Skip to main content

Full text of "Tijdschrift voor entomologie"

See other formats 


nenn 
EEE Dr Pf 


a LM oare 30 be nf 
ARE DA PA en I ert À 


Pound 1937 


HARVARD UNIVERSITY 


VER IN 
(per 


us 


\ I, 


LIBRARY 


OF THE 


MUSEUM OF COMPARATIVE ZOOLOGY 
5151 


an 


HAL) 


Ate 
Mn 


if 


a) 
Ra AN 
fe 


He à 


VAL 


Yon 


kr 
ny 


JAN 7 1935 


TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE 


UITGEGEVEN DOOR 


DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING 


ONDER REDACTIE, VAN 


DR. J. TH. OUDEMANS, Pror. DR. J. C. H. DE MEIJERE 
EN 


FE. T. VALCK LUCASSEN. 


DRIE-EN-ZEVENTIGSTE DEEL. 


JAARGANG 1930. 


Aflevering 1 + 2.00. ©: 200. sor Mverschecnnihitoeo: 


Aflevering 3 4 2 222 Averscheen December 


INHOUD VAN HET DRIE-EN-ZEVENTIGSTE DEEL. 


Bladz. 
Verslag van de Drie-en-zestigste Wintervergadering . I—LXV 

Bijlage. Reglement op de „Entom. Berichten” LXVI—LXVII 
Verslag van de Vijf-en-tachtigste Zomervergadering LXIX—XCIX 
Ledenlijst AE Res as LOC 
Bijlage. Ledental der Nederl. Entom. Vereeniging . CXI 


C. WILLEMSE, Fauna Sumatrensis (Bijdrage Nr. 62). 


Preliminary Revision of the Acrididae (Orthoptera). 1— 206 
C. WILLEMSE, List of the species of Acridiidae occu- 
ring in Sumatra and adjacent islands . . . 207—210 


Dr. D. L. UYTTENBOOGAART, Contributions to the Know: 

ledge of the Fauna of the Canary-Islands. Synopsis 

of the Results of the Collecting-excursions 1925 and 

omm Coleoptera: 211—235 
Ir. G. A. Graaf BENTINCK, Hermpccsons Dci Z. 

cretacella Roessler, saxicola Vaughan en snellenella 


minenov, spec. . | = 237— 250 
Hloftat iS R. I. KREKICH- Sasse, Boater zur 

Kenntnis malayischer Anthiciden. . . 251— 262 
F. T. VALCK LUCASSEN, Descriptions de Endes 

(Coléopt.) de Madagascar. . . 263—274 


Contributions to the Knowledge of the Fauna of the 
Canary-islands, edited by Dr. D. L. UYTTENBOOGAART: 
XII. Dr. D. L. UYTTENBOOGAART, Description of a new 
species of the genus Corticaria (Col. Lathridiidae). 275—278 
E. ERNEST GREEN, Fauna Sumatrensis (Bijdrage Nr. 65), 


Soccidaer a: 279--297 
Dr. N. A. KEMNER, Ei Sumatrensis ide Ne 66), 

Ternitidae see 298— 324 
MALCOLM CAMERON, Fauna Se idea NE 

On RS taphyinidaen(C ol) Meer 348 
INES LE AMAR Mules tein I ee or 240-3064 


aa oo a RAR I ee 364 


a ee 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING = 


OUDEMANS, Pror. Dr. J. C. H. DE MEIJERE 


CEN 


(FT VALCKSLUCASSEN eee 


DRIE-EN-ZEVENTIGSTE DEEL. | 


JAARGANG 1930. 


_ EERSTE EN TWEEDE AFLEVERING. 


(Juli 1930). 
+ 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. 


De contributie voor het lidmaatschap bedraagt f 10.— 
per jaar. Ook kan men, tegen het storten van / 100.— 
in eens, levenslange lid worden. 

Buitenlanders kunnen tegen betaling van f 35.— lid 
worden voor het leven. 

De leden ontvangen gratis de Ænéomologische Berichten 
(6 nummers per jaar; prijs voor niet-leden / 0.50 per num- 
mer) en de Verslagen der Vergaderingen (2 per jaar; prijs 
voor niet-leden / 0.60 per stuk). 

De leden kunnen zich voor f 6.— per jaar abonneeren 
op het Zydschrift voor Entomologie (prijs voor niet-leden 
f 12.— per jaar). 

De oudere publicaties der vereeniging zijn voor de leden 
voor verminderde prijzen verkrijgbaar. 

Aan den boekhandel wordt op de prijzen voor niet-leden 


geene reductie toegestaan. 


VERSLAG 


VAN DE 


DRIE-EN-ZESTIGSTE WINTERVERGADERING 


DER 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING, 


GEHOUDEN IN 
HOTEL „DE WERELD”, TE WAGENINGEN, 


OP ZONDAG 16 FEBRUARI 1929, DES MORGENS TE 11 UUR. 


President: Dr. J. TH. OUDEMANS. 

AanweziomzijnssderBereledensjh Dr. ED. J. Ga EVERTS 
en Dr. ERICH WASMANN S.J. en de gewone Leden: Ir. G. A. 
Graaf BENTINCK, K. J. W. BERNET KEMPERS, A. J. BESSELING, 
FRCREBEORE RN] BROERSE jp ko CARON, H. COLDEWEY, J.B: 
CORPORAAL, G. L. VAN EYNDHOVEN, D. C. GEYSKES, L. VAN 
GIERSBERGEN, W. DE JONCHEERE, Dr. L. G. E. KALSHOVEN, 
B. H. KLYNSTRA, J]. KOORNNEEF, N. LOGGEN, Dr. H. J. 
BYERBAMA a NIJEHOET, Dr: D> MAG IGILIAVR", Prof. Dr. 
J. ©. H. DE MEIJERE, H. TH. NIEUWENHUIJSEN, A.C. NON- 
NEKENS, Dr. A. C. OUDEMANS, Dr. TH. C. OUDEMANS, À. A. 
VAN PELT LECHNER, Ir. N. VAN POETEREN, Hoofd van den 
Plantenziektenkundigen Dienst, Dr. A. RECLAIRE, T. A. C. 
SOHOEMERS AES TARCIGENNE RENNERS ORIGIN Toxo- 
PESA GARE MNEU DE DEE, UNEERNBOOGCAART, FT 
VALCK LUCASSEN, P. VAN DER WIEL, Ir. T. H. van Wis- 
SELINGH, J. H. E. WITTPEN. 

Geïntroduceerd: H.J. DE FLUITER, D. HILLE RIS LAMBERS, 
J. L. DE Rooij, Mej. D. SPIERENBURG, H. VAN VLOTEN. 

Afwezig met kennisgeving: Het Eerelid Mr. A. BRANTS, 
het Correspondeerend Lid Dr. H. SCHMITZ S. J., en de ge- 
wone Leden: Prof. Dr. LL. F. DE BEAUFORT, Dr. J. A. BIERENS 


Tijdschr, v. Entom. LXXII, I 


II VERSLAG. 


DE HAAN, H.C.L. VAN ELDIK, P. HAVERHORST, R. A. POLAK, 
Dr. A. L. J. SUNIER, H. VAN DER VAART, Mr. EEDE 
Vos TOT NEDERVEEN CAPPEL, Prof. Dr. MAX C. W. WEBER, 
J. C. WIJNBELT. 


BUITENGEWONE VERGADERING. 


De President opent de Buitengewone Vergadering, en stelt 
aan de orde de vaststelling van een, eenigszins gewijzigd, 
Reglement op de Entomologische Berichten. Nu de voor- 
raad gedrukte exemplaren van dit Reglement is uitgeput, 
stelt de President voor, een tweetal aanvullingen vast te 
leggen in het nieuw te drukken reglement. 

1°. Aan artikel 3 toe te voegen de woorden: ,,, tenzij 
„een inzender bereid is, de meerdere kosten te dragen”. 

2°. Aan artikel 5 toe te voegen: ,,Overdrukken (separata) 
„kunnen slechts geleverd worden bij minstens 50 exempla- 
„ren, tegen een prijs, met de Redactie overeen te komen”. 

In zijne toelichting zegt de President, dat de eerste dezer 
toevoegingen in de praktijk reeds burgerrecht had verkre- 
gen, en dat het Bestuur in staat is, de, ongetwijfeld velen 
welkome, tweede toevoeging voor te stellen na onderhan- 
delingen met de firma, die de Entomologische Berichten 
drukt. 

Na eene korte discussie worden de voorgestelde wijzi- 
gingen goedgekeurd. Het gewijzigde Reglement zal als bijlage 
achter het Verslag dezer Vergadering worden afgedrukt. 

De President bepleit gunstige overweging van de, kort 
geleden aan alle leden verzonden circulaire, opwekkende 
tot abonnement op het Tijdschrift voor Entomologie. 

Verder brengt de President in herinnering, dat op de 
jongste Zomervergadering besloten is, dit jaar te Dwingelo 
te vergaderen, maar dat den Secretaris bij een onderzoek 
ter plaatse gebleken is, dat het niet zeker is, dat daar vol- 
doende accomodatie gevonden kan worden. Sedert heeft 
het Bestuur vernomen, dat de eigenares van het hotel aldaar 
overleden is, waardoor nog grootere onzekerheid is inge- 
treden. De Secretaris zou er in dit voorjaar nog eens heen 
willen gaan, en, indien de omstandigheden het vereischen, 


VERSLAG. III 


in de nabijheid eene grootere plaats kiezen voor de Zomer- 
vergadering, wellicht Assen. De gemeenschappelijke excursie 
zou dan toch in de omgeving van Dwingelo kunnen worden 
gehouden. Spr. verzoekt de Vergadering, hare machtiging 
hiertoe te verleenen; deze machtiging wordt gaarne gegeven. 

De President sluit hierop de Buitengewone Vergadering. 


GEWONE VERGADERING. 


De President opent de Vergadering met een kort woord 
van welkom, waarbij hij in het bijzonder zijne voldoening 
uitspreekt over het groote aantal introduce’s; hij hoopt, dat 
ten minste eenigen dezer zich opgewekt zullen gevoelen, 
tot de Nederlandsche Entomologische Vereeniging als lid toe te 
treden. 

Als eerste punt staat op de agenda het vaststellen der 
plaats, waar de volgende Wintervergadering zal worden ge- 
houden. Conform het Bestuursvoorstel wordt hiertoe Utrecht 
aangewezen. 

Hierna zijn aan de orde de 


WETENSCHAPPELIJKE MEDEDEELINGEN. 


De Heer Everts laat zien een Æ/aphrus uliginosus F., door 
den heer BERNET KEMPERS op Schouwen gevangen, bij 
welken de chitinebedekking van het halsschild uit twee vrije, 
symmetrische stukken bestaat, die niet samengegroeid zijn 
en als 't ware twee kleine elytra vormen. 

Dan vertoont Spr. larven van Canthariden (Thelephoriden), 
door den heer SCHOEVERS aan hem toegezonden. Deze 
larven waren gevonden, in aantal, in tulpebollen op een veid 
bij St. Pancras en door den inzender ook als dergelijke larven 
herkend. Deze zijn niet de schade aanbrengende dieren, maar 
maken ongetwijfeld jacht op zulken, die de bollen aanvreten, 
wat waarschijnlijk slakjes of kleine insecten zullen zijn. 
Oningewijden zouden allicht ook hier nuttige dieren als de 
schadelijke beschouwen. Van de larven van Cantharis 
fusca L. is bekend, dat zij in den grond diepe gangen graven, 
om daarin te overwinteren; zij sluiten die gangen met een 
steentje af. Zij voeden zich met slakjes en kleine insecten, 


IV VERSLAG. 


en komen veelal op mooie winterdagen uit hare gangen, 
om buit te zoeken, die hier zeker in de uitgeknaagde bollen 
te vinden was. 

Nog laat Spr. ziende lijst van ruim 300 entomologen, waarvan 
brieven, brief kaarten en handteekeningen in een album bij- 
eengebracht zijn. Dit album was door ons medelid, wijlen 
den heer G. VAN ROON te Rotterdam, aangelegd en is thans, 
onder Spr.’s beheer zijnde, belangrijk vermeerderd. Gaarne 
zal Spr. nog meer toezendingen ontvangen. Van menig be- 
roemd entomoloog is een schrijven voorhanden. Het album 
is bestemd voor de bibliotheek der Ned. Ent. Vereeniging. 

De heer Koornneef zegt, dat in de Bibliotheek der Ned. 
Ent. Ver. ook talrijke brieven van entomologen aanwezig 
zijn, die hij, bij zijn werk aldaar, gaarne voor het album 
ter zijde zal leggen. 

De heer de Meijere zal ook nog wel aanwinsten voor het 
album kunnen vinden in de correspondentie van wijlen den 
heer E. M.. VAN DER WULP. 

De heer À, C. Oudemans merkt op, dat bolgewassen ook 
door Acarinen vaak worden aangetast. 


Pater Erich Wasmann (Valkenburg) spricht über amei- 
senmordende Gastwanzen. 

Als EDWARD JACOBSON in der Tijdschrift v. Ent. rorr 
über die Lebensweise von Pélocerus ochraceus MONTAND. 
auf Java berichtete, konnte man das Alter dieser eigenarti- 
gen Verbinding von Symphilie (echtem Gastverhältnis) mit 
Myrmecophagie noch nicht ahnen. Die 8 mm grosse Wanze 
ist dicht mit langen, goldgelben Haaren bekleidet, die ganz 
den Exsudattrichomen der echten Ameisengäste (Lomechusa 
etc.) entsprechen. Auf Gebüsch sitzend wird sie von Ameisen 
(Dolichoderus bituberculatus MAYR.) besucht, welche sie eifrig 
an den Trichomen belecken. Unterdessen bohrt die Wanze 
ihren Stechschnabel in den Riicken der Ameise, saugt sie 
aus und lasst ihre Leiche auf den Boden fallen, wo sie oft 
in Menge liegen. 

Betrachten wir nun die Photographien von P#/ocerus 
ochraceus, Oberseite, Unterseite und Seitenansicht. Letztere 
interessiert uns besonders, wenn wir mit ihr eine andere 


VERSLAG. MV 


Wanze vergleichen, die in einem Bernsteinblock aus der 
Sammlung FRITSCH eingeschlossen ist. Man sieht die Wanze 
nur von der Seite, wo ihre Ähnlichkeit mit Ptilocerus sofort 
auffällt. Sie ist aber kleiner (nur 5 mm lang), grauschwarz, 
und zeigt einige Unterschiede in der Bildung der Fühler 
und des Metasternums, weshalb ich auf sie die neue Gattung 
Proptilocerus gründete. Die Beschreibung wird im nächsten 
Hefte der von Prof. K. ANDRÉE in Königsberg herausge- 
gebenen ,,Bernsteinforschungen” erscheinen. Ihre ganze 
Körpergestalt und die lange Behaarung gleicht so sehr dem 
javanischen P#locerus der Gegenwart, dass wir nicht daran 
zweifeln können, dass ihre Lebenweise dieselbe war. Ich gab 
ihr den Artnamen dolosus, die listige, nicht als ob sie sich 
aus schlauer Berechnung das die Ameisen lockende Haar- 
kleid habe wachsen lassen, sondern weil hier eine objektive, 
von der Natur erdachte List vorliegt, welche dem Raubtier 
zur Erlangung seiner Beute dient und schon ein Alter von 
Jahrmillionen hat. In demselben Bernsteinblock mit Propéz- 
locerus sind, etwas unterhalb der Wanze liegend, auch einige 
Leichenhaufen von Ameisen eingeschlossen, die von ihr ge- 
mordet wurden. Die Ameise ist Dolzchoderus tertiarius MAYR., 
die häufigste Dolchoderus-Art des baltischen Bernsteins. Das 
Beutetier gehört also der nämlichen Ameisengattung an wie 
jenes unseres javanischen Pézlocerus ochraceus. 

Vortragender lässt die Photographien herumgehen und 
bittet um Aussprache über diesen interessanten Fall. 

De heer de Meijere vraagt, of het genus Pf/ocerus ook 
verder verbreid is, dan in onzen Oost-Indischen Archipel. 

De heer Mac Gillavry zegt, dat het ook voorkomt in 
Britsch-Indië en in Afrika. 

De heer Stärcke vraagt, hoe de heer WASMANN het aan- 
gelegd heeft, zulke voorbeeldige fotografiën, waarop vooral 
de beharing zoo goed tot haar recht komt, te vervaardigen. 

De heer Wasmann zegt, dat hij steeds een grauwen 
achtergrond gebruikt en niet te lang exponeert, maar dat 
het maken van goede microfoto’s grootendeels eene zaak 
van routine is. 


De heer Uyttenboogaart brengt in herinnering, dat hij 


VI VERSLAG. 


op de 6oste Wintervergadering het een en ander heeft 
medegedeeld over de verwoestingen, aangericht door snuit- 
kevers van het geslacht Gonzopterus in de Eucalyptus-aan- 
plantingen in Argentinië (zie Tijdschr. v. Ent. deel 70 pag. 
XXXI en XXXII). Na dien tijd is het kwaad nog erger ge- 
worden, daar bestrijding met chemische middelen weinig 
resultaat had. Biologische bestrijding was dus aangewezen, 
doch om daartoe te kunnen overgaan, moest eerst de syste- 
matische positie der kevers met zekerheid worden vastgesteld. 
In de eerste plaats wendde men zich uit den aard der zaak 
tot de Australische entomologen, die de eene soort absoluut 
niet bleken te kennen en de andere determineerden als 
exaratus FaHRS. Toen Dr. MARELLI Spr. daarmede in kennis 
stelde, heeft hij er de origineele beschrijving van den auteur 
op nagelezen, doch, aangezien deze geene melding maakt 
van witte banden, kwam de juistheid der determinatie Spr. 
twijfelachtig voor. Aanvankelijk kreeg Spr. uit Brussel, waar 
de typen van BOISDUVAL zich bevinden, het bericht, dat de 
ter vergelijking gezonden exemplaren identiek waren met 
de soort in de collectie-BOISDUVAL, gedetermineerd door 
den heer LEA als exaratus FàHRS., doch dat er nog een 
oud etiket met den naam gzbderus aan de speld stak. Toen 
Spr. den conservator te Brussel op de strijdigheid met de 
origineele beschrijving opmerkzaam maakte, was deze zoo 
vriendelijk, aan Spr. alle typen van het genus uit de col- 
lectie-BOISDUVAL ter inzage te zenden, en bleek Spr. toen, 
dat het etiket met „gzöderus” het origineele, door BOISDUVAL 
geschrevene was. De heer LEA heeft dus nota bene het 
beter willen weten dan de auteur zelf! Ook zijne andere 
determinaties bleken van hetzelfde gehalte te zijn. 

Spr. heeft daarop zijne meening, met redenen omkleed 
en toegelicht met uittreksels uit de origineele beschrijvingen, 
aan Dr. MARELLI gezonden, die er Mr. LEA mede in kennis 
heeft gesteld. Deze is echter koppig gebleven, met het re- 
sultaat, dat men vanuit Australië de verkeerde parasieten 
naar Argentinië heeft gestuurd. Dit is daardoor te verklaren, 
dat men aan het landbouwdepartement te Penola (Zuid 
Australië; entomoloog Dr. TUCKER), werkt met eene col- 
lectie, die op het Britsch Museum te Londen is gedeter- 


VERSLAG. VII 


mineerd, terwijl Mr. LEA, naar Spr. meent, te Melbourne 
werkt. De determinaties in de collectie te Penola waren 
correct, dus toen daar werd gevraagd, parasieten van exa- 
ratus te zenden, zond men die van den echten exaratus 
FäHRS., en niet van de soort, die door Mr. LEA als zoo- 
danig was aangeduid. 

Op deze wijze werd, zij het ten koste van groot verlies 
aan tijd en geld, de juistheid van Spr.’s meening proef- 
ondervindelijk bevestigd en tevens nogmaals aangetoond, 
hoe sterk ook de parasieten zijn gespecialiseerd. In den 
afgeloopen zomer vernam Spr. van de entomologen van het 
Britsch Museum, dat dit niet het eenige staaltje van verre- 
gaande eigenwijsheid van Australische entomologen is. 

Intusschen bleek de tweede soort in Australië onbekend 
te zijn en daar deze door Dr. MARELLI als Dacnirotatus 
platensis was beschreven, moet zij dus Gonzopterus platensis 
MAR. heeten. MARELLI heeft echter de door Spr. onder den 
naam marellii gemaakte beschrijving toch gepubliceerd, 
omdat zij de zijne op enkele punten aanvult. 

Hoewel de mogelijkheid niet is uitgesloten, dat platensis 
eene in Argentinië ontstane mutatie van gzbberus is, lijkt 
het Spr. toch waarschijnlijker, dat platensis wel degelijk in 
Australië voorkomt, doch daar, tengevolge van het optreden 
harer natuurlijke vijanden, zoo zeldzaam ís, dat zij tot nu 
toe aan de aandacht der entomologen ontsnapte !). 

Enkele exemplaren van platensis kunnen met Eucalyptus- 
materiaal in Argentinië zijn geïmporteerd en daar, bij gebrek 
aan vijanden, zich geweldig hebben vermenigvuldigd. 

Spr. laat ter bezichtiging rondgaan exemplaren van Gonz- 
opterus gibberus BOISD. en platensis MAR., benevens de van 
gouvernementswege uitgegeven, rijk geïllustreerde brochure 
over deze insecten en hun optreden in Argentinië. 

Voorts laat Spr. ter bezichtiging rondgaan een aantal 
fraai gekleurde en beschubde, benevens bizar gevormde of 


1) Dat dit trouwens ook met gewone soorten het geval kan zijn, blijkt 
uit de geschiedenis van Dactylotrypes uyttenboogaarti EGGERS, die, nadat 
zii door Spr.’s echtgenoote en hemzelf was ontdekt op Gran Canaria, 
werd gevonden door Prof. ENDERLEIN op Tenerife en Gomera en ver- 
moedelijk op alle Canarische eilanden een zeer gewoon insect is. 


VIIT VERSLAG. 


bewapende Snuitkevers, ten einde te laten zien, dat de studie 
der Curculionidae niet alleen eene hoogst moeilijke taak voor 
het koele verstand is, doch ook ons schoonheidsgevoel en 
onzen zin voor het avontuurlijke in de verschijnselen der 
natuur kan bevredigen. Ook onder de kleine soorten be- 
vinden zich ware juweelen van kleur en vorm, doch deze 
komen slechts onder het microscoop tot hun recht. 

Als voorbeelden van geïmporteerde snuitkevers toont Spr. 
een g' en Q van eene Sphenophorus-soort, zeer waarschijnlijk 
tucumanus FST., die hij levend vond te Rotterdam in de 
handvatkommen der dekluiken onder de zen. presennings, 
bij aankomst van een stoomschip met graan uit Argentinië. 

Een met Amaryllis-bollen in ons land uit Italië, zij het 
niet meer levend, geïmporteerde Brachycerus blijkt plzcatus 
GYLL. te zijn, eene soort, die uit Italië nog niet bekend was, 
Vermoedelijk is het eene nog onbeschreven variëteit. 

In doek, dat als decoratie had gediend bij eene inzending 
van den Nederlandschen Plantenziektenkundigen Dienst op 
eene tentoonstelling in Spanje, werd te Wageningen een zeer 
fraai exemplaar van Zixus vilis ROSSI gevonden. 

Verscheidene leden zeggen Spr. mededeelingen en litera- 
tuur toe over ziekten en beschadigingen van de bedoelde 
schaduwboomen. 

De heer Toxopeus zegt, naar aanleiding van de terloops 
door den heer UYTTENBOOGAART gedane mededeeling, dat 
men op het Museum te Brussel de onjuiste determinatie- 
etiketten van den heer LEA verwijderd had, dat deze handel- 
wijze niet toegejuicht kan worden. Immers, al mogen de 
determinaties nog zoo zeer foutief zijn, zoo is LEA toch 
blijkbaar de Australische autoriteit op dit gebied, en in de 
Australische literatuur zal men steeds de door LEA gegeven 
of aan bepaalde insecten toegekende namen aantreffen, en 
deze kunnen slechts juist verstaan worden, indien men bewijs- 
materiaal heeft van LEA’s inzichten. Juist voor eene museum- 
collectie, die immers de inzichten van de opeenvolgende 
entomologen-geslachten dient vast te leggen, is eene der- 
gelijke handeling niet te verdedigen, en moet lichtvaardig 
worden genoemd. 


De heer Corporaal is het geheel eens met den vorigen 


VERSLAG. IX 


spreker. Het is altijd verkeerd, etiketten te verwijderen. Eene 
eventueele correctie brenge men aan op nog een etiket, dat 
men, met het onjuiste, aan de speld steke. 


De heer de Meijere maakt melding van een paar ento- 
mologische puzzles. In de eerste plaats omtrent Dipteren- 
eieren, afgelegd op graafwespen van beiderlei sexe en ook op 
wilde bijen, als b.v. Prosopis, waaromtrent de heer HARTTIG 
uit Bremen hem inlichtingen verzocht. De eieren bevinden 
zich, althans bij de hem gezonden exemplaren, ten getale 
van I—3 op den thorax; zij zijn van ovalen omtrek en 
ca. !/, mm. lang. Het ligt voor de hand, hierbij te denken 
aan die Tachiniden, die gewoon zijn eieren, of soms ook 
larven, af te zetten op de prooi van graafwespen, ofschoon 
daardoor noch het voorkomen op mannelijke dieren, noch 
op Prosopis verklaard kan worden. Bovendien komen de 
eieren in vorm en structuur niet geheel overeen met die 
van Miltogramminen, welke sluipvliegen hier het eerst in 
aanmerking zouden komen. Ook de veronderstelling, dat 
de eieren afkomstig zouden zijn van een als prooi meege- 
nomen Dipteron, verklaart de feiten niet voldoende en 
wordt door onzen specialist op het gebied der biologie van 
graafwespen, den heer BOUWMAN, zeer onwaarschijnlijk ge- 
acht. Zelf is hem nooit een dergelijk geval bekend geworden 
van afzetting van eieren op graafwespen. In de Levende 
Natuur van 1 December 1929, p. 286, beschrijft de heer 
REUVENKAMP hoe eene kleine, grijze vlieg haar ei liet vallen 
in de opening van het nest eener hare prooi daarin trekkende 
graafwesp; de soort van vlieg is hier onbekend gebleven; 
vermoedelijk zal dit wel eene der kleine Miltogramminen 
geweest zijn, misschien Sphecapata conica FALL., waaromtrent 
ook door KRAMER eene waarneming betreffende het leggen 
van eieren op Crabro (Thyreopus) peltarius SCHREB. is ge- 
daan. Het blijft nog een raadsel, waarvan de hier besproken 
eieren afkomstig zijn. Volgens het mondskelet der larve, 
in één ervan gevonden, behoort de vlieg zeker tot de 
Cyclorrhaphen. 

In de tweede plaats zegt Spr., onlangs van den heer GOSSWALD 
in Würzburg eene Tachinide ter onderzoek te hebben ontvan- 


x VERSLAG. 


gen, welke gekweekt was uit een kunstnest van Zaszus alienus 
F6RST., met de mededeeling, dat meerdere vliegenmaden door 
den inzender reeds vroeger in de nesten waren waargenomen, 
maar dat het tot dusverre niet gelukt was, deze tot imago 
op te kweeken. Het dier bleek te behooren tot Tawaäclea 
globulus MG., welke bij ons nog niet gevonden is en waar- 
van de biologie onbekend schijnt te zijn. Van eene ver- 
dwaalde larve, die in het nest verpopt zou zijn, kon volgens 
den heer G. moeilijk sprake zijn. Eenigszins verwante vormen 
zijn uit wantsen of kevers gekweekt. De vraag doet zich 
dus voor, of de larven dezer Tachinide inderdaad vrij in 
mierennesten leven, en hoe zij zich voeden, of misschien 
gevoed worden, evenals de heer HOLLDOBLER dit laatste 
voor de jongere larve van Xanthogramma citrofasciatum DEG. 
gevonden heeft (Biol. Zentralbl. 1929). Dit is intusschen 
eene Syrphide; voor eene sluipvlieglarve zou het geval nog 
merkwaardiger zijn. De heer G6SSWALD heeft verder onder- 
zoek toegezegd, waarin hij moge slagen, om ook dit raadsel 
tot oplossing te brengen. 

Voorts wil Spr. enkele vondsten van blad- en schildluizen 
vermelden, die, te oordeelen naar VAN DER GOOT's mede- 
deelingen op dit terrein, niet gewoon of misschien ten deele 
nieuw zijn voor onze fauna. 

Lachnus viminalis BOYER, op Salix te Westzaan in No- 
vember door den heer J. D. VIS, biol. cand., gevonden. In 
VAN DER GooT’s „Holländische Blattläuse’ komt deze soort 
niet voor, wel in SCHOUTEDEN’s lijst der Belgische Aphiden. 
Het zijn groote, zwarte bladluizen, kenbaar aan een puntigen 
tuberkel op het midden van het achterlijf. 

Eriopeltis lichtensteint SIGN. Deze groote Lecaniine van 
ca. I cm lengte is door den heer BENTINCK in Overveen’s 
omgeving gevonden; later heeft Spr. de soort zelf op Duin- 
en Kruidberg (Santpoort) aangetroffen. VAN DER GOOT ver- 
meldt in zijne naamlijst van Nederlandsche Cocciden (Entom. 
Ber. III, p. 289) deze soort niet, wèl daarentegen de kleinere 
Briopeltis festucae FONSC. In LINDINGER’s werk „Die Schild- 
läuse” staat voor Zichtensteini wel Holland als vindplaats 
opgegeven, voor festucae echter niet. Dit werkje is, evenals 
VAN DER GOOT’s lijst, van 1912; waarop de opgaven steunen, 


VERSLAG. XI 


wordt niet vermeld. Uit de exemplaren van Overveen werd 
bovendien een parasitisch dipteron verkregen, de Ochthi- 
philide Zeucopis annulipes ZETT., nieuw voor onze fauna. 

Lecanium bituberculatum FARG., op Crataegus, Amsterdam, 
„Mej. DIDDENS leg. 

Lecanium ciliatum DOUGL. op wilg te Amsterdam door 
Spr. aangetroffen. 

Lecanium corni BCHÉ. Deze polyphage en verbreide soort 
werd door Prof. WEBER op Clematis vitalba te Eerbeek 
gevonden. 

De heer van Giersbergen vraagt, welke vlieg het kan 
zijn, die de nestgaten bezoekt van Dasypoda plumipes PANZ. 
Door Spr. werd eens, op verzoek van nu wijlen den heer 
RITSEMA, uitgezien, of op plaatsen, waar kolonies van Dasy- 
poda voorkwamen, ook Nomada’s vlogen en pogingen deden, 
in de nestholten te dringen. Hiertoe heeft Spr. toen kolonies 
te ’s-Hertogenbosch vlak voor het station, te Vorstenbosch 
en te Herpt bij Heusden nagegaan. Bij al deze kolonies werd 
geene enkele Vomada aangetroffen, maar wel vliegen, die 
heel vlug de ledige nestopeningen bezochten, eenigen tijd 
(!/, tot ı!/, minuut) erin vertoefden, en dit bij andere nest- 
openingen herhaalden. 

De heer Schoevers zegt, dat Zachnus viminalis BOVER 
in ons land niet zeldzaam is, maar dat de koloniën dikwijls 
na korten tijd verdwijnen. Naar aanleiding van het gezegde 
over Erzopeltis vertoont Spr. uit het door hem ter vergade- 
ring medegebrachte materiaal exemplaren hiervan, met er- 
door aangetaste grassen. 

De heer Hille Ris Lambers deelt mede, dat hij 7#6ero- 
lachnus salina (GMELIN) MORDVILKO 1908 (waarmede Lach- 
nus viminalis synonym is) heeft ontvangen van den Plan- 
tenziektenkundigen Dienst te Wageningen; de exemplaren 
waren verzameld op Salix sp., op 15 of 16 November 1929. 

De heer Geyskes heeft eene waarneming, analoog aan 
die van den heer VAN GIERSBERGEN bij Dasypoda, gedaan 
bij de graafwesp Phzlanthus triangulum F., te Nuland nabij 
's-Hertogenbosch. De wesp zocht bij hare thuiskomst (zij 
had als prooi eene honigbij tusschen de pooten en met de 
kaken vastgegrepen) de nestopening op en verdween vlug 


XII VERSLAG. 


naar binnen. Tegelijkertijd zag Spr. een aantal kleine Diptera 
mede naar binnen gaan. Pogingen om deze laatste te vangen 
zijn niet geslaagd, en wat de vliegjes daarbinnen uitvoerden, 
kon niet worden waargenomen. 

De heer de Meijere antwoordt, dat het hem aangenaam. 
is, te vernemen, dat omtrent de genoemde Phytophthires 
reeds meer is waargenomen, dan in VAN DER GOOT’s faunis- 
tische opgaven is vastgelegd. De door de heeren VAN GIERS- 
BERGEN en GEYSKES besproken vliegen zullen wel Milto- 
gramminen zijn geweest. 


De heer Mac Gillavry deelt het volgende mede: 

Met het oog op de aanstaande Zomervergadering in Drente 
is het van belang, te overwegen, of de bijzondere omgeving 
ook aanwijzing kan geven voor speciale entomologische 
desiderata. Zoo heeft Spr. aan de band van de studie van 
O. M. REUTER, Charakteristik und Entwickelungsgeschichte 
der Hemipterenfauna der palaearktischen Coniferen (1900. 
Act. Soc. Sc. Fenn. T. XXXVI, No. 1), eens nagegaan, welke 
Hemipteren wij kunnen verwachten door de aanwezigheid 
van veel Juniperus. 

REUTER is van opvatting, dat, hoewel de Coniferen in 
N. Europa en Siberië eene geweldige uitbreiding hebben, 
de daarop levende Hemipteren-fauna van uit de loof boomen 
en andere gewassen is gekomen, zoodat het aantal speciaal 
aan Coniferen aangepaste soorten gering is, terwijl zij slechts 
weinig verschillen van verwante soorten, die zoowel op 
Coniferen als op die andere gewassen voorkomen. Hij 
onderscheidt verschillende seriën, waarvan er eene, nl. die 
der insecten, die de Coniferen als winterverblijf opzoeken, in 
dit geval voor ons van geene beteekenis is. Ook andere 
rubrieken gaat Spr. stilzwijgend voorbij. Van de geheel aan 
Coniferen gebonden soorten kan men, wat Juniperus betreft, 
nog twee seriën onderscheiden, nl. Hemiptera die op ver- 
schillende Coniferen, waaronder ook Juniperus, voorkomen 
en Hemiptera, die uitsluitend op Juniperus leven. 

Tot de eerste serie behooren: Psallus obscurellus FALL. 
Camptosygum pinastri FALL., Dichrooscytus rufipennis FALL., 
Phytocoris pini KIRSCHB., Orsillus depressus MLS. et REY, 


VERSLAG. XIII 


Holcogaster fibulata GERM. en Chlorochroa pinicola MLS. et REY. 

Deze komen, op twee na, min of meer zeldzaam in Neder- 
land voor. De twee ontbrekende, Orszllus depressus (Z. Frank- 
rijk) en Holcogaster fibulata (Frankrijk), zullen waarschijnlijk 
wel niet bij ons ontdekt worden. Voor de vijf andere is 
het vangen toch gewenscht voor de kennis der geografische 
verspreiding in ons land. Misschien mag ook nog gewezen 
worden op /%ytocoris pinastri FREY, die in de Vogezen 
voorkomt, echter volgens PUTON niet uitsluitend op Coniferen. 

De tweede, nog interessantere groep, die volgens REUTER 
Juniperus als vaste voedselplant noodig heeft, bestaat uit: 
Globiceps junipert REUT. (Juniperus nana, Oostenrijk), 
Dichrooscytus valesianus MEY. (J. communis en nana, Noor- 
delijk tot in de Vogezen), Dichrooscytus pseudosabinae REUT. 
(J. pseudosabina, Turkestan), Phytocorts parvulus REUT. (Juni- 
perus spec., Herzegowina; J. oxycedrus, Dalmatië) Gonocerus 
junipert H. S., Cyphostethus tristriatus F., Chlorochroa juni- 
perina L. Bij de niet in ons land voorkomende zette Spr. 
de bekende voedselplant en woonplaats; daarvan acht Spr. 
het niet geheel onmogelijk, dat G/obrceps juniperi, Dichrooscytus 
valesianus en Phytocoris parvulus, bij goed zoeken, bij ons 
kunnen gevonden worden. 

De verbreiding van vele wantsen gaat toch veelal verder, 
dan men tot nu toe verwacht had, en vooral ons land her- 
bergt vele Zuidelijke en Noordelijke vormen. Een voorbeeld 
daarvan is b.v. de bovengenoemde f. x. sp. Gonocerus junipert 
H. S. Hiervan heeft Spr. indertijd een enkel exemplaar, VI 
1916, bij Ommen op Juniperus gevangen. Voor zoo ver aan 
Spr. bekend is, is de tot nu toe Noordelijkste vindplaats 49° N. 
breedte, terwijl Ommen op 52.5° ligt dus niet minder dan 
drie en een halven graad noordelijker; wel eene zeer merk- 
waardige vondst !). Chlorochroa juniperina L. heeft Spr. reeds 
van Wijster ontvangen van Dr. BEYERINCK. Deze wants komt 
echter in volwassen staat voornamelijk voor van herfst tot 
voorjaar. Dit zal wel de reden zijn, dat het dier bij ons nog 
zoo zelden is waargenomen. 

Ook voor anderen dan hemipterologen zal er op Juniperus 


1) Gonocerus guniperi is na het geschrift van REUTER o.a. ook in 
Westfalen en Rijnland gevonden. 


XIV VERSLAG. 


nog wel een en ander te vinden zijn. Voor de lepidopterologen 
misschien wel Wothris juniperella L. 

Ten slotte maakt Spr. er op attent, dat de jeneverbes- 
struiken overdag een toevluchtsoord zijn voor talrijke Neuro- 
ptera en Trichoptera, ook waar zij betrekkelijk ver van water 
verwijderd zijn. 

Dan zal het van belang zijn, aan de boschbessen aandacht 
te wijden. FOKKER ontdekte indertijd in het Asser-bosch de 
Tingitide Stephanttis oberti KOL. op de onderzijde der 
bladeren. Voor zooverre aan Spr. bekend, is deze soort in 
ons land alleen bij Apeldoorn teruggevonden. Sastragala 
ferrugata F., bekend van Nijmegen, de Veluwe etc., werd 
het vorig jaar in groot aantal bij Breda buit gemaakt. Het 
eenige Nederlandsche exemplaar van Aybiconia intermedia 
WoLFF werd bij Elspeet op roode boschbessen gevonden. 

Dekleine Cicadellide Eupteryx pictilisSTâL moet ook op bosch- 
bessen leven, Ook daarvan is slechts één inlandsch exemplaar be- 
kend, van Amerongen. Zij wordt tot de ijstijdrelicten gerekend. 

Dan ontving Spr. van ons medelid SCHOLTEN uit Montfer- 
land een groot aantal van de tot nu toe zoo zeldzame 
Hyperaspis campestris HRBST., tegelijk met Sastragala ferru- 
gata gevonden in Mei 1928. Dit Coleopteron schijnt dus op 
Vaccinium in het voorjaar voor te komen, wat Spr. nog 
niet in de literatuur vermeld vond. 

De President vraagt, of de Juniperus-insecten van de 
eene Juniperus-soort op de andere kunnen overgaan. 

De heer Mac Gillavry houdt dit voor zeer wel mogelijk 
en meent, dat men b.v. ook in het Pinetum van den heer OUDE- 
MANS te Putten belangwekkende vondsten kan verwachten. 


De heer Stärcke zegt, dat, nu het door MAC GILLAVRY 
een jaar of zes geleden begonnen systematisch heronderzoek 
van onze mierenfauna tot voorloopige resultaten heeft 
gevoerd, het wel gewenscht is, een korten terugblik aan 
dit tijdvak te wijden. Aan de 35 vormen, die SCHMITZ in 
zijn voortreffelijk boek van 1915 opsomde, konden er in de 
laatste jaren 13 worden toegevoegd, eene niet onbelangrijke 
toename voor zulk een korten tijd. Met vreugde memoreert 
Spr., dat deze toename vooral te danken is aan de nauw- 


VERSLAG. XV 


keurige en gelukkige werkzaamheid van den heer P. VAN 
DER WIEL, daarnaast aan de heeren BETREM, CORPORAAL, 
GEYSKES, MAC GILLAVRY, RAIGNIER, RECLAIRE en ZÖLLNER. 

Van die 13 zijn er 8 nieuwe vondsten uit die jaren: 

Ponera punctatissima ROG. 

Myrmica sulcinodis NVL. 

Leptothorax muscorum NYL. 

5 id. var. gredler? MAYR. 

be nigriceps MAYR. 
Formicoxenus nitidulus NYL., var. picea WASM. 
Formica exsecta NYL. 

3 pressilabris NYL. 

Toegevoegd door betere onderscheiding zijn er 5: 

Myrmica schencki EM. 

Leptothorax tubero-interruptus FOR. 

_ nylandert FORSTER. 

Formica glebaria NYL., var. rubescens FOR. 

Lastus sabularum BONDR. 

Deze laatste waren alle reeds in verzamelingen aanwezig, 
doch niet herkend, of zelfs met nadruk ontkend. Van 
Myrmica schencki schreef eene autoriteit als Pater WASMANN 
b v., dat hij ze niet uit Nederland bezat, wèl tusschenvormen 
tot M. lobicornis NYL. Bij onderzoek bleek nu, dat de type 
van M.schencki is... een exemplaar uit Exaeten, afkomstig 
van Pater WASMANN, één van zijne onderstelde tusschen- 
vormen dus! Pater WASMANN is dus als de eigenlijke eerste 
vinder van Myrmica schencki, in ons land zoowel als in het 
algemeen, te beschouwen. 

De tweede van de laatstgenoemde rubriek, Leptothorax 
tubero-interruptus FOR., in Meyendel en laatstelijk ook in 
N-Brabant aangetroffen, is eene onbelangrijke variëteit, of 
nog minder, van L. Zuberum F., en dit houdt eene rehabi- 
litatie in van eene opgave door onzen oudsten mierenkenner, 
Dr. H. Bos. Deze noemde ZL. tuberum F. als bij den Haag 
gevonden; deze opgave is later als onwaarschijnlijk gene- 
geerd, waarschijnlijk ten onrechte. 

Bij de vermelde toename van + 30°/ in 6 jaar heeft 
Spr. geene rekening gehouden met ,,toename” door promotie 
van variëteiten c.s. tot species of subspecies, eene promotie 


XVI VERSLAG. 


(resp. degradatie), die bij de grensloosheid dezer begrippen, 
zooals zij in de entomologie gebruikelijk zijn, volstrekt zonder 
eenig wetenschappelijk belang is. Evenmin zijn medegeteld 
de soorten, die in gebouwen met centrale verwarming zich 
kunnen voortplanten, maar in de tropen thuisbehooren. In 
de toekomst zullen zij stellig een zeker burgerrecht verkrij- 
gen, omdat het aantal dezer gebouwen toeneemt. Het sterkst 
was de toename in het geslacht Zepzothorax, dat zijn aantal 
inlandsche vormen in 5 jaar zag stijgen van 1 tot 6. 
Hiermede is echter zoo ongeveer de grens bereikt. In ons 
land zijn verder nagenoeg geene endogene mierenvormen 
meer te verwachten; nu kunnen wij ons dus rustig gaan 
toeleggen op het onderzoek der verbreiding. Hieraan moet 
nog bijna alles geschieden; uit groote gebieden van ons 
land, b.v. het geheele Noorden, zag Spr. nog geen materiaal. 
Bovendien zijn er een paar soortgroepen, waarvan de 
systematische ontleding nog niet voltooid is. Dit zijn de 
groepen Lasius umbratus NYL. en Myrmica scabrinodis NVL. 
In beide groepen is het aantal systematische eenheden 
waarschijnlijk grooter, dan gewoonlijk wordt aangenomen, 
en van beide is de nomenclatuur verward. Het geval met 
. Myrmica scabrinodis zou als ondertitel kunnen dragen: 
„Noodlottige gevolgen eener vergissing van eene Auto- 
riteit’. In 1846 beschreef NYLANDER goed en uitvoerig zijne 
Myrmica scabrinodis, in 1861 MEINERT even goed zijne 
Myrmica sabuleti. FOREL negeerde de laatste en noemde 
zijne Zwitsersche sabuleti standvastig scabrinodis. In 1915, 
bij het bewerken der kleine handleiding voor de Zwitsersche 
fauna, vergiste hij zich dientengevolge en beschreef als var. 
sabuleti Q NYLANDER’s scabrinodis. Tegelijk ontdekte hy 
deze scabrinodis in het veen van Roche, en beschreef dezen 
licht gekleurden veenvorm als var. rugulosocdes. Nu had de 
echte scabrinodis dus al twee namen, die bovendien beide 
verkeerd waren. Alle latere auteurs, die MEINERT’s sadbuletz 
kenden, en dus daarin de var. sabuleti FOREL niet herken- 
den, terecht, haastten zich, NYLANDER’s scabrinodis, die bij 
FOREL was zoek geraakt, opnieuw te ontdekken en te doopen. 
Zoo ontstond Myrmica specioides BONDROIT, terwijl FOREL’s 
fictieve var. 7wgulosoides door FINZI tot soort werd verhe- 


VERSLAG, XVII 


ven, met nog eene variëteit s#zata. Beide zijn NYLANDER's 
scabrinodis, die door FINZI niettemin nog naast zijne nieuwe 
afspiegelingen wordt vastgehouden. Ook de sabuleti wordt 
door FINZI opnieuw gedoopt: Zonae, nov. subsp. en wel 
naast saduleti MEINERT. Ziedaar de twee duidelijke soorten 
der bezonnen Scandinaviërs uitgedijd tot vijf vormen! Het 
zal heel wat werk kosten, om ze weer tot hunne rechtmatige 
positie terug te dringen !). 

Hierna geeft Spr. nog enkele Formiciden rond, die nog 
wel binnen onze grenzen zouden kunnen worden aangetroffen, 
De eerste is Myrmzca lobicornis NYL., subsp. arduennae BONDR. 
Zij komt voor op het subalpine plateau der Hautes Fagnes 
bij Spa en zou wel tot in de buurt van Vaals kunnen ver- 
dwalen. Zij is overigens in de Centraal-Europeesche middel- 
gebergten in onderling zeer weinig verschillende vormen 
vertegenwoordigd (3 hiervan worden vertoond). 

Ten tweede Marpagoxenus sublaevis NYL., de merkwaar- 
dige conquistadores van de nesten der Leptothorax acervo- 
rum F. De laatste is in alle zandstreken niet zeldzaam; 
Harpagoxenus komt eilandsgewijze van Zweden tot de Apen- 
nijnen voor, en zal stellig ook bij ons zijn te vinden. 

De derde in de echte Formica rufa NYLANDER (de type 
van LINNE is onherkenbaar). Deze vorm is met onze Formica 
pratensis GOEZE inniger verwant dan met onze gewone 
boschmieren, die in de wandeling (der dierpsychologen) 
Formica rufa worden betiteld. Het is, zooals BONDROIT het 
eerst heeft onderscheiden, een subalpien-boreale vorm, die bij 
ons in het Drentsch District wellicht zou kunnen voorkomen. 

Vervolgens vertoont Spr. een drietal mimeerende spinnen, 
nl. eene soort uit Trininad, door den heer GEYSKES mede- 
gebracht en blijkbaar levende bij Pseudomyrma flavida SM., 
welker langgerekten lichaamsbouw en gele kleur zij ook heeft ; 
verder twee soorten, resp. uit N-Sumatra en Java, levende, 
althans te zamen gevangen met resp. Polyrhachis dives SM, 


1) Spr. zou zeer gaarne van de beide genoemde soortgroepen nest- 
gewijze verzameld materiaal, hetzij cadeau of ter leen ontvangen. 
Materiaal van deze soortgroepen, waarin de drie kasten uit dezelfde 
kolonie zijn vertegenwoordigd — en dit alleen is voor bovenstaand doel 
bruikbaar — is in inlandsche collecties bijna niet aanwezig. 

2 


XVIII VERSLAG. 


en eene Camponotus-(Tanaemyrmex-) soort der zrritans-groep. 
De beide laatste mimeeren de kleine werkster met eene larve 
of kleine pop in den bek. De vraag, of men met ‘mimicry 
of met convergentie te maken heeft, wordt open gelaten. 

Pater Wasmann warnt, mit Bezug auf den zahlreichen 
benannten Unterformen bei den Ameisen, vor Uberspeziali- 
sierung in der Systematik. Dass in der Spinnenmimicry 
solche kombinierte Falle vorkommen, in denen Ameisen mit 
einer Larve im Maule nachgeahmt werden, hat bereits Paral- 
lelen in der Nachahmung blatttragender Ameisen (POUL- 
TON) etc. 

Herr Starcke kann Pater WASMANN dahin beruhigen, dass 
die fiir unsere einheimische Fauna neuen Formen keineswegs 
neuerdings aufgestellte Arten oder zersplitterte Varietaten 
sind, sondern für Mittel-Europa langst bekannte Formen, 
die nur jetzt auch innerhalb unserer Grenzen angetroffen 
worden sind. Die Myrmica schencki EM. beantwortet an die — 
übrigens auf Vortragendem unbekannten Gründen beruhende — 
Forderung WASMANN’s, dass eine ,,Spezies” auch ethologische 
Unterschiede aufzeigen müsse; sie macht nämlich die von 
Vortr. demonstrierten ,,Schornsteinchen’’. 


De heer Corporaal brengt in herinnering het voor Europa 
nieuwe „unit’-systeem voor het inrichten van insectenver- 
zamelingen, door hem op de vorige Wintervergadering ge- 
demonstreerd. Spr. houdt zich nog steeds aanbevolen voor 
opmerkingen van collegae, die het systeem wenschen toe te 
passen, over de door hen voor practisch gehouden afmetingen, 
daar de voordeelen van dit systeem bovenal tot hun recht 
zullen komen, als men het eens kan worden over standaard- 
afmetingen. Spr. voegt aan zijne vroegere opmerkingen 
nog toe, dat men, mochten de door hem gedemonstreerde 
afmetingen aanvaard worden, voor grootere dieren ook de 
breedte kan verveelvoudigen. Voor lepidoptera, odonata 
enz. zou men ook bakjes kunnen doen maken van dubbele 
of drievoudige breedte. Waarom zou men er geene maken, 
die de doozen voor de helft, of zelfs geheel zouden vullen? 
In verband hiermede zou ook eene:standaardafmeting 
voor insectendoozen alleszins overweging verdienen. 


‘SULIDPESAIAIOIULA\ 23881S97-U9-011(J ‘SuISIU2919A 9UPSISO[OWOQUH SEISI9 A 


eh) 


à 


ne 


ITER 


VERSLAG. XIX 


Spr.houdt b.v. eene afmeting van 40 X 50 cm voor lepidoptera, 
odonata enz., en van 30 X 40 cm voor andere insecten voor 
practisch. Voor het materiaal der bakjes is men wellicht 
ook niet op bordpapier aangewezen. Misschien is het mogelijk, 
ze uit dun metaal te doen persen. Spr. roept hiervoor de 
voorlichting in van hen onder zijne medeleden, die van der- 
gelijke technische zaken op de hoogte zijn. 

Ook op de Dritte Wanderversammlung deutscher Entomo- 
logen, in Mei van het vorige jaar te Giessen gehouden, 
heeft Spr. het systeem gedemonstreerd. Er was toen veel 
belangstelling voor. Een toenmaals vervaardigd cliché voor 
eene afbeelding van het ,,unit’-systeem zal Spr. in het ver- 
slag dezer vergadering doen afdrukken. 

De Vierte Wanderversammlung, die in dit jaar te Kiel zal 
worden gehouden, zal Spr. tot zijn leedwezen niet kunnen 
bezoeken, daar zij waarschijnlijk met onze Zomervergadering 
zal samenvallen. Op verzoek van ons Correspondeerend lid 
Dr. W. HORN vestigt Spr. er echter de aandacht op. 

Onze aanstaande Zomervergadering zal hoogst waarschijn- 
lijk gehouden worden te, of in ieder geval gevolgd worden 
door eene gemeenschappelijke excursie naar Dwingelo. Spr. 
bezocht deze plaats reeds het vorige jaar, ten einde zich 
van localiteiten, vangterreinen enz. eenigszins op de hoogte 
te stellen, en werd aldaar met de meeste welwillendheid 
ontvangen en rondgeleid door Dr. W. BEIJERINCK, stichter 
van het Biologisch Station te Wijster. De heer BEIJERINCK, 
die algemeen bioloog is, had in die streek ook terloops 
allerlei insecten verzameld, die Spr. doet rondgaan, ten einde 
den aanwezigen een denkbeeld te geven van de insecten, 
die men daar alzoo kan aantreffen. 

Ten slotte vermeldt Spr., dat hij, op verzoek van den 
uitgever AD. HOFFMANN te Weenen, medewerkt voor Neder- 
land en Koloniën aan de derde uitgave van het „Entomo- 
logen-Adressbuch’’. Spr. vertoont de tweede uitgave (1926), 
en ook de tot nu toe verzamelde bouwstoffen. Voor opmer- 
kingen en aanvullingen houdt Spr. zich gaarne aanbevolen. 

De President zegt, met veel belangstelling het medege- 
deelde over het „unit’-systeem vernomen te hebben. Hij 
meent, dat men uiterst practisch werkt, indien men de 


XX VERSLAG. 


afmetingen zóó kiest, dat één grooter bakje steeds door twee 
kleinere, van de halve bodemoppervlakte, vervangen kan 
worden. Volkomen juist acht hij het, een verband te leggen 
tusschen de afmetingen der laden en der daarin komende 
bakjes, zóó, dat laatstgenoemde precies in de laden passen. 
Liefst zou het vaststellen van één of meerdere standaard- 
modellen van laden hieraan nog moeten voorafgaan, waarvan 
dan de maten veelvouden van die der bakjes zouden kurinen 
zijn. Zijn de kleinste bakjes b.v. 3 X 4 cm., dan zouden de 
daarop volgende maten kunnen zijn: 4 X 6, 6 x 8, 8 X 12, 
12 X 16, 16 X 24, 24 X 32, 32 X 48; laatstgenoemde maten 
b.v. voor de laden, met natuurlijk eenige speelruimte voor 
het verplaatsen der bakjes. Tusschenvormen zouden dit 
systeem nog kunnen aanvullen, b.v. 8 X 8, 8 X 16, enz. 
Spr. zou aan dun, licht, niet glimmend metaal de voorkeur 
geven boven carton. 


De heer Lycklama à Nijeholt laat ter bezichtiging eenige 
zeldzame lepidoptera rondgaan. Macrolepidoptera, in het 
afgeloopen jaar te Rockanje gevangen: Acidalia subsericeata 
Hw. en marginepunctata GOZE, Plusia c-aureum KNOCH en 
Agrotis praecox L. 

Microlepidoptera. Door de vondst van den heer BENTINCK 
van een oud exemplaar van Grapholitha juniperana MILL, 
e. l.: Rolde, is Spr. ertoe gekomen in begin Mei bij Rolde 
eenige Juniperus-struiken uit te kloppen; uit dit klopsel 
kwamen inderdaad eenige exemplaren uit van de, alleen 
bij Lyon en in Rolde gevonden Grapholitha juniperana MILL. ; 
daarenboven nog Argyresthia arceuthina Z., dilectella Z. en 
praecocella Z. 


De heer Bentinck laat eenige vlinders ter bezichtiging 
rondgaan: 

I. Eenige nieuwe soorten voor de Nederlandsche fauna: 

I. Gelechia salicorniae HERING: De heer MAC GILLAVRY 
gaf Spr. op de laatste Zomervergadering te Breda eene rups, 
gedeeltelijk ingesponnen tusschen de stengels van hare 
voedselplant, Salicornia herbacea L., gevonden op 27-6-29 te 
Woensdrecht. Op 1-7-29 verliet de rups deze samengesponnen 


VERSLAG. XXI 


stengels en kroop boven in de flesch, alwaar zij zich op 
2.7.29 verpopte in een spinsel. Reeds op 19.7.29 verscheen 
de imago, welke na grondige determinatie G. salicorniae 
HERING bleek te zijn. Vergelijk T. v. E. LXXII, p. LXXVI— 
LXXVHI. In „The Entom. Monthly Mag.” serie II, Vol. V, 
1894 beschrijft ENSTAGE R. BANKES op p. 80—83, 125 — 128 
en 188—194 „Leta instabilella DGL. and its nearest British 
allies”, waarbij 7 zeer op elkaar gelijkende soorten met hare 
voedselplanten beschreven worden. Deze soorten leven op 
de volgende 13 planten: 1. Halimus portulacoides Wallr., 
2. Aster tripolium L., 3. Spergularia media Fr., 4. Salicornia 
herbacea L., 5. Salicornia radicans Sm., 6. Schoberia mari- 
tima C.A.M., 7. Beta maritima L., 8. Schoberia fructicosa 
C. A. M., 9. Plantago coronopus L., ro. Plantago maritima L., 
11. Plantago lanceolata L, 12. Atriplex sp., 13. Chenopo- 
dium sp. De 7 beschreven vlindersoorten met de nummers 
van hare planten zijn de volgende: Lita salicorniae HERING 
op 2, 3, 4 en 6; L. instabilella DGL. op 1; L. ocellatella STN. 
op 7; L. suaedella RICHSN. op 6? en 8; L. plantaginella STN. 
opmon 10 en 11; 2, amiplıcella E. Vi. R. (de eenige reeds 
inlandsche soort) op 5, 6, 12 en 13; L. odsoletella F. v. R. 
op 12 en 13. Hieruit blijkt ook duidelijk, dat LZ. sa/icorniae 
de eenige is, die op Salicornia herbacea L. leeft. 

2. Phyllocnistis sorhageniella LüDERS. SNELLEN beschrijft 
in zijn bekend werk op p. 945 de eigenaardige mijnen der 
Phyllocnistis-rupsen, die ongekleurd zijn en alleen te ontdekken 
door eene zekere glinstering, alsof eene slak over het blad 
gekropen had. De beide beschreven soorten zijn Ph. saligna 
Z., op smalbladige wilgen, en suffucella Z,op verschillende 
soorten van populieren, doch niet op Populus alba. Spr. 
vond echter verleden najaar dergelijke opvallende mijnen op 
Pop. alba op verschillende plaatsen in de duinen te Over- 
veen, en trachtte deze verder op te kweeken. Het bleek 
echter wat laat te zijn, want de meeste waren reeds uitge- 
komen. Toch verkreeg hij nog op 4-10-29 2 imagines en op 
21-11-29 nog eene derde, die aanmerkelijk van suffusella Z. 
verschilden. Deze bleken tot de derde /%y//ocnistis-soort te 
behooren, nl. de nog weinig beschrevene P/. sorhageniella 
LüDERS. Volgens SPULER p. 421 leeft deze alleen op Pop. alba, 


XXII VERSLAG. 


terwijl suffusella op Pop. nigra, tremula en pyramidalis leeft. 
De donkergrijze bewolking der voorvleugelwortelhelft, die bij 
suffusella, vooral bij de najaarsdieren, zeer donker is, man- 
keert geheel bij sorhagenzella, die eene sneeuwwitte wortelhelft 
heeft, behalve een klein donker wolkje op het midden van de 
binnenrandswortelhelft, welke plaats juist bij sx ffusella steeds 
wit is. Verder heeft sorhageniella één zwart streepje meer 
dan suffusella, komende uit de zwarte stip in de vleugelpunt 
en op den achterrand uitloopend. 

3. Homoeosoma saxicola VAUGHAN en 

4. Homoeosoma snellenella mihi nov. spec. Veel behoeft 
Spr. niet over deze 2 soorten te vermelden, aangezien eene 
uitvoerige beschrijving van het verschil in het aderstelsel, de 
vleugelteekening, het verschil in voedsel en larve, met be- 
treffende citaten en met genitaliën-afbeelding van æ en 9, 
spoedig in het T. v. E. volgen zal. Zie ook SNELLEN II, p. 159 
en T.v.E. DI. XXXII, p. 41—44, waar de diverse variëteiten 
van 7. nimbella Z. beschreven zijn. Uit een genitalien- 
onderzoek blijkt, dat men hier met 4 verschillende soorten 
te doen heeft: var. I en II worden szellenella m. n. sp.; var. 
IIla wordt saxzcola VAUGHAN; var. IIIb wordt de reeds door 
Snellen afgescheiden soort cretacella ROSSLER, en dan wordt 
var. IV (niet door SNELLEN genoemd) de eigenlijke uzmbella Z., 
waarvan Spr. exemplaren uit Z.-Limburg laat zien. Eigenlijk 
is nembella Z. nieuw voor de fauna, terwijl de vormen, tot 
nu toe als uimbella beschouwd, steeds de 3 vorige waren. 
Van A. snellenella (de eenige soort zonder ader 5 der voor- 
vleugels) laat Spr. exemplaren zien uit Arnhem en Amerongen; 
van saxzcola uit Overveen (de gewoonste soort in de duin- 
streken); en van cretacella uit Overveen en Rockanje. De valvae 
van nimbella wijken zoo zeer van de 3 andere af, dat zij 
meer overeenkomst hebben met die van Aphestia elutella HB. 
en Anerastia lotella HB., waarvan ook genitaliënpreparaten 
rond gaan. Daar SNELLEN de eerste en eenige is geweest, 
die den vorm zonder genoemde ader 5 beschreef, heeft Spr. 
deze thans aangetoonde soort naar hem genoemd: H. suelle- 
nella m.n. sp. 


II. Eenige soorten met microscopische preparaten der 
genitaliën : 


VERSLAG: XXII 


1. Aangezien er nog steeds getwijfeld wordt, of Caradrina 
selint B. inderdaad in Nederland gevangen zou zijn, besloot 
Spr. de genitaliën van de meeste inlandsche Caradrina- 
soorten te onderzoeken, vooral nadat hij verleden zomer 
weer 2 ex. van seu? te Overveen buit maakte. De resul- 
taten komen geheel overeen met de afbeeldingen in het 
werk van F. N. PIERCE: “The Genitalia of the Noctuidae”, 
nl. plaat XIII: C. morpheus HFN. met valvae, die in drie 
punten uitloopen; plaat XIV: C. alsines BRAHM en Zaraxacı 
HB. (= dlanda TR.), beide met valvae met ééne punt, doch 
met verschillende wortels der valvae; en C. quadripunctata 
F. (= cubicularis BKH.) met laarsvormige valvae, dus met 
ééne punt, en afgeronde grijporganen. C. selinz B., die in 
Engeland blijkbaar niet voorkomt, is niet afgebeeld. Spr. 
maakte ook hiervan een preparaat, nl. van een der te Over- 
veen gevangen exemplaren, en verkreeg ook inderdaad een 
ander beeld dan bij gwadripunctata. De valvae van selini 
hebben 2 stompe punten en de grijporganen hebben den 
vorm van een roofvogelsnavel. Uit deze verschilpunten blijkt 
duidelijk, dat de exemplaren, waarover twijfel bestond, niet 
quadripunctata, doch selinz zijn. 

2. Aangezien Spr. verleden voorjaar weer een nest vond 
van Yponomeuta mahalebellus GN. te Overveen, (vergelijk 
T. v. E. LXXI. p. XLI—XLII) en aangezien SNELLEN in 
zijn bekend werk, DI. II, op p. 510 zegt, dat hij niet sterk 
aan het specifiek verschil van Y. padellus L. en Y. mali- 
nellus Z. gelooft, besloot Spr. de genitaliën, vooral van 
deze twijfelachtige Yponomeuta-soorten, nader te onderzoe- 
ken. Hij maakte verscheidene preparaten van evonymellus L., 
padellus L., malinellus Z., cognatellus HB. en mahalebellus 
Gn. Het resultaat is, dat alle deze soorten zeer op elkaar 
gelijken. De valvae van evonymellus. zijn breed en meer ge- 
zwaaid en eindigen in een hoek van 45°; die van padellus 
zijn zeer breed en eindigen in een hoek van ca. 110°; die 
van malinellus zijn smal en eindigen in een hoek van ca. 
90°; die van cognatellus zijn vrijwel gelijk: aan die van ma- 
linellus, doch loopen iets geleidelijker toe in een hoek van 
aca, go°; die. van :mahalebellus zijn iets breeder en loopen 
toe in een hoek van ca. 80°; bovendien is de uncus van 


XXIV VERSLAG. 


mahalebellus veel langer en scherper, zooals reeds op voor- 
noemde plaats in het T. v. E. vermeld is. Uit deze onder- 
zoekingen blijkt, dat malinellus veel meer van padellus ver- 
schilt dan van cognatellus. Verder moet Spr. opmerken, dat 
hetzooeven genoemde, nieuw gevonden nest van mahalebellus 
zich in de eindscheuten van een papenmutstak bevond, ter- 
wijl de cognatellus-nesten zich steeds onder de struiken in 
het gras bevinden. Hij laat beide nesten rondgaan, zoodat 
men het helder witte nest van mahalebellus vergelijken kan 
met het bevuilde nest van cognatellus. Ook gaan van beide 
verspekte imagines rond, die eveneens in kleur verschillen 
(vergelijk voornoemd citaat in het T. v. E.). Dit gevonden 
nest van mahalebellus bleek juist uitgekomen te zijn, doch 
3 imagines zaten er nog op, waarvan Spr. er 2 wist te be- 
machtigen. 

III. Eenige bijzondere vangsten: 

1 ex. Hyloicus pinastri L., op 30.6.29 op „Den Honds- 
donk” bij Breda; dit exemplaar is bijzonder donker, bijna 
zwart. 

I ex. Scoparia phaeoleuca Z. op 15.7.24 te Overveen, de 
zeldzaamste van de Nederlandsche Scoparza-soorten; deze 
soort is ook buiten Nederland zeer zeldzaam. 

I ex. Scoparta resinea HW. op 5.8.29 te Overveen, met 
gedeeltelijke, doch scherpe, doorloopende voorvleugelteeke- 
ning op den linker achtervleugel. 

2 ex. Platyptilia zeiterstedtii Z., in Juni en Juli 1924 te 
Overveen. 

1 ex. Olethreutes nigricostana HW. op 26-6-29 te Overveen. 

I ex. Aysterosia inopiana HW. op 28-7-29 te Amerongen. 

1 ex. Pamene aurantiana STGR.. op 24-8.29 in het Haag- 
sche bosch. Deze, tot nu toe slechts enkele malen in Neder- 
land aangetroffen, Pamene-soort is elders ook zeer zeldzaam. 

4 ex. Gelechia electella Z., waarvan één ex. te Laag Soeren 
(reeds eerder vermeld) en 3 ex. in Juni en Juli te Overveen 
gevangen werden. 

4 ex. Gelechia alburnella Due. in Juli en Augustus te 
Amerongen. 


2 ex. Gelechia hippophaélla SCHRK. in Aug. en Sept. te 
Overveen. 


VERSLAG. XXV 


1 ex. Gelechia rhombella SCHIFF. op 23-7-29 te Overveen. 

1 ex. Xystophora lucidella STPH. op 11-7-26 te Overveen. 

2 ex. Coleophora gryphipennella BOUCHÉ el. 3-7-29 te 
Overveen. Van deze soort vond Spr. de zakjes in Oct. 1928 
en April 1929 op Rosa pimpinellifolia D.C. 

De zakken, die hij in alle overgangen laat zien, zijn eerst 
zeer breed, plat en tweekleppig, worden later smaller, ronder 
en ten slotte driekleppig. 

1 ex. Coleophora lineolea Hw. op 5-8-29 te Overveen. 

IV. Spr. wijst op de verschillen in de genitaliën der vol- 
gende Noctuïden, die dikwijls aanleiding tot verwarring 
geven, hoewel zij naar deze kenmerken toch goed van elkaar 
gescheiden soorten zijn. Spr. verwijst hiervoor naar „The 
Genitalia of the Noctuidae’ door F. N. PIERCE: 

Acronycta tridens SCHIFF. en psz L., blz. 25, pl. 5. 

Nonagria neurica HB. en dissoluta TR. (arundineta SCHMIDT), 
blz. 30—31, pl. 8. 

Tapinostola fulva HB. en extrema HB. (concolor GN.), blz. 
30—32, pl. 8 en 9. 

Miana strigilis CL. en fasciuncula Hw., blz. 33, pl. £3. 

Hydroecia nictitans BKH. en paludis TUTT, blz. 34, pl. 9. 

Cucullia verbasci L. en scrophulariae CAPIEUX, blz. 74, pl. 27. 

Cucullia umbratica L. en chamomillae SCHIFF., blz. 74, 
PI Z sen 2e: 

Plusia pulchrina Hw. en gota L., blz. 77, pl. 29. 

Ten slotte vertoont Spr. eenige vlinders, die hij eenige 
dagen geleden van Majoor J. C. RIJK uit Maastricht toe- 


gezonden kreeg, met verzoek deze op de vergadering te 
demonstreeren : 


I. Een ex. Colias chrysotheme ESP., door de Gebr. C. en 
M. FRANSSEN op 18-8-17 te Melick (L) gevangen en daarna 
afgestaan aan Broeder BERCHMANS te Steijl (L.), die dit 
exemplaar voor bovengenoemd doel aan den heer RIJK 
tijdelijk afstond, onder bijvoeging van nog een 5-tal exem- 
plaren van deze soort, uit Oostenrijk afkomstig. Spr. voegde 
er eene serie van C. edusa F. bij ter vergelijking, en meent 
inderdaad, dat de determinatie juist geweest is. Hij merkte 
een 7-tal punten van verschil op, waarvan het voornaamste 
is het lichte vlekje op den voorrandswortel der achter- 


XXVI VERSLAG. 


vleugels bij edusa d, hetwelk bij chrysotheme geheel ont- 
breekt. Spr. vraagt thans de meening der Lepidopterologen, 
nl. of deze soort, in Oostenrijk inheemsch, en niet in 
Duitschland en België voorkomend, nu als inheemsch be- 
schouwd kan worden, of als een accidenteel verschijnsel? 

2. Een ex. Diastictis artestaria FABR., door Frater V. D. 
BERG op 11-7-29 te Stein (L.) gevangen en aldus gedeter- 
mineerd, hetgeen volgens Spr. volkomen juistis. Aangezien 
het voorkomen in Limburg volstrekt niet onmogelijk is, 
beschouwt Spr. deze soort aldus als nieuw voor de Neder- 
landsche fauna. | 

De President merkt op, dat hij liever zou spreken van 
copulatie-organen, dan van genitaliën, daar bij deze laatste 
ook de inwendige organen behooren. Hij vraagt, of ook van 
elke soort eenige individuen op de copulatie-organen 
onderzocht zijn, hetgeen door den heer BENTINCK bevesti- 
gend wordt beantwoord. 

De heer Toxopeus zou nog liever in plaats van copulatie- 
organen den term ,,achterlijfsaanhangselen” of ,,appendices” 
gebruikt willen zien. Spr. vraagt den heer BENTINCK, of 
deze met Populus alba den witten populier van de duinen 
bedoelt, en zegt, na bevestigend antwoord, dat deze Populus 
canescens moet genoemd worden. Deze laatste wordt door 
sommige botanici als bastaard beschouwd, maar het voor- 
komen van eene bepaalde rups op deze en niet op P. alba 
pleit wel voor de meening, dat P. canescens eene goede 
soort is. Verder wijst Spr. op de noodzakelijkheid, om: de 
preparaten van de appendices te etiketteeren met eenzelfde 
nummer als het exemplaar, waarvan het afkomstig is, en 
met een even uitvoerig etiket, zoodat er nimmer verwarring 
kan ontstaan. Deze is inderdaad wel eens, als gevolg van 
onvoldoende etiketteering, voorgekomen, redenen waarom 
Spr. destijds den term ,,aedoeotype” heeft ingevoerd. 

De heer de Meijere geeft er de voorkeur aan, te spreken 
van „uitwendige genitalien”. Spr. maakt hiervan kleine pre- 
paraatjes tusschen 2 dekglaasjes, die aan de speld van het 
oorspronkelijke exemplaar kunnen worden bevestigd. 

De President wijst nog op het zeer verschillende beeld, 
dat men van een zoo gecompliceerd gebouwd orgaan als 


VERSLAG. XXVII 


de copulatie-organen verkrijgt, al naar de richting, waaruit 
men ze beschouwt. 

Spr. is het met den heer BENTINCK eens, dat de onder- 
scheiden der beide vertoonde Cokas-soorten duidelijk zijn. 
Over de quaestie van het als ,,inlandsch” beschouwen zegt 
hij, dat op dit gebied allerlei gradaties voorkomen. Of men 
eene soort „inlandsch’ mag noemen, hangt er van af, wat 
men onder dat woord verstaat. De Coleopterologen hier te 
lande zijn, met Dr. EVERTS, gewend, alle Coleoptera, welke 
in Nederland worden aangetroffen, in de Coleoptera-lijsten 
op te nemen, ook b.v. als de dieren zich ontwikkeld hebben 
uit van elders ingevoerde zaken. Zoo b.v. uit geconfijte 
dadels en andere vruchten, indische tabak, exotisch 
hout, enz. 

De Lepidopterologen hebben zich dikwijls op een ander 
standpunt geplaatst, en soorten, welke zich uit van 
elders ingevoerd materiaal ontwikkelden, niet in de Neder- 
landsche lijsten opgenomen. SNELLEN gevoelde daar b.v. 
niets voor. 

Wellicht doet men het beste, door de namen van alle in 
Nederland aangetroffen insecten in onze lijsten op te nemen, 
echter onder vermelding van nadere bijzonderheden omtrent 
herkomst enz., en zonder den term ,,inlandsch” te gebruiken, 
of het woord ,,fauna” te noemen. Het hier te lande aan- 
getroffen zijn is een feit; de rest is subjectieve be- 
schouwing. 

De heer Everts illustreert het laatste met het voorbeeld 
van de Carabicide Pterostichus (Adelosta) macer MRSH., die 
eenige malen aan het zeestrand, ook aan de Zuiderzee, 
gevonden werd, maar toch een echte bergvorm is. Het is 
zoo goed als ondoenlijk, voor den term „inlandsch” eene 
goede definitie te geven, die allen voldoet. 


De heer Schoevers wenscht, alvorens met zijn eigenlijk 
onderwerp aan te vangen, de aanwezigen erop te wijzen, 
dat zij zich momenteel bevinden in eene plaats, waar een 
unicum, voor zoover hij weet, te vinden is. Hij bedoelt het 
vóór eenige maanden onthulde gedenkteeken van wijlen 
Prof. Dr. J. RITZEMA Bos, die lange jaren, tot zijn dood 


XXVIII VERSLAG. 


toe, lid van onze vereeniging was. Hij meent, dat Wage- 
ningen de eerste plaats ter wereld is, waar een in onver- 
gankelijken steen gehouwen gedenkteeken voor een phyto- 
patholoog is opgericht, dus voor een plantendokter, die 
zoowel de ziekten als de insectenplagen der planten be- 
streed !). Het doet hem groot genoegen, dat deze eer te beurt 
is gevallen aan zijn oud-leermeester, dien men terecht wel 
den vader der phytopathologie in Nederland heeft genoemd. 
Ongetwijfeld zal RITZEMA BOS ook in de nagedachtenis van 
velen onzer leden blijven voortleven. 

Daarna vestigt Spreker de aandacht op de door hem op 
verschillende plaatsen ter tafel gelegde ,,Mededeelingen van 
den Plantenziektenkundigen Dienst”, die bij zijne verdere 
mededeelingen nog menigmaal ter sprake zullen komen. 
Hij gaat er nu wederom toe over, de belangrijkste zaken 
op entomologisch gebied, waarmede de Plantenziektenkun- 
dige Dienst in de laatste twee jaren te doen heeft gehad, 
de revue te laten passeeren, zooveel mogelijk met demon- 
stratie van materiaal (of foto’s). Spr. doet dit meestal jaar- 
lijks, doch het vorige jaar was hij verhinderd, de vergadering 
bij te wonen. 

Beginnende met de Coleoptera, deelt Spr. allereerst mede, 
dat Amara-larven, waarvan op blz. 46 van het Verslag van 
den Plantenziektenkundigen Dienst over 1926 iets dergelijks 
werd vermeld, te Westervoort op heeterdaad betrapt werden 
op het uitvreten der hartjes van jonge slaplanten. Het 
gelukte niet, de larven tot imagines op te kweeken, zoodat 
de soort niet bepaald kon worden. 

Ofschoon het een gewoon verschijnsel is, dat lievenheers- 
beestjes tegen den winter in huizen binnen komen, soms 
in vrij groot aantal, zal het toch wel tot de uitzonderingen 
behooren, dat men er bepaald last van heeft, zooals in 
December 1929 het geval was in de serre van een huis te 
Rosmalen. Het was de soort Coccinella conglobata L., ab. 
gemella HREST., die ook reeds in het vorige jaar deze serre 


1) Spreker wijdt over dit, zijn stokpaardje, nog even uiten zet uiteen, 
dat dit werk zeer goed mogelijk is, als de plantenarts beschikken kan 
over de hulp van specialisten, zooals hij die voor de entomologie bij 
zijne medeleden vindt. 


VERSLAG. XXIX 


als overwinteringsplaats had gebruikt, maar nu in zoo grooten 
getale was binnengedrongen, dat men er iets tegen wilde 
doen, zooals b.v. spuiten met Rids of een dergelijk middel. 
De Dienst ried af, de nuttige diertjes te dooden, doch beval 
aan, ze op een zachten dag te verzamelen, door voorzichtig 
bijeen vegen, en ze daarna buiten los te laten. 

Spreker deelt nu een en ander mede over een massaal 
optreden van den neushoornkever, Oryctes nasicornis L., op 
Duindigt bij den Haag, waar men in Juni in bakken, die 
voor de teelt van allerlei groenten en bloemen werden ge- 
bruikt, de kevers, die in die maand naar boven kwamen, 
bij emmers vol verzamelde. In den grond waren groote, 
dikke, meerjarige en ook kleinere, jongere engerlingen in 
grooten getale te vinden; men verzamelde in September, 
bij het weder in orde maken der bakken, niet minder dan 
Io emmers vol, die elk + 1400 stuks bevatten. Weliswaar 
werden de engerlingen vretende aan allerlei plantenwortels 
(groenten, boonen, meloenen, bloemen, etc.) aangetroffen, 
maar heel veel kwaad doen zij toch klaarblijkelijk niet, 
daar er anders bij een dergelijk aantal wel niet veel van 
de planten terecht zou zijn gekomen. Mede daarom, maar 
ook omdat deze groote dieren gemakkelijk te vinden waren, 
werden geene andere bestrijdingsmaatregelen dan wegvangen 
toegepast. 

In de literatuur (EVERTS) worden meer gevallen van plaat- 
selijk massaal optreden van deze runtorren gemeld. Daar 
nog niet bekend is, waarmede de kevers zich eigenlijk voe- 
den (de engerlingen leven hoofdzakelijk van doode planten- 
resten, zooals ook in dit geval weer bleek), trachtte Spr. 
hierin eenig licht te krijgen. Aan een aantal gevangen kevers 
werden allerlei bladeren voorgezet, maar alles werd ver- 
smaad, Wel aten zij iets van bijna vergane bladeren, maar 
ook deze hoeveelheid was minimaal. Het is mogelijk, dat 
de kevers, die niet lang schijnen te leven (de eigenaar der 
bakken schreef in Juni, dat de kevers naar de oppervlakte 
kwamen om te sterven), slechts weinig voedsel tot zich nemen. 
Op het laboratorium werden eenige proeven genomen om 
de engerlingen te dooden door op de aarde in eene kist, 
waarin zij gedaan waren, zwavelkoolstof te gieten, die door 


XXX VERSLAG. 


een nieuw Duitsch preparaat, Sapikat genaamd, emulgeer- 
baar met water was gemaakt. Inderdaad werd daarmede eene 
zeer goede emulsie verkregen, waardoor dus de zwavelkool- 
stof door eenvoudig uitgieten gelijkmatig over den grond 
verdeeld kan worden. De engerlingen stierven erdoor. 

Eene andere soort engerlingen, waarvan de soort niet 
bepaald werd, doch waarschijnlijk jonge exemplaren van de 
gewone meikeverlarven, veroorzaakte te Noordwijk eene 
kale plek in een „green’’ van de golfbaan. Men bestreed 
deze met ,,Mowrah”-meel, eene stof, door den leverancier 
van het graszaad uit Engeland geïmporteerd. De Engelsche 
entomoloog J. C. F. FRYER, directeur van het Plant Patho- 
logical Laboratory te Harpenden, deelde op Spr.’s verzoek 
om inlichtingen mede, dat Mowrah-meel de koek is, die 
overblijft na het uitpersen ter verkrijging van olie van de 
zaden van de Indische plant Passia latifolia. Het is een 
wormdoodend middel, en vormt het hoofdbestanddeel van 
sommige stoffen, die in den handel zijn ter dooding van 
regenwormen in gazons; het bevat saponine, wat waarschijn- 
lijk de vermicide werking uitoefent. Men strooide het te 
Noordwijk uit in eene hoeveelheid van 1 ons op 1 M°.; een 
dag of drie na het strooien, toen de stof goed was inge- 
regend, bleken alle larven dood of bijna dood te zijn, terwijl 
het gras niet geleden had. 

Uit Bokhara werden irisbollen geïmporteerd behoorend 
tot de soort I. warleyensis; enkele dezer bollen bleken 
bewoond te zijn door eene larve, die ongetwijfeld die van 
eene Buprestide (prachtkever) was. 

De larven hadden in de bollen gangen gemaakt, die het 
voor prachtkeverlarven typische zig-zag verloop hadden, 
ofschoon dit natuurlijk in deze betrekkelijk kleine bollen 
lang zoo goed niet was te zien als b.v. in den stam van 
een pereboom. Er werden slechts 2 larven gevonden, waar- 
van de eene dood en de tweede niet erg levend was, zoodat 
opkweek niet gelukte. Echter konden nog goede foto's 
gemaakt worden, die ter vergadering circuleeren. 

Aardvlooien waren tot dusver steeds eene moeilijk te 
bestrijden plaag. Door het goedkooper worden van nicotine, 
bracht in 1929 de N. V. Chemisch-Technische Mij. te Venlo 


VERSLAG XXXI 


tegen zeer billijken prijs eene stof in den handel, Nicol” 
genaamd, die bleek, reeds in 1 °/, oplossing, overeenkomende 
met I deel zuivere nicotine op 2500 deelen water, de op 
het moment der bespuiting aanwezige aardvlooien te dooden, 
waarna de jonge plantjes een dag of 8 vrij bleven van 
aantasting. In enkele gevallen was het resultaat met deze 
slappe oplossing niet zóó gunstig, waarom de Dienst aan- 
raadt, de oplossing liever iets sterker te nemen, nl. 1!/, of 
2°/, (resp. I nicotine op 1875 en I op 1250). 

In Zeeland werden in pruimen, die nog aan de boomen 
hingen, kleine gaatjes gebeten door aardvlooien, die bleken 
te behooren tot de veel op vlas voorkomende soorten 
Aphthona euphorbiae SCHRNK. en Longitarsus parvulus PAYK. 
Dit is eene zeer ongewone wijze van optreden van aard- 
vlooien; de technische ambtenaar van den Planten- 
ziektenkundigen Dienst, de heer J. ADEMA te Goes, zag de 
kevertjes aan het werk, doch kon niet uitmaken, of zij zelf 
de schil doorvraten, dan wel slechts in reeds bestaande 
wondjes het vruchtvleesch aantastten. 

Een tweede geval van import van een insect met plant- 
materiaal, al even ongevaarlijk als het vorige, deed zich voor 
bij de Sternbergia-bol uit Italië, zooeven reeds besproken 
door den heer UYTTENBOOGAART; in dezen bol werd in eene 
groote holte een doode kever van de soort Brachycerus 
plicatus GYLL. gevonden. x 

Dat alle maatregelen van keuring etc. van geimporteerde 
planten, om den invoer van schadelijke dieren etc. te be- 
letten, niet volkomen afdoende kunnen zijn, omdat zulke 
dieren ook nog op allerlei andere wijzen (en met het steeds 
sneller verkeer steeds gemakkelijker en met minder kans op 
succombeeren onderweg) overgebracht kunnen worden, 
bewijst het vinden van een kever van de soort Zzxus valıs 
Rossi (det. UYTTENBOOGAART, eveneens reeds door dezen 
besproken) op het tentoonstellingsdoek, dat te Madrid had 
dienst gedaan op eene tentoonstelling, waar ook de Planten- 
ziektenkundige Dienst eene inzending had. Ook dit dier was 
evenwel reeds dood, toen het gevonden werd. 

Ofschoon nog verschillende andere keversoorten, waarover 
iets interessants te vertellen zou zijn, op zijn lijstje staan, 


XXXII VERSLAG. 


gaat Spr., met het oog op den tijd, nu over tot de Lepidoptera, 
waarbij hij zich, evenals bij de nog te bespreken insecten, 
slechts tot enkele grepen zal beperken. 

Wij staan thans, om ons onder de door Charivarius zoo 
terecht gehekelde ,,teekenaars” te scharen, in het teeken 
der rupsen, vooral van die van den bastaardsatijnvlinder. 
Spr. vertelt een en ander over de voornamelijk tegen dit 
insect door den Plantenziektenkundigen Dienst aangebonden 
campagne, waarbij veel gebruik gemaakt wordt van mede- 
deeling No. 59 van den Dienst, getiteld: Rupsenplagen, ter 
tafel aanwezig. De plaag is inderdaad zoo erg, dat het zonder 
hulp van de natuur (weersomstandigheden, natuurlijke vijan- 
den) niet gelukken zal, er anders dan plaatselijk een einde 
aan te maken. Maar dit laatste is zeer wel mogelijk: 
niemand behoeft schade van de rupsen te hebben in zijn 
boomgaard, kweekerij of tuin, of last in zijn woonhuis. Het 
uitknippen der nesten is daar zeer wel uitvoerbaar; de staat 
zal ervoor zorgen, dat de nesten verwijderd worden uit de 
boomen langs de rijkswegen nabij huizen en aanplantingen, 
mits de eigenaar dit ook op zijn eigen terrein doet. 

In verschillende Limburgsche gemeenten bestonden reeds 
van Napoleon’s tijd dagteekenende verordeningen, waarbij 
het uitknippen der nesten vóór 15 Febr. of 1 Maart ver- 
plicht werd gesteld. Thans zijn in vrijwel alle gemeenten (op 
een stuk of 6 na) van die provincie en in vele in andere 
provinciën zulke verordeningen ingesteld. Overal is men dan 
ook, o.a. met behulp van onderwijzers en schoolkinderen, in 
de weer, maar vooral het waardelooze eikenhakhout en zeer 
hooge boomen leveren groote moeilijkheden. Er wordt op 
het oogenblik gedaan, wat mogelijk is, en verder moeten 
wij maar hopen op hulp van de natuur, die ook bij vroegere 
calamiteiten van dien aard na eenige jaren niet uitgebleven is. 
Bestrijding door middel van bespuiting met maaggiften geeft 
alleen bevredigend resultaat in Augustus, als de rupsjes pas 
uit het ei zijn; oudere rupsen zijn zeer weerstandskrachtig 
tegen arsenicum, Op ooftboomen kan men echter in dien tijd 
bezwaarlijk met vergif spuiten, wegens de aanwezigheid der 
rijpende vruchten. Met contactgiften zijn nog niet voldoende 
proeven genomen, misschien is met het bovengenoemde 


VERSLAG, XXXIII 


Nicol, of een ander nicotine-preparaat, wel iets te bereiken, 
Bij de bovenbedoelde campagne van den Dienst wordt ook 
sterk de nadruk gelegd op vogelbescherming. Hiermede 
wordt nu in tal van gemeenten, ook in Limburg, waar het 
nestjes uithalen zeer in zwang was, een aanvang gemaakt. 
Eene kentering ten goede in dit opzicht is allerwege waar 
te nemen. 

Andere vlindersoorten, die ook veel schade deden in de 
laatste jaren, zijn de in de Mededeeling ,,Rupsenplagen” 
besproken: satijnvlinder, ringelrups, plakker en spinselmot, 
die Spr. echter onder verwijzing naar die publicatie stil- 
zwijgend voorbij gaat. 

De Noctuide Æydroecia micacea ESP. wordt meer en meer 
schadelijk, o.a. aan suikerbieten en mangelwortels; ook deden 
rupsen van deze soort, die echter minder rose waren dan 
de gewoonlijk voorkomende, schade aan Engelsche irissen 
in de bollenstreek, waar zij in de stengels boorden. De rupsen 
werden opgekweekt en leverden de var. brunnea TUTT. 

In 1928 deed de Noctuide Plusza gamma L., wier rupsen 
reeds zoo vaak in bepaalde jaren in buitengewoon groot 
aantal opgetreden zijn (er zijn berichten reeds van 1735), 
wederom van zich spreken. De rupsen deden vooral schade 
aan aardappelen en erwten; merkwaardig was, dat speciaal de 
aardappelsoort Roode Star, en daarvan nog de lichtgekleurde, 
mozaïekzieke vorm, de voorkeur der rupsen had. Op ver- 
schillende plaatsen traden spreeuwen als helpers op; waar 
een spreeuwenwolk in een aardappel- of erwtenveld was 
neergestreken, bleef geen rups meer over (zie Verslag 1928, 
blz. 9—13). 

Verder maakt Spr. melding van eenige microlepidoptera, 
als een scheutboorder in populier-eindscheuten (wellicht 
Hedya ocellana F.); een bladroller, die rozenbloemen te 
Oegstgeest van alle kanten doorboorde (wellicht Pardia — 
Gulosma tripunctata), *) en de aardappelmot Phtorimaea 
operculella ZELL. Kratten, waarin aardappelen naar Zuid- 
Amerika waren vervoerd geworden, zaten vol met spinsels 


1) Onder dezen naam wordt, zonder auteursnaam, in Engelsche popu- 
laire boekjes over rozenvijanden een rupsje vermeld, dat de bloemen op 
deze wijze beschadigt (= Grapholitha tripunctana W. V.??). 


3 


XXXIV VERSLAG. 


van dit insect. In ons klimaat kan het blijkbaar niet leven, 
zoodat er geen gevaar bestaat, dat aardappelen hier te lande 
worden aangetast. Het gebeurt echter wel, dat gedurende 
de reis in subtropische havens aardappelzendingen besmet 
raken, hetgeen tot moeilijkheden bij den import in over- 
zeesche landen aanleiding kan geven. Ook zou het diertje 
zich misschien in opslagloodsen e.d, althans tijdelijk, kunnen 
staande houden. De betrokken stoombootmaatschappij nam 
daarom rigoureuse maatregelen, om eventueel aanwezige 
levende rupsen of poppen door indompeling der kratten in 
kokend water te dooden. 

Onder de Hymenoptera zijn er ook weder eenige, die ver- 
melding verdienen. Zoo nam Pater RAIGNIER S. J. bij Leuven 
waar, dat Zaszus niger L. bloemkoolplantjes vernielde, door 
in de barstjes, die zich bij deze plantjes aan den stengel 
vaak vormen, te likken en te knagen, om meer sap te krijgen. 
De mieren gingen hiermede door tot op het hart van het 
stengeltje, waarna het plantje omviel. Wat naphthaline, 
rondom de plantjes gestrooid, hielp probaat. 

Myrmica rubra L., subsp. ruginodis NYL. (det. Dr. A. 
STARCKE), een op de heide gewoon dier, werd te Vorden 
lastig bij het melken van koeien in eene weide, doordat bij 
het zwermen de diertjes zich in grooten getale op de witte 
jassen der melkers en op de witte huid der koeien neer- 
zetten, terwijl er natuurlijk ook heel wat in de melk terecht 
kwamen. Zeker een niet alledaagsch geval van overlast door 
insecten! 

In de Sijsselt bij Ede werden eenige H A. dennenbosch 
zeer ernstig beschadigd, vrijwel tot kaalvraat toe, door 
Lophyrus pini L.; in vanggreppels werden honderdduizenden 
bastaardrupsen gevangen. Merkwaardig was, dat in den winter 
bijna geen cocons in den grond te vinden waren, waar zij 
toch behoorden aanwezig te zijn, maar wel vele op en onder 
de schors der boomen. 

Deelde Spr. de vorige maal mede, dat een boer in Friesland 
verband meende te zien tusschen de aardappelziekte en 
vlekken op elzenbladeren, die door eene Coleoptera-soort 
veroorzaakt werden, dit jaar deelde een boer op Walcheren 
hetzelfde mede. Maar de vlekken waren daar veroorzaakt 


VERSLAG. XXXV 


door de bladwesp PAyllotoma vagans FALL., die de bekende 
ronde bladschijfjes uitsneed. Of het optreden dezer insecten 
even nauw naar het weder luistert als dat der aardappelziekte? 
Het lijkt twijfelachtig, maar aan den anderen kant moet 
men aan zulke waarnemingen van landlieden niet te spoedig 
alle waarde ontzeggen. 

Over den bloedluisparasiet, het sluipwespje Aphelinus mali 
SAY, dat reeds meermalen op deze vergaderingen door Spr., 
die het in 1924 h.t.l. importeerde, daartoe in staat gesteld 
door de welwillendheid van Prof. Dr. P. MARCHAL te Parijs, ter 
sprake werd gebracht, kan worden gezegd, dat het wespje den 
strengen winter 1928/29 goed doorstaan heeft. Uit Duitsch- 
land berichtte men hetzelfde. De nuttige werking van dit 
diertje wordt belemmerd door het feit, dat het optreden van 
bloedluis bij ons nog al onregelmatig is, zoodat, vooral in de 
lente en in het begin van den zomer het wespje vaak moeite 
heeft, om voldoende hospites te vinden. 

Naar SPRENGEL uit de Paltz bericht, heeft men daar een 
gelijkmatig ,,Blutlausbefall”, waardoor het wespje daar met 
meer succes werkzaam kan zijn en ook is. 

Onder de Diptera was het in de eerste plaats de bietenvlieg, 
Pegomyia hyoscyami PANZ. (= Anthomyta conformis FALL), 
die van zich deed spreken. Dit, steeds in geringen getale 
aanwezige, insect is in de laatste jaren van het Oosten uit 
als plaag komen opzetten; eenige jaren geleden deed het in 
Oost-Duitschland groote schade, en in 1928 dreigde dit het 
geval te worden met de eerste generatie in Limburg. Door 
invallen van gunstig weder viel de schade erg mede, en deed 
de tweede generatie, in tegenstelling met wat gevreesd werd, 
geen kwaad van beteekenis. Dit had evenwel het nadeel, 
dat de beraamde proefnemingen ter vergiftiging der vliegen 
met kiezelfluoornatrium geen voortgang konden hebben, 
zoodat wij in 1929, toen de eerste generatie nog talrijker 
en meer verbreid optrad, nog geheel moesten afgaan op 
berichten uit Duitschland omtrent deze bestrijdingswijze. 
Met kracht werd de zaak aangevat; zelfs gaf Spr. voor den 
microfoon te Hilversum eene uiteenzetting van de plaag en 
van de te nemen proeven. Er werden dan ook ‘op ver- 
schillende plaatsen proeven genomen, ook met eene, in- 


XXXVI VERSLAG. 


middels door Duitsche onderzoekers gewijzigde en hier nog 
weer wat veranderde, methode, zonder dat nochtans spre- 
kende resultaten werden verkregen. In dit jaar wordt nu 
nog meer stelselmatig, onder leiding van den Dienst, aan 
het vraagstuk voortgewerkt. Zoo groot, als in sommige 
streken van Duitschland, is de schade bij ons gelukkig niet, 
maar plaatselijk is zij toch lang niet onbeteekenend. Aan 
de phaenologie de taak, eene verklaring te vinden voor de 
sterke vermenigvuldiging van dit insect, van den eerder 
besproken bastaardsatijnvlinder en nog enkele andere in de 
laatste jaren. 

De draaihartigheid der kool, veroorzaakt door de galmug 
Contarinia torguens DE MEYERE, werd in 1928 nauwkeurig 
bestudeerd door detacheering van een cand. landbouwkundig 
ingenieur in de Streek, waar deze plaag sterk woedt. Ge- 
hoopt werd, dat vooral phaenologische gegevens verkregen 
zouden worden, zoodat het optreden van eene plaag, en dus 
de noodzaak van het nemen van maatregelen op een bepaald 
tijdstip, te voorspellen zouden zijn, doch dit is niet gelukt. 
Wel werden waardevolle gegevens voor de bestrijding ver- 
kregen, zoodat het nu mogelijk is, schade door dit insect 
grootendeels te voorkomen. 

De resultaten werden neergelegd in Med. 54 van den 
Dienst, waarin Spr. een stukje schreef over de voedsel- 
opname der galmugmaden met behulp van het chitineuse 
orgaan aan de borstzijde, de z.g. „Brustgrate”’. 

Verder wordt nog melding gemaakt van het in zwermen 
in huizen binnentrekken van het kleine vliegje Chloropzsca 
notate MEIG., wat geene zeldzaamheid is en b.v. bijna jaar- 
lijks plaats vond in het vroegere Instituut voor Phytopa- 
thologie te Wageningen. Ook in 1929 bereikten den Dienst 
een paar klachten, maar zoo erg als het in sommige ge- 
vallen in Duitschland voorkwam, maakten de vliegjes het 
hier niet. BAUNACKE in „die Kranke Pflanze” (H. 10/11, 
1929) en HASE in ,,Anzeiger für Schadlingskunde” (H. 12, 
1929) vermelden zulke gevallen; de ruiten waren met eene 
vingerdikke laag vliegjes bedekt, zoodat de kamers ver- 
duisterd waren, en bij het in het voorjaar weder naar buiten 
trekken der vliegjes leek het, of rookwolken uit de vensters 


VERSLAG. XXXVII 


kwamen, zoodat de brandweer gealarmeerd werd! De zwermen 
bestonden uit millioenen stuks; in een huis werden er 
12—14 millioen gedood, maar een groot gedeelte van dien 
zwerm zat nog buiten aan het huis, zoodat zij uit nog veel 
meer individuen bestond. Het schijnt, dat zij bij voorkeur 
begroeide huizen binnentrekken; waar zij vandaan komen, 
is nog een raadsel. Waar en waarvan leven de larven? Spr. 
hoopt, dat er onder onze leden zullen zijn, die daar eens 
licht over ontsteken kunnen. 

Spr. gaat thans over tot de Rhynchota, en behandelt 
eerst het optreden van wantsen als beschadigers van appel- 
boomen, die tevens een interessant voorbeeld geven van 
overgang van een insect op eene andere voedselplant. 
Plesiocoris rugicollis FALL. nl., de schadelijkste dezer appel- 
wantsen, is het eerst kort geleden van wilg op appel over- 
gegaan, terwijl de meer polyphage, beweeglijker en alge- 
meener voorkomende Zygus pabulinus L. dit voorbeeld 
eerst zeer kort geleden heeft gevolgd. Bestrijding op de 
Engelsche wijze, nl. bespuiting met nicotine I op 1500 
een dag of 8 voor den bloei, had in Noord-Holland zeer 
veel succes. 

Een ander, veel kleiner wantsje, Zriphleps majuscula 
REUT., waarvan tot dusver werd aangenomen, dat het van 
bladluizen leefde, beschadigde volgens waarnemingen van 
den controleur van den Dienst te St. Pancras, den heer VAN 
HERWIJNEN, aldaar ongetwijfeld Chrysanthemum-bloemen, 
die door hunne steken bruine, doode vlekjes kregen. Ons mede- 
lid, de heer H. C. BLOTE te Leiden, verrichtte de determinatie. 
Ook hier zal bestrijding met nicotine of bestuiving met 
insectenpoeder (welk laatste middel in hoogstam-appel 
boomen niet wel mogelijk is), zeker resultaat geven. 

Van een verwant van dit wantsje, Zrzphleps minuta L., 
wordt vermeld (BUTLER, British Hemiptera-Heteroptera), dat 
het van de sappen van bloemen zou leven, zoodat deze 
escapade van het rechte pad door 77. majusculus geene al 
te groote verbazing behoeft te wekken. 

Uit Kooten (Fr.) ontving de Dienst een paar plantjes, 
waarin „levend goedje” zat, dat volgens den betrokken 
veehouder de bekende leverbotziekte van het vee, in het 


XXXVIII VERSLAG. 


bijzonder schapen, zou ten gevolge hebben. Het bleek Spr., 
die de zending onderzocht, dat het levend goedje bestond 
uit exemplaren van de bladvloo Lzvza juncorum LATR., die 
de toppen van russchen (Juncus) in korte, dikke bundeltjes 
of pruikjes verandert. Het behoeft geen betoog, dat Lzvza 
niets met de leverbotten heeft uit te staan, doch misschien 
groeien ruschsoorten, die gaarne door Lzvza worden aan- 
getast, juist op vochtige plaatsen, waar ook de leverbotten 
voorkomen. Spr. gelooft echter meer aan een toevallig 
samentreffen. 

Vervolgens circuleert een tak van roode kamperfoelie, 
die als ,,beschimmeld” was ingezonden. De schimmel was 
echter niets dan eene wasmassa, afgescheiden door de 
bladluis Prociphilus xylostei DE GEER, wier exsulans-vorm 
aan de wortels van sparren leeft; zij overwintert als ei aan 
de kamperfoelie en is dus met carbolineum 7'/, °/, in den 
winter te bestrijden. 

In het Verslag ’28, blz. 33, is reeds melding gemaakt 
van het eerste aantreffen in Holland (te Beek, Gld.) van de 
Chermeside Gzllettea (Chermes) cooleyi GILLETTE, die op 
dezelfde wijze door bespuiting der Douglas-sparren te be- 
strijden moet zijn, daar de naar sparren emigreerende generatie 
zich volgens Engelsche waarnemingen in Europa niet verder 
voortplant, zoodat de overwintering alleen als larve op 
Douglas-spar plaats vindt (The Douglas Chermes, B. 4, 
Forestry Commission, London). 

Over de schildluis Zrzopeltes lichtensteini SIGN., die nabij 
Haarlem op Calamagrostis epigeios gevonden werd, is reeds 
door Prof. DE MEIJERE gesproken; het geval is vermeld in 
Verslag ’28, bl. 15, doch daar is verkeerdelijk sprake van 
E. festucae SIGN. 

Op hulst te Bussum werd eene dopluis van het geslacht 
Pulvinaria waargenomen; reeds vroeger was dit te Boskoop 
ook geschied; toen was het dier gedetermineerd als 2. foc- 
cifera GREEN. Spr. meende evenwel eenige verschillen waar 
te nemen, en daar het hem bovendien vreemd voorkwam, 
dat dit dier, dat bij ons in kassen voorkomt, maar in 
warmere streken thuisbehoort, zich hier op hulst buiten zou 
staande houden, zond hij het dier op naar Dr. L. LINDINGER, 


VERSLAG, XXXIX 


den Cocciden-kenner, die het evenwel weer als P. floccifera 
determineerde. Of wij hier met een biologisch ras, dat 
winterhard is, te doen hebben? 

Op Cactus-wortels werden een paar maal onderaards 
levende schildluizen waargenomen (persa terrestris NEWST. 
of Rkicoezia spec.); in verslag ’28, blz. 31, is daarover be- 
richt, zoodat Spr. er verder het zwijgen toe doet, om nu 
een interessant geval van plantenbeschadiging te doen circu- 
leeren, met tal van foto’s, welke beschadiging wellicht aan 
een Rhynchoot moet worden toegeschreven. Op wilgen- 
takjes te Schellinkhout en te St. Pancras kwamen, bijna 
steeds in dubbele evenwijdige rij, halfcirkelvormige, 1!/,—2 X 
1!/,0 — 1!/, mm. groote litteekens voor; aan de rechte zijde 
was eene insnijding gemaakt, waarna de bast was opgelicht, 
om er een ei onder te schuiven. Eerst na lang zoeken 
werden enkele ledige, iriseerende, nu donker gekleurde ei- 
schalen gevonden, in eene waarvan zich een tweetal doode 
sluipwespjes, klaarblijkelijk eiparasieten, bevond. Spr. 
dacht eerst aan de door FULMEK beschreven beschadiging 
door Zygopteren (Centralblatt für Bakterien- und Parasiten- 
kunde, 44, 1915, blz. 702), of die, welke in Amerika wordt 
toegebracht door zg. tree-crickets, maar de beschadiging 
was toch anders. Het meest gelijkt zij nog, volgens eene 
afbeelding, die circuleert, op die, welke door den buffalo 
tree hopper (Ceresa bubalus FAB.) in Amerika bij het eier- 
leggen wordt toegebracht, ofschoon dit insect twee insnij- 
dingen maakt en niet één, maar meerdere eieren in een 
spleetje legt. Bij ons te lande komt de tot dezelfde familie, 
de Membracidae, behoorende cicade Centrotus cornutus L. 
voor, welk dier in 1882 in de buurt van Triest aan wijnstok 
schadelijk zou zijn geworden, waarschijnlijk, evenals eenige 
in ons Indië voorkomende Ceuntrotus-soorten, vooral door de 
bij het eierleggen gemaakte wonden. 

Spr. vraagt, of een der aanwezigen na bezichtiging van 
het materiaal en de vergroote foto's hem wellicht op het 
spoor kan helpen en of er iemand is, die weet hoe Centrotus 
cornutus zijne eieren afzet. In elk geval zal in den zomer van 
1930 getracht worden, den dader op heeterdaad te betrappen. 

Spr. is nu bijna aan het einde van zijne revue; nu 


XL VERSLAG. 


heeft hij nog slechts iets over eenige Acarina te vertellen. 

In een huis in Friesland, te Huizum, ondervond men 
overlast van mijten, door Dr. A. C. OUDEMANS gedetermi- 
neerd als eene nog onbeschreven soort van Maemolaelaps, 
welk geslacht meestal in onderaardsche holen van zoog- 
dieren wordt gevonden. Dr. O. doopte het dier, wegens den 
last, dien het veroorzaakte, 7. molestus. 

Eveneens in huizen, te Amerongen en te St. Jacoba-Parochie, 
werd groote last ondervonden van mijten van de soort 
Bryobia praetiosa KOCH, die overal op en tusschen kropen. 
Een grasrand bij het huis te Amerongen zat er vol mede, 
doch kruisbessen (waarop vaak een biologisch ras van deze 
mijt voorkomt, dat reeds in den voorzomer, na eieren te 
hebben gelegd, sterft), peren of klimop waren niet in de 
buurt. De plaag duurde, naar op grond van ervaringen in 
Amerika en Duitschland, in zulke gevallen opgedaan, ver- 
wacht kon worden, slechts een dag of 8, echter lang genoeg, 
om de huisvrouw wanhopig te maken! Er werd, niet zonder 
succes, op raad van Spr. krachtig met Rids gespoten, het- 
geen zeker tot het spoedig eindigen van den last heeft 
bijgedragen. 

Niet onbelangrijke schade aan een cultuurgewas, dus meer 
onder de eigenlijke bemoeiingen van den dienst vallende, 
deed Pediculoïdes graminum REUTER aan rogge te Winters- 
wijk. Het geval werd besproken in Verslag 28, Blz. 8. Dit 
diertje was nog niet eerder in Nederland waargenomen. 

Wel is dit het geval met de soorten Drevipalpus pereger 
DONN. 1875 en Br. cactorum OUD. ’29, die resp. op Pha- 
laenopsis te Rotterdam en op Cereus te Wormerveer werden 
gevonden. Natuurlijk verrichtte Dr. OUDEMANS de deter- 
minatie; de dieren waren kort te voren door hem be- 
schreven in Entom. Berichten, resp. No. 165, blz. 395 en 
No. 168, blz. 483. 

Het Phalaenopsis-blad verbleekte door de aantasting, zoo- 
als dit ook bij aantasting door het gewone spint gebeurt; 
de cactus kreeg meer een roesterig uiterlijk. Nicotine-prae- 
paraten of het nieuwe Amerikaansche uit petroleum bereide 
middel Volck kunnen ter bestrijding gebezigd worden. . 

Na ten slotte nog gewag gemaakt te hebben van een 


VERSLAG. XLI 


interessant geval van beschadiging aan jonge komkommer- 
plantjes door Zyroglyphus dimidiatus HERM. 1804 (= longior 
GERV. 1844) (det. A. C. OUDEMANS), reeds uitvoerig door 
Spr. beschreven in Mededeelingen No. 56 van den Dienst, 
beëindigt hij zijne opsomming, echter niet zonder ook nog 
even zijn tweede, reeds meermalen in deze vergaderingen 
voorgereden stokpaardje bestegen te hebben; met enkele 
woorden zet hij nl. nogmaals de groote beteekenis der 
phaenologie uiteen, welke tak van wetenschap in ons land 
nog lang niet de erkenning vindt, die zij verdient, zeker 
niet van Regeeringswege. Onderwijs in deze, volgens Spr. 
tot op zekere hoogte fundamenteele wetenschap, wordt 
nergens gegeven; de Phaenologische Vereeniging doet wat 
zij kan, doch haar ledental is veel te gering. De leden van 
het Bestuur zijn allen reeds overbelast met andere werk- 
zaamheden, en tot overmaat van ramp ontvielen der Ver- 
eeniging in de laatste jaren niet minder dan 4 harer bestuurs- 
leden door den dood, nl. mej. CATH. COOL, de heeren 
DES TOMBE, P. A. TUTEIN NOLTHENIUS en C. BALFOUR 
VAN BURLEIGH, de beide laatsten ook medeleden onzer 
vereeniging. 

Spr. roept den steun der entomologen in voor de phae- 
nologie; in den loop zijner voordracht had hij door enkele 
voorbeelden gelegenheid, op den entomologischen kant daar- 
aan te wijzen. 

De President vraagt aan den Spr. of de maatregelen, 
thans genomen, om de Basterd-Satijn-vlinderplaag te be- 
strijden, van dien aard zijn, dat men mag verwachten, dat 
men haar dit jaar baas wordt. Hij herinnert zich, dat in 
zijne jeugd, nu 50 jaar geleden, eene plaag binnen Amster- 
dam zoo grondig bestreden is geworden door het uitknippen 
der nesten, dat men vele jaren lang ter plaatse nergens 
meer nesten aantrof. De soort was als het ware uitgestorven; 
wie haar wenschte te bezitten, ging naar de duinen, om 
haar op duindoorn (Hippophaë rhamnoides L.) te zoeken. 
De verdelging te Amsterdam was echter gemakkelijk, aan- 
gezien op een betrekkelijk klein terrein zeer vele krachten 
voor het uitknippen aanwezig waren, park- en plantsoen- 
personeel, particuliere tuinlieden, enz. De nu reeds eenige 


XLII VERSLAG. 


jaren heerschende, en zich nog steeds uitbreidende plaag 
zal stellig heel wat moeilijker te bekampen zijn. 

De heer Schoevers antwoordt, dat, waar iemand zelf, 
op zijn eigen terrein, blijk geeft, de bestrijding ernstig op 
te vatten, de staat ook te hulp komt, door te zorgen, dat 
ook de omgeving ervan wordt schoongemaakt. Zoo als de 
zaken nu staan, heeft men geene hoop op afdoende uit- 
roeiing; de hoop blijft gevestigd op medewerking der natuur 
door middel van parasieten enz. Van de hulp der vogels 
kan men ook wel iets verwachten. Waar hooge boomen vol 
rupsenesten zitten, beperkt men zich er wel toe, de nesten 
alleen uit de lagere, gemakkelijk bereikbare takken te 
knippen. Voor de meezen enz. blijven dan alleen de nesten 
in de hooge takken over, die voor de menschen moeilijk 
te bereiken zijn. 

De President deelt verder mede, dat ook hij, en wel in 
October 1929, „de Sijsselt” (bij Ede) bezocht heeft, om zich 
van den ernst van de Zophyrus-plaag op de hoogte te stellen. 
Hijkan bevestigen, dat het inderdaad Lophyrus pini L. is, 
dus eene der Zophyrus-soorten, die twee generaties per jaar 
maken. Alleen Zophyrus sertifer GEOFFR. (rufus LATR.) 
maakt er slechts ééne. De kans op aanmerkelijke schade 
is bij twee generaties natuurlijk veel grooter dan bij slechts 
eene. Opvallend was het, hoe weinig larven hare cocons in 
of onder het bodemdek maakten; verreweg de meeste deden 
dit onder de schors der dennen. Destijds waren zij overal 
nog met inspinnen bezig, doch zaten reeds in massa onder 
de schors. Mocht het blijken, dat er thans, in Februari, niet 
zoo heel veel meer onder de schors aanwezig zijn, dan 
komt men er toe, aan het werk van eekhoorns en muizen, 
misschien ook van enkele vogelsoorten, te gaan denken, 
die gedurende den niet strengen, en voor het zoeken 
gunstigen winter, voor den mensch voordeelig werk hebben 
gedaan. Uit hetgeen er uit de honderden cocons, welke 
werden medegenomen, te voorschijn zal komen, hoopt hy 
gewaar te worden, of reeds vele parasieten aan den strijd 
tegen deze dennenvernielers deelnemen. 

Over de vertoonde, zwart geworden larven van Oryctes 
merkt Spr. op, dat men de oorspronkelijke witte kleur kan 


VERSLAG. XLIII 


behouden, door de dieren in kokenden alcohol te dooden. 

Over Plusia gamma L. merkt Spr. op, dat hij heeft waar- 
genomen, dat de laatste generatie onvruchtbaar is; het is 
dus voor den mensch een voordeel, als er, door zacht najaars- 
weer, vele vlinders vóór den winter uitkomen. 

De heer Mac Gillavry zegt, naar aanleiding van het 
medegedeelde over het gedenkteeken voor Prof. RITZEMA 
BOS, dat er ook van LINNÉ vele steenen gedenkteekenen 
bestaan, en ook van andere entomologen, b.v. van LANDOIS 
te Münster. Deze laatste werd aldaar ook de ,,Plantendokter”’ 
genoemd. 


De heer Koornneef doet, bij eene medegebrachte, kleine 
collectie Hymenoptera de volgende mededeelingen !): 

(18). Den 25 Augustus 1924 riep mij mijn tijdelijke buur- 
man, de mulder, aan den Ratumschen grintweg onder Win- 
terswijk, in zijne zagerij en maalderij: hij had eene ,,wepse” 
gevangen, zoo n groote, geel met zwart; die had tegen een 
raam van de maalderij gezeten, en hij had, met kunst- en 
vliegwerk, het dier in een „köpke” weten te krijgen, nadat 
hij, aan mij denkende, teruggekomen was van zijne eerste 
impulsie, er zijn ,,klump” op te zetten. Een blik door een 
kiertje overtuigde mij, dat hij niet de gevreesde Vespa crabro L. 
gevangen had, doch eene houtwesp. Spoedig bleek nu, dat 
wij te doen hadden met Szrex phantoma F., 9, f.n.sp. — 
Klaarblijkelijk was het dier tevoorschijn gekomen uit hout, 
waarmede een paar jaar te voren de maalderij opgeknapt 
was. De vondst is vooral daarom merkwaardig en van be- 
lang, omdat in die streken bij bouwen en verbouwen bijna 
nooit anders gebruikt wordt dan hout, dat in de streek 
zelf gegroeid is, zoodat deze nieuwe Sirex te beschouwen 
is als een echt inlandsch dier. Zij lijkt heel sterk op de 
bekende S. gigas L., doch is er direct van te onderscheiden 
door de kleur van het achterhoofd: dat is n.l. geheel geel ; 


1) Deze zijn te beschouwen als eene tweede reeks „Losse Aanteeke- 
ningen over Hymenoptera”, waarvan de eerste verscheen in de Ent. 
Berichten No. 142 van 1 Maart 1925, p. 357—365 ; daarom zijn zÿ in 
dit schriftelijk verslag doorgenummerd. 


XLIV VERSLAG. 


links en rechts zijn gescheiden door eene diepe, donker 
gekleurde groef. De kleurverdeeling van het geel en zwart 
is ook eenigszins anders, terwijl het geel van mijn exem- 
plaar helderder is, dan bij de exemplaren van S. gigas, die 
in mijn bezit zijn. Volgens ENSLIN is onze nieuwe soort 
zeldzamer dan gigas, doch komt plaatselijk beslist vaker 
voor; zij is bekend uit geheel Midden-Europa en uit Klein- 
Azië; de larve leeft in naaldhout. 

(ro). Aan het einde van het vangseizoen in 1924 ontving 
ik van Dr. MAC. GILLAVRY eenige exemplaren van de be- 
kende houtwesp Paururus juvencus L., welke te Nunspeet 
uit dennenbrandhout gehaald waren. De dieren waren geheel 
ontwikkeld en dus gereed om het hout te verlaten; doch 
zij waren door eene mij onbekende oorzaak hierin verhin- 
derd geworden, en waren in hunne gangen gestorven. Nu 
zit hierin niets bijzondess; doch een van de aanwezige man- 
netjes was zeer donker van tint: het midden van het achter- 
lijf is niet helder rood, doch zeer donker roodbruin, met een 
zwakken metaalglans, zoodat de kleur van dit mannetje 
sterk doet denken aan die van de wijfjes. ENSLIN maakt in 
zijn boek (Die Tenthredinoidea Mitteleuropas) melding van 
een vorm van het wijfje, waarbij de kleur van het achterlijf 
tot die bij het mannetje nadert; hij noemt dezen vorm var. 
virago. Misschien hebben wij bij het exemplaar, dat voor 
mij staat, te doen met een mannetje ongeveer in de kleur 
van het wijfje. Bij de beslissing hieromtrent doet zich ééne 
moeilijkheid voor: mijn exemplaar was misschien nog niet 
geheel uitgekleurd, toen het stierf; en nu is het mij onbe- 
kend, of bij het uitkleuren het rood in metaalblauw over- 
gaat, of dat omgekeerd de blauwe kleur geleidelijk ín rood 
verandert; ik vermoed het eerste, omdat sprietwortel en 
pooten hunne normale, roode kleur hebben. Met de wespen 
kreeg ik ook haar bekenden parasiet: /dalia cultellator LATR., 
een dier, dat tot de Cynipidae (Galwespen) behoort, doch 
op het eerste gezicht wat aan eene Ichneumonide, speciaal 
eene Ophionine, doet denken. 

(20). In mijne „Losse Aanteekeningen” maakte ik onder 
No. to melding van de merkwaardige vondst van Cephaleza 
alpina Kr. Sedert ontving ik van den heer B. E. BOUWMAN 


VERSLAG. XLV 


te Bilthoven een exemplaar, dat ons bij vergelijking doet 
zien, hoe variabel deze soort is. Mijn nieuwe exemplaar is in 
hoofdzaak zwart, met betrekkelijk geringe witte teekeningen 
op borststuk en achterlijf; de kop is geheel zwart; aan de 
sprieten zijn eenige leden vrijwel geheel wit. Deze kleur- 
verdeeling beantwoordt het naast aan die van Lyda annulata 
HTG. (HARTIG, Die Familien der Blatt- und Holzwespen, 
1837, p. 343), thans opgevat als Cephaleia alpina KL., var. 
annulata ATG. (f. n. var.) Het exemplaar is gevangen te 
Bilthoven, 8 April 1927. 

(21). Nog eene andere aanwinst hebben wij te danken 
aan den heer BOUWMAN, die de goede gewoonte heeft, ook 
nog andere insecten te vangen dan de Graafwespen, die hem 
zelf zoo na aan het hart liggen. Het is: Cephaleta erythrogastra 
HTG., f.n.sp. — Bilthoven, 14 Mei '29. Op gezag van W. 
BAER deelt ENSLIN (t. a. p., p. 667) het volgende mede: Die 
Art lebt an Fichte, wo die Eiablage einzeln und zerstreut 
an den Maitrieben erfolgt. Auch die Larve lebt einzeln in 
einem braunen, kotlosen Rohr, das aus einer papierähn- 
lichen, aus verhärtetem Speichel verfertigten Masse besteht. 
Das Rohr ist so lang wie der Körper der Larve oder länger. 
Der Kopf der Larve befindet sich an der Basis der Röhre. 
Vom Rohre aus gehen einige Fäden zu den Stellen, wo die 
Larve frisst.... Die Art ist bisher nie in gröszerer Menge 
aufgetreten und nur aus verschiedenen Teilen Deutschlands 
und aus Belgien nachgewiesen. 

(22). Tomostethus funereus KL., volgens de ,, Nieuwe Naam- 
lijst van SNELLEN VAN VOLLENHOVEN (T. v. E., dl. XII, 
1869, p. 89— 112) gevonden te Driebergen, doch in de be- 
kende lijst van OUDEMANS niet opgenomen, vond ik te Half- 
weg, 21 Juni ’24. — Eene gelijke opmerking geldt voor 
Lygaeonematus mollis HTG., dien ik te Apeldoorn ving (15 
Mei 1910) en voor TZenthredella solitaria SCOP. (Tenthredo 
coryli PANZ.), waarvan ik twee wijfjes bezit, gevangen resp. 
door den heer KLAASSEN te Deventer, 15 Juni ’19, en door 
mij te Dieren, 19 Aug. '22. 

(23). Aangaande Messa hortulana KL., door mij als f. n. sp. 
gesignaleerd in mijne „Losse Aanteekeningen”, onder No. 9, 
worde opgemerkt, dat ik nog een exemplaar ving aan het 


XLVI VERSLAG. 


Gein op populierenhakhout, 17 Juni ’28, terwijl een exem- 
plaar van Aerdenhout, 29 April ’23, voorkomt in de ver- 
zameling van den heer VAN DER VAART. Vermoedelijk zal 
deze lilliputter onder de bladwespen wel overal gevonden 
kunnen worden, waar populieren groeien, dus in geheel 
Nederland. 

(24). Van Pristiphora guercus HTG., f. n. sp., ving ik met 
sleepen in het gras een Jg‘ te Winterswijk, 24 Aug. '24. 
Toevallig ving de heer L. H. SCHOLTEN te Lobith omstreeks 
denzefden tijd (26 Aug.) drie wijfjes en een mannetje te 
Beek bij Didam. Het is eene van de vele soorten, waarbij 
het midden van het achterlijf rood is, zooals die in zeer 
verschillende groepen van de Bladwespen voorkomen. De 
larve leeft op Vaccinium Myrtillus (Blauwe Boschbes) en de 
soort komt in geheel Midden- en Noord-Europa voor, tot 
hoog in het Noorden, alsmede in Siberië. 

(25). De volgende Nematinen zijn nog nieuw voor onze 
fauna: 

Pteronidea (Pteronus) capreae L., 9, Winterswijk 24 Juli 24; 

Pt. capito KNW., Halfweg 1 Juli ’25 (deze soort is kenbaar 
aan het glimmend diepzwarte achterlijf, waarmede de zeer 
lichte pooten sterk contrasteeren; ook het pterostigma is 
Zecchi!) Men 

Pt. ferruginea FORST., Ederveen, 17 Mei ’28. 

