23. arceB. fra winfercSe myrcna b.
24. unhyrsumnesse. benam. bisceopscire.
25. seaxulf b.
26. tSe gecweden is medeshamstyde on gyrwan lande wynferS.
27. f.
28. drohtnunge. Iff geendode.
29. $a eac swylce eastseaxii he gesette ercenwold h lundenceastre.
VARIOUS READINGS. PAGES 280-282. 319
Page 280. 30. cynigas. tSa tid. sigehere (Sara.
jjp 31. bisceopes. drohtung . (e erased). in bissceophade
(p later and unusual in form).
O. 30. on J?a tid.
31. gerayngedon. bysceopes. on bysceophade.
Ca. 30. on. tid. sigehere (Sara. gemynegodan Sees b lif 7
drohtnunge on.
Page 282. i. ge on arcebisceophade. seed f he weere se halegesta.
B. 2. aefter. 7.
3. suStSan lange. hors f nine man on beer untrumne.
4. fram. untrume pe gewergade weeron on lengtenadle o(S(Se
on otSerre hefinesse hi J?ser.
6. 7. f an f te.
7. tSa (Se. o(S(Se togesettee geheelede weeron.
8. swylce. scafe (p. 256) (San J>a J?e Ipser. numene.
untiumum.
9. mannum. hrafte. leecedom. onbrohton (Sees.
O. i- ge eercebysceophade. seed J?set. f.
2. eefter. gecyf>ed. 7.
3. syfrSon.
4. fram. on lengtenadle o(StSe on o)?re hefinesse 7 on untrum-
nesse gewergade weeron.
6. 7 nalses f.
7. J>a f>e. bsere o(S(Se togesette gehselede weeron.
8. swylce. scefSan. {jeer, nntruman mannum.
9. geleedde hwse]?ere him leecedom geberon.
Ca. I- ge 9? eercebisceophade (e/o£s Zoo& modern). seed f he weere se
halgesta.
2. (p. 115) tacnu. 7 for(Son lange his hors sytStSan f>e hine man
untrune on bser.
4. fram. discipuhi. $a J?e on lengtenadle otSSe on otSre
hefignysse 7 on untrumnysse gewerigade wseron (Seer.
6. 7 nahes f an f te tSa.
7. o(S(Se. gehselede.
8. swylce. tSa scseftSan.
9. mannii geleedde 7 hi leecedom beeron. (Ses.
320 VARIOUS READINGS. PAGE 282.
Page 282.10. halega. tSe. bisceop gewurden. twa asj^ele mynstra.
B. 11. getimbrade. sylfum o<5er hys swyster aej^elburge.
12. seghj^er. regollicum ]^eodscipu. gesette 7 getimbrede
waeron in suorigena.
13. be. streame f is haten ceortes eg. his mynster eac sealde
his swyster on eastseaxena mseg'Se on.
15. on Ip&re. niihte. willsumra wifmanna.
16. gestandan. J?a heo "Sa. f>am.
1 7. mynstres heo efen wyrcSe hi let on eallum. pam bisceope.
hyre.
18. on rihtum. on regollicum.
19. f. heonfenlicum. gecySed.
20. Forf>on (ornate F). on Jrissum. f . on. manig tacen.
2 1 . gefremede. Sa fte.
S. 13. Ssere deest (before stowe). cweden.
15. seo is nemned.
O. io. bysceop. twa sej>ele.
1 1 . getimbrade oJ?er. sylfum o}?er ae^elburhge. sweoster.
12. aeghwae^er. regollicum f>eodscypum.
13. getimbrede on suorigena. be. on. is cweden ceortes ige.
1 4. sweostor on. maegj>e on stowe seo is (85k).
15. on byrcingum on. mihte. willsumra wifmanna.
16. gestandan tSa. ]?am.
17. heo efenwyrtSe hi on ealum (sic). )?am bysceope.
18. hyre brewer on rihtum. on regollicum gegearwade.
19. (Saet. heofonlicum.
20. Jryssum. f is on byrcingum (r out off). tacen.
21. gefremed (m out ofi\). getimbernesse.
Ca. 10. aer tSon. B. twa. mynstere.
1 1 . hi sylfu. aefelburge. sweoster.
12. reogollicu. well. hi.
13. getimbrede on suorigena. be. on "Saere stowe J?e is
nemned ceortes ige.
14. on. on J>aere stowe seo is cweden on byrcingii on. mihte.
willsumre wif 7 festermodur gestanden.
16. Sa heo tSa. J>am.
1 7 . Sees mynstres heo efenwyrtSe on eallu. J>ingii Sam bisceope.
18. breber on rihtu. on reogollicu.
19. f. heofonlicu wundru. gecytSed.
20. Forfon on "Syssu. f is on byrcingu. tacen.
2 1 . maegena gefremede. Sa \>e. getimbernesse.
VARIOUS READINGS. PAGES 282-284. 321
Page 282.2 2. aefter(_p. 2,57)fylgendra fram nianegum. cujmn awritan
B. habba(5 wseron J>a surae wunigende 7 gef>eodde in J)is ure
ciriclice mynster.
25. J?i. hreohnys. wales. wide eall.
26. fbrheregod. fornumen. becom. swilce.
27. }>ysses mynstres (5ser (5e waepnedmenn inne. 7.
28. worulde. numene.
29. abbudesse. modur. gesamnnnge b}rghydig and
sorgiende on.
30. hwilce tid J^aene..
C. S. 22. awriton heefde.
O. 22. sefterfylgendra fram. pe. cu}?on.
be
23. hsefdon wseron. sume.we. gym don gej^eo . dan on (d eras,
before d). ure cyriclice . . ster (before ster eras.).
25. hreownes. woles. eal.
26. forherg,ende 7 forniomende. becom.
27. f)ises. pa. inne wseron (5a w?es seo {rest wanting).
29. bihydig 7 sor,gende.
30. tid (Sone.
Ca. 22. seft fyligendra fra monegu. awriton 7 hfefdon waeron pa
sume Se we nu gymdon gef>eoddon on (5is ure cyriclice mynster.
25. hreownes. woles. wide eall wses worigende 7 fornimende.
26. becom. on.
27. (Sysses mynstres inne waeron "Sa wa?s seo (rest wanting).
29. ftaere. biliydig 7 sorgiende on.
30. tid tSone. tSe. Sara.
Page 284. 1. wifhadeinne. $ $ ylce wite fser. ]?a ongann. gelomlice.
B. 2. gesamnunge. geswustrena. secan. acsian
on hwlycere stowe.
O. 1. wifhade on (o on eras. 0/2). wite. ongan. gelomlice.
2. on. acsian on hwylcre.
Ca. 1. wifhade on. f ylce wite. ongan.
2. on. Sare. acsian on hwylcere
322 VARIOUS READINGS. PAGE 284.
Page 284. 3. hi. f. lictun gesett. f hi man.
Be 4. mihte. f . f hi.
5. (5y. tSe hi. gesawon myd J?i.
6. nsenige cuj>e andsware. mihte.
7. J?am geswustru. gelamp f . sylf myd. j?am (;;. 258).
8. geswustrum (5a cuj>estan 7 sware. upplican forseonesse.
9. nihte. sealmsang. uhtlican.
10. lofsanges. J?a cristes feowena utgangende to.
1 1 . gebrotSra surane of cirican 7 heefdon heora uhtgebed gefylled
7 )?8er £a gevvunelican lofsangas.
12. (5a wass }?8es.
1 3. leoht (t roughly inserted paler ink). co. hi ealle
swa micel.
14. scyte 7 hi ealle. hi mid. fyryhto.
3. hie woldan. lictun. hie.
4. bebyrigean meahte (86a). f hi.
5. hie. gesawon. $y hio.
6. naenige. 7 sware. mihte.
u
7. )mm sw; strii (e eras.). <5a gelamp f. sylfa.
u
8. J^am sw ; strum. cufestan 7 sware. upplican foreseoness.
9. forJ?am. nihte. sealmsang. uhtlican.
10. lofsanges. J?a. utgangende. cyricean.
11. byrigenne. brofra fa pe hie. (Syssum. foreeode.
n
12. gewunelican lofsangas dryhtne sugan (u partly on eras.).
e
13. com ofer hi,. 7. mycel scyte hie.
14. hi. mycelre fyrhto.
Ca. 3- hi. f heora lictun wsere geseted f hi.
4. bebyrigean mihte <5onn -p . f hi.
h
5. ge,rore (5e hi. gesawon. <5y.
6. neenige. 7 sware. mihte. Se.
7. J?a swustrii <5a gelamp f . sylfa. eallu swustru &a.
8. 7 sware (Seere upplican.
9. onfeng f sumre nihte J>a t5a. (p. 116) sealmsang. Sees
uhtlican lofsanges.
10. utgangende. cyricean.
11. be byrigenne (Sara. hi. (5yssii. foreeode.
12. (5a gewunelican lofsangas. Da wees tfoer.
13. c<5m. hi. 7. mycel scyte hi.
14. hi. mycelre fyrhto.
VARIOUS READINGS. PAGE 284. 323
Page 284. 15. f hi. sang J>e hi sungon mid fyrhtum forleton.
B. 16. mare f>onne.
17. middum. fsece f . upp ahafen.
18. stowe. gewat on. f.
19. (5eere. wunede.
20. ontynede Se hi. Seahtedon. geseondii.
21. upp on. Jte neenigii. ne wees J>aette f (Sa sawle
(7;. 259) <5ses cristes J?eowes.
22. laedende.
23. on. f te f . "5a. setywde Seer.
24. lichaman raestan sceoldon. onbidan. scima.
25. micel swa sum eald. saede.
26. ylcan tid on. o(5rum.
2 7. ^te. (5urh.
28. eahjryrelu inn eode f. eall. deeghwamlice.
15. geslogh f hie J>one sang. hie sungan.
o
16. be,rhtnes. mare f>onne.
17. middum. up ahafen.
18. stowe. on. f.
19. cyricean. hi. .
20. onty . nende J>aer hi (after y 1 eras.). gesundum upp on.
21. J>set nsenigum. j?set \ sylfe. saule ]mra cristes (86b).
23. on. f f. eetywde.
24. lichaman. scoldan. aeriste (i out of e). bidan.
morgenne
25. eald brof>or on (on on eras.) mar.ne (1 eras.) ssede {1st hand
above ?).
26. on t5a ylcan tiid on f>sere cyricean. oJ?re. brewer.
27. f. Sa cynan.
r s
28. (5a eghf>yrl. beo,htnesse dseghwamlice,.
Ca. 15. f hi. sang Se hi. forhtigende forl&eton.
16. mare Sonn.
17. middu. Sa. eeft medmiclu. f. upp ahafen.
18. Saere stowe. gewat on. Sees. f.
19. Saere cyricean 7 Sser Sa. wunode. hi Sa.
20. ontynende J?ser hi ser ymbSeahtedon. eallii.
21. upp on. gewat f nsenigu. f f sylfe.
22. (5a sawule J^aera cristes Seowa.
23. on heofonas 7 eac swylce (5a. hi eetywde.
24. lichoma. sceolde. Sees.
25. mycel. eald. marne ssede.
26. on ]?a ylcan. on f>aere cyricean.
27. cw he f Sees. Surh Sa cynan.
28. Surh Sa egh Syria. J. beorhtnysse.
Y 2
324 VARIOUS READINGS. PAGES 284-286.
d
Page 284.29. oferswiSe {original; on a blank line in nomine correctors
B. hand ?).
30. Wees (ornate W). £>am ylcan mynstre sum hyre cild. hyt
yldre p on.
3 1 . hys nama aesica. for. cildiscan yldo.
32. gyta. on fsera nunnena mynstre.
cniht
30. on ]mm ylcan. ,cyld. J^onne.
31. nama aesica (a of se eras.). cildlican yldo.
32. on. gehalgadra.
Ca. 29. oferswySde.
30. on J>a ylcan. cnihtcild. fonfi Srywintre.
31. nama isica se for Ssere cildlican yldo Sa gyt.
32. on psere fsemnena mynstre feded.
Page 286. i. pa. mid J^aere. adle. he fa on J>am ytemestan
jj. dogore becom.
2. clypede. }?riwa 7 ane.
3. )>am gehalgodum. cristes hyre agenne naman cigde.
4. (p. 260) 7 weardre. tosprsec 7 fus cwsef) eadgy]? eadgyj?
eadgyf).
5. endiende hwylwendlice Iff. f ece ferde 7 pa, sona.
6. Se sweltende f cild hi clipode on psdre stowe f heo wses J?sere.
(dot and stop) ylcan untrumnesse gehrinen. p\ sylfan
dsege . pe f cild hi cigde heo of J^issum.
1. pa. mid 3a. adle pa he ]?a.
2. Jmm ytemestan dogore becom. clypode. f>ri\va7 aneofjmm.
3. agene. cigde (ig out o/y).
4. hyre 7 weardre.
5. hwilendlice lif 7 on.
6. 7 Jm sona seo. swyltende cigde on Saere.
7. untrumnesse. py seofojmn dsege.
Ca. 1. pa. adle J>a.
2. J?am ytemestan dogore becom (5a clypode. friwa ane.
3. J>a gehalgedti fsemnu. agenne. cigde.
4. hyre andweardre. sprsece 7 cw. eadgyj) (ter).
5. Sis hwilendlice lif. on f ece.
6. 7 pa, sona seo. Se. swyltende cigde 011 S3? re.
7. untrumnysse. Sy seofojmn. Se.
VARIOUS READINGS. PAGE 286. 325
Page 286. 8. atogen. )mm.
B. 9- fylgende pe hi cigdon. J>am heofonlican ricse . (se out of a,
n erased) Eft.
io. Jmm ylcu. feeowum. mid ]38ere. adle.
11. gestanden. jmm ytemestan dogore (last e afterthought).
ongann.
12. in midde niht clypian to J>am. Lyre feenodon.
13. f hi bleecern 7 •£. acwencton f.
14. hi. bsed. manode. hyre nan hyra J>eah h^ran nolde.
15. nyhstan. fte. wena£> f.
16. lingewitte mode. hwaaj^ere witaj?. f.
17. secge j>. miclum.
18. fte f. fystre.
19. gesewen 7 )m gyta (p. 261). fee heo J>is spraece nan hyre
ne andswarede ofefee gejmfa beon wolde Jm cwsej?.
O. 8. gecy,d. f>yssum. atogen.
9. fyl,gende. hi (i on eras, of 2) cigde. Jmm heofonlican.
10. (87a) Eft. ]mm ylcan. peowum (0 on eras.). fea
e
foresprececan adle wses geswenced 7 to Jmm ytemestan dogor,.
11. ongan.
12. niht clypian to Jmm. hyre J^enedon.
13. f hi f blacern. f feser.
hyre
14. manode. heora. hweej^ere, hyran.
15. Jm set nyhstan cw.
16. ic ungewitige mode. hw9ej?ere. f.
17. secge f. geseo (ge on eras.).
18. ]?8et f. blacern. Jtystre.
1 9. gesewen 7 no Jm (7 no Jm marginal, a ow eras.). fee. feus
sprece.
Ca. 8. geciged. J?yssu. atogen 7 fean.
9. fyligende. hi cygde to Jmni heofonlican.
10. |)am ylcan. )?eowu. fea. adle wses geswenced
7 to Jmm ytemestan dogore.
11. ongan.
12. niht clypian to Jmm fee. J>enedon.
13. f hi f blacern 7 f. adwsesc(jp. H7)tan ■}> feserinne wees
onbserned 7.
14. gelomelice. manode. hire. hwsefeere.
15. Jm set nyhstan cw. wat f ge wenaj> f.
16. ungewittige mode. hweefeere. f.
1 7. forfeon. secge f. mycele.
18. f. blacern. feystre.
19. gesewen 7 no fea gyta feeah fee. sprece.
326 VARIOUS READINGS. PAGE 286.
Page 286. 20. bernatS eft eower.
jje 21. blacern 7 eower leoht swa ge willan wita(S. hwaetSere Jte.
22. f. iris mm. cyme}?. hyt.
23. ongynne(S. Ongann. tSa. j> hyre aetywde. halig
godes wer.
24. (5y. geare forde se hyre to cwaede (Sonne.
25. come ^te. J>am ecan. (5aere gesihtSe seo wees hraj>e
gecyped.
26. gesett. upp ryne on.
28. Mid (ornate M). Ipi J>a. modur. (Saere. gesamnunge.
29. sej?elburh abbudesse. geleorenne ]?a.
30. aetywde sumre godre swyster wundorlic gesih(S. nama.
torhtgyj?.
31. manig gear on J?am ylcan. wunigende. on.
32. on hlutornesse. on clsennesse.
20. andswarede otStSe. baernatS (a out ofu).
2 1 . blacern. lange. willan witatS. hwsefere f ]>set.
22. for (Son.
23. ongynnetS ongan. tSa. f. aetywde. halig godes wer.
2 4- Ipj' gere. hyre. tid come f.
25. f>am ecean.
b r
26. gesej?ed ym, (Saes. tip,y .ne (eras, ofr) on.
27. for(Sfore (fore on eras.).
28. Mid }>y J?a.
29. aej^elburhg abbuddisse (87b). middangearde gefered pa.
30. aetywde sure godre sweostor wnndurlic. J^aere,
31. ger on £>am ylcan. symble on.
32. on hlutternesse. on clsennesse.
Ca. 20. andsware otStSe geftafung gefyllan wolde cw.
21. blacern. lange. wyllan witaft. hwaetSere f f.
22. mm for&on. form.
23. ongynnetS ongan hi. •£. aetywde. halig godes wer.
24. Sy. J?onn. tid come f.
25. J>a. ferende.
26. gecyf>ed. upp y me on.
28. J>a. arfeste moder. tSaere.
29. aef>elburh. middangearde gefered fta aetywde sumre gddre
swuster.
30. gesyhj?.
3 1 . gear on ]?a ylcan. wunigende. on eallre eadmodnysse.
32. on luttornesse. on claennesse.
VARIOUS READINGS. PAGE 288. 327
Page 288. I. peowode 7. fultumiend (p. 262). <5eodscypes. ylca (sic).
B. 2. modur. abbudessan. gingra. clsensode. hire lare.
3. Ssere swustor. f sefter. apostoles cyde in untrum-
nesse lichaman 7 jmrh.
5. nigan gear fulle. ^am.
6. foregesewenesse. alysendes. j)ara fte.
7. in hyre unclsermesse betwyh.
8. unwisnesse o(5(5e. ungyminge geliipe fte eall f .
9. "Seere. ofasude. tSeos swustor. nihte. hyt.
10. ongann pa, wses heo utgangende. clyfan. inne wunude.
11. svvutule. marines lichaman. scytan.
12. j^on. heannesse borende (sic).
1. J>eo .de (d eras.). 7 wses fultum,end regolices. feodscypes.
ylcan meder 7 abbuddissan.
n
2. iungran. cla3,sade. mid hyre lare.
3. sefter. apostoles.
4. on untrumnesse.
5. untrumnesse lichaman. <Surh nygan (nyg marginal; anon
eras.). gear fulle.
6. foresynesse. alysendes swifte geswenced. Son ]?a3t.
7. on hyre unclamnesse. betwih.
8. ungewisnesse 7.(1 eras.) burh ungymenne (after J?urh vertical
f
line). Ipd&t eall, se dfen (a/ter se vertical line).
9. ofasude. swecster. nihte.
10. ongan. utgangende. byre. onwunade.
11. swutule. lichaman. scytan bewundenne (denne s. w.
b. lp. s. on h. be interlined).
d d
1 2. Jxmne. on heannesse beren . ne beon (ren, on eras, at beg. of line).
Ca. 1. tSeowode 7. fultumiend reogollices (Seodscypes. ylcan.
2. iungran lserde. mid hire lare.
3. bysne Ssere swustor. f.
4. on untrumnysse. wsere.
5. untrumnesse. Surh. gear fulle.
6. foreseonysse. alysendes swyj^e. geswenced.
7. -p. on hyre unclsennysse betwih.
8. ungewisnesse 7 Jmrh ungymenne. f eall f sar pasre.
9. costnunga ofasude (5eos sweoster. nihte.
10. ongan. utgangende. on wunode.
1 1 . swutole. scytan.
12. j?onn. on heannysse berendne beon.
328 VARIOUS READINGS. PAGE 288.
Page 288. 1 3. upp ahafen. J>am huse. p& geswustor inne restan.
B. 14. t5i. georne behealdenne wses mid hwylcum Jringum he-
lipp tdgen wsere.
15. wuldorlican lichaman. sceawigende.
16. heo swa (p. 263) he mid gyldenum rapum in. upplican
heannesse ahafen wsere 0(5 f Se.
18. ma fram hyre gesewen. mihte. be.
1 9. gesih(5e pe hyre nan tweo naere f te sum heora of.
20. gesamnunge hraj?e. (5aere. J>a godcundan.
21. gyldene rapas ahafen.
22. f. gelamp forjmn.
23. manegum. betwih. gode. modur See re gesamnunge.
24. hefinesse lichaman. wees hire.
13. upp ahafen of f>a. on.
14. (5a geornlicor behealdenne hwylcum teonde h . (h at end of line,
after it a blot) upp ahafen.
15. wundurlican (88a) lichaman.
16. J?a geseah heo swa swa he mid gyldenum rapum on j?a upplican
a
ahefen.
17. o(5(5set he openiendum.
18. ma from. gesewen. mihte (5a Oolite. be.
19. gesyfube 7 hyre. tweo.(i eras.). J?set. hrafe.
20. swyltende. sawul.
2 1 . gyld . ne (e eras.).
c
22. ahafen. s,eolde f. nalses monigum.
23. betwyh.
24. hefinesse lichaman. hyre.
Ca. 13. upp ahafen. (5am. sweostra on.
14. (5a geornlicor behealdende. hwylcu teonde he upp ahafen
wses.
15. wundorlican. (5e.
16. j>a. swaswahe mid gildenurapu on ]?a upplican ahafen (p. 11 8).
17. o(5(5set he openiendu heofonu.
18. ma fra hyre gesewen. mihte Sa. be t5aere gesihSe.
19. tweon. f.
20. swyltende. sawul t5urh.
21. scinnendan (sic) t5e. fturh gyldene. heofonu.
22. ahafsen. f. gelamp. nalses monigu dagu betwyh
gesetum.
23. ftsere.
24. hyre.
VARIOUS READINGS. PAGES 288-2 90. 329
Page 288. 25. heofonlican. inngange stah.
B. 26. fam. su sej>ele. setter f>isse worulde micele aefelre
(rest wanting).
28. manegum. ealre J?enunge.
29. licharaan ofgyfen. f. aetyrigan mihte.
30. <5a geacsode f. arweortSan abbudessan.
31. lichama wees geborht (sic) in cirican 7 J^ser geset. man byr-
gan sceolde (p. 264).
32. f hi man Sider beran sceolde J)a f £>a wees swa.
33. onhylde. lice 7 inn. gebidendra.
34. hyre. (5a?t. absede j?8es.
25. sa,ul. heofonlican eoeles ingan, gestahg.
26. on j?am. sej^ele. sefter Jjysse.
27. wyrSnesse 7 on. worulde.
28. 8eJ>elre. monigum gearu. ealre }>enunge hyre.
lichaman ofgyfen (y on eras.). forleten.
30. mihte. geacsade f. arwyr(5an (lis, 1st struck through).
abbuddissan lichama.
31. on cyricean. otScSset. byrigean.
32. f hi man. f?a f.
a
33. f>,onhylde heo hi to (88b). lice 7 on. gebiddendra.
34. hyre lyfigendre. f. absede.
Ca. 25. sawul Sees heofonlican. ingang gestah.
26. on J>a.
27. (5ysse. wurSnysse 7 on. worulde mycle.
28. monegu gearu swa ealre hire lichoman J?eninge ofgifen. f.
30. mihte. <Sa geacsode -p See re arwuroan.
31. on cyricean. oSSaet. byrigean.
32. oa. f hi man tSyder bsere. •£ (5a.
33. onhylde heo hi to J>a lice 7 on gemett. gebiddendra.
34. hyre spraece lifigendre. f. absede.
Page 290. i. scyppendes. f. fra. miclum cwylmnessum 7
B. swa singalum onlysed.
2. moste f hyrse bena na lator gehyrede natron j?onne.
1. scyppe,des. f. fram. miclum cwylmnessum
(y on eras.).
2. onlysed (lysed on eras.). hyre.
Ca. 1. scyppendes mildheortnysse. f. fra. myclu
cwylmnessu.
2. onlysed. hyre.
330 VARIOUS READINGS. PAGE 29O.
Page 290. 3- f-
jje 4. lichaman. pam hwilwendlicum gesvvencnessum ece.
5. mede.
6. Mid (ornate M). pi cSa seo foresprecense. (Seowen torhtgyp.
gear.
7. gyta. hlaefdian forpfore on. life. 7.
8. heo pa swa swipe, peere untrumnesse pe beforan cweden wses.
9. f te pa ban. (5a seo.
10. nealsecte (secte on erasure) to leornesse. f. operra leana.
11. (Sasre. ontyrgnesse beswicode. pry dagas (p. 265) 7
pryo niht.
12. j>. uncwysse.
13. gesyhcSe gereced.
14. heo locode upp on heofonas 7 pus ongan specan. gesiliSe
pe heo pis gecweden haefde pa geswigode (no more).
O. 3- ponne sefter. dagum (dag on eras.). f.
t
4. lichaman aleeded. pam hwilendlicum geswenc,nessv (t not
1st hand, v rudely out of e).
5. Mid py pa seo. peowe (0 ow eras. o/a).
7. hlsefdian. on pyssum. 7.
8. untrumnesse.
nym^e
9. f ... pa ban (3 eras.). nyhstan. tid nealsecte.
10. tolesnesse liaises f. opera lima.
11. beswicade. pry dagas (g on eras.).
12. niht. f.
13. gaslicre gesyliSe gereted.
14. up on. ongan. gesyliSe.
de
15. behealden. miclum.
16. pa pus cw (pap out o/'puw).
Ca. 3. ponn. dagii f.
4. alseded. pa hwilwendlicu" geswenctnesse.
6 py (5a seo. gear sef t.
7. lsefdigean. on pyssum. heefed. 7.
8. swyt5e. untrunysse.
9. f na (5a ban to lafe. nyhstan $a.
1 o. nealsecte. tolysnesse nalses J an o(5ra lima.
1 1 . Ssere. tSa. pry.
12. niht fulle f. heo mid gastlicre.
13. gesyhpe.
14. locade upp on. ongan. gesyhpe.
15. behealdende wees, cw. myclum.
16. (5a (5us cw. geswigode.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 29O. 331
17. hwon. swa swa heo weere biddende his andsware 'Sees ]?e
heo to sprecende wees swa swa lieo leohtlice spreec eefter J?on.
19. neenigum J?ingum ic J?as bliSe.
20. meeg 7 J>a eft medmicel. geswygode 7 f>a cweej? "Sryddan.
2 1 . gyf. neenigum. ne meege. halsige f J^eer ne.
22. si lang. betweonum 7 {>a swygode eft.
23. dide 7. Ipus f. geendode gyf hyt.
24. arakl sy. J?ees cwyde onwend beon mote. bidde.
25. halsige f £eer ne sie. becweonan (sic) Jxmne. nyhste
niht an.
26. Sa heo. Sis. fiunan hi. ymbsitendan wif> hweene.
27. J>a cweej>. wiS mine (5a leofostan modur eej?elburge J?a.
28. hi on J>am j>te. j^am com j>. hyre.
C. S. 26. cweej? Sa.
O. 17. hio bidende (i on eras.). 7 sware (89").
18. pam.
19. eefter. neenige. f»as bliSe.
20. medmycel.
21. neenige. dege (curve under elater, g ow eras.). mihte ic
halsige f .
22. sie lang. betweonum.
23. 7 J?a J>us.
24. sie. bidde 7 halsie.
25. sie. betweonum J?onne. nyhste niht an.
26. Sa }>is (i om$ o/u) cw. frunan hi.
27. c wee^ hio.
28. eej?elburge. ongeaton, hire (omitted words interlined ; variants
hi on ; f ; J>ider co f heo).
Ca. 17. lythwon. andsware "Sone.
J?a Se.
19. cw neenige. bliSe.
20. medmicel. geswigode cw heo Sa J^riddan.
21. neenige Singa to deeg. mihte (p. 119). halsige f ne sy lang.
22. betweorm swigode.
23. 7. f. geendode. arseded si.
24. SJes. bidde 7 halsie J ne si mare.
25. betweonan Sonli. nyhste niht Sa heo "Sa.
26. cw. frunon hi Sa. hweene.
27. cw. (5a. moder.
28. ongeaton hi on 'Son f. f>on Sider com f.
332 VARIOUS READINGS. PAGES 29O-292.
Page 290.29. saede. neahtide hyre forttfore (j). 266) And eac. wses
B> swa heo.
30. (5a. forf)gewat f . onlysed fram.
31. hyre lichaman. untrunesse. inn eode ecere liaelo.
C. S. 29. forfferednesse.
O. 29. ssede. nehtide hyre.
30. f . alysed fram.
31. lichaman . untrumnesse (before un eras, of 1).
Ca. 29. ssede <5a.
30. $a. forftgewat f . alysed fram bendu hyre.
31. untrumnysse. eccre (sic).
Page 292. 1. pa (p ornate). ae^elburhge inn abbudessan J?enunge.
B. willsume.
2. £>eowen. nama was hildelif) 7. manig gear $.
3. ytemestan yldo hyre on £>am ylcan mynstre fore wses 8eghwse)?er.
4. Shiga foresceawunga <5a. gemsegnu.
5. belupon. geheeledum. Seodscypes.
C. S. 1. wilsumnes.
1. pa. 8eJ>elburhge on abbuddyssan ( a on eras., an small at end
este n
of line). (Senunge. willsum ... (3 eras.) f>eowse (0 out
o/a % by eras., a ofse eras.).
2. nama. hildehliS 7. f .
3. ytemestan yldo hyre. ylcan. framlice.
4. eg . hw9e)?er (a in 1st se added later, 1 eras.). on Sara. fa
fe to (89b).
5. weorcum (on eras, top ofb seen above the w) belumpon. gehylde
(yl on eras. 0/3).
Ca. 1 . sef tfyligde sefelburlige on. fenunge.
2. Seowa Ssere. hildehliS 7. gear f.
3. ytemestan yldo. j>a ylcan. fiaml ce.
4. on Sara. gemsenu weorcu belumpon.
5. gehylde reogollices Seodscipes.
VARIOUS READINGS. PAGE 292. 333
Page 292. 6. licode hyre. for nearwnesse. f .
B. 7- is f. ban upp adon 'Sara. f eowena (5e J?8er.
8. bebyrged. 7 hi het a cirican asettan. eadegan.
9. on anre. gehealdan 7. swif>e. syfjmn.
10. setywde.
11. stenoes (the c left unfinished and later roughly turned into
o) becom. oj^er. aetywdon.
12. p-d manmseg on. becgeme(p. 2 67)tan. hi reede]?. Sas.
13. alsesan.
14. to.
15. ylce boc ssegcS j>. ]3am lictune gewurdon.
16. gesamnunge. su gesij).
17. wif untrunines. hyre. f hi hsefedon.
18. ]?ystredon f. nyhstan.
O. 6. hyre fore nearonesse.
7. is. f. ban up. J>ser bebyrigede (accent ?).
8. on cyricean gesettan (last a out of o).
o
9. on anre. gehealdan (eal on eras. 0/4). 7. sytSftan be,rhtnes.
10. heofonlices stences (omitted words interlined ; variants sety wde ;
wundarlices).
11. becom. ofer. wundur setywdon }?a (a on eras.).
12. on. hie.
13. alseson (33 ow eras.).
14. wundur. nis to forlsetanne.
1 5. ylce boc. J^aet, lictune.
16. gesicS.
17. wif untrunines. hyre eagan 7 £>a Jmrh. f. hefe-
gadan 7 J?ystredon.
o
18. f he, set nyhstan (e out ofi).
Ca. 6. licode. nearonesse (5eere. f.
7. is -p. ban upp adon J)sera. Seowa.
8. bebyrigede. on cyricean. Ssere.
9. (Sser on anre. gehealdan 7 Dser swycSe. sytScSan beorhtnys.
10. setywde. mycel swetnys.
11. becom. tacen. setywdon.
12. on. bee gemetan. hi rakleS.
13. ale san.
14. Sonn. nis no to forlaetanne.
15. ylce boc. f set f>a lictune.
16. gesif>. cSa gestod. ,
17. wif untrumnes. eagan. f. hefigodan 7 Systrodan f .
18. nyhstan naenig.
334 VARIOUS READINGS. PAGE 293.
Page 292. 19. ne mihte myd pi. tSa. blindnesse.
B. ' 20. nihte. wunode f. hecdm. m<5d gyf.
21. fan. gode. gehalgodra.
22. 7 eet fara. hyre gebeda f. mihte.
23. f. onfon. ylde.
24. f hyre. mod becom. waes gelseded f wif fra hyre.
25. peowum finenum. f>am. J>ar neah waes fser.
26. andettende. anwealhne.
27. J>am lictime. lange.
28. gebigedum cneowum (p. 268) hi gebaed 7. f hyre bena
gehyrede.
29. 7 sona f gelamp J>ses. gebede aras.
C. S. 25. neah waes (Saer heo wses andettende.
19. mihte. tSa. on blindnesse.
20. nihte faer (33 ow£ o/u). wunade •}> hire wunade (J. h. w.
struck through). f hire beco.
od
21. Jmm. gode. gehalg,ra.
22. 7. hyre gebede f. mihte f.
23. eft (90a). ylde.
24. hyre. mod becom. fram hyre (5eowiim (o by imperfect
eras, out of a).
25. fine . num (1 eras.). fam.
ne
26. andettende f. onwealh, (0 out of a, by eras., h on eras.). fta.
27. lictime. lange.
28. gebigdum cneowum hyre gebed 7 sona geearnade f hyre (tick
under e in bed later). gehyrede.
29. 7. f>a gebede.
Ca. 19. mihte. (Sy. on blindnesse wunode.
20. nihte. wunode •)> hyre becom.
21. }?am. (Sara haligra.
22. 7. fsera. reliquiii hyre gebsede •£. mihte.
23. j? forlorene. onfdn. tSa. ylde.
24. |>. mod becom. fra. feowu.
25. finenum. J>a. tSe. waes 7 heo 8aer andette f .
e
26. onw,alhne. <5a.
licvede
27. to )?am lictune (5ara. feowa. (Saer lange gebigdu cneowum.
28. gebaed 7 sona. f. bene (p. 120) gehyrede wseron 7.
(5aes. fra J>am gebede aras aer Son.
29. ]>. gyfe ft^s abedenan. 7.
VARIOUS READINGS. PAGES 292-294. 335
Page 292.30. f. gyfe. abedenan. 7 hi ser.
jj^ 31. oeowen be handum. gelsedde heo pa.
32. fota gangum. ham wees hweorfende. J?am.
33. fara f hwyllwendlice anforlete f heo on hyre.
30. gyfe. abedenan. 7.
31. hyre (Seowa handum. hyre (y and e on eras.).
32. gangum. wees hweorfende.
e
33. hwil wend lice. forlet, f. on hyre.
Ca. 30. oeowa liandu. gailgu« wses hweorfende.
31. j> hwilendlice. forltte f. on.
Page 294. 1. setywde. halegan. ahton.
B. 3. Dsere (ornate D). tide eastseaxena rice. J?eos ylce. sego\
4. willsuma. nama. 7 pses.
5. gemyngodon. man gewfest on. gelomlic on.
6. halegum. swij^e geornfull in arfaestum.
7. 7. sundorlif. munuclif. foreberende eallum. welii.
C. S. 3. Da (Ssere.
5. serest on his.
n
i. setywde. on. ahte, .
2. gyfu.
libellus
3. Dsere. ylce. boc (same ink).
4. willsuma. sebbe j?ses pe we (se out of si).
5. gemyngedon. sefsest on. gelome on halgu.
6. geornfull on arfsestum wsestmu.
7. 7. sundurlif 7 munuclif. forberende eallum. welum.
Ca. 1. setywde. my eel. <Sn. on heofonu. ahton.
2. gyfu.
3. ylce boc.
4. willsuma. sibbe f>ses tSe.
5. gemyngedan. on. dsedu. gelome on.
6. halgu gebedii. swyoe geornfull on arfsestu. wsestmu selmessena 7.
7. sundorlif. munuclif. foreberende eallu. weolu.
336 VARIOUS READINGS. PAGE 294.
Page 294. 8. (5aes eorfdican rices f lif (rough a on abrasure).
B. 9. 7 f . rice. gyf. wif>stode f wif>er(p. 269)wearde.
10. wifes J?anan manegum was. fte.
1 1 . swylces modes wser ma gedafenade f he wsere to bisceope
gehalgod.
12. he cining. myd. -XXX\ ])am rice wunude.
13. (5ses heofonlicean rices. licumlicre untrumnesse.
14. swif>e. 7 on }?8ere. }m manode.
15. wif 7 hi (5a gyta. j^eowedon f»a lie •{> for (words omitted
supplied by modern hand in margin from ' Ms Cantab.').
17. untrumnesse uneatSe. com. bisceope. nama. waldere.
eorcenvvaldes.
14. he deest (after 7).
8. aru. £>a?s (90^). eortSlican rices (5a?t.
9. f. wiSstode f wi(5erwearde mod his wifes.
10. monigum. cwseden (a ofe eras.) f swylces.
1 1. ma? . . . (e of 3d eras., then 3 eras.). bysceope. J)onne he
cyning.
12. om (sic) J?am rice.
13. heofonlican rices. licumlicre untrumnesse.
14. 7 on J^eere. f>a.
gyt
15. wif. hi (i eras, on of 2). gena (not 1st hand), setgse-
n
dere. J^eowde, (w on eras, of d). hi. setgsedere.
16. mihton.
17. J?a he. untrumnesse. com.
e
18. bysceop,. nama. eorcenwaldes.
Ca. 8. am. eorSlican rices f .
9. f . forlsetan. hi. wi(5stode f wiSerwarde mod
his wifes J>anon monigu.
10. -p swylces.
1 1 . ma gedafenode. b gehalgod ]xmn he.
1 2. wsere. J>a Srittig. on J?a rice awunode,
13. (Saes heofonlican rices. untrunesse mycelre.
14. swySe. 7 on (Ssere he. pa.
15. f hi Sa gyt getgsedere fr'eowdon ?>a hi m& setgsedere.
16. mihton middaneard.
17. f (5a. untrumnesse. com.
18. B Sees nama. eorcenwaldes bisceopes.
VARIOUS READINGS. PAGE 294. 337
Page 294. 19. bissceopes sefterfylgend 7. fone sewfaestan had.
B. 20. Sone J?e he ser willnode.
2 1 . jmm ylcan bissceope micell unlytel f>earfum. gedeelende 7.
22. sylfum gehealdende ac. ma.
23. willnode (q/for this words from swylce to ac he repeated, hvt
with variants, swilce ; bisceope micel ; 7 he). J>earfum.
wunigan. heora rices.
24. ]?a hefegad. J^sere. untrumnesse. ongeat f.
25. dea£>es. ongan. cynelican. man.
26. an(p. 2 7o)draedan. miclum sa"re weht pj.
27. unwur'Ses o(5(5e ungerysenesse gedyde myd.
28. muj^e 0(5(5e. ofera. styrenessum. hine (5a.
29. bisceop. J>a wnnode (5a bsed lie him forgeafe.
26. (7a complete) cumende. Ond. miclum sarum.
27. gewseced. o(5(5e.
28. muSe o(5(5e. oJ?erra. "5a.
29. bisceop. }?a.
1 9. bysceopes sefterfylgend 7.
20. sefesttan had (2nd t on eras.). willnode.
21. J>am ylcan bysceope. fearfum to dselanne.
22. 7. sylfum wses gehealdende. ma wilnode.
23. gaste wunian (^vertical dividing stroke at e).
24. J?a hefigad. (5a. untrumnesse. ongeat.
25. hi dea)?es. ongan. cynelican modes man.
he
26. Jxme, to (9ia) deaj?e cumen. miclum sarum gewseced.
27. unwyrSes o(5(5e.
28. mut5e o(5(5e. his ofera leoma.
29. bysceop on. ]?a wunede.
Ca. 1 9. bisceopes sef tfyligend 7. bletsunga (5one arfaestan had.
20. J?one lange. wilnode.
21. fa ylcan b mycel. daelanne 7.
22. hi sylfu. gehealdende.
23. wilnode. (Sy.
24. J?a hefigad. untriinysse. ongeat $ hi.
25. ongan "Sees cynelican modes mann hi.
26. J?on. cumen. miclu saru gewasced tSy.
27. unwyrSes o(5(5e ungerisenes.
28. mut5e oS(5e mid his o(5ra. styrenessa gehet hi t5a to.
29. b on t5sere. J?a wunode.
z
338 VARIOUS READINGS. PAGES 294-296.
Page 294. 30. sceolde (5set. ma manna inne nsere buto se bisceop 7 f
B. hit swa weere 7 twegen.
32. bisceop f hit swa beon sceolde swa . lie (before he eras. o/s).
CJ. 30. forgeafe Sonne. sceolde. ma.
3 1 . nsere Sonne. bisceop. Ond. <5egna.
32. bisceop. luflicc.
30. forgeafe. sceolde f . ma.
ne
31. inne,. bysceop.
32. bysceop f . luflice. ' dyde.
Ca. 30. f he hi forgeafe j?onn. sceolde f .
31. Jxmn. bisceop. Segna.
32. bisceop f. luflice. swa (p. 121).
Page 296. 1. ^te. ylca. limu.
B. 2. on styllnesse. 7 lyt hwon slep.
3. frefrigende. nearanesse (Ssere gemyngodan.
4. afyrrde 7. swylce. cetywde hwylce.
C. 1. illca. limo.
2. onslep (5a.
3. gesihj>e sio him. Ssere gemyndgedan.
4. afirde. Ond eac swilce. seteowde.
O. 1. psdt. ylca. lima on stillnesse.
2. onsla3p,e.
3. frefre,de gesyhSe. neoronesse gemyngedan.
de
4. 7. swylce. oetywde hwylce. sceol , pis willendlice lif.
Ca. 1. seft medmyclu. f. ylca. wer on stillnesse his lima.
ge
2. ,restan. onslsepte Sa.
3. frefrigende. hi. (Sa. gemyngedan.
4. 7. swylce hi setywde hwylce.
VARIOUS READINGS. PAGE 296. 339
Page 29G. 5. Sis hwylwcndlice lif. he eft ssede setter . J>ry wsepnedmenn.
3^ hrsegelum.
7. Sara. sittende. rseste.
8. cdmon (p. 271). frunon hi. sittendan hu he.
9. gewcorf>an sceolde (Sam. hi to untrumum Syder neosian
comon pa hi gefrunon hseddon pa cwse]} he f his sawl.
10. senigum sare 7.
11. micelre. utgangende. lichaman.
12. ssede f . J?ryddan. forjrferan.
13. Shiga. gesihSe geornode forf>on sefter.
14. nontide Sa.
C.
5-
Sis. lif. seolfa sefter.
6.
ssede. hrsegelum.
7-
gegerede. sittende.
Ond ston (sic).
8.
o]?re. comon Sa.
hie.
9-
be. sceolde Sone.
hie.
10.
niosian comon cwse]}.
his saul. senegum
11.
utgangende.
12.
cy}xle 7 ssede. Sriddan. forSfaran.
*3-
Singa. gesih^e.
14.
sefter Sy. gefylledre nonntide.
5. sylfa.
|>on
6. sefter , ssede fry .... (4 eras.).
7. beforan (a out of 0).
8. Sa Se. comon. frun . on hi Sone (1 eras.).
9. be. geworjmn sceolde po . ne (eras, of n). hi.
i
10. neos,an coman. f his saul. senigum. ac mid.
11. utgangende. lichaman.
12. ssede. Sriddan. (91b) J?ara.
WSBS
13. gefylled,.
14. sefter Sy. gefylledre nontide.
Ca. 5. Sis hwilendlice lif. geendian. sylfa.
6. seft J>on ssede. wsepnedmenn to hi. beorhtu hrsegelii.
8. geferan pa, Se mid hi coman. frunon hi ]?one sittendan hu.
9. hi. sceolde pe hi.
10. cdman cw he f his sawul senigu.
11. mycle beorhtnysse. utgangende. hi.
12. cydde. j>. Sy.
13. seghwseSer. Singa. gesihSe geleornode.
14. Sriddan. gefylledre nontide semninga.
z 2
340 VARIOUS READINGS. PAGE 296.
Page 296.15. ssemninga. slepe 7 butan. gefelnesse.
JS. 16. (5one. forcSgewat. Ipa gearwedon hi.
17. licliaman to bebyrgenne on stsenenre prjh. hicSa. fame.
18. lichaman. onsettan. lichama spanne. J?onne
seo ]> ryh (sic).
19. fa heowon hie Jxme stan. swife. hi mihton. tosetycton.
20. lengo. twegera gemet. Ac fa gyt. •£.
21. hi. lichaman niman mihton. micel uny (Snes gewurden be.
22. byrgenne (5a Sohton hi. f hi oore (Surh fundon (^. 272).
23. f onne lichaman. cneowum bigdon.
15. onslepe butan.
16. sares (7l)) <5one. orisende 7 forcSferde. gearewedon hie.
17. lichoman. bebyrgenne stsenene Sruh. hie (5a origunnon.
18. Ssere fruh.
19. hiowon hie. stan. hie. tosetecton.
20. lengio ftsere. fa gyt (y dubious). fset.
21. hie (Sone. meahton (5a. unsefelicnes.
22. be. byrgnesse (5a. hie o(5(5e.
23. of re fruh. cneoum gebigde.
15. onslsep,e butan. gefelness sares.
16. forSferde. gearwedon hie.
be
17. lichaman to , byrigenne. furh. hi Sa ongunnan.
18. lichaman. onsettan. lichama. spanne (a out ofo).
fryh.
19. fa. hi. stan. hi mihton 7 tosetycton.
20. fa. f hi.
21. lichaman nyman mihton (y on eras.). unafylicnes.
22. be. byrignesse. (Sohton hi. f hi.
23. o(5(Se of re fruh (ru <m eras.). lichaman. cneowum bigde
i out of e).
Ca. 15. onslaepte butan. yfelnesse sares.
16. forSferde. gearwodan hi.
17. lichoman to bebyrigeanne on stsenenre. fa hi Sa.
18. (5aer onsettan. t5sere fryh.
19. fa. hi. swytSe. hi mihton. tosetycton.
20. (5sere. gemet ac no fa gyt. f hi.
2 1 . lichoman f ser on don mihton t5a wses mycel unSyldlicnes.
22. be. byrignesse. Sohton hi. f hi o(5"5e.
23. fryh. cneowum begde.
VARIOUS READINGS. PAGE 296. 341
Page 296. 24. j)am f hi. inngse don mill ton.
B. 25- gewurden f. f nafer.
26. (5yssa. stod. bisceop. cinges.
27. fan lice. swsefred. aefter. rice.
28. micele niaenigeo. seo furh.
29. gerisenlicre lengo fundon to gemete. lichaman. fani
fte fram.
30. heafedes. swilce mihte wangere. geset.
h
31. fram. J>gera fota. gemet fsette seo J>ur,. J>am.
32. lichaman lengere. godes wer. on.
O.
Ca.
24. f hie. Sa wundurlicwise.
25. heofonlic. j> te nohwsefer.
26. stod. bisceop.
27. swefrsed. sefter. rice. eac.
28. mengio monna. sio Jn'uh.
29. lengeo.
30. edc swilce. wangere betwih. Ond.
31. fota. fingre (sic). sio tSruli.
32. legre (5a. mon.
24.
f hie. on.
mihton.
wundurlicwise
25-
fset (bis).
nohwsejjer jryssa.
26.
stod se bysceop.
27.
jmm lice sigehea :
; d (1 eras.). swaefred.
sefter.
28.
micel menigo.
J>ruh.
29.
gerisenlicre lengc
>. lichaman.
Son
f set fr
30-
mihte. betwih.
31-
fram dsele (92a).
fota.
f»am lichaman.
32.
man bebyriged.
»n gedon mihton.
Sa.
24.
Son j> hi. c
25. f. f.
26. fyssa beon ne sceolde. t>.
27. J?a. swsefred (5a. hi. rice.
28. mycel menigeo. wses seo J>ryh semninga gemeted gerisenlicre
lengo.
29. $ fra.
30. Sees. mihte wongere betwih.
31. fra. fota. geinett. fa
32. Sa. man bebyriged on.
342 VARIOUS READINGS. PAGES 296-298.
Page 296. 33. apostoles manegum. geleornode.
B^ 34. ^. heofonlican eadignesse gestah 7 gehylitae 7 inn code.
C. 33. ciricean. apostoles Zees.
34. heo pa, heofonlican.
O' 33- cyricean. gelsered (very rouyh 1 on eras, ofv or h).
34. f . J>a heofonlican. eadinesse.
^a* 33* cyricean. monungu. gersered. geleornode f.
34. heofonlican eadignysse gehyhte .;. (stojw as at end of chapter
XV is in margin).
Page 298. 1. S$ (ornate S). feorf>a bisceop wses westseaxena heleutherius
B. waes.
2. was haten wees haten (p. 273) segelbriht se fridda waes
haten wine.
3. cenwalh cyning forjrferde. rice. ylca heleutherius.
4. bisceop. ealdormenn. J:am.
5. betwyh. 7 tyn winter. on. heleutherius.
C. 1. bisceop. eleutherius.
2. sefterra. tSridda. wine.
3. t5a cenwealh. for<5 (8a) ferde. rice. eleutherius.
4. bisceop. t5a. ealdormen. Seem.
5. Ond betwih. gedseldon. Ond tyn winter heoldon. hiora
rice eleutherius.
1. bysceop.
r
2. seftra. a3gelby,ht Sridda. wine.
1
3. collenweah. on J>ses rice. ylca.
4. bysceop. ealdormen. J?am.
5. betwih. gedaaldon (das on eras). tyn winter heoldon. on.
rice.
Ca. 1. Se feorcSa westseaxna t> leoutherius. see.
2. seftra. aegelbyrht. wine.
3. (5a collenwealh. on. rice se ylca leutheriu'.
4. b. ealdormenn (p. 122). ]mm rice.
5. betwih hi gedeeldon. tyn wint heoldon. on. rice
leutheri'.
VARIOUS READINGS. PAGE 298.
343
Page 298. 6. se bissceop.
B. 7- bissceope on.
de
7. bisceop for.
bissceopes tide.
8. oferswicSe {small, corrector s style) 7 feng to westseaxena (rest
wanting).
9. rice cadwalla cining 7 J?a ealdormenn wseron geflyrnde 7 mid
J>i pe. winter rice heold. cining. (Sa.
10. innbryrded. (Sees upplican rices. f eorj^lice rice.
11. ylcan bisceopes tide, rome. lif geendode.
12. heraefter sweotolicor is to secganne.
13. Da (ornate D). hund 7 syx 7 hund seofontig wintra aefter '
14. f te aepelred myrcna cining.
C. 6. bisceop. Oiid feodor bisceop for.
7. bisceope. Saes bisceopes.
8. ealdormen. ceadwealla.
9. Sy. tu winter rice. "5a.
10. uplican rices . Ond.
11.
12.
13-
14.
bisceopes tide . Ond. life.
heraefter. sweotollicor to secgennc (eras. 1).
f> ymb (defect, in MS.). 7 s . x (def.). seo .
menniscnesse (defect.).
aepelred.
6. bysceop. 7 beodor (sic) bysceop for. gehalgad haefde.
7. bysceope on. 7 f?ges bysceopes tide.
8. oferswicSde. ealdormen 7 ceadwalo. to.
9. twa winter rice.
10. onbryrd. upplican rices 7 -J eorSlice rice. on.
11. ylcan bysceopes tid. rome. lif.
1 2. heraefter. sweotollicor to secgeanne.
13. Da. aefter.
14. f aej>el . red (d eras.) myrcna (y on eras.).
Ca. 6. bisceop. 7 theoder t> for. gehalgod haefde.
7. % on. 7 on. b.
8. ealdormenn 7 ceadwalo.
9. t5y he twa wint rice.
10. onbryrd. <5aes upplican rices
11. ylcan. rome. Saer.
12. swutollicor. secganne.
13. Da.
14. f. myrcna. gelaedde mycel weorod.
•p eorSlice rice forlet on,
lif.
344 VARIOUS READINGS. PAGE 298.
Page 298. 15. werge werod. (p. 274) forheregode. mynstra butan.
B, 1 6. o(5(5e godes egesan bsernde 7 fornam 7 hrofeceastre.
17.7 eac svvylce putta in p>8ere bisceop wses <5eah. on (Sa tid.
18. andweard ne wsere pa he £>a f anfunde f.
19. eallu sehtum.
20. forheregod. cyrde. seaxulfe myrcna bisceope.
21. sealde. sehte. land.
22.7. cirican j?eowude. hwyder swa J>onne |>earf wees
ferde [cross on d in hwyder erased).
23. ciricsang. on sibbe lifde his lif eac geendode.
C. 1 5. wser g (sic). Ond cent forhergade. ciricean bu . . .
stnesse (def.).
16. ot5(5e. egesan. hwyrf ceastre (def.).
1 7. swilce. bisceop J>eah "Se. tid.
18. fornam.
i
19. f onf . nd . (not legible). here.
20. forheregod (2w<i e wo£ certain) (5a. seaxulfe. bisceope
(final e ?).
21. him. ciricean sehta ond. land 7.
22. ciricean. J^eowde. hwider.
23. ciricsang. Ond J>3er in (8b) sibbe. lif geendode.
15-
werge. cyricean (92^).
butan gesyhcSe.
16.
17.
oScSe. egesan hwy,fde.
swylce on. bysceop.
fornam 7.
<5e ((S out of t). on J>a tid.
18.
19.
20.
21.
7 wea,d. fornam pa.
J?a f onfunde f . cyrice. hyre.
forhergod. cyrde. seaxulfe. bysceope.
him (ion eras, of 2). cyricean sehta. land 7 he on j^sere
22.
cyricean.
hwider.
23-
cyricsang. on. lif.
Ca. 15. cyricean. butan gesyhfte.
1 6. o(5(5e. egsan 7 hwyrfde he eac swylce to hrofeceastre on psdre.
17. bisceop (5eah. on pa. <5ser 7 weard.
18. fornam.
19. pa f onfunde •£ his cyrice eallu hire sehtu.
20. bereafod. forhergod. cyrde. seaxulfe myrcna b.
2i. hi. cyricean sehta. medmycel land 7.
22, on (Ssere cyricean. f>eowde.
23. cyricsang. tfoer on. lif geendode.
VARIOUS READINGS. PAGES 298-3OO. 345
Page 298. 24. f>am. bissceop inn hrofeceastre cwichhelm. bissceope.
B# 25. aefter. for gifernesse woruldgoda.
26. fram )?am bisceope selde. 7 he fa gyfmund. bisceope
gehalgode.
28. ymbe. gear (5aes. aefered myrcna cining centland.
29. forheregode f is f. gear ecgferSes. (Sees.
30. aetywde. monfe niwe. is haten.
C. 24. tSaem. bisceop. hrofeceastre. bisceope.
25. sefter. fore weofelnesse.
26. from Saem bisceopsetle gewat. bisceope.
28. twa. (Se se'Selheard.
29. f is. gear. (Sees.
30. aeteowde. niowe. Ond.
24. J»am. bysceop on. bysceope gehalgade.
25. aefter. fore wefelnesse woruldgoda.
26. fram fam bysceopsetle gewat. fa. bysceope.
28. gear. aefelheard. centland.
29. f nygotSe gear. fa setywde on agust'.
30. niwe. cometa.
Ca. 24. Sam. B on. B.
25. medmycelre. weftelnysse woruldgoda fra, fa, bisceopsetle.
26. B.
28. Da (D coloured). tu gear. tSe aefelheard myrcna.
centland.
29. f is J. gear. Sees, fa aetywde on.
30. niwe. commeta.
Page 300. 1. fry mono]? awunigende W33S 7 onuhttid(^. 275) waesyrnende.
B. 2. micelre sciman. berende fy ylcan.
C. 1. fri monaSe. awuniende. Ond in. upyrnende swa swa
scinendes daeges.
2. ilcan.
O. 1. fry. awuniende. on uhtide. uppyrnende.
2. mycelne sciman. berende. scinendes daeges fy.
Ca. 1. "Sry. on uhtantide. uppyrnende.
2. mycelne sciman. berende. scinendes daeges Sa ylcan geare.
346 VARIOUS READINGS. PAGE 3OO.
Page 300. 3- gcare wses unsibb gewurden betwyh etferSe cininge.
■gm 4. fam arweorjmn bissceope wyllfer]?e. ylca bisceop.
ascofen (junctim).
5. adrifen (junctim). bissceop selde 7. bisceopas. stowe
sette wseron.
6. norShymbra Seode rseddan 7 lserdon f wees bosa.
7. dera msegpe. beornica maegcSe. se bosa. eoforwicceastre.
8. bisceopseld 7. inn hsegestealdes ea. innlindesfaronaea.
9. hi. munuchade on bissceophad. J?am.
10. eadhseS eac inn lindes ege landes to bisceope gehalgode.
niwan.
3. geare. towesnes. ecgfriSe cyninge . On Sone arwyrSan.
4. bisceop.
5. bisceopsetle. bisceopas. stowe.
6. J?a pe norjmnhynibra "Seode. woeron Saet (perha])8 f>e
pa in vacancy). boosa se steorde.
7. j^sere maegSe (deira above modern), eata (ta?). beorneca.
eo setl (defect.).
8. ea . ta (erasure after ea). heagos ss . farona (defect.).
ea.
9. hie. bisc, had (sic).
10. eac aedhleS. lindesse msegj^e. bisceope. tSa.
3. geare. towesnes 7 unsibb. betwih ecgfritS, cyninge.
4. arwyrSan bysceop willferS. ylca bysceop.
5. bysceop(93a)setle 7. bysceopas. stowe.
6. f. bosa.
Deere
7. pddre (modern correction). nieegfje 7 ea . ta (h eras.). haefde.
(cross erased). on eoforwicceastre.
8. bisceopsetl 7. ea . ta (h eras.) on heagostealdes. on
lindesfarono. ,
9. hi. mununchade on bysceophade. Sam.
10. eadhsec5 (has on eras.) on lindesse. bysceope gehalgade J>a
niwan ecfriS.
Ca. 3. towesnis 7 unsibbe. betwih ecgfnSe cyninge 7 (San arwurSan
bisceope wilferSe.
4. ylca B. asceofen.
5. bisceopsetle 7. stowe.
f>eode
6. (Sa J>e. ,fore. f . bosa.
7. tfeere. on eoforwicceastre b setl 7.
8. on heagostealdes ea. on lindesfarena ea.
9. hi. on bisceophade. £>a.
10. eadha3(5 on lindesse. niwan ecfricS.
VARIOUS READINGS. PAGE 3OO. 347
Page 300.ii. ecgfert). cining. on.
B. 12. 7. ylce mseg'5 fysne bissceop to agerfum onfcngon.
13. a?)?elwine haten. geaclgar (sic). feorj^a cynebriht.
14. mseg]} eaclethe . (sic) saxulf bissceop. swylce.
15. myrcna bisceop 7 mid (p. 276) delengla. was. lindescgc
adrifen (junctim).
16. hi. o(5era mseg(5a. gewunode.
17. on eoforwic eadheft 7 bosa 7 eahta fram.
18. bisceope 7. J)a. gefter J?rym. willferSes.
19. fissu. gerime. bisceopas toaetycte trumbryht. Hwearf to
j?sere.
C. 11. ecg[fri(5] (fricS uncertain). geflemde.
12. sio. ]). s ne (defect.). bisceop.
13. sefterra. aepelwine.
14. sio. eadhaepe seaxulf bisceop se eac (8b ends).
(ga) ... Ice (3 gone).
15. bisceop . Ond. "5a.
16. ecgfriS hie. in ... . oferra msegfa (defect.). awunode.
17. gehalg ... in eoforwicceastre (3 gone). 7 bosa. fro
ore bisceope (rest gone).
18. eac swilce sefter J>ri wilferf>es (word gone).
19. rime .... bisceopas (word gone). trumberht.
O. 11. cyninc. on.
12. 7. ylce. f>ysne bysceop.
13. se aeresta waes sej>elwine. eadgar (d on eras.). cynebyrht.
14. seaxulf bysceop (s out off, ceo on eras.). swylce.
15. bysceop.
16. ecfrio\ on. oferra maegcSa.
17. gehalgade on eoforwicceastre. eadha3(5 7 bosa (hae on eras.).
fram feodore bysceope 7 he fa.
18. sefter. willferSes.
19. J>yssa. bysceopas tosetycte trumbryht.
Ca. 11. hi geeode. on.
12. 7. ylce. f>ysne b.
13. se aeresta wees aej>el wine, se ftridda. cynebyrht (p. 123).
14. seaxulf bisceop. swylce.
15. myrcna t>. <Sa ecfriS.
16. on. otSra. awunode.
17. on eoforwicceastre. 7 bosa. fra theodere bisceope 7.
18. f>rl gearu willfreSes aweggewitenesse fyssa rime.
19. bisceopas tosetycte trumbryht to cyricean.
348 VARIOUS READINGS. PAGE 3OO.
Page 300.20. to heegestealdes. to. ea.
B< 21. J?as tM. angelcynne undercSeoded ealdhsecS.
22. to bisceope hreopseetna cyrican.
23. of lindes ege fdr for]?on. se]?elrecl myrcna.
24. begeat.
25. pA (ornate p). willfercS bissceop. bisceopscire. 7 he lange.
26. manige stowe. to.
27. brytene 7. f . eondscype (r erased partly) 'Sees gemyngodan.
28. on his e'Sel (p. 277) 7 on. bisceopscire onfangen.
29. mihte he ]m hwsecSere fram J^sere J?enunge . bewered beon mihte
( = whole line 29).
20. ciric . . . heagostealdes ea Ond. lindesfearona ea.
2 1 . pehta. sio in (5a. ongelcynnes rice.
22. bisceope hrypssetna ciricean.
23. <5a sef>elred.
24. begeat.
25. pa. bisceop. bisceopscire. 7 he.
26. stow . (last uncertain). Ond he.
27. Se. gemyndgdan.
28. etSle. bisceopscire.
29. meahte . . meahte (letters gone) hwsej^ere tSenunge bewered
beon (letters gone).
O. 20. cyricean heagostea,des. aeata (a o/se eras.f sea on eras.).
lindesfarena.
2 1 . pehta mseg^e seo on f>a tid wses ongelcynnes rices.
22. eadhsecS (hae on eras.). bysceope hryp(93b)s9ettna cyricean.
23. sej^elred. mseg^e.
25. willfercS bysceop. of. bysceopscire 7 he.
26. stowe.
27. brytone 7 feah . . . (eras, of repeated peah). fore feondscype.
gemyngedan.
28. on. ej>el. on. bysceopscyre onfangen.
29. mihte ne mihte. hw8ej>ere fram. fenungge bewered beon.
Ca. 20. lindesfarena ea.
21. pehta. on $a tid. angelcynnes rice underSeoded.
22. B hrypssettna cyricean.
23. forSon J>e. myrcna.
24. begset.
25. Da willfertS B. bisceopscire 7 he.
26. stowa. rome.
27. brytone 7. tSe. feondscipe. gemynegodan.
28. on. on. bisceopscire onfangen.
29. mihte ne mihte. hwseSere fra. ftenunge bewered beon
godspell.
VARIOUS READINGS. PAGES 3OO-302. 349
Page 300. 30. laeranne. cyrde on snSseaxena msegtSe gemsere (words
B. omitted supplied in margin by mod. hand).
32. landes. (Susendo hyda 7 hi. gyta haecSenum begange.
C. 30. godspelles to laerenne .... cirde (letters gone). s . (Sseaxna
{letter gone). sio sefter contwarum.
31. west[se]a[x]na {part gone).
32. "Susendo . . . (blank =3 letters). h . . J^aere. $a gita
(i dubious) haetmum bigongum).
30. godspel . . . (les eras.). laeranne. cyrde. msegfe.
aefter cantwarum.
32. landes. 7 hi. hsefenum bigangum.
Ca. 30. lseranne. cyrde.
3 1 . cantwaru. Sees landes seofen. 7 hi Saere. Sa
gyt hseftenu bigangu.
Page 302. 1. J>eowedon J?ysse. bissceop. mid wordum 7 fullwihtes
B. ba(5e f>enode.
2. waes aej^elwalh (before waes w washed out). nah.t
3. on myrcum gefullad wass. geornfullnesse.
4. myrcna cyninges 7 se cinig eac J>a he. fulwihtes bafte aSwegen.
5. to. 7 to.
1. Seowdon Sisse Seode se bisceop. g leafan.
2. baej> j?enade. aef>elwalh (9b) faere (Seode cyninge naht. tide.
3. geornfulnesse mercna (re faint).
4. Ond se cyning eac swilce. fulwiht afwegen (letters gone).
5. him. orifeng ond.
O. 1. J>eo,don fysse (ysse on eras.). ,bysceop. fullwihte bae(S
fenade.
1 1
2. ae}?e,wa,h.
3. tide. on mercu gefullad. geornfullnesse.
4. cyninges 7 se cyning eac swylce. fullwihte. aj>wegen.
5. 7-
Ca. 1. J>ysse Seode. b. fulluht baecS ftenade.
2. aetSelwalh. tSeode. mycelre tide.
3. ser on myrcu gefullod. lare. geornfulnysse myrcna.
4. cyninges 7 se cyning eac swylce cSa. fulluhte. apwegen.
5- hi. 7. hi.
350 VARIOUS READINGS. PAGE 302.
Page 302. 6. maegSa. f . wiht land. meonware maeg(5e J is
Bs on westseaxena msegtSe 7 J>eode.
8. cining swij?e bli(5e on. bisceopes. 7.
9. ealdorinenn on tfoere. ))am halegan.
10. wellan . a(5woh fullwihtes baftes 7. eoppa . 7 padda.
11. idde (p. 278) J>a f. folc aefterfylgendre tide.
12. fullodon. cwen. nama. hyre msegpe.
13. f is on hwylcum f heo gefullwad waas . wees.
14. waeron cristene. folcum eac eall.
C. 6. f is wihte (sic). on . meanware (d gone).
7. fteode.
8. c swifte {letters gone), bisceopes. Ond he[ae]r[est] (def).
9. ftegnas. 6a . . . gan (def.).
10. ajwoh fulwihte beeves ond. padda.
11. burhelm. of>er. g f>a ge aefterfylgendre.
12. sio cwen.
13. hwicceum. hio.
14. bro)?or 6a. hiora folce (then space of 7 letters vacant). Ond
eal sio. sutSseaxna.
6. ma3gj>e. f . wiht ealand. meanwara msegfe on.
8. on (94a) f>83S bysceopes. 7.
9. tSa.
1
10. wy,lan a}?woh . (y on eras. ; h o/oh on eras. ; u eras.). full-
wihte beeves 7. padda.
1 1 . eoddi f olper. aefterfyligendre tyde.
12. fulwadan. cwen. nama waes aebbe (a in e late addition).
on hyre.
13. "f is on hwyccum. gefullad.
14. enheres brof>or. cristenne. 7 eall.
Ca. 6. f is wiht. meanwara. on.
7. tSeode.
8. on 7.
9. <5aere.
1 o. acSwoh fulluht baecSes 7. padda.
g
11. bur,helm (g not usual form, ink same colour) 7 eode f. 8a
ge seftfyligendre.
7
12. ,hi gefullodan. cwen Iponh tfoere nama. on.
13. f is on hwyccu. gefullad.
14. enheres broker. cristene. 7 eall.
VARIOUS READINGS. PAGE 302. 351
Page 302.15. suSseaxena. unwis. naman.
B. 17. munuc. haten.
18.. mynster . on. stowe.
19. bosanhamm 7 wees myd. myd see ymbseald. on (5am.
20. on. life 7 on earmlicum dryhtne.
21. (Seowigende. nseni mann on. msegj^e heora. onhyrigan.
22. lare.
23. 7. willfer(5. bisccop on. lare.
24. f an $ lie frara. ny})erunge. fram Sam. wale
hwilwendlican forw . yrde (eras.). }?rim gearum.
C. 17. munuc.
18. sum. Ssere stowe.
19. ymbseald. Seem.
20. brofor. sexe. "Searfendum life 7 in earmlicum.
2 1 . J>eowigendo. (Ssere moeg)?e ne hiora lif onhyrgean. hiora.
23. wilfre]? bisceop. Saere. nges fset an J>aette hie from
ermcSum ecre ni(5erung.
24. swilce eac fram (5a3m manfullan.
25. forwyrfte. For(5on J>rim.
15. suSseaxna. unwis. naman.
17. munuc. dicol (0 roughly out ofu).
18. on. stowe pe is nemned f>e is ncmned (2nd struck through).
b
19. ym,seald 7 on J)am.
20. broJ>or. on. life 7 on earmlicum.
21. on. msegf>e. lif onhyrigean.
23. Ono jm. willferS bysceop on. nalses f an J?get hi
fram yrmfum ecre nyf>erunge (stroke of division before ny).
24. fram }?am manfullan.
w de
25. hwil,endlicre forvvyrSe (cross eras.) genere, forfton J?rim (ri on
eras.) gearu.
Ca. 15. suSseaxna. Sees. naman.
17. munuc. dicol.
18. medmycel mynster. on tSsere stowe t5e.
19. bosanham. ymbseald on f»am.
20. brocSra. on. life 7 on earmlicu.
21. on (Ssere mseg(5e heora ( p. 124) lif. onhyrian.
22. begins (5a (5a willferS B on. (5eode godcundre. naloes
f an f he hi fra, yrm(5u ecre niSerunge.
24. fra ]?a mannfullan wsele.
25. Sri.
352 VARIOUS READINGS. PAGE 302.
Page 302. 26. hys. f. ren. fam stowum ne com.
B. 27. fanon. grimma. f. wsecende.
28. hi (p. 279) mid arleasre (accent not quite certain). fylde 7
cwylmde f.
29. menn f. «xh manna o<5t5e. somod fa fe myd.
30. gewsecte. f is earmlice be handum namon.
31. setgsedere. sses ofre. feollon. hi sylfe o(5(Se
ofFeallan.
32. o(5(Se adrencan 7. Sy. tSeod.
33. onfengon. fullwihte. astah. com smylte ren.
micel gemihtsumnes.
26. his cfme In. jj. ren. See stowu (ioa) com. Ond
<5onon.
28. hie. felde fees is to tacne secgeaS.
29. fast oft. manna oc5(5e. somed fa fe.
30. hie. he hondum naman. Ond.
31. ssees.fore (def.). feollon 0(5<5e adruncon oSSe fy seolfan
(res£ wanting).
32. <5eod.
33. 7 fulwihte onfeng fa. com. ren.
O. 26. cyme on fan frim gearum ser his cyme (repetition struck
through). on fa msegf e f . reng on f am stowu (94b) com.
27. fanon. hungur.
28. hi. fylde fses is. secgeaft.
29. fset. manna 0(5(5e. somod.
30. £ hi earmlice (final e <m eras.) be handum naman.
31. setgsedere of saees ofre. feollan ot5(Se adruncon 7 fa (5y
seofofan dsege.
32. fe. geleafan 7 fullwihte onfeng.
33. fa astagh 7 com smylte reng.
Ca. 26. on. f (5ser. reng on fam.
27. necom. fanon. f fole wses wsecende.
28. hi. arlease. fylde (Sees is to tacne. ssec£
29. f. XL manna ocScSe fiftig somod.
30. f hi hi. be handu noman.
31. setgsedere. sses ofre ut feollan 7 adruncon 7 <5a fy seofotSan
32. fe. feod. geleafan 7 full uht onfeng fa stall 7 com
smylte reng 7 mycel genihtsu.
VARIOUS READINGS. PAGE 304. 353
Page 304. 1. 7 Sa land greowan 7 sefter f>am com.
B. 2. gear. westmberende. 7 hi (Sa swa awurpon. ealdan.
3. deofolgyld. 7 eallra.
4. lichaman wynnsumedon inn. lifigendan. ongeaton. pe.
5. is 7 f hi sylfe. J>am inneran goduni.
6. f>am uttran. heofonlicre. gewelegode forJ>on. bisceop.
7. com. Text from micel follows C £0 306, 7 meegj^e. mi-
cel wite.
8. pa lserde he f . fisceotfe him andlyfne.
9. Oe. seo see ge seo ea. genihtsnmode to selcum anum
[rest wanting).
11. gesamnodon. bisceopes menn (5a eelnet seghwanone (jh 280).
1. genyhtsu. Ond. Ond sefter com.
2. wsestmbaerende 7. oa ealdan.
3. deofolgeld. hiora heorton.
4. ongeaton se pe.
5. hie selfe. (Ssem innerran godum.
6. Seem, geweologode. bisceop mid Sy he.
7. <5a. com.
1. land greowan. 7 eefter com.
2. god ger 7 weestmberende 7 (stroke of separation after god).
awurpan. ealdan dysinesse.
3. deofolgyld. and eallra.
4. lichaman. on. lifigendan. ongetan.
5. is 7 J hi sylfe. on }?am inneran godu.
6. J>am uttran. gyfe gewelegade. bysceop.
7. }?y }>e he on. co.
8. f>a f hi. him 7 lyfene.
9. £>e seghw8ef>er. seo. heora ea. genihtsumade.
10. ac seo ]?eod. fyscaftes. culpe.
11. pa gesomnedon pa bysceopes men. a?ghwonon pe (out of
J>aet by eras.).
Ca. 1. 7 oa land greowan 7 blostmodan 7. com god gear.
2. wsestmberende and. oa ealdan.
3. deofolgild. 7 eallra.
4. on. lifigendan. ongeaton.
5. is 7 f hi sylfe. on J>a inneran godu.
6. pa, uttran. gewelgode. 15.
7. $ y Se he on. com. wite.
8. tSser. •}> hi on fiscnacSe hi 7 lyfne.
9. foroon pe. seo see ge heora ea fiscu genihtsumede ac seo.