(26). In het genus Priophorus DAHLB heeft ENSLIN (t.a.p., 
pag. 333) van Pr. padi L. eene soort afgescheiden onder 
den naam Priophorus distinguendus, op grond van een ver- 
schil in de ,,Supraantennalgrube’’, een klein kuiltje boven 
en tusschen de inplantingen der sprieten; terwijl dit nl. bij 
padi in verbinding staat met het daarboven gelegen voor- 
hoofd, en dus de onderrand van dit laatste in het midden 
doorbroken is, zijn bij distinguendus deze twee volkomen 
gescheiden. Hierdoor zou distinguendus weer aansluiten bij 
tener ZADD. en (de var.) tristis ZADD., doch hij heeft eene 
geheel andere zaagscheede, die weer met die van pad over- 
eenkomt. ENSLIN kende de nieuwe soort in slechts weinige 
exemplaren uit Duitschland en België; ik meen ze reeds 
herhaaldelijk aangetroffen te hebben, o.a. te Amstelveen 
(e.l. 11-7-’24), Amsterdam (e.l. 1914), terwijl ik exemplaren 


VERSLAG. XLVII 


uit Wageningen kreeg van wijlen den heer RITSEMA (uit 
braamstengels gekweekt, 7 April ’18). 

(27). Van Macrophya rufipes L. ving LIEFTINCK de var. 
castiliensis ENSL. (f. n. var.), 9, Arcen (L.) aan de Maas op 
Euphorbia, 21 Juni ’22. Deze var. onderscheidt zich van de 
type, doordat zij op het achterlijf alleen het derde rug- 
segment rood heeft, in plaats van het derde en het vierde. 
Volgens een schrijven van Dr. ENSLIN komt zij in Spanje 
veel voor; vandaar haar naam. 

(28). Zenthredopsis litterata GEOFFR., var. toracica GEOFFR. 
(f. n. var.), heeft bij een geheel zwart achterlijf geheel roode 
pooten. Deze vorm werd gevangen te Epen (L.) begin Juni 
’24, door H. v. D. VAART, en te Lage Vuursche, 16 Juni '27, 
door BOUWMAN. 

(20). Zenthredopsis excisa C. G. THOMS. (f. n. sp.) werd op 
twee plaatsen in Zuid-Limburg gevangen: te Maastricht door 
den heer LANGEVELD een Q (29 Mei ’24) en door den heer 
VAN DER VAART te Epen een g' (begin Juni '24). 

Bij de determinatie staat men in dubio, of men sigma F. 
of excisa THOMS. kiezen zal. De lengte der sprieten (onge- 
veer de lengte van het achterlijf, in geen geval veel korter) 
en de kleur van de onderzijde der sprieten (roodbruin, niet 
bleekgeel) heeft mijne keus bepaald op exczsa. De soort is 
over geheel Europa verbreid. 

(30). Zenthredopsis friesei KNW. (f.n.sp.), Q ving BOUW- 
MAN te Bilthoven, 11 Juni ’28. De larve leeft op grassen. 
De soort wordt in Midden- en Zuid-Europa gevonden. 

(31.) Van Zenthredella (Tenthredo) temula SCOP. % ont- 
ving ik door bemiddeling van den heer C. WILLEMSE eene 
tot heden niet beschreven kleurvariatie. Terwijl nl. normaler- 
wijze bij deze soort het derde rugsegment geheel geel is, 
heeft dat segment bij dit exemplaar aan den voorrand eene 
groote zwarte vlek in den vorm van een cirkelsector, zoodat 
alleen de achterrand geel is. Het dier werd gevangen te 
Valkenburg, 20 Mei 1923, door een mij onbekend persoon. 

(32). Zrichtosoma silvaticum LEACH, f. n. sp., 9, gevangen 
door den heer LIEFTINCK in hakhout tusschen de Amstel 
veensche plassen, 9 Juli ’21. Deze soort is door de roode 
kleur aan het achterlijf, vooral aan den buik, het naast 


XLVIII VERSLAG. 


verwant aan Zr. vztellinae L., doch onderscheidt zich van 
deze, doordat de laatste twee rugsegmenten van het achter- 
lijf niet lang behaard zijn en dus geen grijzen indruk maken, 
en doordat de beharing van den kop donkerder is. Ik geef 
toe, dat deze onderscheidingskenmerken van tamelijk twij- 
felachtige waarde zijn; de zaag, welker tanding den door- 
slag zou moeten geven, heb ik niet onderzocht, omdat ik 
mijn exemplaar er niet aan wilde wagen. 

(33). Tot besluit van mijne mededeelingen over de blad- 
wespen eene vertooning, die zeker wel zeer merkwaardig is, 
nl. een wijfje van Arge coeruleipennis RETZ. in copulatie 
met een mannetje van den kever Rhagonycha fulva SCOP. 
Intusschen hebben wij hier slechts met eene schijncopulatie 
te doen: de vrouwelijke geslachtsopening toch ligt bij de 
bladwespen aan den voet der zaagscheede onder het hypo- 
pygium, d.i. het aanhangsel van het laatste (zevende) buik- 
segment, terwijl in het hier aanwezige geval de verbinding 
onder het laatste rugsegment tot stand gekomen is. 

(34). Chrysis viridula L., (f.n.sp. voorzoover ik heb 
kunnen nagaan), een dier van de grootte en den habitus van 
C. ignita L., met een groenen kop en een groen derde 
achterlijfssegment; wat daar tusschen ligt vurig rood, ving 
ik te Mechelen (Z.-L.), t 20 Juli ’29, bij het nauwkeurig 
bespieden van den in eenigszins vervallen staat verkeerenden 
leemen wand van eene oude schuur, die tal van bijen- en 
wespensoorten bevatte. Bekend is, dat Chr. viridula parasi- 
teert bij eenige Odyueres-soorten en bij Osmia metallica 
Luc. ; Kier zouden o.a. Osmia adunca LATR. en Anthophora 
vulpina PANZ. misschien gastvrouwen kunnen zijn. Volgens 
mondelinge mededeeling van den heer BOUWMAN ving ook 
hij deze soort in Zd.-Limburg. 

(35) Van Hedychridium coriaceum DAHLB., f. n. sp., een 
klein goudwespje van de grootte en den habitus van de 
algemeene 77. ardens COQUEB., ving ik vier exemplaren te 
Bennekom, 22—27 Juli 28. Deze soort, die niet algemeen 
is, is van 7. ardens gemakkelijk te onderscheiden, doordat 
zij 1°. veel doffer is en 2°. veel fijner gekorreld, terwijl de 
ingedrukte oogstippen van ardens hier door enkelvoudige 
stippen vervangen zijn. 


VERSLAG. XLIX 


(36). Chrysis gracillima FORST. (= saussurei CHEVR.), 
die, voor zoover mij bekend is, voor ons land alleen nog 
vermeld is van Middelburg, in den Hortus, GERTH VAN 
Wijk (volgens eigenhandige aanteekeningen van SNELLEN V. 
VOLLENHOVEN bij deel II van de „Bouwstoffen”), ving ik in 
een exemplaar te Bennekom, 30 Juli ’28, en te Mechelen 
(Z.-L.), 18 Juli ’29. Deze kleine soort is niet zeer vlug en 
jaat zich gemakkelijk vangen op planten. 

(37). Oxybelus elegantulus GERST. Bij mijn weten is deze 
soort alleen nog bij Wageningen gevonden door RITSEMA. 
Ik ving een wijfje bij Bennekom, 25 Juli ’28. Volgens 
SCHMIEDEKNECHT (Die Hymenopteren Deutschlands, 1907) 
is van deze zeer zeldzame soort nog slechts het wijfje bekend 
Met een weinig geluk hoop ik in een van de eerstvolgende 
zomers het mannetje te ontdekken. Indien blijkt uit te komen, 
wat ik vermoed — nl. dat er verband bestaat tusschen 
dezen Oxybelus en de zooeven genoemde Hedychridium 
cortaceum, dan is daar wel kans op, omdat ik precies de 
plek weet, waar ik de laatste gevonden heb. — Van graaf- 
wespen heb ik verder niets te vermelden, omdat mijne op- 
gaven verwerkt zijn in de artikelen van BOUWMAN in „De 
Levende Natuur”, 

(38). Op 17 Juli 29 ving ik bij Mechelen (Z.-L.) op Scabiosa 
columbaria een bijtje, dat bij onderzoek bleek te zijn Crocisa 
scutellaris F., f.n gen. et spec., &. Natuurlijk was ik de vol- 
gende dagen op dezelfde plek op mijn post om te trachten, 
er meer van te vangen. Op de Scabiosa zag ik er geen 
meer. Meer geluk had ik bij de vlakbij gelegen schuur, dezelfde 
waarvan ik zooeven sprak bij Crysis viridula (Aant. 34). 
Daar ving ik den 18° en den 20° telkens een wijfje, dat 
voortdurend langs de oppervlakte van den leemen wand op 
en neer en heen en weer vloog, blijkbaar op zoek naar een 
nestingang van de eene of andere bij, waar het in een onbe- 
waakt oogenblik zijn ei zou kunnen deponeeren. Croctsa is 
na verwant aan het genus Melecta, de rouwbijtjes, waarmee 
het ook uiterlijk groote overeenkomst heeft: de kleur is 
zwart, en het lichaam en de pooten zijn versierd met witte 
haarbosjes; de ,,aansprekersbij” zou men ze kunnen noemen, 
als er behoefte was aan een Nederlandschen naam. Een 


BIT VERSLAG. 


kenmerkend verschil tusschen beide genera is, dat bij Melecta 
het schildje geheel onzichtbaar is door de beharing, terwijl 
het tweehoornige schildje van Croczsa volledig te zien is; 
een bosje witte haren kijkt onder den accoladevormigen 
achterrand uit. Crocisa is, evenals Melecta, eene parasietbij ; 
zij legt hare eieren in de nesten van andere bijen, — in dit 
geval misschien van Anthophora vulpina PANZ., die ik in de 
buurt heb zien vliegen. ; 
: (39). Stelis minuta LEP. (f. n. sp.), £, Mechelen (Z.-L.), 19 Juli 
’29, is uit denzelfden leemen wand afkomstig, misschien als 
parasiet van Osmia adunca LATR., die ik er ook aange- 
troffen heb. De soort is kenbaar aan witte vlekjes aan de 
zijden van het achterlijf. Volgens mondelinge mededeeling 
van BOUWMAN heeft hij ze ook reeds in Z.-Limburg gevangen. 
(40). Van Nomada obtusifrons NYL., als nieuw voor ons 
land vermeld in mijne „Losse Aanteekeningen” (No. 15), ving 
ik nog een vrouwelijk exemplaar te Bennekom, 3 Aug.’28. 
(41). Andrena helvola (L.). Deze soort wordt voor ons 
land het eerst vermeld door den heer J. VAN DER VECHT in 
zijne Monographie der Hymenoptera Anthophila A. Andrena 
(Fauna van Nederland, Afl. IV, 1928). Daar wordt (blz. 124) 
de ontdekking aan mij toegeschreven. De schuld van deze 
onjuistheid ligt noch bij hem, noch bij mij. Ik kreeg het 
exemplaar (een J) van een mij onbekenden vinder door 
tusschenkomst van den heer WILLEMSE. Te Mechelen (Z.-L.) 
ving ik op 14 Juli ’29 eene vrouwelijke bij, die ik na her- 
haald onderzoek voor het wijfje van dezelfde soort houd. 
(42). De omstreken van Bennekom waren in den zomer 
van 1928 buitengewoon rijk aan velerlei Hymenoptera, waar- 
onder zeldzame soorten, zooals uit mijn verslag gebleken is. 
Vooral de hommels (Bombus en Psithyrus) waren bijzonder 
talrijk vertegenwoordigd, in het bijzonder op de distels. 
Ik ving o.a. een exemplaar van Boméus terrestris L., var. 
lucorum L., d, dat geheel wit is, al is het dan niet het 
zuiverste sneeuwwit. Dit is zeker wel de lichtste vorm, waarin 
de nogal variabele aardhommel kan overgaan. 
(43). Stephanus serrator F., Q, ving ik bij Mechelen (Z.-L.), 
28 Juli ’29: een zeer merkwaardig dier, in uiterlijk eenigs- 
zins overeenkomende met de soorten van het genus 


VERSLAG. LI 


Gasteruption (vroeger: oenus) en parasiteerende bij in 
hout levende larven. Het werd voor ons land het eerst 
vermeld door den heer W. H. J. VAN DER BEEK in „De 
Levende Natuur’, Jaarg. XV, 1911. Merkwaardig is, dat 
deze soort, die voor geheel Europa als uiterst zeldzaam 
geldt, blijkens de mededeeling van VAN DER BEEK in Zuid- 
Limburg in menigte aangetroffen wordt. 

(44). Vooruitloopende op eene, wellicht later samen te 
stellen, lijst van Sluipwespen, door mij in Nederland waar- 
genomen, maak ik hier alvast melding van twee soorten 
van het prachtige genus Metopius, die niet vermeld worden 
in de „Naamlijst der in de Ichneumonen-Collectie van het 
Rijk aanwezige... Ichneumonidae” door SMITS VAN BURGST 
(1918) en dus voorloopig als nieuw voor ons land beschouwd 
kunnen worden: M. croceicornis THOMS. en M. dentatus F., 
Eindhoven, 5 Juni ’27; Elspeet, 17 Juni ’29 (A. C. NON- 
NEKENS leg.). De soorten van het genus Mezopius, waarvan 
de grootere in Spinnerrupsen parasiteeren, hebben buiten 
bunne rijke gele versiering nog een eigenaardig kenmerk: 
de voorzijde van den kop (het aangezicht) vertoont nl. eene 
verhoogingin den vorm van een wapenschild. 

De President verklaart, dat ook hij twee in Nederland 
gevangen exemplaren van Szrexr phantoma F. bezit, waarvan 
het eene, ontvangen van Dr. UYTTENBOOGAART, in een ge- 
bouw te Rotterdam werd aangetroffen, reeds heel wat jaren 
geleden. Het andere exemplaar vond Spr. zelf op 11 Aug. 
1923 op een Larix-stammetje op Schovenhorst onder Putten. 
Dit voorwerp, dat volkomen gaaf en niet groot van stuk is, 
heeft zich zonder eenigen twijfel òf uit genoemd stammetje, 
òf uit een anderen, ter plaatse in het bosch groeienden 
boom ontwikkeld. Eene nadere beschrijving, die reeds heel 
lang gereed ligt, doch wegens plaatsgebrek nog niet was 
opgenomen, zal men aantreffen in het Maartnummer der 
Ent. Ber. 


De heer Van Wisselingh doet eenige mededeelingen 
betreffende in 1929 door hem gevangen zeldzame macrole- 
pidoptera. Zooals Spr. op de vorige wintervergadering mede- 
deelde, had hij in Juli 1928 in het Zuiden van Zuid-Limburg 


4, 


LII VERSLAG. 


tusschen Vaals en Epen Apatura iris L. in aantal waarge- 
nomen. Dit is voor Spr. aanleiding geweest, om in April 
van dit jaar er op uit te trekken, om te trachten in ge- 
noemde streek rupsen van deze soort te vinden. 

Niettegenstaande een groot aantal wilgen werd afgeklopt, 
konden geene rupsen worden gevonden. Ook overigens was 
de vangst aan rupsen gering; toch bevond zich hieronder, 
zooals later bleek, iets zeer zeldzaams. 

Bij de gevonden rupsen waren nl. twee groene, die op 
Calymnia-rupsen geleken. In begin Juli leverden deze twee 
exemplaren van de voor de Nederlandsche fauna nieuwe 
soort Bombycia viminalis F. Het eene exemplaar was de 
type, het andere de variëteit obscura STGR. 

In het einde van Juli heeft Spr. wederom in dezelfde 
streek verzameld en toen Apatura iris L. weder in aantal 
aangetroffen en er ook eenige gevangen. 

De laatste tocht heeft ook verder eenige goede vangsten 
opgeleverd. Zoo ving Spr. bij Valkenburg een exemplaar 
van Thecla W album KNOCH; voorts op licht tusschen 
Valkenburg en Houthem een zestal exemplaren van G/u- 
phisia crenata ESP. en twee van Notodonta phoebe SIEBERT, 
terwijl Spr.’s zoon bij Houthem een exemplaar van Argyunis 
adippe L. bemachtigde. Alhoewel tusschen 29 Julien 7 Aug. 
iederen avond in het Geuldal werd gesmeerd, leverde de 
vangst op stroop niet veel bijzonders op. Vermelding ver- 
dient slechts het groote aantal exemplaren van aie 
maura L., dat iederen avond op smeer kwam. Het was 
hierbij opmerkelijk, dat alleen op de boomen, die onmid- 
dellijk naast de Geul staan, deze soort in aantal werd ge- 
vonden, soms 8 à 10 stuks op één boom, terwijl op de 
boomen, die meer dan ongeveer 15 M. van de beek waren 
verwijderd, slechts een enkel exemplaar werd aangetroffen. 

Vervolgens maakt Spr. melding van de volgende vang- 
sten: 

Caradrina selini B., gevangen op 8 Juni 1929 op licht 
te Aardenhout. Spr. vertoont het gevangen exemplaar en 
daarnaast een exemplaar van de veel op deze soort ge- 
lijkende Caradrina quadripunctata F. en wijst op het verschil 
in kleur — vooral de zilvergrijze kleur langs den voorrand 


VERSLAG. LIII 


der voorvleugels bij se/zz7 is opvallend —, in vleugelvorm, 
die bij seu? korter is, en in de teekening der achtervleugels. 
Bij quadripunctata is de franje effen, bij seling wordt zij 
door een zwart lijntje gedeeld. 

Miana ophiogramma ESP. ab maerens STGR Van deze 
zeldzame aberratie, die zich van de type onderscheidt door- 
dat de voorvleugels geheel donker zijn gekleurd, waardoor 
de voor deze soort zoo opvallende teekening slechts flauw 
is terug te vinden, ving Spr. op licht te Haarlem twee 
exemplaren op 22 en 28 Juli 1929. 

Herminia cribrumalis HB. Deze, overigens zeldzame soort 
vond Spr. in begin Juli 1929 in grooten getale in de duinen 
tusschen Vogelenzang en Zandvoort, steeds in de schemering, 
laag bij den grond vliegend, op grasrijke plaatsen. 

Boarmia ribeata CL. Op de vorige wintervergadering ver- 
meldde Spr. reeds de vangst van deze soort bij Apeldoorn. 
In Augustus 1929 vond Spr. haar in aantal op dezelfde 
plaats op stroop. Het is gelukt, een aantal eieren te ver- 
krijgen; de hieruit gekomen rupsjes zijn in goeden staat 
den winter ingegaan. 

Ten slotte vermeldt Spr, dat hij onder eenige vlinders, 
die hij van den heer MIJNSSEN te Amsterdam kreeg, een 
exemplaar aantrof van Agrotis puta HB., eene soort, waarvan 
de vangst tot nu toe nog slechts eenmaal uit ons land was 
vermeld, nl. uit Limburg. Het van den heer MIJNSSEN ge- 
kregen exemplaar werd door dezen gevangen te Domburg 
in den zomer van 1922. 

Spr. laat de hierboven genoemde exemplaren ter be- 
zichtiging rondgaan. 


De heer Toxopeus geeft een kort referaat over zijne 
onderzoekingen, waarvan zijn dit jaar verschijnend proef- 
schrift het uitvloeisel is. 

Spr. is aangevangen met een paar soorten van Indísche 
Lycaenidae grondig in studie te nemen, zoowel wat hunne 
morphologie als hunne taxonomie betreft, heeft getracht de 
synonymie ervan op te helderen, en is tenslotte op de 
zoögeographie terecht gekomen. In 1923 daarmede begonnen, 
heeft hij datzelfde onderzoek sinds 1926 over alle voor hem be- 


LIV VERSLAG. 


reikbare Lycaenidae en Riodinidae van het Australaziatisch 
gebied uitgebreid, omvattend ongeveer duizend soorten met 
al hare locale vormen. 

Bij de studie van de morphologie heeft Spr. vooral aan- 
dacht geschonken aan drie onderdeelen: de schubben, de 
teekening en de mannelijke achterlijfsaanhangels. Bij het 
eerstgenoemde bleek de groote taxonomische waarde van de 
schubvormen: niet slechts soorten, maar ook genera en 
subfamiliën zijn aan hun schubvorm en -structuren te her- 
kennen. Hierbij heeft Spr. steeds gebruik gemaakt van een 
Zeiss-microscoop, en gewerkt met vergrootingen tusschen 
80 en 940 maal. De meeste bijzonderheden laten zich bij 
300 maal reeds waarnemen. Hij kan zijnen toehoorders aan- 
raden, eens zulk onderzoek bij eenige vlindersoorten te doen, 
en verwacht, dat zij dan, evenals hij, onder de bekoring van 
die prachtige en slechts bij de Diatomeeén geévenaarde 
microscopische structuren zullen komen. 

Het onderzoek van de teekening bracht vele nieuwe dingen 
aan het licht. Het bleek Spr., dat deze oorspronkelijk uit 
een aantal autonome teekeningselementjes is ontstaan, die 
uiterst hardnekkig blijken, en door alle groepen te vervolgen 
zijn, dus een onderdeel van grooten ouderdom en een be- 
langrijk taxonomisch hulpmiddel vormen. Zijne eindconclusie 
was, dat de teekening even goed als het adersysteem voor 
de systematiek te gebruiken is. Een uitvloeisel van dit onder- 
zoek is ook geweest, dat eene vlek (oogvlek of kleurvlek), 
eene enkele dwarslijn en eene dubbele dwarslijn homoloog 
zijn, en dat er seriën van elementen bestaan, die als een- 
heden zijn op te vatten. Deze eenheden zijn echter niet de dwars- 
banden, want zij (de seriën) buigen bij den apex om en hunne 
onderdeelen ondergaan dislocaties door aderverschuivingen 
en -versmeltingen. Zoo kon ook worden vastgesteld, dat de 
oogenteekening op den discus der Nymphalidae en Satyridae 
niet met eenige bij de Lycaenidae voorkomende serie te 
homologiseeren is, aangezien deze (soms tot eene enkele 
oogvlek gereduceerde) reeks uit de binnengedeelten der 
randvlekken is ontstaan, en derhalve geen oorspronkelijk 
onderdeel van de vleugelteekening geweest is. De dwars- 
banden zijn ontstaan uit deelen van twee of meer vlekken- 


VERSLAG. LV 


seriën, die in het verlengde van elkander zijn komen te 
liggen. 

De homoloogstelling van bepaalde deelen der mannelijke 
achterlijfsaanhangsels is reeds op het Ille Int. Entomologen- 
congres uitvoerig vastgelegd. Sindsdien heeft Spr. nog kunnen 
aantoonen, dat de z.g. uncus der Lycaenidae niet met den 
medianen uncus der Satyridae etc. gehomologiseerd mag 
worden, maar eene vorming is, die in bijna identieke ont- 
wikkeling bij de 7rzchoptera voorkomt, en daar als appen- 
dices anales betiteld is, welken naam Spr. ook voor de 
Lycaenidae wil invoeren. Aan deze appendices zitten de cerci 
vastgehecht. Bij de meeste andere vlinderfamiliën zijn de 
appendices tot kleine behaarde wratjes ineengeschrompeld. 
Een echte uncus komt nog voor bij de subfamilie der 
Curetinae, maar vrij rudimentair. Ook deze apparaten leenen 
zich uitstekend voor taxonomische doeleinden, mits met 
voorzichtigheid en niet exclusief gebruikt. 

Aldus heeft Spr. een systeem voor de Lycaenidae opge- 
bouwd, waarin vele genera op andere wijze zijn gegroepeerd 
dan volgens DE NICEVILLE (Butt. of India III, 1890), SWINHOE 
in MooRE's Lepid. Indica (1911) e.a. 

Spr. heeft in het bijzonder deze morphologische studie ter 
hand genomen, om de plaats van het genus Zycaenesthes 
tusschen de Indische genera vast te leggen. Daarbij deden 
zich een aantal bijzonderheden voor, die bij andere genera 
in dezelfde localiteiten teruggevonden werden, m.a.w. de 
soorten dezer genera waren onder dezelfde omstandigheden 
parallel veranderd ten opzichte van hunne soortgenooten uit 
andere localiteiten, en hier komt men dus voor belangrijke 
zoögeographische vraagstukken te staan, die slechts door 
vergelijking van een groot materiaal op te lossen zijn. Dat 
benoodigde materiaal heeft Spr. aan vele personen in binnen- 
en buitenland te danken gehad, voorzoover het de Zycaenesthes- 
soorten betreft, voornamelijk aan Lord ROTHSCHILD te Tring. 

Zoo is Spr. tenslotte tot eene zoögeographische studie van 
het Australaziatisch gebied gekomen, waarvan het resultaat 
in hoofdzaken op het volgende neerkomt: 

De fauna’s van eiland tot eiland bestaan voor een deel 
uit steeds weer dezelfde soorten, maar in een ander kleed 


LVI VERSLAG. 


gestoken. Zulk eene van plaats tot plaats veranderende soort 
heeft Spr. den naam van soortcomplex gegeven. Den ver- 
iegenwoordiger van een soortcomplex in een bepaald gebied 
heeft hij subspeczes genoemd. Hij beschouwt dus de subspecies, 
m.a.w. het fauna-element van een bepaald district, als de 
grondeenheid, en bouwt daaruit zijn hooger systeem op. 
De subspecies zijn tot groepen te vereenigen, doordat be- 
paalde kenmerken bi gelijke afstamming onveranderd blijken 
te blijven. Zoo hebben de vormen van Celebes met zijne 
satelliet-eilanden het Celebes-karakter. Dergelijke groepen 
van subspecies noemt Spr. een grex. 

De greges duiden op een vroegeren gebiedssamenhang. 
Groepen van greges ontstaan rondom de verspreidingshaar- 
den der oorspronkelijke soorten. Behalve door het diep ge- 
scheiden uiterlijk der die streken bewonende greges zijn de 
soortelijke haarden ook door de opeenhoopingen van ware 
endemismen op die punten te herkennen. Spr. kan vier 
thans nog bestaande soortelijke haarden in het Australazia- 
tisch gebied reconstrueeren, nl. Nieuw-Guinee, Philippijnen, 
Borneo en Zuid-Oost-Azië. Een gebied moet er verzonken 
zijn in den Indischen Oceaan, wat uit de verspreiding van 
eenige soorten, en andere verschijnselen van de fauna’s van 
Ceylon, Sumatra en Java blijkt. Dit gebied wordt door Spr. 
provisorisch als Praelanca betiteld. 

De soorten verhouden zich verschillend wat betreft hare 
uitbreiding van gebied; hierbij zijn suelle en langzame migran- 
ten te onderscheiden. Voor de meeste soorten is eene zee- 
straat van twintig KM breedte reeds eene onoverkomelijke 
hindernis, zooals uit het duidelijk waarneembare verschil der 
subspecies van twee nabij gelegen eilanden blijkt. Enkele 
soorten zijn uiterlijk zeer conservatief, andere toonen snel 
waarneembare wijzigingen; dit heeft Spr. op eene vorige 
vergadering reeds in de termen goede en slechte indicatoren 
vastgelegd. Voor zoögeographische onderzoekingen leenen 
zich het best de snelle migranten, die tevens goede indica- 
toren zijn; de slechte indicatoren onder hen geven evenwel 
dikwijls waardevolle gegevens om van uit te gaan. 

Bouwend op een aantal parallelismen in de verspreiding 
van vele snelle migranten van de eerste categorie, heeft Spr. 


VERSLAG. LVII. 


de voornaamste gregale gebieden van het geheele gebied 
kunnen terugvinden. 

Hij is daarna overgegaan tot het beantwoorden van de 
vraag, hoe de verhouding der greges tot elkander is. Wanneer 
subspecies, behoorend tot denzelfden grex, zich vermengen, 
dan is het resultaat eene volledige fertiliteit bij de nakome- 
lingschap. Heeft dat echter plaats bij subspecies van verschil- 
lende greges, dan treden afwijkingen in de progeniteit op, 
zooals GOLDSCHMIDT e. a. ze bij kruising van Zymantria- 
subspecies uit ver uiteengelegen gebieden, bij voortgezette 
teelt, hebben kunnen constateeren. 

Indien Spr.’s veronderstelling omtrent het ontstaan der 
greges als gevolg van langdurige isolatie juist is, dan moeten 
dergelijke onregelmatigheden ook in de natuur te vinden zijn, 
en juist in die streken, waar de gregale gebieden elkander 
raken. Daar, in die menggebieden, moet echter ook een 
tweede verschijnsel aangetroffen kunnen worden: Indien 
namelijk de subspecies van een soortcomplex, die tot twee 
greges behooren, niet bastaardeeren, maar toch elkaars ge- 
bied betreden hebben, dan zullen daar twee subspecies van 
hetzelfde soortcomplex naast elkaar blijven leven. Zulke 
gevallen noemt Spr. eene species duplex van het onderhavige 
gebied. Species duplex en abnormaliteiten zullen derhalve 
in de natuur op bepaalde plaatsen samen gevonden moeten 
worden, en deze plaatsen zijn de gregale menggebieden. In 
zijn werk geeft Spr. ongeveer 40 voorbeelden van dupliciteit 
van soorten aan, in enkele gevallen van hetzelfde soort- 
complex eene species duplex in verschillende menggebieden, 
hetgeen theoretisch mocht verwacht worden. GOLDSCHMIDT's 
intersexen en andere aberraties komen juist daar voor, waar 
zij op grond van de hypothese mogen verwacht worden. 

De diepere beteekenis van deze feiten is, dat, aangezien 
alle overgangen van enkelvoudige subspecies tot gregale 
groep in Indië zijn aan te treffen, er weer geen twijfel be- 
staan kan, of isolement is eene der hoofdoorzaken van 
soortvorming geweest. Men vindt nu nog die soortvorming 
in alle stadiën van ontwikkeling, en zoo zal het altijd ge- 
weest zijn, zoolang er leven op aarde mogelijk was. 

Helaas is Spr. geen geoloog. Hij zou dan nog veel verdere 


LVIII VERSLAG. 


conclusie’s weten te trekken, en, afgaande op de diepte 
van verschil der levensvormen van twee gebieden, den tijd 
in de aardgeschiedenis weten op te sporen, waarop die 
vormen het eerst gescheiden werden, en dus daaruit kunnen 
afleiden, hoe lang het duren moet, voordat eene soort zelf- 
standig geworden is. 

De President spreekt zijne waardeering uit voor het door 
den heer TOXOPEUS uitgevoerde onderzoek. Naar aanleiding 
van zijn aanstaand vertrek naar Nederlandsch Oost-Indié 
wenscht hij hem, namens de Vergadering, voor zijn verblijf 
aldaar alle goeds toe. 


De President sluit, wegens het vergevorderde uur, de 
vergadering, onder dankzegging aan de sprekers, en spreekt 
er zijn leedwezen over uit, dat voor de aangekondigde 
mededeelingen der heeren BERNET KEMPERS, CARON, LOGGEN, 
A. C. OUDEMANS, J. TH. OUDEMANS, RECLAIRE en UIL geen 
tijd meer is, waarbij hij dezen heeren in overweging geeft, 
hetzij hunne mededeeling tot eene volgende vergadering 
uit te stellen, of een overzicht ervan toe te zenden aan den 
Secretaris, die ze dan als bijvoegsel achter het verslag dezer 
vergadering zal doen afdrukken. 


De heer J. Th. Oudemans had willen mededeelen, dat 
hij in het tijdschrift ,,Lambillionea”, en wel in de aflevering 
van November 1929, blz. 122, als nieuw voor de Belgische 
Fauna vermeld vond Senza maritima TAUSCH., waarvan op 
29 Juni 1929 te Virton een d op licht gevangen werd door 
den heer BRAY. Aan deze opgave is o.a. toegevoegd, dat 
de rups van het einde van den zomer tot in Mei leeft in 
de stengels van Typha; voorts, dat zij andere insecten aan- 
valt, „qui s’egarent dans les joncs”. Een en ander, zoomede 
het feit, dat de opgaven omtrent de levenswijze in vele 
handboeken verschillend en dikwijls niet duidelijk zijn, !) 
gaf Spr. aanleiding, om eens na te gaan en op te sommen 
welke ondervindingen anderen en hy zelf, die de rupsen 
persoonlijk gekweekt hebben, omtrent deze soort 
hebben opgedaan. 


1) Zoo zegt b.v. MEYRICK in zijn Revised Handboek of British Lepi- 
doptera, 1927, p. 68, omtrent deze rups niets anders dan: ,,Larva.... 
in stems of reed (Phragmites), feeding on inner lining.” 


VERSLAG. LIX 


Wat Nederland aangaat, is Senta maritima reeds lang als 
inlandsch bekend, doch steeds als uiterst zeldzaam, althans 
bijzonder locaal, en zijn de enkele vindplaatsen spoedig 
opgesomd. De eerste vermelding trof Spr. aan in Deel II, 
1859, van het Tijdschrift voor Entomologie, waar, op blz. 
81, SNELLEN mededeelt, dat hij deze soort in 1858 uit de 
rups gekweekt heeft, welke door hem gevonden was aan 
de plassen bij Rotterdam in de maand April. SNELLEN ge- 
bruikt hier nog den naam: Nonagria ulvae HBN. 

Dan volgt de beschrijving in SEPP., Deel VIII, No. 42, 
met Plaat 42, onder den naam: Senta ulvae HBN. De tekst 
is gedeeltelijk van SNELLEN, gedeeltelijk van SNELLEN VAN 
VOLLENHOVEN, welke laatste de zeven afbeeldingen ver- 
vaardigde. De voorwerpen, waarnaar beschrijving en af- 
beeldingen gemaakt zijn, waren alle door SNELLEN bij 
Rotterdam gevonden. Verschillende variëteiten bevonden 
zich onder de uitgekomen imagines. Omtrent de rups ver- 
meldt SNELLEN, dat ,,men”, wat hij zelf wel geweest zal zijn, 
haar, van het laatst van Augustus af, op moerassige plaatsen, 
tegelijk met die van Zeucania obsoleta HBN., aantreft. „Zij 
voedt zich, even als deze, met de bladeren van het gewone 
riet, tot zij hare volle grootte bereikt heeft, hetgeen nog 
voor den winter plaats grijpt. Het barre jaargetijde brengt 
zij, zonder zich in te spinnen, door in holle rietstoppels, 
waarin men haar dan in de maanden Maart of April in 
volwassen toestand aantreft’ Verder zegt hij: „Eerst in 
Mei begint de rups zich in te spinnen. Zij gebruikt na den 
winter geen voedsel meer, maar men ziet haar in dien 
tusschentijd des nachts rondloopen, waarschijnlijk met het 
doel om eene geschikte plaats ter verandering te zoeken, 
terwijl zij zich des daags schuil houdt, hetgeen overigens 
ook gedurende haar geheele rupsenleven plaats vindt, ge- 
bruikende zij haar voedsel des nachts.” Het verpoppen ge- 
schiedt in rietstoppels, nadat de rups onder en boven zich 
eene dwarse afscheiding, een bodempje en een dekseltje, 
gesponnen heeft (alsmede eenig spinsel tegen den wand van 
dit verblijf heeft aangebracht. J. Th. O.). De vlinders kwamen in 
de tweede helft van Juni uit, waarbij zij het spinseldekseltje 
doorboorden. 


LX VERSLAG. 


In het naschrift wijst SNELLEN VAN VOLLENHOVEN o.a. 
op de voor eene rups lange sprieten, welke voor deze soort 
inderdaad zeer kenmerkend zijn, doch die hij abusievelijk 
voor palpen houdt, waarna de aandacht gevestigd wordt 
op eene mededeeling van F. SCHMIDT, in de Stettiner 
Entomologische Zeitung van 1858, waarin vermeld wordt, 
dat onze rups in de laatste helft van haar leven uitsluitend 
dierlijk voedsel zou gebruiken, hoofdzakelijk rupsen en 
poppen. SNELLEN, hieromtrent door SNELLEN VAN VOLLEN- 
HOVEN geraadpleegd, had, tot op dat oogenblik, iets dergelijks 
nog niet waargenomen, is er echter wèl stellig van over- 
tuigd, dat zij zich vóór den winter met rietbladeren voedt. 

Spoedig daarna deelt SNELLEN in het Tijdschrift voor 
Entomologie, Deel IV, blz. 93, de uitkomst van zijne nadere 
onderzoekingen omtrent deze aangelegenheid mede. In den 
herfst van dat jaar, 1859, waren de gewenschte rietstoppels 
door den hoogen waterstand onbereikbaar, doch in Maart 
en April 1860 kon SNELLEN weder eenige rupsen machtig 
worden, waarmede hij aanstonds proeven nam. De uitslag 
was, dat de rupsen inderdaad bepaalde andere levende in- 
secten bleken aan te vallen en te verslinden, maar dat zij 
evenzeer van jonge rietscheuten nuttigden, waarna weldra 
groene uitwerpselen geloosd werden. SNELLEN vestigde er 
tevens de aandacht op, dat de rupsen elkander ongemoeid 
lieten, zoomede, dat zij des nachts zeer ambulant waren. 
In dat jaar kwamen de vlinders eerst in het begin van 
Juli uit. 

In zijn groote Vlinderwerk „De Vlinders van Nederland, 
Macrolepidoptera”, 1867, herhaalt SNELLEN het reeds door 
hem medegedeelde, zonder er echter nieuwe vindplaatsen, 
of het resultaat van nieuwe proeven of waarnemingen, aan 
te kunnen toevoegen. 

Eerst in Deel XXVI van het Tijdschrift voor Entomologie, 
1883, blz. CL, wordt de naam van Senza maritima weder 
genoemd, en wel door HEYLAERTS, die mededeelt, dat hij 
in Maart 1878 bij Breda in rietstoppels twee rupsen aantrof, 
waarvan er eene op 27 Juni van dat jaar den vlinder leverde. 

Hierna werd weder jarenlang hier te lande niets van onze 
soort vernomen, totdat in Deel XL van het Tijdschrift voor 


VERSLAG. LXI 


Entomologie, 1897, de naam eenige malen voorkomt. SNELLEN 
klaagt er over, dat hij en anderen de rupsen bij Rotterdam 
niet meer aantreffen, wat hij wijt aan het droogmaken der 
meeste veenplassen in die omgeving. Daarentegen vermeldt 
VAN PELT LECHNER de vondst van twee rupsen, de eene 
te Nieuwkoop in een rietstoppel, de andere bij Zevenhuizen 
(Z.H.) in een Typha-stengel. Men meene echter niet, dat er 
in dit laatste geval quaestie was van het eten van Typha. 
De rups had zich eenvoudig verscholen in het kanaal of 
de gang, door eene vroegere bewoonster, allicht eene Vona- 
grià, gemaakt. Zij bleek elk plantaardig voedsel te weigeren, 
doch daarentegen kleine Coleoptera en jonge rupsen van 
Chilo phragmitellus HBN. gretig uit te zuigen. 

In het voorjaar van 1898, en in dat van 1899 ontving 
Spr. van den heer VAN PELT LECHNER verscheidene rupsen, 
alle bij Zevenhuizen gevonden, welke echter niet uit riet- 
stengels waren te voorschijn gehaald, doch die door den 
zeer entomologisch aangelegden veldwachter van Zevenhuizen, 
waar de heer VAN PELT LECHNER destijds burgemeester 
was, des nachts in de rietlanden gearresteerd” waren, 
terwijl zij „in zoekende houding ronddoolden”, zonder twijfel 
behebt met „roofzuchtige neigingen’. Aan deze voorwerpen 
heeft Spr. vele waarnemingen gedaan, zag ze ook in ge- 
vangenschap des nachts zeer actief rondloopen, en de bij- 
gestoken rietstengels inspecteeren, zoomede allerlei „levend 
gedierte’, dat zij tegen kwamen, aanvallen, en niet alleen 
uitzuigen, maar zelfs geheel leegvreten. Zooals ook anderen 
ondervonden, lieten de rupsen elkander met rust; toen 
echter de het eerst volwassene exemplaren zich hadden 
ingesponnen, veranderde het gedrag der overige. Na een 
paar dagen deden deze laatste des nachts een aanval op 
hare toen weerlooze soortgenooten, die juist aan het ver- 
poppen waren, en aten deze geheel of gedeeltelijk op. 
Allicht ten gevolge van overvloedige voeding, sponnen de 
nu elk afzonderlijk gehoudene rupsen zich vroeger in dan 
anders, terwijl ook de imagines eerder verschenen, nl. van 
21 April af, tot 3 Juni toe. 

Hierna vond Spr. geene vermeldingen meer van inland- 
sche vangsten of waarnemingen, dan alleen eene mede- 


LXII VERSLAG. 


deeling van SNELLEN, dat pater F. J. HENDRICHS op 20 
Juni (van welk jaar?) een exemplaar te Oudenbosch (N.Br.) 
ving, en van den heer BENTINCK, dat hij in 1919 te Markelo 
‘ (Ov.) een voorwerp op licht buit maakte. 

Wel moge hier echter nog vermeld worden, dat de heer 
VAN PELT LECHNER, Tijdschrift voor Entomologie Deel XLV, 
Verslag blz. 9, de aandacht vestigde op eene mededeeling 
van E. M. DADD in „The Entomologist's Record and Journal 
of Variation”, Vol. XII, blz. 159, waarin o.a. zijne ervaring 
bevestigd wordt, dat de rups van Senta maritima bij voor- 
keur schijnt te huizen in die riet- en Typha-stengels, welke 
door Vonagria-rupsen bewoond geweest zijn. 

In DADD’s uiterst lezenswaardig artikel wordt o.a. mede- 
gedeeld, dat de rups halfvolwassen overwintert (dus niet 
volwassen, zooals SNELLEN opgeeft), en dan vooral in die 
rietstengels, die door Nonagria geminipunctà HATCHETT be- 
woond zijn geweest, en welke zij betrekt via de zijdelingsche 
opening, waardoor N. geminipuncta die verlaten heeft. Even- 
eens in Typha-stengels, waarin Nonagria sparganiz ESP. en 
Nonagria cannae O. gehuisd hebben. De schrijver meent, 
dat de Seuta-rups in het geheel geen riet eet, doch ik meen 
uit zijne mededeelingen te mogen opmaken, dat zijne waar- 
nemingen eerst met den winter aanvangen, en niet het 
jeugdtijdperk der rups omvatten. Hij vermeldt verder, dat 
de MNonagria-gangen door allerlei insecten en spinnen be- 
woond worden, die meer en langer door de koude bevangen 
blijven dan de Senta-rupsen, waardoor zij van deze de slacht- 
offers worden. DADD voedde de rupsen met succes ook met 
ander voedsel dan levende insecten, o.a. met rauwen bief- 
stuk, gekookte appelen en rijstpudding; vooral moeten zij 
echter gedurig bevochtigd worden, daar zij zeer vochtlievend 
en dorstig zijn. 

Als Spr. nu uit al het hierboven medegedeelde eenige 
algemeene gevolgtrekkingen zou willen maken, dan zouden 
die als volgt luiden: 

1. Senta maritima TAUSCH. is op enkele plaatsen in 
Nederland waargenomen, en wel: in Zuidholland ín ver- 
scheidene exemplaren, nl. bij Rotterdam, bij Nieuwkoop en bij 


VERSLAG. LXIII 


Zevenhuizen; in Noordbrabant in één exemplaar bij Ouden- 
bosch; in Overijsel in één exemplaar bij Markelo. 

2. De verschillende variéteiten van den zeer variabelen 
vlinder komen in ons land voor. 

3. De rups leeft in het najaar vrij zeker van de bladeren van 
het gewone riet, Phragmites communis Trin. Teste SNELLEN. 

4. Gedurende den winter verschuilt zij zich vooral in 
verlaten Vonagrza-gangen in riet- en Typha-stengels. 

5. Na de winterrust, in het vroege voorjaar, wordt zij 
ambulant, komt des nachts te voorschijn, doolt rond, in- 
specteert rietstoppels enz., en valt allerlei insecten en ook 
spinnen, die zij daarin aantreft, aan, en zuigt deze uit, of 
vreet ze aan of op. Het is niet onmogelijk, dat de rups in 
deze periode nu en dan ook wel eens iets van het ont- 
luikende riet afknaagt, teste SNELLEN, misschien echter 
alleen in gevangenschap, en dan wellicht uit gebrek aan 
vocht, want daaraan heeft zij groote behoefte. 

6. Elkander aanvallen doen de rupsen niet, doch na het 
inspinnen worden de nog rondloopende rupsen gevaarlijk 
voor de reeds ingesponnene, of pas in pop veranderde, 
door de bovenste spinselafsluiting open te bijten, en hare 
dan weerlooze soortgenooten aan te vallen en op te eten. 

7. De rups is bijzonder lichtschuw; zij verbergt zich 
overdag steeds in de reeds genoemde verblijfplaatsen. 

Om zich de rupsen te verschaffen, kan men deze het 
best in het vroege voorjaar gaan zoeken in rietstoppels en 
in de genoemde riet- en Typha-stengels. Ook kan men des 
nachts de zeer ambulante rupsen op hare strooptochten 
verrassen. Het blijft gewenscht, om aan zulke rupsen dierlijk 
voedsel, liefst in den vorm van weeke insecten en riet- 
spinnen, aan te bieden, al zouden wellicht enkele der grootste 
exemplaren ook zonder deze „tegemoetkoming den staat 
van pop, en ook dien van vlinder bereiken, want dan zal 
men, naar Spr. vreest, veel kans hebben, ondervoede, kleine, 
of kreupele exemplaren te zien verschijnen. 

In elk geval denke men er aan, de rupsen elk afzonderlijk 
te huisvesten, van wege het gevaar, dat de ingesponnene 
dieren bedreigt van den kant hunner nog minder ver ont- 
wikkelde, zeer vraatzuchtige soortgenooten, 


LXIV VERSLAG. 


De heer Reclaire had 2 wantsen medegebracht, die, voor 
zoover hem bekend was, nog niet in Nederland waren aan- 
getroffen, nl. Cymus obliquus HORY. (Lygaeidae) en Anthocoris 
pilosus JAK. (Anthocoridae). 

De eerstgenoemde soort was, voor zoover Spr. weet, nog 
niet in het omliggend continentaal gebied aangetroffen, 
waaronder hij dan in navolging van EVERTS in zijn „Coleoptera 
Neerlandica’, ongeveer de Fauna Gallo-rhenana van FAUVEL 
verstaat. Wel wordt zij door J. GULDE (Die Wanzen, Hemiptera- 
heteroptera, der Umgebung von Frankfurt a. M. und des 
Mainzer Beckens, Frankfort 1921) vermeld uit de omgeving 
van Frankfort en door E. A. BUTLER (A Biology of the 
British Hemiptera-Heteroptera, London 1923) uit Sussex en 
Surrey. Met het oog op dit voorkomen in Engeland, was 
zij dus wel uit Nederland te verwachten. !) 

In Leiden, waar Spr. de soort, tezamen met den heer 
BLOTE, heeft nagezien, bleek zij niet in de verzameling 
van het Museum aanwezig; toch waren beiden wel tot de 
overtuiging gekomen, met obliguus te doen te hebben. Om 
hieromtrent zekerheid te verkrijgen, heeft Spr. het ex. aan 
den heer SINGER te Aschaffenburg gezonden, die de juist- 
heid van de determinatie bevestigde en gelijktijdig verge- 
lijkingsmateriaal van daar zond, 

Volgens GULDE leeft zij op Scirpus silvaticus; hetzelfde 
deelt de heer SINGER mede voor Aschaffenburg. BUTLER 
daarentegen vond haar op Solanum dulcamara L., dus eene 
algeheel andere plant, terwijl de overige Cymus-soorten wel 
degelijk met Juncus, Scirpus- of ook wel Carex-soorten ge- 
associeerd schijnen te zijn. Echter wijken Engelsche wantsen 
wel meer af van de continentale wat de levenswijze betreft. 

Nu blijft uit ons land nog Cymus melanocephalus FIEB. 
te verwachten, die eveneens met Scirpus en Juncus ge- 
associeerd is. 

Cymus obliguus werd te Winterswijk 19-5-'29 op een moe- 
rassig terrein gevonden. 

Verrassender is het voorkomen van Anthocoris pilosus in 


1) De heer MAC GILLAVRY deelde Spr. ter vergadering mede, dat 
hij Cymns obliguus reeds herhaaldelijk in Nederland had aangetroffen, 
doch het nog niet had gepubliceerd. 


VERSLAG. LXV 


het Geuldal, alwaar door hem 2 ex. 22-9-’29 te Meerssen, 
vermoedelijk van lage planten, werden gesleept. Ook deze 
soort bleek niet te Leiden aanwezig en ook van deze werd 
de determinatie door den heer SINGER bevestigd, die zoo 
vriendelijk was, eveneens hiervan materiaal te zenden. 

A. pilosus werd in 1912 door GULDE bij Frankfort als 
nieuw voor de Duitsche fauna gevonden, is sindsdien o.a. 
ook uit Brandenburg vermeld, doch niet uit het omliggend 
gebied en ook niet door BUTLER uit Engeland. GULDE be- 
schouwde A. pilosus als eene pontische soort, die bij Frankfort 
hare westelijkste grens had bereikt. Zij onderscheidt zich 
gemakkelijk van de overige Nederlandsche Authocorts-soorten 
door het lang behaarde halsschild. 

GULDE vermeldt haar, behalve van bloeiende wilgenkatjes 
in het voorjaar, later in het seizoen van Malva, Echinops, 
Cynoglossum montanum Lam., Polygonum aviculare L. en, 
met de larven, van Anthemis tinctoria L. De heer SINGER 
‚vindt haar bij Aschaffenburg op wilg en Chenopodium album. 

Hier zal wel van geene bepaalde plant-associatie sprake 
zijn, daar vele Anthocoriden bladluizen en dergelijke .ver- 
volgen, en daardoor op de meest verschillende planten 
kunnen worden aangetroffen. 


BIJLAGE. 


REGLEMENT OP DE ,,ENTOMOLOGISCHE BERICHTEN”, 


ter aanvulling van het in de Wet der Nederlandsche Entomo- 
logische Vereeniging vastgestelde ín artikelen 54, 55, 59 en 60. 


Artikel 1. 


In de ,,Entomologische Berichten’, verschijnende 1 Januari, 
1 Maart, 1 Mei, 1 Juli, 1 September en 1 November, worden 
opgenomen korte mededeelingen van entomologischen inhoud, 
bij voorkeur van meer algemeenen aard, zoomede aankon- 
digingen, verzoeken, aanbiedingen enz., op de Vereeniging 
of hare leden betrekking hebbende. Bijdragen van niet-leden 
worden slechts bij uitzondering opgenomen, ter beoordeeling 
der Redactie. 

De mededeelingen dragen korte titels en worden onder- 
teekend. 

Van andere talen dan de Nederlandsche mag slechts bij 
uitzondering gebruik gemaakt worden, ter beoordeeling der 
Redactie. 

Afbeeldingen worden slechts opgenomen op kosten der 
inzenders. 

Over het al of niet plaatsen der bijdragen, zoomede over 
de volgorde, beslist de Redactie. Geweigerde bijdragen 
worden teruggezonden. 


JE Be 


De Redactie zorgt voor de correctie. Correctie door de 
schrijvers is echter toegelaten, hetzij op eigen verzoek, hetzij 
op verzoek der Redactie. 

De Redactie bezorgt titel, inhoudsopgave en register van 
elk deel. Een deel bestaat uit 24 nummers. 


AE De 


Elk nummer mag niet grooter zijn dan één vel druks, 
tenzij een inzender bereid is, de meerdere kosten te dragen. 


LXVII 


JE Ale 


Bijdragen moeten franco toegezonden worden aan de 
Redactie, ééne maand voorde verschijning van het nummer, 
waarvoor zij bestemd zijn. De Redactie is bevoegd, doch in 
geen geval verplicht, later ontvangen bijdragen alsnog in 
het ter perse liggend nummer te plaatsen. 


AN Ge 


Elk auteur kan tegen een door het Bestuur te bepalen 
bedrag zoo vele extra-nummers (geen overdrukken) ver- 
krijgen, als hij tijdig (liefst tegelijk met de inzending der 
bijdrage) aanvraagt. 

Overdrukken (separata) kunnen slechts geleverd worden 
bij minstens 50 exemplaren, tegen een prijs, met de Redactie 
overeen te komen. 


Aldus vastgesteld in de Buitengewone 
Vergadering, gehouden te Wagenin- 
gen, op 16 Februari 1930. 


Dr. J. TH. OUDEMANS, President. 
J. B. CORPORAAL, Secretaris. 


LXIX 


VERSLAG 


VAN DE 


VIJF-EN-TACHTIGSTE ZOMERVERGADERING 


DER 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING, 


GEHOUDEN TE ASSEN, 


OP ZATERDAG 28 JUNI 1930, DES MORGENS TE II UUR. 


President: Dr. J. TH. OUDEMANS. 

Aanwezig de Eereleden: Mr. A. BRANTS en Jhr. Dr. Ep. 
J. G. EVERTS, de Begunstigster Mevr. J. J. HACKE—OUDEMANS, 
en de gewone Leden: G. BARENDRECHT, Ir. G. A. Graaf 
BENTINCK, K. J. W. BERNET KEMPERS, H. C. BLòTE, H. 
COLDEWEY, J. B. CORPORAAL, Prof. Dr. W. DOCTERS VAN 
LEEUWEN, C. DE JONG, B. H KLYNSTRA, Dr. D. MAC GILLAVRY, 
Prof. Dr. J. C. H. DE MEIJERE, Dr. TH. C. OUDEMANS, A. A. 
VAN PELT LECHNER, R. A. POLAK, Dr. D. L. UYTTENBOO- 
GAART, F. T. VALCK LUCASSEN, Prof. Dr. Max C. W. WEBER, 
P. VAN DER WIEL en Ir. T. H. VAN WISSELINGH. 

Geintroduceerd: de heeren J. H. JANSE en J.J. M. JANSEN, 
houtvester bij het Staatsboschbeheer, te Assen. 

Afwezig met kennisgeving: het Eerelid Dr. ERICH WAS- 
MANN en de gewone Leden: Prof. Dr. L. F. DE BEAUFORT, 
Dr. J. A. BIERENS DE HAAN, J. BROERSE, G. A. BROUWER, 
rote ca PAP DEIBUSSVA Co). Dixon; DAC GEVSKES, E. 
VAN GIERSBERGEN, P. HAVERHORST, J. KOORNNEEF, B. J. 
LEMPKE, Dr. H. J. LYCKLAMA à NIJEHOLT, Mej. M. E. Mac 
GILLAVRY, Prof. Dr. E. D. vAN OORT, Dr. A. C. OUDEMANS, 
Mey MIN STORK. Dr. Ac Ey |p SUNIER, R. TOLMAN, GE. 
M. UIL, H. VAN DER VAART, Mr. L. H. D. DE VOS TOT NEDER- 
VEEN CAPPEL, J. C. WIJNBELT en J. H. E. WITTPEN. 

Tijdschr. v. Entom. LXXIII. 5 


LXX VERSLAG. 


De President opent de vergadering met de volgende rede: 


Dames en Heeren, 


Ik acht het een bijzonder voorrecht, U welkom te heeten 
op deze onze vijf-en-tachtigste Zomervergadering, thans in 
eene provincie van ons land, die tot de door onze Vereeni- 
ging het minst bezochte behoort. Toen ik in mijn vorig 
Jaarverslag eene vergelijking maakte tusschen onze provinciën, 
ter zake van de aan die provinciën gebrachte bezoeken bij 
gelegenheid der Zomervergaderingen, bleek Gelderland de 
drukst bezochte provincie te zijn, met 23 bezoeken, waar- 
tegenover slechts één bezoek stond aan elk der drie noor- 
delijke provinciën, Wel eene reden dus, om onze schreden 
weder eens noordwaarts te richten. Moge de keuze ten slotte 
blijken eene goede geweest te zijn, en aan de verwachtingen 
te hebben beantwoord! 

Overgaande tot de vermelding der lotgevallen onzer Ver- 
eeniging, komen de geleden verliezen allereerst aan de beurt. 

Van onze Eereleden, Begunstigers, Buitenlandsche Leden 
en Correspondeerende Leden ontviel er ons niet één, wat 
wel eene bijzonderheid genoemd mag worden. 

Van onze Gewone Leden overleden er twee, te weten de 
heer C. A. L. SMITS VAN BURGST te ’s-Gravenhage, in Maart 
van dit jaar, en de heer P. J. VAN DEN BERGH LZN. te Velp (G.), 
nu enkele dagen geleden. De heer SMITS VAN BURGST, die 
slechts zelden onze vergaderingen bezocht, was vooral be- 
kend door zijne publicaties op het gebied der Sluipwespen, 
terwijl hij op oeconomisch gebied een boekje publiceerde 
over „Nuttige en Schadelijke Insecten’’, waarvan de eerste 
uitgave in 1907 verscheen, welke echter reeds in 1908 door 
eene tweede, veel uitgebreidere, werd gevolgd. De heer VAN 
DEN BERGH bezocht onze bijeenkomsten getrouw en was dus 
een goede bekende bij allen, die dit eveneens doen. Hij had 
allengs eene groote verzameling Macrolepidoptera, inzonder- 
heid tropische, bijeengebracht. Om die verzameling te ver- 
rijken had hij verleden jaar eene reis naar ons Oost-Indië 
ondernomen, waarvan hij kort geleden was teruggekeerd. Wij 
hadden verwacht, hem heden hier te zien en van zijne reis 
te hooren vertellen; dat heeft echter niet zoo mogen zijn. 


VERSLAG. LXXI 


Ruim eene week na zijne terugkomst ontvingen wij het be- 
richt van zijn overlijden. 

Als Gewoon Lid bedankten: 

L. A. JANSEN, te Buitenzorg, lid sedert 1928, 

H. HOOGENDOORN, te Oudewater, lid sedert 1927, 

Mej. H. Vos, te Baarn, lid sedert 1926. 

Het getal onzer Begunstigers werd met twee vermeerderd, 
te weten: 

Ir. A. H. W. HACKE, te Groningen, en 

Mej. C. C. OUDEMANS, te ’s-Gravenhage. 

In het aantal onzer Gewone Leden kwam eene buiten- 
gewone toename tot stand, aangezien niet minder dan 14 
aanvragen ter verkrijging van het lidmaatschap bij het Bestuur 
inkwamen. Deze waren: 

G. A. BROUWER, te Groningen, 

F. C. J. FISCHER, te Amsterdam, 

H. J. DE FLUITER, te Wageningen, 

Mej. A. GIJZEN, te Rotterdam, 

Pr. J. A. W. GROENEWEGEN, te Leiden, 

Mej. A. JAARSVELD, te Amsterdam, 

Dr. €. J. VAN DER KLAAUW, te Leiden, 

Mej. M. E. MAC GILLAVRY, te Aalsmeer, 

A. VAN ROON Sr., te Rotterdam, 

J. J. L. DE Rooy, te Wageningen, 

Mej. D. SPIERENBURG, te Wageningen, 

RINKE TOLMAN, te Soest, 

G. E. M. UIL, te Wageningen, en 

Dr. F. W. WENT, te Buitenzorg. 


Onze Vereeniging bestaat thans uit: 


1 Het Buitengewoon Eerelid, 
10 Eereleden, 

17 Begunstigers, 

9 Correspondeerende Leden, 
10 Buitenlandsche Leden, en 
148 Gewone Leden. 


195, tegen verleden jaar 182. 


Het feit, dat de aanwas in de laatste twee jaren zeer groot 
was, heeft onzen Secretaris aanleiding gegeven, om een staat 


LXXII VERSLAG. 


op te maken van ons ledental van het jaar 1859 af, het jaar, 
waarin voor het eerst eene ledenlijst werd gepubliceerd, tot 
op heden. Als bijdrage tot de geschiedenis onzer Vereeniging 
zal deze lyst in het Verslag dezer bijeenkomst worden afge- 
drukt. (Zie Bijlage, achter de ledenlijst). 

Aangaande onze publicaties moge worden vermeld, dat 
van het Tijdschrift voor Entomologie Deel LXXII gereed 
kwam, en dat van Deel LXXII de eerste en tweede aflevering 
op het punt staan, te verschijnen. Van de Entomologische 
Berichten kwamen uit de nummers 168 tot en met 173, terwijl 
nummer 174 ter perse is. Met nummer 168 was het zevende 
deel compleet, en niet lang daarna werd het Register van dat 
deel aan de Leden en anderen, die de Berichten ontvangen, 
toegezonden; eene stagnatie, zooals bij de uitgave van het 
Register van deel zes, is dus gelukkig niet voorgekomen. 

Er zij hier nog eens er aan herinnerd, dat auteurs van 
hunne publicaties in de Entomologische Berichten niet slechts 
extra-exemplaren kunnen bekomen, doch ook, zoo zij dat 
verlangen, overdrukken, mits het gewenschte aantal daarvan 
minstens 50 bedraagt; bij een klein aantal zou de prijs 
van overdrukken veel hooger worden dan die van extra- 
exemplaren. 

Het jaarlijksche bezoek aan onze Bibliotheek werd ook 
dit jaar gebracht door onzen Vice-president, Prof. DE MEIJERE, 
die mij berichtte, dat hij alles in de beste orde heeft aan- 
aangetroffen. Uit den aard der zaak behoef ik hierover niet 
verder uit te weiden, aangezien onze Bibliothecaris zoo aan- 
stonds zelf zijn verslag over de Bibliotheek zal uitbrengen. 

Betreffende onze financiën geldt hetzelfde; onze Penning- 
meester zal U den toestand daarvan nader toelichten. 

Het zij mij nu nog vergund, enkele feiten in herinnering 
te brengen, die zich in het nu zoo goed als afgeloopen 
Vereenigingsjaar hebben voorgedaan. Zoo kwam de oprichting 
der Afdeeling „Nederlandsch Oost-Indië” tot stand, van welke 
Afdeeling sedert reeds verschillende Mededeelingen, gedaan 
op hare bijeenkomsten, in de Entomologische Berichten 
verschenen zijn, evenals van de beide hier te lande opge- 
richte Afdcelingen. Van deze hield de Afdeeling ,,Noord- 
Holland & Utrecht”, onder Voorzitterschap van Prof. DE 


VERSLAG. LXXIII 


MEIJERE, op 2 Juni jl. eene Buitengewone Bijeenkomst in 
Hotel „Polen” te Amsterdam, in verband met het van I—7 
Juni daar ter stede gehouden Internationale Ornithologen- 
Congres, onder welks deelnemers zich ook verschillende 
buitenlandsche Entomologen bevonden, van welke er eenigen, 
daartoe uitgenoodigd, genoemde Bijeenkomst bijwoonden, 
evenals enkele Nederlandsche Ornithologen, die zich tevens 
voor Entomologie interesseeren. Van de buitenlanders waren 
aanwezig ons Eerelid Lord ROTHSCHILD en ons Correspon- 
deerend Lid Dr. K. JORDAN uit Engeland (Tring), Dr. J. 
PROCHAZKA uit Tsjecho-Slowakije en Dr. L. GILTAY uit België, 

Eindelijk moge nog gewezen worden op het succes, dat 
de circulaire gehad heeft, welke de uitnoodiging aan onze 
leden bevatte, om zich op het Tijdschrift voor Entomologie 
te abonneeren. Niet minder dan 18 nieuwe abonnés gaven 
aan dezen oproep gevolg, weshalve de oplage voor het ver- 
volg met 25 exemplaren verhoogd is geworden, een zeer 
verblijdend verschijnsel. 

Betreffende onze Leden persoonlijk, moge nog vermeld 
worden, dat gepromoveerd zijn de heer L. G. E. KALSHOVEN, 
op 14 Februari 1930, op eene dissertatie, getiteld „De bio- 
logie van de Djatitermiet (Kalotermes tectonae DAMM.), 
iMmmmenband unmet zine betridine# en de heer la). 
TOXOPEUS, op 30 April 1930, op eene dissertatie, getiteld 
nWemsoortals fumetieyyan plaatsve ny tid, getoetst 
aan de Lycaenidae van het Australaziatisch ge- 
bied’. Voorts is Dr. A. REYNE benoemd tot Directeur van 
het te Menado (Celebes) opgerichte klapperproefstation. Naar 
Nederlandsch-Indié vertrokken Dr. J. G. BETREM, naar het 
Proefstation Malang (Java), de heer M. A. LIEFTINCK naar 
het Zoölogisch Museum te Buitenzorg, en Dr. L. J. TOXOPEUS, 
ter vervulling eener, nog niet nader aangewezen betrekking 
bij het Middelbaar Onderwijs. 

Thans aan het einde van mijn Verslag gekomen zijnde, 
kan ik uit volle overtuiging zeggen, dat onze Vereeniging 
kerngezond is; vooral de toename van het aantal Gewone 
Leden geeft reden, om tevreden te zijn. Zeer hoop ik, dat 
er onder die nieuwe leden velen zullen zijn, die onze Ver- 
gaderingen trouw zullen bijwonen, er hun licht zullen laten 


LXXIV VERSAG. 


schijnen, en er den geest van onderlinge welwillendheid en 
waardeering, die hier heerscht, zullen leeren kennen en op 
waarde leeren schatten. 

Met den wensch, dat ook deze bijeenkomst zal bijdragen, 
om door tal van wetenschappelijke bijdragen en groote ge- 
noeglijkheid onze tradities te bestendigen, open ik deze 
vijfen-tachtigste Zomervergadering. 


De President geeft het woord aan Dr. D. L. Uyttenboo- 
gaart tot het uitbrengen van het 


Verslag van den Penningmeester over het 
boekjaar 1928— 1929, 


Mijn verslag begint eentonig te worden als het droevige 
verhaal van de buffels van Saïdjah. Ook het boekjaar 
1928/1929 sluit wederom met een tekort, en wel ditmaal van 
1252.44, idust niet onbelangrijk hooger dan dat over het 
vorige boekjaar, hetwelk / 107.70 bedroeg. Feitelijk is de 
toestand nog iets te rooskleurig voorgesteld, want op de 
creditzijde van de Winst- en Verliesrekening is voor contri- 
buties het bedrag vermeld, dat de leden zouden moeten 
betalen, doch dat helaas nooit geheel binnenkomt, terwijl 
de vroeger gecreëerde reserve voor dubieuse contributies 
nu van de balans verdwenen is, omdat zij is opgeteerd. 

Gaan wij nu de oorzaken van het grootere verlies na, 
dan blijkt, dat het Tijdschrift voor Entomologie per saldo 
aan de vereeniging heeft gekost f 831.91, tegenover f 703.58 
in het vorige boekjaar, terwijl de kosten van de Bibliotheek 
J 784.33 tegenover f639.57 bedroegen. 

De Entomologische Berichten kosten per saldo ongeveer 
evenveel, terwijl de onkostenrekening per saldo f 52.— lager 
was. De contributies mochten /85.—- meer opbrengen, waar- 
tegenover aan interest / II.— minder werd ontvangen. 

Van de posten van de Balans verdienen vermelding: 

Effecten: waarvan het bedrag daalde van f21513.50 tot 
f 21025.—, welke daling veroorzaakt wordt door overboeking 
van f100.— 5°/, Nederland 1919, naar het fonds HACKE— 
OUDEMANS, ter vervanging van een uit dat fonds uitgeloot 
stuk van hetzelfde bedrag en rentetype en voor het overige 


VERSLAG. LXXV 


door den bijzonder hoogen rentestandaard, waardoor op 
30 Juni 1929 de koers der obligatiën sterk was gedrukt. 
De koersdaling kon echter worden opgevangen door de 
Reserve voor Koersverlies, die zelfs daarna nog met een 
saldo aan de creditzijde van de Balans blijft staan. 

De post „Leden” ad / 184.10 is, blijkens het vroeger door 
mij medegedeelde, niet als volwaardig te beschouwen. 

Aan de Creditzijde van de Balans verminderde de post 
»Kapitaal” van /13589.79 tot f11982.80 door afboeking 
van het saldo der geaccumuleerde verliezen ad f 1606.99, 
volgens besluit der vorige Zomervergadering. 

Wat nu de vooruitzichten voor het thans loopende boek- 
jaar betreft, kan nog geen juist beeld worden gegeven, omdat 
de rekening voor deel 72 van het T. v. E. mij nog steeds 
niet heeft bereikt. Met vrij groote zekerheid kan echter 
reeds gezegd worden, dat het verlies over het boekjaar 
1929/1930 nog aanzienlijk hooger zal zijn dan dat over het 
boekjaar, waarover ik zooeven verslag uitbracht, omdat op 
het loopende boekjaar zullen drukken de volgende buiten- 
gewone posten: I° een subsidie van /400.— voor de uit- 
gave van de „Geschiedenis der Acarologie” door Dr. A.C. 
OUDEMANS, als supplement van het T.v.E. verschenen, en 
2°, een contributie voor éénmaal van jf 100.— aan de Ver- 
eeniging voor Internationale Natuurbescherming, ter ver- 
krijging van het permanent lidmaatschap dier vereeniging. 

Hiermede rekening houdend, ziet de begrooting (onder 
alle voorbehoud) er als volgt uit: 


Utsav em: 

Onkostenn a Mee gate ee ER OS 
Bibliotheek e et o 
idmaatschappen 2 2 TR IO 
Tijdschrift voor Entomologie . . ,, 1250.— 
Entomologische Berichten =). 4%, 500,— 

Totaal . . f 2870.— 

Ontvangsten: 

Contributies ommoord 93741795, 
Interest rennen nn bb 


Verlies f 500. — f 2370. — 


LXXVI VERSLAG. 


De President dankt den Penningmeester voor zijn verslag 
en maakt de opmerking, dat tegenover het begroote, hoogere 
verlies als lichtpunten dienen te worden aangemerkt de 
toename van het ledental en van de abonné’s op het Tijd- 
schrift voor Entomologie. Hierna vraagt Spr. naar de bevin- 
dingen van de Commissie tot nazien der rekening en ver- 
antwoording van den Penningmeester over het boekjaar 
1928—1929, bestaande uit de Heeren Ir. G. A. Graaf 
BENTINCK en Ir. T. H. VAN WISSELINGH. 

De heer van Wisselingh verklaart namens deze com- 
missie, dat zij de boekhouding heeft nagegaan, gecontroleerd 
en in de beste orde bevonden. Zij stelt voor, de rekening 
en verantwoording goed te keuren en den penningmeester 
dank te zeggen voor zijn zorgvuldig beheer. 

Bij acclamatie wordt hierop de Penningmeester onder 
dankzegging gedechargeerd van zijn beheer over het boekjaar 
1928 — 1929. 


De President wijst als leden der Commissie voor het 
nazien der rekening en verantwoording over 1929— 1930 
aan de heeren Dr. A. RECLAIRE en P. VAN DER WIEL. Beide 
heeren hebben deze benoeming aanvaard. 


De President geeft vervolgens het woord aan Dr. D. Mac 
Gillavry tot het uitbrengen van het 


Verslag van den Bibliothecaris. 


Dames en Heeren, 


Het verslag van den Bibliothecaris kan dezen keer kort 
zijn. De toename, door de in vorige verslagen genoemde 
groote schenkingen, was enorm. Dank zij de toewijding van 
den heer KOORNNEEF is het gelukt, de entomologische aan- 
winsten op strooken gecatalogiseerd te krijgen tot en met 
31 Dec. 1929. Het hieraan verbonden werk kon door het 
personeel van het Kol. Inst. niet verricht worden. Het stemt 
tot voldoening, dat de nieuwe aanwinsten nu mede in den 
nieuwen catalogus vermeld kunnen worden. 

Ik hoop dezen winter den catalogus persklaar te kunnen 
maken. Nu de hulp van den heer KOORNNEEF wegvalt door 


VERSLAG. LXXVII 


zijne verhuizing naar Wageningen, zal dit echter lang niet 
gemakkelijk vallen. Het Bestuur heeft genoemden heer zijn 
specialen dank betuigt voor alle ondervonden medewerking; 
Spr. meent dat de vergadering zich gaarne daarbij zal aan- 
sluiten. (Applaus). 

Het aantal leeners bedroeg 37. Het aantal uitgeleende 
boeken 274, op 204 bonnen. Het getal der bezoekers op de 
bibliotheek was 45. 

De lijst der schenkers over 1929 was verblijdend groot; 
ik laat de namen hier volgen: 

H. E. ANDREWES, Mevr. BALFOUR VAN BURLEIGH— POS, 
Mej. T. VAN BENTHEM JUTTING, ANT. BERLESE, H. C. BLÔTE, 
H. BLUNCK, F. BORCHMANN, Dr. H. Bos, F. BOSELLI, Prof. Dr. 
L. F. DE Bussv, J. B. CORPORAAL, Dr. K. W. DAMMERMAN, 
Prof. Dr. A. DAMPF, Dr. K. ESCHERICH, Jhr. Dr. ED. EVERTS, 
DECHEEYSKESY Dr.) be: GORTER, Prof, DrYRSMALIRELER, 
Dr. G. DE HORVaTH, Dr. L. G. E. KALSHOVEN, Dr. C.J. VAN DER 
KLAAUW, R. KLEINE, B. H KLYNSTRA, N. N.J. KUSNEZOV, M. A. 
LIEFTINCK, Dr. D. MAC GILLAVRY, Dr. A. C. OUDEMANS, A. 
D. PEACOCK, Dr. A. SCHIERBEEK, Pater Dr. H. SCHMITZ S. J., 
DO NSCHUBARREDi LE ]. Loxoreus, Dr. Dh Ll: UÜVETEN- 
BOOGAART, E. T. VALCK LUCASSEN, + Mr. H. A. DE Vos TOT 
NEDERVEEN CAPPEL, P. WAGENAAR HUMMELINCK, C. WIL- 
LEMSE, Dr. L. ZEHNTNER. 

Instellingen: 

Bibl. Kon. Ver. Kol. Instituut, Instituto Oswaldo Cruz, 
Deli-Proefstation, U. S. Nat. Mus., Br. Mus. N. Hist., Smith- 
sonian Institution en Kon. Acad. van Wetenschappen. 

In verscheidene tijdschriftserién konden hiaten aangevuld 
worden, waarvoor de heer VALCK LUCASSEN zich veel moeite 
getroost heeft. Met inbinden werd verder voortgang gemaakt. 
Langzamerhand komen wij den achterstand te boven en hier- 
mede sluit ik mijn verslag, als steeds de bibliotheek in de 
bijzondere zorg der leden aanbevelende. 

De President spreekt zijne voldoening uit over den goeden 
voortgang in de voorbereiding van den nieuwen Catalogus 
der Bibliotheek, een werk, dat zeer veel uitgebreider is ge- 
bleken te zijn, dan men aanvankelijk had gemeend. Spr. 
brengt den Bibliothecaris den dank der Vereeniging toe voor 


LXXVIII VERSLAG. 


het verslag en voor zijne toewijding, waarbij de vergadering 
door applaus van hare instemming blijk geeft. 


Aan de orde is thans het vaststellen van de plaats voor 
de volgende Zomervergadering. De President meent, dat 
Zuid-Limburg, dat door alle leden zoo gaarne wordt bezocht, 
thans wel weder aan de beurt zou mogen komen. De heer 
EVERTS stelt voor als plaats van vergadering Valkenburg, 
met excursie naar Vaals. Andere voorstellen komen niet in, 
zoodat de President Zuid-Limburg (de plaats door het Bestuur 
nader uit te kiezen) meent te mogen voorstellen. De ver- 
gadering stemt met dit voorstel in. 


Hierop is aan de orde de verkiezing van twee Bestuurs- 
leden, daar de heeren DE MEIJERE en VALCK LUCASSEN aan 
de beurt van aftreden zijn. Beiden zijn herkiesbaar. 

Op voorstel van den heer KLYNSTRA verleent de Verga- 
dering dispensatie van art. 39 der Wet, dat schriftelijke 
stemming voorschrijft, waarna beide heeren bij acclamatie 
worden herkozen. 


Vervolgens komt aan de orde de verkiezing van twee 
leden in de Commissie van Redactie voor het Tijdschrift 
voor Entomologie en voor de Entomologische Berichten, 
daar de heeren DE MEIJERE en A. C. OUDEMANS aan de 
beurt van aftreden zijn. De President merkt op, dat beide 
heeren herkiesbaar zijn, doch dat de heer A. C. OUDEMANS 
hem heeft medegedeeld, dat hij voor eene nieuwe verkiezing 
niet in aanmerking wenscht te komen. Overeenkomstig 
art. 55 der Wet heeft het Bestuur voor de vervulling dezer 
vacatures twee dubbeltallen opgemaakt en wel 


1°. Prof. Dr. J. C. H. DE MEIJERE en Dr. D. MAC GILLAVRY; 
2°, F. T. VALCK LUCASSEN en H. COLDEWEY. 


Bij opening der stembriefjes blijkt, dat èn de heer DE MEIJERE 
en de heer VALCK LUGASSEN de volstrekte meerderheid der 
stemmen verworven hebben en dus gekozen zijn. Beiden 
verklaren zich bereid, de benoeming te aanvaarden. 


De President brengt thans ter tafel een voorstel van het 


VERSLAG. LXXIX 


Bestuur om den Bibliothecaris een crediet te openen van 
f 200.— tot aanschaffing van eene schrijfmachine. 

Door den Bibliothecaris wordt dit voorstel toegelicht. 
Spr. wijst er op, dat op de nu gemaakte, geschreven 
strooken van elk werk eene volledige beschrijving staat, 
die van het grootste gewicht is voor een eigen kaartcatalogus 
onzer bibliotheek, doch onnoodig uitvoerig voor een te 
drukken catalogus. Bovendien zal het zet- en corrigeerwerk 
naar een op de machine geschreven manuscript waarschijnlijk 
vlugger, en ook goedkooper kunnen zijn. Met eene schrijf- 
machine kan men zonder noembare moeite gemakkelijk ge- 
lijktijdig twee of meer afdrukken maken, waarvan de eene 
dan bestemd zou zijn voor onzen kaartcatologus, terwijl in 
den anderen gemakkelijk voor het manuscript voor den drukker 
bekortingen kunnen worden aangebracht. 

De vergadering hecht er hierop hare goedkeuring aan, 
dezen post op de begrooting te brengen. 


Hierna brengt de President de gemeenschappelijke excursie 
op 29 Juni ter sprake. Het is een eenigszins lastig geval, 
daar tot ons leedwezen Dr. W. BEYERINCK te Wijster, die 
zoo hulpvaardig was bij de voorbereiding en het uitzoeken 
van het terrein voor deze excursie, buitenslands is, en dus 
ons niet tot gids in de omgeving van Dwingelo zal kunnen 
strekken. Spr. vraagt voorlichting van leden, die de omgeving 
kennen. Het blijkt, dat het in de buurt van Dwingelo niet 
gemakkelijk ís, zonder gids loonende excursie-terreinen te 
vinden. Mevr. HACKE—OUDEMANS noemt een bosch nabij 
Norg, De heer VAN WISSELINGH, die dit bosch kent, meent, 
dat het wel wat klein is voor eene excursie, die den geheelen 
dag duurt. Daar hij echter, niet ver van Norg, eene natte 
heistreek weet, stelt hij voor, hier ’s morgens heen te gaan 
en des namiddags verder te gaan naar Norg. Na het inge- 
wonnen advies van den heer J. J. M. JANSEN, houtvester bij 
het Staatsboschbeheer, te Assen, die, daartoe uitgenoodigd, 
de vergadering bijwoonde, wordt in bovengenoemden zin 
besloten. 


Alsnu zijn aan de orde de 


LXXX VERSLAG. 


WETENSCHAPPELIJKE MEDEDEELINGEN. 


De heer Everts deelt het navolgende mede: 

Mr. F. FLORSCHüTZ te Velp, die eene studie maakt van 
de in ouden veengrond voorkomende plantaardige en dier- 
lijke overblijfselen, zond Spr. fragmenten van Coleoptera uit 
het Soesterveen. 

Een stukje veen werd uitgekookt en verschillende brok- 
stukken van kevers kwamen te voorschijn, vooral van dek- 
schilden, die, naar het Spr. voorkomt, van eene Cerambycide 
afkomstig zijn, maar van eene soort, die niet meer in 
Nederland inheemsch is. De meeste overeenkomst in de 
sculptuur vond Spr. met de erbij gevoegde Rhopalopus hun- 
garicus HERBST, die in Oost-Duitschland, Beieren, Harz, 
Thüringen, Silezië, Oostenrijk, Hongarije, Zuid-Rusland, maar 
ook in de Basses-Alpes, voorkomt. Spr. kent geene andere 
Europeesche soort, bij welke de sculptuur zoozeer daarmede 
overeenkomt. Hij wil echter niet beweren, dat de brokstukken 
uit het veen bepaald van deze soort zijn; Spr. zou eerder 
zeggen van eene daaraan zeer naverwante, die, hetzij sedert 
uitgestorven is, of nog buiten Europa voorkomt. 

Over den ouderdom der lagen van dat veen, waarin die 
fragmenten voorkomen, kan, volgens den heer FLORSCHUTZ, 
niet veel meer gezegd worden, dan dat deze post-glaciaal zijn 
ten opzichte van den Riss-ijstijd. De vloerlaag van het veen 
bestaat uit fluvio-glaciaal materiaal. Nu kan het veen gevormd 
zijn in de periode, die het heden van die fluvio-glaciale 
afzetting scheidt, dus in het Riss-Würm-interglaciaal, den 
Würm-ijstijd of (en) den post-Würm-tijd. 

Spr. laat rondgaan eene lijst van aanwinsten voor de Neder- 
landsche Coleoptera-fauna, hoofdzakelijk bestaande uit soor- 
ten, afgesplitst van reeds vroeger bekende soorten en uit 
nieuwe aberraties. 

Verder brengt Spr. de groeten over van de Arbeitsgemein- 
schaft rheinischer Entomologen, hem geworden door middel 
van ons medelid P. Dr. F. RüSCHKAMP. 

De President vraagt, of de vertoonde brokstukjes uit veen 
van één individu afkomstig kunnen zijn, en of er ook resten 
van pooten gevonden zijn. 


VERSLAG. LXXXI 


De heer Everts antwoordt, dat het eerste zeer wel moge- 
lijk is, en dat er ook wel groote tarsleden gevonden werden, 
die echter moeilijk te identificeeren zijn. 

De heer Uyttenboogaart zegt, naar aanleiding van de 
in de lyst der aanwinsten voorkomende nieuwe Ophonus- en 
Harpalus-soorten van Dr. SCHAUBERGER, dat hij den indruk 
heeft gekregen, dat enkele van Dr. S.’s splitsingen werkelijk 
op goede gronden berusten; voor zooverre andere splitsingen 
echter uitsluitend gebaseerd zijn op het verschil in den 
vorm der genitalia, refereert Spr. zich aan de opmerkingen 
van Dr. G. V. HUDSON (vertaald door den heer CORPORAAL) 
over de moeilijkheid, om de chitineuze deelen der genitalia 
volkomen in een horizontaal vlak te krijgen. Op grond van 
eigen ondervinding moet Spr. aan daarop gegronde onder- 
scheidingen waarde ontzeggen. 

Wat de variabiliteit der Coccinelliden betreft, zoo acht 
Spr. deze van weinig systematische waarde, zoo lang niet 
door kweekproeven is uitgemaakt, dat deze kenmerken 
mendelen. Eene waarneming heeft in dezen misschien eenige 
waarde, nl. dat na den strengen winter 1890/01 de uiterst 
donkere aberraties van Coccinella bipunctata L. talrijk optra- 
den, en dat dit wederom na den winter 1928/29 het geval 
was, terwijl Spr. ze in den tusschentijd niet heeft waar- 
genomen. 

De heer de Meijere merkt op, dat hem het voorkomen 
van mendelende vormen bij Coccinelliden voldoende vast- 
gesteld schijnt. Spr. heeft vroeger zelf eenige legsels gekweekt 
van Coccinella (Adalia) bipunctata L. en C. decempunctata L., 
en daarbij resultaten verkregen, die eveneens op dit verschijnsel 
wijzen. Bij SCHILDER (Variationsstatistische Studien an Käfern, 
Entom. Zeitschr. Frankfurt a. M., Bd. 40, p. 75, en latere 
verhandelingen) zijn opgaven omtrent mendelende vormen 
by deze en andere keverfamilies te vinden, b.v. ook voor 
Chrysomeliden, waaromtrent ook ZULUCETA eenige artikelen 
in den laatsten tijd het licht deed zien. Als er eenige men- 
delende factoren in het spel zijn, zoo kan het aantal combi- 
naties spoedig betrekkelijk groot worden; bovendien kan 
elke erfelijke vorm zijne curve van niet erfelijke verschillen 


LXXXII VERSLAG. 


hebben. Spr. acht het gewenscht, bij het benoemen van 
dergelijke verschillen niet te ver te gaan. 


De heer Mac Gillavry demonstreert een stengelstuk, 
indertijd gesneden van het rietgras Saccharum spontaneum 
L. (inlandsche naam Glagah of Kasoh), dat in een tuin 
te Tandjong bij Moeara Enim, Palembang, Sumatra, groeide. 
De kinderen aldaar gebruiken het wel voor penhouders, daar 
in het weeke merg gemakkelijk eene pen is in te steken. 
Uit dit stengelstuk hebben zich twee exemplaren van eene 
Languride ontwikkeld, waarvan het eene onuitgekleurd ge- 
storven is, het andere echter goed uitgekleurd is. De soort 
is naverwant aan Zanguria melanocephala DEJ. Over de ont- 
wikkeling der Languriden schijnt nog niet zoo veel bekend 
te zijn, vandaar dat Spr. vrijheid vindt, deze mededeeling 
te doen. 

In Amerika is eene soort Zetralangurta mozardi LATR. 
eenigermate schadelijk aan klaver („Clover Stem Borer’’), 
vandaar dat MAXWELL LEFROY (1909 en 1923) onderstelt, 
dat de Zanguridae der tropen als larve ook wel in stengels 
zullen leven. Deze onderstelling krijgt steun door het, aan 
het meegebrachte materiaal, waargenomene. De imagines vindt 
men op bladeren rondloopende. 

DAMMERMAN (1919 en 1929) betrekt de Langurzdae nog 
niet in zijne beschouwingen over schadelijke dieren voor den 
tropischen landbouw. Misschien geeft deze mededeeling aan- 
leiding, nog eens op het werk der Languriden-larven te letten. 

Verder deelt Spr. mede, dat de heer HANS GOECKE te 
Crefeld gaarne Donaciinen-materiaal uit Nederlandsch Oost- 
Indië wil determineeren en bewerken. 


Namens zijne dochter, Mej. M. E. Mac Gillavry, vertoont 
de vorige Spr. de beschadiging aan rozenbladeren in eene 
rozenkweekerij (Mei 1930) te Aalsmeer. Rozen- en bladknoppen 
werden ’s nachts aangevreten. De misdadiger bleek Sztona 
lineatus L. te zijn, Ter plaatse waren aan de buitenzijde van 
de kas het vorig jaar moesgroenten geteeld. Alleen aan die 
zijde trad de beschadiging op. Vermoedelijk zijn, doordat 
dit jaar dit stuk braak lag, de kevers in de kas gedrongen. 
Door het ’s morgens vroeg wegvangen der kevers was het 


VERSLAG LXXXIII 


euvel spoedig bezworen. Ofschoon de beschadiging gering 
is, wordt de verkoopsprijs er door beïnvloed. 


Den heer Corporaal werd voor eenigen tijd namens Prof. 
Dr. H. PRELL te Tharandt de vraag gesteld, of iets bekend 
is over periodiek veelvuldig optreden van Polyphylla fullo F. 
in de Hollandsche duinen. Komt het bij den Julikever ook voor, 
dat hij in sommige jaren in veel grooter aantal dan in andere 
wordt aangetroffen, evenals zijn verwant Melolontha melolonthaL. 
in de zoogenaamde ,,Meikeverjaren” ? Spr. houdt zich aanbevo- 
len voor mededeeliug, in welke jaren eene groote getal- 
sterkte is geconstateerd. 

De President herinnert zich een geval, tijdens eene excursie 
der Nederlandsche Dierkundige Vereeniging, doch weet niet 
meer, in welk jaar dit was. 

Eenige leden noemen het jaar 1895 te Loosduinen. 

De heer Everts herinnert zich een geval te Scheveningen, 
doch weet niet meer in welk jaar. 

De heer Uyttenboogaart noemt het jaar 1920 te Noordwijk. 


Namens de weduwe van ons kortelings overleden mede- 
lid van den Bergh, vertoont de heer CORPORAAL een paartje 
van eene Papslio- (Ornithoptera-) soort uit Java, door den 
heer VAN DEN BERGH daar op zijne laatste reis verzameld. 
Blijkbaar behoort dit paartje tot de verwantschap van den 
vrij algemeenen P. helena L., doch vertoont eene hoogst 
merkwaardige kleurafwijking. De gedeelten van de 
achtervleugels, die in normale gevallen bij alle deze soorten 
hardgeel zijn, zijn bij deze exemplaren helder oranje- 
rood. Het is eene zeer belangrijke vondst, die ons des te 
meer doet betreuren, dat deze vlijtige verzamelaar niet meer 
in ons midden kan zijn, om haar zelf te demonstreeren. 
Ter vergelijking voegde Spr. er een exemplaar bij, dat de 
normale kleur vertoont. 

. De heer de Meijere herinnert zich een dergelijk, ofschoon 
niet zóó donkerrood getint, exemplaar in de collectie van 
het Koninkl. Zoölog. Genootschap ,, Natura Artis Magistra”. 


De heer Polak spreekt over de beschadiging der Amster- 


LXXXIV VERSLAG. 


damsche iepen, die, vooral langs de hoofdgrachten, in hevige 
mate door de ringelrupsen worden geteisterd. 

In 1910, toen het geboomte in „Artis’’ ook door een aan- 
val van Malacosoma neustria L. geducht had te lijden, gaf 
Spr. aan wijlen Dr. KERBERT den raad, in den winter de 
eierringen te laten wegzoeken en vernietigen. Dit geschiedde. 
Er werd eene premie van 5 cent per ringetje uitgeloofd. Die 
premie werd later teruggebracht op 2!/, cent. Eén oppasser, 
een goed klimmer, verdiende met dit werk in dien winter 
f 110. Daar ook andere oppassers en werklieden meehiel- 
pen, zijn er toen minstens 5000 eierringetjes opgeruimd. 
Spr. heeft ook aan de bestrijding medegeholpen, door 
volwassen rupsen en cocons te verzamelen en de zich 
daaruit ontwikkelende parasieten los te laten. ,,Artis’’ werd 
nu volkomen van de plaag verlost. Nu nog mag het ge- 
boomte er gezien worden, ofschoon de ringelrups er dit 
jaar weer sporadisch voorkomt. Van schade kan er even- 
wel niet worden gesproken, niettegenstaande er gedurende 
de laatste jaren geene eierringen meer werden opgeruimd. 
Dit is te begrijpen, daar het © van Malacosoma neustria 
zich weinig verplaatst. De boomen in ,, Artis” werden dus 
niet van uit die in de stad geïnfecteerd. 

Spr. heeft nu den Directeur van de Amsterdamsche Be- 
plantingen den raad gegeven, het in ,,Artis” beproefde middel 
ook toe te passen. Het afzoeken der eierringen schijnt echter 
in Amsterdam door het groote aantal boomen niet wel moge- 
lijk te zijn. Het valt echter op, dat de boomen, die in de 
laatste jaren flink zijn gesnoeid, gaaf zijn, terwijl de niet 
gesnoeide voor een groot deel zijn aangetast, Door den snoei 
zijn meteen de eierringen opgeruimd. 

Nu heeft Spr. voorgesteld, de boomen in de besmettings- 
haarden dezen winter niet te laten afzoeken, maar zóó te 
snoeien, dat alle dunne twijgen worden verwijderd. Een snoei, 
die den vorm van de boomen aantast en in de oogen van 
velen voor verscheidene jaren bederft, is dus onnoodig. 
Spr. zou met vrij groote zekerheid durven voorspellen, dat 
Amsterdam zoo volkomen en snel van de plaag wordt verlost. 

Het door Spr. voorgeslagen middel schijnt hem verkies- 
lijker toe, dan eene bespuiting met voor de rupsen doode- 


VERSLAG. LXXXV 


lijke vloeistoffen. Hiervan is de keuze zeer beperkt, daar die, 
welke voor den mensch (of voor de huisdieren) gevaar op- 
leveren, niet kunnen worden aangewend. Bovendien zou de 
uitwerking ervan op Malacosoma neustria nog moeten worden 
beproefd. De aanwending ervan kan dus niet geschieden, 
vóór er weer eene plaag is, die men echter beter kan voorkomen. 

Ook aan het invoeren van parasieten zullen proefnemingen 
vooraf dienen te gaan, daar het de vraag is, hoe die zich 
zullen gedragen ín eene stad met hare nachtverlichting, 
reiniging en verkeer. Wel kunnen de parasieten (Phorocera 
concinnata MEIG., Pimpla instigator F. en enkele andere), die 
een vrij groot percentage van de Amsterdamschn ringel- 
rupsen telken jare infecteeren, worden aangekweekt, zooals 
Spr. in 1910 in ,, Artis” heeft gedaan. 

De vergadering is het geheel met Spr. eens. 

Op eene vraag van den heer DE MEIJERE, of indertijd ook 
ei-parasieten zijn geconstateerd, antwoordt Spr., dat de 
betrekkelijk weinige eierringen, die hij toen heeft bewaard, 
alle intact bleken te zijn. 

De heer Docters van Leeuwen vermeldt, dat de rupsen 
van Cricula trifenestrata HELF. te Buitenzorg, soms 3 à 4 
maal per jaar, zeer hinderlijk worden, door in grooten getale 
de kanari- en kaneelboomen aan te tasten. Deze plaag ver- 
dwijnt ook soms plotseling voor eenigen tijd, vermoedelijk 
door het optreden eener „slapziekte” in de rupsen. 

De heer Polak zegt vervolgens, dat, nu hij sedert 1 Mei 
van dit jaar als onderwijzer is gepensionneerd, hij al zijn tijd 
aan het Insectarium van ,,Artis’’ besteden kan. Vroeger had 
Spr. het er te druk voor en moest meermalen voor het 
Insectarium gewenschte zaken noodgedwongen achterwege 
laten, door gebrek aan tijd. Spr. heeft nu eene groote volière, 
hoofdzakelijk voor vlinders bestemd, in de open lucht laten 
bouwen. Die is 4'/, m. lang, ı!/, m. breed en 2 m. hoog. 
De fundeering vooral moest soliede zijn met het oog op de 
vele in ,,Artis” huizende ratten. De bodem is beplant met 
Rhamnus frangula, wilg, berk, brandnetel, weegbree, wolfs- 
melk, wortelen enz., voor de vlinders, die er hunne eieren 
op kunnen afzetten. Verder zijn er eenige bloemplanten in 
gezet en worden er afgesneden bloemen in wijdmondige 


6 


LXXX VI VERSLAG. 


fleschjes, welke in den grond staan, op water gezet. Deze 
volière is een succes gebleken. Veel, dat uit het leven der 
vlinders in de kleine insectaria, welke in de zaal staan, niet 
kan worden waargenomen, is hier te zien. Zoo het al vliegende 
nectar zuigen van Dezlephila euphorbiae L. Deze vlinder heeft 
zijne eieren op de ingeplante wolfsmelk afgezet. De rups 
van deze soort is eene van de meest geschikte voor de volière. 
Jammer, dat de musschen en meezen de tegen het gaas 
zittende groote exotische Saturnidae aanpikken. Maar dit 
euvel begint al te verminderen, nu de musschen haar broed 
hebben grootgebracht. Bombus hypnorum L. is zoo welwil- 
lend geweest, in een voor vogels bestemd nestkastje tegen 
een berk, vlak bij den ingang van het Insectarium, een 
nest te maken. 

Spr.’s ideaal is een groot Insectarium in de open lucht, 
met tal van kleinere en grootere verblijven voor de insecten, 
een vijver en een zaaltje voor tropische soorten, met een 
museumpje. Kortom een ,, Artis” in het klein, waar men 
wandelen kan, al kijkend naar de verschillende insecten- 
verblijven. 

In de zaal heeft Spr. een verblijf laten inrichten voor 
onze overwinterende dagvlinders, eenige malen grooter dan 
de gewone insectaria. Het heeft door middel van geperfo- 
reerde glasruiten communicatie met de buitenlucht. Gedu- 
rende den zomer is het voor allerlei andere insecten in 
gebruik, maar Spr. hoopt er Vanessa antiopa L., V. vo L., 
Gonepteryx rhamni L. enz, den winter in te kunnen 
overhouden. Vroeger ging dit niet, omdat de temperatuur 
in het Insectarium te hoog was door de aangrenzende 
reptielen-zaal. 

Ook de inrichting voor tropische insecten is uitgebreid. 
Er is een groot Insectarium bijgebouwd, waarin Spr. hoopt, 
de „wandelende bloem” eens te kunnen tentoonstellen. 

Op dit oogenblik heeft Spr. een kweek van Orgyia anti 
qua L. De QQ wil Spr. in een „Anflug-Apparat”, op eene 
voor het publiek goed zichtbare plaats zetten. Deze soort 
lijkt Spr. voor het doel wel het meest geschikt, omdat zij 
te Amsterdam veelvuldig voorkomt en de gg overdag 
vliegen. 


VERSLAG. LXXXVII 


diensslottendeelt Spry linogfmede}WNdatiMinWdelzaalWNeene 
insectendoos hangt, die als entomologisch journaal dienst 
doet. Insecten, die op een bepaalden tijd van 't jaar in ’t 
oogvallend op den voorgrond treden, of door hunne schade- 
lijkheid van zich doen spreken, stelt hij er in ten toon. 

In ’t vroege voorjaar bevatte de doos onze overwinterende 
dagvlinders, Zaentocampa's, enz., daarna onze ,,Witjes”, op 
dit oogenblik Malacosoma neustria L., in hare verschillende 
ontwikkelingsstadia, met de parasieten. 


De heer Uyttenboogaart vestigt er de aandacht op, dat 
de strenge winter van 1928 op 1929, die voor zoo vele dieren 
noodlottig was, aan enkele insecten verbeterde bestaansvoor- 
waarden heeft gegeven. Daartoe behoort o. a. de Ipide P/loe- 
ophthorus rhododactylus MRSH., waarvan de larven onder de 
„schors van de brem (Sarrothamnus scoparius L.) leven. Door 
den strengen winter bevroren eene massa bremstruiken en 
de generatie, die in den Zomer van 1929 zwermde, onder- 
vond niet alleen minder last van vijanden uit het vogelrijk, 
doch bovendien eene tafel voor haar nakroost, zoo rijk ge- 
dekt als sinds tientallen jaren niet het geval was geweest. 
Dientengevolge is dit schorskevertje, dat in vele Nederland- 
sche collecties nog ontbreekt of er slechts in enkele exem- 
plaren te vinden is, in dezen Zomer zeer gemakkelijk in 
vele exemplaren te verzamelen. De zwermtijd is vrij laat, 
want, niettegenstaande het warme weer, dat wij gehad hebben, 
zijn toch de exemplaren, die Spr. uit de bremtakken pelde, 
om ze op deze vergadering te kunnen laten zien, voor het 
grootste deel nog immatuur. Door den vorm der sprieten 
neemt het kevertje eene geheel aparte plaats onder de Ipiden 
in: de knots bestaat uit los gelede lange leedjes en heeft 
dus een onder de Ipiden zeer primitieven bouw. 

Een tegenovergesteld geval was dat van het draaikevertje 
Aulonogyrus concinnus KLUG, welks noordelijkste vindplaats, 
althans in ons land, het riviertje de Linge is. Nog in Juni 
1928 zag Spr. talrijke groepjes in dat riviertje zwermen, 
zoowel bij Zetten als beneden Hemmen. Na den strengen 
winter van 1928/29 is het Spr. echter nog niet gelukt, ook 
in dit voorjaar niet, een enkel exemplaar te zien of te vangen. 


LXXXVIII VERSLAG. 


Het zal interessant zijn, om na te gaan, òf en wanneer deze 
soort zich op deze vindplaats weer zal herstellen. 

Reeds sinds jaren merkte Spr. vele boorgaten van Scolyins 
ratzeburgi JANSON aan berken in de buurt van Renkum op, 
maar toch gelukte het hem niet, veel materiaal van deze 
soort te verzamelen. Wel kon Spr. vaststellen, dat ook de 
door de larven van deze Ipide aangerichte schade secundair 
is. De berken worden eerst aangetast door eene houtrups, 
en als door de vreterij van deze rups de boomen zeer ver- 
zwakt zijn, maken de larven der bastkevers ze verder af. 

Dit jaar is Spr. bijna dag aan dag naar de aangetaste 
berken gaan kijken en gelukte het hem, vrij wat imagines 
te verzamelen en tevens vast te stellen, dat thans het grootste 
deel der larven door parasieten wordt vernietigd. Bij één berk 
gelukte het Spr., een groot deel van de schors af te pellen, 
wat meestal door de dikte en hardheid niet mogelijk is, en 
bevond hij, dat van elk broedsel slechts enkele larven het 
tot imagines hadden gebracht. De zwermtijd van deze soort 
begon eerst ongeveer half Juni. Spr. laat ook van deze soort 
eenige exemplaren ter bezichtiging rondgaan. 


De heer J. Th. Oudemans deelt het een en ander mede 
over de levensgewoonten van Rhynchaenus fagi L., ontleend 
aan waarnemingen gedaan in zijne naaste omgeving op 
„Schovenhorst” te Putten. Op 26 April van dit jaar, 1930, 
ontplooiden zich aldaar de eerste beukenbladeren, en reeds 
denzelfden avond wemelde het daarop van bedoelde kevertjes, 
die er toen al gaatjes in gevreten hadden. Ruim eene maand 
later vond Spr. reeds de poppen in de door de larven uit- 
gevreten mijnen in de bladeren. De ontwikkeling gaat dus 
wèl snel. 

Voorts vestigt Spr. de aandacht op een betrekkelijk nieuw 
plakmiddel, dat hij geschikt acht, om daarmede kleine insecten 
op te plakken op de bekende stukjes carton, die dan aan 
de spelden worden gestoken. Dit plakmiddel heet „Durofix”, 
of vollediger ,,Rawlplug Durofix”, en wordt gebezigd, om 
alle mogelijke zaken te lijmen. Wellicht is het ook voor de 
entomologen goed bruikbaar. Het is kristalhelder, en munt 
daardoor uit boven andere plakmiddelen, als b.v. Syndeticon, 


VERSLAG. LXXXIX 


die eene kleur hebben en troebel zijn; althans indien die 
helderheid bestendig blijkt te zijn. Voorts is Durofix onop- 
losbaar in water, wat een voordeel kan zijn, o.a. doordien 
schimmelvorming niet licht zal voorkomen. Het is echter 
wel oplosbaar in azijnaether, zoodat opgeplakte voorwerpen 
daarmede gemakkelijk weder afgeweekt kunnen worden, terwijl 
ook Durofix, die wat dik geworden is, er mede kan verdund 
worden. Spr. doet deze, met het oog daarop, uit de tube, 
waarin zij geleverd wordt, in een klein, zeer goed sluitend 
stopfleschje. Ook kan men een fleschje gebruiken, dat met 
eene kurk gesloten wordt, en dan in de onderzijde van de 
kurk eene insectenspeld steken, waarvan dan de knop ge- 
bruikt wordt, om de kleefstof ter plaatse, waar men dat 
wenscht, te deponeeren. Spr. noodigt de aanwezigen uit, 
met Durofix proeven te nemen. 

Ten slotte deelt Spr. het een en ander mede over zijne 
onderzoekingen aan Meterogenea asella SCHIFF. Zoo heeft 
hij de vorming van den eigenaardigen cocon eenige malen 
van het begin tot het einde gadegeslagen, en daarbij de 
merkwaardige ontdekking gedaan, dat op een zeker oogenblik 
de dan nog ajoure cocon zich plotseling met vocht vult, 
dat door de rups wordt voortgebracht. Door golvende be- 
wegingen van de rups wordt dit vocht tegen den binnen- 
kant van den cocon aangestuwd, waardoor deze laatste er 
mede doordrongen wordt. Daarop tracht de rups met haar 
kop den cocon op eene bepaalde plek te doorboren, wat 
na verscheidene vergeefsche pogingen eindelijk gelukt; de 
daarbij verrichte beweging wordt vele malen herhaald, terwijl 
onderwijl de besproken vloeistof allengs verstijft. Ten slotte 
blijft de gemaakte opening meer of minder open staan, 
soms ternauwernood zichtbaar, soms echter als een uiterst 
kort schoorsteentje, dat echter niet naar binnen doorloopt, 
doch, naar het Spr. voorkomt, aan de binnenzijde wordt 
dichtgesponnen. Spr. zal over een en ander later meer 
uitgewerkte mededeelingen publiceeren. 

Spr. zegt, naar aanleiding eener vraag van den heer 
BENTINCK, dat de cocon onzer tweede Nederlandsche Lima- 
codide, Cochlidion limacodes HUFN., van geheel ander maaksel 
is; deze cocon bestaat geheel uit spinsel. 


XC VERSLAG. 


De heer Polak stelt de vraag, of iets dergelijks wellicht 
ook het geval zou kunnen zijn bij de cocons van Dicranura 
vinula L. en D. erminea ESP. 

De heer Oudemans meent van niet, daar eene rups, die 
hij eenmaal uit een onvoltooiden cocon te voorschijn haalde, 
geen vocht van beteekenis voortbracht. Naar zijne meening 
bestaan de Dicranura-cocons geheel uit spinstof, behoudens 
knaagsel van de voorwerpen, waartegen de cocons, die niet 
ajour zijn, bevestigd werden. 


De heer Bernet Kempers zegt, dat als men bezig is 


met de studie van een enkel deel van een kever, zooals hij 
gedaan heeft ten opzichte van den achtervleugel en nu 


weder doende is met de monddeelen, men geneigd is de 
waarde van deze onderdeelen voor de systematiek aan elkaar 
te toetsen. 

De achtervleugel komt hem voor te zijn een prachtig 
voorwerp om de verschillende kevers tot groepen samen te 
voegen, de monddeelen daarentegen geven kenmerken om 
de samengevoegde dieren weder te scheiden. Dit lijkt eene 
tegenstelling, maar is het toch niet. 

De rangschikking der Coleoptera, naar een enkel ken- 
merk, zou niet juist kunnen zijn. De rangschikking, zooals 
deze thans gevolgd wordt, is gebaseerd op allerlei kenmerken, 
andere dan die der achtervleugels. De achtervleugel bevestigt 
echter in het algemeen, dat die onderscheiding juist is ge- 
weest, al zijn er natuurlijk nog wel van die heterogene 
groepen, waarbij die bevestiging niet bestaat. De achter- 
vleugel is te beschouwen als een „leidkenmerk’’, wat met 
de monddeelen minder het geval is. 

De monddeelen verschillen zeer veel van elkaar, ook bij 
zeer verwante dieren, maar toonen ook dikwijls weer zeer 
groote overeenkomst. Daaraan zal niet vreemd zijn het 
verschil in voedsel, dat door de kevers opgenomen wordt. 
Een insect, dat van sappen leeft, heeft andere instrumenten 
noodig voor de voedselopneming, dan een, dat vaste stoffen 
te vermalen heeft. Een insect, dat de sappen maar heeft 
op te zuigen, die het voorgezet worden, zooals sappen van 
gewonde boomen, zal weer andere instrumenten behoeven 


VERSLAG. XCI 


dan het insect, dat een opening heeft te maken, alvorens 
de sappen opgezogen kunnen worden. 

Spr. demonstreert een en ander bij een tweetal groepen, 
te weten de onderorde der Lamellicornia en de familie der 
Cantharidae, welke eerste groep naar den vleugel eene zeer 
natuurlijke groep is, terwijl de tweede groep eerder uit 
elkaar zou moeten vallen. Spr. laat rondgaan een paar 
teekeningen van de vleugels van Lammellicornia en 
van de monddeelen van dieren tot deze familiegroep be- 
hoorende. 

Verder gaan rond afbeeldingen van de vleugels van ver- 
schillende kevers, behoorende tot de familie der Cantharidae, 
welke onderling, zelfs op het eerste gezicht, zoo verschillen, 
dat het splitsen van deze familie in meerdere familiën ge- 
rechtvaardigd zou zijn. Beziet men nu ook nog de mond- 
deelen der kevers, die tot deze familie gerekend worden, dan 
is er eveneens alle aanleiding, om de scheiding voort te 
zetten. En nu is het wel eigenaardig, dat in 1925 EVERTS 
kende ééne familie Cantharidae in een zestal onderfamiliën 
verdeeld, terwijl in 1901 in zijn Coleoptera Neerlandica vier 
familiën genoemd worden (Lampyridae, Lycidae, Thelepho- 
ridae en Melyridae), nu onder Cantharidae samengevoegd. 
Waarom die samenvoeging geschied is, is niet gebleken. 

Ten slotte laat Spr. rondgaan zijne afbeeldingen der 
monddeelen, gerangschikt volgens het werk van EVERTS, 
met de beschrijving van EVERTS er bij, voor zooveel reeds 
gereed. De vergadering zal dan ontwaren, hoe die beschrij- 
vingen in het algemeen volkomen overeenstemmen met de 
afbeeldingen. Steeds meer eerbied zal men moeten koesteren 
voor het nauwkeurige werk van onzen EVERTS. Maar ook 
zal men dan tot de gevolgtrekking komen, dat Spr. niets 
nieuws heeft laten zien. 


De heer de Meijere herinnert er aan, dat hem door den 
heer SCHOEVERS op de laatste Wintervergadering eenige 
wilgentakken uit Werkendam werden ter hand gesteld, welke 
plaatselijke opzwellingen vertoonden en waarin bovendien 
hier en daar onder de schors oranjeroode galmuglarven 
werden aangetroffen, echter juist niet op de verdikte plaatsen. 


XCII VERSLAG. 


Nader onderzoek leerde, dat in deze laatste nog resten van uit- 
gekomen kleine puparia te vinden waren, blijkbaar behoorende 
tot de Agromyzine Melanagromysa simplicoides HEND. Uit het 
bij ontvangst reeds gedeeltelijk in den poptoestand overge- 
gane galmugmateriaal, dat met de gallen van bovengenoemde 
vlieg, welke reeds uit ons land bekend is, niets uitstaande 
heeft, ontwikkelden zich weldra eenige galmuggen, behoorende 
tot het genus Rhabdophaga en vooral volgens de tabel der 
poppen van dit genus, door KIEFFER in Marcellia V, 1906, 
p. 72—74 gegeven, te determineeren als Rh. pierrei KIEFF., 
eene bij ons nog niet gesignaleerde en eerst in 1896 be- 
schreven soort. In dunnere takken brengt zij ook eene, zij 
het geringe, verdikking te weeg, maar in de door Spr. ont- 
vangene, van vingerdikte, is hiervan eigenlijk geen sprake, 
evenmin trouwens als in de figuur 168 van HONARD's groot 
gallenwerk. De geheele larvenkamer is bij deze soort niet 
veel meer dan eene ca. 5—7 mm lange holte, parallel aan 
de lengteas van den tak dicht onder de opperhuid liggende ; 
op eene bepaalde plaats knaagt de larve vóór de verpopping 
nog iets verder in de richting daarvan, zoodat er slechts 
een uiterst dun rond vliesje overblijft, dat door de pop 
gemakkelijk kan worden verbroken, ofschoon zij niet in het 
bezit van boorhoorntjes is, zooals andere galmugpoppen 
die dikwijls bezitten; ook de prothorakaalstigmen zijn bij 
deze soort opvallend kort. 

Eveneens van den Plantenziektenkundigen Dienst ontving 
Spr. in dit voorjaar talrijke buisjes met Dipteren, op verschil- 
lende plaatsen in bietenvelden door middel van vangkooien ver- 
zameld, met verzoek om inlichting, of hieronder de bieten- 
vlieg voorhanden was, waarmede dan bedoeld was de meestal 
als var. betae CURT. bij Pegomyia hyoscyami PANZ. gevoegde 
vlieg, die de bieten in verschillende streken van Europa 
soms ernstig aantast. De determinatie leverde eenige moeilijk- 


heden op, doordat de exemplaren meer dan gewoon ver- 
donkerd waren, niet alleen de pooten, maar ook de spriet- 


wortel, terwijl in de determineertabellen deze althans bij 
de QQ als roodbruin worden aangegeven, zooals zij bij de 
typische Ayoscyami in beide sexen duidelijk zijn. In zijne 
verhandeling over Engelsche Anthomyinae van 1897 geeft 


VERSLAG. XCII 


MEADE intusschen voor Pegomyia betae CURT., die hij als 
aparte soort beschouwt, zwarte sprieten aan; daarentegen 
spreekt KEMNER in zijn opstel over de ,,betflugan” in Zweden 
van 1925 van een roodbruinen sprietwortel. Deze bietenvlieg 
is blijkbaar in de eerste helft van Mei wederom in massa 
verschenen, zoodat de bieten, naar Spr. vernam, althans 
op sommige plaatsen in Groningen alweder sterk door blaas- 
mijnen zijn geteisterd. Van den typischen vorm heeft Spr. 
exemplaren uit Hyoscyamus niger (Arnhem, Denekamp) in 
zijne collectie en bovendien heeft hij van Rector CREMERS 
indertijd exemplaren ontvangen, die deze te Maastricht uit 
Atropa belladonna L. gekweekt had. Deze vorm is zeer 
duidelijk lichter en heeft ook een grootendeels roodachtig 
achterlijf. Eene uit Silene vulgaris Mnch. door HERING als 
Pegomyia stlenes onderscheiden soort wordt door KARL in 
diens bewerking der Duitsche Anthomyinen eveneens als 
variëteit van /Ayoscyami beschouwd. Het verband tusschen 
deze verschillende vormen schijnt Spr. nog onvoldoende 
uitgemaakt en nog nader onderzoek te vereischen, waarbij 
zeker ook op eventueele verschillen der larven te letten is. 
Eenige malen werd ook Aylemyza fugax MEIG. in het 
materiaal der bietenvelden aangetroffen. Van deze bij ons 
verbreide soort is omtrent de levenswijze in Europa nagenoeg 
niets bekend, Uit Noord-Amerika wordt vermeld, dat zij zich 
ook in bietenblad zou ontwikkelen ; FROST beschouwt haar 
als identiek met ‚Arzcia‘’ betae HOLMGREN (1880), eene 
dubieuse soort, die door den Anthomyidenkenner STEIN met 
vraagteeken bij Æylemyia werd geplaatst. Het is mogelijk, 
dat ook fugax bij ons in bieten leeft, al zal dit waarschijn- 
lijk niet hare gewone voedingsplant zijn, maar de bij ons 
voorkomende plaag is zeker aan de Pegomyza te wijten. 
Ten slotte maakt Spr. nog eenige opmerkingen naar aan- 
leiding van de door CzERNY bewerkte aflevering 28 van 
LINDNER’s: Die Fliegen der palaearktischen Region. Zij be- 
treffen de verschillen in het hypopygium bij Anthomyza gracilis 
FALL. en sordidella ZETT., waarvan bij CZERNY een paar 
weinig karakteristieke afbeeldingen gegeven zijn; voorts de 
als twijfelachtige soort vermelde Geomyza bimaculata MEIG., 
die volgens Spr. hoogstwaarschijnlijk identiek is met Myce- 


XCIV VERSLAG. 


taulus bipunctatus FALL. ; eindelijk de soortverschillen tusschen 
Tethina illota HAL. en griseola v.D. WULP, en tusschen 7. 
cinerea LOEW en latisenis BECK., die aan Spr. onvoldoende 
gegrond schijnen. Op deze punten zal elders uitvoeriger 
worden teruggekomen. 


De heer van der Wiel laat, in aansluiting op het mede- 
gedeelde op de vorige Zomervergadering, het eindresultaat 
zien van de uit het ei gekweekte exemplaren van Gnorimus 
nobilis L. Dit jaar ontpopten zich 2 gg en 12 QQ, zoodat in ’t 
geheel van de 31 larven 12 g'g' en 14 QQ het tot volledige 
ontwikkeling brachten. Opvallend is, dat de ex., welke dit 
jaar gekweekt werden, alle meer roodkoperkleurig zijn en 
tevens — in tegenstelling met de I-jarige ex. — de normale 
grootte bereikten. 

Ten tweede laat Spr. de teekeningen bezichtigen van de 
Choleva’s uit Nederland en aangrenzend gebied, benevens 
eene doos, waarin deze soorten gestoken zijn. Dank zij de 
medewerking van de meesten onzer leden, kon Spr. tot heden 
620 Nederlandsche ex. onderzoeken, welke tot dertien soorten 
bleken te behooren. Spr. acht het niet waarschijnlijk, dat dit 
aantal zich nog verder zal uitbreiden. De 13° soort is Cz. 
reitteri PETRI; Maastricht, Valkenburg en Oud-Valkenburg. 
Dr. JEANNEL bevestigde de determinatie, vermeldende, dat deze 
soort ook in Denemarken gevonden is, terwijl Spr. een drie- 
tal ex. uit de Rijnprovincie in de collectie van den heer 
RiSCHKAMP ontdekte. 


De heer Bentinck laat eenige vlinders ter bezichtiging 
rondgaan: 

I. 2 QQ Epichnopterya retiella NEWM. met zakken. Spr. 
vond dit voorjaar 2 zakken van deze soort te Diemen, waar- 
van de rupsen zich spoedig verpopten en in Mei 2 QQ op- 
leverden. Hem zijn slechts 6 Q ex. in totaal bekend van 
deze zeer zeldzame soort, n.l. deze 2, één, dat hij reeds 
vroeger vertoonde, 1 te Leiden en 2 te Londen (musea). 

II. SNELLEN beschrijft Solenobia inconspicuella STT. op 
p. 445 van zijn bekend werk over de Micro's, en vermoedt, 
dat deze de 3° inlandsche soort van dat geslacht zal zijn, 


VERSLAG. XCV 


die hij nog niet als zoodanig durfde aannemen, omdat hij 
alleen parthenogenetische QQ uit de door hem op verschil. 
lende plaatsen bij Rotterdam tegen wilgenstammen en groen 
bemoste schuttingen gevonden groene zakjes verkreeg, die 
zeer op die van S. pereti Z. geleken. Spr. vond de laatste 
jaren dergelijke zakken, die hetzelfde opleverden, te Over- 
veen tegen beukenstammen, en te Amerongen tegen eene 
groen bemoste tabaksschuur, terwijl hij een aantal dergelijke 
zakken ook in de bosschen te Amerongen vond tegen beuken- 
stammen, die ook gg opleverden. Het viel hem op, dat deze 
dd onderling verschilden in het aderstelsel der achtervleu- 
gels en tevens in kleur en teekening. Behalve de reeds 
inlandsche S. feiner: Z. onderscheidde Spr. hieronder ook 
S. inconspicuella STT. als nieuw voor onze fauna, doch daar- 
mede waren de parthenogenetische QQ nog niet gedetermi- 
neerd. Spr. kreeg hiervoor de welwillende hulp van de heeren 
Abbé J. DE JOANNIS, te Parijs, en Ir. A. DUFRANE, te Frame- 
ries (België), twee bekende Micro-specialisten, aan wie hij 
eerst eene partij rupsen zond, en later door hem zelf ver- 
kregen materiaal. Het resultaat van het onderzoek was veel 
ingewikkelder dan Spr. vermoed had. Aanwezig waren de 
volgende soorten: S. pineti Z., de type (forma bisexualis), 
zijnde de zuidelijke vorm, die waarschijnlijk zijn noordelijkste 
grens nog in Nederland vindt, en wel zelden hier zal voor- 
komen; S. cembrella TENGSTR. (forma bisexualis) zijnde de 
noordelijke vorm en eene subspecies van fzneti, nieuw voor 
onze fauna; zij is kleiner en veel donkerder dan de typische 
pineti, en is de gewoonste dezer twee in Nederland; S. “che- 
nella L. (forma parthenog.), eveneens eene subspecies van 
pineti, nieuw voor onze fauna. Vermoedelijk is dit ook degene, 
die SNELLEN bij Rotterdam vond; S. zuconspicuella STT. en 
S. wockii HEIN, beide nieuw voor onze fauna. Vermoedelijk 
is deze laatste eene subspecies van zuconspicuella of slechts 
eene variëteit daarvan. 

De achtervleugels verschillen in aderstelsel. De overlangs 
gedeelde middencel is bij pzref en cembrella in 2 even lange 
helften verdeeld, en alle aderen ontspringen daaruit afzonder- 
lijk; ader 5 is de verlengde verdeelingsader. Bij zuconspicuella 
en wockit is de onderste helft der middencel langer dan de 


XCVI VERSLAG. 


bovenste, terwijl ader 4 en 5 uit één punt ontspringen. Bij 
S. triquetrella F.R. geldt hetzelfde als bij dit laatste geval, 
doch hier ontspringen ook ader 6 en 7 uit één punt. S. zn- 
conspicuella is licht bruingrijs, bijna zonder teekening, terwijl 
S. wockiî scherp geteekend is met middenstip en met gele 
schubben besprenkeld. Spr. maakte in April van dit jaar 
eene excursie met den heer DERENNE, Directeur van ,,Lam- 
billionea” te Brussel, in het woud van Soignes, bij genoemde 
stad en vond eveneens een aantal zakjes, waaruit hij 3 So 
S. cembrella verkreeg (nieuw voor België) en 1 9 S. zucon- 
spicuella, terwijl hij als imago 1 & S. wockii vond; de beide 
laatste waren in geen 15 jaar in België teruggevonden. De 
zak van Zchenella is soms met stukjes van insecten bekleed, 
doch meestal niet van die van preti en cembrella te onder- 
scheiden, n.l. met ééne kiel bovenaan en 2 zeer onduidelijke 
kielen op zijde. 

STAUDINGER beschouwt cembrella als synoniem van finetz, 
doch Zehenella en wockit als afzonderlijke soorten. TUTT 
heeft deze zaak grondig onderzocht, en heeft aangetoond, 
dat cembrella en lichenella vormen van pineti, en wocki van 
inconspicuella zijn, zooals hierboven beschreven, hetgeen thans . 
door bijna alle Micro-specialisten geaccepteerd wordt. De 
QQ van pineti, cembrella en lichenella zijn niet te onder- 
scheiden; zij zijn zwart, met een zeer klein vuilwit pluimpje 
bij de legboor. De zakken van zuconspicuella en wockit, die 
onderling ook gelijk zijn, verschillen weinig van de vorige, 
alleen doordat ze 3 kielen hebben; zij zijn dus meer drie- 
hoekig, en de QQ zijn grijs met een groot wit pluimpje. Al 
deze soorten en vormen leven op diverse bemoste boomen 
en schuttingen, en pireti dus niet alleen op dennen, zooals 
vroeger steeds aangenomen werd. 

HI. r ex. Yponomeuta mahalebellus GN. Spr. correspon- 
deerde met den Abbé J. DE JOANNIS over zijne vangsten 
van deze soort te Overveen. Genoemde heer deelde Spr. 
mede, dat sommige ex. van deze soort een herkennings- 
teeken hebben, nl. één punt midden op den vleugel onder 
de bovenste stippenrij, en boven de middelste rij, iets, dat 
bij cognatellus HB. nooit voorkomt. Deze stip kan op beide 
vleugels voorkomen, doch ook veelal op één vleugel of 


VERSLAG. XCVII 


geheel ontbreken. Bij de 9 ex. die Spr. heeft, is deze stip 
bij 3 ex. aanwezig, nl. bij r links en bij 2 rechts. 

IV. 2 ex. Nepticula zellerzella SNELL. op II en 12.5.30 
te Overveen gevangen. Deze bijna geheel witte Nepticuld- 
soort is zeer kenbaar, en nog slechts zeer zelden waargenomen. 


De heer Docters van Leeuwen deelt mede, dat op Java 
door eene nog niet gedetermineerde galmug, galletjes ge- 
vormd worden op de stengels en bladeren van de Urticacee 
Elatostema sesquifolium Bl. Deze gallen zijn kort gesteeld 
en bestaan uit een bolvormig gedeelte, waarin zich de larve- 
kamer bevindt en vijf uitgroeisels, die over de eigenlijke 
gal heengebogen zijn en daartegen aansluiten. Deze gal kan 
weder geïnfecteerd worden door een Thysanopteron, Gyrazko- 
thrips de vriest KARNY, welke tusschen de uitgroeisels binnen- 
dringt en daartusschen zijne eieren aflegt. Tengevolge van 
den hierdoor uitgeoefenden prikkel groeien de aanhangsels 
uit en spreiden zich stervormig. Bij zeer vroegtijdige infectie 
blijft de eigenlijke gal op een jeugdig stadium staan, waarbij 
de galmuglarve sterft. Men heeft hier dus een voorbeeld 
van eene gal, die uit eene andere gal ontstaat, zoover aan 
Spr. bekend een unicum. 

De President vraagt den vorigen spreker, wat er in het 
algemeen met gallen geschiedt, in geval de bewoners dood- 
gaan; Spr. antwoordt, dat het gevolg verschillend kan zijn : 
soms blijven zij stationnair; in andere gevallen groeit de 
gal uit en wordt het aangetaste orgaan weder normaal. 


Daar niemand verder het woord verlangt, wordt de ver- 
gadering door den President, onder dankzegging aan de 
sprekers, gesloten. 


XCVIII VERSLAG. 


De contributie voor de Nederlandsche Entomologische Ver- 
eeniging bedraagt per jaar (I Juli—30 Juni) f 10.—. Tegen 
storting van een bedrag van f 1oo.— in eens, of, voor per- 
sonen in het buitenland, van /35.—, kan men levenslang lid 
worden. De leden ontvangen gratis de Verslagen der Ver- 
gaderingen (2 per jaar) en de Zutomologische Berichten (6 
nummers per jaar). De leden kunnen zich abonneeren op 
het Zydschrift voor Entomologie voor f 6.— per jaar. 

Voor niet-leden bedraagt de prijs van het Zydschrift voor 
Entomologie per jaargang f 12.-, netto, en van de Zutomo- 
logische Berichten f 0.50 per nummer. 


La cotisation annuelle (1 juillet— 30 juin) de la Soczété Ento- 
mologique Néerlandaise est fixée à fl. ro. —. Contre un verse- 
ment de fl. 100.— (pour les étrangers fl. 35.—) on peut être 
nommé membre à vie. Les membres regoivent les Procès-ver- 
baux des séances (2 par année) et les Entomologische Berichten 
(6 numéros par année). L’abonnement au Zydschrift voor Ento- 
mologie est, pour les membres, fixé à fl.6. — par année. | 

Le prix du Zydschrift voor Entomologie pour les personnes, 
qui ne sont pas membres de notre société, est fixé a fl. 12. — 
par volume, net, et des Lntomologtsche Berichten a fl. 0.50 par 
numéro. 


The subscription to the Netherlands Entomological Society 
is fixed at fl. 10.— per annum. (July I—June 30). Life-member- 
ship can be obtained by paying the amount of fl. 100. — (for 
foreigners fl. 35. —). The Reports of the Meetings (2 per year) 
and the Extomologische Berichten (6 numbers per year) are sent 
to all members. The subscription to the Zydschrift voor Ento- 
mologie amounts, for members, to fl. 6.— per annum. 

For others the price of the Zydschrift voor Entomologie is 
fl. 12. — per volume, net, of the Extomologische Berichten fl. 0.50 
per number. 


Der Mitgliedsbeitrag für die Niederländische Entomologische 
Gesellschaft beträgt fl. ro. — pro Jahr (1 Juli-—30 Juni). Lebens- 
längliche Mitgliedschaft kann erworben werden gegen Zahlung 
von fl 100.— (für Ausländer fl. 35.—). Die Sitzung sberichte 
(2 pro Jahr) und die Entomologische Berichten (6 Nummer pro 
Jahr) werden allen Mitgliedern zugesandt, Mitglieder können 
auf die Tydschrift voor Entomologie abonnieren zum Vorzugs- 
preise von fl. 6.— pro Jahr. 

Für Nichtmitglieder beträgt der Preis der Zidschrift voor 
Entomologie A. ı2.— per Band, metto, der Extomologische Be- 
richten fl. 0.50 per Nummer. 


VERSLAG. XCIX 


Voor de leden der Nederlandsche Entomologische Ver- 
eeniging zijn verkrijgbaar bij den Secretaris, J. B. Corporaal, 
p/a. Zoölogisch Museum, Plantage Middenlaan, Amsterdam 
(C.), voor zoover de voorraad strekt: 


Tijdschrift voor Entomologie, per deel (f12.—) f 6.— 
Entomologische Berichten, per nummer, voor 
zoo ver voorradig . 27 0780:50) 09, 10:20 
Handelingen der Nederlandsche Entomologische 
Vereeniging, bevattende de Verslagen der jaarlijksche 


Vergaderingen van 1846—1858, met Repertorium. » 1.25 
Verslagen der Vergaderingen, voor zoo ver voor- 

radig OON 5 OA 
Be. Snellen, De vlinders van Nederland, 

Macrolepidoptera, met 4 platen. >» 5.— 
F. M. van der Wulp, Catalogue of the de- 

scribed Diptera from South-Asia . CEE) ME to 


Bs NL ela dien Wulpiten DET], Onde 
Meijere, Nieuwe gamle der Nederlandsche 


Diptera . 5 : : 5 DLO 
Handleiding voor het verzamelen, bewaren en 
verzenden van uitlandsche insecten . NO OMD MONO 


Repertorium betreffende deel I- VIII van het 
Tijdschrift voor Entomologie, bewerkt door Mr. E. 
A. de Roo van Westmaas . NONO 
Repertorium betreffende deel IX XVI van het 
Tijdschrift voor Entomologie, bewerkt door F. M. 
van der Wulp. >» 0,715 
Repertorium betreffende deel XVIL XXIV van 
het Tijdschrift voor LOSE bewerkt door 
F. M. van der Wulp à MOSS 
JD dy Everts, Lijst der in Nederland en 
het aangrenzend gebied voorkomende Coleoptera » 0.30 
C. J. M Willemse, Orthoptera Neerlandica 
(OE 
M. A. Lieftinck, Odonata neerlandica I » 5.—) » 3.— 
> 5 » » » II (2 5.—) » 3.— 
Prof. Dr. J. C. H. de Meijere, Die Larven der 


Agromyzinen . (f 5.—) » 3.— 

DEC: Oudemans, Kritisch- Historisch de 

zicht der Acarologie, deel I . à . (fı2.—) » 6.— 
Deel II 3 : Ras) > 12.50 


DE Toonen, De ‘soort als functie van 
plaats en tijd, getoetst aan de Lycaenidae van het 
Australaziatisch gebied (alleen voor leden) . Dd 


De prijzen tusschen haakjes ( ) gelden voor niet-leden 
der Vereeniging. 


LIJST VAN DE LEDEN 


DER 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING, 
OP 1 SEPTEMBER 1930, 
MET OPGAVE VAN HET JAAR HUNNER TOETREDING, ENZ. 


(De Leden, die het Tijdschrift voor Entomologie Deel LXXill 
ontvangen, zijn met een * en de Leden voor het 
leven met een f aangeduid). 


Oe 


BUITENGEWOON EERELID. 


*Z. K. H. de Prins der Nederlanden, Hertog van 
Mecklenburg. 1903. 


EERELEDEN. 


*Dr. Erich Wasmann S.J., Ignatius College, Valkenburg (L.). 
1901. 

*Dr. R. Gestro, Genua. 1900. 

*Prof. Dr. K. M. Heller, Franklinstr. 22, Dresden. 1911. 

*Prof. H. J. Kolbe, Steinäckerstr. 12, Berlin-Lichterfelde W. 
1913. 

*Lord Walter Rothschild, Tring Park, Herts., Engeland. 1913. 

*Jhr. Dr. Ed. J. G. Everts, Emmastraat 28, ’s-Gravenhage. 
1910. 

*Mr. A. Brants, Rijnkade 110, Arnhem. 1926. 

"Prof. ]. EI. Comstock: Ithaca, (NY) U2S. Ae 1928 

*Dr. G. de Horväth, emeritus-director, Zoologische Ab- 
teilung, Ungarisches Nationalmuseum, Budapest. 1929. 

*Dr. L. O. Howard, Principal Entomologist, Bureau of 
Entomology, Washington, D. C., U. S. A. 1929. 


BEGUNSTIGERS. 


*Het Koninklijk Zoölogisch Genootschap „Natura Artis Ma- 
gistra”, Amsterdam (C.). 1879. 


LIJST DER LEDEN ENZ. CI 


De Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen, Haarlem. 
1884. 

Mevrouw J. M. C. Oudemans, geb. Schober, Huize ,,Schoven- 
horst”, bij Putten (Veluwe). 1892. 

Mevrouw Dr. A. Weber, geb. van Bosse, Eerbeek. 1892. 

Mevrouw de Wed. J. P. Veth, geb. v. Vlaanderen, België. 1899. 

Mej. C. E. Sepp, Villa Eikenhorst, Bussum. 1900. 

Mevrouw de Wed. J. M. van der Hoop, geb. de Monchy, 
Mathenesserlaan 252, Rotterdam. 1913. 

Mevrouw P. J. K. de Meijere, geb. v. Dam, Stadhouderskade 
135, Amsterdam (Z.). 1913. 

Mevrouw J. S. M. Oudemans, geb. Hacke, Putten (Veluwe ;. 
1922. 

Mevrouw E. Uyttenboogaart, geb. Eliasen, Renkum. 1922. 

tMevrouw J. J. Hacke, geb. Oudemans, Verlengde Heereweg 
120, Gromingen. 1923. 

Mevrouw A. Corporaal, geb. v. Rienderhoff, Noorder Amstel- 
laan 23211, Amsterdam (Z.). 1926. 

Mevrouw A. Y. S. Mac Gillavry, geb. Matthes, Jan Willem 
Brouwersplein 9, Amsterdam (Z.). 1926. 

TC. A. Oudemans, Oude Delft 212, Delft. 1920. 

Mevrouw J. S. Oudemans, geb. Hoeksma, Arts, Oude Delft 
212, Delft. 1920. 

Ir. A. H. W. Hacke, Verlengde Heereweg 120, Groningen. 
1929. 

+Mej. C. C. Oudemans, 2e Adelheidstraat 192, ’s-Gravenhage. 
1930. 

CORRESPONDEERENDE LEDEN. 

A. W. Putman Cramer, Lawrence Avenue 322, Westfield, 
New Yersey. 1883. 

Dr. L. Zehntner, Reigoldswil, Baselland, (Zwitserland). 1897. 

Dr. P. Speiser, Kreismedicinalrat, Kaiserstrasse 12, Konigs- 
berg i. Pr. 1906. 

Dr. H. Schmitz, S. J., Ignatius College, Valkenburg (L.). 1921. 

*Dr. W. Horn, Gosslerstrasse 18, Berlin-Dahlem. 1928. 

*E. R. Jacobson, Fort de Kock, Sumatra. 1928. 

Dr. K. Jordan, Zoological Museum, Tring, Herts., Engeland. 
1928. 

J. D. Alfken, Delmestrasse 18, Bremen. 1929. 


CII LIJST DER LEDEN ENZ. 


*A. d’Orchymont, Houba de Strooperlaan 176, Brussel II. 1929. 


BUITENLANDSCHE LEDEN, 

*René Oberthür, Faubourg de Paris 44, Rennes (Ile-et-Vilai- 
ne), Frankrijk. — Coleoptera, vooral Carabiden (1882—83). 

Dr. H. Schouteden, Directeur du Musée du Congo, Tervueren, 
België. — (1906—07). 

Corn. J. Swierstra, Directeur van het Transvaal-Museum, 
Pretoria. — (1908—09). 

“James E. Collin, Sussex lodge, Newmarket, Engeland. — 
(1913—14). 

*Bibliotheek der R. Universiteit, Lund, Zweden. —(1915—16). 

P. Dr. Felix Rüschkamp, Hofgartenstrasse 9, Bonn a. Rh. 
— Coleoptera (1919—20). 

*Dr. W. Chr. Mezger, 45, Boulevard de la Saussaye, Neuilly 
s/Seine, Frankrijk. (1926—27). 

*Dr. A. Clerc, 7, Rue de Montchanin, Paris XVII, Frankrijk. 
— Coleoptera, vooral Curculionidae orb. terr. (1926—27). 
*Dr. A. Avinoff, Director Carnegie Museum, Pittsburgh, Pa. 

U.S. A. — Lepidoptera (1928—29). 
*Prof. N. Bogdanov—Katjkov, Instituut voor toegepaste Zoò- 
logie en Phytopathologie, Tschaikovsky Str. 7, Leningrad, 


U.S. S. R. — Oeconomische Entomologie en Tenebrionidae 
(1928—29). : 

John D. Sherman Jr., 132, Primrose Ave., Mount Vernon, N.Y , 
U.S.A. — Bibliographie. (1930—31). 


GEWONE LEDEN. 
*Algemeen Proefstation der Algemeene Vereeniging van Rub- 
berplanters ter Oostkust van Sumatra, Medan, Sumatra. — 


(1917—18). 

Prof. Dr. H. J. van Ankum, Zeist. — Algemeene Zoölogie 
(1871—72). | 3 

Awibowo, Adjunct-dierkundige bij het Instituut voor 
Plantenziekten te Buitenzorg, Java. — (1929—30). 


*H. A. Bakker, Biol. Cand., Marconistr. 5, Ymuiden. — Neu- 
roptera. (1921—22). 

G. Barendrecht, Biol. Cand., Vondellaan 26, Bussum. — Hy- 
menoptera (1928—29). 

*Prof. Dr. L. F. de Beaufort, Buitengewoon Hoogleeraar aan de 


LIJST DER LEDEN ENZ. CIII 


Gemeentelijke Universiteit; Directeur van het Zoölogisch 
Museum te Amsterdam, Huize „de Hooge Kley”, Leusden 
bij Amersfoort. — (1911—12). 

Prof. Dr. J. F. van Bemmelen, Hoogleeraar aan de Universiteit, 
Groningen. — (1894—95). 

Ir. G. A. Graaf Bentinck, Electrotechn. Ing., Bloemendaalsche 
weg 106, Overveen. — Lepidoptera (1917—18). 

K. J. W. Bernet Kempers, Directeur der Registratie, Riouw- 
straat 152, ’s-Gravenhage. Coleoptera (1892—93). 

A. J. Besseling, Frans Halslaan 33, Arnhem. — (1923—24). 

Dr. J. G. Betrem, Entomoloog b/h Proefstation Malang, Malang, 
Java. — Hymenoptera (1921—22). 

Dr. J. A. Bierens de Haan, Privaatdocent aan de Universiteit, 
Minervalaan 26, Amsterdam (Z.). — (1918—19). 

*H. C. Blöte, Parkweg 326, Voorburg. — (1923—24). 

P. R. Bodifée, p/a Curacaosche Petroleum Maatschappij, Wil- 
lemstad, Curacao. — Coleoptera (1923—24). 

*W. J. Boer Leffef, Molleruslaan 22, Apeldoorn. — Lepido- 
ptera (1929—30). 

Dr. J. Bosscha, Parc Dubochet, Clarens, Zwitserland. — Coleo- 
ptera (1882—83). 

B. E. Bouwman, Bilthoven. — Hymenoptera aculeata (1926 
— 1927). 

J. Broerse, Rustenburgerstr. 10811, Amsterdam (Z.). — Neder- 
landsche Coleoptera (1923—24). 

A. M. Brouwer Jr., Mengelberglaan 56, Utrecht. — Lepido- 
ptera (1928—29). 

G. A. Brouwer, Petrus Campersingel 239, Groningen. — Alge- 
meene Entomologie (1929—30). 

A. J. Buis, Soestdyksche weg 111, Bilthoven. — Lepidoptera 


(1907—08). 

Prof. Dr. L. P. de Bussy, Sparrenwoude, Westeinde 7, Buarn. 
— (1908—09). 

*A. Cankrien, Huize „Colenso”, Soestdijk. — Lepidoptera 
(1868 —69). 


*T. R. Caron, Van der Helstlaan, 44, Hilversum. — Lepido- 


ptera (1919—20). 
*Mr. H. H. C. Castendijk, Westerstraat 37, Rotterdam. — 


(1927—-28). 


CIV LIJST DER LEDEN ENZ. 


*H. Coldewey, ,,Nieuw Veldwijk”, Twello. — Lepidoptera 
(1919—20). 

T*]J. B. Corporaal, Conservator voor Entomoiogie aan het 
Zoölogisch Museum, Plantage Middenlaan, Amsterdam (C.). 
— Coleoptera, vooral Cleridae (1899—1900). 

*Jos. Cremers, Hertogsingel 10, Maastricht. — Coleoptera en 
Lepidoptera (1906—07). 

Dr. K. W. Dammerman, Directeur van het Zoölogisch Museum, 
Buitenzorg, Java. — Algemeene Entomologie (1904—05). 
*Mr. E. van Delden. — Lepidoptera van Ned. O.-Indie 

(1923—24). 

*Het Deli Proefstation, Medan, Sumatra. — (1908—09). 

*E. D. van Dissel, Directeur van het Staatsboschbeheer, 
Nassaustraat 15, Utrecht. — (1906—07). 

C. J. Dixon, Da Costalaan 11, Rijswijk (Z.-H.). — Coleoptera 
(1890—91). 

*Prof. Dr. W. Docters van Leeuwen, Directeur van ’s Lands 
Plantentuin, Bwitenzorg, Java. — (1921—22). 

*P. H. van Doesburg, Gang Pernis, Semarang, Java. — Coleo- 
ptera. (1921—22). 

*G. Doorman, Koninginneweg 22, Wassenaar. — (1915—16). 

*F. C. Drescher, Boumanlaan 1, Dago, Bandoeng, Java — 

| (1911—12). 

*E. Dunlop, Ryperweg 7, Bloemendaal. — Lepidoptera (1927 
— 1928). 

Mr. E. J. F. van Dunné, kantoor Mrs. Henny & Schoutendorp, 
Batavia, Java. — Lepidoptera (1911—12). 

R. van Eecke, Conservator aan ’s Rijks Museum van Natuur- 
lijke Historie, Maredyk 161, Leiden. — Lepidoptera en 
Thysanoptera (1911—12). 

*H. C. L. van Eldik, Van der Woertstraat 20, ’s-Gravenhage. 
— Lepidoptera en Coleoptera (1919—20). 


M. I. Eversdijk, Biezelinge. — Algemeene Entomologie 
(1919—20). 
G. L. van Eyndhoven, Eindenhoutstraat 26, Haarlem. — Le- 


pidoptera (1927—28). 

*F. C. J. Fischer, Bronckhorststraat 26III, Amsterdam (Z.). 
— Lepidoptera (1929—30). 

*H. J. de Fluiter, Hoogstraat 71, Wageningen. — (1929—30). 


LIJST DER LEDEN ENZ. CV 


Dr. C. J. H. Franssen, p/a Instituut voor Plantenziekten, Bui- 
tenzorg, Java. — Aphididae (1928—29). 

D. C. Geyskes, Leeuwerikstraat 12, Leiden. — (1928—29). 

*L. van Giersbergen, Rijksbijenteelt-consulent, Wageningen. — 
(1907 —08). 

*Mej. A. Gijzen, Biol. Docta., Bergweg 2368, Rotterdam. — 
Microlepidoptera (1929—30). 

*P. van der Goot, Departement van Landbouw te Buitenzorg, 
Java. — Aphididae en Coccidae (1910—11). 

*Dr. F. J. Gorter, Manggalaan 28, Medan, Sumatra. — 
(1928—29). 

Dr. J. A. W. Groenewegen, leeraar aan de H.B.S., Johan de 
Withstraat 49, Leiden. Arachnoidea (1929—30). 

Dr. J. D. F. Hardenberg, p/a Laboratorium voor het Onderzoek 
der Zee, Batavia, Java. — Insecta parasitica (1925—26). 

P. Haverhorst, Wilhelminapark 70, Breda. — Lepidoptera en 
Hymenoptera aculeata (1928—29). 

*W. Hellinga, Valkenswaardsche Weg 33c, Aalst (N.-B.). — 
Coleoptera (1926—27). 

Jhr. W. C. van Heurn, Biol. docts., Bataviasche weg 56a, Bui- 


tenzorg, Java. — Algemeene Entomologie (1911—12). 

Dr. J. van der Hoeven, Eefde bij Zutphen. — Coleoptera 
(1886—87). 

Mr. A. Th. ten Houten, Winterswijk. — (1921—22). 

Het Instituut voor Plantenziekten, Buitenzorg, Java. — (1930 
— WO) 


Mej. A. Jaarsveld, Biol. Cand., Overtoom 434, Amsterdam 
(W.). — Algemeene Entomologie (1929— 30). 

J. A. Janse, Brederodestraat 71hs., Amsterdam (W.). — Neder- 
landsche Rhopalocera (1930— 31). 

P. J. Janse, Brederodestraat 7ths., Amsterdam (W.). — Diptera 


(1930—31). 

*W. de Joncheere, Singel 198, Dordrecht. — Lepidoptera 
(1913—14). 

C. de Jong, 2e Schuytstraat 282, ’s-Gravenhage. — Coleoptera 
(1926—27). 


Dr. J. K. de Jong, p/a Zool. Mus., Buitenzorg. — (1927—28). 
Dr. H. W. de Jong, p/a Research Department, Holl.-Amer. 
Plantage Mij., Boenoet, Kisaran, Sumatra’s O.K. — 


(1925—26). 


CVI LIJST DER LEDEN ENZ. 


Dr. L. G. E. Kalshoven, Instituut voor Plantenziekten, Buiten- 
zorg, Java. Algem. Entomologie (1921—22). 

Dr. L. G. E. Kalshoven. — Algem. Entomologie. (1921—22). 

Dr. H. Karny, Bondongan 58, Buitenzorg, Java. — Thysano- 
ptera, Orthoptera (1929—30). 

Dr. P. M. Keer, Karel du Jardinstraat 411, Amsterdam (Z.). — 
(1909—10). 

Dr. C. J. van der Klauw, Privaatdocent, conservator a/h Zoölo- 
gisch Laboratorium, Kernstraat 3, Leiden. — Toegepaste En- 
tomologie. (1929—30). 

7*B. H. Klynstra, Frankenstraat 60, ’s-Gravenhage. — Co- 
leoptera, voorn. Caraboidea (1902—03). 

*Ir. Mr. B. Koch, Neuhuyskade 64, ’s-Gravenhage. — Coleo- 
ptera (1928—29). 

*Dr. J. C. Koch, Laan van Meerdervoort 213, ’s-Gravenhage. 
— (1928—29). 

J. Koornneef, Kastanjelaan 20, Rhenen. — Algemeene Entomo- 
logie, vooral Hymenoptera (1917—18). 

M. v. d. Kop, Bragaweg 53D, Bandoeng, Java. — Lepidoptera 
(1928— 29). 

Dr. B. J. Krijgsman, Parasitoloog bij het Veeartsenijkundig 
Laboratorium, Buitenzorg, Java. — (1930—31). 

P. A. van der Laan, Saenredamstraat 4, Utrecht. — Lepido- 
ptera (1929—30.) 

Laboratorium voor Entomologie der Landbouwhoogeschool, 
Berg 37, Wageningen. — (1929—30). 

*Dr. S. Leefmans, Directeur van het Instituut voor Planten- 
ziekten te Buitenzorg, Java. — Algemeene Entomologie 
(I911—12). 

H. E. van Leijden, Biol. Cand., Monstersche Straatweg roa, 
Loosduinen. — Lepidoptera (1915—16). 

B. J. Lempke, Oude IJselstraat 1211, Amsterdam (Z.). — Le- 
pidoptera (1925—26). 

Dr. W. J. H. Leuring, Huize „Middelaer”, Mook (L.). — 
(1919—20). 

TM. A. Lieftinck, Conservator, Zoölogisch Museum, Buiten- 
zorg, Java. (1919—20). 

J. Lindemans, Zaagmolenstr. 111, Rotterdam. — Lepidoptera, 
Hymenoptera, vooral Sphegidae (Crabronidae), Pompilidae, 
Vespidae en Chrysididae (1901—02). 


LIJST DER LEDEN ENZ. CVII 


N. Loggen, Ferdinand Bolstraat 147111, Amsterdam (Z.). — 
Lepidoptera (1924—25). 

*C. J. Louwerens, Hoofd eener School, Bandjermasin, Borneo. 
—(1928—29). 

*Dr. H. J. Lycklama a Nijeholt, Twaalf Apostelenweg 75, 
Nijmegen. — Lepidoptera (1896—97). 

T*Dr. D. Mac Gillavry, J. W. Brouwersplein 9, Amsterdam (Z.). 
— Coleoptera en Rhynchota (1898—09). 

+Mej. M. E. Mac Gillavry, Aalsmeerderweg 308, Aalsmeer 
(O.). — Lepidoptera (1929—30). 

*Dr. M. J. H. A. C. L. Malte von Kühlewein, Gouvernements 
Arts, Amboina, N.O.-I. — Siphonaptera en Diptera (1929 
— 1030). 

*G. van der Meer, Larensche weg 31, Zutphen. — Algemeene 
Entomologie (1926—27). 

*J. C. van der Meer Mohr, Entomologisch assistent, Deli Proef-. 
station, Medan, Sumatra. — (1925—26). 

*Prof. Dr. J. C. H. de Meijere, Stadhouderskade 135, Amster- 
dam (Z.). — Diptera (1888—89). 

G. S. A. van der Meulen, Van Breestraat 170, Amsterdam (Z.). 
— (1924-25). ' 

Th. Min, Hoofd v. d. Schakelschool, Padang, Sumatra. — 
(1928—29). 

*Prof. Dr. G. A. F. Molengraaff, Groothoefyzerlaan 40, Was- 
senaar. — (1877—78). 

*Museo Entomologico „Pietro Rossi”, Duino (Trieste), Italia. 


— (1928—29). 
“De Nederl. Heidemaatschappij, Arnhem. — (1903—04). 
*H. Th. Nieuwenhuijsen, Oostsingel 150, Goes. — Algemeene 


Entomologie (1927—28). 
*A. C. Nonnekens, re Jan van der Heydenstraat 82, Amsterdam 
(Z.). — Coleoptera (1921—22). 
Prof. Dr. E: D. van Oort, Directeur v. ’s Rijks Museum v. Nat. 
Historie, Wittesingel 10, Leiden. — Carabini (1915—16). 
Dr. A. C. Oudemans, Burgemeester Weertsstraat 65, Arnhem. 
„— Acari, Pulicidae (1878—79). 
t*Dr. J. Th. Oudemans, Huize 1,Schovenhorst”, bij Putten 
(Veluwe). — Lepidoptera, Hymenoptera, Thysanura em Col- 
lembola (1880—81). 


CVIII LIJST DER LEDEN ENZ. 


+Dr. Th. C. Oudemans, Landbouwkundig ingenieur, Huize 
„Klein Schovenhorst”, bij Putten (Veluwe). — Algemeene 
Entomologie (1920—21). 


*G. Overdijkink, Soekaboemi, Java. — Lepidoptera (1921 
— 1922). 

*A. A. van Pelt Lechner, Velperweg 79, Arnhem. — (1925— 
1926). 


Dr. M. Pinkhof, Plantage Mwidergracht 27huis, Amsterdam 
(C.). — Algemeene Entomologie (1913—14). 


Plantenziektenkundige Dienst, Wageningen. — (1919—20). 
R. A. Polak, Burmanstr. 14, Amsterdam (O.). — (1898—99). 
*Dr. A. Reclaire, Alexanderlaan 17, Hilversum. — Coleoptera, 


Rhynchota (1919—20). 

_ Dr. A. Reyne, Directeur van het Klapperproefstation, Menado, 
Celebes. — Algemeene Entomologie (1917—18). 

’s Rijks Museum v. Natuurl. Historie, Leiden. — (1915—16). 

J. J. L. de Rooij, Veerstraat 4, Wageningen. — (1929—30). 

*A. van Roon Sr., Vasteland 17c, Rotterdam. — (1929 —30). 

A. van Roon Jr., Nicolaas Beetsstraat 35, Eindhoven. — Cara- 
bidae (1924—25). 

W. A. Schepman, Directeur Amsterdamsche Bank, Tivoli, 
Hulst (Zeeland). — Coleoptera (1919—20). 

T. A. C. Schoevers, Phytopatholoog, Nassauweg 28, Wagenin- 
gen. — Oeconomische Entomologie (1917—18). 

L. H. Scholten, Lobith. — Lepidoptera (1923—24). 

Dr. J. H. Schuurmans Stekhoven, Privaatdocent aan de Uni- 
versiteit, Willem Barentzstraat 31A, Utrecht. — Diptera 
parasitica (1924—25). 

{J. A. Snijder, Halstersche weg D. 14, Bergen-op-Zoom. — 
Coleoptera (1923—24). 

Mej. D. Spierenburg, Zuidereind, Wageningen. — (1929—30). 

*M. Stakman, Frederik Hendrikstr. ro, Utrecht. — (1921—22). 

Aug. Stärcke, Arts, Den Dolder (Utr.). — Formicidae 
(1925—26). 

*Mej. M. N. Stork, Harmonichof 11, Amsterdam (Z.). — 
(1928—29). 

Dr. A. L. J. Sunier, Directeur van het Koninklijk Zoölogisch 
Genootschap „Natura Artis Magistra”, Plantage Middenlaan 
51, Amsterdam (C.). — (1927—28). 


LIJST DER LEDEN ENZ. CIX 


Prof. Dr. N. H. Swellengrebel, Bijzonder Hoogleeraar vanwege 
het Koninklijk Koloniaal Instituut aan de Universiteit van 
Amsterdam, ,,t Holthuis”, Van Vollenhovenlaan 16 A, Aer- 
denhout (by Haarlem). — (1919—20). 

*R. Tolman, Nieuwe Weg 115, Soest. — Lepidoptera (1929 
—1930). 

*Dr. L. J. Toxopeus, Pasir Kalikiweg 108, Bandoeng, Java. 
— Indo-Australische Lycaeniden (1919—20). 

G. E. M. Uii, Parkstraat 3, Wageningen. — Lepidoptera 
(1929—30). 

+*Dr. D. L. Uyttenboogaart, Utrechtsche weg 109, Renkum. 
— Coleoptera (1894—95). 

*H. van der Vaart, J. v. Lennepkade 303, ASU COED (W.).— . 
Coleoptera en Lepidoptera (1921—22). 

*F. T. Valck Lucassen, Huize ,,Rijperduin”, Korte Parkweg I, 
Bloemendaal. — Coleoptera (1910—11). n 

J. van der Vecht, Tjikeumeuh 82, Buitenzorg, Java. — Hymeno- 
ptera (1926—27). 

F. A. Th. H. Verbeek, Laan van der Wijck 190, Buitenzorg, 
Java. — (1927—28). 

MEI Vermeer, Putien (G.). (192324). 

Dr. H. Verploegh, Statenlaan 101, ’s-Gravenhage. — Lepido- 
ptera (1925—26). 

Prof. Dr. J. Versluys, 2tes Zoologisches Institut der Univer- 
sität, Wien I. — (1920—21). 

Mej. A. P. C. de Vos, Bioloog’ b. h. Rijksinstituut voor Biolo- 
gisch Visscherij-onderzoek, Burgemeester Martenssingel 20, 


Gouda. — Waterinsecten (1926—27). 
Mevrouw B. de Vos, geb. de Wilde, J. M. Coenenstraat 22, 
Amsterdam (Z.). — Algemeene Entomologie (1926—27). 


J. J. de Vos tot Nederveen Cappel, Pabaton 22, Bwitenzorg, 
Java. — (1902—03). 

*Mr. L. H. D. de Vos tot Nederveen Cappel, Velp. — Coleo- 
ptera (1899—1900). 

Dr. A. D. Voûte, Dierkundige bij het Instituut voor Planten- 


ziekten te Buitenzorg, Java. — (1929—30). 
Prof. Dr. Max C. W. Weber, Eerbeek. — Coleoptera (1886— 
1887). 


Dr. F. W. Went, Botanicus aan ’s Lands Plantentuin, 7 jikeu- 
meuh, Buitenzorg, Java. — (1929—30). 


CX LIJST DER LEDEN ENZ. 


+*P. van der Wiel, Corn. v. d. Lindenstraat 20, Amsterdam 
(Z.). — Midden-Europeesche Coleoptera en Formicidae 
(1916—17). 

*J. C. Wijnbelt, Jac. van Campenstraat 16, Amsterdam (Z.). — 
Microlepidoptera (1924—25). 

*TC. J. M. Willemse, Arts, Eygelshoven (Z.-Limb.). — Ortho- 
ptera (1912—13). 

“Ir. T. H. van Wisselingh, ingenieur bij ’s Rijks Waterstaat, 
Tuinwijklaan 27, Haarlem. — Lepidoptera (1924—25). 

*J. H. E. Wittpen, Reguliersgracht 53, Amsterdam (C.). — 
Lepidoptera (1915—16). 

Het Zoölogisch Laboratorium, Kaiserstraat, Leiden. — 
(1924—25). 

Het Zoölogisch Museum en Laboratorium, Buitenzorg, Java, — 
(1919—20). 


BESTUUR. 
President: Dr. J. Th. Oudemans (1928—1934). 
Vice-President: Prof. Dr. J. C. H. de Meïjere (1930-1936). 
Secretaris: J. B. Corporaal (1926—1932). 
Penningmeester: Dr. D. L. Uyttenboogaart (1928—1934). 

(Postgiro No. 13497). 

Bibliothecaris: Dr. D. Mac Gillavry (1926—1932). 
F. T. Valck Lucassen (1930—1936). 


COMMISSIE VAN REDACTIE VOOR HET TIJDSCHRIFT EN 
DE ENTOMOLOGISCHE BERICHTEN. 
Dr. J. Th. Oudemans (1928—1934). 
Prof. Dr. J. C. H. de Meijere (1930—1933). 
F. T. Valck Lucassen (1930—1933). 


BIJLAGE. 


CX\ 


Ledental der Nederlandsche Entomologische Vereeniging. 


= 3 i. Sala 2 = Gs 5 i as © = 

nos laisse ss) & el ee 88) § 

Sale 5852.32 8812 23815153538 SES 

Eon als Dora | = 

A = = A 

| 

En A| 5415911895 1° 9119| NON 3) Tor TANT 
1860| — | Il I 4|—| 54| 6011896| — | 919) 9 | 3) 102/142 
Ron ED A| — | 55| 6111897) — | 921) 10) A| 99143 
1862| — | 5| ıl 4|--| 55| 65[ 1898| — | 917  10| A| 98138 
1863| — | 6| 1| 4| — | 55| 66[ 1899| — | 7118| IO | 4 | 107 |146 
1664) 721 6 | 58) 73|1000| — | Slıo 11 | A| 101] 143 
1865 — | 8 3] 8| — | 58) 77f19OI| — | 7|19| 11 | 4 | 107 1148 
1860| — | 8| 21 8| — | 58| 7611902) — | 7121| r1 | A | T:0j153 
1867| — |To| 3] 10 I — | 62 85|J1903| r| 718] 91 4, 108 146 
1868| — |Io| 5 11 — | 60| 861 1904| ı | 917 9| 4 | 106|146 
rs og] 10|8|10 | 2. 62)| 9201905) 1 | 6116| 9| 4 | 113|149 
1870 — | 911 9| 2| 65| 96/1906) ı | 6115| 9 5] 111/147 
LAN Er Ol 9 | 2 69|160|1967| ı | ATA TON 5 | TLı 148 
LSD 209 LT | 2. 72 TOO" 1908| 7613) 8| 5 108141 
1873| — |13| 9) 10 | 2| 72|106|1909| 1| 6131 8| 6| 107/141 
Boa E IS NO 125 255 70008 Moro Mm 1. 8112| A ANTON 733 
MOUS No M2 21,78 TOP LOUT er 7li2) 8| 6) 104.138 
OOK Mis) 8 722 2 78 ni 1002| 7) 8 rn 06 6 102134 
A us S12 2831112019083, 1 | 810) 6 6 107138 
1878| — 13 8| 12} 2| 811116,1914 1 |1014| 6| 7 105 143 
oO) NE ZINO ME | oa LOUS Min) WLI TA Zog ie 
1880| — |12| 6) 11} 3| 85l117|1916| 1 [1014| 6, 7|113|1I51 
1881| — 12|6)1ı | 3 | 87 lrrol1917| 1 1013| 6| 7|1r1|148 
1882) 17266 MO NS NEA rs 1078| 1 | rol12) 5: 7 748 
ROC — 2g Mo 74891728 1019| r Ma nr 5.7 |. tan Pris 4 
1884 — |ı2 17) 9 | 4| 093113511920) ı| 9113| 5 | 7|126 161 
Be MAS 0752 ro ZUN Noro 5 6| 1306167 
19601 — ito MO A Meo Zn 22 Ty Om Tho (en: 
1887! — 1216| 9! 3! 0981381923! 1: 82! 6 6 | 128 161 
6e EZ 9, 3) O07 1138) to24| 1812) 6| 6 134 16% 
is ni O |, 3| 99|13711025| ı | 66132 165 
1890| — 10113) 9 | 3|IO0|135|1926| 1| 313) 5 | 6 | 138171 
1891 — (IO|II| 9| 3|101 134|1927| 1/1013) 5| 8|135|172 
1892, —| 914 9 2| 96130]1928| 1/1013) 7| 8| 132/171 
1893 — 10/17) 9| 3| 96 135[1929| ı |rolıs| 9| 10 | 137 |182 
1894! — !ıılızl 9! 31 95113511930! 1 10lız! 9! 10 | 148|195 


Fauna Sumatrensis 
(Bijdrage Nr. 62). !) 
Preliminary Revision of the Acrididae 
(Orthoptera) 
by 
C. WILLEMSE 
(with 101 figures). 


INTRODUCTION. 


The study of the Acrididae of Sumatra shows, that up 
till now, our knowledge is very incomplete. Besides the 
general works and those treating on Orthoptera, there are 
but a few publications dealing more especially on Acrididae 
of Sumatra. These publications, scattered through several 
scientific publications, are mostly based on accidental material 
brought home from expeditions or collectors. Next to this 
reason there may be the fact, that there are still great 
areas unknown or only little explored. 

A revision like this paper, is therefore but a preliminary 
work and by no means an exhaustive monograph, the 
material being to poor to discuss its faunal richness or 
even the relation of this fauna with that of the continent 
and the other isles. The chief purpose of the present paper 
is to facilitate further students by means of fully descrip- 
tions and keys, the study of the known species and to 
furnish a basis for their future study. In this richly diversi- 
fied tropical country great numbers of unknown species 
will undoubtedly continue to be found. This study is based 
on material collected by E. JACOBSON, E. MJöBERG, J. B. 
CORPORAAL and others, on the collections of the Museums 
of Berlin-Dahlem, Genua, Leiden, London and Stockholm, 
my own collection and literary sources. 


1) De voorgaande bijdragen tot de Fauna sumatrensis zijn verschenen 
in de „Entomologische Mitteilungen”, met uitzondering van No. 63 en 
64, die in Deel 72, 1929, van het Tijdschrift voor Entomologie zijn 
opgenomen. Daar indertijd bij de nummering No. 62 is overgeslagen, 
is aan de nu verschijnende dit nummer toebedeeld. 


I 


2 C. WILLEMSE, 


Mr. E. JACOBSON collected especially in Western-Sumatra 
in the following localities (the number is indicating the altitude 
above sea-level): Padang (2 M.), Gunung Pasaman (200 M.), 
Lubuksikaping (450 M.), Tambang Sawah (450 M.), Anai- 
kloof (500 M.), Harau-Kloof (550 M.), Fort de Kock (920 M.), 
Baso (800 M.), Tandjunggadang (900, 1000, 1200 M.), Sungai 
Kumbang (1400 M.), Gunung Singgalang (1600, 1800 M.) 
and Padang-Taarap (1700 M.). 

Mr. E. MjöBERG collected in Eastern-Sumatra in the follo- 
wing localities: Medan, Brastagi, Kotatjane, Sibolangit, 
Bandar Baroe, Arnhemia, Piso, Perdagangan, Simpang Toba 
and also in Singgalang and Sinabong (2000 M.). 

As to the species, I only took in consideration those that 
are known to occur in Sumatra and not those of the sur- 
rounding isles. In an appended list I shall give an ‘account 
of all the known species and those occuring in those isles. 
As to the subfamily 7efriginae, a thorough revision appears 
necessary for most genera and species, being the reason 
that I restricted myself in only copying the original des- 
criptions without further remarks. The genera and species 
of the other subfamilies are for the most part redescribed 
in detail. The references in the synonymy are given as 
briefly as possible and only correct synonyms are recorded. 

Five new genera and fourteen new species are described 
here for the first time. Altogether 61 genera and 102 species 
are treated. At present no others are known in Sumatra. 
I had the opportunity to study (besides the new species) 
the types or cotypes of: Zauchira Buae BOL., Tauchira 
polychroa STAL, Eucoptacra cingulatipes BOL., Eritrichèus modi- 
glianii BoL., Trilophidia cristella STAL, Phlaeoba rustica STAL, 
Phlaeoba antennata BR.V.W., Mitricephala vittata BOL., Gesonia 
sanguinolenta BR. V. W. and Gesonia recticercus SJOST. 

I wish to express my thanks first of all to Mr. E. JACOBSON 
whose large collections I could study.and on whose initiative 
this paper could be published. I also wish to thank Prof. 
IJ. SJOSTEDT in Stockholm who enabled me to study the 
collection of Mr. E. MJOBERG and last not least the autho- 
rities of the respective museums for the ready support given 
to my work, especially for the loan of types and cotypes. 


FAUNA SUMATRENSIS. 3 


FAM. ACRIDIDAE. 
Key to the subfamilies. 

1. Pronotum produced backwards over the abdomen. 
Claws of the tarsi without arolium; tarsi of anterior and 
median legs 2-jointed. 

Sub-fam. Tetriginae. 

I.I. Pronotum not produced backwards over the abdomen 
or when it is the case not extending beyond the middle of 
abdomen. Claws of the tarsi with arolium; tarsi of anterior 
and median legs always 3-jointed. 

2. Antennae very short, shorter than the anterior femora. 

. . + Sub-fam. Eumastacinae. 

22. Antennae much longer than the anterior femora. 

3. Prosternum unarmed, without spine or tubercle between 
the anterior legs. 

4. Face more or less oblique, usually meeting the vertex 
at an acute angle. 

Sub-fam. Acridinae. 

4.4. Face nearly or quite vertical, forming a rounded 
arch with the vertex. 5 i 
Sub-fam. Oedipodinae. 

3.3. Prosternum armed between the anterior legs with a 
distinct conical or cylindrical spine, or with the anterior 
margin raised and laminated. 

4. Foveolae of the vertex contiguous, visible from above 
and forming the apex of the fastigium of vertex. 

. . +... Sub-fam. Pyrgomorphinae. 

4.4. Foveolae of vertex varying in position, but never 

forming the apex of the fastigium of vertex, often obsolete. 
Sub-fam. Catantopinae. 


SUB-FAM. I. TETRIGINAE. !) 
Key to the genera. 


I. Antennae filiform. 


1) Mr. E. JACOBSON made some observations as to the biology of 
these „grouse locusts”. He writes: „I wish to draw your attention to 
the fact that these grasshoppers probably are feeding upon algae, lichens 
and mosses. They are found on old, overgrown trees, on moisted walls 
and stones covered with algae, in small brooks and some forms are 


4 C. WILLEMSE, 


2. Anterior femora above distinctly sulcate; pronotum 
anteriorly more or less produced above the head. 
Sect. Batrachideae . . . . Saussurella BOL. 
2.2. Anterior femora compressed, carinate above. 
3. Antennae having 2—3 articles near the apices strongly 
compresso-dilated or foliaceous; consisting of 11—14 articles. 


Sect. Discotetligiae. 
4. Pronotum with the posterior angles of lateral lobes 


produced outwards. . . . . . . . Discottetix COSTA. 
4.4. Pronotum with the posterior angles of lateral lobes 
turned down . . ur we Phaestus BOE 


3.3. Antennae lengthily filiform, consisting of about 22 
articles. 

4. Frontal costa forked between the ocelli, the rami 
strongly divergent forming a frontal scutellum. 

Sect. Cladonotae. . . . . Potua BOL. 

4.4. Frontal costa furcillate, but the rami diverge only 
a little or moderately forward, or parallel, very frequently 
separated only in a slight degree by a sulcus. 

5. Pronotum truncate anteriorly, rarely angulate-produced ; 
posterior angles of the lateral lobes turned down; more or 
less rounded, not at all obliquely truncate; third article of 
the posterior tarsi shorter than the first. 

Sect. Zettigiae. 

6. Pronotum short, the posterior prolongation broadly 

cuneiform, its margins nearly rectilinear 
Coptotettix BOL. 

6.6. Pronotum very long and rather narrow, the posterior 

prolongation very narrowly cuneiform, the apical half sub- 


parallelsided. 
7. Vertex and eyes obviously raised above the level of 
pronotum non + ea ee see Œuparatettix Liane 


known to be aquatic and to graze the algae from the stones; furthermore 
they are found in the entrance of caves where the walls are covered 
with algae and mosses. 

Some peculiar forms, recognizable at the form of the antennae 
(Phaestus sp. AUTHOR), are exclusively living on the stems of bamboo 
where they are feeding upon the lichens growing there upon. Many 
forms are also found on grass lands, probably feeding upon the mosses 
living there.” 


FAUNA SUMATRENSIS- 5 


7.7. Vertex and eyes not or only very little raised above 
the level of pronotum. 
8. Vertex narrower than width of eye 
Paratettix BOL. 
8.8. Vertex as wide as or wider than eye 
Hedotettix BOL. 
5.5. Pronotum truncate anteriorly, posterior angles of 
the lateral lobes more or less laminately produced outwards, 
acute, or posteriorly obliquely truncate, rarely turned down. 
6. Posterior angles of lateral lobes of pronotum acute 
produced outwards; the first articles of the posterior tarsi 
distinctly longer than the third, posterior tibiae strongly 
ampliate toward the apices, very frequently not or sparingly 
spinose. 
Sect. Scelimenae. 
7. Lateral spine of pronotum straight or curved forwards 
Criotettix BOL. 
7.7. Lateral spine of pronotum distinctly directed backwards 
Rhopalotettix HANC. 
6.6. Posterior angles of the lateral lobes of pronotum 
little produced outwards, obliquely truncate behind, very 
rarely acute-spinose; first and third articles of the posterior 
tarsi nearly equal in length. 
Sect. Metrodorae. 
7. Vertex lengthily produced in advance of the head. 
8. Antennae very long, third article of the posterior 


tarsigelavate 2. ee Acanthalobus HANG. 
8.8. Antennae shorter, third article of the posterior tarsi 
siender normale es eee EE Mitrariella WIL. 


7.7. Vertex truncate, not produced in advance of the 
head, 

8. Head more or less compresso-elevated ; vertex narrower, 
than half the breadth of one of the eyes; anteriorly very 
often subacute. Posterior angles of lateral lobes of pronotum 
little produced outwards . . . . . . Systolederus BOL. 

8.8. Head compresso-elevated, but having the vertex 
about half the breadth of one of the eyes or head not or 
little compresso-elevated, the vertex then somewhat wider 
than one of the eyes. 


6 C. WILLEMSE, 


9. Body stout, posterior angle of lateral lobes of pro- 


NOtu tro CA Le ce E . . . . Mazarredia BOL. 
9.9. Body slender, posero angle of lateral lobes of 
Pronotumsrounded EEE ua Vera Xistra Bor 


I.I. Antennae much akiened and triquetral, except the 
basal and apical joints. 

Sect. Zripetalocerint . . . . Tripetalocera WESTW. 
Sect. Batrachideae. 
Saussurella. 

1887. Saussurella BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI pp. 
189, 196, 303. | 

„Corpore granoso. Vertice lato, convexo sed mutico, 
utrinque prope oculos breviter carinato, facie parum obliqua, 
costa frontali depressa, inter antennas leviter elevata et inter 
oculos subito depressa, latissime sulcata, carinis subparallelis ; 
antennis inter oculos insertis; oculis parum productis, palpis 
modice compressis. 

Pronoto antice supra caput producto; lobis deflexis postice 
bisinuatis, sinu inferiore arcuato. Elytris oblongis, alis perfecte 
explicatis. Femoribus pluricarinatis, fem. anterioribus superne 
sulcatis; fem. intermediis apice mucronatis, femoribus posticis 
gracilibus, carinato-serrulatis, spina femorali parva, spina 
geniculari modice producta; tibiis posticis subparallelis, 
pariter spinosis; articulis primo tertioque tarsorum posti- 
corum subaeque longis”. 

Genotype: Acridium (Tetrix) cornutum DE HAAN. 

Only represented by one species. 


Saussurella sumatrensis BOL. 
1898. Saussurella Sumatrensis BOLIVAR, Ann. d. Mus. Civ. d. 
Stor, Natur. Ser. 2-0) NI 
(XXXIX) p. 80. 
Statura majore (c. S. java= 
nica BOL.) Pronoto antice 
in processum magnum com- 


pressum valde ascendente, 
AL / (En Fie. 1 longe ante capitem producto, 
apice supra rotundato sed 


Fig. 1. Saussurella sumatrensis BOL. 
haud recurvo, subtus mar- 


D 
© cotype. 


FAUNA SUMATRENSIS- FA 


ginibus rectis; lobis latera libus extrorsum fortiter acuteque 
productis. Elytra apice rotundato-truncata. 

Colore fusco, capite antice minute albido granoso, pronoto 
lateribus nec non femoribus posticis fasciis duobus basalibus 
carneis, palpis apice pallidis; antennis rufis, nigro-terminatis. 

Abdomen subtus pallidum longitudinaliter nigro-trivittatum. 

Tibiis posticis supra pallidis, canthis minutissime serrulatis, 
atque parce dentatis, tarsis posticis pallidis. 

Long. corp. £ 17 mm.; pron. cum process. 21 mm.; proc. 
ant. 4 mm.; fem. post. 9 mm. Type Museum Genova. Fig. 1. 


This species is known from Sumatra, Java and Perak.(?). 
Sumatra: Pangherang-Pisang, Serdang: Sibolangit, Muara 


Kiawai, Medan. 
Sect. Discotettigiae. 


Discotettix. 


1864 Discotettix COSTA, Ann. Mus. Zool. Nap. II, p. 59. 
1877 Mnesarchus STäL, Oefv. Vet. Akad. Förh. XXXIV 
(10) p. 55. 
| Capite haud exserto; vertice transverso, oculo non duplo 
latiore, antice imperfecte marginato; oculis a supero visis 
reniformibus, sessilibes; facie vix 
obliqua, costa frontalis inter antennas 
compressa et arcuatim elevata, pone 
antennas depressa, oblitterata; an- 
tennis distincte anteoculos insertis, 
filiformibus, longiusculis, articulis 12 
compositus, articulis 7 —9 valde 
compressis, dilatatis, foliaceis, 3 — 5 
cylindricus, confusis, apicalibis an- 
gustissimus; palpis brevibus, haud 
ampliatis. Pronoto dorso deplanato, 
antice saepe in tuberculum producto, 
postice acuminato, carinis plus mi- 
nusve tuberculatis; angulo postico | 
loborum lateralium extrorsum expla- 
nato, spinoso vel obtuso. Elytris Fig. 2. Discorettir selysi BOL. 
alisque perfecte explicatis vel abbreviatis vel nullis. Prosterno 
antice reflexo, medio haud carinato. Pedibus compressis, 


8 C. WILLEMSE, 


femoribus supra carinatis, plus minusve lobato dentatis, tibiis 
tetragonis, duabis primis apicem versus extrorsum mutantibus; 
tib. posticis subinermibus, dimidio apicali tantum spinis tribus 
vel quatuor; canthis serratis; articulis primo tertioque tar- 
sorum posticorum subaeque longis; pulvillis rotundatis, haud 
acute spinosis; pulvillo tertio duobus basalibus unitis longi- 
tudine aequali. Valvulis ovipositoris prope apicem sinuatis. 

Genotype: Tetrix Belzebuth SERV. 

Only represented by one species. 


Discotettix Selysi BOL. 

1887. Discotettix Selysi BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. Belg. 
EX pp 300) 3077 

Ferrugineus vel fuscus. Antennis hispidis, fuscis rufo-varie- 
gatis. Pronoto supra grosse impresso-punctato, haud reticu- 
lato, processu postico acuto pone apicem femorum parum 
producto; carina media subtili, tuberculis obtusis, compres- 
sis, vix elevatis praedita, tuberculo primo cylindrico, granoso, 
supra caput oblique producto, apice rotundato, angulis 
humeralibus obtusis, dorso pone medium tuberculis sex 
obtusis, duobus primis majoribus atque quadricarinatis; an- 
gulo postico loborum lateralium extrorsum valde expanso, 
acuto vel obtuso, margine postico denticulato. Elytris oblon- 
gis, alis ad apicem processus extensis. Pedibus elongatis, 
femoribus fortiter lobatis; tibiis intermediis extus unidenta- 
tis; tarsis pallidis, fuscoannulatis. 

Long. corporis & 12 mm, pronoti 14 mm, fem. post. 7.5 mm. 
al 28 

Sumatra: Sumatra, Batang Singalang. 


Phaestus. 

1887. Phaestus BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI, 
pp. 190, 196, 309. 

Capite haud exserto; vertice oculo haud latiore, antice 
imperfecte marginato, marginibus granulatis, oculis intus 
sinuatis, sessilibus, parum prominentibus: facie parum obli- 
qua, costa frontali inter antennas breviter atque subangulato 
producta, late sulcata, pone antennas abrupte depressa, 
antennis ante oculos insertis, filiformibus, elongatis, articulis 
tribus anteapicalibus compresso-dilatatis, ovalibus, foliaceis. 


FAUNA SUMATRENSIS- 9 


Pronoto obtuse tectiformi, antice subrotundato producto, 
postice acuminato, angulis humeralibus nullis, angulo postico 
loborum lateralium deorsum verso, subrotundato-truncato. 
Elytris. oblongis, parvis; alis perfecte explicatis, caudatis. 
Femoribus anterioribus compressis, superne carinatis; tibiis 
angustis, linearibus; femoribus postice latis, simplicibus, 
tibiis posticis plurispinosis, articulis primo tertioque tarsorum 
posticorum subaeque longis. Valvulis ovipositoris apice si- 
nuatis. 

Genotype: Tettix Mellerborgi STÄL. 

Only represented by one species. 


Phaestus Sumatrensis WILL. 


1928. Phaestus Sumatrensis \NILLEMSE, Journ. Malayan 
Branch Royal Asiat. Soc., vol. VI, p. 3. 

General coloration dull blackish-brown or greyish-brown, 
sometimes pale variegated. Antennal joints blackish-brown, 
greyish-brown or dirty-yellowish, apical joint yellowish-white. 
Hind femora brown or greyish-brown, the area infero-externa 


Fie. 4 
Fig. 3. Phaestus sumatrensis WILL. Phaestus sumatrensis WILL. 
Q cotype. 9 cotype. Antenna. 


dark brown or black. Pronotum posteriorly extended a little 
beyond the knees of the hind femora, especially in the gd. 
Wings somewhat longer than the pronotum. 


IO C. WILLEMSE, 


Superior carinae of femora finely granulate or serrulate. 
Fig. 3, 4. 


of 9 
Length of body 8--9 m.m. 8.5—10 m.m. 
» » antennae 6 » 5 > 
> » pronotum. 8--I2 » oi. > 
» » hind femora 4.5—5 » she 


Only known from Sumatra. 


Sumatra: Bah Lias, Lou Rakit, Fort de Kock, Buo, Pa- 
dang lowlands, Muara Kiawai. 


Sect. Cladonotae. 


Potua. 


1887. Potua BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI, pp. 
NOs IO 208: 

Corpore rugoso-setoso, tuberculis spiniformibus destituto. 
Facie parum obliqua, antennis ab oculis minus quam inter 
se distantibus ; scutello frontali concavo, carinis lateralibus 
valde incrassatis, pone antennas subito depressis; vertice 
oculo fere duplo latiore, tricuspido, dente medio magis 
producto. Pronoto rugoso, carina media bicristulata, antice 
truncato, caput liberante, postice abdomine haud longiore, 
acuto. Elytris alisque nullis. Femoribus parce tuberculatis, 
carinis undulato-dentatis, lobis femorali atque geniculari 
acutis; tibiis anticis filiformibus; posticis simplicibus vali- 
diusculis tantum prope apicem ampliatis parce et breviter 
spinosis; canthis haud serratis; articulis primo tertioque 
tarsorum posticorum aeque longis ; pulvillis duobus basalibus 
nullis. 


Genotype: Pofua coronata BOL. 


Only represented by one species. 


Potua coronata BOL. 


1887. Potua coronata BOLIVAR. Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI 
p. 208. 
„Fusca, valde setosa. Vertice dente medio lateralibusque 


FAUNA SUMATRENSIS- II 


compresso laminatis; costa frontali inter antennas nulla, 
Pronoto ruguloso, setoso, carina 
media bi-undulata inter humeros 
depressa fere oblitterata, denique 
levissime elevata, utrinque carina 
compressiuscula pluri interrupta; 
processu postico retrorsum declivi, 
cristulis transversis vel oblique 
positis, duabus posticis elevatis 
convergentibus extus antrorsum 
continuatis, dein processu subito 
et valde oblique declivi et acu- 
minato, angulo postico loborum 
lateralium lobo lato, rotundato- 
truncato, extrorsum ampliato. 
Pedibus valde setosis, fusco an- Fig. 5. Potwa coronata BOL. 


nulatis: femoribus anterioribus var. Sumatrensis BOL. 
© cotype. 


== 


superne bi- inferne unidentatis; 
femoribus posticis crassis, breviusculis, strigis pagine externe 
gibbulosis: tibiis posticis prope basim breviter flexuosis: 
articulo tertio tarsorum posticorum fusco, medio annulo 
pallido?’ 

„var. Sumatrensis BOL. 1898 Ann. Mus. Civ. Stor. Nat. 
Genova XXXIV p. 66. 

Vertex dente medio compresso-laminato valde producto 
supra distincte sinuato. Pronoti carina media antice in 
dentem producta, ante humeros valde compresso-elevata”. 

Long corpor. g Q 8—10 mm, pronoti 7.5—9 mm, fem. 
post. 5—6 mm. Fig. 5. 

This species is known from Borneo, Malacca and Sumatra. 


Sumatra: Si-Rambé. 


Sect. Tettigiae. 
Coptotettix. 


1887. Coptotettix BOLIVAR. Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI 
pp. 188, 195, 287. 

Corpore rugoso vel tantum granuloso. Capite haud ex- 
serto: vertice antrorsum angustato, deplanato, antice cari- 


12 . €. WILLEMSE, 


nulis intus interruptis vel abrupte retrorsum ductis: costa 
frontali rotundata, plus minusve producta, antennis inter 
oculos insertis, filiformibus, elongatis. Pronoto antice trun- 
cato, ad apicem femorum posticorum extenso vel longe 
acutissimeque subulato; carina media depressa; dorso raris- 
sime tectiformi. Elytris oblongis; alis abbreviatis vel caudatis. 
Femoribus anterioribus saepe elongatis, carinis parallelis; 
femoribus posticis elongatis, carinis integris vel tantum 
crenulatis : articulo primo tarsorum posticorum tertio long‘ore. 


Genotype: Coptotettix asperatus BOL. 


Coptotettix fuliginosus BOL. 


1887. Coptotettix fuliginosus BOLIVAR. Ann. Soc. Ent. Belg. 
XXXI, pp. 288, 292. 
Fuliginosus. Capite haud exserto; vertice oculo subaeque 
lato, antrorsum valde angustato, ruguloso, utrinque fossulato, 
ante oculos vix prominulo; costa fron- 
- tali arcuato-producta, ante ocellum 
medium haud sinuata; antennis inter 
oculos insertis. Pronoto longe subulato, 
dorso deplanato, rugis obtusis consperso, 
carina media pluri interrupta, prope 
marginem anticum depressa, oblitterata; 
angulo postico loborum lateralium 
anguste acuminato, apice hebetato. 
Elytris oblongis, apice rotundatis, im- 
presso-punctatis; alis caudatis. Femo- 
ribus elongatis: articulo primo tarsorum 
post. pulvillo tertio parum longiore. 
[essen ET Long. corporis Q II mm, pronoti 
Fig. 6. Coptotettix fuli- La GOOD, Ver. Dost Rn È 
ginosus BOL. var. var. abbreviatus BOL. Ann. Mus. Civ. 
sumatrensis BOL. d. Stor. Nat. Genova XXXIX p. 78. 
SNCOSIPE Pronoto postice apicem femorum vix 
superante, dorso granuloso. Alae pronoto subbreviores. 


Statura minore. 
Long. corp. g ® 8—10 mill.; pron. 9 mill.; fem. post. 
6.5 mill. Fig. 6. 


FAUNA SUMATRENSIS- 13 


Only known from Sumatra. 


Sumatra: Siboga, Pangherang-Pisang. 


Coptotettix Modiglianii BOL. 


1898. Coptotettix Modiglianit BOLIVAR. Ann. Mus. Civ. d. 
Stor. Nat. Genova XXXIX p. 78. 


Cinereus vel fuscus. Vertex oculo haud vel vix latior. 
Frons angusta, costa ramis subparallelis parum distantibus. 
Palpi pallidi. Antennae inter oculos insertae. Ocelli pone 
medium oculorum siti. Pronotum plus minusve granulosum, 
antice obtuse tectiforme, carina media ante angulos hume- 
ralis a latere visa praecipue in ® distincte subangulato- 
rotundata, inter humeros sinuata. Angulis humeralibus ob- 
tusis, intus carinula subrecta retrorsum ad apicem processus 
producta. Processu apicem abdominis haud attingente, de- 
planato, carina media undulata; angulus posticus loborum 
lateralium anguste et oblique truncatus. Elytra parva, apicem 
versus distincte angustata, subacuminato-rotundata. Alae 
abbreviatae. Femora antica et intermedia angusta, carinis 
crenulatis. Femora postica longiuscula, crenulata. Tarsi pos- 
tici pulvillo tertio secundo distincte longiore. 

Long. corp. d £ 8—12 mm.; pron. 5.5—7 mm.; fem. 
post. 6—6.5 mm. 


Only known from Sumatra. 


Sumatra: Pangherang-Pisang, Pea Ragia, Siboga, Balighe. 


Euparatettix. 


1904. Euparatettix HANCOCK. Spol. Zeyl. II, pp. 108, 111, 145. 


Related to Paratettix BOLIVAR, but having the head 
somewhat compresso-elevated exserted ; eyes strongly glo- 
bose; the vertex narrower than eye and elevated forward; 
the frontal costa more or less convex or arcuate produced, 
declivous toward the base; the dorsum of pronotum sub- 
flattened, the antero-dorsal margin not advanced to the 
eyes; with moderately long antennae, the last five articles 
often little compresso-ampliate, inserted barely below or on 


14 C. WILLEMSE, 


. a level with the inferior border of the eyes; the anterior 
femora slender, entire or nearly so. 


Fic.9a 


Fic.11 


Fig. 7. Euparatettix scabripes BOL. d‘ cotype. — 

Fig. 8. Paratettix sp. — Fig. 9. Medotettix gracilis 

DE Haan. — Fig. 10. Criofettix oculatus BOL. cotype. : 
— Fig. 11. Acanthalobus saginatus BOL. 


Genotype: Euparatettix personatus BOL. 
Only represented by one species. 


Euparatettix scabripes BOL. 


1898. Paratettix scabripes BOLIVAR. Ann. Mus. Civ, d. Stor. 
Nat. Genova, XXXIX, p. 76. 


Rufescens vel griseus, albido fuscoque variegatus ; minute 
granulosus. Caput leviter exsertum. Vertex oculo subangustior, 
postice plicis transversis ab occipite distinctus, antrorsum 
leviter angustatus, ascendens, medio carina subtili, postice 
abbreviata, utrinque carinula elevata ab antico visa oculo 
humiliore. Costa frontalis parum producta, pone antennas 


FAUNA SUMATRENSIS- I5 


leviter sinuata. Oculi parum prominuli. Pronotum postice 
subulatum, dorso suaviter granuloso ante et inter humeros 
convexiusculo, carina media sub-compressa, undulata; pro- 
cessu basi subfossulato, saepe fusco-biplagiato ; carinis later- 
alibus granosis a supero vivis distincte expanso-undatis, 
angulo postico loborum lateralium laeviter extrorsum verso, 
rotundato-truncato. Elytra oblonga, impresso-punctata. 

-. Alae apicem pronoti superantes. extus fusco-variegatae. 
Femora antica supra subsinuato undata. Femora intermedia 
carinis compresso-dilatatis, flexuosis, subtus ciliata. Femora 
postica brevia, supra carina crenulata, apicem versus lobata ; 
pagina externa rugis compressiusculis, productis. Tibiae 
posticae fuscae albidocinctae. Articulus primus tarsorum 
posticorum articulo tertio longior, pulvillis acutis, pulvillo 
tertio duobus basalibus unitis breviore. 


Long. corp. g' ® 6.5—8 mill.; pron. 10—12 mill.; fem. 
post. 5.5—5 mill, Fig. 7. 
This species is known from Java and Sumatra. 


Sumatra : Pangherang-Pisang. 


Paratettix. 


1887. Paratettix BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI 
pp. 187, 195, 270. 

Corpore granoso, parum rugoso. Vertice horizontali, oculo 
angustiore vel aeque lato, medio carinato, utrinque plus 
minusve concavo vel longitrorsum canaliculato, antice cari- 
nulis flexuosis terminato, a latere viso inter oculos haud 
producto; costa frontali inter antennas curvato basim versus 
declivi, raro subsinuata: antennis filiformibus, capite parum 
longioribus, articulis 14 compositis vix ante oculos insertis; 
palpis non dilatatis, corpore concoloribus. 

Pronoto dorso planiusculo, antice truncato, postice subulato, 
plerumque apicem femorum superante, carina media parum 
elevata: angulis humeralibus obtusis: lobis lateralibus postice 
bisinuatis, sinu inferiori recto vel acuto, angulo postico 
laterali deorsum verso, apice subrotundato. Elytris ovatis, 
punctatis; alis perfecte explicatis, rarissime abbreviatis. 
Femoribus anterioribus compressis, supra carinatis, saepissime 


16 C. WILLEMSE, 


undulatis: tibiis posticis tertia parte apicali distincte ampliatis, 
pariter spinosis: articulo primo tarsorum posticorum elongato, 
tertio longiore, pulvillis acuminatis, subtus rectis; pulvillo ter- 
tio pulvillis duobus primis unitis plerumque longiore. Fig. 8. 


Genotype: Paratettix meridionalis RAMB. 


Paratettix variabilis BOL. 


1887. Paratettix variabilis BOL. Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI 
PP WE, 270682170: 

Fuscus vel ferrugineus, levissime rugosus. Vertice oculo 
angustiore, antice utrinque carinato, costa frontali ante oculos 
producta, arcuato-rotundata. Pronoto postice longe subulato, 
vel per var. apicem femorum vix superante, dorso sublevi, 
carina media antice compresso-acutiuscula, inter humeros 
disco linea elevata antice posticeque abbreviata; angulo 
postico loborum lateralium acute triangulari. 

Elytris apice rotundatis. Femoribus anterioribus carinis 
rectis; fem. intermediis linearibus, elongatis; tarsorum 
posticorum pulvillis duobus basalibus apice acute spinosis; 
pulvillo tertio secundo parum longiore. Long. corporis J Q 
7—Io mm., pronoti 9—II mm., fem. post. 5.5—6.5 mm. 

This species occurs in Madure, Borneo, Philippines and 
Sumatra. 


Sumatra: Sumatra. 


Paratettix histrica STAL. 


1860. Tetrix hystrica STAL. Eugenies Resa, Orth, p. 347, 
no. ‚113: 


Nigro-fusca, pedibus griseo-variis, vertice angusto, oculis 
‘angustiore; prothorace postice acuminato; alis prothoracem 
superantibus; pedibus simplicibus gi, Long 10, cum alis 12. 
Lat. 3 millim. 

T. subulatae similis, vertice multo angustiore. Nigro-fusca, 
alutacea. Caput vertice angusto, latitudine antica fere duplo 
longiore, retrorsum ampliato, medio longitrorsum carinato; 
fronte supra ocellum carina distincta usque a basi furcata, 
infra ocellum carina subtili, simplici, apice dichotoma instructa. 
Oculi globosi, valde prominuli, vertice paullo altiores, ante 


FAUNA SUMATRENSIS- 17 


hune haud prominentes. Antennae filiformes, capite trans- 
verso fere ter longiores. Prothorax retrorsum acuminatus, 
femora postica sat longe superans, dorso leviter carinato- 
marginatus, carina media distincta percurrente instructus; 
lobis lateralibus angulo externo deflexo, obtuso. Alae pro- 
thoracem superantes. Pedes simplices, anteriores griseo- 
annulati. 


This species occurs in New-Caledonie, North of Australie, 
Philippines, Borneo, Java and Sumatra. 


Sumatra: Sumatra. 


Hedotettix. 


1887. Hedotettix BOLIVAR. Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI, 
PP 188, 195, 283. 


Corpore sublaevi, tantum minute granoso vel punctato- 
impresso. Capite parum exserto; vertice subhorizontali, sculo 
haud latiore, medio carinato, antrorsum plerumque distincte 
ampliato, antice transverse carinato: costa frontali inter 
antennas arcuatim producta, inter oculos haud sinuata: 
antennis filiformibus angulos humerales subattingentibus, 
inter oculos insertis. Pronoto antice truncato et obtuse 
angulato, postice acute subulato, carina media compressius- 
cula, percurrente; angulo postico loborum lateralium angus- 
tissime rotundato-truncato vel subacuto. 

Elytris apice rotundatis raro subacuminatis. Alis processus 
longitudinis vel caudatis raro abbreviatis. Pedibus compressis, 
carinis femoribus anterioribus integris vel obscure undulatis: 
femoribus posticis carinis granulatis; tibiis pariter spinosis; 
articulo primo tarsorum posticorum elongato, articulo tertio 
primo breviore. 

Genotype: Hedotettir gracilis DE HAAN. 


Hedotettix gracilis DE HAAN. 


1843. Acridium (Tettix) gracile DE HAAN. Temminck, 
Verhandel. Orth pp. 167, 169 no. 16. 

„A. diodonti affine, differt oculis minoribus minus globosis; 
pronoto alis linea breviore, angulis lateralibus obtusis: 
carina media usque ad apicem producta; colore vel fusco, 

2 


18 C. WILLEMSE. 


vel fusco lateribus supra pedes obscuro, vel cinereo lateribus, 
supra pedes fuscis maculaque supra insertionem posticorum 
nigra vel pallido-ferrugineo, angulis supra pedes linea flava 
notatis.” Fig. 9. 


Length of body SEE a mm. 
"3 „ pronotum Hi on 12—13 ,„ 
N » Wing II 35 12—13 ,, 
„ hind femora 5—6 ,, 5.5—6 ,, 


This species occurs in Madras, Burma, Bombay, N. India, 
Celebes, Java and Sumatra. 


Sumatra: Padang, Fort de Kock, Sinabang. 


Hedotettix coactus BOL. 


1887. Hedotettix coactus BOLIVAR. Ann. Soc. Ent. Belg. 
XXXI pp. 188, 284, 285. 

Fusco-rufescens. Vertice antrorsum angustato, oculo an- 
gustiore, antice prominulo: costa frontali anteoculos magis 
arcuato-rotundata, integra. Pronoto angusto, antice truncato, 
postice longe subulato, dorso deplanato, tuberculis minutis 
sparsis; carina media depressa, levissime elevata, angulo 
postico loborum pronoti apice rotundato. 

Elytris exiguis non duplo longioribus quam latioribus, 
apice late rotundatis; alis ultra apicem pronoti extensis. 
Carinis femorum anteriorum subparallelis, fere rectis: arti- 
culo primo tarsorum posticorum tertio non multo longiore, 
pulvillis inferne rectis, pulvillo tertio secundo non multo 
longiore. 

Long corporis d, 7 mm., pronoti, 10 mm., fem. post. 
4.5 mm. 

This species is only known from Sumatra. 

Sumatra: Sumatra. 


Sect. Scelimenae. 


Criotettix. 
1887. Criotettix BOLIVAR. Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI, 
Pp. 84, Os 222; 
Corpore granoso, elongato. Vertice ab antico viso oculís 
raro humiliore, supra horizontali vel antrorsum elevato; 


FAUNA SUMATRENSIS. 19 


costa frontali pone antennas non sinuata, palpis subcylindri- 
cis, concoloribus; antennis vix ante oculos insertis. Pronoto 
antice truncato, postice longe subulato, rarissime abbreviato, 
dorso depresso, angulis humeralibus obtusis, angulo postico 
loborum lateralium extrorsum laminato, acute sed spina 
valida cylindrica destituto. 

Elytris oblongis ; alis perfecte explicatis. Prosterno reflexo 
antice late sinuato. Femoribus anterioribus angustis, carinis 
integris, dentibus femorali atque geniculari femorum postico- 
rum parvis; tibiis posticis apicem versus modice ampliatis, can- 
this compressis, spinosis ; articulo primo tarsorum posticorum 
superne deplanato, tertio distincte longiore sed angusto, 
lineari. 


Genotype: Crzotettix tricarinatus BOL. 


Criotettix oculatus BOL. 


1898. Criotettix oculatus BOLIVAR, Ann. Mus. Civ. Stor. 
Nat. Genova XXXIX, p. 71. 


Corpore fusco-testaceo. Vertex oculo angustior, tricari- 
natus, carinis lateralibus antrorsum subconvergentibus, carina 
media postice abbreviata. Oculi exserti. Costa frontalis inter 
antennas leviter arcuata, infra ocellum subsinuata, verticem 
versus declivis. Pronotum antice truncatum, postice longe 
subulatum, dorso inter humeros convexiusculo, breviter bi- 
carinato, pone humeros bifossulato, processu plus minusve 
oblique rugoso; carina media haud elevata, prope marginem 
anticum oblitterata; carinis lateralibus parum expressis. 
Angulo postico loborum lateralium acute spinoso. Elytra 
parva, apice late rotundata, grosse impresso-punctata. 

Pedes fusco annulati, antici elongati, femora carinis gra- 
nulatis, subundulatis. Femora postica griseo oblique fasciata, 
supra subtusque minute serrata. Articulo primo tarsorum 
posticorum pulvillis tribus subaeque longis apice haud acute 
spinosis. Fig. 10. 

Long. corp. gd ® 9—11 mill.; pron. 11—14 mill.; elytr. 
1,8 mill.; fem. interm. 2—2.5 mill.; fem. post. 5—6.5 mill. 


This species is known from Java and Sumatra. 


Sumatra: Si-Rambe. 


20 C. WILLEMSE, 


Criotettix nexuosus BOL. 


1887. Crzotetizx nexuosus BOLIVAR. Ann. Soc. Ent. Belg. 
OOM Ds USS, BB, BAA. 

Omnino fuscus. Vertice oculo latiore, lobis lateralibus 
antice marginatis; antennis pallide annulatis. 

Pronoto dorso subdeplanato valde rugoso-noduloso, carina 
media undulata: processu postico longe producto; spina 
loborum lateralium triangulari, valida, acuta supra carinata. 
Elytris oblongis, punctato impressis. Carinis femorum anti- 
corum subundulatis, car. inferioribus unidentatis, carina su- 
periori femor. post. irregulariter serrata et sublobata; pul- 
villis tarsorum post. apice muticis. 

Valvis superioribus oviscapti apice non sinuatis. 


Long corporis ® 14 mm, pronoti 20.5 mm, femor. post. 
Io mm. 
This species is known from Celebes, Borneo and Sumatra. 


Sumatra: Balighe, Si-Rambé, Padang. 


Acanthalobus. 


1904. Acanthalobus HANCOCK, Spolia Zeyl. II pp. 108, 131. 


Related to Criotettix BOLIVAR. Body more or less tuberculose, 
granulate or nodulose, or rugulose. Head not exserted or 
elevated; crown short. Eyes moderately prominent. Vertex 
wider than eye flattened, subfossulate on each side, middle 
feebly carinate, in front provided on each side with arcuate 
abbreviate margin; supra-ocular lobes at the lateral margin 
distinct. Frontal costa in profile advanced more or less before 
the eyes; face lightly retreating. Antennae moderately short 
filiform, inserted between the lower portion of the eyes. 
Pronotum truncate in front, posteriorly extended backwards 
beyond the femoral knees long subulate or abbreviated ; 
dorsum above flattened, between the shoulders more or less 
convex, behind the shoulders often bifossulate; median carina 
of pronotum slender scarcely elevated, sometimes interrupted ; 
lateral carinae posteriorly on the apical process often obsolete; 
posterior angle of lateral lobes laminate produced outwards, 
armed with an oblique spine. Elytra oblong-ovate; wings 


FAUNA SUMATRENSIS- 21 


extended to or beyond the pronotal apex. Maxillary palpi 
elongate, very slightly compresso-ampliate. Femoral margins 
entire or lightly crenulate, the second femora rarely indis- 
tinctly sublobate or denticulate. First article of posterior 
tarsi little longer than the third. 


Genotype: Acanthalobus miliarius BOL. 


Acanthalobus saginatus Bor. 


1887. Criotettix saginatus BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. Belg. 
XXXI pp. 185, 223, 225. 


Ferrugineo-fuscus, rugulosus. Vertice a supero viso oculo 
distincte latiore, antrorsum angustato levi, lobis lateralibus 
antice marginatis; costa frontali inter autennas parum elevata. 
Pronoti dorso inter humeros convexo, pone eos fossulato, 
rugis abbreviatis plus minusve seriatis obsito ; prozona carinis 
duabus retrorsum subconvergentibus; carina media parum 
conspiqua pone humeros distincte sinuata; processu postico 
longe acute-subulato ; spina loborum lateralium acuta, angusta. 
Elytris breviter oblongo-ovatis, apice valde rotundatis; alis 
antice ferrugineis. Carinis femorum anticorum integris, inferne 
haud dentatis; femoribus posticis supra parce lobatis. 

Pulvillis tarsorum posticorum apice parum acuminatis. 
Valvis oviscapti elongatis, angustis. Fig. 11. 

Long. corpor. ® 12 mm., pronoti, 18 mm , fem. post. 7.5 mm. 


This species is known from Burma, Southern India, Java 
and Sumatra. 


Sumatra: Sumatra. 


Acanthalobus bispinosus DALM. 

1818. Acrydium bispinosum DALMAN. Vet. Akad. Handl. 
P- 77: 

BOLIVAR (1887 p. 226) who studied the type, gives the 
following description. 

„Griseo-cinereus vel fusco-ferrugineus. Vertice oculo dis- 
tincte latiore, antrorsum angustato, levi; lobis lateralibus 
antice imperfecte marginatis; costa frontali inter antennas 
vix elevata. Pronoti dorso deplanato, inter humeros convexius- 


22 C. WILLEMSE, 


culo, rugis linearibus, abbreviatis, subseriatis, carina media 
fere indistincta, nodulosa, prozona, planiuscula, carinis postice 
subconvergentibus; processu postico longe subulato; spina 
loborum lateralium acuta, obliqua. Elytris oblingis apice 
distincte angustatis, acuminato-rotundatis; alis leviter infu- 
matis, margine antico fusciore. Carinis femorum ant. integris. 
Femoribus posticis saepe fusco-fasciatis superne haud dentatis; 
tibiis subrectis; pulvillis elongatis, apice acutis. Valvis ovis- 
capti apice sinuatis. 

Long. corporis, g' 9, 10—11 mm., pronoti, 16—18 mm, 
fem. post. 6.5—75 mm.” 

This species is known from China, Borneo, Java and 
Sumatra. 


Sumatra: Sumatra. 


Sect. Metrodorae. 
Rhopalotettix. 


1910. Rhopalotettix HANCOCK, Trans. Ent. Soc. London, 
p. 356. 

Body smoothly granulose; eyes globose; face strongly 
retreating; vertex strongly obliquely produced in an elongate 
cephalic process, cuspidate at the apex, viewed from above 
longitudinally sulcate, sides entire: vertex, between the eyes 
forward broadly fossulate, middle not carinate. 

Antennae long, longer than the head, inserted below the 
eyes; frontal costa narrowly sulcate, superior paired, ocelli 
placed between the lower third of the eyes; median ocellus 
placed far below the eyes. Pronotum anteriorly truncate, 
posteriorly lengthily acuminate-subulate, extended beyond 
the femoral apices; dorsum narrow between the shoulders, 
deplanate; median carina low, scarcely elevated; anterior 
carinae short parallel; humeral angles nearly straight; posterior 
angles of the lateral lobes turned down obtuse, yet obliquely 
excised. Elytra small and widened posteriorly, apex widely 
rounded; wings perfectly explicate. Anterior femora strongly 
elongate, superior carinae basally compressed, acute and 
minutely serrulate; middle femoral carinae above compressed, 
terminating in an apical denticle; posterior femoral carinae 


FAUNA SUMATRENSIS- 23 


above terminating in a denticle, below longitudinally curvate; 
genicular denticle produced. Posterior tibiae narrow, the 
canthi minutely serrulate and bearing many small feeble 
denticles; first and third articles of posterior tarsi equal 
in length, the third joint distinctly clavate. 


Genotype: Rhopalotettix clavipes HANC. 


Rhopalotettix clavipes HANC. 


1910. Rhopalotettix clavipes HANCOCK. Trans. Ent. Soc. 
London, p. 357. 


Body smooth granulate; eyes prominent and strongly 
globose; face strongly oblique; vertex strongly obliquely 
produced in an elongate cephalic process, in profile extended 
beyond the eyes more than the greatest length of one of 
them, in width equal to nearly two-thirds the height of one 
of the eyes, and terminating in a deflexed acute spine; 
process ventrally compressed, the middle forming the facial 
median carina above, basally sinuate between the lower 
part of the eyes; the process extension viewed from above 
narrower than the vertex backward, longitudinally sulcate, 
sides parallel entire but cuspidate at the apex; vertex 
between the eyes little narrowed forward, broadly trans- 
versely fossulate, nearly equal in width to one of the eyes, 
middle not carinate; superior paired ocelli placed between 
the lower third of the eyes: median ocellus situated far 
below the eyes, the distance from the median ocellus to 
the eyes much greater than the distance between the eyes; 
frontal costa narrowly sulcate, forked between the paired 
ocelli above, downwards compressed scarcely elevated; an- 
tennae long and slender, longer than the head, consisting 
of fourteen articles, the first basal articles crassate, second 
smaller globose, the next four short and indistinct, but the 
rest from the seventh to the terminal apical article strongly 
elongate. 

Pronotum anteriorly truncate, posteriorly lengthily acu- 
minate-subulate extended beyond the hind femoral apices; 
dorsum deplanate, between the shoulders scarcely widened; 
humeral angles substraight, transversely subrounded ; median 


24 C. WILLEMSE, . 


carina percurrent but low, barely elevated ; anterior prozonal 
carinae short and parallel; lateral lobes of pronotum some- 
what small, margin anteriorly arcuate; posterior angles 
turned down and obliquely excised. 

Elytra small, widened backward, the apices rounded, the 
central external two-thirds marked with black; wings per- 
fectly explicate, extended barely beyond the pronotal apex. 

Anterior femora strongly elongate, superior margins little 
compressed basally and serrulate, below entire; middle 
femora elongate, superior carinae compressed, minutely 
serrulate and terminating in an apical spine, ventral carinae 
little compressed subentire or barely undulate; posterior 
femora slender, superior carinae forward arcuate, posteriorly 
terminating in distinct antegenicular denticle, very minutely 
serrulate, genicular apical lobe distinctly produced; ventral 
carinae slightly curvate, carinae of external paginae distinct 
and between them bearing oblique granulate rugae: posterior 
tibiae narrow, the canthi minutely serrulate and bearing 
many very small denticles; first and third articles of posterior 
tarsi equal in length; the third tarsal article distinctly 
clavate, the three pulvilli of the first tarsal article equal in 
length and obtuse below. Colour dark cinero-griseous, the 
hind tibiae infuscate, but light annulate behind the knees. 

Entire length of body 9 21.2 mm.; pronotum, 13.8 mm.; 
posterior femora 6 mm.; hind tibiae 5 mm 
6 mm. 


.; antennae 


This species is only known from Sumatra, 


Sumatra: Padang Pandjang. 


Mitrariella. 
1928. Mitrariella WILLEMSE, Zoolog. Meded. Deel XI, p.18. 


Corps légèrement rugueux. Le front est peu oblique; les 
antennes insérées sur la ligne qui réunirait les bords infé- 
rieurs des yeux, courtes, filiformes. Les ocelles postérieurs 
sont situés entre les yeux, un peu au-dessus de l'insertion 
des antennes. Vertex fortement prolongé en avant, avec une 
carène mediane; le prolongement d'une forme triangulaire, 
les bords avec 1—2 dents. Pronotum tronqué en avant et 
prolongé en arriere, subtectiforme; il se prolonge bien au 


FAUNA SUMATRENSIS: 25 


delà de l’extremité de l’abdomen en finissant par une pointe 
plus ou moins aigue ou tronquée. La surface du pronotum, 
ainsi que du vertex, porte quelques rugosités longitudinales. 
La carène médiane distincte, percourante jusqu’au bout. Les 
angles huméraux sont obtus et les lobes latéraux ont leur 
angle postérieur dirigé en dehors et plus ou moins tronqué. 
Elytres petits, latéraux, en forme d’écailles ovalaires; ailes 
longues. Fémurs*comprimeés latéralement, la carène supérieure 
des femurs antérieurs et intermédiaires ondulés. Tibias sil- 
lonnés en dessus; tibias postérieurs peu élargis vers l’extré- 
mité, les carènes denticulées. Le premier article du tarse 
postérieur presque aussi long que le troisième, pulvillis 
égaux. 


Genotype: Mitrariella Sumatrana WILL. 


Mitrariella Sumatrana WILL. 


1928. Mitrariella Sumatrana WILLEMSE, Zoolog. Meded. 
DERDE 19, 


Couleur du corps brun avec des 


petites tâches et points plus fonçées 
ou noires. Les femurs anterieurs et 
intermédiaires brun-noirâtres, tibias et 
tarses brun-jaunatres avec quelques 
tâches plus fonçées. 

Prolongement du vertex vu de profil 
une et demi ou deux fois plus long 
que l’oeil, vu de dessus avec une dent 
de forme comme indique la figure. 

Ailes aussi longues que le pronotum. 


Longueur du oh Q 
corps 16.5 mm. 20—21 mm. 
Longueur du 
pronotum 15 5 18—18.5 ,, 
Longueur du 
femur poster. 7 , 8—8.5 ,, eni 
This species in only known from Fig. 12. Mitrariella 
Suma sumatrana WILL. type. 


Sumatra: Buo, Padangsche bovenlanden (coll. E. Jacob- 
son), Sumatra. 


26 C. WILLEMSE, 


Systolederus. 


1887. Systolederus BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI, 
pp. 185, 194, 234. i 

Capite exserto; vertice oculo dimidio angustiore, antror- 
sum angustato et sub-acuminato, oculis valde globosis; facie 
obliqua ; costa frontali vix pone ocellos furcillata, subtiliter 
sulcata, a latere visa inter antennas compresso elevata, antice 
sinuata : antennis vix ante oculos insertis, filiformibus, arti- 
culis elongatis : palpis max. fuscis, filiformibus. 

Pronoto supra deplanato, antice truncato, postice acumi- 
nato, carina media parum conspicua, prope marginem anti- 
cum evanida; angulis humeralibus obtusis; angulo postico 
loborum lateralium extror- 
sum plus minusve explanato, 
plerumque acute spinoso vel 
deorsum deflexo. Elytris 


Fic-13a ovatis; alis perfecte expli- 

ida AUS SEINS clowpis, fili- 

formibus, carinis femorum 

ant. minute granulatis ; lobis 

= femorali atque geniculari 

Si femorum posticorum parvis; 

= x tibiis posticis apicem versus 
Fic. 14 È 1015 È È 


Fig. 13. Systolederus cephalicus DE parum ampliatis, marginibus 


HAAN. — Fig. 14. Mazarredia aspe- compressis, spinosis; arti 
rula BOL, cotype. — Fig. 15. Astra culis primo tertioque post. 
tricristata Bou. var. Sumatrana BOL. 


subaeque longis. 
cotype. q 5 


Genotype: Systolederus Haant BOL. 


Systolederus cephalicus DE HAAN. 
1843. Acridium (Tetrix) cephalicum DE HAAN, Temminck 
Verhandel. Orth. pp. 167, 160. 


1928. Acridium (Tetrix) siii WILLEMSE, Zoolog. 
Med. Deel XI, p. 20. 


I had the opportunity to study the type of DE HAAN 
giving the following description. 
„Couleur brune avec des figures jaunes. Le vertex avec 


FAUNA SUMATRENSIS- 27 


une ligne médiane plus foncée. Le sommet du fastig. vertic. 
un peu plus large que le premier article de l’antenne. Veux 
saillants. Cöte frontale comprimee entre les antennes, pres 
du clypeus se divisant en deux branches. Le dos du prono- 
tum concave dans la partie antérieure, la partie postérieure 
droite, avec une faible gibbosité dans le milieu. La partie 
postérieure avec une figure jaune en forme de V ou X 
allongée. Près du sillon typique avec une bande transversale 
plus on moins jaune, qui se prolonge sur le lobe latéral. 
Le processus du pronotum dépassant bien l’apex du fémur 
postérieur. L'angle postérieur du lobe latéral un peu dilaté 
en dehors et rectangulair. Elytres très petits, lobiformes. 
Ailes aussi longues que le processus. Les segments de l’ab- 
domen avec deux tâches jaunes à chaque côté. Les pattes 
antérieures et intermédiaires avec des tâches plus claires ou 
jaunâtres. Fémur postérieur avec une tâche diagonale jaune 
sur la côté externe qui se prolonge jusqu’à la partie supé- 
rieure de la côté interne et avec un anneau jaune praegéni- 
culaire. Tibia postérieur jaunatre, le base et l’apex brun- 
noirâtre. Tarse postérieur jaunatre, les pulvillis du premier 
article égaux. Fig. 13. 


Longueur du corps 17.5 mm. 
An „ pronotum 15 3 
A ,, femur posterieur OPUS 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Padang. 


Mazarredia. 


1887. Mazarredia BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI, 
DOTÉ, 1104, 236: 

Capite parum vel minime exserto: vertice oculo parum 
angustiore vel sublatiore plerumque antrorsum angustato, 
utrinque carina obliqua plus minusve compressa ; facie parum 
obliqua, costa frontali vix pone ocellos furcillata, ramis 
antrorsum parum divergentibus a latere visa inter antennas 
breviter compresso-elevata, antice posticeque sensim sinuata: 
antennis filiformibus saepe valde elongatis, parum ante 


28 C. WILLEMSE, 


oculos insertis; ocellis posticis vix ante medium oculorum 
positis; articulis apicalibus palporum max. angustis, sub- 
compressis. Pronoto supra deplanato, inter humeros saepe 
gibbosulo, antice truncato, postice longe acuminato, angulis 
humeralibus obtusis; angulo postico loborum lateralium 
extrorsum plus minusve laminato-expanso, valde truncato, 
acute angulato sed haud spinoso, rarissime deorsum verso. 
Elytris ovatis; alis perfecte explicatis. 

Pedibus elongatis; femoribus anterioribus compressius- 
culis, superne carinatis, carinis integris vel suaviter undu- 
latis; tibiis posticis apicem versus parum ampliatis, utrinque 
spinosis; articulis primo tertioque tarsorum posticorum aeque 
longis. 

Genotype: Masarredia gemella BOL. 


Mazarredia asperula BOL. 


1898. Masarredia asperula BOLIVAR, Ann. Mus. Civ. Stor. 
Nat. Genova XXXIX, p. 72. 


Testacea vel grisea, fusco varia vel omnino fusca. Caput 
haud exsertu. Vertex pronoto aeque altus oculo latior, an- 
trorsum angustatus, medio subtiliter carinatus et utrinque 
fossulatus, carina compressiuscula, antice inflexa terminatus, 
postice ab occipite ruga transversa sejunctus. Costa frontalis 
inter antennas compresso-elevata, inter ocellos sinuata. Pro- 
notum supra deplanatum, pone humeros concaviusculum, 
granuloso-rugosum, carina media ante humeros modice et 
breviter cristulata, carinis lateralibus prozonae retrorsum 
convergentibus, processu apicem femorum modice superante ; 
angulus posticus loborum lateralium extrorsum ampliatus, 
oblique truncatus, subobtusatus. 

Elytra oblonga, impresso-punctata. Femora antica obscure 
undulata. Femora postica strigis areae supero-externae nodu- 
loso-incrassatis, carina superiore crenata. Tibiae fuscae, 
albido annulatae. Articulus primus tarsorum posticorum pul- 
villis apice truncatis, pulvillus tertius secundo parum longior. 

Long. corp. £ 9 8.5—11.5 mill.; pron. 10— 12 mill.; fem. 
post. 5.5—6.5 mill. Fig. 14. 

This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Si-Rambé. 


FAUNA SUMATRENSIS. 29 


Mazarredia quadricarinata BOL. 


1808. Mazarredia quadricarinata BOLIVAR, Ann. Mus. Civ. 
Stor. Nat. Genova XXXIX, p. 73. 


Grisea, fusco-variegata. Caput vix exsertum. Vertex pronoto 
parum altior, oculo valde angustior, postice granosus, antice 
breviter tricarinatus, carinis lateralibus pallidis, antice con- 
vergentibus. Costa frontalis inter antennas, compresso-elevata, 
rotundata, basim versus declivis et subsinuata. Pronotum 
superne deplanato-undulatum, pone humeros concaviusculum, 
subfossulatum, minute rugosum; carina media ante et pone 
humeros sinuato-biundata ; carinis lateralibus prozonae brevis- 
simis, parallelis; carinis processus compresso subelevatis, 
intus carina parallela instructa, antice inter humeros ramo 
obliquo interno plerumque oblitterato emittente; processu 
femorum posticorum modice superante; angulus posticus 
loborum lateralium obtusus, extrorsum expansus, postice 
oblique truncatus. Elytra oblonga, impresso-punctata, saepe 
extus fusco-marginata. Femora antica carinis rectis; inter- 
media obscure undata; postico strigis paginae externae 
modice elevatis, granosis, carina superiore minute crenulata. 
Tibiae fuscae, albido annulatae. Articulus primus tarsorum 
posticorum pulvillis haud acute productis; pulvillus tertius 
secundo distincte longior. 


Long. corp. £ 9—10 mill.; pron. ro mill.; fem. post. 5 mill. 
This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Si-Rambé. 


Xistra. 


1887. Kistra BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. Belg. XXXI, pp. 
186, 194, 242. 


Capite modice exserto. Vertice plerumque depresso, utrinque 
carinis obliquis plus minusve compressis antrorsum subcon- 
vergentibus postice saepe acute productis; oculis vertice 
altioribus; facie obliqua; costa frontali pone ocellos furcil- 
lata, ramis antrorsum parum divergentibus, inter antennas 
leviter compresso elevata: antennis vix ante oculos insertis, 
filiformibus, elongatis, palpis haud dilatatis. Pronoto angusto, 


30 C. WILLEMSE, 


antice truncato, postice longe subulato; angulis humeralibus 
obtusis; angulo postico loborum lateralium extrorsum parum 
vel fere indistincte producto, angustato, subrotundato-trun- 
cato. Elytris ovatis; alis perfecte explicatis. Pedibus elongatis 
femoribus anterioribus compressis, supra carinatis; tibiis 
posticis apicem versus haud vel leviter ampliatis: carinis 
parce dentatis; articulis primo tertioque tarsorum posticorum 
subaeque longis vel primo tertio parum longiore. 


Genotype: Xzstra gorgorzae BOL. 


Xistra tricristata BOL. 


1898. Xistra tricistata BOLIVAR, Ann. Mus. Civ. Stor. Nat. 
XXXIX, p. 75. 


Colore fusco vel griseo fusco-maculato. Corpore sparse 
granoso. Vertex oculo parum latior horizontalis, carina media 
antice distincte producta, utrinque carinula sursum producta 
ab antico visa oculo subaltiore instructus. Costa frontalis 
pone antennas sinuata. Antennae vix ante oculos insertae. 
Ocelli inter oculos positi. Pronotum postice subulatum, 
femora postica superans, granulosum, punctatum, carinulae 
marginales prozonae postice modice convergentes; carinis 
lateralibus metazonae ante angulos humerales distincte cur- 
vatis, compressiusculis; carina media a latere visa prope 
marginem anticum et inter humeros sinuata; angulo postico 
loborum lateralium concaviusculo, rotundato-truncato. Fe- 
mora antica supra compresso-carinata, arcuata atque sinuata, 
subtus lobato-crenata. Femora intermedia supra subtusque 
compresso-carinata, undulata, subtus ante medium late si- 
nuata. Femora postica carina superna angusta irregulariter- 
que marginato-serrulata, pagina externa rugulis elevatis. 
Tibiae pallide annulatae. Tarsorum posticorum articulis 
primo et tertio subaeque longis. 


Long. corp. g—9, 8.5 mill.; pron. rr mill.; fem. post. 
5.15 mill. Java. 


var. sumatrana BOL. 


Carinis lateralibus pronoti ante humeros rectis nec arcuatis 
nec compresso-elevatis. Angulo postico loborum lateralium 


FAUNA SUMATRENSIS- 3I 


anguste rotundato. Femoribus quatuor anterioribus carinis 
laevissime undatis. Fig. 15. 


Sumatra: Si Rambe, 


Xistra sagittata BOL. 


1887. Paratettix sagittatus BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. Belg. 
XXXI. pp. 188, 280. 

Badius vel albido-cretaceus, vel pallidus, unicolor vel 
fusco-variegatus ; dorso pronoti saepe medio furco biplagiato. 
Capite parum exserto: vertice oculo parum angustiore, medio 
obtuse carinato, antice carinis utrinque rotundatis : costa 
frontali inter oculos arcuata vel obtuse sinuata. Pronoto 
longe subulato, dorso subdeplanato, punctato, carina media 
percurrente, compressiuscula, baud sinuata. Femoribus carinis 
rectis vel obscure undulatis; tarsorum posticorum pulvillis 
apice acutis, tertio duobus primis unitis sublongiore. 


Long. corporis Q 9 mm, pronoti 11.5 mm. fem. post. 6 mm. 


This species is known to occur in the Philippines and 
Sumatra. 


Sumatra: Pangherang-Pisang. 


Tripetalocera. 
1830. Zripetalocera WESTWOOD. Zoolog. Journ. V, p. 444. 


Capite modice exserto, conico ; vertice transverso, latis- 
simo, antice haud marginato; oculis globosis, substylatis ; 
facie valde obliqua; costa frontali inter antennas fortiter 
producta, late sulcata; antennis inter oculos insertis, arti- 
culis 10—12 compositis, angulos humerales multo superan- 
tibus; articulo primo globoso, secundo subcyclindrico, reli- 
quis latis, triquetris, forma insolita, duobus apicalibus minutis, 
subulatis: palpis brevibus, haud dilatatis. Pronoto antice 
truncato, postice acuto, angulis humeralibus obtusissimis, 
fere nullis: angulo postico loborum lateralium acuto. 

Elytris oblongis, parvis; alis apicem pronoti non attingen- 
tibus. Pedibus compressis, femoribus supra carinatis; tibiis 
tetragonis, apicem versus distincte angustatis : tibiis posticis 
non spinosis, canthis fortiter serratis: articulo primo tarsorum 
posticorum tertio parum longiore, pulvillis haud acute-spi- 


32 C. WILLEMSE, 


nosis. Valvulis ovipositoris rectis, dentatis sed non sinuatis. 
Genotype: Trzpetalocera ferruginea WESTW. 


Tripetalocera ferruginea WESTW. 


1830. Zripetalocera ferruginea WESTWOOD. Zoolog. Journal 
Vip aaa lab Ay er: 

Ferruginea, grosse impresso-punctata. Vertice oculo plus 
duplo latiore, linea transverva subele- 
vata instructo: antennis fuscis, articulis 
mediis fortiter triedris, canthis foliaceis 
subulatis, serratis. 


Pronoto obscure rugoso, carina media 
parum elevata, pone humeros, fortiter 
gibbosa, processu postico apicem femo- 
rum non multo superante. 

Femoribus anterioribus supra sub- 
tusque lobato-dentatis ; canthis tibiarum 
serrulatis; femoribus posticis supra bi- 
dentatis, subtus dentibus irregularibus 
duobus vel tribus; strigis paginae ex- 
ternae discretis; tibiis posticis versus 
Fig. 16. Zripelalocera sp. apicem parum ampliatis: articulo primo 

i Sm, tarsorum posticorum pulvillo tertio 
duobus primis unitis longiore. Articulo apicali abdominis gf 
haud acuminato, sub-bidentato. 


IL 


Long. corporis J £ 14—I5 mm., pronoti 13—1I5 mm. 
fem. post. 5.5—6 mm. 

This species is known from India, Penang and Borneo. 

Sumatra: Serapei kur. 1 Q (coll. E. JACOBSON). 


It is not impossible that this species prooves to be a 
new one, but the material is insufficient to decide. 


SUBFAM. II EUMASTACINAE !). 
Key to the genera. 


I. Frontal ridge between the antennae smooth, more or 
less dilated. 


1) Mr. E. JACOBSON made the following observations and wrote to 
me: „Some forms belong to the most brillant coloured insects that I 


FAUNA SUMATRENSIS- 33 


2. Pronotum tectiform and foliaceous, strongly com- 
pressed; hind femora dilated and compressed 3 
(subfam. (Choroetypinae) Chorotypus SERV. 
. 2.2. Pronotum normal; hind femora not dilated. 
‘(subfam. Zrianthinae). 
3. Fastigium of vertex strongly raised vertically, erected. 
. . Erianthus STaL. 
3.3. Fastigium of vertex projecting horizontally beyond 
the eye 
Mnesicles STAL 1). 
tot, Frontal ridge between the antennae narrow, sulcated. 
Pronotum never foliaceous. 
(subfam. Æruciinae). 
2. Fastigium of vertex strongly raised, erected. 
+ . . . . Eupatrides BR. v. W.?) 
2.2. Fastigium of vertex normal, rounded. 
Erucius STäL. 


Chorotypus °). 
1839. Chorotypus SERVILLE, Hist. Natur. d. Ins. Orth. p.751. 


Body slender, strongly compressed laterally; size medium. 
Antennae short, with 11—12 joints. Face perpendicular or 
slightly oblique, fastigium of vertex raised above the eyes 
into an obtuse or slightly bifid spine, directed forwards; 
frontal ridge widened between the antennae, below the 
ocellum obliterate; front below the eyes flattened, concave, 
rugosely punctured, lower margin truncate. Lateral facial 
carinae very distinct, straight, almost perpendicular. Eyes 
long, oval. 


know. It is a pity that these colours disappear soon after they are 
killed. The Eumastacinae are living in the forest; especially at the 
borders of it, where they may be found on the plants growing there. 
What they are feeding upon, I do not know. It seams that most grass- 
hoppers are only eating during the night or twilight, for I never saw 
a grasshopper eating.” 

1) Till now only known from the Mentawei- -Islands, not from the main 
land of Sumatra. 

2) Malcolm Burr wrongly placed this genus into the subfam. A7/anthinae. 
For the further differences between the genera Zupatrides and Erucius, 
consult the descriptions of the genera. 

3) I abstain from giving synonyms, in the prospect of the monografic 
revision of Eumastacinae by C. BOLIVAR, appearing shortly. 


34 C. WILLEMSE, 


Pronotum strongly compressed laterally, foliaceous, cove- 
ring the head and a great part of the abdomen; lateral 
keels absent; lateral lobes higher than long, lower margin 
obliquely ascending anteriorly, anterior and posterior angle 
rounded. Elytra and wings long, reaching far behind the 
apex of the hind femora; elytra coriaceous, apex rounded 
or more or less pointed, apical margin truncate; somewhat 
shorter than the wings. 

Wings hyalinous, anterior margin slightly arcuate, apex 
caudiform or more or less pointed, posterior margin near 
the apex with a concave excavation. 

Abdomen strongly compressed laterally with a distinct 
median keel on each segment, terminating posteriorly in a 
sharp tooth on the first segments. 

Legs compressed laterally; anterior and median femora 
subserrate from above and from below; upper carina of 
hind femora acutely dentate; hind tibiae with a post-basal 
triangular dilatation on the outer side; with 18—20 equal 
outer and 20 unequal inner spines, the latter alternatively 
arranged. Hind tarsi compressed, first joint carinated from 
above and serrated on the outer side. 

Subgenitalplate of male elongate, apex pointed. 

Valves of ovipositor elongate, lower valves denticulate. 

Only represented by one species. 


Chorotypus fenestratus SERV. 


1839. Chorotypus fenestratus SERVILLE, Hist. Natur d. Ins. 
Orsa De 7253: 

General coloration entirely brown. Crest of pronotum often 
with a round vitreous spot about the middle. Elytra with 
dark brown spots in the cellules; with a transparant spot 
in the middle and an oblique row of transparent spots near 
the apex. Wings hyalinous or pale yellowish, anterior margin 
and the apex dark brown. Fig. 17, 18. 


& 
Length of body 19—22 mm. 
» » pronotum UZ D 
» » elytra 19—23 » 


» » hind femora 1O==12 » 


FAUNA SUMATRENSIS- 35 


This species is known to occur in Borneo, Bengalen (?), 
Perak and Sumatra. 


Fıs.17 


Chorotypus fenestratus 
SERV. Head in front. Fig. 18. Chorotypus fenestratus SERV. 


Sumatra: Lau Rakit, Medan (Mjôberg), 1 # Sumatra 
(col. mea). 


Erianthus. 


1875. Erianthus STâL., Bih. Svensk. Akad. Handl. II 
(14); pP. 36. 

Body slender, elongate, slightly compressed laterally ; size 
medium. Antennae short, with 11 —12 joints. Face slightly 
oblique; fastigium of vertex raised above the eyes, erect, 
tapering, with the apex straight or slightly reflexed, obtuse. 
Front flattened, rugosely punctured, frontal ridge low, dilated 
between the antennae, below the ocellum subparallel or 
subobliterate. 

Lateral facial carinae distinct, straight, almost perpendi- 
cular. Fastigium of vertex and occiput with a median cari- 
nula. Eyes long, oval. 

Pronotum slightly tectiform or selliform; median keel 
distinct, sometimes laminately raised; anterior margin trun- 
cate, posterior margin rounded; lateral keels absent. Lateral 
lobes of pronotum subquadrate, lower margin obliquely 
ascending anteriorly, anterior angle rounded, posterior angle 
straight or acute. 

Elytra and wings reaching beyond the apex of hind 
femora. Elytra transparant or subcoriaceous at the base, 
with but few principal veins, gradually widened towards 


36 C. WILLEMSE, 


apex, apex rounded, apical margin truncate or with a round 
excavation. Wings triangular, subhyaline. 

Anterior and median femora slightly compressed laterally, 
carinated from above, sulcated from below. Hind femora 
rather slender, upper carina sparsely dentate; hind tibiae 
with 15—20 inner and 22—25 outer spines, the inner spines 
longer than the outer ones. First joint of hind tarsi sulcate 
from above and serrated on both sides. 

Abdomen with the eighth segment strongly expanded in 
the male, the anal appendages very large, supra-analplate 
bilobate, cercus dilated and incrassate basally, narrowing 
apically, acutely incurved in apical third, Subgenitalplate 
of male absent. 

Supra-analplate of female triangular, with the apex obtuse, 
with a round and oval impression basally. 

Cercus short, conical, apex obtuse. Valves of ovipositor 
slender, granulated, margins serrate. 

Subgenitalplate elongate, with a deep triangular incision 
in the posterior margin. 


Only represented by one species. 


Erianthus guttatus WESTW. 


1841. Mastax guttata WESTWOOD, Arcana Ent. I, p. 100, 
pl. XXVI, fig. 3. 


This species is unknown to me. Kirby (60, p. 88) who 
studied the type gives the following description. 

“Blackish, face and head below the eyes more or less 
yellow. Fastigium of the vertex erect, pointed; antennae 
thickened in the male, filiform in the female. Pronotum 
nearly smooth, with a slight median carina, and obtusely 
angulated behind; the sides broadly and the extremity 
narrowly yellow. Tegmina brown, the interspaces subhyaline, 
and two large white spots, one on the costa near the tip 
and the other at five-sixths of the length of the hind 
margin; hind margin regularly oblique. Wings hyaline, 
clouded towards the extremities. Abdomen much thickened 
before the extremity, and the lower valves in the female 
thick and strongly recurved. 


FAUNA SUMATRENSIS- 37 


Length 17—18 mm.; expanse of tegmina 32—42 mm.” 


Brunner von wattenwyl (18, p. 223) gives the following 
dimensions. 


ch 
Length of body 17 mm! 
> » pronot. 2.6 » 
> > elytra 16 » 
» hind femora IO « 


This species occurs in Cambodia, Malay States, Burma, 
Philippines and Sumatra. 


Sumatra: Sumatra (coll. WESTWOOD, Mus. London), 


Eupatrides. 


1898. Eupatrides BRUNNER VON WATTENWYL. Abhandl. 
Senckenb. Ges. XXIV, pp. 225, 230. 


Body slender, elongate, slightly compressed laterally; size 
medium. Antennae short, with IO—II joints, joints some- 
what flattened. Face strongly oblique; fastigium of vertex 
raised above the eyes, erect, obliquely ascending, the apex 
truncate. Front flattened, rugosely punctered; frontal ridge 
low, sulcate, not dilated between the antennae, below the 
median ocel suddenly constricted or thickened, margins 
parallel, subobliterate near the middle of the front, dissolved 
in the rugose puncturation of the front. Lateral facial carinae 
slightly curved, irregular, the lower part straight. Fastigium 
of vertex convex, occiput with a median sulcus and some 
longitudinal rows of tubercles, as for the rest rugosely 
punctured. Eyes long, oval. 

Pronotum cylindrical, disc of pronotum rounded; median 
keel perceptible, lateral keels absent, anterior margin and 
posterior margin rounded; lateral lobes longer than high, 
lower margin slightly ascending anteriorly, anterior angle 
broadly rounded, posterior angle near 90°. Elytra and wings 
reaching beyond the apex of hind femora. 

Elytra with avery dense reticulation, subcoriaceus, slightly 
widened apically; costal area expanded basally, apical margin 
truncate-emarginate. Wings cycloid. 

Anterior and median femora carinate from above and 


38 C. WILLEMSE, 


below, the lower outer carina of the anterior femora with 
a little tooth apically. 

Hind femora compressed laterally, carinae acutely serrate, 
the upper carinae terminating in a long spine apically. 

Hind tibiae with 11—12 inner and 16--18 outer spines, 
the inner spines longer than the outer ones and alternatively 
with longer and shorter ones. First joint of hind tarsi from 
above carinated with 4—5 spines. Hind margin of the 
penultimate tergit in the male bi-lobate: Supra-analplate of 
male decurved, lanceolate, sulcate. Cercus rounded, slightly 
curved. Subgenitalplate broad, hind margin bi-lobate. 

Supra-analplate of female lanceolate, apex obtuse. Cercus 
short, apex slightly curved, pointed. Valves of ovipositor 
slender, long, margins denticulate Subgenitalplate elongate, 
hind margin with a deep incision in the middle. 


Only represented by one species. 


Eupatrides cyclopterus DE HAAN. 
1842. Acridium (Mastax) cyclopterum DE HAAN. Verhand. 
Overz Bez Orth. pps Os LOA Nn IN 2 2 e 


General coloration brown. Fastigium of vertex, vertex and 
disc of pronotum blackish brown. Elytra brown, opaque, with 


Fig. 19. Eupatrides cyclopterus DE HAAN. 


a semi-transparant little spot near the anterior-and a same 
but larger spot near the posterior margin near the apex. 
Wings yellow, with a small brownish band along the 
posterior margin. 
The greater spines of the inner margin of hind tibiae 
yellowish with black tips. 


FAUNA SUMATRENSIS- 39 


d 2 
Length of body 25 mm. 28 —37 mm. 
> » pronotum JS 4-5 » 
» » elytra 16 » 20-23 » 
» » hind femora II » 13-15 » 


This species is occuring in Java, Borneo and Sumatra. 


Sumatra: 1 9 Kloof van Harau, XI 1913 (E. JACOBSON). 


Erucius. 


1875. Erucius. STâL. Bihang Svensk. Akad. Handl. III (14), 
p. 36. 

Body slender, elongate, slightly compressed laterally; size 
medium. Antennae short, filiform, with 11 — 12 joints. Face 
oblique. Front flattened, finely punctured, nearly smooth; 
frontal ridge between the antennae and below the median 
ocel shallowly sulcate, not dilated, below the median ocel 
sometimes subobliterate, margins parallel. Lateral facial 
carinae distinct, slightly sinuate. Fastigium of vertex not at 
all erected, forming with the frontal ridge a rounded angle. 
Eyes long, oval. Pronotum cylindrical, rounded; median 
keel distinct, lateral keels absent, anterior margin truncate, 
posterior margin rounded. Lateral lobes of pronotum longer 
than high, lower margin slightly ascending anteriorly, anterior 
angle rounded, posterior angle acute. Elytra and wings 
reaching beyond the apex of hind femora. Elytra trans- 
parant, with but few veins, widened apically, costal area 
slightly widened basally, apical margin truncate. Wings 
triangular, hyaline, apex rounded. Anterior and median legs 
slender, slightly compressed laterally; anterior and median 
femora shallowly sulcate from below. Hind femora com- 
pressed laterally, upper carinae distinctly dentate, lower 
ones subdentate or smooth. Hind tibiae with 16 - 18 inner 
and 20— 24 outer spines, the inner spines longer than the 
outer ones. First joint of hind tarsi sulcate from above, 
the outer margin densily serrate. The penultimate abdominal 
segments in the male strongly expanded. Supra-analplate 
of male short, bilobate. Cercus short, apex obtuse, distinctly 


40 C. WILLEMSE, 


incurved in apical third. Subgenitalplate narrow, apex more 
or less truncate. Supra-analplate of female lanceolate, apex 
obtuse. Valves of ovipositor with their margins serrate. Sub- 
genitalplate elongate, posterior margin rounded-truncate. 


Key to the species. 


1. Hind femora in the basal half red, apical half black 
with one or two yellowish spots from above. Apex of the 
abdomen in the male black . . . . . dimidiatipes BOL. 


1.1. Hind femora yellowish or yellowish brown, variegated 
with blackish brown bands or stripes, Apex of the abdomen 
in the male black and yellow . . . . apicalis WESTW. 


Erucius dimidiatipes BOL. 


1898. Erucius dimidiatipes BOLIVAR. Ann. d. Mus. d. Stor. 
Nat. di Genova. Ser. 2, vol. XIX (XXXIX) p. 81. 


General coloration black. Antennae black, first joint often 
yellowish. Front often dirty yellowish-green. Between the 
eyes with a yellowish-green spot. 

Pronotum black, lateral 
lobes with some yellowish- 
green spots or yellowish 
green with black spots. 

Elytra hyaline, apical half 
slightly infumated, veins 
black. 

Wings hyalinous, slightly 
infumated. Abdomen yello- 
wish-green with black spots 
on either side or black 
with yellowish-green spots; 
in the male with the apex 
black. Hind femora in the 
basal half red (sometimes 
yellow), apical half black 
with one or two yellowish-green spots or stripes from above. 
Hind tibiae and tarsi black or blackish-brown. 


Fig. 20. Erucius dimidiatipes BOL. 


FAUNA SUMATRENSIS- 41 


ef ? 
Length of body 17—20 mm. 22 mm. 
» » pronotum DÉS 3, 5 
» » elytra 20-22 » DA ND 
» » hind femora II- 12. » 14.5 > 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Lubuksikaping, Anai Kloof, Serapai, Tandjong 
Andalas (E. JACOBSON) Moena Laboe, Loeboe Bankoe, Rawas, 
Si Rambé, Datar, Sibolangit, Brastagi. 


Erucius apicalis WESTW. 


1841. Mastax apicalis WESTWOOD, Arcana entom. I. p. 100, 
(Ab 20/80 


1842. Acridium (Mastax) Agrionoïdes DE HAAN. Verhand. 
Over Bez, Orth2,p 2163, No22, pl 22 her 

General coloration yellowish or yellowish brown with black. 
Antennae yellowish, darker apically. Head yellow, vertex 
yellowish-green with a 
broad blackish brown 
band continuing posteri- 
orly on the disc of the 
pronotum. Disc of prono- 


tum blackish-brown or 
with a yellow median 
band. Elytra hyaline or 


Eco 
Erucius apicalis WESTW. 
Fig. 21. Zrucius apicalis WESTW. Head in front. 
hyaline with the apex or with the apen and an oblique 
post-apical band brown or blackish brown. 
Wings hyaline with or without the apex brown or blackish 


42 C. WILLEMSE, 


brown. Abdomen yellow with black spots variegated, apex 
of abdomen black and yellow. Hind femora yellowish, varie- 
gated with brownish or black stripes or bands. Hind tibiae 
blackish or brownish; hind tarsi yellowish, apex of joints 
brownish. Fig. 21, 22. 


of 9 
Length of body 13-16 mm. 23-26 mm. 
» » pronotum 2—2.8 » 3,5 MAND, 
» » elytra uao > 24-25 » 
» » femora 10—II.5 » TA 


This species occurs in Philippines, Borneo, Javaand Sumatra. 

Sumatra: Lubuksikaping, Anai Kloof, Muara Sako, Buo, 
Kloof van Harau, Muara Kiawai, Aur Kumanis, Gun. Tele- 
man, (E. Jacobson) Moena Laboe, Tandjong Morawa Serdang, 
Sibolangit, Deli, Lau Rakit, Tandjah Mara, Medan, Kota 
Tjane, Perdagangan. 


SUBFAM. III. ACRIDINAE. 


Key to the genera. 


I. Temporal foveolae visible from above, variabel in 
form, well developed or scarcely impressed. 
2. Discoidal area of elytra with a well developed inter- 
calate vein. 
Sect. Aeolopi . . . . Aiolopus FIEB. 


2.2. Discoidal area of elytra without or with only in- 
distinctly developed intercalate vein. 

Sect. Prostethophymae . . . Eoscyllina REHN. 

1.1. Temporal foveolae not visible from above, inferior, 
or absent. 

2. Head very long, fastigium of the vertex extended 
considerably in front of the eyes. 

Antennae flattened, ensiform. Elytra long, narrow, and 
pointed. 

Sects Acnidae > (RI Acrida LE: 

2.2. Head moderately long, fastigium of the vertex not 
extended considerably in front of the eyes. Antennae fili- 
form or only slightly dilated. Elytra with the apex rounded. 

Sect. Phlaeobae . . . . Phlaeoba STäL. 


FAUNA SUMATRENSIS- 43 


Aiolopus. 


1853. Azolopus FIEBER, Lotos III, May, p. 100; idem Sy- 
nopsis d. europ. Orthopteren 1854, p. IL. 

1854. Epacromia FISCHER, Orthopt. europ. Nov, pp. 
296, 360. 

Size medium, form slender. Antennae filiform, slightly 
longer than the head and pronotum together 4, or shorter Q. 


N F16.30 


Fig. 23. Aiolopus tamulus FABR. — Fig. 24. Arolopus tamulus 
FABR. elytra. — Fig. 25. Acrida turrita L. 9. — Fig. 26. 
Phlaeoba antennata BR. V. W. 3. — Fig. 27. Phlaeoba 
antennata BR. v. W. Cerci and Subgenitalplate. — Fig. 
28. Phlaeoba unicolor BOL. — Fig. 29. Phlaeoba unicolor 
Bor. g. Cerci and Subgenitalplate. — Fig. 30. 77/0- 
phidia annulata THUNB. &. 


Head slightly reclinate. Frontal ridge flat or feebly impressed 
near the middle ocellus, feebly divergent towards the cly- 
peus or subparallel, with margins obtuse; punctured. Lateral 


A4 C. WILLEMSE, 


facial carinae very distinct, curved. Fastigium of vertex 
triangular, sharply marginated, its surface slightly concave. 
Temporal foveolae visible from above, longer than wide, 
perfectly marginated. Occiput distintcly sloping backwards. 
Pronotum short, disc practically flat, constricted in the 
prozona, tricarinate; the median keel low and well deve- 
loped, lateral keels incurved and strongly divergent poste- 
riorly, slightly marked, generally with a pale border; first 
and second transverse sulci faintly indicated not reaching 
the median keel, third sulcus distinct, intersecting the me- 
dian and lateral keels, and placed a little before the middle 
of the pronotum; hind margin rounded. Lateral lobes of 
pronotum much higher than long, with the lower margin 
ascendant in the anterior part and both fore and hind 
angles obtuse, rounded. Ù 

Mesosternal lobes perfectly transverse, about twice as broad 
as long, with hind angles widely rounded, interspace nar- 
rower than the lobes. Metasternal lobes separated by a 
small interspace. Elytra long, well developed, reaching far 
beyond the hind knees, obtusely rounded at the apex; 
mediastinal area with indistinct basal dilatation, discoidal 
area not reaching beyond the middle of elytra, with an 
irregular false vein. 

Wings hyaline with normal venation. Hind femora relatively 
broad, the kneelobes rounded. 

Hind tibiae rounded, slightly incurved in the basal part, 
almost straight; the inner spurs somewhat longer than the 
outer ones. Hind tarsi short, the first joint about as long as 
the two others together. Supra-anal plate of the male obtusely 
triangular, about as long as broad. Cerci rounded, with the 
apex obtuse; subgenital plate short, obtusely conical. Sub- 
genital plate of the female longer than broad, its hind 
margin rounded. Valvae of the ovipositor obtuse. 


Genotype: Gryllus thallassinus FABR. 


Only représented by one species. 


Aiolopus tamulus FABR. 


1798. Gryllustamulus FABRICIUS, Entom. Syst. Suppl. p.195. 


FAUNA SUMATRENSIS- 45 


1815. Gryllus dorsalis THUNBERG, Mém. Acad. Pétersb. V, 
(Ds 220) 

1838. Gomphocerus tricoloripes BURMEISTER, Handb. d. 
Entom. Il, p. 649. 

1870. Epacromia simulatrix WALKER, Cat. Derm. Salt. B. M. 
IV, p. 773. 

General coloration brown, reddish, yellowish or greenish. 
Antennae yellowish-brown, darker apically, Head yellowish 
or greenish, sometimes with some brown spots on the 
frontal ridge and cheeks. Vertex reddish brown, generally 
with two parallel brown stripes, running from the upper 
margin of the eye to the anterior margin of pronotum. 
Margins of fastigium often more brown or blackish-brown. 

Lateral postocular fasciae brown. Pronotum yellow, prozona 
more reddish-yellow, metazona greenish yellow. Lateral keels 
bordered in the prozona from below, in the metazona from 
above by a blackish-brown band. In the metazona is this 
blackish-brown band not always running to the posterior 
margin of the pronotum but dissolving itself in the greenish 
yellow of the metazona. Lateral lobes greenish-yellow with 
an irregular brown spot near the middle of the anterior margin. 

Elytra brown or blackish-brown, with dark spots in the 
area mediastina, discoidalis and the apical half, more or less 
indicated. Along the radial vein with a yellowish or greenish 
stripe not extending beyond the middie of elytra. 