10. ne cuSe tSses fiscnotSes nymtSe. to aelcii eanu pa gesomnedon
"foes b menn oa selnet aeghwonon Se hi mihton.
A a
354 VARIOUS READINGS. PAGE 304.
Page 304.12. hi mihton. Jxme sse. gyfo. him gefultmode f hi. 7.
B. 13- p& on. hi.
15. ]mm pe. nett ahton 7. hi him sylfum.
16. ealra. heora. hys.
17. gecyrde. 7 J>y. lare. god.
18. gehyhton. £>enunge hi pa. god naman. onfengon eac
padre tide pe (stfop <m/?/ at naman). cining hym. Jrnm
weor]?an bisceope.
21. willfertSe. hundeahtatig. landes J>ses nama.
22. seoles ig f he mihte hys menn. gehabban pe pe mid him
wracenodon.
23. seo. seghwanon. sse ymseald.
24. J^anon mann hsefS inngang. micelre. man. ma?g.
16. (iob) in his.
21. nama.
O. 12. hi mihton. on J?one. gyfu him.
13. "p. gefengon (ge on eras. (95a)). fixa. 7 ]?a.
d
14. todael,an. hi.
15. fam pea (a o/ae eras.). hi him sylfum.
16. bysceop eallra heora. on.
17. gecyrde 7 pj.
18. gehyhton. j?enuncge hi J>a hwilendlican. naman.
20. j?sere. se]?elwa,h. fam arwyrf>an bysceope willfertSe.
2 1 . hundeahtatig. landes fses nama.
22. sylesea f hi mihton (ea partly eras.). t5e. him wunedon (u
out of a, stroke below it ; n over eras, of c, aZZ roughly done).
23. seo. seghwanon.
on
24. Jjon, hi habbaft.
Ca. 12. sa3. gyfu hi.
13. J hi. t5reo. fixa. 7.
14. pa, on "Sreo todseldon. hi. Searfu.
15. J?am tSe Sa. eahton. hi hi sylfu.
1 6. tSaere. B eallra heora. on.
17. gecyrde 7 £>y nydlicor (5urh. god gehyhten (^ere ?"s a clot
inside n = the original stop).
18. hi pa hwilewendlican god namon.
20. secSelwalh. p& arwurSan B willferSe.
21. hundeahtig hida landes. nama.
22. sylesea -J hi mihton. menn on habban (Sa "Se. hi wunedon.
23. seo. seghwanon. see.
24. f>anon hi habba(5. mycelre. mseg.
VARIOUS READINGS. PAGES 304-306.
355
Page 304.25. J>y. underfeng.
B. 26. 7 f regollice gesette swycScSust.
27. gebroftruin. )?y(5er (cross stroke half eras.) brohtc f myn-
ster otS gyt to dsege (p. 281) hys sefterfylgend.
28. habbatS j)a j)enode se arweorSa. willferS. }?am.
C.
29. jm bisceop]?enuge arweor (Slice.
30. deacS cininges 7 forf>on.
31. pa speda. J>ar innc.
32. 7 mid maimum forgeaf 7 he.
£>ods is.
ecgferSes.
on.
29. fff.
25.
26.
27.
28.
geworpan.
gestaJ>olade.
broJ)ru.
bysceopas.
j? gen to daege.
fegnode.
fsceop. onfeng.
swicSust.
sefterfylgend.
arwyrSa bysceop
wi lifer
on J>am.
29.
]}a bysceop J^enunge. ■£.
ecfercSes.
30. 7 forj?on. 8ej?elwa,h.
31. j>a. londe.
32. 7. 7 he. on.
Ca. 25. geworpan.
26. gestatSelode.
27. Sam brodru.
28. habbacS J?egnode.
daelu }?a.
29. arwurSlice.
30. 7. hi.
31. ^aere. tSe.
32. 7. monnu.
B t5a. onfeng.
7 f to reogollife. swytSost.
hi. f gyt to dseg. seftfyligend.
arwurSa. (p. 125) willferS on J?a
g6ar f .
ecfertSes de,S.
londe.
7-
306. 1 . fullwihtes baSe a<5woh hundteontig 7 fiftig tSara manna esna 7
B. mennena wseron gefullode.
2. pa.
O. 1. full(95b)wihte. f>a tu hundteontig.
2. monna gefullade (no more). pa.
Ca. 1 • fulluht bsetSe.
2. fiftig Saere monna gefullode.
j».
a a 2
356 VARIOUS READINGS. PAGE 306.
Page 306. 3. fullwihte fram deofles feowdome onlysde 7 hi gefreode (rest
g_ wanting).
5. No break : betwyh small letters. Hng' cadwalla.
werede wesseaxena.
6. fromsum. wrecca. 7 ofsloh secSelwalh.
7. J>one cing. ni83g(Se. Text follows O from mid to
I. 19 feng. grimmum wale 7 heregange abrsec 7.
8. f>anon. fram J^ses cininges ealdormannum.
9. bryhthune 7 hune. msegcSe rice haefdon.
10. waes sefter }?am fram. cadwallan. westseaxena.
11. maegtSe mid (j). 282). hefegeran J?eowdome genaette.
12. J>e aefter cadwallan to rice, geswencnesse.
13. manigra. tide yflade.
14. ^te. tide hi. bisceop.
7. iob ends maegj^e; nb begins mid grimme, and is fragmentary
and defaced. 7 herige gebraec.
8. J>anan. fram (probably). ealdormormum.
9. Ond andhune (a fairly certain). siSSan. maegtSe.
1 o. fram (a ?) ftaein ilcan ceadwealla.
11. Ond. Seowdome gehende.
12. swilce. se J>e tSa aefter c . . . d weallan. geswencnesse.
14. fte ealre tSsere. hie. bisceop.
3. fullwihte fram. feowdome gehsel . de (e eras.). eacswylce.
4. feowdome onlysde. gefri-ode; (rough il out of el then
erasure crossed by stroke, after de rough semicolon, later).
5. betwyh (no break). j>ing. cumen. cead walla
(11a on eras.).
6. wrecca. 7 ofslog ae]3elwa,h )?one.
Ca. 3. <5urh fulluhte fra. f>eowdome. eac swylce.
4. J>eowdome alysde 7 hi gefreode (no break).
5. cumen. weorede.
6. geong 7 fram. 7 ofsloh sefelwealh fone.
7. $a maeg(5e.
8. tSanon. ealdormannii.
9. 7 hune. maegtSe. haefde.
10. "Sara. fra. ofslsegen fta.
11. maegSe. (Seowdome.
12. ine se J>e. to. geswencednysse moniggra.
13. tide (5a msegSe. Saere wisan.
ne
b. ,mihton.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 306. 357
Page 306. 15. willfer)? bisceop. gelaf>od.
B. 16. syj>]?an hi westseaxena bissceopum underoeod . de {erasure of e).
17. fte waeron on wintceastre.
18. lifter {ornate M). t5a (5a cadwalla. gemaegenod.
gestrangod 7 wesseaxena.
19. rice (5a geeode. 7 eac. T begins again at feng. wihtland
f eall.
20. t5a tid deofolgyldum. 7. gelice tSy treiscan.
21. wale. landbigengan. ut amerian. mid hys.
22. mannum. menn f. gehate hyne.
23. sylfne biddende. Se. f>a gyta.
C. 15. rneahton. wilfer5 bisceop. . . ora }>aem
bisceope (e final ?).
16. bisceopum.
17. "5a pe. wintanceastre.
18. Son (5a J>e ceadwa . . . gestrongod In.
19. wyht.
20. tr . . . escan (missing letters look like eoa ; opposite in margin,
modern, Troica vel tragica).
21. Ond.
22. f.
23. t5e hie oa.
O. 17. wint,ceastre.
19. geeode he (96a). f ealand f eall.
20. o(5 (5a tid. deofollgyldum. 7 he. treoiescan.
21. londbigengan (i by eras, out of e). amaeran.
22. mannum.
hi waeron
23. sylfne. J^eah tSe hi \>sl. tin cristene waeron . eft (tin
roughly out of in, ends
Ca. 15. b. gelatSod heora J?one aerestan biscop.
16. hi. bisceopu undert5eodde.
17. J>a tSe on wintaceastre waeron.
18. IjCft. t5a "Se. gestrongad.
19. rice. f. $ eall.
20. oa tid deofolgildu seald 7 he gelice. troiescan.
21. landbigengan. amaeran.
22. mannu. menn j>. gehate.
23. sylfne. tSe hi ]?a gyta uncristene waeron hi waeron.
358
VARIOUS READINGS. PAGES 306-308.
Page 306. 24. fullwihtes. Sast gyf. f ealand gegan mihte f.
B. 25- "Sonne J>one feor]?an dsel )?8ere herehySe. for godes lufan.
f swa gelees (p. 283) te f he Jxme dsel willferoe bisceope.
27. J?yder com. 7 wear d. ylcan ealandes gemet. angel-
cynnes sehte.
29. hyda 7 }?8er aehta to 7 (r^ wanting).
30. 7 he j>one. gebead.
C.
Ca.
24. fulwihte. (Sset gif . . f.
25. tSone feortSan dsel 7 J^eere h dael wilfercSe bisceope fore
(rest wanting).
27. oa tid of his. older com.
28. sefter ... el cynnes sehte.
29. Ond. (S.m bisceope ge(nb)sealde. sehte. Ond. "Sone.
24. fullwihtes. f ealand gegan (2nd g out of n) mihte f
(dividing stroke before mihte).
25. fore. f.
e
26. f he J>one dael willfertSe bysceope fore. geseald,.
27. brucanne. on. tid 6f. com. 7 weard,
28. ylcan ealandes. aefter angelcynnes aehte.
29. bysceope. on.
30. yhte to 7.
f-
gegan mihte f his Sone.
24. fulluhtes.
25. f.
26. f he ftone dael willferSe d.
27. brucanne 7 se on (5a. f>yder com. tSser 7 weard.
28. ylcan. gemen. angelcynnes sehte.
29. Sa )?a t). on.
30. 7 <Saer eac ycte to 7. oone.
Page 308. I. nama. byrhtwine. swustur.
Be 2. 7. him 8aer to niaessepreoste. nama.
C.
1. (5aes.
2. Ond.
berhtwine.
O.
1. preoste.
2. nama.
nama.
d
hid,ila.
byrhtwine.
Ca.
1. preoste.
2. 7. hi.
nama. byrhtwine.
"Sees nama.
sweoster
VARIOUS READINGS. PAGE 308. 359
Page 308. 3- fam. gehselede. wurd. fullwihtes.
jja 4. fenode.
5. f fonne. f te. Sa (5e. Sam.
6. ylcan ealande. gehselede.
7. cnihtas Sa myd syndriclicre. gyfe wseron.
8. arwaldes broSra. ealand cininges fa cadwalla.
9. myd J>i here. f igland for Sa. cnihtas.
10. jmm iglande. inn. seo is genemned.
1 1 . ytena land on. se is genemned. hi.
12. wendon f hi. mihto (sic) digle. fram (p. 284) ansyne.
13. unholdan. f>a. hi.
14. hi J>ser ofslean het f f>a. abb.
C. 5. Nis Sonne to. fsette. tSa Se. fsem.
7. cnihtas. (5a. arwaldes (is£ a 1).
8: ceadwalla (11 ?).
9. Sy.
11. eota lond. hie 7.
12. onsyne. beholene. S.
13. cyninges him. S.
14. hie ofslean. Ond.
O. 3. fam fa fe. gehselede. fullwihtes.
4. fenade nis fonne to foreswigianne padt on. Sa tSe.
6. ylcan.
7. cnihtas. syndriglicre. gyfe.
8. arw . aides (e eras.) brofor. ea(96b)landes. pa ceadwala.
9. on f ealand. cnihtas ut.
10. fam ealande. on. nehmsegfe (1st e out ofi).
11. gecyd. land on. hie.
12. hie. mihton digle. fram onsyne.
13. him. pa, (stop at him). hi. gemeldade.
14. hi. J>a $. and.
Ca. 3. eallu Sam pe woldan. gehselede. fulluhtes.
4. fenode.
5. nis f to forswygianne $ on. (p. 126) Sa f>e.
6. ylcan. gehselede.
r
7. cnihtas. syndriglice. gyfe.
8. arwaldes broSra. ceadwala.
9. on f. for. cnihtas ut.
10. Sam. on. gecyd eota land on.
11. stane. hi.
12. f hi. mihton digle 7 geholene. fra 7 syne Sses.
13. cyninges £>a wseron hi. ameldode.
14. hi. het. f Sa.
360 VARIOUS READINGS. PAGE 308.
Page 308. 15. nama. cynebryht. fanan naht feorr mynster sum.
jj 16. stowe. nemned. com.
17. f am. se f e in f am ylcan. digol wees 7 leonod (sic) fram.
18. geddne. flat. wann.
19. wiht land 7. gyf. cnihtas.
20. seoldon (sic) f. alyfde. forgeafe f . hi.
21. geryno. cristenan. forgeaf se cining.
22. f. alyfde 7. fa hi.
23. fullwihtes batSe hi fram.
C. 15. Saes. <5onon.
16. <5aere stowe. hreodfor . (d gone).
17. Saem.
18. fa fe. gedone. won.
19. faet. (5a cnihtas.
20. alyfde. Ond forgeafe.
21. cristenan. fa . . . eaf se.
22. fa hie.
23. 1 ib erafo soSfaestnesse ; 1 2a begins worde ; defective in centre in
parts (i2-i7 = 3o832 suftseaxna to 3102 comon). fulwihte.
hie. af woh. Ond hie.
O. 15- nama. cynebyrht.
ge
16. on faere stowe. geci,d (i on eras, of larger letter, y 1). com.
a
17. bam. fa on fam. digolice 1 . cnad (y ? mis.).
18. fra. gedone. feht 7 won.
19. wiht (i on eras, of y). -p ealand 7. cnihtas aeninga
ofslaegene.
20. f . alyfde. forgeafe f. hi.
21. gelaeran fa geryne. cristenan. forgeaf.
22. •}) 7 lyfde 7. fa hie intimbrade.
23. fullwihte. hi hi . (1 eras.) fram. afwogh.
Ca. 15. nama. eynebyrht. tSanon.
16. on. stowe Se. geciged. com.
1 7. <Ssl. fa on f am ylcan daelu digolice lacnod.
18. fra. wundu. hi gedone. <5a. won.
19. $. 7. Sa cnihtas aeninga ofslagene.
20. sceoldan f . hi alyfde. forgeafe -p. hi gelaeran
Sa geryno. cristenan. forgeaf.
22. hi f 7 lyfde 7. fa hi intimbrade.
23. fulluht. hi fra synnu afwoh.
VARIOUS READINGS. PAGE 308. 361
Page 308. 24. hi. be ingange dses ecan lifes 7 rices 7.
Bp 25. cwellere. hi sona. bliSe under hwilwendlican.
26. J?<5ne hi. tweodan fserende.
27. J>am ecan life. On J^isse endebyrdnesse sefter.
28. brytene cristes geleafan onfengon. 7 fengon eac j?a to gelea
(p. 285) fan wihtssete 7 hwse}?ere on f»am for yrmfmm.
30. utlican. nsenig onfeng.
3 1 . bisceoplicre fenunge. daniel. westseaxena.
32. bisceop 7 on his ealande gesett ongean. suSseaxena.
westseaxena 7.
33. betwunan gesett. mila brad. geciged.
C. 24. ingong. ecean.
25. cwellere. hie.
26. hwilwendlican. <Sone hie.
27. ecean life hiora saula.
28. Ond )?isse. sefter. Se.
29. onfeng. hwsej^ere.
30. Ssem for ermSo. utlican. nsenig onfeng.
31. bisceoplicre Senung (sic) had.
32. bisceop is J>is eal seted ongean.
24. hi. be. ecean. 7.
25. cwellere. hi.
26. hwilendlican. hi.
27. J>am. rice. saula.
28. J?ysse. sefter )xm pe (97a). msegf>e.
29. f ealand hwse)>ere.
30. on J>am for yrmpcSo. uhtlican. nsenig onfeng.
31. bysceoplicre ]?enunghad.
32. bysceop. Sis ealand. ongen.
33. betweoh (separating strokes before and after). gecyd.
Ca. 24. hi. be. 7 se cwellere hi.
25. 7 hi.
26. wilwendlecan. Sone hi/ne (m for in with marks of division).
ferende.
27. Sa ecan life.
28. begins raid J>ysse. Se.
29. •£. hwseSere on jm for yrmSo.
30. uhtlican underfeodnysse nsenig.
31. bisceoplicre Senunge hade. danihele.
32. ft. Sis. ongean midle.
33. 7 is see betwih J^reora. brad seo is gecygd solente on Sa sse.
362 VARIOUS READINGS. PAGES 308-3IO.
Page 308. 34. solvvente on J)«am. sseflodas Sa Se. brytene.
B. 35- Pam ungeendodan nortSgarsecge. astigaf.
C. 34. geciged solente. sseflodas <Sa p e.
35. Ond.
O. 34. so . lente (1 eras., then 1 written on u, of which 2nd curve is erase
on J?am. pe on breotone.
35. pom ungeendodan.
Ca. 34. sseflodas. tSe on breotone.
35. J?a ungeendedan. daeghwalice.
Page 310. 1. betweonan. ongean cumaj). geendode <Sy campe in see.
B. 2. togene. fanan hi. comon.
3. pyssum. bisceop. Ssere cirican on.
4. eutycetis. gedrefede.
5. 7. p& wilnode f he pa angelpeode. J>am pe he tSa.
6. fram (stroke very light) J^ysses. wale. awunode 7 gesam-
nedum.
2. . weorfaS (h def.). comon.
3. p gehirde. bisceop (i ?). Ssere ciricean.
4. tSurh. eutycetis. ge . . efde (2nd e 1).
5. ongelSeode ciric . . n faem Se (5a.
6. fr§, tes wole. gesamnodii.
O. 1. betuh. on.
2. togotone. Jmnon hi. coman.
3. Dyssum. bysceop. cyricean.
4. eutycetis. gedrefede.
5. 7. pa, willnade f . angelf>eode cyricean J>am. f>a.
6. fram J?yses. wole. 7 gesomnadum.
Ca. 1. hi betwuh. ongean. geendode. on Sone see.
2. hi. coman.
3. Dyssum tidu. b. (5sere cyricean.
4. euticetis swySe gedrefede.
5. 7. wilnode j> . angelfeodes cyricean pe he.
6. fra (Sysses. wole. awunode 7 gesomnadu (Sreate
arwurSra bisceopa.
VARIOUS READINGS. PAGE 3 10. 363
se 310. 7. arweorcSra bisceopa. on sindrige.
B< 8. acsode hwilces (p. 286). hi wseron 7.
9. eallra he hi. rihtum. J?ysne. begymde.
10. gefeestnigan. seonocSlicum stafum to inbyrdnesse 7 to.
11. sefterfylgendra stafa 7 gewriten. pees.
13. on. ures.
14. urum.
15. ecgfriS norhymbra. teooan geare his under.
16. }?ani fifteooan. kalendarum. (5y eahtooan.
C. 7. arwyrSra bis . . opa. monegra. 7 syndrige fregn.
8. ahsode hw . Ices. hie wseron. eallra hie.
9. rihtum. gemete. Jrisne. gyde (i2a ends).
10. I2b begins bebeod . . 7 ; lines 8 to 28 fragmentary and illegible
= 3io16 kalendarum to 31025 (5a tSe. sinoolicum (1st il).
stafum. intimbrenesse,
n. sefterfylgendra. gewriten (sic). p . . fruman (sic).
13. usses.
14. ussum ftaem ar
15. ecgfri(5 nor . anhymbra. teojxm geare.
16. rices.
7. arwyrora bysceopa. larf>eowa 7 syndryge frseng 7 acsade.
r
8. hi waeron 7. an — mod,e {after an eras, of 3 : stroke across).
t
9. eallra hi on rihtum (i out of e by eras.). geme,te. f>ysne.
gymde.
10. sinotSlicum stafum. ontimbernesse.
1 1. gewrita (a on eras.). f>es fruma ;
is. 'p is.
13. saluator; on naman ures (97b) dryhtnes.
14. sefestan.
15. ecfrio\ cyning. teojmn geare. rices.
16. f>am fifteogejmn. kalendarum. eahtefan.
Ca. 1-7 syndrigne frsegin.
8. acsode. hi wseron 7.
9. eallra hi (p. 127). rihtu. J?ysne. gymde.
10. sinotSlicu. ontimbernesse.
1 1 , J>3ere asf tfyligendra. gewrit is tSes.
13. on naman ures.
14. ricsiendu u,sum f>a sefestan hlafordu ecfriS.
15. cyning. teogeoan geare.
e
1 6. rices. \>h fifteoan. eahtej?an indict 7 gef>elred, myrcna .
364 VARIOUS READINGS. PAGE 3IO.
Page 310. 17. 7 sefelrede myrcna.
B. 18. rices 7 eadwulfe. seofonteooan.
19. hloc5here cantwara cininge. seofonteoftan.
20. gyfe arcebisceope brytene.
2 1 . ealandes. cantwara burhge ceastre setgsedere mid hine
sittende ooYum bisceopum brytene ealandes 7 cantwara burge
ceastre (p. 286) setgsedere 7 arwurtmm werum 7.
23. fam swy(5e halegum godspellum on.
24. hseSfeld f hi setgsedere wseron. rihtne.
25. rihtwuldrigenne. wea settan (sec). ure.
26. on. lichaman. hys. J>a tSe.
27. andweardlice gesawon. 7 he.
18. ..ces. Ond aldwulfe. seofantigejmn.
19. fcy.
2 1 . Ond can . war . . setgsedere.
22. werum 7.
24. rihtne.
17. indict 7 sefelrede me,cna. gere.
1 8. rices. seo . fe . . . pan (erasures).
e
19. 7. cantwara cyning,. seofoftan geare.
20. foresittendu theodore (t on eras.). gyfe sercebysceope (e of
33 eras.) brytone.
2 1 . ealandes and cantwara burhge ceastre setgsedere. him sittende
o))rura bysceopum.
22. ealandes arwyrj>um. 7 foregesittendum f>am swiSe halgum
godspellum on.
24. setgsedere. rihtne.
25. rihtwuldriende. ure. hselenda.
26. on. lichaman. fa Se.
27. 7 weardlice gesawon. 7.
Ca. 18. rices 7 hloSere cantwara (rest wanting).
19. seofofan.
20. foresittendu. gyfe arcebisceopes.
21. cantwara burhge ceastre setgsedere mid hi sittendu. bisceopu.
22. arwurSu werii 7 foregesettendu fa swycSe halgan. on dsere.
24. setgsedere. rihtne. rihtwuldriende.
25. asettan. ure driht hselenda.
26. on menniscu lichaman. discipulu. pe.
27. 7 weardlice gesawon. 7.
VARIOUS READINGS. PAGES 3IO-312. 365
Page 810. 28. fgedera herebeacen him. 7.
B. 29. J?ret. larowa Ssere.
30. rihtgelyfedan cyrican J>sere we syndon arfsestlice. riht-
wuldrigende.
C 28. f . dera herebeacen. On[d].
29. sionof>as. J^reatas.
30. rihtgelyfedan ciricean (i in ci 1).
O. 28. fsedora herebeacen 7 gemsenelice.
i
29. hal,g. e (eras. ofi).
30. synojms. eall. rihtgelyfedan cyricean f>as (as in margin,
not 1st hand). syndon (y on eras, of eo). fyligende 7
ryhtwuldriende sefter.
Ca. 28. faedera herebeacen 7.
29. sinoftas. eall. tfoere.
30. rihtgelyfedan cyricean. syndon. fyligende.
Page 312. 1. sefter heora tSa tSe.
B. 2. 7 getSwserelice. andettende 7. andettaft.
3. halegum fsederum.
4. Srynesse on annesse. 7.
5. f»rynnesse f. an god in £>rymme astandnessum oSSe
hadum.
C. 1. sefter hiora lare.
2. gelyfa. (i2b ends).
O. 1. lare £>a pe wseron (98a). onbry,de gefwser . lice (1 eras.).
2. gelyfaS her nu ondettende 7. aafter halgum faederum swaes-
lice (ae ow eras.).
oSSe.
Ca. 1. lare. onbryrde.
2. gej>waerlice. her nu ondettende 7 we andetaS.
3. haligu fsederu.
4. J?rynnesse in annesse. efenspediglice 7. on.
5. Srynnesse $ is ana g<5d in tSrym astondnessu otftfe hadu efne-
spedelicum.
4. J»ry,nesse (y on eras.).
annesse.
7-
5. ]?ry,nesse (y on eras.) •}>.
ana.
on J>rim.
366
VARIOUS READINGS. PAGE 3 1 2.
Page 312. 6. efenspedelicum 7. wuldres o&Se are 7 J>ysses ge (p. 288)
B. metes menn.
7. eefter. andetnesse.
8. pa, swylce. toaetycte. haliga.
9. we. halegan fif. rihte gelyfdon.
10. feedera. onfengra. f. gesamnode.
1 r . preo 7 hund teontig biscpa. pa pe wi(5 fam arleasestan
arrum eritice.
12. lare 7. gesamnode.
13. bisceopa. wedend heortnesse. eodoxe.
14. 7. effessum tii 7. biscpa.
15. 7. calcidone.
16. biscpa. <5ritig wi)? eoticem. nestorium eft 7 heora
lare 7 eft on.
17. gesamnod. ristinianes (sic).
6. efnespedelicum. are 7 fyses.
7. eefter. sprecon pa, pe belumpun. 7 detnesse.
8. J>a swylce. toeetycte. synotS.
9. fif seonofas. rihtgelyfedon.
10. god 7 fengra (accent over 7 apparently), fa f>e on.
11 bysceopa (6 mis.). (Sam arleassestan arrium (i out
of e) eretice.
12. lare 7 on.
13. bysceopa. wedenheortnesse. eudoxe (u on eras.).
14. lare 7 on effe . sum (s eras.) tu hund (7 eras.) bysceopa.
Sone.
15. lare 7 on. syx (y on eras.).
wiS
16. bysceopa. ]?ritig ,euticen. nestorium (0 out of a) eft
7 heora lare 7.
71. no. synotS. on iustinianes.
Ca. 6. are 7 J>ysses gemetes.
7. Sa pe. 7 detnesse.
8. 7 Sa swylce. toeetycte. sino$. stafii.
9. fifsyneftos. rihtgelyfedon.
10. faedera. 7 fengra f. (5a pe on nicea gesomnode.
11. hundteontig bisceopa. £>a arleassestan aureu eretice.
12. lare 7 on. gesomnode.
13. bisceopa. wedenheortnesse. eodoxe.
14. lare 7 on. twa 7 hundteontig bisceopa.
15. wyrestan nestoriu. 7 on calcedone six.
16. b 7 tSrittig. eoticem 7 nestoriu eft 7 heora. 7.
17. 011. fifta (?). i28)syno<5. gesomnod on.
VARIOUS READINGS. PAGE 3 1 2. 367
Page 3l2.i8. tide (Sees gingran. theodorum. iba.
j^ 19. Sam aereticum 7 heora lara larum 7.
20. gewurden on. birig. martines tide. eadigan.
21. pi. geare. arfisestan (a of 83 partly eras.).
22. 7 gewuldriacS (p. 289) urne. ha)lende. swaswa Sa
wuldredan nanwiht toaeticende o<5oe onweg awurpendc. hi
wuldredan.
24. 7. amsensumia'S urum heortum 7 muf>e. Jm J>e hi
amsensumedon.
25. 7 (5a J>e hi. swylce f>a. wuldrigende.
26. Sone acennedan.
27. cennende.
28. unasegendlice. bebodenan.
18. giunran (sic). }?eodorum. theodorete 7 iba J>am
ereticum (98b).
19. larum 7. sinaS.
n
20. on. o, martynes tid. eadigan.
21. nigef>an. rice.
nse
22.7 wuldriaS urne dryhten halend ; (naa above with a o/se eras. ;
foZow 1 eras.).
e6
23. toaetycende oSSe. at . ,nde (y eras.). hi.
24. 7. muf>e. hie amgemsumedon 7.
25. f>e hi. swylce. wulclriende (e on eras.). ancen-
nedan (sic).
staeppende
27. acednedne (szc). gast forSferedne of.
28. suna.we bufan (omitted words interlined; letters a bodedon
on eras. ; before we a stroke eras. ; tSe omitted).
Ca. 18. giungran. theoderu. theodorete. iba J>a.
19. laru 7. sinotS.
20. on. on martines tid. eadigan.
2 1 . nigof>an geare constantin' rice.
22. 7 wuldriatS urne driht swa swa (Sas.
23. tosetycende o$(5e. at^nde. tSe hi.
24. 7. amansumia<5.
25. heortan. hi amansumedan 7 Sa }>e hi. swylce.
27. weorulde. fortSferedne. of suna.
28. (5a. lserdon }>a (5e.
368 VARIOUS READINGS. PAGES 312-314.
Page 312. 29. gemyngodon f wseron. tSa halegan apostolas 7 witegan. 7.
B. 30. rode. fsestnedon. underwritan we (Sone 7 Sa ]?e.
31. J^one ylcan geleafan. arcebisceope anglof.
O. 29. geniyngedon. witegan. 7.
30. rode. fsestnedon. underwritan we. pe (t
t
eras, of 2) as8et,on ( a of se eras.).
31. sellican (e o/ee eras.). sercebysceope (e o/se eras.).
Ca. 29. gemynegodan Sa. apostolas. witegan. 7 we.
30. rode. fsestnedon 7 underwritan (5a <Se asettan <Sone.
31. rihton. arcet).
Page 314. 1. Dses eac (ornate D). on J>yssum seonotSe setgaedere. Sa
B. domas (Sses arlican geleafan.
2. arwurSa wer. petres. Sses.
3. apostoles heahsangere. atlb" see martines (p. 290) mynster.
niwan.
4. com fram. agathones basse (5ses. wees his latteow.
5. arwurSa abbud benedictus. he se ylca.
6. getimbrede. brytene. 8aes.
7. on. $e man. setwiramuSan (sic) tSa.
8. com. rome. hys efenwyrhtan. (Sees ylcan.
O. 1. on f>yssum sinotSe. setgsedere.
2. j^ses allican geleafan (al on eras.). petres cyricean.
3. apostoles heahsangere. abbudes. martin' myntres
(sic). niwan.
4. com. fram. agathones (e out ofi). wses his latfeow.
5. het. }>y he se ylca.
6. getymbrede on. on a. re (eras, of 'two down strokes), scspetrus.
7. ealdor(99a)apostoles on. wiremufan.
8. com. rome. efenwyrhtan. ylcan.
Ca. 1. on tSyssum synotSe. setgsedere. Sa.
2. Sses allican geleafan. arwurSa. petres cyricean.
3. apostoles heahsangere 7 abbudes. niwan com fr5.
4. tmrh hsese agathones. wees his latteow.
5. arwurSa at5b~. het benedict'. tSy he se ylca benedict'.
6. getimbrede on. on are.
7. ealdorapostoles on. wiremucSan Sa com.
8. rome. efenwyrhtan. geferan. ylcan.
VARIOUS READINGS. PAGK 314. 369
Page 314. 9. 'Sops ylcan. abb.
jjg 10. f. ser. 7.
n. arwurSlice fram f>ses eadegan gemynde agathones Sses.
12. onfaiiges (sic). 7 he. onfeng fram him in trumnesse
Saes mynstres freodomes pe.
14. aefter Son. wiste f.
15. ecgferSes willa (5ses. 7. leaf. forSon.
16. pe he him Sa landare. f. getimbrede.
1 7. abbod iohan . nem (eras, of w 'I or n 1).
18. on brytene. f he sceolde (p. 291). on. sang.
19. monSum. geleornode (Sa.
20. iohannis. papan. wops mid. J»eawe.
21. sanges cwicre stefne.
9. ylcan.
o. 6ft. 7 he.
11. fram. eadigan. agathones.
e
12. onfangen. 7. onfeng fram him on trym,nesse }?a?s
mynstres freodomas Ipe.
13. priuilegium.
14. ealdorlicnesse. aefter. wiste (s on eras.) f ecgfer}?es
willa j?8es.
15. 7 his lyfnes woes forSon.
16. pe he him. landare.
17. Sa. iohannem 7on brytone.
18. f sceolde on. sang.
19. monjmm.
20. papan. endebyrnesse 7 J?eau.
21. sansres cwicre stefne.
Ca. 9. 8pft hi. ylcan.
10. f. £er. Saere fore. 7.
11. arwurSlice fra. eadigan. agathones.
12. onfangen. 7 onfeng fra hi on trymenesse (Sees mynstres
freodomas (5e.
13. (Saere.
14. ealdorlicnesse getrymed. Se he wiste f ecgferSes willa }>&es.
15. 7 his lyfnes. forSon J>e he hi.
16. landare. Se. j$.
1 7. t5a. Sone. abb iohannu.
18. on. f. on. Sone sang.
19. monSu. geleornode. Sa.
20. Saes papan. Seaw Sees sanges.
21. staefhe Sees.
b b
370 VARIOUS READINGS. PAGES 3 1 4-3 1 6.
Page 314.2 2. lserde herunge ealles. symbeldaga gedihte 7 eac swylce mid.
B# 23. sette. ylcan.
24. <5is. 7 fram manegum sy(5(San 6ft.
25. gehwyder ymbe awriten.
26. o]}er. fram p>am. papan.
27. f he f.
2 8. angelcynnes rice wasre. hym f gessede.
29. eft t<5. gesamnod on.
30. brytene. ssedon 7 \>a. on. ungewemmed.
31. 7 hym.
32. <5aes. (5aet. to rome. fa he £>a.
22. on wurfunge.
n
23. swylce. awrat. o,bec. on. ylcan.
24. o(5 (5is. 7 fram monigum sy(S(5an.
25. ymb awriten.
26. olper (99b). fram J>am. papan.
27. f he -f . hwilces.
28. angelcynnes cyrice. f gessede.
29. syno(5 gesomna(5 (cross eras.) on.
30. on eallum.
31. 7 him.
32. synofes f. rome lsedan 7 he J>a.
Ca. 22. (5a ]?e. on wurfmnge. absede he eac swylce stafu awrat.
23. on. (_p. 129) ylcan.
24. o(5 (5is. 7 fra monigu sy(5(5an of (s^c).
25. ymb awriten.
26. he eac ions o(5er. fra J>a. papan.
27. f he -f.
28. angelcynnes cyrice. hi f gessede f>onii.
29. (5sere. syno(5 gesomnod on.
30. Eer ssegdon (5a. on.
31. 7 hi.
32. syno(5es f. rome lsedan 7 he $a wees.
Page 316. 1. to hys e(51e. sefter medmiclum. he ofer ]xere (p. 292)
B. see gefaren.
2. mid untrumnesse.
O. 1. e(51e. sefter. see.
2. nntrumnesse.
Ca. 1. his e$le hweorfende (5a. medmyclu. (5e.
2. untrumnesse.
VARIOUS READINGS. PAGE 316. 371
Page 316. 3. lichama mid his freondum.
B.
4. turnum. arweortSlice. on j?am.
5. on abb dome 7. on. sitSfate forSferde forf>on na f>e lses.
6. angelcyrican tomege lseded (sic).
7. 7 fra }?am. papan. eallum ]mm pe him.
8. o(5(5e geleornodon he pancwurtSlice. onfangen.
9. ONfeng (ornate 0). ecgferS. (5sere nama.
10. sepeldry]?. we eft ser.
11. gemyngodon. mann god. sefest.
12. on mode. se^ele. hi ser him. wser (a in se
partly eras.) to wife se wses.
13. ealdormann f»ses nama. teodbryht ac sefter medmiclum.
Se he hi.
14. onfangen.
15. tSa. forgefen J>am. (5ses.
3. lichama fram. freondum. fore. martynes.
4. turnum. bebyriged on Jjam.
waee
5. fore,, on abbuddome 7 (before on eras, of 7). on. sitSfate.
el
6. seo bysen. ang,cyricean. rome gelsed wses.
7. 7 fram )?am. papan. eallum J>e hine.
8. od(5e reordedon J)ancweorSlices wses onfangen.
9. Ondfeng (d partly eras.) ecfritS. nama.
l
10. sepeldryft. easteng,a.
11. gemyngedon. eall. on mode.
12. sepele hsefde (on eras, o/brohte still traceable) hi ser him (iooa)
oper wer to wife.
13. ealdorman. tondbyrht. sefter medmiclum.
14. hie (e on eras, of 2) to wife.
15. forgyfen J?am. (5ses.
Ca. 3- fra-
4. turnu. Sser arwurSlice. bebyriged on j?a. Se.
5. on. 7. (Se on J?a.
6. Sses. angelcyricean. rome gelsed.
7. 7 fra J?a. papan 7 eallu J)e hine.
8. otScSe reordedon pancwurSlices wses onfangen.
9. wif (5sere.
10. se^eldryS. (Sses.
11. gemynegodon. god. eall. on mode.
1 2. dsedu. hi ser hi otSer wer to.
13. ealdormon. nama. tondbyrht.
14. medmyclu. Sses. hi. wife.
15. (5a. pa.
B b 2
372 VARIOUS READINGS. PAGE 316.
Page 316. 1 6. genianan (p. 292) myd J>am. brycende hwseftere.
B. 17- ecre. msegtShades. awunode.
18. sylfurn. mid £>am. mannum com.
19. (5sere eadegan. willfercS bisceop-
20. ssede. cwsej> }>. wita hyre clsennesse.
2 1 . mseg(5hades. Ipon J te ecgbriht. gehet land 7 micel.
22. gesyllende gyf he J>a cwene aspanan.
23. mihte f he. hys.
24. J), nsenne wsepnedmann ne lufode buton.
26. f. geortrywenne f. tire yldo f. mihte.
27. fte forftgangendre ylde 6ft gewurden getrywe spell cyme]? 7.
28. dryhtnes gyfe. ylcan. pe him.
29. us wunian a. worulde. swylce.
30. pes. sweotul tacnung f. ylcan.
16. mid pj pe. hwse£>ere.
17. msegjmades wundurlice awunade.
18. sylfum. sumu monnum co on.
r
1 9. hwsefe,. eadigan gemynde (yn on eras.) willferS bysceop ssede.
20. cw. cuj^esta gewita hyre clsennesse.
2 1 . hyre mseg)?hades. J>on f te ecfricS. gehet.
22. gesyllanne. pa. gespa . nan (n eras.).
23. mihte f. gesynscypes.
24. nseninge.
26. f. geortrywanne (g out of 0 and so with a box top) -p on
ure yldo f . mihte.
27. }?set. yldo. getreowe. cy]?a(5.
28. a . nes (1 eras.) dryhtnes gyfe. ylcan. pe. mid
usic wunian a. worulde. swylce. sweotoll
tacnunc f. ylcan.
Ca. I0\ mid pj <Se heo. wint. hwseSere.
17. wundorlice awunode.
18. sylfu frinnendu. sumii. co on.
19. (5a. eadigan! willferS B ssede.
20. cw f. gewita. clsennesse.
2 1 . hyre. )?on f te ecfri(5. gehet.
22. mycel. gesyllanne. gespannan.
23. mihte. gesynscipes forSon.
24. nsenigne monn. lufade.
26. f. geortrywianne f on ure yldo f. mihte f.
27. yldo. geworden wses 7 getreowe. cyf>acS.
28. (Sses ylcan.
29. us wunian 0(5. swylce.
30. f (5sere ylcan.
VARIOUS READINGS. PAGE 3 1 8. 373
Page 318. I. lichaman bebyrged wses 7. mihte f. fram.
B. 2. gehrinennesse ungewemmed awunode. swipe lange (5one.
3. f heo moste(p. 294). woruldsorge 7 begyminge. 7 lete
hi on mvnster pam so(5an criste.
4-$.
5. heo pa set nyhstan uneaSe absed pa ferde heo.
6. abbodessan. ecgferSes fa(5u. ■J mynster is.
7. geset on. <5e man. colundes burh.
8. hali ryfte. Seowhade fram pam.
9. bisceope willfercSe pa was ymb an gear sefter. f.
10. abbudesse. on (5am peodlande. geciged sel a?g (5aer.
11. heo getimbrede gode wilra fsemnena 7 seo.
12. manigra. ongann.
i ne on )>a. waes swutol.
O. i. bebyrged. , mihte, f heo fram. ioob begins fram.
2. ungewemmed awunade. lange.
f
3. f . woruldsorge. gymenne. 7, he hi.
4. on. J?am sopan. f.
5. nyhstan wenun, (enun on eras.) purhteh pa. on sebban mynstre.
6. abbuddissan. fapu. f.
7. on. coludes burh.
8. haligryfte. fra pam.
9. bysceope willfercSe. ymb. sefter pyssum f.
e
10. abbu . dysse (1 eras.). on pam peodlande. gecy,d (y out
ofi) h^lige (the curve under e not 1st hand).
de
11. getimbra,. willsumra fsemnana.
12. ongan. bysenum.
Ca. 1. bebyriged. mihte 7 f. fra werelicre.
2. awunode (jp. 130). lange.
3. •£. gymenne forlsetan 7 J he hi forlete on.
4. pa. (Seowian f .
5. (5a wenunge set nyhstan (5urhteah (dot under e). on.
mynstre (5sere.
6. faou. ^.
7. on. coludes burh.
8. Seer haligryfte. (Seowhade fra oa. B willferfte.
9. ymb. ger. pyssu f .
10. abbuddisse. on pa tSeodlande t5e. gecyged elige.
11. getimbrade. willsumra. 7 heo monigra moder ongan.
12. myd bysenu. lifes.
374 VARIOUS READINGS. PAGK 3 1 8.
Page 318. 13. manigu.
B, 14. menu. hyre sy(5(5an. f heo linenum hrseglum.
15. willenum 7 seldan.
16. on hatum baj>e ba]?ede buton }m lieahtidum to eastron.
17. deege.
18. geohhel. byre J>enunge 7 byre.
19. dpre. pa }>e. on (p. 295) Jrvvegene.
20. bi. 7. bacSian.
21. buton symnessum J?y mseran tidum ofrSe J>y. ma.
c
22. sene on dsege mete Jnngan 7 fram sange 08 hlutturne dseg on
cirican set hyre gebedum standan buton hyre J?e mare f>earf
7 untrumnes wsere sume menn.
25. secga<5 f heo (5urh witedomes.
13. mon . gum (1 eras., g on eras.).
14. hyre syStSan. f.
v n
15. linenum hrseglum bucan. wylle,um 7.
16. on hatum baj>um. butan.
a
17. tidum. se, strum (a o/se eras.). dsege.
o o
18. ge,h,l. hyre J»enunge 7 hyre.
19. o]?re. pe. wseron onfwegene wseron (1 st wseron struck
through).
20. (ioia) fonne. eallra nyhst hi. butan.
2 1 . symbelnesse on tidum o(5(5e. nydj>earfe ma.
22. f. ficgan (c on eras.). symble.
23. untrumnesse bewerede.
24. hlutterne. on cyricean on. gebedum.
f>a
25. f. ,adle (adle on eras.).
Ca. 13. monungu.
14. hyre sySSan. f.
15. linenu hlinenu hrseglum (sic). wyllenu 7.
16. on. batSu. butan f>a hyhstu symbelnessu,
17. tidu.set eastrii. (Sy. dsege.
18. geohol 7 J)onn. Senunge 7 hyre.
19. Sa. Sa £>e J>ser acSwsegene* wseron.
20. eallra. hi baSian. and seldon butan.
21. symbelnysse on tidu o^e. nyd'Searfe.
22. J)onn. f. ficgan and symble.
23. untrunysse. bewerede. tide.
24. lutterne. on cyricean on halgu. stod.
25. $. Surh.
VARIOUS READINGS. PAGES 318-320. 375
Page 318. 26. beforan cwsede. 7 swylce heo eac. j^eowa rim Sa <5e.
B# 27. hyre. geleorniganne.
28. f heo swutullice eallum cy}?de (5a geleornode.
29. middum hyre setter, gearum. abbodessan.
30. had underfeng 7. gelice. nales oJ>re stowe.
31. on middum hyre hiwum sefter.
32. geleorde in tynenre. bebirged.
33. t5a. sefter hyre on. J?enunge abbudessan hades. hyre.
34. swustur. wife aerconbriht cantwara. 7.
26. forecwede. 7 swilce. peo . (0 out of a, then 1 eras.) sum
p'd pe (s out oft).
d
27. hyre. middangear,e. to geferanne.
28. sweotollice eallum. geleorde (de on eras.). dryhtne.
29. middum hyre hiwum sefter. gearum. abboddyssan.
o
30. hade. 7. he,. nalses on ofre stowe.
d
31. on middum hyre hiwum seft endebyrmesse.
w
32. geferde on treoenre (eo on eras.). bebyriged.
33. hyre on J>a J?enunge. hyre.
34. hefde. erconbyrht cantwara. and.
Ca. 26. forecwede. 7 swylce. (Seowa su.
27. hire. to geferanne f.
28. swutollice. cydde (5a.
29. hiwu. 'Sees. abbuddissan hade.
30. 7. nalses on. stowe.
31. on. Se.
32. geferde on treowene tSruh. bebyriged.
33. t5a. on f>a (Senunge.
34. sweoster tSa. cantwara. 7.
Page 320. 1 8eJ?eldry(5. • XIII • Sa. Saere.
B. 2. abbudessan hyre (p. 296) msegen (sic) 7. hyre ban upp
on niwe.
O. 1. se^elfrytS. bebyriged. licade.
an
2. abbuddissan hyre mseg (e of sd eras.) f. hyre. on niwe
(e on eras.).
Ca. 1. J>y (5e sej>eldry(5. sixtene gear bedyriged Sa.
2. magan j>. ban upp. on niwe (5ruh asette.
376 VARIOUS READINGS. PAGE 32O.
Page 320. 3. jmrh. on cirican. het heo J?a gebro(5or sume feran.
B. 4. stan secan J>e man mihte. J?ruh. aheawan (a 'parted
from h by a defect in surface) (5a eodon hi on scyp 7 foron on
eliga land f is seghwanan mid wseterum.
6. myd. hyt micle stanas hafaj?.
7. comon hi to grantan streame 7 hi sona gemetton be j^ses
streames weallum Juirh (defect stated in a modern Latin inter-
lineation).
9. hwitum stane.
10. wees gerisenlice gehlidod. gelicum.
11. ongeaton hi. serende 7.
12. fra, gode gehradod 7 hi t5ses drihtne sylfu J>anc ssedon.
13. Jjurh. J>am.
14. £>i. lichama.
15. bryde. (5sere. (5a.
O. 3- asette 7 on cyricean. het. sume J?a (ioib) brofor feran.
4. ]?onne stan secean. mihte. j>ruh.
5. gewyrcean. hi on scyp. heliga land. seghwanon.
6. wseteru. fennu ymbsealdne hit micle stanas.
7. comon hi. cestre. feor Jmnon (from feor to noht is *
twice written ; the first struck through including the 2nd noht,
not the 1st).
8. englesc grantaceastre gecied. hi.
9. be fsere ceastre weallum. stane.
1 o. swylce eac gerisenlice (e on eras.) gehlidad mid gelice (ion eras.).
1 1. hie. f. serende 7.
waes 5r
12. ,from. sylfu gehradad 7 gefyr,ad (fyr on eras.). hie.
13. ssedon.
15. bryde. byrigenne. 8a.
Ca. 3. on cyricean. het. sume (5a bro(5ry (sic) feran.
4. secean j>. mihte (5a j?ruh.
5. gewyrcean (5a eodan hi on scip forfton heliga land is seghwanon.
6. wseteru. fennu. mycle stanas hafe(5.
7. comon hi. gehrowenre. J>anon.
8. grantaceastre geciged (j). 131) 7 hi.
9. be (5sere. weallii. hwitu stane.
10. swylce. gehlidad. gelice stane.
1 1 . "5a ongeaton hi. f . serende 7 heora.
12. wses fra. sylfu gehradod 7 gefyrftrad 7 hi.
13. (5ruh. }>a.
14. (5a. Ssere.
15. bryde. byrigenne.
VARIOUS READINGS. PACK 320. 377
Page 320.16. gemeted (g afterthought). ungebrosnod.
jj# 17. wsere 7 bebyrged swa.
18. bisceop willfercS. manige. f>a he hit cutSon ssedon.
19. hwseSere. lsece. hyre (p. 297).
20. <5a hine mann upp a hof of byrgenne.
21. f. ssede. untrum. ■£.
22. swyle. hyre sweuran. het me man f ic Sone.
23. tosticode -fte se sceSSenda wseta mihte tit flowan mid J?y ic Sa
dyde f (Sa.
25. gesewen. J?set hire geolhstor lit fleow (5set hire bet wses swa.
26. ^te manige menn cwaedon 7 tealdon ■£. gehseled wsere f>a
£>y tSryddan.
27. wees heo. gehefegod mid tSam sarum.
28. was gehrinen 7 genumen.
16. ungebrosnod.
17. bebyriged. se foresseda biscop.
18. o)?re ]>a pe hit cufton (u ow eras.).
19. hwaeJJere.
J?a
20. forftferde (de on eras.) 7 eft, (7 eft cm eras.).
21. f he saegde (i02a).
22. Sa. mec.
23. £>onne. scej^ende wseta ut.
24. sio . (1 eras.) f>erinne. ic.
o
25. gesewen. hiere lehtor 7 sawel (sic) wsere (le on eras.).
26. from.
a
27. untrunesse tS,. wses heo.
h
28. serran saa . run (1 eras.). sona wses geji'inen 7.
Ca. 16. ungebrosnod.
17. foroTered 7 bebyriged. se foresseda b willferS.
18. cyddan.
19. hwsecSere outran.
20. hire lichoman mon of byrigenne uphof.
21. f. untrum. f.
22. mycelne. het mon me cw.
23. f ic <5one. gesticode fte. sceecS'Sende wseta lit.
24. 8aer inne. f <5a. tSa.
25. gesewen. f. 7 swa well.
26. fte. f. mihte fro.
27. untrunesse Sa "oy. wses heo eft hcfigod.
28. )?a serran saru. sona wses gehrinen 7. middanearde.
378 VARIOUS HEADINGS. PAGES 32O-322.
Page 320.29. call f . <5one. ecre. life.
B. 30. onwende myd (5y (5a sefter. manegum. hyre lichama.
31. tipp ahafen. a(5enedon hi 7 slogon.
32. ofer. eall. gesamnung j?ara gebro(5ra 7 geswustra.
healfa.
33. 7. abbodesse on j). inn eode 7 fomnan mid hire j$ hi.
29. sar. life onwende.
30. ]>j sefter swa monegum (e out ofi on eras.).
hi
31. up of byrigenne ahafen. afenodon, 7 aslogan geteld . (d
on eras., then 1 eras.).
32. ofer.
33- 7-
Ca. 29. eall -j>_sar. life onwende.
30. <5y seft. monigii gearii.
31. up of byrigenne ahafen. aftenodon hi 7 aslogan.
32. ofer 7 eall. halfe. 7. f.
Page 322. 1. ban. tipp a don 7 aj>wean.
B. 2. gefeormian J?a ssemninga.
3. abbodessan. hluttre. clipigan 7 ]?us cweoan sy wuldor
dryhtnes naman.
4. sefter. (j>. 298) medmiclum.
5. clypode me mann inn f ic sceolde onwreon t5a duru (stroke
through me).
6. (5a. (Sone lichaman. halegan fsemnan godes upp
ahafenne.
7. on bedd gesettne slsependum menn.
1. feawa men. hie }>set hie. upp. onf>wean.
2. sefter. (5a. hyrdon (yr on eras.).
3. stefne. wuldur cwsetS dryhtnes.
4. sefter.
5. cigde inn. onwreon . . (final n on eras., then eras, of 2).
n
6. lichoman . (1 eras.). upp ahafe,ne.
7. on. slsependu (u. ow eras.). gelicra f>onne deadum (i02b).
Ca.
a
i. feawa men. hi f hi. ,don 7 onftwean.
2. gewunon t5a.
3. hluddre stsefne.
4. cw drihtnes. medmyclii. t5a.
5. cigde inn onwreon. "Sees.
6. (5sere. upp ahafenne.
7. byrigenne.
VARIOUS READINGS. PAGE 322. 379
Page 322. 8. onwrugon hi. hyre andwlitan. ywdon.
jj^ 9. J>a. Sees snipes. geo. j>a.
10. gehalgod fte wundorlicum gemetum for openre "Saere wundc.
11. giniendre mid faere. (5ynnisce dolhswafm.
12. laeste aetywde. 6a. lichama.
13. onwalhe. niwe. aetywdon swa J?y sylfan.
14. hyre Sam claenum lichaman 7 limum.
15. menn (5a (5a heo (5rycced. swyle.
16. myd sare. swuran -j). lustfulligende (5ysse untrumnesse.
cynne deest.
17. heo oft gewuuelice cwae(5 ic. f.
18. milium sweuran (u 0^ eras., compare 320, 22) byrne 7 (5as
byrSenne bere |?ysse adle on J?am ic mec (p. 299) geseah iu
beran (5a ic geongre waes.
8. t5a onwrugon (u on eras, of 2) hie. ondwliton 7 eowedon
me ]?a.
swa
9. snides (i on eras, of 2 ?). gio. ]^a waes heo,.
10. wundurlice gemaete (a of 3d eras.) fore.
end
11. geoni,re (oni on eras., then 1 eras.). dolhswaj^o.
12. laeste aetywde. scytan (y on eras.).
13. onwealge. niwe. aetywdon.
mb
14. leoman hi y,seald (y on eras.} then 1 eras.).
15. swyle 7 mid.
16. sweoran. }?ysse untrumnesse.
17. heo oft gewunalice cwaede ic.
18. gewyrhtu (yr and u on eras.). minum. byrf>eiine
)?ysse (y on eras.) adle (cross on (5 eras.).
19. J?ysse untrumnesse. me gemon geo. be. ran (1 eras.)
t5a. g,ung.
Ca. 8. J?onn deadu (5a onwrigon hi. ondwliton. eowodon.
9. aer. J>a.
1 o. swa faestlice gehalod j>te. fore.
1 1 . bebyriged waes f seo tJynneste dolhswafto.
12. laeste aetywde. scytan tSe.
13. onwealge. niwe. aetywdon.
14. t5y. J>a claenu limii hi ymbsealde.
15. (5rycced. swyle.
16. mid sare. sweoran f. swyfte. (5ysse untriinesse
cynne (p. 322).
17. heo oft gewunolice cwaede ic wat. f.
1 8. gewyrhtu. byrf>enne "Sysse adle.
19. "Sysse untrumnesse. t5aem ic me gemon geo.
380 VARIOUS READINGS. PAGE 322.
Page 322. 20. idlan. sigella 7. gelyfe f •
B, 21. forSan. upplicee (a o/se partly eras.) arfaestnesse wolde
me befylgende beon myd sarge.
22. swuran f. onlysed fram Ssere.
23. swy(5e. leasnesse. pi. mi. golde.
24. sweoran forfthlifaf. re(5nes. swyles 7 weorces.
25. <5a gelamp. J)8ere gehrinennesse. ylcra gegyrela (5e.
26. man. hyre lichaman. fte deofolseoce menn. manige.
27. lintrumnesse. swylce. J>urh on.
28. manegum menn.
29. sargedon. hefegedon wearj?. hsele. hi heora.
30. to onhliden (surface of on stained and rubbed, not an). sona
•}> sar 7 seo hefignes onweg gewat. Hwset.
20. idlan byr]?enne. sigla 7 ic gelyf. de (y on eras., before d
1 eras., d on eras.).
21. forj^on. upplice arfeestnes wolde (0 on eras.) ma (a on eras.).
hefigade. sare.
22. onlysed from J^aere.
23. leasnese (sic). fore golde 7 fore.
24. sweoran. readnes ond bryne (ry on eras.) Sees swyles 7
wserces (a? on eras.).
25. mid pj gehrine(io3a)nesse. ylcena.
26. hyre lichaman. f deofullseoce. monigra oj^erra
untrumnessa.
ac
27. swilcee., (1 eras.). J>ruh.
28. bebyriged. monigum.
29. sargedon 7 hefegodon. to hade, hi. heafud.
30. onhyldon (y on eras.). seo ungescroepnes.
31. fram. eagum.
Ca. 20. (5a ydlan. sigla 7 ic gelyfde f.
21. upplice arfsestnes wolde ma hefigad. sare.
22. f. alysed fra ftsere swytSe.
23. leasnesse. golde. gimmu.
24. sweoran for(51ifa(5. readnes. swyles.
25. gelamp. J?y gehrinenesse. <5sere. gegyrlena.
26. f. deofolseocna 7 monigra oftra untrunessa.
27. gehselede. swylce. f>ruh.
28. (5a3re heo waes. bebyriged monigu monnu "5e.
29. sargedon 7 hefegodan. hsele fonn hi.
30. onhyldon. hi. seo gewemmednes Sees.
3 1 . fra. eagu gewat.
VARIOUS READINGS. PAGES 322-324. 381
Page 322.32. hi. Swogon. baSedon. lichaman. halegan.
B. 33. niwu. gyredon 7 inn to cirican.
34. on <5a. £>ruh aledon (j). 300) pe.
35. gyta. (5ysne zweardan. on. arweorjmesse.
ttit'S
32. hi. J^wogan 7 baJ?edon. lichaman.
33. niwum. cyricean, on. }nder. , 7,
35. Sisne 7weardan. on. hcef . d (e eras.).
Ca. 32. hi (Sa J>wogan 7 baftedoii (5one.
33. niwum hrsegelu. cyricean.
34. on. gesettan. (5ider.
35. gyta 0(5 <5isne 7weardan. on mycelre arwurSnesse. hap fed.
Page 324. 1. f . f. swa gemaste f>aere.
B. 2. lichaman swylce heo hyre syDderlice geworht wsere swylce eac.
3. wundorcraefte gemeten 7 geworht 7 gescyrpendlice gehiwod
astywde.
4. hyre.
6. elig f land on. mseg(5e f is six.
7. ealandes. 7 is eall mid.
8. weetere titan ymbseald 7 fram. sela. f>e on }>am
ylcum fennum.
C. W. 6. hweet hwega.
0
1. f. f. gescre,pe.
2. lichaman. hyre gegearwod.
3. swylce. wundurcrseftiglice.
4. gescro . pelice (1 eras.) gehiwad setywde. hyre.
u
6. helig ealond (sic). on. ma?gj>e huhug,. on ealandes.
7. eall. cwedon.
b
8. wastere ym,seald 7 fra. sela J?a J>e on \>&m ylcan (ic>3b).
Ca. 1. f. mycel. f. (5ruh. swa gemete.
2. gemeted.
3. gegearwod. swylce. hafodstow sundercraaftiglice.
4. gesceaplice gehiwad f setywde. hyre.
6. elig f land on. on.
7. eall.
8. wa^tere ymbseald 7 fra. sela. on J>a ylcan.
382 VARIOUS READINGS. PAGE 324.
Page 324. 9. gefangene. (5a hyt naman. pa J?ser willnode.
B °
10. to habbanne se gemyngode peowen forpon. ylcan.
12. lichaman frymSe. ser beforan sprecende.
13. py {ornate p). ecgferSes.
14. ongunnon (sic). betwih him. sepel (p. 301) rede cyninge.
15. pa wseron ofslagen on pam. be treontan.
1 6. ea . wees geong (o out of n, and n in ng on eras.). sealing.
17. swipe luuiendlic. 8eghw33(5ere.
18. swustor. * seo ostrytS haten.
19. sepelred myrcna. to. f»i J>a pses grimman.
20. feondscypes ontimbredon. repan.
21. gessewen upp cumende theodor bisceop gode.
9. fongenne. namon. willnade.
10. gemyngade. peowa forpon.
1 1 . msegpe. lichaman frym'Se.
13. pa pj nigepan. ecfritSes rice (sic).
14. gewin. sepelrede myrcna cyning (sic).
be n
15. ofslagen on pam. ,treo,tan.
16. bropor. sepeling.
17. eahtatynewinter (sic). luf,endlic . (eras, oj 1). seghwse-
perre (1st 83 on eras.). forpon.
h
18. ,is. ospryS.
1
19. 83pe,red myrcna (y on eras.). wife. grimgran.
d
20. feon,scypes /timber betwih. repan.
eo
21. gesewen upp. theodor. se (e on eras.) 1,1a (these 2 words
out of sylfa) bysceop.
Ca. 9. fongene. naman. gewilnode.
10. gemyngade. Seowa.
11. frym(5e.
13. Da pj nige(5an. ecfriftes. gecSeoded.
14. gewin 7 mycel.
15. sepelrede myrcna cyninge. ofslagen on pa. trentan
streame psere ea elfwine ecfricSes bropor wses he geong a^eling.
17. eahtatynewint. swy(5e lufigendlic.
18. sweoster.
19. myrcna. hi to wife. Sa grimman gefeoht.
20. feondscipes andtimber betwih.
21. tSa. gesewen upp cumende (p. 133).
VARIOUS READINGS. PAGES 324-326. 383
Page 324. 22. leofa mid godcundre gyfe.
B. 23. trumnesse. hire (5a ongunnenan faernesse swa. frsecennesse.
24. eallinga adwseste to J>on f. betwyh him.
25. fte. mannes. lore. mara.
26. (5ses ofslagenan. bret5er. feo.
27. ge]}ingode -p. sibb.
28. tide. J>on betwyh (5a ylcan. awunedon.
22. gyfe.
23. ongunnan bernesse. frecenesse eallinga.
24. Jxm J. gesibbade. betwyh.
n o
25. mo,nes fe,rh. lore.
26. )?a. brewer. feo (0 out of a by eras.). wi5(i04a).
27. f. J?sere. mycelre.
28. J)on. betwyh. ylcan. rice awunadon.
Ca. 22. b.
23. trymnesse. (5a ongunnenan bernesse. mycelre freced-
nesse eallinga.
24. f. gesibbade (5a. betwih.
25. f. mannes. lore. mare.
26. <5a ofslsegenan. feo.
27. gecSingode f. sib wses sy(5(5an seaht 7 sib mycelre tide
seft J?on betwyh (5a ylcan. rice awunode.
Page 326. 1. In (ornate I). pam dagum 7 on f>am foresprece( p. 302)nan.
B. pe.
2. ofslegen wses sum. wise wses geworden monigra hselo
heo bricsat5 gyf heo assed bi(57 heo nis to forswigianne woes jxer.
4. on Sam gefeohte sum geong.
5. nama. myd j?y he (5a (5y. 7.
1. On J?am. ]>e. bro})or.
2. wses wses sum gymendlic wise wses. nis,.
3. hi brecatS. assed.
4. on ]mm. betwyh oJ>re.
5. feng ecfritSes. nama. 7.
Ca. 1. On f>a. gefeohte (5e selfwine. broker ofslsegen wses •£ su.
2. wise wses. nis no to forswygianne.
3. hi brec£>. assed.
4. ofslsegen on }m. betwih o(5re su geong J>ses.
5. (5egin ecfriSes. nama. (5a. 7 t5sere seftfyligendan.
384
VARIOUS HEADINGS. PAGE 326.
Page 326. 6. sefterfyllgendan. fam ofslegenum gelic.
B. 7- lseg. fa. nehstan. gaste.
8. geedwyrped. upp asset 7 himsylf his wunda.
9. mihte 7. (Son fe he. fsec fa a hof he hine upp 7
ongann hine weccan gyf.
10. gemetan.
1 1 . mihte (Se his gyman wolde 7 his wunde lacnian fa.
12. fa ^. fra Sam mannum.
13. (Sses freondlican weredes. hi hine. f.
14. sefelredes gesi(S.
15. fa ne dorste he andettan hwa?t he weere nolde he na cyfan ]>
he cyninges ( £>. 303) f egn wses.
16. Ac he saede f. maim. gewifad.
17- 7 $• come f. fees cyninges fenunge 7 heora and-
leofan 7 heora mete. mid hys heafod gemseccum.
O. 6. betwih fa . ra (h eras.) ofslenra gelic.
8. geedwyrjoed (y on eras.). aset. sylfa (y and a on eras.).
awraft.
9. 7. faac fa ahof he hine lip.
10. onweg. freon (sic).
n
11. gym8e,ne (y on eras., & of & eras.). dyde 7 his wunde
lacnian (y on eras.).
12. fa feet, from fsem monnum.
o
13. feondlican wer,des (1st e 001 eras.). hyra hlafurde.
14. aefelredes gesi(S. tSa.
15. andred (dred on eras.). fegen. ah saagde.
16. gewifad.
17. feet, forfon in fa (104^). come f.
18. fegnum. 7lyfene. heafudgemacu.
Ca. 6. betwih (Sara ofslaegenra gelic deadu.
7. fa.
8. geedwyrped 7 up. sylfa. wunda awracS.
9. mihte 7 33ft Son. medmycel.
10. he hine upp. gan. meahte gemetan Se.
e
1 1 . gymenne (e not original 1). lacnian. £>a.
12. fa f . gemeted. fra, fa.
13. feondlican weoredes 7 (5a leeddan. f.
1 4. gesitS (opposite in margin medic' by glosser, repeated lower down).
$a.
15. ondrsedde he andettan f. Segen. ah s?ede f .
16. man. (Searfende 7 gewifad.
17. f. come f.
18. 7lyfene. laedan. heafodgemacu tSa.
Page 326. 19.
B. 2°-
gesi£>.
lacnian.
21.
22.
23-
mann.
mihte.
p'd pe.
VARIOUS READINGS; PAGE 326. 385
gyminge. wunda.
Ipa, he trumian angann }m behead. f.
pe Ises. nyht.
man. J?a sona. hi aweg.
(Sonne. J?a bendas haefde he agenne broSor
se wees msessepreost. nam a. tunna.
26. abbod on Sam. 7 on. nu. <5is fram.
27. naman is nemned. myd pj he hi. on Jmm.
28. ofslegene. com he 7 sohte . . (he eras.) on j?am wa . le
(eras, after a). lie.
29. hwsej^ere. mihte. ofterne him swif>e gelicne.
30. f. 7 bser hine J?a to (/;. 304).
31. 7 hine arlice bebyrigde. 7 for. sawle.
19. gesiS hinge (a 0/33 eras.). gymenne.
20. lacnian. pa ongan. haligean. f.
22. mihte. man. forf>on pe. hi onweg (i and o on eras.).
23. eodan.
J>e.
toslupan pa.
tolysde.
25. brof>or.
nama.
tunna.
26. on ))am.
on.
(5is fram
his noman is nemned
tunnaneester.
>
27. on J>am.
28. ofslegene.
com.
on J>am.
lie.
29. hwsej?er.
he
mihte.
oj^erne.
eall.
30. he $,.
nes
31. bebyrigde 7.
alys,se
his saule.
Ca. 19. gesiS. gymenne. het lacnian (5a he J>a ongan.
20. "Sa. j3.
21. man. }>a mihte.
22. fortSon pe. Sees )?e hi. eodan.
23. bundan (Sonn toslupan (u in lu closed, looks like a with square
top) pa. tolysede.
25. broker. Sees, tunna.
26. on J>a. on. o(5 "Sis fra his noman is nemned
tunnanceastre.
e
27. hyrde on {>am.
28. ofslaegene. com. on J>a.
29. eall.
30. hi Sone. Sa. f . bser he hine.
31. tSa. arlice bebyride 7 for. saule.
(J c
386 VARIOUS READINGS. PAGE 328.
Page 328. i . maessesang. myd J>sere. gewurden f .
B. 2. ser. ftaet. mann mihte.
3. toslupon betwyh f>as f>ing.
e
4. J?a ac (1st hand) se gesi(5. ongann.
5. frinan 7 acsian hwsecSer.
6. alyfedlican rune cu(5e 7 J>a stanas mid him haefde.
7. swylcum menn. spell.
8. spreca<5 f . mann forjmin. mihte Sa andswarode he
7 cwseS f .
9. naht. cuf>e.
10. on. broSor is maessepreost nti wat ic f>.
11. me ofslegenne. me gelome.
12. nu on oSrum life. sawl Jmrh his Jringnunge fram J>am
ecum bendum 7 witum.
C. W. 2. cwaej>.
O. 1. maessesang. f ic aer cuj^e f.
2. mihte.
3. instsepe (i on eras.). toslupan.
4. betwyh. gesi(5 se }?e. ongan.
5. frinan. gebidanne mihte 7.
6. acsade hwaej>er. J>a alysendlican rune (io5a) cu]?e.
e
7. hine. swylcum. sp,l.
8. sprecaS f . fortSon. mihte. 7Swarode (aon eras.).
9. f. craefta cuj»e. cw.
10. on. maeg]?e. broJ»or. 7 ic wat f .
11. me ofslegenne. me gelomlice maessacS ((5 on eras.) 7.
12. on ofrum. saul.
13. Jdngunge fra J>am ecum bendum. alysed.
Ca. 1. maessesang. (p. 134) wees. f ic aer cucSe f.
2. man mihte.
e
3. onlysed (e original 1).
4. betwyh. "Sing. gesicS se Ipe. ongan.
5. frinan. mihte.
6. 7. acsade. J>a alysendlican rune.
7. hine. menn lseas.
8. sprecacS f . forSon. mihte. 7swarede.
9. j?. craefta cu(Se. cw.
1 o. on. broker. 7 ic wat f .
1 1 . me ofslaegenne. me gelomlice maessacS 7.
12. on. ]x>n. saul. <Surh.
13. fra ]?a ecu. witu alysed.
VARIOUS READINGS. PAGE 3 28. 387
Page 328. 14. he J?a surae hwile mid. gesi(5. waes (5a ongnnnon
B. J>a> \>e hine geornlicost sceawedon.
15. andwlitan 7 of his.
16. (p. 305) j3 he ne wes. folce swa he a?r ssede.
1 7. ac he. eefieles gestreones. gecigde.
18. digollice. 7 frsegn (gn out of nc). J?a. hwanon.
19. wsere 7 him gehet f. him nan wiht yfeles.
20. don nolde gyf. f.
21. andette. ssede f wsere.
22. andswarede he 7 cwaecS synderlice ic ongeat on J?inum (n out of
w) wisum f J)u swa folliemann ne wsere.
24. ssedest 7. nti. f pu geart min gefa 7 eart dea(5e.
25. forcSam. bro(5or (vertical stroke above istr). on J>a.
26. wseron ofslagene 7 hwsetSere ic (5e nelle.
O. 14- j?a. tiid. ]x> . ne (11 eras.) gesiS. ongeaton hie J>a jxe
(a q/*aB eras.) hine geornlice.
ge
15. 7\vlitan. ,berum.
16. f.
17. ssede ac f. sej^elre. gecygde (g ow eras.).
18. dygollice. hwanon he ware 7 hwa?t he wsere 7 him.
19. f. naht laf>es.
20. f.
21. tSa. s^edef. J>eng.
22. 7swarode. syndrie.
23. 7swaro. ongeat. •f. f
24. f»u ssedest 7. f. me dea]?es.
25. mine (i <wrf o/e) brof>or. on |?am (io5b).
26. 7 hwee]?ere. J>e.
Ca. 14. tid. <5one gesij? hsefed. ' ongeaton hi (5a J>e. geornlice.
15. 7wlitan.
16. wordu f. fearfendii.
17. f. setSelre. tSa gecygde.
1 8. gesi}?. digollice to hi. tSa. hwanon he waere 7 hwset he
wa?re 7.
19. hi. f he hi naht.
20. gedon. hi f. gecySan.
21. Sa. f.
22. (Seng Sa 7swarede. hi. cw (Surh.
23. 7s ware. ongeat 7 oncneow f (5u.
24. f»u ssedest 7 ic (5e. $ (5u. me deaSes.
25. forSon. bro(5ro. on tSa.
26. ofsla?genne 7 hwa3(5ere. J>e.
c c 2
388 VARIOUS READINGS. PAGES 328-33O.
Page 328. 27. trywa.
B. 28. f>a he J^a. getrymed. ]m gesealde he hine on lundene
sumum.
29. ac hi ne mihton J>eah his fynd on hym setton (rest om.).
3 1 . cynn hwaeSere hi symle toslupon on undern tid f>onne mann.
33. J>a f pa. se Ipe hine bohte f.
34. bendum. mihte (p. 306) beon gehaSerod. forgeaf. leafe.
C. S. 28. to sumum.
27. gehat oSSe mine.
28. |?a he J>a. on lundenne (ne on eras.).
30. J?a he Jnder. mihte.
31. feond (o eras.) hine (e partly eras.). olper. cynn 7. oJ>er.
32. bende toslupan 7 onlysde. fram.
33. oftust. J>a J J?a, )?e. f.
a
34. bendum ne mihte geheajwad. forge, f.
Ca. 27. gehat oSSe.
28. J>a he Sa. getruman. on lundenne 7 hine sealde
sumu fresan.
29. bindan ac he ne mihte ne J>a "Sa he }>ider.
30. mihte senig.
31. 'Se. hi onsette on. cynn 7. 7 feah oftost.
32. benda toslupan 7 onlysede. fra, underlie tide Sonn.
33. t5a f (Sa. f . mihte gehaSerod. forgeaf hi Sa.
Page 330. 1. j3. hine myd feo alysan gyf. mihte.
B. 2. f. gesohte oSSe. Sa.
3. cdm he to centlande. J>am. se waes aeSeldrySe swustor
sunu Saere cwene be.
4. seed. forf>am.
1. f. mihte. afas.
2. J>. oSSe his feoh onsende.
3. com. fain.
4. 33j>eldry]3e. be. saed. forpon. iu.
Ca. 1. f. mihte. hi sealde aSas f. oSSe his feoh onsende
Sa com.
3. hloddere J>a. sweoster.
4. aefeldrySe. be Saere. saed. forSon Se he iu.
VARIOUS READINGS. PAGE 330. 389
Page 330. 5- (Saere ylcan cwene. "5a baed he hine f . f.
-gm 6. alysnesse fore gesealde. geticSode. for him asende.
7. swa micel swa he him gehet.
8. aefter J?yssum.
9. brewer 7 him eall. endebyrdnesse his si(5 asaede 7 he
oncneow J>urh his segne f te "5am tidum (5e (5a bendas swytmst
tolysede waeron on J>am gemete pe he J?a maersunge maessena
for hine dyde. 7 f>urh lac.