Wings hyalinous. Hind femora slightly compressed late- 
rally, with the upper and lower carinae sharply indicated. 
Color yellowish brown or greenish, mostly with some irregular 
dark spots or bands in the outer and inner area and some- 
times in the upper area. Hind knee brown, with a yellowish 
praegenicular ring. Hind tibiae with a broad pale-yellowish 
postbasal ring, blue in the middle and red or reddish in the 
apical third. Spines yellowish with black tips. Hind tarsi 
yellowish-brown. Abdomen yeliowish brown. Fig. 23, 24. 


d 

Length of body ans 20 amin: 28 mm. 
» » pronotum RDD 4.5 » 
» » elytra IO = WH 09 ZA 


» » hind femora IO--II » ONK 


46 C. WILLEMSE, 


A widely distributed species ranging from India and 
Ceylon to Japan and Australia. 


Sumatra: Padang, Fort de Kock, Anai Kloof, Sinabang- 
Simalur, (E. JACOBSON) Solok, Soeroel, Medan, Bandar Baroe, 
Kota Tjane. 

Eoscyllina. 


1009. Eoscyllina REHN, Bull. Americ. Mus. of Nat. Hist. 
vol. XXVI, pp. 186, 187. 

Represented by the only known species E. inexpectata 
REHN. This species is unknown to me. REHN gives the 
following description. 

Eoscyllina inexpectata REEN. 

Size rather small; form elongate, slender, slightly com- 
pressed. Head with the occiput slightly ascending; inter- 
ocular region slightly narrower than the fastigium; angle 
of the fastigium rectangulate, greatest fastigial width distinctly 
exceeding the length of the same, disk shallowly depressed 
within the margins; lateral foveolae almost entirely visible 
from the dorsum, subrectangulate, nearly twice as long as 
wide, distinctly impressed; angle of the fastigium rather 
narrowly rounding into the face, which is distinctly retrea- 
ting and slightly arcuate; frontal costa distinctly expanding 
from the apex to the insertion of the antennae, very gra- 
dually expanding ventrad from the ocellus to the clypeal 
suture, shallowly and uniformly excavated with a short 
median carina dorsad; eyes acute ovoid, twice as long as 
the infraocular portion of the genae; antennae slightly longer 
than the head and pronotum, slightly flattened proximad. 
Pronotum with the greatest caudal width of the disk con- 
tained one and two fifths times in the length of the same; 
cephalic margin of disk subtruncate, caudal margin obtuse- 
angulate with the immediate apex rounded; lateral angles 
faintly carinate, very slightly diverging caudad on the pro- 
zona, more distinctly diverging on the metazona; median 
carina distinct, severed very slightly before the middle; 
lateral lobes about as long as deep, ventral margin obtuse- 
angulate, metazona cribroso-punctate. Interspace between 
the mesosternal lobes subquadrate; metasternal lobes attin- 


FAUNA SUMATRENSIS- 47 


gent. Tegmina slender, extending caudad of the tipsofthe 
femora a distance about equal to the length of the pro- 
notum, apex rounded, the whole apical portion very slightly 
curved toward the sutural margin; the intercalary vein is 
represented by an irregular substitute, which is sometimes 
broken and at no point possesses the strength or regularity 
of a true intercalary vein. 

Caudal femora nearly twice the length of the head and 
pronotum together, moderately inflated proximad, rather 
slender distad, pattern of the pagina distinct and regular; 
caudal tibiae distinctly shorter than the femora, armed with 
ten spines in the external series, with eleven spines in the 
internal series, internal calcaria distinctly unequal, falcate. 

General color russet on the head, dorsum of pronotum 
and caudal femora, becoming bistre on the distal portion 
of the tegmina. Head touched with mummy brown on the 
lateral portions; eyes burnt umber; antennae mummy brown, 
Lateral lobes of the pronotum touched with dashes of bistre. 
Tegmina with the discoidal field as a whole darker than 
the costal and anal fields, a pattern of about six ‘small 
quadrate pale spots present on the proximal portion of the 
same field. Caudal femora with the pagina rather hoary, 
the genicular arches blackish and the ventral and internal 
face as well as the caudal tibiae saturn red, spines with 
their apical halves black. 


Length of body as mm. 
Sa » pronotum AN» 
Greatest caudal width of pronotum 2.6 » 
Length of elytra 21 > 

> » caudal femur 13.5 >» 


Sumatra: 1 Q Bah Soemboe (east coast). 


Acrida. 


1758. Gryllus Acrida LINNE, Syst. Natur. Ed. X, p. 427. 

1775. Zruxalis (pt) FABRICIUS, Syst. Entom, p. 279. 

1835. Zryxalis BRULLE, Hist. Nat. Ins. IX, p. 216. 
„Size long, from slender. Antennae relatively short, com- 
pressed, ensiform, with the basal joints flattened. 


48 C. WILLEMSE, 


Head elongate, face strongly oblique. Frontal ridge in 
profile slightly prominent above the median ocellum, straight 
in the rest, shallowly sulcate, subobliterate near the clypeus. 

Lateral facial carinae almost straight. 

Fastigium of vertex very long, broad, the margins straight 
and parallel, the anterior margin broadly rounded; surface 
slightly concave, median carina indistinct. 

Temporal foveolae small, triangular and inferior, sub- 
obsolete. Eyes prominent sideways, long oval; interocular 
distance less broad than the fastigium of vertex. 

Cheeks with an oblique, low keel, running from the lower 
angle of the eye to the hind angle of the cheek. 

Pronotum elongate, finely rugose and punctured; prozona 
somewhat longer than the metazona, sulci subobsolete; 
median keel well developed, linear; lateral keels in the 
prozona subparallel, in metazona sligtly divergent and rounded, 
hind margin rectangular, hind angle about or less than 909, 
pointed. Lateral lobes of pronotum much longer than high, 
with two incomplete, subparallel keels; lower margin nearly 
horizontal, anterior angle obtuse, rounded, posterior angle 
acute angulate. 

Elytra and wings long, narrow and pointed. Elytra simular 
in both sexes, with the mediastinal and scapular areas not 
expanded, irregularly reticulated, opacous. 

Mesosternal lobes about as long as broad, the inner mergins 
subrounded, hind inner angles obtuse, rounded; their inter- 
space longer than broad, feebly widened posteriorly g', or 
nearly parallel-sided Q. 

Metasternal lobes separated by a small (4) or subquadrate 
(Q) interspace. 

Hind femora very long, slender, with strong carinae, the 
kneelobes sharply pointed. 

Hind tibiae sulcated below; inner and outer margins with 
a long row of about 30 spines; the upper interior spur shorter 
than the lower one. Hind tarsi short, the first joint as long 
as the two others together; claws short; arolium large. 

Supra-analplate of the male triangular, apex broadly 
rounded, with an oval impression in the basal half. Cerci 
short, not extending beyond the supra-analplate, straight, 


FAUNA SUMATRENSIS- 49 


conical, obtuse. Subgenitalplate long, with the apex sharply 
pointed. 

Cerci of the female very short, conical. Subgenitalplate 
long, about two times longer than broad, posterior margin 
with a round incision on both sides. 

Valvae of the ovipositor very short, blunt. 


Genotype: Gryllus Acrida turrita LINN. 


Only represented by one species. 


Acrida turrita LIN. 


1758. Gryllus Acrida turritus LINNÉ, Syst. Natur. Ed. X, 
P- 427. 

1781. Truxalts conicus FABRICIUS, Spec. Ins. I, p. 352, No. 2. 

1815. Zruxalis interruptus THUNBERG, Mém. Acad. Petersb., 
paz OO: 

1853. Zruxalis raflesii BLANCHARD, Voyage Pöle Sud. 
ZOO IV, p. 3606. 

1870. Truxalis scitula WALKER, Cat. Derm. Salt. B. M. III, 
P2 496, No.7. 


General coloration uniformly green or brown or green 
from above and brown from beneath, sometimes variegated 
by reddish, brown or whitish bands, stripes or spots. 

Lateral postocular fasciae when present, brown or whitish 
brown, sometimes obliterated on the pronotum, often oblitera- 
ted in the metazona. Oblique keel of the cheeks brown or 
reddish brown, especially in the posterior part. Lateral keels 
of pronotum reddish brown, sometimes bordered from above 
by a dark brown stripe in the prozona and anterior part of 
metazona. Lateral lobes of pronotum sometimes with a 
reddish brown transverse band in the middle. Episternum 
of meso- and metathorax sometimes with a brown spot or 
band. Elytra uniformly green or brown or brown with a 
green longitudinal stripe in the middle, or with a dark 
brown longitudinal band in the middle, variegated with 
yellowish white spots or stripes. Wings hyalinous or faintly 
tinged with green. Elytra and wings surpassing the hind knees. 
Abdomen often red from above. Fig. 25. 


4 


50 C. WILLEMSE, 


d 9 
Length of body 30-46 mm. 52-75 mm. 
» » pronotum 5- 8 » 8-12 » 
> » elytra 25-40 » AT 272003 
» » hind femora 21—28 » 29-42 » 


A widely distributed species, ranging from S. Europe, 
Africa, Asia to Australia. 


Sumatra: Padang, Fort de Kock, Gunung Pasaman, Tam- 
bang Sawah (Benkoelen), Lubuksikaping, Tandjunggadang, 
Baso (E. Jacobson), Singkep, Pladjoe, Bankulan, Silago, 
Boengamas, Palembang, Soeroel, Deli, Solok, Matur, Atjeh, 
Medan, Arnhemia. 


Phlaeoba. 
1860. Phlaeoba STâL., Eugenie’s Resa, Orth., p. 340. 


Size small or medium, form slender or more robust. An- 
tennae flattened, ensiform or more filiform, as long as head 
and pronotum together Q or longer &. 

Head elongate. Face strongly oblique, rugosely punctured 
or with irregular subobliterate rugosities. Frontal ridge 
between the antennae raised, without any trace of an im- 
pression near ocellum, narrowly sulcate, divergent down- 
wards, subobliterate near the clypeus 9. Lateral facial 
carinae straight or slightly curved. Fastigium of vertex 
“projecting considerable beyond the eye, the margins smooth, 
‘its surface slightly concave, with a distinct median carina 
that is continuing on the vertex. Temporal foveolae small, 
triangular and inferior, subobsolete. Eyes prominent, inter- 
ocular distance less broad than the fastigium of vertex. 

Pronotum compressed laterally, cylindrical; dorsum rugu- 
losely punctured; prozona longer as metazona, median keel 
distinct, lateral keels distinct, straight, subparallel; anterior 
“margin truncate, posterior margin rounded. Lateral lobes 
rugulose, not much higher than long, or as long as high, 
with the lower margin obtusely angulate in the middle; 
ascendent anteriorly, anterior angle obtuse, posterior angle 
a little more than 909. 

Elytra and wings well developped, reaching as far as the 


FAUNA SUMATRENSIS- SI 


apex of adomen or longer, apex rounded or rounded-truncate. 

Wings scarcely shorter than elytra. Mesosternal lobes 
transverse, broader than long, their interspace transverse 
or nearly so. Metasternal lobes separated by a subquadrate 
interspace. Lobes of the hind knee obtusely pointed. Hind 
tarsi short, the first joint as long as the two others together. 

Supra-anal plate of the male triangular, with a basal oval 
impression; apex acute. Cercus straigt, conical, reaching 
but little beyond the supra-analplate. Subgenital plate short, 
pointed or more obtuse. 

Valvae of the ovipositor slightly curved but not dentate. 


Genotype: Gomphocerus (Phlaeoba) rusticus STÄL. 


Key to the species. 


1. Antennae relatively long, in the g* much, in the Q less 
longer than head and pronotum together, the apical joint 
always whitish or yellowish-white. Fastigium of vertex long. 
Wings infumated towards the apex, generally bluish basally. 
Hind tibiae reddish-brown or bluish. Subgenital plate in 
the male short conical, with the apex more or less obtuse. 
Gerei short.» ne . . + . antennata BR. v. W. 

. Antennae shorter, the apical joint unicolorous, never 
nen Fastigium of vertex short. Wings hyalinous or 
slightly infumated apically or bluish basally. Hind tibiae 
reddish brown. Subgenital plate in the male long, with the 
apex acute. Cerci long. 

2. Antennae in the male ensiform, in the female distinct 
ensiform. Pronotum relatively long. Subgenital plate in the 
male acute, cercus relatively long. Inferior area of hind 
femora reddish-brown . . . . . . . uuicolor BOL. 

2.2. Antennae in the male bedelen’ nearly filiform, 
in the female ensiform. Pronotum short. Subgenital plate 
in the male long and pointed, cercus relatively short. Inferior 
Areagofnindife mora ed. sacha a a rustica Star) 


1) Till now I did not seen any true 7ws#ica from Sumatra, but the 
two species (zzrcoior and rustica) have always been mingled up together, 
As I have now the occasion to study the type of rustica and other 
material from Java, it enabled me to distinguish these two species, espe- 
cially where it is not impossible that rustica also occurs in Sumatra, As to 


52 C WILLEMSE, 


Phlaeoba antennata BR. v. W. 


1893. Phlaeoba antennata BRUNNER VON WATTENWYL, 
An dus Civic See Vol, ZOL Oo 12E 

1902, ? Phlaeoba angustidorsis BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. 
France LXX, p. 590. 


Antennae flattened and ensiform basally, in the male 
reaching to the middle of hind femora, in the female some- 
what variabel in length, but always reaching the hind margin 
of pronotum. In the male the middle joints of antennae are 
elongate and slightly narrower than the apical ones. Fasti- 
gium of vertex long, somewhat shorter than the eye, its 
margins subparallel, rounded triangular apically, anterior 
angle slightly less than 90°. Median carina of vertex distinct. 
Pronotum narrow, relatively long, third sulcus distinctly 
behind the middle. Elytra and wings reaching as far as the 
hind knees or a little shorter. Subgenital plate in the male 
short conical, obtuse. Cerci relatively short and conical, 
straight or slightly curved, with the apex obtuse. 

General coloration reddish brown, with black and often 
olive-green, variabel. Antennae reddish brown or blackish- 
brown, paler distally with the apical joint always yellowish 
or white. Head, except the vertex, in the male often dark 
olive-green or blackish, also the lateral lobes of pronotum 
and the sides of meso- and metathorax. Pronotum often 
with blackish stripes or spots. Elytra blackish brown or 
brown, with the anal area in the male greenish brown or 
yellowish brown. Wings infumated towards the apex, bluish 
basally. Anterior legs brown or olive-green; hind femora 
reddish brown or brown, area inferior of the same color, 
hind knees blackish or brown; hind tibiae brown or bluish- 
green; hind tarsi brown. Thorax and abdomen yellowish- 
brown from beneath. Fig. 26, 27. 


d 9 
Length of body TES ri 29. — 32) am. 
> » antennae IO —13 » 10.8— 12 » 


the synonyms of rzsfica, I think that this species is conspecific with 
Opsomala fumosa SERV. (Hist. nat. d. Insectes. Orthopt. 1839, p. 593), 
_ but where I have no occasion to study the type of Serville, I am not 
able to solve this question. 


FAUNA SUMATRENSIS- 53 


of ? 
Length of pronotum 3.5— 5.2mm. 5.5— 6.5 mm. 
» » elytra 13 —18 » 172% » 
» » hind femora 12 —16 » 16.5—19 » 


A widely distributed species ranging from Burma, Assam, 
Malay Peninsula, Sumatra to Cochinchina and Borneo. 


Sumatra: Lubuksikaping, Anai kloof, Harau kloof, Baso, 
Padang Taarap, Fort de Kock, Tandjunggadang (E. JACOBSON), 
Boengamas, Silago, Soeroel, Solok, Simau, Tandjong Mo- 
rawa-Serdang, Sibolga, Palembang, Padang. Medan, Soe- 
kadjad, Bah Lias, Pagar Marbou, Naga Kasiangan, Tandjong 
Merah, Sibolangit, Sinabong, Kota Tjane, Brastagi, Simpang 
Toba. 

Phlaeoba unicolor BOL. 

1914. Phlaeoba untcolar BOLIVAR. Trab. d. Mus. Nac. d. 
Cienc. Nat. num. 20. Ser. zool. p. 91. 

Antennae slightly ensiform in the male, distinctly so in 
the female; reaching beyond the hind margin of pronotum 
dg or nearly so ®; gradually narrowed to the apex. 

Fastigium of vertex short, about half as long as the eye, 
its margins subparallel or slightly convergent posteriorly, 
rounded triangular apically, anterior angle slightly less than 
90°. Median carina of vertex distinct throughout or sub- 
obsolete posteriorly. 

Pronotum short, third sulcus distinctly behind the middle. 
Elytra and wings reaching a little beyond the hind knees 
or somewhat shorter 9. 

Subgenital plate in the male distinctly longer than in 
antennata, with the apex acute. Cerci conical, apex pointed. 
General coloration brown or yellowish brown with blackish 
brown bands, stripes or spots. 

Antennae brown, often blackened in the apical part. 
Apical joint of the same color as the other joints. Head 
brown, sometimes with a dark postocular band that is 
continuing on the upper part of the lateral lobes of the 
pronotum. Elytra brown, sometimes with a dark stripe or 
band along the radial vein. Alae hyalinous, slightly infumate 
apically. Anterior and median legs brown. Hind femora 


54 C. WILLEMSE, 


brown, area inferior of the same color or more reddish 
brown. Hind knees blackish-brown; hind tibiae brown. 
Thorax and abdomen brown from beneath. Fig. 28, 29. 


dt 2 
Length of body 17.5 mm., 25, — 26, mm 
» » antennae 8 » 8 — 9 > 
» » pronotum 3 » 5 — 5.5 » 
» » elytra 14-- 16 » 16.5 — 21 » 
» » hind femora II » ONU à 


This species is only known from Sumatra and from 
Borneo. !) 


Sumatra: Tandjunggadang (E. JACOBSON), Tambang Sa- 
wah (Bengkulen) (WALCKE), Soeroel, Silago, Solok, Koetoer. 


SUBFAM. IV. OEDIPODINAE. 
Key to the genera. 


I. Median keel of pronotum cut by two sulci . 
Trilophidia STäL. 

1.1. Median keel of pronotum complete or only cut by 
one sulcus. 

2. Apical part of elytra with regular oblique (featherlike) 
reticulation aat. >. 0 . .| PiernoscintagSAUSS 

2.2. Veinlets in the apical part of elytra more or less 
perpendicular to the veins. 

3. Pronotum with strong crest or acutely tectiforme. 
Wings with a broad black transverse band . . . . . . 

Gastrimargus SAUSS. 

3.3. Mediankeel of pronotum normal, low. Wings without 
transverse band. 

4. Inner spurs of posterior tibiae greatly unequal, the 
lower one much longer than the other, abruptly hooked at 
the apex, very acute. Basal half of elytra opaque. 

Heteropternis STâL. 

4.4. Inner spurs of posterior tibiae not greatly unequal, 
normal. Elytra, subhyaline … … a . . . SLocustamies 

1) BOLIVAR describes from Borneo only a variety (var. Waterstradti). 
This variety is unknown to me. It is not impossible that this variety, 


that is based on two specimens, by further study of more material is 
stated to be a new species. 


FAUNA SUMATRENSIS- 55 


Trilophidia. 
MS Mi 2/00 2 ia Swaw., Recens, Orth, I, pps rı7, an. 


Size small or medium, body moderately robust or more 
slender. Legs and under surface pilose. Antennae filiform, 
slightly thickened towards the apex, reaching the hind 
margin of the pronotum (9) or somewhat longer (g‘). Head 
rugulose and tuberculate: frontal ridge slightly reclinate, 
moderately convex in profile, not quite separated from the 
fastigium, but with a small median keel just at theapex of 
the fastigium of vertex; margins subparallel, somewhat con- 
stricted near the median ocellum and slightly dilatated 
towards the clypeus or parallel; its surface sulcate or more 
rugosely-foveolate. Lateral facial keels well developed, sub- 
angulate. Cheeks with some incomplete rugulose keels. 


i Fic.31 F1G.33 = 


Fig. 31. Trülophulia cristella STAL. gd. 
Fig. 32. Plernoscirta caliginosa DE HAAN. Apical half of elytra 
Fig. 33. Gastrimargus marmoratus THUNB. 
var. Zransversus THUNB. 


Fastigium of vertex moderately sloping, forming with the 
frontal ridge a rounded angle, not separated from the frontal 
ridge by a distinct carina; somewhat longer as broad, pyri- 
form in shape, not much narrowed in front; its surface 
slightly concave with or without a feeble indication of a 
median keel, posteriorly with a row of 2—4 small but 
distinct tubercles, nearly separating it from the very vertex; 


56 C. WILLEMSE, 


occiput sloping backwards with a trace of median keel or 
some small rugosities. 

Temporal foveolae distinct, rounded triangular, broad. 
Pronotum short, constricted anteriorly; median carina well 
developped, in the prozona raised and cut by two sulci; 
metazona distinctly longer than prozona. Prozona callously 
rugose and tuberculate. Lateral keels only distinct in the 
metazona, somewhat divergent posteriorly or subparallel, 
sometimes only indicated by a row of tubercels; hind margin 
obtusely angulated. 

Lateral lobes of pronotum much deeper than long, 
punctured or more rugulose; front margin straight or sub- 
sinuate, front angle obtuse or rounded, lower margin straight 
and oblique backwards to beyond the middle, then broadly 
rounded together with the hind angle or hind angle obtusely 
rounded. 

Sternum punctured; mesosternal lobes small and transverse, 
their interspace transverse and distinctly broader than the 
lobes; metasternal interspace quadrate or longer than broad. 

Elytra extending far beyond the hind knees; narrow, apex 
rounded, almost entirely hyaline, except the basal fourth 
part, where they are subcoriaceous. Mediastinal area reaching 
beyond the middle of elytra, with a small basal dilatation, 
scapular area reaching the middle of elytra, with regular 
transverse veinlets, coriaceus basally, discoidal area with a 
well-developed false vein in the middle, interulnar area 
narrower than discoidal; irregularly venulated. 

Wings hyaline, scarcely shorter than elytra. 

Hind femora rather thick, with upper keel not denticulate; 
knee lobes rounded. Hind tibiae rounded, feebly incurved, 
armed with 8 outer and 9 inner spines, without outer 
apical spine; the inner apical spurs are longer than the 
outer ones. Hind tarsi short, third joint not so long as two 
basal joints together, second subequal to one third of the 
first, pulvilli short. 

Male supra-analplate triangular, apex rounded, with a 
median sulcus from the base to the apex. Cerci slightly 
longer than supra-analplate, cylindrical and gradually narro- 
wing apically, with obtuse tips. Subgenital plate short, obtuse. 


FAUNA SUMATRENSIS- 57 


Supra-anal plate of female triangular, longer than wide, 
with apex widely rotundate, cerci short, compressed, valves 
of ovipositor short, obtuse; subgenital plate elongate, pos- 
terior margin rounded. 


Genotype: Oedipoda cristella STäL. 


Key to the species. 

1. Length of body 16—21 mm. Median carina of pronotum 
deeply cut by the two sulci. The prozona near the anterior 
margin on each side, provided with a well developed tu- 
bercle or carina (g, 9). Hind margin of pronotum rectan- 
gular, hind angle about 90° (9). . . . annulata THUNB. 

1.1. Length of body 12-16 mm. Median carina of pro- 
notum less deeply cut by the two sulci. The prozona near 
the anterior margin on each side, provided with a small 
tubercle or carina (9) or without tubercules (3). Hind margin 
of pronotum acutangular, hind angle generally less than 
OOMEN ar a THO MIE NAOR 20 =cristella STAL: 


Trilophidia annulata THUNB. 

1815. Gryllus annulatus THUNBERG, Mém. Acad. Petersb. V, 
p. 234; IX, pp. 395, 409, n. 33 (1824). 

1815. Gryllus bidens THUNBERG, Ibid. p. 235; pp. 398, 422, 
n. 82 (1824). 

1842. Acridium (Oedipoda) vulneratum DE HAAN, Verhand. 
Orthopt pp. ION, 162, n 31, pl. 21, 118-012; 

1870. Epacromia turpis WALKER, Cat. Derm. Salt. B. M. IV, 
P- 775: 

1884. Trilophidia annulata var. ceylonica SAUSSURE, Mém. 
Soc. Genève, Prod. Oedipod. p. 158. 

Size medium, body moderately robust. Prozona near the 
anterior margin on each side with one or two distinct and 
well developped diagonal tubercles or carinae Median keel 
of pronotum deeply cut by the two sulci. Hind margin of 
pronotum rectangular, hind angle about 90° (4) or more 
than 90° (9). Elytra and wings long, extending well beyond 
the hind knees. 

General coloration brown with black or greyish markings. 


58 C. WILLEMSE, 


Antennae brown, more or less annulated with black, darker 
apically. Head brown with black dots, often with a yellowish 
band, running from the lower part of the front, along the 
cheeks and continuing on the lower part of the lateral 
lobes of pronotum. This yellow band is not unicolorous, 
but often speckled with brown spots. Vertex brown with 
black spots or stripes, often with a black stripe from the 
fastigium to the anterior margin of pronotum. 

Pronotum brown or more yellowish brown with a dark 
fascia along the median keel or round spots on the disc, 
posterior margin yellowish brown with a row of dark spots. 
Elytra brown with dark spots, especially near the anterior 
margin; anterior and posterior margin subparallel, apex 
rounded. 

Wings with the disc pale-yellow or hyaline, the rest 
infumate throughout. Hind femora brown, with 2— 3 velvety 
black spots above; their outer face with blackish spots or 
a row of black dots along the lower keel; inner face black 
with two yellowish fasciae, knees blackish-brown. 

Hind tibiae brown, with an ivory-white or yellowish basal 
and post basal ring in the middle, spines and apical spurs 
yellowish with black tips. Abdomen yellowish-brown. Fig. 30. 


d 9 
Length of body 16 —17 mm. 19 —2I mm. 
» » pronotum 3.5— 40? 3:5— 4 » 
> » elytra 16 —I8 » 20 —22 » 
» » hind femora 9 —10 » ©, = Dr 


This species is ranging from Africa, Ceylon, India, Yunnan, 
Sumatra, Java, Philippines to China and Japan. 

Sumatra: Padang, Anai Kloof, Fort de Kock, Lubuksi- 
kaping, Tandjunggadang, Gunung Singgalang. (E. JACOBSON), 
Matur, Solok, Soeroel, Silaga, Deli, Moena Laboe, Pladjoe, 
Tandjong Morawa Serang, Siboga, Medan, Bandar Baroe, 
Kota Tjane. 

Trilophidia cristella STäL. 


1860. Oedipoda cristella STAL. Eugen. Fregat. Resa. Orth. 


p. 344, no. 105. 
Very similar to annulata THUNB. Size small, bach more 


FAUNA SUMATRENSIS- 59 


slender. Prozona near the anterior margin on each side with 
a small diagonal carina (9) that is missing or subobliterate 
in the male. Median keel of pronotum cut by the two sulci, 
but distinctly less than in annulata. Hind margin of prono- 
tum acutangular, hind angle less than 90° (4) or nearly 
90° (9). Elytra and wings long but relatively shorter than 
in annulata. 

General coloration as in annulata. Elytra more uniformly 
coloured, mostly without dark spots. Wings hyaline, apically 
infumated. Hind tibiae with the yellowish postbasal ring 
often subobsolete. Fig. 31. 


of 9 
Length of body 12 mm. 13 — 16 mm. 
» » pronotum 2.5 > IR» 
» » elytra TOR 13.5—13 » 
> » hind femora — » 8 — 8 » 


This species is known from Sumatra, Java, China, Borneo 
and the Philippines. 


Sumatra: Fort de Kock, Padang (E. JACOBSON). 


Pternoscirta. 

1884. Pternoscirta SAUSSURE. Mém. Soc. Genéve XXXVIII, 
pp) 52, 127, XXX 1838, p. 18. 

Size medium, body rather robustly built, legs and under 
surface pilose. Antennae filiform, joints elongate, longer 
than head and pronotum together. Head slightly rugulose 
and tuberculate; frontal ridge slightly reclinate, moderately 
convex in profile, narrow at the fastigium, gradually widened 
between the antennae, scarcely narrowed below the ocellum, 
feebly widened near the clypeus; its surface rugosely-fove- 
olate, punctured above the ocellum, impressed at and below 
the latter. 

Fastigium of vertex moderately sloping, forming with the 
frontal ridge a distinct, though rounded, obtuse angle, about 
as long as it is broad, pyriform in shape, not much narrowed 
in front; its surface slightly concave, with a pair of small 
transverse tubercles and a few practically obsolete minutely 
round tubercles elsewhere; an elongate tubercle at the back 
of vertex. Temporal foveolae short, acutely triangular. 


60 C. WILLEMSE, 


Pronotum short and thick, callously rugose and tuber- 
culate, moderately constricted in the prozona; two short, 
oblique, sharp lateral ridges at the front margin which is 
more or less rounded, somewhat projecting; median keel 
well raised, straight in profile, slightly lamelliform in the 
prozona; first sulcus obliterate at the sides of the median 
keel which ís notched opposite it; typical sulcus placed 
before the middle, distinct cutting the keel; metazona as 
broad as long or distinctly broader than long, shallowly 
and broadly impressed sideways of the keel in the front 
part, with irregular short longitudinal rugosities and round 
tubercles; hind angle very obtuse, broadly rounded, its 
margins straight or incurved. Lateral lobes of pronotum 
much deeper than long, rugulose and punctured, especially 
in metazona; front margin somewhat arcuate; front angle 
very obtuse; lower margin straight and oblique backwards 
to beyond the middle, then broadly rounded together with 
the hind angle. 

Sternum with small, scattered punctures; mesosternal lobes 
transverse, their interspace slightly narrower than one of 
the lobes; metasternal interspace about twice as broad as 
long. Elytra extending scarcely beyond the hind knees or 
longer, subcoriaceous in the basal half, hyaline in the rest, 
stigmatic arch in the middle; intercalate vein very distinct; 
apical half with regular oblique (featherlike) reticulation. 
Wings often coloured at the base, hyaline, infumated apically, 
without central black bands. Hind femora scarcely denti- 
culate on the upper margin. Hind tibiae relatively thick; 
inner spurs longer than the outer spurs, about equal in 
length. 

Supra-analplate in the male triangular, apex rounded. 
Cerci straight, cylindrical, apex obtuse. Subgenitalplate short, 
obtusely conical. Supra-analplate in the female triangular, 
apex obtuse. Cerci short, conical, apex obtuse. Valves of 
ovipositor smooth. Subgenitalplate much longer than broad, 
posterior margin rounded or truncate. Fig. 32. 


Genotype: Pternoscirta Humbertiana SAUSS. 


Only represented by one species. 


FAUNA SUMATRENSIS: 6I 


Pternoscirta caliginosa DE HAAN. 

1842. Acridium (Oedipoda) caliginosum DE HAAN. Bijdragen 
Orth. Verhandel. Nat. Geschied. Ned. Overz. Bezittingen, 
PLOT PIE he 1: 

General coloration dark brown or reddish, with reddish 
spots and dots. Elytra brown, with a pale pre-radial spot 
in the basal third, and a pale incomplete transverse band 
in the middle, apical part tessellate with hyaline; anterior 
and hind margin with brown spots. Wings yeilowish basally, 
infumated in front and apically. Hind femora brown, their 
outer face with dark dots or slightly indicated bands, blackisch 
brown from above (with bronze reflex ?), inner face black and 
lower sulcus yellow with two black fasciae; knees blackish. 

Hind tibiae blue with a yellow prae-genicular ring. Apical 
spurs blackish-brown. Abdomen brown. 


oi ? 
Length of body 21 --29 mm. 27—33 mm. 
» » pronotum 4.5 » 5 » 
» » elytra 22.5--27 » 28-32 » 


> » hind femora 13 —14 » 16—18 » 


This species is known from India, Malacca, Java and 
Sumatra. 


Sumatra: Solok. 
Gastrimargus. 


1884. Gastrimargus SAUSSURE, Mém. Soc. Genève, XXVIII, 
pp. 109, 110; ibid. XXX, 1888, p. 37. 

Size large, form robust. Antennae filiform reaching not 
or a little beyond the base of hind femora. Head thick, 
compressed laterally. Frontal ridge convex in profile, scarcely 
narrowed at the fastigium, not or feebly dilated at the 
clypeus, shallowly impressed at the ocellum, coarsely, but 
not densely, punctured. Fastigium of vertex sloping and 
forming a broad arch with the frontal ridge, longer than 
broad or as long as broad, narrowed in front, without or 
with median carinula; foveolae temporales indistinct. Lateral 
facial keels rounded. 

Pronotum compressed laterally and somewhat constricted 
in prozona; median keel strongly raised, sharp, transverse 


62 C. WILLEMSE, 


sulci indistinct in prozona, third sulcus often distinct and 
cutting the median keel; front angle obtuse or acute, hind 
angle acute, lateral keels absent; lateral lobes distinctly 
shorter than high, rugosely punctured, front margin rounded, 
front angle obtuse, lower margin straight and oblique back- 
wards to beyond the middle, hind angle more or less 
rectangular. Sternum with scattered punctures; mesosternal 
lobes transverse, their interspace narrower than one of the 
lobes; metasternal interspace broad, transverse. 

Elytra extending beyond the apex of abdomen, sub- 
coriaceous in the basal half, hyaline in the rest; stigmatic 
arch a little before the middle; costal area feebly expanded 
basally, gradually narrowing apically and not reaching the 
apical third of elytra; scapular area reaching the base of 
apical third, coriaceous basally with transverse veinlets in 
the apical half; discoidal area nearly parallel-sided, with 
well-developed intercalate vein, anterior discoidal area smaller 
than the posterior one; interulnar area narrower than dis- 
coidal, irregularly venulated, without distinct false vein; all 
areas of the apical half of elytra with transverse veinlets 
forming elongate cellules. 

Wings hyaline, scarcely shorter than elytra, with or wit- 
hout dark transverse band. Hind femora robust, with the 
upper keel denticulate, especially in the middle. Hind tibiae 
feebly incurved, armed with 13--14 inner spines and 13 
outer spines, without outer apical spine; the inner apical 
spurs are longer than the outer ones. Hind tarsi short; the 
first joint as long as the two others together. Supra-anal- 
plate of the male triangular with the margins more or less 
rounded, apex rounded, but little longer than its basal width, 
often with a shallow oblique carina in the middle. Cerci 
slightly longer than supra-analplate, cylindrical, apex obtuse; 
subgenitalplate short, obtusely conical. Supra-analplate of 
female long, triangular, apex rounded, with a median sulcus 
in its basal half. Cerci short, conical, apex obtuse. Valves 
of ovipositor short, obtuse. 


Genotype: Gastrimargus verticalis SAUSS. 


Only represented by one species. 


FAUNA SUMATRENSIS. 63 


Gastrimargus marmoratus THUNB. 


1815. Gryllus marmoratus THUNB: Mém. Acad. Pétersb. V, 
P- 2323 PC LIZA p 410, tab 4 fle, 3: 

1813. Gryllus Locusta flavus (nec. Lin.) STOLL., Spectres, 
Sate 25 Dl rnb MIE. 41. 

1815. Gryllus transversus THUNB. Mém. Acad. St. Pétersb. 
Wy [Do 225 vari und: 

1815. Gryllus virescens THUNB. Ibid. p. 245. 

1815. Gryllus assimilis THUNB. Ibid. p. 246. 

1838. Oedipoda citrina BURM. Handb. d. Entom. 2:2, 
DAC 10.20: 

1840. Locusta flava (nec. Linn.) DUNC. 'ntrod. Ent. p. 258, 
joll, uO, ines 2 0) 

General coloration brown, yellowish-brown or green varie- 
gated with black spots and bands. Antennae brown or yello- 
wish-brown. Head brown or green; a black spot beneath 
each eye near the laterial facial keels, near the clypeus and 
often on the cheeks with some brown bands or stripes, fasti- 
gium of vertex reddish brown or green, vertex with some 
brownish stripes, behind each eye a pale stripe, bordered 
above and below with blackish brown, often continuous on 
the pronotum. 

Pronotum green, or brown or yellowish-brown, median 
keel generally bordered with brown, disc of pronotum with 
small blackish brown spots and stripes, often with a blackish 
stripe on each side, running from the anterior margin 
backwards to nearly the posterior margin, mostly interrupted 
by a pale stripe in the prozona; sometimes dissolved in a 
row of smaller stripes or bands. Lateral lobes brown or 
green, with small blackish brown spots, or with a yellowish- 
brown oblique band in the upper part, and a dark brownish 
_ spot near the anterior margin beneath the anterior part of 
this oblique band; often with a vellowish stripe near the 
middle of the posterior margin. 
| Elytra brown or green; basal half brown, without or with 
“a more or less broad transverse hyaline band and a pair 
_of small hyaline spots, apical half almost entirely hyaline 


1 For the further synonymy see SJÖSTEDT (76, p. 33, 34). 


64 C. WILLEMSE, 


with a pale transverse band and some brownish spots; area 
analis brown or green, generally without spots. Wings bright 


L 


Fig. 34. Gastrimargus marmoratus THUNB, 
var. transversus THUNB. 


sulphur-yellow basally, with a broad blackish band, running 
arcuately from the anterior margin to the posterior margin, 
beyond this, the wing is hyalinous with the extreme tip 
more or less blackish. 

Hind femora brown or yellowish brown, area supera often 
green with some black dots along the upper and lower 
carinula of outer and inner side; knee brownish. Hind tibiae 
reddish, paler basally, sometimes with an indication of a 
yellowish ring. Hind tarsi brown or reddish-brown. Sternum 
and abdomen yellowish, with reddish brown spots on the 
sternum, abdominal segments annulated with reddish brown 
at their posterior margin. 


FAUNA SUMATRENSIS: 65 


d 9 
Length of body 23--28 mm. 35—45 mm. 
» » pronotum 5— 8 » 9--I2 » 
OPEL 2 ON me A 
» » hind femora I4—19 » 23—30 » 
» » hind tibiae 13—17 » 21—28 » 


This species is known from Asia and Africa (Cape) and 
occurs in some subspecies. 


Key to the subspecies. 


I. Median keel of pronotum strongly raised, in profile 
distinctly arcuate. 
2. Pronotum yellowish brown, from above — as for the 
rest — with Gals spots more or less variegated 
i . marmoratus THUNB. 
2.2. Pronotum yellowish brown or green, from above 
with a dark stripe on both sides. 
3. Elytra in the basal half, with a transverse hyaline 
band, ean through the anterior and discoidal areae. 
à var. transversa THUNB. 
3.3 Elytra in the basal half without transverse hyaline 
band. . . . . . var. grandis SAUSS. 
1.1. Median keel of pronotum in profile nearly straight. 
forma rectinotum SJÔST. 
(of the type-form as well as of the varieties). 


Type form: Marmoratus THUNB. var. a. 
1888. Oedaleus (Gastrimargus) marmoratus var. sundateus 
SAUSS. Mém. Soc. Genève XXX (I), p. 39, no. 3. 


The tvpe form is characterised by the yellowish-brown 
pronotum, variegated with dark spots throughout, without 
distinct dark stripe on the disc. This form seems to be the 
most rare of this very common insect. 

Sumatra: Tjinta Radja, Kota Tjane (MJöBERG), Pankulan, 
Balai (MOSZKOWSKI), Anaikloof (E. JACOBSON), Siboga, Balighe. 


i Var. transversa THUNB. È 
This variety is characterised by the dark blackish stripes 
5 


66 C. WILLEMSE, 


on the pronotum and the transverse hyaline band in the 
basal half of elytra. The blackish stripes on the pronotum 
are variable, sometimes running from the anterior margin 
to the posterior one, often shorter and not reaching the 
posterior margin. The transverse hyaline band in the basal 
half of elytra is also variable and is often only indicated 
by a small hyaline spot in the costal area. There are many 
transitional forms between the fully developed transverse 
band and the small spot. Fig. 33. 

Sumatra: Solok (P. O. STOLZ), Tandjunggadang, Fort de 
Kock (E. JACOBSON), Tandjong Merah (J. B. CORPORAAL), 
Deli, Muna Labu. 


Var. grandis SAUSSURE. 


This variety differs from Zransversa only in the abcense 
of the hyaline transverse band in the basal half of elytra. 


Sumatra: Solok, Fort de Kock (E. JACOBSON), Silago. 


Heteropternis. 


1873. Heteropternis STâL., Recens. Orth. I, pp. 117, 128. 


Size medium, form slender. Antennae filiform, slightly 
thickened towards the apex, reaching the hind margin of 
pronotum or somewhat longer. Head rugulosely punctate. 
Frontal ridge convex in profile and slightly reclinate, 
distinctly narrowed at the fastigium, gradually widened 
towards the clypeus; its surface rugosely-foveolate, impres- 
sed above and at the ocellum. Fastigium of vertex sloping 
and forming a somewhat angulated arch with the frontal 
ridge, broader than long, narrowed in front, its surface con- 
cave, without median keel, separated from the vertex by an 
incomplete keel or rugosity; foveolae temporales small, in- 
distinct, acutely triangular. Lateral facial carinae angulately 
rounded. Pronotum short, constricted in the prozona, rugo- 
sely punctured, median keel well developed, sharp; transverse 
sulci indistinct in prozona, third sulcus distinct, though very 
fine, both on the disc and on the lobes, cutting the median 
keel before the middle; lateral keels absent or only percep- 
tible in the metazona as a short oblique rugosity; front 
angle obtuse, hind angle obtusely angulated with the sides 


FAUNA SUMATRENSIS- 67 


straight; lateral lobes distinctly shorter than high, rugosely 
punctured, especially in the hinder part, front margin 
slightly rounded, front angle obtuse, lower margin straight 
and oblique backwards to beyond the middle, hind angle 
more or less rectangular or rounded. 

Sternum with scattered punctures; mesosternal lobes 
transverse, their interspace as broad as or broader than one 
of the lobes; metasternal interspace transverse. 

Elytra extending beyond the hind knees, subcoriaceous 
in the basal third, hyaline in the rest, stigmatic arch about 
in the middle; costal area feebly expanded basally, gradually 
narrowing apically and reaching the middle of elytra; scapu- 
iar area reaching the apical third, coriaceous basally with 
transverse veinlets in the apical half; discoidal area densely 
venulated with transverse veinlets, except at the base where 
they are more irregular, intercalate vein well developed, 
anterior discoidal area distinctly larger than the posterior 
one; interulnar area narrower than discoidal, irregular venu- 
lated or with sparsely transverse veinlets, with more or less 
distinct false vein; all areas of the apical half of elytra with 
transverse veinlets forming elongate cellules. 

Wings hyaline, coloured basally, without dark transverse 
band. Hind femora robust, with the upper keel scarcely 
denticulate. Hind tibiae nearly straight, armed with 10 inner 
spines and 9 outer spines, without outer apical spine; the 
inner apical spurs longer than the outer ones, especially 
the lower inner which is about twice as long as the outer 
one; all spurs are hooked at their apex, but the lower 
inner is more abruptly hooked at apex. Hind tarsi short, 
the first joint subequal to the two others together. 

Supra-analplate of the male triangular with the sides 
slightly rounded and the apex obtuse; in the basal half a 
small shallow median sulcus. Cerci cylindrical, apex obtuse 
and slightly curved, slightly longer than the supra-analplate. 
Subgenitalplate short, obtusely conical. Supra-analplate of 
female triangular, narrow, apex subacute, with a shallow 
impression in the basal half. Cerci short, obtusely conical. 

Valves of ovipositor short, obtuse. Subgenitalplate longer 
as broad, posterior margin rounded. 


68 C. WILLEMSE, 


Genotype: Heteropternis pyrrhoscelis STAL. 


Only represented by one species. 


Heteropternis respondens WALKER. 


1859. Acridium respondens WALKER, Ann. Mag. Nat. Hist. 
(5) IW, Dr 223; 

1870. ? Epacromia varia WALKER, Cat. Derm. Salt. B. M. 
Nec Oo idem, S pps 187 DE 

1873. Heteropternis pyrrhoscelis STäL, Rec. Orth. I, ps 128: 

General coloration brown, with reddish-brown and yello- 
wish markings. Antennae yellowish brown, darker apically. 
Head brown with irregular 
blackish-brown spots, dots 
or stripes. Pronotum brown 
or greenish brown or red- 
dish, with pale reddish 
brown dots on each side 
of the disc, or metazona 
and posterior part of lateral 
lobes, reddish or yellowish- 


FIG.35 


Heteropternis respondens 
WALKER. Fig. 36. Heteropternis respondens 


Hind tibia and tarsus. WALK. 9. 


brown or greenish, very variabel. The lateral lobes of pro- 
notum in the anterior part with two shining dots. Elytra 
brown with a pale, more or less triangular spot in the basal 
third and some little spots more; apical part tessellate with 
hyaline. 

Wings reddish or yellowish basally with the apex slightly 
infumated. Hind femora yellowish brown on their outer face 
with irregular rows of dark spots along the keels; with 


1) See Morgan Hebard (50, p. 216). 


FAUNA SUMATRENSIS: 69 


2—3 irregular black spots above; inner face and lower 
sulcus reddish, sometimes with dark fasciae or spots. Knees 
with brown and black variegated. Hind tibiae red, with a 
small yellow ring basally, the extreme tip infuscated, spines 
reddish with black tips, spurs yellowish-brown with black 
tips. Sternum and abdomen yellowish, margins of lobes and 
sternits darker. Fig. 35, 36. 


a 2 
Length of body 17—19 mm. 20—22 mm. 
» » pronotum 3— 4 » ANA SRE 
> » elytra 17—19 » 22—23 » 
» » hind femora 10—II » 12.5—13 » 


This widely distributed species is ranging from India 
through the whole Malaysian sub-region, China and Japan 
to Australia. 


Sumatra: Anai-Kloof, Fort de Kock, Tandjunggadang, 
Padang (E. JACOBSON), Solok, Serdang, Surul, Buo, Rawas, 
Pladju, Medan, Arnhemia, Brastagi. 


Locusta. 


1758. Locusta LINNE, Syst. Nat. Ed. X, p. 431. 

1853. Pachytylus FIEBER, Lotos III, p. 121. 

Size large, form robust. Antennae filiform, slightly com- 
pressed dorso-ventrally. Frontal ridge in profile straight or 
feebly convex, impressed but not widened at the median 
ocellus, flat elsewhere, with the margins obtuse, disappearing 
just near the clypeus, coarsely or more finely, but not 
densely punctured. Fastigium of vertex slightly sloping, 
forming a widely rounded angle with the frontal ridge, flat 
or slightly concave, slightly longer than broad, with the 
margins raised and convex; median keel developed; the 
distance between the eyes distinctly less than twice as broad 
as the frontal ridge between the bases of the antennae. 
Eyes oval, with the fore margin almost straight. 

Pronotum with the prozona constricted, sulci in the pro- 
zona feeble, the typical sulcus cutting the median keel about 
its middle; median keel moderately elevated; lateral lobes 
distinctly shorter than high, rugosely punctured with some 


70 - €. WILLEMSE, 


glittering places in the prozona, front margin rounded, 
front angle obtuseangulate, lower margin straight and 
cblique backwards to beyond a little behind the middle, hind 
angle obtuseangulate or more rounded. 

Sternum pilose, densily punctured; mesosternal lobes 
only a little longer than broad, their inner angles rounded, 
mesosternal interspace transverse in the female, quadrate or 
sligthtly longer than broad in the male; metasternal inter- 
space transverse. Elytra long, not less than five to six times 
as long-as their maximal width; hind radial vein diverging 
from the middle radial only slightly and close to the bifur- 
cation of the former; discoidal area much shorter than half 
the elytra; interulnar area about half as broad again as the 
discoidal area, rather densely areolated, with areolets more 
than three deep, without a regular false vein. Wings 
hyaline, scarcely shorter than elytra, without transverse 
band. 

Hind femora robust, more than four times as long as their 
maximal width; their upper margin more or less distinctly 
serrate; upper carina of the externo-media area straight. 

Hind tibiae feebly curved, armed with 12 inner spines 
and 12—13 outer spines, without outer apical spine; the 
inner apical spurs are longer than the outer ones. 

Hind tarsi short; the first joint as long as the two others 
together. Supra-anal plate of the male triangular, its surface 
practically flat; cerci short, rounded, conical; subgenital 
plate with apex obtusely conical. Supra-anal plate of the 
female triangular with the apex obtuse; the basal half on 
each side with a lateral keel running to the middle of the 
supra-anal plate and there suddenly bent obliquely out- 
wards, the apical half with a distinct median narrow sulcus 
running to the apex. Cerci short conical, subgenital plate 
with lateral margins straight, apex truncate; lower valves 
of ovipositor with basal part distinctly longer than broad. 
with an obtuse lateral tooth in the apical part. 


Genotype: Gryllus Locusta migratoria L. 


Only represented by one species. 


FAUNA SUMATRENSIS- 71 


Key to the Phases of Locusta migratoria L. ') 


1. Pronotum distinctly compressed laterally, but feeblv 
constricted before the middle; median keel high, tectiform, 
convex in profile; the fore margin angulately prominent; 
the hind angle acute. Hind femora (on the average) longer 
than half the elytra. Hind tibiae often red. Larvae of 
variable coloration, but never black and red (or black and 
yellow). Both larvae and adults occur singly or in very 
loose swarms. . . . . . ph. danica LIN. 

1.1. Pronotum Sali AA compressed laterally, but 
distinctly constricted before the middle; median keel low, 
neither tectiform, nor convex in profile; fore margin not 
prominent; hind angle not acute. Hind femora (on the 
average) shorter than half the elytra. Hind tibiae only 
exceptionally red. Larvae of a constant black and red (or 
black and yellow coloration. Both larvae and adults occur 
in dense swarms. 

2. Pronotum with the median keel straight in profile: 
hind margin rotundato-angulate.... 

A ph. migratoria LIN. 

2.2. Pronotum with the median keel concave in profile: 

hind margin widely rounded.... 
ph. migratorioides RCH. & FAIRM. 


Locusta migratoria L. phase danica L. 


General coloration very variable, green, brown, black, 
vellow, with spots and markings. Antennae brown or pale 
brown. Front and sides of the head sulphur yellow. Mandi- 
bles at insertion yellow, dense black beneath the labrum. 
Vertex frequently brown. Pronotum dark with two broad 
longitudinal fuscous stripes on either side, lateral lobes 
sulphur yellow. Sides of meso-and metathorax varying from 
greyish yellow to yellow. Meso-and metasternum varying 
from dirty greyish white to greyish yellow. Elytra hyaline, 
sometimes suffused with yellow and with irregular small 
brown patches. Hind wings hyaline with black veins. An- 
terior legs yellow, orange red, brown. Hind femora yellow 


1) I am much indebted to Mr. B. P. Uvarov for the permission. to 
copy this key. 


72 C. WILLEMSE, 


to orange red, with brown markings usually more strongly 
on the inside, knees dark brown to black. Hind tibiae yellow 
to red, sometimes pale or greenish, spines tipped with black. 


FF re Hs Fıg.39b 


T16.37a F16.37b 
i F16.38b 
Fic. 39a 


FIG. 40 


Fig. 37. Locusta migratoria L. ph. danica L. Pronotum after Uvarov. — 
Fig. 38. Zocusta migratoria L. ph. migratoria L. Pronotum after Uvarov. 
— Fig. 39. Zocusta migratoria ph. migratorioides R. & F. Pronotum 
after Uvarov. — Fig.4o. Aularches miliaris L. 9 Meso- and metasternum. 


Hind tarsi yellow to red. This description does not cover 
all the variations of this very variable species. (Fig. 37). 


Ce 2) 
Length of body 32—44 mm. 44—51 mm. 
3 „ pronotum 7A 9 Om > 
” 22 elytra Sn cp 42—52 ” 
= „ hind femora 16-20 „ 23—27 „ 


This widely distributed species is ranging from Europe, 
Africa, Asia to Australia i.e. throughout the whole of the 
Eastern hemisphere except the coldest regions beyond 60° 
northern and southern latitude, very high mountains and 
vast waterless deserts. 


Sumatra: Pladju, Medan. 


Locusta migratoria L. phase migratoria L. 


General coloration the same as in phase dauzca, also very 
variable, differing from the latter by the characters as 
indicated in the key. The colour variability is far less than 
in danica and it is noteworthy that the hind tibiae in 
migratoria are never red, save quite exceptionally. (Fig. 38). 


FAUNA SUMATRENSIS- 73 


d 2 
Length of body 35—50 mm. 42—55 mm. 
su » pronotum 8,5—10 ,, 9—II ,„ 
” ” elytra 42—54 7” 46—56 ” 
da „ hind femora 16—21 ,, 18—23 ,, 


This species has the same distribution as phase danzca. 

Sumatra: I never saw a true specimen of this phase from 
Sumatra, though it is not impossible that it may be found 
there. 

Locusta migratoria L. phase migratorioides RCH. & FRM. 

General coloration the same as in the two other phases. 
Differing principally by the characters as given in the key. 
(Fig. 39). 


dt 2 
Length of body 47 mm. 43 mm. 
n » pronotum Sm Seen 
È „ elytra (ES DENS 
os atndhtemors Ze se Zn he 


The distribution of this species is not so extensive as that 
of the two other phases, but occupies the greater part of the 
latter, with the exception of the Palaearctic region. It is a 
subtropical or tropical form. 


Sumatra: I never saw a specimen of this phase from 


Sumatra, though it is very probably that it must occur in 
Sumatra also. 


SUBFAM. V. PYRGOMORPHINAE. 
Key to the genera. 

1. Metasternal foveolae small and broadly separated 
Metasternal interspace transverse. 

2. Mesosternal interspace transverse, widened posteriorly. 
Pronotum strongly tuberculate.... 

Sect. Zaphronotae . . Aularches STâL. 

2.2. Mesosternal interspace quadrate or longer than 
broad, the inner margins of mesosternal lobes parallei or 
subparallel or narrowing posteriorly. 

3. Hind tibiae with the upper margins sharp. Elytra and 
wings with apex very acute.... 

Sect. Atractomorphae . . Atractomorpha SAUSS. 


74 C. WILLEMSE, 


3.3. Hind tibiae rounded. Elytra and wings with apex 
not acute. 1 

4. Anterior and posterior margin of elytra subparallel: 
elytra reaching far beyond the hind knees, anterior margin 
sinuate at the base. Antennae slightly ensiform.... 

Sect. Desmopterae …— . Desmoptera BOL. 

4.4. Anterior and posterior margin of elytra gradually 
narrowed to the apex; elytra not reaching beyond the hind 
knees. Antennae filiform.... 

Sect. Tagastae . . Tagasta BOL. 

1.1. Metasternal foveolae large, contiguous or closely 
approximated. Metasternal lobes contiguous or only separa- 
ted by a small interspace. 

2. Body cylindrical, normal. Elytra and wings short not 
reaching beyond the apex of the abdomen.... 

Sect. Orthacres . . Verdulia BOL. 

2.2. Body strongly compressed laterally. Elytra and 
wings well developed and broad.S ect Systellae. 

3. Fastigium of vertex parabolical. Elytra very broad, 
posterior angle rounded. . . . . . . Systella WESTW. 

3.3. Fastigium of vertex rounded-triangular, Elytra less 
broad and relatively longer, posterior angle straight. 

Trigonopteryx CHARP. 


Aularches. 
1873. Aularches; STaL., Oefv. Vet. Akad Horses 


(4) p. SI. 

Size large, form robust. Antennae filiform, all joints 
elongate, reaching as far as the base of the hind femora. 
Head large, thick, smooth. Face in profile slightly reclinate, 
strongly prominent between the antennae; frontal ridge 
strongly raised between antennae, deeply sulcate with the 
margins subparallel or sligthly divergent downwards, below 
the ocellum totally obliterated. 

Lateral facial keels only indicated near the clypeus or 
angulately bent below the eyes and slightly divergent 
towards the clypeus. Fastigium of vertex very short, in 
profile shorter than an eve, triangular with the margins 
slightly concave; its surface convex, forming a straight 


FAUNA SUMATRENSIS: 75 


angle with frontal carina, seen from above it is broader than 
long, with apex circular, intersected by deep and narrow 
median sulcus, separated from the vertex by a semicircular 
not sharply defined impression, its level distinctly lower 
than occiput. 

Vertex in profile convex with or without a trace of a 
median keel. Eyes small, strongly prominent sideways, 
almost round. Pronotum strongly tuberculate above and in 
the upper part of lateral lobes; anterior margin callously 
incrassate, prozona above with two great irregular humps 
near the anterior margin and some littler ones on each side, 
mesozona with two transverse rows of 3—4 irregular, more 
or less conical tubercles, metazona strongly rugose and 
tuberculate especially on the lateral keels and posterior 
margin; transverse sulci in the prozona more or less indicated 
by the grooves between the tubercles, third sulcus distinct, 
placed about the middle; median carina shallowly indicated 
in prozona, distinct in metazona; hind margin rounded; 
- lateral keels indistinct. Lateral lobes of pronotum distinctly 
longer than high, its surface deeply cut by the transverse 
sulci, rugulose and tuberculate in the upper anterior part 
and rugulosely punctured in the metazona; anterior and 
posterior margin callously incrassate, inferior margin in- 
crassate and angulately bent downwards in the middle; 
anterior and posterior angle obtuse. 

Elytra and wings well developed and reaching beyond 
the apex of abdomen. Elytra broad, anterior- and posterior 
margin nearly parallel, apex broadly rounded. Wings fully 
developed, coloured. Prosternum with a short, sharp, conical] 
spine on its fore margin. Sternum with the fore margin feebly 
convex and marginated; mesosternal lobes distinctly longer 
than wide, their interspace transverse, widened posteriorly. 
Metasternal foveolae small and broadly separated. Metaster- 
nal interspace transverse. Abdomen from above with a row 
of low tubercles near the posterior margin of each tergite, 
except the apical tergites. Fore and middle femora thickened. 

Hind femora relatively small and slender, not reaching 
the apex of abdomen, upper keel smooth, basally with a 
small lobe, externo-median area with radiating ridges less 


76 C. WILLEMSE, 


distinct, kneelobes obtuse. Hind tibiae distinctly curved, the 
apical third rounded, sulcate below (i. e. between the twe 
rows of spines), armed with 5—6 outer and 8 inner spines, 
without outer apical spine. Supra-analplate of the male 
short, triangular, apex obtusely pointed, with a median keel 
from the base to the apex. Cerci short, conical, apex obtuse. 
Subgenital-plate short, conical, with the apex obtuse. 

Supra-analplate of the female triangular, apex obtuse. 
Cerci very short, triangular, apex obtuse. Valvae of oviposi- 
tor robust, sinuated, apex acute. Subgenital-plate slightly 
longer than broad, its hind margin with an triangular 
projection in the middle. 

Genotype: Gryllus (Locusta) miliaris LIN. 

Only represented by one species. 


Aularches miliaris LIN. 

1758. Gryllus (Locusta) miliaris LINNAEUS, Syst. Nat. Ed. 
MD 2 ibid: Mus Eud. Ülrie2 17645). 142. 

1773. Acrydium verrucosum DE GEER, Mém. Ins. III, p. 486, 
Dl XE er Op 

1773. Gryllus (Locusta) punctatus DRURY, Ill. Exot. Ent. 
Ml, Olle OSU, thes. Zh 

1793. Gryllus scabiosae FABRICIUS, Ent. Syst. II, p. 51. 

1813. Grylius (Locusta) scabiosus STOLL, Spectres. Saut. 
De WG, (Ole Yio, ie, 246 

1813. Gryllus (Locusta) conspersus STOLL, op. cit. p. 40, 
pla2 byron 35: 

General coloration black with yellow. Antennae blackish- 
brown. Head and pronotum shining black from above, with 
a broad yellow or white band running across the face, below 
the antennae and eyes, across the cheeks to the lower part 
cf the lateral lobes of pronotum. Elytra reddish grey, brown 
cr greenish blue, very densely venulated with yellow or 
greenish-yellow veins, with a variabel number of lange 
and small callous, bright yellow spots. Wings purplish 
brown, apex paler. Epimerum of metathorax with a yellow 
or white spot; sternum red or reddish brown; abdomen 
black, with the hind margins of segments broadly marginated 
with red. Last segment of abdomen and valves of ovipositor 


FAUNA SUMATRENSIS- FT 


red or reddish-brown. Legs brown or dark olive, sometimes 
with yellow spots. Hind femora black or dark olive or 
brown with small black spots on the kneelobes; hind tibiae 
black or brown. 


Aularches miliaris L. var. punctatus DRURY. 


This species is very variable in colour and the description 
above does not cover all the colour variations that are 
known. The typical wzlzarzs has the head and pronotum 
yellowish or brown with some dark spots on the vertex and 
most tubercles on the pronotum, especially those near the 
anterior margin and on the metazona, black or blackish 
brown. The variety punctatus DRURY agrees with the descrip- 
tion above having head from above and pronotum totally 
black. 

The variety scabiosae FABR. has the head black from above, 
the pronotum yellow except the metazona that is more 
brown or black with the posterior margin yellow. 

Between these varieties excist all kind of transitional forms. 


310240, pP. 72 NS, 41 oh Q 

Length of body 45—48 mm. 50—60 mm. 
» » pronotum IO— II » 13—17 » 
» » clytra 39—45 » ABD D 
> » hind femora I8—19 » 19—26 » 


A widely distributed species ranging from Nepal and 
Sikkim to Ceylon, India, Cochinchina, Malayan States and Java. 
Sumatra: Atjeh. 
Atractomorpha. 
1861. Atractomorpha, SAUSSURE, Ann. Soc. Entom. France, 


(4). I, p. 474. 


78 C WILLEMSE, 


1870. Perena, WALKER, Cat. Derm. Salt. B. M. III, p. 506. 

Size medium, body elongate, slender, compressed. An- 
tennae inserted at the apex of fastigium, short, reaching to 
about the middle of pronotum, flattened, more or less trique- 
tral, in the female somewhat dilated basely. 

Head conical, shorter or longer than the pronotum, strongly 
reclinate and elongate, rugosely tuberculate; front in profile 
slightly concave, scarcely protruding between antennae; 
frontal ridge between antennae compressed, deeply sulcate, 
above the antennae dilated, its margins subparallel, dilated 
near the ocellum; below the latter it is indicated as a more 
shallow sulcus with scarcely raised, cbtuse margins and 
subobliterate near the clypeus. 

Lateral facial keels developed, often indicated by an ir- 
regular row of tubercles, running from the base of antennae 
to the clypeus. Cheeks with an oblique row of granules. 

Lateral ocelli placed between the eye and antennae; just 
above the eye. 

Fastigium of vertex as long as or longer than an eye; 
its surface forming a sharp angle with frontal carina, seen 
from above longer than broad, margins subparallel or slightly 
convergent apically, with apex circular, a short shallow 
median sulcus in the anterior part, posteriorly transferring 
in a low median keel; vertex and occiput flat with a low 
median keel and irregular rows of tubercles more or less 
indicated. 

Pronotum elongate, somewhat constricted in the prozona 
rugosely punctulata with dispersed round tubercles, anterior 
margin subemarginate, posterior margin obtusely angulated 
or rounded; median keel low, though distinct, lateral keels 
indicated by an irregular row of tubercles, somewhat divergent 
in the metazona or subobsolete; first transverse sulcus only 
faintly indicated on the disc not reaching any of the keels, 
second and third transverse sulcus distinct both on the disc 
and on the lobes, intersecting the keels, third transverse 
sulcus distinctly behind the middle; lateral lobes distinctly 
longerthan high, almost perpendicular, lower margin ascendant 
with a row of round tubercles as continuation of the oblique 
row on the cheeks, anterior angle obtuse, posterior angle 


FAUNA SUMATRENSIS. 79 


acutely rounded and more or less produced behind, posterior 
margin arcuately excised. 

Prosternum with anterior margin provided with an obliquely 
truncated tubercle in the middle or subemarginate and con- 
cave in front. Sternum rugosely punctate, fore margin feebly 
convex and marginated; mesosternal lobes subquadrate, 
their interspace quadrate, or longer than broad, narrowing 
posteriorly; metasternal foveolae small, broadly separated, 
their interspace transverse. 

Elytra and wings long, reaching far behind the apex of 
hind femora, with the apex acutely pointed, costal area 
with a slight dilatation basally. Wings nearly as long as 
elytra, often coloured basally. Hind femora slender; area 
externo media broader than the area infero-externa, the 
latter distinctly divergent anteriorly. Hind tibiae nearly 
straight with the upper margins sharp, slightly widened 
apically, armed with 10—11 outer and 12 inner spines, with 
outer apical spine. Hind tarsi short, third joint about as 
long as two basal joints together. Abdomen somewhat com- 
pressed, with a slight median keel on the sternites. 

Supra-anal-plate of the male elongate, triangular, apex 
obtuse, cerci short, not reaching the apex of anal-plate, 
triangular, distinctly incurved in apical third, with the apex 
acute. Subgenital-plate short, conical, with a median sulcus 
or impression basally. 

Supra-anal-plate of the female triangular, apex acute. 
Cerci short, obtusely conical, apex slightly incurved, obtuse. 
Valves of ovipositor short, strongly recurved apically, with 
the margins subserrate, apex pointed. Subgenital-plate longer 
than broad, posteriorly with a deep slit-like incision on both 
sides of the middle, the part between these incisions elon- 
gate and reaching far beyond the posterior margin, trian- 
gular with the apex acute, lying between the bases of lower 
valvae. 


Genotype: Truxalis crenulatus FABR. 


80 C. WILLEMSE, 


Key to the species. !) 


1. Wings relatively narrow, not more than three times 
as broad as the elytra. Mesosternal interspace longer than 
broad, narrower posteriorly. Fastigium of vertex about twice 
as long as an eye. . 0.00 psittacina Db Eine 


1.1. Wings broader, mostly more than three times as 
broad as the elytra. Mesosternal interspace distinctly trans- 
verse. Fastigium of vertex smaller, in profile shorter as 
an eye. 


2. Lateral lobes of pronotum broad. Elytra with the 
apex pointed, relatively short. Fastigium of vertex in profile 
shorter than an eye or nearly so. 


3. Body very slender. Elytra long, reaching for about 
a third part beyond the hind knees. . consobrina SAUSS. 


3.3. Body less slender. Elytra shorter, reaching but for 
about a fourth part beyond the hind knees. 


4. Prosternum with anterior margin with an obliquely 
truncated or rounded tubercle in the middle 
crenulata FABR. 
4.4. Prosternum with anterior margin with a broad 
tubercle in the middle, emarginate apically 
lanceolata BOL. 
2.2. Lateral lobes of pronotum less broad, more elongate. 


Elytra very long. Fastigium of vertex somewhat longer, in 
profile about as long as an eye. Wings totally infumated. 


infumata BOL. 


Atractomorpha psittacina DE HAAN. 


1842. Acridium (Truxalis) psittacinum DE HAAN, Bijdragen 
tobderkennisidemOrthoptep MAC ER enen 


1) This key is taken from the key in BOLIVAR (8 p. 196) but is very 
insufficient and requires a thorough revision, for the systematics of 
this genus are in a most hopeless state, 


FAUNA SUMATRENSIS: 81 


Body slender. Fastigium of vertex from above about twice 
as long as an eye. Meso- 
sternal interspace distinctly | | 
longer than broad, narrower N \ 
posteriorly. Wings narrow, 
not more than three times 
as broad as the elytra, shor- F's Fic 
ter as the elytra. General 
coloration green or yello- 


wish-green Antennae bluish- 
green. Sides of the body 


more yellowish green. 
Fig. 42. Atractomorpha psittacina DE 
ü i HAAN € meso- and metasternum, — 
posterior margin atthe apex Fig. 43. Atractomorpha crenulata 

often reddish or yellowish. FABR. 9 meso- and metasternum. — 
Wings slightly nnee Fig. 44. Desmoptera (novaeguineae). 


3 k Elytra. 
with their bases rose, the 


Elytra green, anterior and 


apex more hyalinous, fore margin often greenish apically. 
Abdomen often red from above. Fig. 42. 


d 2 
Length of body 23—24 mm. 33—36 mm. 
» > pronotum 4—4.5 >» flo ND 
> » elytra 20—21 » 28—31 » 
» » hind femora IO— II » 13:5—14 > 


This species is ranging from India, Assam, Sumatra, Java 
to China, Celebes and the Philippines, 


Sumatra: Medan, Surul, Pladju, Silago, Kota Tjane. 


Atractomorpha consobrina SAUSSURE. 


1861. Atractomorpha consobrina SAUSSURE, Ann. d.l. Soc. 
Entomadentrance, mA Ser. bep 


This species is unknown to me. The brief description of de 
SAUSSURE is as follows: „A. crenulata affinissima, sed cor- 
niculo praesternali subemarginato, subbidentato. 

_ Parfaitement semblable, pour les formes et la grandeur, 
a VA. crenulata; ayant aussi les ailes roses à la base, mais 
s'en distinguant par des antennes un peu plus greles, des 
formes un peu plus étroites, des élytres un peu moins larges, 


6 


82 C. WILLEMSE. 


par sa tête plus horizontale et son rostre un peu plus allongé. 
La lame presternale, subéchancrée, figurant presque deux 
‘dents. De Vile de Ceylon. Espèce voisine du Zruralis psitta- 
cinus HAAN.” 

This species is recorded from Sumatra by BOLIVAR (8, p. 
204) in comparison with a specimen from Ceylon, but he 
doubts about the identity of these specimens. 


Atractomorpha crenulata FABR. 


11108: Truxalis crenulatus FABRICIUS, Entom. Syst. II, 
AS MO. Os 


Body slender. Fastigium of vertex from above about as 
iong as an eye. Mesosternal interspace distinctly transverse, 
narrower posteriorly. Wings more than three times as broad 
as the elytra, somewhat shorter than the elytra. 

General coloration green, brown or greyish brown with 
brownish spots. Antennae green or brown. Sides of the body 
more greenish yellow. Elytra green or brown or yellowish 
brown or brown with dark greyish spots, sometimes with a 
dark spot at the articulation of elytra; anterior and posterior 
margin near the apex often reddish. Wings slightly in- 
fumated, with their bases rose. Abdomen often reddish from 
above. +) (Fig. 43). 


ce 2 
Length of body 16-18 mm. 22—3I mm. 
= „ pronotum 3.5—4.5 ,, 6—6.5 , 
ds evita) 15—17 „ 20—25 » 
sa , hind femora 8-10 ,, 7—12.5 ,, 


This species is ranging from India, Ceylon, Siam, Malay 
Peninsula, Sumatra to Java. 

Sumatra: Padang, Anai Kloof, Fort de Kock, Lubuksi- 
kaping, (E. JACOBSON) Surul, Medan, Solok, Deli, Matur, 


1) “Dr. ANNANDALE states that the colour of this insect alive is 
“uniform bright green, dorsal surface of abdomen tinged with rose- 
pink, sides of head and pronotum edged with shining white granules, 
a few similar granules on sides of mesonotum; eyes mottled”.” Vide 
L. Chopard. The Fauna of an Island in the Chilka Lake. The Der- 
maptera and Orthoptera of Barkuda Island. Rec. Ind. Mus, vol. XXVI, 


p. 190, 1924. 


FAUNA SUMATRENSIS: 83 


Silago, Balighe, Siboga, Pea Ragia, Medan, Arnhemia, Kota 
Tjane, Piso, Sibolangit. 


Atractomorpha lanceolata BOL. 


1905. Atractomorpha lanceolata BOLIVAR, Bol. de la Real 
Soc. Espan. d. Hist. Natur. p. 197, 202. 


This species is unknown to me. The description of BOLIVAR 
is as follows: ,,Statura majore. Corpore latiore. Colore oliva- 
ceo. Caput utrinque linea subrosea granosa regulari instruc- 
tum. Fastigium lanceolatum, a latere visum oculo sublongius. 
Antennae ab oculos latitudine articuli primi haud distantes. 
Pronotum dorso carinis ante sulcum primum distincte 
coarctatis, deplanato, postice angulato obtuso, lobis deflexis 
margine inferiore linea subrosea tuberculis albidis rotundatis 
marginalibus limitatis, margine postico leviter arcuato, 
angulo postico acuto haud retrorsum producto. Elytra 
apicem femorum parum superantia. Prosternum tuberculo 
lato, transverso, apice subsinuato. Intervallum mesosternale 
tortiter transversum antrorsum parum ampliatum Q lobis 
mesosternalibus haud sesqui latius. Pedes postici elongati. 

Long. corp. ® 29; cap. supra 5; ant. 6; pron. 7; elytr. 23: 
fem. post. 14.5; tib. post. 12 mill.” 

Sumatra: Padang (Desgodins). 


Atractomorpha infumata BOL. 


1905. Atractomorpha infumata BOLIVAR, Bol. de la Real 
msoc, Espan. d- Hist.) Natur, pi 198, 207. 


This species is unknown to me. BOLIVAR mentions this 
species in his key (p. 198) but gives no further description. 

line hiss. Contribution al conocim, d. i.) Eauna, indica, 
Orthoptera” he gives the following dimensions. 


gt 9 
Long. corp. 17 mm. 28 mm. 
De Dir Ze 60 
» Cyan RASE SON 
pa fem. post. Ole ALT ue, 


Sumatra: Sumatra, coll. Museo de Genova and the collec- 
tion of BOLIVAR himself. 


84 C. WILLEMSE, 


Desmoptera. 


1884. Desmoptera BOLIVAR, Ann. dl. Soc. Esp. d. Hist. 
Nat. Tomo XIII, p. 57. 


Size rather large, form robust, compressed, rugosely 
punctured, Antennae inserted at the apex of fastigium, shoti, 
reaching as far as the hind margin of pronotum, flattened, 
the apical joints more cylindrical; somewhat dilated basely. 

Head conical, somewhat shorter than the pronotuni, 
strongly reclinate and elongate, front in profile distinctly 
concave, not or scarcely protruding between antennae; 
trontal ridge between antennae compressed and deeply sul- 
cate above the antennae, below the latter it is indicated as a 
shallow sulcus with scarcely raised, obtuse margins and 
subobliterate near the clypeus. 

Lateral facial keels developed, slightly divergent down- 
wards and somewhat curved, mostly indicated by a rugosely 
punctured keel. Cheeks rugosely punctured, sometimes with 
an indication of an oblique row of tubercles. Lateral oceili 
placed just above the eyes. Fastigium of vertex shorter than 
an eye; its surface forming a rounded, though acute angie 
with the frontal carina, seen from above longer than broad, 
margins slightly convergent apically with apex circular or 
more triangular, a short shallow median sulcus in the 
anterior part and with a faint V-shaped impression, 
posteriorly transferring in a low median keel; vertex and 
occiput slightly ascending, flat, rugosely punctured. 

Pronotum relatively short and broad, compressed laterally, 
narrowed anteriorly, rugosely punctulate, anterior margin 
sligthly rounded, posterior margin obtusely angulated; 
median keel faintly indicated or hardly perceptible, lateral 
keels absent; first transverse sulcus only faintly indicated 
on the disc, second and third transverse sulcus distinct both 
on the disc and on the lobes, third transverse sulcus distinctly 
behind the middle; lateral lobes about as long as they are 
deep in the posterior part, almost perpendicular, lower 
margin strongly ascendant, anterior angle obtusely rounded, 
posterior angle less than 90°, more acute; hind margin 
arcuately excised. Prosternum with the anterior margin with 


FAUNA SUMATRENSIS. 85 


a more or less sharply pointed tubercle in the middle and a 
median transverse impression in the middle of its surface. 
Sternum punctured, fore margin nearly straight and 
marginated; mesosternal lobes quadrate or moderately 
transverse, their interspace transverse, slightly narrowing 
posteriorly; metasternal foveolae small, broadly separated, 
their interspace transverse. Elytra and wings long, reaching 
far behind the apex of hind femora; apex of elytra obliquely 
truncate, anterior and posterior margin subparallel, anterior 
margin suddenly narrowed near the base. Wings about as 
long as elytra, hyalinous or infumated. Hind femora 
relatively short; area infero-externa slightly convergent 
anteriorly. Hind tibiae straight, with the upper margins 
obtuse, from above shallowly sulcate in the apical third, 
armed with 10—1I1 outer and 9—10 inner spines, with outer 
apical spine. Hind tarsi short, third joint about as long as 
two basal joints together. Abdomen compressed laterally. 
Subgenitalplate of the male small, subconical. Supra- 
analplate of the female short, triangular with the apex 
subacute and an oval impression in the middle. Cerci short, 
apex obtuse. Valvae of ovipositor slightly elongate, upper 
valves subserrate; apex recurved, acute. Subgenital-plate 
elongate, hind margin with a triangular projection in the 
middel. (Fig. 44). | 
Genotype: Desmoptera judicata BOL. 
Only represented by one species. 


Desmoptera sundaica REHN. 

1909. Desmoptera sundaica REHN, Bull. Am. Mus. of Nat. 
Flistenvol XOxcVil, p. 188, fig. 12, 13.4) 

This species is unknown to me. REHN gives the following 
description. „Size moderately large; form distinctly com. 
pressed, venter flattened; surface irregularly granulose. 
Head with the dorsum slightly less than two-thirds the 
length of the pronotum; occiput regularly and considerably 
ascending to the interocular region which is slightly more 
than half the greatest width of the fastigium; fastigial cleft 


1) In the figures 12 and 13 is the name szndazca erronously changed 
into sundiaca. 


86 C. WILLEMSE, 


indicated dorsad only by an impressed line for half the fas- 
tigial length, the margins of the fastigium being slightly con- 
verging to the obtuse-angulate apex, which has the margins 
of the fastigial cleft sligthly protuberant, a broad rather 
shallow V-shaped impression with the apex directed forward 
is placed mesad on the disk of the fastigium; fastigio-facial 
angle rostrate, shallow, the apical portion of the fastigium 
obliquely declivent when seen from the side, the immediate 
apex subtruncate, the facial portion of the apex slightlv 
oblique; facial outline decidedly retreating, concave; frontal 
costa very narrow, very sligthly and regularly expanding 
caudad, moderately sulcate; lateral facial carinae moderately 
prominent, sligthly diverging dorsad and ventrad, conside- 
tably diverging between the ventral portions of the eyes; 
eyes hardly prominent, moderately large, ovate in outline 
with a ventro-caudal truncation, slightly shorter than the 
infra-ocular portion of the genae; antennae very sligthly 
shorter than the dorsal length of the head and pronotum, 
considerably depressed, very sligthly expanded proximad, 
the apex short acute. 

Pronotum with the dorsum subarcuate in section cephalad, 
sub-deplanate caudad, greatest caudal width of the dorsum 
about two-thirds the length of the same; cephalic margin 
very sligthly arcuate and supplied with small tubercles, 
caudal margin obtuse-angulate, the immediate apex subtrun- 
cate; transverse sulci three in number, the caudal one the 
more pronounced and straigther than the others, the meta- 
zona and prozona sub-equal in length; median carina hard!v 
apparant, no lateral carinae, the shoulder on the metazona 
not prominent ;lateral lobes with their greatest dorsal length 
equal to their greatest caudal depth, the caudal margin of 
the lobes with the ventro-cephalic angle high, obtuse- 
angulate, the ventro-caudal angle slightly produced, obli- 
quely subtruncate at the apex, ventral margin with its 
cephalic two thirds decidedly oblique-truncate, the caudal 
third slightly oblique. 

Tegmina appreciably more than twice the length of the 
caudal femora, exceeding the apex of the femora and of the 
abdomen by about the length of the head and pronotum, the 


FAUNA SUMATRENSIS: 87 


greatest width contained five and one third times in the 
greatest length: costal lobe moderately large, the defining 
concavity of the same marked only on the proximal side, the 
costal margin straight thence to near the distal third where 
the margin slightly then rather abruptly rounds to the sub- 
truncate apex, sutural margin nearly straight, the disto- 
sutural angle rectangulate. 

Prosternal projection transverse, supplied with a median 
transverse impression, the cephalic fold slightly more 
elevated than the caudal; interspace between the mesosternal 
lobes moderately transverse, slightly narrower caudad than 
cephalad; metasternal lobes widely separated, the lobes 
moderately arcuate, the interspace very shallow. Cephalic 
and median limbs slender, slightly elongate. Caudal femora 
falling slightly short of the apex of the abdomen, tapering, 
the proximal extremity subtruncate, margins well elevated, 
the pattern of the pagina irregularly diamond-shaped, geni- 
cular lobes moderately acute; caudal tibiae slightly shorter 
than the femora, slender, straight, armed on the external and 
internal margins with nine spines; caudal tarsi slender, the 
first and third joints subequal. 

General color uniform prout’s brown, the Adonen and 
venter touched with tawny-olive, the tegmina with about 
a half a dozen scattered minute points of seal brown. 


Length of body en 
» » pronotum 6 > 
» » tegmen 30 » 
» » caudal femur 132280 > 


This species is only known from Sumatra, without further 

indication of locality. 
Tagasta. 

1905. Zagasta BOLIVAR, Bol. Soc. Esp.Hist.Nat.vol.5, p.112. 

1877. Mestra, STAL. Orth. ex. Ins. Philipp.(nom.praecccup.). 

Size moderately large, body robust, subfusiform, slightly 
compressed laterally, finely rugosely punctured. Antennae 
inserted near the lateral ocelli, reaching the hind margin of 
pronotum, subfiliform, in the basal half flattened, joints 
elongate. 


88 C. WILLEMSE, 


Head conical, shorter than pronotum, elongate and strongly 
reclinate, front in profile subconcave, scarcely protruding 
between antennae; frontal ridge between antennae com- 
pressed and deeply sulcate, not dilated above the antennae, 
margins subparallel, slightly dilated towards the clypeus, 
below the antennae indicated as a shallow sulcus, with 
scarcely raised, obtuse margins, subobliterate near the cly- 
peus. Lateral facial keels developed, low. Cheeks with an 
oblique row of granules. Lateral ocelli placed just above 
the eye. 

Fastigium of vertex as long as or somewhat shorter than 
an eye; its surface forming a sharp angle with frontal carina, 
seen from above longer than broad, margins slightly con- 
vergent apically, apex obtusely pointed or rounded, a short 
shallow sulcus in the anterior part, posteriorly transferring 
in a low median keel Vertex and occiput flat with a low 
median keel. 

Pronotum narrowed anteriorly, rugosely punctulate; an- 
terior margin rounded truncate, posterior margin obtusely 
angulate, median keel low, sometimes scarcely perceptible 
in metazona, lateral keels very indistinct, sulci indistinct, 
third transverse sulcus distinctly behind the middle; lateral 
lobes longer than high, lower margin ascendent, thickened, 
anterior angle obtusely rounded, posterior angle acutely 
rounded, posterior margin arcuately excised. Prosternum 
with anterior margin provided with an short spine or 
strumose. 

Sternum sparsely punctulate, fore margin feebly convex 
and marginated; mesosternal lobes subquadrate, there inter- 
space as long as broad (4) or broader than long (9); meta- 
sternal foveolae small, broadly separated, their interspace 
transverse. Elytra and wings short, not reaching beyond 
the apex of hind femora, anterior margin expanded basally, 
gradually narrowed towards apex, which is narrowly rounded. 

Wings somewhat shorter than elytra, red. Hind femora 
relatively short, area inf.-externa slightly divergent anteriorly. 
Hind tibiae nearly straight with the upper margins obtuse, 
armed with 9—10 outer and 10— II inner spines, with outer 


FAUNA SUMATRENSIS: 89 


apical spine. Hind tarsi short, third joint about as long as 
two basal joints together. 

Supra-anal plate of the male short, triangular, apex rounded. 
Cerci short, conical. Subgenital plate short, conical, apex 
obtuse. Supra-anal plate of the female short, triangular, 
apex rounded with a shallow impression in the middle. 
Cerci short, conical. Valves of ovipositor short, with the 
margins obtuse, recurved apically. Subgenital-plate longer 
than broad, hind margin obtuse. 

Genotype: Westra hoplosterna STàL. 


Only represented by one species. 


Tagasta marginella THUNB. | 
1815. Zruxalis marginellus THUNBERG. Mem. Acad. 
ÉÉtersb AVE p 265. 
1842. Acridium (Pyrgomorpha) chloropum DE HAAN, Ver- 
handel sOrth:, p. 149, No. 3, pl 23, die 3. 


Fig. 45. Zagasta marginella THUNB. 9. This 
photo represents the type of Acridium (Pyrgo- 
morpha) chloropum DE HAAN. 


Fastigium of vertex about one and a half time as long 


90 C. WILLEMSE, 


as the basal width. General coloration yellowish green. 
Antennae bluish green or brownish green, apex often brownish. 
Head yellowish green, especially the front, vertex green, 
the oblique row of tubercles on the cheek yellow. 

Pronotum greenish, the lower part of lateral lobes more 
yellowish green, its lower margin yellow. Elytra totally 
greenish, with a brownish-black spot near the articulation. 
Wings bright red, except the extreme tip that is more 
hyalinous or pale rose. Anterior legs green or yellowish green, 
tarsi brownish green. Hind femora yellowish green, under 
surface more yellow, hind knees brownish-green. Hind tibiae 
bluish green, the extreme apex brownish, spines yellowish 
with black tips. Hind tarsi brownish. Sternum and abdomen 
yellow beneath, abdomen often red from above. 


el ? 
Length of body 17—22 mm. 28—30 mm. 
» » pronotum 4.5—5.5 > I=) © 
» » elytra 14—15 » 14—20) 9 > 
> » hind femora I1--I2 » 13—16 » 


This species is only known from Sumatra and Java. 


Sumatra: Lubuksikaping (E. JACOBSON), Kutur, Surul, 
Silago, Siboga, Pea Ragia, Medan, Bah Lias, Soekadjadi, 
Sibolangit, Brastagi. 

Verdulia. 


1905. Verdulia BOLIVAR, Bol. de la Real Soc. Esp. d. 
ÉNSEPANAt AD 287 


The description of BOLIVAR is as follows. 

“Corpus cylindraceum elongatum. Fastigium trigonale 
deplanatum. Costa frontalis tantum inter antennas et apicem 
fastigii explicata. Antennae filiformes elongatae basi subtri- 
quetrae. Pronotum dorso tereti cribroso-punctato, postice 
obtuse rotundato, lobis deflexis. Elytra venis longitudinalibus 
confertis parallelis obsita. Alae margine undulato. 

Tibiae posticae canthis obtusis spina apicali externa armatae. 
Tarsi pilosi. Prosternum tuberculo cuneiforme apice truncato 
instructum. Lamina sternalis elongata. Intervallum mesoster- 
nale angustum x-formi, lobis rotundatis. Abdomine g* apice 
clavatum depressum. Segmentum anale magnum, medio 


FAUNA SUMATRENSIS: OI 


profunde sinuatum, lamina supraanalis spathulata. Cerci 
compressi postice incurvi. Valvulae ovipositoris 9 sinuatae.” 


Genotype: Acridium (Pyrgomorpha) cycloideum DE HAAN. 
Key to the species. 

“7 Alae rufae extus infuscatae. . . . Dohrni BOL. 
IAN EMNIUMATAE SE NE ola cca BONI 


Verdulia Dohrni BOL. 

1905. Verdulia Dohrni BOLIVAR, Bol. d. 1. Real Soc. 
spade Hist. Natur p. 28. 

This species is unknown to me. BOLIVAR gives the fol- 
lowing description. 

“Griseo-virescens, utrinque fascia lata citrina ab oculos 
usque basi femorum posticorum extensa. Fastigium triangulare, 
marginibus sinuatis. Frons apicem versus medio subsulcata. 
Oculi testacei. Pronotum unicolor vel pallide varium. Elytra 
medium femorum posticorum externa pallide variegata. Alae 
rufae externe infuscatae. Femora postica basi supra Virescentes, 
geniculae intus obscure glaucae; area infero-interna rufa. 
Tibiae glaucescentes, intus obscuriores, longe griseo pilosae. 
dä Abdomen apicem versus subdepressum segmentis ultimis 
fusco marginatis, segmento paenultimo late sinuato, medio 
obtusissime angulato; segmento anali profunde sinuato. 
Lamina supraanalis spathuliformi, elongata, apicem versus 
parum ampliata atque apice sub cardiformi. 

Cerci apice subampliati supra oblique truncati. Lamina 
infragenitalis carina longitudinali media instructa. 

Pons corp io. 28: Nantenn. 12:7cap. 4:8 pron. 5 Nelytr. 
10.5; fem. post. ıı mill.” 

Bone? eorp. 9750.35; antenn: 12, cap. 6.5; pron.) o> elytr: 
14; fem. post. 16 mill. 

This species is known from Sumatra, without further indi- 
cation of locality and from Java. 


Verdulia olivacea BOL. 


1905. Verdulia olivacea BOLIVAR, Bol. d. I. Real Soc. 
Esp. d’Hist Natur. p. 284. 


This species is unknown to me. BOLIVAR gives the fol- 
lowing description. 


92 C. WILLEMSE, 


“Corpore obscuro-griseo virescenti, utrinque vitta minus 
lata flava ornato; fronte fusca. Fastigium triangulare lateribus 
subsinuatis. Antennae elongatae. Elytra pone medium femo- 
rum parum extensa. Alae infumatae. Femora postica flavo- 
virescentia intus et subtus rufa. Tibiae posticae nec non 
geniculis intus nigro subviolaceae griseo villosae, basi incras- 
satae. Abdomen apicem versus subdepressum, segmentis 
fusco-marginatis segmento paenultimo late sulcato, segmento 
anali profunde exciso. 

Lamina supraanalis elongata spathuliformi supra carinata, 
pone medium ampliata cordiformi. Cerci ante apicem supra 
subtusque sinuati apice compressi. Lamina infragenitalis 
subtus apice carrinata d‘. 

Long, corp. ct 27; fantenni 10.5); cap. 4 OP One 
elytr: 11.5; fem, post. IT mm.) 

This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Deli. 
Systella. 


1841. Systella, WESTWOOD. Arcana Entom. I, p. 12. 

1875. Gyrtone Star. Bihang Svensk. Akad. Handl. HI 
(14), p. 25. 

Size medium, body slender, strongly compressed laterally, 
rugosely punctured. Antennae inserted at the apex of fasti- 
gium, relativelv short, reaching as far as the hind margin of 
pronotum or shorter, triquetral, in the basal half often 
dilated, especially in the female, apical joints elongate. 

Head conical, ascending, somewhat shorter than the 
pronotum, strongly reclinate, front in profile slightly con- 
cave, scarcely protruding between antennae; frontal ridg: 
between antennae compressed and deeply sulcate, below the 
latter subobliterate, near the clypeus totally obliterate. 

Lateral facial keels absent. Front and cheeks rugoselv 
punctured. Lateral ocelli placed just above the eyes. Fasti- 
gium of vertex as long as or somewhat longer than an eye, 
its surface forming a round though acute angle with the 
frontal carina, seen from above longer than broad, surface 
parabolical, margins subparallel, with apex circular or more 
triangular, a short shallow median sulcus in the anterior 


FAUNA SUMATRENSIS: 93 


| part and with a faint V-shaped impression; vertex rugosely 
punctured. Pronotum strongly compressed laterally, parallei 
or nearly so, more finely punctured, anterior margin straight, 
posterior margin arcuately rounded; median keel scarcely 
perceptible, lateral keels indicated by rugosely punctured 
lines, parallel; first transverse sulcus faintly indicated on 
the disc and lateral lobes, second transverse sulcus only 
indicated on the lateral lobes; third transverse sulcus in- 
dicated on the disc and lateral lobes, lying in the middle of 
pronotum; lateral lobes vertical, much higher than long, 
lower margin strongly ascendant, anterior angle obtuse, 
posterior angle less than 90°, acute; hind margin arcuately 
excised. Prosternum with the anterior margin bearing a 
small more or less sharply pointed tubercle in the middle. 

Sternum elongate, more or less granulose, anterior margin 
angulately rounded, mesosternal lobes longer than broad, 
inner margin rounded, their interspace narrow, widened 
posteriorly, longer than broad; metasternal foveolae small, 
elongate, contiguous throughout along a straight line. 

Elytra and wings vertical, long, reaching far behind the 
apex of hind femora, elytra very broad, anterior margin 
slightly rounded, with a great excavation towards the apex, 
posterior margin always broadly rounded; costal area broad, 
anal area very small. Wings about as long as elytra, costal 
area very broad; hyalinous, with a few pale spots in the 
middle. 

Anterior legs short, compressed laterally. Hind femora 
strongly compressed laterally, upper carina scarcely serrate. 
Hind tibiae straight, armed with 9—10 outer and 8 inner 
spines, with outer apical spine. Hind tarsi short, third joint 
about as long as two basal joints together. 

Abdomen compressed laterally. 

Supra-anal plate of the male triangular, apex rounded, 
with an oval impression basally. 

Cercus conical, apex pointed and slightly curved. Sub- 
genital plate strongly compressed laterally, large, angulatelv 
bent, apex more or less pointed. 

Supra-anal plate of the female triangular, apex obtuse, 


94 C. WILLEMSE, 


with a median sulcus basally. Cercus short, conical, apex. 
chtuse, slightly curved. 

Valvae of ovipositer elongate, upper pair somewhat lon- 
ger than the lower; upper valvae minutely serrate or sub- 
serrate. (Fig. 46). 


Genotype: Systella Rafflestt WESTW. 


Key to the species. 


Two species only occur in Sumatra, S. Rafflesii WEST- 
WOOD and S. obliqua WALK. From S. Raffles only the 
female is known, from obligua only the male. It is not im- 
possible that these are conspecific, but more materia}, 
especially male and female from the same locality, is required 
to dissolve this question. 

1. Antennae in the basal half strongly dilated 9. 

Rafflesii WESTWOOD. 


1.1. Antennae in the basal half not or only very slightly 
dilated . 
. «+ + obliqua WALK, 


Systella Rafflesii WESTWOOD. 


1841. Systella Rafflesii WESTWOOD, Arcana Entom. I, 
pue ple WINS esin 82:00) 


Size medium, body strongly compressed laterally, rugose- 
ly punctured. Antennae short, extending nearly to the middle 
of pronotum, strongly dilated basally, with the joints 
lamellately expanded outwardly and fairly suddenly nar- 
rowed near the middle of antennae, apical joint more or less 
pointed. Fastigium of vertex with fore margin rounded trian- 
gular. Elytra very broad, anterior margin slightly convex, 
sinus anteapicalis relatively large, concave; costal area 
slightly narrowed before the apex; anterior angle of apex 
more or less pointed, posterior margin broadly rounded. 

General coloration brown (or green’); elytra brown, 
leaflike, tessellate with greenish brown or more hyaline mar- 
kings, with a dark brown oval or round spot in the middle 
of the costal area, and a brown oblique stripe across the 
elytra, running from the round spot to the posterior angle 


FAUNA SUMATRENSIS- 95 


but not reaching this angle; besides some blackish irregular 
spots; veins and veinlets with regular blackish points. 


IL 
SIN 


FIG. 46 
Systella Fig. 47. Systella Raffesit WESTW. 9. 
sp. g. Meso- and This specimen is compared by me with the type 
metasternum. of WESTWOOD in the British Museum. 


Wings hyalinous with yellow veins and some irregular 
whitish spots in the middle of the wing. Anteriorlegs brown 
or blackish brown. Hind femora brown, area externa with 
some irregular dark spots. Hind tibiae brown with one or 
two dark spots basally. Fig. 47. 

This species is known from Malay Peninsula and Sumatra. 


2 
Length of body 40 mm. 
> » antennae 7.5 > 
» >» pronotum TO 
» » elytra Ba 
» » wings QU NS 
» » hind femora TON 


Sumatra: Deli, Sukaranda, Indragiri, Sungei Lalah. 


96 C. WILLEMSE, 


Systella obliqua WALKER. 


1870. Zregonopterya obligua WALKER. Catal. Derm. Salt. 
[Mp SU), 

Size medium, body strongly compressed laterally, rugosely 
punctured. Antennae reaching a little beyond the middle 


of pronotum, not or only slightly dilated basally, apical joint 
more or less pointed. 


Fig. 48. Systella obligua WALKER dg. 
This specimen is compared with the type by 
Mr. B. P. UVAROV. 


Fastigium of vertex with fore margin rounded triangular. 
Elytra very broad, anterior margin slightly convex, sinus ante- 
apicalis relatively long, subconcave; costal area slightly 
narrowed before the apex; anterior angle of apex pointed, 
posterior margin broadly rounded. 

General coloration green; elytra green, leaflike, with a 
dark oblique stripe, running from the middle of the anterior 
margin to the posterior angle, but not reaching this angle, 
besides some dark irregular spots; veins and veinlets with 
regular blackish points. 

Wings hyalinous with yellow veins and some irregular 
whitish spots in the middle of the wing. Anterior legs 


FAUNA SUMATRENSIS- 97 


brownish. Hind femora greenish or yellowish brown, without 
or with some dark spots on the outer area. Hind tibiae 
yellowish green with a dark spot basally. 

This species is known from Perak, Siam, Pahang Malacca 
and Sumatra. 


Ss 
Length of body 30 mm. 
» » antennae 9.5—10 > 
» » pronotum AD 
> » elytra 30—33 » 
> » wings 25 ON 
» » hind femora T4— 15 > 


Sumatra: Kota Tjane (MJOBERG). 


Trigonopteryx. 


1841. Trigonopteryx, CHARPENTIER, Orth. descript. et 
depicta pl. 5. 


Size medium, body slender, strongly compressed laterally, 
rugosely punctured. Antennae inserted at the apex of 
fastigium, reaching as far as or beyond the hind margin of 
pronotum, in the male the second basal joint globular, from 
there with 3 —4 joints triquetral and dilated, the apical half 
cylindrical and distinctly separated from the dilated basal 
half; in the female the basal half also triquetral and dilated, 
but regularly passing in the more or less cylindrical joints 
of the apical half. Head conical, ascending, somewhat shorter 
than the pronotum, strongly reclinate, front in profile 
slightly concave, scarcely protruding between antennae; 
frontal ridge between antennae compressed and deeply 
sulcate, below the antennae constricted and subobliterate, 
near the clypeus totally obliterate. Lateral facial keels absent 
or subobliterate. Front and cheeks rugosely punctured. 
Lateral ocelli placed just above the eyes. 

Fastigium of vertex as long as or somewhat longer than 
an eye, its surface forming an acute angle with the frontal 
carina, seen from above longer than broad, surface flat or 
parabolical, margins subparalel, with apex triangular; a shallow 
median sulcus on the vertex; vertex rugosely punctured. 


7 


98 C. WILLEMSE, 


Pronotum strongly compressed laterally, parallel or nearly 
so, more finely punctured, anterior margin slightly rounded, 
posterior margin arcuately rounded; median keel low, though 
distinct, lateral keels indicated by rugosely punctured lines 
or a more rough granulation, parallel; transverse sulci 
faintly indicated, third transverse sulcus distinctly behind 
the middle; lateral lobes vertical, much higher than long, 
lower margin strongly ascendant, anterior angle obtuse, 
posterior angle less than 909, acute or rounded; hind margin 
arcuately excised. 

Prosternum with the anterior margin bearing a large 
pointed tubercle in the middle, sometimes with a long spine. 
Sternum elongate, anterior margin angulately rounded ; mesos- 
ternal lobes longer than broad, inner margins rounded, their 
interspace widened posteriorly, longer than broad; metaster- 
nal foveolae small, elongate, contiguous throughout along a 
straight line. 

Elytra and wings vertical, long, reaching behind the 
apex of hind femora. Elytra very broad, anterior margin 
slightly rounded, with or without an excavation near the apex, 
posterior margin straight or slightly rounded, posterior angle 
rounded or straight; costal area broad, anal area very small. 

Wings about as long as elytra, costal area very broad; 
hyalinous, always with some irregular dispersed blackish 
spots in the middle and anterior part. Anterior legs short, 
compressed laterally. Hind femora strongly compressed 
laterally, upper carina scarcely serrate. Hind tibiae straight, 
armed with 8-9 outer and 8—11 inner spines, with outer 
apical spine. Hind tarsi short, third joint about as long as 
two basal joints together. Abdomen compressed laterally. 

Supra-anal plate of the male triangular, long, apex poin- 
ted, with a deep slit-like impression basally. 

Cercus conical, apex pointed, not reaching beyond the 
supra-analplate, sometimes very long, reaching far beyond 
the supra-analplate with the apex more or less truncate. 
Subgenital plate strongly compressed laterally, large, angulately 
bent or rounded, apex more or less pointed, Supra-analplate 
of the female triangular, apex obtuse, with a median sulcus 
basally. Cercus short, conical, apex obtuse, slightly curved. 


FAUNA SUMATRENSIS: 99 


Valvae of ovipositor elongate, upper pair somewhat longer 
than the lower ones, upper valvae subserrate or blunt. 

Genotype: Zregonopteryx punctata CHARP. 

Key to the species. 

I. Elytra and wings extending far beyond the apex of 
hind femora. Elytra relatively narrow, the excavation ofthe 
anterior margin near the apex, only slightly indicated 

JR Hopei WESTW. 

1.1. Elytra and wings shorter, reaching but little beyond 
the apex of hind femora. Elytra distinctly broader, with 
distinct excavation near the apex . . sumatrana nov. sp. 

Trigonopteryx Hopei WESTW. 

1841. Systella Hopei WESTWOOD. Arcana Entom. I, p. 12, 
Past 313% 

General coloration brown or reddish brown. Antennae 


Fig. 49. Trigonopteryx Hopei WESTW. d. 


brown, in the male reaching beyond the hind margin of 


100 C. WILLEMSE, 


pronotum, apical half yellowish-brown. Head reddish-brown, 
with a blackish brown oblique stripe across the cheeks, 
running from the lower angle of the eye to the hind angle 
of the cheeks; vertex blackish brown with small blackish 
lateral post-ocular fasciae. Pronotum brown, disc blackish- 
brown with black lateral fasciae. 

Elytra and wings very long, extending far behind the 
apex of hind femora. Elytra triangular; costal area relatively 
broad with the anterior margin convex, feebly expanded 
towards the middle, and gradually narrowing apically, 
terminating gradually in the radial vein. The very apex 
rotundate-punctate, apical margin near the apex slightly 
concave, posterior margin straight or nearly so. 

Wings as long as elytra, anterior area somewhat smaller 
than the posterior one, anterior margin near the apex 
rounded; apex rounded, apical margin with a triangular 
incision near the termination of the ulnar vein; posterior 
margin rounded. Elytra brown, reddish brown, with irregular 
dark spots, generally forming an irregular triangular oblique 
figure in the middle of elytra, besides some dark spots in 
the basal and apical half of elytaa and some black points 
irregular dispersed. 

Wings yellowish, veins reddish, with some dark round 
spots in the anterior area and along the ulnar vein. Abdomen 
brown. Anterior legs brown or blackish-brown. Hind femora 
reddish brown, with irregular grey-brown spots on the keels 
and the outer sides. Hind tibiae yellowish brown, spines 


with black tips. Fig. 49. oe Q 2) 
Length of body 31—32 mm. 38 mm: 
» » antennae 15—I6 » 15 » 
> » pronotum Ws à 9.5 » 
> » elytra 36-—37 » AG 
Width » elytra IO.5—II » 15 » 
Length » hind femora 16—17 » 22 > 


This species occurs in China, Borneo, Java and Sumatra. 
Sumatra: Upper Langkat, Deli, 1894 (M. H. DE S.) I & 
(Coll. Mus. Berlin). 
Trigonopteryx sumatrana nov. sp. 
General coloration brown. Antennae brown, in the male 


!) After a specimen from Borneo (mus. Hamburg). 


FAUNA SUMATRENSIS. IOI 


reaching beyond the hind margin of pronotum, in the female 
a little shorter. Apical half of antennae in the male some- 
times yellowish-brown. Head brown or blackish-brown, with 
dark lateral postocular fasciae or the sides blackish-brown. 
Pronotum brown with irregular dark spots or blackish- 
brown. 


Fig. 50. Zrigonopteryx sumatrana nov. sp. d'. 


Elytra and wings little extending beyond the apex of 
hind femora. Elytra triangular, costal area relatively broad 
with the anterior margin slightly convex, feebly expanded 
towards the middle, gradually narrowing apically and before 
the apex suddenly terminating in the radial vein, somewhat 
variabel. The very apex pointed, apical margin slightly 
concave, posterior margin nearly straight. 

Wings as long as elytra, anterior area as broad as or 
broader than the posterior one, anterior margin slightly 


102 C. WILLEMSE, 


rounded, apex rounded, apical margin with a triangular 
incision near the termination of the ulnar vein, posterior 
margin rounded. 


Fig. 51. Fig. 52. Trigonopteryx sumatrana 
Trigonopterya sumatrana nov. sp. This specimen represents 
nov. sp. d. coll. London. a male of the Berliner Museum. 


The shape of the elytra is some- 

what different from that of the 

type, but I do not think that it 
is of specific value. 


Elytra and wings brown, elytra sometimes greenish-brown, 
with irregular dark spots, generally forming an indefinite 
oblique band, from the middle of the anterior margin to 
the posterior angle of the posterior margin, besides some 
small round dots irregularly dispersed; wings hyalinous, 
veins reddish brown, with some dark round spots along the 
radial and ulnar vein. 

Abdomen brown. Anterior legs brown. Hind femora brown 
or with some dark spots, hind tibiae brown or reddish brown. 


Bio Mn: d' Q 
Length of body 24 mm. 36 mm, 

» » antennae 2000 DIANE 

» » pronotum 6.5 » 8.5 » 

» » elytra 18—22 >» 20) > 

Width » > 7— 8 » TON 


Length » hind femora 13-15. 16? > 


x 


FAUNA SUMATRENSIS- 103 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Benkulen, Tambang Sawah, 450 M. (leg. 
WALCKE), I Q type; Sungei Kumbang, Korinchi 4.500 ft., 
prior, dgr 9 (coll. London); Sumatra ig (coll: 
Leiden); Sumatra 1 g' (coll. Berlin). Type in Museum Leiden. 


SUBFAM. VI. CATANTOPINAE, 
Key to the genera. 


I. Hind tibiae with an apical spine on both sides. The 
outer apical spine is sometimes small and difficult to see. 

2. Fastigium of vertex projecting considerably beyond 
the eyes. Hind femora sn compressed laterally. Hind 
tbiaertounded SA . . + + + Mitricephala Bor. 

2.2. Fastigium of vertex normal, not projecting con- 
siderably beyond the eyes. 

3. Face almost perpendicular; fastigium of vertex forming 
a broadly rounded arch with the frontal ridge. Genitalia of 
male strongly thickened. . . . . Pareuthymia nov. gen. 

3.3. Face reclinate, fastigium of vertex forming an acute 
or obtusely angulated angle with the frontal ridge. Genitalia 
of male normal. 

4. Mesosternal lobes separated by a distinct interspace. 

5. Frontal ridge only indicated between the eyes, obli- 
terated or subobliterated below. Antennae long. 

6. Lateral facial carinae strongly divergent downwards, 
well developed, ai low. Head about as long as the 
pronotum: 0%... 2.2 2..Cranae TAN) 

6.6. Lateral Bad carinae SBusrere or only indicated in 
the lower part. Head shorter than the pronotum. 

7. Prosternal tubercle transverse, broad, with the apex 
broadly emarginate or truncate. Cerci of the male straight, 
conical, apex obtusely pointed. . . . . Lucretilis STäL. 

7.7. Prosternal tubercle short, conical, pointed. Cerci of 


1) In the collection of the Leiden Museum there is a Cranae sp., 
1 Q from Tandjong Morawa, Serdang (N. E. Sumatra). This specimen 
however is in a bad state, missing antennae and about all the legs. 
It is impossible to identify this specimen and I abstain from describing 
it. It proofs that Cranae sp. occur also in Sumatra. 


104 C. WILLEMSE, 


the male broad, compressed laterally, apex obliquely truncate, 
thel\very apex pointed nnn NE Stolzia meveracnr 

5.5. Frontal ridge well developed and reaching the clypeus, 
sometimes only indicated by a row of points. 

6. Prosternal spine conical or cylindrical. Outer apical 
spine of hind tibiae very distinct. 

7. Hind tibiae in the apical half laminately expanded 

8 The inner margin of hind tibiae with a regular row 
of about To-spines an 3 J. 2 2° Oxya ESSERNE 

8.8. The inner margin af hind ire with about 8 spines; 
the distance between the last two spines being twice or 
thrice the distance of the basal ones. . . Gesonia STAL. 

7.7. Hind tibiae normal, rounded . . Caryanda STAL. 

6.6. Prosternal spine with the apex broadly emarginate 
or truncate. Outer apical spine of hind tibiae small and 
often scarcelys perceptible: Re ee Ta uchira Sone 

4.4. Mesosternal lobes contiguous or nearly so. 

Oxyrrhepes Sin. 

1.1. Hind tibiae without outer apical spine. 

2. First joint of hind tarsi about as long as the second. 
Hind tarsi long, reaching the middle of hind tibiae . 

Eritrichius Bor. 

2.2. First joint of hind tarsi distinctly longer than the 
second one. 

3. Fastigium of vertex rounded triangular, distinctly 
separated from the frontal ridge by a carina, forming with 
the frontal ridge a sharp angle . . . . . Gonista Bor. 

3.3. Fastigium of vertex not separated from the frontal 
ridge by a carina, but forming an obtuse or rounded angle 
with the frontal ridge. 

4. Pronotum without lateral keels. 

5. Mesosternal lobes longer than broad, with inner 
margins straight or nearly so. 

6. Prosternal spine strongly inclined and angulately bent 
towards the mesosternum, touching the latter or nearly so; 
its preapical part more or less incrassate . 5 
Gronden Uvar: 

6.6. Prosternal spine straight, vertical or only slightly 
inclined towards the mesosternum, never reaching the latter. 


FAUNA SUMATRENSIS: IO5 


7. Hind femora short and broad, with the apical part 


hardly attenuate. . . . . . + … Valanga UVAR. 
7.7 Hind femora long and narrow, with the apical part 
Attenwate eea zie . +. + . Patanga UVAR. 


5.5. Mesosternal pee duadiate or broader than long, 
with inner margins rounded. 

6. Median keel of pronotum low. Disc of pronotum with 
four distinct round tubercels, two on the meso- and two 
on the metazona. Sometimes besides thèse tubercles some 
irregular ones in the prozona . . . Tuberofera nov. gen. 

6.6. Pronotum without tubercels, or median keel forming 
a high crest. 

7. Prosternal tubercle conical with the apex sharply 
pointed or with the apex more obtuse but in this case the 
median keel of pronotum strongly raised, forming a high crest. 

8. Frontal ridge in profile straight, not or scarcely pro- 
minent between the antennae. 

9. Median keel of pronotum forming a high crest. 

10. Median keel of pronotum distinctly denticulated 
throughout its length, especially in the anterior part; not 
covering the abdomen, . . . . . . Althaemenes STAL. 

10.10. Median keel of pronotum forming a very high 
crest, covering half the length of the abdomen. 

Teratodes BRUL BE 

9.9. Median keel of pronotum low, normal. 

10. Upper carina of hind femora smooth or practically so. 

Pseudocoptacra nov. gen. 

10.10. Upper carina of hind femora distinctly denti- 
culated. 

11. Elytra and wings not reaching beyond the apex of 
the abdomen or lateral, scale-like. 

12. Sulci of the pronotum subobliterated. 3 

Traulidea nov. gen. 

12.12. Sulci of the pronotum deeply cut cypher 
Bibracte STAL. 

11.11. Elytra and wings long, extending well beyond 
the apex of abdomen. Frontal ridge distinctly widened 
between the antennae. . . . . . . . Eucoptacra BOL. 

8.8 Frontal ridge in profile distinctly prominent between 


106 C. WILLEMSE, 


the antennae! i DREI EL MON Trani RSI 

7.7. Prosternal tubercle cylindrical with the apex obtuse 
or strongly transverse. 

8. Prosternal tubercle strongly transverse. USSR 
Paratraulia WILL. 
8.8. Prosternal tubercle cylindrical or obtusely conical. 

Catantops SCHAUM. 


Mitricephala. 

1898. BOLIVAR, Ann. d. Mus. Civico d. Stor. Nat. d. 
Genova Ser 2, vol, XIX OX XI) Mb 9E 

Size medium, body slender, cylindrical, rugosely punctured. 
Antennae with the 3—6 basal joints triquetral, apical joints 
filiform generally not reaching beyond the hind margin of 
pronotum. Face strongly reclinate, frontal ridge projecting 
between the antennae, compressed and deeply sulcate, below 
the latter sub-obliterate, near the median ocel indicated by 
a low sulcus, below the latter obliterate. Eyes strongly 
prominent, long-oval, interocular distance about as broad as 
fastigium of vertex. 

Fastigium of vertex projecting considerably beyond the 
eyes, longer than broad, horizontal, slightly narrowed in 
front, somewhat pyriform in shape, apex rounded, with a 
small median sulcus anteriorly and a faint trace of a median 
carinula posteriorly being more distinct on the occiput. 
Lateral carinae absent or subobsolete. 

Pronotum cylindrical, rugosely punctate, between the first 
and third transverse sulcus more finely punctate; without 
keels, anterior margin rounded or more truncate, hind 
margin rounded; first transverse sulcus faintly indicated on 
the disc, distinct on the lateral lobes, second and third 
transverse sulcus distinct both on the disc and on the lobes, 
the second one a little before the middle, the third one 
far behind the middle. Lateral lobes much longer than high, 
anterior and posterior angle rounded, lower margin nearly 
straight. 

Prosternal tubercle broad, cuneiform, with the apex truncate 
and a slight excavation on the posterior side near the apex. 

Sternum long, mesosternal lobes with the inner margin 


FAUNA SUMATRENSIS- 107 


rounded, their interspace narrow, longer than broad; meta- 
sternal lobes practically contiguous. 

Elytra and wings developed, not reaching the apex of 
abdomen; elytra with the apex obtusely pointed, almost 
entirely with longitudinal veins ; wings cycloid, about as long 
as the elytra. Hind femora strongly compressed laterally, 
external face flat, externo-median area with irregular ridges, 
carinae smooth or subserrate, knee lobes obtuse. Hind 
tibiae straight, rounded, the apical half sulcate from above, 
with 7 spines outwardly, provided with apical spine, 10 
spines inwardly; hind tarsi relatively long, reaching the 
middle of hind tibia, third joint as long as two basal joints 
together. g* unknown. © Supra-analplate long, triangular, 
apex more or less pointed, with a median impression troughout. 
Cerci triangular, apex pointed, not reaching beyond the 
supra-analplate. Valves of ovipositor long, upper valves 
somewhat longer than the lower ones, apex strongly recurved. 
Subgenital plate longer than broad, hind margin straight. 


Genotype: Mitricephala vittata BOL. 


Key to the species. 


I. Elytra short, not reaching beyond the third abdominal 
segment; broad, with its greatest width about the middle, 
A PESTO ed MEN OC . +. obtusa nov. sp. 

Em Elytra longer, reaching as a as the fifth abdominal 
segment, narrower, with its greatest width in the basal third 
and a more acute-rounded apex. 

2. Fastigium of vertex long and relatively narrow. Elytra 
with its greatest width in the basal third, relatively broad. 

. gracilis nov. sp. 

2.2. Fastigium of vertex distaste shorter and less narrow. 
Elytra with the anterior and posterior margin subparallel. 

vittata BOL. 


Mitricephala obtusa nov. sp. 


General coloration brown (discoloured by alcohol). An- 
tennae brown (damaged). Lower part of lateral lobes of 
pronotum with a yellow band hardly perceptibly. 


108 C. WILLEMSE, 


Hind tibiae with the inner margin blackish brown. Fastig. 
vertic. as in vittata BOL. Elytra relatively short, not reaching 
beyond the third abdominal segment, broad, with its greatest 
width about the middle, apex rounded. Fig. 53. 


Fig. 54. Mitricephala gracilis 
nov. sp. 9 type. 


Fig. 53. Mitricephala obtusa 
nov. sp. 9. type. 


9 
Lenght of body 45 mm. 
> » pronotum 7.5 D 
» » elytra 15 » 
» » hind femora 16 » 


Only known from Sumatra. 


FAUNA SUMATRENSIS- 109 


Sumatra: 19 Perdagangan (coll. MJOBERG). “Creeping very 
slowly along the trunks of trees”. 


Mitricephala gracilis nov. sp. 
General coloration brown (discoloured by alcohol). An- 
tennae brown, darker apically, the apical joints paler. 
Lower part of lateral lobes of pronotum with a yellow 
band that in front is continuing on the cheek and runs to 
the lower part of the posterior margin of the eye and 
behind is continuing on the epimerae of meso- and meta- 


thorax. 
Hind tibiae with the inner margin blackish brown. Fig. 54. 
2 

Length of body 7 mm: 
» » antennae Mob 8 
» » pronotum ZAR 9 
» » elytra 16 > 
» » hind femora 15 » 


Only known from Sumatra. 
Sumatra: I 9 Medan (coll. MJÖBERG). 


Mitricephala vittata Bor. ') 


1898. Mitricephala vittata BOL. Ann. mus. Civ. Stor. 
Natur. Genova, Ser. 27, Vol, XIX SCI); p. or. 


General coloration olivaceous-green and brown. Antennae 
reaching about to the middle of pronotum, olivaceous-green, 
with the two apical joints yellow. Fastigium of vertex rela- 
tively broad, with the sides distinctly narrowing in front, 
apex rounded. Head olivaceous-green or brownish, with a 
yellow fascia running from the. lower part of the hind 
margin of the eye, across the lower part of the laleral 
lobes of pronotum, to the sides of meso- and metathorax. 
Pronotum entirely olivaceous-green, except the yellow fascia 
on the lower part of lateral lobes. 

Elytra green, with anterior and posterior margin sub- 
parallel; apex acutely rounded. Wings hyalinous or slightly 
5 The type, being preserved in alcohol and dried afterwards, I shall 
give the description of a fully coloured specimen now at hand. It is 


not impossible that the two foregoing species are conspecific with vzZaza, 
but more material is wanted, to verify this suggestion. 


110 C. WILLEMSE, 


infumated. Abdomen brown. Anterior legs green or brown. 
Hind femora green, inner surface brown, inner knee lobe 
black. Hind tibiae bluish brown or brownish-green with some 
pale spots, spines brown with black tips. Hind tarsi brown. 


Fig. 55. 


RIDI 


Fig. 55. Mitricephala vittata BOL. 
Q type. Isles of Mentawei. 


9 
Length of body 40—42 mm. 
» » antennae TOLONE 
» » pronotum 8— 8.5 > 
> » elytra 16—17 > 
» » hind femora 16—16.5 > 


This species is known from the Mentawei-Islands. 
Sumatra: + Q Tandjong Morawa, Serdang (N.O. Sumatra), 
(Dr. B. HAGEN); 1 Q Lubuksikaping 1926 (E. JACOBSON), 


FAUNA SUMATRENSIS. III 


Pareuthymia nov. gen. 

Size medium or large, body stout and robust, rugosely 
or coarsely punctured. Antennae filiform, reaching beyond 
the posterior margin of pronotum, in the apical half somewhat 
flattened. Head broad, face almost perpendicular, frontal 
ridge not projecting between the antennae, coarsely punc- 
tured, margins subparallel, below the median ocel narrowed. 
Fastigium of vertex short, forming a rounded arch with the 
frontal ridge and not separated from it, finely punctured 
or impunctate, its general form more or less hexagonal, 
margins obtuse with an indication of temporal foveolae, its 
surface slightly concave. Occiput convex. 

Eyes strongly prominent sideways, oval. Interocular dis- 
tance about as broad as one and a half time the frontal 
ridge. Lateral facial carinae nearly straight. Face and cheeks 
coarsely but not densely punctured, the lower margin of 
the cheek incrassate, bisinuate. Pronotum perfectly rounded, 
scarcely widened posteriorly, without any trace of lateral 
carinae, with a faint indication of a median carina, anterior 
margin with a rounded triangular incision in the middle, 
posterior margin rounded; transverse sulci distinct, first 
transverse sulcus only indicated on the disc, arcuate, second 
and third sulcus both on the disc and on the lobes, nearly 
reaching the lower margin of lateral lobes, third sulcus a 
little behind the middle of pronotum, with a rounded trian- 
gular projection in the middle; submarginal sulcus near 
the anterior margin both on the disc and on the lobes; 
lateral lobes of pronotum about as long as broad, lower 
margin slightly concave, anterior angle acute, posterior angle 
broadly rounded. Episternum of prothorax large, decurved. 

Prosternal tubercle short, quadrate, incrassate, apex trun- 
cate and gradually sloping backwards. Mesosternal lobes 
about as broad as lonp, their inner margins rounded, meeting 
each other in the middle 4 or separated by an x-shaped 
interspace 9, metasternal lobes contiguous. Elytra and wings 
fully developed, reaching the apex of the abdomen. Elytra 
with the anterior and posterior margin subparallel or slightly 
widened apically, apex rounded. Wings about as long as 
the elytra. Anterior legs short and thick. 


112 C. WILLEMSE, 


Hind femora not reaching the apex of the abdomen, 
compressed laterally, the inner upper and lower outer area 
very small, upper keel finely serrate, the other keels smooth; 
knee lobes obtusely rounded. Hind tibiae pilose, slightly 
curved, not expanded apically, with 20 inner spines and 10 
outer spines, with distinct outer apical spine. Hind tarsi 
reaching the middle of hind tibia, third joint shorter than 
the two others together. Abdomen in the male gradually 
thickened apically, last segments very broad, apex recurved. 

Supra-analplate of male very broad, quadrangular, slightly 
widened posteriorly, sides straight, posterior margin straight; 
in the apical half with a median sulcus and curved obtuse 
ridges ; cerci strongly inflated basally, with an obtuse short 
tubercle at the very base outwardly, strongly recurved, 
apical half compressed laterally, apex rounded; subgenital 
plate strongly recurved, apex truncate, posterior margin 
slightly concave. 

Supra-analplate of female triangular, apex rounded ; with 
a median sulcus from the base to the apex. Cerci short, 
conical, apex ‘acute. Valves of ovipositor long, straight, 
margins smooth, apex slightly curved, obtuse. Subgenital- 
plate longer than broad, posterior margin with a rounded 
triangular projection in the middle. 


Genotype: Pareuthymia fusca nov. sp. 


Key to the species. 


1. General coloration reddish brown. Hind femora reddish 
brown, without black fasciae . . . . . . fusca nov. sp. 
1.1. General coloration brown with olive green spots all 
over. Hind femora with the inner area red or reddish with 
a blackish band in the apical half. . . mirabilis nov. sp. 


Pareuthymia fusca nov. sp. 


General coloration reddish brown. Antennae reddish brown,» 
darker apically. Head and pronotum reddish brown. Elytra 
reddish brown, wings hyalinous, infumated in front and 
apically. Abdomen yellowish brown, anal segment with 
blackish brown spots or stipes. Hind femora reddish brown, 


FAUNA SUMATRENSIS- 113 


kneelobes black. Hind tibiae reddish brown, spines reddish 
brown with black tips. Hind tarsi yellowish brown. Fig. 56. 


Fig. 56. Pareuthymia fusca nov. sp. d' type. 


Length of body ue 1 
= » pronotum ou 
= Elve DO ers 
È „ hind femora KSA à 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Pasir Ganting, W. Coast, June 1914, I &%. 


Pareuthymia mirabilis nov. sp. 

General coloration brown, reddish brown, with irregular, 
round, olive green spots or stripes all over. Head and pro- 
notum reddish brown with olive green spots; on the vertex 
these spots and stripes are regularly deposited to a definite 
figure. Elytra olive green, principal veins and veinlets pur- 


NS 


114 C. WILLEMSE, - 


plish red, apical half of elvtra with indefinite, faintly indi- 
cated brown spots more or less tessellate. 