15. onsegednesse.
16. forgyfen wesan 7 on. menn (5a (5e (5as.
17. fram J>am. (j3. 307) on.
18. on arfestnesse. gebindanne 7.
Ca.
O. 5. ylcan. J?a j>.
6. alysnesse. getij>ade.
7. gehet.
8. aefter J>yssum. ej?ele.
9. brewer (io6a) becom 7. eall efter. saede.
a
10. wif>erwe,rdnesse. on fam vviferweardnessum.
1 1. him becoman7he oncneow. gesegene (ege on eras.) fp&m tidum.
12. onlysede wseron J>am. fore.
o
13. mersade. fela oJ?erra gescre,pa 7 gesynto.
e
14. J>a J?e him t,altriende gelumpan. broforlican.
d
15. lac. onsaeg,nesse.
16. forgyfen wesan 7 (y on
eras.). fpe.
1 7. foresprecenan. byr,ende (y on eras.).
18. arfaestnesse.
5. ylcan. peng.
6. alysnesse (p. 135).
7. gehet.
8. t5a. fyssum.
9. becom 7 hi eall aeft.
10. wi(5erwardnesse.
J>a f. hi f .
him.
saede.
wiSer
on Sam ,weardnessum hi becom 7 he
oncneow. gesaegene $ (5a.
12. swyt5ost. onlysede. £>onn for hine 8a. symbelnessa.
13. maersade. fela o^era gescreopa 7 gesynto.
1 4. hi tealtriende. t5urh (5a. Singunge 7 (5urh.
1 6. hi forgifen beon 7. menn oa J>e J>as "Sing, .
17. fro J>a. byrnende.
18. arfaestnesse.
390 VARIOUS HEADINGS. PAGE 330.
Page 330. 1 9. syllanne gode . onsegednesse (t eras, before on), halgan laces
jjp for (hal on eras., before it y still visible).
r
20. generednesse. f,eonda }?ara of worulde leordon forf»am pe.
21. hi ongeatan fte. onsegdnesse. ecre onlysnesse swycSde.
22. fremede. lichaman ge sawle Jus spell. sume (Sa saedon
©a? hit.
23. fram }>am sylfan. on "Sam geworden.
24. 7 ic hyt for]mm. untweogendlice. uriim ))am cyriclan
staere to geoydenne (break).
26. pA waes (ornate p). ymbe. fram. drihtenlican.
27. j>te. feowen. abbodesse.
28. swa swa beforan cweden is.
29. manegum heofonlicum dsedum.
30. lifes. 7 heo (p. 308) of eorfan.
31. fifteoj^an daege kalendarum. py pe.
32. J?a wintrum todaeleclum.
19. syllenne (y on eras, of e). gode (de on eras.). asegdnesse
to berenne. laeces (e of ss eras.).
ssr.
20. generednes,. J>e of worolde leordon.
21. hie ongeaton faette. asaegdnes. alysnesse (y on eras.)
swi(5,ade.
22. froinade (omade on eras.). p . ara (eras, of e).
23. pe. sylfan (y on eras.). pee.
t i
24. 7. hlutto,lice. untweogendlice. ussum faem cir,clican.
26. fro (io6b). dryhtenlican.
28. streoneshalh swa swa.
29. saedon. monigu heofonlicu daedu. eorf>an.
d
30. heofonlican lifes mede 7. eorjmn alaedde,.
31. leorde (de on eras.). fifteofan. kalendarum.
32. syx (y on eras.) 7 syxtig (y on eras.). wintrum.
Ca. 19. syllenne. onsaegdnesse. (Saes. laces for generenesse.
20. leordan forfcon hi ongeaton f te. onsaegdnes.
22. feormade. spell. "Sara. (5a J?e hit fro fa sylfan.
23. on J»a.
24. 7. foroon. untweogendlice. uru J>am cyriclican.
25. gesettanne.
26. syx. fra faere drihtenlican.
27. fte seo arfaeste J>eowe hilde.
foran
28. Se. streoneshalh. fore saedon aeft monigu heofonlicu daedu.
30. heofonlican. mede 7.
31. (5y fifteo'oan. decembriii. syxtig. Oam. todaeledu.
VARIOUS READINGS. PAGE 332. 391
Page 332. I. frittig fam. sefellice gefyllde on woruld hade.
B. 2. drohtigende 7 efen. J)am seftfylgendan heo cyftelicor on
munuclife drihtne (c in cycSelicor washed out).
3. sefele on.
4. woruld . gebyrdum (eras, after woruld of e ?). <5a3t. waes
ead wines cyninges nefan.
5. raid fam.
6. lare faere eadegan. bisceopes norShymbra.
7. geryno (y on eras. ofu). unwemne.
8. 0(5 f fe he. ftaet he. becom.
9. fa heo tSa. woruldhad forlet. anum f eowude fa.
10. gewat. maegfe.
The fragment of 1 3a begins about 322, line 1 , and is comfrfete from
322, 8, f e he geearnode.
3. aefelicor.
5. here . . . [hererinc W.]
6. . . . anhymbra.
7. Ond f one. g heold.
8. [f aes ?] f e he. f . beco.
9. fa hio. anum ongan f eowian.
10. hio in. hio waes.
1. frittig fa . (a out of ae, 1 eras.) serestun . (sic, last stroke of m
eras.). aef ellice. w . oruldhade (e eras.).
2. 7 efen feolo fa. (1 eras.). heo aefelicor in munuclife.
3. gehalgade. eac. aefele.
4. weoruldgebyrdum. edwines f aes cyninges nefan.
6. faere eadegan.
7. f o . ne (1 eras.). geheold (o on eras.).
8. oS faet fe he. becom. (1 eras.).
■ ho
9. <5a heo fa. weoruldhad forleort. geteo,de f eowian
(eowian on eras).
10. <5a gewat (at on eras.). maegfe.
Ca. 1. Srittig fa aerestu. aecSellice.
■ 2. and efen feola (5a aeftfyligendan heo aeSellicor in munuclife.
4. weoruldgebyrdu $. wses edwines f aes cyninges nefan.
6. f aere eadigan. paulines (Stes arfaestan b norcSanhymbra.
7. geryne. unwemme.
8. 0(5 <5aet <Se. f. becom.
9. fta hilde weoruldhad forlet. anu geteohode f eowian.
10. gewat. forSon.
392 VARIOUS READINGS. PAGE 332.
Page 332. 1 1. mage heo willnode J>anon. gyf. mihte f. sepel byre.
B. 12. eall f . worulde ahte 7.
13. cale J>a (j>. 309). on. for godes lufan lifigan f.
14. (5e eacS mihte J>one ecan. geearnian forSam.
1 5. on (5am ylcan. hyre swustor hereswy<5. eadulfes.
16. under(5eoded 7 in.
e
17. )?8ere tide gebad ]x>n, ecan sige J^sere bysene. onhyrigende.
18. forsetenesse etyeodignesse. eall gear on faerae (a of final
83 eras.) sprecenan.
19. f. fra. J>am bisceope.
20. ham gela}>od. J>a onfeng. hiwscypes.
21. wire. ea. fteer. an gear. fordyde.
22. hyre. J)yssum. abbodesse.
11. wi . nade (1 letter dubious). hio meahte (a f) $ hio. e}>el.
12. Ond eal. f hio. Ond. rice 7 in calle.
13. for drihtne (i3a ends).
13b begins about 33221 and is complete from 33228, gewat.
O. 11. wilnade J>anon (io7a). ej^el.
12. gal . lia (1 eras., i out of e) rice.
13. cale Jam. for dryhtne lifian.
14. etS. efel. heofenu geearnian.
15. ylcan. hereswyS (y out of i).
16. f>eodscypum.
17. bad. <5gere. onhyrgende.
18. foresetnesse elJ?eodunge. masgj^e.
19. oJ> f (both on eras.).
20. gelaj^ad. hiwscipes.
21. wire. gear.
e
22. gef,rum. fyssum.
Ca. 11. mage wilnode Sanon. f. forlsetan.
12. eall j> heo on weorulde. cuman (j). 136).
1 3. cale J>am. elSeodignesse fore. lifian f .
14. etS. f ece rice 7 etSel. heofonu geearnian forSon.
15. J?a ylcan. sweoster hereswy<5. aldulfes moder.
16. reogellicu fteodscipu undercSeoded.
17. "Sa tid heo bad. J>8ere byssene. onhyrigende.
18. foresetnesse selSeodunge. eall gear.
19. hsefed. o^Saet. fro. J»a B.
20. ha. gesponnen (5a. hiwscipes.
21. wire. ea 7 tSser. gear.
22. feawu. ,feru (g above is not the usual form) se ft (5yssum.
VARIOUS READINGS. PAGE 332. 393
Page 332. 23. on J>am. is cvveden heorot ea f.
Be 24. naht micele per fram heahgyfe Ipsere serestan.
25. J?eowenne. aerest waes on norShymbra munuchade onfonde
7 halig ryfte }?urh halgunge (p. 310).
27. bysceopes. 33ft. tide. J>e f.
28. gewat. ceastre se is haten. cealca ceaster.
29. hyre f>eer wic. f. gode feowode. }?a.
30. SaBS. gerece. J^eowen 7 heo mid.
31. regollicum life gesette swa heo. gelaeredum.
32. wsepnedmannum geleornode. forftan. pe adian. bisceop.
C. 23. gecwseden S.
25. wifa. norjm
26. Ond haligrifte (ri pretty certain) onfeng 1p . . .
27. bisceopes. hio. ]?8es J?e ]?a?s mynster.
29. kaelcaceaster Ond hiere J?ser wic. •}> hio (i 1).
30. hilde s . . J>eow Ond hio f .
31. hio. gelaeredum.
32. forf>on \>e. bisceop Ond.
ged _
23. geci . (i on eras., then eras, of 1) heortea (e in ea out o/se) Sset.
hegu.
24. serestan.
25. wifa. norjmnhymbra msegpe.
h
26. haligrefte. ,algunge aidanes (107b).
27. nalses setter medmicelre. f»aes J>e.
28. haten.
29. kalcacester. hire J?aer. asette (all on eras.).
7
31. gesette,. gelaeredum.
32. wsepnedmannum. mihte forf>on Ipe.
Ca. 23. f>a. gecyged heortea (5aet.
24. ser fra hegu "Ssere serestan.
25. wifa is seed.
26. f. haligrifte.
27. tSses B. nalses 33ft medmycelre. f>aes 'Se f.
28. gewat. "Se. haten kalcaceaster.
29. <5ser wic. f. inlifede Sa.
30. ftses. hilde. (Seowe. f.
31. reogollice. geendebyrde. gelasredu.
32. wsepnedmannu. mihte foifton f>e. b.
394 VARIOUS READINGS. PAGES 332-334.
Page 332. 33. of re aefeste weras 7 gode (5a (5e hi cu(5on. hyre snytero.
g< 34. wisdome. t5aes. hi.
33. of re. fa fe hie cufon. snytro (13^ ends).
Q' 33- of1'6' • fa fe hie cufon.
34. wisdome 7 fore. hi (i on eras.).
Ca. 33. oc5re. gode. hi cutSon.
34. wisdome. (Seowdomes hi.
Page 334. 1. neosodon. hi georne. hi geornlice tydan.
B. 3. fela. on (Sissum mynstre on.
4. geornfull waes. fa gelamp f . timbranne.
5. endebyrdnesse on. cweden streoneshealh.
6. f weorc f hyre (5a ge(5eoded.
7. Sa. $ myn mynster (sic). rihton.
8. (Seodscipum. gesette (p. 311) 7 getryme 7. faere.
9. sot5faestnesse 7 claennesse.
10. geheold 7 swy(5. (5ost (eras. ofol). fte.
1. neosede. hie. lufedon 7 hie geornlice ty.don (1 eras.).
a
3. fela. fyssum. lifes lifes (2nd struck through).
4. timbrienne.
5. gecy,d (y on eras.) streoneshalh.
6. gefeoded. unaswundenlice gefyllde.
7. sylfan. heoldan 7 rihton (i ora eras, of e).
8. hie.
8
9. soffaestnesse. claenne,se (io8a). of era.
10. gehyld (yld on eras.) 7 swifust.
Ca. 1. neosodan. hi. lufedon 7 hi geornlice.
3. (5a fela. fyssu.
4. swycSe geornfull forewaes. gelamp f . mynst to timbrianne.
5. in faere stowe. gecyged streoneshalh.
6. f. tSe. unaswundenlice.
7. forSon. sylfan. t5aet mynst heoldan 7 rihton.
8. fteodscipu. reogollices. hi eac swylce on socSfaestnysse.
9. o(5ra.
10. geheold 7 swyftust. j>te on bysene ftaere frymftelican cyricean.
VARIOUS READINGS. PAGE 334. 395
Page 334. ix. bysene Seere frymSlican cirican. waes 7 namig.
Be 12. eall gemaBne 7 naht agenes eenegum gesewen.
13. snitero. fte. f.
14. f. msetteran menn ymbe. nydpearfe wseron. 7 eac.
15. swilce ciningas. ealdormenn. fram lieora gepeahte
wisdome sohteon.
1 6. paer gemittan 7 heo swiSe.
17. gewrita. soSfsestnesse. hyre underpeodde to begangennc.
1 8. j3te. repellice manige mihton gemette beon pa tSe.
19. hade comon f. weofodes penunge f is to tacne.
2 1 . f . fif. Sa Se.
22. pan ylcan. comon. gelaerede.
23. micelre geearnunge 7 halige weras.
24. hatene 7 nemned. 7 aetla. (/>. 312) oftfor. iohannes.
willferS. be pam.
O. 11. bysene. frympelican.
d w
12. we,la. gemasne noht. senigum gese,en (eras, of g).
13. nalses past . an (eras, of a ?).
14. nedpearfnesse.
15. swylce.
16. pser gearone. 7 hie. swipe.
17. gewrita. soSfaestnesse weorcu. dyde (y on eras.).
18. biggongenne fte. epelice. mihton gemette beon pa pe
to circlicum.
19. f. wibe . des (eras, of 0%) penunge gepungen.
21. Sset is. f. gesegon. pan fif.
22. pe of psem ylcan. comon.
• ei •
23. miCjlre geearnunge.
24. hatene. big psem.
Ca. 11. Sear.
12. eallu wsere eall gemame.
13. amigii gesewen. mycelre. f te nalaes •$.
14. -pte Sa metruman men. nedpearfnesse.
15. swylce. fro.
16. Saer gearone (p. 137) gemettan 7. swySe on.
17. gewrita 7 soSfaestnysse weorcu. underSeoddan.
1 8. begongenne -pte Sser eSelice. mihton gemette beon Sa pe
to cyriclicu.
19. f. penunge geSungene.
21. f. j> we gesegon seft Son fif. Sa pe of pa ylcan.
22. comon. gelaerede. 7 Sa ealle wseron mycelre geearnunge.
ge
24. hatene y nemde (g above later), big pa. f. eoforwicceastre.
396 VARIOUS READINGS. PAGES ^S4~33^'
Page 334.25. serestan pe we be ufan. $. eoforwiceastre.
B. 26. bisceope gehalgod. f>am. hrsedlice (dot over se). f.
27. on dorceceastre. bisceope. be f>am nyhstan
trumheres (sic) sefter.
28. f. serra. set hegestealdes.
29. ea 7. eoforwicceastre. bisceope. gehalgod.
30. be psiVQ. midemestan. nu. secgarme. seghwse^erum.
3 1 . mynstre hyrde J>sere abbodessan. hys.
32. gewrita. wilnode. mode.
33. fullfremedran. com. centlande. eadegan (ea ends line).
25. J>. eoforwicceastre.
26. bi (5sem seftran. witanne (itan on eras.).
27. wees (io8b). dorce . ceastre (t eras.). gehalgad big Ipse
msestan (sic) twam (no more).
28. cwej^enne. se serra. set heagostaldes.
29. 7 se seftra. eoforwicceastre.
30. be (eon eras.) j:semidlsestan (ao/seeras.). to. seghwse)?erum.
setfalh (all from this word to gefealh inclusive is wanting.
See 33 6 2).
Ca. 26. b gehalgod. pa. f.
27. on dorceceastre. b. be pa, msestan twam.
28. seft. f. serra wses set hagostaldes ea 7.
29. eoforwicceastre. b gehalgod.
3©. be pa, midlestan. seghwsecSeru.
31. setfealh J>a wolde (defect as in O.).
Page 336. i. theodores arcebisceopes. pa f>ser.
B, 2. leornigum befealh. rome. f.
3. tid. raicel msegen geteald. gelyfed. J?anon.
4. eft brytene (p. 313) ferde pa eft in.
O. 2. wolde (0 on eras.). swilce rome.
3. wses. teald 7 gelyfed (y on eras.) $a. po . non (1 eras.).
h
4. (5a in ,wiccia msegj>e.
Ca. 2. rome. -f wses in <5a tid mycles.
3. teald 7 gelyfed ISa. fanon.
4. fta.
VARIOUS READINGS. PAGE 336. 397
Page 336. 5. 7 f>ser wses osric. word bodode 7 lserde 7 sdmod setgsedere.
jjp 7. sylfum gegearowode. pam. gesawon.
8. Sser wunede. ylcan tid. bisceop.
9. haten 7 swa he wses mid swa micelre untrumnesse. lichaman.
10. hefegad f. bisceopj^enunge. Senian. mihte.
ir. forfon. wer. hine on bisceophade.
12. 7. sej^elredes hsese myrcna.
13. ]?sere eadegan. willferS bisceop. to bisceope.
14. bisceophad J?enode middelenglum.
15. arcebisceop wses pa,, nsenig bisceop.
16. gyta nses. gehalgod. on. ylcan msegj^e. ser •}).
1 7. pam. menu bosele. )?a wses of ©sere (p. 313) ylcan abbodes-
san. sum wer se wses wel. 7 wses scearpre.
C. S. 10. Seninge deest (after bisceop).
5. Sser.
6. setgsedere.
7. gegearwade. J?am. gehyrdon (y on eras.).
8. msegj^e.
9. wses mid swa micele untrumnesse.
}>6nunge
10. hefigacS (cross eras. ). biscop,. J?enian ne.
11. forfon. dome.
12. 7. sefelr^des. myrcna (y on eras.).
13. J>sere eadegan. wilfri<5.
14. (i09a) gehalgade se on. tid. bysceophad J?enade
middelengla. forSon pe.
15. se arcebysceop. forSfered (ed on eras.). of>er bysceop.
16. fore. on J>sere ylcan msegf>e 4rwsene (a o/se eras.). f is
ser •}> is ser (1st set struck through).
17. J>am. boosle. ylcan.
Ca. 5. oa. Sses.
6. setgsedere. hi sylfu.
7. eallii pa, Se.
8. tide Sser wunode. ylcan. b Ssere.
9. mycelre untriinesse.
10. gehefigad •}>. Sa bisceopfeninge. sylfe Senian ne mihte.
11. dome. bhade.
12. 7 <5a. myrcna.
13. f>sere eadigan. wilfriS B hine.
14. on Sa. Senade middelengla forcSon Se se arceb.
15. Sa. B.
16. gyt. gehalgod. on. ylcan. aer •£.
17. ]?a. menn boosle. Ssere ylcan.
398 VARIOUS READINGS. PAGE 336.
Page 336.19. gleawnesse 7 for hi to bisceope gehalgod beon sceolde J^aes
B, nama. tatfryft.
20. gehalgod. mihte -f>. mid deacSe.
21. forgripen. Hwset seo. feowen. abbudesse.
22. hi cuSon. for arfeestnesse. gyfe f hi gewunedon.
23. hi modor to hateime 7 to nemnenne. f an f. hyre.
24. ]mm andweardum. bysene gestode 7 eac.
25. manegum fyrr wunigendum. £>am. geseeliga. hyre
geornfullnesse.
26. hyre. becom •f him god gerec.
27. fenode.
28. Saet. gedafenlic fte f swefen. wees. J.
• y
29. bregoswyo hyre. hyre cildhade. hereric here.
n
30. wer (on eras.) wrac,ode. ceredice brytta.
C. S. 26. se god rtedde 7 haelo.
O. 19. taatfricS ac (ac on eras.).
20. pon .-. deacSe (d on eras., space of 3 letters before eras. ; omitted
words in margin, variants gehadad ; mihte f).
21. forgripen 7 seo.
22. hie cu)?on for arfaestnesse. gyfe gewunadon hi.
23. hi (e on eras.) modor cygan. nalses.
24. andweardum. bysene.
o
25. monigum fe,r. f>se. gesseliga.
26. becom . . (2 eras.). se godre rece 7 hselo (se, e in ce; and 7 eras.).
J»enade.
28. fsett )?8et swefen.
29. bregoswi(5.
30. atre.
Ca. 18. su fro wer 7 well.
19. gleawnysse waes eac to B. nama. taatfriS.
20. Son. gehadod W33re o'S'Se beon mihte f.
21. 7 seo. (5eowe hilde.
22. f ealle l5a. hi cucSan for arfeestnesse. gewunedon
hi moder cygean 7 nemnian.
23. naloes $ an -f. on.
24. }m 7weardu. bysne.
25. monigu. wunigendu to }?a Se. gesaeliga.
26. 7 maegenes becom. ■}> hi seo godre rece.
27. Segnade (j). 138).
28. f eac gedafenlic f f swefen. j3te.
29. bregoswiSe. moder.
30. wer. brytta.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 336-338. 399
Page 336.31. swefen. semnunga fram hyre.
jj^ 32. ahafen. alseded wsere pa. eallre (p. 314) geornfullnesse.
33. nsenige swa peh (a hyjihen-like stroke and pale joins a to p ; the
accent (1) is not original ; after h an eras.) ower funde. pa heo .
{eras.) hine bighygdiglice 7 sohte geornlice.
34. mette. heo . ssemnunga (letter eras.). hyre.
O. 32. (109k) ahafen. eallre geornfullnesse.
33. swape his geornlice (georn on eras., omitted words betvieen lines ;
stroke before geornlice ; variants aetywdon ; pa heo pa hine
bihydilice.
34. hyre.
Ca. 31. tmrh swefen.
32. ahafen wsere 7 aleeded (5a. geornfullnesse.
33. ohweer setywde. heo <5a hine bighydiliee.
34. hrsegele.
1. gyldene sigelan swycSe (insegl above sigelan). hi.
2. gesewen. mid swa micelre.
3. f. brytene. gefylde pa heo pa geornlice hi sceawode
7 beheold wees f swefn.
4. on hyre dehter be. nu.
5. forpan hyre lif. hyre anre ac hyre underpeoddum.
6. bysen. swicSe wide (5am pe.
7. wel peowigan. Hwset mid.
C. S. 3- f heo eal &c. ad gefylde desunt.
7. wel gelyfan.
1. gyldene. geornlice hi.
2. gesawen. mid swa micle beorhtnesse. sciman gefyllde
(rest wanting).
4. pset swefen. on hyre dehter be.
5. hyre lif nalses hyre. hyre underpeoddum.
6. bysen. monigum wide pam. woldan.
7. leofigean.
Ca. 1. gylden. swytSe deorwurSe. hi.
2. gesawen mid. iswal mycele (dots round swa).
3. sciman 7 gefylled (rest wanting).
4. f swefen. on. dehter be.
5. forSon hyre lif nalass. underpeoddu.
6. bysen ac eac swylce nionigii wide pa <5e woldan.
7. well leofian.
400 VARIOUS READINGS. PACE 338.
Page 338. 8. mamig gear on. waes j> is.
B. 9. on abbudessan Jjenunge waes. pa, licode \>&m.
10. foreseonde ure haelo hyre. saule. 7. langre.
1 1 . untrumnesse lichaman asodenne. f.
1 2. bysene hyre in untrumnesse lichaman. 7 syx. syngal gear J^aere y
(1 at margin trimmed away) can hefignesse gefremed 7 getr.
(jp. 316) med (y 1 trimmed away) waere £>a waes heo and so on
(line 13).
1 3. gestanden. hefige untrumnesse.
14. lichaman 7 syx syngal gear. ylcan hefinesse adle.
15. unblinnendlice wann 7 on eallre. tide. ne blann
hyre (r on eras. of\).
16. scyppende aelmihtigum J>ancunge don ge eac ge eac (sic).
17. hyre manian. f hi. gemyndge . (eras, of blot ?). hyre.
18. bysene (Saet hi on f>am gesundlicum. on. onfangenan.
C. S. 8. ond mid.
O. 8. $y.
9. on abbuddissan. fore,. licade j)am.
10. foreseonde (eo on eras.) ure haelo hyre. saule .eac (1 eras.).
11. untrunesse lichaman adenide. f.
12. bysene hyre. on untrumnesse gefremed.
13. gestanden. untrumnesse lichaman.
1 4. ylcan hefinesse acSle (cross eras.) unblin.nendlice (between nn eras.
of vertical stroke).
15. 7 on. blan hyre scypendde (sic) aelmihtigum gode (noa).
16. J>a . ncuncge (1 eras.). heorde (eo on eras.) hyre manian
(roughly out of nam an).
17. laeran 7 hi. hyre bysene f hi on J»am gesundlican.
18. on. onfangenan.
Ca. 8. begins mid (5y heo fca. gear pyssu. f.
9. on. f>enunge. <5a licode J?a. ure haelende. _ saule.
10. hire lichoman untrunesse waes asoden 7 gehefegod f aeft.
11. bysene. on untrunesse gefremed.
13. fta. gestanden. untrunysse.
14. gear. ylcan hefignesse adle unablinnendlice.
15. 7 on. blan.
16. scyppende aelmihtigu. fancunge don.
17. manigan 7 lseran 7 hi. hyre bysene f hi on '(Sam gesynd-
lican tSingii 7 on Saere onfangenan.
VARIOUS READINGS. PAGE 338. 401
19. licaman. J?eowedon. hyrdon.
20. oSSe pj licliaraan untrunmesse j3 hi.
21. getrywlice J^ancunge dydan.
22. seofefan. hyre untrumnesse Saette. f.
23. innan hyre innoS. becom. J?am ytemestan.
24. hancred utan. wegnyste. swySe halegan.
25. lichaman. blodes. het.
26. hyre feccan J>a Se on Sam mynstre.
27. hi manede. J hi betwyh him. eallum.
28. mannum. (p. 317) 7 betwyh ]mm wordum 7 Ssere lare heo
bliSe deaS frowode 7 gyt soSre f ic.
30. sprece f. deaSe aras 7 to life gewende. )?a waes on Ssere
sylfan.
31. f te se . (o eras.) eelmihtiga. hyre.
19. lichaman heo. j^eowde (w on eras. o/d).
20. lichaman untrumnessum f hi . (i o^ o/e, <Am 1 eras.) symble.
21. dryhtne Jmncu . nge (cu on eras., then eras, of el; fan in marg.).
22. Sa. seofojmn. hyre untrumnesse f. ad. 1 (eras, of e).
d
•f sar hwyrf,e on.
23. innofas. becom. fam ytemestan.
24. hancred. wegnyste. halgan geman (lastivord struck through).
25. lichaman. gehet.
26. hyre. Ipe on J»am ylcan. heo f»a gyt hi manode.
be
27. -p hi ,tweoh him. eallum.
28. mannum. 7 betweoh.
29. trymnesse 7 lare. blife. gen.
30. sprsece (a eras, in se) •}>. ferde to life.
31. on. sylfan. f se aelmihtiga driht (=ten) hyre.
Ca. 19. heo geornlice. Seowde. and on J>a wiSerweardii fiiigii.
20. untriinessu f.
21. Sancunge.
22. "Sa. Sy. untrunysse f. f.
23. on hire. becom to Sam ytemestan.
24. hancred. waegnyste Saere halgan gemsensumnysse.
25. (Sa gehet. Sa.
26. on "Sam ylcan. 7 heo hi fa gyt monade.
sylfu
27. j> hi betweoh heo holdan.
28. mannu. 7 betweoh Sa. hire trymnesse 7 lare.
29- 7 gyt- $•
30. word sprece f . ferde.
31. Sa. on Scere sylfan. -f. selmihtiga driht.
Dd
402 VARIOUS READINGS. PAGES 338-34C.
Page 338.32. forSfore on. f. (5y.
onwreah
33. getimbrede (5set is genemned heacanos, mid sweotulre gesihcSe
wses on }?am mynstre (onwreah in correctors hand).
B.
O. 32. on oj?rum. fyr. j> . (cross stroke later, e eras.).
33. getimbrade. h . acanos (eras, of e 1).
Ca. 32. on 0(5rii. feor gesettu f. (5y.
33. getimbrode.
Page 340. 1. sum nunne swiSe halig.
B. 2. naraa. begu. gehalgod.
3. on clsenum msegShade J>a wses heo frittig wintre mseden.7 heo
]?ser on.
4. munuchade J?a heo wses J>rittig wintre drihtne J^eowude J?a wses
heo restende on hyre geswustrena slseperne.
5. J>a. ssenmunga. sweg.
6. heora bellan J>ser hi gewunedon. gecigede awehte beon J^onne
hyrec hwylc geleored wses. (5a.
O. 1. geeaomodad. onwrionne (o of io on eras.). (no1') wses
on J?am sylfan. sum.
SW}3.
2. nama wses begu dryhtne.
3. on. msegjmade. on.
4. dryhtne. on.
n
5. slsepernne J?a. on. npp cu,(5ne (cross eras.) sweg.
6. hleofjor. cluccgan J^sere hi gewunedon. gecigde.
7. ponne. gefered. (5a.
Ca. 1. geeacSmodad. (p. 139) on f>a sylfan. sum halig.
2. (Saere nama. begaswytS. gehalgod on clsenu.
Jnittig
3. ]?onn XXX. ftser on.
4. (5eowde. on.
5. on. upcunde sweg.
c
6. cluggan t5sere hi gewunedon. gebedu gecigde.
7. J30111I. weorulde gefered. (5a.
VARIOUS READINGS. PAGE 34O. 403
n
8. hyre. hrofe ufa, (the beginning of 11 on the line is seen, the
rest trimmed away and another written above small (in cor-
rector s hand ?) ).
9. eall f. gefy.de (1 trimmed away; the stroke above y is a tick
under ufan). on f.
10. bihygdiglice locode J>a geseah lieo tSaere abbodessan sawle hilde
in J?am sylfan.
11. leohte tipp laedan to heofonum mid engla werede. Mid \>y.
13. }?a slaepe tobraad. oSre swustor.
14. hi. J>a ongeat. on f>am. 7 on hyre.
15. hyre aetywde wesan f. aras.
16. miclum. arn. pe f>a (Sees mynstres.
17. abbodesse. nama. freogyS. And heo mid.
18. swyfte. 7 lange sworetunge.
1 9. sasde. abbodessan.
20. miclum.
8. hyre. hrofe ufan.
9. eall $. gefyllde. on f .
10. behydilice (di on eras.).
11. sauwle. on jjam sylfan.
12. weredum. heofonum up geborene (o on eras.).
13. mid (5y. tobrsed. geseah hio oJ>re.
14. ymbhi. ]m. on J>am swefne (eras.). on hyre modes.
15. hyre setywed beon f. aras.
16. arn. j?e jm f>aes mynstres abbu . dysse (eras. o/d).
17. hylde geongra. nama. freogycS 7 heo.
18. wope7(ma). 7. sweorettunge.
19. teoude (eo on eras.). modor. abbudussan (originally ii,
£/im lower stroke added, to form. u). of weorolde.
n
20. gese,ndre (e in seonera*.). micele.
Ca. 8. openu eagii <5a?s. Sees. hrofe ufan mycel.
9. eall f hus. <5a. on f.
10. behydiglice. 7 big.
11. Seowesaule. Saere. on J>a sylfan. weredu gelsedendu.
12. 7 up geborene.
13. Sy. (5y. tobraad. oftre sweoster.
14. hi. J>a ongeat. on Sa. modes.
15. aetywed beon f. ara"s.
16. mid ege afyrhted 7 arn. (5e f>a.
17. 7 wees. geongra. 7 heo mid wope.
18. team. swy(5e. 7. sworetunge.
19. modor. abbudissan of weorulde.
20. hyre. micele.
d d 2
404 VARIOUS READINGS. PAGE 34O.
Page 340.2 1. ]mm ecan leohte heofona. 7 to J>am.
B. 22. upplicra ceasterwara. J)a heo J>a. f. wehte.
23. J?a geswutor (sic) het to cyrican gan. on.
24. on (^;. 3 1 9) sealmsange. modor. J>ingodan (5a hi f geornlice.
25. lafe. nihte tide. com. ser on.
26. sume gebroSra. hire for (5f ore fram Ssere.
27. heo on forSferde /sworetton 7cwsedon f hi f ser wiston 7
ongeaton.
28. hi Sa.
29. J>am gebroSrum. hi Sas Sing 7 hwsenne hi. 7.
30. hi. ssedon on. tid.
3 1 . f . ylcan tid ]?e him ©a J?urh (5a.
32. gesyhSe setywed. fsegerre gef>wsernesse Sara.
C. 30. forSferde Sawses S.
I4a, a fragment, begins 340, 32 ; only parts legible.
21. ecan.
22. ceasterwerena. wehte.
y
23. het to c . rcan (i eras.) gan.
24. modor. Jringedon (5a hie.
25. georne dydon, Ip&comon (omitted words above,variants\dSe', nihte).
ser.
26. J>e hire.
27. wses 7sweredon hie. hi j>.
28. 7 ]?y hie £>a.
n
29. arsehton hu hie J>as. hwsen,e hie geleornoden 7 hie hi ssedon.
30. hwylce tid (y on eras.). leor . . de (2 eras.).
r
31. J^sette hire. ylcan tid. hi,e.
32. gesihSe setywed. fsegerre gej^wsernesse.
Ca. 21. Sreatu to ]m ecan.
22. npplican ceasterwarene astigan (5a. (5a f gehyrde (5a awsehte.
23. sweostera 7 hi het to cyricean g&n. gebedu.
24. moder. jringian (5a hi f (5a georne.
25. (5a lafe Ssere nihte. (5a coman swySe ser.
26. broSra. hire. fro Ssere.
27. (5a 7swaredon hi. ■}> hi f ylce.
28. wiston. ongeaton 7 hi (5a ]?a broSru. )mrh endebyrdnesse
arehton hu hi (5as Sing 7 hwo . non (11 eras.) geleornodon 7 hi
hi ssedon.
30. tid. middanearde. Sa.
31. fte hire. Surh.
32. gesihSe setywed wses mid fsegerre gef>waernesse.
VARIOUS READINGS. PAGES 340-342. 405
Page 34.0.33. godcundlice gesewen f . pi hire utgange gesawon.
B. 34. Sissum (sic) life pa Se upp (accent eras.) Iiyre ingang ongeaton
on ftaet ece lif.
C. 34. . . ssum life pa pa.
O. 33. forese . en (eras, of 1). hie hire utgong gesa,on (a on eras, of 2)
of pyssum life.
34. pa pa tip hire ingong ongeton in j> (1 1 ib). lif.
Ca. 33. foresewen f mid (5y hi hyre utgong gesawon.
34. pyssum life f (5a upp hire ingong ongeaton in f ece lif.
Page 342. i. par syndon betwyh pam twam mynstrum.
B. 2. ametenra.
3. N (space). pysse abbodessan. synderlice gyfe gemsersad
7 (j). 320) gewurtJod for(5on. gewunode.
' 5. gerysenlice. sefestnesse belumpon svva f te he of.
7. f. on.
1. saula.
3. bropor.
4- gyfe.
5. . fasstnesse*. . . fsestnesse.
1. syndon betwe,non (2nd e out ofi) pa twam mynstrum.
3. ON pysse. synderlice.
e
4. gyfe g,msered. geweorpad.
5. wyrcean pa pe. sefestne&se. arfsestnesse belumpon
(on on eras.) swa psette.
7. geleornade.
Ca. 1. saula "Sees syndon belweonan Sam twam mvnstru.
3. On pysse. synderlice.
4. godcunde gyfe gemsered. gewunode.
5. wyrcean. sefestnes-se. aifsestnesse belumpon swa fte.
6. godcundu (j). 140).
7. f . 33ft medmiclu. sceopgereorde (i.e. = sco).
406 VARIOUS READINGS. PAGE 342.
Page 342. 8. fsere. swetnesse. onbryrdnesse geglengde.
B. 9. on englisce reorde. geworht 7 for his leocSsanggum
manigra.
10. manna mod 6ft. forhogodnesse. gecSeodnesse.
11. 7. swylce msenige sefter.
12. on angelfteode. sefeste.
13. hwsetSere. f. mihte forftam nales fra mannum lie
gelsered uses f.
14. leornode.
15. gefultomod. gyfe- sangcrseft.
16. 7. forJ>on. nalit. ideles leo(5es.
17. wyrcan wolde ne ne mihte. efne fa tSe to.
18. eefestan. gedafenade.
19. maim on wo(p. 32i)ruldhade. "5a tide.
Qt 13. f an deest [after nales) S.
19. i4b, a partly legible fragment, begins ruldhade.
8. swetnesse 7 inhrydnesse geglen,de.
9. wel gehwser forSbrohte 7. leoSsongum.
10. worolde forhohnesse. gefeodnesse.
1 1 . onbernde. 7 eae swylce.
12. ongelfeode. sefeste.
13. hwsefere. nalses from.
14. <5set. geleornade.
15. gefultumod. gyfe fo . ne.
16. 7. forfon.
to
17. fa fe, sefsestnesse belupon (on on eras).
18. sefestan. gedafenode singan (11 2").
19. (5a.
Ca. 8. <5a. swetnesse 7 inbryrdnesse geglencde.
9. wel gehwser forcSbrohte 7 leoSsongu.
10. forhogenesse. ge(5eodnesse.
1 1 . 7 eac swylce.
12. seft hi in angol(5eode. wyrcean.
13. hwseSere hi f gelice don ne mihte forSon. nalses J an.
14. gelsered. f. <5on'e. geleornode.
15. gefultumad. sangcrseft.
16. 7. leasunga ne ideles wyrcean ne mihte.
17. Sa an.
18. Sa sefestan. gedafenode.
19. man. (5a tide.
VAEIOUS READINGS. PAGE 342. 407
Page 342.2 0. gelyfedre yldo 7 he. ne leornode 7. forbon.
B. 21. gebeorscype. intingan. f hi.
22. sceoldon.
23. "Sa. genealaecan he bonne aras for seame fram bam.
24. symlum. huse ba be Saet Sa. tide f he forlet.
25. •£. gebeorscypes. ut. gangende to 'Sara neata.
26. scypene. nihte. ba baer.
27. limu bigde 7 on. slcp.
28. sum maun aetforan. swefen.
29. naman nemde ceadmann 7 cwseS sing me hvvaethweg.
andswarode.
20.
Ond he naefre senig.
21.
■f> hie.
22.
sceoldan (eo 1).
2 3-
for scome.
24.
Ond. f ba.
25.
f he. Ond. gangende.
26.
scypene. nihte. . . he ba
27.
tide his leom . . Ond onslep ba
28.
Ond hine. Ond.
20. gelyfedre yldo (y on eras.) 7 he nsefre aenig. 7 he.
r
21. gebeo,scipe. baer wses. hie.
n
22. sceolde,. (Sonne.
23. nealaecan. for scome.
25. forlet (t on eras. 0/3) ba hus.
26. scypene. nihte. Sa he ba.
t
27. tide his limo. onslaep,e.
28. sum. naman nemde.
29. me aethwegu. andswarode.
Ca. 20. gelyfedre yldo 7 he. aenig. geleornode 7. forSc
21. bonii <5aer. -f hi. sceoldan Surh.
22. bonn.
23. hi nealaecan Sonne. for sceome fra ba symble.
24. ha. f Sa sumere.
25. f. "Sa hus.
26. scypene Saere heorde hi. Saere nihte.
27. on gelimplicre tide. limo. onslaepte.
28. hi sum. Surh swefen.
29. naman nemde. aethwegu Sa 7swarede.
408 VARIOUS HEADINGS. PAGES 342-344.
Page 342. 30. can. nanwiht. forJ>am of 'Sam gebeorscype.
B. 31. gewat for]mm ic singan ne cuj>e.
C. S. 30. can naht.
O. 30. J^yssum.
31. ut eocle. noht cu(5e (u on eras.) eft.
Ca. 30. c\v. ic nan J>ing singan. for&on.
3 1 . uteode. gewat forSon. noht cu(5e. cw.
Page 344 1. Se mid him. hweecSere pu me miht. f>a andswarode
B. he 7 cweeft hwa?t sceal ic (p. 322).
2. (5a cwseS.
3. ongan. on herunge.
4. (5a uers 7 f>a word godes. nsefre ser ne gehyrde ne heora
endebyrdnesse nu Ave herigan sculon.
Hymn : variants from C.
6. nu sculon S.
Bodl. Hymn : variants from IIS. Bodl. 163.
(6) we.
Hatton. Hymn : variants from Hatton 43.
(6) nu we sculon herian.
Laud. Hymn from Laud MS. 243.
(6) we sceolan herian.
O. 1. Se mid him. hwse'Sere. me singan cwseft.
2. frusceaft.
3. (5a J?as. <5a ongan.
n
4. nsefre ne gehyrde (11 2b). J>ara endebyrd,es Sis.
we
6. nu, sculan herian.
Ca. 1. hi. hwseftere. me singan cw.
2. seal (sic). cw. frusceaft Sa.
3. Sas 7s ware. <5a ongan.
4. 7 scyppendes. 7 Sa. j?ara.
6. we sceolan.
VARIOUS READINGS. PAGE 344. 409
Page 344. 7. metodes mihte.
2jb 8. wuldorgodes. wundra fela.
9. ord astealde.
10. bearnum.
12. pe. manncynnes.
14. fyrum.
15. frara J?am. eall (5;et he. sang lie hyt fseste.
15. f (5e he.
1 5a begins song (0 ?) ; all but complete.
Bodl. Hymn : variants from MS. Bodl. 163.
(13) tida. (14) on foldum.
Hat ton. Hymn : variants from Ilatton 43.
(7) metudes myhte. (8) wurc wuldor — (o out of u). gehwilc.
(9) ece. ord astealde. (ro) gesceop ylda bearnu.
(12) middangearde {omit f>a). (14) on foldum frea
selmyhtig.
Laud. Hymn from Laud MS. 243.
(7) metudes mihte. (8) wulder — . (9) ece. (10) J>a he.
eorcSe bearnu heof on to hrofe }m middangeard. (13) ece.
(14) fyrum on folden frea selmihtig halig scyppend.
7. metodes mihte. modgef>onc.
8. wera wuldorfeeder.
d
9. ece dryhten oor,.
10. gesceop. bearnum .. {originally bearnunum).
12. <5a middongeard moncynnes.
13. ece dryhten. teo . de (d eras).
n
14. folda,.
15. t5a. eall.
Ca. 7. metodes mihte.
8. wera wuldorfseder. he wuldres gehwaes.
9. ece. ord.
10. eeres gescop (sic).
11. rofe.
13. ece driht a3ft.
14. firu.
15. t5a. fro J?a. 7 eall f he.
410 VAUIOUS READINGS. PAGE 344.
Page 344.i6. on. J?am. f ylce.
B# 17. gocle wyrcSes saiiges J>aer. com. morgen.
18. Sara. se (5e. ealdorman. saede. gyfe*
19. onfangen haefde. hyne. abbodessan. hyre f.
20. cy Sde 7 saede. het. gesamnian. gelaere (j). 323) destan
menn.
21. andwyrdom (sic), swefen. f.
22. fte.
23. hwanone f cymen.
24. f. fram drilitrie heofonlic gyfu forgyfen.
16. Ond. mom . . ord. f ylce. wyrf>es sanges to-
ge}>eode.
18. tungerefan se J?e. saede. hwelce gyfe.
19. Ond. abbodissan. hire f cyf>de.
20. saede j?a het heo (heo ?).
21. )?a as Ond. ondweardum. secgean f swefen ,
<5 shigan fte.
23. hwon.on (1 gone) f. hi eallum gesaecl.
24. w . s (1 #cwe) f. fram. seolfu. . eofonlic geofu.
n
16. mo,ig. ylce.
d
17. gode wyrj^es. toge]?eod,e. marne.
h
18. f»am tungerefan se J>e,is. saede. (1 eras.). gyfe.
19. abbudyssan. hire J)aet.
20. cSa het. £>a geherdestan.
21. hi andweardum (1st d cm eras., a m ea cm£ of o, um cm eras.).
22. £>aette.
23. hi.
24. dryhtne. gyfo forgyfen Sa.
Ca. 16. on. J>am wordu. f ylce.
17. gode wyrSes. (p. 141) tSa com. margenne.
18. J>a. se tSe. 7 hi saede.
19. (5aere. laedde. hire j> cydde.
20. c5a het.
2 1 . (5a. hi andweardu. f swefen. f.
22. fte.
23. f. t5a. hi callu gesewen.
24. f hi. fro. sylfu.
VARIOUS READINGS. PAGE 344. 411
Page 344. 25. hi. ssedon. godes spell.
B, 26. bebudan. gyf. mihte f. leocSsanges f.
27. f»a. onfangenne (5a. bam.
28. huse. com. morgen.
29. ageaf 7 asang.
30. pa, ongann. abbodesse clipian 7 lufian. gyfe on.
31. J?am menu. manode. f. woruldhad.
32. forlete. munuchade. f. ge})afode 7.
33. gddum 7 beo bine.
34. gesamnunge. bet. f.
C.
25. hy. ssedon su. spel.
26. f be in sum sunge leoSsonges f. j?a be ]?a.
27. ha.
28. Ond com. morgen Ond.
onfongene.
29. asong. f.
30. Ipa, ongan sio abbodisse. lufian.
31. insen Ond hio. f. weoroldhad forlete.
32. Ond munuchade. f. hio.
33- f
34. Ond het. f.
25. hie. spel.
. h 7
26. gif,e mihte J>set he hi (hi on eras.) sum sunge leoSsonges
j?set gehwyrfde (wyrfde on eras.).
27. (ii3a) <Sa he f>a. onfangene.
28. com. morgen.
29. asong.
p
30. abbudysse clyp,an (i eras.). lufian. gyfe.
31. monode. weoroldhad forlete.
32. munuchade. 7.
33. mynter (sic).
34. ]?eowa (o on eras.). het.
Ca. 25. hi hi. spel.
26. hi (Sa. mihte f he hi sum asunge 7 leoSsanges f .
27. onfangenne. ha.
28. com. morgen. ?5y.
29. hi asong. f hi.
30. lufian.
3 1 . tSa monede. f he weoruldhad forlaete.
32. munuchade. f well f>afode 7.
33. f. godu.
34. 'Sara. het. f.
412
VARIOUS READINGS. PAGE 346.
Page 346. I. halegan. 7. ealle f>a pe. geherenesse.
B. 2. mihte. him. cleene (p. 324) nyten.
3. o'Sercencle in J?set swetteste leo(5 gefremede. Ac his sang.
4. wynsume to gehyrenne fte f>a sylfan lareowas.
5. sefter his. writon. leornedon sang he.
6. be. manncynnes 7 ge eall ^.
7. f . aeryste moises boc 7 eft be utgange fses gehatlandes.
8. be oSrum manegum.
9. halegan. 7 be. menniscnisse.
1. gehernesse.
2. Ond. swa swa neten.
3. f . gehwy Ond.
4. wyn . . mu renne fte fa seolfan his.
5. set his (i5a ends; 15^ begins leornodon ; all hut
complete).
6. . nd be. ond. f .
7. •}> is s . . sereste. boc Ond. be utgonge. . f segipta.
8. Ond be. gehatlondes. be ofuum monigum spelluih.
9. boc .... be.
1. stseres (tser on eras.). 7 he eall. gehernesse.
2. mihte. gemyngade.
y
3. gehw,rfde (y above eras. ofe).
ge
4. wynsum to,hyrenne (5set fa sylfan his.
5. writon.
1
6. be. ea,. stser (ser on eras.).
7. moises boc 7 eft be utgonge israela.
s
8. egypta 7 be. f>se, gehatlondes. be 0(5:
9. cano . es (eras, of s) boca 7 be.
urn momgu.
Ca.
g e
i. 7 he eall oa he in,hernesse (g woZ usual form).
2. mihte. gemynegode. nyten oSercende.
3. f. gehwyrfde.
4. wynsume. •£ <5a sylfan his.
5. writon 7 leornodan.
6. be. eall f stser.
7. f. boc. bi utgonge.
8. egypta lande. be. gehatlandes
9. boc 7 be.
be. monigu spellu.
VARIOUS READINGS. PAGE 346. 413
Page 346. 10. be. be. uppastignesse.
B. 11. he. gastes gyfe 7 Sara. be.
12. )?am ege paes. be fyrhto f>ses tintreganlices wites.
13. be wsestmnesse. J?8es heofonlican. manig.
14. 7 swylce. manig. ]mm.
15. fremsumnesse. on. "Sam.
16. gymde f. menn atuge fram. mdndsedu.
1 7- aweahte. forj^am he se mann.
18. swi(5e. regollicum f>eodscipu (p. 325).
19. 7 wip J?am J?e hi on.
10. Ond be. frowunge astignesse.
1 1 . Ond be. c . . . Ond. Ond eft be J)aem ege pses
dan.
12. Ond be fyrhto. tinterlican wites Ond be.
1 3. heofonlican rices hu monig leo}}.
14. geworh . . Ond swilce eac o£>er. J>9em godcundum.
15. fremsumnes . . . Ond domu. J?aem.
16. gede f. mandseda Ond.
17. forjx>n he ond regollicum (interlined se mon swij^e sefest only).
19. nnder]?eode. Ond wTi|? (1 gone). ]?a J>e o]?re. wses
wel me. ellenw^odnesse.
10. be. be his frowunge (113^). be. on.
11. bi (bis = T.).
lie
12. f>am ege. be fyrhto. tintreg,an wites 7 be.
13. heofonlican. leo]? geweorhte 7 swylce.
14. oper. ]?am godcundan.
15. domu. on. J?am.
16. gymde j> (y on eras.). fra.
17. geornfullnesse.
18. swiSe. regollicum J?eodscypum.
19. 7. <5am. on oJ?re. wylme (y on eras.).
Ca. 10. be his (5rowunge. be his uppastignesse on.
1 1 . big. fsera. lare. big jmni ege (Soes.
12. be fyrhto.
13. wites 7 be. heofonlican.
14. 7 swylce eac. J>a godcundii fremsumnessu 7 domu.
15. on eallu. J>a.
1 6. gymde f he me n. fra. mandsedu.
17. awehte. for (Son.
18. swySe. reogollicu feodscipu eadmodlice.
19. and. J?a. on. don.
414 VARIOUS READINGS. PAGE 346.
Page 346. 20. wylme ellenwodnesse. 7 he forpam fsegerne.
B. 21. ende hsefde pa he his lif geendode.
22. forpon psere. gewitnesse.
23. feowertyne dagum. Sset. licumlicre untrumnesse.
24. <5ricced. hefegad hwsepere. pan. f.
25. tid mihte sprecan 7 gangan pa. on.
26. untrumra manna. on pam. f hi. ilntruman.
27. forpfore. wseron -f hi pa pider inn Iseddon 7 him pser.
28. setsamne penodon. pen. sefen. nihte.
29. worulde gewat f . on pam.
20. forpon fsegere ende.
22. pa psere. nealecte. gewitnesse.
23. feowertyne dagum. f. licumlicre.
24. hefigad hwsepere. j3.
25. miht . . . sprecan.
26. monna (? only tops left). j> hy.
27. . . . set. inlsedan. Ond somne.
28. sef te.
29. of. f he In (?) stowe gegearwade f h .
gerestan meah . . (15** ends).
O. 20. ellenwodnesse onberned 7 he forpon fsegere ende.
e
22. psere. nealecte. gewit,nesse.
23. feowertyne dagum. licumlicre.
24. hefigad hwsepere. j3.
25. mihte. gangan. on.
26. manna. on pam hyrapeaw. (eras. o/a). f hi. untruman.
27. pape. inlsedan sceoldan.
28. penian. (114*) pen . (g eras.), nihte.
e se
29. j$, he (cross eras.). gangende. on pam hu,. gege-
arwade f .
Ca. 20. wylme mycelre ellenwodnesse. 7. fsegere ende. lif.
21*. geendode.
22. (p. 142) fonSon pa "Se psere tide nealsehte.
23. feowertynum. ser f. licomlicre untrunesse.
24. hefigad hwsecSere. f .
25. tid mihte. gangan. on.
26. untrura manna. on (Sa, hyra. f hi fta untruman.
27. inlsedan sceoldan 7 hi (5a?r.
28. (Senigean. peng. sefenne. nihte.
29. gangende. f he hi on pa huse. stowe.
VARIOUS READINGS. PAGES 346-348. 415
Page 346. 30. f he hine. mihte (5a. J>en. hwan.
B. 31. pses. f. forSfore pa gyt swa neah ne waere.
32. hwsecSere swa he hine baed 7 het. And mid pi pe he }m on reste.
33. mode sum J>ing aetgaedere mid him sprecende waes pe f>aer.
ser. waeron.
dra
O. 30. restan mihte. wun . de (eras, of e ?). J^eng.
31. ]:aes. f his forcSfore. swa (on eras.) neh (e out of i)
ne (n ow eras.) wsere.
32. hwaefere. cvv 7 behead 7. J>a.
o u
33. reste (2nd e <m eras.). gefe,nde. sum,. atgaedere
mid him.
Ca. 30. f he restan mihte. wundrade. fceng. hwon.
31. J?a?s. forcSon. (Suhte ^. forcSfore.
32. hwaeftere. cw 7 behead 7. (5y he ]?a.
33. resten. aetgaedere mid hi sprecende.
34. (5e. fta.
Page 348. i. niht J. (p. 326) fregn h\vaej>er hi. inne mid him hsefdon.
B. 2. andswaredon hi. pe.
3. }?in fortSfor nis swa neah nu. rotlice to us.
4. J>a cwaecS. bera)} me hwaefere f husl to.
5. hit on handa. hi. smylt.
6. mode butan aelcum incan blif>e to him wseron fa andswaredon.
J>ser n
1. niht f. hwaefer hi. , inne. (5a 7swarodo,
(last o on eras.) hie and.
2. hwilc. pe.
3. forcSfore. neh (e out ofi).
4. me hwae}>ere husl.
5. handa. frseng. hi. smylte.
6. butan eallum. 7Swarodon hi.
Ca. 1. niht f. hi. husel J>serinne.
2. 7swaredon hi.
3. forcSfore. cSu.
4. cw. hwaeftere husel to Sa.
5. hit on handa. hweefter hi. smylte mod.
6. butan eallu. hi. 7Swaredon hi.
416 VARIOUS READINGS. PAGE 348.
Page 348. 7. hi. cwaklon j> hi nsenie. hyni nyston. hi.
Bb 8. him blicSe mode. 7 hi georne hine bsedon.
9. f. eallu. andswarode.
10. bro(5or }?a leofan. swtye bliSmod to.
11. 7 eallum. mannum 7 he swa hine.
12. ])Fere heofonlican waegnyste. hym. ingang gegearowode.
13. tide hit wsere fte.
14. arisan sceoldon. uhtsang.
15. andswarodon hi 7 cwsedon nis. feorr to J>am (5a cwsetS he uton.
16. tide gebidan. J?a hine gebted. gesenode.
17. (p. 327) rode tacne 7.
18. fsec slep. lifgeendode.
C. S. 14. folc raeran.
15. hit feor to.
7. f hi. wistan ac hi.
8. hi.
9. f. 7swarode. cw.
10. mine brof>ro J>a. blitS . mod . (e twice eras.).
1 1 . eallu. 7 he swa.
12. heofonlican wegneste. o^res. ingang gearwade (5a.
13. (ii4b) hu neh (e on eras.). fte. bro]?or.
14. sceoldon. godes folc las ran. uhtsang singan 7swearodon hi.
1 5. tela utan. 7 hine (in margin).
16. .gesenade (1 eras.).
o
17. 7. b,lstre.
18. medmycel. onslaapte. stillnesse.
Ca. 7. f. hi. hi hi ealle swy(5e.
8. hi.
9. f he hi eallu. (5a 7s\varede. cw.
10. bro(5ru leofon. swySe bli(5e mode.
11. eallu. manmi 7 he. trymmende.
12. t5y heofonlicu waegneste. 7 hi. ingang.
13. "6a. t5sere tide, f te (5a brocSru.
o
14. sceolden. godes folc lseran. uhtsang. Sa7Swaredon
feor
15. lang to Son. tela utan.
16. well. tide bidan. hi. him gesenade.
17. rode. 7. Sam.
18. medmycel fsec onsleepte. geendode 7.
VARIOUS READINGS. PAGE 348. 417
Page 348. 19. And. f he swa heahhluttrum mode 7 bilewitum.
B. 20. J>eowode f. swilce.
21. smyltum. of niiddangearde gewat 7 to.
22. becom 7. <5e. manig. on.
23. pa swylce. ytemystan. on.
24. herunge. sylfne senigende. on his handa bebeodende
(last d out o/n).
25. 7 eac swylce f. gesewen f. wees.
26. gewiss his silfes (out o/lifes). forSfore. f>am pe. nil.
gehyrdon.
27. pyssum (very large p, no< ornate). f. pe mon nemnetS
colundes burn.
28. gemyngodon Surh ungemsene. fyre.
29. 7 pi£,t hwsecSere aej^elice ongytan mihton. pa, (Se f cu(5on f -f »
30. gelamp. for yfele (p. 328) f>ara.
31. 7 on J^serea swicSust. paer ealdormenn waeron.
19. 7. fte. he hlutre. bylewite.
20. willsumnesse dryhtne J?eowde f (last w on eras.).
2 1 . gesyh<5e becom.
22. 7. on.
23. pa swylce. ytemestan. on.
e
24. her,nesse. sylfne seniende. gast 7 his.
25. swylce J?set is gessegd (a?Z on eras.) -J.
26. sylfes. pii.
27. J)ys sum (ys on eras.), fset nunmynster. f. nemnecS collides
burhg. gemyngedon. ungymenne. fyres lige (s squeezed
in, i out ofe).
e n
29. f hw8e]?ere ,a]^elice ongyton mihto (a in op out ofse, y on eras.).
f cu}?on f (Seet.
31. on. byrig 7 in ]:ara. J>9er ealdormen wa?ron (ii5a).
h
Ca. 19. fte. he,luttre. bylehwite.
20. willsumnesse. peowde f.
2 1 . gesyhtSe becom.
22. tunge. word on.
23. swylce. ytemeston. on.
24. herenesse. sylfne seniende. gast 7 his handa.
25. swylce f is gessegd fy
26. sylfes. J»am tSe.
27. Dyssu tidu f nunmynster f. coludes burhg.
28. gemynegodan. ungymenne. fyres lige.
29. f hwse'Sere (p. 143) eacSelice ongyton mihton ealle pe f.
30. f f gelamp. wean.
31. tSser on. byrig 7 in J:a?ra swy(5ost Se (Sser ealdormen wseron.
e e
418 VARIOUS READINGS. PAGE 350.
Page 350. I. hwse(5ere wana ne. manung. psere.
B. 2. f hi. synn witnode. 7 Ipuih wopas 7.
3. gebeda 7 f hi yrre fram him awurpon J^ses. on.
4. andlicnesse nine uit warona.
5. on Ipam. J>eode adamnanus wses haten.
6. lifde he his lif on. forhsefednesse in halegum.
7. willsumlice. f.
8. swsesendo buton Ipi.
9. wicdsege 7. niht. on.
10. astod. awunode. f>earlwisnes.
11. nyde becom. hys. forSgangendre.
12. f hef nyd. gewunan. J?a gelamp. on hys giogoShade f .
13. mandsede. scyld to J>a to.
1. hwsej^ere wona wees. fsere.
7
2. $ hi. fsesten, Jmrh wopas 7.
e
3. yrre fram. on J»a g,licnesse . nini . uitwarona(6e/br« n s£ro&£
eras. ; 2nd i out ofu. by eras, of stroke ; u on eras. ; a after w oiitf
o/ae).
5. on J>am.
6. lif on. forhsefclnesse.
7. on. willsumlice. f.
8. swesende ]ieah butan. dryhtenlican.
9. wicdsege 7. onwalhge nihte. on.
r
10. astod 7 awunade. f>earlwisnes. hea,dan (ead on eras.).
11. nyde becom fore. for&gangendre.
12. f he -f nyd on. on his giogatmade f (io small and squeezed,
rudely out of y ?).
13. mandsede.
Ca. 1. hi hwseftere wona wses. (Ssere.
2. ^ hi. synna. <5urh.
3. 7 <5urh gebedo. yrrefrahi. onftagelicnesseniniuen warena.
5. on pa. wer. sceotta <5eode. adamnan' haten.
6. man his lif on mycelre forhsefdnesse.
7. on halgu gebedii. swy(5e willsumlice. f.
8. J>eah butan (5y drihtenlican. (5y. ,
9. wicdsege 7.
10. onwalhge nihte. on halgii gebedii astdd. awunode.
(Searlwisnes. hi.
11. nyde becom. bote. forftgangendre tide f.
12. f nyd on gewunon. hi on his geogutShade f.
13. mandsede.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 350. 419
14. onscunode. he hi hefiglice 7 him (p. 329).
15. f. stranglice gewitnod. fram p&m.
16. for Ipam he.
17. wende f him fanan hselo. setywde beon sceolde andette
(5a him his scylda.
18. mihte. befleon (Sset towearde yrre.
19. pa, hys scylda.
20. behofaf> miceles. forjmm. swiSe.
21. swa J?u mege (a in swa out ofi). setfeolh. "Sinum
fsestenum. sealmsangum.
22. gebedum f Ipu sie cumen beforan drihtnes ansine on andetnesse.
23. geearnige. gemetan 7. }?6ne <5e J?8et sar nam.
24. hefegode. gewitnesse 7 he willncde f hracSe onlysed.
25. fram pam miclum bendum.
C. S. 14. onscunade hie (5a hefiglice.
14. onscunade he hi . . (2 eras.) hefelice.
15. j). stranglice. fram Jmm.
16. fram J?am he . . (2 eras.) wende f.
17. hselo. setywed. mihte andette [last word hi margin).
t
18. j>. gefeah,. mihte.
19. fram ]?am. (n5b) yrre pa, he j?a.
20. swi(5e.
21. maege setfeolh (eol ow eras.). finum fsestenum. sealmsangii.
gebedum f .
e
22. sie. dryhtnes onsyn,. andetnesse.
23. 7. )x>ne pe f unmete sar nam (out o/mon).
24. hefegade. gewitnesse. willnade f.
25. onlysed. fram. inlicum bendum.
Ca. 14. t5a onscunode he hi hefelice 7 hi ondred f.
1 5. Ssere stranglice witnat (sic). fra J>a J>earlwisan.
16. sumu. fra J?am.
17. wende f hi heelo. Eetywed. mihte andette hi.
18. bsed J. hi getSeaht. mihte.
1 9. fra J?a. yrre <5a he pa. Da cw.
20. mycel. mycles lseceddmes. for (Son. swyfte.
21. £>u msege setfeolh '5u sealmsangii 7 gebedu J Su.
22. andetnesse.
23. geearnige. 8e milde beon 7 eac gemetan 7. J?a (Sone
J?e f unmsete.
24. nam 7 hefig his. gewitnesse. willnade f .
25. hrafe onlysed. fra )?am inlicu. <5e.
E e 2
4£0 VARIOUS READINGS. PAGES 35C-352.
Page 350 26. mid gehef egad. J>a cwsejj. ylcleo.
B. 27. hal. lichaman. jni me onsetst.
28. f . {eras. o/a\ ic hal sy drihtnes (p. 330). eall. f.
29. onbere J>eah }^u me. on.
30. standan. tSe. scyle. wucan butan andlyfene lichaman.
32. o(5(5e j^rydseglic.
33. do j? ewsef>. ocS f.
34. tide fasce. )?e came. setywe. 8u.
C. S. 26. mid e?ees£ (before hefigod).
O. 26. hefigad. cw. giuimgre (giu ends, un begins a line).
27. on. lichaman. J?u me onsetest.
a
28. f. halsie on Jmm dryhtnes. eall ic f se,J>elice (a
ofse eras., i on eras.).
29. J>eah }>u me. on.
30. standan. scyle. wucan.
31. cw. j? is j>. wucan butan yljfene lichaman awunie.
32. twa dseglic. o?SSe freodaeglic is.
33. healdanne. cw he . f (1 eras.).
34. tide faece to ])e cume. fullicur setywde.
Ca. 26. mid gehefigad. cw. J>a. gungre.
27. hal on minu. Jm. onsettest.
28. j3. on Jmm. dsege ^ ic eall f eaftelice.
29. ftu me hate. on.
30. standan. (5e. scyle. wucan. f.
3 1. do cw. mycel f is fy (5u. wucan /lyl'ne lichoman awunie.
32. twa daeglic. o(5(5e ^reodaeglic is.
33. cw he 7 f ic eft seft tide fgece to f>e cume 7 (5e. sety we hwset (5u.
Page 352. I . hu (h out of J>). wunian.
B, 2. fram. 7 gelamp J he lor sumum intingan gewat.
3. ealand Jmnon. com.
4. he na eft to. cwyde 7 wees hwse'Sere.
O. 1. sceole. sceole.
2. fram. gelamp. sumum intingan (11 6a).
hibernia
3. on,. ealande J?nnon. com ne he ma eft.
4. gecwyde (y on eras.). hwsefere gemyndig.
Ca. 1 • don. sceole "Sa.
2. fra hi $a gelamp. f.
3. gewat on. ealonde ]?onan. com.
4. ma eft. hi. seft. (p. 146) wa?s he hweeftere gemyndi.
VARIOUS READINGS. PAGE 352. 421
Page 352. 5- gemyndig heora cwydes 7 his bebodes 7. gehatis (sic) 7.
j3^ 6. tearum. on halegu weeccum 7 on. forhsefednesse
drihtnes J>eowettes.
7. f. £eah.
8. Sy drihtenlican. swa ic ser beforan cwseS.
9. awunode. fa.
10. gewitan. hibernia. forftferedne.
1 1. tSsere tide (p. 331) f gemyngode. forhsefednesse.
12. gelseste. f. J?ses godcundan lufan lustfulligende {rest
wanting).
14. ecum. forcSgelseste.
1 5. ])i he p'd langre tide f forftheold f»a gelamp.
16. fram f>am. sumii. fyrr gangende.
1 7. Sara gebro^ra. <5a hi.
18. hi. hame.
5. 7. 7 he on hreowum tearum 7 on.
d
6. wseccum 7 on mycelre forhsefnesse dryhtne.
wo
7. J>eo . de (d eras.). f. swsesendo J?eh.
o
8. dryhtenlican. wicdsege swa ie f,re.
9. ofrum. p'd.
10. on hibernia. forSferedne.
1 1 . symble. f gemyn . gade (d eras.).
12. f.
r
15. Sy. lang,e. gelamp.
16. f. fram fam. J?ingum feor gangende.
17. brofra. 7 hine mid. hi.
18. hwurfan hi. hame.
Ca. 5- 7 eac. 7 he on hreowu.
6. on halgu waeccan 7 on mycelre forhsefednesse.
7. feowade. f . gehreorde. <5eah f»onn.
8. oy drihtenlican. wicdsege swa ic.
9. of>rum dagii. awunode.
10. on hibernia 7 (Sser forftferendne.
1 1 . ftsere tide f gemynegode gemett Saere forhaefednesse.
12. f. ftses.
13. onbryrded wses swa he eac eft. tSsere.
1 4. lustfulligende. f>a ecu medu.
15. (5y he f <5a langre tide. gelamp.
16. f. fra }>a. sumii "Singu feor gangende.
17. an. gefera. hine mid. hi.
18. geferedne. hi. hame.
422 VARIOUS READINGS. PAGE 352.
Page 352.19. pjpe hi. fam. genealsecton. hi gesawon. getimbro.
B. 20. areht 7 ahafene beon. maun semnunga. ongann.
21. (5a unrotnesse. mid his tearum 7 mid his andwlitan.
22. gecy(5de pa ]) his.
23. acsode. forhwam.
24. cwae]}. ealle. getimbro pe fu. gesihst. .
25. gesceawast. ]?a maettran past is neah f hi ealle.
26. fornymefr'. on acsan gehweor (jp. 332) fatS- bro}>or J
gehyrde.
27. hi. eodan. cyf>de he him eallum 7 psere (e mcyjxle ow£
o/a or ae).
28. meder )?8es hiredes seo wass.
29. gewyrhton gedrefed be swylcum witedome waes.
30. gehet. to hyre (5one. mann gelaedan 7 hine geornlice
fraegn.
31. acsode hwaenne he p&. cufe. ongeate J>a cwaejx
O. 19. hi. J?am. nealsecton. hi gesawon. getimbro ( 1 1 6b).
20. ahafen. man. ongan heardlice 7 biterlice.
22. 7wlitan tacnuncge yppan 7. J>a f p-& his.
23. fraeng. acsade (ac on eras.).
24. gebaerde cw. getimbro pe pu. gesyxst.
25. pa, maetran neh. f hi eall.
26. fornime(5 7 on axsan (ax ow eras.) gehwirfe(5. bro]?or f.
27. J^aes j^ae (a o/ae eras.) hie on f. saede.
28. gesomnuncge. abbuddissan.
29. gewyrhtti. be swilcum.
30. gehet. hyre f»one. man.
an
31. fraeng 7 acsade hwon,. J?a. cuf>e (e on eras.) 7 ongeate.
Ca. 1 g- hi (5a )m. nealaectan 7 hi gesawon (5a getimbro.
20. ahreht 7 ahafen (5a.
21. heardlice 7 bitterlice wepan. &a.
22. 7wlitan. yppan 7 cydde. (5a J (5a his gefera.
23. ongeat. acsade. hi waere.
24. geberde cw. eall. getimbro (5e (5u her gesyxst.
25. maettran. f hi eall fyr fornime'S 7 on axsan gehwyrfcft.
26. f gehyrde.
27. ttees pe hi on f. cydde. saede.
28. (5aere gesomnuiige 7 abbudissan.
29. t5a. gewyrhtu swy(5e. be swylcu. witedome.
30. gehet. mann.
31. acsade hwanon. cii(5e 7 ongeate cw.
VARIOUS READINGS. PAGE 354. 423
Page 354. i. niht abisgod. waeccum. sealmsaiige 7 gebedum.
jjb 2. seemnunga. setstandan. man.
3. uncuSes andwlitan. andweardnesse. me. cwaej?.
ondra?dde 7.
4. ciuSre. dydest.
5. cwse]}. f J>u.
6. on ]?ysse tide nihtlicre. nales tSe.
7. forgyfan ac. woldest waeccum. J?a ewee]} ic f>8et me faes
wsere micel J?earf f.
8. halwendum wseccum.
9. drihten herian )?a cwsecS he se (5e me wi(5 sprsec.
10. ssegst seghwsecSer (j). 333) ge f>e J?earf ys ge o(5rum manegum f
hi heora.
1 1. myd godum.
12. alysan 7 hi }?onne ablinnan fram gevvinnum hwillwendlicra.
O. 1. ungeara. niht abysegad. wseccu. sealmsaiige.
2. semninga. setstandan.
3. 7wlitan Ipa. 7weardnesse.
4. me. f. 7.
5. cutfre. f>u.
6. cw he f J>u on J>ysse> nihtlicre stillnesse. J?e.
e
7. forgeaf, ac. woldest waeccum (secc on eras, of 4 or 5) 7
gebedum. setfeolan 7 for J>inum gedwolum (res£ wanting ;
\> on eras, of ml).
n n
9. synnii (ii7a). dryhtne be,sia, (e and a on eras.) cw.
10. }?e. f>u. cw.
11. eeghwsefer. faes. monigum. hi heora synne.
12. godum. alyse. hi blinnen (nen on eras.) fram gewinnum
hwilendlicra.
Ca. 1. niht abysgod. wseccu. sealmsange.
2. gebedii (5a. semninga. setstandan. mannan.
3. 7wlitan. swycSe for his 7weardnesse afyrhted.
4. me 7 cw f . ondrede 7.
5. he cutSre stsefne. f>u.
6. cw he f "Su on pisse. nihtlicre stillnesse. "Se.
7. forgeafe ac ma woldest wseccan 7 gebedii setfeolan 7 for (5inu
gedwolum (a« m O.).
9. synnu. driht bensian cw ic to <5a )>e mid me.
10. bu. cw.
1 1 . (Searf. monigu. f hi heora.
12. godu weorcu alysan. J?onn hi blinnen fra gewinnu hwilend-
licra Singa.
424 VABIOUS READINGS. PAGE 354.
Page 354. 13. j3 hi fonne. for willunge fara. goda.
B. 14. gewinne ac fis hwaere feawa clotS. eall. }>urh ende-
byrdnesse {dot under r). hus.
15. buton. ymb pinre sawle.
1 7. abysgodne. ac ealle we wsepnedmen. wimmen
hefegum.
18. staepe swundon otScSe. 7 fa hus J?a (5e.
19. biddende. leornigenne. fa. nu.
20. gehwyrfed ofermettas 7 druncenesse scylda.
2 1 . swylce. fa. fa "Se. gehalgode forhogodre.
22. are heora anddetnesse 7 hi aemettan habbaf f hi smale hrsegl
wefatS. fain hi hi sylfe.
n
O. 13. f hi fonne. gewill;unge fara ecra goda. freo . licor
n
(1 eras.) winne,.
14. ac fis hwsefere. ana docS. f. eall.
nd
15. furh endebyrdnesse geo .ferde (o on eras., then 1 eras.). 1ms
7 bed.
t
1 6. nu (u on eras.) butan. gemet,e.
17. abysegad. ac ealle. waepnedmen ge wifmen o&fe.
u
18. sw,ndon (w on eras.). wacedon (a out o/se) 7 J>a hus fa
f e on.
19. leornianne. fa. on hus gehwyrfed ofereta.
e
20. drun . cennesse (1 eras.) 7 leassp.llunge. oferra unalyfed-
licra. 7 swylce fa. fa fae (a o/ae eras.) gode gehalgade.
22. forhogodre. heora 7 detnesse . swa (1 eras.) oft swa swa
hi aemtam (ta on eras.).