Wings pale greenish blue, with the apex and the posterior 
margins infumate. Hind femora with the outer side reddish 
brown with indefinite olive green markings and round spots 
along the carinae; the inner side red with a broad black 


Fig. 57. Pareuthymia mirabilis nov. sp. Q type. 
The antenna of this specimen was paste up on it, but is 
surely not the original one! 


transverse band in the apical half, and a small black spot 
on the inner upper area in the basal half; knee on the 
inner side blackish. Hind tibiae brown from the outer, 
blackish from the inner side and from beneath, with a 
brown postbasal spot from the inner side, spines brown or 
yellowish brown with black tips. Hind tarsi yellowish brown, 
with a blackish stripe from above, on each joint. Fig. 57. 


FAUNA SUMATRENSIS. 115 


O 
Length of body so mm. 
a » pronotum © op 
3, igelytra Gras 
er „ hind femora 230, 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Indragiri 1 9. 


Lucretilis. 


1878. Lucretilis STaL. Bihang Svensk. Akad. Handl. V 
(4), pp. 41, 85. 

Body slender, size medium, rugosely punctured. Antennae 
very long, slender, filiform, reaching as far as the middle 
of abdomen or nearly so. Head obtusely conical, not pro- 
jecting above the level of pronotum; upper part of frontal 
ridge in profile projecting a little beyond the eyes and 
raised, gradually lowered towards the middle and sulcate; 
the lower part obsolete. Lateral facial carinae obsolete, 

Frons and cheeks impresso-punctate. Fastigium of vertex 
sloping, narrowed between the eyes, forming with the frontal 
ridge a more or less rounded angle: in the middle inter- 
rupted by a transverse sulcus between the eyes; rounded 
triangular apically, margins obtuse. Vertex convex with two 
rows of impressed points. 

Pronotum cylindrical, disc slightly convex, median and 
lateral keels obsolete, the principal sulcus far behind the 
middle, anterior margin rounded, posterior margin obtusely 
angulate. Lateral lobes of pronotum longer than wide, lower 
margin slightly ascendant anteriorly, anterior and posterior 
angle rounded. 

Prosternal tubercle strongly transverse, broad, with the 
apex broadly emarginate or truncate. Sternum sparsely 
punctured, anterior margin rounded; mesosternal lobes about 
as long as broad; inner margin rounded, their interspace 
subquadrate, narrowing anteriorly; metasternal lobes with 
their inner margins meeting each other in the middle, 
subcontiguous. 

Elytra short, reaching to the middle of hind femora, apex 


116 C. WILLEMSE, 


more or less truncate, anterior and posterior margin sub- 
parallel; almost entirely with longitudinal veins; wings sub- 
cycloid, about as long as elytra. Hind femorarather strong, 
their keels serrate, kneelobes pointed. Hind tibiae rounded, 
slightly curved, not expanded; armed with 9 spines inwardly, 
including the apical spine, and 6—7 spines outwardly, with 
outer apical spine. 

Hind tarsi reaching the middle of hind tibia; third joint 
a little shorter than the two basal joints together. Supra- 
analplate of the male triangular, longer than its basal width, 
apex rotundate, with a median sulcus in the basal half. 
Cerci about as long as the supra-analplate, straight, gradually 
narrowing apically, with apex obtusely pointed. Subgenital 
plate short, obtusely rounded. 

Supra-analplate of the female long, with a median sulcus 
in the basal half. Cerci short, straight, apex pointed. Valves 
of ovipositor short. Subgenital plate elongate. 


Genotype: Zucretilis taeniata STAL. 


Lucretilis taeniata STAL. 


1878. Lucretilis taeniata STaL. Bihang Svensk. Akad. 
Handl. V (4), p.85, n. I. 


This species is unknown to me. STaL gives the following 
description: „Diluteol ivaceo-virescens, in capite thoraceque 
olivaceo-flavescens; antennis-nigris; costa, vittis duabus ante 
medium positis, ad ocellum incipientibus, hinc antrorsum 
divergentibus, nec non macula laterali media frontis, vittis 
duabus postocularibus genarum, vitta verticis anterius ab- 
breviata, vittis tribus pronoti, una dorsali, unaque in lobis 
lateralibus, nec non horum margine angusto exteriore, tibiis 
tarsisque posticis obscure olivaceis vel fusco-olivaceis; limbo 
lato costali elytrorum alisque obscure fuscis; geniculis posticis 
apiceque abdominis rufotestaceis; alis fuscis. 4 Long. 20 mill. 

di Segmentum dorsale ultimum apice sensim sat fortiter 
emarginatum, margine apicali prope medium utrimque in 
lobulum obtusissimum ampliato; lamina supra-analis trian- 
gularis, ante medium sulcata; cerci mediocres, sensim acu- 
minati; lamino subgenitalis brevis, obtusa; oculi sat convexi.” 


FAUNA SUMATRENSIS- 10197. 


Only known from Sumatra. 


Sumatra: Sumatra (without exact locality). Type in Museum 
of Vienna. 


Stolzia nov. gen. 


Size medium, body slender, rugosely punctured. Antennae 
filiform, long, reaching to the middle of hind femora. Face 
slightly reclinate, frontal ridge projecting a little between 
the antennae, below the ocellum narrowed and sulcated, 
subobliterated near the clypeus. 

Eyes strongly prominent sideways and upwards, rounded 
triangular, interocular distance about as broad as the frontal 
ridge. Fastigium of vertex sloping, forming an obtuse angle 
with the frontal ridge, about as long as it is broad, widened 
forwards and narrowed posteriorly; its surface not impressed, 
margins obtuse, apical margin rounded. Occiput without 
median carinula, convex. Lateral facial carinae subobliterate, 
only distinct in the lower part. Face and the lower part 
of cheeks strongly and rugosely punctured. 

Pronotum cylindrical, median and lateral keels absent; 
anterior margin rounded, truncate in the middle, posterior 
margin rounded; first transverse sulcus only indicated on 
the disc, second and third both on the disc and on the 
lobes, third sulcus distinctly behind the middle; lateral lobes 
longer than deep, with the lower margin ascendant from 
its middle to the anterior margin; anterior angle obtusely 
rounded, posterior angle rounded. 

Prosternal tubercle short, straight, conical, apex pointed. 
Mesosternal lobes about as long as broad, their inner margins 
straight, their interspace about as broad as the lobes, distinctly 
widened posteriorly. Metasternal lobes separated by a small 
interspace, their inner margins nearly touching each other 
behind the foveolae. Elytra and wings short, extending a 
little beyond the middle of abdomen. 

Hind femora relatively stout, keels finely serrate, upper 
keel terminating in a sharp point, arc. genic. int. and ext. 
sharply pointed. Hind tibiae slightly curved, not expanded 
apically, with 9 inner and 9 outer spines, with distinct outer 
apical spine. Hind tarsi short, reaching the middle of hind 


I18 C. WILLEMSE, 


tibia, third joint nearly as long as the two others together, 
second joint distinctly shorter than the first. 

d. Abdomen with the apex recurved and somewhat 
‘thickened. Supra-analplate of male subquadrate, posterior 
margin rounded, with curved ridges and tuberosities. Cerci 
erected, longer than supra-analplate, broad, compressed 
laterally, apex obliquely truncate, on one side pointed. 
Subgenital plate strongly recurved, apex rounded. 9 unknown. 


Genotype: Stolzza rubromaculata nov. sp. 


Stolzia rubromaculata nov. sp. 


General coloration blackish brown. Antennae reddish 
brown, darker apically. Apical joints yellowish. Head yello- 
wish, with a black stripe beginning between the antennae, 
obliquely crossing the face, running across the lower part 
of the cheeks, on to the lower part of the lateral lobes of 
pronotum. Fastigium of vertex yellowish-brown, vertex 
blackish, on each side with a yellowish-brown stripe, running 
from the posterior margin of the eye, along the sides of the 
disc of pronotum on to the elytra. 


Fic. 88 
Stolzia rubromaculata nov. gen. e. spec. d'. 

Pronotum blackish-brown, disc on each side with a yellow 
stripe, the lower part of lateral lobes black, bordered with 
a broad yellowish band from above. 

Epimera of meso- and metathorax with a yellow spot. 
Elytra blackish brown with a yellow stripe along the anal 
vein and a bright red spot in the anterior area, Sternum 
and abdomen brownish, abdomen on the sides with a row 
of blackish spots. Cerci blackish brown for the greater part. 
Anterior legs brownish-green. Hind femora yellowish green, 


FAUNA SUMATRENSIS: T19 


with a pale yellowish praegenicular ring, that posteriorly is 
bordered with blackish brown, knee bright red. Hind tibiae 
olive. green, the base red, postbasal ring yellow, spines with 
black tips. Hind tarsi reddish. Fig. 58. 


of 
Length of body 13.5 mm. 
PR » pronotum Bol ron 
5 » elytra 5 si 
5 ,, hind femora 9 sE 


This species is only known from Sumatra. 
Sumatra. Soloks 19103) (PO Stolz) ro. 


Oxya. 
1831, Oxya, Serville, Ann. Scienc. Nat. XXII pp. 264, 286. 


Body slender or more robustly built, size medium, finely 
rugose and punctured. Antennae filiform, reaching as far 
as the hind margin of pronotum. Face slightly reclinate ; 
frontal ridge not projecting between the antennae, sulcate 
throughout, its margins parallel or nearly so, approximated 
at the fastigium. Fastigium of vertex moderately sloping, 
forming with the frontal ridge a distinct acute angle; its 
surface slightly concave, apex rounded triangular, margins 
very obtuse. Occiput convex. Lateral facial carinae straight 
or nearly so. 

Pronotum cylindrical, slightly widened posteriorly ; lateral 
keels absent, median keel feebly indicated, before the typi- 
cal sulcus often scarcely perceptible. Anterior margin roun- 
ded, posterior margin angulately rounded. First transverse 
sulcus only faintly indicated on the disc, second and third 
sulcus distinct both on the disc and on the lobes, inter- 
secting the median keel. Disc of pronotum more coarsely 
punctured, near the anterior margin and the metazona more 
finely punctured, Third sulcus distinctly behind the middle. 

Lateral lobes not much deeper than long, with a well 
developped submarginal sulcus near the anterior margin ; 
the lower margin ascendant from its middle to the anterior 
margin, anterior angle very obtuse, posterior angle a little 
more than 90°; rugulose throughout except in the upper 


120 C. WILLEMSE, 


part of prozona where there are two glittering and impunc- 
tate oval spaces. | 

Prosternal tubercle conical, slightly bent backwards, more 
or less pointed. Mesosternal lobes about as long as broad, 
their interspace longer than broad, widened posteriorly. 
Metasternal lobes contiguous. Elytra and wings abreviated 
or fully developed; wings hyalinous, Anterior margin of 
elytra often serrate. Abdomen with tergites normal or pleural 
margin of 2—4° tergite posteriorly acutely dentate. 

Hind femora with upper keel acutely dentate or obtuse. 
Hind tibiae strongly expanded in the posterior half with 
the margins sharp; seen from above and in profile slightly 
curved, with ro spines inwardly and 8 spines outwardly, 
with very distinct outer apical spine; all spines in a regular 
row. Hind tarsi short, the first joint expanded and shorter 
than the two other together; not reaching the middle of 
hind tibia. 

Supra-analplate in the male triangular, apex obtusely 
pointed, with a median sulcus basally or all along. Cerci 
conical or broad, slightly curved, more or less pointed or 
bidentate. Subgenital plate short, conical, apex obtuse. 

Supra-analplate in the female triangular, apex obtusely 
pointed, with a median sulcus basally. Cerci conical, slightly 
curved, more or less pointed. Valves of ovipositor dentate, 
apex strongly recurved. Subgenital plate elongate, posterior 
margin variabel, smooth or dentate; plate itself smooth or 
with keels. 

Genotype: Oxya Ayla SERVILLE. 


Key to the species QQ. !) 

I. Posterior margin of subgenital plate smooth, without 
teeth. 

2. Elytra and wings short, not reaching beyond the 
middle of hind femora. Hind tibiae red. Valves of the ovi- 
positor regularly dentate . . . . . . diminuta WALK. 

2.2. Elytra and wings long, reaching as far as or behind 
the apex of hind femora. Valves of the ovipositor strongly 
dentate with small and great teeth alternatively. intricata STäL. 


1) Till now, it is impossible to tabulate the go. 


FAUNA SUMATRENSIS- 121 


1.1. Posterior margin of subgenital plate dentate, disc 
of subgenital plate with two keels. 
2. Pleural margin of 2—4 tergites acutely dentate 
. chinensis THUNB. 
Pleural margin of all tergites normal, not dentate . 
acuminata WILL. 


Oxya diminuta WALKER. 


1871. Oxya diminuta WALKER, Cat. Derm. Salt. B. M. 
WAR Suppl pu 92. 

1893. Oxya rufipes BRUNNER VON WATTENWYL, Ann. 
Mus. Civ.-Stor. Nat. XXXIII, p. 153. 


General coloration brown or yellowish-brown. Antennae 
brown or yellowish, darker apically. Head yellowish, brown 
from above, with blackish-brown lateral postocular fasciae, 
a brown stripe on the cheeks, running from the lower angle 
obliquely backwards, but not reaching the hind angle of 
the cheeks. 

Pronotum brown, with blackish brown lateral fasciae; 
lateral lobes of pronotum yellow. Sides of meso- and meta- 
thorax yellow or greenish. Elytra brown reaching the middle 
of hind femora. Wings a little shorter than elytra, hyalinous 
or infumated in front. Anterior legs brown, yellowish brown 
or green. Hind femora brown or yellowish brown, sometimes 
with the externo-median area greenish; the interno-median 
area with two dark spots, one in the middle and the other 
near the knee, these spots sometimes absent. 

Hind tibiae always red (yellowish by discoloured speci- 
mens). Spines red with black tips. Hind tarsi red or reddish- 
brown. Abdomen yellowish-brown beneath Tergits normal. 
Valves of the ovipositor regularly dentate. Fig. 59. 

Forma macroptera WILL. Elytra and wings reaching as 
far as the apex of hind femora. 


Length of body ge) mm. EN mm. 
FA » pronotum 3— 45 » 5— 6 „ 
5 Pelta 7.5— 8 „ O—I1I , 
da AO asmaecnoptenannns Li 17 A 
ss „ hind femora TO ines 13—14 ,, 


122 C. WILLEMSE, 


This species is ranging from Annam, Cochinchina, Siam, 
Malay-Peninsula and Malacca to Sumatra. 


F16.60 
Fıe.59 
tel 
.62 
Fic.6f Bae 
Fic.63 

Fig. 59. Oxya diminuta WALK, Subgenital plate. 
After WILLEMSE 9. — Fig. 60. Oxya intricata 


STAL. Subgenital plate. After WILLEMSE 9. — 


Fig. 61. Oxya intricata STAL. Ovipositor. After 

WILLEMSE Q. — Fig. 62. Oxya chinensis THUNB. 

Subgenital plate. After WILLEMSE 9. —- Fig. 63. 
Oxya chinensis THUNB. Q. 


Sumatra: Padang, Anai Kloof, Fort de Kock, Padang 
Taraap (E. JACOBSON), Silago, Deli, Solok, Muna Labu, 
Tandjong Morawa Serdang, Surul, Siboga, Medan, Brastagi. 


Forma macroptera WILL. Brastagi 2 oo‘ (MJOBERG). 
Oxya intricata STAL. |) 


1860. Acridium (Oxya) intricatum STaL. Freg. Eug. Resa. 
Ins=Orthz,p2 335: 


1) Vide B. P. UVAROV (103) p. 45. 


FAUNA SUMATRENSIS. 123 


1925. Oxya insularis WILLEMSE. Tijds. v. Entom. Deel 
OB, Os Wl, PALE 

1925. Oxya insularis WILLEMSE. Tijds. v. Entom. Deel 
69 D. 12,, 34. 


General coloration brown, yellowish brown or greenish, 
from above often purple-reddish. Antennae brown or reddish 
brown, darker apically. Head brown or yellow, with dark 
lateral postocular fasciae. Pronotum yellow, yellowish-green 
or purple reddish with blackish brown lateral fasciae ; lateral 
lobes of pronotum yellowish. 

Elytra long, reaching far behind the apex of hind femora, 
brown, yellowish brown, area analis yellow, greenish or 
purple-reddish. Wings hyalinous. Anterior legs yellowish 
brown or brown. Hind femora reddish brown or yellowish 
brown. Hind tibiae yellowish brown or greenish. Spines 
yellow with black tips. Tergits normal. Valves of ovipositor 
strongly dentate with small and great teeth alternatively. 

Subgenitalplate in the female longer than broad, posterior 
margin without teeth, disc of subgenitalplate with. two 
parallel keels. Fig. 60, 61. 


2 
Length of body 24—29 mm, 
3, » pronotum RENO. GA, 
en » elytra EO 2750 as 
be , hind femora 13—19 a 


This species is ranging from China, Formosa, Phillipines, 
Celebes, Malacca to Sumatra. 


Sumatra: Padang, Fort de Kock, Gunung Singgalang (E. 
JACOBSON). Deli, Solok, Surul, Medan, Brastagi, Kotatjane. 


Oxya chinensis THUNB. !) 


1815. Gryllus chinensis THUNB. Mém. Acad. Pétersb. V, 
p. 253. 

1870. Acridium sinense WALKER. Cat. Derm. Salt. B. M. 
INAS p. 208. 

1873. Oxya chinensis var. a. STàL, Rec. Orth. I, p. 82. 


1) Vide B. P. UVAROV (103) p. 45. 


124 C. WILLEMSE, 


General coloration brown or yellowish brown. Antennae 
brown, darker apically. 

Head yellowish brown 

N with blackish brown later- 

al postocularfasciae some- 

times bordered with yel- 

low. Pronotum brown or 

F16.65 greenish brown, with 

SR ; blackish brown lateral 
fasciae; lateral lobes of 
pronotum yellow. Elytra 
reaching as far as or 
beyond the apex of hind 
femora, brown or greenish 
brown, area analis green- 


ish brown, area analis 


Fic. 67 greenish or yellowish 
Fig. 64. Oxya chinensis THUNB. Meso- brown. Wings as long as 


and metasternum 9. — Fig. 65. Orya : 
acuminata WILL. Subgenitalplate. After elytra, hyalinous. Ante- 
WILLEMSE 9. — Fig. 66. Oxya acumi- rior legs yellowish brown 


nata WILL. After WILLEMSE 9. — 


Fig. 67. Gesonia mundata WALKER. : 
end dibia © brown, greenish or red- 


dish. Hind tibiae bluish 
or brown, spines yellow with black tips. Pleural margin of 
2—4 tergites in the female posteriorly dentate. The teeth 
on the 3° and 4° tergit sometimes subobsolete or only little 


or brown. Hind femora 


indicated. Valves of ovipositor regularly dentate. 
Subgenitalplate in the female longer than broad, posterior 
margin with two, fairly wide separated, teeth and some 
smal ones laterally. Disc of subgenitalplate with two parallel 
keels, bearing a sharp teeth or a row of teeth (var. sfra- 
minea WALK.) near the posterior margin. Fig. 62— 64. 


Length of body 22 ey mm. 
„ pronotum 5—6.5 ,, 
n mee lytra 18—26 ,, 
x ,, hind femora 13—18 ,, 


This widely distributed species is ranging from Japan and 
China all over to Australia and Hawai Islands. 


FAUNA SUMATRENSIS- 125 


Sumatra: Padang, Anai Kloof, Fort de Kock, Tandjung- 
gadang (E. JACOBSON) Surul, Silago, Solok, Matur, Pladju, 
Balighe, Kotatjane. 


Oxya acuminata WILL. 


1925. Oxya acuminata WILLEMSE. Tijds. v. Entom. Deel 
OSMpP 13, 43: 

General coloration brown or yellowish green. Antennae 
brown or yellowish, darker apically. Head yellowish green, 
with brown lateral postocular fasciae. Fastigium of vertex 
sioping, forming with the strongly reclinate face a more or 
less acute angle. 

Pronotum brown or yellowish brown, with blackish brown 
lateral fasciae; lateral lobes yellowish. 

Elytra reaching as far as the apex of hind femora, 
vellowish green. Wings as long as elytra, hyalinous. 

Anterior legs yellowish. Hind femora yellowish. Hind 
tibiae bluish green, spines yellow with black tips. 

Tergites normal. Anterior margin of elytra in the female 
strongly serrate basally. Valves of ovipositor dentate, some- 
times alternatively with short and long teeth. 

Subgenital plate in the female longer than broad, posterior 
margin with twe small teeth in the middle. Disc of sub- 
genital plate with two keels, that are serrate near the 
posterior margin. Fig. 65, 66 


9 


Length of body 25—27 mm. 
ex „ pronotum 5.5 99 
2 Rely ital 24 A 
ta , hind femora 15 5 


This species was only known from Malabar and Ceylon. 


Sumatra: 1 © Dolok Baru (coll. Deutsch. Entom. Instit.), 
I © Lubuksikaping 1926 (E. JACOBSON). 


Gesonia. 
1878. Gesonia STAL, Bihang Svensk Akad. Handl. V, (4) 


P. 47. 
Body slender, size medium, finely rugose and punctured. 


126 C. WILLEMSE, 


Antennae filiform, reaching behind the hind margin of 
pronotum. Face reclinate, frontal ridge not projecting 
between the antennae, sulcate throughout, its margins paral- 
iel or subparallel. 

Fastigium of vertex moderately sloping, forming with 
the frontal ridge a distinct acute angle; its surface slightly 
concave, apex rounded triangular, margins obtuse. Occiput 
convex. Lateral facial carinae straight or nearly so. Prono- 
tum cylindrical, widened posteriorly; lateral keels absent, 
median keel only distinct in the metazona. Anterior margin 
rounded, posterior margin rounded. First transverse sulcus 
only indicated on the dise, second and third sulcus distinct 
both on the disc and on the lobes; third sulcus distinctly 
behind the middle. 

Lateral lobes longer than deep, with a well developed 
submarginal sulcus near the anterior margin; the lower 
margin ascendant from its middle to the anterior margin, fore 
angle obtuse, hind angle rounded; punctate throughout, in 
the upper part with two irregular glittering spaces. 

Prosternal tubercle broad, short, conical, bent backwards, 
apex rounded. Mesosternal lobes about as long as broad, 
their inner margin rounded, their interspace about as long 
as broad, widened posteriorly. Metasternal lobes subcon- 
tiguous. Elytra and wings well developed, extending beyond 
the apex of hind femora. Wings hyalinous or slightly in- 
fumated. Keels of hind femora smooth. Hind tibiae strongly 
expanded in the posterior half with the margins sharp; seen 
from above and in profile slightly curved; armed with 
7 spines outwardly, with distinct outer apical spine, spines 
in a regular row and 8 spines inwardly, the distance between 
the last two spines being twice or thrice the distance of the 
basal ones. Hind tarsi short, not reaching the middle of 
hind tibiae, the first joint expanded and somewhat shorter 
than the two other together. 

Supra-analplate in the male triangular, apex obtusely 
pointed, with a median sulcus from the base to the apex. 
extending beyond the supra-analplate, conical, straight or 
bent near the apex, with apex pointed. Subgenital plate 
short, conical, apex obtuse. 


FAUNA SUMATRENSIS- 127 


Supra-analplate in the female triangular, apex obtuse. 
Cerci short, conical, apex obtuse. 

Valves of ovipositor strongly dentate, apex with a strong 
tooth and recurved. Subgenitalplate longer than broad, pos- 
terior margin with a triangular median projection or broadly 
rounded. 


Genotype: Acridium (Oxya) punctifrons STAL. 


Only represented by one species. 


Gesonia mundata WALKER. 


1870. Heteracris mundata WALKER, Cat. Derm. Salt. B. 
MINV ep 67200377 

1898. Gesonta sanguinolenta BR. v. W. Abh. Senckenb. 
naturf. Gesellschaft Bd. XXIV. Heft. IL, p. 198. (in litt). 


1903. Gesonia punctifrons STAL var. sanguinolenta KRAUSS. 
Zoolog. Forsch. Reisen in Australien, Bd. V, p. 118. 


1909. Quzlta pulchra REHN, Bull. Amer. Mus. of Nat. 
Elise Vol} EMIS p. 190. 


1920. Gesonia recticercus SJÖSTEDT, Arkiv f. Zool. Bd. 12. 
Now2or pre 2m. 


General coloration yellowish-green. Antennae yellowish- 
green, darker apically. Head yellowish-green ; margins of 
fastigium of vertex blackish brown; with blackish-brown 
lateral postocular fasciae. Pronotum yellowish-green, with 
blackish-brown lateral fasciae. Elytra brown, with a dark 
stripe along the anterior margin; area analis yellowish-green. 
Wings slightly infumated, often with bluish tinge basally. 
_ Anterior legs yellowish-green, or more orange red. 

Hind femora yellowish-green or orange red, knee always 
blackish brown. Hind tibiae bluish-green, yellowish-green or 
reddish orange (var. sanguinolenta BR. V. W.), the extreme 
tip always darker, more yellowish-brown. Spines yellowish- 
green with black tips. Hind tarsi yellowish-green or reddish. 
Sternum and abdomen yellowish from beneath, abdomen 
brownish-black from above. Teeth of ovipositor brownish- 
black. Fig. 67. 


128 C. WILLEMSE; 


a 9 
Length of body 16—18.5 mm. I95—2I mm. 
5 „ pronotum D= Al 5 Al 417 55 
a » elytra 16— 20 be 20—22.5 
Le ,, hind femora Q—II i II—12 5 


This species is ranging from Australia, New-Guinea, Mo- 
luccas, Formosa to Malay Peninsula and Sumatra. 


Sumatra: Padang, Fort de Kock (E. JACOBSON) Medan, 
Sungei Rampah. 

Caryanda. 

1878. Caryanda STäL. Bihang Svensk Akad. Handl. V 
(4), P- 47. 

Body slender or more robust, size medium, rugosely 
punctured and pilose. Antennae filiform, reaching as far as 
or beyond the hind margin of pronotum. Face slightly 
reclinate, frontal ridge not projecting between the antennae, 
shallowly sulcate and coarsely punctured, its margins parallel 
or nearly so, subobliterate near the clypeus. Lateral facial 
carinae straight. Fastigium of vertex moderately sloping, 
forming with the frontal ridge a rounded or more acute 
angle; its surface slightly concave, apex broadly rounded, 
margins very obtuse. Occiput convex. 

Pronotum cylindrical; lateral keels absent, median keel 
feebly indicated; anterior margin rounded or with a little 
incision in the middle, posterior margin straight or shallowly 
excised. First transverse sulcus only faintly indicated on the 
disc, second and third sulcus both on the disc and on the 
lobes; third sulcus far behind the middle. 

Lateral lobes about as deep as long, with a well developed 
submarginal sulcus near the enterior margin; the lower 
margin ascendant from its middle to the anterior margin, 
fore angle very obtuse, hind angle obtuse also; rugulose 
throughout except two irregular glittering spaces in the 
upper part. Prosternal tubercle conical, straight, apex more 
or less pointed. 

Mesosternal lobes broader than long or about as long as 
broad, their inner margin rounded; their interspace longer 
than broad, widened posteriorly; metasternal lobes sub- 


FAUNA SUMATRENSIS- 129 


contiguous. Elytra scale-like, lateral, reaching as far as the 
hind margin of the second tergite, apex rotundate. Wings 
rudimentar. 

Hind femora with the keels smooth: kneelobes acutely 
dentate. Hind tibiae round, not expanded apically, seen 
from above and in profile slightly curved, with 10 spines 
inwardly and 8 spines outwardly, with distinct outer apical 
spine. Hind tarsi short, not reaching the middle of hind 
tibia, first and second joint together somewhat longer than 
the third one. 

Supra-analplate in the male triangular, apex obtuse, with 
a median impression basally and a round impression at the 
apex. Cerci conical, apex more or less pointed or broad 
with the apex angulately incised. Subgenitalplate short, 
conical, apex obtuse. Supra-analplate in the female triangular, 
apex rotundate. Cerci short, conical, not surpassing the 
supra-analplate. Valves of ovipositor nearly straight or slightly 
curved, margins finely dentate. Subgenitalplate longer than 
broad, posterior margin slightly rounded or obtusely excised. 


Genotype: Acridium (Oxya) spurium STAL. 


Key to the species. 


1. Hind tibiae yellow or red. Length of body g 16, 


OM 29mm. =.” ay tes TE ES puria STAL: 
1.1. Hind tibiae bluish-green or blue. Length of body 
ERZ OT CN ee kee ee pumila WIEL: 


Caryanda spuria STAL. 


1860. Acridium (Oxya) spurium STàL. Eugenies Resa. 
Orth. p. 336, No. 88. 


General coloration yellowish brown or green. Antennae 
reddish brown, darker apically. Head yellowish-green with 
blackish-brown lateral postocular fasciae, from above some- 
times brownish green or with pale irregular spots on the 
cheeks. Pronotum yellowish-green or brownish with blackish 
brown lateral fasciae ; the sulci often blackish brown; ante- 
rior and posterior margin slightly excised in the middle. 
Sides of meso- and metathorax greenish or brownish-yellow, 


9 


130 C. WILLEMSE, 


the sutures blackish-brown. Elytra green or brownish with 
the posterior half green, not reaching beyond the hind 


Fig. 68. Caryanda spuria STAL Q. 


margin of the 2° tergite. Anterior legs .yellowish brown or 
reddish. Hind femora brown or greenish brown, knee blackish- 
brown, with a greenish, faintly limited praegenicular ring. 
Hind tibiae bright red, spines reddish with black tips. Hind 
tarsi reddish. Abdomen from beneath reddish brown, espe- 
cially near the apex. Fig. 68. 


of 9 
Length of body 16 mm. 21-24 mm. 
> » pronotum 3.5 » 4.5—5.5 >? 
» » elytra 3 » 4 » 
» » hind femora IO » 12-14 » 


This species is ranging from China, Java to Sumatra. 
Sumatra: Surul, Pulu Weh. 


Caryanda pumila WILL. 


1924. Caryanda pumila WILLEMSE, Tijds. v. Entom. Deel 
OVA EZ 


General coloration yellowish-green. Antennae yellowish- 
green, darker apically. Head yellowish-green, face with 
irregular olive-green dots, cheeks with one or two oblique 
blackish stripes; blackish-brown lateral postocular fasciae 
from above bordered with yellow; vertex greenish. 

Pronotum greenish with blackish-brown lateral fasciae from 
above bordered with yellow; lateral lobes yellowish, lower 
margin in the middle with a blackish-brown dot. Episternum 
of meso- and metathorax blackish-brown. Elytra blackish 


FAUNA SUMATRENSIS: 131 


brown, with a yellowish stripe along the posterior margin; 
not reaching beyond the hind margin of the 2° tergite. 
Anterior legs olive-green with blackish stripes or dots. Hind 
femora yellowish-green, outer area olive green, arcus genicul. 
blackish-brown. Hind tibiae bluish-green, spines yellowish 
with black tips. Sternum and abdomen from beneath yel- 
lowish green with irregular darker spots; abdomen from 
above olive green with two blackish-brown bands on the 
sides, the superior band being the most largest. Valves of 
ovipositor finely dentate. 


of 2 
Length of body 12 mm. 13.5 mm. 
6. „ pronotum 35508005; 35 
5p » elytra ZR 285 
53 bind femora ons aes. Ose, op 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Sungai Kumbang VIII 1915 (E. JACOBSON). 


Tauchira '). 


Tauchira STAL, Bihang Svensk. Akad. Handl. V (4) p. 48, 
1878. 

Bua BOLIVAR, Trab. Mus. Nac. Cienc. Nat. Ser. Zool. 
DU 34,92 101,30, KOTS: 


Body slender or more robust, size medium, rugosely 
punctured. Antennae filiform, reaching as far as or beyond 
the hind margin of pronotum. Face reclinate, frontal ridge 
not projecting between the antennae or scarcely ; sulcate 
and coarsely punctured, its margins subparallel or slightly 
divergent. Lateral facial carinae nearly straight. 

Fastigium of vertex subhorizontal, forming with the frontal 
ridge an acute angle, its surface with a small median cari- 
nula, apex rounded, margins obtuse. Occiput at a higher 
level than the fastigium, convex. 

Pronotum cylindrical, somewhat constricted in the middle 


1) I had the opportunity of studiing the types of Zauchira polychroa 
° . . 
STAL and Zauchira Buae BOL. The latter species was in 1918 placed 
in a new genus Buva by BOLIVAR. I can find no appreciable differences 
between the genera Zauchira and Bua and considers them as congeneric. 


132 C WILLEMSE, 


lateral keels absent, median keel scarcely perceptible or 
indicated by a rugosely punctured stripe; anterior margin 
rounded, posterior margin rounded, truncate in the middle. 
First transverse sulcus scarcely perceptible, second and 
third perceptible both on the disc and on the lobes, though 
indistinct, the third sulcus far behind the middle. Lateral 
lobes about as long as deep, with a faintly indicated sub- 
marginal sulcus near the anterior margin ; the lower margin 
ascendant from its posterior third to the anterior margin, 
fore angle very obtuse, rounded, hind angle obtusely rounded ; 
rugulose throughout with [two irregular dull spaces in the 
upper part. 

Prosternal tubercle broad, strongly transverse, with the 
apex broadly emarginate, with a short conical tubercle in 
the middle. Mesosternal lobes about as long as broad, with 
inner margin rounded; their interspace longer than broad, 
widened posteriorly ; metasternal lobes subcontiguous. 

Elytra abbreviated or well developed and reaching the 
apex of hind femora. Wings abbreviated or subcycloid. Hind 
femora with the keels finely serrate, kneelobes acutely den- 
tate. Hind tibiae rounded, with the margins sharp, not 
expanded apically, seen from above and in profile slightly 
curved, with 11 spines inwardly and 9 spines outwardly, 
with a small, often scarcely perceptible outer apical spine. 
Hind tarsi short, not reaching the middle of hind tibiae, 
first joint about as long as the third. 

Supra-analplate in the male triangular, apex rounded, 
with a small median sulcus basally. Cerci extending but 
little beyond the apex of supra-analplate, conical, apex 
more or less acute. Subgenitalplate short, conical, apex 
obtuse. Supra-analplate in the female triangular. Cerciconi- 
cal, apex more or less acute. 

Valves of ovipositor finely dentate. 


Genotype: Oxya polychroa STAL. 


Key to the species. 
1. Hind femora without black or olive-green bands. Hind 


tibiae blue without yellow praegenicular ring 
abbreviata SERVILLE. 


FAUNA SUMATRENSIS- 173,3 


1.1. Hind femora with olive-green or more blackish bands 
on the outer area. Hind tibiae olive-green or brownish 
with a distinct yellow praegenicular ring 

Buae BOLIVAR 


Tauchira abbreviata SERVILLE. 


1839. Acridium abbreviatum SERVILLE, Ins. Orth. p. 678. 


This species is unknown to me. SERVILLE gives the follow- 
ing description. 

„Corps luisant, d'un vert jaunâtre. Tête plus forte, plus 
élevée que dans les autres espèces; son dessus ayant der- 
rière chaque oeil, une bande noire luisante, se continuant 
sur les côtés du prothorax et le long du bord externe des 
élytres; d'égale largeur partout. Prothorax vert; sillons 
transversaux assez visibles; carène dorsale nulle: côtés 
rabattus ayant, outre la large bande noire, une bandelette 
longitudinale étroite, noire, luisante, placée près du bord. 
Ces flancs de la poitrine ont une ligne oblique, noire, irre- 
gulière, partant de la bande large du prothorax. Elytres 
avortées, n’atteignant que la moitié de l’abdomen, vertes, 
largement marginées de noir luisant au bord externe. Ailes 
transparantes, avortées comme les élytres. Abdomen et 
dessous du corps, jaunâtres. Les quatre premières pattes 
vertes, cuisses d’un rouge capucine, vertes au bout. Cuisses 
postérieures vertes, jaunätres a leur face interne, et aux 
côtés superieur et inférieur de l’externe ; jambes de derriére 
peu dilatées au bout, bleuâtres; épines de cette couleur. 
Tarses postérieurs grands; leur longueur égalant la moitié 
de celle des jambes. Antennes longues; premiers articles 
verts ; les suivants rouges, le reste obscur, extrémité verte. 
Mâle. Long. 6 lig.”. 


This species is originally described from Java. BOLIVAR 
(14, p. 32) mentions it also from Sumatra, without exact 
locality. 


Tauchira Buae BOLIVAR. 


1898. Tauchira Buae BOLIVAR, Ann. Mus. Civ. Genova 
XXXIX. p. 92. 


134 C. WILLEMSE, 


1918. Bua Buae BOLIVAR, Trab. Mus, Nac. Cienc. Natur. 
Ser. Zool. num. 34, p. 32. 

General coloration olive green. Antennae blackish brown, 
paler apically. Head dark olive green, with blackish-brown 
lateral postocular fasciae ; face in front, clypeus and mouth- 
parts with yellow spots or yellow bordered ; with broad 
yellow lateral fasciae running from the base of antennae 
across the cheeks on to the lower part of the lateral lobes 
of pronotum. Vertex olive green with a narrow yellow stripe 
adjoining on each side the lateral postocular fasciae. 

Pronotum olive green; upper half of the lateral lobes 
blackish-brown, bordered with yellow from above, the lower 
half of lateral lobes being yellow. 

Elytra and wings ab- 
breviated, reaching a 
little beyond the middle 
of hind femora. Elytra 
brown, area analis green 
with a yellow stripe 
along the anal vein; 
apex narrowly rounded. 

Wings with bluish 
tinge, apex infumated. 
Episternum of meso- 
and metathorax yellow. 
Sternum and abdomen 
from beneath yellow 
with dark olive green 
bordered segments. 

Anterior legs yellow- 
ish green or olive green. 


ms 


Fic.69 
Tauchira Buae BOL. Fig. 70. Tauchira Buae BOL” 
Q. prosternal spine. Q cotype. 


Hind femora yellow, inner and lower area red; outer 


FAUNA SUMATRENSIS: 135 


area with two oblique olive-green bands, knee black. Hind 
tibiae olive-green from above, reddish brown from beneath, with 
distinct yellow praegenicular ring, spines bluish-brown with 
dark tips. Hind tarsi bluish green. Fig. 69, 70. 


Ce 2 

Length of body 21--24 mm. 26 mm. 
se » pronotum 4.5--4.8 ,, GE 
È „ elytra IO-II. ,, EUR 
5 ve hind: femora 12 13 7, Hb als 


This species was only known from the isle of Engano 
on the West-Coast of Sumatra. 


Sumatra: Brastagi, Sibolangit (coll. MJ6BERG). 


Oxyrrhepes. 


1873. Oxyrrhepes STAL. Oefv. Vet. Akad. Forh. XXX (4), 
PP- 40, 53. 

Size medium or rather long, body slender, moderately or 
finely rugose. Antennae filiform, very slightly flattened, 
reaching as far as or beyond the hind margin of pronotum. 
Face strongly reclinate, frontal ridge not projecting between 
the antennae, margins gradually divergent towards the cly- 
peus, obtuse; its surface punctured. Lateral facial keels 
straight or slightly curved. 

Vertex broad, convex, with smooth sculpturation but without 
impressions, punctured anteriorly, forming a broad arc with 
the frontal ridge; margins of fastigium of vertex smooth, 
apex rounded. Occiput convex, with faintly indicated median 
keel, Pronotum somewhat constricted in the middle, median 
keel well developed, lateral keels indicated by a line of 
more rough sculpturation, anterior margin rounded, posterior 
margin rounded triangular. Sulci faintly indicated, third 
sulcus behind the middle Lateral lobes of pronotum about 
as long as deep or longer, lower margin straight, anterior 
and posterior angle about 90°. 

Prosternal spine compressed laterally, apex conical or 
truncate, straight or bent backwards. Mesosternal lobes 
about as long as broad, contiguous, metasternal lobes sub- 
contiguous. Elytra and wings developed, reaching far behind 


136 C. WILLEMSE, 


the apex of hind femora; apex of elytra rounded or acute, 
wings hyalinous. 

Hind femora long, slender, with the carinae smooth or 
subserrate. Hind tibiae nearly straight, not expanded api- 
cally, with 13 spines inwardly and 12 spines outwardly, 
with distinct outer apical spine. Hind tarsi short, not reaching 
beyond the middle of hind tibiae; first joint somewhat 
expanded; about as long as the two others together. Supra- 
analplate in the male long, oval, apex pointed with an oval 
impression on its surface. 

Cerci long, slightly curved, slender, apex acute, or dilated 
apically and bidentate. Subgenitalplate long, pointed. Supra- 
analplate in the female triangular, apex obtuse, with an 
oval impression on its surface. Cerci short, straight, conical 
or more cylindrical, apex obtuse. 

Valves of ovipositor short, margins smooth, apex strongly 
recurved and dentate. Subgenitalplate much longer than 
broad; posterior margin with a broad triangular projection 
in the middle and lateral incisions. 


Genotype: Acridium extensum WALKER. 


Oxyrrhepes obtusa DE HAAN. 


1842. Acridium (Oxya) obtusum DE HAAN. Verhandel. 
@verz. Bezit. Orth, p. 155, 150, nosr2: ; 
1928. Oxyrrhepes obtusum WILLEMSE. Zoolog. meded. 

Mus. Nat. Hist. Leiden, Deel XI, p.90, fig. 12. 

Be a General coloration brown. Antennaebrown, 
darker apically. Head yellowish-brown or 
brown with irregular darker dots on the 

DE cheeks, an indication of lateral postocular 

fasciae, vertex with a median and two lateral 
longitudinal darker lines or little spots. 

N | N Pronotum brown, with some dark round 
spots on the disc, dark lines along the keels 

Fre 71 and more or less on the lateral lobes, the 
De lower ass of EE: pelonian or vi a 
px Haan 9. Yellowish stripe that in front is continuing 

Meso- and on the lower margin of the cheeks. 

metasterauni: Elytra and wings reaching far beyond the 


FAUNA SUMATRENSIS- 137 


apex of hind femora; elytra brownish, subhyalinous, with 
brownish veins, marginated at intervals with blackish brown, 
especially in the apical half, area analis sometimes yellowish- 
brown. Anterior margin of elytra slightly rounded, nearly 
straight, near the apex rounded, apex acutely rounded, 
posterior margin subparallel. Wings hyalinous or slightly 
infumate. 

Hind femora brown, with a row of brownish dots along 
the keels and on the outer area. Hind tibiae brown with 
black-tipped spines. Hind tarsi brown, on each joint from 
above a dark stripe. Fig. 71. 


d 2 
Length of body 35 -43 mm. 51-583 mm. 
i „ pronotum 6-75 ,, 9-10% 5; 
5 „ elytra 33423075, 46-50 ,, 
ar » femora HO) = De, 202-300), 


This species occurs on Java, Isl. of Sebesi and Sumatra. 


Sumatra: Fort de Kock (coll. JACOBSON), Medan, Singalang 
(coll. MJ6BERG), Surul (Sum. Exp. 1878, coll. Leiden). 


Eritrichius. 


1898. Eritrichius BOLIVAR. Ann. d. Mus. Civico d. Stor. 
Nat. d. Genova. Ser. 2, vol. XIX (XXXIX), p. 97. 


Size medium, body robust, rugosely punctate. Antennae 
filiform, long, reaching far behind the posterior margin of 
the pronotum. Face almost perpendicular, frontal ridge 
projecting between the antennae, not sulcated; below the 
median ocel constricted and sulcated, gradually lowered and 
obliterated towards the clypeus. 

Eyes strongly prominent sideways and upwards, narrowly 
separated on the vertex, interocular distance about half as 
broad as the frontal ridge. Fastigium of vertex subhorizontal, 
not separated from the frontal ridge by a transverse keel, 
but forming an obtusely rounded angle; anterior margin 
broadly rounded. Occiput convex, with median carinula. 

Pronotum widened posteriorly, anterior margin rounded, 
truncate in the middle, posterior margin acutely angulate, 
hind angle less than 90° with the sides slightly undulating ; 


138 C. WILLEMSE, 


median keel slightly raised, broad and deeply interrupted 
by the three sulci, lateral keels absent ; first transverse sulcus 
only indicated on the disc, second and third sulcus both 
on the disc and on the lobes, third sulcus a little before 
the middle of pronotum. 

Lateral lobes about as deep as long, lower margin rounded, 
ascending in front from its middle and slightly ascending 
posteriorly, anterior angle rounded, posterior angle broadly 
rounded; behind the anterior margin a distinct submarginal 
sulcus. Prosternal spine short, conical, thick, apex obtuse. 
Mesosternal lobes about as long as broad, their interspace 
about as broad as long, metasternal lobes distinctly separated. 

Elytra and wings developed; elytra with the veins straightly 
going to the apex, apex rounded, costal area partly mem- 
branaceous. Wings as long as elytra, subcycloid. Anterior 
legs relatively long and pilose. Hind femora incrassate, 
upper carina distinctly serrate. Hind tibiae slightly curved, 
not expanded, with 7 spines inwardly and 6 spines out- 
wardly (without an apical spine). Hind tarsi long, reaching 
to the middle of hind tibia, third joint a little longer? than 
the first. 

Supra-analplate in the female triangular, apex rounded. 
Cerci as long as supra-analplate, nearly straight, conical, 
apex obtuse. Valves of ovipositor strongly recurved, obtuse. 

Genotype: Eretrichius Modiglianii BOL. 


Eritrichius Modiglianii BOL. 
1898. Erztrichius Modiglianii BOLIVAR. Ann. d. Mus. Civ. 
Stor. Nat. Genova. Ser. 2a, vol. XIX (XXXIX), p. 33. 


I had the opportunity to study the type, being totally 
discolored by alcohol. General coloration brown, antennae 
blackish brown except the first joint. Palpi with the apex 
blackish brown. Prozona rugosely punctured, metazona with 
longitudinal, coarsely punctured rows, g* unknown. Fig. 72. 


2 
Length of body 31 mm. 
DI „ antennae TON o 
ER » pronotum ASS 
de „ elytra HOU 


u „ hind femora Tris 


FAUNA SUMATRENSIS- 139 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Pangherang-Pisang Oct. 1890—March 1891. 


Fig. 72. Eritrichius modigliani BOL. 9 Type. 
Anterior margin of elytra is folded at the base and gives 
not its real conformation. 


Gonista. 


1898. Gonista BOLIVAR. Ann. d. Mus. Civico d. Stor. 
Nat. d. Genova Serie 2 vol. XIX (XXXIX) p. 92. 


Size medium, body slender, finely rugose. Antennae 
ensiform, flattened, apical joint pointed, reaching behind 
the hind margin of pronotum, inserted about half the dis- 
tance fastigium of vertex and the eyes. 

Face strongly reclinate ; frontal ridge prominent; projecting 
between the antennae, percurrent towards the clypeus, sul- 


[40 C. WILLEMSE. 


cate throughout, below the median ocel widened, margins 
approximated at the fastigium, gradually divergent down- 
wards. Lateral facial keels slightly curved. Eyes long-oval, 
slightly prominent sideways but not upwards; interocular 
distance as broad as the fastigium of vertex. 

Fastigium of vertex horizontal, separated from and forming 
an angle with the frontal ridge; longer than broad, its 
margins subparallel, its surface impressed, with a median 
keel, anterior margin angulate, anterior angle slightly less 
than 909. Occiput convex with a faint trace of a median 
carinula, being the continuation of the median keel of the 
fastigium of vertex. Pronotum compressed laterally, parallel- 
sided, median and lateral keels very distinct, the latter 
parallel, subparallel in the metazona. Anterior margin trun- 
cate or slightly rounded, posterior margin rounded. 

First transverse sulcus only distinct on the lateral lobes, 
second transverse sulcus faintly indicated on the disc, not 
reaching the median keel, distinct on the lateral lobes, 
third transverse sulcus distinct both on the disc and on the 
upper part of the lateral lobes, distinctly behind the middle 
of pronotum. Lateral lobes vertical, much longer than high, 
with the lower margin slightly ascendant, anterior angle 
nearly straight, posterior angle near 90°, rounded; the lower 
margin straight with a slightly rounded incision near the 
posterior angle ; posterior margin concave. 

Prosternal tubercle short, obtusely conical. Mesosternal 
interspace very narrow or subcontiguous, mesosternal lobes 
longer than broad, their inner margins nearly straight; 
metasternal lobes subcontiguons, posterior margin of meta- 
sternum triangularly projected posteriorly, apex pointed. 
Elytra and wings long, reaching far behind the apex of 
hind femora. Elytra narrow, pointed. Wings a little shorter 
than elytra, anterior area at the apex pointed. 

Hind femora long, slender, slightly compressed laterally, 
keels obtuse, kneelobes with a very small teeth of equal 
length on the outer and inner lobes. Hind tibiae straight, 
not expanded, with 14—17 spines inwardly and 12—15 
spines outwardly, without external apical spine. Hind tarsi 


FAUNA SUMATRENSIS- I4I 


short, not reaching the middle of hind tibia; first joint 
about as long as the two others together. 

Supra-analplate of the female triangular, apex obtuse. 
Cerci short, cylindrical, apex obtuse. Valves of ovipositor 
obtuse, apex dentate. Subgenitalplate longer than broad, 
posterior margin straight, with a small triangular projection 
in the middle. 


Genotype: Gonzsta antennata BOL. 


Gonista bicolor DE HAAN. 


1842. Acridium (Opsomala) bicolor DE HAAN, Verhandel. 
Nat. Ges. Nederl. Overz. Bezitt. Bijdragen. p. 148. 

1898. Gonista antennata BOLIVAR, Ann. Mus. Civico di 
Storia Natur. d. Genova. Ser. 2 vol. XIX (XXXIX) p. 93. 

1899. Gelastorhinus gracilis FRITZE, Revue Suisse d. Zoo- 
logie Home 7, 2 498 Ele 16, hier 1, a PDC; 

1902. Gelastorrhinus luctus BURR, Trans. Ent. Soc. London. 
De TOU Ais Aly. (05 WA DOL 

1902. Gelastorrhinus esox BURR, Ibid. p. 181. n. 5, p. 183. 


1924. Gonista bicolor HEBARD, Trans. Amer. Entom. 
Soct pe 217 

1925. Gelastorrhinus bicolor EBNER, Treubia, vol. VI, 
PEA 25: 

1928. Acridium (Opsomala) bicolor WILLEMSE, Zoolog. 
Meded mlEerden Deel orp. 2: 


General coloration yellowish-brown, brown (greenish ?). 
Antennae brown. Lateral postocular fasciae reddish. Elytra 
brownish, along the radial vein with a reddish stripe, pos- 
terior margin near the apex slightly infumate. Wings hyali- 
nous, along the radial veins and the posterior margin slightly 
infumate. Length and width of elytra and wings variable, 
as shown by EBNER (32 p. 426), but in my opinion of no 
specific value, perhaps as local variations, as is easy under- 
stood by its wide range. 

Hind femora brown, with a reddish stripe on the outer area. 
Hind tibiae brown, spines brown, with black-tips. Fig. 73. 


142 C. WILLEMSE, 


dt 9 
Length of body 25.5—30 mm. 38.5—43.5 mm. 
A „ pronotum 4.2—4.5 5, 6.8 — 7.5 Ta 
” ” elytra 24.5—29.5 ” TAN ” 
Width ,, elytra 2—2.6 ,, 3.2—4.3 3: 
Length ,, wings 20.5—24.5 5, 30—33.5 » 
5 ince mora 2 15:66 


Fig 73. Gonista bicolor DE HAAN 9. 
This species is known from Japan, Java, Bali and Sumatra. 
Sumatra: Deli (A. FRITZE), Medan, Sibolangit (MJOBERG). 


Chondracris UVAR. 


1923. Chondracris UVAROV, Ann. a. Magaz. of Nat. Hist. 
Serie 9, vol. XI. p. 144. 
1924. Chondracris UVAROV, Ibid. Serie 9, vol. XIV, p. 105. 


FAUNA SUMATRENSIS. . 143 


Size large, body robust, coarsely punctured. Antennae 
filiform, reaching a little beyond the hind margin of pronotum. 
Face reclinate, frontal ridge in profile distinctly convex, 
forming a widely rounded angle with the fastigium, its 
margins parallel, from the median ocel to the clypeus slightly 
impressed. Eyes small, the height of an eye is less than 
the height of the subocular sulcus; distance between the 
eyes distinctly exceeding the horizontal diameter ofan eye. 
Fastigium of vertex strongly sloping, not impressed. 

Lateral facial carinae slightly curved. Pronotum distinctly 
compressed laterally, not constricted in the prozona, with 
the anterior margin distinctly angulate, the posterior margin 
angulately rounded with the hind angle acute or straight; 
the upper surface coarsely granulated throughout, including 
the median keel; median keel distinctly or strongly raised, 
tectiform, lateral keels absent; median keel cut by the three 
sulci, first transverse sulcus only indicated on the disc, 
second and third both on the disc and on the lobes, third 
sulcus a little behind the middle of pronotum. Lateral lobes 
about as long as deep, lower margin subhorizontal, anterior 
and posterior angle rounded ; its surface granulated, less in 
the middle. 

Prosternal spine stronglv inclined and angulately bent 
towards the mesosternum, touching the latter or nearly so, 
its preapical part more or less incrassate, apex obtuse. 
Mesosternal lobes longer than broad, inner margins rectan- 
gular, inner angles nearly straight. Metasternal lobes sepa- 
rated by a small interspace or contiguous. Elytra and wings 
well developed, reaching beyond the apex of hind femora; 
elytra transparent throughout or subcoriaceous at the base; 
wings with the base rose. 

Hind femora narrow, with the upper outer keel straight; 
all keels serrate and granulate. Hind tibiae strong, with 
IO—II inner spines and 8—9 outer spines, without outer 
apical spine. Hind tarsi short, not reaching the middle of 
hind tibia. Supra-analplate of male triangular, apex pointed. 
Cerci short, conical, apex pointed. Subgenital plate conical, 
apex pointed and slightly recurved. 

Supra-analplate of female long, triangular, apex rounded. 


144 C. WILLEMSE, 


Cerci short, conical, apex acute. Valves of ovipositor with 
the margins smooth, apex curved and pointed. 

Subgenitalplate longer than broad, posterior margin with 
a median triangular projection. 


Genotype: Acrydium roseum DE GEER. 


Chondracris rosea DE GEER. 


1773. Acrydium roseum DE GEER, Mém. Ins. III. p. 488, 
no, 3,2pl LU) Ne de 
1787. Gryllus flavicornis FABRICIUS, Mant. Ins. I. p. 237, 
no. IQ. 
1870. Cyrtacanthacris 
lutescens WALKER, Cat. 
Derm. Salt. B. M. II p: 
566, no. 33, (bleached). 
1924. Chondracris rosea 
UVAROV, Ann. a. Mag. 
Nat. Hist. Ser. 9, vol. XIV, 
p. 107. 
There are two subspe- 
Fic! 45 cies that may be sepa- 
rated in the following 
key. 

Fie. 76 I. Median keel of the 
pronotum moderately rai- 
sed in prozona, and low, 

E straight in profile in me- 


So = tazona; the latter only 
ice : 2 : 
Fig. 74. Chondracris rosea DE GEER 9. feels ERE OFT IEEE 
Prosternal tubercle pt. -- Fig. 75. forming distinct angles 
Chondracris rosea DE GEER d\. Meso- with the lateral lobes. 
and metasternum. — Fig. 76. Valanga Elytra exceeding the hind 
nigricornis BURM. Hind femora. After 

Uvarov. — Fig. 77. Patanga succincta knees by onefourth of 

L. Hind femora. After UVAROV. their total length. 


Subsp. rosea DE GEER. |) 
1.1. Median keel of the pronotum strongly raised and 
arched throughout; metazona tectiform, its disc sloping into 


1) This subspecies is only known from China and Formosa. 


FAUNA SUMATRENSIS- 145 


the lateral lobes. Elytra longer, exceeding the hind knees 
by about one-third of their total length. Fig. 74— 77. 
Subsp. Oruunert UVAR. 


Subsp. brunneri UVAR. 


1924. UVAROV. Ann. a. Mag. Nat. Hist, Ser. 9, vol. XIV, 
p. 108. 

General coloration green or brownish-green. Antennae 
yellowish-brown, darker apically. Head and pronotum green. 
Vertex with a yellow median stripe, continuing on the 
pronotum. Cheeks with some yellowish stripes. 

Pronotum with a yellow band along the median keel; 
lateral lobes with some irregular oblique yellow stripes and 
dark round spots. Elytra uniformly green. Wings hyalinous, 
with the base rose. Hind femora green. Hind tibiae red, 
spines yellow with black tips. Hind tarsi red. 


d 9 
Length of body 50—60 mm. 65—85 mm. 
Pa » pronotum I4—I5 ,„ UO) == DB. 266 
de „ elytra 48—52 ,, 63—74 ,, 
ze ,, hind femora 29—30 ,, BAR, 


This species is ranging from India, Assam to Java. 


Sumatra: 1 ® Sumatra Expedition 1877 — 78. 


Valanga. 


1923. Valanga UVAROV. Ann. a. Magaz. Nat. Hist. Serie 9, 
Vole p 743. 

Size large, body robust, coarsely punctured. Antennae 
filiform, reaching a little beyond the hind margin of pro- 
notum. Face slightly reclinate, frontal ridge in profile straight; 
seen from the front it is parallel-sided, or practically so, 
indistinctly narrowed at the fastigium; its surface finely 
punctured, impressed below the ocellum; margins smooth, 
reaching the clypeus. Eyes strongly prominent, oval, less 
than twice as high as long; subocular distance exceeds 
somewhat their length; distance between the eyes half as 
broad as an eye is long and subequal to the width of 
frontal ridge. 


IO 


146 C. WILLEMSE, 


Fastigium of vertex distinctly sloping, feebly impressed; 
margins scarcely raised, punctured. Lateral facial carinae 
slightly curved. Pronotum more or less tectiforme, com- 
pressed laterally and more or less constricted in the meta- 
zona; median keel thick; surface very coarsely punctured 
in prozona and more thinly, but densely, in metazona; 
lateral keels absent, median keel cut by three sulci; first 
transverse sulcus only indicated on the disc, second and 
third both on the disc and on the lobes, third sulcus only 
a little behind the middle of pronotum; anterior margin 
truncate-sinuate, posterior margin rounded. 

Lateral lobes not much deeper than long, about as long 
as deep, lower margin ascendant from its middle to the 
anterior margin, anterior angle obtuse, posterior angle 
rounded. Prosternal spine laterally compressed, slightly in- 
clined and bent backwards, but widely separated from the 
mesosternum. Mesosternal lobes longer than broad, inner 
margins rectangular or concave, inner angles straight or 
acute. Metasternal lobes contiguous (4) or slightly separated 
(Q). Elytra and wings well developed, reaching beyond the 
apex of hind femora; elytra fairly broad, transparent almost 
throughout; apex rounded, veinlets in the apical part more 
or less perpendicular to the veins. Wings slightly or mode- 
rately infumate, with the base mostly coloured. 

Hind femora short and broad, with the apical part hardly 
attenuate. Hind tibiae strong, slightly curved with 11 spines 
inwardly and 9 spines outwardly, without outer apical spine. 
Hind tarsi short, not reaching the middle of hind tibia, 
third joint a little shorter than the two others together, 
arolium large. 

Supra-analplate in the male triangular, with the margins 
rounded, apex obtuse; in the basal half with a narrow 
median sulcus. Cerci strongly laterally compressed, with the 
apex attenuate and more or less decurved and incurved. 
Subgenitalplate long conical, pointed. Supra-analplate in the 
female triangular, with the apex broadly rounded, and a 
narrow median sulcus or impression basally. Valves of ovi- 
positor with the margins smooth, apex curved. Subgenitalplate 
longer than broad, posterior margin straight or slightly convex. 


FAUNA SUMATRENSIS. 147 


Genotype: Acridium nigricorne BURM. 


Valanga nigricornis BURMEISTER. 


Subsp. Sumatrensis UVAROY. 


1923. Valanga nigricornis-sumatrensis subsp. n. UVAROV. 
Ann. a. Mag. of Natur. History, Serie 9, Vol. XII, p. 348, 354. 


General coloration almost uniformly green. Antennae 
blackish-brown. Head yellowish or brownish green, with 
irregular dark spots on the cheeks, and behind the eyes. 
Pronotum green, without or with blackish lateral fasciae 
on its disc or blackish spots on the lateral lobes. Elytra 
yellowish green or brownish green without or only with 
tew and obsolete spots. 

Wings uniformly infumate, with the base rose. 

Hind femora green with yellow stripes or brownish green, 
without dark fasciae. Hind tibiae from above fleshred or 
pale red, from below greenish or yellowish, spines yellow 
with black tips. Sternum and abdomen greenish or brown. 


& 2 
Length of body 45—49 m.m. 57—62 mm. 
5 „ pronotum TO = ON MEI bo 
»  » elytra AO ANS Se en 
5 , hind femora 25—26 De ATS 


This subspecies is only known from Sumatra, UVAROV 
described this subspecies from only two specimens from 
Padang Pandjang (West-Sumatra). !) 


Sumatra: Padang, Lubuksikaping, Fort de Kock (E. 
Jacobson), Solok, Lubu, Bangku, Tandjong Morawa 
Serdang, Kepahiang, Indrapora, Surui, Singkep, Kutur, 
Deli, Medan. 


1) In the collection of Mr. E. JACOBSON were many specimens that 
in their colour did not agree with the typical sumatrensis. They varied 
from brown or yellowish-brown with green stripes and markings to 
almost uniformly green. 

I do not think that the green coloration in its self is of subspecific 
value, the more so as these specimens were found on the same spot 
together. 


148 C. WILLEMSE, 


Patanga. 


1923. Patanga UVAROY. Ann. a. Mag. Nat. Hist., Ser. 9, 
Viol XI, p.143 Mol IPN 2602 


Size large, body robust, coarsely punctured. Antennae 
tilitorm, reaching a little beyond the hind margin of prono- 
tum. Face vertical or slightly reclinate. Frontal ridge more 
or less parallel-sided, sometimes slightly constricted at the 
fastigium, somewhat impressed below the ocellum; its 
margins reaching the clypeus. Eyes not twice as high as 
long; subocular distance exceeds their length, but is shorter 
than their height; the distance between the eyes is broader 
than the frontal ridge, but distinctly narrower than the 
subocular distance. 

Fastigium of vertex distinctly sloping, feebly impressed; 
margins scarcely raised. Lateral facial carinae curved or 
angulately bent. 

Pronotum distinctly compressed laterally and constricted 
in the prozona, rounded with the median keel very low and 
almost subobliterate owing tot the coarse honeycombed 
sculpturation. Anterior margin rounded, posterior margin 
rounded. Sulci sometimes scarcely perceptible because of 
the coarse sculpturation; first sulcus only indicated on the 
disc, second and third both on the disc and the lobes; third 
sulcus about in the middle of pronotum. Lateral lobes deeper 
than long, lower margin slightly ascendant from its middle 
to the anterior margin; anterior angle obtuse, posterior 
angle near 90 °, rounded. 

Prosternal spine more or less compressed laterally, incli- 
ned, but not bent towards the mesosternum, not reaching 
the latter. 

Mesosternal lobes longer than broad, inner margins more 
or less concave, so that their interspace is somewhat cor- 
diform. Metasternal lobes contiguous (Cf) or separated (9). 

Elytra extending well beyond the hind knees, scarcely 
narrowed towards the apex, which is obliquely rotundato- 
truncate; reticulation of the discoidal field in its basal part 
and all along the middle incrassate and confluent, so that 
those parts appear hardly transparant, while the rest of the 
field is remotely reticulate and transparent. 


FAUNA SUMATRENSIS: 149 


Wings tinged with rose or hyaline. Hind femora long, 
slender, with the apical part attenuate. Hind tibiae strong 
sligthly curved with rr spines inwardly and 9 spines 
outwardly, without outer apical spine. Hind tarsi short, not 
reaching the middle of hind tibia, third joint a little shorter 
than the two others together, arolium large. 

Supra-analplate in the male triangular, with the margins 
undulate, apex rounded and a median narrow impression 
basally. Cerci laterally compressed, long, with the apex 
attenuate, decurved and incurved. Subgenital plate long, 
conical, pointed. Supra-analplate in the female triangular, 
apex rounded, with a shallow median sulcus in the basal 
half. Cerci short, conical, apex obtuse. Valves of ovipositor 
with the margins smooth, apex curved and pointed. Sub- 
genital plate longer than broad, posterior margin truncate 
cr convex. 


Genotype: Gryllus Locusta Succinctus L. 


Key to the species. 


1. General coloration almost uniformly green. Face very 
coarsely sculptured; frontal ridge at the fastigium constric- 
ted. Hind tibiae red. Male cerci not strongly compressed, 
much longer than the supra-anal plate, S-shaped, gradually 
aero wedWapically gi . . . . luteicornis SERV. 

1.1. General coloration Dale with grey, brown, or black 
pattern, or more or less uniformly greyish or brownish, but 
never green or even greenish. Prosternal tubercle scarcely or 
not at all compressed laterally. Male cerci strongly compres- 
sed laterally. Face sparsely and finely punctured. 

succincta L. 


Patanga luteicornis SERV. 
1839. Acridium luteicorne SERV. Ins. Orth., p. 658, no. 17. 


General coloration almost uniformly green. Antennae 
brown. Face green, with a bright yellowish red oblique stripe 
along the lateral facial carinae. Cheeks with a green oblique 
band, posteriorlv bordered by a yellowish stripe, running 
from the lower margin of the eye to the posterior angle of 


I50 C. WILLEMSE, 


the cheeks. Vertex green with a broad yellow median stripe, 
running from the anterior margin of fastigium on to the 
pronotum, continuing as a broad yellow stripe along the 
median keel of pronotum. Pronotum green. Elytra green or 
brownish green, with a bright stripe along the mediastinal 
area; anal area yellowish green. Wings slightly infumated, 
rose basally. 

Hind femora greenish, inner and lower area yellowish red. 
Hind tibiae red, spines yellow with black tips 


of Q 
Length of body 50 mm. 57—68 mm. 
En „ pronotum Oms 13 —1I5 5, 
” LE) elytra 49 ” 67—74 ” 


ii „ hind femora 270; 130 AT MW 


This species is known from Malacca, Sumatra and 
Borneo. 


Sumatra: Padang (E. Jacobson), Mount Singalang, Pai- 
nan, Pladju. 


Patanga succincta L 


1763. Gryllus Locusta succinctus LINNAEUS, Amoen. Acad. 
MAG [Os BOK; GOs BO 

1846. Acridium assectator FISCHER WALDHEIM, Entom. 
Imps Ross. IV; Orth. Imp. Ross), p. 235, no. 2, plaza: 

1870. Cyrtacanthacris fusilinea, WALKER. Cat. III, p. 564, 
no. 30. 

1870. Cyrtacanthacris inficita WALKER. Ibid p. 565, no. 32. 

1870. Acridium rubescens WALKER. Ibid p. 588, no. 39. 

1870. Acridium elongatum WALKER. Ibid IV, p. 636. 


General coloration pale with grey, brown, or black pattern, 
or more or less uniformly greyish or brownish, but never 
green or even greenish. Antennae yellowish brown. Face 
brown or yellowish, carinae with brown stripes. Cheeks 
yellowish brown with two brown stripes or ‘an irregular 
brown pattern. Lateral postocular fasciae reddish brown. 
Vertex with a broad median yellow or reddish band, con- 
tinuing on the disc of pronotum. 

Pronotum brown or yellowish, lateral lobes in the anterior 
part of the upper part with a dark brown stripe along the 


FAUNA SUMATRENSIS- ISI 


lateral postocular fascia. Below this dark stripe with a 
yellow one and some yellowish dots. Lower margin bordered 
with vellow. Elytra vellowish, basal half brownish, apical 
half with brown irregular dots, discoidal area often with 
bright yellow spots along the radial vein, anal area vel- 
lowish-brown without spots. 

Wings rose basally (not always) and hyaline with dark 
veins in the rest. Hind femora vellowish brown, with a 
blackish stripe along the upper keel on the outer area. Hind 
tibia vellowish brown, spines pale yellow with dark tips. 


©) = 
Length of body 43—48 mm. 56-61 mm. 
») „ pronotum 0.1012, 
so Pe Ibra ABE 05 Ola 
» 5, hind femora 27—28 „ 35—38 „ 


This species is ranging from S. Asia, Malaya into 
Oceania. 


Sumatra: Fort de Kock 1 © (E. Jacobson), Solok, Silago, 
Pladju. Indragiri, Siantar Bangun, Medan. 


Tuberofera nov. gen. 

Size medium, body slender, rugosely punctured. Antennae 
filiform, in the male reaching to the middle of hind femora, 
in the female a little shorter. Face reclinate, frontal ridge 
not or only slightly projecting between the antennae, and 
there smooth or with a row of points, margins parallel, 
somewhat irregular below the ocellum, and coarsely punctu- 
red. Eyes prominent sideways, interocular distance about as 
broad as the frontal ridge. 

Fastigium of vertex strongly sloping, not separated from 
the frontal ridge by a transverse keel, forming an acutely 
rounded angle with it; its general form triangular, with the 
anterior margin truncate, lateral margins obtuse, with an 
indication of temporal foveolae; its surface slightly impres- 
sed or with an indication of a median sulcus. Occiput convex, 
with a low, indistinct median carinula. Lateral facial carinae 
slightly curved, indistinctly indicated. 

Pronotum cylindrical, slightly widened posteriorly, lateral 
keels absent, median keel indicated by a coarsely punctured 


152 C. WILLEMSE, 


keel, anterior margin rounded, posterior margin rectangular, 
first transverse sulcus only indicated on the disc, second and 
third both on the disc and on the lobes, third sulcus about 
in the middle or a little behind it; surface of the pronotum 
coarsely punctured, disc with round, distinct tubercles, 
some along the median keel in the prozona or on the pro- 
zona, the others behind the first sulcus with- two tubercles, 
regularly deposited, on each side, and one on the metazona, 
on each side. Lateral lobes of pronotum higher than long, 
lower margin subhorizontal, ascendant from its middle to 
the anterior margin, anterior angle obtusely rounded, pos- 
terior angle rounded. 

Prosternal tubercle straight, conical, subacutely pointed. 
Mesosternal lobes broader than long, their inner margin 
rounded, their interspace slightly smaller than the lobes, 
widened posteriorly, metasternal lobes subcontiguous in the 
male, separated in the female. 

Elytra and wings well developed, reaching far behind the 
apex of hind femora. Elytra with the anterior margin 
slightly rounded, apex rounded truncate. Hind femora with 
the keels subserrate, arc. genic. ext. and int. obtuse. 

Hind tibiae slightly curved, not expanded apically, with 
Tr inner and 9 outer spines, without outer apical spine. Hind 
tarsi short, reaching the middle of hind tibia, third joint 
somewhat longer than the two others together. 

Supra-analplate of male long, triangular, apex obtusely 
rounded, with a median oval impression at the base. Cerci 
about as long as the supra-analplate, straight, conical, apex 
pointed. 

Subgenitalplate short, conical, apex obtuse. Supra-anal- 
plate of female triangular, with an oval impression basally. 
Cerci straight, conical, apex obtuse. Valves of ovipositor 
with the margins smooth, apex slightly curved. Subgenital- 
plate longer than broad, posterior margin rounded. *) 


Genotype: Tuberofera cyanoptera nov. sp. 
Tuberofera cyanoptera nov. sp. 
General coloration brown or brown olive. Antennae 


1) The description of the female is taken from a specimen from Perak 
belonging to a new species. 


FAUNA SUMATRENSIS- ) 153 


blackish brown, basal joints bright red, apical joints vel- 
lowish. Head yellowish 
brown, face with an oval 
blackish figure, the base 
of the figure reaching 
the clypeus, the top of 
it lying between the 
antennae. À small black 
stripe is running from 
this top, between the 
antennae, on to the fas- 
tigium of vertex, across 
the occiput, on to the 


median keel of pronotum, 
along this keel to the 
posterior margin of pro- 
notum. Lateral postocu- 
lar fasciae small, black. 
Cheeks Tema. Où wich Fig. 78. Tuberofera cyanoptera nov. 
a faint brownish dot Rade ne rie 
below the eye. Pronotum brown or yellowish brown, median 
keel and tubercles black; lateral lobes brown olive, upper 
part with a longitudinal black stripe (lateral postocular 
fascia). 

Elytra olive-brown in the basal, more reddish brown in 
the apical half. 

Wings bluish, infumated in front and apically. Sternum 
and abdomen vellowish or brown, with irregular greenish 
dots. Hind femora with the outer and upper area yellowish, 
lower and inner area bright red; outer and upper area with 
three oblique black bands, the outer lower keel black, outer 
upper keel with black spots, kneelobes brownish-olive. 

‘Hind tibiae olive, spines with black tips. Hind tarsi 


brownish-olive. (Fig. 78). Gi 
Length of body 16.5 mm. 

ni » pronotum 4 Ri 

és PAC“ 17 a 

a , hind femora II B 


This species is only known from Sumatra. 
Sumatra: Lubuksikaping 450 M. 1 Cf (E. JACOBSON). 


154 C. WILLEMSE, 


Althaemenes. 


1878. Althaemenes STâL. Bihang Svensk. Akad. Handl. 
VAE Pe 27: 


Size medium, body robust, rugosely punctured with 
numerous granules and tubercles. Antennae filiform, not 
extending beyond the hind margin of pronotum. Face almost 
vertical or slightly reclinate; frontal ridge slightly projec- 
ting between the antennae, broad, with the margins raised 
and convergent towards the median ocel, its surface 
punctured, without carina separating fastigium from the 
frontal ridge, below the median ocel subobliterate and indi- 
cated by an irregular row of tubercles. 

Eyes strongly prominent sideways, oval, interocular 
distance broad, about twice as broad as the frontal ridge. 
Fastigium of vertex strongly sloping, not separated from 
the frontal ridge by any keel, punctured; vertex convex 
with a pair of round tubercles, on each side. Lateral facial 
carinae slightly convex, bearing some round tubercles. 
Cheeks with some tubercles. | 

Pronotum slightly constricted in the metazona, strongly 
tectiform, median keel strongly raised, crest-like, in the 
prozona with irregular incisions, viewed in profile with 
irregular teeth, in the metazona with a row of small sharp 
teeth. Disc and lateral lobes rugosely punctured with 3—4 
transverse rows of round tubercles in the prozona. Lateral 
keels absent. Metazona with a deep impression on each side, 
behind the principal sulcus. Principal sulcus far behind the 
middle of pronotum, first and second sulcus distinct (Cf) or 
subobliterate (9). 

Anterior margin angulate or truncate angulate in the 
middle, posterior margin broadly rounded. Lateral lobes 
deeper than long, lower margin straight, slightly ascendant 
from its middle to the anterior margin; anterior and 
posterior angle broadly rounded. 

Prosternal tubercle straight, conical, apex obtuse or more 
acute, but not pointed. 

Mesosternal lobes about as broad as long, their inner 
margin rounded, their interspace broader than long, widened 


FAUNA SUMATRENSIS: 155 


posteriorly. Metasternal lobes separated by a small inter- 
space. Elytra and wings short, not extending beyond the 
apex of abdomen. Elytra with a very dense reticulation. 
broad, apex broadly rounded, with the principal veins 
extending towards the apex. Wings broad, cycloîd, strongly 
infumated, except their base. 

Hind femora strong and incrassate, more or less trian- 
gular in section, all carinae acutely serrate, internal face 
flat, upper outer area very broad, about twice or thrice as 
broad as the inner one, gradually narrowing towards the 
apex; inner lower area about as broad as the outer one. 
Hind tibiae strong, incurved apically, armed with 9 inner 
and 8 outer spines, without outer apical spine. Hind tarsi 
reaching to the middle of hind tibia, third joint longer than 
the two other together. 

Supra-analplate of male triangular, the very apex with 
a median teeth and a slight incision on each side; sulcate 
basally. Cercus broad, longer thans supra-analplate, cylin- 
drical, apex incurved and somewhat dilated, obliquely 
truncate or more rounded truncate. Subgenital plate short, 
obtuse. 

. Supra-analplate of female triangular, apex obtuse, with 
a median impression basally. Cercus short, conical, apex 
acute. 

Valves of ovipositor short, straight, margins smooth, 
apex not curved but straight and pointed; upper valves 
somewhat longer than the lower ones. Subgenital plate 
longer than broad, posterior margin rotundate truncate. 


Genotype: Acridium macula-lutea DE HAAN. 


Althaemenes macula-lutea DE HAAN. 


1842. Acridium macula-lutea DE HAAN. Verhandel. Nat. 
GeschimNederl iOverzy Bezitt Ap iso plier es. 


General coloration reddish brown, all tubercles black. 
Antennae blackish-brown, darker apically. Head reddish 
Lrown, tubercles black, vertex on each side with a black 
spot, behind each eye a black band also. Pronotum reddish 
brown, tubercles black, metazona, posterior part and lower 
part of lateral lobes more blackish brown. Crest of pronotum 


156 C. WILLEMSE, 


variegated with black. Elytra dark olive green, with a broad 
vellow, transverse band in the basal half, extending from 


Fig. 79. Althaemenes macula-lutea. Fig. 8o. Althaemenes macula-lutea DE HAAN. 
DE HAAN go. Q type. 


the posterior margin to nearly the anterior one, being the 
anterior margin itself olive-green or brownish and with the 
exception of a dark olive green spot in the very base of the 
anal area. 

Wings infumated, except the basal half that is hyalinous 
with a rosy tinge. Hind femora reddish brown or dark 
brown, inner area at the base bluish, upper areae in the basal 
half with a great pale yellow spot, upper and lower carinae 
in their apical third with a small yellowish dot; teeth of the 
keels black. 

Hind tibiae blackish brown, spines black. Their is a 
remarkable difference between the length of the male and 


female. (Fig. 79, 80). © Q 
Length of body 17 mm. 28 mm. 

5 „ pronotum Silos TOM 

va elena EO 5 TOR 


zn „ hind femora Ties 1766; 


FAUNA SUMATRENSIS- 157 


This species is only known from Sumatra. 4) 


Sumatra: 1 © Padang (type de Haan) 1 g' between 
Serdang and Lake Toba (N. E. Sumatra) leg. Dr. B. Hagen. 
It seems to be a rare species, the above mentioned specimens 
being the only ones I ever saw. 


Teratodes. 


1835. Zeratodes BRULLE. Hist. Ins. IX, p. 222. 


Size medium, body very stout, rugosely punctured and 
granulated. Antennae filiform, short, rather thick, wideiy 
separated at the base, with indistinct joints. Head broad, 
rounded above, face vertical, frontal ridge not projecting 
between the antennae, very shallow, parallel-sided’ from the 
clypeus to the median ocel, from there suddenly dilated 
towards the insertion of antennae. Vertex rounded, fasti- 
gium of vertex forming with the frontal ridge a broadly 
rounded arch. Eyes prominent sideways. Lateral facial 
carinae straight and distinct. 

Pronotum strongly raised, large, sublaminately compres- 
sed, in front arched above the head in the middle of the 
anterior margin; the middle forming a high crest, den- 
ticulated, especially in the posterior part and covering half 
the length of the abdomen; the sides granulated, the extreme 
tip of the crest pointed and slightly curved upwards; lateral 
keels absent. Prosternal tubercle small, straight, pointed, 
situated near the anterior margin of the prosternum. Mesos- 
ternal lobes somewhat longer than broad, inner margins 
convex, their interspace smaller than one of the lobes. 
Metasternal lobes separated by a relatively large interspace. 

Elytra and wings developed, reaching the apex of 
abdomen or shorter. Elytra broad, coriaceus, principal veins 
distinct, apex broadly rounded. Wings somewhat shorter 
than elytra, apex broadly rounded; hyaline. Anterior legs 
rather short. Hind femora short, stout, more or less trian- 
gular in section, keels strongly dentate, alternatively with 


1) BRUNNER VON WATTENWYL (18, p. 196) enumerates this species 
from Borneo. It is not impossible that it is not the same species. 


158 ©. WILLEMSE, 


smaller and larger spines; outer area pennate with a 
pseudo-keel in the lower part. Hind tibiae slightly curved, 
with strong spines, the inner ones longer than the outer 
ones; with 10 inner spines and 9 outer spines, without outer 
apical spine. Hind tarsi short, third joint a little shorter 
than the two others together. Supra-analplate of female 
trapezoidal, apex obtuse. Cerci short, straight. Valves of 
ovipositor with the margins smooth, apex curved. 


Genotype: Gryllus monticollis GRAY. 


Teratodes monticollis GRAY. 


1832. Gryllus monticollis GRAY. Griffith’s Anim. Kingd. 
DO) 1992; D 215, De OA. | 


General coloration almost uniform green; the following 
portions are generally yellow, or occasionally reddish; the 


Fig. 81. Teratodes monticollis GRAY Qo 


antennae, a line on the whole crest of the pronotum, the 
upper carinae of the hind femora, an arch on the knees, 
the lower carinae and spines of the hind tibiae. Within 


FAUNA SUMATRENSIS- 159 


the outer upper carina of the femora is sometimes a row 
of pale spots. Tegmina opaque, uniform green, very thickly 
reticulated; wings pale greenish hyaline. 

I saw a defect, in alcohol preserved and afterwards dried 
specimen from the Baseler Museum, that I figured (fig. 82), 


2 


with the following dimensions: 


Length of body 50 mm. 
5 „ pronotum 34.5 55 

Height ,, pronotum 22 BS 

entice elytia 35 55 


N = hindtemora 25.5.0, 
5 „ hind tibia 25 i 


This species is only known from India and Ceylon. 


Sumatra: 1 © Sumatra? (coll. Baseler Museum). 


Pseudocoptacra nov. gen. 


Size medium, body slender, moderately rugose. Antennae 
filiform, reaching beyond the hind margin of the pronotum. 
Face slightly reclinate; frontal ridge projecting a little 
between the antennae with two rows of fine points; below 
the median ocel sulcated and slightly dilated towards the 
clypeus; margins straight, in the male near the median ocel 
somewhat constricted. Eyes strongly prominent sideways 
and upwards, narrowly separated on the vertex. 

Interocular distance about as broad as the frontal ridge 
or somewhat smaller. Fastigium of vertex subhorizontal, not 
separated from the frontal ridge by a transverse keel, forming 
with the frontal ridge a more or less rectangular angle; its 
general form is hexagonal, about as long as broad, its 
surface slightly impressed, lateral margins obtuse. 

Occiput convex, without median carinula. Lateral facial 
carinae straight or slightly convex, cheeks with some rugo- 
sities Pronotum slightly constricted in the prozona, lateral 
keels absent, median keel obsolete, only slightly indicated 
in the metazona. Anterior margin rounded with a little 
rounded incision in the middle, posterior margin obtuse 
angulate. 

First transverse sulcus faintly indicated only on the disc, 


160 C. WILLEMSE, 


second and third sulcus more distinct, though fine, both 
on the disc and on the lobes; third sulcus a little behind 
the middle of pronotum. Lateral lobes a little deeper than 
long, lower margin ascendant from its middle to the anterior 
margin, anterior angle rounded, posterior angle broadly 
rounded. Prosternal tubercle straight, sharply pointed. 

Mesosternal lobes with their inner margin rounded, their 
interspace broader than long; metasternal lobes separated 
by a small interspace or subcontiguous. Elytra and wings 
developed, reaching beyond the apex of hind femora; wings 
hyalinous. 

Hind femora with the keels smooth, not serrulate or 
denticulate. Hind tibiae slightly curved, not expanded api- 
cally, with ro—rr inner spines and 9—I10 outer spines, 
without outer apical spine. Hind tarsi short, not reaching 
beyond the middle of hind tibia; second joint short. 

Supra-analplate of male triangular, apex rounded, with 
an oval impression in the basal half. Cerci straight, pointed, 
reaching a little beyond the supra-analplate. Subgenitalplate 
short, narrow, apex obtuse. Supra-analplate of female trian- 
gular, apex rounded Cerci short, straight. Valves of ovi- 
positor short, margins smooth, apex obtuse. Subgenitalplate 
longer than broad, posterior margin acutangulate. 


Genotype: Pseudocoptacra mjöbergi nov. sp. 


Pseudocoptacra mjöbergi nov. sp. 


General coloration brown (bleached by spirit). Antennae 


Fig. 82. Pseudocoptacra mjöbergi nov. sp. Q type, profile. 


brown, darker apically, the extreme tip in the male yellowish- 
brown. Head brown, in the female with some dark spots 


FAUNA SUMATRENSIS: 161 


on the frontal ridge and lateral facial carinae. Pronotum 
brown with fa black stripe in the third sulcus on the disc, 
on each side. 


Fig. 83. Pseudocoptacra mjöbergi nov. sp. Q type. 


Elytra brown with irregular dark spots in the apical half. 
Wings hyaline, in the female bluish (male discoloured), apex 
infumated. 

Hind femora brown, in the female with bluish spots along 
the keels and on the outer area with an indication of a 
bluish band in the apical half (male discoloured). Hind 
tibiae bluish brown or brown, spines blacktipped. Hind 
tarsi brown. Fig. 82—84. 


II 


162 C. WILLEMSE, 


d 9 
Length of body 21 mm. 35 mm. 
2 „ pronotum | A 65103 
DI „ elytra ZII 30 hs 
n ,, hind femora IA dg 19 = 


Fig. 84. Pseudocoptacra mpobergi nov. sp. d'type. 


This species is known from Sumatra and Java. 


Sumatra: Medan, Bandar Baru (coll. Stockholm). Type 
in Museum Stockholm, Deli (coll. Mus, Berlin). 


Traulidea nov. gen. 


Size small or medium, body slender, rugose, hirsute. 
Antennae filiform, reaching beyond the hind margin of 
pronotum. Face reclinate, frontal ridge slightly projecting 
between the antennae and finely punctured, below the median 
ocel narrowed and from there obliterated. 

Eyes strongly prominent sideways, almost hemispherical, 
narrowly separated on the vertex, interocular distance as 


FAUNA SUMATRENSIS: 163 


broad as the frontal ridge. Fastigium of vertex strongly 
sloping, not separated from the frontal ridge by a distinct 
keel; near the anterior margin with an oval punctate im- 
pression, forming with the frontal ridge a rounded angle. 
Occiput convex. Lateral facial carinae nearly straight, very 
fine. Pronotum cylindrical, metazona slightly widened poste- 
riorly, anterior and posterior margin rounded, median keel 
subobsolete, lateral keels absent; transverse sulci difficult 
to recognize between the rugosely punctured sculpturation, 
third sulcus far behind the middle; lateral lobes longer than 
high, lower margin ascendant from its middle to the anterior 
and posterior margin, anterior and posterior angle obtusely 
rounded. 

Prosternal tubercle small, conical, apex pointed. Mesosternal 
lobes broader than long, their inner margin rounded, their 
interspace broad and widened posteriorly, about as broad 
as the lobe. Metasternal lobes subcontiguous. 

Elytra and wings short, extending a little beyond the 
middle of abdomen Elytra with the anterior and posterior 
margin subparallel, apex broadly rounded. Wing rudimentar. 
Hind femora rather thick, upper keel serrate. Hind tibiae 
slightly curved, not expanded apically, with 8 inner spines 
and 8 outer spines, without outer apical spine. Hind tarsi 
long, reaching behind the middle of hind tibia, third joint 
somewhat longer than the two others together. 

Supra-analplate of male triangular, apex obtuse, with a 
median sulcus basally. Cerci slightly curved, reaching a 
little beyond the supra-analplate, apex obtuse. Subgenital- 
plate conical, apex more or less pointed. 9 unknown. 


Genotype: Traulidea gracilis nov. sp. 
Traulidea gracilis nov. sp. 


General coloration black with yellow bands. Antennae 
reddish-brown, darker apically. Head black with a yellow 
stripe running from the base of antennae, along the lower 
margin of the eye, across the cheeks and across the upper 
half of the lateral lobes of pronotum and the sides of meso- 
and metanotum. Above the clypeus a quadrate yellow spot. 
Clypeus and mouthparts with yellow spots. 


164 C. WILLEMSE, 


Fastigium of vertex yellow, bordered with black. This 
yellow stain is posteriorly split up into 
two small yellow stripes, beginning 
between the eyes, running across the 
vertex and continuing on the disc of 
the pronotum on each side, finishing 
on the elytra. Pronotum black with 
two longitudinal yellow stripes on each 
side. 

Elytra black or reddish brown with 
a yellow stripe in the middle, from 
the base to the apex. Wing blackish 
with a yellow stripe near the anterior 
= margin. Abdomen and sternum black. 

Sternum with yellow spots. Sides of 

Fig. 85. Zraulidea gracilis abdomen more or less yellow or 
nov. gen. è. spec. type. greenish yellow; from above with a 
median small yellow stripe. Top of subgenitalplate greenish 
yellow. Anterior legs brownish or olive green. Hind femora 
reddish brown, with a small blackish and broad yellow 
praegenicularring, knee bluish black. 

Hind tibiae olive green, with a yellow ring basally; spines 
blackish. Hind tarsi reddish brown. Fig. 85. 


5 di 


Sf 
Length of body 14 mm. 
» » pronotum 4 » 
» » elytra OMS 
» » hind femora IO » 


Only known from Sumatra. 


Sumatra: I æ Siolak Daras, Korinchi Valley, 3.100 ft, 
Mrch. 1914. type. Type Museum London. 


Bibracte. 


1878. STaL, Bihang Svensk. Akad. Handl. V (4) pp. 27, 71. 


Size medium, body robust, rugosely punctured. Antennae 
filiform, reaching beyond the posterior margin of pronotum. 
Face reclinate; frontal ridge not projecting between the 
antennae, margins between the antennae subparallel, or 


FAUNA SUMATRENSIS- 165 


slightly convex, narrowing towards the median ocel, below 
the median ocel to the clypeus subparallel, often suboblite- 
rate, its surface like the whole head rugosely punctured. 
Eyes strongly prominent sideways and upwards, oval, intero- 
cular distance about as broad as the maximum width ofthe 
frontal ridge. 

Fastigium of vertex sloping, hexagonal, margins practically 
obliterated, forming with the frontal ridge a rounded angle. 
Occiput with a median carinula, sometimes with a small 
keel along the upper margin of the eye on each side. 
Lateral facial carinae straight, subobliterate. 

Pronotum cylindrical, metazona slightly widened posteriorly; 
anterior margin convex, with a small incision or truncate 
in the middle, posterior margin obtusely angulated, more or 
less truncate in the middle, sides somewhat concave; median 
keel slightly raised, often subobliterated, deeply cut by the 
transverse sulci, lateral keels absent; submarginal sulcus 
distinct on the lateral lobes and on the disc, first transverse 
sulcus only distinct on the disc, second and third both on 
the disc and on the lobes; transverse sulci deeply cutting 
the median keel, especially the third sulcus, which is placed 
distinctly behind the middle; lateral lobes about as long as 
high, lower margin ascendant from its middle to the anterior 
angle; anterior and posterior angle obtuse. Prosternal 
tubercle short, straight, conical, more or less pointed. 
Mesosternal lobes about as long as broad, their inner margins 
convex, their interspace but slightly longer than broad: 
metasternal lobes separated, especially in the female. 

Elytra and wings fully developed or rudimentar, lateral. 
Hind femora short, rather thick, carinae sparsely and finely 
serrate. Hind tibiae slightly curved, not expanded apically, 
with 8 inner spines and 8 outer spines, without outer apical 
spine, inner spines somewhat longer than the outer ones. 
Hind tarsi short, not extending beyond the middle of hind 
tibia; third joint about as long as the two others together. 

Supra-analplate of male triangular, apex acute, its surface 
rugosely punctured. Cerci long, conical, apex acute. 
Subgenitalplate short, conical, apex acutely truncate. Supra- 
analplate of female triangular, sulcate from the base to 


166 C. WILLEMSE, 


the apex. Cerci short, conical, apex more or less acute. 
Valves of ovipositor with their margins subserrate or smooth, 
apex slightly curved, pointed. Subgenitalplate longer than 
broad, posterior margin triangularly projected in the middle. 


Genotype: Acridium Hagenbachit DE HAAN. 


Key to the species. 


I. Elytra extending beyond the apex of hind femora. 
Apex of elytra rounded. . . . . . unicolor BR. v. W. 

1.1. Elytra shorter, not extending beyond the apex of 
hind femora. Apex of elytra more or less pointed. 

2. Elytra reaching the apex of abdomen, sometimes 
extending beyond the apex, but always with the apex acute. 


Hind tibiae olive green or brownish . . sumatrana nov. sp. 
2.2. Elytra short, not reaching the apex of abdomen. 
Hind itibiaeered. va geweten ales elk! Semirang 


Bibracte unicolor BR. v. W. 


1898. Bibracte unicolor BRUNNER VON WATTENWYL, Abh. 
Senckenbs Ges. SOC SD 2A Sp ZARE 


This species is unknown to me. BRUNNER Vv. WATTENWYL 
gives the following description: ,, Fusco testacea. Pronotum 
sulcis transversis nigris. Elytra abdomen superantia, sensim 


attenuata, apice rotundata. Z. d 
Long. corp. 26 mm. 
De prone Sat 
Re Ibn Zi ve 


» fem. post. 17.5 > 


From my friend Dr. R. EBNER I received the following 
informations. „Von &zbracte unicolor haben wir nur 1 & 
(i. e. in Museum), das sich von Ihrem Exemplar (sumatrana) 
in folgenden Merkmalen unterscheidet: Elytren die Hinter- 
knie deutlich überragend (um 3.5 mm), etwas dunkler (nament- 
lich gegen die Spitze) und viel stärker zugespitzt. Flügel in 
der distalen Hälfte stark gebraunt. Hinterschenkel fast ein- 
färbig hellbraun, nur ober dem Knielappen dunkler. Hinter- 
tibien ebenfalls hellbraun mit dunkleren Dornen; Hinter- 


FAUNA SUMATRENSIS: 167 


tarsen wie die Tibien. Nur die letzte Querfurche des Prono- 
tums ist deutlich schwarz.” 


Only known from Sumatra. 


Sumatra: Deli (mus. Vienna) 1 4, type. 


Bibracte sumatrana nov. sp. 


General coloration dark olive-green or brown. Antennae 
olive-green, brownish or blackish apically. Head and pronotum 
uniform dark olive-green or brown or variegated with brown. 
Transverse sulci on the disc of pronotum of the same colour 


F16.80 - 
Bibracte sumatrana LES 


nov. sp. 
d. Head and pro- Fig. 87. 
notum in profile. Bibracte sumatrana nov. sp. d'. 


as the rest, at most somewhat darker, but not distinctly 
black or blackish. Sides of meso- and metathorax dark olive 
green or brown. Elytra and wings well developed, in the 


168 C. WILLEMSE, 


male extending to the apex of abdomen or longer, but never 
surpassing the apex of hind femora, in the female not 
extending beyond the apex of abdomen. Anterior margin 
of elytra undulated, mediastinal and scapular area relatively 
broad; apex pointed, posterior margin straight, near the 
apex slightly incurved. Elytra brown or olivaceous brown, 
darker apically, anal area yellowish brown or reddish-brown. 

Wings hyaline, infumated towards the apex and posterior 
margin. Anterior legs olive-green or brown. Hind femora 
dark olive-green or brown or paler olivaceous-green, knee 
yellowish-green, margins of the knee lobes blackish. Hind 
tibiae bluish olive-green, spines with black tips or totally 
black. Hind tarsi olive-green or brown. The undersurface of 
the body brown or yellowish-green. Fig. 86, 87. 


d 9 
Length of body 22—26 mm. 35 mm. 
> » pronotum bo 7 ® TOR 
» » elytra I4—21 >» US à 
> » hind femora 15—17 » 20 mm. 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: 2 gg Anai kloof, 500 M. (E. JACOBSON) type, 
1 Solok 1914, 1 9 Soloky Padang 1912. (PIOZSR0L2) 
I Sumatra Exped. (coll. Mus. Leiden); 1 g' Siolak Daras, 
Korinchy Valley 3.100 ft. Mch. 1914, I o&, I Q Sungei 
Kumbang, Korinchy 4.500 ft. Apl. 1914, 1 9 Barong Bharu, 
Korinchi, Main Range 4.000 ft. June 1914 (coll. Brit. Mus.), 
Type Museum Leiden. 


Bibracte nigra nov. sp. 


General coloration blackish-brown. Transverse sulci on the 
pronotum blackish. Elytra short, not reaching the apex of 
abdomen, apex acuminate, blackish-brown, with a black 
stripe in the middle from the base to the apex, anal area 
paler coloured. Wings very short, more or less rudimentar, 
hyalinous, apex near the anterior margin infumated. 

Hind femora blackish-brown, outer area with a black 
longitudinal stripe, knee blackish. Hind tibiae red, spines 
black. Fig. 88. 


FAUNA -SUMATRENSIS- 169 


Ss 
Length of body 21 mm. 
> » pronotum 5.5» 
» » elytra NE 
» » hind femur Lomo? 


Fig. 88. Bibracte nigra nov. sp. d. 


Only known from Sumatra. 


Sumatra: Soban Ajam. VII 1916 1 g*(E. JACOBSON) type. 
(coll. Mus. Leiden). 


Eucoptacra. 


1902. Eucoptacra BOLIVAR, Ann. Soc. Ent. France, LXX. 
pp. 623, 625. 

Size medium, body rather slender, rugosely punctate. 
Antennae filiform, long, reaching far behind the hind margin 
of pronotum. Face reclinate; frontal ridge projecting between 
the antennae, slightly but distinctly narrowing towards the 
median ocel, below the median ocel slightly constricted, 
especially in the female, subparallel towards the clypeus; 
the margins irregularly punctate, surface rugosely punctate. 
Eyes prominent sideways, narrowly separated on the vertex 


170 "€. WILLEMSE, 


Interocular distance about as broad as or something smaller 
than the frontal ridge. 

Fastigium of vertex sloping, not separated from the frontal 
ridge by a transverse keel, forming a rounded angle with 
it; its general form hexagonal, its surface slightly impressed 
and finely rugose, lateral margins low and convergent behind. 
Occiput convex, in the female with a small median carinula 
in the anterior part between the eyes. 

Lateral facial carinae nearly straight. Occiput finely rugose, 
cheeks rugosely punctate, Pronotum cylindrical, metazona 
slightly divergent posteriorly, anterior margin angulately 
rounded or rounded, posterior margin rectangular with the 
sides slightly concave, median keel distinct, cut by the 
sulci, lateral keels absent. First and second transverse sulcus 
indistinct on the disc and on the lobes, third transverse 
sulcus distinct on the disc, less distinct on the lobes, situ- 
ated in or a little behind the middle of pronotum. 

Lateral lobes about as high as long, lower margin ascen- 
dant from its middle to the anterior margin, slightly concave, 
anterior angle about 90°, rounded, posterior angle broadly 
rounded. Prosternal spine short, conical, sharply pointed. 
Mesosternal lobes about as long as broad, their inner mar- 
gins rounded, their interspace broader than long, slightly 
widened posteriorly ; metasternal lobes separated by a dis- 
tinct interspace (female) or with the inner margins nearly 
meeting each other in the middle (male). 

Elytra and wings well developed, apex of elytra rounded 
truncate, anterior and posterior margin subparallel. Hind 
femora with the upper and lower keel subserrate or nearly 
smooth. Hind tibiae slightly curved, not expanded apically, 
with 10 inner spines and 8 outer spines, without outer apical 
spine. Hind tarsi short, not reaching beyond the middle of 
hind tibiae, third joint as long as the two others together. 

Supra-analplate of male triangular, apex obtuse, with a 
short median impression basally. Cerci straight, conical, 
apex subacute. Subgenitalplate short conical, apex subacute. 

Supra-analplate of female long, triangular, apex obtuse, 
with a short median impression basally. Cerci short, conical, 
apex subacute. Valves of ovipositor with the margins sub- 


FAUNA SUMATRENSIS- 171 


serrate, apex curved up and pointed, lower valves obtusely 
dentate in the middle. Subgenitalplate longer than broad, 
posterior margin obtusely angulated. 


Genotype: Acridium (Catantops ?) praemorsum STAL. 


Key to the species. 


1. Hind tibiae red, reddish brown or olive green. Elytra 
extending beyond the apex of hind femora. Posterior part 
of lateral lobes of pronotum with a great yellow spot 
extending from the posterior angle to the humeral angle. 

cingulatipes BOL. 

1.1. Hind tibiae dark olive green or bluish or blackish. 
Elytra not or scarcely extending beyond the apex of hind 
femora. Posterior part of lateral lobes of pronotum with a 
smaller yellow spot extending from the posterior angle to 
about the two-thirds of the posterior margin 5 
splendens nov. sp. 


Eucoptacra cingulatipes BOL. 


1898. Coptacra cingulatipes BOLIVAR, Ann. Mus. Genova, 
EX p. 99, n= 50. 

1899? Coptacra sumatrensis FRITZE, 
Rev. Suisse Zool. VII, p. 339. 


General coloration brown or reddish 
brown. Antennae brown, darker apic- 
ally, the extreme tip yellowish-brown. 
Head brown. Pronotum brown, the 
posterior part of lateral lobes with a 


Fig, 89. Eucoptacra cin- 
> : gulatipes BOL. Q. Head 
ding from the posterior angle to the and pronotum in profile, 
humeral angle, broadly bordering the with indication of the 
yellow spot on the lateral 
i lobes of pronotum. — 
beyond the apex of hind-femora, brown Fig. 90. Zucoptacra splen- 


with blackish-brown or darker, irregular ds nov. sp. 9. Head 
- . and pronotum in profile, 
spots, most in me basal sell less MAR Mer Re AUS 
the apical half. Wings bluish, infuma- yellow spot on the lateral 
ted in front and apically and slightly lobes of pronotum. 


along the posterior margin. Anterior legs reddish brown or 


yellow or yellowish-brown spot, exten- 


posterior margin. Elytra extending 


172 C. WILLEMSE, 


brown. Hind femora with the outer area yellowish, the base 
and two oblique, transverse bands blackish, (sometimes 
incomplete) extending to the upper outer and inner areas; 
the outer lower area brown with a black stripe along the 
lower outer keel, the inner lower and inner area red or 
reddish; knee brown. 

Hind tibiae red, reddish brown or olive-green, sometimes 
blackish from above, the extreme apex brown, spines with 
black tips. Hind tarsi brown. Sternum and abdomen yellowish- 
brown. Fig. 89. 


d 9 
Length of body Hmm. 23—25 mm. 
» » pronotum 4 » 5—5.5 » 
» » elytra 14 » 17— 19 » 
» » hind femora TOSS» 12—13.5 >» 


This species is known from Sumatra, Borneo and Malacca. 


Sumatra: Fort de Kock, Anai Kloof, Pula Pandjang, 
Tandjunggadang, Pulu Babi Simular, Padang Taarap (E. 
JACOBSON), Silago, Tandjong Morawa Serdang, Siboga, Deli, 
Medan. 


Eucoptacra splendens nov. sp. 


General coloration dark olive-green or blackish-brown. 
Antennae black or blackish-brown, the extreme tip yellowish. 
Head dark olive-green or blackish-brown. Pronotum dark- 
olive green or blackish brown, the posterior part of lateral 
lobes with a bright yellow or yellowish-brown spot, extending 
from the posterior angle to about the two thirds of the 
posterior margin, never reaching the humeral angle, the 
upper margin of this spot being practically horizontal. 

Elytra dark-brown, without spots, extending to the apex 
of abdomen. Wings pale bluish, strongly infumated apically. 
Anterior legs olive-green. Hind femora of about the same 
coloration as in cingulätipes, the outer lower area being oft 
totally red; knee black or blackish-brown. 

Hind tibiae blackish-brown, sometimes dark olive-green, 
never red or reddish, spines black. Hind tarsi brown. Sternum 
and abdomen brown or blackish brown partielly. Fig. go. 


FAUNA SUMATRENSIS. 173 


d Q 
Length of body 16 mm. 23 mm. 
> » pronotum 4.5 » GE 
» » elytra 12 » l'OMS 
> » hind femora 10.5 > T3 > 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Anai Kloof 1 gt, 1 9, Gunung Singgalang I &, 
ROCM (EN JAEOESON) Solok ne (i. Of STOLZ) Type in 
Leidener Museum. 


Traulia. 


logora nlia Star, wee. Orthopt App. 37,158. 


Size medium, body robust or rather slender, rugosely 
punctured. Antennae filiform, long, reaching behind the 
posterior margin of pronotum, in the male surpassing the 
base of hind femora, in the female reaching the base. Face 
reclinate; frontal ridge projecting considerably between the 
antennae, punctured, with the margins subparallel, below the 
median ocel slightly dilated towards the clypeus, the margins 
being there somewhat irregular; its surface below the anten- 
nae slightly impressed and more coarsely punctured. 

Eyes strongly prominent sideways, almost hemispherical; 
interocular distance broader than the frontal ridge. Fastigium 
of vertex sloping, not separated from the frontal ridge by a 
transverse keel, forming with the frontal ridge a rounded 
angle; its general form elongate triangular, with the apex 
rounded, its margins showing a more or less distinct indi- 
cation of temporal foveolae in the anterior part; these are 
visible from above. 

Occiput convex; often with a fine median carinula. Lateral 
facial carinae distinct, slightly curved. Pronotum cylindrical, 
metazona slightly dilated or constricted; lateral keels absent, 
median keel more distinct especially in the metazona, cut 
by the transverse sulci; anterior margin rounded, often with 
a slight incision in the middle, posterior margin rounded 
or obtusely angulate; transverse sulci more or less distinct, 
second and third both on the disc and the lobes, third 
sulcus distinctly behind the middle. Lateral lobes longer 


174 C. WILLEMSE, 


than high, the lower margin ascendant from its middle to 
the anterior margin, anterior angle rounded, posterior angle 
near 90° and rounded. Prosternal tubercle short, conical, 
straight, apex sharply pointed. 

Mesosternal lobes broader than long or about as broad 
as long, their inner margins rounded, their interspace broader 
as long, widened posteriorly. Metasternal lobes separated by 
a distinct interspace. Elytra and wings fully developed, short 
or more or less rudimentar and lateral. Hind femora strong 
and relatively thick, with the upper carina dentate. Hind 
tibiae slightly curved, not expanded apically, with 8 inner 
spines and 7 outer spines, without outer apical spine. Hind 
tarsi reaching to the middle of hind tibia, third joint some- 
what shorter than the two basal ones. 

Supra-analplate of male more or less triangular, apex obtuse 
or subquadrate with the hind margin convex, with a median 
sulcus from the base to the apex or only basally. Cercus 
erected, compressed, near the apex dilated, apex more or 
less truncate or slightly excised. Subgenitalplate short, obtuse. 
Anal segments of abdomen slightly incrassate and curved 
upwards. Supra-analplate of female more or less quadrangular, 
with the sides and apex slightly rounded, and a median 
oval impression. Cerci short, conical, apex obtuse. 

Valves of ovipositor with the margins smooth, apex slightly 
curved, upper valvae with apex obtuse, lower valvae with 
apex more acute. 


Genotype: Traulia flavoannulata STAL. 


Key to the species. 


I. Pronotum with a broad, black, median band on the 
disc, bordered with yellow or yellowish-brown. In the anterior 
part of the prozona and in the metazona this band is velvety. 
Elytra and wings well developed, reaching the apex of 
indifferent: : . . azureipennis SERV. 

1.1. Pronotum tout eee median band or when present 
without these velvety parts. Elytra and wings not surpassing 
the apex of abdomen or rudimentar and lateral. 

2. Elytra lateral, not touching each other on the back 


FAUNA SUMATRENSIS- 175 


and not surpassing the posterior margin of the second or 
third abdominal segment. 
3. Hind femora with the outer area blackish, along the 
outer lower carina with a yellow or yellowish-brown stripe 
flavo-annulata STäL. 
3.3. Hind femora without yellow or yellowish-brown 
longitudinal stripes. 
4. Hind tibiae blackish-brown with a yellow praegenicular 
ben eee 5 . . … elegans WILL. 
ALE, ind tibiae in te Pae half brown or blackish-brown 
with a yellow praegenicular ring, the apical half red. 
(9) affinis DE HAAN. 
2.2. Elytra reaching beyond the middle of abdomen, 
touching each other on the back. 
3. Outer upper carina of hind femora with a yellow, 
longitudinal stripe. 

4. Hind femora with a bright red, complete praegeni- 
CHAINES se . + . superba nov. sp. 
4.4. Hind en iur LBT praegenicular ring 
only visible from the inner side and coloured with Balle, 

lineata BR. v. W. 
"3.3. Outer upper carina of bind femora without yellow 
stripe. 
4. Hind tibiae black or blackish brown. 
5. Hind femora short, incrassate, red, upper area greenish. 
Stali Bor. C. 
5.5. Hind femora longer and more slender, brownish-black. 
stigmatica BOL. I. 
4.4. Hind tibiae red or hein brown, at least in the 
apical half. 
5. Hind tibiae in the basal half blackish brown with a 
yellow postbasal ring, the apical half red. 
6. Hind femora bright red with an indication of a yellow 
praegenicular ring. X unknown . . . . . rosea WILL. 
6.6. Hind femora brownish red from above and on the 
outer side; from below and on the innerside bright red ; 
with a broad yellow praegenicular ring. . (4) affinis DE HAAN. 
5.5. Hind tibiae red, without or with an indication of a 
pellemtpostmbasalftmeem nne 2.2 or Haani MIELE: 


176 C. WILLEMSE, 


Traulia azureipennis SERVILLE. 

1839. Xiphicera asureipennis SERVILLE, Ins. Orth. p. 616 
all, ma, dip Als 

1842. Acridium (Oxya) dimidiatum DE HAAN, (partim), 
Verhandel Orth,, p.p. 156, 157, 158, pl. 210022 ao: 

1878. Traulia asureipennis STâL, Bih. Svensk. Akad. 
Handl. V (4), p. 72. 

1921. Traulia azureipennis \NILLEMSE, Zoolog. Meded. 
Leiden, Deel VI, p. 30. 

General coloration brown or blackish-brown. Antennae 
blackish-brown, the basal joints from the inner side and 
two or three apical joints yellowish. A transverse yellow 
band runs from the lower part of the front, across the 
cheeks backwards, along the lower part of lateral lobes of 
pronotum on to the epimerum of the mesothorax. Frontal 
ridge near the clypeus with a blackish quadrangular spot or 
small irregular spots, lateral facial carinae sometimes with a 
blackish spot in the middle. The upper part of the front 
yellowish or yellowish brown with irregular blackish spots. 
Vertex yellowish or yellowish brown, with a broad blackish 
median band, running from the apex of fastigium of vertex 
on to the disc of pronotum, terminating a little before the 
posterior margin of pronotum. This band is velvety on the 
fastigium of vertex and partially on the occiput and pronotum. 
Mouthparts blackish with yellow spots, the palpi yellow. 

Pronotum yellowish-brown, with a broad median blackish 
band, running from the anterior margin to or terminating a 
little before the posterior margin. Between the anterior 
margin and the first sulcus and on the metazona this band 
is velvet black. 

Upper part of lateral lobes brown with a black spot in 
the middle or black, lower part yellowish-brown or yellow. 
Epimera of pro-meso- and metathorax yellowish brown. 
Elytra and wings well developed, reaching the apex of hind 
femora. Elytra blackish-brown, anal area brown, along the 
anal vein with a yellowish stripe. Wings bluish, apex infumated. 


Prosternal tubercle yellowish, the. anterior side black. 
Sternum black with great yellowish-brown spots near the 


FAUNA SUMATRENSIS: 177 


anterior margin, in the middle and near the posterior margin 
of metathorax, somewhat variable. Abdomen black with 


Fre 91 


F16.93 


Fig. 91. Traulia azureipennis SERV. do. Head and pronotum 


in profile. — Fig. 92. Traulia azureipennis SERV. &. Pro- 
notum from above. — Fig. 93. Traulia flavo-annulata 
STAL. 2. Hind leg. — Fig. 94. Traulia elegans WILL. gd. 


Fig. 95. Traulia affinis DE HAAN. 9. Hind tibia. 


yellowish-brown stripes along the sides and from beneath. 
Anterior and median legs yellowish brown on the anterior-, 
blackish-brown on the posterior side. 
Hind femora blackish-brown, with a yellow praegenicular 
ring; the upper area brown with one or two basal yellowish- 
browk dots, outer area with an oblique yellow stripe basally, 


and a yellow spot on the outer lower and sometimes upper 
12 


178 C. WILLEMSE, 


carina; lower area with a yellow spot basally and a transverse 
yellow spot in the middle. Hind tibiae red, with a yellow 
post-basal ring included between the black base and a 
blackish brown ring; the extreme apex blackish; spines 
black or red with black tips. Hind tarsi brown. Fig. 91, 92. 


cy 9 
Length of body 20—23 mm. 28—37 mm. 
» » pronotum 4.2— 5 > 6— 8 » 
» » elytra 14.5—17.5 » 19—28 » 
> » hind femora 11.5—13 » 16—20 » 


This species occurs in Tenasserim, Malay Peninsula, 
Borneo, Java and Sumatra. 


Sumatra: Indragiri, Ringgat, Kotatjane, Kutur, Toluk. 


Traulia flavo-annulata STAL. 


1860. Acridium flavo-annulatum STàL, Freg. Eugenies 
resa Orta ps 20 nb: 

1842. Acridium (Oxya) dimidiatum DE HAAN (partim), 
Verhandel MO tho Sns Sp ENZ es 

1873. Traulia flavo-annulata STAL, Recens. Orth. I. p.58, 
Notre 

1921. Traulia flavo-annulata WILLEMSE, Zoolog. Meded. 
DEemVSeiden mpm 4 


General coloration blackish brown or brown. Antennae 
brown, darker apically, basal joint and apical joint yellowish. 
Head brown, lower part of frontal ridge, frontal ridge between 
the antennae and fastigium of vertex often with blackish 
brown spots. Lateral postocular fasciae blackish brown, from 
above bordered with yellow or yellowish brown. Cheeks 
yellow. Mouthparts blackish, palpi yellowish. Pronotum yel- 
lowish brown, disc of pronotum brown, on each side with a 
yellowish stripe, bordering the lateral postocular fasciae; 
this stripe in the prozona narrowed anteriorly, in the meta- 
zona subparallel. Lateral lobes of pronotum in the upper 
part blackish brown, the lower part yellowish or yellowish- 
brown. 

Epimerum of pro-meso- and metathorax with a yellowish 
stripe. Elytra and wings rudimentar, lateral, scarcely reaching 


FAUNA SUMATRENSIS- 179 


beyond the posterior margin of the 2° abdominal segment, 
blackish brown, area analis yellowish-brown. Prosternal 
tubercle yellow, apex blackish. Sternum black, with the 
anterior and posterior margin and 3 median spots yellow. 
Abdomen brown or yellowish brown, with a blackish brown 
band on each side. Anterior and median legs brown, posterior 
side blackish brown. Hind femora blackish brown with a 
yellow praegenicular ring, upper area brown; along the 
outer lower carina with a distinct yellow stripe in the middle. 
Hind tibiae blackish-brown, with a yellow post basal ring; 
spines blackish or dirty yellow with black tips. Hind tarsi 
blackish. Fig. 93. | 


d 9 
Lenght of body 19 mm. 24—28 mm. 
» » pronotum ee 6.2 » 
» > elytra 4.5 > 5—5.8 » 
> > Inne weno, WD I4.5—I5 » 


This species is known from Amboina, Java, Mentawei Isl. 
and Sumatra. 


Sumatra: Sumatra (coll. Museum Vienna). 


Traulia elegans WILL. 


1921. Zraulia elegans WILLEMSE, Zool. Meded. Leiden. 
Wil, De 20 INI@s 1055 job. ID jolls Mita 

General coloration blackish brown. Antennae blackish 
brown, the basal half often dark olive green, apical joints 
yellowish. Head blackish brown. A transverse yellow band 
runs from the lower part of the front, across the cheeks 
backwards, along the lower part of lateral lobes of pronotum 
on to the epimerum of the mesothorax. Frontal ridge near 
the clypeus with a blackish quadrangular spot. Margins of 
fastigium of vertex yellowish brown. Mouthparts black with 
yellow spots, palpi yellow. Pronotum yellowish brown, with 
a broad median brown band on the disc, running from the 
anterior to the posterior margin. Upper part of lateral lobes 
blackish brown, lower part yellow. Epimerum of pro-meso- 
and metathorax yellow or yellowish brown. 

Elytra and wings rudimentar, lateral, scale-like, scarcely 


180 C. WILLEMSE, 


reaching beyond the posterior margin of the 2° abdominal 
segment; elytra blackish brown, anal area yellowish green, 
along the anal vein with a vellow stripe. Prosternal tubercle 
black, with a yellow spot on the posterior side. Sternum 
black with 3 yellow spots, the posterior margin bordered 
with yellow. Abdomen, blackish brown from above, except 
the four last segments who are more yellow, posterior 
margin of basal segments being bordered with yellow; sides 
of abdomen blackish; the undersurface yellowish with brown 
spots, anal segment blackish from below, yellowish from 
above, cerci yellowish. Anterior and median legs olive green 
on the anterior, blackish brown on the posterior side. 
Hind femora blackish brown with yellow praegenicular 
ring, outer upper carina near the base with a small yellow 
stripe or spot. Hind tibiae blackish brown, with a yellow 
post-basal ring, spines with black tips. Hind tarsi yellowish 
brown or brown, with black spots from above. Fig. 94. 


a Q 
Length of body 20 mm. 24 mm. 
» » pronotum 5 » 6 » 
» » elytra A 5 
» » hind femora 1) 0 is > 


This species is only known from Sumatra. 
Sumatra: Rawas V 1878 2 JJ, 1 ® (Mus. Leiden). 


Traulia affinis DE HAAN. 


1842. Acridium (Oxya) affine DE HAAN, Verhandl. Orth. 
PPI OM SMN or To Pl 20, ie SO OA 

1921. Zraulia affinis WILLEMSE, Zoolog. Meded. Leiden, 
vol. VI, p. 40. 

General coloration blackish brown (or dark olive green ?). 
Antennae brown, apical joints yellowish. Head blackish 
brown or brown. A transverse yellow band runs from the 
lower part of the front, across the cheeks backwards, along 
the lower part of lateral lobes of pronotum on to the epi- 
merum of the mesothorax. Frontal ridge near the clypeus 
with a blackish irregular quadrangular spot. The upper part 
of the front and the vertex blackish brown or brown. 


FAUNA SUMATRENSIS- I8I 


Lateral postocular fasciae blackish brown. Pronotum yello- 
wish brown, with a broad median brown band in the middle, 
running from the anterior to the posterior margin. This 
band is marginated on each side by a yellow stripe. Upper 
part of lateral lobes blackish brown, lower part yellow. 

Epimera of pro-meso- and metathorax with a yellow stripe. 
Elytra and wings of the male nearly reaching the apex of 
abdomen, blackish brown with a black stripe in the middle, 
paler before the apex; a yellow stripe along the anal vein; 
area anal. yellowish green. In the female elytra and wings 
rudimentar, not reaching beyond the posterior margin of 
the 3° abdominal segment, lateral, blackish brown with a 
yellow stripe along the anal vein; anal area yellowish brown. 
Prosternal tubercle yellow, the anterior side with a black stripe. 
Sternum blackish brown with two yellow or reddish yellow 
spots, posterior margin bordered with yellow or reddish yellow. 
Abdomen yellowish or reddish brown, on the sides with a 
black band. Anterior and median legs yellowish brown with 
dark spots, the posterior side mostly blackish. 

Hind femora with the upper area brown and a yellow 
stripe along the upper outer carina in the basal half, outer 
area reddish-brown, lower and inner area bright red; a yellow 
and broad praegenicular ring, knee blackish brown. Hind 
tibiae red, with a yellow post-basal ring, included between 
the blackish brown base and a broad ring of the same colour; 
spines with black tips. Hind tarsi yellowish brown. Fig. 95. 


J 2 
Length of body 20 ulm. 26 mm. 
» » pronotum 5.5 » 6.5 » 
» » elytra 10 > 6 » 
» » hind femora 13.5 » 15 » 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Padang; Kutur (coll. Leiden); Barong Bharu, 
Korinchi; Siolak Daras, Korinchi Valley 3.100 ft. (coll. 
Mus. London). 


Traulia superba nov. sp. 


General coloration blackish brown. Antennae blackish, 
apical joints yellowish. Head blackish. A transverse yellow 


182 C. WILLEMSE, 


or reddish yellow stripe runs from the midst of the front, 
just below the median ocel, across the midst of the cheeks 
backwards, along the lower part of lateral lobes of pronotum 
on to the epimerum of the mesothorax. Fastigium of vertex 
black, its margins yellow, yellowish green or reddish yellow, 
this yellow stripe posteriorly bordering the upper margin of 
the eyes, running backwards over the occiput, continuing 
on each side of the disc of pronotum and terminating in 
the yellow stripe bordering the anal vein of elytra. Mouth- 
parts black or with some yellow spots, palpi yellow. Pronotum 
with the disc black or blackish 
brown, on the sides with the 
above described yellow stripe; 
upper part of lateral lobes 
black, lower part yellow. Epi- 
merum of prothorax black of 
meso- and metathorax with a 
yellow stripe. 

Elytra and wings reaching 
beyond the middle of abdomen 
but not reaching the apex 
of abdomen. Elytra black or 
blackish brown, with a yellow 
or greenish yellow stripe along 
the anal vein. 

Prosternal tubercle blackish 
basally, the apex greenish yel- 
low or reddish. 

Fig. 96. Traulia superba nov. Sternum black with 3 yellow 

SPESI YPE: spots, posterior margin borde- 
red with yellow. Abdomen reddish or yellowish green, 
from above and on the sides with a black band. Anterior 
and median legs dark olive green. 

Hind femora blackish brown, with a broad, bright red 
praegenicular ring, along the upper inner, upper, upper 


outer and lower outer carina with a yellowish or yellowish 
green stripe from the base to the praegenicular ring. 
Hind tibiae blackish b-own with a yellow post-basal ring, 


FAUNA SUMATRENSIS- 183 


between the inner and outer spines in the apical half with 
a red stripe; spines black. 

Hind tarsi brown or blackish, first joint often with a 
yellow spot from above. Fig. 06. 


Gi 9 
Length of body IQ —21 mm. 28 mm. 
» » pronotum 5—5.5 » OD 
» » elytra IO » 12 » 
» » hind femora 12—13 » IE > 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Anai-kloof (West-Sum.) 4 dd‘, 1 £ (E. Jacobson). 
Type in Leiden Museum. 


Traulia lineata BR. v. W. 


1898. Zraulia lineata BRUNNER VON WATTENWYL, Abhandl. 
Senckenb. Ges. XXIV, pp. 248, 251, 252, n. 7. 

1917. Zraulia lineata BOLIVAR C, Revista d. 1. Real. Acad. 
dRGienc Ex. Kisie y, Natur. d Madrid. Lomo XV, ip: 634. 


This species is unknown to me. BRUNNER gives the follow- 
ing description: 

„Elytra in 4 Segmentum abdominale quintum superantia. 
Femora postica superne testacea, haud annulata, latere 
externo nigro, nitido, carinae superiori et carinae inferiori 
linea flava apposita. Ceterum cum specie praecedente con- 
gruit” (Tr. flavo-annulata). 