23. f hi smalo hrsegl wefaS 7 wyrceacS (a m al out of ae). f am
i
hie oSSe hie sylfe fr3etw,a'S on.
Ca. 13. f hi (Soim for gewillunge fara ecra goda (j). 145) fy freolicor
winnen ac fis hwae(5ere.
14. ana do (5. ■$. eall.
15. furh endebyrdnesse.
16. eallii nu butan.
17. abysegod. ac ealle. waepnedmenn ge wifmenn ot5(5e
hefige slsepe swundon.
18. synne wacedon 7 fa hus fta fe on.
19. leornigenne. fa. on hus gehwyrfed oferaeta.
20. leasspellunga. otSra unalyfedlicra.
21.7 swylce. Sa f e.
22. forhogedre. heora 7 detnesse and. swa swa hi.
23. f hi smalo hraegel wefa<5 7 wyrceaft. fa hi otStSe hi sylfe
frsetwiat? on bryda.
VARIOUS READINGS. PAGES 354-356. 425
Page 354.24. frsetwiacS on. anlicnesse. frecenessa heora stealles.
Be 25. 0(5(5e ut wsepned manna freondscypes (/;. 334) ceapigaf. be.
26. gewyrhtum fysse. hyre eardigendum. heofonum.
27. grimsigendum legum, gegearwod fa. heo seo
abbodesse. him {out o/fam).
28. forhwan. woldest f u. hraf e fa. dygolnesse me cyf an.
29. andswarode. ondred. arweorSnesse j>.
30. sceoldest. swyf e beon gedrefed 7 afyrhted. 7 hwsecSere (5a
frofre f u. ■}> on Sinum dagu (5is wite f isse burge ne becimecS.
32. Seos gesih(5 vvses. fa wees sum fsec f.
33. bigengan. feawum.
O. 24. on frece . nesse (r eras.) heora stealles o(5(5e.
25. freondscypes. for f on be gewyrhtu. (u on eras.) fysse.
f
26. hy . rse (y on eras., then 1 eras.). o, lieofonu grimsiende
heo
ligum is gegearwa(5 cw,seo abbuddysse.
28. woldest fu sona (117b). fa digolnesse me cyfan.
29. fa 7swarode. cw. arwyrSnesse f.
30. sceoldest. hwsef ere fas.
.• . er
31. fu. f on finum. fis wite. of, fas burh.
32. fa feos gesyhS fa. fa wees . (1 eras.) hwylchugu. \.
n
33. bige,gan. f. feawum. ongunnan.
Ca. 24. on frsecenesse heora stealles otSSe utwsepned monna freondscipes
hi.
25. forfon be gewyrhtu fisse.
26. heora eardigendu. heofonu grimsiendum ligu.
27. gegearwod. cw heo seo. hi.
28. woldest fu. fa digolnesse.
29. fa 7swarede. cw. ondrsedde. Sinre arwurSnesse
f f u sceoldest.
a
30. swytSe gedrefed beon 7 fyrhted. hwa3(5ere fas.
3 1 . f u hafost. <5inu dagu fis. burh.
32. (5eos gesyh(5 fa. fa. hwylchugu fasc f Sa. Ssere.
f is feawu dagu. hi.
Page 356. I. hi sylfe, mandsede forlaetan 7.
B.
O. 1. hy sylfe. forleetan 7.
Ca. 1 . hi sylfe. mandseda forlaetan and.
426 VARIOUS READINGS. PAGE 356.
Page 356. 2. reft. abbodessan. hi. unsyfernessuru.
B. 3. eac. pi hi.
4. sibb. pa instaepe pa hi laest. pi.
5. wite. weorces slegene. ealle. ping-
6. pus geworden. arweorcSa min (p. 335). eadgyls
ssede se on.
7. mynstre lange tid lifde (rest wanting).
8. pon monige para.
9. panon gewiton. Saere burhge tolysnesse. spell.
forpon.
10. on lire. menn manedon. hi gesawon drihtnes.
11. egesfull. he his. gepeahte. manna. py.
12. tide urum. unalyfednessum synd peowigende py lass.
C. S. 4. hie selest wendon.
2. psere abbuddissan. hi hwurfun. unsyfernessum.
3. 7 eac. manfullran. py hi cwaedon.
4. hie ]?a instepe pa. lsest.
a
5. wite paes. wreces slegene. e,U. ping*
6. pus gewordne. arwyrpa. edgyls ssede.
7. pa in paem. eardode 7 drohtade.
8. longre. pon monige para.
e
9. po . non (n eras.) gewiton. peer . tolysnesse (y on
eras, of e 1) pis. forpon.
n
10. on ure bee. monaden (d defaced) paet hie gesawe . (w
par tly eras).
a ofer
1 1. on gepehtingum (e in pe on eras.) , monna beam (1 i8a). py.
12. tiide urum. unalyfydnessum (a on eras.) syn.
Ca. 2. seft paere. hi. pa serran unsyfernessu.
3. 7 eac mycle mannfullran. py hi.
4. sibb. instepe pa hi laest.
5. wite (Sses. wraeces. eall.
6. pus gewordene. arwurSa min. eadgyls saede.
uru
7. pa. eardode 7 drohtnade. ussum.
8. langre. Sser. 83ft pon monige para.
9. (Sonan. <5sere burhge tolysednesse. spell.
10. on. f. monedan f hi gesawon dryhtnes.
1 1 . in ge(5eahtingu.
12. lees. tide uru lieu unalyfednessu syn fteowigende.
VARIOUS READINGS. PAGE $$6. 427
Page 356.13. dom. ondrsedan sceolon 7 his.
B, 14. samnunga us ge]?reage. us hwilwendlicum yrmf>um.
15. waece oSe (sic) to ecre. heardlice.
16. gedeme.
17. A (space).
18. <5sere drihtenlican. geare J>a ecgfriS cyning se waes norcS-
hymbra cyning.
19. wered (p. 336). fyrde on hibernia. ealand.
t ehton
20. fsere. ladteow. hi. unsce(5(5edan J?eode (the
t is a mark only ; by corrector ?) symle don . swa f te ne ciri-
cum . ne mynstrum.
22. 7 Sa.
23. sylfan landleode. mihton hi hi. 7 wi(5campedon.
24. gecigdon (5a. arfsestnesse.
O. 13. lees to godes dome. forhtige, 7 us ondreede, fonne we
n
scylen (n afterthought). his semni,ga yrre usic freage
7 us o(5(5e hwilendlicum yrmpum.
♦ 15. w. secce (1 eras.).
16. gedeme.
o
17. Da. fe,wer. hundeahtetig.
18. dryhtenlican. geare f (f eras.). norf>anhymbra.
19. wered. on hibernia. ea . lande (eras, of 1).
20. psere. beorht (eo on eras.) ladteow. hi.
21. symble angelcynne. holdestan. forhergedon. $ ne.
22. mynstrum (y on eras.) seo (eo on eras.) herehand (1st e on
eras.) ne. ne arade 7.
23. seol . fan (eras, of J) ?). landleode. mihton hi weredon 7 hi.
24. wi(5compedon. gecigdon. serfaestnesse.
Ca. 13. la?s to godes.
n
14. forhtigan 7 us ondrsedan }x>nn. his semniga yrre us ftreage
7 us o$(5e hwilendlicfi yrnitSu.
15. wsecce. gedeman.
17. Da. seft.
18. drihtenlican. f.
19. wered. (p. 146) on hibernia. ealonde.
20. J?sere. ladteow. hi (5a unscsetSSendan.
21. symble angelcynne. holdestan. forhergodon. f ne
cyricu.
22. herehand ne sparode nene arode 7.
23. sylfan landleode. swycSe. mihton hi weredon. hi
wiScompedon.
24. hi fultu cygdon (5a godcundan arfsestnesse.
428 VARIOUS READINGS. PAGES 356-358.
Page 356. 25. 7 singalum onbenum {with stroke. under on), lange. f hi.
B. 26. 7 feah (5e (5a wyrgcwydelan. rice gesittan ne magon.
27. hwseSere. Sa. gewyrhtum a wyrgede.
28. hi hra(5e. wite.
30. fortSon he. neahstan gearse. J)issum. c5i £>a se cyning
(Se swa (Srystigliee f>one here.
31. Isedde . (e out of on by eras, and adding a top to o ; traces of n
ferde
left). forherigigenne. msegfte, (corrector).
25. 7 singalum onbenum (on eras.) lange. f hie.
26.7. wyrigcwydole (wyr on eras., also y in cwy). rice. inagan.
27. f }>a j?e be gewyrhtu wyrgede (yr on eras.).
28. f hi hraj?e. dryhtnes wrsec. scylde wite frowaden.
30. pyssum (n8b).
e her
31. gedyrst,lice (yr on eras.). for;gienne (below r small i; ie in
gie on eras.) pehta mseg^e.
Ca. 25. 7 singalu benii lange. f hi.
26. 7 Seah (Se wyrigcwydole. rice gesittan ne magon.
27. hwaeftere. f <5a (5e be gewyrhtu wyrgede.
28. f hi hra(5e. wrsec. scylde.
29. Srowedon.
30. forfton. geare seft (5yssii.
31. gedyrstelice. pehta.
Page 358. 1. him f>aet swi(5e hys frynd. swi(5ost Sseie.
B u
2. eadegan. cucSbrihtes se (5a niwan. bisscope gehalgod.
beforan
3. hwastSere here (p. 337) peohtas 7 (Sa gelicceton hi fleam for (cor-
rector) him.
4. 7 hi betyndon on nearo. ungeferedra mora.
C. S. 4. an deest (before nearo).
O. 1 . f. frynd (y on eras.). eallra swicSost (o out of e).
2. cutSberhte. niwan to bysceope.
3. hwsefjere. on pyhtas. licettan hi fleam fore him 7.
4. betelldon.
Ca. 1. hi swySe f. frynd. swyftost.
2. $a niwan. gehalgod.
3. tSa. hweepere. on. "Sa licettan hi fleam beforan hi.
4. betilldon in in nearo. ungeferedra.
B.
VARIOUS READINGS. PAGE 358. 429
Page 358. 5. 7. weredes ofslagen. feowertigoSan.
teodan
6. hys yldo 7 (5y fiftigocSan (stroke under tigocSan ; corrector) geare.
7 \>j (SrytteocSan.
7. kalendarum ianuarium. bewered.
8. hys frynd. f he f . ongann. forSon.
9. Sam. ecgbrihte.
10. f. scottas naht ne sce(5(Sede nene grette pa waes.
1 1. f. eft "5am gehyrde (5e he wiliiodon.
12. fram. acigan.
13. (Saere. ongann. hiht 7 t5set. angelcynnes.
14. gewanod. fordam (rough attempt to cross d). land.
15. f we angle aer. 7 scottas "5a (5e on brytene wseron. 7 bryttas.
16. swylce. dael on. (p. 338) betwyh angelf>eode J>a (5e
mid.
O. 5. 7 he. werodes. feowertyge}>an gere his rices (rest wanting).
6. |?reoteoge]?aii.
7. cw.
8. frynd (y on eras.). J?set he f .
9. arwyrjmn. ecbyrhte (final e partly eras.) f scottas.
10. sce(5(5ende. afuhton.
11. f. pe. willnedon.
de
12. forwyr, acygean.
13. angelcynnes.
14. forj^on. land.
lfj. fte. 7 scottas. on brytene.
16. 7 brytta. swylce mycel. onfengon ]}ae (e o/se eras.)
o
betwe,h (etwe on eras.).
17. J?a }?e o(5(5e. ofslegene.
Ca. 5- 7- dsele. werudes ofslaegen. feowcrtygetSan
geare his rices (as in O.).
ge<5
6. tSy (5reotteg,an.
7. iuliarum. cw.
8. frynd hi f he f. forSon.
9. no wi)lde. geare. cSone arwinSan. ecbyrht f scottas.
10. sce(5(5ende. afuhton. hi.
1 1 . wite (Saere. f . (5a. willnedon.
12. fid. cigean.
i 3. (Saere. angelcynnes rices.
14. gewanod. (5e. land. onfengon fte angle aer
haefdon 7 scottas.
15. on breotone waerori 7 bryttas eac swylce.
16. freodom onfengon p& betweoh.
17. ongelSeode otSSe.
430 VARIOUS READINGS. PAGE 358.
Page 358.i8. J>eowdome betyhte o(5(5e. lande. 7.
B. 19- arwyrcSa godes wer. bisscop.
20. gewat. geferum pe mid him. on Sam. ebbercurnig.
21. f. geset on. lande neali [mm.
22. land. toscadef. Sa. bisscop.
23. mihte on mynster. freondum oftfsestan. And.
24. syluum wunenesse on wic. on Sam.
25. mynstre pe is nemned. 7. (Sser. feawum.
26. geferum on. sylfum and.
27. manegum bryce manigra geara lifde. far eac forSferde.
28. on see petres cyrican.
29. gerysenre are. hades. ylcan.
C. 19. i6a begins : parts gone, but complete after 28 see petres except
a few letters. hiora bisceop.
21. hwsefere.
22. peh . . lond tosceadef. Ond.
24. oft.
25. f. Ond he faer eac swilce forSferde (rest vjanting=0. Ca.).
29. pses. .can.
18. (ii9a) j^eowdome. o&Se. pyhta lande. flugan 7.
19. pe. bysceof.
20. geferii J>a pe. on fam. sebbercurnig f.
2 1 . on engla lande. hweefere. fam see.
22. land 7 pehta tosceadeS. bysceop.
23. mihte. 7.
24. sylfum wununesse. wic. on fam.
.s ge
25. ]> i,gecy,d streoneshealh 7. mid £0 he feer omitted.
28. swylce. on cyricean.
29. bebyriged. ylcan. abbudysse on fa.
Ca. 1 8. p eowdome. oftSe. pehta lande. 7.
19. arwurSa. man truwine. biscep.
20. gewat onweg. geferu. on (5a. sebbercurnig f.
21. on. lande. hwa3(5ere. pa. Se.
22. land 7 pehta land tosceadecS. B.
23. mihte. freondu. befaestende 7.
24. hi sylfu. geceas on pR.
2 5- ?• gecyged. mid to he J?ser omitted.
28. swylce. .on cyricean. apft.
29. are. bebyriged. ylcan.
VARIOUS READINGS. PAGES 358-360.
431
Page 358.30. abbodesse on )?a tid (p. 339). selfflsed,
Bb 31. hyre. gemyngodon ac £>a.
32. bisscop (Syder. micelne fultom. somod hyre.
33. willsume. on. sefter.
30. abbodisse in J?a. fame.
31. medder (sic). b. foran gemyndgodan ac J^a.
32. ac J?a. bisceop. fultum. Ond somod.
33. sio. Ipa. aldfricS sefter.
30. selffleed.
r
31. mede,.
32. bysceop.
33. willsume.
gemyngedon (do scratched) ac J?a.
micelne fultum. somod hyre.
on. J?a. setter.
Ca. 30. abbodesse on J?a tid seo (p. 147).
31. beforan gemynegodan ac )m se b fyder com micelre.
32. gereces. somod. frofre.
33. willsume. on hT.
Page 360. I. mann. gelseredesta. on gewritum.
B. 2. saed ]>. (Sees.
3. toworpenan steall. binnan nerewu gemeerum.
4. geedniwode.
i. ecgfrif>e. rice.
2. f. broj^or.
3. Jxme toworpenan.
4. eefellice.
mon. gelaeredesta.
osweoes. Ond.
J?eah hit.
gewritum.
1. rice. mon. gelseredesta. gewritum.
2. seed f his bropor. oswies.
\>
3. J>one toworpenan steal (ea on eras.). j}eah5e hit. nearwu.
4. sej?el,ice geedniwade.
Ca. 1. rice. mon. geleersedesta.
2. seed j> his brooor. oswies.
3. ))<me toworpenan stal. rices.
maei'u secSellice geedniwode.
(5a?s.
binr.
ion nearwu
432 VARIOUS READINGS. PAGE 360.
Page 360. 5- f a fis ymb. fif. hundeahtatig.
Be 6. fram fsere drihtenlican. f hlothere.
7. fis deacSlice. se setter ecgbrihte.
8. se eahta winter. "5a. rice. ■]).
9. on sucSseaxena. (Sa.
10. ecbrihtes. gesamnode And. fam.
t
11. lac(p. 34o)node. (5a sefer. ylca.
1 2. gear f . f rice sumre tide fsec teonde.
13. fremde. towurpon 0(5 faet.
14. f. ecgbrihtes. on.
C. 5. fa j> ymb. Ond fif 7 hundeahtatig.
6. fro f sere drihtenlican. f. cantwarena.
7. J>is- life geendade Ond. se sefter ecgbryhte.
8. brewer. • VIII • winter rixsade. rice 7 f .
d
9. winter. gewun,ad. suSseaxna.
10. ecgbrihtes. Ond fa (i6a ends; i6b gone in parts at
beginning, is complete from 1 4 f wees).
1 1 . raon.
j 2. fa he fa. f rice sumu.
13. forluran 7. owurpan . . f hiora.
14. wih . . ed $ wses ecgbrehtes.
5. f a f ymb (f imperfectly eras.). fif. hundeahtatig (11911).
6. fram fsere drihtenlican. hlothere.
7. fis. lif geendade. se sefter.
8. brewer . . eahta (se eras.) winter. fa. rice.
9. twelf. gewunad on siu5seaxena gefeohte f e wi(S.
10. 7. betwyh fon.
11. mon lsecnade (e of se eras.). ylca. ofer.
12. rice. fa he fa. fset rice sum.
13. tide tweogende. fremfe forluran 7 towurpan ocS&set.
14. ecgbyrhttes. on.
Ca. 5. <5y geare ymb. fif. hundeahtatig.
6. fra. drihtenlican. f hlo<5here.
7. fis. lif. se seft.
8. brewer eahta. Sa. rice 7 •)>.
9. wint. on sucSseaxna. gefeohte fee wiS.
1 o. gesomnode 7 t5a betwyh fon <5e.
11. mon lacnode. hi. ylca.
12. half gear. hsefde 7 he tSa forSferde <5set rice <5a.
13. fsec. tweogende. frenuSe forluran. towurpon
oc5(5set.
1 4. -^. ecbyrhtes. on rice gestrangod 7.
VARIOUS READINGS. PAGK 360. 433
gestrangod. And. aetgaedere ge mid aerestnesse.
16. geornfulhiesse. utbcre heregunge.
19. begins A {space for p, which is traced with dry point and
original). pe ecgfriS.
20. f mon J>aene lialegan. arweorSan cuSbriht. bisscope.
21. cyrican. ea. wses on medmiclum.
22. ealande f. farene. ancorlif. on.
23. micelre forhsefednesse. 7. f i gland fram.
24. ylcan. feorr ut. garsecge geset hum on nigon.
25. halega. mann fram ftaere. cniht (p. 341) hades.
26. symle beeode in geornfulnesse. lifes.
15. aetgaedere.
16. geornfulhiesse. ]?eode fro utlicre.
19. Ond pj seolfan. pe.
20. f mon Jjone. J)one arwyrjmn cuSbreht. bisceope.
21. j^aere ciricean. lindesfearena ea. medmiclum.
22. -f. .fame. oncorlif.
lichoman 7. f.
ciricean. in garsecge seted hu hwega on nigon.
from.
gelse (sic). aefestes.
2.3-
micelre.
24.
25.
J>aere.
Ond.
26.
born.
O. 15. gestrangad 7, aetgaedere.
16. geornfullnesse. J^eode. utlicre herunge.
19. Ono py. pe ecfrift.
20. •}> mon. J?one. f>one arwyrSan cutSbyrht. bysceope.
21. gehalgade f>aere cyricean. lindesf arena ea. on
medmiclum ealande f.
22. ancorlif. on micelre forhaefed .... nesse (4 eras.).
23. 7. f ealand fram j>aere ylcan cyricean feor ut (i20a).
24. garsecge seted. nygan lnilu.
25. man fram.
fan
26. symble bar . n (e eras, on gelea (ea on eras. 0/3 or 4)). georn-
fullnesse aefestes.
Ca. 15. fta. aetgaedere mid aerestnesse.
16. f>eode fra, utlicre.
19. begins Dy. ecgfricS.
20. j> mon. arwurSan cucSbryht. "b".
21. paere cyricean. lindesfarena ea. ser on medmiclu.
22. f. ancorlif. gear on micelre forhaefednesse.
23. 7. f. fra ]?apre ylcan cyricean.
24. ut. garsecge seted. nygan milu.
25. man fra.
26. symle barn on geleafan. aefestes.
F f
434 VARIOUS EEAIUNGS. PAGES 360-362.
Page 360. 27. (5a he waes geweaxen pa willnode.
B. 28. j) my nster f is on ofre.
29. tide. J^set. (5a.
30. rnannhwaere. aefter waes biscop geworden.
31. haegesteald ea. on. ea. gemyngodun.
32. prauost. on p&.
33. micelra. witedomes. J^ysses.
C. 27. geweaxen. }?a wilnade. onfeng muchade (sic).
28. Ond. mailras f. f. in.
29. twides. f. eahta abbod.
30. Ond monjnvaere. aefter waes bisceop geworden.
31. beagostealdes ea Ond. lindesfarena ea. gmyngodon.
32. profast. £>a tid.
33. micelre. Ond. pisses.
O. 27. £a wilnade.
28. Ipsdt. in.
29. t,ides. faet. rente eata abbud se.
30. monJ>waere. aefter wees biscop geworden in heagostaldes ea.
31. lindesfearona ea. gemyngedon.
32. prafast. j?a.
33. mycelre. fyses.
Ca. 27. (5a. geweaxen. ]m.
28. mailras f. f. in ofre tweode.
29. (5a. rehte eata abbud.
30. wer 7 mon]?waere. fo geworden in heagostealdes ea.
3 1 . lindesfarena ea. gemyngodon Sees.
32. prafast. reogolweard. tid.
33. ma?gna. (5ysses.
Page 362. 1. discipulhades cutSbriht. eaSmodlice. ' wisdom.
B. 2. godra gewurca bysna frani him nam.
C. 1. cu(5berht. ea(5modlice. Ond wisdom. bysene
(i7a complete) fra, him nam.
O. 1. diseipulhade cuSberht. eaftmodlice. wisdom.
2. fram him nom.
Ca. 1. diseipulhade cut5berht. wisdom.
2. from hi 11dm.
VARIOUS READINGS. PAGE ^62. 435
Page 362. 3. ser (Son pe. drihtne. cuftbriht.
jjg 4. ylcan. 7. seghwppcSer.
5. bysene. gesewenlicra.
6. 7 ontimbrede. 11 ales f.
7. on Sam. regollices (/>. 342). somod.
8. gegearwode. ac swiSe eac f ymbesette. feorr 7 wide.
9. fram f>am life fees dislican. heofonlicra.
10. gyfena. gymde. ]?e. J?one.
11. hi. rihtum. 7.
12. monige. pa,. "Sees miclan wales, manncwealmes.
3. aefte J>on f>e he J?a to drihtne gefor. cuftbryht Ipsea.
4. Ond. seghw9ej>er.
5. ealdorlicnesse his. bysene. gesewenlicra.
6. dseda to regollices lifes monunge (rest wanting).
7. Ond somed.
8. gearwade. swilce. f ymbgesetene.
9. fro Ipsem. J^ses dysiglican. heofonlicra.
10. geofona. gymde. forjxm. J>one.
11. unrihte weorce aidledon.
12. swilce. monige. p& tid. miclan.
3. aefter fon pe he }>a. geleorde (d on eras. 0/4). cuSberht
pees ylcan.
4. seghwse^er.
5. ealdorlicnesse. bysene. gesewenlicra.
6. to regol(i2ib)lices lifes monunge (rest wanting).
bysene
7. somod (last 4 on eras.), his lifes, . . gearwade (ge eras.).
8. swylce. J?set ymbgesetene.
9. pddm. J>aes dysiglican. heofonlicra.
10. gyfena. gymde. pe. fone.
11. unrihte weorce aidledon 7.
12. eac monige. J?a. ]?a?s miclan.
Ca. 3. p& to drihtne. cu<5berht J>8es ylcan.
4. and.
5. ealdorlicnesse (p. 148). bysne. gesewenlicra.
6. to reogollices lifes monungu (rest wanting).
7. somod his lifes bysne gegearwode.
8. swylce. f ymbgesette. wide fro J>aem.
9. Sees dyselican gewunon. lufon. heofonlicra gyfena.
10. gymde. gehwyrfanne. pe. jx>ne.
11. hi. unrihte weorce aidledon 7.
12. monige. tid. moncwyldes.
F f 2
436 VARIOUS READINGS. PAGE 362.
Page 362. 1 3. gymeleasedon j^am gerynu Sa?s halegan. Sam hi.
B. 14. Sam twoligendum deofolgyldum.
1 5. efeston. hi f . wite fram.
16. urum scyppende. gealdor oSSe leasunge. jmrh sume
oSre digolnesse.
17. beweran mihton eeghwse^erne.
18. reccenne. mann. gangende.
19. Sam. 7 hwilum.
20. 7 Seahoftor. fotum gangende to Sam. ymb(p. 343)-
gesettum.
21. Sam.
13. gymeleasedan J?sem.
14. gelserde. Ond to J>a?m dwoliendu lsecedomum deofolgilde
efston.
15. f. witu fram.
16. scyppende. oSSe. swilce hugu o]?re deagolnesse
deofolcrseftas.
17. meahte Ond seghwsej^erne.
1 8. moh gelomlice wees ut of paem mynstre gongende hwilii.
19. on. ac.
20. fotum gongende com to. ymbgesettum tunum Ond.
2 1 . pxem dwoliendum sopfsestnesse. f seolfe eac swilce.
O. 13. gymeleasedon j^sem. J>aes.
1 4. gelserde. j^sem dwoliendum lecedomum deofulgilde efeston.
c as been
16. s,yppende (y on eras, of 2). oSSe lytesne (t roughly out off*,
se been above, divided by the down stroke of s in line above it).
17. hugu oSre di . gulnysse (i out of e, then eras, of 1). deoful-
no
crseftas bewerigan mihte o, (o on eras, of 7) seghwaeferne.
1 8. gedwolan (0 on eras.). mon gelomlice wees ut of f>sem
mynstre gongende.
20. oftor. fotum gongende com to Ipsem. ymbgesettum.
2 1 . )}sem dwoliendum. weg bodade 7 lserde ■$ .
Ca. 1 3. gymeleasedon J>a gerynu. ]m hi gelaerde.
14. }>a dweoligendu. deofolgyldes efeston.
15. hi f. wite fra.
16. scyppende. oSSe lifnes.
17. hugu oSre digolnesse. mihte ac seghweeSerne.
18. man gelomlice wses tit of Sam mynstre gongende hwilu he M
20. gongende com to J>a ymbgesettu tunu.
21. }>a dwoliendu. bodade 7 herde j>.
VARIOUS READINGS. PAGE 362. 437
.22. bosel. tid.
23. feaw angelcynnes. -fy.
24. o(5(5e of er on tun com faet hi eall. gesamnedon.
25. fullice. fa (5e hi lserede.
26. 7. lseston fa fe hi.
27. ongytan mihton fone wses fam halgan godes. cufbryhte.
28. micel gelserednes to sprecanne. niicel.
29. fe. ongann 7 swylce.
30. andwlitan. opscan (original f roughly into p). f sette.
f ara andweardra.
22. ond his tid (stroke through 1st d in later ink).
23. fa tid feaw ongelcynnes. f fon.
24. oS(Se ofer in tun.
25. ond lustlice. fa fe hie Iserde waeron.
26. eac swilce mid. lseston fa fe.
27. ongytan meahton fonne. fsem halgan men cufberhte
(17b complete) svva.
28. micel. Ond gelserednes. micel. fe. ongan Ond
swilc. engellices.
30. ofscan j> te. f ara andweardra.
22. tid gewunalice dyde (y on eras.).
23. fa. feaw angelcynnes (w out of u).
24. o<5Se ofer (i2ia) in tun. fset.
25. gehyrenne 7lustlice. fa fe hi.
26. 7 eac. lseston fa fe.
27. ongyton mihton fonne (yt on eras.). feem halgan godes
men cuSberhte.
28. getydnes (y on eras. 0/2).
29. to godcundre. fe. lseron. 7. engell,ces (ell on eras.).
30. ofscean f sette. f ara andweardra.
Ca. 22. eac boisel. magist. tid.
23. feau ongelcynnes folcu f }>onn.
24. otSSe. com ji hi. gesomnodon.
25. gehyranne 7 lustlice. fa (5e hi laerende wseron 7.
26. dgedu lseston fa tSe hi ongitan mihton tSonn.
27. fa halgan godes men cu&berhte.
28. getydnes. sprecanne.
29. to godcundre. fe he Iseron ongan 7 swylce. engellices
ondwlitan hi ofscean f te.
30. 7\veardra.
438
VARIOUS READINGS. PAGES 362-364.
Page 362.31. digolnesse. heora daeda J>urh andetnesse forSberan.
B. 3 2- hi- 7 ftuhte f hine J^an . ne (dot as shown on eras. ; 1st n
now a rough a) mid py pe heora dygolnes witan nene gym
(p. 344) de.
31. deagolnesse him. [ac] (word lost, accent preserved). open-
lice be heora bene J>urh.
32. ondetnesse forcSbseran for})on. hietaldon Ond. Jmhte f.
31. deagolnesse. be heora desde J>urh ondetnesse foi(5b§ran
iorpon J?e hie (dividing stroke before dsede).
32. Jmhte ]?8et hine £>a ane miSene deahle wseron 7 hi f>a geondet-
tan (no more).
Ca. 31. deagolnesse hi.
be heora dsede (5urh andetnesse.
32. t,aldon. hi J?uhte f hi £>a ane micSene d . able (e eras.) weeron
7 hi J>a geandettan.
Page 364. 1. (see vol. i. ad loc.)
B. 2. And. geandettan. myd medemum ... (3 letters eras.).
3. gebettan. pa. geondfaran.
4. on (Sam tunum. lare bodigan. heahmorum 7 hreodeum
(dot) feorr.
1 . pa, ane mij?ene deagle wseron
2. meodomum. soJ>re.
3. gebetan. bebead gewunade.
4. Ond. tunum. pe.
5. Ond in hrefum feor. oj^rum 6n
Ond he J>a geondettan.
swifmst j?a.
1. (see vol. i.)
de
2. me,mum.
t
3. gebet,an swa swa he.
4. j^sem tunum. pe.
5. hrejmm feor. ocSru.
gewunade he swi(5ust f>a.
hea gum.
gyrne.
Ca. 1. (see vol. i.)
2. medemu weestmii.
3. gebettan swa swa. bebead gewunede. swyftost Sa.
4. geondferan. J>a. (Sa pe. heagu morii.
5. hreSu feor. oftru on gyrne.
VAUIOUS HEADINGS. PACE 364. 439
Page 364. 6. a^ghwaeSer. j?earfednesse. ungelserednesse.
B. 7* t»ara lareowa freowodon J>a he hwsetSere. arfaestum.
8. micelre geornfullnesse heofonlicre hire lustfullice bodode. And.
9. }?am. oft hwilan wucan hwilon twa hwilon Jjreo.
10. eallne monaS f.
11. awunode. 'Sam. 7 $ img . laerede (1 Ze^er eras.).
12. worde ge mid. Sam heofonlican.
13. clypode.
14. begins Myd Si. arweorSa drihtnes f»eow. on.
15. maillor (sic). J?am. Sser.
6. Ond 8eghwa3f>er ge mid earfoj^nesse. hiora.
7. J>ara. heaj^eredon J?a. hwas^ere. arfsesh
8. micelre.
9. Ond <5f f>3em. f uteode oft. wican.
10. J?reo swilce eac oft. f.
11. wunade. f>eem morlondum Ond f. somcd.
12. lare. liiofonlican cigde 7 la]?ode.
14. Ond mid. J>a. arwyroa drihtnes ]?eow.
15. mailros ]?a3in. Ond.
6. seghwasSer. j?earfe(5nesse.
7. f>ara. heaJ>oradon. hwseSere. ai fa?stnesse.
8. micelre. heofon (i2ib) licre.
9. 7. \>3dm mystre uteode oft onwalge wican.
10. £>reo. wunade.
11. feem morlondum. Ipset ungeherde. somod (2nd o out of a).
12. lare. heofenlican cigde (ig on eras.).
13. laSade.
o
14. on (on eras, of 7). J»a se arwyrcSa drihtnes ]?eow (o and
partly w on eras.). ger.
15. mailros j^sem.
Ca. 6. seghwseSer. Searfednesse.
7. J?ara. hea<5oradon j?a. hwsetSere. arfaestnesse.
8. 7 mid micelre.
9. 7 of ]?a. onwalhge wican hwilu.
10. )?reo. f. ha.
1 1 . wunede on ]?a morlandu. f.
12. lare. }>a. heofonli(p. i49)can life cygde.
13. laj>ede.
14. begins mid ]>j. arwurSa drihtnes J>eow. gear.
15. mailras J^se. Seer. miclu tacnii.
440 VARIOUS READINGS. PAGE 364.
Page 364. 16. tacnum gastlicra (p. 345). 7 beorhtode Sa genam J?a
B# set . . (eras.).
17. nyhstaii. arweor<5a abbod. lindesfarona ea •£.
18. pser. swylce Sam gebroSru. <5eodscypes.
19. da?de ywde 7.
20. ]?a. <5e. ylca arweorSa.
21. anwealde. rilite. geo. eald dagum bisceop.
22. geferum. 7 eac (5ser wunode abbud mid his.
23. "Sean h wee (Sere his Sees bisscopes scire belumpon.
24. iorSam. halega wer geo dagum. psere. bisscop.
16. tacnu. scan 7 beorhte f>a genam.
1 7. uehstan ('partly defective, but e not y). arwyrpa abbod.
lindesfear . . a J>ser eac swilce.
18. J?sem gebrocSrum salde [regollijces (/>ar^ gone) feodscipes
geheold. lare g mid his (i7b ends). i8b begins
seolfes ; only some letters wanting. eowde.
20. cyf>de forjjon f>a seolfan. arwyrpa.
21. onwealde. rihte. f>a?r gio in. tidum.
22. bisceop mi . (d gone). geferum. abbud wunade.
23. hwsej>ere. bisceopes. hiowesclice belumpun.
24. forjxm. mon aidan st J?se . . stowe bisceop.
O. 16. scean 7 byr . lit (y on eras., after r eras, of 1). genom hine
"5a set nyhstaii (y on eras, of e).
17. abbud. to lindesfearona ea paet.
18. J>aer eac swylce faem. f>eodscipes. gehyld (y on eras.).
19. aldorlicnesse. daede ywde.
20. cySde (y on eras.). J>a. ylca (y on eras.) arwyrSa.
21. onwalde. rihte. paer iu in. tidum . . .
biscop (3 or 4 eras.).
22. geferum. abbud wunade. munucum hwsefere.
23. belurapen.
24. forjxm. mon aidan. J?e. paere.
Ca. 16. msegna scan 7 byrhte. genom.
1 7. nyhstan. arwurSa abbud. ea f .
18. swylce pa brocSru. gehyld.
19. ywde.
20. cydde. , J>e ylca arwurSa.
21. onwalde. rihte. iu. ealdu tidu bisceop.
22. geferu. abbud. munucu.
23. hwaecSere hi. b. heowaesclice belomp.
24. mon aidan se j?e. b.
VARIOUS READINGS. PAGES 364-366. 441
Page 364.25. be 111um1cl1a.de And he ftyder com. 7 on munuclife droh-
jj^ tode 7 (5aer }>one regol on J>am mynstre gesette.
28. anon se halga {space for p). maim cutSbriht weaxendum
geearnungum aeieste.
29. 7. dygol(p. 346)nesse.
30. becom to tSaere. ancorlifes.
31. aer. saedon. forSam. manegum.
25. b. {letter gone). J?ider. . . m (co gone). Ond.
26. Ipse.
28. ponon £>a. raon cutSbriht weaxendum tre in-
gehygde.
29. swilce . . deagolnesse {not quite certain).
xv e
30. stilnesse. paere. ancorlifes swa swa,,
31. aer. saedon Ac forf>on. aer monigum.
25. be. com {on eras.). munucu.
26. drohtnunge. J>aem.
28. Donon J?a. mon (i2 2a) cucSberht. geearnungum
aefestre ingehide {1st ion eras. ; ide on eras. 0/4)7. digolnesse.
30. ))aere. ancorlifes swa swa.
31. saedon. forf>on. aer monigum.
Ca. 25. be munuchade he f>ider com. munucu.
26. drohtnunge. &am.
28. Donon (5a. cutSberht weaxendu geearnungii aefestre in-
gehyde 7 eac.
29. digolnesse.
30. stillnesse becom. ancorlifes swa swa.
31. beforon saedon. ser monigii gearu.
366. 1. lifes maegenum. genihtsumlice. maeter uersum 7 eac.
B. 2. J5is &n mi. andweardnesse. genoh to gemyngianne
Sa he $ igland.
C. 1. Ond maegenii. gewynsumlice awriton.
2. geraedre. J?is an. genoh.
O. 1. maegenum. genihtsumlice awritan.
2. geraedre. Jnsan. 7weardnesse (ne on eras.). genoh to
gemyngianne.
Ca. 1. genihtsulice. meterfers.
2. geraedre. 7weardnesse. genoh. gemyngianne.
442 VARIOUS READINGS. PAGE 366.
Page 366. 3- f he (Sam.
jje 4. gebmSrum. pus. gyf. gifu on.
5. forgyfan wyle f. libban. minon.
6. handgewinne. peer. gyf hyt.
7. to eow mid godes willan eft hweorfe. stow aegtSaer ge.
8. ac (Sar.
9. werod. aeghwylcre mennisce. eardung ungescraepre.
10. fta. willan godes hi eardigendlic })urh eall wees.
11. 7. werigan gastas aweg.
12. gewitan 7 t5a. J>e he J?a fynd aweg adryfene waeron.
3. jm he j>. secean. f . ))aem.
4. gebrocSmm cyf>ende Ond Jms cvvaej>. sio. gifu.
5. j?aere. forgifan wille f. lifian maege.
6. J?ser.
7. to eow mid godes willan eft. sio.
8. ac.
9. werod. eardunstow {sic) Ond aeghwylcre.
10. ungescrope. pses. hio. J>urh eal waes.
11. pa. ponan aweg. gewitan.
12. Ond J>a mid .... fynd aweg adrifene. Sa.
3. pa he J?aet ealand secean (ece on eras.). f. J>am bro-
J?rum cyj^ende.
4. J?us. gyfu on.
5. forgyfan wi . le (1 eras.) f. lyfigean lnsege (mae on eras.).
6. handgewinne. )?aer. hwaet aelcor biS.
7. hraedlice to eow mid. eft hweorfe.
8. orSwaestma. ac J>aer (J>aer on eras.).
9. aeghwylcre.
10. ungescrepe. faes. eardigendlic J?urh eall waes.
1 1 . 7. pa werigan. f>anon.
12. gewitan. pe J>a fynd onweg (y on eras.). adrifene
(ist 6 on eras.) waeron pa geworhte he.
Ca. 3- f- sccan. f. (Sam..
4. cyfende. pus cw. gifu on.
5. forgifan wyle f . lufigean maege. minum handgewinne.
6. ]?aer. hwaet elcor bi$.
7. hraedlice to eow mid.
8. ac.
9. weorud. aeghwylcre.
10. j^aes. eardigendlic J>urh eall waes.
11. 7. f>a werigan. )?anon onweg gewitan and mid
pj (5e J>a fynd onweg adrifene waeron pa geworhte he hi.
VARIOUS READINGS. PAGE $66. 443
Page 366.13. geworhfp 347)te. nearewe. gewunenesse 7 (5a. dice.
Bs 14. ymbworhte. on Sam (5a nydfearflican,
15. gebrot5ra handum. fultume. ys cyrice.
16. getimbrodon. 7 het £>a gebro(5or. ylcan.
17. J>a wees. to t5am.
18. staenihte j3 faer. wyllgespringes on.
1 9. gesewen beon mihte. gebrotfor. geleafum. benu Ipse*.
20. J?eowes. fa waes. waeteres full. f.
2 1 . ylce waeter 6(5. andweardan. j?am eallnm tSe "Sider.
22. cuma(5. heofonlicre gyfe genihtsumnesse J>eniga(5 (5a.
13. geworhte he him (18^ all but complete) nearo wic.
14. utan ymbworhte Ond gefaestnade 7 to f aem fa neodf earflican bus.
15. gebro(5ra handa. fultume f. ciricean Ond.
16. eardunghus. Ond fa. fa gebrofor.
17. flore sea(5. sio eorfe to faes. Ond.
18. faes. f faer gespringes in gesewen beon meahte.
19. fa hy fa gebrofra f . Ond. faes.
20. feowes fa ofre. waeteres. f.
21. waeter of fisne. ondweardan. eallum f ider cumendu.
22. heofonlicre gife genihtsumnesse fenaft. bead. mon.
13. wic. 7 fa mid die . (e eras.).
14. (i2 2b) 7 gefaestnade 7 on fam fa.
15. hus. brofra handa. fultume f. cyricean.
16. eardunghus. fa het fa brofor on faes ylcan.
17. flore seat5. fees.
18. Ipses stannihte f faer naenig uht wylgespringes on gesewen
beon mihte (y in yl on eras.).
19. fa hi fa brofor fast. Ipses.
20. feowes fa ofre. waeteres full. ^ ylce waeter o'(5 (5ysne.
21. eallum fider cumendum ,is heofonlicre gyfe (above , is eras.
ofh) genihtsumnesse fenaft (cross eras.) fa bead.
22. mon f him mon issern.
Ca. 13. wic. wunenesse 7 t5a. dice.
14. on fa Sa ned(5earflican hus.
15. broSra handa. fultume f.
16. brot5ra on fees ylcan.
17. flore sea(5. faes.
18. stanihte f. wuht wylgesprynges on gesewen beon mihte.
1 9. (5a hi fa (5a bro(5ra ■)>. benu.
20. feowes. waeteres full. f ylce waet 0(5 (5isne daeg eallu (5yder
cumendu is heofonlicre gife genihtsumnesse Senad (5a bead.
22. man f hi mon issern.
444
VARIOUS READINGS. PAGE 366.
Page 366.23. him maun ireu geoloman.
Cycler.
f>-
O.
Ca.
24. tawigenne. f, gerysne.
25. tid (5aet land mid h waste seow. com J?aer naenig (p. 348). upp.
26. WEestmses. furcSon. hi.
27. gebroSor.
sohton.
f>eaw.
het.
beresakl.
28. wen wsere fte f J>8ere eortfcm.
29. gecynde. oSSe willa J?aes upplican gyfendes f.
30. wsestmses eard ma wserere. yrnende ]m him }>a J>aet seed.
tid to sawenne (stroke over w).
31. eallne hyht wsestm.
23. J hi mon. gelome. £>ider.
24. teagenne ]>& f lond J>a getead wses Ond.
hwset seow.
25. J^ser.
26. wsestmes. furf>on. olp. tid.
27. gebrocSor. sohton. J>eaw. )>a het
28. brengan gif wen wsere fte oftfte J?sere eor}>an.
29. willa J>ses upplican geofendes fte pees.
30. yrS )?8er ma upyrnende was re j>a him }>a f seed.
31. tide. hyht wsestem.
f lond.
gerisene
hine.
tid.
23. Jrider. f land.
24. to tegenne J>a j> land (a on eras.) }?a getead. gerisene tid.
25. hwsete seow. J>a ne com f>ser. up.
26. waestmas (as on eras.). furf>an brordes. sumres tid.
8a neosedon hine eft.
27. broJ>or 7 sohton. J>eaw. het.
28. fte *p otScSe £33 re (rest wanting).
29. otStfe. J>ses upplican gyfendes f Ipses.
30. yr8 (y and! par* 0/ r on eras.) J>8er ma upp yrnende (yr on eras.)
wsere J>a. }>a f seed.
31. tid (ofer to sawenne twice written, the 1st struck through,
before 2nd ofer eras, of 7). eallne (i2 3a). wsestm to
beranne he on ]?am ylcan.
23. hwsete J?ider (p. 150). f.
24. teagenne J>a f. getead.
25. com.
26. waestmas. furSon brordas.
27. broSra 7 sohton. }>eaw.
28. wen. fte f "Ssere eorSan.
29. oWSe willa J?aes. upplican gyfendes f.
30. yr$ J>eer ma up yrnende wsere. hi.
31. tid. eallne. wsestm.
gerisene tid. hwsete seow.
tid Sa neosodan hine eft.
het.
hi beressed.
f seed.
VARIOUS READINGS. PAGES 366-368. 445
Page 366.32. beranne f he on Sam ylcan. (5a arn j3.
B. 33- <$a willnodon gereordesse. 7 gegearowode. agenes
handgewinnes.
C. 32. beorenne. fsera. sew. gearn Tp&r. up.
33. genyhtsumlic. eorS waestm Ond. willendan. J^seni,
agnes gewinnes.
O. 32. peer sona up.
33. yrS (y on eras, of 2, 2nd was a or e). willendan. f>ara.
34. gegearwade his agenes gewinnes.
Ca. 32. beranne ,he on Sa ylcan land. sona ungenihtsumlic.
33. Sa willendan. J?a.
34. were. agenes gewinnes.
Page 368. i. Si. on ancorlife drihtne J>eowode.
B. 2. j> mon micelne sionoS (sic) gesamnode. alne.
3. on stowe.
4. ecgfriSes. sinoSe on ealdorddme foreset J)sere.
5. eadegan. theodor arcebiscop.
6. (p. 349) eallra. witena. cirican.
7. lindesfarona. msenige serendracan. gewritu.
C. 1. J>a. oncorlife drihtne J»eowode.
2. gelomp f mon micelne. gesomnade bi ealne.
3. in stowe. twiiyrde. ondweard (i8b ends).
1. f>a. on ancorlife drihtne }?eowde (w on eras, of d) Sa.
2. j> mon micelne sinocS gesomnade be eallne streame on stowe.
3. /weardnesse ecgfriSes f>ses.
4. J>am synof>e on. J?eere.
5. theodo, sercebysceop (e o/se eras.). Ipser. anmod,e.
6. eallra fara witena. bysceope. J>a?re cyricean.
7. ea. J?a monige a?rendracan. gewrito to him.
Ca. 1. Sy he J?a. Sser on ancorlife drihtne Seowde.
2. gelamp J mon. sinof>. eallne streame on.
3. Se. 7 weardnesse ecfriSes faes.
4. J>a sinoSe on. J>a?re eadegan.
5. arceb. )?a?r.
6. )?spra witena. Ti. cyricean.
7. ea. hi. monige aerenddracan. gewrito to hi.
446 VARIOUS HEADINGS. PAGE 368.
Page 308. 8. hi hwreSere mid nsenigum pingum hine of. wicum.
B. 9. mihte. nyhstan.
10. cynig sylf. lmliga. oSre.
11. ferdon on f igland. monige.
12. Sara gebroSra. lindesfarona ea comon to him.
13. cneowu bigdon. purh dom lifigendan drihten.
14. halsodon. f pe hi hine. fullne.
15. pam. digolnessum.
16. myd Si. Sider com. Se. wsere he Seah mid anmodii.
17. genydd. Sa Senunge.
18. bisscophades. swiSust myd Sy.
19. fte. drihtnes. Sa. wite (p. 350) domes.
20. ealle Sa Sing geoponode. seede Sa Se. waeron eac
he Sa swylce cwaeS toweardlice f he bisscop.
C. W. 17. genyded.
O. 8. 7 hine hwaapere nsenige })inga. wicum.
9. gelapian mihton pa. nyhstan.
10. sylfa. bysceop. hine.
11. sefseste. liSan (i on eras. o/eo). f ealand. monige.
12. bropra. ea. him.
13. cneou bigdon. gut an. purh pone lifigendan.
14. oS Sset pe hie.
15. pam. digolnessum atugan (tu on eras., 2nd a out of n, 2nd g
out oftl). pam (i2 3b) synope.
16. pa pider. peh.
17. anmode willan eallra. oferswiped.
18. penunge bysceophades. swipust. oferswiped.
19. paette bo . sel (i eras.). witedomes.
J>a
20. eall ping. 7 seegde pa pe (these words in margin). waeron
he pa eac.
Ca. 8. 7 hine hwseSere nsenige pinga. wicu.
9. hi gelaSian mihton pa. nyhstan. forasprecena.
10. sylfa. bisceop truwine. hine. oSre.
11. rice liSan on f. monige.
12. efencomon. him.
13. cneowu bigdon. pone lifigendan drihten.
14. bsedon oS Sset hi.
15. pa swetan digolnessii aguton. pa sinoSe.
16. pa pider com. Se. swySe.
17. anmodre willan eallra oferswySed 7 genered.
1 8. Sa Senunge. swySost. oferswySed f te.
19. drihtnes Seow. hi, witedomes.
20. eall pa Sing. wseron he Sa eac.
VAKTOUS READINGS. PACE 368. 447
Page 368.2 2. pa hwaeSere. halgung. fortSaganum.
B. 23. "Sam wintra pe Se. on. sylfan.
24. on eoforwicceastre. on andweardnesse. ecgfritSes.
25. seofon. efnecomon on.
26. Sam pasre eadegan. ealdordom.
27. J?one onfangenan. onhyrenesse Sara.
28. (5a?t. (5e.
29. gehealdan. seghwsecSer. gebedum ge eac mid.
30. halwendu maningum. Sam heofonlican.
31. gecigde 7 gelaSode. ^te. gewuna]?.
32. {p. 351) gefultumian. lie ]?a3t aer.
33. daede. Jnngum myd Sy fyre.
21. forecwseS f. bysceop.
22. wass he pa hwa?]?eife. demed. forSaga . ne (n eras.).
23. fy wintva pa, pe. on f>sere sylfan eastorlican.
24. on eoforwicceastre. on /weardnesse ecgfri]?es.
25. seofon bysceopas. efencoman on })am J^eere.
26. bysceop ealdordom e.
27. J?a Jxme onfonge . nan (n ? eras.) bysceophad. onhyrenesse.
28. frsetwede.
e
29. h,aldan. aegh washer.
his
30. scylde (y on eras.). mid,. monungum. jmm heofonlican.
31. cigde (ig on eras.). laj^ade. f swiSust. lareo (i24a)
was gefultumian.
e
33. ded,. he on eallu pingum. fyre.
Ca. 21. forecw f he towardlice b.
22. he (5a hwaeSere. demed.
e
23. pj wintre pa, fte. toward. on. sylfan
eastorlican.
24. on eoforwicceastre. on /weardnesse ecgfriSes.
25. seofon. on J>a.
26. eadegan. b ealdordom.
27. pa. onfongenan t) had. onhyrenesse Sara.
28. weorcii. Se he (p. 151).
29. aeghwasSer. singalu gebedu.
30. halwendu moningu 7 laru. pa heofonlicu life cygde.
31. laSede. ■f swySost gewuniaS.
32. gefultumian.
33. daede. he on eallu )?ingu. Sy,
448 VARIOUS READINGS. PAGE 370.
Page 370. 1. lufe hat. gepylde msegenum. And on.
B. 2. willsunesse. gecneord 7 geornfull.
3. gesprsece pe to. frofre bsedon 7.
4. <5a3t. haliges. gyf. pa.
5. untrum gebrocSrum. trunmes 7 his. fultum.
6. (5e. lufa Sinne god.
7. ylca. pu. neahstan.
8. clsensunge for forhsefednesse. maere simle.
9. gyfe inbrydnesse. Sam heofonlican apened (sic) pa?s.
10. tacne Sonne. onsegdnesse. ma?ssan sang •]>.
11. upp on heannesse. ahof ac. forSgotenu tearum
(P-352).
12. he drihtne.
C. W. 9- ]^s.
1. hat. on gepylde maegena. 7 on willsumnesse.
o
2. ge.neorS (cross eras.). geornfull.
3. gespraece pa (5e. coman (1st o on eras.).
4. on pa stowe haliges. pam.
5. broprum. 7 his lare fultum.
J>one
6. wiste, 7. drihten.
7. ylca cw (cw on eras.). pu pinne pone nyhstan.
8. claensunge (ns on eras.) forhaefednesse. maere. symble
mid pa gyfe (y on eras.).
9. pam heofonlican apened paes (s partly eras.).
10. tacne ponne. asaegclnesse. f.
1 1 . upp on heanesse. ahof ac.
12. inneweardre (inne on eras.).
Ca. 1. on gepylde maegena. 7 on willsunesse.
2. gecneorS. geornfull.
3. eallii gespraece pa Se. hi. coman.
4. on pa stowe haliges.
5. brotSru. trymnesse 7 his.
6. wiste Sone 7. se Se cw lufa $u pinne Sone nyhstan (no \
more).
8. claensunge. maere. mid pa.
9. pa, heofonlican. f waes.
10. onsaegednesse bser. f.
11. stafne up on heanesse ne ahof ac forSgotenii team.
12. drihtne.
VARIOUS READINGS. PAGE 370. 449
Page 370. 13. break before pa {ornate p) gyt wees. f he J> biscopseld.
B. (5a.
14. J? (sic) he eft his wic geceas 7 gecyrde forcSon pe ylca ingan (sz'c).
15. dea(5dages o(5(5e mare.
16. for(5am f an. so(51ic lif. cwe(5anne. sylfa.
17. ylcan. manegum mannum. J^eere gewunelican byle-
wy tn esse.
18. digolum. geoponode 7 gecyjxle (5a J^ser sweotollice a?fter
fsece man (5eet ongytan.
19. mannti. f ylce. cytSde (wo break).
21. arwyr(5es. Sies nama. herebriht.
22. gara. lange "5am. were in weere gef>eoded.
23. freondscypes se on ealande wees. miclan meres J^eer he on
ancorlife lifde.
25. f. gearu (^;. 353) neosode to him 7 hine sohte fram him
manunge.
13. pa. tu. fhef bysceopsetl swa seet (s in see on eras.). ©a.
1 4. monad f . ealand. wic gecir . . de (i out of o ; after
r eras, of 2).
g
15. gewillnade forj^on se ingan, dea(5deeges o(5(5e ma,
16. for]x>n f an. lif to (124k). seolfa.
17. ]?a ylcan tid swylce monigum monna. his J>a gewunelican.
18. deaglum. hwee(5ere sefter.
y
19. sweotolice onge,tan. sumum monnum. J^onne. ylce.
20. cy(5de (no break).
21. arwyr(5es. hereberht.
22. in were.
23. freondscipes se in. miclan.
t
24. (5a3 Ipe ]?a. deorwen,an. in ancorlife.
25. syndrium gearum. neosede.
Ca. 13. Da. gear f he $.
14. godcundlice monad. wic gecyrde.
15. dea(5deeges o(5(5e ma. f.
16. softlice. seolfa.
1 7. ylcan. his Sa gewunelican bilehwitnesse digelu.
18. openode. hwsecSere.
19. sweotolice ongytan. J>onn f ylce onwreah openlice 7 cy(5d
(no break).
21. arwurSes. hereberht.
22. f>a. godes were in treowSe.
23. freondscipes se in. myclan.
24. Sam Ipe. streames in ancorlife wees wa3S his.
25. •$. syndrigu. neosode.
450
VARIOUS READINGS. PAGES 370-372.
Page 370.26. hselo. (5a gehyrde he f.
B. 27. ]?sere. pa, cdm. J>eaw.
28. Ipsdder. f. trymnessum.
29. Sam. ma 7 swiSor. hi. betweoh
30. betweonum.
31. heofonlican. bisceop betweonan. pu.
C. W. 2 6. hselo.
26. him mo . nunge (after o eras, of n ; last n o?^ 0/ m; so orig.
monnum). pa.
27. pseve. pa. swa swa his £>eaw.
28. "Sider. )?aet. halwendu trymenesse.
29. J?sem uplican. . .ma 7 ma onberned {before 1st ma eras, of 7,
o
tf/^m a <m eras.). pa betwe,h (e out of i).
30. feedora (se on eras.) life. beadowig ssencton (a in se out of c).
88 O
31. heofenlican. j>a cw,& betwe,h (e out ofi). J>u.
Ca. 26. fro. eccre. f. B.
27. psere. ]?a. swa swa. }?eaw.
28. hi. f. halwendu trymenesse. pa. lustu.
29. hi. betweoh hi.
30. life. hi. beadowig.
3 1 . heofonlican. cw se B betweoh gemune pu. broker.
Page 372. 1. herebriht f p\x me frfne.
B. 2. J?earfe. sefter (Son. nu te (sic) cyrra(5 7 togane beo(5.
3. wit uncer na(5or o]?erne on (Sisse worulde.
C. W. 1. frugne.
te
i. hereberht f .(a eras., cross added). mec frine (c after-
thought), sprece.
2. fu. j^earfe (i2 5a). forJ>on pe sefter f>on J>e. betweoh
n
unc togogene (go on eras.),
Jicha
3. f>set in jrysse (y on eras.) worolde, licum.
Ca. 1. herebyrht. (5u nu me frinne. sprece.
2. forSon seft ]?on. betweoh unc togongenne.
3. f in Sysse weorulde lichomlicu eagii.
VARIOUS READINGS. PACE 372. 451
Page 372. 4. licumlicum. j>te.
B 5. fa Sas.
6. fa feoll. micelre geornfullnesse geomrunge. (p. 354) geat.
7. sarlice. (Sus. halsie.
8. f. me. "p. si. fines getrywan.
9. And ic. uppliean. arfsestnesse 7 (5one god. wyt.
10. feowedon f. eac swylce. heofonum.
11. beran hys gyfe (Sser. to" scawigenne.
12. f. tilode to lifigenne to fines willan tilode hra(5e (rest
wanting).
14. fa acSene. biscoc (sic). on.
C. W. 12. teolade.
Ca.
4. wat feette. tolysnesse (y on eras.).
5. neh tSa he (5a fas.
6. fa. micelre geomrunge. geat 7 sarlice.
7. cwseS ic fe healsige. fone.
8. dryhten feet f u me. fines getreowan gef oftan 7.
9. f sette. f e wyt to f eowdon ?"w margin in another hand.
10. f (out ofpe). eac swylce s . omod (e eras., 2nd o on eras.)
moten to heofonu.
11. be . ran (o eras.). gyfe. to geseonne. sceawienne forfon.
i
12. fset. t,olade (next 2 words written twice, 2nd set struck
through) fines muf es beb . ode (eras, of eor i). ... swa
(3 eras.).
1
13. fore. fore tyddernesse (y on eras, ofil) agyl,te ic f aet efenlice
to fines fines (1st struck through).
14. t,olade. " geb.tenne (1 eras.) faa fenede.
4-
5-
6.
fte.
swySe.
feoll.
tolysnesse.
tSa he (5a
fotu.
(p. 152) fas.
micelre geomrunge.
7-
8.
weop.
driht f .
cw.
me.
forlsete.
j> (5u si.
9. 7. (5a uppliean. fte fa, gode (5e.
10. f eowdon f. eac swylce. heofonu beran.
1 1 . <5aer to seonne. sceawianne. wast j>.
12. tilode. fines muf es.
13. tyddernesse. f efenlice to dome.
14. tilade. gebetenne. afenede se b.
g g 2
fines.
452 VARIOUS READINGS. PAGE 372.
Page 372.15.
B. 16.
on. f. fiam.
drihtne ti(5a. pe.
7 pa cwsecS. min
17-
18.
19.
y ne wille J>u wepan ac.
fte wyt.
}?ses gehates 7 fses.
foi^on. upplice
sefterfyllgenda cyme J>ara.
20. J>a hi. (p. 355) h,m togane wseron.
2 1 . I11. ■}> licumlicum eagum ne gesawon.
22. on aim m. ]?y ylcan j3. }}y.
23. hi waeron begen. lichanian utgangende.
24. betwyh him. gefeodde wseron. mid ]mm.
25. engelicum fenungu setgsedere. Sam heofonlican rice.
C. W. 16. tij?ad.
20. wisena gesohte S.
22. 7 (5y ilcan.
t
15. him. wses on. j)set,e. from.
16. tyg(5e. J»e. 7. min.
1 i
17. 7 ne wil,e J>u wepan ac gef,oh (dividing stroke after f>u). blissa
forf>on.
d
18. forgef (125b) J^set wyt be, on.
19. ]?ses gehates 7 j?ses. a^fterfylgenda. J>ara.
20. forj^on j?a. betweoh (eo on eras.). togange . ne (n eras.)
wseron j3 hie.
21. f licum licum licum {the 2nd struck through and i in it eras.)
hi
eagum, ne.
22. J?y ylcan f is £>y f>reoteogef>an.
de
23. lichaman utgangen, 7 (Zas£ n Zater but same hand).
24. betwyh. gesyhf>e gej^eodde wseron 7 mid.
25. J>enunge setgsedere to J»am heofonlican.
Ca. 15. gebsed. on. fte.
16. drihtne ty(5e. J>e. 7 cw. aris min.
17. 7 ne wylle J>u wepan ac. blissa. upplice arfsestnesse.
18. f. bsedon.
19. gehates 7 J^ses. seftfyligendse becom 7 £>ara.
20. getrymde. f>a hi betwih hi togangen wseron f hi.
21. f lichomlicu eagu hi ne gesawon.
22. ane dsege f is. £>reoteoge(5an. Kalendaru apreliu.
23. hi. utgangende.
24. geJ?eodde. mid.
25. engelican j^enunge. J>a heofonlican.
VAIJIOUS READINGS. PAGES 372-374.
453
Page 372.2 6
B
herebriht wees mid.
swenced.
untruninesse.
27. is fees to gelyfanne f ]5. stihtunge.
28. gedon Ssere. arfsestnesse. lsesse 7 hwon licor hsefde.
29. fram fam. cutSbrihte j3 f.
30. sar f sere langan untrumnesse j3 he.
geefnad. f aere gyfe. f ingeres. be.
ane. fa ylcan. him. lichaman gangende.
fonne eac swylce mid. him on ungelicum. ecan
eadignesse (p. 356).
onfangen.
3i.
32.
33-
34
aer.
26.
27. f to gelyfanne f J.
singale untrumnesse .... (4 eras.).
swenced.
stihtunge ,don.
28.
29.
3°-
3i-
32-
33-
34-
arfsestnesse f sette. lass 7 ,won hsefde hsefde ( 1 st struck through).
fram fam eadigan (a in am out of original se) cucSbyrhte feet f.
gecleensade f sar f eere langan untrumnesse f.
geefenlica. gyfe- f ingeres f . on are tide.
on fa ylcan. lichaman gangende.
fonne eac. nalaes on. setle.
geearnade.
Ca.
26. herebryht. ser. singale untriinesse.
27. f. gelyfanne f f. stihtunge gedon.
28. arfsestnesse. laes 7 hwon.
29. fro fa eadigan cuSberhte f f.
30. geclaensade. langan untriinesse $ hi.
31. geefenlico weeron. <Sa. f ingeres f.
7 on fa ylcan. gangende.
33. eac. nalees on ungelicu setle.
swenced.
on an re tide
Page 374. 1. arweorcSa.
B. 2. fa gebroSor.
cuSbriht on. fam iglande.
f he f he f aer eac bebyrged.
C.W. 1. fame.
O. 1 • arwyrSa. on farene fam ealande.
2. (i26a) waes fabrofra. faer.
Ca. 1 . arwurcSa. cu<5berht on fagene fam ealande.
2. swycSe. brocSra. f.
454 various readings, page 374.
Page 374. 3. Saer. micle tid. fore drihtne. 7.
j^ 4. hwselpere. f. f.
5. ge]mfode f . lie. to lindesfarona ea 7. on.
6. cyrican geset. f . wses J^ser J>a heold Ssere.
7. an gear willfertS. arweorSa bisscop c>(5 f peer biscop.
8. se for cutSbrihte.
9. aifter ]^on j3. eadbryht.
10. on wisdome. gewrita. on.
n. geliylde heofonlicra. 7. on. eelmesdaedum.
3. i9a begins J?ser he; cmfy a /^ letters gone. micle tid.
drihtne compode.
4. hwaej?ere. nihstan ^. bentim oferswif>ed f.
5. gejmfode f his lichoman. lindesfarona ea.
6. ciricean. J?a f f)a.
7. ciricean bisceophad. gear. arwyrf>a bisceop op f.
se coren.
8. cu(5berhtA (mark below t, perhaps modern, e a&ow Z^ne wow; ^rowe)
to bisceope god waes (missing words interlined in modem
hand mostly gone).
10. wisdome. gewreota ond eac swilce somed in gehealde
heofonlicra.
11. swi}>ust.
by #
3. be,riged . . (2 eras.). micle tid fore drihtne compade 7 hwEeJ^ere.
4. nyhstan f. f .
5. ge]?afode f his lie . . (mzs. of he or ha) mon. 7 pddv on cyricean.
6. wses "pa, f pa.
7. cyricean bysceophad. gear willferft. bysceop oS f.
8. bysceop. for cu(5byrhte gehalgad.
9. (5a. aefter. f. bysceope gehalgad.
10. on wisdome. gewrita.
1 1. geliylde heofonlicra. 7 swyjmst on.
Ca. 3. bebyriged. fteer. micle tid. drihtne. 7 hw83(5ere.
4. nehstan f. benu. f.
5. gefafode f his lie wses gelsecled. ea 7 (Sser on cyricean
geseted (5a f tSa.
6. (5a.
7. cyricean b had. willferS. arwurfta b oS(5aet su b.
8. se "Se for cu(5byrhte gehalgad.
9. t5a. "Son -J. b.
10. on wisdome. gewrita. on gehylde heofonlicra.
11. 7 swyftost on weorcu.
VARIOUS READINGS. PAGE 374. 455
Page 374. 12. msere. f. seghwylce eare sefter moyses.
B. 13. ty an fefterfota neata ac (%). 356). eallra. appla.
14. pone, selmessan. pearfendum.
15. pA (but p only sketched and not completed except at bottom).
wolde f openlicor setywan. arfaestnes on.
16. miclum. drihtnes (5egn cuftbreht epfter his deape lifde pa^s
his lif ser (Son deacSe lifde pses his ser (Son deape mid.
18. tacnum heofonlicra wundra geoponode. setywde wseron.
endlufon gear. pe.
19. Jte. on psera gebro(Sra m6d f hi.
20. woldon. geniman upp of eortSan. tealdon him 7.
12. f. seghwilce. sefter moyses se.
13. f an feoporfotra neatna. swilce eac.
14. ]xme teopan. pearfum sellan.
15. begins WOLde pa. sio. arfsestnesse.
16. miclum. drihtnes. cupberht. sefter.
17. pses his lif ser psem. healicum tacnungum heofonlicra.
18. seteowde pa. endlefte gear. pe.
19. fte. orisende. para gebro(Sra. hie.
20. woldon his ban geniman. l of eorpan adon.
12. f. seghwylce. sefter nioyses. nalses.
13. f an feowerfottra nytena. eallra.
14. pone teopan. pearfum syllan : wolde (eras, of vertical stroke).
15. begins Wolde pa. setywan. arfsestnesse on.
,)>£es his lif
16. miclum. sefter. lifde, ser (marks of erasure above lifde).
17. pam. tacnum heofonlicra.
18. openade 7 setywde pa. ymbe endleofan gear. pe.
19. bebyriged. pset. onsende (is£e oneras.) on para bropra. hi.
20. (i26b) geniman 7 up of eorpan adon. hi.
Ca. 12. weorcS (p. 153). fte. seghwylce. moyses. nalses f an
feowerfottra nytena.
13. swylce eallra.
14. pon tetSan. selmessu pearfu. syllan wolde.
15. pa. setywan. arfsestnysse on.
16. drihtnes wer cupbryht. lifede.
17. lif. pa. healicu tacnu heofonlicra.
18. openode 7 setywde. endleofan gear (Sses.
19. bebyriged. f. on para. mod f hi.
20. geniman 7 upp of eortSan. hi.
456
VA1U0US READINGS. PAGE 374.
Page 374.21. fornumen. lichama J>y.
B. 22. •§ hi. niwe.
23. on psere ylcan. mid gedeflicre arwurSnesse.
24. gesetten (sic) 7 ge(p. 358)staJ?lian.
25. ssedon hi f 7 cwaedon eadbryhte. byscope.
26. f licode. hyt. he heora gefeahte.
27. J>set hi Saet. gemynddseg 7.
28. forSfor weere fa hi swa dydon j> hi ontyndon.
n
29. lichaman. o,walhne.
30. gyta lyfde. bigendlic. 'Sam gefeodnessum his lima.
C. 2 1 . f hi . . ofer. fy feawe. monna. fornumen.
22. Ond. f. ban in niwe ciste gedon Ond.
23. ]?8Bre. eorfan. arweorSnesse gesettan 7 gestaj?elian.
25. ssedon hie J. cyfdon eadberhte. bisceope. hi.
26. ■p licade. gif. fa gefafode (19^ complete).
27. he heora gefeahte Ond he het f hie dydon J>y.
2 8. waere 7 his forSfor weere Ond. dydon Ond.
29. gemetton gesundne.
30. gita. Ond. faem gefeodnessum his lifa.
21. ofer lichama pj feawe. manna lichama fornuili were
(lichama struck through).
22. worden 7 $ hi. ban on niwe.
ge da n
23. ,don 7 on fgere ylcan. mid ge,fendlicre arwyrSnesse gesetta
(a on eras.) 7 gesta)? olian.
25. 8a seedon hi f. bysceope.
he
26. f licade. leofre. J?a gefafode , heora gefeahte 7 he.
27. f hie. J?y.
28. wsere (struck through). forSfore weere 7 hi. byrigenne.
n t e
29. eall,e. lichaman gemet,on onw,alhne (o on eras., h on eras.).
30. bygendlic on \> am gef eodnessu. his lif a.
Ca. 21. fy. fornumen waere.
22. duste. f hi woldan.
23. on Ips&re ylcan. mid gedafenlicre arwurcSnesse gesettan.
24. gestatSolian.
25. <5a sendon hi f . of hi f licode.
26. leofre. J?a. he heora gefeahte.
27. 7 he het f hie f.
28. forSfore 7 hi. byrigenne.
29. onwealhne.
30. (5a gyt. bygendlic on J>a ge(5eodnessu his HtSa.
VARIOUS READINGS. PAGE 376. 457
Page 378. I. f. micle. men. deadum.
B. 2. pa hrsegl pe he. gewered. f.
3. an hi ungewemmede. ac. swa hwite (a out ofh and
hw on eras.).
4. niwe wundorlice setywdon. py ylcan.
5. (5a f gesawon pa gebro(5or. hi.
6. geworden. pa efeston to pam bisceope him to cypanne 7
to. pa ping.
7. pe hi (5ar. tSa senlypig. on syndrige.
8. (jp. 359) fram psere. seghwanon. sses. utan.
9. on pysse. symle. pa. pass.
1. f. micle. men. deadum.
2. Swilce eac eall pa hrsegl psem pe. gegearwed. nalses f an f.
3. wsere ac swilce eac. hwit.
4. niwe wundorlice seteowdon. py. mid gegired.
5. pa f pa pa gebropor. hy swipe.
6. gewordene. pa efston psem bisceope. cypenne 7 to.
pa ping.
7. pe hy pser. senlipig awunode.
8. psere ciricean sio. seghwonan. ypum.
9. begyrded. pisse. on pa tid pass.
1. f. micle. splsependum (sic) men. deadum.
2. eall pa. pa . pe (1 eras.). nalses ■£ an f.
n
3. hi (i on eras.). wsere, ac. hwit.
4. niwe wundurlice setywdon. py ylcan. gegearwad.
5. t5a t5set (5a (5a bropor.
6. gewordenne. pa efeston (both e's cm£ of se) pam bysceope.
cypanne 7 to. pa ping pe hi pser gemet,on.
7. anlypi awunade on syndrige.
8. fram psere (i27a) cyricean. seghwanan. ssees ypum.
9. begyrded on pysse. symble. pa tid pass.
Ca. 1. f. micle gelicra slsependu men ponn.
2. eall. hrsegel. mid gegearwod. nalses f an f hi.
3. ac.
4. niwe wundorlice setywdon. ylcan. gegearwod.
5. (5a f pa ; (5a (stfop as shown). hi swy(5e.
6. gewordenne. pa efeston pa b. ping.
7. hi pser. t5a anlypi awunode on syndrige.
8. fra. cyricean. seghwanon. sses ypu.
9. begyrded on pysse. symle. pses.
458 VARIOUS READINGS. PAGE 376.
Page 376. 10. fsestenes. eastrum 7 eft f feowertiglicse fsesten (after
B. -licse eras, of f). gebrydtide on.
11. rnicelre. on micelre willsumnesse. on.
12. gegote swa his gewuna wses on fsere.
13. cu<5briht. fon. farene f.
14. fsec on dygolnesse drihtne. hi fider.
15. fam bisceope fara. dsel (Se. lichama myd.
16. (5sere gyfe fancweorSlice.
17. 7. wundorlicre lufan.
18. he. hi fa gyta. lichaman.
C. 10. fsestenes. eastron Ond. f. gebyrddsege.
11. micelre. Ond. micelre wynsumnesse 7 his tearas
gewunelice wses.
12. fsere. eac swilce. arwyrfa. his.
13. cufberht. fon. j> ealond.
14. drihtne compade. fider eac swilce fsem bisceope faera.
15. dsel.
16. gegered. Ond foncwyrflice onfeng Ond. wundur.
17. g hyrde 7. seolfan. wundorlicre lufan.
1 8. swa swa he fa gita fsem.
10. fsestenes. eastrum. f. gebyrddsege on micelre.
11. on micelre wynsumnesse gebeda 7 his tearas gewunalice wses,
on f sere (e wees on fsere on eras., geotende in margin).
13. fon. farene f.
14. on digolnesse. hi fider.
15. fam bysceope fara. hrsegla dsel. lichama.
16. gegyred. fare gyfe fancwurSlice, gehyrde (omitted words
interlined ; variant wundur ; fa in fare marginal).
17. 7. wundurlicre.
i b
18. swa swa h,eo fa. lichaman fas. fsedor ym,seald.
Ca. 10. fsestenes. eastrum. f feowsertig ser. gebyrddsege on.
11. forhsefednesse 7 on micelre wynsunesse. 7 his tearas geo-
tende gewunolice.
12. on f sere. arwurf a.
1 3. cutSbyrht. farene f ealond. su.
14. on digolnesse drihtne. hi ftider.
15. f a B f ara hrsegela.
16. osere. <5ancwur(51ice.
17. 7. hrsegel. wundorlicre lufan.
18. swa swa heo fa gyta. fa.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 376. 459
Page 376. 1 9. wsere 7 pus cwaep gegyrwacS pone lichaman. niwum.
j|a 20. hreegle for pam ic f cuolice.
21. fte.
22. (p. 360) naht. eemtig wunaS seo pe. micelre gyfe
heofonlices wundres.
23. And. him drihten forgyfecS se is ord. eallra eadigra
pset. on psere.
25. hine restan mote. pas. monige.
26. manegum. micelre inbrydnesse his.
27. gebrocSor.
19. pus. gegerewacS pone licho (20a complete) man. niwum
hraeglum Ond gegerelan for peossum pe. p£er.
20. Ond. pa ceste.
21. him. forpon. f. wat f te sio.
22. naht longe semetig awuna'S sio. micle. heofonlices
wuldres.
23. Ond. swipe, pe him drihten.
.24. ordfruma Ond sellend. eadignesse. f. psere.
25. pa se bisceop pas. pisses.
26. monigum. Ond. Ond swilcre eac.
27. forhtiendre. pa. fa gebropor.
19. pus. gegyrwao1 pone lichaman. niwum hraeglum 7
gegyrelan (y on eras.) for pyssum pe.
20. peer on naman. on pa.
21. him gegearwedon fortSon. f. wat.
22. semtig awuna(5. micle gyfe heofonlices wuldres gehalgad.
23. 7. him dryhten.
24. ordfruma. eallra eadignesse forgyfe(5 f. on psere.
25. pa he pa se bysceop pas word (s wor on eras.) , . monigum (1 eras.,
omitted words interlined ; variant pyses).
26. micelre onbryrdnesse.
27. (127k) forhtiendre. pa dydon pa bropor swa swa.
Ca. 19. pus cw gegearwigeap pone, niwu hrsegelu 7 gegyrlan
for <5yssu pe ge pseron nam on.
20. on tSa.
21. forSon ic p8et (p. 154).
22. semtig awunaS. micle. heofonlices wuldres gehalgod.
23. 7 se. swyoe. driht.
24. ordfruma. ealra eadignesse (sic). f. on.
25. tta he pa se t> pas. pisses.
fallendu
26. mid nigum tearu. onbryrdnesse.
27. tungan. pa brocSru swa swa he het 7.
460
VARIOUS READINGS. PAGES 376-378.
Page 376.28. 7. lichaman. niwum. inn (5a niwan.
Be 29. gedydon pa hi. Sam geworhtan. paere.
31. ylding. bisscop eadbriht.
32. grimre. pread. hefegode.
C.
28. gegeredon mid niowe gegerelan Ond in pa niowan.
29. pa hie to pon. Ond. paere ciricean gesetton.
31. Naes pa lang f te. bisceop eadberht.
32. grimre adle pread Ond gestonden. sio daeghwalice weox
Ond hefigade.
28. 7 pone lichaman. niwan gegyrelan 7 on pa niwan.
29. gedydon pa hi to pon. paere cyricean gesetton.
31. ylding (i by eras, out of el, g squeezed) paet. bysceop.
32. grimre. p read 7 gestonden. hefegade.
Ca. 28. niwan gegyrelan 7 on pa niwan.
29. pa hi to pan. paere cyricean gesettan.
3 1 . ylding f . b eadbyrht.
32. grimre. gestonden. hefegade.
Page 378.
B.
1. nales setter, faece to drihtne.
2. is py. paes lichaman tSa gebroSor.
3. settende. pa byr(p. 36i)genne.
cutSbrihtes 7 pa.
4. pa. setton in tSsere hi gestapelodon.
paes gebletsodan.
tingebrosnendlican.
1. nales aefter miclum.
2. paes. gebropor.
t
3. gesetende in pa. pass gebletsodon
4. pa. pa. gestapeledon.
dy
eac swilce to,r,htne gefor (modern ?).
cucSberhtes Ond.
1. nalaes aefter.
2. paes lichaman pa bropor.
3. on pa byrigenne paes gebletsedon.
4. pa. on pa hi gestapoladon.
Ca.
1. nalaes. faece swylce to drihtne.
2. brooru.
3. on pa byrigenne paes gebletsodan.
4. pa. on pa hi gestaSelodan.
limo ftaes paes ylcan.
cuSbyrhtes.
cutSberhtes and.
ungebrosnendlican
VA1U0US EEADTNCS. PAGE 378. 461
Page 378. 5- limu. ylcan. on fsere.
g< 6. heofonlico. untrumra.
7. fa. gemynd awriton on.
8. bee cuSbrihtes. ac 6*n Jnssum stsere. sculon.
9. an to setycan. niwan.
10. ees (space), on fam ylcan. sum gebroSor. faes nama.
11. ar fegn. pe.
12. sohton (n out o/h). f. jm gyta lyfigende.
13. writ. fram.
14. j?am gebroSrum. fram eallum. cumii (p. 362). f.
C. 5. Homo. J>aere. eiic swilce oft.
6. hiofonlico. Ond. tacn untrura in cyjmesse.
7. geearnunge J>a. fore.
8. fsere bee cupberhtes. J>issum. sculun.
a
9. a to se e3can J>e us glomp. niowan gehyrdon (20^ complete).
10. feem. sum brofor faes nama.
1 1 . longe tid. arfegn J>ara f>e f .
12. Ond cwsef) J he J?a gita.
13. Ond cyjmesse from eallum.
14. fsem gebroSrum Ond from. fsem cumii. f.
5. limo. ylcan. on Ipsere.
6. heofonlico. tacon. on.
7. geearnunge J>a sumu. fore. on.
8. fsere. cuSbyrhtes lyfes. on fyssum urum. we
sculun an tosetycan (dividing line after we).
9. niwan.
10. on J)ara ylcan. sum brofor faes nama.
11. beadofeng. tid. drfeng. pe f.
12. cw f he J>a. lifigende.
te
13. set, haefde (i28a). cySSnesse fram.
14. f?am brofrum 7 fram eallum. cumum. f.
Ca. 5. on faere stowe swylce.
6. heofonlico. untrura on.
7. begra gemynde synd eac (5a awriten on faere bee.
8. ac Syssii urii. sculon an toaetycean t5e.
9. gelamp nu niwan 7 we f eac swa gehyrdon.
10. Waes on fa ylcan. J>aes nama.
1 1 . beadoSeng. arfeng. Sara £>e f .
1 2. cw f. gyta lifigende.
13. Sis. fra eallu f»a broSru.
1 4. fra. j)a cumu Se •}> mynst.
462 VARIOUS HEADINGS. PAGE 378.
Page 378. 15. micelre. wer on Ipsere.
B. 16. penunge eacSmodlice underpeoded. heofonlicre mede.
17. J>a. f.
18. j)am (5e. on. wees wolde J?a on see.
19. Jm he. ssemnunga.
20. ]?am sicSfate. hefigere adle. gestanden.
2 1 . f . lang.
22. begins )?a gefelde (7 ]m £0 waes omitted).
23. healfne his lichaman fram J>am heafde. (Sa fet. J?aere adle.
C. 15. micelre. Ond.
16. penunge eaftmodlice underpeoded. heofonlicra meda.
17. J?a. fees bro]x>r. f. reowan 7 his.
18. }?8em J?e. sse. Ond.
19. pa he "pa,, wear)?.
20. middum. adle. Ond.
21. f. feol on eorpan Ond.
22. 7 ]m set £0 wees omitted.
23. clsel from fsein. oJ>. fet. mid Ipsere adle.
O. 15. arfsestness 7 sefestnesse wer (ness 7 sefest m margin).
16. penunge eacSmodlice underf>eoded fore. heofonlicra meda.
reo
17. pa. bropor. f. his,w . an (i eras.).
u
18. fa . (eras, o/m) pe he on. b,re. on see wacsan (acs
on eras., of which last part was c).
19. feorm,an pa he pa. wea,<5.
20. pam sySfsete. adle gehrineen (a 0/33 eras.).
21. f. lang.
e
22. nyhstan he aras fa he pa. gefe . Id, (o eras.).
23. lichaman healfne dgel. fram pam. oa fet. mid,
adle geslegenne.
Ca. 15. arfsestnesse 7 sefaestnesse wer.
16. Senunge eacSmodlice underpeoded. heofonlicra meda.
his
17. fa. <5es brotSer. f. reowan 7 hwitlas pa fte.
18. on. on. wacsan.
19. pa. ham.
20. middu pa. adle.
21. J. hreas. lang.
22. nyhstan he aras pa he (5a. gefeld.
23. dael fra pa. tSa. Sa.
VARIOUS READINGS. PAGES 378-380. 463
Page 378. 24. geslegenne. paralisis.
B. 25. cricce hine gewreSede 7 ham becom.
26. )m weox seo sticcemselum. sona psere ylcan nilite.
27. hefigere. fte deeg com f (p. 363). uneaSe.
28. arisa (sic) mihte oSSe gan ]m he Sa wses mid.
29. wees geweeced. nytte gej^ohte.
30. f. swylcum. becuman.
C. 24. geslegen beon pa. paralysis we cweJmcS.
25. Ond. cricce hine awrej>ende ha.
26. sio. Ipsere.
27. fte J?a. com •$ he sona fmrh.
ne
28. selfne oSSe arisan oSSe gonganA meahte J>a he f>a (ne modern ?).
29. weeced 7 swenced. in.
30. J. swilce gemette. meahte to ciricean becuman Ond.
24. cw8ef>af> lyftadle (e eras.).
25. cricce. awrefende.
26. sona f>aere ylcan nihte.
27. fte Jm. fast he na Jrnrh.
28. olppe arisan oplpe gangan. pa he pa wees mid f>a.
29. waeced 7 swenced Sa. in. swa he (i28b).
30. cyricean becuman.
Ca. 24. beon. grecas. paralysis we cweSa(5.
25. <Sy. awreSi,ende (above i eras, of g) ham becdm.
26. sticcemselii. sona baere ylcan nihte.
3a
27. fte, daeg com £ he na Surh.
28. oSSe arisan oSSe gangan. fa he 'Sa wses mid (5a.
29. wseced 7 swenced (p. 155) Sa. in.
30. f he wolde. to cyricean becuman.
Page 380. I. arweorSan. bigan.
B. 2. eaSmodlice. Sa upplican. biddan j3. fram.
C. I. arwyrfan. cufberhtes Ond. cneowa bigean.
2. eaSmodlice £>a uplican. biddan f he ocSSe fram faere.
e
O. i. byrigenn (nn on eras.). arwyrSan. cuSbyrhtes.
cneowu bigan.
2. eaSmodlice. upplican. biddan f he otSSe fram psere.
Ca. 1. byrigenne Sees arwur&an. cufberhtes. cneowu bigean.
2. upplican arfgestnysse biddan f he oSSe fia.
464 VARIOUS READINGS. PAGE 380.
Page 380. 3. gyf hym selre. *p oc5(5e. J?sere.
B. 4. Ssere. cleensod.
5. paet he f sar. sinyltum mdde.
6. 7 (5a dyde swa swa. mdde gehogode.
7. limum. cricce gewrecSede 7 eode to cyrican.
8. on. lichaman. goclan.
9. arfsestre inngehigde. drihten. f he him. ar(p. 364)fsest.
1 o. wsere. pa betweoh. his bene.
11. f. hvvon slep pa. sylfa sefter ssede.
12. micel hand. on 'Sam.
3. him f selre wsere oc5(5e.
4. foreseonesse. f>a. clses(2ia some letters gone)nad.
5. f he f sar meahte ge)?yldelice.
6. swa swa he on. gehogod hsefde Ond. J>a.
7. leomo. cricce wrej^ende in ciricean eode Ond he ne wees.
8. sprecende (dot under p). Ond.
9. arfsestre ingehyde . . rh. drihten. f.
10. arfsest Ond. gebed.
11. f he hwon onslep J»a. sefter ssede.
12. micel. Ond. fsem. pe . . . . dl 7 -p sar on.
3. him $ selre wsere ocSSe.
4. foreseonesse. pa. clsensad (ns on eras.).
5. ■}> he ji sar. gef>yldelice. smylte.
he
6. <5a. swa swa, on. gehogod hsefde. J>a.
i ne
7. limo. cricce wre)?,ende on cyricean eode 7 hi, (i out ofe 1).
8. on. lichaman. arfsestre.
9. ingehyde (i on eras. 0/0).
1
10. arfsest 7 mi,de. 7. betwyh his gebed.
J>on
11. f he hwon onsleepte J»a. he swa he. setter ,ssede.
12. hand. heafud. on j)ara dsele pe seo adl 7 f sar.
Ca. 3^ genered wsere. hi f selre wsere ocSSe.
4. foreseonesse.
5. f he f sar. geftyldelice. smylte.
6. Sa. swa swa. gehogod hsefde.
7. limo. cricce wrecSiende on cyricean eode 7 him.
8. on. £ses.
9. arfsestre ingehyde. fultu. driht. f .
10. hi arfsest. 7. betwyh. gebed.
11. f. hwon onslsepte pa. • he swa he. seft J?on ssede.
12. hand 7 brad. heafud. on pa dsele <5e seo adl 7 $ sar on.
VARIOUS READINGS. PAGE 380. 465
Page 380. 1 3. seo adl 7 (Sset sar. ylcan gehrinennesse.
B. 14. lichaman pe he. gehefegod. 7 sticcemaelum.
15. J>am wees 7.
16. £>a "Sis ]3us. f>33s }?e. f»a aras.
i
1 7. hal. Ond for. drehtne J>anc.
18. J^am halgan his fultumes. ^.
19. f>am gebrocSrum. saede. hyne.
20. 7 hi.fa ealle blissedon 7 gefaegnedon (after hi eras. 0/ e).
aefter J>am J>rea pj.
21. fenunge. hwearf. ser.
13. Ond mid J>a ilcan hrinenesse.
14. lichoman pe he. £>a adle hefigad. Ond sticcemaeluni.
15. Ond.
16. pa, J>is J>us. pses pe he onwoc J>a aras.
17. fore. drihtne.
18. segcgende. Ond. fultumes gefe Ond. f.
19. swilce. gebrocSrum cjpde Ond.
20. waere Ond hie ealle in J>on. Ond. f>aere.
21. J>rea f»y geclaesnedra. J>enunge. Ond.
13. mid pa, ylcan hrinenesse eallne.
14. lichaman pe . mid (1 eras.) fa adle (a ow£ o/n).
7 on sticcemaelum.
15. fam sare 7.
16. J?is fus. faes f>e he onwoc J>a aras.
17. 7 he. fane.
18. secgende (ecg on eras.). fam. fultumes. j).
19. fam brofrum. (129*) 7 saede.
20. waere 7 hie ealle in psem. fag. nedon (e eras.). faere
J>rea }>}' geclaensedra.
21. fenunge. hwearf.
Ca. 13. fa ylcan hrinenesse.
14. lichoman pe mid c5a. gehefigad waes 7 on styccemaelu
fleondu fa sare.
15. aeftfyligendre.
16. $a Sis pus. fa.
17. hal 7 gesund 7. drihtne Sane.
18. Sa. fultumes gife. f.
19. fa brotJru, gedon waere.
20. hi ealle in pa. faegnedon. aeft Saere Srea f)y geclaensedra.
21. Senunge. hwearf.
h h
466 VARIOUS READINGS. PAGE 380.
Page 380.2 2. bighyldiglice. beeode.
B. 23. 7 swylce eac (5a gerynelican 7 )m. j)am f>e. }>one.
24. lichaman cuSbrihtes ser lifigende oc5Se (p. 365) sefter foitSfore
geredon 7 J?a.
25. fram. aidledon.
26. on J>sere bee. gemetecS. bwilc.
27. hi.
28. NIS f. forswigigenne fte ser J>yssum J>rim.
29. niwan. }?one.
30. broftor geoponode on J>am. f>is.
31. on (5am mynste (sic). be. }>aere. fram J>8ere.
.
22.. bihygdlice. beeode.
25. swilee eac fa. Ond )?a. {>9em ]?e. Jxme
gehalgedan.
24. oSSe aer lifgendne o(5oe.
25. gredion fa eac swilce. gefe. aidledon.
26. faere bee. Ond. gemetef.
2 7. by j'sede)}.
2B- f eac swilce to forswigienne -fte. f ri gearu (2 1 b complete).
29. Ond. niwan. f one seolfan.
30. brofor gecyfde. faem. f is.
31. faem. bi. f sere ea. Ond fro faere.
O. 22. bighidilice. beeode.
23. swilce- fa gegyrelan 7 fa. fa . fe (i eras.). fone
gehaigedon.
24. offe asr lifigendne offe.
25. gyredon (j on eras.) (5a. hselo gyfene 7 laedde swa.
26. faere bee. gemete(5.
27. hie ra?da(5.
i
28. ]?aet. for . swig,enne ( 1 eras.) faet. ser frim.
29. waes. niwan. Jxme sylfan (n owZ 0/ m).
30. brof or gecy(5de on fam. J?is.
31. on fam. bi. faere faere (2nd struck through) ea. fram faere.
Ca. 22. bighydiglice. beeode.
23. fa gegyrelan. hraegel fa. fone.
24. ot5(5e aer lifigendne o(5(5e aeft.
25. fro. gifene 7 laeddon.
26. faere bee his lifes. maegnes gemete'S.
27. hi.
28. Nis f. no to forswigienne f. "Srim gearu.
29. niwan.
30. gecydde on fam (5e. f is gedon on fa mynst.
31. bi. ea. fram fapre.
VARIOUS READINGS. PAGE 382. 467
Page 382. i. ea naman. fam. an abbodes anwealde.
B. 2. swy(5bryht. sefest.
3. on J?am. maim Ip&m unwlitig 7 atolice.
4. braiw hwyrfde 7 wende.
5. j^ses. forwyrd tobitode tiledon.
6. be^inge geheelan woldon ac.
7. bi. mihton. •£. man. curfe.
8. (p. 366) ]?8es wyrndon for ege maran frecenesse. f>a.
9. langre tide f»yllic ungescrepo wann. tobeotigendan.
1. naman. psem. pe in abbudes oriwalde.
2. swicSberht. sefest.
3. J>sem. mon J>8em. unwlitig swif>e On atolic.
4. wyrfde. Ond.
5. fees. forwyrd. tileden. Ond.
6. J?one swile. bej^enum gej^weenan woldan.
7. meahton. f. mon onweg.
8. f . for ege maran frecernesse. f>a.
g. brof>or longre. ]?islicum gescrope won he 1p&.
naman
i. ea,. fsem mynstre . .(2 eras.) on abbudes anwalde.
2. swy(5byrht. eefest wees on ]mm.
3. giung mon J>am. swile.
4. wyr . de (1 eras.). dseghwaemlice. pees.
wyrde
5. for, (1 eras, after for) tobeotade tileden.
6. J?o . ne (n eras.) swile. sealfu (i29b). bef>enum
gej>w8enan wolden.
7. mihton. f hie nemon (sic). onweg.
8. f . for ege maran. f>a.
9. bro]?or langre. fislicum geswince bad hwonne (wince bad
on eras., h m £<?/< margin before wonne) \>sl tobeotiendan
(endan on eras.) frecennesse.
Ca. 1. mynstre on abbudes anwalde.
2. swyc5berht. sefest waes on Jm.
3. giung mon }>a unwlitig 7 atelic.
4. bregh wyrde 7 wemde.
5. fees. forwyrd. tiloden.
6. )?one swile. sealfu. beftenu gef>wsenan.
7. hi ne mihton. f. onweg.
8. f. for ege maran.
9. langre tide J?is licholice geswing bad hwonne J>a tobeotiendan
frecednesse j>a eagan mennisc hand (p. 156) gehadan.
H h 2
468 VARIOUS READINGS. PAGE 382.
Page 382.io. frecenessa ]mm eagon. hand. dseghwamlice.
B. 11. J?a gelamj? f hine semnunga. gyfe.
12. pses halegan.
14. forjjon ]m brocSor. lichaman eefter manegum gearu.
15. <5a.
16. genamon. dsel. reliquium f hi.
17. biddendum freondum. ocS(5e setywan. tacen fees.
18. J)yssa. dsel.
19. on J?am ylcan mynstre. nama. ]?ryored.
10. frecenesse J^sem eagan mennisc. meahte.
11. pa gelomj) him.
12. J>aes.
13. cuj>brehtes.
14. for)?on }m pa brof>or his. sefter monigum.
15. Ond ungebrosnadne.
16. hie. dsel. reliqii f hy meahton.
17. biddendum freondum sellan o(5(Se seteawan. tacn J>aes.
18. )?issa. dsel. ]?a tid.
19. fees. J>ryored. seftera.
10. J?am eagan mennisc hand. a deeghwamlice.
11. gelamp him se . ninga (1 eras.). gyfe-
12. J?ses.
13. cuftbyrhtes.
14. forj^on J?a j?a brof>or. lichaman sefter monegum.
15. bebyrigednesse. ungebrosnadne.
16. genamon hi. dsel. hi to reliquium f hi.
17. biddendum freondum. o<5oe setywan on. fees.
18. J)isra. daelonfatid. hine.
19. ylcan. fees nama. SryJ^red.
Ca. 10. dseghwalice.
1 1 . gelamp hit semninga. gyfe'
i
12. reliqas J>aes.
13. cuSberhtes gehaeled forSon pa ]m brooru
14. monigu. gearii.
15. bebyrigednesse. ungebrosnadne.
16. genamon hi. hi. 'f hi.
17. ocStSe setywan on tacon J>ges.
18. tSisra. dsel on j?a. hine.
19. ylcan. J^ses nama. Sryored. seft
su.
VARIOUS READINGS. PAGE 382. 469
Page 382. 20. faes ylcan. abbod. daege (p. 367). fa.
B< 21. gangende. f he heora his biddenduin frynd sumne dael
sealde.
22. <5a gelarap f. ylca geonga mann.
23. untrura. faere ylcan. waes anweald.
24. fa. fone. t5e.
25. frynd. fa. ©am. menu. het f.
26. on. hi gesette fa he (Sain feaxe.
27. mid . . (2 eras.). inbrydnesse manocS (cross erased partly).
28. f. brae we. sum. fone ungehwaeran.
C. 20. faes. abbod fa. daege. fa ciricean.
21. Ond fa. ontynde fara (2 2a complete). hiora.
22. biddendum sealde.
23. fe. faere. ciricean. ondweard.
24. fa. fone.
25. freonde seallan (dots above and below a) sealde he f ofer fsem.
Ond het f.
26. gsette. fa he fa. onfeng.
27. heafodes fa. he . . mid (2 eras.). inbryrdnesse monad.
28. f. fsem. brewe Ond sum. fone.
20. fees ylcan. abbud fa. daege. fa cyricean gangende.
a 1. fa. f. sune (130*).
22. freondum. gelamp f se ylca iunga.
23. fe on his eagum. on faere ylcan cyricean. ondweard.
24. fa. fone.
25. fa. f. giungan men 7 het •$ .
hi
26. on. stowe,. fa he fa fam.
27. fa. he . . (2 eras.). monad ■)>.
28. sum. fone.
Ca. 20. faes ylcan. abbud ©a. sume daege. fa cyricean
21. fa. cysste ontynde. reliqa. f. sune.
22. biddendu. freondu. (5a gelamp f se ylca iunga.
23. eagu untru. on (Saere ylcan cyricean. 7weard.
24. fa. fone. tSe.
25. fa. f. fa, iungan. 7 het f . on.
26. hi. fa he $a fa.
27. "Sees, fa. monad f.
28. fa. breghe. fone ungecSwaeran.
470 VARIOUS READINGS. PAGES 382-384.
Page 382.29. mid hselde 7. fa he gedon. tSa.
B. 30. on. haten. 7 gelyfde $ .
31. feaxe (Sses godan. fam. hrinen wsere.
32. ne him. wees. fa.
33. tid dseges swa he sylfa saede fa he f. 7.
C. 29. swile mid fyde (Zas£ d on eras.). fwende. f.
30. swa swa. Oiid gelyfde j>.
31. fy feaxe. gehrinen. hrafe.
32. nowiht. fa sio.
33. tid. swa swa. seolfa ssede fa he f.
O. 29. swyle mid (5yde 7 Swende (Sa (yl ow- eras-.). f.
30. on. swa swa. 7 gelyfde f.
31. ege. feaxe. fam. gehrinen. hrafe.
32. nowiht. fa.
33. seftre tid. swa swa he sylfa ssede fa. 7.
Ca. 29. fygde 7 tSwende <5a. •}>.
30. on. swa swa he gehaten. 7 gelyfde f .
31. eage. feaxe. fam. gehrinen.
32. nowiht. swa swa he sylfa ssede fa. f. 7.
Page 384. 1. for fone. f he ser "Son fohte fa hit middseg.
B. 2. fses sylfan. 8a ssemnunga (p. 368).
3. eage 7 fa gemette hit. brsewe swylc him.
4. namig. o(5(5e unwlitignes setywde.
^1 6rea& = 1 \ lines after setywde. Nothing else to mark the
transition.
C. 1. f he ser don fohte fa.
2. fses. semninga.
3. hal Ond. swa swa.
4. swile o(5(5e unwlitignes seteowde.
Incipit seclesiastice historise gestis (sic) anglor' liber quintus
(capitals and small letters intermixed).
O. 1. j? he don fohte fa.
- 2. fses sylfan. semninga.
3. hal. brsewe swa swa.
4. o(5(5e unwlitignes setywde.
Incipit ecclesiastice historie gentis Anglorum liber quintus.
Ca. J. j. don Mite fa.
2. fses sylfan. semninga gehran.
3. brsewe swa swa hi.
4. nsenig. o(5(5e unwlitignes onsetywde.
Incipit Ecclesiasticae HYSTOKIE, gentis anglorum liber
quintus.
VARIOUS READINGS. PAGE 384. 471
Page 384. 5- P& {the p is sketched with a dry 'point). sefterfylgde fam.
jj^ cuSbrihte. bigange.
6. fe he beeode. fam iglande ser tidum.
7. biscophades. arweorSa. atSelwold. manegum. ser.
8. on <5am. f e. inhreopum pa anfangenan f enunge
msersode preosthades.
9. weorSum. fam. gehalgod wses. fees.
10. godan mannes geearnung 7 his lif hwylc hyt wsere 7 eac cucSlicor
ascineS.
11. an. wundra. asecge f . an. gebrocSra ssede.
12. (Sam 7 in Sam fe. f. giu5fri(5. arweortSa.
5. sefterfylgde fsem. fses.
6. ancerlifes pe he. fsem. ser tidum in bisceophades.
7. arwyrf a. sefelwald. monigum gearii ser.
8. fsem. f e. is in hrypum fa. f enunge.
9. wyrfum dsedum fsem. gehalgode fees.
10. geearnunge o(S(5e. hwelc (2 2b complete) wsere cuflicor.
11. an his wundur asecge f . an f ara gebro(5ra ssede for,
fsem Ond in fsem pe.
12. f. guffriS. arwyrf a.
5. Da sefterfyligde fam dryhtnes. cuSbyrhte on bigange p ses
ancorlifes pe he.
6. on farene fam ealande ser tidum.
7. bysceophades. arwyrtSa. sefelwold. aer on fam.
8. pe. on hripum fa onfangenan (on ow£ 0/ in) f enunge.
9. wyrfum. fam. gehalgade.
10. geearnunge 0(5(5e. lif hwylc wsere.
11. an. wundur asecge f. an para brofra ssede for fam
7 on fam pe,
es
12. f. guSfriS. arwyrSa crist, feow {p out oft).
Ca. 5. Da aftfyligde pa. on bigange fses.
6. ancorlifes fe he. on farene fa. ser tidii.
7. d hades. arwurcSa. sefelwald. inonigu gearu
ser on fa.
8. p e. set hripum fa onfangenan f enunge msessepreostes
hade seft wyrSu. dsedii fa.
9. gehalgade tSset "Sses.
1 o. mannes geearnunge 7 his lif "5e cuf licor.
11. an. wundra secge f. an f sera. ssede for (Sam.
12. on ftam fe. wses f gutSfritS. arwurfta.
472 VARIOUS READINGS. PAGE 384.
Page 384. 13. eac swylce. fam. (5am gebrotSrum.
B. 14- faere ylcan cyrican set lindesfarona ea on. afeded. in .
(1 eras.) an(p. 36p)wealde.
15. abboddomes. cwaef he ic wille mid.
16. twam. gebrocSrum to" farene fam iglande sprecan.
17. wi(5 (5one arwebrSan. afelwold mid fy fe.
1 8. ic waes. spraece wel areted 7. bletsunge.
19. ham hurfon (sic ; down stroke erased from u). fa we fa.
middre faere sae.
20. saemnunga seo heofonlice. tosliden. fe. aer
tit an li(5on 7 (an out of cu 3).
2 1 . swa. dnhreas. swa re(5e. com f .
13. feow Ond. eac swilce. fon faem gebro<5rum.
14. faere . lean ciricean lindesfearona ea. faere. anwalde
abboddomes.
16. cwaef. com. twaem of rum gebroftrum. faem.
17. sprecan .... a?m arweorfan. aefelwald.
18. fa. gereted Ond. bletsunge.
19. Ond. ham. fa we fa. in midre fsere f a.
20. semninga heofones smoltnes. faere f e. aer uton leof on.
2 1 . swa. Ond swa ref e stormas comon fte.
13. eac swylce. fon fam brofrum.
14. faere ylcan cyricean lindesfarena ea on faere. on anwealde
abbuddomes.
16. cw. com. twam of rum brofrum. fam ealande.
17. sprecan wi(5 (Sone arwyrfan. aefelwald.
18. fa. gereted. bletsunge.
sae
19. ham hwurfan fa (a on eras.) we fa. faere, fa.
20. semnunga heofones. faere (e struck through, tick below)
f e we aer ut on leof on.
21.7 swa. wind . . (d out oft, then 2 eras.). swa retSe stormas
g
coman f we mid s,leg — (sic ; stroke crosses eras. e).
Ca. 13. feow. eac swylce 33ft. fa broSru faere ylcan cyrican
lindesfarena ea on faere.
14. on anwalde abbuddomes.
16. cw. com. twa brocSru. farene fa.
17. sprecan (p. 157) wi(S. arwurcSan. aefelwald.
18. gespraece. gereted. bletsunge bsed. ham.
19. waeron. faere see Da.
20. semninga heofones. faere. aer ut on leocSan 7 swa
mycel wind us.
2 1 . swa re<5e stormas coman $ we mid seglingc.
VARIOUS READINGS. PAGES 384-386. 473
Page 384.2 2. rowette. fremian mihton. us.
B. 23. nowihtes. ne wendon buton. sylfes. J^y. pa.
24. lange. Sam winde. Sam see campedon. wunnon.
25. pa set nehstan locodon. wen weere f.
26. ]}inga. f igland geseon mihton f we ser.
C 22. fromian meahte.
23. nemne deaj?es. pj we pa.
24. wif» J?sem. Ond wi)? {^aem see holonge.
25. )?a. nyhstan locodon. on. hwsefer wen wcere f .
26. }?inga fur]?um f. f. of.
22. rounesse. fremian mihton.
23. nahtes. nemne. sylfes. pj we pa.
24. lange. ]mm. Sam safe (131°). campedon.
25. pa, aet nyhstan locodon. hwsefjer wen weere f.
ur
26. Jnnga f , . Jmm (above u m ur a sm«Z£ i, below it eras, of o) •£
e
ealand gesecean mihton f, (cross eras.) we of.
Ca. 22. fremian mihte.
23. naht elles ne wendan nemSe deaj?es sylfes. pa swySe lange.
e
24. pa,. J>a seehete lange campodan 7 wunnan.
25. nyhstan locodan. wen weere f .
26. Jnnga furSon f. gesecean mihton Se we eer.
Page 386. 1. gangende weeron cyrdon feeder we cyrdon gemetton.
B. 2. eeghwanon gelicne storm foran onsettende 7 fore timbrigenne
(ne out o/de) 7 neenigne.
C. 1. cyrde we us Jrider we cirden gemetton.
2. us eeghwonan gelice. Ond. Ond neenigne.
O. 1 . gangende. cirdon we us f>ider. cyrdon gemetton.
2. us eeghwanon gelice. neenigne.
Ca. 1. gangende. cyrdon. us J>ider. cyrdon gemettan.
2. us eeghwanan gelice. neenigne.
474 VARIOUS READINGS. PAGE 386.
Page 386. 3. hselo on us. standan. J>a. langum. (p. 370) f
jje we ure gesyh&e fyrr. ahofon.
4. gesawon. (5am iglande.
5. J>8ene leofan wer aSelwold. digolnessum utgangende.
6. f. urne. geson.
7. forSon. (Sees wealdendan.
8. myd (5y fte he (5a us sceawode. on. 7 on.
9. bigde. cneowu. ures drihtnes.
10. 7 wses. for ure. urum.
C. 3. hselo. J>a. fy.
4. feor up ahofon }>a gesawon. J>aem.
' 5. Jxme. sefelwald of. deagolnessu.
6. J. sijrfset.
7. f. Ond. sses. gewinne 7 heora mod(2 3a)nesse
(sic). 23a a /ew letters only gone wp to 38623 }?ses ; tfAew owZy
half lines left.
9. }>a begde (1st e ?). cneow. to (w^). drihtnes.
10. hse . endes. for. ussum .... Ond.
wses se
3. hselo on. standan J>a,. langum. f we us, gesyhtS
fyr upp ahofon (ofon on eras.) Jm gesawon.
s
4. on farene f>am ealande gode, (s in same coloured ink, but unusual
form) f>one.
5. sef>elwald. digolnessum utgangende f .
6. urne. geseon . . (2 eras.).
7. f. weal,endan (c above eras. of\) ssees.
8. sceawade. on. on.
9. J>a bigde. cneowu. ures.
10. 7 wses. for ure. urum.
Ca. 3. haelo on. standan. seft langum. f .
4. fyrr up ahofan Jm gesawon. on farene f>a ealande.
5. \>one. sef>elwald. digolnessu utgangende f.
6. urne. geseon.
7. forcSon. jp . w,alcendan sass.
8. t$a us sceawade. on. on.
9. J>a bigde. cneowu. ures drihtnes.
10. 7 wses biddende. ure. uru.
VAltlOUS READINGS. PAGE 386. 475
Page 386. n. 7 myd py. f gebedd. (5a. setgaedere.
B. 12. Sone afmndenan see. (Son f eall.
13. seo re(5nes wees blinnende. gesundiglice.
14. f>urh. smyltan sae ut set lande.
15. comon to lande. ure scyp eac swylce fram Sam. upp.
16. ylca. com. pe. urum.
17. 7. (5one.
18. strang. fte menn ongytan mihton sweotolice (p. 371) $•
19. Saere. (5ar becom. benum (Saes godan.
20. ure. forgyfen.
11. pj he J?a J. somed aetgaedere . . . one afundnan sae.
12. )?one. g . st . lde. fte.
13. eal seo refnes J?aes. Ond.
14. j?urh Jxme smoltestan sae us. J?y we pa.
15. up comon. lande Ond ure. eac swilce. }?3em yfum,
16. )?a. com. J>e from ussum.
17. medmi[cel] (of eel <mZ?/ traces). swij?e.
18. •pte. sweotollice ongitan. fte.
19. j>ser becom. benum.
n
20. inti,gan u . . . haelo. fo . gifen.
O. 11. 7. fy he J>a f. gefyl . de (1 eras.). aetgaedere.
s
12. aj>undenan sae gemylte ge f>one strom gestylde. fte.
i
13. eall . (e eras.) seo reSnes pass. gesundge (u on eras.).
14. furh £>one. sae. lande. J»a.
15. coman to lande 7 ure scyp eac swylce fram f>am y]mm upp.
16. pa. ylca. com se J>e fram urum.
n
1 7. gestillde 7 eall,e.
18. Strang. f. ongyton (y on eras.) mihton f se (e on eras.)
medmicla (e on eras.) (i3ib) fyr . st (e eras.).
19. stillnesse. f>aer becom. benum. ure. forgyfen.
Ca. 11. 7. j?y. f gebedd. Sa. aetgaedere.
12. aSundenan sae. Jxme. fte tmrh eall seo reSnes.
13. gesundige.
14. fmrh "pone. see. lande. py.
1 5. coman to lande 7 ure scyp eac swylce fra pa, yf>u upp.
16. f>a. ylca. com. fra, urn.
17. medmycel. 7. Sone. swySe mycel.
18. strang. f. sweotollice ongytan mihton f,
19. <5aere. becdm.
20. ure.
476
VARIOUS READINGS. PAGE 386.
Page 386. 2 1 . wunode. godes man. ealande be 'Sara foresprecenra
B< {rest wanting).
23. biscop lieu on. cirican <5ses. bebyrged.
C.
Ca.
24. (Sing gedon.
ealdfriSes.
<5ses.
25. ecferSe norcShymbra.
26. on.
27. N (space suits O).
anes wana. pe • XX •.
se pe.
}?3es.
rice foreweardum.
28. halega. onfeng biscophade on J>aere cyrican.
ea be 'Sam.
29. to secgenne manige.
hsegesteald
21. wunode. ilea. fearne paem. • XII •.
22. Ond. lindesfearona ea. be para fore ena
b . sceopa licum.
23. ciricean.
24. gedon. aldfripes (s *?).
25. brewer. aanes wan pj • XX • (stroke under a, w, p).
27. In pees, bisceop. pa.
28. bisceophad psere.
29. bisceope. seeggan.
21.
on farene. ealande.
22.
on. be pare (a out of se).
licum on.
forespreci
2 3-
cyricean. bebyriged.
24.
gedon on aldfripes. pe.
25.
brewer. norSanhymbra.
anes wana pe.
26.
on.
27.
On fees. foreweardum.
byssceop 7 pa.
28.
onfeng bysceophad paere cyricean.
29.
ea. bi pam bysceope ge, . a<5 (1 eras.) secgan. wundur
gastlicra msegena pa pe bine ful hiwcuSlice (ful hiwcuS on
eras.) cu(5an. swuSust.
21.
22.
23-
24.
25.
26.
27.
wer on farene pa ealande XII wint.
on. be (Ssere foresprecenan bisceopa licum on.
cyricean. bebyriged is.
"Sing. on. tidu. seft.
norSanhymbra (Seode anes wana XX.
on.
On. foreweardu. b 7.
28. onfeng b had Ssere cyricean.
29. ea bi pam b. secgan.
pe hine full hiwcuSlice cuSan.
wundur gastlicra imegena Sa
VARIOUS HEADINGS. PAGES 386-388. 477
Page 386. 30. gastlicra msegena "pa, pe hine cucSon. ealra swi(5ust.
B_ 31. arweorSa. bryhthun.
C. 30, msegena pa. pe. hiowescl[ice]. 23^ begins eal . .
swipust s . (many letters gone and only half lines left after feor
388, 15).
31. . . wyrf>a wer Ond. beorhthun. [diacon] (dubious) Ond.
O. 31. beorhthun. deacon.
Ca. 30. {p. 158) swiSost.
31. arwurcSa wer. diacon.
Page 388. I. abb f>ses. <Se is cweden in deora wuda j?uhte.
B. 2. us gerysne f. J>a wundor (p. 372) sume on (Sysse and-
weardan bee gemyngodon.
3. sume syndon dygle wic mid wyllum. bearewum. nowiht.
4. fram. cyrican set hsegstealdes ea f is swylce on ocSerre.
5. healfre. fsece 7 flowed seo ea betweoh.
1. . bbod fses. f is geciged in d . . . wud . J>uht . s ge . . . ene.
2. f . }?a. jnsse bee gemy
3. syndon (y 1) sume deogol wic. wealle. bear . . ymbse . lde
naht.
4. feor fra fsere. ea f is hwsethwego in.
5. of>erre healfre. tine sio ea betwih.
O. 1 • pass. f is gecyged on dyra wyda J>uhte.
2. gerisene f we fa. sume on Jrisse bee gemyngade.
r b
3. syndon sume digol wic. wealle. beawe ym,sealde.
4. feor. fsere cyricean. ea f . hu hwego on oJ>ere healfre.
5. fsece. tine. ea (132s) betwyh.
Ca. 1. J>9es. f. gecyged on dyra.
2. fuhte. gerisene f. wundor sume on Jnsse bee
gemynegode syndon.
3. digol wic. wealle. bearuwe.
4. feor fro J>aere cyricean. ea f . hu hwego on oftre healfre.
5. fsece fleweS tine. betwyh.
478 VARIOUS READINGS. PAGE 388.
Page 388. 6. wic gebedhus f is see michaelis J?9es.
B. 7- on Sam. wer mid feawum his geferum oft.
8. wunode. beganne. lialige bebodu. And swySost.
9. tid pees. fsestennes ser eastru. myd (Si.
10. tide on foreweard easterfsesten. com. wunigenne.
)?a het.
11. f hi. J?earfan.
12. untrumnesse 7 wedle gehefegad f hi mihton on.
13. Sam diglum mid. 7 him aalmessan don.
C. 6. J?a wic gebedhus . nd. michaelis . . ahengles.
7. j^sem. feawu. his g (?) . . . ru.
8. wunade to begangenne. . . . halige gebedo 7 swijmst. pa.
9. tid pass feowertig . . an. pj he ]?a.
r
10. tide . . . oreweard easto [ef]en J)ider com (eastorefen W. and S.).
j?a het geferan.
11. $ hie surane. J?earfan . . pe.
12. unt . . . nesse Ond wifelnesse hefi . ad f.
13. p& . . . aglurii. Ond (?) him selmessan . . . forjxm.
6. pa, wic gebedhus 7 cyricean. michaeles J?ses.
7. on J?am. feawu his geferum.
gan ge
8. wunade to bega.nne (1st e out o/i, 1st g on eras. ofe). ,bedo
7 swijmst on pa tid J?a3S.
d
9. pj he pa. sume tide on fore wear,.
1 o. j?ider com to wunianne.
s i
1 1. het he hi,. f h,e. fearfan . (2nd a on eras., after
n eras, of g) se f>e.
12. mycelre untrumnesse 7 wej»elnesse. f. mihton on
J?am dagu.
1 3. habban 7 hi selmessan don forJ?on.
Ca. 6. f>a wic gebedhus. cyrican. pass.
7. on Sam. feawu his geferu.
8. wunode to begangenne. halige gebedo 7 swiSost on f>a tid
9. f>y he J»a sume tide on foreweard easter faesten (easter erased)
j?ider com.
10. wunienne j?a het.
1 1. geferan f hi sohtan sume.
12. untrunesse 7 weSelnesse. f hi mihton on f>a dagu.
13. hi. hi aelmessan don.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 388. 479
Page 388.14. $. swa. on.
B. 15- uaht. geong. waes dumb 7 hreofl. j?am.
16. oft cdm beforan hine 7. onfeng. Se nsefre (p. 373).
17. mihte ac swa.
18. scurf on. f. senig. on ufan Sam heafde.
19. mihte ac 6"n ymbhwyrfte.
20. ongryslico hser. biscop f man J^ysne. Isedde.
21. on. cafortune him. hus. f he inne gewunian mihte.
22. hys dseghwamlice andlyfene onfon. myd Si Sa a"n wucu.
14. f. . . mle swa dyde suman.
15. naht feor. Ipse.
16. ser beforan him com.
17. nsefre naenig. Ond.
18. scurfe on. psem.
20. ongrysenlico hser. Ond.
21. hus gewyrcean f he (23b ends ; 24a begins) . . . unian. In
24* many letters lost ; and after him ge — 388s4 only 'parts of
lines left.
22. Ond. on onfon. J> . hit £a an wice.
O. 14. f- symble swa. on suniu.
1 5. feor. iung J?earfa. dub (b on eras.). }>am bj'sceope.
16. forfon. fore. com. onfeng.
17. nsenig. ge gecwefan (1st g partly eras.) mihte ac swa mycel.
18. sceorfe on. f. on }?am.
r
1 9. dsele fees. mihte ac on ymbhwy;fte.
g .
20. on,rislico hser j?a. bysceop J^ysne.
21. on. cafertune het. medmycel hus gewyrcean •£.
onwunian mihte.
2 2 . dseghwamlice 7 leofone onfon. pj hit J>a an wucu fees fsestenes.
Ca. 14. f. swa. on sumu.
15. feor. iung f>earfa. dumb ge hreof. Sam b.
beforan
16. fore him com. onfeng.
h
17. nsenig. mihte ac swa mycel ,reofla 7 sceorfa on.
18. f hi. on J?a.
19. dsele fass. mihte ac on.
20. stodan. hser. bebead. b )?ysne. hi.
2i. on. cafertune het hi. hus gewyrcean ■}> he on wuni an mihte.
22. dseghwamlice 7 leofene onfon. }>YSa.
480 VARIOUS READINGS. PAGE 388.
Page 388.23. fsestenes. sefteran drihtenlican.
j^ 24. f. het. f one fearfan in to him lsedan (Sa. inne mid
him wees.
25. fa het he. forftdon. him ywan. genam.
26. fa be. fsere. rode hi gesenode.
27. hi gesenod. fa het he hi teon. 7 het.
28. sprecan. cwecS sum word.
29. gea. wses. dnlysed. cwsecS hwset he.
30. fa to setycte se ( p. 374). het stafa.
23. fses fsestenes ge webs fa wses fy seft[er]an (er ?) driht-
enlican.
24. f he he . . one . . arfan into him gongan fa he fa.
25. fa h . . . . his . . ngan forSdon. him eowian gen . m.
26. . . . e pa, be. Ond. fsere h . . gan. hine gesenade.
27. }>a he pa, . . . gesenad. fa het . . teon. Ond het.
28. sprecan 7 fus cwsef cwef sum word cwef.
29. gea fa. onlysed. Ond. cwsef fte.
30. To set eecte. bisceop. het stafa.
23. fa wses $ fy seftran . . (2 eras.).
24. f he het fone (Searfan into him gangan fa he fa.
25. fa het (132b). forSdon. him eowian genam (originally
gemim).
26. fa be. fsere. hi . (1 eras.) gesenade.
27. (5a he fa hi gesenad. fa het he tynan eft his mucS 7 het.
28. sprecan 7 f us cw. hwylc hugu.
29. gea. instsepe (i on eras, ofo) wses. only . sed (1 eras.).
cwsef f .
na
30. . o, setycte (before o are seen remains of t struck through).
e
bysc,op. het stafa nama . ( 1 eras.) cwef an cw nu a. cwseS
he a (all but c on eras.). c nu . b . (added below eras, between
lines.) cwsef he f . (he f on eras., then 1 eras.).
Ca. 23. wucu fses fsestenes. fa. fy seftran drihtenlican.
24. f. het fone fearfan in to hi gangan. fa he "5a.
25. fa het. forcSdon. eowian gena.
26. fa be. fsere. hi gesenade.
27. hi gesenad. fa het. tynan eft his muS. het.
28. sprecan 7 fus cw cwecS nu hwylchugu. cw nu gyt <5a.
29. bend onlysed. cw f.
30. sona setycte se "b. het stafena ma cweSan cw nu a cwsef
he a cw nu b cwsp<5 he f .
VAIUOUS HEADINGS. PAGES 388-390. 481
Page 388. 3 1, cweSau cweft mi . a . <5a cwseS he . a . cwecS . nu . b . f>a cwseft he .
B. b . myd fi he <5urh.
32. naman Sara. Sam. cwseS.
33. het se biscop. word beforan cwsede (rest wanting).
31. cwefan ewe]? nuA cwsejj he a cwef> nu b cw he f.
32. J?y. furh. naman )?ara. seft J>sem bisceope cwsef>.
33. het. bisceop. se .... an (sic ; tops of two tall letters
also visible) . ndweard forecwejmn Ond.
34 rode f>a. f .
O. 32. }>urh syndrie (synd on eras.). j?ara stafa (st on eras.).
pam bysceope cwseS.
33. het. bysceop. syllabas 7weard forcwef>an. on.
7swerede ]?a. f>.
Ca. 32. py he f>urh. f>ara. seft J>a B cw.
33. het. bisceop hi sillabas /weard. on eallu.
34. /swarede. bebead. f hi.
Page 390. 1. gedseftelice.
B. 2. ne blann 7 (Ssere sefterfyllgendan. }?a.
3. mihte. ssedon pe <5ser mid wseron f. hwsethweg sprsec.
mannum setywde.
5- dygolnesse. •]>. serSon.
C. 1. beforan. Ond he simle.
2. py. ablon. J>a.
3. pe. p& ssedon J>a J>ser ondwearde.
4 hwuga sprsec Ond oJ?ru mo . nu.
5. Ond his g fohta.
1 . cwydas beforan. symble gedeftlice.
2. J>set. J?y. ne blon. pa.
3. pe. mihte. J>a ssedon pa, J^ser andwearde.
4. f he hwsethwugu. of>rum mannum setywde.
5. pa dygolnesse. gefohta f.
Ca. 1. beforan. gedefelice seft cw.
2. py. blon. seftfyligendan. fa.
3. )?e. mihte. ssedon £>a Sser 7wearde.
4. ]>. hvvsethugu ne. oSru. setywde ]?a digolnesse.
5. f. sertSon gedon mihte.
1 1
482 VARIOUS READINGS. PAGE 39O.
Page 390. 6. mihte. gelicnesse (Sees mannes <Se lange healt.
B.
7. modor innotSe f liine hys yldran. sc,oldon.
8. mihte <5a gehseldon hine "5a apostolican petrus. cwycS se boc.
9. upp astode. ongann hleapettan. 'Sam apostolicum.
10. on f tempel eode. awses (junctim). gangende.
hleappetende. drihten.
11. heregende. gefeonde. hyt elles wundor (p. 375) wsere
(Ssere.
12. {jenunge. fota J>ara J>e. tide.
13. £>a wses se bisceop efengefeonde. hselo. bead.
C. 6. in gelicnesse. Ond.
7. scoldon.
9. astode (24a erafo/ 24b begins) .... unne hleapettan Ond.
Many letters gone in 24b ; onZ?/ parts of lines after hweorfende
39 o21. apostolum tern .... on 7.
1
10. heapende Ond drihten.
1 1 . heri .... wses. senig (V).
12. J>e . . . ge. J?ara J>e. benum.
13. J?a wses se bisceop e . . . gefeonde. Ond . . bead.
6. mihte. on gelicnesse. mannes. lange healt.
7. -f hine his yldran. sceoldon (2nd o on eras.).
8. mihte. gehseldon hine J?a apostolas (original os, a late ink
and hand).
7 ongunne
9. astode , hleapettan. }>am.
10. on fset tempi eodon (i33a). a wees gangende 7 hlea .
pende (1 eras.).
ge neenig
1 1 . jfeonde (feo on eras.). hit, wundur.
12. J^enunge. fara J>e. be.numen (1 eras.) wses.
13. }?a. bysceop efengefeonde (efeo on eras.).
Ca. 6. gelicnesse. mannes. lange healt.
7. moder. f hine his yldran. (p. 159) sceoldan. gan ne
mihte.
8. hine f>a aplos. ions cwet5.
9. boc f he upp. hleappettan. }>a apostolu on f tempi.
10. awass gangende. driht.
gaudes
11. he/ge=feonde (the marks of division and junction seem by tJie
glosser).
12. (Senunge. fota. f>e. benumen J>a wses he.
13. . B efengefeonde.
VARIOUS READINGS. PAGE 39O.
483
fsegerre ansyne.
ser.
Page 390. 14. <5set. sceolde eac swylce. Sa.
B. J5- gefultumod. J>ses bisceopes bletsunge.
16. <5set. geonga. halum lichaman.
17. gearawyrde on gesprece. cyrpse.
18. hreofl. dumb 7 he swa. 7 he wses swa blissigende.
1 9. J>sere onfangenan. 7 (5a eac. bisceop.
20. f . on. geferscype. gyf hym leofre.
21. ac he (Sa geceas f he moste beon ham hweorfende.
22. JEde (space). ylca byryhthun. peon foresprecenan
14. f. eac swilce.
15. dyde fultumend
. . ^ se geonga.
16. Ond fsegere onsyne.
17. gearowyrde. gesprsece (se ?) Ond
Ond he swa wses.
J>sere onfangnan gyfe Ond J>a eac swilce.
f. ferscipe. f.
ac he ma geceas f . ham.
Ssede. oJ?er.
18.
19.
20.
21.
22.
lacnian. hweorfle (sic). Ond.
f>ses bisceopes bletsunge. gebed
cirpse. fsegere. J?e.
bisceop.
O. 14. $.
Ca.
sceolde eac swylce.
lacnian.
hreofe.
15. gefultume,d.
16. f se geonga.
J?a3S bysceopes bledsunge.
lichaman 7 fsegere onsyne.
1 7. gearowyrde on (0 out of u) gesp,ece and. cyrspe (pe on eras.).
fsegere se f>e.
18. 7 he swa wses.
19. f>sere onfong .nan (1 eras.). 7 }?a eac. bysceop.
20. f. on. geferscype. f.
r
21. ac he f>a. f. ham hweo,fende.
22. Ssede se ylca byrhthun. wundur.
bysceope J»a.
fam foresprecenan
scrurf
14. f. sceolde eac swylce. lacnian "cSa hreofe (the first r
£w scrurf is doubtful ; tJie hand is the glossers, cp. I. 11).
15. 7 gefultumend. f>ses ft bletsunge. gebedii j> se geonga.
16. fsegere onsyne.
17. gearowyrde on. 7 he. fsegere.
18. 7 he swa wses.
19. onfongenan gesynto his hsele 7 Sa eac. b hi.
20. ■£. on. geferscipe. hi -p.
2 1 . ac. geceas f. ha (sic).
22. Ssede. ylca. (Sam foresprecenan b.
484 VARIOUS READINGS. PAGES 39O-392.
Page 390. 23. bisceope. willferS biscop (p. 376). langum.
B. 24. onfangen on biscophad J>sere cyrican set hsegestealdes ea.
25. 7. ylca. Ipa. biscop forfrfered.
26. halignesse. eatSmodnesse wer. hine geset wses in.
27. t5a com. nunnmynstre f.
28. waeta dun 'Sam. abbodesse on ealdordome.
30. J?y. <Syder comon. byryhthun 7 micle.
31. onfangene. ssede. abbodesse <5sette.
23. bisceope Ipa. bisceop sefter.
24. bisceophad J>sere ciricean set heagosteal . . .
25. J>es. pa.
26. halignesse. bine geseted wses in eofo
30. Ond (then about 33 letters lost of last line of 24b. Then
followed 37a, noiv only containing a few letters at the left
margin).
O. 23. wilfriS bysceop sefter langum.
24. on bysceophad Ipsere cyricean set heagostealdes ea.
25. 7 Ipes ylca. Ipa. bysceop fortSfered.
26. haligness 7 eacSmodnesse. hine geseted wses on.
27. pa com. f.
28. wetadun (133^) J>am Ipa hereburhg abbuddysse on ealdordome.
30. J>y we Ipa. coman cw. byrhthun 7 micle.
31. onfongene. ssede. abbuddysse f sum.
Ca. 23. arwurcSa wer wilfrit) b. langu.
24. onfangen on bisceophad fsere cyrican set heagostealdes 6a 7 Ses
ylca iohs Ipa.
25. b forSfered. halignesse 7 eadmodnesse. hine geseted
W83S on.
27. (5a com. tide. sumu. f.
28. wetadun J?am. hereburgh abbudisse on ealdordome.
3°- W' coman cw se berhthu.
31. onfongene. ssede. abbudisse f sum.
Page 392. 1. hyre.
B. 2. gestanden. 7 saede f hire niwan blod forlseten wsere on.
C. 2. . sede.
O. 1. ]mra. hyre licumlice.
2. ssede f hyre niwan blod forlseten.
Ca. 1. J>sera. rime. hyre lichomlice.
2. ssede J hire niwan blod forlseten.
VARIOUS READINGS. PAGE 392. 485
Page 392. 3. on f asre blodlsese fte heo. tintrymnesse.
Bb 4. gestanden. And. wees weaxende to Sam swicSe (Sset.
5. on micelne swyle gehwyrfed 7 to (5am. geswollen.
6. Sset liine man unease. ymbspannan mihte.
7. f heo (p. 377). hire man.
8. fa bsed. for (Sam seo abbodesse. bisceop f. Sam.
9. geaSmedde f . inn. byre. gebletsode. f .
10. gelyfde f hyre. wel. bletsunge.
11. frsegn se. hwsenne hyre blodlses Eerest. Sa he ongeat f.
12. feower nihta ealdne monan gedon cwsetS he unwislice.
C.
3.
. . e blodflsese] (missing letters from W.)
4.
Ond sio sona.
5-
■pte se. ... f e aswoll . .
7-
hire mo[n].
8.
pone b
9-
geeode.
10.
sona.
1 1.
hwonne hire. blodlses W.
12.
W8bs on feof or nih . . . (sic).
V
O. 3. on. 7 on paere blodlses . . f heo (2 eras.). untrumnesse.
4. 7. fon. wexende.
5. on. swyle gecyrred. fon.
6. f hine mon na mid. ymbspannan mihte.
7. f heo. hire.
8. forfon seo abbuddysse jxme bysceop f . f on.
a e
9. gee(5m,dde (isi d 0^ 0/0) f. into hyre. hi gebletsode cw f.
10. gelyfde (y on eras.) f hyre. bletsunge fa.
1 1 . bysceop hwon . ne (0 eras.) hyre blodlses . . (we eras.) serest.
fa he fa.
an
12. J. feowornihtne mon,.
Ca. 3. on. on. f heo. untrunesse.
4. 7 heo. fon.
5. f. on mycelre swyle gecyrred. fon.
6. f hine mon na mid twa handu ymbspannan mihte.
7. f heo. hire.
8. seo. pone d f . fon geeadmedde f . in. hire.
hi gebletsode cw f .
10. gelyfde f hire. wel. seft. bletsunge fa.
1 1 . b hire blodlseswu. fa.
12. f. on feower niht monan gedon cw.
486 VARIOUS HEADINGS. PAGE 392.
Page 392. 13. dydon Sset. sceoldon on fe,wernihta ealdne monan.
jj. 14. gemann f J?8ere.
15. eadegan. Seodor biscop. Jte. tide blodlses wsere.
16. Sonne fees. 7 Sees sees flodes weaxnes wsere ac. ic.
don gyf heo.
18. forSfore ligetS 7 heo hwseSere. hine. hyre.
19. dehter. heo swiSe hi. hi for hyre.
20. abbodessan. Sa set nyhstan. bissceop $.
21. Sam untruman (jo. 378) menn.
C. 13. ungelseredlice.
14. monan blo[d].
1 5. mynde (begins line). lass wsere.
16. sses flodes.
17. gif hio set forcS ....
18. hwaefere geornlice S. [bjsed 7 hals . .
19. Ond mynte hio.
20. . . hstan ge)?afo[de] (no more legible of 37a).
13. unwislice. dydon. sceoldon in.
n
14. feowerniht,e. forf>an ic geman f fsere. eadigan
(eadig on eras.). gemynde to )?are tide ge added in
margin, the rest interlined ; variants arcebb ; cwsej? ; j?are.
16. blodlaes ... (3 eras., traces like uwu) wsere. frecenlic
(1st e out o/se) Jxm J>8es monan ... (3 eras.). 7 fees ssees
flodes weax(i34a)nes.
17. ac. J^sere. heo.
)>a r
18.7 heo, hwsej^ere geo,nlice hine. halsade. hyre dehter
forJ>on heo swiSe hi . (i out of e, 1 eras.) lufade.
san
19. hi . (i out of e, eras, of 1) for hy to (to on eras.) abbuddys,.
20. nyhstan gefafede se bysceop f .
21. ])am.
Ca. 13. dydon f. sceoldan. on feower nihte monan.
14. geman f.
15. eadegan. arcet) cw f J^sere. blodlseswu wsere.
16. <5onn J?ses. 7 Sees ssees flodes weaxnes.
17. ac. don. heo.
18. heo ]?a geornlice hine. hire dehter.
19. heo swySe hi. 7 hi (p. 160) mynte for hy to abbudissan.
20. nyhstan. B J.
21. Sam.
VARIOUS READINGS. PAGE 392. 487
Page 392.2 2. J>a he (5a inneode. J>ser. genam.
B. 23. him wses heo. sare gyndgoten. ser.
24. toswollen. 'Sam (Sset. nsenige bygnesse on Sam.
25. gestod se. hire foran.
26. hyre 7 hi gebletsode 7 wses utgangende.
27. J>y we (w ow2 0/ J>). tide. beode sseton set.
28. (5a com. hina clypode. titgan cwenburh.
29. f . nama f J>u ra(5e to hyre eodest.
30. inngangende (5a. ic hi.
31. on andwlitan. pj. to hyre sset.
32. wilt (5u cwse(5 heo abiddan unc drincan (5a cwse(5 he me bi(5
willa gyf (5u miht.
33. man.
C. 24. aswollen W.
28. com . . . . (1st word legible in 37b only preserved at right margin
and not very legible). .... burh bide(5 wses.
29. hire eode mid.
30. [g]lsede.
33. mon li(5.
22. J?a he J>a ineode to j?sere. J>e J>ser. genam (na out ofm).
23. him wses heo.
24. f>on f he nsenige bignisse on J>am elnbogan.
25. J>a. bysceop set hyre.
26. gecw ofer hire 7 hi bletsade 7 gesenade. utgangende.
27. J>a gelimplice tyde set beode sseton set.
28. tSa. mec 7 het ut 7 cw cwenburh.
29. •}>. ■£ jju hraj>e eft to hyre gange.
30. J?y ic f>set. ingangende. hi glsede andwlitan.
31. J»y ic j?a set hyre.
32. cw heo will tu. abiddan drincan.
33. leofre sie. J?u mage.
Ca. 22. fa he (5a. J^sere. J?ser. t5a genam.
23. hi wses heo mid. getdgen.
24. toswollen. J>on f. nsenige bignesse on Sam elnbogan.
25. gestod. 1). hire.
26. gecw. hire. hi bletsode 7 gesenode. utgangende.
2 7- fy* gelimplice. beode sseton set swsesendu.
28. sti. cleopode me 7 cw cwenburh.
29. j> wses Ssere fsemnan freo nama j>. ra(5e eft to hire gange.
30. p y ic f . ingangende t5a. hi glsede 7wlitan 7 hal 7 gesunde.
31. J>a set hire.
32. cw heo will tu wit. abiddan ondrincan cw.
33. wylle. leofre sig. mage.
488 VARIOUS READINGS. PAGE 394.
Page 394. 1. wit butu druncun pa, ongann. secgan. Saes.
j}m 2. bletsode 7 utgangende waes. wyrpende(p. 379).
3. And J?eah.
4. gyta. hwaeSere. f sar.
5. ece. tSaer. hattra waes 7 byrnendra ge.
6. lichaman. aweg alaed waes 7 alaeded efne swa swa. bissceop.
7. pone ece. j> sar. him. 7. swyle J>aes.
8. gyta gesyne sy hwaeSere f sar is eall (a out o/ll).
9. fa we ferdon f>anon "oa. swyle geswycSrad.
10. waes hal. fram. heo <5aes drihtne urum.
11. saede aetgaedere. jmm.
1. 7 cwae}>.
2. Ond me ge (mc?s fone).
5. wees ge of minu. sona (?) wees ge of eallum.
6. bisceop. aweg W.
7. se swyle (?).
8. of (below this ends 0/3 Zmes illegible ; then a blank of 2 lines =
6?i6? 0/ chap.).
\>c se
i . wit bu drucan (^'c). ongan. secgean 7 cw. J>es, bysceop.
2. araedde (rae on eras.). gebledsode (i34b) gesenade.
3. utgangende. J>eah J>e.
ne
4. maegen . , (after n 1 eras.). hwaefere. f .
t
5. ha,tra 7 byrnende.
6. lichamaneall (ne squeezed in, the curve of a passes under n).
ed
alaed,. bysceop.
7. jxme. f. him. baere (bae on eras.) 7. )?e se swyle })8es.
8. gesyne (y ow eras.) si . (e eras.) hwae]?ere f sar (a ow£ of se). J?a.
9. J?onon. swyle gesweferad.
10. W83S hall. fram deaj^e. heo pses.
11. saede aetgaedere. f>am of>rum.
Ca. 1. wit bu druncan. ongan. secgan 7 cw sona
2. b oratione. gebletsode 7 utgangende.
3. me sel waes. gyt.
4. hwae'oere eall f sar.
5. Eece. minu. 8aer. byrnende.
6. eallu minu. onweg alaeded. b.
7. f sar mid him ut baere 7 Seah ]?e se swyle $aes.
8. gyt gesyne si hwaeftere f sar.
9. "Sanon. swyle gesweSerad seo.
10. wses hal. fra. heo J?ses drihtne.
1 1 . lof. saede aetgaedere mid o(5ru. tSe J?a?r.
VAEIOUS KEADINCS. PAGE 394. 489
Page 394. 12. fser.
B, 13. per {space for O). swylce nalit ungelic. oam foresprecena
bisceope.
14. ssede . . . (eras.; 1st ivas s). ylca atJb. tun.
15. puhh haten naht feorr urum. f is neah on twega.
16. wses feowertig. mid (p. 380). gestanden.
17. f. frim wucum fullum. mihte. ute. ))am.
18. Mse. gelamp in. ylcan tid fte.
19. older, cyrican. halgigenne j>ses ylcan gesiftes (5a.
20. seo ylce cyrice gehalgod. gesungon. Sa beed se gesi<5
(ge on eras., fart o/(5 visible).
C. 16. 25a begins feowertig <mc? 2*s complete, bestanden.
17. f hio f>rim wucu. ute. df {jsem.
18. J>e hio inne leeg jm. in ]m. fte.
19. ))ider gelaj>ad ciricean. halgienne. fami.
20. sio cirice gehalgod. }>a.
O. 12. fser.
13. Ofaer wundur swylce. fyssum. fam. bysceope
14. ylca. pus cw.
15. puh . . (2 eras., latter ending in a curve still left, a 1). urum.
gu
■J is hu hu,.
1 6. wses hu hugu.
17. f. frim wucum fullum. mihte ute cu . man (eras.). £>am.
18. pe heo inne. gelamp on }>a ylcan. ]>.
ne
19. fider gelaoad cyricean. halgian, fram J>am ylcan.
W888 n
20. cyrice gehalgad,. msessa, gesungene (final e squeezed in,
pale ink). fa.
Ca. 13. OtSer. swylce noht. (5yssum. J>a. % ssede
se ylca atiti.
14. cw. gesifes tun.
15. uru. f is huhugu.
16. wses huhugu XL.
17. f. Srim wucu fulle. mihte ute. J>a.
18. pe heo inne Iseg. gelamp on fra ylcan tid f.
19. older. cyricean. fra J>a ylcan. £a,
20. cyrice gehalgod. fa.
490 VARIOUS READINGS. PAGE 394.
Page 394. 21. hine f. inn to. huse 7 peer. f>igde <Sa wiSsoc.
B< 22. bisscop. f. f. sceolde (5ider.
23. faran "Sa. geornlice 7 hine baed 7 gehet Saet.
24. (5earfum. syllan 7 his faesten alysan f he hine.
25. geeacSmedde f . on his htis eode 7 swaesendo figde 7 ic in
(5aes gesitSes hus eode 7 f gebletsode 7 swaesendo J?igde (wo more
to end of p. 394).
C. 21. hine f . J?ser. J>igde wifsoc.
22. bisceop. cw f. f. J>ider.
23. faran })a befeol him se. benu Ond gehet f.
24. sellan Ond his. alysan f hine.
25. geeacSmedde f. eode 7 swaesende J?icgean baed. eac
aetgaedere.
26. mid him Ond eac swilce me. waedlan.
27. $ he unc getijmde 7 in }?aes gesifes. ineode 7 $ gebletsode.
28. figde. j> £>a letan 7 uneapelice.
29. J»urhtugan ■}> he £>aes gej>afa beon. eode.
30. swsesendu.
O. 21. hine f . on (i35a). faer. J>ygede.
e
22. bysceop 7 cw. mynst,r neh (e out of i by a top in pale ink).
j> . sceolde }nder.
23. faran. benum 7 gehet f.
24. syllan. alysan Jte he hine geeatSmedde (3rd e ow eras.) f.
25. on. eode . swaesendo (7 eras.) Jricgean.
c h
26. aetgaedere mid hine. me, gehe,t (c, h, not 1st hand) waedlan.
syllan
aelmaessan, (not 1st hand) f he unc getif>ade 7 on J?aes.
27. huus ineode 7 f gebletsode.
28. swaesende pjge&e. wyt fset fa leton 7 unefelice.
29. J»urhtugan f, paes gef»afa beon. eode we.
Ca. 21. hine f. on. J?aer. "5yg,de wiSsoc.
22. t) 7 cw f . mynst. f he sceolde Sider.
23. faran "5a. benti 7 gehet ■}>.
24. (5earfu. syllan. alysan f he hine.
25. ]?. on. eode swaesendo )?icgean. eac aetgaedere.
26. hine. me. waedlan.
2 7 . syllan f he unc getiftode 7 on £>aes gesif>es Ms ineode. -p geblet-
sode.
2 8. fygede (p. 1 6 1). (5y wit •£ (5a letan. unej>elice furhtugan j>.
29. gefafabeon. (5a eode. swaesendu.
VARIOUS READINGS. PAGE 396.
491
i. bisscop Sam. J?ar untrum leeg.
2. halegan wseteres pe. cirican. anne Sara.
3. gebroSra. me comon 7. Sset. hyre.
4. onbyrganne. hyre msest sar 7 ece.
5. f heo. Sy wsetere Sa J swa gedon (p. 381) wses
6. j. hal. f an -f heo Ssere.
7. langan untrumnesse beswicode ac heo. Sa ser.
8. 7 Sa inneode. (5am biscope.
9. £>enode. scencte oS f gereord.
*.
1. bisceop psem. J?e. untrii.
2. halig wseteres pe. J>sere ciricean.
d in modern ink).
3. J>e. me comon Ond. ■)>.
4. gebergenne Ond. hire msest sar 7 ece wsere
5. $ hio. wsetere. f. pa.
6. instepe. $ wif. 7 na f an j3 hio.
7. untrumnesse beswicede Ac hio swilce eac J?a ser.
8. somed. ineode Ond psem bisceope.
9. fenade 7 scencte oJ> $ f.
sende {stroke through
hire.
O.
1. bysceop fam.
]>e.
2. haligwseteres p,. psere cyricean gehalgade. enne.
3. broJ>ra pe. me coman. f. hyre. •$.
4. gebyrgenne. hyre msest sar 7 ece.
5. f heo. wsetere. J>a $ f>a swa. J>a.
6. instsepe (i ow eras.). f. nalses f an f heo.
7. langan untrumnesse beswicede ac heo. pa ser forlorenan.
8. ineode. J?am bysceope.
9. £>enade 7 s,encte oSSset j3 gereord.
Ca.
Sa. b J>a. f>e Sser lseg untrii.
haligwseteres pe. fisere cyricean.
broSra pe mid me coman.
j3. hire. f wset.
byrigenne. hwser.
f heo. wsetere Swoge.
aras f wif. gesund.
untrunesse beswicede ac heo swylce.
7. }?a ser.
8. ineode. J>a D.
9. eallii J>enade 7 scencte oSSset f gereorde.
Surh senne para
hire msest sar 7 ece.
pa, f Sa swa gedon. pa.
nalses f an f heo Ssere langan
492
VARIOUS READINGS. PAGE 396.
Page 396.
B.
Jam.
0. onherigende tSa swegere see petres Sees. j?y.
1. feferadle f heo. hrinenesse.
2. drihtenlican handa. onferig. maegene.
3. Jenode 7 his apostolum.
4. Ft (space). oftere tide. to sumes. cyrican.
5. halgienne. wees idda haten mid. tSa (5a abodenan j?enunge.
6. hine ■}>. inneode inn. anum.
7. mid J>aere. untrumnesse gehefegad. ftricced.
8. f. lama. lima fienunge.
9. be(p. 382)scyred. mannum. f. 7 waes.
0. hio. }>a 7sware (s£c). petres. mid J?a hio.
1. feferadle (25b complete) f. hrinenesse.
2. drihtenlican handa somed onfeng. maegene Ond aras 7 Jaem.
3. J>enade 7 his apostolu.
4. Eft ofre.
bisceop gelafod.
cincean.
halgienne.
hine f .
untriinesse.
■J. lama,
bescered.
de
}?a abe,nan Jenunge.
Jrycced.
eallra.
f-
leoma Jenunge.
0. onhyrigende. swegre see petres. py heo waes (i35b).
1. feferadle. heo. hrinenesse.
2. handa. onfeng. maegene 7 aras 7 J?am. Jenade
his
7, apostolum.
4. Eft of>re. bysceop gelajad. cyricean.
de
5. 8y he fa f>a abe,nan Jegnunge.
6. hine (e ow eras.) f. in.
7. untrumness hefegad. fryeced.
8. f. lama. eallra.
(struck through) benumen.
9. bescyred. f.
lima Jenunge benunge
0. onhyrigende. swegere see petres.
1. feferadle f heo. hrinenesse Saere drihtenlican handa.
2. onfeng. maegene. aras. ]?a.
3. tSenade 7 his apostolum.
4. Eft. B. cyricean.
5. he j?a Sa. Jenunge.
6. hine ^. in to ami.
7. untriinesse.
8. f . lama. eallra. lima (5enunge benum.
9. bescyred. monnu. f.
VARIOUS READINGS. PAGE 396. 493
Page 396. 20. f ryh gegearwod. on f sere.
B. 21. sceolde <5a aetycte. swylce. f.
22. geat 7 geornlice. halsode f. Sam.
23. lintruman menn inneode. baede. saede f he him.
24. nydbehoflic waere. f. gelyfde.
25. handa him on. hine bletsian. f. sel waere.
26. fider to. hine.
27. menn. unrote waeron fe him ymbstodon 7 fa fruh be him
gesette haefdon.
28. on Ssere. to bebyrgenne gesett. sceolde tSa.
29. orationem. hine 7 hine bletsode 7 he (Sa iltgan.