C. BOLIVAR who examined a specimen from the Mus. of 
Madrid, gives the following details (translated from Spanish). 
“Elytra touching each other in the middle and surpassing 
the 7° abdominal segment g‘. Hind femora from above brown; 
praegenicular ring yellowish, only visible from the inner side; 
area externo-media black, shining; along the upper and 
lower outer carina with a narrow yellowish stripe’. 


ot 
Length of body 18—19 mm. 
» » pronotum 5 » 
» » elytra 9.5 » 
» » hind femora 12—-13 » 


This species is only known from Sumatra. 


184 C. WILLEMSE, 


Sumatra: 1 g Sumatra, type (Mus. Wien) Lubu-Sampir 
19.1.85 (coll. Madrid). 


Traulia Stali C. BOL. 


1917. Traulia Stali C. BOLIVAR, Revista d. 1. Real. Acad. 
Cienc. Ex. Fis. y Nat. d. Madrid. T. XV, pp. 610, 634. 


This species is unknown to me. C. BOLIVAR gives the 
following description. 

„Colore obscure-olivaceo. Capite superne utrinque subindis- 
tincte flavo fasciato; vitta per carinas laterales pronoti et 
elytra usque ad apicem perducta; necnon fascia altera flava 
frontali per marginem inferiorem loborum pronoti usque ad 
mesopleuras perducta. Antennae modice elongatae, nigres- 
centes, apice flavae. Pronotum totum impresso-punctatum, 
subrugosum, dorso spatiis nigris destituto; carina media 
subindistincta, tantum in metazona perspicua. Elytra abbre- 
viata, segmentum quintum abdominale haud superantia, 
apicem versus angustata, apice acute-rotundata. Alae sub- 
cylcloidea, basi coeruleo dilutissime inflatae, margine exteriore 
praecipue in angulo antico infumatae. Pedes quator antici 
in latere antico fusci, in latere postico nigri. Femora postica 
crassa, apicem abdominis attingentia, rufa, area supero- 
interna viridi excepta, ante geniculas late flavo-annulata. 
Tibiae posticae nigrae, basi flavo-annulatae. Abdomen flavum, 
superne lateribusque nigro taeniatum.” 


2 
Length of body 26 mm. 
» » pronotum HO 
> » elytra NN) 
» » hind femur 173093 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: 1 9 Sumatra (W. Morton) type coll. Mus. Madrid. 


Traulia stigmatica I. BOL. 
1898. Traulia stigmatica 1. BOL. Ann. Mus. Genova XXXIX, 
PLO OM ET 
General coloration blackish brown. Antennae dark oliva- 
ceous, brownish apically, apical joints yellowish. Head blackish 
brown or brown. À transverse yellow or reddish yellow band 


FAUNA SUMATRENSIS- 185 


runs from the lower part of the front, across the cheeks 
backwards, along the lower part of lateral lobes of pronotum 
on to the epimerum of the mesothorax. Frontal ridge near 
the clypeus with a blackish quadrangular spot, sometimes 
only faintly indicated. Fastigium of vertex yellowish brown, 
margins light brown, occiput brown. Lateral postocular fasciae 
black. Mouthparts blackish with yellowish brown spots, 
palpi yellow. 


Fie. 9 


Traulia stigmatica Bor. Hind femur. 


Pronotum brown, disc on either side with a small yellowish 
stripe, sometimes indistinct. Upper part of lateral lobes black, 
the black band widened posteriorly, lower part yellow. 
Epimerum of pro-meso- and metathorax with yellow stripe. 
Elytra and wings abbreviated, reaching to or but little beyond 
the middle of abdomen, elytra blackish brown, anal area 
olivaceous or brown, along the anal vein with a small yel- 
lowish stripe. 

Prosternal tubercle brown or black with yellow tip. Sternum 
brown with blackish stripes, or black with yellow or reddish 
brown spots, posterior margin bordered with yellow. Ab- 
domen yellow or yellowish brown, with some dark spots on 
the fifth segment from above, on the sides with dark spots, 
„except the last segments, from beneath brown or red. 
Anterior and median legs olivaceous green. 

Hind femora reddish with a broad yellow praegenicular 
ring, the upper area brownish, in the middle of the lower 
outer carina with a (very constant) yellow spot, knee black. 
Hind tibiae blackish brown, between the spines in the apical 
half often greenish, with a yellow or yellowish green post- 
basal ring; spines with black tips. Hind tarsi brownish or 
Dacha Rie97. 


18€ C. WILLEMSE, 


Length of body mm. Be mm. 
» » pronotum 4.5— 5 >» 6—6.5 » 
> » elytra 5— 8 » IO—II. » 
» » hind femora 10.5—1I1 » I4— 15 » 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Fort de Kock, Padang Tarap, Gunung Sing- 
galang, Tandjunggadang (E. JACOBSON), Si Rambé. 


Traulia rosea WILL. 


1921. Zraulia rosea WILLEMSE. Zoolog. Meded. Leiden. 
Deel Vil or 830m 38; Ter 

General coloration brownish or blackish brown. Antennae 
reddish brown, darker apically, apical joints yellowish. A 
transverse yellow band runs from the lower part of the 
front, across the cheeks backwards, along the lower part of 
lateral lobes of pronotum on to the epimerum of meso- 
thorax. Clypeus yellow, mouthparts blackish brown, palpi 
yellowish-brown. Lateral postocular fasciae blackish. 

Pronotum brownish or blackish brown, disc on each side 
with a small yellowish or yellowish-brown stripe. Upper part 
of lateral lobes blackish, lower part yellow. Epimerum of 
pro-meso- and metathorax yellow or yellowish-brown. Elytra 
and wings abbreviated, reaching not beyond the apical third 
of abdomen. 

Elytra blackish brown, with a black stripe in the middle, 
anal area yellowish-brown. Prosternal tubercle yellowish- 
brown, Sternum blackish brown, with a yellow spot in the 
middle of meso- and meta-sternum. Abdomen yellowish- 
brown, on the sides with a row of black spots diminuating 
gradually towards the apex of abdomen, on the last seg- 
ments dissolved in many little spots. Anterior legs brown 
with a dark stripe on the femora. Median legs brown. Hind 
femora bright red, with a pale yellowish ring before the 
knee, knee black. 

Hind tibiae reddish brown, bright red apically, with a 
yellow post-basal ring, included between the blackish base 
and a blackish brown ring. Spines red with black tips. Hind 
tarsi yellowish-brown, 


FAUNA SUMATRENSIS- 187 


2 
Length of body 23 mm. 
> » pronotum 6 > 
» » elytra LOS 
» » hind femora 13.5 » 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Sibolga VIII, 1913. 1 Q (E. JACOBSON). Type 
in Museum Leiden. 


Traulia Haani WILL. 


1921. Zraulia Haani WILLEMSE. Zoolog. Meded. Leiden 
WI De BOR Sig El Or no 4 

General coloration brown or blackish brown. Antennae 
brown, apical joints yellowish. A transverse yellow band 
runs from the lower part of the front, across the cheeks 
backwards, along the lower part of lateral lobes of pronotum 
on to the epimerum of the mesothorax. Frontal ridge near 
the clypeus with the margins blackish. Lateral postocular 
fasciae black. 

The upper part of the front black with yellow spots. 
Clypeus and mouthparts yellowish brown, with black margins. 
Palpi yellow. Pronotum brown. Upper part of lateral lobes 
black, lower part yellow. Epimerum of pro-meso and meta- 
thorax yellow. Elytra and wings abbreviated, reaching to 
the middle of abdomen. Elytra dark olive green, anterior 
area blackish brown; in the middle with a pale bordered, 
blackish stripe, from the base to the apex. Wings rudimentar. 

Prosternal tubercle yellow. Abdomen reddish brown from 
above with a row of yellowish brown spots on each side; 
the sides with a row of black spots. Anterior legs brown. 

Hind femora red, darker apically, on the inner area near 
the base bright red, knee black. Hind tibiae red, at the 
base darker. Spines red with black tips. Hind tarsi red. 


9 
Length of body 26 mm. 
» » pronotum GS 
» » elytra 9 > 


» » hind femora FISSA 


188 C. WILLEMSE, 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Palembang V—VI, 1878, 1 9 (Sumatra Expe- 
dition). Type museum Leiden. 


Paratraulia. 
1925. Paratraulia WILLEMSE, Treubia, vol. VI, p. 355. 


Size medium, body slender, rugosely punctured. Antennae 
filiform, reaching to or reaching a little beyond the hind 
margin of pronotum. 

Face reclinate; frontal ridge not projecting between the 
antennae, margins subparallel and somewhat irregular or 
slightly narrowed from clypeus towards fastigium of vertex, 
its surface like the whole front rugosely punctured. 

Eyes strongly prominent sideways, oblique or almost 
round, interocular distance about twice as broad as the 
frontal ridge. Fastigium of vertex subhorizontal and slightly 
prominent, separated from the vertex by a transverse im- 
pression; forming with the frontal ridge an acutely rounded 
angle; its surface impressed, broader than long, with a short 
median carinula; its anterior margin more or less rounded. 
Occiput and vertex convex, without or with an indication 
of a median carinula. Lateral facial carinae slightly curved. 
Cheeks rugosely punctured along the lower margin. Prono- 
tum cylindrical, rugosely punctured; anterior margin rounded, 
posterior margin obtusely rounded; median keel indistinct, 
only distinct in the metazona, lateral keels absent; first 
transverse sulcus only indicated on the disc, second and 
third both on the disc and on the lobes, third sulcus far 
behind the middle. Lateral lobes of pronotum about as long 
as high, lower margin ascendant from its middle to the 
anterior and posterior angle, anterior angle obtusely rounded, 
posterior angle more than 90° and rounded. Prosternal 
tubercle compressed, strongly transverse, slightly dilated 
apically, apex trilobate. Mesosternal lobes about as long as 
broad or broader as long, their inner margins convex, their 
interspace widened posteriorly, narrower than the lobes; 
metasternal lobes separated by a small interspace or sub- 
contiguous. Elytra and wings developed, reaching the apex 
of hind femora or shorter. Wings sub-cycloid. 


FAUNA SUMATRENSIS: 189 


Hind femora slender, carinae smooth or nearly so. Inner 
and outer kneelobe sharply pointed. 

Hind tibiae slightly curved, not expanded apically, with 
IO--II inner spines and 6—8 outer spines, without outer 
apical spine. | 

Hind tarsi reaching the middle of hind tibiae; third joint 
about as long as the two others together. 

Supra-analplate of male triangular, apex obtuse, with a 
median impression basally. Cerci straight, about as long as 
the supra-analplate, apex more or less acute. 

Subgenitalplate short, apex obtuse. 

Supra-analplate of female triangular, apex obtuse. Cerci 
straight, about as long as supra-analplate, apex more or less 
acute. Valves of ovipositor straight, with the margins finely 
serrate. Subgenitalplate longer than broad, posterior margin 
rounded. 


Genotype: Zraulia oblique-annulata BR. V. W. 


Key to the species. 


I. Hind tibiae black with a yellow post-basal ring 
oblique-annulata BR. v. W. 
. Hind tibiae Brent red with an indication of or incom- 
He yellow post-basal ring. . . . . elegantula nov. sp. 


Paratraulia oblique=annulata BR. v. W. 


1898. Zraulia oblique-annulata BRUNNER VON WATTENWYL, 
Abh. Senck. naturf. Gesellschaft, Bd. XXIV, p. 249. 


BRUNNER VON WATTENWVL gives the following description : 


, Nigra. Frons nigra. Genae infra oculos fascia ferruginea 
in lobos deflexos continuata ornatae. Occiput nigrum, utrin- 
que fascia postoculari angusta, ferruginea in pronotum con- 
tinuata. Pronotum rugulosius quam in congenericis. Elytra 
nigra, nitida, campo anali anguste ferrugineo vittato. Alae 
coerulescentes, apice infumatae. Pedes antici et intermedii 
nigri. Femora postica extus nigra, fasciis tribus obliquis 
flavis ornata, latere interno et inferne sanguinea. Tibiae 
posticae nigrae, annulo basali flavo ornatae. Pectus nigrum, 
maculis ferrugineis nonnullis pictum. 


190 C. WILLEMSE, 


Abdomen nigrum, latere utrinque fasciis longitudinalibus 
duabus, ferrugineis ornatum |). 


? 
Long. corp. 26 mm. 
» pron. On 
> MCE. 16 » 
» fem. post. I5 > 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Sumatra I Q type (coll. Mus. Vienna). 


Paratraulia elegantula nov. sp. 


General coloration black or blackish brown. Antennae 
brown or reddish brown, darker apically, basal joint often 


Fig. 98. Paratraulia elegantula 
nov. sp. 9 type. 


olivaceous green, apical joints 
reddish brown or yellowish. 
Head olivaceous green, front 
with black, irregular spots. A 
yellow band runs from the 
inner margin of the eye down- 
wards on the cheeks, across 
the cheeks backwards, along 
the lower part of lateral lobes 
of pronotum on to the epi- 
merum of the mesothorax. The 
lower margin of the cheeks 
bordered with black. 

Lateral postocular fasciae 
black or blackish brown. Ver- 
tex green or olivaceous green, 
fastigium of vertex sometimes 
brownish, with a small yellow 


stripe on each side, adjoining the lateral postocular fasciae 


1) In 1925 I described the genus Paratraulia, having the opportunity 
to study the genotype, that I returned since long to the Museum. At 
the moment I am not quite sure that the specimens from Sumatra 
received from Dr. H. KARNY, are conspecific with odägue-annulata ; 
where the female has the tibiae red. At the same time I wish to make 
the following correction. Paratraulia bifasciata WILL. = Zauchira poly- 


chroa STAL. The outer apical spine of the hind tibiae is very small 


and difficult to see, 


FAUNA SUMATRENSIS- IOI 


from above and continuing on the pronotum. Pronotum 
green or olivaceous green, disk on each side with a small 
yellow stripe. Upper part of lateral lobes blackish brown or 
black, lower part yellow. 

Epimera of pro-meso- and metathorax yellow or yellowish 
brown. Elytra and wings short, in the male reaching the 
apex of abdomen or nearly so, in the female reaching a 
little beyond the middle of abdomen. Elytra blackish brown 
or black, anal area green, along the anal vein a yellow 
stripe, the apical margin yellowish. Wings bluish, apex 
infumated. Prosternal tubercle yellowish green or yellow, 
the base brown or blackish. Sternum yellowish green or 
yellow, the margins of the different parts blackish. 

Abdomen blackish from above, yellowish from beneath, 
on the sides with one or two rows of yellow spots. Anterior 
and median legs greenish. 

Hind femora on the upper and outer area yellow with 
two broad blackish brown oblique fasciae, that in the upper 
area are more reddish or reddish brown; the lower and 
inner area bright red; along the lower outer keel sometimes 
a black stripe, praegenicular ring yellow, knee red, with 
the arc. genic. sup. black. Hind tibiae bright red, with an 
incomplete postbasal yellow ring, the extreme apex blackish, 
spines red with black tips. Hind tarsi greenish. Fig. 98, 


Gi 2 
Length of body 18 mm. 24 mm. 
» » pronotum AND 5 » 
» » elytra TO, lb II » 
> » hind femora Tent! le NAB» 


This species is only known from Sumatra. 


Sumatra: Fort de Kock 244 299, Tandjunggadang 
3dd 5 99, Gunung Singgalang 1g, 19 (E. JACOBSON). 
Type in Leiden Museum. 


Catantops. 


1853. Catantops SCHAUM. Bericht Akad. Berlin, p. 779 
Size medium or large, body rather stout, moderately rugose. 
Antennae filiform, in the male surpassing the posterior 


192 C. WILLEMSE, 


margin of pronotum, in the female not reaching beyond 
this margin. Face reclinate; frontal ridge not projecting 
between the antennae, finely punctured, with the margins 
subparallel, below the median ocel slightly constricted, 
shallowly impressed at and below the ocellum, its surface 
near the ocellum smooth; above the ocellum subconvex. 

Eyes strongly or moderately prominent sideways and 
upwards, interocular distance slightly smaller than the frontal 
ridge. Fastigium of vertex sloping, forming with the frontal 
ridge a rounded angle, its general form hexagonal, apex 
rounded or truncate, its margins between the eyes raised 
and approximated. Occiput without or with a fine medían 
carinula Lateral facial carinae distinct, slightly curved. 
Pronotum subparallel, metazona dilated posteriorly, median 
keel distinct, lateral keels absent; anterior margin rounded, 
posterior margin obtusely angulated or broadly rounded. 

First transverse sulcus only indicated on the disc,second 
and third both on the disc and on the sides, cutting the 
median keel. Lateral lobes of pronotum as long as broad or 
somewhat longer than broad, near the anterior margin with 
or submarginal sulcus; the lower margin ascendant from 
its middle to the anterior margin, anterior angle obtusely 
rounded, posterior angle rounded. 

Prosternal tubercle thick cylindrical, apex obtuse or slightly 
thickened, straight or slightly bent backwards. Mesosternal 
lobes broader than long, their inner margins rounded or 
angulately rounded, their interspace in the male widened 
posteriorly, broader than long, in the female small, the inner 
margins of lobes nearly touching each other in the middle; 
metasternal lobes contiguous. 

Elytra and wings fully developed, reaching beyond the 
apex of hind femora, rarely abbreviated. Hind femora 
relatively strong, the upper keels finely dentate or serrate. 
Hind tibiae slightly curved, somewhat expanded apically, 
with 12 inner spines and 9 outer spines, without outer apical 
spine. Hind tarsi short, not reaching beyond the middle of 
hind tibia, third joint about as long as the two others 
together. 

Supra-analplate of male triangular, apex obtuse or pointed: 


FAUNA SUMATRENSIS: 193 


margins straight or rounded, variable. Cercus variable, straight, 
cylindrical, conical, curved or bent in the apical third, apex 
obtuse or pointed or bilobate. Subgenitalplate short, apex 
obtuse or pointed. Supra-analplate of female triangular, apex 
more or less obtuse. Cerci short, straight, conical, apex 
obtuse. Valves of ovipositor with the margins smooth, or 
finely serrate, apex curved and pointed. Subgenitalplate 
longer than broad, posterior margin rounded, with a triangular 
median projection. 


Genotype: Catantops melanostictus SCHAUM. 


Key to the species. 


I. Hind femora on the outer area with a dark longitudi- 
nal stripe. Subgenitalplate of male relatively long and pointed. 
Hind femora slender . . . . + . splendens THUNB. 

1.1. Hind femora on the outer area without longitudinal 
stripes, but with complete or incomplete oblique dark bands. 
Hind femora shorter, more robust, 

2. Outer area of hind femora with two oblique dark fasciae, 
running from the outer upper carina to the outer lower 
carina and expanded near the outer lower carina. Subgeni- 
talplate of male short, obtuse . . . . . humilis SERV. 

2.2. Outer area of hind femora with two incomplete 
oblique dark fasciae, not reaching the outer lower carina. 
Subgenitalplate of male longer, more pointed 5 

angustifrons WALKER. 


Catantops splendens THUNB. 


1815. Gryllus splendens THUNBERG, Mém. Acad. Pétersb. 
NERD 230 

1842. Acridium (Oxya) infuscatum DE HAAN, Verhand. 
Okth pp ALAN; ne 13, 

1859. Acrydium rufitibta WALKER, Ann, Nat. Hist. (3), 
NPD 223. 

1870. Cyrtacanthacris nana WALKER, Cat, Derm. Salt. 
BMP 9568, n° 37. 

1870. Cyrtacanthacris ferrina WALKER, Ibid., p. 568, n°. 38. 

1870. Acridium ceramicum WALKER, Ibid., p. 591, n°. 52. 


13 


194 C. WILLEMSE, 


1870. Cyrtacanthacris tenella WALKER, Ibid., IV, p. 618. 

1870. Acridium coreanum? WALKER, Ibid., p. 629. The type 
is missing the hind legs. 

1870. Cyrtacanthacris obligua WALKER, Ibid., V, Suppl. 
p. 58. 


General coloration brown or brownish testaceous. Anten- 
nae brown, darker apically. Head brown face and cheeks 
more yellowish, with irregular 
dark spots or fine stripes on the 
vertex or cheeks. Pronotum brown 
often along the median keel or 
on the disc or metazona with 
dark stripes or reddish spots; the 
upper part of lateral lobes mostly 
darker than the lower part. Elytra 
long, reaching far behind the 
apex of hind femora, subhyaline, 
brownish testaceous variegated 
with dark dots, especially in the 
apical half, anal area, more yellow- 
ish brown, unicolorous or varieg- 

Fig. 99. Catantops splendens ated with dark dots. Wings yellow- 

THUNB. 9. Hind femora. — ish hyaline, sometimes slightly 

Fig. 100. Catantops humilis infumated at the apex. Sternum 

SERV. 9. Hind femora. — 

Fig. ror. Catantops angusti and abdomen brown or yellow. 

frons WALKER. d. Hind Episternum of metathorax with 

LT a yellowish stripe. 

Hind femora with the upper and outer area yellowish- 
brown, generally with a more or less broad blackish longi- 
tudinal stripe on the outer area, complete or incomplete; 
the inner area red or reddish, with a black stripe along the 
inner upper carina and a blackish dot on the upper area. 
Knee brown or blackish brown. | 

Hind tibiae red, or yellowish red, spines red with black 
tips. Hind tarsi reddish brown. 

Cerci of male slender, incurved, apex more or less 
pointed. 

Subgenitalplate relatively long and pointed. Fig. 99. 


FAUNA SUMATRENSIS- 195 


of 9 
Length of body 28 mm. 37-44 mm. 
» » pronotum 6 » 8-85 » 
» » elytra 28 » 36 — 37 » 
> » hind femora Kal > 20— 21 » 


This species has a very wide range and occurs as well in 
India as in Celebes, Philippines, Amboina, Ceram and China. 


Sumatra: Lubuksikaping, Tandjunggadang, Aur Kumanis 
(E. Jacobson), Surul, Tandjong Morawa Serdang, Atjeh, 
Silano Medan, Alur Djambu (on leafs of the cacaotree), 
Arnhemia. 


Catantops humilis SERV. 


1839. Acridium humile SERVILLE. Ins. Orth. p. 662, no. 22. 

1870. Caloptenus dominans WALKER. Cat. Derm. Salt. 
re Vinee DP O0 NONE 

1870. Caloptenus signatipes WALKER. Ibid p. 706, no. 60. 

1870. Caloptenus stricta WALKER. Ibid p. 707, no. 63. 

1871. Cyrtacanthacris punctipennis? WALKER. Ibid V Suppl, 
p. 60. The type is missing the bind legs. 


General! coloration dull brown or greenish brown. Antennae 
brown, darker apically. Head brown or yellowish brown 
with dark spots or points, sometimes more or less regular 
along the margins of the frontal ridge. Vertex brown or 
blackish brown, unicolorous or with a yellow stripe on each 
side beginning at the fastigium and continuing on the 
pronotum. 

Pronotum yellowish brown or brown, lateral lobes with 
some dark spots, unicolorous or on the disc with an irregular 
undulated yellow stripe on each side, especially in the male, 
running from the anterior to the posterior margin, being 
the continuation of the yellow stripe on the vertex. Epimera 
of pro-meso- and metathorax often yellow. 

Elytra and wings reaching a little beyond the apex of 
hind femora. Elytra brown or greenish brown, sparsely 
tessellate with darker spots. Wings hyalinous or only slightly 
infumated. Sternum and abdomen brown. 

Hind femora yellow or yellowish brown from above and 
on the outer area, lower and inner area red or reddish or 


196 C. WILLEMSE, 


yellowish brown. Outer area with two broad blackish brown 
or brown oblique bands, extending from the outer lower 
carina upwards, across the outer area, upper area to the 
middle of the inner area or nearly so. These bands are 
sometimes faintly indicated or absent on the upper area, 
but always very distinct on the outer area. The first band 
is distinctly widened near the outer lower carina; outer 
lower carina in the basal half and at the base and sometimes 
in the middle with a blackish stripe. Knee brown, with a 
blackish spot on each side, just behind the more or less 
indicated yellowish praegenicular ring. 

Hind tibiae red with a faint indication of a yellow post- 
basal ring, spines red with black tips. Hind tarsi red or 
brownish, Cerci of male slender, slightly incurved, apex 
pointed. Subgenitalplate of male short, apex obtuse. Fig. 100. 


of 9 
Length of body 19—25 mm. . 28—33 mm. 
» » pronotum 4— 5 » 6—7.5 > 
» » elytra 15—22 » 23-31 >» 
» » hind femora II—I3 » I5—IQ » 


This widely distributed and common species ranging from 
India, Yunnan, Malacca, China to Borneo, Java and Sumatra. 

Sumatra: Anai kloof, Fort de Kock, Baso, Lubuksikaping, 
Tandjunggadang, Padang-Aarap, Aur Kumanis (E. JACOBSON), 
Solok, Tandjong Morawa Serdang, Silago, Lubu Banku, 
Siboga, Deli, Taluk, Medan, Pagar Marbau, Bulu Tjina, 
Alur Djambu, Sibolangit, Kotatjane, Perdagangan. 


Catantops angustifrons WALKER. 


1870. Acridium angustifrons WALKER. Cat. Derm. Salt. 
BaMa 0603057. 

1870. Cyrtacanthacris nanula WALKER. Ibid IV, p. 616. 

1870. Acridium obtusum WALKER. Ibid IV, p. 634. 

1808. Catantops intermedius BOLIVAR. Ann. Mus. Genova, 
XENI D OO} MO Ke 

General coloration brown or brownish testaceous. Antennae 
brown, slightly darker apically. Head brown, with irregular 
dark spots or stripes. Pronotum brown, the upper part of 


FAUNA SUMATRENSIS- 197 


lateral lobes often darker than the lower part. Elytra long, 
reaching far behind the apex of hind femora, subhyaline, 
brownish testaceous with a row of dark spots along the 
radial vein; variegated with blackish brown spots especially 
in the apical half, anal area more uniform brownish. Wings 
hyalinous, apex slightly infumated. 

Sternum and abdomen yellowish brown. Hind femora 
brown or yellowish brown, outer area with two brown or 
reddish brown dots, extending from the outer upper carina 
to the middle of the area, the apical dot mostly extending 
to the outer lower carina; along the carinae with small 
blackish stips; inner area brown or reddish brown with four 
black dots, one at the base, two in the middle and one 
before the knee. Hind tibiae red or reddish, spines red with 
black tips. Hind tarsi brown testaceous. 

Cerci of male slender, incurved, apex pointed. Subgenital- 
plate of medium length, apex pointed. Fig. 101. 


ei ? 
Length of body 28 mm. 35—38 mm. 
» » pronotum 5.8 » 7.2— 8 » 
» » elytra 220000 32—35 » 
> » hind femur 15 > IQ--21 » 


This species is ranging from Australia and New Guinea 
to Lombok, Java and Sumatra. 


Sumatra: Padang 1 (coll. DE HAAN), Alur Djambu 
(Atjeh), on leafs of cacaotrees. 


BIBLIOGRAPHY. 


The list of papers given below contains not only all the 
works, known to me, treating especially or accidentally on 
Sumatrian Acridiodea, but also those that are important as 
to the synonymie or distribution of different species, together 
with the works where the original descriptions can be 
consulted. 

I. BLANCHARD, L. Voyage Pole Sud de H. Dumont d’Ur- 

ville. Zoologie T. IX. Insectes. Parts 1853. 


198 


IO. 


II. 


12. 


a 


14. 


C. WILLEMSE, 


BOLIVAR, CAND. Eumastacinos nuevos 6 poco conocidos © 
(Orth. Locustidae). Zrab. d. Mus. Nac. d. Cienc. Natur. 
Ser. Zool. num. 16, p. 1-40, fig. 1-11, tab. I, 1914. 

Estudio monografico de la Seccion ,, Trauliae”. 
Rev. d. l. Real Acad. Cienc. Ex. Fis. y. Nat. d. Madrid. 
Tomo XV, p. 605—044, 4 fig., 1917. 

BOLIVAR, IGN. Monografia de los Pirgomorfinos. Az. d. 
I. Soc. Esp. d. Hist. Natur. Tomo XIII, 1884. 

Essai sur les Acridiens de la tribu des Tetti- 
gidae. Ann. d. I Soc. Entom. d. Belgique. T. XXXI, 
D. T75— 313, 1887. 

Contributions à l’étude des Acridiens, espèces 
de la faune Indo et Austro-malaisienne. Ann. d. Mus. 
Civ. d. Stor. Nat. d. Genova. Ser. 2°, vol. XIX (XXXIX), 
p. 66-- 101, 1898. 

Les Orthoptères de St. Joseph’s college a Trichi- 
nopoly (sud de l'Inde). 3° Partie: Fam. Acriididae. Azz. 
ad. l. Soc. Entom. de France, vol. LXX, p. 580 — 634, 1901. 
Notas sobre los Pirgomörfidos (Pyrgomorphidae). Bol. d. 
I. Real Soc. esp. d. Hist. Nat. Tomo IV, V, 1904, 1905. 

Nouvelles espèces d’Acridiens du Musée de 
Genève. Bol. d. l. Real. Soc. esp. d. Hist. Nat. Tomo IX, 
P- 393 — 403; 1909. 

Genera Insectorum. Orthoptera. Fam. Acridii- 
dae, Subfam. Pyrgomorphinae. Bruxelles, p. 1-58, pl. 
7909. 

The Percy Sladen Trust Expedition to the 
Indian Ocean in 1905. Orthoptera. Trans Linn. Soc. of 
London, vol. XV, p. 263-292, 1912. 

Examen de un pequenö lote de ortöpteros de 
Mindanao v del Himalaya. Assoc. Esp. para el Progr. d. 
(5 Giencs Madrid,,p., 7 KOR 1073: 

Estudios entomolögicos. Segunda parte. II. Los 
Truxalinos del antiguo mundo. 77aë. d. Mus. Nac. d. 
Cienc. Natur. Ser. zool. nim. 20, p. 4I— IIO, 1914. 

Estudios entomolögicos. Seccion Oxyae. /bzd. 
num. 34, P. I—43, I918. 


16. 


ny 


18. 


20. 


21. 


22. 


29; 


24. 


25. 


26. 


De 


FAUNA SUMATRENSIS- 199 


BOLIVAR, IGN. Contribución al conocimiento de la Fauna 
indica. Orthoptera. Revista d. 1. Real Acad. Cienc. Ex. 
kus. yo Nat. d Madrid. T. XV], pP. 276 452, 1978: 
BRULLE, A. Histoire naturelle des Insectes. T. IX. Parzs, 
Pıllot, 1835. 

BRUNNER VON WATTENWYL, K. Revision du systeme 
des Orthoptères. Ann. Mus. Civ. Stor. nat. Genova. 
Ser. 2%, vol. XIII (XXXIIl,, p. 1 — 230, 6 Taf., 1892 — 93. 

Orthopteren des Malayischen Archipels gesam- 
melt von Prof. Dr. W. Kükenthal in den Jahren 1893 
und 1894. Abh. Senck. Naturf. Gesells. Bd. XXIV, 
p. 193-288, 5 Tab., 1898. 

BURR, MALCOLM. Essai sur les Eumastacides, tribu des 
Acridiodea. Aux. d. l. Soc. Esp. d. Hist. Natur. Ser. II, 
Tom. 8 (XXVIII), 1899. 

A monograph of the genus Acrida Stäl (Truxa- 
lis Fabr.) with notes on some allied genera and descript- 
ions of new species. Zrans. Entom. Soc. London, 1902, 

Genera Insectorum. Orthoptera. Fam. Eumas- 
tacidae. Bruxelles, p. 1—23, I pl, 1903. 
BURMEISTER, H. C. Handbuch der Entomologie. T. II 
Orthoptera. Berlin, Th. Chr. Enslin, 1838. 

CARL, F. Acridides nouveaux ou peu connus du Museum 
de Genève. Revue Suisse d. Zool., vol. 24, p. 461 — 518, 
I tab., 1910. 

CAUDELL, A. N. On a collection of Orthopteroid insects 
from Java made by Owen Bryant and William Palmer 
in 1909. Proc. U.S. Nat. Museum. Vol. 71, p. I-— 42, 
fig. 1-4, 1927. 

CHANG, H. S. A preliminary list of the Acrididae of 
China. China F. Sci. and Arts. Shanghai 2, 1924. 
CHARPENTIER, T. DE. Orthoptera descripta et depicta. 
Lipsiae, Voss. tab. col. 60, 1841-—45. 

CHOPARD, L. Insects of Samoa and other Samoan Terres- 
trial Arthropoda. Orthoptera. British Mus. Nat. Hest. 


P. I—58, 5I fig., 1929. 


30. 


31. 


33- 


34. 


35. 


36. 


37. 


38. 


39. 


40. 


C. WILLEMSE, 


Costa. Without title. 

Ann. Mus. Zool. Nap. II, 1864. 

DALMAN, J.W. Nagra nya Genera och species of Insekter 
beskrifna. Vetens. Acad. Handl. T. 39, p. 69—89, Tab. T, 
1816. 

DRURY, D. Illustrations of Natural history etc. Tomo II. 
London. White, pp. 1—90, 50 Taf., 1773. 

DUNCAN JAMES. Introduction to Entomology. Jardine 
Natur. Libr. Entom. I. Edinburg, pg. 331 et 15, tab. 
35 coll. 1840. 

EBNER, R. Ueber einige Orthopteren von Bali (Nieder- 
laendisch-Indien). Zreubta, vol. VI, p. 420—427, 2 fig. 
1925. 

FABRICIUS, J. CH. Systema Entomologiae sistens Insec- 
torum classes, ordines, genera, species, adjectis syno- 
nymis, locis, descriptionibus, observationibus. //ens- 
burgi et Lipstae Korte, p. 1—832, 1775. 

Mantissa Insectorum sistens eorum species 
nuper detectas adjectis characteribus genericis, diffe- 
rentiis specificis, emendationibus, observationibus. Ha/- 
niae, Proft, 1787. 

Species Insectorum exhibentes eorum differen- 
tias specificas, synonyma auctorum, loca natalia, meta- 
morphosin adjectis observationibus, descriptionibus. 
Hamburgi et Kilonii, Bohn, 1781. 

Supplementum Entomologiae systematicae. 
Hafniae. Proft. et Storch. 1798. 

FIEBER, F. X. Synopsis der europäischen Orthopteren 
mit besonderer Rücksicht der Böhmischen Arten. Zotos 
Ts IN, LA 

FISCHER, L. H. Orthoptera Europaea. Lzpszae, Engelmann, 
dg. XX, 1—454, tab. 18, 1854. 

FISCHER VON WALDHEIM, G. Entomographia imperii 
Russici; Genera Insectorum systematice exposita et 
analysi iconographica instructa. Tom. 4. Mosguae, Semen. 
1846—49. 

FRITZE, A. Orthoptères de l’Archipel malais, Rev. Suisse 
de Zoolog. T. 7, p. 335—340, I tab., 1899. 


Al. 


42. 


45. 


46. 


47. 


48. 


49. 


50. 


Sie 


53. 


FAUNA SUMATRENSIS- 20I 


FULMEK, L. Zur kenntnis der Orthopterenfauna von 
Deli. Miscellanea Zoolog. Sumatr. no. I, p. I—-4, 1926. 
DE GEER, C. Mémoires poir servir à l’histoire des In- 
sectes. T. III. Stockholm, Hosselberg, p. 1—606 et 2, 
tab. 44, 1773: 
GRAY, G. R. New species of Insects of all the Orders, 
in £. Griffith: The antmal kingdom arranged in con- 
formity with its organization by the Baron Cuvier, vol. 
XV. London, Whittaker, 1832. 

DE HAAN, W. Bijdragen tot de kennis der Orthoptera. 
Verhandel. over de natuurl. geschied. der Nederl. Overs. 
Bezittingen. Zoologie no. 6—10, p. 125—228, 3 taf. 
Leiden, 1842— 1844. 

HANCOCK, J. L. The Tettigidae of Ceylon. Spolza Zeylon 
II, p. 97—154, 3 Pl, 1904. 

Genera insectorum. Orthoptera. Fam. Acri- 
diidae. Subfam. Tetriginae. Bruxelles, p. 1—70, 4 pl. 
1906. | 

Studies of the Tetriginae (Orthoptera) in the 
Oxford University Museum. Zrans. Ent, Soc. London, 
D. 213—244, I Pl, 1907. 

Further studies of the Tetriginae (Orthoptera) 
in the Oxford University Museum. /ézd p, 387—426, 
I pl, 1908. 

Third paper on the Tetriginae (Orthoptera) in 
the Oxford University Museum. /ézd p. 340— 365, I pl. 
I9IO. 

HEBARD MORGAN. Studies in japanese Acrididae (Orthop- 
tera). Zrans. Amer. Entom. Soc. L., p. 209—22/, 2 fig, 
1924. 

HINGSTON, R. W. G. The liquid-squirting habit of oriental 
grasshoppers. Trans. Entom. Soc. London, 75, pp. 65 - 09, 
VD LIO Te 

HUTSON, J. C. The spotted locust (Aularches miliaris). 
Yrbk. Dept. Agric. Ceylon, pp. 36-44, 1920. 
JACOBSON, E. Beobachtungen iiber Aularches punctatus 
(Drury). Zreubia, vol. III, p. 59-00, 1922. 


202 


54. 


55. 


56. 


57: 


58. 


59. 


60. 


61. 


62. 


63. 


64. 


65. 


C. WILLEMSE, 


KARNY, H. H. Die Orthopterenfauna des ägyptischen 
Sudans und von Nord-Uganda (Saltatoria, Gressoria, 
Dermaptera) mit besonderer Berücksichtigung der Acri- 
diodeengattung Catantops. Ste. ber. Kais. Akad. Wiss. 
Wien. Mathem. naturw. klasse. Bd. CXVI, p. T— ra, 
Taf. I- III, 1907. 

H. Sauter’s Formosa-Ausbeute. Orthoptera et 
Oothecaria. Supplem. Entom. n°. 4, f, 56-108, I9I5. 

Beiträge zur Malayischen Orthopterenfauna. 
IV. Zur Entwickelung von Acrida turrita L. Zweubza 5, 
Pi 2 2S OB. 

List of the Orthoptera, Copeognatha and Thy- 
sanoptera from Durian. /dzd., vol.8, p. 311 —315, 1926. 

Orthopteren und Blattoiden von Pulu Berhala, 
gesammelt durch J. C. van der Meer Mohr in August 
1926 und August 1927. Mescell-Zoolog-Sumatr. XXIX, 
D. T-3; 1928. 

KirBy, W. F. A Synonymic Catalogue of Orthoptera, 
vol. III. London, p, I-- 674, 19710. 

The fauna of British India, including Ceylon 
and Burma. Orthoptera (Acridiidae). London, Taylor and 
Francis, pf. 1--276, figs. I40, I9I4. 

KRAUSS, H. Orthopteren aus Australien und dem Malay- 
schen Archipel gesammelt von Prof. Dr. R. Semon. 
Denkschrift. d. Med. naturw. Gesellsch, Fena, Bd. 8, 1903. 
LEFROY, M. H. The Bombay Locust (Acridium Succinc- 
tum L.). Mem. Dep. Agric. India. Ent. Ser. 4, p. I—109. 
13 pls, 1900. 

LINNE, C. von. Systema Naturae. Ed. X, Tom. I. Hol 
miae, Laur. Salvü, 1758. 

PRATT, H. C. The Malayan Locust (Pachytylus sp.). 
Bull. Depart. Agric. Fed. Malay. Stat. n°. 24, p. 1 — 42, 
Den VOD MOU 

REHN, J. A. G. Contributions toward a knowledge of 
the Orthoptera of Japan and Korea I. Acrididae. Proc. 
Acad. Natur. Science of Philad., p. 629-637, 1902. 


66. 


67. 


68. 


69. 


70. 


FI 


B, 


73» 


74. 


75- 


710: 


77: 


78. 


79. 


80. 


FAUNA SUMATRENSIS- 203 


REHN, J. A.G. A contribution to the knowledge of the 
Orthoptera of Sumatra. Amer. Mus. of Nat. Hist., vol. 
OGM I IRINA 
REICHE, L. & FAIRMAIRE, L. Les Insectes dans: A. Ferret 
et Gallinier: Voyage en Abyssinie. T. 3. Paris, Paulin, 
Pp. 259-532. Pl.-col. 18, 1847. 
ROEPKE, W. Sprinkhaanplagen. Zeysmannia, vol. 26, 
PP. 115 — 124; 337-358; 758 - 790, 7 PIS, 2 figs., 1915. 
DE SAUSSURE, H. Etudes sur quelques Orthoptères du 
Musée de Genève nouveaux ou imparfaitement connus. 
Ann. d. l Soc. entom. de France, p. 469—494, 2 tab., ISOI. 
Prodromus Oedipodiorum et Addimenta. Mein. 
d.l. Soc. d. phys. et d’Hist. Nat. de Genève 1884— 1888. 
SCHAUM, H. R. Ueber die von Peters mitgebrachten 
Orthoptera aus Mossambique. Derzcht Verhandl. Akad. 
Berlin, p. 775—780, 1853. 
SERVILLE, A. Revue méthodique des Orthopteres. Ann. 
St MISTI Te 
Histoire naturelle des Insectes. Orthoptères. 
Paris, Roret, p. 1—777, pl. I— 14, 1839. 
SJOSTEDT, Y. Results of Dr. E. Mjöbergs Swedish Scientific 
Expeditions to Australia 1910—1913. Arkiv. f. Zoologt, 
Bd, 12, 1920. 
Acridiodea australica. Kungl. Svensk. Vet. 
Akad. Handl. Bd. 62, p. 1—318, 18 fig., 18 pl., 1921. 
Monographie der Gattung Gastrimargus Sauss, 
Ibid, ser. III, Bd. 6, no. I, p. I—51, taf. I—12, 1928. 
STaL, C. Fregatten Eugenies resa omkring Jorden. 
Inseckter. Orthoptera. Stockholm, Norstedt, pp. 299— 350; 
I taf., 1860. 
Recensio Orthopterorum I. Ofvers. af Kon. 
Vetens. Akad. Förh. 1873. 
Observations orthoptérologiques, 1-2-3. Bik. 
till. K. Svensk. Vet. Akad. Handl. 1875—78. 
Bidrag södra Africas Orthopteren-Fauna. Oefvers 
Kon. Vetens. Akad. Forh. no. 3, 1870. 


| 204 


83. 


84. 


85. 


86. 


87. 


88. 


89. 


9o. 


OI. 


C. WILLEMSE, 


STâL, C. Orthoptera nova ex Insulis Philippinis. /dzd 
no. 10, 1877. 


——— Systema Acridiodeorum I. Brhang till. K. Svensk. 
Vet. Akad. Handl. vol. 5, n°. 4, 1898. 


STOLL, C. Representation des Spectres ou Phasmes, 
des Mantes, des Sauterelles, des Grillons, des Criquets 
et des Blattes des quatres parties du monde. Amsterdam, 
Sepp., 1787—1I8I5. 

THUNBERG, C. P. Hemipterorum maxillosorum genera 
illustrata. Mém. Acad. St. Pétersb., t. V, p. 211 — 301, 1875. 
Uvarov, B. P. A revision of the genus Locusta L. 
(= Pachytylus Fieb.) with a new theory as to the period- 
icity and migrations of Locusts. Bull. Entom. Research, 
DOU ENT D 195103, S fie, 1927. 


On records and Descriptions of Indian Acridi- 
dae. Aun. a. Magaz. Nat. Hist. Ser. 9. vol. 7, p.480 — 509, 
1921. 

Notes on Locusts of Economic importance 
with some new data on the Periodicity of Locust 
invasion. Bull. Entom. Research, vol. XIV, p. 31—39, 
7 ji, 1023. 

A Revision of the old world Cyrtacanthacrinae 
(Orthoptera, Acrididae) I-V. Ann. a. Mag. Nat. Hıst. 
1923 — 1924. 

Orthoptera (except Blattidae) collected by 
Prof. Gregory’s expedition to Yunnan. Journ. a. Proc. 
Astat. Soc. of Bengal (New Ser), vol. XX, p. 313 — 335; 

8 figs., I924— 25. 

Notes on the Orthoptera in the British Museum. 
4. Identification of types of Acrididae preserved in 
the Museum. Trans. Entom. Soc. London, p. 265 — 301, 
1925. 

Mission Guy Babault dans les provinces cen- 
trales de l’Inde et dans la région occidentale de l'Hi- 
malaya 1914. Insectes Ortoptères, Acrididae. Paris, 
p. I-40, I tab., 1925. 


92. 


93: 


94. 


95. 


96. 


97. 


98. 


VE TETE 


100. 


IOI. 


102. 


103. 


104. 


FAUNA SUMATRENSIS- 205 


Uvarov, B. P. Notes on the genus Oxya, Serv. (Orth. 
Acrid.). Bull. of Entom. Research, vol. XVII, pl. r, 
pP. 45 — 49, 1920. 

Distributional Records of Indian Acrididae. 
Rec. of the Indian Museum, vol. XXIX, p. 233 -- 239, 
FO 

Some Orthoptera of the families Mantidae, 
Tettigoniidae and Acrididae from Ceylon. Spolza Zeyl, 
vol. XIV, Pps 85-114, I tab., 1927. 

Locusts and grasshoppers. A handbook for 

their study and control. London. Imper. Bur. of Entom., 
D. 1-352, 1928. 
WALKER, FR. Characters of some apparently undescribed 
Ceylon Insects. Ann. a. Mag. Nat. Hist. Ser. 3, T. 4, 
p. 217—224, 24I--244, 1859. 

Catalogue of the specimens of Dermaptera 


Saltatoria in the collection of the British Museum. Part 
SII, IV, V and supplement. London 1870 - 71. 


WESTWOOD, J. O. Insectorum Arachnoidumque novorum 
Decades duo. Zoolog. Journal, T. 5, pp, 440—453, 1830. 


Arcana Entomologica, Vol. I. London, pp. 
I— 192, pls. 1-48, 1841—1843. 
WILLEMSE, C. Bijdrage tot de kennis der Orthoptera 
s.s. van den Nederlandsch Indischen Archipel en om- 
liggende gebieden. Zoolog. Meded. Leiden. Deel VI, 
Po TRADE AMI HOD 

Zwei neue Caryanda-Arten. 7 ds. voor Entomol. 
Deel 67, p. 156—159, 1924. 

Revision der Gattung Oxya Serville. /024. 
Deel 68. p. 1--60, 65 figs., 1925. 

Description d’un nouveau genre d’Orthoptère 
(Fam. Acridiodea, sous-famille Cyrtacanthacrinae). 77eu- 
bia, vol. VI, pp. 355-359, 1925. 

Contribution à la Faune des Orthoptères des 
nouvelles Hébrides. 77ans. Entom. Soc. London, 1925, 


206 Cc. WILLEMSE, 


105. WILLEMSE, C. Spolia Mentawiensia: Acridiidae (Ortho- 
ptera). Fourn. Malayan Branch. Royal Asiat. Soc., 
VON 72, Ta ji, 3, Pl. ADVESS 


106. — Revision des Acridiodea, décrites par de Haan 
avec descriptions de nouvelles espèces. Zoolog. Meded. 


Deel XI, p. 1—-27, 27 fig, 1928. 


On p. 123 after line 4 is to be added: 


1925. Oxya universalis WILLEMSE, Tijds. v. Entom., Deel 
ISSVA jon TT Bike 


FAUNA SUMATRENSIS: 207 


List of the species of Acridiidae occuring in Sumatra 
and adjacent islands 


BY 
C. WILLEMSE. 


Sumatra 
Nias 
Simalur 
Sipora 
Siberut 
Mentawi group 
Batu Tello 
Pagi 
Engano Bua 
Pulu Pandjang 
Pulu Weh 
Pulu Berhala 
Rhio-Lingga 


Sub-fam. Tettigidae. 


Saussurella sumatrensis Bol. . 
Discotettix Selysi Bol. 

» Doriae Bol. . 
Phaestus sumatrensis Will. 
Potua coronata Bol. . 
Coptotettix fuliginosus Bol. 

» modiglianii Bol. . 
Euparatettix scabripes Bol. 
Paratettix variabilis Bol. 

» histricus Stal. 
Hedotettix gracilis de Haan . 

» coactus Bol.. 
Criotettix oculatus Bol.. 

» nexuosus Bol. 
Acanthalobus saginatus Bol. . 

» bispinosus Dalm . 
Falconius gestroi Bol. 

» clavatus Bol. 
Rhopalotettix clavipes Hanc.. 
Mitrariella sumatrana Will, 
Systolederus cephalicus de Haan 
Mazarredia asperula Bol. 

» quadricarinata Bol. . 
Xistra tricristata Bol. 

var. Sumatrana Bol, 
» sagittata Bol. . 
Paramitraria gracilis Will. 
Tripetalocera ferruginea Westw. 


SII DK 


XX 


OS DEN 


Sub-fam. Eumastacinae. 


Chorotypus fenestratus Serv.. 
Erianthus guttatus Westw. 


XX 


208 


Sumatra 


Nias 


C. WILLEMSE, 


Simalur 


Sipora 


Siberut 


Mentawi group 


Batu Tello 


Pagi 


Engano Bua 


Pulu Pandjang 


Pulu Weh 
Pulu Berhala 


Mnesicles strigatus Bol. 

Eupatrides cyclopterus de Haan. 

Erucius dimidiatipes Bol. . 
apicalis Westw. 


XXX 


X 


X 


Rhio-Lingga 


Sub-fam. Acridinae. 
Aiolopus tamulus Fabr. 
Eoscyllina inexpectata Rehn . 
Acrida turrita L. ; 
Phlaeoba antennata Br. v. W. 

» unicolor Bol. . 


X X X X X 


OX 


Sub-fam. Oedipodinae. 
Trilophidia annulata Thunb.. 

» cristella Stâl 
Pternoscirta caliginosa de Haan. 
Gastrimargus marmoratus Thnb. 
Heteropternis respondens WALK. 
Locusta migratoria L. 
phase danica L. 

» migratoria L. . , 
» migratorioides Reiche & 
Fairm. 


DE 


Sub-fam. Pyrgomorphinae. 
Aularches miliaris L. 
Atractomorpha psittacina deHaan 

» consobrina Sauss. 

» crenulata Fab. 

» lanceolata Bol. 

» infumata Bol. 

» similis Bol. ? . 
Desmoptera sundaica Rhen. . 
Tagasta marginella Thunb. 
Verdulia Dohrni Bol. 

» olivacea Bol. . 
Systella Rafflesii Westw. 

» obliqua Walk. 
Trigonopteryx Hopei Westw.. 

» sumatrana nov. sp. 


u 


VND EDE 


LIST OF THE SPECIES ETC. 


Sumatra 


Nias 


Simalur 


Sipora 


Siberut 


Mentawi group 


Batu Tello 


Pagi 


ngano Bua 


F 


u 


Pulu Pandjang 


Pulu Weh 


Pulu Berhala 
Rhio-Lingga 


Sub-fam. Catantopinae. 
Mitricephala obtusa nov.sp. . 
» gracilis nov. sp. . 
» vittata Bol. 
Pareuthymia fusca 
nov. gen. nov. sp. 


» mirabilis nov. sp. 
Lucretilis taeniata Stal . 
» antennata Bol. 


Stolzia rubromaculata 
nov. gen. nov. spec. 

Oxya diminuta Walk. 

» intricata Stal 

» chinensis Thunb. 

» acuminata Will. 
Gesonia mundata Walk. 
Caryanda spuria Stal. 

» pumila Will. . 
Tauchira abbreviata Serv. 

» Buae Bol. . 
Oxyrrhepes obtusa de Haan 
Eritrichius modiglianii Bol. 
Gonista bicolor de Haan. 
Chondracris rosea de Geer 

subsp. brunneri Uvar. 
Valanga nigricornis Burm. 
subsp. sumatrensis Uvar. 


» subsp. insularis Will. 
Patanga luteicornis Serv. 
» succincta L. 


Tuberofera cyanoptera 
nov. gen. nov, spec. 
Althaemenes macula-lutea 
de Haan 
Teratodes monticollis Gray 
Pseudocoptacra mjobergi 


nov. gen. nov. Spec. 


Traulidea gracilis 


nov, gen. nov, sp. 


OCTO 


KX NID RX RER IDEEN 


X X 


XX 


SK 


14 


210 C. WILLEMSE, LIST OF THE SPECIES ETC. 


5 5 ae = |S 5 
ENE ss 
SISI) S| Sl || lols Sn Es 
Elze | era = | = SE SS! | a 
a PA EE NEE IIS 
san EN wi 
= È = 
Bibracte unicolor Br. v. W. x 
» sumatrana nov. Sp. x 
» nigra nov. Sp. XV 
» rotundata Will.. KIT 
Eucoptacra cingulatipes Bol.. SCOSS X 
» splendens nov. sp. x 
Traulia azureipennis Serv. XXS x 
» flavo-annulata Stal. x DE 
» elegans Will. X 
» affinis de Haan . DI 
» superba nov. sp. >< 
» lineata Br. v. W. X 
»  Stali Bol. C.. X 
»  stigmatica Bol. I. , >< | 
» rosea Will. >< 
»  Haani Will. . MIS 
» Aurora Will, o a o 4 x 
5 insulare Will 3e o XIX X 
» flava Will. QUO x 
oa phanea Wall EE an: X 
Orthocephalum niasensis Will. . X 
Paratraulia oblique-annulata 
Br. v. W. |X 
» elegantula nov. sp. >< 
> grandiceps Will. . DS DI X 
Catantops splendens Thunb.. << X > x 
» humilis Serv. X |X > x 
» angustifrons Walk. DE x 


Contributions to the Knowledge of the 
Fauna of the Canary-Islands. 


Synopsis of the Results of the Collecting-excursions 
1925 and 1927. 


COLEOPTERA’) 


by 
Dr. D. L. UYTTENBOOGAART. 


CARABIDAE. 
Carabus subg. Vesacocarabus. 
coarctatus BRULLÉ. G. C., Baranco d’Azuaje, Los Tilos. 


Calosoma. 
Maderae F. G. C. Las Palmas. 


Notiophilus. 
geminatus DEJ. G.C. Santa Brigida, Lagunetas. 


Elaphrus. 

t(?) riparius L. A dead and damaged specimen (thorax 
wanting) was found in the village of Tafira G.C. in March 
1925 in the neighbourhood of a shed with imported material 
for packing bananas. 

Dyschirius. 
minutus PUTZ. G.C. Baranco d’Azuaje (vide v. Emden in 
1, Wo 18x IDOI 9), 280): 
Asaphidion. 
B delatorrei UYTTENB. G.C. Baranco d’Azuaje (T. v. E 


1) G.C. = Gran Canaria; T. = Tenerife; + = new for the Canarian 
fauna; X = new for the Fauna of Gran Canaria; © = new genera, 
species or varieties; T.v.E. = Tijdschrift voor Entomologie. 


212 DR. D. L. UVTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


LXXI, p. 111/113). For the information of entomologists not 
understanding the latin description, I may mention that this 
species is the smallest yet known of the genus but at the 
same time the most strongly sculptured, so that in this respect 
it resembles somewhat a small Zlaphrus. lt belongs to the 
group in which the posterior angles of the prothorax have 
an umbilicated bristlecariing point and a subtle keel; the 
head with the eyes is broader than the prothorax, and the 
palps are entirely of a yellow colour. 

Its nearest ally is A. flavicorne SOLS. (from Transcaspia) 
but delatorret is much smaller; on the contrary the difference 
between the elevated and depressed parts on the elytra is 
greater; in favzcorne the front between the eyes is larger, 
strongly and roughly punctured, while in delatorrez it is 
striated. 

The broad Zlaphruslike habitus of delatorrei makes it 
easily distinguishable from all the other members of the genus. 


Bembidium. 


subgen. Peryphus atlanticum WOLL. G. C. Baranco d’Azuaje, 
Tafira, Lagunetas. T. Agua Mansa. 

subgen. Vepha fortunatum WOLL. (concolor Brullé). G. C. 
Bar. d’Azuaje, Lagunetas. Apparently rare, only to be found 
between dripping wet mosses and lichens in the mountains. 

Nepha subcallosum \WOLL. G.C. Bar. d’Azuaje, Lagunetas, 
Tafira; T. Las Mercedes. 

subgen. Philochthus iricolor BED. The species indicated by 
WOLLASTON as biguitatum F. is actually zrzcolor BED. My 
only specimen (Baranco d’Azuaje, X, 1927) is absolutely 
identical with that in WOLLASTON’s collection and with 
the specimen collected by Prof. HELLER (Dresden). Prof. 
NETOLITZKY and Dr. F. VAN EMDEN are of the same opinion. 
Prof. N. states that in the Canarian specimens like in those 
from Casablanca (Marocco) in his collection the space on 
the prothorax between the plica of the hindangle and the 
margin is somewhat narrower and deeper than with the 
European specimens. It is a curious fact that the Canarian 
specimens do not live like the European zrzcolor along the 
sea-coast or at all events in the immediate neighbourhood 


KNOWLEDGE OF THE FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 213 


of salt or brackish water but along the banks of brooks in 
the mountains. G.C. Bar. d’Azuaje. 


Perileptus. 
X areolatus CREUTZ subsp. xzgrztulus WOLL. G.C. Tafıra. 


Tachys. 


haemorrhotdalis DEJ. In some Canarian specimens the brown 
colour of the apical and humeral spots extends more or less 
over the whole surface of the elytra. G.C. Bar. d’Azuaje. 

parvulus DEJ. subsp. curvimanus WOLL. G.C. Tafira; Bar. 
d’Azuaje. 

Trechus. 

flavolimbatus WOLL. G.C, Tafira, Los Tilos, Lagunetas, 

T. Agua Mansa. 
Thalassophilus. 


Whitei WOLL. G.C. Bar. d’Azuaje, Los Tilos. 


Chlaenius. 


subgen. Zrichochtlaentus SEIDL. canariensis WOLL. G. C. 
Bar. d’Azuaje. 

+ subgen. Æpomis BON. cércumscriptus DUFT. I found one 
„specimen of this noble species along the banks of the brook 
in the Baranco d’Azuaje (Grand Canary). 


Nesacinopus. 


© Uyttenboogaarti v.EMDEN (= fortunatus BED. nec. WOLL.) 
five. EX XI pag. 555/58. G. ©. "Eos Pilos, Osorio, Bar. 
d’Azuaje. 

Harpalus. 

tenebrosus DEJ. G.C, Osorio. 

© Schaumi WOLL. subsp. grancanartensis V. EMDEN, T. v. E. 
DOT pda. 231/283. Gir vba ed Azuaje, Bar. de Silva, 
Los Tilos. 

Stenolophus. 


teutonus SCHRK. All the Gran-Canarian specimens have 
a more or less apparent triangular black spot round the 
scutellum. The apical point of this spot joins the dark spot on 
the disc of the elytra. Therefore only two red humeral spots 


214 DR. D, L. UYITENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


remain, G. C. Bar. d’Azuaje, Lagunetas; T. Las Mercedes. 


Egadroma. 
marginata DEJ. G.C. Melanara. 


Anisodactylus. 
+ subgen. Anisodurus cupripennis GERM. T. v. E. LXXI, 
pag. 280/81. G.C. Melanara, Bar. de Silva, Las Palmas. 


Orthomus. 
barbarus DEJ. subsp. longior GUER. T.v. E. LXXI, p. 283. 
G. C. Melanara, Osorio. 
Zabrus. 
X subgen. Macarozabrus GBB. laevigatus ZIMM. G. C. Osorio ; 
T. Orotava, Guimar. 


© Pseudomyas UYTTENB. 


© doramasensis UYTTENB. T. v. E. LXXII, p. 154/158, 
GC, Boss Rilos: 

Calathus. 

appendiculatus WOLL. G.C. Osorio, Los Tilos. 

© forma 9 subnitida UYTTENB. Differt a forma typica 
elytrorum punctulatione minus conferta qua ex re interstitia 
nitida aspectu sentitur, prothoracis punctulatione nec con- 
fluente nisi alutacea; elytra igitur quasi ut in genere mascu- 
lino, prothorax minus obtusus ac apud feminam typicam. 

Habitat insulam Gran Canaria in sylvam El Doramas 
nominatam. X, 1927. 2 ex. 

The elytra of the typical female have an extremely fine 
and dense punctuation. The interstices are therefore so small 
that they no longer make any impression on the eye; on 
the prothorax the fine and dense punctuation is confluent 
and alutaceous. Prothorax and elytra have therefore an obtuse 
hue. The form subuifeda on the contrary has the punctuation 
wider apart, the shining interstices are therefore perceptible, 
the prothorax is not alutaceous. The new form is consequently 
in sculpture more like the male than like the typical female. 
It is a case similar to that of the females of many species 
of Dytiscidae. G C. Los Tilos. 

Types in my collection. 

canariensis HAR. (= advena WOLL.) G. C. Osorio. 


KNOWLEDGE OF THE FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 215 


angularis BRULLE (= darbatus WOLL.) G. C. Bar. de Silva, 
Lagunetas. 
ascendens WoLL. T. Guimar. 
Licinopsis. 
alternans DEJ. T. between Agua Mansa and the Cafiadas. 
Sphodrus. 
X leucophthalmus L. G.C. Melanara. 


Laemosthenus. 


complanatus DEJ. T. Puerto de la Cruz, Orotava. 


Olisthopus. 
glabratus BRULLE. The specimens from Grand Canary in 
my collection are all somewhat larger than those in WOL- 
LASTON’s, they are of about the same size as WOLLASTON’S 
palmensis. G.C. Bar. d’Azuaje, Los Tilos, 
Microlestes. 
maurus STURM. G. C. Lagunetas. 


Metabletus. 


foveatus GEOFFR. v. znaequalis WOLL. T. Orotava. 
X lancerotensis WOLL. G.C. Los Dunos, Los Tilos. 


Cymindis. 
subgen. Zarulus BED. zargotdes WOLL. T. Agua Mansa. 
» Cymindis s. str. suturalis DEJ. G. C. Melanara. 
X discoidea DEJ. G.C. Melanara. 
Pheropsophus. 


hispanicus DET. G.C. Bar. d’Azuaje. 


DYTISCIDAE. 
Laccophilus. 
hyalinus DEJ. v. inflatus WOLL. G.C. Bar. d’Azuaje. 
Hyphydrus. 
crassus WOLL. G. C. Bar. d’Azuaje. 
Graptodytes. 
X delectus WOLL. G.C. Bar. d’Azuaje. 


216 DR. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


Deronectes. 


subgen. Potamonectes ZIMM. canariensis BED. G.C. Bar. 
d’Azuaje. WOLLASTON called this species Zesselatus AUBE, 
BEDEL was right in giving it another name, but he mentions 
this only in a footnote in his “Faune du bassin de la Seine” 
without giving any motive. I suppose that he assumed, that 
AUBE’s description could stand and only the name had to 
be altered, because AUBE’s Zesselatus 1838, is not the same 
as „Zessellatus DRAP. 1819” the latter being a Aydroporus 
(sensu Seidlitz). The right indication of this species is there- 
fore: canariensis BED. 1881 (= tesselatus AUBE 1838 nec 
DRAP. 1819). 


Meladema. 


lanio FAB. G.C. Bar. d’Azuaje, differs from corzaceum LAP. 
principally by the less coarse sculpture of the elytra; the 
longitudinal rows of punctures on the contrary are much 
more apparent and deeper impressed. The habitus is more 
oval as the maximum-latitude is nearly in the middle, while 
in corzaceum it lies behind the middle. 

WOLLASTON’s assumption that the Canarian species was 
cortaceum and the Madeiran Zanzo was wrong, both belong 
to /anto. 


GYRINIDAE. 
Aulonogyrus. 
striatus FAB. G.C. Bar. d’Azuaje; T. Orotava. 


Gyrinus. 


Dejeani BRULLE. G.C. Bar. d’Azuje. 
urinator ILL. G. C. Bar. d’Azuaje. 


HYDROPHILIDAE. 
Ochthebius 


subgen. Calobius WOLL. quadricollis MULS. subsp. 4 foveo- 
latus WOLL. G.C. Lagunetas. 


Limnebius. 


gracilipes WOLL. G.C. Lagunetas. 


-KNOWLEDGE OF THE FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 217 


Coelostoma. 
hispanicum KüsT. After my opinion only a variety of 
orbiculare F. WOLLASTON overlooked the fact that all the 


Canarian specimens have the legs nearly entirelv of a yellow 
colour. G.C. Tafira, Bar. d’Azuaje. 


Cercyon. 
nigriceps MARSH. T. Orotava. 
quisquilius L. Orotava. 


Anacaena. 


haemorrnoa WOLL. G.C. Lagunetas. 


Enochrus. 

politus KüsT. This is the species indicated by WOLLASTON 
in his „Coleoptera Atlantidum” as PAilhydrus melanocepha- 
lus OL. It is however quite different from that species. 

The specimen’s found by me in the Baranco d’Azuaje are 
generally of a darker hue than those in WOLLASTON’S col- 
lection. His specimen’s vary from nearly yellow to pitch- 
brown, between mine are several which are nearly entirely 
black, in the others verly little of the yellow colour is left. 
GRCMBar d’Azuaje. 


Chaetarthria. 
similis WOLL. G.C. Bar. d’Azuaje. 


Laccobius. 


minutus L. According to the large series in WOLLASTON’s 
collection the 5 is considerably smaller than the 9. In none 
of the books at my disposition is made any mention of this 
peculiarity. G.C. Tafıra, Bar. d’Azuaje. 

+ sexuaius MOTSCH. G.C. Bar. d’Azuaje. 


SILPHIDAE. 


Nargus. 
X pintcola WOLL. G.C. Lagunetas. 


ANISOTOMIDAE. 
Agathidium. 
subgen. Neoceble GOZIS globulus WOLL. G.C. Los Tilos. 


218 DR. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE: 


CLAMBIDAE. 


Calyptomerus. 
X dubius MARSH. G. C. Tafira. 


Clambus. 
complicans WOLL. G.C. Bar. d’Azuaje, Osorio. 


CORYLOPHIDAE. 


Sericoderus, 
lateralis GYLL. G.C. Tafira, Santa Brigida, Bar. d’Azuaje, 
Eos Riloesz I Orotava: 


TRICHOPTERYGIDAE. 


Ptenidium. 
subgen. Matthewsium FLACH laevigatum ER. G.C. Tafıra, 
Los Tilos. 
| urgidum THOMS. T. Orotava. 
+subgen. Prenzdium s. str. pusillum GYLL. v. corpulentum 
IC. CG &, Ea NRO GO Laver 


Acrotrichis. 
+ brevipennis ER. T. Orotava. 


STAPHYLINIDAE. 
Megarthrus. 
longicornis WoLL. G.C. Tafira, Los Tilos. 


Trogophloeus. 
bilineatus STEPH. (== riparius LAC.) G.C. Las Palmas, T. 


Puerto Orotava. 
Oxytelus. 


nitidulus GRAV. G.C. Tafıra, Bar. d'Azuaje; T. Orotava. 
complanatus ER. G.C. Las Palmas, Los Tilos; T. Las 


Mercedes. 
Platystethus. 


cornutus GRAV. G. C. Las Palmas. 


Stenus. 
guttula MüLL. G.C. Bar. d’Azuaje. 
melanopus MRSH. G.C. Tafıra. 
aeneotinetus WOLL. G. C. Lagunetas. 


KNOWLEDGE OF THE FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 219 


Astenus. 
B Uyttenboogaarti BERNH. (T.v.E. LXXI, p.277) G. C. 
Los Tilos. 
Medon. 
subcoriaceus WOLL. G. C. Santa Brigida, Los Tilos. 
© canariensis BERNA. (T. v. E. LXXI, p. 278) G.C. Los Tilos. 
politus QUEDF. T. Las Mercedes. 


Lithocharis. 
ochraceus GRAV. T. Orotava. 
velis KR. T. Orotava. 
Scopaeus. 
gracilis SPERK. (= trossulus WOLL.) G.C. Bar. d’Azuaje. 


Leptacinus. 
batychrus GYLLH. G.C. Tafira. 


Xantholinus. 
hesperius ER. G.C. Tafira, T. Orotava. 
lincaris, Ou. G. €. Bar. d'Azuaje. 


Neobisnius. — 
X orbus KIESW. (= tenellus WOLL.) G.C. Bar. d’Azuaje. 


Philonthus. 

s. str. concinnus GRAV. (= marcidus WOLL.) G.C. Mela- 
nara, lata, Lagunetas, Bar. de Silva, Bar. d’Azuaje, Los 
Milo sm Orotava- 

subgen. Gefyrobius bipustulatus PANZ. (cruentatus GMEL.) 
G. C. Las Palmas. 

longicornis STEPH. G.C. Bar. d’Azuaje. 

subgen. Gabrius nigritulus GRAV. G.C. Bar. d’Azuaje; 
T. Orotava. 

canariensis FAUV. (= simulans WOLL.) G.C. Osorio; T. 
Orotava. 

Staphylinus. 

olens L. G.C. Tafira, Lagunetas, Bar. d’Azuaje; T. Orotava. 

canariensis GEMM. (= curtipennis WOLL.) G. C. Lagunetas, 
Osorio, Bar. d’Azuaje, Los Tilos. 


Creophilus. 
maxillosus L. v. canariensis BERNH. G.C. Bar. de Silva, 
Bar. d’Azuaje, T. Orotava. 


220 DR. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


Heterothops. 
dissimilis GRAV. G.C. Lagunetas. 


Conosomus 
X testaceus F.(= pubescens GRAV.) G.C. Los Tilos. 


Tachyporus. 


nitidulus F. G.C. Los Tilos. 
pusillus GRAV. G.C. Las Palmas. 


Leucoparyphus. 
+ silphoides L. T. Orotava. 


Oligota. 
X inflata MANNH. G.C. Santa Brigida; T. Guimar. 


Homalota. 


canariensis WOLL.(T.v. E. LXVIII, pag. LXXV—LXXXI). 
T. Guimar. Apparently very rare. My impression is that this 
species does’nt hold out against the competition of Atheta 
cacti WOLL., which also lives in the rotten stalks of Euph. 
canariensis, but not exclusively, as does Momalota can. 


Phytosus. 


spinifer CURT. G.C. Las Palmas. 

Cardiola Murs & REY (“alagria ex parte). 

obscura GRAV. T. Agua Mansa. 

Sipalia Murs & REY (= Xexomma WOLL. ex parte). 
muscicola WOLL. G.C. Los Tilos. 


Atheta. 


B Uyttenboogaarti BERNA. (T. v. E. LXXI, pag. 278/79) T. 
Orotava, 

coriaria KR. T. Guimar from rotten stalks of Euph. can. 

cacti WOLL. T. Guimar » » » » » > 

atramentaria GYLLH. G.C. Las Palmas, Osorio. 

+ Zosterae THOMS. G.C. Tafira. 

sordida MARSH. G. C. Tafira, Bar. d’Azuaje, T. Agua Mansa. 

fungi GRAV. G.C. Los Tilos. 

putrescens WOLL. T. Guimar ex. Euph. can. 

laticollis STEPH. G.C. Tafira. 


KNOWLEDGE OF THF FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 221 


Aleochara. 
+ moesta GRAV. G.C. Las Palmas. 
bipustulata L. (= nitida GRAV.) G. C. Las Palmas, Melanara, 
Tafira, Los Tilos. 
Tgrisea KR. G.C. Las Palmas. 


PSELAPHIDAE. 


Euplectus. 

sp.? G.C. Los Tilos. After careful comparison with Æzplecti 
in WOLLASTON's collection, I come to the conclusion that 
my specimens are identical with the species indicated by 
WOLLASTON as Karsten? REICH. However I am convinced 
that WOLLANSTON's determination is wrong. The Canarian 
species differs from Karsten: by the longer and denser 
pilosity, it is less brilliant, and of a darker colour, the head 
has a more coarse punctuation on the sides and a fine and 
dispersed punctuation between the sulcae, while in Karstenz 
the latter spot is nearly unpunctuated, the sulcae however 
are deeper; between these and the impression on the fore- 
head a nearly circular elevated spot is left. The prothorax 
is more regularly rounded off at the sides and its foveae 
are deeper, the antennae are more strongly developed, the last 
joints more loose from each other (comp. monticola WOLL. !) 
shorter and broader. 

Mr. P. VAN DER WIEL at Amsterdam examined my speci- 
mens and confirmed my opinion that they differ from Äarstenz. 


Pselaphus. 

X palpiger WOLL. G. C. Los Tilos. The original description 
is rather incomplete. To indicate its place in the system 
(according to Ganglbauer’s dichotomic table) must be men- 
tioned that a halfcircular channel before the base of the 
prothorax is wanting and that the head is without yellow 
elevations (hunches). The enormously developed subflexuose 
(ensiform) last joint of the maxillar palpi is covered with 
a coarse granulation and has a very long bristle on the top. 
Colour reddish yellow. The forehead deeply impressed, the 
prolongation of the head (neck) with a deep longitudinal 
channel. Eyes rudimentary (only three facets are left), 
antennae slender. Head and prothorax smooth and brilliant 


222 DR. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


with a distinct dispersed pubescence. A feltlike pubescence 
on the underneath part of the head is wanting. Elytra 
smooth and brilliant with on the disc, besides the sutural 
stripe, 3 rows of distinct fine setiferous points; on the apex 
with one row of densely implanted short bristles and one 
row of more dispersed longer bristles. Abdomen smooth 
and brilliant with irregular cross-rows of fine dispersed seti- 
ferous points, these setae reflexed. Epipleurae with very fine 
longitudinal alutaceous stripes. Sterna smooth and brilliant 
with a fine dispersed pubescence. Legs long and slender, 
the tarsae extremely thin, except the second ioints. 


HISTERIDAE. 
Eubrachium. 
X politum WOLL. G. C. Bar. d’Azuaje, Los Tilos, Lagunetas. 
X punctatum WOLL. G.C. Los Tilos. I believe that these 
two species must be considered as one. Between my specimens 
just as between those in WOLLASTON’s collection are some 
who answer partly to both descriptions. 


Saprinus. 

nobilis WOLL. T. Orotava. 

chalcites ILL. G.C. Las Palmas, Melanara, Bar. de Silva. 

semistriatus SCRIBA. G.C. Las Palmas, T. Puerto Orotava. 

atlantidis SCHAUM. (= subnitidus WOLL. = proximus WOLL.). 
CAC Palmas aride Silva 

moyses MARS. (= fortunatus WOLL.). G. C. Las Palmas, 
Bar. de Silva. 

praecox ER. (= minyops WOLL.). G.C. Las Palmas. 

mundus WOLL. var. 8 WolL. G. C. Las Palmas. Is iden- 
tified in WOLLASTON’s Coleoptera Atlantidum with aprzcarzus 
Er. The typical apricarius ER. (which also occurs in Grand 
Canary) differs however from the said variety in having the 
punctuation on the elytra less extended forwards, less coarse 
and with the alutaceous sculpture between the punctures 
hardly perceptible or even entirely wanting. Also the colour 
is different, as the typical aprzcarius is in that respect more 
like chaleites ILL. that is to say redcoppercoloured; mundus 
var. p WOLL. has a blueish steelcoloured lustre. 

apricarius ER. G.C. Las Palmas. 


KNOWLEDGE OF THE FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 223 


sp? I collected two specimens in which the elevated lines 
on the prosternum converge forward, nearly forming a sharp 
angle, the punctuation on the afterpart of the elytra is fine 
and dispersed without a trace of an alutaceous sculpture, 
the line on the forehead is faintly bent forward with behind 
it two evident cross-lines in the form of accolades, the 
anterior tibiae with two big and two smaller enlarged obtuse 
teeth (in apricarius ER. the ant. tibiae are broader and have 
7 longer and sharper teeth). This species seems to me to 
stand between metallicus HRBST. and rugzfrons PAYK. With 
regard to the extreme variability of the species of the genus 
Saprinus, I hesitate to describe it as a new species. G. C. 


Las Palmas. 
Pachylopus. 


lobatus \WOLL. (= dimidiatus ILL.?). G. C. Las Palmas. 
Among the large series in my collection are a few entirely 
black specimens without a trace of metallic lustre. These 
specimens resemble superficially Saprinus maritimus, but are 
easily to be distinguished by the punctuation and by the form 
of the prosternum. In other specimens the brown colour of 
the apex of the elytra extends over nearly the whole disc. 


Eutriptus. 
putricola WOLL. T. Orotava, from the rotten stalks of 


Euph. Can. 
Macrolister. 


major L. G.C. Las Palmas; Bar. d’Azuaje, Among my 
Canarian specimens are brilliant and obtuse individuals. One 
specimen found in the Baranco d’Azuaje is exceedingly large 
(15 mM). and of strikingly obtuse hue, it differs moreover 
from normal specimens in having on either side of the 
scutellum, absolutely symmetrically placed, a short and 
deep channel, which is obliquely directed to the rear and 


to the side. 
Hister. 


+ bimaculatus L. T. Las Mercedes. 


CANTHARIDAE. 
Malthinus. 
mutabilis WOLL. G.C. Tafira; T. Guimar 
flammeicollis WoLL. G.C. Tafıra. 


224 DR. D. L. UYTTENBOOGAART. CONTRIBUTIONS TO THE 


Malthodes. 
sp.? GC, Tafira. The same species was found by Mr. M. 
DE LA ESCALERA in Tenerife (Tacoronte). 


Troglops. 

© euphorbiae UYTTENB. (T. v, E. LXXII, pag. 158/61). G. C. 
Bar. de Silva. Itake this opportunity to correct my description 
of the armament in the frontal excavation of the g' cerasina W. 
A repeated microscopic inspection, with better illumination, 
of the only g* in WOLLASTON’s collection convinced me that 
the armament does not consist of a cone-shaped tubercle 
but of a short pole with a globulous knob on top, the knob 
adorned with a wreath of orangecoloured soft hairs. From 
the base of the pole radiate four ovalshaped raised bril- 


liant planes. 
Attalus 


subgen. Antholinus \) REY ruficollis WOLL. T. Orotava. 
ovatipennis WOLL. G.C. Santa Brigida. 

© ab. prothorace omnino nigro. G.C. Santa Brigida. 
ab. collaris NOLL. G.C. Santa Brigida. 


> EXC elsus » » » » 
tuberculatus len Onotaviar 
aenescens » G.C. Santa Brigida, Tafira. 


ab. puncticollis »  T. Guimar. 
» umbrinus » G.C. Santa Brigida. 


Haplocnemus. 
X vestitus WOLL. G.C. Bar. d’Azuaje, from a dead branch 


of Ficus carica L. 
Dasytes. 


subgen. Mesodasytes MULS. subaenescens WOLL. G. C. Tafira, 
T. Orotava. The « is perceptably smaller and narrower 
than the © with a less coarse and shorter pubescence, and 
the tibiae and first two joints of the tarsae testaceous. 


Dolichophron. 
Hartung: \WOLL. G.C. Tafira. 


1) In WINKLER’s Catalogue are omitted the following species belonging 
te this essentially Macaronesian subgenus: cAamaeleon ESC, (with var. 
nigra ESC.); pallidior EsC.; euphorbiae ESC.; var. pallipes ESC. (to Zuber- 
culatus WOLL.) and subaenescens ESC., all of which are published in 
Bull. Soc. Esp. 1921 from Tenerife. 


KNOWLEDGE OFTHE FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 225 


CLERIDAE. 


Thanasimus. 


Paivae WOLL. G. C. Isleta. One of my specimens emerged 
in Holland from an entirely dried up branch of Euph. cana- 
riensis one year after I left the Canaries. 


Necrobia. 


ruficollis F. G.C. Las Palmas. 
rufipes DE G. G.C. Las Palmas. 
Var Dilöfera REITT. G:C. Tas Palmas. 


DRYOPIDAE. 
Dryops aurzculatus GEOFFR. G. C. Bar. d’Azuaje, Lagunetas. 


DERMESTIDAE. 
Dermestes. 
vulpinus F. G.C. Las Palmas; T. Orotava. 
Frischi KUG. G.C. Las Palmas, Bar. de Silva; T. Orotava 
Anthrenus verdasci L. (varıus F.) G.C. Santa Brigida. 


NITIDULIDAE. 
Brachypterus ve/2/4s WOLL. G.C. Tafira, Santa Brigida. 
X Pria dulcamarae Scop, G.C. Bar. d’Azuaje, Los Tilos. 
Meligethes vzrescens WOLL. T. Orotava. 


Carpophilus. 

mutilatus ER. T. Orotava. 

dimidiatus F. G.C. Las Palmas. 

Xenostrongylus /zstrzo WOLL. G.C. Tafira, Santa Brigida, 
Lagunetas, Bar. d’Azuaje, Los Tilos. 

Cybocephalus sphaerula WoLL. T. Guimar on Plocama 
pendula 

ab. wnicolor- WOLL. G.C. Tafira, Osorio. On Plocama pen- 
dula and Cytisus prolifer. One of the specimens stands in 
colour between the aberration and the type. 


MONOTOMIDAE. 
Monotoma Pzczpes HERBST. T. Orotava. 


RHIZOPHAGIDAE. 
Europs zmpresszcollis WOLL. G. C. Bar. d’Azuaje; T. Orotava. 
15 


226 DR. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


CUCUJIDAE. 


X Airaphilus „zubigena WOLL. G.C. Lagunetas. 

+ Cryptamorpha Desjardinsi GUÉR. (= musae WOLL.). À 
single specimen emerged in Holland from a bunch of bananas 
which we took with us from Las Palmas. 

+ Psammoecus personatus FAUV. G.C. Bar. d’Azuaje. Abso- 
lutely identical with FAUVEL’s cotype from Madeira in the 
British Museum. 

Laemophloeus. 

ater OL a. capensis WALTL. (= clavicollis WOLL.). I stu- 
died the biology of this insect both on the spot and at 
home, where I reared it from dead branches of Zuph. 
can., as well as from dead branches of Æicus carica L. 
It is an exclusively carnivorous insect as both larva and 
imago prey on the larvae of Liparthra, of Triotemnus and 
of Aphanarthra. I got the impression that the original patria 
of the species might probably be the Canaries. G. C. Tafira, 
Santa Brigida, Bar. d’Azuaje, Las Palmas; T. Orotava. 

granulatus WoLL. G.C. Los Tilos. 

pusillus SCHÖN. > » > 


CRYPTOPHAGIDAE. 


Diphyllus /unatus F. G.C. Los Tilos. 

X Cryptophilus zuteger HEER (= simplex WOLL.) G. C. 
Lagunetas. 

Cryptophagus. 

dentatus HRBST. G.C. Los Tilos. 

affinis STURM. G. C. Santa Brigida. 

X subgen. Mnionomus ellipticus WOLL. G.C. Los Tilos, 
Lagunetas. The specimens from Gran Canaria are somewhat 
narrower than those from Tenerife in WOLLASTON’s collection. 

Micrambe Zesperius WOLL. Some specimen’s have the 
elytra more or less of a dark colour. In one specimen from 
Los Tilos the rows of points on the underneith part of the 
elytra are perceptible from above like shadowy dark stripes. 
In WINKLER’s Catalogue this species is wrongly classifiied 
under Cryptophagus s. str. It is however doubtless a Micramöe, 
the members of which genus have a habitus quite different 
from those belonging to Cryptophagus. WOLLASTON was 


KNOWLEDGE OF THE FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 227 


quite right in indicating his esperius a place in close 
proximity to ven? Panz. G.C. Las Palmas, Santa Brigida, 
Los Tilos, Bar. d’Azuaje. 

Atomaria canariensis WOLL. G. C. Santa Brigida, Lagunetas, 
Los Tilos; T. Orotava. I am not convinced that this species 
is the same as the scutellaris of Motschulsky as there is 
enough difference in sculpture to consider it as a proper 
species, 

PHALACRIDAE, 


Phalacrus corruscus PANZ. G.C. Tafira. 


LATHRIDIIDAE. 


Lathridius angusticollis GYLL. G.C. Las Palmas. 
Enicmus menus L. Las Palmas, Santa Brigida, Bar. d’Azuaje, | 
Postes FF Orotava. 


Metophthalmus. 
X ferrugineus WOLL. G.C. Los Tilos. 
XK encaustus » » > > 
Corticaria. 


maculosa WOLL. G.C Las Palmas, Isleta, Santa Brigida, 
Los Tilos; T. Orotava, Agua Mansa, Las Mercedes. 

X serrata PAYK. G.C. Los Tilos. 

+ crenicollis MANNH. G. C. Las Palmas. 


Corticarina. 


gibbosa HRBST. var. tenella WOLL. (T. v. E. LXX, pag. 42) 
G.C. Santa Brigida, Bar. d’Azuaje. 


COLYDIIDAE. 
Tarphius. 

B abbreviatus WOLL. var. doramasensis nova var. differt 
a forma typica prothoracis lateribus glabris, laevigatis, crassis, 
pilis claviformibus obsitis, angulis minus acutis. 

Habitat insulam Gran Canaria in sylvam El Doramas 
nominatam X, 1927. II ex. 

I resisted the temptation to describe the above Tarphius 
as a new species, because a careful examination of the material 
of that genus in WOLLASTON’s collection led me to the 
conclusion that the specific characters of several so called 


15% 


228 DR. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


species are rather unstable. I suspect many of the species 
to be only slight insular varieties of one another. 

The new variety belongs to the group of the genus in 
which the breadth of the body is larger than the length; it 
differs from the typical form in having the sides of the 
prothorax glabrous, somewhat lustrous and considerably 
thickened, clad with short claviform bristles; the edges of 
the prothorax are less sharp. All the other species of the 
same group have the sides of the prothorax serrated except 
gigas WOLL., but in this species the sides of the prothorax 
are not thickened and not glabrous. Gzgas differs from the 
typical abbreviatus as well as from the new variety by the 
less steep inclination to the apex of the last third part of 
the elytra and the more strongly developed elevations 
(hunches) on the elytra. 

Types in my collection. Cotypes in the British Museum 
and in the Museums at Leyden and Amsterdam, 

canariensis WOLL. G.C. Los Tilos. 

X var. erosus WOLL. G.C. Los Tilos. 


COSSYPHODIDAE. 
X Cossyphodes Wollastoni WESTW. G.C. Los Tilos. 


ENDOMYCHIDAE. 
+ Symbiotes gebberosus LUC. (= domuum WOLL.). G. C. 
Los Tilos. 
Dapsa edentata WOLL. G.C. Los Tilos. 


COCCINELLIDAE. 


Rhizobius Ztura F. G. C. Lagunetas. 

+ Novius MANNH. I collected on Zuphorbia canariensis a 
beetle belonging to this genus. As by human agency species 
of this genus have been spread all over the world, not even 
the typical Canarian plant on which I found it, can tempt 
me to consider it as originally Canarian. It is not identical 
with any of the species in the British Museum, its nearest 
relation is cardinalis MULS. from Australia. 

Clitostethus /Zavopictus WOLL. (= maculosus WOLL.) G. C. 
Las Palmas, Bar. d’Azuaje, Santa Brigida; T Guimar. On 
Euphorbia regis jubae. 


KNOWLEDGE OF THE FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 2 


iS) 
\O 


Scymnus. 

canariensis WOLL. G.C. Las Palmas, Santa Brigida, 
Bar. d’Azuaje, Los Tilos; T. Orotava, Guimar. 

oblongior WOLL. T. Guimar. 

X cercyonides WOLL. G.C. Santa Brigida on Pinus cana- 
riensis. 

X Adonia variegata GOEZE. G.C. Las Palmas, Lagunetas. 

+ Hyperaspis 470% BRETHES var. Darwin: BRETHES. I found 
one specimen in the neighbourhoud of the Puerto de la Luz. 
(G.C). It is certainly imported from Uruguay or from the 
Argentine Republic. 

Coccinella. 

miranda WOLL. Lagunetas. 

7 punctata L. G.C. Las Palmas, Tafira, Bar. d’Azuaje, T. 
Orotava. 

12 guttata PoDA. G.C. Las Palmas. 

X Pharoscymnus 10 p/agiatus WOLL. G. C. Las Palmas. On 
Euphorbia balsamifera, 

Platynaspis Sella WOLL. G.C. Las Palmas. The g is consi- 
derably smaller than. the 9, with the clypeus, the border of 
the forehead, the innerpart of the epipleurae, the legs (with 
exception of the middlepart of the femores), the coxae, the 
antennae and the palps yellow. In the 9 these parts are 
black. On Euphorbia regis jubae. 

Chilocorus 7ezzpustulatus SCRIBA s. sp. canariensis CROTCH. 
T. Orotava. 


CISIDAE. 


{ Cis sp ? In the laurel-grove of El Doramas I collected 
one specimen belonging to this genus, which after careful 
investigation and comparison I must consider as different 
from all the spec. hitherto known as belonging to the palae- 
arctic fauna. In habitus it resembles somewhat to puuctt- 
collis WOLL., but the sculpture is quite different. In my 
specimen the prothorax is distinctly alutaceous and with a 
coarser punctuation, while on the elytra the punctuation is 
irregular without any trace of rows. My specimen is more 
like praslinensis SCOTT (from the Seychelles Isl. !) and por- 
catus SHARP. (from Hawail), in fact it stands between those 


230 DR. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


two species as the punctuation is denser and coarser than 
is the case in praslinensis, but on the prothorax finer and 
more dispersed than in porcatus, while the latter has a finer 
and more dispersed punctuation on the elytra, wich on the 
contrary are more strongly wrinkled. In porcatus the anterior 
border of the clypeus is more strongly erected, in the male 
sex evidently emarginated (my specimen is a Q). 
X Octotemnus opacus MELL. G.C. Los Tilos. 


BOSTRYCHIDAE. 
X Scobicia ficicola WoLL. G.C. Santa Brigida, from a dead 


Figtree. I reared this species in two more generations in 
Holland from the branches, which I took with me home. 


ANOBIIDAE. 


X Xyletinus subg. Calypterus MULS fimicola WOLL. G. C. 
Santa Brigida 


Lasioderma. 
desectum WOLL. G.C. Santa Brigida, Isleta. 
X latitans » » » » I am not quite cer- 


tain that my determination of this species is right. Even 
comparison with WOLLASTON’s types could not give me 
complete certainty as the differences between his species 
are very unimportant. In following WOLLASTON’s method 
of distinction I could even divide into three different species 
the rather numerous specimen’s which I took on the spot 
and reared in two more generations from branches of Ficus 
carica. 

PTINIDAE. 

Mezium 


sulcatum F. G.C. Bar. d’Azuaje. 
americanum Cast. T. Orotava. 


Casapus. 
radiosus WOLL. G.C. Santa Brigida, Lagunetas. 
sp.? This species has the costae on the elytra more like 
pedatus WOLL., but the punctuation is considerably finer, 
the elytra are clearly lustrous exept on the afterpart, which 
is more strongly narrowed towards the apex. From radzosus 
it differs moreover in the male sex by the more strongly 


KNOWLEDGE OF THE FAUNA CF THE CANARY-ISLANDS. 231 


inflated first joint of the posterior tarsae. I dare not describe 
it as a new species before more material will be at hand. 
GAC Los Tilos: 

X Sphaericus gzbbzcollis WOLL. G.C. Las Palmas. 

X Microptinus WOLL. gonospermi JACQ. G.C. Bar. d’Azuaje. 
In WINKLER’s Catalogue this species is wrongly identified as 
Sphaericus ptinoides BOIELD. In the genus Sphaertcus WOLL. 
the antennae have 11 joints, while in Microptinus WOLL, 
there are only 9 joints. The last genus must therefore be 
kept upright. 


ANTHICIDAE. 
Anthicus. 
opaculus WOLL. G.C. Santa Brigida. 
crinitus > GAC MB ard zuaje  IEas Palmas: 
guttifer » G. C. Santa Brigida, Lagunetas, Melanara, 


Bar. d’Azuaje. 

X bastlaris SAY. G.C. Melanara. This is the species indic- 
ated by WOLLASTON as foralis F. 

canartensis WOLL. (subgen. Aulacoderus LAF.). G. C. Bar. 
d’Azuaje, Santa Brigida, Las Palmas; T. Orotava. 


MORDELLIDAE. 


Mordellistena puwez/a GYLL. T. Orotava. 

Auaspis Proteus WOLL. The male is considerably smaller 
and generally lighter coloured than the female. The numerous 
specimens which I collected during the spring in 1925 are 
all females, on the contrary those which I collected in the 
last days of October 1927 are exclusively males. It therefore 
appears that the male pupae finish their development before 
the females emerge and that after the copulation which 
probably takes place during the winter months, the males 
die, and thus during the spring-months, only the females 
remain. G.C. Santa Brigida; T. Orotava, Guimar. 


TENEBRIONIDAE. 


Before enumerating the collected species belonging to this 
family a general remark may precede. The Canaries simply 
teem with Tenebrionides from the seashore unto the tops 
of the highest mountains and it is therefore easy to obtain 


232 DR. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


large series of many species. The study of these series led 
me to the conclusion that the characteristics of many so 
called species are only those of the extremes of a long 
chain of individuals with but very unimportant and unstable 
differences. I will therefore not repeat this sentence later 
on but beg to state that where I will expose my doubt as 
to the status of a species, this doubt will be based on the 
above named argument, 

Arthrodinus REITT. obesus BRULLÉ. G.C. Las Palmas. 

Arthrodeis SOL. subcostatus BRULLE. G. C. Las Palmas. 

© Canariella UVTTENB. arenapta UYTTENB. (T. v. E. LXXII, 
pag. 341/347). G.C. Las Palmas. 


Zophosis. 


vagans BRULLE. G.C. Las Palmas, Bahia de Gando, Isleta. 

bicarinata SOL. G. C. Las Palmas, Melanara, Bahia de Gando, 
After my opinion these two form only one, extremely vari- 
able, species, the extremes are WOLLASTON’s var. y (described 
from Tenerife but occuring also in G.C.) and the typical 
vagans of BRULLE. 

Eulipus WOLL. Drullei BED. (= elongata BRULLE) G. C. 
Bahia de Gando. 


Hegeter. 


tristis F. An extremely variable species as well in form 
as in sculpture. I collected it in profusion in all the spots 
I visited as well in G.C. as in T. I am convinced that: 

Webbianus HEINEKEN is only the extreme small form of 
this species. I collected the typical Webbianus (compared 
with the types in the British Museum) at Melanara, in the 
Bar. de Silva and on the Isleta, thus contrary to WOLLAS- 
TON’s supposition that this species or form occurs exclusively 
in the montains. 

In the Bar. d’Azuaje I collected several specimen’s of a 
variety in which the intervals on the elytra are perfectly 
plane and the stripes nearly obsolete. This variety is con- 
siderably smaller than the average “tzstis”’, shorter and 
broader, more vaulted, the prothorax broader than long, 
the scutellum somewhat more polished and less vaulted. 


KNOWLEDGE OF THE FAUNA OF TILE CANARV-ISLANDS. 233 


This variety is however larger than “weddzanus” and the 
punctuation is like that of ‘¢rzstzs typicus”. 

amarotdes SOL. T. Orotava, Guimar. 

transversus BRULLE. T. Orotava, Guimar. 

abbreviatus BRULLE. G. C. Los Tilos. 

impressus BRULLE. G. C. Tafira. Santa Brigida, Las Palmas, 
Isleta, Bar. de Silva. The specimen’s from Bar. de Silva and 
Las Palmas have their elytra evidently less wrinkled than 
those from the region of El Monte and from the Isleta. 
This is the more peculiar as the climate of the Isleta is 
like that of Las Palmas and the Bar. de Silva, that of El 
Monte on the contrary is considerably moister. 

© Melanochrus B/azri UYTTENB. G. C. Bahia de Gando, 
Bar de, Silva. (lv E- EXXIP pags 347/348). 

X Pseudotalpophila REITT. folztus HEER (= Deyrollet WOLL.). 
G. C. Melanara. 

Gnophota. 


cribicollis BRULLÉ. G.C. Bar. de Silva. 
inaequalis WOLL. G.C. Las Palmas. 
punctipennis > G.C. Santa Brigida. 


Pimelia. 


subgen. Aphanaspis WOLL. auriculata WOLL. G.C. Bahia 
de Gando, Melanara. 

© var. Aybrida nov. var. differt a forma typica prothorace 
fusciore ad lateres multo manifestioriter granulato; elytris 
fuscis nec corrugatis cum carina laterale (i. e. tertia) perspi- 
cua, carina secunda paulum perspicua ad basin evanescente. 
Habitat insulam Gran Canaria, in collibus arenosis ad urbem 
Las Palmas captam X, 1927, 2 ex. 

This variety stands between aurzculata WOLL. and granu- 
licollis WOLL. From the first it differs by the evident and 
coarse granulation of the sides of the prothorax, by its 
obtuse hue, by the lack of wrinkles on the elytra and by 
the fact that the second and third carina on the elytra are 
not obsolete. From the last it differs by the facts that the 
disc of the prothorax is not granulated, by the less conspi- 
cuous second and the totally obsolete first carina. Types in 
my collection. I suspect that the collection of more material 


234 Dk. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


will prove that auriculata and granulicollis are only extremes 
of one species. 
It is a curious fact that I did not collect a single specimen 


of the typical auriculata nor of the typical granulicollis on 


the isthmus between Las Palmas and the Isleta, but only 
two specimens of my var. hybrzda. 

subgen. Melanostola SÉN. ascendens WOLL. T. Between de 
Agua Mansa and the ridge surrounding the Cañadas of the 
Pico de Teide. 

sparsa BRULLE (= serrimargo WOLL.). G.C. Tafira, Las 
Palmas, Bar. de Silva, Isleta. A most variable species not 
only in lustre but also in sculpture. So for instance are the 
specimens of the Bar. de Silva exceedingly lustrous with 
obsolete carinae, those from the Isleta are obtuse with the 
discal carina well developed and the second perspicuous. 

Blaps gzgas L. G. C. Melanara, Las Palmas; T. Orotava. 
The stables litterally teem with this also most variable species. 
Among my large series there are specimens of such different 
habitus, that without the presence of interjacent forms, one 
would be inclined to describe them as different species. I 
am convinced that Seidlitz var. azorzca (I.D. ’93) is only 
one of the extreme forms (already described by WOLL. Ins. 
Mad. pag. 507 as var. £). 

X Pseudanemia drevzcollis WOLL. G.C. Las Palmas. One 
of the rarest of the Macaronesian Tenebrionidae. It has a 
conspicuous resemblance to an Aphodzus. 


Gonocephalum. 


@ subsp. Megadasus Merensi UYTTENB. (T. v. E. LXXII) 
pag. 348/350). G. C. Bahia de Gando. Apparently also very 
nearly related to dzlatatum WOLL. from the Salvages. 
However the last named sp. is smaller (only 8!/, mM.); with 
a still broader prothorax, which is entirely granulated. 

Xs. str. oblitum WOLL. G.C. Bahia de Gando at the roots 
of Zygophyllum Fontanesi. All my specimens are covered 
with a chalky white crust. 

rusticum OL. (= fascum KiST) G.C. Las Palmas; T. Oro- 
tava, Guimar. 


a 


KNOWLEDGE OF THE FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 235 


Opatropis REITT. Xzspida BRULLÉ. G.C. Las Palmas, Mela- 
nara T. Orotava, Guimar. 

Trachyscelis aphodtordes LATR. G.C. Las Palmas. 

Phaleria ornata WOLL. G.C. Las Palmas, Isleta. A species 
exceedingly variable as to colour. It seems to me useless 
to denominate all the variations. 

+ Lyphia angusta Luc. (?) G.C. Tafira. I obtained a single 
specimen from a dead Meeus carica L. having apparently 
the same mode of life as a Colydium to which it has some 
resemblance at first sight. My specimen answers exactly to 
the description of angusta LUC. from North Africa, but not 
having seen the single type, absolute certainty is wanting. 
At all events the genus is new to the Canarian fauna. 

Crypticus oblongus WoLL. T. Agua Mansa. 

Cossyphus wmonoliferus CHEVR. (= insularis WOLL.) G. C. 
Bar. d’Azuaje. 

Cylindronotus FALD. subgen. Nesotes ALL. conformis GEM. 
(= congener WOLL.) G.C. Bar. d’Azuaje. 


(to be continued). 


INHOUD VAN DE EERSTE EN TWEEDE AFLEVERING. 


_Bladz. 
Verslag ‘van de Drie-en-zestigste Wintervergadering . I—LXV 
Bijlage. Reglement op de „Entom. Berichten” LXVI—LXVII 


LI 


C. WILLEMSE, Fauna Sumatrensis (Bijdrage Nr. 62). 


Preliminary Revision of the Acrididae (Orthoptera). 1— 206 
C. WILLEMSE, List of the species of Acridiidae occu- 
Pano meSumatra and adjacent islands)... ..:.. .'. 207210 


Dr. D. L. UYTTENBOOGAART, Contributions to the Know- 
ledge of the Fauna of the Canary-Islands. Synopsis 
of the Results of the Collecting-excursions 1925 and 
op pO OLCOPECLA why etek Ban a ie 235 


Avis 
La Société Entomologique des Pays-Bas prie les Comités 
d'adresser dorénavant les publications scientifiques, qui lui sont 
destinées, directement à: Bibliotheek der Nederlandsche Entomo- 


logische Vereeniging, p/a. Bibliotheek van het Koloniaal Instituut, 


AMSTERDAM, Mauritskade 62. 

Toutes les autres publications et la correspondance doivent 
être adressées au Secrétaire. L’expedition du „Tijdschrift voor 
Entomologie” est faite par lui. i 

Si l’on n’a pas reçu le numéro précédent, on est prié de lui 
adresser sa réclamation sans aucun retard, parce qu’il ne lui 
serait pas possible de faire droit à des réclamations tardives. 


J. B. CORPORAAL, 
Secrétaire de la Société 
entomologique des Pays Bas, 
p/a. Zoölogisch Museum, 

Amsterdam. 


56 


IAN 8 
i: 


ni RED 


TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE 


UITGEGEVEN DOOR | 


_DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING 


ONDER REDACTIE VAN 


DR. J. TH. OUDEMANS, Pror. DR J. C. H. DE MEIJERE 
EN 


F. T. VALCK | LUCASSEN. 


DRIE-EN-ZEVENTIGSTE DEEL. — 


JAARGANG 1930. 


DERDE EN VIERDE AFLEVERING. 


(December 1930). | 
m 


ee 


_ NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. 


De contributie voor het lidmaatschap bedraagt f 10.— 
per jaar. Ook kan men, tegen het storten van f 100.— 
in eens, levenslang lid worden. 

Buitenlanders kunnen tegen betaling van f 35.— lid 
worden voor het leven. 

De leden ontvangen gratis de Zntomologische Berichten 
(6 nummers per jaar; prijs voor niet-leden f 0.50 per num- 
mer) en de Verslagen der Vergaderingen (2 per jaar; prijs 
voor niet-leden f 0.60 per stuk). 

De leden kunnen zich voor f 6.— per jaar abonneeren 
op het Zydschrift voor Entomologie (prijs voor niet-leden 
f 12.— per jaar). 

De oudere publicaties der vereeniging zijn voor de leden 
voor verminderde prijzen verkrijgbaar. 

Aan den boekhandel wordt op de prijzen voor niet-leden 


geene reductie toegestaan. 


» 


Homoeosoma nimbella Z., cretacella 
Roessler, saxicola Vaughan en 
snellenella mihi nov. spec. 


door 
Ir. G. A. Graaf BENTINCK. 


(Met 2 textfiguren). 


Bij het naslaan van SNELLEN’s werk „De Vlinders van 
Nederland” DI. II, p. 159, vind ik bij Momoeosoma nimbella 
Z. het volgende vermeld: ‚Niet onmogelijk is het dat ik 
hier ten minste twee, misschien drie soorten vermeng.” 
SNELLEN beschrijft hier ook 3 variëteiten van zijn nimbella. 

ing heey yh. vB, Din XXX py 42, «komt hip hierop 
terug als volgt: „Bij de beschrijving van deze soort zeide 
ik te vermoeden, dat ik hier ten minste 2, misschien 3 ver- 
schillende soorten dooreenmengde. De gegrondheid van 
dit vermoeden is mij later in zooverre gebleken, dat ik 
nu in staat ben althans de volgende (cretacella ROSSL., 
== senecionts PRYER.), waarvan de rups in de bloemen van 
Senecio leeft, af te zonderen”. 

Bij zorgvuldige bestudeering dezer 2 citaten, gevoelde ik 
de noodzakelijkheid dit moeilijk vraagstuk, dat thans nog 
steeds onopgelost was gebleven, op te lossen. Hiermede 
begon ik reeds eenige jaren geleden, doch het materiaal, 
dat ik daarvoor bezat, reikte niet toe voor een dergelijk 
nauwkeurig onderzoek. Deze beide laatste jaren vermocht 
ik echter meerdere exemplaren, zoowel g'g als QQ, te be- 
machtigen van de veronderstelde variëteiten van nzmbella, 
deels door vangst, deels door ruil en koop uit het buitenland. 
Deze uitgebreide collectie verschafte mij toen de mogelijkheid 
tot een grondig onderzoek. 


16 


238 IR. G. A. GRAAF BENTINCK, 


Zeer gewenscht ware geweest een nader onderzoek en- 
beschrijving der larve, haar levenswijze enz., doch het is 
mij nog niet mogen gelukken ooit een nest te vinden van 
welke Momoeosoma-species ook. 

De larvae dezer soorten zijn nog steeds slecht bekend, 
hun levenswijze is zeer verborgen en de soorten blijken 
daardoor alles behalve gemeen te zijn. Er bleef dus niets 
anders over dan tot een nauwkeurig genitaliën-onderzoek 
over te gaan, hetgeen tot resultaat had dat xzmbella in 4 
soorten gesplitst moet worden, waarvan SNELLEN reeds 
cretacella afscheidde. 

Alvorens hiertoe over te gaan, wil ik eerst die 4 gevallen 
beschrijven. Hiertoe raadplege men weder SNELLEN’s voor- 
noemd werk p. 159-160 en T. v. E., DI. XXXII, p. 41—44. 
In eerstgenoemd werk beschrijft hij 3 variéteiten, die hij 
geen nummers geeft. De 3° splitst hij weer in 2 onder- 
deelen ; laat ons deze noemen IIIa en IIIb. In het T. v. E. 
komt hij hierop terug, doch geeft hen thans de Nos. I, II 
en III, en onder III noemt hij weer de 2 gevallen Illa en 
Ib. Dit zijn er dus 4. Een 5° voeg ik er later bij als var. IV 
gekenmerkt. Deze wordt niet door SNELLEN genoemd, om 
rede dat hij deze blijkbaar nooit in ons land ontmoet heeft. 

Var. I. Bij deze ontbreekt ader 5 der voorvleugels, een 
geval dat bij geen enkele Æomoeosoma-soort verder voorkomt ; 
voorvleugels boven de onderste middenader tot aan den 
achterrand dicht zwartgrijs en wit beschubd, dunne witte 
beschubbing langs voorrand en middencel. 15° dwarslijn met 
3 onduidelijke, streepvormige stippen, de 1‘* op ader I, 
daar boven een 2° op de middenader een weinig meer 
franjewaarts, en een derde boven de eerste, iets meer 
wortelwaarts dan deze. 2° dwarslijn zeer onduidelijk. SNELLEN 
meldt hiervan slechts 3 ex. van Arnhem en één van Rijen. 
Doch later werden er meerdere gevangen. In de Nedl. Coll. 
te Leiden bevindt zich een heele serie van deze uit Arnhem; 
en in de Palaearct. Coll. te A'dam (Artis) eenige eveneens 
uit Arnhem. Zelf bezit ik ex. uit Arnhem en Amerongen. 

Var. II. Bij deze ontbreekt eveneens ader 5 der voor- 
vleugels, verder geheel als var. I, doch in den geheelen voor- 
rand der voorvleugels boven de middencel dicht wit bestoven ; 


HOMOEOSOMA NIMBELLA Z., ENZ. 239 


„stippen op de eerste dwarslijn kleiner. SNELLEN meldt alleen 
2 ex. van Deventer en Bergen op Zoom, en merkt terecht 
op dat deze var. wel bij var. I behoort, ook om de overeen- 
komst in het aderstelsel. 

Var. III. Zooals reeds gemeld, splitst hij deze in 2, n.l : 

Var. Illa. Ader 5 der voorvleugels aanwezig, gesteeld met 4, 
voorvleugelvoorrand sterk wit bestoven, grondkleur verder 
grijs of grauwachtig, donkere bestuiving dun; 1‘ dwarslijn 
bestaat uit 3 kleine ronde stippen, de onderste en middenste 
recht boven elkaar, de bovenste meer wortelwaarts; 2° dwars- 
lijn steil doch flauw. SNELLEN meldt hiervan eerst 1 ex. e. |. 
en later 8 ex. e.l. uit den Haag. In de Nederl. coll. te Lei- 
den bevindt zich hiervan een heele serie van de kuststreek 
afkomstig. Zelf vang ik deze soort ieder jaar te Overveen 
en Zandvoort. Zij stemt geheel overeen met H. saxicola 
VAUGHAN. 

Var. III b. Later als 7. cretacella ROESSLER door SNELLEN 
afgescheiden. Ader 5 der voorvleugels aanwezig, gesteeld 
met 4; voorvleugelvoorrand sterk wit bestoven, grondkleur 
verder leemgeel; donkere bestuiving dun; 1° dwarslijn be- 
staat uit 3 dikke langwerpige stippen, de onderste weinig 
meer wortelwaarts dan de middenste, of recht daaronder, 
de bovenste nog meer wortelwaarts; 2° dwarslijn zeer schuin 
en duidelijk. SNELLEN meldt eerst 2, later 6 ex. e.l. uit 
den Haag. In de Nederl, coll. te Leiden bevindt zich hier- 
van een serie van de kuststreek afkomstig. Zelf bezit ik 
eenige uit Overveen en Rockanje. 

Var. IV (wordt niet door SNELLEN genoemd). Ader 5 even- 
als bij var. III aanwezig; voorvleugelvoorrand sterk licht en 
donker bestoven, donkerder dan var. III a, doch lichter dan 
var. I; grondkleur verder grijs; 18° dwarslijn bestaat uit 3 
vrij groote ronde punten, de onderste en de bovenste recht 
boven elkaar, de middenste meer franjewaarts; 2° dwarslijn 
steil, duidelijk, de vleugels breeder dan bij var. III. Deze is 
de typische uzmóella Z, komt meer in bergstreken voor; 
ontbreekt in de Nederl. coll. te Leiden, werd schijnbaar 
destijds nog niet inheemsch gevangen. Behalve eenige buiten- 
landsche ex. bezit ik er 2 uit Z.-Limburg. 

Thans vraagt men zich af waarom SNELLEN zelf deze zaak 


240 IR. G. A. GRAAF BENTINCK, 


niet verder onderzocht heeft en getracht heeft recht te zetten, 
vooral op het daarvoor aangegeven oogenblik, nl. in 1889 
toen hij Hom. cretacella ROESSLER al vast afzonderde van de 
overige variëteiten. Hij achtte zeker het oogenblik nog niet 
gekomen om daartoe over te gaan, hetgeen niet wegneemt, 
dat hij in genoemd „T.v.E.” op p. 42 bij de behandeling 
van zijn var. Illa uitdrukkelijk opmerkt: ‚Ik houd deze var. 
voor specifiek verschillende van crefacella; nader onderzoek 
en beschrijving, maar vooral afbeelding der rups blijft zeer 
gewenscht”. Verder had hij toenmaals niet genoeg materiaal; 
var. IV ontbrak hem geheel, en een genitaliën-onderzoek 
was destijds niet bekend. De toenmaals ten dienste staande 
gegevens waren m.a.w. niet toereikend. 

Thans is het geheel anders gesteld. Indien men een serie 
voor zich heeft van ieder dezer 4 vormen, d.w.z. van var. 
I met II samen, IIa, IIIb en IV, dan ziet men duidelijk een 
verschil in den habitus, en na een weinig ervaring in deze, 
ziet men dadelijk aan den habitus, zelfs zonder vergrootglas, 
welke vorm ader 5 mist, evenals een merkbaar verschil met 
de 3 overige vormen. 

Alvorens tot het genitalién-onderzoek over te gaan, wil 
ik nog de volgende 5 punten bespreken: 

A. Het verschil in het aderstelsel. B. Stand der punten 
der 1° dwarslijn. C. Verschil in voedsel. D. Verschil in 
rups. E. Diverse citaten. 


Fig. 1. 


7. 
Is 5 6 
ZU È 
a 2 3 


A. Wat het verschil in aderstelsel betreft (zie Fig. 1), is 
het inderdaad vreemd dat, behalve SNELLEN in eerst ge- 
noemde 2 citaten, geen der schrijvers hoegenaamd iets 
vermeldt van het feit dat ader 5 wel eens bij enkele exem- 
plaren afwezig is. Wel is waar, is dit adertje 5 bij alle in 
Europa voorkomende vlinders van het geslacht Homoeosoma 
in alle andere gevallen steeds aanwezig, maar niet als eene 
zelfstandige ader, doch slechts als eene meer of minder korte 


HOMOEOSOMA NIMBELLA Z., ENZ. 241 


vertakking van ader 4. Dan vraagt men zich allicht af, of 
het al dan niet aanwezig ziin van dat nevenadertje wel 
grond kan geven om te spreken van een verschil, dat maat- 
gevend is om soorten te scheiden. Doch bij nadere be- 
schouwing valt direct op, dat de individuen, die dit adertje 
missen, niet kleiner of minder tot ontwikkeling gekomen 
varieteiten of abnormaliteiten ziin, doch daarentegen steeds 
grooter en forscher gebouwd zijn en daarbij een anderen 
habitus hebben, die direct opvalt. Verder moet men toch 
niet uit het oog verliezen dat in het aderstelsel stellig een 
der voornaamste en deugdelijkste hulpmiddelen voor eene 
behoorlijke rangschikking is te zoeken. Zonder voorbehoud 
onderschrijf ik dan ook SNELLEN’S uitspraak van 1867 (zie 
p. 6, regel 15—19 der Inleiding van zijn voornoemd werk): 
dat aan „het getal, den vorm en de richting der vleugel- 
aderen”... „voortreffelijke kenmerken” kunnen worden ont- 
leend, „vooral voor de onderscheidene familien en geslachten”. 

Een geval van adervergroeiing, waar ader 5 met 4 samen- 
valt, zou m.i. geen aanleiding geven aan den vlinder om 
forscher gebouwd te zijn, noch om eenen anderen habitus 
aan te nemen, doch wel het tegenovergestelde. 

Verder is het ook opvallend, dat alle vlinders van var. I 
en II in ons land op geheel andere plaatsen gevangen zijn 
dan de 3 andere beschreven vormen. 

B. Opvallend is hier, zooals bij de 4 zooeven beschreven 
vormen vermeld staat, de stand der punten der 15° dwars- 
lijn. Zoo schrijft b.v. VON HEINEMANN (Zünsler) 1865 op p. 
197 voor nzimbella: „Die schwarzen Punkte an der Stelle 
des 1. Querstreifes sind fein und stehen ähnlich wie bei 
nebulella, der auf der hintern Mittelrippe weiter saumwärts 
wie der auf Rippe 1, über dem ersten steht noch ein Punkt 
auf der vorderen Mittelrippe mehr der Wurzel zu”. Dit kan 
gelden voor var. I en II, doch vooral voor var. IV, daar 
hij zegt: „ähnlich wie bei zedwlella”, waaruit men toch moet 
opmaken, dat hij hier wel degelijk var. IV, de typische 
nimbella bedoelt. 

MEYRICK’S Handbook (1895) p. 377 zegt: „first line 
indicated by an angulated oblique series of 3 blackish dots”, 
en in deel X van BARRET (Lepid. of the Brit. Isles) 1905 


242 IR. G. A. GRAAF BENTINCK, 


p. 47: „first line obscure, represented by 3 blackish dots 
on nervures, and rather angulated’’. Deze 2 laatste be- 
schrijvingen zijn te vaag om daaruit de juiste richting af 
te leiden. Bij var. IV staan die punten immers in deze 
richting : ), gelijk bij nedwlella, in de enkele gevallen, waar 
de bovenste punt bij deze laatste niet ontbreekt. Bij var. 
Ula en IIIb is de richting dezer aldus: 4, en bij var. I en 
IT is de richting een overgang tusschen deze 2. ZELLER 
geeft in Isis” geen klaarheid over de stippen bij de be- 
schrijving zijner zzmbella. In „The Entomol. Annual” 1871 
p. 92 beschrijft KNAGGS nogmaals saxzcola VAUGHAN als 
volgt: „The dots at the inner third of the wings are placed 
obliquely in zzmbella, where as in saxicola they are generally 
placed the one over the other, or, if there is any obliquity 
at all, it is in the direction opposite to those of xzmbdella. 
This species is closely allied to »2z26ella of the continent”. 
Deze beschrijving komt volkomen overeen met onze var. IIIa 
(saxicola), punten aldus: >. 

C. Wat het verschil in voedsel betreft, kom ik tot de 
conclusie, dat, voorzoover bekend, nzmbella en saxicola beide 
erg polyfaag zijn, cretacella daarentegen niet; en voor var. I 
en IL blijft dit nog een vraagstuk. Volgens BARRET, MEYRICK 
en V. HEINEMANN voeden zich genoemde soorten op de bloem- 
pjes en het onrijpe zaad van: Anthemis, Matricaria, Pyrethrum 
inodorum, Aster, Hieracium umbellatum, Gnaphalium, Sene- 
cio, Chrysocoma, Solidago, Carlina, Jasione montana en 
‘andere Compositae, en volgens BERCE voor Frankrijk ook 
op Carduus nutans en Hedra; verder op Althaea, enz. 
BARRET merkt op voor Engeland: “Here it appears greatly 
to prefer the Camomiles”. Onder Camomile wordt verstaan 
Anthemis volgens VAUGHAN (zie Monthly Mag. VII, p. 160). 
SNELLEN geeft op Picris hieracioïdes voor var. III a (saxzcola) 
(I ex.), en Senecio voor cretacella. V. HEINEMANN voegt er 
nog bij: Aster chinensis voor xzmbella. 

D. Wat het verschil in rupsen aangaat, is m.i. een en 
ander nog niet geheel opgelost: Var. I en il zijn, voor zoo- 
ver mij bekend. nog nooit gekweekt, de rups is dus onbekend. 
Wat nimbella betreft, meen ik te kunnen volstaan met de 
opmerking dat deze, volgens STAINTON in vol. Il van zijn 


HOMOEOSOMA NIMBELLA Z., ENZ. 243 


„Manual of British Butterflies and Moths” (1859) in het kort 
beschreven staat als licht geelachtig groen, met geel-bruin, 
zwart gerand kopje en nekschild en 5 duidelijke purper- 
kleurige of bleek violette langslijnen, van welke de onderste 
soms in vlakjes is opgelost. Als dit inderdaad voor Britsche 
exemplaren geldt, dan betreft dit (zooals straks blijken zal) 
saxicola en niet bella, die zeer waarschijnlijk niet in 
Engeland voorkomt. De door SNELLEN op p. 160 vermelde 
„slanke, op den rug met vermiljoenroode vlekken geteekende 
rups” door hem in I ex. gevonden op Picris hieracioïdes, 
was dus stellig eene opvallende en zeldzame afwijking voor 
var. III a (saxzcola). Doch geheel onverklaarbaar is dit niet, 
als men ziet wat LEECH opgeeft in zijn “British Pyralides’’, 
1886, p. 91, voor nzmbella met plaat 10, fig. 12: “The larva 
feeds in Oct. on Aster chinensis and other plants. The 
ground colour is yellow or greenish white, with 5 broad pale 
violet stripes, head brownish yellow; dorsal plate with 2 
blackish-brown lateral spots”. En op p. 91—92 voor saxicola 
met plaat 10, fig. 13: “The larva feeds in Sept. on Chamo- 
mile. It is greenish, with darker spots and markings”. Verder 
blijkt dat LEECH voor beide soorten deze gegevens uit 2 
verschillende bronnen haalt, en uit de figuur blijkt duidelijk, 
dat beide saxicola zijn, (hetgeen straks blijken zal, zooals 
zooeven gezegd, want zimbella komt niet in Engeland voor). 
SNELLEN’s rups kan derhalve vlak voor de verpopping be- 
machtigd zijn, en zou dan b.v. de groene kleur verdwenen 
zijn, waardoor de eerst door groen geneutraliseerde roode 
vlekken de door LEECH beschrevene ‘‘darker spots and 
markings” waren, of “violet stripes”, zooals hij bij nzmbella 
zegt. Deze geneutraliseerde vlekken zouden dan bij het ver- 
dwijnen van de groene kleur als rood uitkomen. Dit blijft 
echter natuurlijk slechts eene veronderstelling. 

Wat cretacella betreft, geeft LEECH op voor de rups op 
p. 93 (senecionis VAUGHAN): “The ground colour of the larva 
is deep purplish brown, the ventral surface slightly tinged 
with olive, the head and plate on the 2”4 segment are deep 
blackish brown and brightly polished; the rest of the body 
is rather shiny, with faint violet gloss”. Hiertegenover staat 
de beschrijving van SNELLEN, waaruit blijkt hoe deze rups 


244 IR. G. A. GRAAF BENTINCK, 


varieert (zie „T.v.E.” XXXII, p. 44 bovenaan): „kleur vaal 
zeegroen, de rug vuilpaars met donkerder middellijn. De 
kop is veel minder breed dan het nekschild en heeft een 
hartvormige gedaante, enz. Sommige ex. hadden een paarse 
lijn boven de pooten, terwijl bij andere het geheele lijf zoo 
goed als paars was, enz.’ Al zijn deze gegevens omtrent 
de rups nog erg vaag, moet toch erkend worden, dat uit 
de rups bij het opkweeken van vlinders, ’t zij ten onzent, als 
in Engeland, tot dusver uitsluitend diertjes van één en het- 
zelfde type verkregen werden, bij elke kweekerij afzonderlijk. 

E. Ik wil tenslotte niet nalaten nog even alle citaten 
aan te halen, die betrekking hebben op deze 4 gevallen: 

Isis’? (ZELLER) 1839, p. 178: Geeft op voor de typische 
nimbella: vleugels donkerder dan nedulella, (dit klopt met 
var. IV, terwijl saxzcola lichter is dan webulella). 

„Isis” (ZELLER) 1848, p. 601: veel donkerder dan zebulella ; 
over de bewuste vlekken geen klaarheid. Voor figuur ver- 
wijst hij naar HERRICH SCHAEFFER 79, (onduidelijk). Op 
Jasione montana. FISCHER meldt: op Aster chinensis, verder 
Althaea rosea. Var. b op Stanchio gevangen (waarschijnlijk 
is dit saxzcola of var. II van SNELLEN). 

»GODART” (DUPONCHEL) Hist. Nat. des Lepid. X, p. 349, 
plaat 284 fig. 1, (nimbella): geeft geen verdere klaarheid; 
fig. onduidelijk. 

„HERRICH SCHAFFER”: V, fig. 79; IV, p. 106, zzmbella : 
zwart bestoven; geen voedsel vermeld; fig. onduidelijk. 

„VON HEINEMANN (Zünsler)’ p. 197, wzmbella: punten 
op IS! dwarslijn (reeds beschreven onder B); palpen kleiner; 
Jasione montana en Aster chinensis. 

»ldem” (nebulella var.) p. 197, lichte var. (saxzcola?) (Wat 
de palpen betreft, kan ik inderdaad merken, dat díe van 
var. IV kleiner zijn dan die der andere variëteiten. Dit ver- 
schil is merkbaar, doch klein, doch het verschil is ook klein 
met die van al onze andere inlandsche soorten van dat 
geslacht). 

„Stettin. Ent. Zeit.’ 1867, p. 382, (cretaceila) : geen voed- 
sel vermeld. 

»MEYRICK” (Handbook etc.) 1895, (cretacella): p. 377: 


HOMOEOSOMA NIMBELLA Z., ENZ. 245 


Larvebeschrijving gelijk aan die van LEECH (voornoemd 
onder D) op Senecio jacobaea. 

Idem” (nzmbella): p. 377: „fore wings light ochreous, 
more or less sprinkled with dark fuscous, towards costa 

- more or less broadly suffused with white. On coasts local”. 
Larve overeenkomend met LEECH’S beschrijving, op Anthemis, 
Jasione, Senecio. Voor 1‘* dwarslijn zie onder B. 

„Idem’ (saxicola) (var. nimbella): p. 377: vleugels iets lichter. 

„Monthly Mag” VII p. 132, (VAUGHAN) (saxicola): o.a. 
„smaller size than xzmbella, narrower wings, smaller size of 
dots, absence of the dotted 2% line; larva greenish, on 
chamomile (Anthemis)”. 

„Idem’” VIII, p. 68 (saxzcola): op verscheidene Compositen. 

Idem” VI, p. 131 (senecionis = cretacella): „larva on 
Senecio jacobaea, deep purplish brown, etc.” 

„Ihe Entom. Annual” 1871 p. 91, plaat fig. 2, (cretacella) 
KNAGGS: fig. vrij goed. 

„ldem’ p. 92 (saxzcola) een zeer juiste beschrijving (zie 
voorheen onder B). 

„Schmetterlinge des Herzogt. Nassau” door ROESSLER, p- 
179, (nzmbella): op Hieracium umbellatum en murorum en 
Solidago virgaurea en Carlina. 

„ldem” (cretacella): Hier verwijst ROESSLER speciaal naar 
de zeer schuine 2° dwarslijn. 

„BARRET’S Lepidopt. of the Brit. Isles”: (zie onder B en C). 

„STAINTONS Manual of Brit. Lepid.” II, 1859: (zie 
onder D). 

»LEECH Pyralides” 1886, p. 91-04, (nimbella, saxicola 
en cretacella = senecionis): reeds vermeld onder D; voor 
cretacella is plaat 11, fig. 2 vrij goed. 

„SNELLEN: De vlinders van Nederland”, II, p. 159 — 160 
en ble ver Er XXX, p. 41 44 (ceeds in ‘t\begin. uit- 
voerig aangehaald), 

»SPULER : Die Schmetterl. Europas’, p. 201, (cretacella 
op Senecio jacobaea; beschrijving zeer oppervlakkig. 

„Idem’ (xzmbella) p. 201, Taf. 82, fig. 5, (onduidelijk), 
beschrijving idem; met var. saxzcola uit Engeland, grooter, 
voorrand zuiverder wit, beide op Anthemis en Senecio en 
andere. 


246 IR. G. A. GRAAF BENTINCK, 


Thans volgen de gewichtigste citaten: 

„Monthly Mag.” XXII, p. 26, (saxzcola): Hier schrijft 
RAGONOT de volgende belangrijke mededeeling : “The most 
frequent form of wzmbella in Engeland. I have a number of 
British xembella, but none are like the continental specimens 
of that species, saxzcola is generally larger, fore wings are 
more distinctly white on the costa. The name of saxzcolu 
should be retained to distinguish the English var. of zzmöella. 
The larve is well known and feeds in the heads of a great 
number of Compositae. The insect varies very much in size 
and markings.” 

“The Entomologist’? 1890, p. 302, (SOUTH); (nzmbella var. 
saxicola VAUGHAN): „Larva on Chamomile and other 
Compositae”. Verder bevestigt SOUTH hier hetgeen RAGONOT 
hierboven schrijft over het verschil van de Britsche saxzcola 
met »nzmbella van het vasteland van Europa. 

“The Entomol. Record (TUTT.)” II, p. 57, (saxzcola) : RA- 
GONOT schrijft hier: “It is clear that all our examples belong 
to one variable species, etc.’ TUTT schrijft: “All our British 
nimbella are saxicola, etc.” BANKES schrijft: “Food of both 
are the same; no differences have been shown to exist 
between the larvae in England”. Verder wijst BANKES er 
op, dat een verder onderzoek noodig is, daar er tot nog 
toe geen zeker bewijs is geleverd. Hij houdt beide vormen 
(d.w.z. de Britsche en die op het Continent) ook voor 2 
soorten, doch een bewijs ontbreekt nog. 

In 1928 bezocht ik het Britsche museum, en zag ik aldaar 
groote series van Britsche exemplaren van xzmdella. Bij 
nauwkeurige vergelijking vond ik onder deze geen enkele 
typische xzmbella, doch bijna alle waren saxzcola in diverse 
variëteiten, welke destijds aanleiding gaven deze te splitsen 
in nimbella en saxicola. De enkele overige waren var. I en 
II van SNELLEN, die direct opvielen. Een groote serie 
cretacella was er ook aanwezig en goed afgescheiden. Hieruit 
blijkt duidelijk, dat de typische namöella, de gewoonste soort 
in Duitschland, en bij ons slechts uit Z.-Limburg bekend, 
tot op heden vrij zeker nog niet in Engeland ontdekt is. 

We kunnen dus hieruit concludeeren dat er 4 soorten 
bestaan, en wel als volgt: 


HOMOEOSOMA NIMBELLA Z., ENZ. 247 


Eene tot nog toe onbeschrevene soort (var. I en II). 
saxicola VAUGHAN (var. III a). 
cretacella ROESSLER (var. III b). 
nimbella Z. (var. IV) (niet in SNELLEN genoemd). 
Deze gegevens bij elkaar genomen zijn echter nog geen 
afdoend bewijs. Aangezien ik (zooals ik eerder vermeldde) 
thans over genoeg materiaal van deze 4 vormen in beide 
geslachten beschik, besloot ik dit interessant geval nader te 
onderzoeken en definitief tot een bevredigend resultaat te 
komen. Ik ging toen over tot een genitalién-onderzoek en 
wel zoowel voor het & als voor het © van ieder der 4 ge- 
vallen. Het resultaat is te zien op Fig. 2 als volgt: Hier zijn 
slechts afgebeeld de valvae van het & en de legbuis van 
het Q, naar de microscopische preparaten geteekend. 


Se E 


Fig. 2. 


nimbella Z. saxicola’ ‘Vaughan 


42 


2. 


snellenella mn sp. Cretacella Roessler. 


Het zal direct opvallen hoezeer de typische zzmbella, die 
steeds beschouwd werd als de type, waartoe de 3 andere 
vormen (later slechts 2, na afscheiding van cretacella) als 
variëteiten behoorden, geheel van de 3 andere afwijkt, die 
min of meer bijlvormig zijn. De valva van nzmbella heeft 
veel overeenkomst met die van Zphestia elutella HB. Zij is 


248 IR. G. A. GRAAF BENTINCK, 


voorover gebogen en spits, terwijl die van saxicola achter- 
overgebogen en gezwaaid-bijlvormig is. Die van cretacella 
is recht parallel-bijlvormig met gezwaaide hoofdader, en die 
van var. I en II is weinig gezwaaid parallel-bijlvormig gepunt. 
Verder zal uit Fig. 2 blijken een verschil in legbuis van 
het 9. De eindaanhangsels van den ovipositor zijn bij 
nimbella breed en kort, waarna de overal even breede 
ovipositor snel spits toeloopt. Bij saxzcoZe zijn deze smalen 
lang, tegen het eind van den langzaam toeloopenden ovi- 
positor geplaatst. Bij cretacella zijn ze spits afhangend, ver- 
wijderd van de spits, en bij var. I en II geheel ontbrekend. 

Toen de zeer afwijkende valvae van xzmbella bij het 15 
individu zich vertoonden in het microscopische preparaat, 
besloot ik direct meerdere exemplaren te onderzoeken, en 
wel op de wijze beschreven in: „The Genitalia of the 
Noctuidae” door F. N. PIERCE op p. 9, n.l.: „Dry Manipu- 
lation”, een methode, die hij vooral voor zeldzame Noctuïden 
gebruikt, om beschadiging te voorkomen. Met deze methode 
onderzocht ik de verdere exemplaren, en kreeg ik voor 
nimbella hetzelfde resultaat, waar de zeer afwijkende valvae 
goed voor den dag kwamen. Met de andere soorten verkreeg 
ik eveneens de reeds beschreven resultaten. Hieruit blijkt 
m.i. dat we dus stellig met 4 goed van elkaar gescheiden 
soorten te doen hebben. 

En aangezien var. I en II, die zooals SNELLEN juist op 
merkt, bij elkaar behooren, nog onbenaamd gebleven zijn; 
en aangezien SNELLEN de eerste en eenigste is, die ooit 
deze 2 vormen zonder ader 5 der voorvleugels beschreven 
heeft, veroorloof ik mij deze thans bewezen soort naar dien 
geleerde te noemen, en wel als: Momoeosoma snellenella 
mihi nov. spec. 

En in de 2° plaats moet thans ook Hom. saxicola VAUGHAN 
niet meer als var. van wz#bella beschouwd worden, doch 
als eene afzonderlijke soort, zooals VAUGHAN destijds juist 
ingezien heeft. 

De 4 soorten zijn thans: (zie beschrijving der variëteiten 
I—IV, voorin): 

a. H. snellenella, m.n.sp. Komt voor, behalve in Duitsch- 


HOMOEOSOMA NIMBELLA Z,, ENZ. 249 


land en Engeland, ook bij ons, zooals beschreven, tot nog 
toe vooral bij Arnhem gevonden. 

b. A. saxicola VAUGHAN. Alleen met zekerheid bekend 
uit Engeland, vooral langs de kust, en verder in de Hol- 
landsche duinen. 

c. H. cretacella ROESSLER. Duitschland, Engeland, Neder- 
land en waarschijnlijk elders, doch zeer locaal en vooral 
langs de kust. 

d. H. nimbella Z. Het vaste land van Europa (niet in 
Engeland); voor Nederland tot nog toe alleen Z. Limburg. 

Als inlandsch werden tot nog toe beschouwd xzméella en 
cretacella; dus saxicola en snellenella moeten thans bij de 
lijsc onzer Microlepidoptera toegevoegd worden. Geheel juist 
is dit echter niet, daar onze tot nog toe als inlandsch ge- 
noemde zzmbella deze eigenlijk niet was, doch saxzcola en 
snellenella. Hoe dan ook, komen er thans 2 soorten bij op 
de lijst. 

Ten slotte voeg ik hier aan toe nog eene determinatielijst 
van onze inlandsche Momoeosoma-soorten : 


A. Ader 5 der voorvleugels gesteeld met ader 4. 


I. Voorvleugels zonder duidelijke dwarslijnen, de eerste 
uit 2 of 3 stippen bestaande. 


a. Eerste donkere stip op ader 1 der voorvleugels 
niet verder van den wortel, of nauwelijks dich- 
ter bij dezen dan de eerste stip op de midden- 
ader; de bovenste dichter bij den wortel dan 
de beide andere; voorvleugelvoorrand zeer licht, 
weinig zwart bestoven. 131/,—18 mM. 


b. Tweede dwarslijn zeer schuin, staarthoek 
der voorvleugels afgerond. Stippen op 18° 
dwarslijn groot en gerekt, grondkleur leem- 
DEC emery ean 4s cretacellaunROESSEER- 

bb. Tweede dwarslijn weinig schuin, staarthoek 
der voorvleugels minder afgerond. Stippen 
op 1° dwarslijn klein en rond, grondkleur 
SUSE OGA COLONVIAUGETANE 

aa. Eerste donkere stip op ader 1 der voorvleugels 
dichter bij den wortel dan de eerste stip op de 


250° 


IR. G. A. GRAAF BENTINCK, HOMOEOSOMA ENZ. 


middenader, en juist onder de bovenste stip. 
b. 14—19 mM. Stippen der 1° dwarslijn op 
1/, van de vleugels staande, duidelijk, voor- 
rand vrij dicht donker bestoven. . . . 

1. nimbella Z. 


bb. 23—25 mM. Stippen der 15 dwarslijn op 
?/, van de vleugels staande, onduidelijk, de 
bovenste meestal afwezig, voorrand zeer 
weinig bestoven. Achtervleugels vrij door- 
AC o Ant PED SMO DIL JE. 


aaa. Eerste donkere stip op ader 1 der voorvleugels 
verder van den vleugelwortel dan die op de 
middenader, de bovenste in eene rij met de 
beide andere . . . e 20E NE: 


II. Voorvleugels met duidelijke dwarslijnen, leemgeel, 
achtervleugels zwartgrijs . . . . 5. sinuella F. 


Ader 5 der voorvleugels ontbrekende; deze zeer donker 
bestoven, grauwachtig; voorrand eveneens, of lichter 
bestoven; stippen op de eerste dwarslijn gerekt, ondui- 
delijk, de eerste op ader 1 weinig dichter bij den wortel 
dan de 1° op de middenader. de bovenste dichter bij 
den wortel dan de eerste. 15—21 mM. . 8 

7. snellenella m.n.sp. 


Beiträge zur Kenntnis malayischer 
Anthiciden 


von 
Hofrat i. R. H. KREKICH-STRASSOLDO 7, 
in Graz. 


DIE 
(Siehe Tijdschrift voor Entomologie 1928, p. I— IO). 


Formicomus (Orthauchen) rufulus n. sp. (Fig. 1). 
Vorderkörper und Beine, sowie das Schildchen und die 


Basis der Flügeldecken schmal braunrot, die Fliigeldecken 
sonst schwarz mit metallischem Glanze. 


a 


6 


His 1. 2, rujulus. 


Kopf länglich-elyptisch, gewölbt; Augen gross, sehr vor- 
stehend; Schlafen convergierend und ohne Absatz in den 
langlichen Hals übergehend; vor den Fühlerwurzeln erhobene 
Leistchen. Namentlich vorne ziemlich grob punktiert und 
mit kurzen, nicht anliegenden sowie mit einzelnen ganz ab- 
stehenden Haaren bekleidet. Fühler schlank, Endglied kaum 
langer als das 10. Letztes Palpenglied sehr gross und breit. 

Halsschild langer als breit, schmaler als der Kopf, vor 


252 HOFRAT I. R. H. KREKICH, BEITRAGE ZUR 


der Basis schwach eingeschnürt. Seiteneindruck schmal, 
ziemlich tief, bis auf die Scheibe nach aufwärts verlängert. 
Wie der Kopf, nur schwächer behaart, kaum punktiert. 

Flügeldecken länglich oval, Basis zu den spitzen Schultern 
leicht abfallend, ziemlich gewölbt; kein Posthumeraleindruck. 
Sehr fein und zerstreut punktiert und mit weisslichen, feinen, 
nicht anliegenden Hährchen ziemlich reichlich bedeckt. 

Beine schlank, Schenkel mässig verdickt. Vorderschenkel 
des { an der Innenseite zu einem kurzen spitzen Zahne 
ausgezogen; Vordertibien des 5% am letzten Drittel an der 
Innenseite lappenartig erbreitet und gegen die Spitze zu 
länger behaart. 

Unterseite dunkelrotbraun, fein punktiert, sehr glänzend. 
Das III. Ventralsegment in der Mitte mit einem Leistchen, 
das durch Eindrücke zu beiden Seiten sich ergibt. 

3.5 mm. Java: Andjasmo (IV !}, G. Kawi (VIII). 

Dem mir nur aus der Beschreibung bekannten Z. pygidialis 
PIC (Échange 1895, p. 8) aus Banguey wahrscheinlich nahe- 
stehend. 


Formicomus (Orthauchen) funebris n. sp. (Fig. 2). 
Ganz schwarz, die Flügeldecken mit metallisch griinem 


Fig. 2. F. funebris. 


Glanze, die Beine schwarzbraun, die ersten 4 Fiihlerglieder 
am oberen Rande etwas lichter braunrot. 


1) Die rômischen Ziffern bedeuten den Monat des Fanges. 


KENNTNIS MALAVISCHER ANTHICIDEN. 253 


Kopf länglich-elyptisch, hinter den grossen, vorstehenden 
Augen gleich eingeschnürt und mit schwachem Absatze in 
den langen, quergerunzelten Hals tibergehend; glänzend, sehr 
zerstreut punktiert und mit wenigen abstehenden Haaren 
bedeckt. Vor den Fühlerwurzeln erhabene Leistchen. Fühler 
sehr lang und schlank, das Endglied um fast die Hälfte 
länger as das 10. 

Halsschild mehr als doppelt so lang als breit, schmaler 
als der Kopf, wie dieser punktiert und behaart. Seiteneindruck 
breit mit ziemlich scharfer Mittelrinne, die etwas dichter 
behaart ist. 

Flügeldecken kaum um die Hälfte länger als der Kopf 
mit dem Halsschilde; Basis zu den kurz gerundeten Schul- 
terecken mässig abfallend; um die Mitte an den Seiten am 
breitesten; ziemlich gewölbt; kein Posthumeraleindruck. 
Schildchen länglich-spitz, in der Mitte eingedrückt. Kaum 
punktiert und mit weisslichen, nicht anliegenden Borsten- 
haaren spärlich bekleidet. 

Beine sehr schlank, Schenkel mässig keulig. Vorder- 
schenkel des © ohne Zahn; Vordertibien des g in der 
distalen Mitte an der Unterseite zahnlappig ausgezogen. 
Unterseite dunkelrotbraun, sehr glänzend, unscheinbar punk- 
tiert und behaart. 

4.1 mm. Java: Geb. Papandajan (III). 


Formicomus maturus n.sp. (Fig. 3). 


Dem Z/. serdangus MARS. und dem 7. conjugaius KR. 
(Archiv für Naturgesch. 1926, p. 81) ausserordentlich ähnlich. 

Etwas grösser als /. serdangus, glänzender und namentlich 
am Halsschilde und an den Flügeldecken zerstreuter behaart. 
Ganz schwarz; auch die Mundteile und die (längeren) Fühler 
sehr gedunkelt mit blutrotem Stich. Der Dorn an den Vor- 
derschenkeln des G ist zweilappig, die Vordertibien des & 
an der Innenseite in der distalen Mitte deutlich lappig erwei- 
tert. Am unteren Rande der Mittelbrust 2 erhabene Leistchen. 

4 mm. Sumatra: Boekit-Gabah (XI). 

Vom £. serdangus äusserlich schwer auseinanderzuhalten. 
Die Gestalt der vorstülpbaren Endsegmente und des letzten 


17 


254 HOERAT I. R. H. KREKICH, BEITRÄGE ZUR 


sichtbaren Sternites beim 4 ist verschieden und eher den 
gleichen Teilen des /. conjugatus ähnlich. 


Fig. 3. 7. maturus. 


Formicomus spinipes PIC (Echange KON NO S31). 
Ich bringe die Zeichnung der Endsegmente dieses 7. (gf). 
(Fig. 4). Java: Tengger-Berge (III, XI). 


Fig. 4. £. spinipes. 


Formicomus distinguendus n.sp. (Fig. 5). 

Von der Gestalt und Grösse unseres /. pedestris ROSSI. 
Zur Gruppe £. drahminus LaF. gehörig, mit dem in Java 
heimischen 7. obscurus PIC nahe verwandt. Grösser als dieser; 


KENNTNIS MALAYISCHER ANTHICIDEN. — 255 


Allgemeinfärbung dunkelbraun, die Fühler, die Mundteile, 
die Beine und eine Posthumeralmakel heller rötlich-gelb. Der 
ganze Käfer mit länglichen, abstehenden Borstenhaaren 
und zw. am Vorderkörper dichter, auf den Flügeldecken 


Fig. 5. À. distinguendus. 


zerstreuter bedeckt. Vorderschenkel des 4 mit einem läng- 
lichen, an der Spitze abgestutzten Zahne an der Unterseite; 
Vordertibien des & an der Unterseite in der distalen Mitte 
deutlich geschwollen. — Unterseite rotbraun, sehr fein punk- 
tiert und mit lichten feinen Fransenhaaren dicht bekleidet. 
— Metasternum am unteren Rande in der Mitte mit 2 wulst- 
artigen Erhebungen. 

4 mm. Java: Asin (VII). 

Formicomus clemens n. sp. (Fig. 6). 

Ganz rotbraun, Fühler und die Wurzeln der Beine etwas 
heller. Vorderkörper dicht runzelig punktiert, matt, Flügel- 
decken sehr zerstreut punktiert, glänzend. 

Kopf etwas länger als breit, Augen gross, vorstehend. 
Basis bogig; mit kurzen, nicht anliegenden Borstenhaaren 
und überdies mit einzelnen ganz abstehenden Haaren be- 
deckt. Fühler sehr lang, schlank, Endglied um die Hälfte 
länger als das ro., kegelförmig. - 

Halsschild länger als breit, schmaler als der Kopf, leicht 


gewölbt, vor der Basis mässig eingeschnürt, Seiteneindruck 
breit, tief. Wie der Kopf behaart. 


256 HOFRAT I. R, H. KREKICH, BEITRÄGE ZUR 


Flügeldecken 1!/, mal so lang als der Kopf mit dem 
Halsschilde. Basis zu den etwas spitzen Schultern leicht 
abfallend; an den Seiten um die Mitte am breitesten. Posthu- 
meraleindruck schwach; kein Nahtstreifen. Mit abstehenden 


Fig. 6. 7. clemens. 


gelblichen Haaren ziemlich reichlich bekleidet. — Beine 
schlank, Schenkel mässig verdickt. Vorderschenkel des % 
mit kurzem spitzem Zahne an der Unterseite, Vordertibien 
des g* einfach. — Unterseite rotbraun, kaum punktiert und 
behaart. 

4 mm. Java: Kloengkoeng-Bali (VII). 


Tomoderus sulcifer Pic (Misc. ent. 1892, p. 127). 

Entgegen dem vom Autor in seiner Bestimmungstabelle 
(Bull. Soc. Ent. Franc. 1897, p. 166) erwähnten Merkmale, 
dass nur der Vorderlobus des Halsschildes dieses 7. eine 
schwache Mittelrinne aufweist, muss an der Hand mehrerer 
von Herrn M. PIC bestimmter 7. aus Java festgestellt wer- 
den, dass auch der Hinterlobus eine Mittelrinne oder wenig- 


stens einen Längseindruck aufweist. 
Java: Tjilatjap (I, HI, V, VI, VII. VII, IX, XII). 


Tomoderus Drescheri n. sp. 


Kurz, sehr glänzend, Halsschild und das erste Drittel der 
Flügeldecken heller röthlich-gelb; Kopf etwas dunkler, ebenso 


KENNTNIS MALAVISCHER ANTHICIDEN. 257 


das dritte Drittel der Fliigeldecken; das zweite Drittel stärker 
gedunkelt. Fühler rötlich-braun, die Mittelglieder dunkler. 
Beine einfärbig rötlich-gelb. 

Kopf viel breiter als lang, Basis leicht breitbogig; sehr 
zerstreut und fein punktiert und mit sehr feinen Haaren 
spärlich bedeckt. 

Halsschild länger als breit; Vorderlobus etwas schmaler 
als der Kopf, Hinterlobus viel schmaler. Kein Längseindrück. 
Einschnitt zwischen Vorder- und Hinterlobus sehr scharf. 
Gröber als der Kopf, aber ebenfalls sehr zerstreut punktiert. 
Wie der Kopf behaart. 

Flügeldecken kurz oval; Schulterecken kurz gerundet. 
Gröber und dichter punktiert als der Halsschild und mit 
stärkeren, länglichen, nicht anliegenden Seidenhaaren reich- 
licher bekleidet. 

Beine mit mässig verdickten Schenkeln. 

1.8—2.1 mm. Java: Kawi-Geb. (IV). 

Von DRESCHER erbeutet und nach ihm benannt. 


Leptaleus elaboratus n. sp. 

Langgestreckt, die Fühler und Beine rötlich-gelb, sonst 
dunkelbraun, die Flügeldecken mit 2 lichtgelben Querbinden, 
von welchen jene im Posthumeraleindrucke breiter ist als die 
hinter der Mitte stehende. Der ganze Käfer ist ziemlich 
kräftig und sehr dicht punktiert. 

Kopf viel länger als breit, Augen sehr nach vorne gerückt, 
mässig vorstehend; Schläfen sehr lang. Fühler bis zu den 
Schultern reichend, gegen die Spitze zu mässig verdickt, 
Endglied etwas länger als das 10. 

Halsschild länger als breit, vorne breiter als der Kopf, 
gegen die Basis stark eingeschnürt und hier noch dichter 
punktiert; oberhalb des Basalrandes leicht erhoben und 2 
Bukeln andeutend. 

Flügeldecken schmal, parallel, mit gerader Basis und kurz 
gerundeten Schulterecken. Mit sehr feinen weisslichen Sei- 
denhaaren, die im Posthumeraleindrucke gescheitelt stehen, 
sehr dicht bekleidet. 

Beine kräftig, Schenkel deutlich verdickt. 

Zer mm. Niederl. Indien: Insel Madoera. 


258 HOFRAT I. R. H. KREKICH, BEITRÄGE ZUR 


Anthicus mollinus n.sp. (Fig. 7). 


Ganz rötlich-gelb, nur die letzten 4 Fühlerglieder, das 
zweite und fast das ganze dritte Drittel (gegen die Spitzen 


Fig. 7. 4. mollinus. 


lichter) der Flügeldecken und eine Makel um das Schildchen 
herum, sowie die Tibien gebräunt; der Kopf ist manchmal 
auch rötlich gedunkelt. 

Kopf etwa so lang als breit, gewölbt; Augen ziemlich 
gross, vorstehend; Schläfen zur bogigen Basis almählich 
abnehmend. Deutlich punktiert, eine glatte Längslinie in der 
Mitte freilassend. Schwach behaart. 

Halsschild länger als breit, Vorderlobus kaum so breit als 
der Kopf, Hinterlobus noch schmaler. Einschnürung zwischen 
dem Vorder- und Hinterlobus scharf. Oberhalb des Basal- 
randes 2 deutliche Tuberkeln. Wie der Kopf punktiert. Etwas 
dichter mit gelblichen Haaren bedeckt. 

Flügeldecken 1!/, mal so lang als der Kopf mit dem Hals- 
schilde, Basis gerade, Schulterecken spitz. Schulterbeule deut- 
lich. An den Seiten um die Mitte am breitesten. Spitzen 
breitbogig vermindert. Posthumeraleindruck angedeutet. Fein 
und dicht punktiert und mit gelblichen feinen Haaren mässig 


bekleidet. — Unterseite dunkelrotbraun, sehr glänzend, sehr 
fein punktiert, kaum behaart. 
2.2 mm. Java: Oengaran (III). 


Zur Gruppe V MARSEUL’s gehörig. Hat mit dem A. dzlutus 


KENNTNIS MALAYISCHER ANTHICIDEN 259 


PIC aus Celebes (Mus. Genova 1899—1901, p. 798) die glatte 
Mittellinie am Kopfe gemeinsam. A. dilutus ist einfärbig 
und hat parallelere Flügeldecken. 


Anthicus malayensis Pic (Le Natur. 1895, p. 94). 
3 mm. Sumbava. 


Anthicus bataviensis MARS. (Tijdschr. voor Entom. 1882, 
p. 63) Fig. 8. 
2.5 mm. Java. 


\ 


Fig. 8. A. bataviensis. Fig. 9. A. javanus. 


Anthicus javanus MARS. (Ibid. p. 62) Fig. 9. 
3 mm. Java. 


Anthicus flavonotatus (Échange 1908, p. 86) Fig. 10. 
2.5 mm. Tonkin. 


Diese 4 Anthicus sind mit einander verwandt und gehôren 
zur Gruppe VIII Marseul’s. Sie sind ziemlich schwer aus- 
einanderzuhalten, zumal A. malayensis auch in Java, A. flavo- 
notatus auch in Indien (Calcutta) anzutreffen ist. 

A. bataviensis und A. flavonotatus haben ein beilförmig 
abgeschrägtes Endglied der Fühler und die Behaarung der 
Flügeldecken ist fein, lichtgelb, dicht, nicht ganz anliegend. 

A. javanus und A. malayensis sind wahrscheinlich eine 
und dieselbe Art. Die Behaarung dieser beiden Käfer besteht 
aus gröberen Borstenhaaren, die weniger dicht, zum Teile 
aber ganz abstehen. A. malayensis ist aus Sumbawa be- 


260 HOFRAT I. R. H. KREKICH, BEITRÂGE ZUR 


schrieben; als charakteristisch erwähnt der Autor: ,,élytres.. 
avec une ligne présuturale enfoncée’’, ein Merkmal, dass 
auch beim A. javanus zutrifft. In meiner Sammlung finden 


Fig. 10. A. flavonotatus. 


sich 2 aus Java stammende A., die Herr PIC als A malayensis 
bestimmte, allein diese sind in jeder Beziehung mit A. javanus 
identisch. Die Zeichnung der Flügeldecken ist etwas variabel 
und die Apikalmakel fehlt zuweilen. 


Anthicus indutus n. sp. 

Ganz rötlichgelb, die erste Hälfte der Fühler und die 
Beine heller gelblich; ebenso eine undeutlich begrenzte 
Binde im ersten Drittel der Flügeldecken. Der ganze Käfer 
mit lichten, zottigen, nicht ganz anliegenden Haaren reichlich 
bekleidet. 

Kopf breiter als lang, ziemlich gewölbt; Basis gerade; 
eine schwach angedeutete glatte Längslinie in der Mitte. 
Grob und dicht punktiert. Fühler kurz; Endglieder mässig 
verdickt; Letztes Glied doppelt so lang als das 10., spitz. 

Halsschild fast so breit als der Kopf, breiter als lang; 
knapp vor der Basis deutlich eingeschnürt. Wie der Kopf 
punktiert. 

Flügeldecken doppelt so lang als der Kopf mit dem 
Halsschilde. Basis gerade, gegen die kurz gerundeten 
Schulterecken etwas nach aufwarts gezogen. Seiten fast 


KENNTNIS MALAVISCHER ANTHICIDEN 261 


parallel, Spitzen breitbogig abgestutzt. Kein Posthumeral- 
eindruck. Omoplaten nicht erhoben. Nahtstreifen kaum in 
letzten Drittel sichtbar. Gröber als der Vorderkörper, aber 
dichter punktiert. 

Beine schmächtig, Schenkel wenig verdickt. Unterseite 
hellgelb, fein, nicht dicht punktiert und sehr fein behaart. 

2.5. mm. Java: Tjilatjap (X, XD. 

Zur Gruppe IX MARSEUL’s gehörig. 


Anthicus pilumnus n. sp. 


Schwarz, Fühler, Tibien und Tarsen gelblichbraun, Basis 
des Halsschildes, das Schildchen und die Naht, sowie eine 
etwas quere Makel im ersten und eine kleine runde Makel 
im letzten Drittel der Flügeldecken blutrot. Ziemlich glänzend, 
obwohl überall grob punktiert und mit abstehenden licht- 
gelben Borstenhaaren reichlich bekleidet. 

Kopf quadratisch, so lang als breit, ziemlich gewölbt. 
Augen gross, länglich, etwas vorstehend; Schläfen kurz, 
fast gerade; Basis leicht bogig, in der Mitte deutlich ein- 
gedrückt. Fühler bis über die Schultern reichend, die letzten 
Glieder deutlich verdickt. Endglied mehr als doppelt so lang 
als das 10., kegelförmig. 

Halsschild etwas schmaler als der Kopf, gegen die Basis 
sehr mässig verengt, Seiteneindruck wenig tief. 

Flügeldecken an der geraden Basis fast doppelt so breit 
als der Halsschild an der Basalseite. Seiten fast parallel 
Omoplaten mässig erhoben; kein Posthumeraleindruck. 
Nahtstreifen vollständig und deutlich. 

Beine ziemlich kräftig. Unterseite dunkelbraunrot, schwach 
und zerstreut punktiert, kaum behaart. 

2.8 mm. Bali: Kintamani (VIT). 

Dem A. Busignyi PIC ähnlich, jedoch typisch verschieden, 
eher zur Gruppe XI MARSEUL’s gehörig. 


Anthicus insignicollis n. sp. (Fig. 11). 

Vorderkörper, Fühler und Beine braunrot, Flügeldecken 
schwarz, im ersten Drittel mit einer braunroten Binde oder 
2 ebensolchen Makeln; auch die Spitzen der Flügeldecken 
braunrot. Halsschild ungewöhnlich gross. 

Kopf fast dreieckig. Augen klein, wenig vorstehend, Schläfen 


262 HOFRAT I. R. H. KREKICH, BEITRÄGE ZUR U.S. W. 


divergierend, Basis gerade, Basalecken spitz; ein schmales, 
dunkles, schwach erhabenes Längsleistchen in der Mitte. 
Sehr fein und dicht punktiert und mit sehr feinen, gelblichen, 
etwas kreisförmig stehenden Hährchen bedeckt. Fühler kurz, 
die Schultern nicht erreichend, gegen die Spitze kaum ver- 
dickt, Endglied etwas länger als das Io., ziemlich kugelig. 

Halsschild, länger und breiter als der Kopf, fast quadra- 


Fig. 11. 4. insignicollis. 


tisch, gegen die Basis sehr mässig verschmälert. Wie der 
Kopf punktiert und mit gelblichen Seidenhaaren, die etwas 
kräftiger als jene am Kopfe sind, sehr dicht bekleidet. In 
der Mitte vor dem kaum sichtbaren Basalrande leicht spitz 
ausgezogen. 

Flügeldecken um '/, länger, als der Kopf mit dem Hals- 
schilde, und wenig breiter als letzterer. Seiten fast parallel. 
Basis gerade; Schulterecken kurz gerundet. Etwas gröber 
und weniger dicht punktiert als am Vorderkörper und mit 
gelblichen länglichen Seidenhaaren sehr dicht bedeckt. 

Beine schmächtig, Schenkel wenig verdickt. Unterseite hell- 
gelb, glänzend, fein und zerstreut punktiert, schwach behaart. 

1.8 mm. Java: Tjilatjap (X, XI, XXII). 

Zur Gruppe XV MARSEUL’s gehörig. 


ZEICHEN-ERKLÄRUNG. 


a letztes ausstülpbares Sternit. 
b „ sichtbares Sternit. 

Cc do En Tergit. 
penis: 


Descriptions de Cétonides (Coléopt.) 
de Madagascar 
par 


F. T. VALCK LUCASSEN. 


Pygora Pouillaudei nov. sp. 


POUILLAUDE, dans son tableau des espèces de Pygora 
(Les Cétonides Malgaches, Insecta IX, 1919, p. 15), donne 
les différences principales entre P. bella WAT. et P. puncti- 
collis WAT., mais il me semble qu'il a non seulement con- 
fondu ces espèces, mais que la description qu’il donne de 
P. bella WAT. (l.c. p. 43) est applicable à une espèce non- 
décrite encore, tandis que celle de puuctecollis WAT. (l, c. p. 46) 
s'applique à bella WAT. 

Je suis à même de comparer ces trois espèces entre elles, 
possédant un cotype 9 de P. puncticollis WAT. de la col- 
lection JANSON, provenant du British Museum; 3 g' et 9 © 
de bella WAT. de la collection JANSON, et 2 g' et 6 © de 
l’espece que je considère comme nouvelle (bella de Pouillaude). 

Voyons ce que dit POUILLAUDE dans Insecta IX, 1910, 
p. 15 au no. 19, pour della WAT. : „Espace entre les bandes 
sombres du pronotum non très étroit. — Waterhouse dit 
de P. bella: „with a fine mesial line and the sides pale 
green”, ce qui convient à tous mes P. bella WAT., mais 
non a mes P. bella POUILLAUDE. Ensuite: „Sillon limitant 
latéralement la face ventrale des hanches postérieures droit 
dans sa partie médiane”. Waterhouse n’en parle pas dans 
sa description, mais mes individus de della WAT. de la 
collection JANSON, (qui sans doute doit avoir connu le type 
de bella WAT. au British Museum) ont le sillon courbé. 

Quant au puncticollis WAT. POUILLAUDE dit: „Espace 
entre les bandes sombres du pronotum très étroit, linéaire”, 


264 F. T. VALCK LUCASSEN, 


ce qui est applicable pour della WAT. et puucticollis WAT. 
»Sillon limitant latéralement la face ventrale des hanches 
postérieures courbé dans toute sa longueur” ce qui ne 
s'applique point à punctecollis WAT. mais bien à della WAT. 

Il me semble que POUILLAUDE n'a pas connu P. puncti- 
collis WAT., insecte qui doit être assez rare, puisque dans 
la collection importante de JANSON ne se trouve que 
l'individu co-type, dont j'ai parlé plus haut. D’après la 
description de P. bella WAT. (Ann. Mag. Nat. Hist. 1879, 
p. 77) le premier segment abdominal du mâle a une tache 
blanche de chaque côté, tandis que la femelle n’en a pas 
(ceci est moins juste, puisqu'il y en a qui ont une petite 
tache, mais en tout cas ces taches des % ainsi que des © 
sont étroites ou petites). POUILLAUDE dit de ces taches 
(p.45): »les parties latérales du sternum et de l’abdomen 
portent chez le mâle des plaques blanches”, ce qui ne 
s'applique pas à bella WAT. lequel n’a jamais de plaques 
blanches latérales au sternum et ne possède que des bandes 
blanches étroites au premier segment de l'abdomen. 

Le ventre du mâle de della POUILL. n’est pas nettement 
déprimé, celui de della WAT. l’est certainement. 

Les pattes de bella WAT. sont »pallida piceis’’, tandis 
que celles de della POUILL. sont testacées, les fémurs en 
grande partie verts. Le pygidium de della POUILL. est vert 
cuivreux, très éparsement ponctué etc. et correspond aux 
individus, que je considère comme non décrits, 

Sauf l’origine d’une cinquième strie sur l’épaule, la des- 
cription que l’on trouve à la page 58 de puucticollis WAT. 
correspond à mes individus de della WAT. et moins au 
cotype de puucticollis WAT. que je possède. Je n’hésite donc 
pas à considérer le P. bella de POUILLAUDE comme une 
espèce différente de della WAT. et je propose de le nommer 
Pouillaudei en honneur de feu M. POUILLAUDE, à qui nous 
devons la Monographie des Cétonides Malgaches, ouvrage 
très intéressant et utile. 

En plus des caractères donnés par POUILLAUDE à son 
P. bella, jen ajouterai encore quelques uns. 

1. La saillie des côtés du pronotum est moins arrondie 
que celle de della WAT., ce qui fait que les parties en 


DESCRIPTIONS DE CÉTONIDES ETC. 265 


arrière de cette saillie paraissent plus incurvées que celles 
de bella WAT. (surtout les Q). 

2. Les stries des élytres sont de plus en plus courtes 
chez Pouzllaudez, tandis que la seconde strie et la troisième 
de bella WAT. sont à peu près aussi longues. 

3. Le sillon limitant latéralement la face ventrale des 
hanches postérieures est droit et plus rapproché du milieu 
du metasternum que chez della WAT., chez lequel ce sillon 
constitue en même temps le bord de la face ventrale des 
hanches postérieures. 

Types g' et Q collection VALCK LUCASSEN. 

Hab. Madagascar, Foret de l’Analamazotra, 900 1000 
mètres. 

On pourrait intercaler la P. Pouillaudei V. L. dans le 
tableau des espèces (p. 15) ainsi: 

19. Espace entre les bandes sombres du pronotum non 


Gnesmetnoitmm e (bella FOUILLE) Poullaud ei VAI 
Espace entre les bandes sombres du pronotum très 
eo : i SIA 110172 


19a. Sillon limitant latéralement la face ventrale des 
hanches postérieures courbé dans toute sa longueur . 

bella WATERH. 

Sillon limitant latéralement la face ventrale des hanches 

postérieures droit dans sa partie médiane . puucticollis WAT. 


Pygora puncticollis WAT. 9 
(Description détaillée). 


Longueur 13.5 mm. (sans la tête). Largeur 7.5 mm. (aux 
épaules). 

Aplatie et large. 

Clypéus à carènes latérales parallèles, échancrure du bord 
antérieur étroite et bien indiquée ; lobes arrondis. Ponctuation 
forte et dense, à l’exception du milieu, lequel montre une 
bande plus ou moins lisse, de couleur verte, tandis que le 
reste du clypéus est d’un marron-violacé. Vertex moins 
densement ponctué, cette ponctuation marron-violacé. 

Pronotum trapézoïdal; côtés présentant, un peu avant 
leur milieu, une saillie latérale arrondie, incurvés en arrière 
de cette saillie; angles postérieurs droits, émoussés. Côtés 


266 F. T. VALCK LUCASSEN, 


rebordés par un sillon, qui se continue un peu sur la partie 
latérale du bord antérieur, mais non du bord postérieur et 


est un peu atténué dans la région de la saillie latérale. 
Ponctuation très dense et forte à l'exception d’une ligne 
médiane et de quelques endroits au milieu du pronotum de 
chaque côté de cette ligne. Le sillon latéral est densement 
striolé ; la striolation s'étend jusqu’à la bande verte-cuivreuse 
et dépasse le sillon à l’endroit où celui-ci est atténué. Pro- 
notum ayant deux larges bandes violacées au milieu, sépa- 
rées par une ligne mediane lisse d’un vert cuivreux, à 
reflets rouges, ainsi que les intervalles entre les bandes 
violettes et la partie striolée des côtés latéraux, qui est 
d'un marron-violacé de la même couleur que le clypéus. 
La ligne médiane est la continuation de la ligne verte de 
la tête et du clypéus. Base moins transversale que celle de 
P. bella WAT. avec un sinus médian net, plus profond que 
celui de P. della WAT. 

Ecusson à côtés incurvés, sommet très aigu, bord antérieur 
striolé, ponctuation nulle ou réduite à quelques points et 
stries vers les bords, couleur verte, avec un leger reflet 
rouge à la base et au milieu. Epimères vert bleuatre. 

Elytres à épaules saillantes; échancrure posthumérale 
brusque et profonde; l’élytre un peu élargi à partir du fond 
de cette Echancrure ; côtés largement courbés, angle sutural 
arrondi. Dessus portant quatre stries; ces stries de plus en 
plus courtes à partir de la suture, mais plus prolongées 
que sur della WAT. Entre la première et la seconde strie 
en avant de l’angle sutural se trouve une ponctuation forte 
plus ou moins alignée, ce qui manque sur P. della WAT., 
ou l’on ne trouve que quelques points isolés. Les inter- 
valles subconvexes. L'intervalle entre la seconde strie et la 
troisième plus large que ses voisins, paraissant plus aplati. 
Une cinquième ligne de points très distincts part de l'épaule 
et s'étend jusqu'à la même distance que la dernière strie. 
Une sixième commençant au bas de l'épaule vers l’échan- 
crure posthumérale, une septième et une huitième du milieu 
du bord lateral de l’élytre jusque près du calus apical; 
angles suturaux plus densément ponctués. Ponctuation des 
intervalles très fine, très distincte et alignée entre la qua- 


DESCRIPTIONS DE CÉTONIDES ETC. 267 


trième strie et la dernière. Epaules grossièrement ponctuées. 
Couleur d'un rouge-violacé, couvrant l'intervalle sutural, les 
HENZE 2e, et, de (Ens partic) ainsijque le bord lateral. 
Déclivités bleu violacé en avant, verts en arrière. 

Pygidium à bord antérieur densément striolé de couleur 
marron-violacé, bords latéraux de la même couleur et partie 
postérieure verte à reflets bleuâtres, avec des points et de 
petites stries d’un marron-violacé. 

Dessous brillant, d'un rouge marron a l’exception du 
mésosternum, du métasternum et des segments ventraux 
partiellement verts, épimères d’un vert bleuâtre, parties 
latérales de l’abdomen violacées. Dernier segment d’un rouge 
marron. Saillie mésosternale verte, courte, plane en dessous, 
très anguleuse. Sans plaques mates blanchâtres sur le méta- 
sternum et les segments de l'abdomen. Poils roussätres. 
Pattes testacées. Tibias antérieurs munis de deux dents au 
bord externe. 

Pygora tristis JANSON. 

Possédant la collection de feu M. O. E. JANSON et celle 
de M. GÉRARD, je suis à même de comparer les types de 
Pygora tristis JANSON (Ann. & Mag. Nat. Hist. (9), XV, 
May 1925, p. 587) et Gerardi BOURG. (Bull. Acad. Mal- 
gache. Tananarive 1924, VII, p. 585) et j'ai pu constater 
que ces deux espèces sont synonymes. Il en est de même 
avec P. éristis ’D OLSOUFIEFF (Bull. Soc. Ent. France, 8 juin 
1025, p. 135). M. BOURGOIN ayant décrit cette espèce le 
premier (1924), la Pygora Gerardi a la priorité. 

Cependant M. JANSON a fait une erreur dans sa des- 
cription de la femelle, parce que l’insecte qu'il considère 
comme la femelle de #zstzs JANS., ne l’est certainement pas, 
mais sans doute celle d'une nouvelle espèce. Dans la col- 
lection JANSON se trouvent 4 g' Pygora Gerardi BOURG. et 
2 9 Pygora tristis JANSON, provenant tous de Bejofo. Je 
suppose qu'il les a reçus en même temps, ce qui l’a pro- 
bablement induit à les considérer comme appartenant à la 
même espèce. 

La description que donne JANSON à l’endroit cité est bien 
brève et jen donne ici une détaillée, tout en conservant 
le nom de Pygora tristis JANSON. 


268 F. T. VALCK LUCASSEN, 


Pygora tristis JANSON ©. 


Type Q Coll. VALCK LUCASSEN. 

Hab. Madagascar, Forét de Bejofo et Tananarive. 
Longueur (sans tête, mais pygidium compris) 10 mm. 
Largeur (aux épaules) 5 mm. 


Oblongue, parallèlle, rétrécie un peu en arrière. Brillante; 
noire avec, sur chaque élytre deux taches blanches dans la 
région terminale. Carènes latérales du clypéus parallèles avec 
un bord fin mais très net. Bord antérieur présentant une 
échancrure nette, mais peu profonde. Ponctuation forte et 
dense, moins dense sur le vertex. Couleur noire. Antennes 
noires. 

Pronotum trapézoïdal; ses côtés présentent en avant du 
milieu un angle obtus, moins marqué que celui d'oruata 
JANS.; la partie en arrière de cet angle non incurvée. Angles 
antérieurs aigus, angles postérieurs arrondis. Base légèrement 
sinuée devant l’écusson. Disque paraissant lisse, mais portant 
une ponctuation fine — moins fine que celle de /. ornata — 
plus nette vers le bord antérieur; angles antérieurs brièvement 
striolés. Côtés rebordés à sillon striolé, continué sur les 
parties latérales du bord antérieur et de la base, jusqu’ au 
niveau de l’écusson. Couleur noire. 

Pronotum presqu'aussi large que les épaules. Ecusson noir, 
lisse avec quelques points très fins (forte loupe) et de petites 
stries dans les angles antérieurs. Sommet très aigu. ED 
couverts d’une tache blanchàtre. 

Epaules des élytres bien découpées par une échancrure 
posthumérale profonde; élytres élargis à partir du fond de 
cette échancrure, chaque élytre arrondi séparément à l’extré- 
mité. Dessus de chaque élytre ayant quatre stries, la première 
commençant au tiers antérieur jusqu’à la tache blanche api- 
cale, la seconde commençant un peu en avant de la premiére, 
contournant le calus apical et remontant le bord externe de 
l’élytre, la troisième commençant plus haut encore non loin 
de la base de l’élytre, se transformant avant le calus apical 
en une ligne très indistincte de points épars. Ces trois stries 
indiquées au commencement par un double sillon gravé, 
continuées plus loin en sillon simpie. Quatrième strie formée 


DESCRIPTIONS DE CÉTONIDES ETC. 269 


par 5 ou 6 points en forme de fer à cheval sur l’épaule, 
quelquefois suivis d’une ligne de points indistincts. Dans la 
région de l’échancrure posthumérale quelques points alignés. 
Ponctuation des intervalles extrêmement fine (loupe forte). 
Intervalle entre la suture et la première strie dilatée au 
milieu, beaucoup plus large que sa voisine, laquelle se rétrécit 
considérablement en arrière. Troisième intervalle très large 
vers l’extrémité. Intervalles peu convexes. Calus apical rap- 
proché du bord terminal. Couleur noire, avec deux taches 
blanches en arrière, l’une marginale avant l’angle apical, 
l’autre dans langle sutural. 

Pygidium ayant une carène médiane qui s’élargit vers 
l'extrémité, ponctuation très fine (loupe forte) sur cette carène, 
côtés retombant de cette carène striolés, tache blanche fari- 
neuse de chaque côté. 

Dessous brillant, noir, avec de grandes plaques farineuses 
blanches, interrompues sur l’abdomen. Saillie mésosternale 
courte, anguleuse. Poils de la région sternale jaune-clair, 
ceux des pattes noirs. Pattes noires. Tibias antérieurs présen- 
tant deux dents au bord externe. Hanches postérieures sans 
sillon limitant latéralement la face ventrale; une tache blanche 
sur le bord, visible du dessus. Epines des tibias postérieurs 
l’une petite et tronquée, l’autre plus longue et fine, obtuse 
à son extrémité. 


Dans ma collection se trouve un individu &, qui me semble 
être le mâle de Pygora tristis JANS. Il ne diffère que peu de 
la femelle. 

Ponctuation du clypéus et de la tête moins forte, ainsi que 
celle du pronotum. Bord antérieur et basal du pronotum 
plus courts, angle latéral un peu plus arrondi, toutes ces 
différences de caractères se trouvent par exemple aussi chez 
P. ornata. Pronotum un peu moins large. Stries des élytres 
plus profondes, intervalles un peu plus convexes. Pygidium 
ayant le même type de carène, mais plus lisse et plus bombé 
vers l’extrémité vu de profil; les taches blanches sont plus 
grandes. 

Plaques blanches farineuses plus grandes s'étendant sur 
les deux côtés du sternum, les fémurs intermédiaires et 


18 


270 F. T. VALCK LUCASSEN, 


postérieurs et l’impression très profonde du ventre, qui est 
très arqué. Tibias antérieurs présentant deux dents au bord 
externe; la dent proximale atténuée. Tibias postérieurs 
très comprimés, minces et larges. Longueur et largeur 
égales à celles de la femelle. 

Hab. Madagascar. 

Type. Coll. VALCK LUCASSEN. 


Voisin de Pygora cruralis FAIRM., dont j'ai vu le type dt 
au Muséum de Paris, le ?. tristis JANS. en diffère princi- 
palement: 
1°. par la ponctuation moins fone du pronotum ; 
2°, par la base du pronotum moins droite devant l’écusson ; 
3°. par le sillon du bord antérieur du pronotum plus allongé; 
4°. par la ponctuation non alignée des côtés retombants 

des élytres ; 
5°. par le manque de la grande tache marron rougeàtre 
sur chaque élytre ; 
6°. par les stries des élytres plus stoten et par les 
intervalles plus convexes. 
7°. par la carène: du pygidium plus lisse. 
Je n'ai pas pu comparer le forceps de ces deux espèces. 


Pygora viridis nov. sp. & 


Type. Coll. VALCK LUCASSEN. 

Hab. Madagascar. 

Longueur. 10 mm (y compris le pygidium, mais sans la 
tête), largeur 5.5 mm. (aux épaules). 

Allongé, étroit. Brillant, vert. e 

Carènes latérales du clypéus parallèles. Echancrure du 
bord antérieur peu profonde, brun marron foncé. Ponctua- 
tion fine en avant et sur le vertex, plus profonde et dense 
au milieu. Impression assez profonde en arrière des deux 
lobes du bord antérieur, antennes brun marron, premier 
article vert en dessus. 

Pronotum vert, trapézoïdal, sans rebord, formant un angle 
sensible, mais arrondi, en avant du milieu des côtés. Un 
petit sillon très court, fin et oblique s'étendant de cet angle 
jusqu’à langle postérieur. Ponctuation extrêmement fine a 


DESCRIPTION DE CÉTONIDES ETC. 271 


peine visible avec une forte loupe. Quelques points dans 
les angles antérieurs, un petit sillon noir s’étendant de ces 
angles vers le milieu du bord antérieur. Base sans rebord, 
rectiligne, non sinuée devant l’écusson. 

Ecusson à côtés incurvés, sommet très aigu, vert, lisse; 
quelques stries au bord antérieur, et quelques points noirs 
des deux côtés. Epimères noirs. 

. Elytres à épaules saillantes, extrémités arrondies. Disque 
ayant une strie noire bien marquée, et quelques points noirs 
en lignes très indistinctes, effacées par endroits. Très lisse, 
comme le pronotum. Epaules vertes. Bord retombant des 
élytres plissé dans la région de l’échancrure posthumérale. 

Pygidium très bombé, brun marron, avec des reflets verts 
et une tache oblongue, blanche farineuse de chaque côté. 
Ponctuation éparse en forme de stries très courtes, brun- 
marron. 

Dessous vert, prosternum noirâtre, bords du ventre vert- 
foncé, dernier segment, et avant dernier partiellement brun 
marron. Grandes plaques blanches farineuses sur le métaster- 
num, l’impression ventrale, ainsi que sur chaque côté visible des 
segments 2, 3, 4 et5. Saillie mésosternale courte, anguleuse. 

Poils blancs. Hanches postérieures, vues de profil, dépas- 
sant le bord des élytres, angle antérieur obtusément arrondi, 
angle postérieur très arrondi. Pattes marron-rougeàtre, dessus 
des fémurs et des tibias plus ou moins vert, ongles des 
tarses intermédiaires inégaux. : ; 

Le mâle a deux dents sur le côté externe des tibias 
‘antérieurs, mais la première est très atténuée. Le ventre est 
profondément déprimé. Tibias postérieurs ayant à leur 
extrémité une petite épine et une très longue, sinueuse, à 
pointe recourbée. 


Pygora Bourgoini nov. sp. 9 


Type. Coll. VALCK LUCASSEN. 

Hab. Madagascar. 

‚Longueur 12.5 mm (pygidium compris, sans la tete), 
largeur aux épaules 6.5 mm. 

Brillante; noire, avec, sur chaque élytre une grande tache 
marron rougeâtre et une tache farineuse dans la région 


272 F. T. VALCK LUCASSEN, 


devant le calus apical. Côtés latéraux du pronotum rebordés. 

Carènes latérales du clypéus parallèles. Bord antérieur 
présentant une échancrure nette, mais peu profonde; cette 
échancrure sépare deux lobes dont la courbure continue 
celle des bords latéraux retombants. Ponctuation forte et 
dense, atténuée un peu sur le vertex. Couleur noire. An- 
tennes noires, la pointe marron rougeâtre. 

Pronotum trapézoïdal ; ses côtés présentant en avant du 
milieu un angle obtus arrondi, la partie en arrière de cet 
angle non incurvée. Angles antérieurs aigus; angles posté- 
rieurs moins arrondis que ceux d'orzata JANS. Base trans- 
versale, légèrement sinuée devant l’écusson. Ponctuation 
éparse et nette, s’atténuant vers le milieu, laissant une bande 
médiane lisse. Sillon bordant les côtés latéraux portant de 
petites stries obliques. Côtés rebordés ; le rebord se con- 
tinue un peu sur la partie latérale du bord antérieur et zon 
de la base. Couleur noire. Ecusson noir, portant quelques 
stries dans les angles antérieurs et une ligne de points 
extrêmement fins longeant les côtés, visible au moyen d’une 
forte loupe. Côtés incurvés, mais sommet émoussé. Epimères 
noirs. 

Epaules des élytres bien découpés par une échancrure 
posthumérale brusque et profonde; élytres élargis à partir 
du fond de cette échancrure; chaque élytre arrondi sépa- 
rément à l'extrémité. Dessus ayant cinq stries, indiquées 
chacune par un sillon gravé; le premier sillon (juxtasutural) 
contourne le calus apical (à cet endroit il est plus ou moins 
interrompu et forme de petites lignes) et remonte le long 
du bord externe; la deuxième strie atteint le calus apical, 
qu’elle contourne en ligne interrompue ; la troisième aboutit 
en avant du calus apical; la quatrième dépasse un peu la 
tache farineuse, tandis que la cinquième est encore nette à 
partir de la moitié des élytres jusqu’à la tache farineuse, 
elle s’efface vers l'épaule. Les intervalles portent des points 
extrêmement fins, alignés, visibles au moyen d’une forte 
loupe; bords retombants des élytres à ponctuation extrê- 
mement fine plus ou moins alignée, et plus dense dans la 
région de l’échancrure posthumérale. Intervalle entre la 
deuxième strie et la troisième très large, celui entre la 


DESCRIPTION DE CÉTONIDES ETC. 273 


troisième et la quatrième étroit, aplati. Calus apical rap- 
proché du bord terminal. Couleur noire, avec une très grande 
tache marron rougeâtre, commençant à la base, couvrant 
les épaules et l’échancrure posthumérale et s'étendant jusqu’au 
dernier tiers des élytres, laissant la région de l’écusson noire 
et celle de la suture marron rougeâtre foncé. Bords retom- 
bants des élytres noirs en grande partie. Une tache blanche 
marginale sur chaque élytre avant l’angle apical. 

Pygidium convexe, lisse, avec ponctuation extrêmement 
fine, plus accentuée au sommet, avec une tache blanche 
triangulaire de chaque côté. 

Dessous brillant, noir, ayant latéralement de grandes pla- 
ques blanches farineuses sur le mésosternum, les hanches 
postérieures et les trois premiers segments de l’abdomen. 
Saillie mésosternale courte, anguleuse, lisse. Poils de la région 
sternale jaunâtre, ainsi que ceux des fémurs et de l’abdo- 
men, poils des tibias et tarses foncés. Pattes noires. Tibias 
antérieurs présentant deux dents au bord externe. Bord 
extérieur des hanches postérieures plus ou moins arrondi, 
très nettement rebordé et dépassant le niveau du bord des 
élytres vu de profil. Epines des tibias postérieurs de longueur 
inégale mais de même forme, très obtuses. 


Pantolia flavomarginata G. & P. 
var. tibialis VALCK LUCASSEN. 


Pouillaude, dans sa Monographie des Cétonides Malgaches, 
Insecta VII, 1917, p. 88, dit que „les plus petits exemplaires 
sont en général, de teinte plus claire; ils constituent ainsi 
une forme un peu différente, mais que je ne crois pas spéci- 
fiquement distincte. On les trouve avec la forme typique dans 
le pays d’Antsihanaka et à Tananarive”. 

Je ne sais pas de quels individus il s’agit ici, mais parmi 
mes Pantolia flavomarginata G.&P. se trouvent 8 Jet 16 9, 
lesquels en effet sont plus petits en général que le flavo- 
marginata typique, mais présentent encore d'autres différen- 
ces constantes. 


A. Dans les deux sexes. 
1°. Les tibias de la variété sont plus foncés que les 


274 F. T, VALCK LUCASSEN, DESCRIPTION ETC. 


fémurs, tandis que chez la forme typique les tibias 
et fémurs sont unicolores. 
2°. Les angles suturaux des élytres de la forme typique 
‘sont plus ou moins parallèles et prolongés en pointe 
aigue — ceux de la variété sont divergents et obtus. 
B. Dans le sexe masculin. 
1°. Les élytres de la forme typique sont très lisses et 
les lignes sont extrêmement fines — ces lignes sont 
très distinctes dans la variété. 
2°. Le forceps de la variété est plus comprimé qui celui 
de la forme typique. 
C. Dans le sexe féminin. 
| 1°. Le pygidium de la forme typique est plus allongé 
| que celui de la variété. 
2°, Les tibias postérieurs de la forme typique ont une 
épine petite, foncée mais très visible, sur le côté 
externe, tandis que cette épine est à peine visible 
dans la variété. 
Je n'hésite donc pas à dire qu'il s’agit ici d'une variété 
de flavomarginata G. & P., laquelle paraît très constante et 
mérite d'être mentionnée séparément. 


Coptomia sanguinolenta D'OLSOUF. 

Le Coptomia sanguinolenta D'OLSOUFIEFF (Bull, Soc. Ent. Fr. 
1925, p. 132) correspond presque entièrement a Copéomia 
consobrina BOURGOIN (1917), sauf les pattes noires et la strio- 
lation du pygidium plus effacée. 

Il me semble que sanguznolenta D’OLS. est une variété de 
consobrina BOURG. 


SYNONYMIE. 
Liostraca humilis D'OLSOUFIEFF == L. ansata JANSON. 


La description que donne M. D'OLSOUFIEFF de ce petit Lzo- 
straca dans le Bull. Soc. Ent. Fr. 1925, p. 136, s'applique 
au Lzostraca ansata JANSON, décrit dans Ann. Mag. Nat. 
Hist. (9), XV, 1925, p. 588. Ce dernier nom a la priorité, 
la description ayant paru un mois plus tôt. 


Contributions to the Knowledge of the 
Fauna of the Canary-islands. 


XIII. 


Description of a new species of the genus Corticaria 
(Col. Lathridiidae) 


by 
Dr. D. L. UYTTENBOOGAART. 


Renkum. 


From the British Museum of Natural History I have 
received for inspection some interesting Coleoptera collected 
by Mr. E. APPENHAGEN in the island of Tenerife. Amongst 
them is a new species of Corticaria described below: 

Corticaria appenhageni nov. sp. Procerae staturae, rufofusca, 
elytris pedibus qua tuorque primis articulis antennarum fla- 
vis, labro superiore, clypeo, clavis, prothoracis lateribus fas- 
ciaque transversa in medio elytrorum (oblique retro ad sutu- 
ram directa) nigro-fuscis (Aliquando femores tibiaeque fuscati 
sunt.), antennarum articulis 5 ad 8 fuscatis. 

Caput angustum oculis globosis (sed manifeste minoribus 
quam apud C. serratam PAYK.), leviter remote punctatum 
interstitiis alutaceis. 

Prothorax crassiore quam caput sed subtiliore quam 
elytra punctatus, punctulatione modice remota interstitiis 
alutaceis, aliquid elongatus latitudine maxima ante medium, 
ad basin fortiter rotundato-coarctatus lateribus leviter crenu- 
latis sine angulis in basin manifeste impresso-marginatam 
transeuntibus. 

Elytra basi manifeste angusta, elongato-ovata sine hume- 
rum vestigio, substriato-punctata intervallis paululo-convexis 


276 DR. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS TO THE 


nitidis politis manifeste latioribus quam striis, quisque punc- 
torum ordine subtillissimorum ornatis, prima stria (ab suturam) 
profunde impressa intervallo primo ab basin sensim pauci 
dissipato post medium sensim coartato cum angulo suturae 
confluente, post scutellum manifeste transverso-impressa, sub- 
tiliter prostrate aequaliterque pilosa. 

Pars inferior cum punctulatione mediocriter crassa con- 
fertaque, interstitiis nitidis paululo alutaceis. 

Long. 1*/,—2 mM. Habitat insulam Tenerifam Monte 
Aguirre. E. APPENHAGEN coll. XI, 1927, 4 ex. Praeterea 
2 ex. unico titulo „Canary Is.”. 

This new species is easily to be distinguished from all 
other members of the genus by its slender form, the total 
absence of shoulders, the angleless prothorax, the narrow 
caput and the impressed first stria on the elytra. Its colour 
is red-brown but the elytra, the legs and the first four 
joints of the antennae are yellow (in some specimens the 
femora and base ofthe tibae are somewhat darker) ; upperlip, 
clypeus, the clavae of the antennae, the sides of the pro- 
thorax and a transverse fascia in the middle of the elytra 
pitchbrown or black. The fascia is obliquely directed to the 
rear and generally continued along the suture, it is variable 
in breadth. The 5" to the 8‘* joints of the antennae some- 
what darker than the first four. Elytra distinctly convex at 
the sides, flattened on the back, with evident rows of punc- 
_ tures, the intervals somewhat convex, smooth and shining, 
evidently broader thon. the rows of punctures, each with a 
regular row of very fine punctures. The first interval between 
the suture and the deeply impressed stripe containing the 
first row of punctures is bowed, it enlarges from the base to 
the middle and from there grows narrower and joins the 
suture at the apex. Somewhat behind the scutellum the 
elytra are evidently transversely impressed. Pubescence fine, 
prostrate and regular, no trace of bristles. Prothorax with 
an evident deep round impression before the middle of the 
base; its greatest breadth before the middle about equal 
to that of the base of the elytra. Caput without protruding 
temples behind the eyes. In some specimens, where the 
head protrudes, a necklike continuation of the head is to 


KNOWLEDGE OF THE FAUNA OF THE CANARY-ISLANDS. 277 


be seen separated from the front by a narrow sharp trans- 
verse line. 

Head narrow with protruding round eyes, which are 
however evidently smaller than those of C. serrata PAYK., 
with a fine dispersed puncturation, the interstices alutaceous. 
The prothorax has a coarser puncturation than the head 
but the punctures are finer than those in the rows of the 
elytra, the interstices on the prothorax are alutaceous. The 
prothorax is somewhat longer than broad, with rounded 
sides, strongly narrowed towards the base without angles. 
The base with a narrowly impressed margin. The underside 
with a tolerably coarse and dense puncturation, the inter- 
stices shining but somewhat alutaceous. Types and cotypes 
in the British Museum. One cotype in my collection. 

Amongst Mr. APPENHAGEN’s captures there are also three 
specimens of Codiosoma laure mihi (T.v.E.LXXII, pag 351/52) 
from Zenerife. These are smaller than my specimens from 
Gran Canarta, the fine puncturation on the prothorax 
(between the coarse punctures) nearly obsolete. i 

From Phloeophagus laurineus WOLL. there is one specimen 
with a clearly alutaceous prothorax. As this species is 
extremely variable I do not consider it advisable to deno- 
minate this aberration. 

There are also specimens of Phloeophagus piceus WOLL. 
differing from WOLLASTON’s types by the nearly obsolete 
or at all events very faint stripes on the elytra in which 
the punctures are also less deeply impressed with very broad 
and flat intervals. The scutellum is hardly visible. Should 
this form turn out to be a constant variety, I propose for 
it the name of appenhageni nov. var. 

Pentatemnus arenarius WOLL. was collected by Mr. APPEN- 
HAGEN on the sandy coast near Medano (Tenerife). The 
species is new for the fauna of Tenerife being hitherto only 
detected in the eastern Canaries and in Gran Canaria. 

A single specimen of Ceutorrhynchus in Mr. APPENHAGEN’S 
collection belongs probably also to a species new to science 
but I name it with some hesitation without having seen 
more material. As far as I can judge from this single 
specimen it belongs to Ceutorrhynchus sensu str. 3" section 


278 DR. D. L. UYTTENBOOGAART, CONTRIBUTIONS ETC, 


(sensu REITTER) and its nearest relation is obsoletus GERM. 
It is somewhat bigger than that species, entirely covered 
with snowwhite scales with exception of the rostrum, head, 
the back of the prothorax (in a somewhat triangular shape), 
the base and shoulders and two thirds of the back of the 
elytra. The separts are covered with brown scales. It is a 
most beautiful species and in case my supposition is use: 
I propose for it the name wollastoni. 


Fauna Sumatrensis. 
(Bijdrage Nr. 65). 


COCCIDAE. 
By. 
E. ERNEST: GREEN, F.E.S. F.Z.°. 
(With ro figures). | 


The material which forms the subject of the following 
notes was collected by Mr. EDWARD JACOBSON in Sumatra 
during the years 1923 to 1927 and submitted to me for 
identification. The publication of the results has been delayed, 
firstly, by preasure of other work and, later, by a serious 
illness. The types will remain in the collection of the author 
and cotypes (where there are such) will be deposited at the 
British Museum of Natural History. 

- Though the collection contains but a few species (23 in 
all) it is interesting from the fact that barely half-a-dozen 
species of Coccidae had been recorded from this island. 

From its proximity to the neighboring island of Java, it 
might be expected that Sumatra would possess a Coccid 
fauna very similar to that of its nearest neighbour. But an 
analysis of the species represented in this collection shows 
that nine of them are new and are described below for the 
first time, six are of almost cosmopolitan distribution, another 
six have their head quarters in the Indian Region, one species 
(Zepidosaphes bambusicola) was originally described from Brazil, 
while only a single peculiar Javan species (Odonaspis sacha- 
ricaulis) occured in the Sumatran collection, which contained 
the following twenty three species: 

I. Drosicha sumatrensis sp. nov. Adult gg. Presumably 

caught on the wing. 

2. Icerya nuda sp.nov. On Gigantochloa aspera. A single 

9, containing well developed embryos. 


280 


3. 


IO. 


II. 


12. 


13: 


14. 
se 


16. 
Tijk 


E. ERNEST GREEN, 


Pseudococcus citri RISSO. On Solanum grandiflorum. This 
insect has a world-wide distribution, on various cultiv- 
ated plants. 

Pseudococcus longispinus TARG. “On numerous garden 
plants, tended by ants — P/agiolepis longipes”. This is 
another species that has been widely distributed, through 
the interchange of cultivated plants. 

Pseudococcus jacobsoni sp. nov. “On Ficus retusa; tended 
by Dolichoderus bituberculatus”. 

Antonina indica GREEN. On the nodes of two grasses — 
Paspalum conjugatum and Hoplismenus compositus. The 
species has a range extending through India, Ceylon, 
the Hawaiian Islands and Australia. A form of the same 
species -— A. indica-panici HALL — occurs in Egypt. 
Antonina zonata GREEN. On a species of Bamboo; 
tended by Dolichoderus bituberculatus. Hitherto known 
only from Ceylon. 

Anomalococcus multiport MOR. In the carton nests of 
Dolichoderus carbonarius-latisquama. Originally described 
from Singapore. The same (or a closely allied) species 
has been found in Formosa. 

Tachardia rangoonensis CHAMB. On Casuarina sp. Orig- 
inally described from Rangoon. 

Lecanium (Saissetia) hemisphaericum TARG. On Livi 
stonta and Citrus. Of world-wide distribution. 
Lecanium (Coccus) longulum DOUGL. On Ficus retusa. 
Very generally distributed throughout the Tropics. 
Lecanium (Coccus) discrepans GREEN. On Mangifera 
odorata. Hitherto recorded from the Indian and Malayan 
Regions only. 

Lecanium (Saissetia) crassum sp. nov. On Broussonetia 
papyrifera. Though now described for the first time, 
the same insect was found in India some years ago. 
Lecanium bambusicola sp. nov. On stems of Bambusa nana. 
Ctenochiton formicophilus sp.nov. In the carton nests 
of Dolichoderus carbonarius-latisquama, in association 
with Anomalococcus multipori and 

Ctenochiton inclusus sp. nov. 

Pulvinaria psidii MASK. On Citrus sp. Widely distributed 


hé le 


FAUNA SUMATRENSIS. 281 


throughout the Oriental and Australian Regions, and 
doubtfully distinct from Pulv. ficus HEMP., from Brazil. 

18. Ceroplastes actiniformis GREEN. On Arona montana. 
Previously recorded from India, Ceylon, Java, the Italian 
Somaliland and the Canary Islands. 

19. Vinsonia magnifica sp. nov. On Mangifera odorata and 
Eugenta malaccensis. 

20. Aspidicotus palmae MORG. & CKLL. On Mangifera odorata. 
Originally described from Jamaica, W. I. Subsequently 
recorded from British Guiana, Fiji, Ceylon and Java. 

21. Odonaspis saccharicaulis ZEHNT. On the rhizomes of 
grasses. Originally described from Java. 

22. Aulacaspis sumatrensis sp. nov. On Mangzfera odorata. 

23. Lepidosaphes bambusicola CKLL. On Bambusa nana. 
Originally described from Brazil. Recently recorded 
from Algiers, 


I am indebted to Mr. F. LAING, of the British Museum 
(Nat. Hist.) for the following list of Coccidae previously 
recorded from Sumatra : 


Monophlebus (Drosicha) dubius (FAB.). 

Monophlebus (Drosicha) fabricii WESTW. (Note. Mrs. FERNALD, 
in her “Catalogue” sinks fabricii as a synonym of 
dubius. Signoret, on the other hand, regardless of the 
the dates of publication, places dubtus as a synonym of 
fabricii. \WESTWOOD, however, gives good reasons for 
regarding his species as distinct). 

Ferrisia virgata (CKLL.).. On Coffee, etc. 

Lecanium (Coccus) hesperidum L. On Cinchona, etc. 

Lecanium (Coccus) viride GREEN. On Coffee, etc. 

Chionaspis tegalensis ZEHNT. On Sugar Cane. 

Chrysomphalus calami MALEN. On Calamus spectabilis. 


Descriptions of new species. 


Drosicha sumatrensis nov. (fig. 1). 


Adult 92. Very similar and closely allied. to D. fownsendi 
CKLL., from which it differs — chiefly — in the much 
more slender antennal joints. The abdomen bears 4 long 
fleshy tassels, as in Zownsendi. It has a wing expanse of 


282 E. ERNEST GREEN, 


12 mm., and a total body length (exclusive of the abdominal 
tassels) of 4.5 mm. The females el this species are still 
unknown. dala 

As noted above, two other species (dudzus- de) of 
Drosicha have been recorded from Sumatra. WESTWOOD does 


Fig. 1. Drosicha sumatrensis, d, X about 6. 


not give the dimensions of his species, but he states that 
it has three pairs of abdominal appendages, thus differing 
from sumatrensis which has four pairs. He also remarks 
that dubius differs from his species in having the SPERI 
dages short. 


Icerya (Crypticerya) nuda nov. (fig. 2). 


Adult ®. Body large, narrowed anteriorly, widening post- 
eriorly : strongly convex above: segments well defined by 
transverse furrows and ridges. Length 13 mm.; greatest 
breadth 11 mm. Colour orange-red. Secretionary covering 
not observed, the single example having been preserved in 
alcohol; but the absence of dermal setae suggests that the 
‘body is naked, or — at least — devoid of waxy appen- 
dages. Derm slightly granular; with numerous translucent 
vittae and small round areoles which are more crowded 
around the small anal aperture ; entirely without setae or 


sid GODE nn © ele 


FAUNA SUMATRENSIS. 283 


pile. Venter without a pore band. Antennae and limbs 
relatively small; not deeply coloured. Antenna (a) with 
II joints, sparsely setose. Legs (6) approximately equal in 


Fig. 2. Zcerya nuda. 
a Antenna, X 80, b Leg, X 80, c Embyonic larva: posterior margin, X 220. 


size ; slender; sparsely and weakly setose ; tibia almost equal 
to femur and trochanter together : tarsus equal to or slightly 
exceeding half the length of the tibia; claw rather slender, 
acutely pointed. 

The insect is apparently ovoviviparous, the body of the 
mature female containing advanced embryos, and does not 
construct any ovisac. 

Embryonic larvae, extracted from the body of the parent 
insect. Eyes prominent, in the form of densely chitinous 
truncate cones. Dermal setae (c) relatively long and slender, 


284 E. ERNEST GREEN, 


tapering to a fine point; ín longitudinal series — a double 
median, single dorso-lateral and double marginal series; 
the dorsal series shorter and straight, the marginal series 
longer and curved, each seta springing from a swollen 
bulbous base ; with six greatly elongated setae at the posterior 
extremity. Dermal pores small, each with a central aperture 
surrounded by six loculi. Length (excluding setae) slightly 
exceeding I mm. 

On Gigantochloa aspera. Described from a single imper- 
fect example in alcohol. Readily distinguishable from allied 
species by the relatively small limbs and the complete 
absence of dermal pile. 

The subgenus Crypticerya CKLL. was erected for the recep- 
tion of species in which no ovisac is developed by the 
mature females. 


Pseudococcus jacobsoni nov. (fig. 3). 
Adult 9. Form very broadly ovate, approximately circular. 


Fig. 3. Pseudococcus jacobsoni. 

a Antenna, X 220, 6 Labium, X 220, c, d Macrochaetae from dorsum of 
abdomen, X 450, e 3rd Leg, X 130, f Claw, X 450, g meso-ventral 
ostiole, X 220, 4 Caudal + penultimate cerarii, X 220, 

î Cerarial spine, X 450. 


Dimensions 2.25 X 2 mm. Paranal lobes (4) short, markedly 
but not heavily chitinized. Margins of abdominal segments 


FAUNA SUMATRENSIS. 285 


not produced. Antennae (a) 8-jointed; 8!" longest, 4t 
markedly shortest; average formula 8, 2, 7, (3 5), 6, 4; setae 
small and inconspicuous Eyes prominent. Labium (6) longer 
than broad, obscurely 3-jointed, rather abruptly narrowed 
beyond the middle and tapering to a point. Limbs robust; 
tarsus more than half length of tibia, tibia and tarsus together 
conspicuously shorter than femur plus trochanter. Third 
leg (e) with numerous translucent pores on the outer half 
of the coxa and on the outer area of the distal half ofthe 
tibia. Claw (7) robust, with a dentiform prejection near its 
base. Digitules simple. Cerarii well defined; a complete 
marginal series of 18 on each side, the ultimate pair (4) 
with a large, sharply defined, chitinous plate; the penulti- 
mate pair diftusely chitinized. Cerarial spines (2) robust, 
acute, of approximately the same size throughout; each 
cerarius with from 3 (rarely 2) to 5 spines ; where the larger 
numbers occur, one or more of the spines are usually more 
slender. Cerarial pores loosely clustered. Dermal pores 
numerous but very small and inconspicuous. Without noti- 
ceable discoid or tubular pores. Dorsal ostioles sharply 
defined. With a rather inconspicuous, transversely elongate, 
mesoventral ostiole (g). Anal ring with 6 slender setae. 
Caudal setae slender, approximately twice the length of the 
anal-ring setae. Body setae small and inconspicuous, except 
a series of five pairs of (usually reversed) stout macrochaetae 
(4) on the mesodorsum of the abdomen. In a single example 
(c) one of these macrochaetae is furcate. 

On Ficus retusa. Attended by ants — Dolichoderus bitu- 
berculatus. Allied to Pseudococcus hispidus MORRISON, from 
which it differs in the smaller number of macrochaetae. 


Lecanium bambusicola nov. (fig. 4). 


Mature Q (e, f, j) ovate, highly convex, the margin very 
slightly out-turned, the anal cleft fused. Colour varying 
from greenish ochreous to deep castaneous or black; at 
first (e) with two. concentric series of large, irregularly cir- 
cular or subquadrate, blackish spots, with the submarginal 
area deeply nigro-maculate; later (7) with the spots and 
maculate border becoming confluent, leaving a medio-longi- 


19 


286 E. ERNEST GREEN, 


tudinal pale fascia; finally, with the whole area deeply 
coloured and densely chitinous. Early adult 9 fulvous; 
flattish, with a more or less distinct medio-longitudinal 


vn 
5 


on 
MN 


B 
ANSA 


SU 


pa 


Fig. 4. Zecanium bambusicola. 

a Early adult 9, opt. sect., X 18, b,c Antenna, X 220, d 3rd Leg, X 220, 
e Adult 9, side view, X 5, f Insects, on twig of bamboo, nat. size, 
g Male puparium, X 10, 4 Adult 9, valves of anal 
operculum, X 80, z Marginal setae, X 450, 

j Adult 9, dorsal view, X 5, # Stigmatic cleft, X 130. 


carina; the derm (after preparation) membranous (2), except 
on sharply circumscribed areas surrounding the anal oper- 
culum and the four stigmatic clefts where the derm is 
heavily chitinized. Antennae and limbs small and more or 
less vestigial. Antenna (8, c) 6-jointed; the elongate 2" joint 
sometimes showing indications of partial subdivision; the 


sata | 


FAUNA SUMATRENSIS. 287 


apical joint with a deep fovea on each side in each of which 
is seated a strong seta, with a third seta at the apex ; remaining 
joints without setae. Legs (4) very small ; femur approximately 
as long as it is broad; tibia broader than long; tarsus 
longer than the tibia; claw minute, conical. Stigmatic 
clefts (#) relatively deep and inwardly transversely dilated ; 
without stigmatic spines; surrounded by a heavily chitinized 
area in which there are many impressed pores. Marginal 
setae (2) simple, trichiform. Valves of anal operculum (4). 
of the form shown in the figure; surrounded by a more 
densely chitinized zone. Dermal cells small, subcircular, not 
very conspicuous. Dimensions of fully mature female varying 
considerably ; length 3 to 5.5 mm., breadth 2.5 to 5 mm. 

d' puparium (g) colourless, translucent, with a frosted 
surface; divided into the usual medial and lateral plates. 
Length 2 mm., breadth 1 mm. 

Crowded on stems and branches of Bamöusa nana; Fort 
de Kock. 

Associated with and destroying the Lecanzum were large 
growths of an entomophagous fungus, which has been 
determined by Mr. T. PETCH as Hypocrella schizostachyt SID. 


Lecanium (Saissetia) crassum nov. (fig. 5). 


Allied to and closely resembling Z nzgrum NIETN.; but 
with a very much thicker and denser derm. The dermal 
cells (see fig. 5) themselves very densely chitinized, each 


Fig. 5. Lecanium crassum. Dermal cells, X 220. 


with a translucent ovate pore in the center. Antennae and 
limbs as in wzgrum. Colour very dark brown to black. 
Surface dull, flecked with small colourless irregularly polygonal 


288 F. ERNEST GREEN, 


waxy plates which — on the marginal area are larger and 
of more regular form. Anal operculum weakly chitinized, 
appearing as a pallid spot in contrast to the dark surrounding 
derm. Body broadly oval, narrower in front ; dorsum highly 
convex, with a small depressed sulca on the antero-median 
area. Length 4 to 4.5 mm., width 3.5 mm. 

On Broussonetia papyrifera; attended by ants — Dok- 
choderus bituberculatus. Also received from India, on Ficus 
religiosa and Psidium guyava. The Indian examples are 
slightly smaller, ranging from 3 to 3.5 in length. 


Ctenochiton formicophilus nov. (fg. 6). 


Adult Q (a) broadly ovate, flattish, with indistinct median 
and sublateral carinae: dorsum with a translucent, brittle, 


SLED EN 


ee 


da € 


Fig. 6. Ctenochiton formicophilus. 
a Adult 9, opt. sect., X 30, è Antenna, X 220, c Anterior leg, X 220, 
d Margin of body, X 450, e Anal operculum X 130. 


waxy covering, which is very easily broken and detached. 
Antennae and limbs very small and weakly developed. 


FAUNA SUMATRENSIS. 289 


Antenna (4) apparently with 5 complete joints only, of which 
the 3'd is the longest and has an incomplete transverse 
division. Legs (c) of approximately equal size: shorter than 
the antennae, but relatively robust: tibia plus tarsus shorter 
than femur plus trochanter. Anal operculum (e) surrounded 
by a densely chitinous zone; the valves together approx- 
imately circular, the margins forming an unbroken curve. 
Anal cleft in the living insect fused, but becoming ruptured 
under compression. Margin of body (4) with a crowded fringe 
of largish acicular spines, each spine with a swollen base 
without noticeable stigmatic clefts or differentiated stigmatic 
spines. Derm with numerous small, irregularly ovate and 
circular cells distributed over the median area of the dorsum ; 
the sublateral area irregularly rugulose and with some large 
and conspicuous circular gland pores (as shown at d). 

Length 2 mm.; breadth 1.5 mm. 

From carton nests of an ant (Dolichoderus carbonarius- 
latisquama), in association with Ctenochzton inclusus (described 
below) and Axomalococcus multiport MORRISON. Kloof van 
Airpulih (West Coast), 550 m. (1923). 

The available material, consisting of two examples only, 
was not in a condition for very accurate description. The 
details of the antennae and limbs are difficult to distinguish. 
It is doubtful if this insect (and several other recently 
included species) is congeneric with the type of the genus 
— C. viridis MASK.; but there is, at present, no other genus 
to which it could be referred more justly. From all other 
reputed species formicophilus may be distinguished by the 
relatively great length of the marginal spines. 


Ctenochiton inclusus nov. (fig. 7). 


Adult Q (a) irregularly ovate, narrower in front, flattish. 
Dorsum with irregularly polygonal thin waxy plates. Anten- 
nae (2) vestigial; 2-jointed; the basal joint small and ill- 
defined; the apical joint stout, longer than broad, with 
several short lateral setae and a group of longer setae on 
the obliquely depressed apex. Limbs (c) completely vestigial, 
each represented by a single long curved setiform structure 
springing from an irregular plicate plate. Anal operculum 


290 E. ERNEST GREEN, 


surrounded by a narrow densely chitinous zone; the valves (e) 
narrow, bluntly pointed at each extremity, the outer margin 
flatly rounded. Margin of body (4) irregularly crenulate, with 
a series of longish slender setae; the stigmatic areas excised, 
each with a densely chitinous rim, within which is a group 
of five stigmatic spines (represented, in the example figured, 


Fig. 7. Ctenochiton inclusus. 
a Adult 9, X 18, 5 Antenna, X 450, c Rudimentary limb, X 450, 
d Lateral margin and stigmatic area, X 450, 
e Valves of anal operculum, X 130. 


by their basal calyces). Derm membranous, with the exception 
of a narrow denser marginal zone. 

Length 2.25 mm.; breadth 1.75 mm. 

Described from a single example. In the carton nest of 
an ant, in association with Ctenochiton formicophilus (described 
above) and Anomalococcus multipori MORRISON. Kloof van 
Airpulish (West Coast), 550 m. (1923). Further examples may 
necessitate revision of the foregoing description. 


Vinsonia magnifica nov. (fig. 8). 


Waxy covering of adult Q (a, 6, c) semitranslucent; pinkish 


FAUNA SUMATRENSIS. 291 


when fresh; highly convex, the apex usually bluntly pointed, 
with a small depressed central scar marking the position of 
the larval exuviae; sides rising steeply from the outwardly 
turned margin which is produced into bluntly pointed lobes 
of which there are eight in all, — one projecting from the 
anterior extremity, two from each side (corresponding to the 


Fig. 8. Vinsonia magnifica GREEN. 
a Test of adult 9, side view, nat. size, 6 Test of adult, dorsal view, 
nat. size, c Test of adult, ventral view, nat. size, 
d Denuded 9, ventral view, X 4, e Tibio-tarsal joint of 3rd leg, X 220, 
f Antenna, X 220, g Stigmatic tract, X 220, 
A Sub-globular spines of stigmatic tract, viewed in profile, X 450. 


stigmatic areas), and three from the posterior extremity; 
the lateral lobes give rise to four greatly elongated, slender 
processes of opaque white wax which extend radially outwards 
to a distance almost equal to the width of the waxy test; 
a minute dark spot above the posterior extremity marks the 
position of the anal orifice. Ventral surface usually with a 


292 E. ERNEST GREEN. 


longitudinal furrow resulting from the position of the insect 
on the twig or prominent midrib of a leaf. Length of test 
9 to 12 mm.; width (excluding the stigmatic processes) 5 to 
PAM (MEAN (0110177 mm 

Adult Q insect (4), denuded of its waxy covering, ovate, 
narrowed posteriorly and terminating in a stout caudal process. 
Derm of old examples sometimes moderately chitinous, but 
usually membranous, except the apex of the caudal process 
which is densely chitinized. Antenna (/) 7-jointed, the 4" 
joint longest; 2°4 and 4'* joints each with a long seta near 
its distal extremity; similar but shorter setae on the 5*° and 
6t joints; 7 with a long seta at its apex and several shorter 
setae on the sides. Legs well developed; the tarsus approx- 
imately two thirds the length of the tibia (¢); ungual digitules 
strongly dilated, tarsal digitules slender, with a minute knob 
at the extremity. Stigmatic cleft (g) with a semicircular cluster 
of small sub-globular spines surrounded by a series of larger 
fusiform spines. Margin of body with small hair-like setae. 
Length (including caudal process) 4.5 to 5 mm. Width, 
across thorax, 4 to 4.5 mm. 

Other stages not observed. 

On the small branches and on the underside of the foliage 
of Mangifera odorata and Eugenia malaccensis. Fort de Kock. 

Easily distinguished from the only other species of the 
genus (Vinsonia stellifera) by its large size and by the greatly 
elongated stigmatic processes of the test; also by the structure 
and armature of the stigmatic tracts, 


Aulacaspis sumatrensis nov. (Fig. 9). 


Puparium of female irregularly circular; very slightly 
convex; whitish, opaque; exuviae central, dark brown to 
blackish. Diameter 2 to 3 mm. 

Male puparia white; strongly tricarinate. 

Adult Q of the form normal to the genus, broadest across 
the cephalothorax, abruptly narrowed behind the mesothorax ; 
the antepenultimate segment laterally protuberant; cephalo- 
thorax and first abdominal segment more densely chitinized 
than the subsequent segments. Antennal tubercles each with 
a single stout curved bristle. Both anterior and posterior 


FAUNA SUMATRENSIS. 203 


spiracles with compact clusters of about 12 parastigmatic 
pores. Pygidium (fig. 9) with the mesal trullae recessed, 
slightly divergent, their bases separated, lateral trullae (2 pairs) 
well developed, duplex, the posterior lobule of each pair 
larger and inwardly extended; with a large pore-bearing 
prominence on each side of the mesal pair and between the 


Fig. 9. Aulacaspis sumatrensis, pygidium, X 300. 


two pairs of lateral trullae; with two small, definitely mucron- 
ate marginal prominences on each side beyond the trullae. 
Glandular spines few and relatively small. Perivulvar pores 
in five groups, the mesal group averaging 14 pores, upper 
laterals 22, lower laterals 20. Dorsal pores in four interrupted 
series, of which two series are on the disc of the pygidium 
and one on each of the two preceding segments; with a single, 
isolated pore on each side of the central anal orifice. 

Length of adult insect 1 to 1.25 mm. Breadth across 
‘cephalothorax 0.7 mm. 

On Mangifera odorata. Fort de Kock. En 

Distinguishable from Aulacaspis cinnamomi-mangiferae 
NEWST. in the stouter puparium of the female and the 
uniformly dark nymphal exuvia; in the distinct separation 
of the mesal trullae, the fuller development of the lateral 


294 E. ERNEST GREEN, 


trullae, the mucronate marginal prominences, and the presence 
of four (instead of three) series of dorsal pores. 


meet 


Ig 


4 
22 
# 

4. 


„ 
..r.. 
SIA 4 


da 
# 


Fig. 10. 


Chionaspis vitis. 
Leaf of plant, with g' and 9 scales, nat. size. 


FAUNA SUMATRENSIS- 295 
APPENDIX. 


Further notes on the Coccidae collected by Mr. E. 
JACOBSON, in Sumatra. 


Since the completion of my earlier paper on the Coccidae 
of Sumatra I have received, from the same collector, three 
species that were not included in the earlier collection. 
These are: 

Chionaspis vitis GREEN, Aspidiotus cyanophylli SIGN., and 
Hemaspidoproctus cinerea (GREEN). All of them have been 
adequately described and figured in my “Monograph of the 
Coccidae of Ceylon”; but the following notes on their 
habits in Sumatra, supplied by Mr. JACOBSON, may form an 
appropriate appendix to my original paper. 


Chionaspis vitis GREEN. (““Mon. Cece. Ceylon”, II, p. 140, 
PI. XXVII). 

On undetermined plant. Fort de Kock. 

There is nothing remarkable in the occurrence of this 
species in the present locality. Although it has not actually 
been recorded from Sumatra, I have examples from Java, 
and its range extends throughout Southern India and Ceylon, 
to Formosa. Its host plants include various wild species of 
Vitis (though it has not yet been recorded from the cultiv- 
ated grape-vine), Ellipanthus, Grewia, Loranthus, Elaeagnus, 
Mangifera and Mallotus. But the remarkable arrangement 
of the scales on these leaves from Sumatra seems to be 
worthy of notice. It will be observed, from the reproduction 
(fig. 10) of a photograph of the actual specimen, that the 
few female scales are isolated in the centre of the leaf, the 
remaining area being closely occupied by a multitude of 
male puparia. 


Aspidiotus cyanophylli SIGNORET. 

Mr. JACOBSON reports that this species is a very trouble- 
some pest in his glass-houses, where the insects attack 
“all kinds of Cacti and other succulent plants (e. g. Mesem- 
bryanthemum)” and resist such remedial treatments as spraying 
with alcohol, petroleum, soap emulsions and extract of 
tobacco, unless these liquids are used in such strong solutions 


296 E. ERNEST GREEN, 


as to be fatal to the plants also. Asp. cyanophylli has a 
wide distribution, in both hemispheres, and attacks many 
Orders, Genera and Species of plants. It is a frequent pest 
in hot-houses in the temperate regions and occurs -— in 
the open — in most tropical countries. The species has 
been described and figured in the following (amongst other) 
publications: — 
SIGNORET, “Essai sur les Cochenilles’’, p. (93), Pl. II, fig. 11; 
COMSTOCK, “2nd Rep. Dep. Ent. Corn. Univ.”, ps 505 
GREEN, “The Coccidae of Ceylon”, I, p. 51, PL IX, figs. 1 —8; 
NEWSTEAD, “Mon. Brit. Coce.”, I, p. 124, PI. IX, > I—6, 
PI. X, fig. 2, Pl. XII, fig. 5. 


Hemaspidoproctus cinerea (GREEN). 

This fine species, hitherto recorded from India and Ceylon 
only, was found by Mr. JACOBSON to be infesting branches 
of Saraca declinata, at Fort de Kock, in May 1930. It has 
been described and figured (under the generic name Aspz- 
doproctus) in my “Mon. Cocc. Ceylon”, V, p. 450, Pl. 
CLXXXVII. Morrison (“Classification of the Higher Groups 
and Genera of the Coccid Family Margarodinae”, U. S. 
Dep. Agric., Technical Bulletin No. 52, July, 1928) has now 
referred the species to a distinct genus — Hemaspzdoproctus. 

The following notes of the early stages have been supplied 
by Mr. JACOBSON : — “The material comprised eggs, very 
young larvae still under the female carapace, young active 
larvae, young sessile larvae, and mature female imagines. 
I think that all the larvae are also females. I could not 
detect winged males.” (The male of this species has not yet 
been observed, but probably occurs at another season of 
the year. It would be a comparatively large insect, with 
fuscous wings having an expanse of over 10 mm. E. E. G.). 

Most of the eggs are lemon yellow, some white. The 
youngest larvae (under the carapace) are light ochraceous, 
without waxy filaments or tufts. The active larvae have a 
reddish ochreous hue. On the circumference of the body 
numerous very fine opalescent filaments stand up in a slanting 
position. The length of the filaments is about 1'/, times the 
length of the body of the insect.” 


FAUNA SUMATRENSIS. 207 


“The sessile larvae are light ochraceous with a reddish 
hue. Round the circumference of the body is a fringe of 
short waxy tufts, arranged in groups of 2 or 3, together 
with some single tufts. On the back are one median and 
two lateral rows of short waxy tufts, of a chrome yellow 
colour. Most individuals of this stage bear on the back, 
towards the end of the body, a slendar waxy filament of 
the length of the body, inclined backwards. The older larvae 
have a reduced number of tufts, of a lighter chrome yellow, 
and the whole surface is covered with a whitish layer of wax.” 

“The adult females have a dark brownish surface, looking 
exactly like the bark of the tree to which they are attached.” 

“The sessile larvae are found chiefly on the stalks of the 
smaller ligneous twigs and branches. The individuals on the 
stalks and leaves never seem to reach maturity, as the 
attacked leaves invariably die before these individuals are 
full grown.” 

“The Coccids are always guarded by numerous ants of 
the species Dolichoderus bituberculatus, and are preyed upon 
by the caterpillars of a Lycaenid butterfly.” (This caterpillar 
is possibly that of Spalgis epius, which attacks various ‘mealy 
bugs’ in Ceylon. E.E. G.). 


Fauna Sumatrensis. 
(Bijdrage No. 66). 
TERMITIDAE, 


von 


Dr. N. A. KEMNER, 
Lund (Schweden). 
(Mit 24 Fig.). 


Aus seiner bedeutenden Sammelausbeuten zur Beleuchtung 
der Fauna Sumatras hat EDW. JACOBSON, Fort de Kock, 
Sumatra, die Güte gehabt mir die in den letzten Jahren 
gesammelten Termiten zur Bestimmung zu überlassen. Indem 
ich ihm herzlich für die Freundlichkeit danke, lege ich hier 
die Resultate der Bestimmungen vor. 

Das zwar nicht so umfassende Material hat sich dadurch 
interessant gezeigt, dass einige neue Arten und Formen 
dabei gewesen sind. Recht auffallend ist dazu, dass unter 
diesen die meisten von ihren Genusgenossen durch ihre 
Grösse abweichen. In dem Materiale kommt die bis jetzt 
grösste Neotermes-Imago, die grösste Cryplotermes-Art, die 
grösste Macrotermes gilvus-Form (nur meles minor liegt vor) 
und schliesslich auch die grössten Zermes- und Lacessititermes- 
Arten aus Ost-Indien vor, und es scheint tatsächlich, als ob 
das Festland Sumatras gerade grosse Formen bergen sollte. 

Das Material enthält folgende Arten und Formen: 


Neotermes longipennis n. sp. 
Cryptotermes sumatrensis n. sp. 
Schedorhinotermes longirostris BRAUER. 
Macrotermes gilvus f. padangensis n. 
Termes latissimus n. Sp. 

Termes maximus n. sp. 

Eutermes sp. 


DR. N. A. KEMNER, FAUNA SUMATRENSIS. 299 


Lacessititermes Facobsoni n. sp. 
Hospitalitermes medioflavus HOLMGR. 
Capritermes padangensis n. sp. 


Die Typen der neuen Arten werden laut JACOBSON's Vor- 
schrift der Entomologischen Abteilung des Schwedischen 
Reichsmuseums zu Stockholm iiberlassen, Cotypen werden 
in JACOBSON’s !) und meiner Sammlung aufbewahrt. 


Fam. PROTERMITIDAE HOLMGREN. 
Subfam. Calotermitinae. 

Genus Meotermes HOLMGREN. 

Neotermes longipennis n. sp. 

Imago: Rotbraun, der Kopf und die hinteren Abdominal- 
tergite dunkler, kastanienbraun. Die Unterseite des Körpers 
heller. Die Flügel gelbbraun mit dunkleren Vorderrippen, 
Schuppen und inneren Cubitus-Zweigen. 

Behaarung spärlich aber deutlich. 

Kopf oval, dick. Die Stirn schwach eingedrückt, oberhalb 
der oberen Mandibel-condylen jederseits mit einer kleinen 
Querfurche. Clypeobasale sehr schwach erhöht, Clypeoapicale 
hellweiss. Labrum etwa so lang wie breit, vorne quer abge- 
stutzt. Facettenaugen gross, etwas vorstehend, die Ozellen 
schief nach vorne gerichtet, die Facettenaugen fast berührend. 

Die Antennen 20-gliedrig. 2., 3. und 4. Glied etwa gleich 
lang, 5. Glied unbedeutend kürzer. 

Pronotum ein wenig breiter als der Kopf, vorne seicht 
ausgerandet, hinten gerundet, in der Mitte sehr schwach 
ausgerandet. Die Ränder sowie die Scheibe mit recht gros- 
sen, herausstehenden Borsten besetzt, die eine Länge von 
etwa 0.35 mm erreichen. 

Die Flügel sehr lang und gross. Die Subcosta der Vorder- 
flügel reicht über das erste Drittel derselben, der Radius 
deutlich über die Mitte. Radiussector giebt 5 Zweige zum 
Vorderrand ab, von welchen der erste etwa 9 mm von der 
Flügelbasis ausgeht. Die Mediana läuft dem Radiussector 
entlang. In ihrer distaler Hälfte ist sie mit ihm durch 3—4 
kleine Zweige verbunden. An der Flügelspitze ist sie gabelig 


1) Jetzt im Zoologischen Museum zu Amsterdam. 


300 DR. N. A. KEMNER, 


geteilt durch einen Vorderast, der ihr entlang läuft. Mit 
Cubitus ist sie durch ein Netzwerk kleiner Äste verbunden. 
Cubitus läuft oberhalb der Mitte des Flügels, ist ungefarbt 
kaum sichtbar. Die 9 ersten Zweige sind angedunkelt, durch 
ihre Farbe gut sichtbar, die anderen sieht man kaum. Der 
Hinterflügel ein wenig kürzer als der Vorderflügel. Subcosta 
kurz, etwa so lang wie die Schuppe. Radius reicht bis zum 
letzten Viertel des Flügels, Radiussector mit vier Zweigen 
zum Vorderrand. Die Mediana zweigt vor der Mitte des 
Flügels vom Radius sector ab, und ist mit ihm durch zwei 
Querbalken verbunden. Mediana nur basal sichtbar, dort 
mit 6 sichtbaren und ein paar angedeuteten Zweigen. 

Die Cerci sind kurz, konisch. Die Beine kräftig. Die 
Hintertibien basal deutlich gebogen, mit drei dunklen Sporen 
an der Spitze. 


Eänsermit Plugelm Pr er RE ZZE OMELET 
ange ohne Elise NON 
Länge der Vorderflügel (mit See 1 (0 C0: 
Länge der Vorderflügel (ohne Schuppe) . . 18.00 
Keoptbreite. AMU AIEN CARRA RE E 0 O) 
Breite*des-Pron'otims "METEO EE 
Lange des Pronotums. . . a erat ST 


Soldat und s.g. Arbeiter bebe 

Fundort: Fort de Kock (Sumatra) 920 m. ü. M. 1926, 
E. JACOBSON leg. 

Bemerkung: Die meist affallende Eigenschaft dieser 
neuen Art sind die sehr langen Flügel, die bedeutend länger 
sind als die der bisher aus Ost-Indien bekannten Veotermes- 
Arten. Bei arcfocarpî HOLMGR. sind die Vorderflügel bei- 
spielsweise 13 mm, bei Zoskurensis HOLMGR. 11.7 mm, bei 
medius OSHIMA 14.0—14.5 mm lang, hier nun aber nicht 
weniger als 19.6 mm (18 mm ohne Schuppe). Diese be- 
merkenswerte Länge der Flügel hat mich dazu veranlasst, 
die Art als neu zu beschreiben, obwohl nur ein einziges 
Stück vorliegt. Die übrigen Masse des Tieres sind übrigens 
auch recht viel grösser als bei den früher bekannten /Veo- 
termes-Arten und das wohlerhaltene Exemplar repräsentiert 
somit einen Riesen-Neotermes, der an der Westküste Suma- 
tras lebt. 


FAUNA SUMATRENSIS. 301 


Glyptotermes (?) sp. 


Zwei entfliigelte [magines einer Calotermitide aus Fort 
de Kock liegen vor, mit der Bemerkung: ,,in kleinem aus- 
genagten Gang eines Astes von Cinnamomum Burmanni BL.” 
Sie sind besonders dadurch kenntlich, dass sie zu dem wie 
gewohnlich braungelb gefarbten Körper einen tiefschwarzen 
Kopf haben. Eine Beschreibung von den entfliigelten Stiicken 
finde ich aber zwecklos und ich erwähne den Fund nur 
um die Aufmerksamkeit auf diese Calotermitide zu lenken. 


Genus Cryptotermes BANKS (1906). 
Cryptotermes sumatrensis n. sp. 


Imago: Gelbbraun, Kopf, Prothorax und Abdominal- 
tergite deutlich braungelb, dunkler als die Bauchseite Die 
Flügel glasartig, farblos, nur der Costalrand mit seinen 
Rippen braungelb. Behaarung sparlich. 

Der Kopf oval, viel langer als breit. Die Stirn vor dem 
Vorderrand seicht eingedriickt. Clypeobasale sehr schwach 
erhöht, Clypeoapicale hyalin. Labrum vorne breiter, kuppel- 
artig erhoht. Facettenaugen relativ gross, schwach dreieckig. 
Bei einer Lange des Kopfes von hinten bis zum Vorder- 
rand des Labrums von 1.38 mm ist das Auge 0.35 mm 
lang, nimmt somit !/, der ganzen Kopflange ein. Die Ozellen 
sind schief nach vorne gerichtet, klein, dicht an den Facetten- 
augen gelegen. 

Die Antennen sind 15-gliedrig. Die Glieder 2 und 3 sind 
ein wenig länger aber schmäler als 4. 

Das Pronotum ist vorne deutlich eingeschnitten, hinten 
abgerundet, in der Mitte gerade. Die Haaren an den Rändern 
kurz. Die Flügel sind vom typischem Cryptotermes-Bau. 
Am Vorderflügel ist die Subcosta sehr kurz und fast sofort 
mit dem Costalrand zusammenlaufend. Der Radius ist eben- 
falls kurz und läuft zu dem Costalrand schon im basalen 
Viertel der Flügel. Radius sector hat 7 Zweige nach vorne, 
von welchen der erste schon im basalen Viertel, vor dem 
Endpunkt des Radius abzweigt. Die Mediana ist farblos, 
schwer zu sehen, sie vereinigt sich mit Radius sector kurz 
ausserhalb der Mitte des Flügels, zwischen den 3. und 4. 
oder 4. und 5. Radius sector-Zweigen. Cubitus ist kaum 

20 


302 DR. N. A. KEMNER, 


sichtbar. Er giebt 14 Zweige zum Hinterrand des Flügels 
ab. Auch die basalen von diesen Zweigen sind kaum ange- 
dunkelt. 

An dem Hinterflügel ist Radius sehr kurz, etwa wie Sub- 
costa an den Vorderflügeln. Radius sector hat nur drei 
vordere Zweige. Die Mediana ist basal mit Radius sector 
vereinigt und ausserhalb der Mitte des Flügels zwischen 
dem ersten und zweiten Zweige mit ihm wieder zusammen- 
laufend. Cubitus zählt wieder etwa 14 Zweige nach dem 
Hinterrand des Flügels, alle farblos, die basalen dicker. 

Bangesmitshlagelnnn 77020. ALOE OOM 

PAncerohne raise!) ina 5.30— 6.00 

Lange der Vorderfliigel mit Sohawee 9.20— 9.60 

Lange der Vorderflugel ohne Schuppe 8.36— 8.75 


Kopfbreiten (Set. We AE TORRE LOOG 
Breite des Pronotums) Wer SEEN 77099 02 
Bänge des#bronotumse. m 0.63 


Soldat: Kopf in der vorderen Hälfte tief schwarz, hinten 
braungelb. Mandibeln schwärzlich, Antennen und Palpen hell 
gelbbraun. Die aufstehende Vorderkante des Pronotums sowie 
die Jugularplatten gebräunt, die Körper hell gelbbraun. 

Behaarung spärlich. An den Rändern des Pronotums, sowie 
der anderen Segmente einige kurze Borsten. Der Kopf (Fig. 2 
und 3) gerundet viereckig, ein wenig breiter als hoch, mit 
den Mandibeln circa !/, länger als breit. Der Vorderrand 
in der Mitte tief eingeschnitten, stark zweilappig. Die zwei 
Lappen gebogen, stark wulstig aufgetrieben, in der Mitte 
durch eine tiefe Furche getrennt. Diese Furche erweitert 
sich hinter den beiden Lappen in einer grossen gerundeten 
Einsenkung, in deren Boden zwei kleine Poren deutlich zu 
sehen sind. Die Sagittalnaht hinten recht deutlich. Die Stirn 
fällt unter den beiden Vorderlappen schief ab und bildet 
von der Seite gesehen mit den Mandibeln einen stumpfen 
Winkel. An jeder Seite, unter dem Stirnlappen bildet das 
Kranium eine tiefe Einbiegung für die Antenne. Oberhalb 
dieser setzt der Stirnlappen nach innen fort, einen oberen 
Antennenlappen bildend; unter der Antenne ist die Wange in 
einer langen, von oben sehr bemerkbaren unteren Antennen- 
lappen ausgezogen. Hinter der tiefen Antennenbucht ist ein 


FAUNA SUMATRENSIS- 303 


recht deutlicher Augenfleck zu bemerken. Clypeobasale ist 
quer, etwa 1/, der Kraniumbreite einnehmend. Die Oberlippe 


/ 


KEMNER delin, 
Cryptotermes sumatrensis KEMNER n. sp. 


Fig. 1. Die Antenne des Soldaten. Fig. 2. Der Kopf des Soldaten 
von oben. Fig. 3. Der Kopf des Soldaten von der Seite. Fig. 4 und 
Fig. 5. Die beiden Oberkiefer des Arbeiters. Fig. 6. Das Pronotum des 
Soldaten. Fig. 7. Das Vorderbein des Soldaten. Fig. 8. Die Schienen- 
spitze des Vorderbeints des Soldaten mit den gezähnten Sporen. 


304 DR. N. A. KEMNER, 


ist zungenförmig, an der Spitze abgerundet. Die Mandibeln 
sind relativ lang, etwa 2 Mal so lang als an der Basis breit. 
Die basalen Aussenecken sind wie gewöhnlich bei den Crypto- 
termes-Arten quer abgestutzt, eine schiefe Flache bildend. Der 
linke Oberkiefer zeigt basal zwei seichte Einkerbungen, im 
äussersten Drittel einen deutlichen Zahn. Der rechte Ober- 
kiefer trägt am Innenrande zwei kleine, stumpfe Zähne, von 
denen der basale etwa in der Mitte des Kiefers liegt. Beide 
Kiefer sind an der Spitze leicht eingebogen. 

Die Antennen (Fig. 1) sind rr- oder 12-gliedrig. Das 
2. Glied ist lang und mehr chitinisiert als die übrigen, in 
der Mitte schwach gebräunt. Das 3. Glied ist entweder ein 
wenig kürzer und schmäler als das 2. Glied oder — bei der 
12-gliedrigen Antenne -- durch eine Teilung desselben kurz, 
mit dem 4. zusammen etwa dieselbe Länge erreichend. Das 
5. Glied (oder das 6. bei der 12-gliederigen Antenne) ist 
grösser und dicker als die angrenzenden Glieder. Das End- 
glied ist oval, länger als breit. 

Das Pronotum (Fig. 6) ist vorne aufgebogen. Der Vorder- 
rand ist winkelig aussgeschnitten, der Hinterrand gerade. 
Die vorderen Aussenecken sind gerundet abgestutzt, die 
Mittellinie sichtbar. 

Die Beine (Fig. 7 und 8) sind recht kräftig, die Vorder- 
schenkel ein wenig dicker als die übrigen. Die Tibien tragen 
3 Sporen, die in zwei Richtungen gezähnt sind. Der dritte 
Sporn der Vordertibien ist aber klein, ungezähnt. 


Körperlänge . . RE OA CC) non 
Kopf mit Opete MEMI, OD 
KophohnelOberkielen en een eee EE 
Kopfibreite® MEME PIE NOR ROGERS 
Breitelides®Bronotu SAR sr . 0.95—1.02 


Arbeiter: Entwicklungsstadien von verschieden Grösse 
liegen vor. Sie sind weisslich mit an der Spitze gebräun- 
ten Mandibeln. Die Form dieser geht aus der Fig. 4 u. 5 
hervor. Die Körperlänge variiert sehr, die Kopfbreite weniger. 
Einige hatten folgende Masse : 

Körperlänge a NM 375 RSI 

Kopfibreites 2 M TAN AO EEE 

BreitendesmEronotuns ENONCE 


FAUNA SUMATRENSIS- 305 


Fundort: Fort de Kock, 920 m. ü. M. 1924. JACOBSON 
fand sie laut der Angaben in “galleries made in dead 
branches”. Diese Angabe ist recht interessant weil sie 
Auskunft darüber gibt, dass diese Termite auch im Freien 
gefunden werden kann. Auf Java habe ich die Cryptotermes 
nur in den Häusern gefunden. 

Bemerkung: Die Art steht den HAVILANDschen domes- 
ficus nahe, ist aber in verschiedenen Massen und anderes 
bedeutend abweichend. Die Imago ist recht viel grösser. 
HOLMGREN giebt für domesticus eine Länge mit Flügeln 
von 7.5 mm an. Die hier beschriebene Art ist nun mit 
Flügeln nicht weniger als 10.30-—11.00 mm lang. Der Soldat 
ist weiter sehr gut von ihm getrennt. Der Kopf ist viel 
länger und ebenso sind die Oberkiefer. Der HAVILANDsche 
domesticus hat sehr kurze Öberkiefer, wie auch die nahe 
verwandte Art duztenzorge KEMNER in litt, die diese Art 
auf Java vertritt. Der Kopf des sumatrensis-Soldaten misst 
mit Oberkiefern 1.62—1.66 mm bei einer Körperlänge von 
3.50—4.50. Der Kopf des duztenzorgi, der wie gesagt dem 
domesticus HAV. sehr nahe steht, 1.20—1.23 mm bei einer 
Körperlänge von nur 3.36—4.04 mm. In dieser Hinsicht 
bildet sumatrensis eine Uebergangsform zu den Repräsen- 
tanten des neuen Genus Planocryptotermes LIGHT (1921) aus 
den Philippinen, von welchem ich auf Java einer neue Art 
(Planocryptotermes javanicus KEMNER in litt.) gefunden habe. 
Die grossen Zähne der Kiefer dieser Termiten finden wir 
zwar hier als spärliche Reste wieder. Die Kopfform des 
Cryptotermes sumatrensis ist aber recht Planocryptotermes- 
ähnlich. 


Fam. MESOTERMITIDAE HOLMGR. 
Subfam. Rhinotermitidae FROGGAT. 


Genus Schedorhinotermes SILVESTRI. 
Schedorhinotermes longirostris BRAUER (1865). 


Diese weit verbreitete Art liegt in 5 Röhren vor. Zwei 
von diesen enthalten Soldaten und Arbeiter, die unter 
Detritus gesammelt wurden, zwei dagegen Imagines, die aller 
Wahrscheinlichkeit nach auch dieser Art gehören. Zwei 


306 DR. N. A. KEMNER, 


entflügelte wurden zusammen “in cavity under rotten bark” 
gefunden, die anderen an der Lampe. 


Fam. METATERMITIDAE HOLMGREN. 
Subfam. Termitinae. 


Genus Macrotermes HOLMGREN. 
Macrotermes gilvus f. padangensis n. f 


Kleiner Soldat: Kopf gelbbraun, mit schwach dunklerem 
Vorderrand. Clypeoapicale weisslich, Labrum braun wie der 
Kopf. Die Mandibeln an der Basis braun, sonst schwarz. 
Kopf oval, nach vorne deutlich schmäler seine grösste 
Breite hinter der Mitte erreichend. Fontanelle klein punkt- 
förmig. Die Oberlippe länger als breit, die Seitenränder 
vorne eingebogen, so dass sie nasenförmig zugespitzt er- 
scheint, mit einem recht grossen membranösen Anhang an 
der Spitze. Die Oberkiefer lang, schwach gebogen. Der 
linke mit einem grossen Basalzahn mit 6—7 Einkerbungen, 
die nach aussen kleiner werden. (Vgl. Fig. 9). Der rechte 
Kiefer ist ohne Zähne. Die Antennen sind lang, 17-gliedrig. 
3. Glied deutlich länger als das 2, und das 4. Das 4. Glied 
ein wenig dicker, bisweilen mit Andeutung einer Teilung. 

Pronotum mit seiner grössten Breite weit vor der Mitte, 
vorne wie hinten deutlich eingeschnitten. 

Körperlänge: < anne, 6.73 Mel Ie 72001008 


Kopf mit hs 3.50—3.65— 3.65 
Kopf ohne Oberkiefer . 2.30 —2.33— 2.37 
Kopfbreite 2. i Le 40.5 0. 1.80 1.87 10:6 


Breite des, Pronotumsı 2: 1.41—1.48— 1.56 

Fumidonte ay Hort desKock (655 ar VIS) MODES 

In einer Röhre mit zahlreichen Arbeitern und 3 Soldaten 
einer neuen Zermes-Art befanden sich viele Soldaten dieser 
Macrotermes-Art; merkwürdigerweise aber nur kleine Sol- 
daten. Diese gehören nun bestimmt nicht zu der grossen 
sumatrensischen Art carbonarius HAG. oder malaccensis HAV. 
Weil sie aber sehr viel grösser als die kleinen Soldaten des 
bekannten Macrotermes gilvus HAG sind, aber jedoch an 
gewisse seiner grossen Formen aus Java erinnern, finde ich 


FAUNA SUMATRENSIS: 307 
es angebracht sie vorläufig als eine Form von gzlvus zu 
bezeichnen. 

Genus Zermes L. 
(Genus Odontotermes HOLMGR. 1912). 
Termes latissimus n. sp. 


Imago: Recht nahe mit prorzmus HOLMGR. übereinstim- 
mend. Kopf braunschwarz, die Halfte vor den Augen hell 


KEMNER delin. 


Fig. 9. Macrotermes gilvus f. padangensis KEMNER n. f. Miles minor. 
Fig. 10, Termes (Odontotermes) maximus KEMNER n. sp. Miles major. 


gelbbraun. Pronotum dunkelbraun mit Ausnahme der T- 
Zeichnung und der Schulterflecke. Meso- und Metanotum 
sowie die übrigen Tergite braun. Die Unterseite des Körpers 
heller. Die Abdominaltergite lichtbraun. Die Beine sowie 
die Unterseite des Kopfes gelbbraun. Flügel dunkelbraun. 

Die Behaarung recht dicht, besonders an den Rändern 
der Segmente. 

Die Fontanelle des Kopfes erhoben. Vor ihr liegt ein 
langgestreckt dreieckiges Feldchen, das unmittelbar vor der 
Fontanelle erhoben ist, weiter vorne am Clypeobasale dagegen 


308 DR. N. A. KEMNER, 


eingesenkt, uneben ist. Ozellen gross, von den Facettenaugen 
recht weit entfernt. Der Abstand zwischen der Ozelle und 
dem Auge ist etwa so lang wie der längere Durchmesser 
der Ozelle. Clypeobasale flach gewölbt, ca 1.13 mm breit, 
0.56 mm lang. Antennen rg-gliedrig. Das 2. und 4. Glied 
etwa gleich lang, das 3. kürzer. Pronotum mit tiefen Ein- 
drucken im Vorderecken und hinten in der Mittellinie. Die 
T-Zeichnung und die Schulterflecke sehr deutlich. Die 
Mediana der Vorderflügel mit 8-9 Ästen, die zum Flügel- 
rand reichen. Cubitus mit 13—14 Asten. Cubitus der Hinter- 
flügel ebenfalls mit 13—14 oder sogar mehreren Ästen. 


Pange mit#Blügseln. 72 27 mn 2795 ron 
PangelohnesBlügele..,..2 zu me 
E-moes ders V/ordertluselh e Re 000 
Kopfbreiteer ee We O 

Breiter des-Rronotumse 2 1. i 2 
EnserdesmErono uns 


Soldat und Arbeiter nicht bekannt. Recht wahr- 
scheinlich gehört aber dieser Imago zu dem riessengrossen 
Termes maximus Soldaten, den JACOBSON auch im Fort de 
Kock erbeutet hat, und den ich hier unten beschreibe. 

Fundorte: Zwei gefllügelte Exemplare wurden von 
E. JACOBSON in Fort de Kock 1925 bei der Lampe erbeutet. 

Bemerkung: Wie gesagt steht diese Art dem von 
HOLMGREN 1914 aus Taiping, Maxwells Hill, Malacca, be- 
schriebenen proximus nahe. Viele Charaktere stimmen sehr 
gut, wie z. B. die Fontanelle. Andere stimmen nicht und 
trennen sofort die beiden Arten. Der Abstand zwischen der 
Ozelle und dem Auge ist bei /azissimus viel grösser. Die 
Antennen sind anders gegliedert. Dazu sind die Masse dieser 
Art anders, oft grösser als bei proxzmus. Nun sind zwar die 
von HOLMGREN in Originalbeschreibung gegebenen Masse 
wahrscheinlich von Druchfehlern derhaft verunstaltet, dass 
schwer zu ersehen ist, wie es eigentlich sein soll. Jedenfalls 
sind sicher die Masse „Länge ohne Flügel” und „Länge der 
Vorderfliigel’ bestimmt fehlerhaft. Aus den übrigen Angaben 
geht aber hervor, dass die hier vorliegende Art gewisser- 
massen grösser als proxzmus ist, und weil dieser von HOLMGREN 
als die grösste aller indischen Zermes-(Odontotermes)-Arten 


FAUNA SUMATRENSIS- 309 


bezeichnet wurde, hat natürlich die Entdeckung einer noch 
grösseren Art ein gewisses Interesse, 


Termes maximus n. sp. 


Soldat: Farbe und Form sehr viel an ZJongzgnathus HOLMGR. 
erinnernd. Die Kiefer sehr gross und dick, der linke mit 
einem grossen Zahn vor der Mitte (vgl. Fig. 10). Die An- 
tennen 17-gliedrig mit einem kurzen 3. Glied, einem viel 
längeren und dickeren 4. Das 5. Glied ist kürzer als das 4., 
aber deutlich länger als das 3. Das Pronotum vorne und 
hinten wenig ausgeschnitten. 


Körperlänge 7.2: MARR 8 20 STO Or mim 
Kopf mit Oa St MER ADE AT T 
Kophohne Oberkielen Ene 3 17 
Kopfbreiter RME e 42:60 
Breite des Pronotums . . 1.77— 1.92 


Fundorte: Fort de Kock, ue 920 m. ü. M. 1925. 

Bemerkung: Drei wohlerhaltene Soldaten liegen dieser 
Beschreibung zu Grunde. Sie befanden sich in einer Röhre 
mit zahlreichen sehr grossen Arbeitern zusammen, die recht 
wahrscheinlich dieser Art gehören. Am Zettel findet sich 
aber die Angabe, dass der Inhalt zu verschiedenen Zeiten 
gesammelt wurde. Weil in derselben Röhre aber weiter der 
kleine Soldat der grossen Macrotermes-Art, die ich als M. gzlvus 
f. padangensis beschrieben habe, vorkommt, ist es ja mög- 
lich, dass auch Macrotermes-Arbeiter da sind, und ich be- 
schreibe sie darum vorlaufig nicht. 

Die drei Soldaten sind interessant, besonders wegen ihrer 
Grösse. Ich nenne sie maximus, weil sie nämlich die grösste 
bisjetzt bekannte Zermes-Art Ost-Indiens ist. Wie in der 
Beschreibung hervorgehoben, erinnert sie an den von 
HOLMGREN 1914 beschriebenen lougienathus, und damit 
auch an den diesem sehr nahe stehenden, vielleicht iden- 
tischen robustus JOHN, den dieser letztere Verfasser als den 
1925 grössten bekannten bezeichnet. Die hier vorliegenden 
Soldaten sind aber weit grösser. Um nur die Länge und 
Breite des Kopfes zu erwähnen, ist diese bei robustus bezw. 
4.33 und 2.33, hier nun dagegen 4.52—4.71 und 2.54— 
2.60 mm. Die neue Art verdient somit den Namen maximus. 


310 DR. N. A. KEMNER, 


Subfam. Eutermitinae. 
Eutermes sp. 


Zwei Röhre enthalten zwei verschiedene Imagoformen die 
zu Eutermes gehören, beide in Fort de Kock 1925 bei der 
Lampe erbeutet. Weil keine Zutermes-Soldaten dabei sind, 
und Imagobeschreibungen ohne solche von Repräsentanten 
dieses Genus recht wenig geben, ziehe ich es vor sie vor- 
läufig nicht zu beschreiben. 


Genus Lacessititermes HOLMGR. 


(Subgenus Zacessititermes HOLMGR. 1912). 

( » Lacessititermes » 1913). 

Das von HOLMGREN 1912 begründete Subgenus Lacessz- 
titermes nenne ich nun mehr Genus in Uebereinstimmung 
mit dem was SJOSTEDT 1925 (Revision der Termiten Africas) 
mit anderen von HOLMGRENS Zutermes-Subgenera gemacht 
hat. Die Kennzeichen des Genus werden dieselben des 
Subgenus. 


Lacessititermes Jacobsoni n. sp. 


Imago: Dunkelbraun bis schwarz. Antennen, Mundteile 
und Beine gelbbraun, die Intersegmentalhäute weisslich. Die 
Flügel dunkel gelbbraun. 