20. him. gegearwod. in fsere. 7 bebyrged.
21. tosetecte. swilce. f.
22. halsode •]>. fsem.
23. hine fore. ssede f he him.
24. his. nedbehoflic Ond cwsef f. gelyfde.
25. handa hine onsette. hine. f him sona sel waere.
26. fa. bisceop. fider in to him. hine. gseah.
27. fa. unrote fe him. fa. fruh (uh rough on erasure)
be him gesette.
28. faere.
29. orationem. hine 7 bletsode 7 senade Ond fa.
20. fruh (ruh on eras.). on faere. bebyriged.
21. sceolde toaetycte. swylce. f.
22. f. fam.
23. hine fore. ssede •£.
24. nydbehoflic. cw f. gelyfde.
25. handa hine. hine bletsian. f hi. sona sel waere.
26. fa. bysceop fider in. hine neh.
ge
27. ,seah 7 fa. unrote f e him. fa f ruh be him gesette on f sere.
28. byrigenne. sceolde fa (136").
29. oratione. hine 7 bletsade 7 gesenade 7 ]3a he ut gangan.
Ca. 20. hi. fruh gegearwod. on faere. bebyriged.
21. sceolde toaetycte se gesiS eac swylce. benu f he tearas.
22. geat. bsed. halsode f. fa.
23. hine fore. ssede f he hi.
24. lif nydbehoflic. cw f . gelyfde.
25. handa hine on gesette. hine bletsian. f hi.
26. t) fider in to hi 7 hine.
27. unrote fe hi. fa ftruh be hi gesett on faere.
28. byrigenne. sceolde "Sa.
29. oratione. hine 7 hine bletsode 7 senode 7 fa he ut gan.
494 VARIOUS READINGS. PAGES 396-398.
Page 396.30. pa. f. frefrigendra.
B. 31. pe hra(5e 7 wel gehaele. fyssum Sa hi. beode 7 set
swaesendum saeton J>a. se. maun. hys.
C. 30. fa cwae]?. f gewunelice. )?ara frofrendra.
31. pe raj»e. fissu pe hy. beode 7 aet swaesendum saeton pa.
O. 30. pa, cw. f gewunalice. p . ara (e eras.).
31. pe hrape. j?yssum pe hi aet beode 7 set swaesendum saeton.
Ca. 30. ]?a cw he f gewunalice. "Sara.
31. pe hracSe. oa. aeft J>yssu tSe hi aet beode 7 aet
swaebendu. saeton.
Page 398. I. 7 bsed. (p. 383) sende wines. f.
3 2. hine. Sa. f. mihte.
3. 7 (5a him onsende an glaesfaet mid wine gefylled 7 f se bisscop
gebletsode.
4. innstaepe.
5. getrymed. hine gyrede. hraeglum. ut.
1. onsende (letters dubious) win . . ondrincan cwaej> f.
2. f.
3. glaes ful wines Ond f. bisceop gebletsode.
4. swa (26s complete) aras. Ond.
5. hine gegerede. hraeglu. Ond.
O. 1. hi (hi out ofm). cw J>aet (on eras.) hine fyrste (yr on eras.).
2. f. mihte.
feet
3. glaes , full. f . bysceop gebletsade.
4. instaepe (i on eras.).
se t
5. untrumnes, ge,rumad. hine. hraeglum.
Ca. 1. hi. cw f.
2. hine. Sa. swytSe. •(>. mihte.
an
3. hi, glaesfaet full wines. f se b gebletsode.
4. aras. instaepe.
e
5. untrunesse. hine gegyrede (e hardly original). hraeglii.
VARIOUS READINGS. PAGE 398. 495
6. J>anon eode 7 eode inn. "Sam. hine. <5a.
7. j>.
8. }?a heton hi hine. swycSe.
9. waereon («c ; no dot). gesynte. haele. he on
swaesenduni 7 set . 7 dranc.
e
10. blissode. gear aefter J>am. on <Saer.
1 1 . ylcan haele wunode f he onfeng his wundor se gemyngoda.
1 2 . abb saede f>aet. andweardum.
13. ac •£. saedon Se J>aer andwearde.
14. ISf>aet (space for N). forswigianne faette herebald (jp. 384).
15. saede fram. f. beon sceolde on. sylfum.
6. 7 eode in. Ipsem. bisceope. hine.
7. ymbsittende. cwaef> ;£.
8. heton hie hine. swaesendum Ond swif>e.
9. dranc.
10. blissode. him. aefter. Ond. f>aere.
11. awunade. onfeng. gemyngada.
12. abbod saede f te. andweardum.
13. ac fte. saedan f>a J)aer.
14. f wundur. forswigienne fte.
15. saede. f. swilce. seolfum.
6. j?onon eode 7 eode. bysceope. hine.
7. cw f.
8. heton hi hine.
9. dranc 7 blissode.
d
10. mom ger aefter Jjyssum lif,e 7 on J>aere ylcan.
11. awunade (a on eras.). onfeng. wundur. gemyngeda
abbud saede faet.
12. andweardum.
r
13. ac J>aet. hi saedan J?a J>e, andwearde.
1 4. f wundur to forswigienne f .
15. saede. f. on. sylfum.
in
Ca. 6. J?anon eode 7 eode, to f>a b. hine.
7. ymbsittendan 7 cw f. etan (p. 162).
8. heton hi hine. hi. swaesendu. swyoe.
9. swaesende f»eah. dranc 7 blissede.
10. hi. gear aeft Jrissu. lifede. on faere ylcan.
11. onfeng. gemynegoda abb saede f.
12. hi 7weardu.
13. ac $ oa. hi saedan Se paer 7wearde.
14. Nis j>. forswygienne f. Seow saede fro hi 7 f.
15. geworden beon on hi sylfti.
496 VARIOUS READINGS. PAGE 398.
Page 398. 16. on. geferscype. abbod on j?am.
B. 1 7- Sam gemycSum tine streaes. J?a3S.
18. bisceopes lif. mannum is. ehtienne f.
19. andweard gear. ]?urh. gemette }?am bisceope wyrtSe.
20. swylce aeghwylcre geearnunge lie hrsed wsere. )?am innlican.
21. gewitan 7 in manegum. on me sylfum.
22. ingeotende forSon he me (Saes Ipe ic cwetSe fram.
23. J>erscwalde. acigende. me.
24. bletsunge.
25. on f>am. tid minre yldo 7 geogofte on. geferscype.
26. drohtigende. Sam J. sceolde. ge bee ge sang.
C. 16. J>a. drohtiende Ond. abbod. faem.
17. Ipa&m gemaerum tine. cwaej>. ]?aes bisceopes.
18. swif>e. monnu. aehtienne f.
19. geare cvipe J>urh eal. bisceope wyrfe.
20. eac swilce. geearnunge. haefS (sic). f>one in ilean
(a joa/tf modern ink has made in mfo m cmd dotted next i).
21. gewiotan. monegii o)?rum ge swijmst. seolfii.
22. ongitende forf>on. me. f>e. cwej>e fro deaj?es.
23. f>irscwealde. acigende Ond me.
25. J»a. geogucShadnesse.
26. drohtiende. J>on f. aeghwae)>er.
O. 16. fa on. (I36b) geferscype drohtiende. on j>a.
17. J>am gemyjmm tyne. cw.
18. J>es bysceopes. ehtienne f.
19. 7\veard. cuf>e ]?urh. by scope wyrfte.
20. hwylcre gearnunge. J?one.
21. on monigum of>rum. swij^ust on me sylfum.
22. ongytende. me. ]>e. cwetSe (1st e out of ve).
fram deaj>es J>ercswalde (ercs on eras, of 5).
23. acigende 7 me.
24. bletsunge gelsedde (292c? d on eras.).
25. on J>a. geogutShadnesse on. gefyrscype.
26. drohtiende. ]x>nf. sceolde aeghwaej>er. ge bee ge sang.
Ca. 16. J?a on. geferscipe drohtiende. abb on j?a.
17. J>a gem ySum tyne. cw. \> aes B lif.
18. swySe. monnu. ehtienne f.
19. 7weard. furh. ic hine gemette biscope wyrSe.
20. eac on hwylcere geearnunge. haefed. jxme.
21. gewitan 7 on monigu oSru. J?eah swytfost on me sylfu.
22. ongitende. he me Sees \>e ic cweSe fra.
23. frecswalde. acigende 7 me.
24. bletsunge.
25. on. tid. geogucS hadnesse on. geferscipe drohtiende.
26. hi. f . sceolde. ge bee ge sang.
VARTOUS READINGS. PACES 398-40O. 497
Page 398. 2 7. gyta ne wa^s. mm m6d fullfremedlice.
B. 28. bewerigende f am geogo<51icum unalyfednessum fa gelamp.
29. daege fa we sceoldon beon swa (/>. 384) farende 7 wseron.
him f. becomon on anne.
30. 7 waes efne sernignweg. ongunnon fa.
C. 27. bee ge song. fa gita (2 6b complete) ic uses.
28. geogoflicu unalyfednessum.
29. fa. farende. raid him j>. smefine. ongunnon fa.
5
27. fa. fullfremedlice bewerigende fam geogo,licum (go ow era.s.)
unalyfednessum.
ser
29. fa. him j>. gescroepe,ne weg. fa.
Ca. 27. fa gyt. mod fullfremedlice bewerigende fa geoguSlicu
unalyfednessu.
29. fa we ferende. hi J we becoman on siine sme(5ne.
30. rune. gescroepe. $a ongunnon.
Page 400. 1. fta Se. mid hi. swy(5ost gelsedde.
B. 2. gelaedde $ . alyfde •}> hi. moston. cunnian hwylc.
3. hyra swiftust. fa wiSsoc se biscop.
4. f f idel ware 7 unnytt f a?s <5e hi wilnodon 7 bgedon.
C. 1. bisceop. fe mid him. swifust.
2. |>. alyfde f hie. mosten. hwylc.
3. fa wif soc. bisceop. cwsef .
4. f te f. fte hi bseden 7 wilnedon. fa.
O. 1. iungan. bysceop. fe. him. swifust la?rde (r on
eras.) j>.
2. alyfde f hi. mosten. gecunnian (1st n out of m fo/ eras.)
hwylc.
3. fa. bysceop. cw f f idel,.
hi
4. f , ba?dan 7 wilnadan. fa.
Ca. 1. iungan. b. fa (5a raid hi weeron f he hi alyfde j> hi.
2. mostan. hwylc.
3. b. cw f $.
4. $ hi.
k k
498 VARIOUS READINGS. PAGE 40O.
Page 400. 5. nehstan. arm . modum (one letter erased after aim : a dot or
B. stop in its place). f. oferswycSed.
6. ]?a cwae(5. willan 7 hwaetSere f.
7. eallinga fra (Sam geflite hine ahebbe (5a baed.
8. halsode f. lyfnes seald.
9. getrywe minum horse. ))am.
10. pe me se biscop sealde 7 |?eah ic mid aenigum ]?ingum leafe
abiddan.
11. pi.
12. (Sider me hwyrfde. me beheold. aerndon hi.
13. sume 7. geglescum mode.
C. 5. nihstan. monegra f. oferswiJ>ed.
6. cwaej?. do]?. willan 7 hwae^ere ^te.
7. eallinga hine. }>aem. ahaefde )>a baed.
8. halsode fte. seald.
9. him for]x>n. ^.
10. bisceop sealde Ond. f>e.
11. ic naenige. l3Tfnesse. pj. pa.
12. J^ider me hwyrfde. bisceop me a. hy.
13. prage. Ond. gealge. oferswtyed.
O. 5. nyhstan (13 7a). f.
6. cw. willan 7 hwae]?ere j3 herebald (hwaejiere $ here
on eras.).
7. eallinga hine fram fam. ahsebbe (5a baed.
8. halsade f. lyfnes seald. aernenne (2nd n on eras.).
flitanne.
9. hi forjxm. ]?aet po. (J>aet struck through).
10. f me bysceop sealde 7. J?e. mihte ic naenige.
1 1 . lyfnesse. pj ic pa geornlice.
12. jnder me hwyrfde. bysceop me a. geaerdon hi.
g
13. J>rage. ic (on eras.). gea,lisce.
Ca. 5. nyhstan. f.
6. cw. willan 7 hwae(5ere f.
7. eallinga hine fra pa. ahaebbe Sa baed.
8. halsade f. lyfnesse seald. aernanne.
9. hi. getruwade minu. well f>a.
10. f me se b sealde 7 (5eah. mihte ic naenige.
11. lyfnesse. (5a geornlice hider 7 (5ider me hwyrfde.
12. B me a/beheold (vnar/cs of division not original). hi.
13. f>rage. geaglisce. oferswy(5ed f.
VARIOUS READINGS. PACK 4OO, 499
Page 400. 14. f. mihte bewerigan. (p. 386) peah Se se biscop me
B. wyrnde ac.
15. ic to Sam plegan me gemengde 7 ongann,
*7- pY- . gehyrde. Sone biscop. bsecgling.
18. mid gnornunge cweSan. fu. yfel dest.
19. gehyrde 7 na Se ser.
20. blann. fa ylding. f i ■}>. swySust.
21. arn 7 onselfene. f. sum slogh. Sam wege,
22. swySran. oferstylde Sa wearS. <5f.
23. afeoll. waes sona geswolten.
14. f. bewerian. fe se bisceop me.
15. faem. gemengde 7 ongon somed.
16. hi.
17. py ic j> pa. f a gehwyrfde ic fone bisceop. baeclingea.
18. cwefan. fu. la}?.
19. Ond ic pa. gehyrde 7 na fe aer.
20. faer serninge. fa elden. $. swif ust.
21. arn (27s complete) 7 on eal fane wees f.
22. swif ran. of.
le
23. feol. geswolten. eal.
O. 14. f. mihte bewerigean. fe se bysceop me.
15. fam. gemengde.
17. fset fa. gehyrde. bysceop. bseclinga.
18. cwefan. -pu (cross eras.), mycel.
t
19. des, min finre. pa. gehyrde 7 noht fon.
.• cg.
20. serninge. fa yldin, (i out of e ? by eras.). f.
21. arn (a 0^ of o) 7 on . sell (1 eras.) fene (1^ e on eras.) wses j>.
■£. sum . slog (1 eras.). fam wege.
22. swiSran. fa.
23. afeoll. geswolten.
Ca. 14. f. mihte bewerigan Seah pe se b me.
15. fa. gemengde.
16. hi.
17. ic "p fa. Sa gehyrde. B. beeclinge.
18. geomerunga cweSan. mycel. laf.
19. ic fa. gehyrde 7 noht.
20. Sgpre. ylding. f. swySost.
21. on eall fene wa?s f. su slog. fa wege.
22. swiSran (p. 163) rsese. Sa wearf. hi.
23. afeoll. geswolten.
k k 2
500 VARIOUS READINGS. PAGER 4OO-402.
Page 400.24. on J?aere ylcan. psere. gelic.
B. 25. $i tyrf. on. (5am felda.
26. mihte pa, gelamp. tSaai'e. foresewennesse.
27. lingehyrnesse pa,, hreosende.
28. ]?a ic com. <5i. mid (5aere handa on. drifan.
29. waes tobrocen. ge(p. 387)]?eodnes.
30. tobrocen 7 tolysed waes. ]3.
31. gelic. styrigan ne mihte £>a slogon hi.
C. 24. J^sere. )?aere eorjpan.
25. J?ynre. Ond. oJ>er. eallu j?aem felda.
26. foreseonesse.
27. unhyrsumnesse J>a. hreosende.
28. J>a ic com mid pj. honda on J>one. dryfan Ond.
29. jmma. eac swilce. ge]?eodnes.
30. tobrocen Ond tolysed waes. f .
31. nane leomo styrian. J>a aslogon hie.
O. 24. on J?aere ylcan stowe (i37b). )?aere eor]?an.
25. J>ynre (y on eras.). oj^er. on. felda.
26. mihte. gelamp.
27. unhyrsumnesse. hreosende waes f (eras, of a) ic com mid pj.
28. handa on J»one. drifan.
29. fuma. gej^eodnes.
30. tolysed waes. cw f .
31. onstyrian mihte. aslogan hi.
Ca. 24. forleas. on (5aere stowe. stan J>aere. gelic.
25. fynre. on eallu (5a felda.
26. mihte fta gelamp. tSa. foreseonesse (Saere synna.
27. unhyrsumnesse. hreosende wees f ic com mid pj.
28. handa on (5one stan drifan.
29. ]mma.
30. tobrocen 7 tolysed waes 7. cw ^.
31. deadu gelic. onstyrian ne mihte. aslogan hi geteld.
Page 402. 1. on 6am. hit huru seoftxSe tid. f. an.
B. 2. tid. fram. tide a (d crossed but cross erased). stille
wunode swa ic dead waere Sa.
1. hit hwaethwega. seofo^e. f.
2. J??ere. aa 0)7. stille 7 swa swa dead wunade.
1. on (Sam. seofoj^e. f.
2. fram ]?aere tide a oo\ stille 7 swa.
Ca. 1. on J>a. j?.
2. fra j?aere tid a 0(5. stille 7 swa swa.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 402. 501
Page 402. 3. pa. hwdn.
ga 4. me ham bseron. wunode.
5. forcSon pe min innocS on pam. (on on eras, of of 1). tolocen wses.
6. bisscop. sargode. <5am fylle 7 minre.
7. forSam tSe he me. nolde psere.
8. J?eawe. wunigan. ana on.
9. }>a. wacode. wene f.
10. biddende (5a upplican arfsestnesse. on.
11. serne morgen edde. inn. sang. nemde.
12. me be minon naman. hefegum. aweaht.
3. Jm acwicode. Ond.
4. baeron. pa.
5. spau for}?on pe. innoJ?as in pse felle. waeron.
6. Ond se bisceop. £>8em fylle 7 minre.
7. forlorn me. syndrige. J)8ere.
8. )?eawe. In.
9. ]m. wacode. wene f.
10. biddende J)a. arfaestnesse. Ond sona on.
11. sermergen. in. sang oratione. nemde.
12. me minne naman. hefigum. aweaht.
Qm 3. wunade. ]?a acwicode.
4. me. swigiende ealle ]?a. awunade.
ne
5. spau for(5on pe. innojms on J>am. toloce, wseron.
6. bysceop hefelice. p&m fylle 7 minre for . wyrde ( 1 eras.) forf>on.
7. me. syndrige. lufade. J?aere.
8. ]?eawe mid his £eawe {last 3 struck through). on.
9. j?a. wacade. wene (2nd e on eras.) f.
10. biddende ]?a. arfsestnesse. on aerne morgen.
11. into me (138*). sang. nemde me minne.
12. : sona (eras, of vertical stroke). hefigum splaepe (sic) aweht.
Ca.
3-
awunode (5a hit f>a.
(5a acwicode. hw
4-
me ham. swigiende.
5-
spau. fte minne innof?as on pa.
6.
b. sargode.
J?a fylle 7 mine.
7-
me. syndrige.
J?83ie.
8.
seft. geferii.
on gebedu.
9-
pa. wacode.
wene •)>.
10.
p'd. arfsestnesse.
on serne morgen.
1 1.
in. sang oratione.
nemde me minne.
12.
hefigu. aweht.
502 VARIOUS READINGS. PAGE 402.
Page 402. 1 3. me hwsej^er (p. 388). f wsere (5e to.
B. 14- me sprecende. eagan 7. hine.
15. f Jm. leofa. (5a cwse'S.
16. }?ince(5 }?e miht j?u libban <5a cwse(5 he. eowre.
17. gebedu. drihten wyle <Sa. hand.
18. me senode 7 hwearf.
19. neosode. cunnode pa. me.
20. sittendne. mihte. ongann. me.
21. frinan hwsefer. butan incan gefullad.
22. mid f>eere godcundan gyfe onbrydnesse manod. f. sefter.
23. pa andswarode. f. buton tweon.
C. 13. J>a. me hwsdper (2 >]h complete) ic wiste. f. pe.
14. me sprecende. J?a. locade on hine.
15. cwsdlp. $ pu. min. leofa bisceop cwse]}.
16. Jrince)?. |>u lifigean cw he ic.
17. gebedo. drihten. hand. on.
18. me . (c eras.) senade. bletsade. Ond.
19. J>a. me.
20. sprecan. me ahsian.
21. hwsefer. hwa3f>er. incan. gefullad.
22. pa. inbryrdnesse. f. sefter gecyj^ed.
23. 7swarode. cwse]} •£. tweon.
13. frseng. me hw33J?er. )?8et. ]?e.
14. me sprecende. pa. locade on hine.
15. cw. f pu. leofa bysceop cw.
16. J>inceo\ J?u libban.
17. gebedo. wi . le (1 eras.). hand. heafud.
1 r
18. me senade 7 b,etsade 7 hwea,f.
19. neosade. me.
20. sprecan mihte oa. me.
21. h washer. hwaej?er. incan gefullad.
22. J>a. onbryrdnesse. f. sefter gecyfed.
23. 7swarode. cw f. tweon.
Ca. 13. frsegn. me. f.
14. me sprecende. pa. locade on hine.
15. cw. wat. f. leofa t) cw.
16. )?ince($ <5e miht. libban cw. "ourh.
17. gebedo. driht. oa. hand.
18. me senade 7 bletsode. 33ft medmiclii.
19. neosode. me.
20. sprecan mihte. me.
21. hwsecfere. incan gefullad.
22. J?a. onbryrdnesse. f.
23. 7swarede. hi 7 cw f . tweon.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 402. 503
Page 402.24. fullwihtes bacSe ond synna. afwegene.
B. 25. (5ses. naman. nemde fram 'Sam. •£.
26. gefullad. fa cwsef se. fram.
27. gefullad. foil. earcSu (junctim). ne on.
28. gefullad. hine. fa he to. gelialgod.
29. nsefre for his gleawnesse 7. unscearpnesse fa.
30. J>enunge. cristigenne o(5(5e. fulligenne. mihte.
31. 7. fa f enunge. rihtlice hi.
32. mihte fa. ylcan tid fa eristnode.
33. me fa. sona fa?s (final s 0^ 0/ c). me on mine
andwlitan blew fa.
24. baefe. afwegen. Ond. naman him nemde.
faem. f.
26. gefullad. cw. bisceop. fu fram.
27. gefullad. fu fulfremecllice. ne on.
28. gefullad forf on. hine. gelialgod.
29. Ond. for his ungleawnesse. unscearpnesse fa.
30. f enunge. cristnienne o(5(5e. fullianne.
31. forf on fa f enunge. forf on.
32. fa he J?is cwsef. fa. fa.
33. me fa. fees he me on minne 7wlitan.
me
O. 24. fullwihte baefe on. ,afwege,ne.
25. naman. nemde fram fam. f.
26. gefullad. cw. bysceop. fu fram fyssum.
27. gefullad. }>u.
28. gefullad forf on. hine cufe.
29. (i38b) for his ungleaunesse. unscearpnesse fa.
30. f enunge to cristnienne ocSSe to fullianne. mihte 7.
3 1 . forf on fa f enunge.
32. mihte fa he f is. on fa ylcan. fa crist . nade (eras. ofe).
n
33. me. fe. mi,ne 7wlitan bleou.
Ca. 24. fulluht baecSe on. forgifnesse me aSwegenne.
25. naman hi nemde fra fa. •$.
26. gefullad. cw. b. fra fissu.
27. gefullad. fonn. ne on.
28. gefullad. hine. gehalgod.
29. for his unglaunesse (1 out off). unscearpnesse fa.
30. cristnienne oolSe. fullianne. mihte.
31. 71c hi forf on. f enunge. forbead. rihtlice hi,
32. mihte fa he fis cw. on. tid fa.
33. me. minne (p. 164) 7\vlitan.
504 VARIOUS EEADINGS. PAGE 404.
Page 404. i . instsepe. ic me. batigende 7 wyrpende beon J?a het he his.
B. 2. f. tolysedan gefeodnesse.
3. heafodwunde. gewriSe And. (5aes pe. hys bletsunge.
4. }?a getrymede. me. ' gestrangod.
5. morgenne. him on.
6. oJ>ru hame. pees pe. gehseled wees ; wunode (rest wanting ;
the comma in ; seems later — pale).
9. fses (a in ae eras.). on biscophade. in • XXX • (sic, in).
10. rice. on see.
11. petres. on. f. cweden. in dera wuda. fortSam.
12. (p. 390) fa he. yldo fone biscophad fenigan. mihte.
C. 1. instsepe (5 letters eras, at end of line) 7 wepende fa
het he (5 letters eras, at beginning of line ; rest wanting).
2. f. tolysdan gefeodnesse. wrifte. fe ic his
blet (27k ends, after which gap = 1 folio).
O. 1. instsepe (i on eras, of o). gefelde (2nd e on eras.). b . 6-
tiende 7 wyrpende (0 on eras, of 2 ; also y on eras.) fa het.
2. f. tolysdan gefeodnesse.
3. 7 wricSe 7. f e. bletsunge.
4. fa getrumade ic me 7 gestrangad.
5. morgenne. him on of re.
6. of rum hame. fees f e.
7. wses fa ic. fa liffeestan yfe f . fullwihte bsefe.
8. gefullad.
9. wunade pes (e ow£ 0/ se). f reo 7 f ritig.
10. fsem heofenlican. bebyriged. see petres.
1 1 . deera (on eras.) wuda (d out of n) forf on.
12. fore. heldo fone. fenian. mihte.
Ca. j . instsepe. me beotiende 7 wyrpende fa het he his lsece.
2. hi 7 behead hi f . tSa tolysdan gecSeodnesse.
3. wri(5e 7. (5ses. bletsunge.
4. getrumade ic me. gestrangad.
5. morgenne. hi on.
6. o(5m hame. aeft medmiclii. tSses fe ic.
7. wses Sa. liffsestan. ^. fulluhte.
8. Surhgoten 7 gefullad.
J?reo 7 J>rittig
9. wer. XXXIII.
10. fa. rice. bebyriged. see petres.
1 1 . on. f. in dera.
12. yldo pone t> had ftenian. mihte.
VARIOUS READINGS. PAGE 404. 505
Page 404. 13. gehadode man on biscophad willfero1. on.
B. r4- 7- gewat. foresprecenan.
15. J?a?r. lif on godre weorcSunge drohtode (line ends).
16. Da (D sketched with hard point and ornate, but not inked).
py )?ryddan. ealdfricSes. J>ses. fte.
17. cadwalla wessexna cininges. py he. J?eode.
18. on cynedome. wses f he. f. rice. for
drihtne (these words on eras.).
19. ecan rice on heofonum to. com.
20. willnode f. begytan f . oara eadigra apostola mid
pa&s willes fullwihtes baoe afwogen.
2i. on.
22. manna cynnes inngang openian }>Ees. rices 7 lifes 7 swylce.
C. W. 19. syndriglice.
13. gehadade. meessepreost (i39a).
14. eoforwicceastre (re on eras.) 7. J^eem.
15. Jxer.
16. j?y. rice, (all on eras.) J?ses. fsette cead walla westsexna.
17. mid py he. feode tw . a (e eras.) ger.
18. wees oset he. forlet (1 on eras, of 2) J>set.
19. J?9em. heofonum. synderlice.
20. begytan. fara eadigra apostola. J>am wyl,an (y on eras.)
fulwihte bgej?es.
21. J>aem. geleornade.
22. monna (na imperfectly eras.). openian fees. 7 swylce eac.
Ca. 13. gehadode monn.
14. eoferwicceastre 7. gewit. pa.
15. (Saer. lif. In margin, in capitals, paler ink, is written
opposite beginning of chapter; — Hu ceadwala west seexena
cining forlet his rice 7 for to rome 7weard gefullod fra
sergio papa 7 eft ine cing dyde alswa.
16. Da. pj oriddan. fees. -fte ceadwala westseaxna
17. mid J?y he.
18. wses •$ he forlet f. drihtne.
19. rice. com 7 hi synderlice.
20. •£. f. Sara eadigra apostola. f>a willan fulluhte.
2 1 . ajnvsegen beon in p& and.
22. moncynne. openian pses. 7 swylce eac.
506 VARIOUS READINGS. PAGES 404-406.
Page 404.23. gehyhtende f. (Sees pe he gefullwad weere.
B. 24. lichaman tolysed. ecan. leorde.
25. wuldres. And hwseftere. seg<5er ]mra swa he. mode.
26. (j). 391) }?urh drihtnes. forfon. }?ider.
27. com. sergio ]mm. gefullad. J>y.
28. easterlican restedseges. adle forgripen.
29. ]>. kalendarium maiarum f.
30. lichaman onlysed. rice.
31. on. swylce. on $a tide fullwihtes se gemyngoda.
C. W. 24. geferde.
O. 23. gehyhtende. Ipe hine. gefullade.
24. tolysed. fsem. leor .de (eras, of 1 or 2).
25. 7. )mra.
26. J>urh. forfon he f>ider.
g
27. fro ser,io. gefullad. J?y.
28. eastorlican restedseges. aole (cross 0/ (5 eras.) . . . gestonden
(3 eras.).
h
29. f>y. ,er nu twelf(i39b)tan (after y eras.). from lice onlysed.
a
30. for<5fered. ge]?eoded to j?ara eadigr,.
31. swylce. eac in J>a tide. gemyndiga.
Ca. 23. gehyhtende f. Sees J?e hine. gefullade.
24. tolysed. J?a. gefean leorde.
25. 7. }?ara.
26. J^urh drihtnes fultu. (Sider becdm.
27. fra sergio f>a. gefullad. }>y.
28. eastorlican restedseges. gestonden.
29. pj. kldaru maiarii f. fro lice onlysed.
30. forSfered. ge})eoded to 'Ssera.
3 1 . heofonu swylce hi. tide fulluhtes. gemyndiga.
Page 406. I. sc,op (1st hand). ))am eadegestan.
B, 2. haligan lichaman. arfseste.
O. 1. noman sceop Ipsem eadiggestan ,ald . re (eras, ofo 1).
2. J?a3s jpaem. arfsestre.
Ca. 1. noman scop f>a eadigan ealdre "Sara.
2. prd. arfaestre.
VARIOUS READINGS. PAGE 406. 507
Page 406. 3. fram. com. naman.
J3g 4. 7. cyrican bebirged. het on his . [eras, of g).
5. J?set. pR seg(5er. sio.
6. willsumnesse. eac pa.
7. menn }?e f. rsedan oc5(5e gehyran. seo bysen. daeda.
8. eefest gelice onbsernde.
9. cadvvalla. rorae gewat. feng (^.392). ine/to
(marks of separation ; ink of original). westseaxena.
10. rice. cynelican gebyrdo.
n. rice. ]?sere J?eode f. f rice.
12. forlet. to Sara.
13. farende. pa. on. tid willnode.
14. on neaweste }mra. tide faes elf>eodigan. eorfan. f.
C. W. 12. gingrum.
3. from eorj)an. gepeoded.
4. 7. in his cyricean bebyriged 7 papa het.
5. J>aette in J>sem.
6. wilsumnesse J?urh. weoruld. awunade ge eac. pa.
n
7. J>e. rsedden (all but r ow eras.) oolSe gehyrde seo.
fan
8. eefaestnesse gelea, (1st a, on eras.) onbeernde.
9. (5a ceadwalla. j?a feng sefter hi Ine (originally him at end
of line, altered into hi Ine, tall i). westseaxna.
10. J>sere.
11. fritig. J>8ere J?eode.
12. forlet. g,ungrum. j?ara.
13. fa tiid.
14. neaweste f>ara. e.tyeodian (1 eras.) in.
Ca. 3. fro. gemseru com.
4. 7. on his cyricean bebyriged. het.
5. byrigenne. fte in J?a.
6. wilsumnesse pwch. Jm.
n
7. f. rsedde, oSSe gehyrden seo. dseda.
8. sefestnesse geleafan.
9. <5a ceadwalla. rdme gewat. feng. hi. westseaxna rice.
11. <5rittig. faere (Seode he. (p. 165) f.
12. forlet. giungrii.
13. J»a tid wilnode.
14. on neaweste fara eadigra stowe. tide on seltSeodignesse
wunian on. f he t5e.
508 VARIOUS READINGS. PAGE 406.
Page 406. 15. fy. ]?am halgum geearnode on heofonii onfangen.
B. 16. f oyssum. tidum. augelcynne asfele.
17. ge iinaeSele laewede 7 bescorene waepnedmenn 7 wifmenn
geflittlice dydon.
18. pA (but p only sketched with a point, not inked). f>y. fori
fe cadwalla on.
19. fte faere eadegan. theodor biscop eald.
20. daga. wa3s f wses (5a.
21. 7 f sylfe gerim wees hsebbende fara wintra 7 he oft (p. 393).
22. mannum foresaede f. onwrigenesse. swefnes.
C. 16. 8e(5ele ge una?(5ele leedde bescorene wsepned 7 wif geflitlice S.
18. 28* begins p& ; complete. fy nyhstan. faem fe ceadwalla.
19. fte fsere. theodor ercebisceop ge g . . . forSfered
(traces of ge ; then blank or erasure = 7 letters; then g faint ;
then 3 letters space).
20. f. aehta.
21. jxme. hine.
22. monnu foresaede ]?. onwrigenesse. swefnes.
O. x5* fy- fro (i40a) f asm halgum.
16. t5aet fyssum (y on eras.) ylcum (y out of i ; above it a stroke
e
dotted). tidum. 83(5,le.
ge we ge ge
17. un8e(5ele, las . (1 eras.) de, bescorene, wsepned (ned small in
margin) ge wif (ge eras, before wif). dydon.
1 8. Da waes f y nyhstan (y on eras.) gere. Jam J>e ceadwalla.
e
19. feere eadigan. ,ald and (roughly out of ond) dagena (1st 4
on eras., 1st a out of as written on eras.) ful.
20. eahta (e later in margin).
21. sylfan rim. hine hasbbencle.
22. monnum (nu out of mi) foresasde fast. onwrigenesse.
swefnes.
Ca. 15. fr5 fa halgu geearnode on heofonii.
16. f (Syssu ylcu. angolcynne asfele 7 unaetSele ge laewede ge
besceorene ge wepnedmen ge wifmen J>is.
17. dydon.
18. In margin : hu theodor arceb forSferde 7 britwald feng to fa
rice. Da. nyhstan. asft f am. ceadwalla ast rome.
19. fte (Sasre eadigan. t5eodor arceb eald 7 dagena.
20. f. tSa.
21. sylfan rim. hine. beon oft he.
22. monnu foresaede f. onwrigenesse. swefnes ongcate
wunade he in.
VARIOUS READINGS. PAGES 406-408. 509
Page 406. 23. ongeate. twa. see petres.
jj_ 24. ealra biscpa lichaman cantwara burhge.
25. syndon be. eetgsedere. }?am ylcum efenhlyttum.
26. hades. cweden beon fte. lichaman on.
27. bebyrgede syndon. heora nama. ferh<5 on. . and (small
a after stop).
28. f. cwe(5e f. ftsere tide. biscophades. micel
gastlic fromung ongann.v
29. on angelcynnes cyricum swa nsefre. pom.
30. mihte.
23. ongeate wunade. in bisceophade twa. in.
24. see petres ciricean. f>sere ealra J?ara bisceopa. cantwarena.
25. g sette syndon be J>Eem vet gode mid.
26. mseg cweden beon fte.
27. bebyrgede syndon 7 heora nama. wide feor.
28. f. cwefe f. J?a tide. bisceophada.
29. ciricean. })on.
O. 23. wunade he in. twa 7 twentig. in see petres cyrican.
J?8ere ealra ]?ara.
25. syndon be Saem setgaedere. ylcum.
26. cweden beon J^sette.
27. bebyrigde syndon 7. heora nama. faer,S (a in se
imrtly eras.). 7.
28. faet. cwecSe (we on eras. ; 2nd letter a, (S out of d). J?a tide.
mycel gastlic fromung ongonn.
29. cyrican. }>on.
Ca. 23. twa 7 twentig. bebyriged in see petres cyricean.
24. J>sere ealra.
25. burhge. syndon be }?a setgaedere. )?a ylcu efenhletti.
26. gecweden beon j>te.
27. bebyrigede syndon. heora. ferhcS. 7 f.
28. cwetSe f. tid his b'hades. mycel gastlic freomung.
angelcynnes cyricu. J?on. mihte (no break).
Page 408. i. J?a. J>eodore to biscophade byryhtwold.
B.
C. 1. berhtwald to fsern bisceophade.
O. 1. (Sa. J>eodore berhtwald (140^) to paem biscophade.
Ca. 1. tSa. seft feodore brihtwald to J?a biscophade.
510 VARIOUS READINGS. PAGE 408.
Page 408. 2. abbod on J?am. (5e is raculf.
B. 3. wer on his wisdome gewrita wel. on.
4. feodscypum. on. J>eah Ipe. sy.
5. hys foregenga wi(S to metenne. on biscop (p. 394) had .
(eras, of vertical stroke).
6. lui . eron (before e an erasure : an imperfect waeron : scribe
began lius again). 7 wihtred 7 swsef heard (omits (5a).
7. fa cyningas. centlande. gehalgod setter anan (sic)
geare 7 \>y <5ryddan.
8. iuliaru. drihtenlican. fram.
9. aldorbiscope. rices 7. saet. selde. centlande.
10. fyaerran. fy drihtenlican.
C. 2. abbod. f>8em. Ipe is reaculfe nemned.
3. gewrita. somed.
4. jriodscipum. healicu. feah J>e.
5. sie foregengan. witSmeotenne. bisceophad j?y.
6. wseron J>a.
7. cent. gehalgod ]?y aefteran. }>y friddan.
8. drihtenlica. fra.
9. ealdorbisceope. Ond. saet. cent.
10. J?y drihtenlican.
O. 2. J?aem. fe is reaculfe nemned.
3. gewrita wel. seomod (e after s eras. ; 2nd 0 on eras.).
circlicum feodscipum.
4. healicum. feah J>e. si. (1 eras., i perhaps later).
5. wiometenne. biscophad J?y.
h
6. monies waeron J>a wi,tred. swaefheard.
7. cent. J>y. J>y friddan.
1 r
9. aldorbiscope gal,ia. 7. saet.
10. J?y drihtenlican.
Ca. 2. j?a. (5e is reaculf (e 'paler, with a stroke through in modern
ink) nemned.
3. wer. gewrita wel. cyriclicu J?eodscipu.
4. mynsterlicu. J>eah. si.
5. wi(5metenne. t> h£d Ipj.
6. waeron fa. swaefheard.
7. cent. gehalgod pj aefteran. friddan.
8. kldaru iuliaru. drihtlica. fro.
9. ealdor B. 7 he saet. cent.
10. kldaru septembriu t>a gefmund (rest wanting).
VARIOUS READINGS. PAGE 40cS. 531
Page 408.ii. betweoh monige biscpas £>a. gehalgode. swylce. gyfmund.
B. 12. J?sere cyrican biscop. hine.
13. gehalgod wses. elelendisce. on grecisc 7 on.
14. wel.
15. p^Ere tide {large p, fantastic m). arweortSa. J>eow 7 mse^se-
preost ecgbriht. halega.
16. {jone. ser. ssedon f. hibernia fara ealande.
17. on etyeodignesse. <5am ecan. (p. 395) on. begytanne.
18. sette he. polite. f. manegum bricgian.
19. f is f. J>aet. weorc onhyrigian.
C. 11. monige bisceopas £>a. gehalgade (2 Sh complete) eacswilce pn.
12. J?sere cir p set (illegible). Ond tobiam . . . hine.
13. gehalgode. in laeden. grecisc.
14. wel.
15. Ipeow. sacerd ecgbreht.
16. f>one J>e. ssedon f>. hibernia. ealonde.
17. etyeodignesse. forefaemeceane^le. heofonumtobegitanne.
18. Ond Jpohte. f>. monegum bycnian.
19. f is f. f. weorc onbyrgean (sic). J>ara.
1 1 . monige biscopas. gehalgode. swylce.
es
12. foere cyrcan biscop. hrof,ceastre. fore hine.
13. on laedenisc (on partly on eras., isc on eras.). on (o on eras.)
c
grecis gereorde micellice (rest wanting).
14. wel.
e
15. Dser,. }>eow. sacerd ecberht.
16. J>o . ne (n eras.) pe. saedon. hibernia (2nd i on eras.)
J>am
,ealonde.
e e
17. elf>eodignesse. f>sem ec,an. heof,num. begytenne
(y on eras, of 2).
e
18. for,sette. )x)hte. moniggum.
1 9. psdt is f>8et. f aposto . lice (1 eras.) ( 1 4 ia) weorc (eor on eras.)
onhyrian (y on eras.). f>ara ]?eoda.
Ca. 12. ^sere cyricean B. hrofesceastre forSferde j?a gehalgode he
eac swylce betwih monige biscopas tobiam for hine to B se wer.
13. laedennisc. on greccisc micellice.
14. wel.
15. Dsere. arwur(Sa. sacerd ecbyrht.
16. )x>ne. saedon f. hibernia Sa ealonde.
17. setyeodignesse. fra. heofonu to begitanne.
18. f. monigii.
19. \ is f. f. weorc onhyrian sumu.
512 VARIOUS READINGS. PAGE 408.
Page 408.20. godes spsel. bodian wesan (Sanan engle 7 {rest wanting).
B. 22. Ipe nu brytene.
23. waeron fresan. rume. dene. hune. ealdseaxan bructuare.
24. eac (5a gyt oore. manig. Sam ylcum dselum heeoenum.
25. j^eowigende. (Sam. seforse sprena (sic). cempa
ymbltyendra.
26. brytene. wolde 7 wen wsere f. }?ger hwylce.
27. mihte deofle. gecyrran o(5(5e. ^ beon mihte }?ohte
he f he wolde.
28. gesecan. "Sara.
29. martira. ]?8er bodigan.
20. f>eoda. bodian f>a?m hit f>a gyt.
2 1 . gehyrdon f>ara.
22. }?e nu breotone.
23. waeron fresan (^gw to end of line blank = 20 letters ; then at
beginning of line blank = 5 ; then) wseron eac of>er.
24. ]?8em. f>a gita heetmum.
25. J>iowiende. J>a3ni. foresprecena. cempa.
ymbltyendre breotone.
26. f he J>ser hwilce.
27. meaht . (e gone) deolfle {sic) oj^gripan Ond. o(5(Se. f.
28. meahte ]x>hte f. J?a. him })8er gebodian.
O. 20. godes spell. bodian J>am pe hit J?a gyt.
21. gehyrdon ]^ara. on.
22. ]?anon engle 7 seaxan (an on eras.). pe nu on breotone.
23. wseron frysan. dene hune. boructware.
24. oJ>er. on J?am ylcan dselum J>a. haej^enum.
25. J>eowiende. J?am. foresprecena. cempa
ymblij»endre breotone.
26. f. hwylce mihte deofle. gecyrran o(St5e. f.
28. mihte ]x>hte -J. pa.
d
29. j?aer gebid . , an (i on eras., after id eras, of 1).
Ca. 20. J>eoda. godspel/lseran {marks of division) 7 bodian pn.
pa, gyt.
21. gehyrdon. monige. on.
22. (Sanon engle. pe nu on breotone.
23. {p. 166) wseron frysan. dene, hune, ealdseaxan boructware.
24. on pa ylcan daelii pa gyt haeoenu.
25. }>eowiende. pa. foresprecena. cempa.
26. breotone. wen. f. hwylce mihte deofle o)?gripan.
27. gecyrran o(5oe. j?.
28. mihte Jxmte f. gesecan. pa. Sara. hi ]?aer gebiddan.
VARIOUS READINGS. PAGE 4IO. 513
Page 410. 1. onwrigennesse 7 f . f he . no" (eras, of 0).
B. 2. hwBeper fyssa ne fremede nene furhteah.
3. fa (j>. 396) geceas he. aeghwaefer. hyra.
4. frumscearpe. bodigenne.
5. ealle fing gegearowode fa tSe scypliSendum nydf earflico waeron.
6. $a. aerne morgon (sic).
7. gebrotSra. waes on brytene boseles discipul 7 f enode f am
leofan sacerde.
8. ylca bosel. regolweard t5aes mynstres.
9. Sam abbode swa we aer beforan.
C. 1. hi fa uplican onwrigenesse 7 faer somed wifstodon $ he
nohwaefer.
2. fissa gefremede. fnrhteah.
3. fa geceas he him. fa pe aeghwaef er. hira daedu.
4. hira gelaerednesse. scearpe (29* a few letters gone) waeron.
bodianne.
5. laeranne Ond eal fa f ing gegearwade fa pe sciplif endu neod-
fearflicu.
6. co. on morgen. f ara brof ra.
7. ieo in breotone. ond f egn (o small).
8. f y. fa. bosel waes regolweard f aes mynstres.
n
9. u,der. f aem abbode swa swa.
O. 1. fa upplican onwrignesse. $ he no hwaefer fyssa gefremede
ne f urhteah.
3. geceas. pa pe aeghwaef er. heora daedum ge on heora.
5. laeranne 7 eall fa fing gegearwade pa, pe scyplif endum nyd-
Searflicu (y and u on eras.).
6. $a. fara brof ra.
7. on brytene (o on eras.). (i4lb) feng«
8. f y. fa. ylca bosel. . regolweard (h eras.) f aes mynstres
on.
9. fam. swa swa.
Ca. 1. hi. f he no.
2. fyssa gefremede.
3. geceas. hi. fa Se aegSer. heora daedii ge on heora.
5. laeranne. fing gegearwade fa $e scypliSendu nydf earflicu.
6. fta. hi.
7. brytene. Seng.
8. fa se ylca bosel. reogolweard faes mynstres on.
9. fa. swa swa.
l 1
514 VARIOUS READINGS. PAGE 4 TO.
Page 410. 10. saedon saede. gesyhtfe seo. (5a?re ylcan.
B. 11. sety wde. cwaeo\ J>i. haefdon urne uhtsang. ,
12. ure gebedu. limu on bedde gesette 7 me leoht slsep ofernam.
13. (5a aetywde. min magister. fostorfseder. ., bosel.
14. me. ongytan mihte gea cwic [=cw' ic].
15. bosel to Sam ic com. f. sceolde drihtnes aerende.
16. ecgbryhte bringan 7 j?u hwaecSere hit scealt (p. 397). him
secgan.
17. cycSan. sege him to socSon f . tSone.
18. gemynt hafatS for (Son. f.
10. saedon Saede. him j?a?re.
1 1 . aeteaude cw. haefdon urne uhtsang.
12. gebeda. on bed gesette 7 me leoht sleep oferarn.
1 3. aeteowde. min geo. fosterfaeder. bosel.
14. me fregn hwsejjer. ongitan. cwaef>.
1 5. bosel Cwse]}. f ic sceolde.
16. haelendes. ecgbrehte bringa . (n gone) f. hwaefjere.
1 7. secgean 7 cyjmn Sege. for so . (last gone) f.
18. gemyntej) (sic) hafao\ f.
O. 10. saegdon saede (sic). gesyhf>e seo him f>aere ylcan.
1 1 . aetywde cw. haefdon urne uhtsang.
o
12. min leomu on bed gesette 7 me le,ht (e out of i) splaep oferarn.
aetywde.
13. min iu. bosel. \
a t
14. me. hwsej)er. ongytan mihte ge, cw. ear,.
15. bosel cw. f. sceolde dryhtnes haelendes.
16. ecbyrhte. f. hwaej^ere.
1 7. secgan 7 cypan saga. f .
18. gemyntecS (e<5 eras.) hafao1. j3 he to columbari mynstre ma
fere to.
Ca. 10. saedon saede hi. seo hi j?aere ylcan.
1 1 . astywde cw. tSy. haefdon urne uhtsang.
12. gebeda. leomu. on bed gesette. leoht sleep oferarn.
13. aetywde. min iu magist. bosel.
14. me. ongitan mihte. cw ic (5u.
15. bosel cw. ]?6n. f.
16. haelendes. ecgbyrhte. f Su hwae}>ere. hi secgean 7
gecycSan saga hi.
17. f.
18. t5e. hafa(5. (Se. $ to columban mynstre he ma
faere 7 laere waes.
VARIOUS READINGS. PAGE 4IO. 515
Page 410.19. he to. mynstre fare. laerenne.
B. 20. lareow. fees cristenan. 7 on fam morlandum fa <5e.
21. syndon. And he oa asrest getimbre ge stafelede.
22. f mynster f in hi fam ealande manigum folcum peohta 7 scotta
arwyroe wunode.
23. -f. ylca coluba.
24. fa ecgbriht Sa gehyrde fas word fysse.
25. fa. "Sam. j>. nasnigum menn. seede.
26. oa gesyhoe. •}>. mihte beon furh bysmrunge aetywde 7
hwa?(5ere.
19. he to columban mynstre ma [fore] to laerenne (missing letters
from W.).
20. lareow fees crist. nan. morlondum pa, pe.
21. syndon to norfdeele pehta. Ond. getimbr ... 7 gesta-
felode.
22. j> mynster f in hii fa?m ealond (sic) monegum folcum.
23. arwyroe awunode. f.
24. collucille. pa. ecgbreht fa gehyrd . fa word fa?s (sic).
25. fa. bre ... ^ he naengum ne sa^de.
26. cwsef f . eaf e . . . . meahte. j> hie. beosmrunge.
20. lareow f 33s cristenan. on f am morlandum fa (5e syndon.
21. pehta. getimbrade 7 gestafelade.
22. J mynster f on hi fam ealande monigum folcum.
23. lange arwyroe awunade. fy. ylca.
24. sySoan columcylle. ecgbyrht fa (14 2a) gehyrde fa word
fysse gesyhf f e fa.
25. fa brefer f. nsenigum of rum men ne sasde.
26. gesyhf e cw f a?t (on eras.). beon mihte f hi f urh bysmrunge
aetywed.
Ca. 20. lareow. cristenan. on fam morlandu. fe syndon.
21. nor(5d8ele pehta. getimbrade 7 gesta'Selade •f mynst f on
hii fa.
22. monigu folcu.
23. lange arwyrfte awunode. f se ylca coluba.
24. syoi5an columcylle. ecbyrht fa gehyrde fa. Sysse
gesyhoe.
25. fa. (Sam. f he nsenigu o(Sru men. ssede.
26. fa gesyhoe cw f . eaoe beon mihte J hi ourh bysmrunge
aetywed.
Ll 2
516 VARIOUS READINGS. PAGES 4IO-412.
Page 410.27. sceawode 7 ondred pset heo. owihte pe ma. frara
B. gegearwunge.
29. si<5fates. faran wolde J>a Seode to lseranne Sa sefter.
30. feawum dagu com eft. foresprecena brocSor to him (p. 398).
31. sa?de j3te Ssere ylcan. bosel. aetywde.
32. j?am Se. gefylled waes. him to cwsede forhwan saBdesftu.
33. ecgbrihte. gymeleaslice. wseclice. (5e ic tSe.
C. 27. asteaw e (set 1) hwaefre h . \>a (so ends 29* ; 29b begins)
swigende sceawode.
28. ondred f. pe ma ableon [fram scea]wunge (letters supplied
from S. and W., now gone).
29. Ond.
30. feawa (sic ; ford. 1) dagum. foresprecena broJ>or. Ond.
31. saede f te J>8ere. bosel. gesihtS seteowde.
32. J>on. gefylled wses. him cwsej^ to. saedest]3u.
33. ecberhte. gymeleaslice. wleclice. J>ing pe ic J>a.
O. 27. hwaej?ere. sceawade.
r
28. f hi. J)y ma blan fram gea,wunge.
29. siSfates. feran (fe on eras.).
30. feawum. foresprecena bro}?or.
31. saede f J>aere ylcan. bosel. gesyh)?e eetywde.
32. J>on pe uhtsang gefylled waes. him cw to. ssedest ])u
ecbyrhte. gymeleaslice. wleclice. jring }>a ic pe.
Ca. 27. hwaeSere. sceawode.
28. f hi. J?y ma blan fra.
29. Sees. feran.
30. aeft. deagii. forasprecena. hi 7 hi ssede f .
31. hi besel. setywde aeft J?on "5e.
32. gefylled waes 7 hi cw to. saedest (5u (the scribe first wrote
saedestu, then changed u into (5, and added u).
33. ecgbyrhte. wleetlice Sa J>ing $e ic pe.
Page 412. I. secgenne ac gang nu sege him wille he nelle he.
B. 2. sceall to. forcSam. heora.
C. 1. Ac gang. sege hi. wille swa he nelle.
2. coluban. forfon.
1. hi. ac gan,. wille swa he nelle.
2. sceall. forJ>on. heora.
Ca. 1 . hi to secganne ac gang. hi. wille swa he nelle.
2. (jh 167) fortSon (5e heora.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 412.
517
Page 412. 3. unrihte gangaS ac. rihte stige geteon. J>a he nsenigum.
jj. 5. raenn ma f ne geopenede ne gecyftde. tSeah.
6. gewurden. setywednesse (5aere. nahte.
7. gegearwode. }?am gemyrigodum. "Si.
8. hi f>a f scyp gehlsest hsefdon. (Sam. f>e Sa.
9. micles siftfates nyd J>earfes 7 hi manega. gewydera.
10. bidon. nihte.
1 1 . -pte. miclum. YmS' • l°re wurdon. on.
bref>er f.
cyj^de Ond f>eah ]> e he wiste f
3. uiiriht gangaS ac. f>a.
4. J>a J?as. gehyrde.
5. usengum men openade.
geworden.
6. seteownesse. nahte he Jxm la?s he.
7. gearwode. j?8em gemyndgadan broj^rum.
8. hie )>a f. hsefdon.
9. micles siftfsetes neod wa?re Ond hie.
10. bsedon ]?a. nihte.
ii. ref>e fte of miclum. fing to lore wurdon.
3. gangaS ac he J>a. riht,e.
4. t5a he )>a )?as. gehyrde. fam brewer f.
5. naenigum ma openade ne cycSde 7 j?eah he wis.
6. ]?a eetywnesse. gesyh(5e.
7. fore gearwade. p»am gemyn.gadan (d eras.) brojtt'um.
8. hi Jm j> scyp gehlsested haefdon. }?am.
9. micles siSfsetes nyd abeedde 7 hi. ge(i42l))wydora bidan
(i rudely out of 33).
10. nihte. strm.
11. f. miclum.
wseron.
J>ing.
wurdon.
on J>am scype
Ca. 3. gangaS ac.
4. Sa he (5a j)as. gehyrde t5a. J>a. -J.
5. nsenigu ma openade ne cytSde. J?eah. wis.
6. tSurh }?a setywnesse (Ssere.
7. fore gearwode. )?a gemynegodan brotSrii. tSy hi (5a
j> scyp gehlsested haefdon.
8. p&m pingu. tSe.
9. mycles siffastes nyd. 7 hi. windes 7 gewidora bidon.
10. nihte.
n. f of miclu. wurdon. on j>a scype waeron.
518 VARIOUS READINGS. PAGE 4 1 2.
Page 412. 12. j^am (p. 399) scype waeron. f scyp forlet betwyh Sa ySe
Be on sidan.
13. oncneow. mann f.
14. 7 cweecS ic wat f J?es storm for milium J>ingum cumen 7
onseded wses.
15. (Sasre fore, tinrot.
16. And hwaeSere. gefereua. wihtbryht haten.
17. wisddme godcundre.
18. lare. 7 he monig gear in ibernia etyeodig on ancorlife
drohtode on.
19. J?a astah. on scip 7 on.
20. land com. singallice J>aere. reedbede heora.
21. godcundre. bodode.
12. Ipse. waeron Ond f . forlet betweoh. yf>e. sid{
13. mon f. feran.
14. Ond cwee)) fte.
n
15. Ond. u,rot.
16. on hwsefere an h . s geferena. wihtbreht.
17. mid . . . geard. Ond he was ON wisdo . ,
maeg . . 7 he monig gear (29b ends).
12. $ scyp forlet betwyh. y]3a on sidan.
13. "5a oncneou. man j>. feran.
14. cw f £>es storm fore me cumen.
15. ferde (erd on eras.).
16. 7 hwsej?ere. geferena. wihtbyrht.
17. forhicgende. wisdome godcundre lare.
1 8. 7 he moni gear on. seltyeodig ancorlif dyde on mycelre.
19. stah he on scyp 7 com on frysena.
20. tu. psere. redbtde heora.
21. godcunde.
Ca. 12. f scyp for betwih. on sidan.
ne
13. (Sa. man ■$ he feran,moste.
14. 7 cw f 'Sees storm waes for me cumen 7sended 7.
15. ftasre. ham. .
16. 7 hwaaftere an his geferena. wihtbyrht.
17. forhicgende. wisdome godcundre lare.
18. 7 he monig gear on. ellSeodig ancorlif dyde on mycelre.
19. stall he on. co on frysena land.
. 20. tu. ftsere. redbede heora.
7 godcunde lare
21. word bodode 7 lserde.
VARIOUS READINGS. PAGES 412-414. 519
Page 412.2 2. hwaeSere. wesim. micles. (5am elreordigum
B. mihte gemetan. pa.
24. elJ?eodignesFe. inn pgeve. stilnesse drihtne J^eowode.
25. fortSam. Sam lit (p. 400) lican. geleafan bringan ne mihte.
26. geferum mare. msegenum 7 bysenum bringan wolde
(so ends chap.).
28. pA {ornate p). f pa se. ecgbriht. f .
29. lare. bodigenne ac f. gehsefd for.
30. nytnesse See re. cyrican be. foremanod.
C. 25. brucan ne W. (but W. refers it to brytian, I. 26).
26. bysenum ciricean gymde S.
28. naes forteeten W.
ino
22. hwa?f)ere. wsestm swa micles. ellreordum ge,tan
mihte J>a.
23. J?eere. stowe.
24. ellj^eodinesse. on ]?sere. stilness dryhtne.
n
25. forJ?am. pa . (1 eras.) u . tlican (1 eras.) bri . gan (i out of u,
g <m£ 0/ c) ne mihte.
26. J?a. geferu. meegena by : senu (eras, of stroke) brycian
gymde (y on eras.).
28. Da f f>a. ecgbyrht. f.
29. godcundre lare. ac f. gehaefd. oJ?re.
30. nytnesse J?sere (i43a). cyricean be J>8ere. foremanod.
Ca. 22. hwaej^ere. waestm. pa ellreordu.
23. mihte J)a. stowe.
24. ell(5eodignesse. on. stilnesse.
25. for"5am Se. (5a utlican. bringan ne mihte.
e
26. pa. msegna bysenum brycian gymde (the curve over y
seems a rude e).
28. Da f Sa. ecgbyrht. f he ne waes for leodu.
29. lare. bodiganne ac f. gehsefed for.
30. nytnesse. cyricean be J>8ere. foremanod.
Page 414. I. onwrigenesse. . fte wihtbryht. J>eah.
B. 2. become pa. gyta- f weorc.
O. 1. fy wihtbyrht owiht fre : mede (eras, of stroke) peah pe he on }?a
dselas (a out of 2d).
T
2. pa, ongan. on ]> weo,c (eo on eras.).
Ca. 1. § wihtbyrht owiht. f>eah.
2. on J?a. become. ongan. Sa gyt on f weor<
520 VARIOUS READINGS. PAGE 4 1 4.
Page 414. 3. lare sendan. weras. twelfe.
B. 4. ealdormann wses. willbrord myd.
5. J>y hi. Sider comon on f . j?a cyrdon hi.
c
6. faro.na (0 out of d). cyninge (2nd n on eras.). J)anc-
weorSlice wseron fram. onfangene.
7. 7 forfton f>e. niwan. Sa. ]?anoii red bed.
8. J>one. sende he hi c5a (Syder. comon on j> land f hi sceoldon
godes word bodigan (p. 401).
9. eac swylce him.
10. f him mon hefiges.
11. laSes nanwiht gedon ne dorste. myd manegu fremsumuesse
Sa geweorSode.
12. J?anon. gewurden.
13. gyfe. fultume f hi mamie (sic). fram.
C. S. 12. Sa (5e cristes.
3. lare sendan. twelfe.
4. ealdorman . . (2 eras.). willbrord.
5. J>y hi J>a. comon. J>a cyrdon hi. pipne francna.
6. j>ancweorSlice waeron fram. onfonge. ne (1 eras.).
m
7. 7 for]?on f>e he ,wan (a out ofu). frysan 7 ]mnon redbed.
•jj hi )?8er
8. ]xme. adraf. hi J>a J>yder (y on eras.) , sceoldon godes.
9. eac. hi.
10. ealdorlicness f.
11. laf>es. monegum fremsumuesse. geweorfade.
on
12. wold . , (e eras.) f>anon.
13. dryhtnes gyfe. fultume j> hi.
Ca. 3. lare sendan. twelfe.
4. ealdorman. willbrord.
5. f>y hi. cyrdon hi. pipne francna.
6. J^ancweorSlice waeron fra hi onfangene 7 forSon J>e.
7. frysan 7 tSanon redbed.
8. adraf. hi. f>yder f hi "Sser sceoldan.
9. eac swylce wees togefulturaiende.
10. ealdorlicnesse f hi.
11. dorste. monigii fremsunessii Sa geweorSode pe cristes.
12. onfon woldan Sanon.
13. fultume f hi. fra deofolgyldii.
VARIOUS READINGS. PAGE 414. 521
Page 414.14. deofolgyldum. gecyrdon.
B. I5* $ypse bysene waeron fylgeude (small S, no break). twegen
maessepreostas.
16. angelcynne 7 tSa. ibernia pam ealande. tide. heofona.
e
17. rices lufon 7 on elpeodignesse lif.don. comon hi on ealdseaxena
(e above by corrector).
18. wen. hyra. cryste.
19. begytan mihton 7waeron begen anum. hi.
20. eac. waeron. heora. aeghwaeSer.
21. heawold. pis toscead hwaecSere. j>te fore missenlicre heora
feaxes hi we.
22. cweden. heawold.
23. hwita heawold. heora aeghwaetSer aefestlice (p. 402).
C. 15. bysene W.
21. hi we deest S.
O. 14- fram deofolgyldu. gecyrden.
1 5. ftysse bysene waeron fylgende. twegen maessepreostas.
16. angelcynne on hibernia pam ealande mid mycelre tide (mid
struck through). heofona rices.
17. od elpeodignesse lifdon comon hi.
h
18. maegpe. f hi (i on eras.). fur, heora lare (143b).
19. begytan. waeron begen ane naman hatene swa hi eac.
20. waeron. heora aeghwaeper heawold.
e
21. pis toscead hwaepere f fore missenlic, heora feaxes oper (op
on eras.).
22. cweden. bleaca.
23. oper. heora aegh weeper aefaestlice.
Ca. 14. gecyrdon.
15. Dysse bysne waeron fyligende. twegen maessepreostas.
16. angelcynne on hibernia pa ealande mycelre tide. heofonan
rices.
17. on ellpeodignesse (jp. 168) lifedon. comon hi.
18. wen. (Sser.
19. begitan. waeron. begen ane naman hatene. hi eac.
20. wilsunesse waeron. heora aeghwaecSer heawold.
s
2 1 . Sis gescead hwaecSere f for misenlice heora feaxes oper.
22. cweden. bleaca heawold.
23. se hwita waes heora aegcSer aefaestlice.
522 VARIOUS READINGS. PAGES 414-416.
Page 414.24. heawold hwene swi(5or in.
jj. 26. (5a hi ]:a on ealdsexe comon (5a. hi. tnngerefan healle
7 hine baedon f hi haefdon nytt (rest wanting).
O. 24. hwaej?ere ma on wisdome.
26. hi J>a on. comon. hi on. gestaern. f he
hi. Ip&m ealdormen.
Ca. 24. heawold hwae(5ere ma on wisdome.
25. getyd.
26. Sa hi (5a on ealdseaxan comon. hi on. tiingerefan gestaern.
27. baedon f he hi. j?a ealdormen.
1 . saedon f . hi hsefdon nyt. nytne intingan.
2. hi. sceoldan. hi Ipa ylcan.
3. ealseaxan nsefdon agenne. ac. ealdormen waeron heora
j?eode foresette 7.
4. seo tid.
5. com Jxmne hluton hi. tanum. J?am.
6. heora. tan setywde. gecuron hi Jxme.
7. him (m on eras.). ladj^eowe 7 ealle Jpone fylgdon. hyrdon.
Ca. 1 . saedon f hi hsefdon serend 7 nytne intingan.
2. hi hi. sceolden. hi )m ylcan.
3. nsefdon agenne. ac ealdormen waeron heora Seode foresette
7 f>onn seo tid.
5. com Jxmfi hlnton hi. J?a ealdormannu.
6. hwylc heora. hi. tan setywde f>onin gecuron hi.
7. hi. lad<5eowe 7 ealle J>a fyligdon 7 hi hyrdon fonii f gefeoht.
8. f. geendad. Ipoim waeron hi.
Page 416. 2. intingan. hi. sceoldon. hi. ylcan.
B. 3. naefdon. agenne. ac. ealdormenn waeron on
)?aere J>eode gesette 7.
4. seo tid. gefeohtes J>onne hluton hi mid tanu.
5. pam.
6. heora. seo tan (a on eras, ofu 1). aetywde. gecuron
hi J>one.
7. ladteowe 7 ealle J?am fylgdon 7 hyrdon.
8. f>onne f gefeoht. geendod. waeron hi ealle efenrice
for(5on hi waeron ealdormenn. (5a onfeng se.
VARIOUS READINGS. PAGE 416. 523
Page 416.10. 7 him gehet f. hi. ealdormerm. onsendaii
jj^ swa hi bsedon.
11. hi (5a feawa dagas. him.
12. hsefde. he (5a (5a elreordigan ongeat $ hi wseron.
13. o(5erre (p. 403) sefestnesse foroam hi symle heora sealmas
sungon. on halgum gebedu.
14. peowedon 7 dseghwamlice. onsegdnesse.
15. bseron. sungon hsefdon hi. gehalgode.
h
16. gehalgode tablu. weofodes. (5a wseron (5a ,sepenan.
17. betwyh. peahtigende 7 sprecende cwse*don gyf hi. cam
ealdormerm.
18. becomon. him. wseron f hi. fram heora.
C. 11. hi Sa feawa dagas S. (but hwelce feawa W.)
14. assegdnesse W.
16. weofodes W.
18. 7 wip hine S.
9. ponne f gefeoht 7 f gewin (i on eras.) geendad. waeron
eft
hi , efenrice wseron ealle ealdormen (5a onfeng hi.
10. -p he hi. (i44a) ealdormen.
1 1 . hi bsedon. hi. hwylce hwugu. mid him gehsefde.
12. hi pa pa ellreordan ongeton f hi wseron opre aefestnesse forpon
hi symble heora sealmas.
13. on halgum.
w
14. peo,don 7 dseghwaralice.
15. bseron. hsefdon hi. gehalgod fato.
an
16. gehalgodne tabul, on. wrixle. wseron. hsepenan.
17. betwyh. peahtiende. gif hi to (all 3 on eras.) pam
(margin ; from ealdormen to wseron inserted between lines :
variants becoman ; mid hi peahtiende 7 sprecende wseron).
18. f hi. fram heora.
Ca. 9. efenrice 7 wseron ealle ealdormen t5a onfeng hi. tungerefa.
10. hi. behatende f he hi. ealdormen.
1 1 . hi bsedon. hi o'a. hi gehsefde.
12. hi pa t5a ellreordan ongeaton f hi wseron o(5re sefestnesse.
13. hi syiule heora sealmas. on halgii gebedu.
14. peowdon 7 dseghwalice. onssegdnesse bseron.
15. hsefdon hi mid hi gehealgode fato 7 gehalgode tabulan.
16. wrixle. wa3ron "5a hsepenan.
17. peahtiende. hi to pa.
18. becoman. mid hi peahtigende 7 sprecende wseron $ hi.
fra heora -godu acyrdon.
524 VARIOUS READINGS. PAGE 416.
Page 416. 19. acyrdon. niwan sefsestnesse (5ses cristenan.
jj. 20. gehwyrfde 7. sticcemselum ealle heora. nenydd.
21. hi heora eald begang forleton. pset niwe heeodon. genamon.
22. ssemnunga. ofslogon. hwitan heawold hratSe to deatSe
mid sweorde 7 pone blacan heawold hi lange cwylmdon.
24. (5urh limu witnodon. hi. ofslegene wseron. wurpon.
25. hi heora. ut rine psere ea pa f (5a se ealdormann gehyrde.
26. hu hi ymb (5a men gedon hsef (]). 404) don. hine geseon 7
gesecan woldon.
27. yrre 7. (5a werod (5ider.
28. het pone tunscype eallne. (5one tun forbsernan wseron.
26. hine deestS.
27. gesecean W.
19. acyrdon. psere niwan sefestnesse pses cristenan geleafan.
20. gehwyrfde 7. styccemselum eall heora msegt5 nyded.
21. hi heora eald bigang forlete. paet niwe beeode. pa.
22. semninga. men 7 ofslogan (last word struck through).
heawald hie hrsefte (cross erased) deatSe mid.
23. hie lange cwylmdon.
ma
2 4. li (i on eras, of 2). hi pa ofslegene wseron. wurpon hi heora.
25. ut on rine. ea. pa se ealdorman gehyrde.
hine
26. hi ymb (y on eras.) pa men gedon hsefdon pa pe , geseon .7
gesecan woldon.
27. yrre. werod.
28. het pone tunscype eallne. forbsernan wseron.
Ca. 19. psere niwan sefsestnesse Sses cristenan.
20. gehwyrfde 7 swa sticcemselu eall heora msegS nyded.
21. hi heora eald bi gang forlseten. niwe beeodan genamon
pa semninga t5a.
22. men (5one hwitan. ■ hi hrsede deatSe mid.
23. hi lange cwylmdon.
24. lima. (5a hi (5a ofslagene wseron. wurpon hi heora
lichaman ut on rine.
25. ea. tSa f t5a se ealdormon gebyrde.
26. hi ymb t5a men gedon hsefdon pa Se hine geseon 7 secan
woldon t5a.
27. swy(5e yrre sendse tSa weorud Sider.
28. het Sone tunscipe eallne. tSone tun forb33rnan wseron
(5rowiende t5a foresprecenan.
VARIOUS READINGS. PAGES 416-418. 525
Page 416. 29. frowigende (5a foresprecenan. Seowas. maessepreostas.
B. 3°- fyftan daege nonarium. heora martirhada wana.
31. waeron 7 heora lichoman (sic ; rest wantiny).
32. fram Sam haeftenum. cwaedon.
33. ea. waeron. J>a gelamp ^te. lichaman fram Sam
ongean raese )?aes forSgotenan.
C. W. 30. won.
29. fore(i44b)sprecenan. msessepreostas.
a
30. daege. heora martyrhada won waeron heofonlicu wundru
forf>on.
31. hi ofslegene waeron.
32. heora lichama fram fam ha?J>enu. cwedon on }>a.
33. waeron f»a gel amp f ]m lichaman.
Ca. 29. Seowas. maessepreostas tJy.
30. daege nonaru octobriu. heora martyrhade wona waeron
heofonlicu wundru.
31. t5a hi ofslegene waeron.
32. heora lichoman fra (5am haeSenu. aer cwaedon on.
33. waeron J>a gelamp f tSa lichoman ongean.
Page 418. I. borene waeron. eall.
B. 2. • XL- mila (a out o/n). oS(5f>a. heora cutSan. 7 heora.
3. waeron. eac. heofonlices.
4. aeghwylcne (sic). (5a. scan ]?aer f aet gelamp f Sa lichaman.
5. upp comon (1st 0 out ofu). $ eac. haetSenan gesawon.
1
O. 1. J?am raese faes fort5g,otendan (d out of n). waeron. eall.
2. heora cuf»e men. heora geferan inne waeron 7 swylce eac.
3. heofonlices.
4. aeghwylcre. scean faer •£ gelomp •£. lichaman coman.
5. •£ eac. J?a haef>enan gesawon.
Ca. 1. tSa raese j?aes forSgotenan. waeron. eall (p. 169) XL.
2. of) J>a. heora. men. heora geferan inne waeron 7
swylce eac.
heofonlices
3. maasta scima , leohtes sean (sic) t5aer f gelomp f Sa.
5. coman 7 |> eac. J?a haetSenan gesawon.
526 VARIOUS KEADINCxS. PAGE418.
Page 418. 6. hi. Ac. Sara martira (1st a and i on eras.). on
Ba nihtlicre gesyhSe.
7. set(p. 405)ywde. heora geferena. tilman.
8. f maere. worulde eac. sej?elra gebyrda.
9. serest cyninges (5egn. (5a.
10. (Sset. mihte heora lichaman on (Saera?.
11. gemetan (5ar. •£. heofonum.
12. (5a ji eac swa. waes. fundon hi. heora lichaman
on (5aere stowe gemetan.
13. gerysenre tide 7 are martirum. waeron. daeg heora.
14. frowunge 7 heora lichaman gemettnesse mid arweorSre.
15. on Sam. ma?rsode. mid f>y pipin j?a se maera cyning
fracna Sas.
16. gehyrde. geacsode Sa. werod. het.
17. heora lichaman. hi. miclum.
6. Ipe hi slogan ac J>a oper. martyra on nihtlicere gesyhf>e
aetywde.
7. heora geferan "Sees. tilman.
8. f maere. worolde eac. se^elre.
9. from (o out o/a). fegn (0?^ o/fem).
10. f. mihte heora lichaman on J>aere.
11. gemetan. j>. heofonu. scinan.
12. f eac swylce swa. waes. fundon hi. heora lichaman.
13. are martyrum bebyrigede waeron. daeg heora.
14. heora. weor)?unge on jmm.
15. ma3r(i45a)sode (o on eras.). mid ))y pi . pen (i out of e,
then 1 eras.) se maera cyning.
16. J^ing gehyrde. het heora lichaman.
17. hi. wundre.
Ca. 6. J?e hi slogan ac (5a J>ara martyra o(5er on nihtlicre gesyhSe
aetywde sumu heora geferan.
7. tilman.
8. f maere we>. worulde eac. aeSelre.
9. aerest cyninges f»egn 7 (5a.
10. hi. f. mihte heora. on J>aere. gemetan (5aer.
1 1 . f . heofonu. scinan f eac swylce swa.
12. waes. fundon hi. heora.
13. 83ft. are martyr u. bebyrigede wseron. daeg
heora j^rowunga.
14. heora. arwurSre weorjmnge on J>a stowu. maersode.
15. mid J»y pippen J>a se maera cyning.
16. (5as J>ing gehyrde. weorud 7 het heora.
17. hi. hi. wundre 7 weor]?myndum bebyrigde on
cyrican colonie £>aere.
VARIOUS READINGS. PACK 4 1 8. 527
Page 418. 18. weorSmyndum. bebyrgde. on cyrican colonia (5aeie. be
jj. rine . (out of rime).
19. eac. ■jjte (jp. 406) on Ipsere. Saer hi ofslaegene waeron
wille aweoll se ys 011 (5aere ylcan.
20. andweardan daeg genihtsume.
21. waeter of forSflowecS 7 geote(5 mannum. J^enunge. are.
22. Ona (space for S). J?am serestan. $aes }?e (5a. comon
of fresena.
23. land. willbrord J>aes cyninges lcnfe haefde f. J>a>r.
24. hraedlice. (5a waes.
25. setles. (5set he wolde.
26. leafe 7 his bletsunge f.
27. "5am feodum godspell. 7. willnode aet him onfon (5ara.
28. apostola.
29. ]>. Sy. deofolgyld. cyrican. on.
O. 18. weorffmyndum bebyrigde on cyricean colonie f>aere. bi rine.
19. f eac. f on J)aere. J^aer hi ofslegene waeron wyl . .
(le eras.) aweolle se on }?aere ylcan.
20. (5ysne 7weardan daeg.
21. waeter forftfloweft. geotetS monnu. J?enunge. are.
22. J?am aerestu. £>aes J?e . . (he eras.) pa. coman on
frisena land.
23. willbrord fram }?a. lyfness. f. faer.
24. t5a. j^aer hraedlice (J^eer struck through). (5a waes
bysceop faes.
g#
25. setles ser,ius. f he wolde.
26. lyfnesse. bletsunge j>. ongynnan.
27. ]~>am feodum godspell. 7.
28. fram him. J>ara. apostola. martyra f.
29. deofolgyld. cyricean timbrade. on.
Ca. 18. bi rine.
19. f eac seed f on (5aere. J?ser hi ofslaegene waeron wylle
aweolle seo on (5aere ylcan.
20. (5isne 7weardan daeg genihtsum waet forSfloweS 7 geote(5 monnii.
21. (5enunge.
22. Sona Sam aerestu tidu (5ses }?e j^a. coman on frysena land.
23. wilbrord fra, J>a. lyfnesse. f. pesr.
24. t5a. hraedlice. (5a waes b.
25. setles. £. wolde.
26. lyfnesse. bletsunge f.
2 7. )?a Seodu. godspell. 7. wilnode fra hi onfon
)mra. apostola. martyra f.
29. oy he deofolgild. cyrican. raerde on.
528 VAKIOUS READINGS. PAGE 420.
Page 420. I. (5aere }?eode. f. t5aer. haefde. reliquias.
B, 2. settenue f he gerysenlice mihte on )?ara. are.
3. ge (p. 407) hwylce halgian (Sara pe heora. inne waeron.
4. eac. oSerre. willnode. tSaer.
5. oSS J>anan onfon on eallum f>am myd ]?y. willfaegen.
6. wses. godcundre lare.
7. (Sasre tide Sa gebroj^or J>a. on fresnm waeron. him on.
8. (5aere Senunge godes. hi. heora rime.
9. mann on. peawe. monnj^waere heortan se wses
haten swySbyrht.
1 p. f he him gehalgod waere. biscope willferS nine gehalgode
se wses in tSa tid (rest wanting).
12. eSle. on myrcna. folgode 7.
13. fortSan. Jm tid cantwara naefdon nanne biscop wses feodor.
C. S. 9- on deest {before heortan).
1. J>eode. j> he J^aer. haefde. reliquias, {>aer in
(i on eras!) waeren (e on eras. ; rest wanting).
4. eac. of>re. faer.
5. onfon on eallu )mm mid py.
6. waes. eft (i45b). godcundre lare.
7. J?aere tide. brojwr pa, pe on frysum waeron mid him on
e
j?aer, J>enunge pees.
8. gecuran hi of heora rime gemet . . faestne (2 eras.) man on.
9. J>eawum. monf>waere. swiSbyrht •)>.
10. gehalgad . (1 eras.) waere. bysceope (last e squeezed in).
o
bre,tone (1st e on eras.).
11. heora bene. arwyrSa bysceop. willfriS.
be
12. waes on J>a tid, cantwara naefdon bysceop waes (rest wanting).
Ca. 1. Seode^. f he tfoer. haefde. reliqia $ f>aer inne
waeron (res£ wanting).
4. eac. wilnode. ]^aer.
5. on eallu j?a. willfaegen waes he eft.
6. godcundre lare.
7. tide Sa brocSra J?a J>e on frysu waeron. hi on J>aere
ftenunge J>aes.
8. hi. heora rime.
9. man on. j?eawu. monfwaerne on. swySbyrht $.
10. hi gehalgod waere. B. Sa. breotone.
11. heora. arwyrtSa t) willfriS. gehalgode.
12. waes on tSa tid pe cantwara naefdon t) waes (rest wanting).
VARIOUS HEADINGS. PAGE 420. 529
Page 420. 14. biscop. byryhwold. sefterfylgend. cS^i gyt. com.
jj^ 15. bisscopselde. wses. . see onsended. hadigenne.
16. swySbryht hsefde bisscoph^de. onfangen <5a. brytene.
17. sefter medmiclum fake, gewat. (Ssere (p. 408).
boructuaromum.
18. heora. soSfsestnesse. cyrde ac.
19. sefter naht langre tide (cross on d erased) seo ylce (5eod wses.
fraui. geleafsuman (last a out o/u).
20. Sa (Se.
21. wseron. 7. sumu.
22. pipin fracna. J>a geserendode bli<5(5ry(S. cwen -p.
23. gewunenesse stowe. on. ealande ■)> be rine j>.
24. on heora gereorde gecweden on litore on 'Sam.
C. W. 14. berhtwald.
19. naht.
22. geserendade.
O. 14. bysceop. byrhtwold. seftfylgend. gen. com. (1 eras.).
15. bysceopsetle forjxm. wses. sse on sse onsended (on see
struck through). hadianne.
16. swicSbyrht hsefde. bysceophade. eft on breotone.
17. sefter medmiclum fsece. J>sere.
18. heora. socSfsestnesse. gecyrde ac }>a.
d
19. sefter. langre tide seo ylce J>eod wses. frani eal,seaxum.
20. J>a. men. }?e.
21. wseron. 7. bysceop.
22. pi . pen (p eras.) fracna. ]?a geserendade bli(5J>ry(5.
cwen f .
23. wunanesse. on sumu ealande bi rine f.
ged he
24. heora. (r46a) gecy, (eras. 0/ 1 after y). on J>am,.
Ca. 14. arceB. bryhtwold. seftfyligend (5a gyt. com.
15. B setle. wses. see onsended. hadianne.
16. swyj>byrht hsefde b hade. on breotone.
17. sefter medmiclu fsece. gewat. <5sere. boruchtuaroru.
18. heora. lare. (p. 170) soSfsestnesse. gecyrde ac )?a.
19. seft. langre tide seo ylce f>eod wses. fra ealdseaxii.
20. geleafsuman men.
21. wseron. 7 se b. geferu sumu.
22. pippen francna. hi J?a geserndode. bly(5f>ry(5 his cwen -J3.
ge
23. hi wunonesse. 3sealde (g wo£ usual form) on sumu ealande
bi rine f .
24. heora. geciged. on J?a.
m m
530 VARIOUS HEADINGS. PAGES 42O-422.
Page 420.25. getinibrede 7 nu gyt otS Sis. yrfeweardas (f out ofw).
B. 26. Seer, fsec on forhsebbendum life. j?a3r. dagas.
27. geendode.
28. setter fon. hi. sume. godcunde. on.
29. rice J?a fe. him comon. heora ealra.
30. gefeahte 7 Se fafunge Sone arweorSan wer. rome. fam.
31.7 bsed hine f he him (p. 409) fresena feode Sone wer to arce-
biscope gehalgode.
25. getimbrade f. oS Sis agan (2nd a ow eras.). yrfeweardas
26. J?8er. faac on forhsebbendum life. J>ser. dagas
28. sefter fon J?e hi. surau ger godcunde lare. on frysena rice
29. pe mid him coman. pippen mid heora eallra.
30. rome to serge fain.
31. 7. f. frysena feode. aercebysceope (e of se eras.)
Ca. 25. mynst getimbrade f gyt oS Sis agan. yrfeweardas.
26. Sa?r. on forhsebbendii life lifede. Seer, dagas
27. geendode.
28. seft £>on Se hi. sumu. godcunde lare. on frysena rice
29. hi coman Sa. pippen mid heora eallra.
30. Sone arwurSan. rome. serige fa. 7. f
frysena p eode to arceB gehalgode.
Page 422. 1 . 7 he gedyde. gehalgod on cyrican Ssere.
B. 2. fe hyre gemyndgeg.
3. wees, hyre nede. Sees.
4. gehalgod. faet. feowertyne. fees be. on.
O. 1. he gedyde swa swa. gehadad. cyricean.
2. martyres. pe hyre.
3. wses.
4. gehalgad. f. feowertyne. faes pe. on.
Ca. 1. 7 he gedyde swa swa. cyricean.
ge
2. fasmna 7 martyres. Sy. pe hire mynddaeg (g above not usual).
3. W33S. Sees.
4. gehalgad. •]?. aeft feowertyne dagu faes f e. on
rdmeburh cdm f.
■
VARIOUS READINGS. PAGE 422. 531
Page 422. 5. romana burh com (Srat. to his etSle on his Ipa ceastre seo
B. aldum {rest wanting).
7. worde fara }?eoda is nemned willtaburh. galleas hi.
8. 7 we cwe|)aS rat troicum on Srare se arweorjm. cyrican.
9. feorr 7 wide. word 7 his geleafan.
10. bodode. wees cigende frarn haejxmesse 7 fram gedwolan.
11. heora lifes. monig . mynster {after g, e washed out).
cyrican on J?am landum.
12. 7. o]?re biscopas J>ar.
13. gehalgode. <5aera gebro(5ra rime J>a (Se {p. 410). him.
rafter.
14. comon godcunde. bodigenne Sara. for&geleorodon on.
15. Ac. Se. lange.
C. 6. aide W.
14. eac deest after nionige S.
O. 5. com f. bysceopsetle sealde him pippen 7 forgeaf bysceopsetl
on his mraran ceastre seo ealde.
7. Jmra ]?eoda is nemned wiltaburhg galleas.
8. cweJja'S rat rattreocum (ist rat ends a line). on J^rare se.
bysceop cyricean getimbrade.
9. feor 7 wide ymb godes word 7 cristes.
10. waes gecigende fram hraj^enesse 7 fram gedwolan heora lifes.
11. mynster and cyricean on J>am lande (146^) getimbrade 7.
12. of>re bysceopas f>rar.
13. brof>ra rime £>a Ipe. him. rafter.
14. coman godcunde lare. bodianne. forSgeferdon on
dryhten ac.
r
15. willb,ord.
Ca. 5- t> setle sealde hi pippen 7 forgeaf b setl on his mraran ceastre
seo ealde.
7. }?rare (5eode is nemned wiltaburh.
8. cwe(5an rattreocu on J?rare. arwurSa b cyricean getimbrade.
9. feorr. word 7 cristes. bodade (a was originally n
and then closed below to make a).
10. wras gecygende fra, hraSenesse 7 fra gedwolan heora lifes.
1 i„ mynst 7 cyricean on ]?a lande getimbrade 7 raft.
12. biscopas J)rar.
13. Srara. rime. hi. raft hi coman.
14. hire to bodigenne. eac forftgeferdon on.
1 5. ac. Se. lange ylde 7 arwurcSe hrafde $ is J he syx
7 Jmttig.
m m 2
532 VARIOUS READINGS. • PAGE 422.
Page 422. 16. yldo on arweorcSnysse hsefde f ys f he. syx 7 XXX. wintra on
B. biscophade lifde.
17. 7 sefter manigfealdum. camphades.
18. medum ]?ses upplican. becom (chapter so ends).
19. Dyssum (ornate D). tidum sum gemyndelic wundor 7 eallum
wundrum gelic on.
20. brytene wses gewurden forftam (5ete (sic) aweahtnesse lifigendra
manna sawle of deacSe.
21. mann wses. fsec. lichaman.
22. ping gemyndelice ssede. }?ara rim. we.
23. hrsedlice areccacS 7 awritacS wses sum.
24. hiwscypes. 7 hina ealdor on feodlande nor<5hymbra.
25. f is gecweden in cunigum lifde. sefsestlice.
C. 20. wses geworden S.
25. cunungum W.
O. 16. yldo 7 arwyrSe hsefde f is f he syx. fritig. on
bysceophade lifde 7 sefter.
17. gewinne. camphades.
18. medum pses upplican becom (break after this word).
19. Dyssum tidum wsessum (wsessu on eras.). wundur. gelic
on breotone.
20. forjjon pe. lifigendra.
n
21. wses. fsec. lichama,.
22. jnng gemynd . wyrj^e (1 eras.) ssede J?set he. tSara.
23. hrsedlice areccean 7 awritan willaS.
24. wses. hiwscypes (w on eras.). hina ealdar (last a out of o)
r ged
in J?eodlande nofanhymbra f is gecy, (d eras, after y) on
nin
cunu,gum lifde.
25. sefestlice.
Ca. 16. on b hade lifde 7 seft monigfealdu gewinne.
17. camphades.
18. medu ]?ses uplican becom (break ; then in break to left of XIII,
sumes goodes mannes gesihcSe be heofene rice 7 be helle wite
reed hit 7 well understond 7 pu bist pe betere).
19. Dyssu tidu wses su gemyndelic wundor. ealdii wundrii gelic
on breotone geworden.
20. lifgendra.
21. wses. fsec. life lichoman.
22. aras. fing. gemynwurcSes ssede f. Sara.
23. her hrsedlice areccan 7 writan wylla(5.
24. wses. hiwscipes. hina ealdor. tSeodlande.
25. *}> is gecyged on cununingu lifde he sefestlice.
VARIOUS READINGS. PAGES 422-424. 533
Page 422.26. lif. hirede (p. 411) J>a. lichomlicre untrumnesse.
B< 27. gestanden. dgeghwamlice. o(S f. "5am.
28. deege. wees. on. niht. ac on.
29. acwicode. sasmnunga upp asset 7. pe.
30. lichaman wepende. ungemete miclum ege geslagene wseron.
31. utflugon buton. wife anura tSe. swif>ost lufode seo
ana par inne.
28. ac on daegred he S.
29. acwicode W.
26. lif. hirede pa. lichamlicre untrymnesse.
27. gestanden. dasghwamlice weox (e w on eras.) otS f. J)am.
28. deege. wass. on. niht. ac on.
29. eft awseccnade. upp asset 7. J>a pe (i47a).
30. lichaman wepende stodon mid. geslegene wseron.
31. wif an pe. seo an inne.
Ca. 26. lif. hirede }>a. lichamlicre untrunesse.
27. gestanden. dseghwalice. otS f. Sam.
28. dsege. waas 7 on. niht. ac on dagunge.
29. eft awaccnede 7. upp asset 7 ealle pa <5e set (_p. 171).
30. wsepende stodon mid. wseron.
31. utflugon. wife anu pe. swiSost, seo an inne.
Page 424. 1. wunode J^eah heo. wsere. bifigende pa.
B. 2. hi. cwsef) ne J>earfst (5u pe ondrsedan forfam ic. fram.
3. aras. eom. forlseten. mannum lifigan. hwse)?ere.
4. life. lyfode ac swyf>e ungelice. tide.
O. 1. awunade feah pe heo. forht 7 bifiende wsere fa frefrade.
2. he hi 7 cw. wil,e. pe ondrsedan forj^on. fra.
3. deafe aras. eft (on eras.) forlsetan (for on eras.). lifigean
nalses hwsefere.
4. life. lifde ac. pjsse tide.
Ca. 1: awunode J>eah. heo swySe forht 7 bifigende wsere f>a frefrade.
2. hi (tick to right late, and not mark of contraction). cw ne
wilt <5u. ondrsedan. fra.
3. aras. monnu lifian nalses hwsecSere (5y life.
4. ser lifde ac. fisse tide.
534
VARIOUS READINGS. PAGE 424.
Page 424.
B.
5-
6.
7-
8.
9-
10.
11.
12.
13.
14.
i5-
16.
friddan (p. 412).
7. aras. f>8ere. Ipses.
hlutturne. J?a?r on. 7. fam.
sehta on. anne dael his wife oSerne.
gelamp. instsepe f>earfum gedselde.
eall woruldSing forlet 7 "5a to mailros.
J^am. com f . Sam dsele masstan mid ymbegange.
twyde. betyned 7 hwaaSer godes J?eowhade. sceare.
on digle ancorstowe eode (5a se a"blT him forgeaf. Ipser.
J?one. on. micelre J>rsestnesse. forhsefednesse.
lichaman a eardode. wunode f te. ongytan mihton f .
fing egeslices. geseah.
oJ>re menn miSon J>eah. seo. swigode f . lif wass.
C. S. 16. men ne meahtc
O.
Ca.
5. lifigeanne 7 sona aras. fsere cyricean faes.
6. hlutterne dseg J^ser in. 7.
7. sehta on. senne. wife. of>erne . (1 eras.).
8. gelamp. instaepe (i on eras.) J>earfum gedselde.
g
9. eall w . oruld}mi,c (eras, of el) forlet.
10. }?am. com f . ]?am mestan. ymbbignesse.
11. t . , de (eras, of i ?). fser.
12. on digle ancorstowe eode J?a se.
*3-
14.
f> . hade (y eras.).
J>ser.
on. miclre geprsestnesse 7 forheefdnesse.
aheardade.
-p men ongytan mihton j>.
eges
15. fing ge . , . lice (eras, of li). geseah.
16. o£>re men miSon (i era eras, ofeo) J>eah ]>e seo.
waes (147b).
sce,re.
lichaman
f.
lif
5. 7 sona aras.
6. J^ser in. 7.
7. sehto on ]?reo.
8. bearnu. Sone.
9. seft medmiclu.
10. )?a. com f.
j^aere cyricean f>Ees.
8eft.
senne. wife.
Se hi gelamp. instsepe }?earfu gedaelde.
eall woruldSing forlet.
J?a maestan. ymbbignesse tweode.
1 1 . ]) ser. J>eowhade 7 sceare.
12. 7 digle ancorstowe eode Sa se atrbud f geseah hu he oS Jxme.
13. on. mycelre gefrsestnesse 7 forhsefednesse.
14. aheardode 7 awunode f men ongitan mihton f.
15. ge egeslice ge willsulice (ge, ge, both with later g above) geseah
Se oSre men miSon f>eah Se seo tunge swigode f.
16. lif waes.
VARIOUS READINGS. PAGE 424. 535
Page 424. 0 , . v ^ wliti«r.e
B.
ssede. on J?issum gemete fie. cwseS . , aiisine 7 leohte
gesihSe. 7 beorhte gegyrelan (word above by corrector ; lyrinled
•partly on p. 413).
19. wees se me. eode wit.
20. swigende. p&s. ]?uhte. gesewen wses. ongean.
21. uppgang set middum sumera. mid pi wit p& hwile.
22. eodon "5a becomon wit. seo. (p. 413) 7 ungeendodre
lengo wses.
n
24. geset ocSer dell (stroke under 11 ; corrector). weallendum
legum. swi(5e.
25. wses nahte. unarefnedlice cyle hageles 7 snawes full.
26. wses seghwseSer. sawla. (5a wrixliende.
27. twa healfa gesewene wseron. mid linmsetnesse micles.
C. 20. nor J? east W. S.
25. ]x>n lses W. S.
27. mid deest S.
18. ssede. J>sette. cwseS leohte (leo on eras.) gesihf>e.
o
19. onsyne (y on eras. 0/3). be,rhte gegyrelan wses. pe.
eode wit swigende J>ses pe.
20. Jmhte 7 gesewen (w on eras.) wses. nor5 7 east.
g hwile
21. upgon,. middan. J>y wyt fa,.
22. becomon wit to sumre. seo.
23. ungeendadre lengo wses. pa, wynstran (yn on eras.).
24. geseted 7 J>ser. weallendum ligum ful swi(5e.
25. egesfullice 7 J^ser wses nohte py lses unarefnendlic . (e eras.) cyle
hagles 7 snawes ful wses seghwsef>er monna sawla ful $a
wrixendlice (x on eras.).
27. twa. gesewene (w on eras, of g) wseron swa swa umn^tnesse
es
micel.
Ca. 18. ssede. jnsse gemete f. cw.
19. onsyne. beorhte gegyrelan wses. eode wit swigende j?ses.
20. Jmhte 7 gesewen wses ongean norS 7 east.
21. sunnon upgong. middan sumere mid J>y. f»a hwile.
22. becoman wit. sumre. seo.
23. ungeendodre lengo wses.
24. geseted 7 fser. weallendii ligum. swiSe.
25. egesfullice 7 J>ser wses nohte lses unarsefnendlice cyle hagles.
26. snawes full wses seghwsefter monna sawla ful fta.
27. twa halfe gesewene wseron swa swa unmsetnesse.
536 VARIOUS READINGS. PAGES 424-426.
Page 424. 28. Sonne hi (5a maegen faere unmaetan.
B. 29. hseto araefnan. mihton. staeldon hi. on.
30. middel waes linmaetan cyles. pi hi, raeste.
31. mihton. staeldon hi. on middum }>aes unmaetan brynes J>aes
byrnendan.
32. linadwaescedlican liges. pi hi (5a f?ysse tingesaeligan.
33. gewrixle feorr 7 wide. ic geseon mihte fyrstmearce.
28. worpene (r out o/p). hi. maegen J>aere unmaetan haeto
araefnan.
a
29. mihton Jxmne steldon (e on eras.) hi. on.
30. cyles. hi faer.
31. mihton steldon (e by eras, out of ae) hi. on midell.
32. f>aes unadwaescendlican liges. hi j>a J>ysse ungesaeligan wrixle.
33. swa ic. mihte.
Ca. 2 8. (5onii hi f maegen faere unmaetan haeto araefnan.
29. mihton Jxmii stealdon hi. on.
30. (5aes. cyles. hi J>aer.
31. gemetan mihton stelldon hi. on middel (5aes.
32. t5aes unadwaescendlican liges. hi. J>ysse ungesaeligan
wrixle.
33. ic geseon mihte.
Page 426. 1. reste. j?aere ungerimedan maenigo. fraeste.
B. 2. ongann. J>enccan (dot under 1st c). f f hell.
3. unaraefedlicum. secgan hyrde {p. 414) fa andswarode.
4. . gefohte se ladteow {before g, (5 washed out) beforan eode.
J?is.
O. 1. reste. maenigeo. J>raeste (ae out of original e).
2. fencean. j> J^aet hell (148*1). ]xmi.
nend
3. unaraef . , . licum (eras, of ed) secgean hyrde. zswerede.
minum (i out of e).
4. geJ>ohte se latteow. pe. cw ni, f>is cw he.
Ca. 1. reste. tSa. maenigeo. Sraeste. Sa.
2. fencean. f f hell. tintregu araefhendlicu.
3. secgan hyrde. 7swarede. minu.
4. gefohte se latteow. cw. J>is cwceS he seo hel.
VARIOUS READINGS. PAGE 426. 537
Page 426. 5. hell pe Su talast.
B. 6. (Sy. fysse ongryssenlican waefersyne swyfte.
7. afyryhted. fta. sticcemselum.
8. fyrrnessum fa. seemnunga. fystrigan.
9. fa. wees miclu (Systrum eall. fy wyt.
10. fa fystreo eodon. hi sticcemeelum. ficce.
11. wasron 7 ic nanwiht. ne mihte buton f. ansyn scan.
12. leohte waeron faes fe me. myd (Si wyt.
13. forSgangende. fam. ©sere Systran. fa.
14. aetywdon ssemnunga. manige swearte heapas fara liga.
15. upp. oft (sic). seafe. feallende.
C. 8. f eostrian W.
1 1 . nanuht "W. butan ©a nemne f S.
1
5. hel,. fu talast.
6. fa. fysse ongrislican waefersyne.
n
8. fyrran. ©a. semninga. ongynna, fystrian fa.
9. f ystrum eall gefylled beon. f y.
e
10. fa on fa fystru (u on eras.). in,odon (d out o/n). hi
sticcemselum. ficce.
1 1 . nowiht. mihte butan (5a. nemne $ (stop at ©a). ansyn
scean.
]
12. hroeg, leohte wseron fees (on eras, squeezed in) pe me. fy.
pa.
13. faem. Systran.
14. aetywdon semninga. ligea (i on eras.) fa.
15. feallende.
Ca. 5. talost.
6. pa. (5ysse ongrislican waefersyne swytSe afyrhted.
7. styccemaelu.
8. fyrran lamd (Sa. semninga. fystrian fa.
9. myclu. fystru eall gefylled beon (p. 172). fy wit. on fa
(Systru ineodan.
10. hi styccemaelu. ficce.
ic
11. f, nowiht. mihte nemtSe $. ansyn scean.
12. hraegel leohte weeron faes (Se me laedde mid fy.
13. pa scu wan (Saere Systran.
14. aetywdon semninga. ungc. ligea.
15. upp. miclu. feallende.
538 VARIOUS READINGS. PAGE 426.
Page 426. 16. on J?one ylcan. J>a Sider.
Bb 17. pa, (Sider ge(p. 4i5)lseded. saemnunga. ladteow com.
me.
18. on. (Sam fystrum on feere ongryrnesse gesihtSe.
19. ylcan. blinnendan. upp.
20. on heannesse. nySer. on. neowelnesse.
2 1 . sceawode. 'Sara upp astigendra ysla mid (rest wanting).
23. rece. on. upp. hwilum eft togeanes.
24. j)ara. frosmu aslidene 7 to grunde feolle in neowelnesse.
25. swylce. unareefnedlic fulness.
a a
26. awe,llende 7 e,lle. Jjystra gefyllede. (Si ic \> ser lange forht.
C. W. 21. legea.
16. J^one ylcan. J>y ic )?a )?ider.
17. J>a. semninga. ladteow com. me.
on
18. on middan )?an Jjystrum . fare (1 eras.) angryslican.
J9- hr* ylcan. (i48b) hwilum. up.
n wol
20. on hea,nesse. ni(Ser (n on eras) gewitan on j?a neo . nesse
(neo on eras., then 1 eras) J^aes seaj^es.
>a
21. eall )?a. upp astigendra liga (J>a no£ same hand).
J>a
22. manna. in onlicnesse. upp astigendra mid.
23. on heannesse. upp . . .worpne hwilu (3 erased). togenu
£>ara.
24. J>rosmu. on neowelnesse 7 on.
n
25. swylce. unar8ef,endlic fulnes. upaweallende.
26. J>a. }?ara J>ystra gefyllde (de on eras.). )>y ic J>a.
Ca. 16. gewitende on fone ylcan. J>y.
17. semninga. com. me forlet on middan.
18. (5am ]}ystru on J>aere angrislican.
19. J?y "Sa ylcan. (Sara fyra. hwilu upp astfgon on heannesse
hwilu.
20. gewiton on (Sa neowolnesse fees.
2 1 . sceawode eall fa. tSara upp astigendra ligea.
22. gasta on. upp astigendra mid rece hwilu on heannesse.
23. upp worpene. atogenu.
24. J>rosmu. a/slidene on neowolnesse. on grund (opposite in
margin, not same hand, j^ses pyttes).
25. swylce. unarsefnendlice fulnes. uppaweallende.
26. j?ara "Systra. J>y.
VARIOUS READINGS. PAGES 426-428. 539
Page 426.27. stdd. uncuS. o(5(5e hwaeder.
B. 28. oc5(5e hwylc. become J?a gehyrde. saemnunga.
29. sweg. on baecling wopes. swylce.
30. gehlyd. ceahhetunge (p. 416). ungelaeredes.
bysmrigendes.
32. becom <Sa. werigra gasta wifmamia sawla.
33. gnornigende. heofende. Sa fystro. hi.
C. 28. ende W.
30. beosrariendes folceo W. S.
32. werigra W.
O. 27. cippe.
28. dppe hwilc. become }>a gehyrde ic semniuga mycelne sweg.
29. on heeding (all but o on eras.). swylce. mycel gehlyd.
he
30. ceali,tunge. ungelserdes. bysmriendes geheftum.
3 1 . (5a he J>a se (s out of w by eras.). nyr.
32. monige J>ara . . (eras, or abrasure) werigra. fif monna sawla.
33. gnorniende (gn by eras, out of gr). f>ystro 7 hie.
7 afsered
Ca. 27. stod 7 me (same hand as in margin, I. 24). ot5(5e.
to ic
28. o(5(5e hwylce (to original) dome (ic hand as in 24, 27) become.
gehyrde. semninga mycelne sweg.
29. swylce eac mycel gehlyd 7 ceahhetunge.
30. originally bysningendes (roughly changed by a later hand into-
bysmrigendes).
3 1 . gehseftu heora feondu <5a he J>a. nyr.
32. becom. monige £>ara gasta wifmonna sawla gnorniende.
teon. Systro 7 hi.
Page 428. I. Sam. ceahhetton. sum wees leewede sum weea
B. wifmann sum J>ees pe ic (i in wif out of intended e).
2. mihte wees. preost tugon.
h
O. 1. j?on. ceah,etton Sara monna. f»e.
2. gewitan mihte. wees leewede.
Ca. 1. J>on swySe. ceahhetton.
2. gewitan mihte. leewede su.
540 VARIOUS HEADINGS. PAGE 428.
Page 428. 3. hi pa, werigan. nytSer. gewiton on.
jj^ 4. J>a neowelnesse faes byrnendan fyres. Mid J>y hi "5a fyrr
gewitene.
5. wop. tSone hleahter (Sara.
6. deofla sweotollice. gehyran. mihte. hwaefere. gyta.
7. on. betwyh j?as. upp.
8. p ara Systra gastas (sic), f sere neowellnesse. J>aere
wite stdwe.
9. me. ymbsealdon (b out o/s). hi fyre. fill fyr.
10. mufe (p. 417). nosum. tit. 7.
11. tange. handan. me nyrwdon. tobeotodon.
12. f hi. Sam gripan. on. 7.
13. j?e hi me. bregdon 7 faerdon ne hi h wee (Sere me gehrinan.
3. tugun hie fa (i49a) werigan. gewitan.
4. J>a neowolnesse J>aes. liges. J>y hie f>a fyr gewitene.
ne
5. fone. monna. po, (not 1st hand).
6. deofla. gehyran. mihte hwaefere. f>one. }?a
c
gemen,gedne on (on on eras.).
eo
7. betw . , h fas (i eras.). fa (a o?^ eras.) up.
8. fara f ystra. f aere neowelnesse 7 of faere.
e
9. me. ymbsealdon. hie fyr en,. fiil.
10. nosum. 7.
11. me nyrwdon.
12. hie me mid faem gegripan (a out ofo). fa. 7.
13. fe hie me. braegden . (eras, of el). fyrhten . (1 eras.).
hie hwaetSere me gehrinan . . (2 eras.).
Ca. 3. wifmon. hi (Sa werigan. gewitan.
4. neowolnesse faes. liges. hi pa fyrr gewitene.
5. fone wop. monna.
6. deofla. gehyran. mihte hwaetSere. fone. Sa
gemencgedne on earu.
7. betwih (Sas.
8. fara (Systra. Saere neowolnesse. faere vvitestowe.
eode
9. me titan ymbsealdon. hi. ful fyr, (not 1st hand).
10. nosu. tit. 7 fyre tangan hi.
11. 7 me nyrwdon. tdbeotodan f hi me.
12. fa tacggfi (this last word in margin adjoining pa) gegripon.
forwyrd. 7.
13. hi me. bregdon. hi hwaeftere me gehrinan.
VARIOUS READINGS. PAGE 428. 541
Page 428. 14. Si. seghwanon mid pam. ymbseald.
B. 16. psdre blindnesse (Sara oystra. }?a ahof.
17. locode. hwseper. fultum come oSSe toweard wsere.
18. f. mihte. setywde. J>am.
19. com betwyh. ]?ystreo swylce beorhtnes scinendes steorran.
20. f . wexende. rafte. to me efestende.
21. pe. nealaecte. aweg.
22. ealle pa, wi(5erweardan gastas. pe. ser. tancgum
tobeotodon.
23. j3. ladteo. me ser. "5a cyrde he sona (p. 418).
24. lp& hand. me ongann. oone.
25. rodor swa sunne on wintra upp ganged oa wseron.
C. W. 22. tungum.
25. reador.
15. py ic J>a. J?sem. ymbseald.
(i
16. f>a blin,nesse. J^ystra. ahof.
er
17. up. hwaej*, ()) out ofv).
18. J^aet. mihte Sa setywde. J>on wege.
19. com betwih ba bystro swa swa beorhtnes scinendes steorran
(M9b)-
h
20. J?eet leot, (szc: h not same hand) hracSe (a on eras.). me
e
ef,stende.
21. J>8es J?e. nealsehte J>a. onweg.
22. (5a wi(5erweardan (in wea w £s m margin, ea oh, eras.) gastas.
pa, J?e. tangan (istf a out ofu) tobeotodon.
23. J?a3t. ladJ?eow. pe me ser. "5a cirde he sona.
24. pa. me. on ]x>ne rodor swa sunne on wintra up.
25. t5a waeron.
Ca. 15. J>y ic wses. seghwanon. }>am feondu ymbseald.
16. pa. (5ystra. ah6f.
17. upp 7 locade. fultu. wsere j>.
18. mihte (5a setywde. (p. 173) seft J>on wege Se.
19. com betwyh pa, (Systra swa swa beorhtnes scinendes steorran.
20. f. efestende.
2 1 . J?ses (5e. nealeehte J>a. onweg flugan.
22. pa, wi(5erweardan gastas J>a. ser.
23. J. lat(5eow se pe me asr laedde (5a cirde he sona on J>a.
24. hand 7 me ongan. on (Seone rodor.
25. swa sunne on wintra. Sa wseron.
542 VARIOUS READINGS. PAGES 428-43O.
Page 428. 26. <5ystrum abrodone. me. on. smyltes.
B, 27. py he <5a me on.
28. beforan f>one. lengo. healfa 7 his.
r
29. heanes. gesewen. fta ongann. wund,igan (1st hand).
30. hwa wyt. Sam wealle eodon.
31. eah}>yrel. uppastigennesse 6 hwanum. senige healfe.
mihte.
32. myd. wyt. becomon. wealle Sa. nyst ic (junctim ?).
C. W. 32. nyste.
26. jiystrum abrodene. me. smyltes.
me
27. f»y he, pa, on.
a
28. wel (e out o/eb). lengeo.
n
29. heanesse seni. gesewen. cSa. ic . . (2 eras.).
e
30. wyt to f»an w,alle eodon. }>y. ne senig eaghj>yrl.
3 1 . ahwonon. senige healfe. mihte.
e
32. pa. j?am w,alle. insteepe (i on eras. 0/0).
Ca. 26. ph (Systru abrodene. me. smyltes.
27. me. on openii.
28. weal.
29. gesewen. <5a.
30. to J5011 wealle. j?y. hi namige eaghSyrl ne.
31. ahwonon. a?nige healfe. mihte. py. tSa wealle. wat.
Page 430. 1. hwylcere endebyrdnesse wyt wseron on Ssere heanesse. J>am
B. wealle.
2. ufan 7 pa. tSone. 7 Sone.
O. t. hwylcre. wyt. J?am w,all, ufanweardum.
2. J>a?r.
Ca. i. hwylcre. wealle ufanweardu.
2. J?oer Sone.
VARIOUS READINGS. PACE 43O. 543
Page 430. 3. swetnesse full. blosma 7.
B. 4- swetnes. micelan swaecces 7 sona.
5. ealle fa ftystro (p. 419) 7 fa fystro (sic) 7 tSa fulnessa faes
sweartan ofnes f e me ser f urh sweg aweg aflymde 7.
7. oa. geonscan ■}>. ealles (Saes daeges beorhtnesse otSSe fas re.
8. beorhtra.
9. fyssum. unrime gesamnunge. hwittra. faegerra.
monige.
10. aefele gefeondra weredra. myd fi he Sa me laedde.
11. betweoh. fa. gesseligra ge eac f ara wereda. ongann.
fenccan.
12. •£ f waere. rice. oft aer secgan gehyrde 7 bodian.
13. andswarode. gefohte nis fis heofona rice swa fu talast.
C. S. 5. Surh seah aweg.
14. nis fis cwaef he.
O. 3. blosmana 7.
4. wundriende swetnes. sweeces (1st c on eras.).
e
5. fa fulnesse faes fystran of.nes (e eras.) fe me aer furhw,ogh
(i5oa) onweg aflymde 7.
7. geondscean f. beorhtnesse otStSe faere.
8. sunnan waes.
9. fyssuni. hwittra. faegera.
o
10. setl ge . f,endra (1 eras., o above as shown) we . roda (1 eras.) 7
blissendra. he fa me.
11. betweoh. fa. we. roda (1 eras.). fencean.
12. fuhte f f wasre. fam ic oft aer gehyrde bodian 7 secgean
fa 7swarode.
13. gefohte 7 cw. J>is cw.
14. heofena. fu talast.
Ca. 3* faegrestan. blostma 7. wundriende swetnes. swaecces.
5. fullnessa faes "Systran ofnes fe me eer "Surhsweogh onweg afly-
mede 7 swa my eel.
7. "5a. geondscean f. beorhtnesse o'So'e faere.
8. sunnan waes.
9. fyssu. hwittra. faegera.
10. seld. weorada. blissendra. fy he oa me laedde betwih.
1 1 . f a oreatas. weroda. fencean.
12. (Suhte f f waere. rice. fa. oft a?r gehyrde bodian
7 secgan. v
13. 7swarede. minii gefohte 7 cw nis "Sis heofonan rice.
14. talast.
544 VARIOUS HEADINGS. PAGE 430.
Page 430. 1 5. py. pa. forogangende. wunenesse.
B, 16. unc maran gyfe. on.
18. pa swettestan staefne godes lof singendra swylce eac (j9. 420).
19. stowe. sweecces webs.
20. j>te seo swetnes ©e. byrigde. on pa. witgemetnesse.
22. gesewen <ewa eac swylce $. beorhtnes (5a3S.
23. on.
24. myd jry. setwende ingangende beon (Sa ssemnunga.
25. ladteow. yldinge. eft wass. gang cyrrende (d out ofn).
26. me. J>y sylfan wege pe. comon.
C. W. 18. swetestan.
25. eldenne.
ofer
O. 15. pj wit J>a. forogangende 7 , ferdon.
f
16. be.oran. gyfe.
17. on j^gere.
18. stefne gehyrde.
8eC W838
19. £>8ere. wundurlices sw.ces (eras, ofi) onsended, J>Eette
seo swetnes.
y . e
20. b,rigde i out ofe). Jm wiS . . met,nesse (2 eras., of which 2nd
o o
vjas e). seftran le,htes 7 be,rhtnesse.
wen
2 1 . medmycel gese, swa eac swylce.
o
22. be,rhtnes.
23. medmycel gesewen in £>gere stowe wynsunesse (150b).
24. pj. ingangende beon. semninga.
c
25. ladteow. ylding,e eft wees hi geond (ond on eras.) cyrrende.
26. me. f>y sylfan wege pe we aer to coman.
Ca. 15- pj> forogangende 7 oferferdon (Sas wununesse.
16. gife.
17. ftonn. on p&ve.
18. fa swetnesse an stsefne gehyrde.
19. J>sere. mycel. sweecces onsended wees Jte seo swetnes Se.
20. byrigde. wiSgemetnesse. seftran. medmycel gesewen
on J>8ere stowe wynsunesse.
24. py. ingangende beon. semninga.
25. latoeow gestCd yldinge eft wass his geond cyrrende.
26. me. pj sylfan wegge pe. tocoman.
VARIOUS READINGS. PAGES 43O-432.
545
Ca.
hwcorfende wseron (5a becomou wit to (5am.
f»as.
Page 430.27. pi Se wyt J>a.
B. gewunenessum.
28. fsegera cwae)?. to. wastu.
29. syn. t5u sceawodest. gesawe (5a. him.
30. wat ic hwa?t hi synt. (5a cweeS he to me seo denu pe (5u gesawe.
31. weallendum lygum (^.421) 7 J?am strangum 7 Sam prosmum
7 J>am cylum egeslice beon gefylled.
32. f. on. syndon to ademenne. claensigenne J?ara.
11
33. sawla (5a pe yldinge dydon heora synna to andettenne (the mark
over la, if u, is irregular). betenne 7 Sa man pe hi f remedon.
C. W. 27. blif>ran.
O. '27. J?y wyt J>a. hweorfende. J>am. wunenessu.
28. jrnra hwitra. fasgera cw. f>u hwaet pa J>ing.
29. synd fe. gesawe 7swarade. him.
30. hie (e on eras.) cw he seo dene pe Jrn gesawe weallendu lige 7
r
st,angum cylum.
gefylled
3 1 . beon, f (gefylled later hand) is.
32. on pgere syndon to ademanne and to clsensienne monna.
33. pe yldende waeran to ondettenne 7 to betenne (last 3 words in
margin).
27. pj. hweorfende. pa. wunenyssu. ]mra.
28. faegera cw, wastu hwset pa (5ing.
29. synd. sceawodest 7 gesawe (p. 174) andswarede.
30. nsese cw. wat. hi cw he seo dene (5e (5u gesawe weallendu
ligu 7 J»a strangu cylum.
32. f. on J?aere syndon to ademanne. clsensianne monna.
33. yldende wseron. betanne.
Page 432. 1. hwseSere. nyhstan.
B. 2. on. sylfan tid. hreowe.
lichaman.
O. 1 , man pe hi gefremedon. hwaej>ere. nyhstan on J>a sylfan.
2. deafes. hreowe. lichaman eodan.
Ca. 1. synna 7 pa man (5e hi. hwsetSere. nyhstan on pa sylfan tid.
2. hreowe.
n 11
546 VARIOUS READINGS. PAGE 432.
Page 432. 3. hwaeSere forjmm. hi. on.
B, 4. sylfan. on. rice.
5. benum 7 gebedum 7 aelmessum.
6. faestenum. eallra. maessesang gefultumaS J hi.
7. wit }?u f se faemenda seaS.
8. fiila. }?e J?u. £. tintregan. on ]?one.
9. hwylc swa aene sy)?e inn befealleS. Sonon on ecnesse.
10. ne bi(5. seo blosmberende stow (p. 422) Jxnie on J?sere J>e Su ^
(above this 1st line several upright dashes).
11. faegeroste werod gesawe on j?aere beocS onfangene {rest wanting).
12. manna sawla Sa Se on.
13. worcum. lichaman gangaS. hwasfere.
14. f hi. syn on. rice.
1 5. j?a hwaeSere on. gesyhSe.
C. S. 7. se lig ferbaernda sea}).
O. 3. hwaefere forj^on. hie. on.
4. sylfan. on. heofena.
5. monna. aelmessan.
6. swij>ust maessesang. j?aet hi (t on eras).
g
7. J>u f . li,faem . enda (b 1 eras.).
8. fu. ]x>ne.
9. hwylc swa aene. on befealleS. Jxmon on ecnesse.
o
10. se, blostm(i5ia)berende. J?onne on j?aere £>e }>u f faegereste
werod on geogeShadnesse.
12. f. on. onfangenne. J>a J>e.
13. weorcum. lichaman gangaS (2nd a owtf o/e). hwaej?ere.
lse
14. f hi. synd on. ge,dde.
15. Jpa hwae]?ere on. gesyhSe.
Ca. 3. eodan Sa hwaeSere forjxm. hi. on <Sa sylfan.
4. on. daeg. rice.
5. monna. aelmessan.
6. swiSost maessesang gefultumaS $ hi.
7. -f. ligfaembenda.
8. fula. f. Jxme.
9. hwylc swa aene. on befeallaS. Sonon on ecnesse.
10. seo blosmbaerende stow on J?aere Se J?u -f faegereste.
1 1 . on geoguShadnesse.
12. f. on £>aere. onfangene.
13. godu weorcu. hwaeSere.
14. f hi. synd on.
1 5. J>a hweeftere on. gesyhcSe. gefean.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 432. 547
Page 432. 1 6. rices inn gangaS forSon swylce swa. eallum.
B# 17. weorce. on ge]x>hte. J>ees J>e hi. lichaman.
18. gangaS hi. hefonlican rice. rices neaweste.
19. seo. J>Eene. j^aes sanges. py.
20. swascce Seere swetnesse Se Su gehyrdest. "5a.
21. gesawe. Su )?onne. forSon scealt to lichaman.
22. betwyh. lifian. feawas word on.
23. on bylewytnesse. healdan.
24. Sonne. betwyh. blis(£>. 423)sigendan.
s
25. werod. pe pu. nyh,t.
2 6. sceawodest 7. tid fram pe.
27. Sam. •£ dyde f. geacsigan.
19. weorfan sanges S.
20. beorhtnesse W.
21. Su nu scealt S.
22. eft beon in mannum S.
16. ingangaS forfon. hwylce swa on eallu.
e lii
17. w,orce 7 on ge]?ohte. pses pe, of lichaman gangaS.
18. j?am. £>aes. neaweste.
19. seo. p\x. pses wejmn sanges. py.
sec
20. sw . ce {eras, of i). swetnesse gehyrdest.
21. gesawe. pu Jxmne for^on. lichaman.
22. betwyh. .mannum (1 eras.) lifigean. p\x ]?ine.
23. on. on bylewytnesse. healdan.
ter
24. f>onne. 8ef..(2 eras.) deape. wununesse. betwyh pa.
25. weorod. pe pxx. nyhst (n out ofti).
26. 7. J>u pL fram pe.
ic
27. J?on. }>. •£. geacsian. hwset,. pe don sceolde.
Ca. 16. ingangaS. swa swylce swa on.
17. weorce 7 on gefohte. pses Se hi.
18. gangaS. pa. rice To (t unusual form) J^ses. neawiste.
19. seo. Sser J>u f»one. J?a3S swetan sanges. py swsecce.
20. swetnesse gehyrdest 7 J>a leohtnesse fses.
21. gesawe. Sonn forSon nu.
22. 7 betweoh mannu. lifian. J>u Jrine. Sea was.
23. Sin. on rihtwisnesse 7 on bylehwitnesse. healdan wylt j^onn.
24. aeft. wununesse. blissigendra werod.
25. pe Su. nyhst.
2 6. sceawodest 7. wite. tid fra f»e gewat.
27. ]3on. f dyde f. geacsigan.
N n 2
548 VAEiors readings, pages 432-434.
Page 432. 28. gedon beon sceolde. ))y he me to cwse]? f. lichaman.
B. 29. sceolde. ic f swySe onscunigende.
30. for (Sam. lustfullode Seere.
3T. pe. gemanan.
32. pe ic J>sere. sceawode. hwsefere. ladteow.
O. 28. pj he pa. f. lichaman. sceolde. ic f switSe
onscunnienne.
30. forfon. lustfulliende waes (later in margin) (i5ib) pseve.
31. J>e ic J^ser. gemanan.
32. j?e ic on J?sere. hweefere minne ladteow.
Ca. 28. (5e don sceolde. j?y he Sa to, cw •}>.
29. sceolde tSa. ic f swi(5e onscuniende.
W8BS
30. lustfulliend fsere. swetnesse (hardly 1st hand).
31. fser. Ssera gemanan.
32. pe. J?sere. sceawode. hwseSere. latcSeow.
Page 434. 1 . nahtes biddan ac nu betwyh. fing.
B. 2. hwylcere endebyrdnesse. me su seo .betwyh mannii (after
seo vertical stroke eras.).
4. fas f>ing. ocSre <Sa (Se. drihtnes.
5. m annum segh weeper swengum. lifes ungcmyndum secgan.
6. ac fam. 0(5<5e. tintregan. ocStSe.
O. 1 . owihtes. ac nu betwih J>as J>ing, ne wat hwilcre endebyrdnesse.
2. me. betwyh mannum lyfigean.
4. fas fing. oJ>re J?a pe. nalses senigii (senig ow eras.)
sleacu
mannum a hwser (a by eras, out of ae) swongrum.
5. lifes ungymendran secgean.
6. ac fam ami. (eras, of 1) fa fe offe (2nd p on eras.). eges
(s Zater 271 margin) tintrego. o(5(5e.
Ca. 1. owihtes. ac. betwih fas Sing ic ne wat hwylcere
endebyrdnesse.
2. me. mannu lifian.
4. (Sas fing. oSre fa (Se. drihtnes wer. nal»s
eallfi morinu seghweer swongrium.
5. lifes ungemyndu secgan.
6. ac fa anu fa tSe for. tintrego. ocScSe.
VARIOUS READINGS. PAGE 434. 549
Page 434. 7. myd. (Sara ecra gyfena lustfulludun fam (j). 424).
B. 8. arfsestre. J>a (Sing. secgan. sum maessepreost
munuchades.
c
9. on neahnesse his,ytan (corrector). Sses nama.
heold
10. hamgels. had , mid (corrector). dsedumemlice.Se.
11. on hibernia fam iglande Ssere ytemestan yldo. on ancorliie.
12. medmiclum hlafe 7 wsetere awreSede; faes gelomlice (^e sem?"-
colon and dot under ae in corrector s ink).
13. inngangende. ylcan. hys geornfulnesse fram.
1 4. hym gehyrde hwilce Sing he.
15. lichaman ongyrwed. onwrigenesse. segene 7 eac.
16. Sa feawa pe. ure cySSe becomon. saede.
1 7. ealdfrySe J?am. on halgum gewritum se.
C. W. 10. hamgels.
16. usse.
O. 7' gyfena (y on eras, of 2, e on eras.) lustfulledon ]?am.
8. arfaestnesse. }?a. cyfan 7 secgean.
9. on nehnesse (1st e ow£ of\). cytan eardiende. nama.
10. hamgyls 7 Jxme had.
11. on hibernia j?am ealande. ytemestan yldo. on.
e
12. medmichi. c,alde waetere awrefede Ses gelomlice.
1 3. ingangende. pa ylcan. frigenesse.
ge e
14. hi gehyrde ,hwilc, f>ing pe (ge and e later). fa.
15. lichaman ongyrwed. onwrignesse 7 gesaegena.
16. fa fea pe. writan to ure cySSe becoman saede.
17. gesyhfe ea,dfriSe f am. on halgum gewritum.
Ca. 7. eccra gifena. pa.
8. arfaestnesse. fa Sing. waessii (mark like capital t before
this, indicating paragraph ?).
9. munuc (p. 175). on nehnesse. cytan. nama.
10. hamgels. had. godu.
11. on hibernia pa. ytemestan yldo. on.
12. medmiclu. cealde wsetere. awreSede Ses.
13. ingangende. pa ylcan. Surh. frigenesse fra hi
gehyrde hwylce ping he.
14. fa.
15. ongyrwed. Sees onwrigenesse 7 gesaegena.
16. fa fea Se. writan. ure cySSe becomon saede.
17. ealdfriSe fa on halgu gewritu.
18. 7 geornfullice.
550 VARIOUS READINGS. PAGE 434.
Page 434. 1 9. hym gehered. f . f gemyngode.
B. 20. bene (accent ?). on munuchad. 7 (Sonne.
21. cyning in. lan(p. 42 5)des. f. hi.
22. gaugende. f. sage gehyran. On <5am.
23. on )?a tid aefaestes. gemetfaestes abbod.
24. a(5elwold. eft aefter Sam f bissceopseld.
25. daedum hys. lindesfarona ea sette 7.
27. onfeng. mann on p&m ylcan. digle.
28. mihte freollice on.
29. scyppende hyran. }?eowian. 7. sylfe stow ofer. J>aes.
30. streames ryne. gesett. (above the point a horizontal stroke).
31. lichaman. f he gelome ut on pone striem. paer.
32. -on seajmsange. on. stod. wunode hwilu.
C. W. 27. deahle.
19. gehy(i52a)red f he on f gemyngade.
20. ingedon (i on eras. ofo). on munuchad bescoren (r out o/p)
7 J)onne.
21. cyning on f>a. Ipses landes. f.
22. gangende f. gesaegena gehyran on J>am.
Hues
23. on f>a tid aefestes .... (eras.) 7 gemetfaestes, (sic, later).
24. aJ?elwold. se eft aefter f>an f bysceopsetl efenwyrtfa (u out
o/e).
25. J?aere cyricean. lindesfarena.
on
27. , . feng (1 eras.). man on J?am ylcan. digle.
28. wunanesse f . J>aer mihte freo . . lice (Is eras.) on singalu.
on e
29. scyppendes herigean 7 feowian 7 forlorn sylfe stow, of . r,
Ipdds (corrections in hand of line 23 Hues). £>aere.
31. lichaman claesnunge f. on Jxme. peer.
32. on sealmsange 7 on. awunade.
Ca< 19. fra hi gehyred -J. on f gemyn . gade mynst.
20. bene ingedon. 7 on. 7 )?onn se.
21. on J>a. landes becom f. hi gangende f.
22. gesaegena gehyran on }>a.
23. on. tid. gemetfaestes abb".
24. sefelwold. se eft aeft pon f B setl efenwyrSe daedii.
25. cyricean. lindesfarena. sset.
.27. onfeng. man on J>a ylcan. digle stowe 7 wunanesse f.
28. mihte freoslice on singalu gebedii.
29. scyppend herian 7 (Seowian 7. sylfe stow . (t eras.) ofer J>aes.
31. f. on J?one.
32. on sealmsange 7 on gebedu. awunode hwilu.
VAltlOUS READINGS. PAGE 436. 551
Page 436. I. miclde. Line on (Sam.
B. 2. secncte (sic). dyfde. langc swa. gesewen wees 7
he hit arsefnan.
3. mih(jp. 426)te. J>onne. (5anon gangende. lande.
he his (5a hrsegl 7 (Sa.
4. cealdan gedrigan wolde ser hi of his sylfes.
5. lichaman gewearmedon. adrugedon. py he on wintres tide.
6. hyne. Sam. healfbrocenra isa. sylfa.
7. gescsende f. on f>a. to".
8. ofrSe hine. besencenne. Cwsedon. menn. t5a Ipe f.
9. •£ (5ses.
10. j> pu. cyles arsefnan.
11. miht . (5a andswarode. bilewitlice. forSon he.
bilewitre gleawnesse.
C. W. 5. sticce hlaf brocenra hisa (sic).
1. midde. (5one svve,ran. hine on Jmm.
2. sencte 7 dyfde. lange swa he gesewen. f . arsefnan
mihte.
3. jxmne he ]?anon gangende he his J?a wsetan.
4. hrsegl (g smaZZ and squeezed). cealdan asettan. o(5(5set hi of.
5. lichaman gewearmedon. J?y he on wintres.
6. hine flowende J>am sticcu. healfbrocenra isa f>a he sylfa.
7. gescsende f . on fam.
n
8. stonde,ne o(5(5e hine to besencenne. J>a f>e f .
9. f. (I52b) brof>or. f.
10. f J?u. cyles senige rihte.
11. miht. (1 eras.) /swarode. bylwytlice forjxm he. bylwytre
1
g,eaunesse.
Ca. 1. midde sidan hwilii. hine on pa.
2. sencte 7 dyfde. lange swa. gesewen. f he
arsefnan mihte.
3. (Sonn. (Sanon gangende. he his (Sa wsetan hrsegel.
4. cealdan asettan wolde o'S'Saet hi of.
5. gewearmedon. pj he on wintres.
6. hine flowende J>a styccu healfbrocenra isa J>a he sylfa.
7. gescsende f. stowe hsefde on J>a.
8. stondenne hine to besencanne. hi. J>a tSe "f.
9. f (Sses.
10. f. miclum retSnesse cyles senige rihte.
11. miht 7swarede. bilehwitlice fortfon he. bylehwitre
gleawnesse.
552 VARIOUS READINGS. PAGE 436.
Page 436.12. maim 7 he. cealdran. 7.
B. 13. Si hi. ^ is. f f»u. retSe forhgefdnesse.
14. (5a andswarode he 7 cweetS.
15. rej^ran. his gerecenesse of.
16. ungeswencedlicum. goda.
17. (p. 427) lichaman. betwyh dseghwamlico faestenne swencte.
1 8. monigra manna ge mi, wordum ge mid his (is2 hand). bysene.
19. hasle.
20. Ngean (space for O). Sissum. mann on myrcna lande Sees.
21. gesyhSe andweard nales drohtung. lif magenum menn
ssede ne.
22. sylfum bricsode. on cenredes. myrcna cyninges.
23. sej>elrede. feng. wer on leewedum hade.
12. man 7 cw c,aldran. 7.
13. hi. f J>8et is wundur f Ipu. refe forhsefdnesse.
14. 7swarode he heardran. rej?ran. ocSSene (sic)
d
dseg. gecignesse of mid,angearde.
17. lichaman. betwyh daeghwamlicu feeste.ne (1 eras.) swencte.
18. monigu. on wordu. bysene.
20. Ongen (e out o/se) )?yssum. su man on myrcna lande f»es
gesyhj?e.
21. nalaes. drohtunge. monigum.
22. sylfum bricsade. on cenredes tidu myrcna (y on eras.)
cyninges.
23. sej>elrede. feng. wer on lsewedum.
Ca. 12. man cw he cealdran. 7.
13. Ipj hi cwaedon f f. f pu. re(5e forhaefednesse.
14. wylt 7swarede he heardran.
15. recSran. <5one. gecigednesse.
16. goda.
17. lichoman betwih daeghwaemlicu faestene swencte.
18. monigu monnu. on wordu. bysene.
20. Ongean J>yssu. man on myrcna lande.
21. gesyftSe. (p. 176) nalaes. drohtnunge. lif
monegu mannu.
t f reomede
22. hi sylfu bricsade. on cenredes tidu myrcna cyninges.
23. seft ae^elrede. rice fengf. wer waes on laewedu
hade (Sees cyninge (sic) J?egn swa we magon secgan to bysne
hu suman geongan laewedu men gelamp se Sa forgifenan tide
hreowsunge 7 to daedbote forseah se wees anes cyninges J>egn
7 hi leof 7weor'S ac swa swySe swa.
VARIOUS READINGS. PAGES 436-438. 553
Page 436.24. J>egn. J>a?re uttran.
B.
25. woruldlica (1st hand). cyninge. licigende.
26. gymeleasnesse. lierenesse his sylfum mislicode.
27. )?a manode. cining hine. f. andette. bette.
28. mandseda. sasmnunga.
29. tid. bdte. (p. 428) 7 J>eah. manod.
30. hwsecSere. f>a <5e. hine lserde. Ac he.
fjB 27. 7 bette c?ees£ S.
29. 30a begins hreowe and is complete. pe. gemonad.
30. hwsB}>ere. }>a. J>a fe he hine.
24. f>egn (out of pen) swa we magan secgan to bysene husu . man
(m eras.) geongan lsewedan men gelamp se pa, forgyfenan tide
in
hreowsunge 7 daedbote forseah se wees anes cyn,ges J>egn (out
of pen) 7 hi leof 7weorS ac swa swi(5e swa. psere uttran.
c
25. w .oruldlicra (1 eras.). eynin,ge. psere inlican
(1st i on eras.).
26. gymeleasnesse. hereness (below line, later). sylfum.
27. manade se cyninge (c squeezed). hine. j>. bette.
28. synne 7 man . d^de (1 eras., accent dubious) aer J?oii pe he.
semninga deafes ealle tid.
29. 7 peah (h on eras.) pe.
30. hwaefere. f>a. f>a pe he hine. 7.
Ca. 24. uttran.
25. woruldlicra. fa cyninge. swyfte. Saere gymeleasnesse.
26. herenesse hi sylfu.
27. manade. hine. f. bette.
e
28. synne 7 mandsede. fon Se. semninga da(5es.
29. tid. bote. 7. hwaecSere. word J>e he
hine laerde ac.
Page 438. 1. hine gehet. yldra. hys.
B. 2. andetnesse ddn.
C. 1. hine gehet. yldra.
2. andetnesse.
1 . hine gehet. Jxm,e he yldra. hreowe . . . (and eras.)
7detnesse.
Ca. 1. hine gehet aeftfyligendre. }?onn. yldra.
2. andetnesse don.
554 VARIOUS READINGS. PAGE 438.
Page 438. 3. betweoh. fas. gestanden saemnunga.
jjb 4- on becld gefeoll. grimmum sare ongann f raested beon.
5. cyning ingangende (nd out of m). him 7 bine trymede
7 laerde.
6. f. gyta. andetnesse.
7. aer Son fe he swulte for (Son fe he hine lufude. fa andswarode
he 7 cwaeS f .
8. Sa gyta ne wolde. andettan. eft f onne he fram
Saere tintrumnesse.
9. arise Sy lges. setwite. edwit.
10. geSofta f. faes deafes Sa Sing. aer.
3. fas f ing. semninga.
4. untrymnesse Ond. on. grimme. ongon
f raested beon Sa.
5. cyning ingongende. hi forf on f e he hine.
6. hine. fa gena. ond (o small).
7. aer f onfe. 7 cweS f.
8. fa gena ne wolde. synne andettan ac. f onne he of f aere.
9. arise f y lass. on.
10. his gefoftan f. faes deafes fa Sing. aer.
O. 3- fa betwyh fas f ing. gestanden semninga.
4. untrymnesse. on bed gefeoll. grimme sare ongan
r
f sested beon fa waes.
ne
5. cyning ingangende. forf on f e he hi,. lufade.
6. hine. f he fa gena. 7 (ow eras.) andetnesse.
7. ser f on fe. 7swarode he 7 cw f .
8. fa gena ne wolde. andettan. f onne he . (7 eras.)
of f aere untrumnesse arise f y (wo more).
10. gefoftan $. faes deafes fa. aer gedon ne wolde.
Ca. 3. Sa ae ft fa betwih Sas fing. gestanden semninga.
4. untrunesse. on bed. grime sare ongan f raested beon fa.
5. cyning ingangende to hi forSon f e he hine swySe.
6. hine. f. gyt. andetnesse.
7. Son Se he. 7swarede he 7 cw J».
8. gyt ne wolde. andetan. f onn he of f aere untrunesse
arise f y.
9. hi.
1 o. his gef ohta f . f aes. fa Sing. aer gedon ne wolde.
VATUOUS HEADINGS. PAGE 438. 555
Page 438.ii. don. sylfum. gesewen. f he.
B. 12. stranglice sprsece hsefde ac.
13. searwe. hyt. mid (5y (p. 429).
14. hefegode. cyning inneode to him 7 hine Iserde (Sa clypode.
15. he earmlice to "Sam cyninge 7 cwseS hwset.
16. pu nu hera oftcSe to hwam come ]}u. miht pu.
17. nu. senigne help me gefremman Sa cwee'S se.
18. cyning ne scealt <5u. f pu. tela.
19. J>a cwae]}. wede ic mi ac pa. inngewitnessa ic me gesco
setforan minon eagon Sa befra?gn.
C. n. him. f he.
r
12. st,onglice. ac.
l3- gcy^d- seo lacS swiSe. Ond hefigade.
14. cyning inecde. hine to niosiende.
15. cleopade.
1 6. woldestu nu o(5(5e. pu nu hider forpon. pu.
17. fisne. cwsej>.
18. cyning hwy wilt J>u la swa. fte pu tela.
19. cwsdp. wed ic ac pa. mec geseo.
O. 11. sylfum. gesewen. f he heardlice 7 stran,lice.
12. ac. beswycen.
d
13- gecyfed. py seo a,l.
1 4. cyning ineode. hine toneosiende (d out of n).
15. lseranne (5a cleopade. earmlic,e stefne.
16. p\i nu oS&e. J?u nu. forJ?on ne miht p\x.
17. J?ysne. geoce (geoc on eras, in margin). cw.
le
18. cyning ne wil . (eras, ofe) J>u la swa. faet f»u tela.
19. cw. wedic ac (sic). p a wyrstan. ge . seo (o eras.).
Ca. 11. (Suhte hi sylfu. hi gesewen. f he.
12. stranglice sprsece ac.
13. searwii. seft.
14. swytSe. hefegode. cyning ineode. hi hine to
neosienne.
15. laeranne (Sa clypode.
16. pu. nu oS(5e. f>u nu. miht. me ofer.
17. cw.
18. cyning. (5u la swa. f. teala.
19. cw. wede. ac. wyrstan. me ic (m partly eras, and
line under e).
556 VARIOUS READINGS. PAGE 438.
Page 438. 20. hine. f.
B. 21. fa cwse(5 he hwene ser fu come eodon on. to.
22. menn fsegere. 7 hi. ofer.
23. heafdum. boc swi(5e medmicele.
24. rsedenne. boc sceawode.
25. on writen ealle fa god fe. ac.
26. swife feawa. namon hi. boc.
27. nanwiht to ne.
28. com. ssemnunga. wered. gasta Sa wseron.
(j>. 430) ongryslices andwlitan.
C. 20. Ond. minu eagii. fregn. hine. f.
2 1 . cwsef he hwene serf u. eodon in fis.
22. m fsegere. sseton. ofer. minu.
23. ofer. minu fotu (30^ complete, but very faint infKtrts) fa
ocSer (illegible). fsegere.
24. ac swife. to . . . nne fa ic fa fa boc sceawode.
25. ic f . . awriten eall fa god fe. ac fa.
26. swife feawa. medmicele. namon hie. pa, boc.
27. nowiht.
28. semninga. weorud. gasta fa wseron ongrisenlice
7wlitan Ond J>is hus ge utan g innan ymbsseton of fsem
msestan.
20. habbe (e on eras.). hine. f.
21. cw be hwsene (a ofse eras.) ser fu. eodon on f>is (i53b).
22. iunge. fegere. geseton. ofer.
23. ofer. ofer. fsegere boc a . (c eras.) swi&e.
24. faic fa.
25. fser. eal fa god fe ic. ac pa.
26. swife (swi small and squeezed, s m margin, wi 0% eras.) feawa.
namon hi. fa.
27. nowiht.
28. Sa co . (1 eras.) semninga. we . rod (o 1 eras.).
gasta fa wseron ongrislices zwlitan 7 f is hus ge utan ge innan
ymbsseton of msestan.
mi to
Ca. 20. 7 fore minu eagii. hine. f.
21. cw he hwene ser <5u. eodon on fis.
22. me. iunge. fsegere. minu.
23. minu fotu <5a. fsegere boc ac swyfte.
24. fa boc sceawode.
25. gemette. eall. god fe. ac fa.
26. feawa. namon hi. t5a boc.
27. nowiht.
28. cdm. semninga. werod* gasta (5a wseron
ongrislices 7wlitan 7 fis.
VARIOUS READINGS. PAGES 438-440. 557
Page 438. 29. Ms innan 7 ritan sittende gefylldon.
B. 31. Systran ansyne 7 fam ocSriim ungelic waes he egeslicran Jriwes
7 wass on setle yldost be "5am me f uhte 7 ic geseah f .
32. aldor waes 7 beon sceolde.
33. ane boc angryslicre. ormsetre micelnesse 7 unaberendlicre.
30. gefylde. hiora.
31. feosterran onseones. ofru. yldest Ond.
32. fuhte 7 gesewen wees f. ealdor.
33. boc ongrysenlicre. unmsettre micelnesse Ond lytelne.
30. gefylde fa.
31. Systran onsyne . . (2 eras., y on eras.). fam oprum egeslicra
(1 eras.). yldest.
32. fuhte 7 gesewen wses fe he. ealdor beon sceolde.
33. ongrislicre ansyne. micelnesse 7 lytestne.
Ca. 29. ge utan ge innan ymbssetan of.
31. (p. 177) Systran onsyne 7 fa o^ru egeslicra. yldest.
32. fuhte 7 gesewen. £. ealdor. sceolde (5a.
33. bdc ongrislicre ansyne. unmsettre micelnesse 7 lytestne.
Page 440. 1 . byrf enne. sealde hi Sa. het me beforan rsedan.
B. 2. myd. ic (5a bdc rsedan gehyrde fa mette.
3. hyre. atelicum sweotolice awriten ealle. man.
4. f e. nahes f an f . worde gedyde eac swylce eall f .
1. unabeorendlicre byrf enne. fa. het.
2. raedenne. fy ic fa fa boc. fa. in.
3. hire sweartu. statu. Ond atolicii sweotollice. eal fa man fa ic.
4. ■£ an f . on weorce o(5(5e on worde ac eac swilce f .
O. 1. unaberendlicre byrfenne. fa. het,
2. fy ic fa boc. fa.
3. hyre. atollicum sweotollice. fa.
4. f e. nalses f . weorce (eorce on eras.) o(5(5e on.
Ca. 1. unaberendlicre byrSenne. anu. het.
2. f y ic (5a boc. fa.
3. hire sweartu stafu 7 atollicu sweotollice. fa man.
4. nalses f an f. weorce o(5(5e on worde ac eac swylce on fa
medma?stan.
558 VARIOUS READINGS. PAGE 440.
(Sam midemestan gef ohtum.
6. calle waeron f aer. fa cwaef . f ara werigra.
7. fasgeran mannum. .beorhtum fe me wi(Ssaeton.
8. hwam sitte git her. gyt. f.
9. (p. 431) mann fa andswarodon hi 7 cwaedon. secga(S fof
him on 7 on.
10. geapunga eowerre ny(Serrunge gelaedaeS. 7 mid fam cwyde
instaepe hi.
11. fram. gesyhtSe gewiton 7 fa arison twegen atolicra.
12. gasta 7. handseax. handum.
13. me. ofer on f. on fa fet. 7 fa. nu.
micltim tintregum.
5. in. medemestan gef ohte gesyngade.
6. eal fa waer . . f aer. Ond fa cwaef se ealdor. werigra.
7. faem faegeran. faem beorhtu fe.
8. sitte ge. cuflice. j3.
9. man Ondswar. don hie sop. secgea(S cwaef an orifof
hine Ond in.
10. heapung. on faere nif erunge. fy cwide hie instaepe.
1 1 . gewiton.
12. fara. handseax. handu.
13. me fa ofer on f. ofer. Ond fa wunde. mid
micle tintrego.
Ca.
5. ac eac swylce f . f am medemestan gef ohte gesyngade eall fa.
6. faeron (juncfan). fa. ealldor. werigra.
7. fam faegeran. fa beorhtan (i54a). fe.
8. sitte gyt. gyt ciuSlice. f.
9. man 7swarodon hi so(S ge secgad (last 4 words struck through
in shiny ink, like darkened vermilion of illuminator) cwaecS
he ac onfotS hine. on fa heapunge eowre nif range.
1 o. f y cwyde hie instaepe (i on eras, of o).
1 1. fram min : re {stroke eras.) gesyhf e gewyton 7.
12. f ara atollra. handseax. handum.
13. me fa ofer on heafud ofer on. fa wunde. micle
tintrego togaedere snican in fa innoftas.
6.
eall fa waeron f aer on.
fa cw se ealdor. werigra.
7-
fa faegeran monnti.
fa beorhtu f e.
8.
To. sitte git her.
cucSelice. f (Sis.
9-
man 7swaredon hi.
secgatS cw he ac. hine 7 on fa.
t mid j?issu wordu . "hi
10.
eowre niSerunge.
hand as in 436, 22).
f y cwide hi instaepe fra {mark t and
n.
gewiton 7.
12.
handseax. handa slogan me.
13-
on. on fet.
wunde. micle tintrega togaedere
snicatS in fa innoftas.
VARIOUS READINGS. PAGE 44O. 559
Page 440. 14. togaedere sni(5a(5 on (Sone innoo\ lichaman.
B, 15. faes pe hi togaedere. ]x>niie. deoflu.
16. hwaenne hi me gegripan magon. gelaedan.
17. J>a. mann (5us. ormodnesse sprecende. f>a.
18. aefter fam on. 7 Sa hreowe fte he on.
19. tide mid forgyfenum waestme yldinge (5a he.
20. under J>eoded butan. ecnesse frowacS 7 jite he.
21. ■£. ungelice hoc aetywan him 7 borene beon (29. 432).
godan.
'22. otScSe (5a galan forJ?on mid faere upplican.
23. tSaette we gemundon. paet we ure.
24. ure. fisne. toflowene ac.
25. ddme (5aes. gehealdene. us. on.
26. aetywede. oc5(5e Jrnrh. englas. oc5(5e furh.
C. 14. togaedere snican in }?a innofas. Ond.
15. J?aes pe hie togsedere. J>onne swylte ic (30k ends).
19. eac chest (after he) S.
O. 14. lichaman.
15. faes pe hi togaedere. fonne swylte. pa deoful.
16. hi me gegripan. lo . cum (eras, of c) gelaedan.
17. pa he fa. ormodnesse sprecende. pa.
18. sefter. 7. fa.
mid se
19. tide, forgyfenes,. forylde don.
te
20. underfeoded. on. de(5 7 (on eras.) (5aet, he cw f.
21. berende beon. ]m.
22. ocScSe. fa galan forfon $ upplican.
23. f. gemundan f we ure dsede (aede ow eras.).
24. ure gefohtas nalaes. fysne. on. ac.
25. gehealdene beon. on.
1
26. setywde. o(5(5e furh fa. eng,as o(5(5e furh feond ^.
Ca. i5- fe hi togaedere. fonn. fa deoflu gearwa.
16. hi me gegripan. locii gelaedan.
17. fa he. ormodnesse sprecende.
18. synnu 7 (5a hreowe "Se he.
1 9. tide. forgifenesse. forylde fa he eac witu.
20. on. de(5 7 ]>te he cw f. bee hi berende beon (Surh.
22. o(5t$e furh. galan forfon f upplice stihtunge.
2 3- f- gemundan f we ure dsede 7 ure gefohtas nalaes.
24. fisne. on. toflowan ac.
25. t5ses. gehealdene beon. on.
26. aetyvvde. o(5(5e (5urh. englas o(5(5e furh feond f he
cw f serest.
560 VARIOUS READINGS. PAGES 440-442.
Page 440.27. fynd f. fast aerest fa faegeran bee.
jj^ 28. wlitigan englas. fa deofol swear tan englas brohton swiSe
unmaete bde j3.
30. to ongytanne f . on. yldo.
3 1 . hwaethwega godes dyde f he hwaef ere eall (Surh.
C. W. 31. hwaethwugu.
27. cwf aerest fa faegeran bee fa hwitan englas forSbrohte /sefter
fon (i54b) (rest wanting). swife medmicle 7 fa unmaetan
(last 3 words struck through ; cp. line 9) •}> is to ongytanne -p he
on f aere.
30. yldo.
31. hwylchwugu. dyde fa. hwaef ere ealle furh.
Ca. 27. faegeran bee fa hwitan. _
28. for&brohton. aeft fon deoflu.
29. swycSe medmycle Saet is to ongytanne f he on.
30. yldo.
31. hwylchugu god dyde f he hwae'Sere eall furh his unriht
t
daede mid fweorum life acSystrade 7 fordilgade (cp. 440, 10).
Page 442. i. his unrihte daede mid feorum limum life a fystrode 7 fordilgode
J3# Saer. fa. wif San gedwolan.
2. cnihthades areccan wolde on geogotShade 7 fa (5urh gode.
fram. eagan ahweorfan Sonne he mihte f ara.
4. gefeoded beon. sealm cwyo\
5. sunt (p. 433) et tecta sunt peccata. eadige fa fe.
wonesse forlaetaS 7.
1. his unriht . (e eras.) dyde 7 (on eras.) mid fweorum (fweo on
eras.) life af ystrade 7 fordilgade. fa witS f on fa.
2. enihthada (final a ow mis.) gymde on geogo(5hade7 fa.
w
3. gode dyde fram. eagu a . h,yrfan bonne mihte he f ara.
4. gefeoded beon. fam se sealm cwiS. quorii.
5. & cet. eadige fa heora wonesse forlaetene.
Ca, i- wi(5 Son fa gedweola.
2. enihthada. gymde on geoguShade. Surh gode. fra,
eagu ahwyrfan. mihte. f ara.
4. rime gefeoded beon. (5a se sealm cwiS.
5. & cera Sa. eadige. wonessa forlaetene.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 442. 561
Page 442. 6. Jxira synna pe hi mid bewerigene. Sis spell. geleornode.
B. 1- peohthelme Jrnm arweorSam bisscope 7. Seere haelo gehyrde
7 leornode 7 hluttorlice awrat 7 saede.
9. Ic (I not completed). sylfa. broSor jxme. $.
i naefre J>es naraan.
10. ic genemnan mihte. gyf ]>. bricsige.
n. J>on waas. gesett on. ac. hwaeSere ae]}ellice.
12. gelomlice. j?am gebroSrum. Sam.
13. ealdormannum. hi hine manedon. f.
14. gecyrde. claensunga. J?eah <5e he him hyran.
15. hwaeSere. gej>yldelice. fram. for.
16. nyd}>earfe his ytemestra weorca. syndriglice on. wel.
17. gelsered lufude he swiSe druncen(/>. 434)nesse. manegum.
unalyfednessum.
18. Joes sleacran. 7 he gewenede on. smiSSan.
O. 6. p . ara (e eras.) synna pe. geleornade fra.
7. )>am. bysceope 7. pe. oSSe gehyrde. saede.
9. Ic sylfa cuj?e. bro}>or f>one. f . ne cuj>e.
10. fees. ■}>. brice waes.
11. waes he geseted on ae^elum. ac. hwse^ere ungef>elice.
12. gelomlice. })am broj^rum. ]mm ealdormannu.
13. hi hine manodan. f.
14. lif gecyrde. claensunge. f>eah pe he hi no (o on eras.)
gehyran ne.
15. hwaej>ere. gef>yldelice. fram. fore nyd)?earfe.
e
16. uttran w,orca. syndriglice on smitScraefte (i55a) wel.
Wl)
17. J>eo,de. drucennesse. monigii of>ru unalyfednessum J>aes
sleacran.
an
18. 7. on. smiSS,.
Ca. 6. synne bewrigene. Sis. geleornode fra.
7. j?a arwurSan B 7. £>e. leornige oSSe gehyrde.
8. awrat 7 ssede.
9. Ic sylfa cuj>e. broSor Jxme. f ic naefre.
10. J>aes noma. f. bryce waes.
11. wee-she geseted on aeSelu. ac. hwaeSere (p. 178).
12. lifede. gelomlice fra, J>a broSru. )?a ealdormannu.
stowe j) hi hine manodon. ]>.
14. gecyrde. claensunge. J>eah. Se he hi no gehyran ne.
15. hwaeSere. fra hi eallu araefnend fore nydSearfe.
16. uttran. syndrilice on. well.
17. J>eowode he swySe. druncennesse. monigii oSru
unalyfednessum.
r
18. sleacan (r very faint). 7. gewunode on. smiSSan.
562 VARIOUS READINGS. PAGES 442-444.
Page 442. 19. nihtes. on cyrican singan (1st 13 letters on eras.).
B. 20. t5am. gebroftrum.
21. gehyran (5anon. gelamp f. menn.
22. cyrican. willsumlice mid eaSmedum ingangan.
23. sceal on (before s eras, of c). unwillsumlice genycSerod 7.
T. ends at unwillsumlice. Text from O.
24. J?a3s mann. gestanden hefigere.
25. hefegode 0(5$ f. Sam. (5a cigde.
26. (5a gebro(5or. to. gnornigende. 7 geny(5eredum.
27. gelic ongann. satanas.
28. manncynnes. Sam. tintregan.
29. cwa?)x (5aer. (5one ealdormann.
C.W. 27. satan.
O. 19. nihtes. licgean £>onn. cyricean singan.
20. ]?am of>ru. bro]?rum.
2 1 . gehyran fonon hi gelamp f . cwejmn. }>e. cyricean.
willsumlice geea(5moded ingangan.
23. nyde on. unwilsulice.
Ca. 19. nihtes. licgean t5onn.
20. cyricean singan. J>a o(5ru bro(5ru. lare.
21. gehyran tSonon hi gelamp f. cwejmn.
22. wyle cyricean. unwilsulice geni(5erad.
24. gestanden.
25. hefigade. f>a.
26. het. bro(5ru.
27. gelic. hi. gesawe. • ftone.
28. j?a grundu.
29. j>.
Page 444. 1. oj^ru (p. 435) Ipe drihten hselende crist. be.
B. 2. legum gesealdne. on (5ara neaweste J>e cwsp(5 wa me.
3. earmum. gegearowode. ecre forwyrde.
4. J>a (5a gebro(5or. ongunnon.
1. dryhten.
4. J>a j?is.
Ca. 1. (5a. }>a o(5ru (5a (5e driht. ofslogan.
2. hi wrecendu ligu gesealde. neawiste cw.
3. wa. gegearwode. eccre forlorenesse. Sa bro(5ru.
4. ongunnon.
VARIOUS READINGS. PAGE 444. 563
Page 444. 5. $a gy ta. gesett hys.
B. 6. ©a andswarode (an out of mi).
7. nu geteohhod min lif. onwendenne. (5y.
8. dom. pa, he Sa. sprsec he (5a butan wegnesse.
9. gewat. bebyrged.
10. 6am. stowu. mann ne.
11. bine sealmas. furSon. eala.
12. miclum gesceade. betweoh leohte 7 jjystrum,
1 3. martyr 7 se eadega. J>rowigende.
14. sotSfsestnesse lufan geseah heofonas opene 7 geseah godes.
15. wuldor (p. 436). standedne. (5a swi(5ran healfe.
16. tSyder. dea(5e J?yder. his modes eagan.
17. ser he his. he J)e bliSelicor (1st i on eras.). Jjrowode.
pon pe se (s on eras.).
18. smi(5 J?a3s m<5des audetnesse pa his deacSe. geseah he eac
swylce his sylfes tintrego 7 helle duru opene geseah he helle
duru opene 7 geseah he helle tintrego 7 deofies nycSerunge.
20. ungesa?lignesse stowe 7 racetan betwyh.
21. J)i. geowenedre haelo forwurde Ac.
22. mannum. (Sas. ongeaton. forlet.
16. modes eagan W.
21. her nu deest S.
9. hselo (i55b)-
Ca. 5. (5a gyt. lichoman.
7. tid. Iff. onwendenne.
8. geseo. dom. ftus sprsec J he.
9. gewat. lichoma.
10. p&. stowu. ne dorste.
11. hine ssealmas. fur(5on.
12. betwih. (5ystre (e imperfectly changed into a).
13. 7 se. stephan'.
14. he geseah. opene 7 eac f godes wundor J>one.
15. on godes t5a swiSran 7.
16. t5e. seft deatSe.
17. Si. Srowode. £>on tSes.
18. modes. deatSe nealaehte.
19. 7 geseah. nifterunge. seft fyligendra.
2 1 . betwih swilce. $y.
22. lifigendil monnii. ftas Sing ongyton. forlet.
23. forlorenesse. niwan.
002
564 VARIOUS HEADINGS. PAGES 444-446.
Page 444.24. ma?g(5e. wide.
B. 25. yldinge heora mandaeda hreownesse don f ic.
26. swylce wynsum forcS sy on. ure.
C 24. breotone W.
26. wiscu forcS swa on S.
Ca. 24. msegSe. wide.
25. yldinge. mandeeda.
26. forcS on.
Page 446. i. A {space for p). wintrum 7 fif wintrum.
B. 2. drihtenlican. fte ealdfrif> norShymbra.
3. wint. rices buton an (5a gyt nses gefylled fa.
4. to "5am rice. *f.
5. rice hsefde. endlufon. tSysses. rice foreweardum.
6. forSferde (fo partly on eras. ; part of cross stroke seen), west-
seaxena bisscop. fam. life leorde waes.
7. god. wer. (Sset biscoplice lif maerlice. beeode inn.
8. maegena eall swa he gelaered waes.
9. Sam biscope. peohthelm. arweorcSa.
10. biscop. aldelme. sefterfylgendra. tid (5a gyta.
1 1 . in tSaere. bisscop. for.
12. earnunge halignesse wundra manega haelo gefremede.
13. 7 (Saere. menn. moldan (p. 438).
C. S. 5. he haefde.
O. 3. wintra (i56a)
Ca. *• (jP- J79) Da. aeft. wintiu 7. aeft.
2. drihtenlican. norSanhymbra.
3. XX. an. gyt.
4. osred. VIII wintra. f.
5. rice hsefde. wintra. hisses. rice.
6. B. fa.
7. go"d wer. f biscoplice lif 7 lare ma.
8. maegna.
9. j)aB. arwurSa B.
10. eadhelme. aeftfyligende. micele tid. g£t.
1 1 . Saere. B forSfered. for.
12. wundorhaelo gefremede.
13. on faere. gewunalice (5a. adlu. 7 untrunessu.
VARIOUS READINGS. PAGES 446-448. 565
Page 446. 14. untrumnessum. mid beorh(t)nesse (the t is smudged out).
B. 15. ftses. manegum uutrumum menn 7.
16. gelamp. Saere.
17. ©serge. sea}). fa he (5a.
18. bissceopddm feere. bisscopscira. gyt.
o
20. aldelme fser he fewer gear.
21. cyriclicum. genihtsulice. Sees. $ te aldelm.
©a gyta.
22. abb (5aes.
23. nemna(5 aldelraes burh.
o3
24. awrat. boc. seo,nes (mt hand ?).
25. gedwolan pc hi. eastron. wurfedon. tide.
26. otter manig '5a (5e ciriclican.
C. 20. fromlice fore wses S.
23. Maldulfes W.
26. ciriclian («zc) W.
O. 18. maegfe.
22. fa gena waas (i56b).
Ca. 14. wast' sendan. byrignesse.
15. waBtres. untrumu.
16. neatu. gelamp. gelomlicum.
17. tSsere. Seer, mycel. j?a he Sa.
18. biscopdom ©sere, b scire.
19. ofter. a he gyt to dseg.
20. ealdelme. feower gear frolice heold 7 fore wees,
21. cyriclicu wisu. genihtsulice.
22. ealdelm. fta gyt.
23. maldmes burh.
24. secSele. ©eode. sinoftses.
25. weorSedon.
i
26. otSer moniff ©a. crican. wiSerweard.
Page 448. I. brytta (^;. 439). westseaxum underfeodde wseron.
B# 2. <5ara drihtenlica eastrena. mid psere.
O. 1. under J>eodde.
Ca. 1. Se westseaxu underfeodde.
2. weorftunge j?aere drihtlican.
566 VARIOUS HEADINGS. PAGE 448.
Page 448. 3. boca.
jjb 4. (5a. sedulium twyfealde.
5. meter uersum asang 7 arsedde 7 sprsece gesette.
6. manige ocSre. seghwanon.
7. he on.
8. gewrita pa he (Sa (rest wanting).
9. for. biscophad. gyt.
10. to. cwaecS. ys. mann.
1 1 . gewritum. Syssum raannum. biscophad.
12. fenigendum. sinocSe gesett. J>sette sucSseaxena.
13. aenne bisscop. 7 biscopsetl. leodu.
14. belumpon. belumpon (sic). ser to (p. 440) wintceastre
bisscopscire. dseniel.
15. bisscop fore. Sa. him serest to bisscope gehalgod.
ealdbyryht.
16. abb. eadegan. willfer(5es biscpes.
17. set seolesigge. Sa feng.
18. Ssere biscopf>enunge. <5a §fter unmanegu gearum.
19. ftissum. bisscophad. si(5San fela geara.
20. blan.
C. S. 4. geteah &c. ad virginitate desunt.
7. 7 wses he ge on wordum.
O. 14. bysceopscire.
16. eadi(i57a)gan.
Ca. 3- leornunga J>issa boca 7 \k on bysne.
wrat.
5.
meterfersu.
geleeredre.
6.
monig o(5ru.
eeghwanon.
7-
8.
on ge wordu
(5a he (5a.
9-
for. (5one B had. gyt.
10.
11.
12.
*3-
dseg. (
halgu.
peniende.
B 7 at>B setl.
3W.
well. (5issu.
synotSe.
leodu.
14.
15.
16.
belumpon. B scire. t$
B. t$a. bisceope.
aBB. wilfricSes B.
17-
(5a.
18.
19.
B (Seninge.
pissu.
asft monigu.
B had. feola.
B had.
gehalgod.
VARIOUS READINGS. PAGES 448-450. 567
Page 448. 21. pA (p sketched with j>oint only). wses <5y. rices fte
B. cenred sume tide fore wees (rest wanting).
22. sej^ellicor j?one anwald.
23. rices forlet forSon. com to. Sser scare.
24. tidum. papan.
25. fasstenum.
26. awuiiQde. (Ssene. dseg Sa wees sefter him on myrcna
lande ceolred.
27. se aefter Sam cenre(^>. 44i)de.
28. him to. eastseaxena.
Ca. 21. (p. 180) Wses.
sume tide
22. rice EeJ>elice fore. micelre seSelicor
23. forlet forSon. Saer sceare.
24. Sees.
25. gebedu. selmesdeedu.
26. awunode. Sa. sef't.
27. seSelredes. ser cenrede.
28. eac. rome.
Page 450. 1. Sees. gemyngodon. offa.
B. 2. geogoSe mann willsumlice. eallre hys.
3. Seode. rice. haebbenne.
4. willsumnesse modes. Sam. forlet. wif.
5. lufon.
6. Sissum life. hundteontigfealdlice. onfeng.
7. worulde ece lif. Saes. rome. Sam.
8. scare. iminuchade. lif geendede.
9. gesihSe. heofonum becom.
5. 7 before magas afterthought.
8. lif waes (i57b).
Ca. 1. Sses. gemynegodan.
iu
2. Saes. gemynegodan. >guSe.
3. leof. rice. gerislicre willsunesse.
4. J?a. forlet. wif.
5. eSel.
6. fyssu.
halgum
7. worulde ece lif. Saes. com. }?a stowu sceare.
8. lif.
9. gesyhSe. beed Sa.
568
VARIOUS READINGS. PAGE 450.
Page 450. 10. mode. willnode.
B. 11. geare Se. brytene forleton.
12. bisscop. halega willferS. feowertigum wintrum.
13. onfangenan bisscophades f>one (p. 442).
14. maegSe. geciged. inundalum.
15. to his mynstre.
16. $ is gecweden in hreopum. gerysenre are swa. mserum.
17. biscope on. cyrican. bebyrged.
18. J>yses biscopes. stale foreweardum. feawum.
19. wordii gemyngian f>a Sing J>e. him gedone.
20. gleawnesse. (5a ylde. feawum wees.
21. gemaetfaestlice. ymbsceawencllice.
22. eallum. f. gewyrhtum. ealdormannum.
23. lufod 7 gearweorSod. an. sylfu.
24. Sa. minster! if.
25. forebser. gelufude. ssede 7 his meder ser he.
26. heofonlicu. (^;. 443).
e
27. lustas gef>afode. gefultumode. hin het (1st hand),
28. Sam halwendu ongunnenessum georne befulge. com.
hraSe.
15. ofer gemsere on his gemaere (0. h. g. struck through).
18. pyses.
23. hi.
27. lustum (i58a)
Ca. 10. J>is sohte. wilnade.
11. Sa Sy ilcan geare. Sas. forleetan.
12. b. asft XLV. Sses.
13. onfongena b hades Sone.
14.
msegSe.
in undalu.
lichoma.
15-
gedon.
mynst.
16.
on hripu.
83ft.
myclu t>.
17.
aples.
18.
fisses b.
sculan.
feawii.
19.
gemynegian.
Se.
hi gedone.
20.
gleaunesse.
Seawu.
22.
Ipmgu.
•p. fra.
23-
lufan.
arwurSod.
an of hi sylfu Ipe he.
24.
XIIII wint.
mynst lif
J>a.
25.
weoruldlif forbser. gel
ufode. Se he ba f.
26.
for (Son.
heofonlicii lustu.
27.
geSafode.
gefultmade And. het.
28.
Sam.
ongynnessu.
com. hraSe.
VARIOUS READINGS. PAGES 45O-4.52.
569
Page 450. 29. lindessarona (sic) ea. Sser in. gesealde Sam munecum.
B. 30- Y* ongann. don )?a Sing J>e lie.
C. S. 30. ongin leornade (5a Se.
Ca. 29. ea.
30. don.
f
syl,ne.
Seowdoni.
Page 452. I. f belumpon.
Ssere.
arfsestnesse.
Bb 2. forSon. scearpere glseawnesse.
3. geleornode. fela bdca. hwaeSere J>a gyta.
4. scare.
5. Sam meegenum eaSmodnesse 7 hyrsumnesse. nahte.
6. gnedra. forSam ege fram. witum. efenaldum.
7. lufod. J>y J>e he pa. gear. (Sam.
8. ongeat. geonga.
9. $ ne wees ^ fullfremed se weg. him scottum.
10. Sa. (jp. 444) on his mode.
11. to. Seer, cyriclice f»eawas set "Sam.
12. selde. wseron.
13. Sa Sam gebroSrum. Sa.
14. foresetnesse. speonon. Sa fore.
C.
4. Sam Sa Se S.
6. weotum W.
Ca. 1. belupon. Ssere mynstlican.
2. forSon.
3. geleornode. feola oSra. hwseSere
4. gyt. hwseSere. Sam Ipe on sceare
5. Samsegnueadmodnesse.
6. fra J>a witu. fra.
7. Sy he Sa. gear.
8. (p. 181) Sa ongeat.
9. fulfremed. meegna.
10. fra. ssed. Sa
Seer.
hyrsunesse. Son lsessa wses forSon.
Sam.
iunga styccemselum.
11. rome.
12. mynstf>eawas.
13. Sy. broSru.
J>a.
14. foresetnesse. speonnan. laerdan. Sa fore Surhtuge.
570 VARIOUS HEADINGS. PAGE 452.
Page 452. 1 5. mode. hraSe com to.
B. 16. cwene forSon. hyre. hyre geSeahte.
17. geddn. geSeoded.
18. seede (5a hyre hys lust 7 his. Seet.
19. Sara. was. cwcn.
20. lustfulligende Ssere. foresetnesse. geongan.
t
2 1 . hine "5a. cen,lande. eorcenbryhte.
22. arweorSlice. to rome sende.
23. tide (5a in centlande. Sone arcebiscophad.
24. an. discipulum. eadegan (^>. 445) scT.
25. cyricJicum. intimbred. (5y.
26. tSa. geonga sum. wunigende. him. Sa.
27. leornode. Seer.
28. fjyder. Sa. tid oSer geong mann.
29. bisscop. he sefelre gebyrdo on angetyeode.
30. (5aes. gemyngodon.
31. rome gesecan Sysses mannes. Sa.
C. W. 20. geongan.
26. geonga.
15. )?a hraj?e.
16. 7 mid (i58b).
24. dyscipulu.
30. gemyngedon.
Ca. 15. he (5a hraSe com.
16. eanflsede. forSon. geSeahte.
17. mynst gedon.
18. seede. (5a. (5a.
19. apla. cwcn. Ssere godan foresetnesse.
21. Sa. J>a.
22. hire. suna.
23. Ssere. Seer. honori'. arceB had.
24. an. gregorii.
25. wer. cyriclicu wisu.
26. Sa. cwices.
27. Sing Se.
28. Sa. tid oSer.
29. biscop. benedict'. seSelre.
30. angelJ>eode (5ses. gemynegodan.
31. Sisses mannes. geferscipe. wilfriS.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 454. 571
Page 454. I. gef>eodde 7 bebead. hine (out of original him by 1st hand).
jj# 2. (5a. lugdunum coraon.
3. biscope. fromlice.
4. (5a ongann. bisscop. geongan.
5. snytero. andwlitan faegernesse his daeda gestae(5(5ignesse.
6. gejwhtes. forfxm ealle.
7. J>ing (p. 446). forgeaf.
8. swa he hi mid him haefde.
9. healdenne. reccenne.
10. micelne. him. aef>ele faemnan.
n. wife. symle in.
12. (Sancode. him. (5aere arfaestnesse (5e. him.
13. he (5a etyeodig. 7 he him andsvvarode f. lif swy(5(5or
lufude 7 cure.
14. woruldlif. forSon.
15. anforlete. faran wolde pa, he (5a. biscop.
16. t5a. ladteowe. 7 j^aer hine wel.
17. Jxm he to. eft hwurfan.
18. to him eft come 7 he hine ham wel scyrpan wolde (an out of ie,
e washed out). com. to.
C. W. S. 10. aef>ele faemm
O. 12. arfaestnesse.
13. oJ)er.
18. well (out o/will).
Ca. 1. bebead. rome. Sy.
2. gehaefd fra.
3. b benedict' (5one ongunnenon. fralice.
4. rome. o. (5aes.
5. snyttro. wislicra worda. andwlitan.
6. gestae(5(5inesse. get5ohta. hi.
7. Sing. haefde (5earfe. geferu.
8. hi.
9. hi. healdenne.
10. micelne. faemne.
12. (5ancode. "Saere arfaestnesse.
1 3. (5y. aelf>eodig. hi andswarede f. lif
14. lufode Jxmn. woruldlif. forSon. e(5elturf forlet.
1 5. rome feran. t5a se t>.
16. lat(5eowe. rome. well.
1 7. het Jxmii.
1 8. come. wel ham. com. rome.
ma.
572 VARIOUS READINGS. PAGES 454-456.
Page 454. 19. on gebedu. smeagunge. wisena (p. 447). in.
jje 20. mode. feowigende.
21. becom. to freondscype. (Sses.
22. papan archidiacones.
23. (5ses. (Saes lareowdome.
24. geleornode cristes feower bee.
25. monige o(5re (5a (5e. ciriclicum J>eodscipum $e.
26. his (5eodscype geleornian ne mihte on his e(51e. seghwsefter,
27. bee ge lare sealde. Sy fela monSa. gesselegum.
28. lgeswum. abysgod. rice.
29. daluino (5am biscope. him.
30. wunigende. fram.
22. weota W.
28. geleafum geornlice S.
O. 26. his (i59b).
Ca. 19. wisena.
20. daeg(p. i82)hwalice. Seowiende.
2r. becom.
22. bonefacius.
23. ge(5eahtere.
24. geleornode IIII. bee. eastrsena.
25. monige o(5re. t5e belupon. cyriclicu feodscipii.
26. eftle. hi seghwaefter.
27. bee. t5a feola mon(5a. Sa gesaeligu.
28. rice. ]?a "b. Ill wint mid hi wa?s. besceoren (dot
under e). hi.
Page 456. 1. hsefed. f. him.
B. 2. gedon ac he hwsef>ere. mihte (jp. 448). bisscop.
3. wselhreowum. wees swiSor gehealden.
b ru n
4. angel(5eode to bisceope fa. baldhild (1st hand, original ink).
cwen micel.
C. W. 4. balthild.
Ca.
1. micelre.
haefed.
f he (Sohte.
2. gedon.
hwae'Sere.
b.
3. wilfriS.
4. angelSeode.
b.
balthild seo cwen.
VARIOUS READINGS. PAGE 456. 573
Page 456. 5. werod. biscop. Sa he Sa to Ssere.
B. 6. gelgeded. him man. f heafod ofaslean. fylgde him.
7. willfriS. handj>egn. willnode J38et he moste mid him.
8. peah se bisscop. swiSe beloh. Ac.
9. Sses Se. cweleras. Sa elSeodigne. of.
10. angelSeode. aredon him Sa.
1 1 . (5am bisscope ]?eah ]>.
12. Sa. brytene com. geSeodde.
13. Sees. geleornode. symle.
14. godes cyrielum fylgde. lufude.
15. willfriS rihtgelyfedne. Sa geaf.
16. sona X hida (dots in o and in both a's ; below, in margin, X- hid,
brown ink, modern ?). landes (^;. 449). hi mynster 7
frittig hida on.
18. ys cweden on hreopum. Sa.
19. mynster to timbrigenne. mannum. "Se.
20. fylgdon. forSon Se. f>a him weox 7 seald . (eras.).
C. S. 10. ongle cynne. him noldon.
15. riht gelyfedne 7 wisne. onfand.
O. 15. (i6oa) 7 wisne.
i
18. seo,s.
19. J>e scotta.
Ca. 5- weorud. Sone b. Sa.
mon
6. hi,. f heafud. hi willfriS.
7. hond)?eng. wilnade.
8. Se. ' B hi.
9. Sees J>e Sa. setyeodigne.
10. aredon. woldan.
11. Sy b Seah Se.
12. Sa. com. freondscipe. ,
13. geleornode. symle.
14. lufode. forSon.
15. wisne.
1 6. hi. hiwisca. Se is cweden.
17. 33 ft medmiclu. hi mynst XXX hiwisca.
18. geciged in hripii Sa.
19. mynst. timbrianne. monnu. Se scotta.
20. forSon. seft. J?a hi wic.
574 VARIOUS HEADINGS. PAGES 456-458.
Page 456.2 1. rmi. (5aere. gewitan jxm. woldon.
B. 22. o(Sere. J?eawas oirfdn.
23. ftaere. cyrican. 7 (5aere. forSon. Sa.
24. Sam sealde )?e he. j?eodscipu.
25. (5a tid. (5aes.
26. willfri(5. gehalgod. dam (not crossed).
27. aegelbryhte westseaxnea (sic) biscope Sees, gemyngodon.
28. willnode se cyning j^aet.
es
29. him syndriglice untodaeled, geferscypes (corrector) maesse-
(p. 45o)j)reost.
30. nales.
21. woldon.
Ca. 21. ma. gewitan.
22. ocSre. feawas onfon aeft.
23. (5aere. J?aere. foi(5on.
24. J?a. (5one he. tSeodscipu.
25. J^eawu gelaeredne. (5a tid.
26. wilfriS. maessepreost gehalgod.
27. fra. B fe we. gemynegodan.
28. mycelre.
29. arfaestnesse. syndriglice lintodaelede geferscipe.
30. aeft miclii.
Page 458. 1. rice. getSeahte. ge(5afunge osweos.
B. 2. man. biscope gehalgode. Sy. (Sa.
3. XXX-.
4. se aegelbryht. (5a tid. (Saere. bisscop.
5. o(5re. biscpas 7 he waes.
6. 7 hine swi(5e arweor(51ice. (5enunge ((Senu on eras.).
7. gefylldon. py fa gyta. see.
5. encllufon (i6ob).
Ca. 1. rice. gefeahte. gecSafunge.
2. hi. bisceop gehalgode.
3. XXX.
4. tid. b.
5. mid <5on we. o(5re XI biscopas. waes XIIta {p. 183).
6. he. arwurcSlice. (5enunge.
7. (5a gyt. sa?.
VARTOUS READINGS. PAGE 458. 575
Page 458. 8. osweo. cyning. biscope.
B. 9. c5one halegan. gemyngodon.
10. cyrican. reccetende.
1 1 . gewat. mynstre f . on glaestinga igge (g before 1 erased).
J>a.
on
12. biscopscire. noi(5hymbra mseg'Se 7, ecgfriSes rice Sobs
{corrector).
. iu .
13. wses "Sa gyt Ipe he waes adrifen of (p. 451). biscopscire oftre
biscpas (not 1st hand).
14. for him gehalgode wseron (Sara we ser beforan gemyngodon.
15. t5a. to rorae farende. t5am. papan.
16. Sees. scip eode (5a astah westerne wind 7 bleow.
17. drifen. com upp. frysena.
18. 7 ]>ser arweorftlice. fram- elreordigum. fram (f out o/p).
19. bodode.
20. manig Susendo. socSfsestnesse. waes intimbrigenne.
2r. unsyfernesse (unsyf on eras.). aj^woh. fullwihtes.
22. ba(5e. J>Gette. willibrord (2nd i doubtful). bisscop
micelre.
10. styrende deest S.
n. in glastinga ea W.
19. aldgilse W.
22. (Seow 7 deest S.
II.
fa.
14.
opve.
17-
drifen.
19.
eadgylse.
ax.
fulwihte.
Ca. 8. b.
9. gemynegodan.
10. Ill wint. (5a. seft.
11. gewat. mynst scire. ea.
12. b scire ealra norSanhymbra meeg&e. seft.
13. ecfri(5es. 4) scire.
14. b for hi gehalgode J>are. gemynegodan.
15. rorae ferende. Sa.
16. tSe. scip. astah J? a bleow.
17. co up. frysena.
1 8. arwur(51ice. onfongen. tSa sellreordii. fra eadgilse.
19. hi.
20. (5usendo.
21. fra unsyfernessu. fulluhte bsefte.
22. seft. arwurtSa. Ipeow 7 t>.
576
VARIOUS READINGS. PAGES 458-460.
Page 458. 23. willsunmesse.
2b 24. Saer. ]>i.
25. gesaeliglice.
26. (2?. 452) com.
27. <5am papan.
28. 'Sara. <Se.
29. bisscophades.
eerest j^ser (Sone ongann.
<5e he gode.
wunode.
(5aes. geondsoht befora (szc).
biscopum. dome. tinscyldig
wyrj^e.
O.
25. (i6ia) 7 wel.
Ca. 23. willsumnesse gefylde.
24. godspel. Seer, wint.
25. wunode. trymede 7 laerde 7 to rome com 7 J^aes (5se his.
wunode.
26. agatthon fta.
27. papan biscopii 7 eallra.
28. <5inga. B hade well.
dome unscyldig.
Page 460. I. tSa ylcan tid. papa. agatha gesamnode siono(5 (o above
B. ^0^ mmfi ink).
2. biscopa. J?am gedwolmannum tSe ]?a.
3. bodedan. ane.
4. hselende crist Sa het se. bisscop eac. Sam sionofte.
5. lacSian. man. biscpas.
6. somod <5a3re J>eode ]>e. com.
7. (5y. wees on riht gelyfed. geferum gemeted.
8. Sa licode fis gewitt ofterre dsede (Sam papan 7 eallu Sam
siono(5e 7 hi (5a gefeodon on heora sionoS gewrit bis word
7 J>us writon be him.
10. willfriS gode (p. 453).
Ca. 1. tSa agatthon gesomnode. rome.
2. b. £>a gedwolmonmi tSa J>e bododan.
an weorc.
3
4. Sa. b.
5. hi. betwih.
6. (5aes. fteode \>e
7. geferu gemeted.
8. licode. ocSre.
witon gefteoddon.
9. <5us.
10. b.
drihtne.
fa sinoc5e laSian.
b.
com.
sinoSes.
on heora sinofte swilcne
Various readings, page 460. 577
Page 460. 12. cuSum. uncuj?um J>ingum. oj^runn
jj. 13. twelftigum. efenbisceopurn. sionoSe 7 on domsetle saet.
14. eallum. brytene. iglandum.
15* angel]?eodu. peohta ea begange.
18. (Syssum. eft in brytene. ma3gj>e.
h
20. worde. hwit (1st hand ; eras, above w, from which a stroke
runs towards h above line ; accent dubious). igland. Sy
sefteran.
21. (Sees cyniges. rice.
22. biscopsetl. ealhfriS. togelacSode ae (^before to eras.
of 2 letters). eft (p. 454).
23. inonegum biscopum 7 eft to his biscopscire.
25. 7 eft to. com. him. leaf. he moste him scyldan
7 bereccan 7 besecgan.
26. andweaJrdnesse. gesacena. Sser.
27. bisscopas. iohannem (dots). papan.
28. dome. cycled. hys.
C. S. 15- begongne.
21. feng his B'settle onfeng 7 hine,
O. 15. angellf>eodu.
18. hwearf (i6lh). msegpe.
25. eft to.
g
26. besec,ean.
Ca. 1 1 • fra. be cu^u 7 be uncucSu,
1 2. otSrii.
13. efenbiscopii. sinotSe.
14. J>a ealonde. fra angeltSeodu.
15. bryttn. peohta. bigangende.
16. handgewrite.
18. aeft Sissii.
19. fra. J>eawu.
20. wiht.
21. 83ft.
22. (p. 184) onfeng his his b setl. togelacSode.
23. 33ft f if gear u. fra £>a.
24. monigu biscopu.. b scire.
25. eft to rome com. lyfnesse.
26. gesacena.
27. b.
28. kycSed f he his. miclu.
P p
578 VARIOUS READINGS. PAGES 460-462.
Page 460. 29. dsele liccetende. het.
B. 30. papa. rerendgewrit. secSelrede.
31. angelcyningum. aninga gedydon.
32. onfangen. biscopscire for<5am (Se. unrihtli
Ca. 30. forasprecena. aeftelrede.
31. Seer, gedydon. wilfricS.
32. t) scire. forcSon fte.
Page 462. I. beneenied wses. Sa. brytene.
B, 2. becom. rices. gestanden.
3. ssemnunga. untrumnesse. 'Sam weox 7 hefegode.
4. ^ he (p. 455). nehstan. O. ends at set nyhstan. Text
follows Ca. from ne gan. gan. ne mihte ac his.
5. handum on bsere boren wees. in midlum gallia.
6. Seer, feower. feower niht fulle <5a set nyhstan (rest
wanting).
9. 'Sees.
10. swa swa. hefegum. upp.
1 1 . sittendra 7 singendra gebrofra.
1 2. sset. swaorette. feng oa 7 acsode hwaeper.
13. <5a cigde. man.
14. inn to him. him.
15. saade. eallum.
16. fam gebroftrum. $a?r inne set him wseron. fa.
17. sum e Sing. J?am upplican.
18. domum. f>a het. biscop (5a. gebrotSor sume.
19. hwile ut (p. 456) gan. jmm msessepreoste.
20. cwsetS. andryslico gesyhS ^ ic. wille.
21. hate. J?u hi hele. f.
22. wite. wille. geweorfte.
23. aetstod. mann. scinende. hwitnm.
24. cwsecS. forf>on.
C. 7. f»ynre W.
13. cleopode W.
19. maessepreoste W.
20. f ic (5e S.
O. 3. untrymn (no more now visible).
Ca. 1. <Sy. tSa.
2. becom.
3. untrunesse. (Son. hefegode ■£.
4. gan.
VARIOUS READINGS. PAGES 462-464. 579
Page 462. 25. fram.
B. 26. f>e. drihten Iff. J>inra.
27. Jrinra gebroSra. his ]?a3re msere fa^mnan. sea. marian. forjxm.
28. nu.
29. fram Sysse ilntrumnesse. wesSu. geara.
30. forj?on sefter. gearum. hvveorfe. Se neosie 7 Su.
31. becymst. Sinum. Sone. jrinra.
32. onfehst. Sa f>e on Se genumene. fin (p. 357).
33. geenda]?.
Page 464. 1. hwset se biscop. getrymede.
B. 2. geferan Sses fsegnodon. fancunge dyd . on (1 eras). Sy.
3. brytene com. Sa serendgewritu.
4. fram Sam. papan. byryhtwolde (Sam.
5. arcebiscope. rsedenne.
6. beardsetna abb. him. lustlice 7 neodlice.
7. fultomodon. Sses . papan hsese (1 eras.). to him sona
gelaSode.
8. Sam. 7 hine.
c
9. innlice Sam biscope. wees, ea ealhfriS (1st hand).
10. norShymbra. to onfonne.
11. tide. sona.
12. Se. rice. fte sionoS. gesamnod.
13. mide. sefter sumum geflite seghwseferes.
14. Sa. him (p. 458) eallum fultumigendum. willfriS.
15. on his biscopscire 7 on Ms cyrican. feower gear.
1 6. J>one. forSfore his Iff dsede 7 on. sybbe J?a heofonlico.
1 7. hys mynstre f he.
18. in. gerece cuSbaldes abbodes.
, 19. fenunge. gebroSra. J> arce mynster.
20. gecweden on hreopum. arweorSlice gesett.
21. bebyrged. petres (after t eras.). cirican Sses. J>am
weofode.
22. suSan swa we. ssedon. gemyngodon.
23. Y (space for p, but O is sketched with dry point). neahstan.
sefter forSfore.
24. J?set. geare. rices Sses. arweorSa.
6. lustlice 7 eaSmodlice W. S.
15. on his B'had S.
21. wiofode W.
22. swa deest (=B.) S.
Ca. i- (p- 185) Hwset.
p p 2
580 VARIOUS READINGS. PAGES 464-466.
Page 464.25. adrianus abb" forfferde. efenwyrcend.
jj^ 26. psere eadegan. (p 459) theodores bisscopes.
27. cyrican Saere eadegan. bebyrged.
28. J^ees (5e. fram. Sam.
29. papan sended \v33s 7 hider com mid f>eodore biscope Tpses a"t>b" lare.
30. lare. theodores biscopes betwyh.
31. secgaft fte albinus ]?0et at>b.
32. sefter him. swij>e.
C. S. 26. biscopes.
Page 466. i. grecisc geleornode of micluui daele cuSe.
B. 2. jDset leden him swa ciuS wees, gemimor swa englisc J>set
(accent ? over ge).
3. gecynde.
4. }>a. willfriSe. ]?8ere cyrican. hsegestealdes.
5. ea. waes he wer. fyrmesta.
6. mannura. cyrican timbrede s . eo (eras, of vertical stroke).
7. in are see andree (Sees. gehalgod is monigfeal( p. 46o)dum.
8. wundorlicum. gemonigfealdode.
9. begeate (there is a stroke in modern ink dravm under words from
f he to on heora). (Sare Qrnra below, see I. 13).
10. apostola 7 cristes martira). weofoda.
11. in. J)aere cirican.
12. weallum. ]?rowunge. oSrum cyriclicum bocum.
13. geornfullnesse dyde [a stroke begins under dyde : after dyde are
repeated words from above f he — sette (9—10) ; opposite stroke
' repetit v. supra/ Not Wheelock's hand). <5yder.
14. boc gestreon. begeat. huslfatu 7 monig gear o(5er
J^aer <5yses gemetes (5a pe.
16. frsetewednesse. gearwode.
17. se]?elne. begeat. maua.
18. centlande in sangcrsefte. fram aefterfylgendum (p. 461).
19. <5ses eadegan. <5one twelf winter. him gehsefde.
20. gehwser fa. Sam pe.
21. ne cufton 7 mid langre (res^ wanting).
22. ealdigan. lare in Jxme. him geniwode.
C. 2. meomor W.
5. se foremeeresta 7 fore S.
10. weofodas W.
11. boca streon W.
Ca. 11. f (p. i86)sylfe.
VARIOUS READINGS. PAGES 466-468. 581
Page 466. 23. eac. bisscop se getydestea (sic).
B. 24. sangere swa he eac. halgu (ends a line, gewritu added in
margin, not 1st hand).
25. Sees, on.
26. regollicum. behydegysta £>a a.
27. blann oS f. fram. mede. arfsestre willsumnesse.
28. fram. in geferscype pses . (eras. ofb).
30. afeded. sefter. com.
31. willfriSe bisscope myd. ealle hys.
32. gefyl(p. 462)de. swylce.
33. J>ing Sa Se.
C. 23. getydesta W.
27. o)} f (Se be S.
33. 3ia began here ; but first letters visible are icra ge 468, 1. It
fragmentary up to line 19=468, 15 f>8ere ea.
Page 468. 2. geleeste.
B. 3. Yssum (space left shows that p was intended, not <5). tidum.
cyning ]?a Sone. brytene.
4. eardigaS. manod. gelom . licre (e eras.). smeagu,nge.
6. hasfd. be gehealdenne. eastrena.
7. msersigenne. to weorfugenne.
8. tide.
9. mseran. gefremman.
10. him fultu.. angelSyode (y small).
11. sefsestnesse geleor (p. 463) nod. onfangen. Saere halegan.
12. bsere.
13. Sam arweorSan. abbod p&s.
14. muf>um.
15. icenan paere ea on J?sere. is cweden on gyrwum Sam.
3. cyning pa, ]x>ne.
4. gelomlicre.
6. in. eastrona.
7. Ond he. J>eo . . Ond to weorjrienne.
8. Ond.
9. py maran. Tpurh teon. gefremman.
10. he him fultum of ongel]?eode. hie.
11. )?a. haligan (but i not certain).
12. ciricean 7 J?aere apostolican sende (a blank = 6 letters)
[serendwjrita (missing letters from W. S).
13. £>aem arwyrfan. j?8es.
14. wire mu))an 7 be ... an (space for 2 or 3 letters now gone).
15. in . sere stowe f>e. geceged in gyrwu p . m,
582 VARIOUS READINGS. PAGES 468-470.
Page 468. 1 6. abb dome. colfriS wulclorlice stafas 7 gewrito fore {corrector).
B. getter. "Sam.
17. saedon. abb. him.
18. mid (5am he mihtelicor.
19. mihte j^ara pe gedyrstgodon. heoldon.
20. vveorSedon buton. rihte tide. acsode.
2 1 . gemete. godes peowas pe gode getacnode.
22. eac swylce.
23. him. sumne. stangeweorces.
24. setter romana (p. 464) (Seawe cyrican timbran 7 Ssere apostolican
cyriclican tiligan 7 wees he gehatende f he wolde.
25. eadegan aldres Sara. gehealgian.
26. 7 he eac gehet. sylf. peode.
27. symle onhyrigan. paere halgan. cyrican swa foro\
28. geleornigan.
29. sefaestnesse willum 7 benum. gefultumigende. arwyrcSa.
30. abbod. him craeftigan (Sa (5e he. biddende waes pset mihtan
stsenene cyrican timbrian (aeffc on eras., and after he eras, of 1
letter).
31. him. gehealde eastrena on riht 7 be godes peow sceare.
16. abbodome. setter (?). psem.
17. ssedon. abbod. him.
18. gewrita. psem. py meahtelicor.
19. meahte pa pa pe gedyrstgedon. eastron heoldon Ond.
20. weorpedon. swilce he eac befregn. ahsode.
21. gemete 7 rihte godes (3ia ends). godes ?5e Sa sceare Se
preostas S. [on 3ib, 1 only o legible ; the 2)a9e is fragmentary
and in parts illegible to I. 2 2=470, 9 f ser).
24. cyricea . .
25. in are pees.
26. petre Ond. peode.
27 an psere halgan romanisca.
29. cyninges fsestnesse (sic) willum. end se arwyrpa
abbod.
30. crseftig pa pe he beten wses stsenne ciricean.
31. him ea"c.
Ca. 20. wur(5edon (p. 187).
Page 470. 1. te ea can o<5rum rihtum.
B. 2. ciricum.
1. Ond be godes pa sceare eac oprum.
VARIOUS READINGS. PAGE 470. 583
Page 470. 3. £>y. gewrit waes (5a arseded. Sam.
B. 4- monegum gelseredum werum. him. in.
5. agenre. fram (Sam ~pe. ongytan. ssede ]?33t.
6. hys trumnesse. lare swi(5e gefeon(^;. 464)de.
7. setle betweonum his ealdormannum. witum.
8. Sancunge.
9. gyfe. angetyeode. cwaeS. J?set.
10. ]}is. eastrena.
11. ongyte (Sysse tide, healdenne. eallunga.
12. J^issum.
13. Sonne mi. andette. cy(5e f her mid worde f ic.
14. ]ms tide. ecelice.
15. j>eode. ic ml. ongyte. oncnawe.
16. Seowas Se on minu rice syndon \>e sceare onfon.
17. f we gehyran. ealle rihtnesse. 7 he butan.
18. aldorlicnesse. cwsetS.
19. writan 7 leornigan. Surh.
20. (5a nigontynlican hringas (p. 466). eastrena.
2 1 . Jmrh eall J>a.
22. geara. beah.
23. scare 7 hi J>a swa niwe discipulhada Saes eadegan.
24. aldres. under J»eodde.
25. f>eod pses fsegenode 7 blissode.
26. E (space). (5a sefter miclum. •£ Sa munecas.
27. }?a (5e fset igland eardodon 7 beeodon. Sam mynstrum.
28. underf>eodde. regollicum.
29. to scare Surh. j?a waes.
30. syxtyne sefter.
3. pj. J>a waes arsed.
4. monegum gelseredum weorodii On[d].
5. reorde fro. meahton. seed.
6. swif>e gifiende.
7. ealdormonnu. witum Ond.
8. eorjmn. jx>ncunge.
9. onfon. ongelfeode Ond. cw . S.
10. ongeat fte J»is. sofra eastrana.
II.
]?isse. healdenne.
12.
I3-
14.
gesegen. j?issum.
forf>on. jx>n.
]?as. eastrana.
ongeat.
ondette.
wille (31
i7-
before 32a).
rihtnesse W. S.
22.
25.
beg W.
geriht 7 geblissade S.
cyf>e. ondwearde.
wille (31^ ends ; then a folio gone
584 VARIOUS READINGS. PAGE 472.
Page 472. i. ofslagen. cenred sefter him. on(p. 467)feng. norS-
5 hymbra.
2. rices. in hi Ipset igland. se.
3. mid ealre are. ecbryht Sone halgan.
4. gemyngodon gelomlice 7 arweorSlice 7 mid miclum gefean
onfangen wees fram him. forSon Ipe he. swettesta.
6. 7 J?a Sing Ipe he lserde oSre. sylf.
7. willsumesta. fram him eallum.
8. gehered. arfsestum trymnessum.
9. geornfullum mode. gesetnesse.
10. J?am. apostolice.
11. elnunge. sefter wisdome. hi py apostolican J>eawe 7 f>y
rihtgelyfedan manude.
12. paet hi J>y weorfunge Saere.
13. cwsedon feet we heoldon.
14. bycnunge (p. 468). beages. wundorlicre.
15. Ssere godcundan cySSe (rest wanting).
16. butan.
17. angelfolce. geinsensumode. aafter.
18. angelSeode. Sam Singum. hi wana. fullfremedum.
19. bryttas wiSSon J>a noldon nsefre.
20. cySSe Sses. Se hi.
21. geopenian 7 gecySan 7 Sa gelyfendum. angelfolcum.
22. wel intimbredum. gelaeredum. regole. hi nu.
23. gewnnan. fram rihtum. ealdigaS.
24. butan. scare.
25. symbelnessum rihtre eastron. gefeodnesse.
26. healdaS 7 fram rihtum 7 weorSiaS 1p& onfengon hi syS fan
munecas.
27. (p. 469) ecgbrihtes. lifiganne. undor. From riht-
gelyfede text follows C.
28. duchade Sam a^tJ. wintrum Sses Se.
29. hi, aidan, bisscop angelSeode to laerenne wunode.
30. ecgbriht. on Sam iglande twelf winter swa swa he sumre.
31. niwre gyfe lyhtendre Ssere. geSeodnesse 7. gehalgode.
5. forSon Ipe he S.
7. fylgend W. S.
Ca. 3. (p. 188) fseder.
27. ecgbyrhtes. lifianne,
28. )?a abbude aeft hundeahtatigu. Se.
29. B angelSeode. wunode.
30. wer ecgbyrht XII wint on J>a.
31. niwre gyfe. cyriclican geSeodnesse 7. gehalgode.
VARIOUS READINGS. PAGE 474. 585
Page 474. I. 7 aefter •VIL. wintrum. Saere.
B. 2- Sy. Sa maersod. weorSad.
3. easterdaeg. eahtoSan.
4. maiorum myd. Sa drilitenlican.
5. maessesange maersode. weorSode. ylcan. leorde.
6. 7. Sam.
7. gebroSrum ongann. to anesse. gyfe* Sam.
8. apostolum 7. heofo(p. 469)nes. ceasterwarum.
9. oSSe J^aet gyt soSre is. sylfe. blinneS.
10. a. ende. wundorlico. Saere.
11. foreseonnesse. arweorSa. f an ]?a3t. on eastron.
12. leorde. gode ferde ac eac.
13. Si $te Si. eastron. hi.
14. ne gewunodon on Sam stowum weorSode. 7 Sa gefaegon Sa
gebroSor.
15. be ongytenesse. rihtgelyfedan eastertide 7 hi.
16. Saes ferendan. to drihtenne.
17. hi. 7. blissede on )?am f>aet. on lichaman.
18. hys gehyrend. eastres daeg.
19. onfon. him on. hi symle aer Son.
C. 7. faem.
18. olp. 32b begins Ipone.
Ca. 1. 7 33ft. twentigu aeft.
2. Sa. _ weorSeod.
3. drihtlice. Sy eahtegeSan. kl daru maiarii.
4. Sy he £>a Sa ylcan drihtlican aeriste {prig, cam, then e written on
last curve to make ae of aeriste).
5. maessesanga. weorSode Sy ylcan. ferde.
6. 7 gefean. hean. J»a broSru.
7. Sa. Sa halgu aplu. 7.
8. oSru. ceastwaru.
9. oSSe f gyt soSre. sylfe. blinneS. weorSian.
10. a. wundorlico stihtunge Saere.
11. f. arwurSa. on.
12. ferde. j?yssu middanearde. god. eac swylce $ Sy daege.
13. maersade. hi. aer.
14. on j?a. weorSode. 7. gefegon Sa broSru ongytenesse.
15. cuSan. rihtgelyfe(^. i89)don eastortide 7 hi.
1 6. ferendan. Sone hi.
17. blissode in J>6n. oS Saet.
18. W33S 7 f he. Sa his gehyrend.
19. onfon 7. on weorSunge. hi. symle aer San.
586 VARIOUS READINGS. PAGES 474-476.
Page 474. 20. warnedon. onfonne 7. heora geryhtnesse.
B. 21. arweorSa. blissede. driht(p. 47i)nes.
22. geseali 7 gefangen wses.
23. A (space for p). fif. (5sere.
24. seofocSe. osrices norjmymbra.
25. hwitred.
26. ecgbyryhtes. cantwara. forSferde $ wses (5y nigoSan.
27. kalendaru. on (5am rice. }>rittig.
28. 7 f . liealf 7 pa hyt J»rym yrfeweardum forlet his sunu
setSelbryhte 7 eadbryhte 7 selfrice.
29. <5a. nehstan.
30. hrofeceastre bisscop 7 adrianus fees abb (r^stf wanting).
32. 7 he forcfon.
33. j?eere getydnesse cyriclicra. ge eac gemsenelicra (ne out ofm).
34. eac swylce grecisc. leornode. ledene.
C 23. pses (for pa, wses).
Ca. 20. wearnedon to onfonne 7. heora. gerihtnesse.
21. arwurtSa. gesege.
23. begins Wees ymb. asft.
. - . ^
24. drihtlican. VII gear osrices. norSanhymbra.
25. seft cenrede. rice.
26. ecbyrhtes. cantwara. forSfered. nigeftan.
27. kl'daru maiarii 7 pa. (5e.
28. XXIIII wintra'f. Sry. forlet seftelbyrht.
29. eadbyrht. aelrio aeft J>a Sy.
30. hrofesceastre b forftferde.
3 1 . (Ssere eadegan.
32. arceb 7. (5ses abbudes 7. for<5on.
33. getydnesse. cyriclicra. ge eac.
J?a
34. eac. geleornode. ledene. fhljSwa.
Page 476. 1. cuSe. agen gereord. on acen(p. 472)ned.
B. 2. on. <Saes. on.
3. cyrican (Sser he him sylfum byrgenstowe geworhte. sefter eefter
(Sam.
Ca. 1. cucSe. on.
2. bcbyriged on. Sees aples. on.
3. cyricean ftser. sylfa. byrigenstowe worhte seft pa.
VARIOUS HEADINGS. PAGE 476. 587
Page 476. 4. eadulf to biscopj^enunge 'gone byryhtwold arcebiscop.
B. 6. ymb seofon. nigon 7.
7. Seere. menniscnesse setywdon.
8. (5a. utan. on. cometan nemned. hi.
9. micle fyryhto. Sam mannum (5e hi sceawedon o(5er.
10. heora upp eode beforan J?sere. on. heo uppgangende.
1 1 . o(5er on sefen aefterfyllgde. fotme heo to setle eode swylce hi
witgan weeron.
12. wales uppyrnendre.
13. somod. setlgangendre. gehwaeftere tide.
14. tacnedon mannum toweard stod. him of swylce.
15. fyrencylle ongeiin nor(5 (_p. 473) deel. setywdon hi $a.
16. steorran on. J»ser wunedon. tide.
17. hefegosta wol. (5eode. rice sarlicum wale.
18. 7 earmlicum fornaman 7 forheregodon. hi. medmiclum.
19. on ylcan mseg^e wite (at t blot eras, partly). heora.
20. getrywlease (5y ylcan geare swylce se . (a washed out), ecgbryht.
21. gemyngodon. sylfan easterdsege leorde.
7.
33a begins seteowdon,
9-
micle.
10.
o}>er.
13.
somed.
18.
ond.
21.
we beforan we (sic).
Ca. 4. eadulf. Ssere B J^eimnge. byrhtwald arceb.
6. seft J?yssum. seofon. 7 XXVIIII seft.
7. drihtlican. f setywdon twegen.
8. (5a. on bocu. nemde 7 hi.
9. J>a. Se hi.
10. o)?er. on morgenne J>onn heo.
11. oSer on. seftfyligde. heo.
12. hi. waeron. uppyrnende.
1 3. samod. setlgangendre. gehwsetSere tide.
14. mannu toward tacnedon. hi of swylce.
15. fyrenSecelle ongean. middangeardes. cetywdan hi f>a
steoran on ianuari'.
16. Ssere.
17. 33ft se hefegosta wol sacina. rice.
18. y._ hi.
19. seft. on. ylcan mseg(5e. wite. frdwedon heora.
20. (5y ylcan geare swylce. wer ecgbyrht.
21. gemynegodan £>y sylfan. ferde.
588 VARIOUS READINGS. PAGES 476-478.
Page 476.2 2. (5a eastertide. idus on maius.
B. 23. norcShymbra. life. rice.
24. endlufon. hsefde he wolde 7 gemacod heefde f ceolulf.
25. sefter him f rice baefde. 'Sees cyninges rice.
27. ge se forogann. monigum. styrenessum.
28. wi(5erweardum J>ingum y)?ygao\ syndon f mann f nu gyta
(p. 474) gewitan mseg.
29. hwaet mann be Syssum menn writan msege oSSe.
30. hwylcne. synt.
31. AVses (initial roughly sketched in ink but not completed). 8a.
seofon. 7 an 7 f>rittig sefter drihtnes menniscnesse (sic),
g
32. byryhtwold arcebisscop lanre (not 1st hand).
C. 23. osric (end of accent seen).
29. 3 3k begins gewitan.
Ca. 22. eastortide.
23. nor<5anhymbra. life gewat aeft ]?on Se. rice XI gear.
24. 7 strynde 7. gedemed. f.
25. (p. 190) waere. eeftfyligend.
26. broker. hi. Sees. rice ge foreweard ge forogang
(over each ge a smaller g).
27. monigti 7 swa myclu styrenesse wi(5erweardra Ip'mga, y(5iao\
28. f f mon nu gyt. jnssu man writan maeg oSft'e scule.
30. synd.
31. 7 an 7 J>rittig aeft.
32. f byrhtwold arceb langre.
Page 478. 1. yldo. fornnmen forSfered. Sy. idum ianuarium.
B. 2. biscopsetl .VIL 7 J>rittig. mono'S 7 -XIIII-.
3. "Sam oy ylcan. arcebiscop. tatwine.
4. on "5am.
5. Se cweden is breodun. on cantwara birig fram.
C. 1. 7 foroTered.
Ca. 1. yldo. 7 for(5fered. iduii ianuariu.
2. b setl XXXVII. six.
3. for hine (5y ilcan. arceb.
4. msegcSe. on }?a.
5. gecyged. gehalgad on cantwara. fra j?a arwurSu weru.
VARIOUS READINGS. PAGE 478. 589
Page 478. 6. 8am arweorcSum. wintceastre biscope 7.
B. 7- lundenburhge biscope 7 ealdwine licetfelda bisceope (Sy teoSan.
8. monies.
9. msere in sefestnesse (p. 475) 7 on wisdome swylce eac.
10. on halgti.
12. syndon nu on andweardnesse. cyricena biscopas.
13. tatwine. 7 ealdulf 7 ingwald eastseaxena biscop.
1 4. biscopas syndon ealdbryht. heac5olac westseaxena biscopas.
15. syndon. myrcna biscop. ealdwine. 7.
1 6. Sam folcum (5e eardigacS be westan sseuern. walhstod biscop.
1 7. willfricS. hwicca bisscop cynebryht is lindesfarona biscop seo.
18. biscopscir. Sees iglandes. to. wintceastre.
19. su(5seaxena mseg(5e. wunigende. biscope.
20. him biscopSenunge sohton. westsexena biscope 7.
21. <5as mseg(5e. eac. ocS.
22. cyningu eac swylce aSelbolde myrcna (p. 476). on hyrnesse.
d i w
23. under(5eo,de wseron 7 Sonne nor<5hymbra msegtJ Jmm ceol,ulf
(corrector ? ; the i over o is perhaps for a dot).
24. cining on cynedome ofer his. bisscopas. bisscopscire.
6. ingewalde (1st e very faint but certain).
7. aldwulfe.
18. bisceopscir.
19. 34a begins siuSseaxna.
22. hiora.
Ca. 6. B 7.
7. b 7 ealdwine. 15 7 eadulfe.
8. b (5y teogej^an. monies.
9. msere on. on snytro wisdomes 7 swylce eac on halgu gewritu
eecSellice ontimbred.
12. syndon nu on 7weardnesse cantwara cyricena bisceopas.
1 3. eadulf 7 ingwald. b.
14. b syndon ealdbyrht 7 heacSolac biscopas.
15. sindon. myrcna B is ealdwine on ]?a folcu Se. b.
17. wilfrid is hwicna b. cynebyrht lindesfarena B seo biscopscir.
18. belimpecS.
19. B. B.
20. hi B }>eninge seceaS. B 7 ealle J>as msegfte.
21. eac. suSmsegJ^e 0(5.
22. cyningu eac swylce seSelbalde myrcna. on.
23. undercSeodde syndon Sonn is norcSanhymbra msegS ]>e ceolwulf
n
se cynig on.
24. IIII. B scire.
590 VARIOUS READINGS. PAGE 478-480.
Page 478.25. willfritS bisscop on (Ssere cyrican. ascSelwalh.
B. 26. on lindesfarona 6a. on hsegestealdes ea peohthelm on (Saare.
27. is cweden set sethwitan serne. stow is niwan.
28. gemasnigfealde. folcum on setle bisscopsetles 7 stoles wees
tosetyced 7.
29. ftaere. asrista biscop. Swylce eac peohta.
30. cynn on t$as tid habbaft. wsere. angetyeode. 7.
31. so(SfaBstnesse. eallre. cyrican fri (5 daelnimende.
32. <5a (5e brytene eardiacS syndon.
33. gefancfulle on. hi saetnunge ne geflitu wi(S.
33. strodo (for 1st 0 perhaps originally u).
Ca. 25. b on f>aere cyricean. seftelwold.
26. on lindesfarena ea. on. ea. on.
27. (Se is geciged aet hwitan earne. niwan monigfealdedon.
28. biscopstoles.
he
29. toaetyced 7 waes. biscop swylce eac.
30. on <5as tid. waere. angelf>eode 7.
3 1 . socSfaestnesse. cyricean daelnimende beocS.
32. Se on.
c
33. }>ancfulle. gemseru. S8etin,ge ne gestrodu.
Page 480. i. angelf>eode syrwa(5. "Sonne. t5e hi. ofmiclum
B, daele dea"5e mid.
on of
2. innlicum hete onfenge , angelf>eode. on <5one {corrector).
3. (p. 477) ealre gelyfedre. cirican. on gehealde r intra
eastrena ge ungecostum feawum.
4. a,fuhton (sic; mark of division ?). hwaecSere him is mid
godcundum.
5. menniscum wi(Sstanden. J?set. nohwaecSerum heora willum
gehabban.
5. hie. willunge.
Ca. 1. angelSeode syrwatS. tSe hi of myclu.
2. hete on feounge. 7 <Sone.
3. cyricean. on geheoldan. (j). 191) eastrena. on ungecostum.
4. afeohtende hwa?(5ere. maegne.
5. hwa?(5ere.
VARIOUS READINGS. PAGE 480.
591
ne in agon
Page 480. 6. Jmrhteon, (opposite in margin stands wySerwerde followed by dot
J3. and tick ; all in corrector s hand).
7. 7 <5eah <5e hi syn of miclum dsele liy syndon angelcynnes.
8. J^eowdome.
9. smyltnesse nu. on norhymbra. una3(5ele.
to
10, hi sylfe 7 heora beam gyrnatS to mynstre 7, godes f>eow-
swiSor
dome, to syllanne J>onne hi synd to begangenne woruldlicne
ceahad (ivords above by corrector).
12. seo. hwylcne. sy seo seftere yldo gesyh(5.
14. nti on andweardnesse se steall eallre brytene. twa.
15. fif. angelcynnes. on brytene igland.
16. 7. an 7 J>rittig J^sere.
17. on £>3es drihtnes ecan rice. eall eorf>e (p. 478).
n
18. efenblissigende brytene on. 7 o, manegum iglande
blissigatS (1st hand).
19. andettaS gemynd.
20. AS (space left suits p).
brytene swa swa of iu manna
22. cySSe. mihton. drihtnes fultume. Ic beda.
be (Saere angetyeode cyrican.
C. 6. syn.
9. 34b begins nor]?anhymbra.
10. hie.
19. 34b ends halignesse ; rest of page blank.
20. 35a begins jms.
Ca. 6. magan 7. hi. of.
7. sylfes anwealdes hweecSere. of. hi. angelcynnes.
9. undercSeodde Sysse tide. smyltnesse. norcSanhymbra
Seode. 8ec5ele ge unseftele.
10. sylfe 7 heora. mi on mynst 7. ^eowdomhad.
11. syllanne J?onne hi synd bigongende woruldlicne camphad.
12. seo wise hwylcne. sy seo seftre yldo gesihtS.
14. Sis. on 7weardnesse se steall.
15. fif hundeahta tig angelcynnes. on breoton,ealond (sic).
16. and ymb. an 7 J)rittig fra.
17. on. ]mm ecan. ealle eorSe. efenblissiende. on.
monige.
19. andettaS. halignesse FINIT.
20. Das. be stsere angel J»eodes cyricean. ' breotone swa
swa of iu manna gewritu o(5(5e of ealra gesepgena ocS of.
22. cySSe. drihtnes. b6da.
592 VARIOUS READINGS. PAGES 480-482.
Page 480. 23. Seow. Sees mynstres Sara.
B. 24. wirarrmSan. gyrwu.
25. suinorlande (sic). myd $y.
26. seofonwintre. gymenne.
27. laeranne Sam arweorpam (^*c) abb. ceolferSe.
28. s . ycS fan (eras, of a blot ?). tid. lifes. ylcan.
29. leorniganne 7 to smea(p. 479)genne.
30. gewrito. betweoli haelo regollicum.
Ca.
23-
J>eow. Sees.
24.
25.
wira muSan on gyrwu.
sundorlande. <Sy.
26.
27.
seofonwintre Sa. gymenne.
laeranne pa arwurSan. ceolfri(Se.
28.
2Q.
sy(5(5an ealle tid. cSses ylcan.
leornianne.
3°-
smeagianne. gewrito 7 betwyh geliald regolices.
Page 482. I. gyminge 7 to singenne. cyrican.
jjb 2. swete 7 wynsum puhte 7 wses f . o&Se. ocSSe.
3. wrat 7 <5a <5y nigonteoSan geare. lifes.
4. diaconhade onfeng. -XXX- mgessepreosthade.
5. arweorSan biscopes Jmrh.
6. ceolferSes at>b. <5sere tide (Saes cSe.
7. msessepreosthade. nigon. wintra midre yldo.
8. (5as bee. nyd'Searfe. geworce.
9. arweorpra. awrat 7 gesette. swylce. 7 gytes
on gastlicrae.
c
10. to"8ety,te (1st hand).
9. 35b begins sette.
Ca.
1. gymenne. cyncean.
2. swete. f ic o(5<5e lasrde o<5(Se write.
3. and pa (5y nigonteotSan geare.
4. deaconhade. (SrittigoSan. msessepreosthade and.
5. (Senunge. arwurftan biscopes. Surh hsese.
6. ceolfercSes (5es abBudes (sic). tSaes.
7. nigon.
8. boc. nydpearfe 7 minra of geweorcu arwurSra.
9. swylce. msegwlite 7 gytes.
10. gastlicra gerecnessa ic tosetycte.
VARIOUS HEADINGS. PAG" /-82. 593
Page 482. 1 1. aworpennesse.
B. 12. ismaeles. bee.
13. tabernacula. fatum. hrseglu (p. 480) f>reo.
14. bee.
15. ic (Sone. sam elis (piece of leaf gone after sam). saules.
(Saas.
16. cyninges (only tail of s left). bee.
17. (5ses. getimbro. (Sserc bicnigendlican gerece.
18. J^rittig cwestionem.
19. prouerbio. (5reo.
20. on. VI bee.
21. neemia -III0' bee.
22. ane boc.
23. bee nydlicre gerecednesse be cristes cirican. ane.
25. on. .mi.
26. on. -VL
27. godspelle. twa.
28. in Sone apostol. hwyle swa ic inn.
29. eall. awrat.
30. apostolor twa.
14. bee.
u
18. questionem (u is modei'n),
22. ane.
Ca. 11. genesis. isaaces gebyrd (p. 192). aworpennesse ismaheles.
12. bee.
13. hrseglu }>reo,
15. f is saules.
16. bee.
17. getymbro. bycnendlican.
18. bee f>rittig.
19. prouerbio. Ipveo bee.
20. canticor syx.
21. on. preo.
22. on canticu. boc.
23. ane bdc. eadigan. beacniendlice. be cristes cyricean.
25. on.
26. syx.
27. gcdspelle ameliarii.
28. on fone apostol swa hwyle swa ic on geweorcu see agustinus
gemette eall.
29. awrat.
30. aplor'.
Q q
594 VARIOUS READINGS. PAGES 482-484.
Page 482
B.
•31-
32-
boc.
pveo.
Ca.
3i-
33-
on.
on.
Sreo.
Page 484.
B.
1.
2.
Sam.
ane boc.
ane
3. Sam esaias. for et . . . et the abbreviation resembling sec
often occurring in B. in Petrus and causing confusion between
set and et. (p. 481 begins carcerem.)
5. be rihte bisexte ane boc.
6. emnihte. anatalius gerece ane boc.
7. be.
8. see. lifes.
9. boc. In gerade spsece. gehwyrfde.
10. boc. anastasie martir seo. yfel.
1 1 . grecisce. leden towendenne 7 gyt. wyrse fram.
ungetydum.
12. gerihted. andgyte gerehte.
13. lif. somod. biscopes. cuSbryhtes.
14. metro. gersedum worde. awrat.
15. 7 J?sera. spell Sysses. Sam. )?eowigan.
16. Ssere upplican. benedictus. hwsetbryhtes.
C. 9- meterge (36a) weorce.
Ca. 1. boc.
2. wunenesse. ane (boc wanting).
3. be f>on Se isaias cw &.
5. be rihte bisexte.
6. be efennihte. anatholius.
7. be. spelle ane.
8. confessor'. bee.
9. bee. on hraede. gehwyrfde.
10. bee. seo. yfele.
11. grecisce. leden. fra sum u ungetyddu gerihted.
1 2 . andgyte gehrehte.
13. Sses. munuces somod. biscopes.
14. metro seft. gersecle worde. awrat.
15. Sara. spell £>ysscs. gefeo ]:eowian Ssere.
16. ceolfriSes. hwsetbjThtes.
VARIOUS HEADINGS. PAGES 484-486. 595
Page 484. 17. awrat.
B. 18. f. ures iglandes 7 (Seode ic wrat on fif bee.
19. icgesette martyloigium (szc). symbeldagum. on (^.482)
]?8ere.
20. <5a (5e. mihtan (sic). an hwylce dsege hyt waere ac eac
swylce selces cynnes camp.
21. oScSe. hwylcum deman hi.
22. oferswycSdon.
23. imen b<5c missenlicum metere.
24. Ic wrat boc epigramatum. metere.
25. wisena. be tydum synddrige bdc.
26. ane micle boc.
27. stsefrsewe. toscadenne.
28. boc. ocSre. (5ysse ge}?eodde. bi.
29. bo
C. 18. f.
19. symbeldagum.
Ca. i7- awrat.
18. f. stser ures. f>eode.
19. symbeldagum.
20. Sa. gemetan. nalaes f an hwylce. swylce hwylce
cynne. oftSe. hwylcfi. hi. oferswytSdon.
23. ymenbec missenlice.
24. boc.
25. tfdum syndrie bee.
26. stsefenroph endebrydnesse.
28. and otSre J>ysse gej^eode bi.
29. tropus boc.
Page 486. 1. gesettnessu. 7 be. <5am.
B. 2- canon awriten (omits is ; break follows).
3. Nd (space apparently was intended for A). ic bidde Se nil
goda haelend. me. forgeafe.
4. Sines wisdomes £. eac swylce forgyfe.
5. nyhstan. wylle. wisdomes.
6. mote symle setywan. j?inre.
Ca. 1. gesetnessum. gemetii. J>a.
2. canon. is (break).
3. And. dugojm. Su.
4. swetlice. Sines, f $u.
5. nyhstan to Se (^>. 193).
6. symble.
Q q 2
596 VAltlOUS HEADINGS. PAGE 486.
Page 486. 7. Ac {space for E). f on eallum (5am Ipe (5is.
B. 8. becume. ocSSe. hi.
9. untrumnessum modes 7 lichaman.
10. Jmigian. <5eere upplicau arfaestnesse.
11. gehwylcum heora msegcSe. mede heora. agyfan.
be Ipe.
12. syndrigu. maegSum otS J>am hyhrum. (5a pe ic gemyndelice 7.
13. JmncwyrSlice. to.
14. eallum pingu. westm.
15. gemete. After a short break these lines follow : lines 2, 4, 6,
S, 10, 12 are written in vermilion now discoloured.
....IDDE ic eac aeghwylcne maim
brego rices weard Ipe J?as boc
rsede 7 fa bredu befo fira
aldor f gefyrftrige fone
writre wynsum creefte pe <5as
boc awrat bam handum twam
J»set he mote manega gyt mundu.
synum geendigan his aldre to wil
Ian 7 him Ipses geunne secSe aheal
les geweald rodera waldend J?eet
he on riht mote oft his daga ende
drihten herigan AMEN
ge weorfe f>set.
Last Page. Inscription at end ofB., on last page following the additional
B» matter {Introd. Pt. I. $. xvii), but in a different hand:
Hunc libru dat leofricus eps eccie sci petri apH in exonia ubi
1
sedes episcopalis est ad successor suor. si qs illu abstulerit
inde. subiaceat maledictioni. FIAT. FIAT. FIAT.
7. (36^) eac. ilce. to omit.
Ca. 7. eadmodlice. f. eallu tfe. stser becyme.
8. rsedanne o<5<5e. gehyranne. hi.
9. minum untrumnessum.
10. fingian mid J>a upplican. gehwylcu heora msegftum.
1 1 . mede heora. agife. Se.
12. syndrigu moegcSu. J?am hyrum stowu. Se.
13. fancwyrSe gelyfdon. tylode. awritanne.
14. Sone. Singunge gemete.
VARIOUS HEADINGS. LAST PAGE. 597
Last Page. J)as boc gef leofric. b. into see petres mynstre on exancestre
B. J?aer se biscopstol is for sawle alisednysse 7 gif hig hwa ut
setbrede gocl Line fordo on J?sere ec e.
(see p. 344) Csedmon's Hymn from the Moore MS. Kk. 5. 16.
Cam. U. Libr. :
a
Nu scylun hergen ' hefenricaes uaid
metudses maecti end his modgidanc
uerc uuldurfadur sue he uundra gihuaes
eci dryctin 2 or astelidae
he aerist scop aelda barnu
heben til hrofe haleg scepen
tha middungeard J| moncynnses uard
eci dryctin sefter tiadae
firum fold' 4 frea allmectig
primo cantavit Caedmon istud carmen.
1 Dot under 2nd e in hergen, a abovs to right.
2 In dryctin yc is formed out of original in.
3 In middun the 1st dis out of original n.
* The mark after fold is a tick, not a comma.
O
BINDING oicCLHAT I / BOO
PR Early English Text Society
1119 cPubli cations 3
42 Original series
no •110-
111
PLEASE DO NOT REMOVE
CARDS OR SLIPS FROM THIS POCKET
UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY
CIRCULATE AS MONOGRApH
nm
■Hi
mmmm
mmmlM
immm
•nil' » r
%
\lmmw.\m\m
■liiltililfTli