Die Behaarung am Kopfe spärlich, am Pronotum und an 
den Flugeln recht dicht. 

Der Kopf (Fig. rr) ist breit. birnförmig mit recht stark 
gewölbten, fast halbkugeligen Augen. Clypeobasale ist wulst- 
formig erhöht und die Stirn hinter demselben bis zum Vor- 
derrand der Ozellen quer eingedrückt. Die Stirnfläche hinter 
den Ozellen flach, schwach eingesenkt. Die Fontanelle als 
eine helle Streife von einigen sehr schwachen conzentrischen 
Linien umgeben schwach mark'ert. Vor ihr ist eine schwache 
kielformige Erhöhung zu bemerken. Die Facettenaugen sind 
wie gesagt gross, fast halbkugelförmig, jedoch in Gegensatz 
zu den Verhältnissen bei &atavus KEMNER in litt. deutlich 
kürzer als die Schläfen, die vom Hinterrand der Augen bis 
zum Ende der Sagittalnaht etwa doppelt länger als der 
Durchmesser der Augen sind. Die Ozellen sind gross, schief 
nach vorne gerichtet mit aufgetriebenem Innenrand. Ihr 


FAUNA SUMATRENSIS. 5 SRL 


Abstand von den Facettenaugen ist so lang wie ihr langerer 
Durchmesser, was einen guten Trennungscharacter gegen 
nachstehende Arten bildet. Die Antennen sind 15-gliedrig. Das 
3. Glied deutlich länger als das 2., das 4. Glied etwa so lang 
wie das 2. Pronotum ist viel schmäler als der Kopf, vorne 
fast gerade, hinten kaum ausgeschnitten. Die Oberflache ist 
hinter dem Vorderrand an den beiden Seiten recht tief ein- 
gedriickt, so dass der Vorderrand besonders in der Mitte 
erhöht vortritt. Längs der Mitte erstreckt sich diese Erhöhung 
nach hinten. Die Behaarung des Pronotums ist dicht. 

Die Flügel (Fig. 12) sind lang und breit, recht dunkel 
gelbbraun. Die vorderen Rippen sowie die inneren Cubitus- 
Zweigen sind noch dunkler. Mediana ist aussen fast ganz 
verwischt. Kurz ausserhalb der Mitte giebt sie zwei schwache 
Aste ab. Cubitus hat etwa 10 Zweige, wovon die 8 ersten 
mehr oder weniger verdickt sind. 


Panel sen OO 21:00 MM 
IBinsesohne Blige. 9 9. =o 4 729.00 925 
Bangexder Vorderllügel . . enn =, 16:50—19,00 
Kopibneiter en SOZ 011 
Bhettendesmronotumispen CNE 1.52— 1.73 
Bénaendes PronotuMS M NO O2 10.05 


Lange der Facettenaugen. MITO 52 0150. 

Soldat: Es kommen bei dieser Art zwei Grössen von 
Soldaten vor, wie ich es früher für die nahe verwandte Art 
Lacessititermes batavus n.sp. in litt. aus Java konstatieren 
konnte. Hier sind sie aber nicht so verschieden wie sie es 
bei batavus sind Zweifelhaft fällt es mir auch vor, ob diese 
Verschiedenheit in Grösse ein wirklicher, immer bestehender 
Artcharacter ist oder aber die kleinen Soldaten nur in 
jüngeren Nestern vorhanden sind und somit die beiden 
Grössen nur Alterstufen der Nester repräsentieren. So ist es 
es mir auf Java bei batavus vorgefallen und vielleicht ist 
auch so hier. Es scheint mir übrigens auch so zu sein mit 
den Arbeitern, von denen verschiedene Grössen vorliegen. 

Der Soldat ist braunschwarz. Der Kopf (Fig. 13 und 14) 
fast schwarz mit gleichgefärbter Nase, die nur an der äus- 
sersten Spitze, wo der Drüsenmündung liegt, ein wenig 
heller ist. Die Antennen und die Beine sind braun, die 


312 DR. N. A. KEMNER, 


Tibien und Tarsen jedoch deutlich heller als die Schenkel. 


NS 
È 
BNN 
i \ 
I 


KEMNER delin. 


Lacessititermes Facobsoni KEMNER. 


Fig. 11. Der Kopf und das Pronotum der Imago von oben. Fig. 12. Der 
linke Vorderflügel der Imago. Fig. 13. Der Kopf des kleineren Solda- 
ten von oben. Fig. 14. Der grössere Soldat von der Seite. 


FAUNA SUMATRENSIS. 313 


Die Oberseite des Körpers sowie der Kopf haarlos, nur an 
der Nasenspitze finden sich einige Borsten. 

Von oben gesehen ist der Kopf birnförmig, von der Seite 
gesehen über dem Nasenwurzel eingedrückt, so dass das 
Stirnprofil recht stark eingesenkt ist. Die Antennen sind 
14-gliedrig. Das 2. Glied ist kurz, das 3. 13 mal länger als 
das 2. Das 4. Glied deutlich länger als das 4. Das Pro- 
notum ist klein, vorne wie hinten nicht eingeschnitten, der 
Vorderrand mässig erhöht. 

Grosser Soldat: 


Open Ane room mm 
Kopf mult INESS 5 2-5 6 6 9 6) 6 5 WO 2 OI 
Kopf Ome NEsBs oort IO 27 
Ron Dress 6 oles 6 =o Mel RES EM SES 20 
Breite des Pronotums . . . + 0.62—0.68 
Kleiner Seide 
Kôrperlänge Hire IAA NA AO ANDA 
Kopf mit hei. COLTE I O La 
KobOne @benkie en CEE INTERNET OO 
Kopibreite.  . RE EN 009 
Breite des Pronotums ns 0.53 


Arbeiter: Es kommen drei SE Gioco von 
Arbeiten vor. Die grössten sind am dunkelsten, fast so 
dunkel wie die Soldaten, die kleineren sind heller. Bei allen 
ist der Kopf oval, länger als breit, mit einer deutlichen 
Fontanelle, die mehr wie doppelt länger als breit ist. Bei 
den grôsseren Arbeitern ist sie sehr deutlich begrenzt, bei 
den kleineren mit mehr diffusen Grenzlinien. Die Antennen : 
sind bei allen 15-gliedrig, die basalen Glieder aber von sehr 
ungleicher Lange. Bei dem kleinen und dem mittelgrossen 
Arbeiter ist das 2. Glied mehr oder wenig länger als das 
3. Glied, am langsten bei dem kleinen Arbeiter, wo das 2 
Glied auch dicker und mehr chitinisiert ist. Beim grossen 
Arbeiter ist das 2. Glied sehr deutlich kürzer als das 3. Glied. 

Grosser Arbeiter: 


IKorperlange Manni. E EN OO 5.3 Om min 
Koplängelenn. I RITI 
Kopibreiterm CER TI 


Breite des Pronotums {vs mare. NOA 0:51 


314 DR. N. A. KEMNER, 


Mittelgrosser Arbeiter : 


Körperlänge IR Bl ENS PORC AR en 
Koptlänge „PU ME 10048 tip Ir OEM RS 
Kopf breite: “SUI gg (0° PEARLE ee ee 
Breite des ‘Pronotums 27 2977299 M Noe 010% 
Kleiner Arbeiter : 
Körperlänge 4-4, 24". u... I 
Kopflänge ss Ee 222, Fe 
Kopfbreite u...) CD LES ST ES 
Breite des, Pronotums i CR RE 


Fundort und Biologie: 

Diese Termitenart wurde von JACOBSON in Fort de Kock, 
Sumatra, im Jahre 1924 zum erstenmal gefunden. Die Tiere 
lebten im Walde in kugelformigen Nestern, deren Aussehen 
aus den hier reproduzierten Photographien (Fig. 15 und 16) 
hervorgeht. In diesem. Jahr fand er nicht. gefliigelte Tiere. 
Im October 1925. gelang es ihm aber auch solche zu finden, 
wie er in einem Briefe schreibt zum erstenmal in solchen 
Kugelnestern im Walde. Bald reife Nymphen waren auch 
vorhanden und JACOBSON vermutet mit Recht, dass die 
Schwarmzeit dieser Tiere in October sein. muss. In dem- 
selben Nest fand er schliesslich auch eine sehr junge Kônigin, 
die wie er schreibt „lange nicht die volle Fettleibigkeit der 
ausgewachsenen Kôniginnen erreicht hatte”, 

Nach meiner Meinung kônnte man aus diesem Funde 
vermuten, dass diese junge Königin sogar aus demselben 
Nest stamme und dass sie mit gewisser Wahrscheinlichkeit 
nicht einmal herausgeflogen sei, sondern sofort in ihrem 
Mutterneste als Königin aufgenommen sei. 

Bemerkung: Diese Art ist zweifellos neu, obwohl sie 
den früher aus Indien bekannten Zacessztitermes-Arten nahe 
steht. Die verwandten sind besonders Zacessititermes atrıor 
HOLMGR. und sordidus HAV. deren Typenexemplare aus 
Borneo stammen, aber auch von Java (von HOLMGREN und 
JOHN) verzeichnet sind. Bei meinen Studien über die java- 
nischen Termiten hat sich aber gezeigt, dass die javanischen 
Termiten, die als Z.atrior und L. sordidus bezeichnet sind, 
zusammen gehören, indem amor den grösseren, sordidus 


FAUNA SUMATRENSIS. 315 


E. JACOBSON photo. 
Fig. 15. Das Nest des Zacessititermes Facobsoni KEMNER n. sp. 


316 | DR. N. A. KEMNER, 


den kleineren Soldaten einer neuen Art, die ich datavus n. sp. 
in litt. nenne, ausmacht. 

Von den genannten 3 Arten azrior HOLMGR. und sordidus 
HAY. aus Borneo und dafavus aus Java unterscheidet sich 
Facobsoni sofort durch seine Grösse. Besonders die Imago 


E. JACOBSON photo. 
Fig. 16. Das Nest von Lacessititermes Facobsoni KEMNER n. sp. 

ist bedeutend grösser, mit viel längeren Flügeln. Dazu hat 
Facobsoni ein sehr gutes Kennzeichen in den relativ viel 
kleineren Facettenaugen und in den Ozellen, die viel weiter 
von den Fazettenaugen entfernt liegen. Die Soldaten- und 
Arbeiterformen sind auch grôsser als dieselben der genannten 
3 Arten. Die Polymorphie der Arbeiter kônnte auch ange- 
führt werden, wahrscheinlich kommt sie aber bei allen 
diesen Arten vor, obwohl das Material nach dem die Be- 
schreibungen HOLMGRENs und HAVILANDs gemacht sind, 
nicht genug gewesen ist um es zu konstatieren. Bei duzavus 
mihi kommen wie bei Jacobson? drei Grössen vor. 


FAUNA SUMATRENSIS. 317 


Genus Æospitalitermes HOLMGREN. 

Hospitalitermes medioflavus HOLMGREN. 

(H. hospitalis f. medioflavus HOLMGREN 1913). 

Der medtofiavus wurde von HOLMGREN als eine Varietät 
des Hospitalitermes hospitalis HAV. beschrieben. Weil nun 
diese Varietät eigentlich mehr von der Hauptart verschieden 
ist, als der ebenfalls nahe stehende monoceros KONIG (aus 
Ceylon), der immer als Art betrachtet wurde, finde ich es 


angebracht auch sie als eine eigene Art zu betrachten, die 
dann einfach als medioflavus bezeichnet werden kann. 


KEMNER delin. 
Hospitalitermes nedioflavus HOLMGR. 


Fig. 17. Der Kopf des Soldaten von der Seite. Fig. 18. Der Kopf 
des Soldaten von oben. 

Die hier vorliegenden Stiicken haben Masse, die mit den 
von HOLMGREN mitgeteilten sehr übereinstimmen. 

Soldat (bigs Maure) 


Körperlansen a RE koe so Orr 31 AS NN 
op MnnitN SE Aer I TOM 1.94 
IO pie Le RM RENE TR RUN EE ME IE 123 
Bre iteddeS®RrFONOtU MSI OTO OA 


21 


318 DR. N. A. KEMNER, 


Die Antenne ist 3.29 mm lang, ihr 2. Glied 0.1062 mm 
lang, ihr drittes 0.2478, somit ein wenig mehr als doppelt 
so lang wie das 2. 

Arbeiter: Der Arbeiter stimmt auch gut mit HOLMGRENS 
Angaben. Durch ihre eingebogene Stellung wirken sie kürzer. 
Gerade die Länge ist aber sowohl bei dem Soldaten wie bei 
dem Arbeiter ein sehr unsicherer Charakter, weil der Hinter- 
kôrper beim Konservieren meistens verunstaltet wird. 


Körperlänge... i nen ARR Ze ET 
Kopfbreite „en. RME ENNE 
Breite des Pronotums . . . VAIO 


Fundorte: Die Art wurde im Harau-Kloof (Sumatras 
Westküste, 500 m ü. M.) von JACOBSON gesammelt. 

Über den Nestbau dieser Termite hat JACOBSON interes- 
sante Beobachtungen gemacht. In einem Briefe schrieb er 
mir: „Die Nester dieser Termite (No. 13) fand ich an senk- 
rechten Felswänden angeklebt. Es sind flache unregelmässige 
Kuchen mit uneberer Oberfläche, durch mehr oder weniger 
breite Gänge verbunden; unter diesen Kuchen leben die 
Termiten. Die königliche Kammer und ihre Insassen habe 
ich noch nicht finden können, vielleicht ist dieselbe unter- 
irdisch, ebenso wie die noch nicht aufgefundenen Termitaria. 

Überhaupt habe ich von dieser Art noch keine Geschlechts- 
tiere erhalten. Von den Nest schicke ich Ihnen ein kleines 
Stück. Es war unmöglch eine Photographie des Nesten herzu- 
stellen. Die Arbeiter dieser Art fand ich in den in der Nähe 
befindlichen Gambirpflanzungen, wo sie die Flechten (und die 
Rinde?) der Gambirsträucher abnagten und in der Gestalt 
kleiner Kügelchen nach dem Neste schleppten. 

Das mir zugestellte Neststück hat nun eine Grösse von 
II X 13.5 cm und ist 3—3.5 cm dick. Es ist aus einer tief 
braunschwarzen Substanz erbaut und recht hart. Näher ge- 
sehen ist es aus kleinen, meistens dunkel, aber gelegentlich 
gelben Kügelchen, sicher kotartiger Natur, aufgebaut. Die 
Oberfläche ist sehr rauh, die Wände der grossen, flachen 
Galerien an der Unterseite dagegen feiner abgeputzt (Vel. 
Fig. 19). Die Oberseite zeigt recht viele gerundete Bohrlöcher, 
die 1.00 X 1.50 mm gross oder grösser sind, wenn der Rand 
abgerundet ist. JACOBSON schreibt an einer Zettel über 


‘qyoewias (9epiung) 19JEM UU] Waula UOA S.NOSAIOAY[ UaqesuY Uap ine] puis ‘puis uayas nz PIS U9]4991 Wop ul 91P ‘SfelısyeunsaN 
WI 194907 UAUIAJN AI "WO OI X SEI puis soyongsIsoN sop UoUOISUDWICJ usyoipAnjeu al ‘U9{O UOA aqpassep SJU991 “usyun UOA YINIS 
-JSON SEP SAULT] ‘putz uasjay UE NOSHOOV( SEP NALOWIOH Saavyforpam Souttoripviidsopf sop eIsoN Wap uoA NAM UIT ‘61 ‘SIA 
‘ojoyd SNANNAM 


— 


9 


I 


3 


FAUNA SUMATRENSIS 


320 Dr. N. A. KEMNER, 


diese: “The small holes in the nestsurface are from the 
larvae of certain beetles (Ptinidae?) which lives in the nest- 
substance”. 


Subfamilie Capritermitinae. 

Genus Capritermes WASMANN. 

Capritermes padangensis n. sp. 

Soldat: Klein, Kopf hell braungelb, vorne heller durch 
die durchscheinende Fontanellendrüse. Labrum weisslich. 
Oberkiefer braunrot, mit dunklen, fast schwarzen Rändern. 
Antennen, Palpen, Körper und Beine gelblich. 

Die Behaarung spärlich, kaum merkbar. 

Der Kopf (Fig. 21) gerundet rektangulär, mit fast paral- 
lellen Seiten, nach vorne unbedeutend, wenn auch merkbar, 
breiter. Der Hinterrand des Kopfes quer abgestutzt, in der 
Mitte fast gerade. Die Fontaneile deutlich gerundet, etwa im 
vordersten Sechstel des Kraniums gelegen. Unter ihr schim- 
mert die recht grosse, wie es scheint dreiteilige Fontanell- 
drüse durch. Die Oberlippe (Fig. 23) ist hellweiss, von der 
gewöhnlichen schiefen Form, wie aufgeblasen, in den Vorder- 
ecken in zwei mässig lange Zipfel ausgezogen, zwischen 
welchen der Vorderrand einen seichten Bogen bildet. Die 
fast polsterartig erhöhte Oberseite bildet dorsal von den 
spitz ausgezogenen Vorderecken noch je einen spitzen aber 
viel kürzeren Zipfel, so dass die Oberlippe jederseits zwei 
Spitzen tract (Viele mie. 23)) 

Die Oberkiefer von gewöhnlicher Cafrztermes-Form. Der 
rechte läuft mit seinem Aussenrand in eine scharfe Spitze 
aus. Innerhalb dieser folgt eine kleine Erweiterung, die nach 
hinten in den geraden Innenrand übergeht. Der linke Kiefer 
ist nicht besonders stark gewunden. Basal tragt er einen 
medialen Zahn. Im Spitzenteil ist er quer abgestutzt, aussen 
gerundet. Der Innenrand bildet eine scherende Kante, die 
vorne und hinten in scharfe Ecken auslauft, und durch zwei 
seichte Ausrandungen fast dreizähnig vorfallt (Vgl. Fig. 20). 
Die Antennen (Fig. 22) sind 14-gliedrig, das 2, und 3. Glied 
fast gleich lang, das 4. kürzer. 

Das Pronotum ist klein, unter dem Hinterteil des Kopfes 
verborgen. Der Vorderrand ist deutlich eingeschnitten, der 


FAUNA SUMATRENSIS. 321 


Hinterrand dagegen nicht. Gerci sind an der Hinterleibs- 
spitze vorhanden. (Vgl. Fig. 24 u. 25). 


Körperlänge . . RE ae oA Sie mm 
Kopf mit en RON RÉ MORE EE) 
op, One Obere MEN rn EN STO 
Io pfibreite Rs 2 AAN Ro, EL, B MAENE ETAO 
Breite des Pronotums TR ETA, SA eNO: ORO ONS 


KEMNER delin. 


Capritermes padangensis KEMNER. 


Fig. 20, Der linke Oberkiefer des Soldaten von unten. Fig. 21. Der 
Kopf des Soldaten von oben. Fig. 22. Die Antenne des Soldaten. 
Fig. 23. Die Oberlippe des Soldaten. Fig. 24. Die Hinterleibspitze des 
Soldaten mit den Cerci von oben. Fig. 25. Der linke Cercus starker 
vergrossert. 


Arbeiter: Der Kopf und Prothorax gelbbraun. Der Kör- 


222 DR, N. A. KEMNER, 


per sonst weisslich, von dem grossen durchschimmernden 
Darme aber grauschwarz gefärbt. 

Die Behaarung deutlich, von grösseren und kleineren 
Haaren zusammengesetzt. 

Der Kopf oval, länger als breit. Die Fontaneile mit den 
Antennen etwa ein gleichseitiges Dreieck bildend, als ein 
kleines, gerundetes Feldchen bemerkbar. Vor ihr ist die 
Stirn ein wenig eingedruckt. Clypeobasale sehr stark polster- 
artig aufgetrieben, so lang wie seine halbe Breite. Die An- 
tennen 14-gliedrig, Das 2. Glied lang und dick, '/, mal 
länger als 3. Das 4. Glied kürzer als das 3. Das 5. so lang 
wie das 2. 

Körperlänge 0. tota a a. POR 

Kopfbreiten nn Ee roe ne. SIE NO 

Breite des Pronotums N oe aa OLD 

Eundorte und Biologie Die Art wurdessyonser: 
JACOBSON in Tandjunggadang (Sumatras Westkust) in einer 
Höhe von 1000 m. Nov 1925 gesammelt. Laut den Bemer- 
kungen JACOBSON’s lebte sie in einem ‘“dome-shaped” Neste 
von etwa 25—30 cm Höhe. 

Bemerkung: Durch ihre Mandibel und Oberlippen- 
form steht diese Art recht isoliert und weicht deutlich von 
den zahlreichen Arten Javas ab. Leider sind die von JOHN 
neulich beschriebenen Capritermes-Arten aus Sumatra sehr 
kurz beschrieben und nicht abgebildet. Die Masse lassen 
aber bestimmt vermuten, dass die hier beschriebene deut- 
lich auch von diesen abweicht. Die Spitze des linken Ober- 
kiefers muss nun-mehr in einer Capritermesbeschreibung 
vielmehr berücksichtigt werden, als bisjetzt gewöhnlich ist. 
Meiner Meinung nach bildet sie ein wichtiges Charakteris- 
ticum der Art. 


LITERATUR. 


BATHELLIER, J. Contribution a l'étude systematique et bio- 
logique des termites de l’Indochine. Fauna des Colonies 
Biraneauises el ani SMC 2 

BUGNION, E. Le Termite noir de Ceylan Eutermes mono- 
ceros Koen. Annales de la Société entomologique de 
France. Volume LXXVIII. — Année 1909. Paris 1909. 


FAUNA SUMATRENSIS. 323 


BUGNION, E. Les Calotermes de Ceylan. Mémoires de la 
Société Zoologique de France. Tome XXIII, page 124. 
Paris 1910. 

ESCHERICH, K. Termitenleben auf Ceylon. Neue Studien 
zur Soziologie der Tiere zugleich ein Kapitel kolonialer 
Forstentomologie. Jena 1911. 

HAVILAND, G. D. Observations on Termites; with Descrip- 
tions of new Species. The Journal of the Linnean Society. 
Vole XXVI. No: 2169. 1398. 

HOLMGREN, N. Termitenstudien. 2. Systematik der Termiten. 
Die Familien Mastotermitidae, Protermitidae und Meso- 
termitidae. Kungl. Vet. Akad. Handl. Bd. 4. No. 6. 
Stockholm 1911. 

HOLMGREN, N. Termitenstudien. 3. Systematik der Termiten. 
Die Familie Metatermitidae. Kungl. Vet. Akad. Handl. 
Bd. 48. No. 4. Stockholm 1912. 

HOLMGREN, N. Termitenstudien. IV. Versuch einer Syste- 
matischen Monographie der Termiten der orientalischen 
Region. Kungl. Vet. Akad. Handl. Bd. 50. No. 2. Stock- 
holm 1913. 

HOLMGREN, N. Termiten aus Java und Sumatra gesammelt von 
E. Jacobson. Tijdschrift voor Entomologie, Deel LVI. 1913. 

HOLMGREN, N. Termiten aus Sumatra, Java, Malacca und 
Ceylon. Gesammelt von Herrn Prof. Dr. v. Buttel-Reepen 
in den Jahren 1911—1912. Zoologische Jahrbücher. Abt. 
Syst 39 Band. Jenar 1914. 

JOHN, C. Termiten von Ceylon, der Malayischen Halbinsel, 
Sumatra, Java und den Aru-Inseln. Treubia, Vol. VI, 
Livr. 3—4. Batavia 1925. 

KEMNER, N. A. Some termites from Ceylon. Bulletin of 
Entomological Research, Vol. XVI, Pt. 4 London 1926. 

KEMNER, N. A. Aus der Biologie der Termiten Javas. Comptes 
rendues du Xe Congrès a Budapest 1927. Vol. II, p. 1007. 
Budapest 1920. 

LIGHT, S. F. Notes on Philippine Termites, I. The Philip- 
pine Journal of Science. Volume 18, No. 3. Manila 1921. 

LIGHT, S. F. Notes on Philippine Termites, II. The Philip- 
pine Journal of Science. Volume 19, No. 1. Manila 1921. 


324 DR. N. A. KEMNER, FAUNA SUMATRENSIS. 


LIGHT, S. F. A new and more exact method of expressing 
important specific characters of Termites. University of 
California Publications in Entomology. Volume 4, No. 5. 
pp. 75—88. Berkley, California 1927. 

OsHIMA, M. Fauna Simalurensis Termitidae. Capita Zoolo- 
gica. Deel II, Aflevering 3. ’s-Gravenhage 1923. 

SJÖSTEDT, Y. Revision der Termiten Afrikas. 3. Monographie. 
Kungl. Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar. Tredje 
serien. Band 3. No. 1. Stockholm 1925. 


Fauna Sumatrensis. 
(Bijdrage Nr. 67). 
STAPHYLINIDAE (Col.)') 
by 
MALCOLM CAMERON, M. B., R.N., F.E.S. 
London. 


(Continued from Entom. Mitt, vol. XVII, 1928, p. 110). 


ed 


The following corrections and additions should be made 
to the first part of this contribution. 

p. 92. between pusilla Fauv. and quadridentatus n. sp. 
insert fusciceps Kr. Arch. Naturg. XXV, 1859, 1, 
PARIS ANME ostie Ko cks 

p. 95. after hoplites Fauv. sert persimilis Cam. Mitt. Zool. 
Mus. Hamb. XLIII, 1927, p. 35. Tandjung gadang. 

Dot line, 29... delete Kort de Kock: Also) in the 
line 33. delete Fort de Kock. Also 
line 34. delete in. 

p. 106. line 10. add Fort de Kock. 
line 19. add Fort de Kock. 

p. 109. line 1. delete bicornis Heller and reference and 
replace by furcifer Bernh. Ark. Zool. A, 1927, p. 9. 
lines 4 and 5 delete Fort de Kock, Gunung Sing- 
galang, Anei Kloof and replace by Mentawei, Si 
Oban, Sinabong. 
after eppelsheimi add collaris Bernh. Ann. Mus. 
Civ. Gen. LII, 1927, p. 261. Fort de Kock, Gunung 
Singgalang, Anei Kloof. 
line 22. Osorius crenulatus n. sp. — Kraatzi Bernh. 


1) Holotypes described in this paper go to the British Museum, cotypes 
to the collection of the author and to Mr. ED. JACOBSON for disposal. 


326 MALCOLM CAMERON, 


The altitudes of the localities, noted in this paper 
are: Fort de Kock 920 m., Anei Kloof 500 m.. 
Tandjung gadang 1000 m., Gunung Singgalang 1800 m. 


Oxytelinae. 

Apatetica javanica Shp. v. sumatrana n. 

This race differs from the typical form in the vertex of 
the head being very sparingly punctured, the sides of the 
thorax before the middle more straightly convergent, the 
disc less uneven, the puncturation not quite so close and 
with three small somewhat irregular smooth spaces, one 
central and one on each side connected behind with the smooth 
basal area; the striae of the elytra are more distinctly crenate. 

Gunung Singgalang. 


OXYPORINAE. 
Oxyporus F. 
Modiglianii Cam. Boll. Soc. Ent. Ital. LX, 1928, p. 98. Si 


Rambé. 
V. nigriventris Cam. id. p. 99. 


MEGALOPINAE. 
Megalopsidia LENG. 


subfasciatus Champ. E. M. M. LIX, 1923, p. 45. Fort de 
Kock. Also in India and the Malay Peninsula. 


STENINAE, 
Stenus s. str. 


nigrovirens Fauv. Rev. d’Ent. XIV, 1895, p. 206 

(cupreoaeneus Champ. E. M. M. LIX, 1923, p.45). Brastagi. 
flavicoxatus Ben. Stett. Ent. Zeit. 89, 1928, 

pe 235. Ajer Mantcior. 
brachycephalus n sp Fort de Kock. 

s. gen. Hypostenus. Rey. 

guttalis Fauv. Rev. d’Ent. XIV, 1895, p. 212. Fort de Kock. 
? cylindricollis Boh. Resa Eugen. 1858, p. 34. Fort de Kock. 
sondaicus Bernh. Ent. Blätt. VII, rorr, 

p- 58. Gunung Singgalang. 
bispinus Motsch. Bull. Mosc. XXX, 1857, IV, p. 514. Si Rambe. 
brevitarsis Ben. Ent. Mitt. V, 1916, p. 245. Tebing-tinggi. 


FAUNA SUMATRENSIS. 327 


vestitus. Ben. id. XV; 1926, p. 271. Lau Rakit, Siantar. 
Simpang Raja. 
medanensis Bernh. id. XV, 1926, p. 127. Medan. 
plicatus Bernh. id. p. 127. Brastagi. 
bandarensis Bernh. id. p. 127. Boschreserve Bandar. 
tricarinatus Kr. Arch. Nature. XXV, 1850, 
IL Oe HOA, Fort de Kock. 
s. gen. Hemistenus Motsch. 
simulans, n. sp. Gunung Singgalang. 
lacertosus Ben. Ent. Blatt. XIII, 1917, p. 311. Si Rambé, Nias. 
morosus n. sp. Gunung Singgalang. 
singgalangensis n. sp. » > 
pallidipes n. sp. Fort de Kock. 
jacobsoni n. sp. DD » 


Stenus (s. str.) brachycephalus n. sp. 

Closely allied to S. spongifera Cam. and only differing in 
the following respects; the thorax is a little longer, less 
widened in front and less contracted behind, the sculpture 
less coarse and less confluent, the abdomen more coarsely 
but equally closely punctured. Length 3 mm. % unknown. 

Fort de Kock. Unique. In the British Museum. 


Stenus (Hemistenus) simulans n. sp. 

Black, moderately shining; the elytra with a round orange 
spot on each behind the middle equidistant from the sutural 
and posterior margins. Antennae reddish-testaceous, infus- 
cate towards the apex. Legs reddish-testaceous, the apex 
of the femora more or less infuscate. Length 675 mm. 

Build of S gestroi FAUV. but less robust, the head with- 
out a smooth shining plaque on the vertex, thorax more 
cylindrical, less widened in front, a little more coarsely 
punctured, elytra with the orange spot smaller, obviously 
more coarsely punctured, abdomen distinctly more coarsely 
punctured throughout; in other respects similar to gestroz. 
Would appear to be very near S. submaculatus BERNH. but 
to differ in the larger and more distinct elytral spot and 
the larger size. 

d': 7'% ventral segment with a small triangular excision. 
Gunung Singgalang. 


328 MALCOLM CAMERON, 


Stenus (Hemistenus) morosus n. sp. 

Build of S. danguor BEN. but differs in the longer antennae 
which are infuscate after the 3": joint, less closely punctured 
head, thorax with less marked median sulcus, but with 
deeper lateral impressions, the sculpture coarser, the elytra 
immaculate, flatter, more even, more coarsely punctured, 
abdomen much more finely but quite as closely punctured. 
Length 7 mm. 

d : unknown. 

Gunung Singgalang. Unique. In the British Museum. 


Stenus (Hemistenus) singgalangensis n. sp. 

Build of S. morosus but much smaller (4.5 mm), similarly 
colored, head in the middle with shining keel, thorax 
obsoletely sulcate along the middle, lateral impressions 
wanting, puncturation of the first three abdominal segments 
coarser ; in other respects similar to morosus. 

d : unknown. 

Gunung Singgalang. Unique. In the British Museum. 


Stenus (Hemistenus) pallidipes n. sp. 

More slender than S. pallipes GR. Similar in color and 
facies but with more coarsely, much less closely punctured 
vertex of head, the thorax slightly longer; the whole insect 
much more coarsely punctured. Head a little broader than 
the base of the elytra, broadly excavate, scarcely elevated 
along the middle, the puncturation very coarse, closer at 
the sides. Antennae long and slender, the first four joints 
testaceous, the following infuscate, all distinctly longer than 
broad ; apex of the maxillary palpi a little infuscate. Thorax 
a little longer than broad, widest just before the middle, 
the sides gently rounded in front, straighter and more 
retracted behind, disc without impressions, the sculpture as 
coarse but closer than on the head. Elytra one-fourth longer 
than the thorax, similarly punctured. Abdomen cylindrical, 
the basal segments constricted, very finely borderedthroughout, 
closely punctured (but less coarsely than the fore parts) 
on the anterior segments, gradually more finely but scarcely 
less closely behind. Apex with two stout decurved spines. 
Length 3.5 to 4 mm. 


FAUNA SUMATRENSIS. 329 


gd: 5% ventral segment broadly and slightly impressed for 
three-fourths of its length, the impression finely punctured 
and pubescent, the posterior border slightly emarginate; 
6'h with horse-shoe shaped impression which is finely and 
closely punctured and pubescent, the posterior margin with 
a deep horse-shoe shaped excision. 

Fort de Kock. Gunung Singgalang. 


Stenus (Hemistenus) jacobsoni n. sp. 


Black, moderately shining, Antennae testaceous, the pen- 
ultimate joints infuscate; palpi and legs testaceous. Length 
4.2 mm. 

Build, colour and antennal structure of S. consors FAUV. 
but smaller and less robust, the head more deeply sulcate, 
a little more coarsely and closely punctured, the thorax and 
elytra more coarsely punctured, the abdomen extremely 
finely but completely bordered, a little less closely punctured, 
less pubescent, the apex with two short decurved spines. 
Head a little broader than the base of the elytra, sulcate 
on either side, elevated along the middle, coarsely and closely 
punctured, glabrous. Antennae slender, moderate in length, 
all the joints longer than broad. Thorax a little longer than 
broad, the sides rounded about the middle, widest just in 
front, the sides in front and behind straighter, a little more 
retracted posteriorly, along the centre with a very obsolete 
sulcus, coarsely and rugosely punctured, glabrous. Elytra as 
long as but a little broader than the thorax with similar 
sculpture, glabrous. Abdomen cylindrical, slightly narrowed 
behind, the bases of the segments constricted the sides 
extremely finely bordered, moderately coarsely and moder- 
ately closely punctured, more finely behind, ground sculpture 
very fine, coriaceous, sparingly and finely pubescent. 

d: Posterior femora thickened. Abdomen with the 2° ven- 
tralsegment furnished with a semicircular impunctate, glabrous 
impression in the middle behind, the adjacent posterior 
border scarcely emarginate; 3"! broadly longitudinally im- 
pressed in the middle throughout, the impression deeper 
behind and there glabrous, the rest rather closely punctured 
and with yellow pubescence. 4'* and 5!" segments similarly 


330 MALCOLM CAMERON, 


impressed, the impressions punctured and pubescent throug- 
hout. 6'h acutely emarginate and feebly impressed along 
the middle. 

Fort de Kock. Unique. In the British Museum. 


EUAESTHETINAE. 
Edaphus J. LEC. 
mandibularis n. sp. Fort de Kock. 
sumatrensis Schauf. Hor. Ross. XX1,1887,p.109 > » > 
dilutess Schaut zud pmte 
cribricollis Schauf. id. p. 109. 
borneensis n. sp. Fort de Kock. 
Key to the Species: 
1. Base of thorax with four foveae. 2 
» Base of thorax with six fovea. SL 
2. Larger 1.75 mm. Mandibles much produced, falciform, 
thorax and elytra distinctly punctured. mandibularis n. sp. 
» Smaller 1.1 mm. Mandibles normal, thorax 
and elvtra practically impunctate. sumatrensis Schauf. 


3. Thorax for small species coarsely punctured. 4. 
» Thorax practically impunctate. dilutus Schauf. 


4. Elytra for a small species rather coarsely 

punctured ; club of antennae testaceous. borneensis n. sp. 
» Elytra extremely finely and sparingly punct- 

ured, club of antennae blackish. cribricollis Schauf. 


Edaphus mandibularis n. sp. 

Shining, rufo-ferruginous, the mandibles testaceous very 
long, very slender, curved, falciform and prominent. Thorax 
with four foveae at the base. Antennae testaceous, the last 
two joints infuscate. Legs testaccous. Length 1.75 mm 

At once distinguished by the long and slender mandibles 
which project considerably in front of the head. Head 
narrower than the thorax, at the base with a transverse 
groove, middle of vertex umbonate, the whole surface 
practically impunctate. Antennae with the 3" to 5'® joints 
a little longer than broad, 6' as long as broad, 7 to o! 
short, strongly transverse, 10% to 11% much larger, the 10‘ 
transverse, the 11 pyriform. Thorax as long as broad, the 
sides of the anterior two-thirds practically straight and 


FAUNA SUMATRENSIS. 331 


parallel, then suddenly strangulate to the base, this with 
four large impunctate foveae, the median pair smaller than 
the lateral, the latter limited externally by a sharp blackish 
crest; the surface with a few very fine punctures each with 
a fine hair. Elytra longer and broader than the thorax 
with a yet finer and very sparing puncturation and pubes- 
cence. Abdomen with median keel on the ı* visible segment; 
almost impunctate except for a transverse row of extremely 
fine punctures, each with a hair, at the base and posterior 
margin of the 274 to 5'h (visible) segments. 
Fort de Kock. Unique In the British Museum. 


Edaphus borneensis n. sp. 

Differs from £. crzbricollzs in the darker, more reddish 
colour, thorax with rather coarser and less close punctures, 
elytra much more coarsely and a little more closely punctured. 
Length 7/10 mm. 

Fort de Kock. Type from Borneo, Mt. Matang. 


PAEDERINAE. 

Pinophilus GR. 
eppelsheimi Bernh. Stett. Ent. Zeit. LXV, 1904, 223. 
jacobsoni n. sp. Fort de Kock. 
beecawi Pau Rev. d Ent. XIV, 1305, p 220 7 > > > 


Pinophilus jacobsoni n. sp. 

Black, shining, the posterior margin of the abdominal 
segments obscurely rufescent. Antennae with the first two 
joints fuscotestaceous, the following testaceous. Legs brownish- 
testaceous. Length 7.75 mm. 

Scarcely differing in size and build from P. deccarz FAUV. 
but quite different in colour and sculpture; colour and 
antennal structure of P. orzentalis Cam. but with less 
transverse thorax, the head more finely punctured, the 
thorax a little less closely punctured, the median basal 
impressions deeper aud longer, the elytra much more coarsely 
punctured. Head smooth in front with four punctures on 
the anterior border, the vertex with irregularly disposed, 
finely umbilicate punctures, more sparing towards the sides, 
scarcely coriaceous. Antennae slender, moderate in length, 
the joints clavate. Thorax slightly transverse, widest a little 


332 MALCOLM CAMERON, 


behind the anterior angles, from thence rounded and 
narrowed in front, nearly straightly narrowed behind, the 
angles broadly rounded and coarctate with the base, in 
the middle with fine raised impunctate line abbreviated in 
front, longitudinally impressed on either side behind, the 
punctures similar but larger and closer than those of the 
head, ground sculpture distinct. Elytra about as long and 
as broad as the thorax, coarsely, deeply and closely punctured. 
Abdomen narrowed behind, with inverted U or V-shaped 
punctures rather close in front, more sparing and smaller 
behind; ground sculpture fine, transverse; pubescence 
moderately close, rather long. 
Fort de Kock. Unique. In the British Museum. 


Palaminus ER. 
ceylanensis Kr. (?) Arch. Nature. XXV, 1859, I, p.153. Brastagi. 


pennifer Fauv. Rev. d'Ent. XXIII, 1904, p. 320. » 
germanus Cam. Sarawak Mus. Jour. III, 1928, p. 440. Gunung 
Singalang. 
Paederus F. 
sondaicus Fauv. Rev. d’Ent. 1895, p. 232. Gunung 
(javanus Er. Gen. spec. Staph. 1840, p. 654). Singalang. 


fuscipes Curt. Ent. Brit. III, p. 108. Fort de Kock, Anei Kloof, 
Brastagi, Medan, Arnhemia (Cosmopolitan). 

alternans Walk. Ann. Mag. Nat. Hist. 3 (II), 1858, p.205. Medan. 

schultheissi Fauv. Rev. d’Ent. XIV, 1805, p.283. Tebing-tinggi. 

tımulus Er. Gen, spec. Staph. 1840, p. 661. Fort de Kock. 

atriventris n. sp. »: Sud 
Paederus atriventris n. sp. 


Head and elytra blue, thorax red, abdomen black, elytra 
parallel, a little longer than the thorax, winged. Antennae, 
palpi and legs black. Length 7 mm. 

Near philippinus BERNH. similar in colour but with longer 
and more slender antennae, longer, more lozenge-shaped, 
more finely punctured head, more obsoletely and finely 
punctured elytra (which are also of a bluer colour). 

Fort de Kock. Unique. In the British Museum. 

Mr. JACOBSON supplies the following notes on Paederus 


fuscipes. 


FAUNA SUMATRENSIS. 333 


Biological Notes on Paederus fuscipes CURT. 


This species is often found in large numbers on the seed- 
plots, on which the rice is sown before it is transplanted to 
the inundated sawahs (ricefields). According to Dr. K. DAM- 
MERMAN (Landbouwdierkunde van Oost Indië, p. 263) it is 
very probable that this beetle, as well as its larva, chiefly 
feeds on the eggs of insects or on the rice cicada. The 
imagines very often come to light in the evening. 

À peculiar behaviour of these beetles was observed by me 
in February 1925 at Fort de Kock (Sumatra's Westcoast). 

On a warm and sunny day I found numerous imagines 
swarming along the muddy border of a small waterhole near 
the rice fields. They were busily running about and every 
time sallied forth on the water, over the surface of which 
they moved with considerable speed, all the while propelling 
themselves by a very quick lateral motion of the abdomen. 

When they had progressed in this way for about 30 to 40 
cm. from the waters edge they generally returned to the 
land, but sometimes the waterhole was crossed over entirely, 
a distance of about 2 meters. It was a very lively scene, at 
every moment here and there a beetle was seen leaving the 
shore and darting over the surface of the pool. I could not 
find out the cause of this strange behaviour and as far as 
I was able to ascertain it was not prey they were after. 

(EDW. JACOBSON). 
Astenus STEPH. 
biplagiatus Motsch. Bull. Mosc. XXXI, 1858, I, 


p 10206! Fort de Kock. 
gratellus Fauv. Ann. Mus. Civ. Gen. XV, Fort de Kock, 
1879—80, p. 83 (pulchellus Kr. Arch. Gunung Singgalang, 
Naturg. XXV, 1850, I, p. 147) Kota Tjané. 
marginellus n. sp. Fort de Kock. 
sumatrensis Cam. Treubia VI (2), 1925, Fort de Kock, Gu- 
Pro) nung Singgalang. 


1) The g' has the following characters: 6th ventral segment deeply 
acutely emarginate, the sides of the emargination finely bordered: 5th 
broadly and feebly emarginate, the emargination furnished with long, 
slender, closely placed black spines, gradually becoming shorter towards 
the middle. : 


22 


334 MALCOLM CAMERON, 


v.jacobsoni n. ') Fort de Kock. 
guttalis n. sp. Ta 
maculipennis Kr. Arch. Naturg. XXV, 1859, I, 

p. 148. Medan. 
taprobanus Cam. E. M. M. LV, 1919, p. 227. Fort de Kock. 
serpentarius n. sp. NR) 


Astenus marginellus n. sp. 


Elongate, black, the elytra and abdomen more shining 
than the foreparts, the former with narrow testaceous pos- 
terior margin. Antennae long and slender, the intermediate 
joints scarcely infuscate. Legs testaceous, the extreme apices 
‘of the femora and the anterior and intermediate tibiae a 
little infuscate. Length 4 mm. 

Near A. gratellus FAUV. but smaller, narrower and diffe- 
rently coloured, the antennae longer and more slender, 
the sculpture of the head and thorax a little finer, that of 
the elytra and abdomen however, scarcely different. The 
build of the head is similar to that of gratellus, but the 
thorax is a little narrower with the anterior border more 
strongly oblique. The anal spines are rather long, reddish 
and decurved. 

dg: 6 ventral segment triangularly excised ; 5" crescenti- 
cally emarginate in the middle of the posterior border. 

Fort de Kock. Type from Pahang, Malay Peninsula. 


Astenus guttalis n. sp. 


Head and thorax ferruginous red, elytra reddish-testaceous, 
behind the middle of each with a narrow, oval, brown spot. 
Abdomen yellowish brown. Antennae and legs testaceous. 
Length 4.5 mm. 


Var. Elytra immaculate. 


In build closely resembling A. crzörellus BAUDI, but 
differently colored, the antennae longer and more slender, 
head flatter, eyes larger, the thorax longitudinally impressed 
near the side margin. Head as long as, but broader than 
the thorax, a little longer than broad, the sides straight 


1) Elytra and abdomen without black markings. 


FAUNA SUMATRENSIS. 335 


and parallel in front, behind the eyes feebly rounded and 
slightly convergent, the posterior angles rather broadly 
rounded, the eyes nearly as long as the temples, the sculpture 
normally umbilicate. Antennae with all the joints distinctly 
longer than broad. Thorax longer than broad (6: 43), the 
sides in front rather broadly rounded and retracted, straight 
and converging behind, slightly longitudinally impressed on 
each side behind, the sculpture as on the head, the sides 
without setae. Elytra as long as, but broader than the thorax 
with close rugulose sculpture. Abdomen rather closely, 
moderately finely punctured, more sparingly behind, the 
pubescence long and yellow. 

d: 6 ventral segment deeply and narrowly excised, the 
apex of the incision rounded. 5" broadly, crescentically 
emarginate and furnished with long black spines. 

Fort de Kock. 


Astenus serpentarius n. sp. 


Testaceous, the 7!" abdominal segment (except the base), 
and the whole of the 8" black. Antennae and legs testaceous. 
Length 4.75 to 5 mm. A narrow elongate species with the 
abdomen longer than the foreparts. Near A. graczlentus FAUV. 
but differently coloured, the thorax with more oblique anterior 
margins, the antennae a little stouter but similarly constructed, 
the sculpture of the head and thorax is much larger, that 
of the elytra and abdomen scarcely differing however. 

d: 6 Ventral segment deeply triangularly excised; 5‘ with 
a rather large, semicircular glabrous space at the middle of 
the posterior margin. 

Fort de Kock. Type from the Gap, Selangor, Malay Pe- 
ninsula. 

Stilicopsis SACHSE. 
umbilicata Fauv. Rev. d’Ent. XIV, 1895, p. 323. Fort de Kock. 
obliqua Cam. Trans. Ent. Soc. Lond.,1918,p.72. » » » 
breviceps Fauv. Rev. d’Ent. XXIV, 1905,p. 138. >» » » 


Stilicus LATR. 
ceylanensis Kr. Arch. Naturg. XXV, 1859, I. Fort de Kock, Gu- 


(On LAO: nung Singgalang. 
rufescens Shp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874, p.61. Fort de Kock. 


336 MALCOLM CAMERON, 


ocularis Fauv. Rev. d’Ent. XIV, 1895, p. 226. Fort de Kock. 


seriatus n. sp. PISS 
pruinosus Cam.!) Treubia VI (2) 1925, p. 182. a) 5006 
Gunung Singgalang 


Stlicus seriatus n. sp. 


Head and thorax varying from ferruginous red to pitchy- 
black. Elytra olive brown, the posterior margin narrowly, the 
posterio-external angles more broadly, sharply testaceous. 
Abdomen brown or reddish-brown, the posterior margin of 
the 7'* segment obscurely testaceous. Antennae reddish- 
testaceous. Legs testaceous. Length 4 mm. 

In build resembling S. ceylanensis but with larger eyes 
as in ocularzs, but the thorax broader than in that species, 
differs from both in the sculpture of the elytra which have 
a closely punctured sutural sulcus, the disc has a row of 
about 10 to 12 large punctures situated in a sulcus, parallel 
and external to which is another row of 9 or Io similar 
punctures and 3 or 4 others just externally, besides these 
large punctures there is a very fine and moderately close 
puncturation. Abdomen extremely finely and closely punc- 
tured and pubescent. 

d': 6 ventral segment very slightly, broadly emarginate: 
5 with a small impression in the middle of the posterior 
margin. 

Fort de Kock. Type from Selangor, Malay Peninsula. 


Stilicoderus SHP. 


Feae Fauv. Rev. d’Ent. XIV, 1895, p. 224. Fort de Kock, Gu- 
nung Singgalang. 


discalis Fauv. id. p. 225 Fort de Kock. 
unicolor Cam. Sarawak, Mus. Jour. III, Fort de Kock, Gu- 

1928, p. 406. nung Singgalang. 
strigellus n. sp. Gunung Singgalang. 


Stilicoderus strigellus n. sp. 


Black, moderately shining, the elytra pitchy : abdomen 
less shining, subsericeous. Thorax finely, longitudinally 
striate. Femora pitchy, tibiae and tarsi reddish-brown. Length 


1) The g' has the 6th ventral segment broadly and slightly emarginate. 


FAUNA SUMATRENSIS- 337 


8.5 mm. Readily distinguished by the striate sculpture of 
the thorax. A little smaller and narrower than S. unzcolor, 
the head a little narrower, suborbicular but similarly punc- 
tured ; antennae similarly constructed. Thorax formed as in 
unicolor, but except in front, the smooth median line is 
more obsolete, the sculpture however is quite different and 
consists of fine longitudinal striae with the interstriae finely 
punctured; the elytra are a little longer than in wxzcolor, 
as long as broad, the sculpture very similar. Abdomen 
extremely finely and densely punctured and pubescent. 

J: unknown. Gunung Singgalang. Unique. In the British 
Museum. 


Psilotrachelus KR. 


crassus Kr. Arch. Naturg. XXV, 1859,1,p. 124. Fort de Kock, 
Medan. 
geniculatus n. sp. Fort de Kock, Medan. 


Psilotrachelus geniculatus n. sp. 


Near /. sculptipennis KR. but narrower, the head smaller, 
orbicular, more coarctate behind, more coarsely punctured ; 
antennae of the same colour and structure : thorax narrower 
and longer, shining, the granules coarser ; elytra less closely 
punctured. Legs testaceous, the apex of the middle and 
posterior femora narrowly blackish. Length 5 mm. 

dg: 6% ventral segment with rather deep subtriangular 
excision with rounded apex: 5" with a small fovea in either 
side of the median line near the centre. 

Fort de Kock. 


Thinocharis Kr. 
carinicollis Kr. Arch. Naturg. XXV, 1859, I, 


Da 142 Fort de Kock. 
affinis n. Sp. » » » 
nigricans Cam. Trans. Ent. Soc. Lond. 

1918, p. 73. Di Ig 
pygmaea Kr. Arch. Naturg. XXV, 1859, I, 

Do UALS). » » » 
alternans n. sp. > » » 


sumatrensis n. sp. Gunung Singgalang. 


338 MALCOLM CAMERON, 


Thinocharis affinis n. sp. 

Greasy-lustrous, densely and finely punctured. Head black, 
thorax reddish-brown, elytra and abdomen dark brown. 
Antennae and legs testaceous. Length 3 mm. 

Build of 7. carinicollis KR. but larger and more robust, 
with different coloration and longer antennae and elytra. 

Fort de Kock. The type is from Selengor in the Malay 
Peninsula. 


Thinocharis alternans n. sp. 

In size and build scarcely differing from 7. carznicollis but 
the antennae are a little longer and more slender, head black, 
the thorax reddish-brown (with well marked shining median 
keel as in carznzcollis), the elytra pitchy-black, obscurely 
reddish at the base, abdomen reddish-testaceous, the last 
three segments infuscate, the puncturation of the thorax and 
elytra is distinctly coarser than in carznzcolks. Length 2.8 mm, 

Gunung Singgalang. Unique. In the British Museum. 


Thiuocharis sumatrensis n. sp. 


Very near 7. borneensis CAM. but less opaque, the abdomen 
entirely brownish-yellow, the thorax broader, the elytra 
distinctly longer than the thorax (5.4), obviously more finely 
and more closely punctured, otherwise similar in colour and 
build; from 7. alternans is it distinguished by its larger and 
more robust build, longer antennae, more finely and closely 
punctured thorax, differently coloured, longer and more 
finely punctured elytra. Length 3.3 mm. 

Gunung Singgalang. Unique. In the British Museum. 


Medon STEPH. 


humeralis Motsch. Bull. Mosc. XXXI, II, p. 644. Fort de Kock. 
planatus Bernh. W.Z.B. LXVI, 1916, p 419. Arnhemia, 


Lubuksikaping. 
subdepressus Cam. Sarawak Mus. Journ. III, 
1928, p. 408. Fort de Kock. 
auripilis Fauv. Rev. d’Ent. XIV, 1895, p. 228. vi OURS 


(thaxteri Bernh. Ark. Zool. XIX, A. 1927, p.11). Arnhemia. 
opacellus Fauv. Rev. d'Ent. XIV. 1805, p.231. Fort de Kock, 
Medan, Tjinta Radja. 


FAUNA SUMATRENSIS, 339 


basipilosus n. sp. Gunung Singgalang. 
vermiculatus n. sp. Fort de Kock. 
rusticus n. sp. a Syseenay 
cinnamopterus Kr. Arch. Naturg. XXV, 1859, 

I P-IAT. > > » 


(orientalis Cam. Trans. Ent. Soc. Lond. 1920, p. 281, 
— renominatus Cam. Treubia VI (2) 1925, p. 182). 
sondaicus Bernh. Ark. Zool. XIX, A. 1927, p. 12. 
praeustus Fauv. Rev. d'Ent. XXIV, 1905, p. 138. Fort de Kock. 


singgalangensis n. sp. Gunung Singgalang. 
granulicollis Bernh. Stett. Ent. Zeit. LXIV, 

1903, 72:32. Fort de Kock. 
leai n. sp. Fort de Kock, Gunung Singgalang. 


Sub-gen. Hypomedon REY. 
lucens Cam. Trans. Ent. Soc. Lond. 1918, p.75. Fort de Kock. 


latens n. sp. DS » 
debilicornis Woll. Cat. Col. Mader. 1857, p. 194. DS MTS 
inconspicuus n. sp. DE RS 
terrestris n. sp. Tandjunggalang. 


Sub-gen. Lithocharis LAC. 
uvida Kr. Arch. Naturg. XXV, 1859, I, p. 138. Fort de Kock. 


vilis Kr. id. p. 139. DD » 
nigriceps Kr. id. p. 139. yD > 
(parviceps Shp. Trans. Ent. Soc. Lond. 
1874, p. 66). 
jacobsoni Cam. Ent. Mo. Mag. LXIV, 1928, 
pp: 246, 247. Fort de Kock. 
eauinatus Cam, Ann. Mus. Civ. Gen. EL 
1924, ape 315: Fort de Kock, Engano. 


lithocharoides Cam. id., p. 313. (Medon), Fort de Kock. 


Sub-gen. Isocheilus SHP. 


magnus n. sp. Gunung Singgalang. 
staphylinoides Kr. Arch. Naturg. XXV, 1859, 
Pelie Gunung Singgalang, Fort de Kock. 


Sub-gen. Charichirus SHP. 


elegans n.sp. Fort de Kock. 


340 MALCOLM CAMERON, 


Medon basipilosus n. sp. 


Black, the foreparts nearly opaque, the abdomen a little 
more shining; elytra at the shoulders scarcely rufescent, 
the posterior margins of the last two abdominal segments 
obscurely lighter. Antennae with the 1* and 24 and 9 to 
11th joints reddish-testaceous, the rest blackish. Femora 
blackish, the tibiae and tarsi reddish-testaceous. Length 6 mm. 

In build and colour similar to M. fauveli but the fore- 
parts less shining, the antennae a little longer, the penul- 


timate joints a little longer than broad; sculpture of the 


head quite different and consisting of small, close granules 
each with a minute puncture, the thorax with similar sculpture 
and without smooth central line, both the sides of the head 
and the thorax with black setae ; elytra with coarser sculpture 
than in fauveli but of similar character ; pubescence at the 
shoulders distinctly thicker. Abdomen more coarsely and 
less closely punctured than in fauveli, the pubescence on 
the 1‘ (visible) segment much thicker, yellowish, elsewhere 
longer, coarser and less close than in fauvelz, 

d: head a little broader than the thorax: abdomen 
without distinctive characters. 9 : head as broad as the thorax. 

Gunung Singgalang. 


Medon vermiculatus n. sp. 


Pitchy-black, nearly opaque, the anterior angles of the thorax 
obscurely reddish, the abdomen with the posterior margin 
of the last two segments brownish-yellow, a little more shining 
than the foreparts. Antennae and palpi reddish. Legs reddish- 
yellow. Length 5.5 mm. 


Readily recognised by the build and sculpture of the thorax. 


Head slightly transverse, narrower than the thorax, the eyes 
rather large, temples a little retracted, the posterior angles 
broadly rounded, the sides with some long black setae, 
coarsely, closely, rugosely punctured. Antennae with the 
4° to 7h joints subequal, longer than broad, 9" and 10° fully 
as long as broad. Thorax slightly transverse (7.6), the sides 
straight and almost parallel and with black setae, the angles 
rounded, along the middle with illdefined, narrow shining 
line abbreviated in front, the rest of the surface closely 


FAUNA SUMATRENSIS. 341 


covered with more or less longitudinal, more or less inter- 
rupted rugae. Elytra half as long again as the thorax, closely, 
rather finely and asperately punctured. Abdomen finely, 
rather closely punctured and pubescent, with some longer 
setae at the sides and margins of the segments. Anal styles 
reddish. 

d': unknown. Fort de Kock. Unique. In the British Museum. 


Medon rusticus n. sp. 


Moderately shining, entirely red. Antennae reddish-testa- 
ceous. Legs yellow. Length 4.3 mm. 

Larger, more shining, more brightly coloured than 47. 
cinnamopterus with broader more transverse head and shorter 
elytra. Head strongly transverse, subquadrate, broader than 
the thorax, the temples straight slightly retracted behind, 
longer than the eves, with a few black setae, the sculpture 
consisting of small rather closely placed granules, each with 
a fine puncture, except in front where it is much more 
sparing. Thorax distinctly transverse, the sides not much 
retracted behind with 3 or 4 black setae, along the middle 
of the posterior two-thirds with a rather broad impunctate 
shining space, finely sulcate in the middle, the sculpture 
as on the head. Elytra about a third longer than the thorax, 
parallel, moderately finely, not very closely punctured. 
Abdomen finely, moderately closely punctured and pubescent, 
a little more sparingly behind. 

d': unknown. Fort de Kock. Unique. In the British Meseum. 


Medon singgalangensis n. sp. 

Rather shining: head and thorax black: elytra bright 
reddish or reddish-yellow more or less extensively infuscate 
behind; abdomen pitchy, the posterior margin of the 7!" and 
whole of the 8 segment brownish-testaceous. Antennae 
and legs reddish-testaceous. Length 4 mm. 

In build somewhat resembling M. praeustus but smaller 
and narrower, the head more quadrate, the posterior angles 
practically rectangular, the antennae thinner, the sculpture 
quite different and the elytra more extensively reddish- 
yellow. Head as long as broad, as broad as the thorax, 
the temples parallel with 2 or 3 long setae, distinctly longer 


342 MALCOLM CAMERON, 


than the eyes, the posterior angles bluntly rectangular, 
moderately finely, closely punctured, a little more sparingly 
on the vertex. Antennae rather slender, the penultimate 
joints as long as broad. Thorax as long as broad, the sides 
straight, slightly retracted behind, with a few black setae, 
the posterior angles rounded, along the middle with well- 
marked shining keel throughout, as closely but more 
coarsely punctured than the head. Elytra about a third 
longer than the thorax, as closely but rather more strongly 
punctured. Abdomen finely and closely punctured, a little 
more sparingly behind, subsericeous. 

di: 6% ventral segment with rather deep semi-elliptical 
excision; 5° broadly, slightly emarginate, the emargination 
on each side with 6 or 7 short black teeth, the central part 
without teeth. 

Gunung Singgalang. 


Medon leai n. sp. 


Greasy-lustrous, black, elytra pitchy-black, the base and 
occasionally the sides more or less ferruginous; abdomen 
with the apex obscurely testaceous. Antennae reddish, the 
last two joints lighter, the 1° and intermediate joints often 
infuscate. Legs reddish-testaceous. Length 5 mm. 

Allied to M. dolorosus CAM. but differing in the more 
broadly rounded posterior angles of the head, the temples 
and base being coarctate, longer antennae, the penultimate 
joints fully as long as broad, the reddish base of the elytra, 
less fine abdominal puncturation and coarser pubescence. 
Head a little broader than the thorax, slightly transverse 
with broadly rounded posterior angles, the vertex closely 
and rather finely punctured, the rest of the surface closely 
covered with small flat granules each with a minute puncture. 
Thorax a little longer than broad, the sides straight and 
feebly converging behind, middle of the disc with an extremely 
fine shining line, on either side before the base with a small 
impression, the whole surface closely covered with similar 
granules to those of the head. Elytra as long as but a little 
broader than the thorax, a little longer than broad, the 
sculpture similar but finer than that of the thorax. Abdo- 


—————— dt ne 


FAUNA SUMATRENSIS. 343 


men finely and rather closely punctured and pubescent 
throughout. 

d: head broader: 6' ventral segment crescentically emar- 
ginate, 5 with the middle of the posterior margin produced 
into a short broad lobe with feebly rounded apex. 

Fort de Kock. Gunung Singgalang. Type from Selangor, 
Malay Peninsula. 


Sub-genus Hypomedon REY. 
Medon (Hypomedon) latens n. sp. 


Shining; head, thorax and abdomen yellowish-red, the 
elytra black, the base rather broadly, the apical margin 
very narrowly yellowish-red, the 7 abdominal segment 
transversly infuscate across the middle. Antennae yellowish- 
red. Legs yellow. Length 2.5 mm. 

Of nearly the same build and colour as M. matangensts 
BERNH. but much smaller and narrower, the head shorter, 
the antennae thinner, the puncturation much finer and. 
more sparing. Head quadrate, as long as broad, as broad 
as the thorax, finely and sparingly punctured. Antennae 
slender, the penultimate joints transverse. Thorax longer 
than broad, the sides straight and parallel, the anterior 
angles obtuse, the posterior rounded, smooth along the 
middle, elsewhere punctured like the head. Elytra a little 
longer than the thorax, finely not very closely punctured. 
Abdomen finely, moderately closely punctured and pubescent. 

Fort de Kock. Unique. In the British Museum. 


Medon (Hypomedon) inconspicuus n. sp. 


Rather shining, entirely yellowish-red, the elytra rarely 
a little infuscate behind. Antennae reddish-yellow. Legs 
yellow. Length 2.3 mm. 

Closely, allied to M. nanus FAUV., of the same build and 
antennal structure but differing in the uniform colour, less 
finely sculptured head, more coarsely granular thorax, 
shorter, less closely punctured elytra and less closely punctured 
abdomen. From M. granulatus CAM. it differs in being less 
shining, the head more finely sculptured, the thorax more 


344 MALCOLM CAMERON, 


closely and more finely granular and the elytra differently 
coloured. 
d : head broader. Abdomen without secondary characters. 
Fort de Kock. 


Medon (Hypomedou) terrestris n. sp. 

Black, a little shining, the base and shoulders of the 
elytra rufescent. Antennae with the 1‘ joint pitchy, the 
rest reddish-yellow. Legs yellow, the femora infuscate. 
Length 3 mm. 

Build resembling #7. melanocephalus F. but in other respects 
quite different: allied to M. cinctiventris CAM. from Borneo. 
llead sub-quadrate, slightly broader than long, a little 
broader than the thorax, the temples distinctly longer than 
the eyes, almost parallel, the posterior angles rather broadly 
rounded, the puncturation coarse, close and rugose, finely 
umbilicate. Antennae slender, the penultimate joints slightly 
transverse. Thorax slightly longer than broad, the sides 
straight, retracted behind, the posterior angles rounded, 
along the middle with a fine shining keel, the sculpture 
composed of rather small, closely placed granules each 
with a fine puncture. Elytra longer (5 : 4) than the thorax, 
with rather close somewhat asperate punctures. Abdomen 
finely, moderately closely punctured and pubescent, more 
sparingly behind. 

dg: Unknown. Tandjunggalang, altitude 1000 m. Unique. 
In the British Museum. 


Medon (Isocheilus) magnus n. sp. 

Greasy lustrous; head black, thorax, elytra and abdomen 
pitchyblack, the posterior margin of the thorax, suture, 
shoulders and posterior margins of the elytra and of the 
abdominal segments very narrowly and obscurely rufescent. 
Antennae and legs reddish-brown. Length ro to 11 mm. 

Very similar in build, colour and lustre to M. staphyli- 
noides KR. but larger, the antennae longer with the penul- 
timate joints distinctly longer than broad, eyes smaller, 
base of the head more deeply emarginate, the puncturation 
of the whole insect less fine. Head slightly transverse, sub- 
quadrate, a little broader than the thorax, eyes small, 


intatti na 


FAUNA SUMATRENSIS. 345 


temples long, almost straight, setiferous, the posterior angles 
prominent, briefly rounded, the base emarginate, along the 
middle with trace of smooth line, finely and closely punc- 
tured, finely pubescent. Thorax slightly transverse, the sides 
straight, setiferous, retracted behind, the anterior angles 
obtusely rounded, the posterior rounded, along the middle 
with narrow, smooth shining line, puncturation and pubes- 
cence as on the head. Elytra a third longer than the thorax, 
finely, closely, asperately punctured. Abdomen very finely, 
closely punctured and pubescent, subsericeous, 

d': 6 ventral segment truncate, with small triangular 
impression in the middle behind: 5" crescentically emargi- 
nate, the emargination furnished with long black spines. 

Gunung Singgalang, altitude 1800 metres, 


Medon (Charichirus) elegans n. sp. 


Rather shining; head black; thorax bright-red; elytra 
black, the scutellum and a narrow triangular sutural mark 
extending from the base to the apex, red, the posterior 
margin narrowly, the postero-external angles more broadly 
yellow; abdomen pitchy-black, the sides and posterior 
margins of the segments yellowish. Antennae reddish-brown. 
Legs yellow. Length 6.2 mm. 

At once distinguished from all the other species of the 
subgenus by the colour. Head transversely subquadrate, a 
little broader than the thorax, eyes moderate, temples almost 
straight, setiferous, longer than the eyes, the posterior angles 
briefly rounded, disc with trace of smooth line, closely and 
rather finely punctured, here and there with a few larger, 
superficial, umbilicate, setiferous punctures. Antennae slender, 
the penultimate joints a little longer than broad. Thorax 
slightly transverse, the sides straight, setiferous, retracted 
behind, the angles rounded, along the middle narrowly 
smooth, elsewhere with a fine, rather close superficial umbi- 
licate puncturation. Elytra about a third longer than the 
thorax, finely, closely, asperately punctured. Abdomen very 
finely and closely punctured and pubescent, subsericeous. 

d': 6 ventral segment truncate: 5'* moderately broadly, 


346 MALCOLM CAMERON, 


abruptly emarginate, the emargination furnished with closely 
placed black spines. 
Fort de Kock. 


Scopaeus ER. 


procerus Kr. Arch. Naturg. XXV, 1850, I, p. 127. Medan. 
testaceus Motsch. Bull. Mosc. XXI, 1858, II, p. 642. > 
dilutus Motsch. id. p. 642. Fort de Kock, 
Arnhemia. 
limbatus Kr. Arch, Nature. XXV, 1859, I, p.130. Fort de Kock. 
jacobsoni n. sp. > + © M 
planiusculus Kr. !) Arch. Naturg. XXV, 1850, 
KOs LBA Indrapura. 
micros Kr. Glen ae DAS: Medan. 
elegantulus n. sp. Fort de Kock. 


Scopaeus jacobsoni n. sp. 


Colour and build almost the same as S. dilutus MOTSCH. 
but smaller (2.2 mm), the antennae shorter, the anterior 
angles of the thorax less rounded, more obtuse, the elytra 
shorter, more definitely paler at the base and apex and 
distinctly less finely punctured. From S. Zmbatus KR. it 
differs in the shorter, broader head, larger eyes, the thorax 
less distinctly punctured, the elytra obviously less finely 
punctured with reddish-yellow base. 

g': 6 ventral segment slightly emarginate in its whole 
breadth, slightly impressed along the middle; 5'* broadly and 
deeply impressed along the middle throughout; 4‘ similarly 
but less broadly impressed; 3' and 2rd with a transverse 
impressed line a little in front of the posterior margin. 

Fort de Kock. Unique. In the British Museum. 


Scopaeus elegantulus n. sp. 


Shining ; head pitchy-black or dark reddish-brown ; thorax 
bright reddish-testaceous ; elytra reddish-brown, the apical 
margin narrowly testaceous; abdomen with the first 3 seg- 
ments reddish, the rest pitchy. Antennae reddish testaceous, 


1) The q has the 6th ventral segment narrowly, acutely emarginate, 
the sth broadly impressed along the middle throughout, the 2nd to 4th 
with a transverse impressed line a little in front of the posterior margin. 


FAUNA SUMATRENSIS. 347 


the intermediate joints slightly infuscate. Legs testaceous. 
Length 3.6 mm. 

In build approaching S. pulchellus ER. but with the head 
more coarctate behind, longer elytra and longer antennae. 
Head sub-orbicular, the temples and base completely coarc- 
tate, the eyes rather large; extremely finely and rather 
closely punctured. Antennae with all the joints distinctly 
longer than broad. Thorax with obtusely rounded anterior 
angles, before the middle of the base with a minute keel 
and a small fovea on either side; puncturation as on the 
head. Elytra distinctly longer than the thorax, almost as 
closely but much less finely punctured. Abdomen extremely 
finely and closely punctured and pubescent throughout. 

di: 6 ventral segment broadly and feebly emarginate : 
5 with a broad impression extending the whole length of 
the segment and furnished with short black setae moderately 
closely placed; 4% similarly impressed but without black 
setae; 3"! lightly transversely impressed before the apex in 
the middle. : 

Fort de Kock. Type from Raub, Pahang in the Malay 
Peninsula. 

Lathrobium GR. 


cafrum Boh. Ins. Caff. I, 1848, p. 285. Medan. 


Pseudobium REY. 


sumatrensis n.sp. (Dysanabatium). Padang. 


Pseudobium (Dysanabatium) sumatrensis n. sp. 

Shining, black, the posterior margin of the elytra narrowly 
pale yellow, more broadly at the postero-external angle: 
Abdomen with the posterior margin of the last two segments 
yellowish. Palpi and first two joints of the antennae reddish- 
testaceous, the rest infuscate. Legs pale yellow. Length 4.5 mm. 

Differs from P. /adzle ER. in the shape of the head and 
thorax both of which are more finely punctured etc. Head 
oval oblong, broader than the thorax, widest between the 
rather prominent eyes, the post-ocular region gradually 
retracted and rounded to the neck, at the middle of the 
base with a rather large fovea, puncturation moderately 
fine and moderately close at the sides and base, more 


348 MALCOLM CAMERON, FAUNA SUMATRENSIS. 


sparing in front. Antennae long and slender, all the joints 
much longer than broad. Thorax narrow, convex, oval, 
narrower at the neck than at the base, on either side of the 
middle with a row of numerous fine, closely placed punctures, 
the sides finely and irregularly punctured, the middle im- 
punctate. Elytra scarcely longer but distinctly broader than 
the thorax, with rows of rather large closely placed punctures, 
the reflexed sides finely and sparingly punctured. Abdomen 
a little widened behind, moderately closely and moderately 
finely punctured. The whole insect finely pubescent. 

d': Unknown. Padang. Unique. In the British Museum. 


Scimbalium ER. 
Waageni Bernh. Ark. Zool. XIX, A. 1927, p, 13. Medan. 


Cephalochetus KR. 
elegans Kr. Arch. Naturg. XXV, 1859, I, p.123. Tjinta Radja. 
rufus Cam. Trans. Ent. Soc. Lond. 1918, p.78. Fort de Kock. 
Cryptobium MANNERH. 


fulvescens Motsch. Bull. Mosc. XXXI, 1858, p. 207. Medan. 
abdominale v. rufipenne Motsch. id. p.651. » 


REGISTER: 


ARACHNOIDEA. 


Brevipalpus cactorum Oud. XL 
—— pereger Donn. XL. 

Bryobia praetiosa Koch XL. 
Haemolaelaps molestus Oud. XL. 
Pediculoides graminum Reut. XL. 


Tyroglyphus dimidiatus Herm. XLI. 


COLEOPTERA. 


Acrotrichis brevipennis Er. 218. 
Adonia variegata Goeze 229. 
Agathidium globulus Woll. 217. 
Airaphilus nubigena Woll. 226. 
Aleochara bipustulata L. 221. 

—— grisea Kr. 221. 

—-- moesta Grav, 221. 

Anacaena haemorrhoa Woll. 217. 
Anaspis proteus Woll. 231. 
Anisodactylus cupripennis Germ. 214 
Anisodurus cupripennis Germ. 214. 
Anthicus basilaris Say. 231. 

—— bataviensis Mars. 259. 

— —- canariensis Woll. 231. 

—— crinitus Woll. 231. 

—— dilutus Krek.-Strass. 258. 
—— flavonotatus 259. 

——- floralis F. 231. 

—— guttifer Woll. 231. 

—— indutus Krek.-Strass. 260. 
—— insignicollis Krek.-Strass. 261. 
——- javanus Mars. 259. 

—— malayensis Pic 259. 

—— mollinus Krek.-Strass. 258. 
—-— opaculus Woll. 231. 

—— pilumnus Krek.-Strass. 261. 
Antholinus aenescens Woll. 224. 
—— —— ab. puncticollis Woll. 224. 
—— —— ab umbrinus Woll. 22 
—— chamaeleon Esc. 224 nota. 


—— —— var. nigra Esc. 224 nota. 


—— euphorbiae Esc. 224 nota. 
—— ovatipennis Woll. 224. 
Ab CcolamsaWol 224: 
—— —— ab. excelsus Woll. 224. 
—— pallidior Esc. 224 nota. 
—-— ruficollis Woll. 224. 


Antholinus subaenescens Esc. 224 

— — tuberculatus Woll. 224. [nota. 

— — —— v. pallipes Esc. 224 nota. 

Anthrenus verbasci L. 225. 

Apatetica javanica v. sumatrana 

[Cam. 326. 

Aphanaspis auriculata Woll, 233. 

—— —— var. hybrida Uyttenb, 233. 

—— granulicollis Woll. 233. 

Aphthona euphorbiae Schrnk XXXI. 

Arthrodeis subcostatus Brullé 232. 

Arthrodinus obesus Brullé 232, 

Asaphidion delatorrei Uyttenb. 211. 

— — flavicorne Sols. 212. 

Astenus biplagiatus Motsch. 333. 

—-— cribrellus Baudi 334. 

—— gracilentus Fauv. 335. 3 

- gratellus Fauv. 333, 334. 

—— guttalis Cam. 334. 

— — maculipennis Kr. 334. 

- marginellus Cam. 333, 3:4. 

— — serpentarius Cam. 334, 335. 

— — sumatrensis Cam. 333. 

—— —— var. Jacobsoni Cam. 334. 
— taprobanus Cam. 334. 

— — Uyttenboogaarti Bernh. 219. 

Atheta atramentaria Gyllh. 220. 

—— cacti Woll. 220. 

—— coriaria Kr. 220. 

—— fungi Grav. 220. 

-—— laticollis Steph 220. 

—— putrescens Woll. 220. 

— — sordida Marsh. 220. 

—— Uyttenboogaarti Bernh. 220. 

--— Zosterae Thoms. 220. 

Atomaria canariensis Woll. 227. 

-—— scutellaris Motsch. 227. 

Attalus aenescens Woll. 224. 

—— —— ab. puncticollis Woll. 224. 

—— —— ab. umbrinus Woll. 224. 

—— chamaeleon Esc. 224 nota. 

—— —-- var. nigra Esc. 224 nota. 

—— euphorbiae Esc. 224 nota. 

—— ovatipennis Woll. 224. 

abe collars WOl 224 

—— —— ab. excelsus Woll 224. 

—— pallidior Esc, 224 nota. 


350 


Attalus ruficollis Woll 224. 

—— subaenescens Esc. 224 nota. 
—— tuberculatus Woll. 224, 

—— --— var. pallipes Esc. 224 nota. 


Aulacoderus canariensis Woll. 231. 
Aulonogyrus concinnus Kl, 
[LXXX VIT. 


—— striatus F. 216. 
Bembidium atlanticum Woll, 212. 
—— biguttatum F. 212. 
— — concolor Brullé 212. 
—— fortunatum Woll. 212. 
—— iricolor Bed. 212. 
—— subcallosum Woll. 212. 
Blaps gigas L. 234. 
—- —— v. azorica Seydl. 234. 
Brachycerus plicatus Gyll. VII, 
[XXXI. 
Brachypterus velatus Woll. 225. 
Calathus angularis Brullé 215. 
—— appendiculatus Woll. 214. 
—— —— f.9 subnitida Uyttenb. 214. 
—-— ascendens Woll. 215. 
—— canariensis Har. 214. 
Calobius quadricollis subsp. 4-foveo- 
[latus Woll. 216. 
Calypterus fimicola Woll. 230. 
Calyptomerus dubius Marsh. 218. 
Calosoma Maderae F. arr, 
Canariella arenapta Uyttenb. 232. 
Cantharis fusca L. III. 
Carabus coarctatus Brullé 211, 
Cardiola obscura Grav. 220. 
Carpophilus dimidiatus F. 225. 
—— mutilatus Er. 225. 
Casapus pedatus Woll. 230. 
--— radiosus Woll. 230. 
—— spec.? 230. 
Cephalochetus elegans Kr. 348. 
—— rufus Cam. 348. 
Cercyon nigriceps Marsh. 217. 
—— quisquilius L. 217. 
Ceutorrhynchus obsoletus Germ. 278. 
—— Wollastoni Uyttenb. 278. 
Chaetarthria similis Woll. 217. 
Charichirus elegans Cam. 345. 
Chilocorus renipustulatus subsp. 
[canariensis Crotch 220. 
Chlaenius canariensis Woll. 213. 
—— circumscriptus Duft. 213. 
Choleva reitteri Petri XCIV. 
Cis porcatus Sharp. 229. 
—— —— praslinensis Scott 220. 
—— puncticollis Woll. 220. 
—— spec.? 229. 
Clambus complicans Woll. 218. 
Clitostethus flavopictus Woll. 228. 
Coccinella bipunctata L. LXXXI. 


REGISTER. 


Coccinella conglobata v. gemella 
(Herbst. XXVIII. 

—— decempunctata L. LXXXI. 

—— 12-guttata Poda 229. 

—— miranda Woll, 229. 

—— 7-punctata L. 229. 

Codiosoma lauri Uyttenb. 277. 

Coelostoma hispanicum Küst. 217. 


i —r_ orbiculare F. 217. 


Conosomus testaceus F. 220. 
Coptomia consobrina Bourg. 274. 
—— sanguinolenta d’Olsouf. 274. 
Corticaria appenhageni Uyttenb. 275. 
-—— crenicollis Mannh. 227. 
—— maculosa Woll, 227. 
—— serrata Payk. 227, 275. 
Corticarina gibbosa v. tenella Woll. 
222 
Cossyphodes Wollastoni Westw. 228. 
Cossyphus monoliferus Chevr. 235. 
Creophilus maxillosus v. canariensis 
[Bernh. 219. 
Cryptamorpha Desjardinsi Guér. 226. 
Crypticus oblongus Woll. 235. 
Cryptobium abdominale v. rufipenne 
[Motsch. 348. 
—-— fulvescens Motsch. 348. 
Cryptophagus affinis Sturm. 226. 
— — dentatus Herbst 226. 
—— ellipticus Woll. 226. 
—— hesperius Woll. 226. 
Cryptophyllus integer Heer 226. 
Cybocephalus sphaerula Woll. 225. 
—— —— a, unicolor Woll. 225. 
Cylindronotus conformis Gem. 235. 
Cymindis discoidea Dej. 215 
— — suturalis Dej. 215, 
—— zargoides Woll. 215. 
Dacnirotatus platensis Mar. VII. 
Dactylotrypes Uyttenboogaarti Egg. 
[VII nota. 
Dapsa edentata Woll. 228. 
Dasytes subaenescens Woll. 224. 
Dermestes Frischi Kug 225. 
— — vulpinus F. 225. 
Deronectes canariensis Bed. 216. 
— — tesselatus Aubé 216. 
Diphyllus lunatus F. 226. 
Dolichophron Hartungi Woll. 224. 
Dryops auriculatus Geoffr. 225. 
Dysanabatium sumatrensis Cam. 347. 
Dyschirius minutus Putz. 211. 
Edaphus borneensis Cam. 330, 331. 
— — cribricollis Schauf. 330. 
— — dilutus Schauf. 330. 
— — mandibularis Cam. 330. 
—-- sumatrensis Schauf. 330. 
Egadroma marginata Dej. 214. 


REGISTER. 


Elaphrus riparius L. 211, 

uliginosus F. III. 

Enicmus minutus L. 227. 

Enochrus politus Küst. 217. 

Epomis circumscriptus Duft. 213. 

Eubrachium politum Woll. 222. 

—— punctatum Woll. 222. 

Eulipus Brullei Bed. 232. 

Eulises fusciceps Kr. 325. 

Euplectes Karsteni Reich. 221. 

—— monticola Woll. 221. 

—-- spec.? 221. 

Europs impressicollis Woll. 225. 

Eutriptus putricola Woll. 223. 

Formicomus brahminus Laf. 254. 

—— clemens Krek.-Strass. 255. 

—— conjugatus Kr. 253. 

—— distinguendus Krek.-Strass. 254. 

- funebris Krek.-Strass. 252. 

—-— maturus Krek.-Strass. 253. 

—-- obscurus Pic 254, 

—— pedestris Rossi 254. 

—— pygidialis Krek.-Strass. 252. 

—— rufulus Krek.-Strass. 251. 

—— serdangus Mars. 253. 

—— spinipes Pic 254. 

Gabrius canariensis Fauv. 210. 

—— nigritulus Grav, 219. 

—— simulans Woll. 219. 

Gefyrobius bipustulatus Panz. 219. 

— — cruentatus Gmel. 219. 

— — longicornis Steph. 219. 

Gnophota cribricollis Brullé 233. 

—— inaequalis Woll. 233. 

—— punctipennis Woll. 233. 

Gnorimus nobilis L. XCIV, 

Goniopterus exaratus Fährs VI, 

—— gibberus Boisd. VI. 

—— Marellii Uyttenb. VII. 

—— platensis Mar. VII, 

Gonocephalum dilatatum Woll. 234. 

— — Merensi Uyttenb. 234. 

—— oblitum Woll. 234. 

-—— rusticum Ol. 234. 

Graptodytes delectus Woll. 215. 

Gyrinus Dejeani Brullé 216. 

— — urinator Ill. 216. 

Haplocnemus vestitus Woll. 224. 

Harpalus Schaumi subsp. grancana- 
[riensis v. Emden 213. 

— — tenebrosus Dej. 213. 

Hegeter abbreviatus Brullé 233. 

— — amaroides Sol. 233. 

-— — impressus Brullé 233. 

— — transversus Brullé 233. 

—— tristis F. 232. 

—— Webbianus Heineken 232. 

Hemistenus Jacobsoni Cam. 327, 329. 


351 


Hemistenus lacertosus Ben. 327. 
pes MO FOSUSA E, LM 27083207 
—— pallidipes Cam, 327; 328. 
—— simulans Cam. 327. 
—— singgalangensis Cam. 327, 328. 
Heterothops dissimilis Grav. 220. 
Hister bimaculatus L. 223. 
Homalota canariensis Woll, 220. 
Hydroporus tesselatus Drap. 216. 
Hyperaspis Arrowi var. Darwini 
[Brethes 229. 
—— campestris Herbst. XIV. 
Hyphydrus crassus Woll. 215. 
Hypomedon debilicornis Woll. 339. 
— — latens Cam. 343. 
— — lucens Cam. 339. 
—— inconspicuus Cam. 343. 
—--— terrestris Cam. 344. 
Hypostenus bandarensis Bernh. 327. 
——- bispinus Motsch 326. 
—— brevitarsis Ben. 326. 
—-— ?cylindricollis Boh. 326. 
—— guttalis Fauv. 326. 
— — medanensis Bernh. 327. 
—— plicatus Bernh. 327. 
—— sondaicus Bernh. 326, 
—— tricarinatus Kr. 327. 
—— vestitus Ben. 327. 
Isocheilus magnus Cam. 344. 
—— staphylinoides Kr. 339. 
Laccobius minutus L. 217. 
—— sinuatus Motsch 217. 
Laccophilus hyalinus v. inflatus 
(Woll. 215 
Laemophloeus ater a. capensis Walt]. 
—— granulatus Woll. 226. [226. 
—— pusillus Schön. 226. 
Laemosthenus complanatus Dej. 215. 
Languria melanocephala Dej. 
[LXXXII. 
Lasioderma dese cecum Woll. 230. 
—— latitans Woll. 230. 
Lathridius angusticollis Gyll. 227. 
Lathrobium cafrum Boh. 347. 
Leptacinus batychrus Gyll. 219. 
Leptaleus elaboratus Krek.-Strass. 
DG. 
Leucoparyphus silphoides L. oe 
Licinopsis alternans Dej. 215. 
Limnebius gracilipes Woll. 216. 
Liostraca ansata Jans. 274. 
—— humilis d’Olsouf. 274. 
Lithocharis carinatus Cam. 339. 
—— Jacobsoni Cam. 339. 
—— lithocharoides Cam. 339. 
—— nigriceps Shp. 339. 
—— ochraceus Grav. 219. 
—— uvida Kr. 339. 


352 REGISTER. 


Lithocharis vilis Kr. 219, 330. 
Lixus vilis Rossi VIII, XXXI. 


Longitarsus parvulus Payk. XXXI. 


Lyphia angusta Luc. 235. 


Macarozabrus laevigatus Zimm. 214. 


Macrolister major L. 223. 
Malthinus flammeicollis Woll, 223. 
—— mutabilis Woll. 223. 
Malthodes spec. ? 224. 
Matthewsium laevigatum Er. 218; 
—— turgidum Ths. 218. 

Medon auripilis Fauv. 338. 

—— basipilosus Cam. 339, 340. 
—— canariensis Bernh, 219. 
—— carinatus Cam. 339. 

— — cinctiventris Cam. 344. 
—— cinnamopterus Kr. 339, 341. 
—— debilicornis Woll. 339. 

— — dolorosus Cam. 342. 

—— elegans Cam. 339, 345. 
—— Fauveli 340. 

—— granulatus Cam. 343. 

—— granulicollis Bernh. 339. 
—— humeralis Motsch. 338. 
—— inconspicuus Cam. 339, 343. 
—— Jacobsoni Cam. 339 

—t— latens Cam. 339, 343. 

—— leai Cam. 339, 342. 

— — lithocharoides Cam. 339. 
—— lucens Cam. 339. 

—— magnus Cam. 339, 344. 
—— matangensis Bernh. 343. 
—— melanocephalus F. 344. 
—— nanus Fauv. 343. 

—— nigriceps Kr. 339. 

—— opacellus Fauv. 338. 

—— planatus Bernh. 338. 

—— politus Qued. 219. 

-——- praeustus Fauv. 339, 341. 
—— rusticus Cam. 339, 341. 


—— singgalangensis Cam. 339, 341. 


—— sondaicus Bernh. 339. 

— — staphylinoides Kr. 339, 344. 
— — subcoriaceus Woll. 219. 
—— subdepressus Cam. 338. 
—— terrestris Cam. 339, 344. 
—— uvida Kr. 339. 

—— vermiculatus Cam. 339, 340. 
—— vilis Kr. 339. 

Megadasus dilatatum Woll. 234, 
— — Merensi Uyttenb. 234. 
Megalopsidia subfasciatus Champ. 


[326. 


Megarthrus longicornis Woll. 218. 
Meladema coriaceum Lap. 216. 
—— lanio F. 216. 

Melanochrus Blairi Uyttenb. 233. 
Melanostola ascendens Woll. 234. 


Melanostola serrimargo Woll. 234. 
—— sparsa Brullé 234. 
Meligethes virescens Woll. 225. 
Melolontha melolontha L. LXXXIII. 
Mesodasytes subaenescens Woll. 224. 
Metabletus foveatus v. inaequalis 
[Woll. 215. 
— — lancerotensis Woll. 215. 
Metophthalmus encaustus Woll. 227. 
— -— ferrugineus Woll. 227. 
Mezium americanum Cast. 230. 
—— sulcatum F. 230. 
Micrambe hesperius Woll. 226. 
—— vini Panz. 226. 
Microlestes maurus Sturm. 215. 
Microptinus gonospermi Jacq. 231. 
Mnionomus ellipticus Woll. 226. 
Monotoma picipes Herbst 225. 
Mordellistena pumila Gyll. 231. 
Nargus pinicola Woll. 217. 
Necrobia ruficollis F. 225. 
—— rufipes de Geer 225. 
—— —— v. pilifera Reitt. 225. 
Neobisnius orbus Kiesw. 210. 
Neoceble globulus Woll. 217. 
Nepha concolor Brullé 212. 
—— fortunatum Woll. 212. 
—— subcallosum Woll. 212. 
Nesacinopus fortunatus Bed. 213. 
—— Uyttenboogaarti v. Emden 213. 
Nesaeocarabus coarctatus Brullé 211. 
Nesotes conformis Gem. 235. 
Notiophilus geminatus Dej. 211. 
Novius cardinalis Muls. 228. 
—--— spec. ? 228. 
Ochthebius quadricollis subsp. 4- 
[foveolatus Woll. 216. 
Octotemnus opacus Mell. 230. 
Oligota inflata Mannh. 220: 
Olistophus glabratus Brullé 215. 
—-- palmensis Woll. 215. 
Opatropis hispida Brullé 235. 
Orthauchen funebris Krek.-Strass. 
[252. 
— — rufulus Krek.-Strass. 251. 
Orthomus barbarus subsp. longior 
[Guér. 214. 
Oryctes nasicornis L. XXIX, XLII. 
Osorius bicornis Heller 325. 
—— crenulatus Cam. 325. 
—— collaris Bernh. 325. 
—— furcifer Bernh. 325. 
—— Kraatzi Bernh. 325. 
Oxyporus Modigliani Cam 326. 
—— —— v. nigriventris Cam. 326, 
Oxytelus nitidulus Grav. 218. 
—_-- complanatus Er. 218. 
Pachylopus lobatus Woll. 223. 


REGISTER. 


Paederus alternans Walk. 332. 

——- atriventris Cam. 332. 

—— fuscipes Curt. 332, 333. 

— — philippinus Bernh. 332. 

—— schultheissi Fauv. 332. 

— — sondaicus Fauv 332. 

—— tamulus Er. 332. 

Palaminus ceylanensis KM (©) SEE 

—— germanus Cam. 332. 

—— pennifer Fauv. 332. 

Pantolia flavomarginata G. & P. 273. 

—— —— var. tibialis Valck Luc. 

[273 

Pentatemnus arenarius Woll. 277. 

Perileptus areolatus subsp. nigritulus 
[Woll. 213: 

Peryphus atlanticum Woll. 212, 

Phalacrus corruscus Panz, 227. 

Phaleria ornata Woll. 235. 

Pharoscymnus to-plagiatus Woll 229. 

Pheropsophus hispanicus Dej. 215. 

Philhydrus melanocephalus Ol. 217. 

Philochthus iricolor Bed. 212, 

Philonthus bipustulatus Panz. 219. 

— — canariensis Fauv. 219. 

— — concinnus Grav, 219. 

longicornis Steph. 219. 

—— nigritulus Grav. 219. 

Phloeophagus laurineus Woll. 277. 

—— piceus Woll. 277. 

—— --— v. appenhageni Uytt. 277. 

Phloeophthorus rhododactylus Mrsh. 
[EXXX VII. 

Phytosus spinifer Curt. 220. 

Pimelia ascendens Woll. 234. 

—— auriculata Woll. 233. 

—— —— v. hybrida Uytt. 233. 

—— granulicollis Woll. 233. 

--— sparsa Brullé 234. 

Pinophilus beccarii Fauv. 331. 

—— eppelsheimi Bernh. 331. 

—— jacobsoni Cam. 331. 

-—— orientalis Cam. 331. 

Platynaspis bella Woll. 229. 

Platystethus cornutus Grav. 218. 

Polyphylla fullo F. LXXXIII. 

Potamonectes canariensis Bed. 216. 

—— tesselatus Aubé 216. 

Pria dulcamarae Scop. 225. 

Priochirus persimilis Cam. 325. 

Psammoecus personatus Fauv, 226 

Pselaphus palpiger Woll. 221. 

Pseudanemia brevicollis Woll. 234. 

Pseudobium labile Er. 347. 

—— sumatrensis Cam. 347. 

Pseudomyas doramasensis Uytt. 214. 

Pseudotalpophila politus Heer 233. 

Psilotrachelus crassus Kr. 337. 


359 


Psilotrachelus geniculatus Cam. 337. 
—— sculptipennis Kr. 337. 
Ptenidium laevigatum Er. 218. 
—— pusillum v. corpulentum Luc. 
—— turgidum Thoms. 218. [218. 
Pterostichus macer Mrsh. XXVII. 
Pygora bella Pouill. 263. 
—— bella Wat. 263. 
— Bourgoini Valck Luc. 271. 
——- cruralis Fairm. 270. 
—— Gerardi Bourg. 267. 
— — ornata Jans. 268, 269. 
Pouillaudei Valck Luc. 263, 264. 
—— puncticollis Wat. 263, 265. 
— — tristis Jans. 267, 268. 
— — tristis d’Olsouf. 267. 
— — viridis Valck Luc. 270. 
Rhagonycha fulva Scop. XLVIII. 
Rhizobius litura F. 228. 
Rhopalophus hungaricus Herbst. 
[LXXX. 
Rhynchaenus fagi L. LXXXVIII. 
Saprinus apricarius Er. 222. 
—— atlantidus Schaum. 222. 
—— chalcites Ill. 222. 
—— maritimus 223. 
—— metallicus Herbst. 223. 
- moyses Mars. 222. 4 
—— mundus Woll. var. @ 222. 
—— nobilis Woll. 222. 
—— praecox Er. 222. 
—— rugifrons Payk. 223. 
—— semistriatus Scriba. 222. 
—— spec.? 223. 
Scimbalium Waageni Bernh. 348. 
Scobicia ficicola Woll. 230. 
Scolytusratzeburgi Janson LXX XVII. 
Scopaeus dilutus Motsch. 346. 
—— roi Cam. 346. 
—— gracilis Sperk. 219. 
—— sconce Cam. 346. 
—-— limbatus Kr. 346. 
—— micros Kr. 346. 
planiusculus Kr. 346. 
—— procerus Kr. 346. 
— pulchellus Er. 347. 
=== Hee as Motsch, 346. 
Scymnus canariensis Woll, 229. 
—— cercyonides Woll. 229. 
-—— oblongior Woll. 229. 
Sericoderus lateralis Gyll. 218. 
Sipalia muscicola Woll. 220. 
Sitona lineatus L. LXXXII. 
Sphaericus gibbicollis Woll. 231. 
—— ptinoides Boield. 231. 
Sphenophorus tucumanus Fst. VII. 
Sphodrus leucophthalmus L. 215. 
Staphylinus canariensis Gemm. 219. 


354 REGISTER. 


Staphylinus olens L. 210. 
Stenolophus teutonus Schrk. 213. 
Stenus aeneotinctus Woll, 218. 
— — bandarensis Bernh, 327. 

— — bispinus Motsch 326. 


—-— brachycephalus Cam. 326, 327. 


— — brevitarsis Ben. 326. 
—— consors Fauv. 320. 

—— ?cylindricollis Boh. 326. 
—-— flavicoxatus Ben. 326. 
—— gestroi Fauv. 327. 

—— guttalis Fauv. 326. 

—— guttula Müll. 218. 

— — Jacobsoni Cam. 327, 329. 
— — lacertosus Ben. 327. 

— — medanensis Bernh. 327. 
—— melanopus Mrsh. 218. 

— — morosus Cam. 327, 328. 
—-— nigrovirens Fauv, 326. 
— — pallidipes Cam. 327, 328. 
—— pallipes Gr. 328. 

—— plicatus Bernh. 327. 
--— simulans Cam. 327. 


—— singgalangensis Cam. 327, 328. 


-—— sondaicus Bernh. 326. 

—— spongifera Cam. 327. 

—-- submaculatus Bernh. 327. 
—— tricarinatus Kr. 327. 

—— vestitus Ben. 327. 
Stilicoderus Feae Fauv. 336. 

— -- discalis Fauv. 336. 

— — strigellus Cam. 336. 

—-— unicolor Cam, 336, 337. 
Stilicopsis breviceps Fauv. 335. 
—— obliqua Cam. 335. 

—— umbilicata Fauv. 335. 
Stilicus ceylanensis Kr. 335, 336. 
—-— ocularis Fauv. 336. 

—— pruinosus Cam. 336. 

—— rufescens Shp. 335. 

—— seriatus Cam. 336. 
Symbiotes gibberosus Luc. 228. 
Tachyporus nitidulus F. 220. 
—— pusillus Grav. 220. 

Tachys haemorrhoidalis Dej. 213. 
— — parvulus subsp. curvimanus 


(Woll. 213. 


Tarphius abbreviatus Woll. 228. 


—— —-- v. doramasensis Uytt. 227. 


-—— canariensis Woll. 228. 

ee varierosus AVOllR226: 
—— gigas Woll. 228. 

Tarulus zargoides Woll. 215. 


Tetralanguria mozardi Latr. LXXXII. 


Thalassophilus Whitei Woll. 213. 
Thanasimus Paivae Woll. 225. 
Thinocharis affinis Cam. 337, 338. 
—— alternans Cam. 337, 338. 


Thinocharis borneensis Cam. 338. 
—— carinicollis Kr. 337. 338. 

—-— nigricans Cam. 337. 

—— pygmaea Kr. 337. 

— — sumatrensis Cam. 337, 338. 
Tomoderus Drescheri Krek.-Strass. 
— — sulcifer Pie 256. [256. 
Trachyscelis aphodioides Latr. 235. 
Trechus flavolimbatus Woll. 213. 
Trichochlaenius canariensis Woll. 
Troglops cerasini Woll. 224. [213. 
—— euphorbiae Uyttenb. 224. 
Trogophloeus bilineatus Steph. 218. 
Xantholinus hesperius Er. 219. 
—— linearis Ol. 219. 
Xenostrongylus histrio Woll. 225 
Xyletinus fimicola Woll. 230. 
Zabrus laevigatus Zimm. 214. 
Zophosis bicarinata Sol. 232. 

— — vagans Brullé 232. 


DIPTERA. 


Anthomyza gracilis Fall. XCII. 
—— sordidella Zett. XCII. 
Aricia betae Holmgren XCII. 
Chloropisca notata Meig. XXXVI. 
Contarinia torquens de Meij. XXXVI. 
Geomyza bimaculata Meig. XCHI. 
? Hylemyia betae Holmgr. XCIII. 
—— fugax Meig. XCIII. 
Leucopis annulipes Zett. XI. 
Melanagromyza simplicoides Hend. 
[XCIT. 
Mycetaulus bipunctatus Fall. XCIV. 
Pegomyia betae Curt, XCII 
—— hyoscyami Panz. XXXV, XCII. 
— — silenes Her. XCII. 
Phorocera concinnata Meig. LXXXV. 
Rhabdophaga pierrei Kieff. XCII. 
Sphecapata conica Fall. IX. 
Tamiclea globulus Mg. X. 
Tethina cinerea Loew XCIV. 
—— griseola v.d. Wulp XCIV. 
— — illota Hal. XCIV. 
— — latigenis Beck. XCIV. 
Xanthogramma citrofasciatum Deg. 
[X: 
HYMENOPTERA. 


Andrena helvola L. L. 

Anthophora vulpina Panz. XLVII, L. 
Aphelinus mali Say. XXXV. 

Arge coeruleipennis Retz. XLVIII. 
Bombus hypnorum L. LXXXVI 

— — terrestris v. lucorum L. L. 
Camponotus spec.? XVIII. 
Cephaleia alpina Kl. XLIV. 

—— —— vy. annulata Htg. XLV. 


REGISTER. 355 


Cephaleia erythrogastra Htg. XLV. 


Chrysis gracillima Först. XLIX. 
—-- ignita L. XLVIIL. 

— — viridula L. XLVII, XLIX. 
Crabro peltarius Schreb. IX. 
Crocisa XLIX. 

—-— scutellaris F. XLIX. 
Dasypoda plumipes Panz. XI. 
Dolichoderus bituberculatus Mayr. 


[IV, 280, 285, 287, 288. 


—— carbonarius latisquama 280, 
--— tertiarius Mayr. V. 
Foenus LI. 

Formica exsecta Nyl. XV. 


—— glebaria v. rubescens For. XV. 


—— pratensis Goeze XVII. 
—-— pressilabris Nyl. XV. 

—— rufa Nyl. XVII. 
Formicoxenus nitidulus v picea 
Gasteruption LI. 


Hedychridium ardens Coqueb. 


[XLVII 


—— coriaceum Dahlb. XLVIII, 


[XLIX. 


Ibalia cultellator Latr. XLIV. 
Lasius alienus Forst. X. 

—— niger L. XXXIV. 

—— sabularum Bondr. XV, 

— — umbratus Nyl. XVI. 
Leptothorax acervorum F. XVII. 
—- muscorum Nyl. XV. 

—— —— v. gredleri Mayr. XV. 
—— nigriceps Mayr. XV. 

—— nylanderi Förster XV. 

—- tubero-interruptus For. XV. 
—— tuberum F. XV. 

Lophyrus pini L. XXXIV, XLII. 
—— sertifer Geoff. XLII. 

Lyda annulata Htg. XLV. 
Lygaeonematus mollis Htg. XLV. 
Macrophya rufipes v. castiliniensis 
Melecta XLIX. 
Messa hortulana Kl. XLV. 
Metopius LI. 

Metopius croceicornis Thoms. LI. 
-—— dentatus F. LI. 

Myrmica lobicornis Nyl. XV. 

— —— subsp. arduenna Bondr. 
—— lonae Finzi XVII. 
—— rubra subsp. ruginodis Nyl. 


[XXXIV. 


—— rugulosoides Forel XVI. 
—— —-— v, striata Finzi XVII. 
—— sabuleti Meinert XVI. 

- -— scabrinodis Nyl. XVI. 
=— Schencki Em. XV, XVII. 
--— specioides Bond. XVI. 


(289. 


[Wasm. XV. 
Harpagoxenus sublaevis Nyl. XVII. 


[Ensl. XLVI. 


[XVII 


Myrmica sulcinodis Nyl. XV, 
Nomada obtusifrons Nyl. L. 

Osmia adunca Latr. XLVII, L. 
—— metallica Luc. XLVIII. 
Oxybelus elegantulus Gerst. XLIX. 
Paururus juvencus L. XLIV. 

—— —— v. virago Ensl. XLIV. 
Philanthus triangulum F. XI. 
Phyllotoma vagans Fall. XXXV. 
Pimpla instigator F. LXXXV. 
Plagiolepis longipes 280. 
Polyrhachis dives Sm. XVII. 
Ponera punctatissima Rog. XV. 
Priophorus distinguendus Enslin 
—— padi L. XLVI. [XLVI. 
—— tener Zadd. XLVI. 

—— tristis Zadd. XLVI. 
Pristiphora quercus Htg. XLVI. 
Pseudomyrma flavida Sm. XVII. 
Pteronidea capito Kuw. XLVI. 
—— capreae L. XLVI. 

—— ferruginea Forst XLVI. 

Sirex gigas L. XLIII. 

— — phantoma F. XLIII, LI. 

Stelis minuta Lep. L. 

Stephanus serrator F. L. 
Tenthredella solitaria Scop. XLV. 
—— temula Scop. XLVII. 
Tenthredopsis excisa C. G. Thoms. 
—— friesei Kuw. XLVII. [XLVI, 
—— liturata v. thoracica Geoffr. 
—— stigma F. XLVII. [XLVII. 
Tomostethus funereus KI. 
Trichiosoma silvaticum Leach XLVII. 
—— vitellinae L. XLVIII. 

Vespa crabro L. XLIII. 


ISOPTERA. 


Capritermes padangensis Kemner 
[299, 320. 
Cryptotermes buitenzorgi Kemner 
—-— domesticus Havil. 305. [305. 
—— sumatrensis Kemner 298, 301. 
Eutermes spec.? 298, 310. 
Glyptotermes (?) spec.? 301. 
Hospitalitermes hospitalis f. medio- 
[flavus Holmgr. 317. 
—— medioflavus Holmer. 299, 317. 
—— monoceros König 317. 
Lacessititermes atrior Holmgr. 314. 
—-- batavus Kemner in litt. 310. 
— — Jacobsoni Kemner 299, 310. 
— — sordidus Hav. 314 
Macrotermes carbonarius Hag. 306. 
—— gilvus Hag. 306. 
—— —-- f. padangensis Kemner 
[298, 306, 309. 
— — malaccensis Hav. 306. 


356 


Neotermes arctocarpi Holmgr. 
—— koshunensis Holmgr. 300. 
—— longipennis Kemner 298, 
—— medius oshima 300, 
Planocryptotermes Light 305. 
—— javanicus Kemner in litt. 
Schedorhinotermes longirostris 
[Brauer 298, 


—— longignathus Holmer. 309. 


—— maximus Kemner 298, 307, 309. 


— — proximus Holmer. 307. 
— — robustus John. 309. 


LEPIDOPTERA. 


Acidalia marginepunctata Goeze XX. 


— — subsericeata Hw. XX. 
Acronycha psi L. XXV, 

— — tridens Schiff. XXV, 
Agrotis praecox L. XX. 

—— puta Hb. LIII. 

Anerastia lotella Hb. XXII. 
Apatura iris L. LIL. 

Argynnis adippe L. LIL 
Argyresthia arceuthina Z. XX, 
—— dilectella Z. XX. 

—— praecocella Z. XX. 
Boarmia ribeata Cl. LIII. 
Bombycia viminalis F. LI. 
—— —— v. obscura Stgr. LIL. 
Caradrina alsines Brahm. XXIII, 
— — morpheus Hfn. XXIII. 

— — quadripunctata F. XXIII, LIL. 
—— selini B. XXIII, LII. 

—— taraxaci Hb. XXIII. 

Chilo phragmitellus Hbn. LXI. 


CochlidionlimacodesHufn.LXXXIX. 


Coleophora gryphipennela Bouché 
—— lineola Hw. XXV. 
Colias chrysotheme Esp. XXV. 
—— edusa F. XXV. 


Cricula trifenestrata Helf. LXXXV. 
Cucullia chamomillae Schiff. XXV. 


—— scrophulariae Capieux XXV. 
—— umbratica L. XXV. 
—— verbasci L. XXV. 


Deilephila euphorbiae L. LXXXVI, 


Diastictis artesiaria F. XXVI. 
Dicranura erminea Esp. XC. 
--— vinula L. XC. 

Ephestia elutella Hb. XXII, 247. 


Epichnopteryx retiella Newm. XCIV. 


Gelechia alburnella Dup. XXIV, 
—— electella Z. XXIV. 

— — hippophaëlla Schrk. XXIV. 
—— rhombeila Schiff. XXV. 

— — salicorniae Hering XX. 
Gluphisia crenata Esp. LII. 


300. 
299. 
309: 


ae 
305. 
Termes latissimus Kemner 298, 307. 


[XXV. 


REGISTER. 


Gonepteryx rhamni L. LXXXVI. 
Grapholitha juniperana Mill. XX. 
—— tripunctata W.V. XXXIII nota. 
Gulosma tripunctata XXXII. 
Hedya ocellana F. XXXII. 
Herminia cribrumalis Hb. LIL. 
Heterogenea asella Schiff. LXXXIX. 
Homoeosoma 249. 
binaevella Hb. 250. 
cretacella Rossler XXII, 237— 
[240, 242— 249. 
nebulella Hb. 241, 242, 250. 
nimbella Z. XXII, 237 — 239, 
[241— 250. 
saxicola Vaughan XXII, 237, 
FE [239, 242— 249. 
senecionis Pryer 237, 243, 245. 
sinuella F. 250. 
snellenella Bentinck XXII, 237, 
[248, 250. 
Hydroecia micacea Esp. XXXIII 
e TITO SOIL 
—-— nictitans Bkh. XXV. 
-—— paludis Tutt XXV. 
Hyloicus pinastri L. XXIV. 
Hysterosia inopiana Hw. XXIV. 
Leucania obsoleta Hbn LIX, 
Lita atriplicella F.v.R. XXI. 
— — instabilella Del XXI. 
obsoletella F.v.R, XXI. 
ocellatella Stn. XXI. 
plantaginella Stn. XXI. 
- salicorniae Hering XXI. 
suaedella Richsn. XXI. 
Malacosoma neustria L. LXXXIV. 
Mania maura L. LII. 
Miana fasciuncula Hw. XXV. 
— — ophiogramma a. maerens Stgr. 
—— strigilis Cl. XXV. (LUI. 
Nepticula zelleriella Snell. XCVI!. 
Nonagria cannae O. LXII, 
dissoluta Tr. XXV. 
geminipuncta Hatchett. LXII. 
neurica Hb. XXV. 
sparganii Esp. LXII. 
ulvae Hbn. LIX. 
Nothris juniperella L. XIV. 
Notodonta phoebe Siebert LII. 
Olethreutes nigricostana Hw. XXIV. 
Pamene aurantiana Stgr. XXIV. 
Papilio helena L. LXXXIII. 
—— spec.? LXXXIII. 
Pardia tripunctata XXXIII. 
Phtorimaea operculella Zell. XXXIII. 
Phyllocnistis saligna Z XXI. 
—— sorhageniella Lüders XXI. 
—— suffusella Z. XXI. 
Platyptilia zetterstedtii Z. XXIV. 


REGISTER. 


Plusia c-aureum Knoch XX. 

—— gamma L. XLIII, XXXIII. 

—— jota L. XXV. 

——- pulchrina Hw. XXV. 

Senta maritima Tausch LVIII. 

— — ulvae Hbn. LIX. 

Scoparia phaeoleuca Z. XXIV. 

—— resinea Hw. XXIV. 

Solenobia cembrella Tengstr. XCV. 

—— inconspicuella Stt. XCIV. 

—— lichenella L. XCV. 

—— pineti Z. XCV. 

-—- — triquetrella F.R. XCVI. 

—— Wockii Hein XCV. 

Taeniocampa LXXX VII. 

Tapinostola extrema Hb. XXV, 

—— fulva Hb. XXV. 

Vanessa antiopa L. LXXXVI. 

—— io L. LXXXVI. 

Xystophora lucidella Stph. XXV. 

Yponomeuta cognatellus Hb. XXIII, 
[XCVI. 

—-- evonymellus L. XXIII. 

— — mahalebellus Gn. XXIII, XCVI. 

—— malinellus Z. XXIII. 

—— padellus L. XXIII. 


ORTHOPTERA. 


Acanthalobus Hanc. 5, 20. 

—-— bispinosus Dalm. 21, 207. 
— -- miliarius Bol. 21. 

——- saginatus Bol. 14, 21, 207. 
Acrida L. 42, 47. 

—— turrita L. 43, 49, 208. 
Acridae 42. 

Acrididae 3. 

Acridinae 3, 42, 208. 

Acridium abbreviatum Serv. 133. 
—— affine de Haan 180. 

—— agrionoides de Haan 41. 

— — angustifrons Walk. 196. 

— — assectator Fisch. Waldh. 150. 
— — bicolor de Haan 141. 

— — caliginosum de Haan 61. 
— — cephalicum de Haan 26. 

— — ceramicum Walk. 193. 
——- chloropum de Haan 89. 

-- — coreanum Walk. 194. 

— — cornutum de Haan 6. 

— — cycloideum de Haan gr. 

— — cyclopterum de Haan 38. 
— — dimidiatum de Haan 176, 178. 
-—— elongatum Walk. 150. 

—— extensum Walk. 136. 

—— flavo-annulatum Stâl 178. 
—— gracile de Haan 17. 

— — Hagenbachii de Haan 166. 
— — humile Serv. 195. 


357 


Acridium infuscatum de Haan 193. 

—— intricatum Stal 122. 

—— luteicorne Serv. 149. 

—— macula-lutea de Haan 155. 

—— nigricorne Burm. 147. 

—— obtusum de Haan 136. 

—— obtusum Walk. 196. 

—— praemorsum Stâl 171. 

—— psittacinum de Haan 80. 

—-— punctifrons Stal 127. 

—— respondens Walk. 68. 

—— rubescens Walk. 150. 

- sinense Walk. 123. 

--—- spurium Stal 129. 

—— vulneratum de Haan 57. 

Acrydium bispinosum Dalm. 21. 

—— roseum de Geer 144. 

—— rufitibia Walk. 193. 

—-- verrucosum de Geer 76. 

Aeolopi 42. 

Aiolopus Fieb. 42, 43, 208. 

—— tamulus F. 43, 44. 

Althaemenes Stäl 105. 154. 

— — macula-lutea de Haan 155, 209. 

Atractomorpha Sauss. 73, 77. 

— — consobrina Sauss. 80, 81, 208 

— — crenulata F. 80, 81. 82, 208. 

—— infumata Bol. 80, 83, 208. 

— — lanceolata Bol. 80, 83, 208. 

—— psittacina de Haan 80, 208. 

—— similis Bol. 208. 

Atractomorphae 73. 

Aularches Stàl 73, 74. 

e qoullienis 1b. 72, WO) Bos. 

—— —— v. punctatus Drury 77. 

VES CADlOSaAcCm 77e 

Batrachideae 4, 6. 

Bibracte Stal 105, 164. 

—— nigra Will. 166, 168, 210. 

—— rotundata Will. 210. 

—-— sumatrana Will. 166, 167, 210. 

— — unicolor Br. v. W. 166, 210. 

Bua Bol. 131. 

—— Buae Bol. 134. 

Caloptenus dominans Walk. 195. 

—— signatipes Walk. 195 

—— stricta Walk. 195. 

Caryanda Stäl 104, 128. 

—— pumila Will. 129, 130, 209. 

—— spuria Stal 129, 200. 

Catantopinae 3, 103, 209. 

Catantops Schaum 106, 191. 

—— angustifrons Walk. 193, 194, 
[196, 210. 

— — humilis Serv. 193, 194, 195, 210, 

—— intermedius Bol. 196. 

—— melanostictus Schaum 193 

—— praemorsum Stàl 171. 


358 


Catantops splendens Thunb. 193, 210. 
Chondracis Uvar. 104, 142. 

—— rosea de Geer 144. 

—— —— subsp. rosea de Geer 144. 
—— —— subsp. brunneri Uvar. 145, 
Choroetypinae 33. [209. 
Chlorotypus Serv. 33. 

— — fenestratus Serv. 34, 207. 
Cladonotae 4, 10. 

Coptacra cingulatipes Bol. 171. 
—— sumatrensis Fritze 171. 
Coptotettix Bol. 4, 11. 

—— asperatus Bol. 12. 

—-— fuliginosus Bol. 12, 207. 

. abbreviatus Bol. 12. 
—-— —— v. sumatrensis Bol. 12 
—— Modigliani Bol. 13, 207. 
Cranae Stàl 103. 

—— spec.? 103, nota. 

Criotettix Bol. 5, 18. 

—— nexuosus Bol. 20, 207. 

—— oculatus Bol. 14, 19, 207. 
—— saginatus Bol. 21. 

— — tricarinatus Bol. 19. 
Cyrtacanthacris ferrina Walk. 193. 
—— fusilinea Walk. 150. 

—— inficita Walk. 150. 

--— lutescens Walk. 144. 

—— nana Walk. 193. 

—— nanula Walk. 196. 

—— obliqua Walk 194 

—— punctipennis Walk. 195. 
—— tenella Walk. 194. 
Desmoptera Bol. 74, 84. 

— — judicata Bol. 85. 

—— novaeguinea 81. 

—— sundaica Rehn. 85, 208. 
Desmopterae 74. 

Discotettigiae 4, 7. 

Discotettix Costa 4, 7 

—— Doriae Bol. al 

—— Selysi Bol. 7, 8, 207. 
Eoscyllina Rehn. 42, 46. 

—-- inexpectata Rehn. 46, 208. 
Epacromia Fischer 43. 

—— simulatrix Walk. 45. 

—— turpis Walk. 57. 

— — varia Walk. 68. 

Erianthinae 33. 

Erianthus Stal 33, 35. 

—— guttatus Westw. 36, 207. 
Eritrichius Bol. 104, 137. 

—— Modiglianii Bol. 138, 209. 
Eruciinae 33. 

Erucius Stâl 33, 39. 

— — apicalis Westw. 40, 41, 208. 
—— dimidiatipes Bol. 40, 208. 
Eucoptacra Bol. 105, 169. 


—— —— v 


REGISTER. 


Eucoptacra cingulatipes Bol. 171, 210. 

—— splendens Will. 171, 172, 210. 

Eumastacinae 3, 32, 207. 

Euparatettix Hanc. 4, 13. 

—— personatus Bol. 14. 

—— scabripes Bol. 14. 207. 

Eupatrides Br. v. W. 33, 37. 

—— cyclopterus de Haan 38, 208. 

Falconius clavatus Bol. 207. 

-—— gestroi Bol. 207. 

Gastrimargus Sauss. 54, 61. 

—— marmoratus Thunb. 63, 65, 208. 

—— —— v. grandis Sauss. 65, 66. 

—— —— f. rectinotum Sjost. 65. 

- —— v.sundaicus Sauss 65. 

—— —— v. transversus Thunb. 55, 

—— verticalis Sauss. 62. [64, 65. 

Gelastor(r)hinus bicolor Ebner 141. 

——- esox Burr. 141. 

—— gracilis Fritze 141. 

—— lucius Burr. 141. 

Gesonia Stäl 104, 125. 

—— mundata Walk. 124, 127, 209. 

—— punctifrons v. sanguinolenta 
[Krauss. 127. 

—— sanguinolenta Br. v. W. 127. 

Gomphocerus rusticus Stâl 51. 

—-— tricoloripes Burm. 45. 

Gonista Bol. 104, 139. 

—— antennata Bol. 141. 

—— bicolor de Haan 141, 200. 

Gryllus Acrida L. 47. 

—— —— turrita L. 40. 

—— annulatus Thunb. 57. 

—— assimilis Thunb. 63. 

bidens Thunb. 57. 

— — chinensis Thunb. 123. 

— — conspersus Stoll. 76. 

--— dorsalis Thunb. 45. 

— — flavicornis F. 144. 

—— Locusta flavus Stoll. 63. 

—— —— migratoria L. 70 

—— —— succinctus L. 149. 150. 

—— marmoratus Thunb. 63. 

—— miliaris L. 76. 

—— monticollis Gray 158. 

—— punctatus Drury 76. 

= Scabiosae) ID 70 

— ZZ Scabiosus Stoll 40! 

—— splendens Thunb. 193. 

—— tamulus F. 44. 

— — thalassinus F. 44. 

—— virescens Thunb. 63. 

Gyrtone Stal 92. 

Hedotettix Bol. 5, 17. 

= "coactus Bol ro 42072 

—— gracilis de Haan 14, 17. 207. 

Heteracris mundata Walk. 127. 


REGISTER. 


Heteropternis Stäl 54, 66. 
—— pyrrhoscelis Stal 68. 
—.— respondens Walk. 68, 208. 
Locusta L. 54, 60. 
—— flava Dunc. 63. 
— — migratoria L. 71, 208. 
—— —-- ph. danica L. 71, 72, 208. 
—— —— ph. migratoria L. 71, 72, 
[208. 
—— —— ph. migratorioides Rch. & 
(Haine 720737 208: 
Lucretilis Stäl 103, 115. 
— — antennata Bol. 209. 
— — taeniata Stal 116, 209. 
Mastax apicalis Westw. 41. 
— — guttata Westw. 36. 
Mazarredia Bol. 6, 27. 
—-— asperula Bol. 26, 28, 207. 
—— gemella Bol. 28. 
— — quadricarinata Bol. 29, 207. 
Mestra Stäl 87. 
— — hoplosterna Stal 89. 
Metrodorae 5, 22. 
Mitricephala Bol. 103, 106. 
— — gracilis Will. 107—109, 209. 
—— obtusa Will. 107, 209. 
— — vittata Bol. 107, 109, 209. 
Mitrariella Will. 5, 24. 
— — sumatrana Will. 25, 207. 
Mnesarchus Stäl 7. 
Mnesicles Stäl 33. 
—— strigatus Bol. 208. 
Oedaleus marmoratus v. sundaicus 
[Sauss. 65. 
Oedipoda citrina Burm. 63. 
— — cristella Stal 57, 58. 
Oedipodinae 3, 54, 208. 
Opsomala fumosa Serv. 52, 
Orthacres 74. 
Orthocephalum niasensis Will. 210. 
Oxya Serv. 104, 110. 
—— acuminata Will. 


nota. 


121, 124,125, 
[209. 
, 122, 123, 
[209. 


— — chinensis Thunb, 121 


—— chinensis v. a. 123. 

—— — — v. straminea Walk. 124. 
— — diminuta Walk. 120, 121, 209, 
—— —— f. macroptera Will. rar. 
—— hyla Serv. 120. 

——- intricata Stal 120, 122, 209. 
—-— polychroa Stal 132. 

—— rufipes Br. v. W. 121. 

—— universalis Will. 206. 
Oxyrrhepes Stäl 104, 135. 

— — obtusa de Haan 136, 209. 
Pachytylus Fieber 60. 
Paramitraria gracilis Will. 207. 


359 


Paratettix Bol. 5, 15. 
— histrica Stal 16, 207. 
—— meridionalis Ramb. 16. 
—-— sagittatus Bol. 31. 
—— scabripes Bol. 14. 
—— spec.? 14. 
—— variabilis Bol. 16, 207. 
Paratraulia Will. 106, 188. 
—-— bifasciata Will. 190. 
—— elegantula Will. 189, 190, 210. 
—— oblique-annulata Br. v. W. 189, 
—— grandiceps Will. 210. [210. 
Pareuthymia Will. 103, 111. 
—— fusca Will. 112, 209. 
—— mirabilis Will. 112, 113, 209. 
Patanga Uvar. 105 148. 
—— luteicornis Serv. 149, 20 
—— succincta Uvar. 144, 149, 150, 


| Perena Walk. 78. [209. 


Phaestus Bol. 4, 8. 

—— spec.? Will. 4, nota 

—-— sumatrensis Will. 9, 207. 

Phlaeoba Stal 42. 50. 

—— angustidorsis Bol. 52. 

--— antennata Br. v. W. 43, 51, 52, 

—— rustica Stal 51& nota. [208. 

—— unicolor Bol. 43, 51 & nota, 53, 

[208. 

—— v,Waterstradti Bol. 54 nota. 

Passes 42. 

Potua Bol. 4, 10. 

— — coronata Bol. Io, 207. 

——- —--- v. sumatrensis Bol. 11 

Prostethophymae 42. 

Pseudocoptacra Will. 105, 159. 

—-- Mjöbergi Will. 160, 209. 

Pternoscirta Sauss. 54, 59. 

—— caliginosa de Haan 55, 61, 208. 

Pyrgomorphinae 3, 73, 208 

Quilta pulchra Rehn. 127. 

Rhopalotettix Hanc. 5, 22. 

— — clavipes Hanc. 23, 207. 

Saussurella Bol. 4, 6. 

—— javanica Bol. 6. 

—-— sumatrensis Bol. 6, 207. 

Scelimenae 5, 18. 

Stolzia Will. 104, 117. 

- — rubromaculata Will. 

Systella Westw. 74, 92. 

—— Hopei Westw. 99. 

—— obliqua Walk. 94, 96, 208. 

—— Rafflesii Westw. 94, 208. 

—— spec.? 95. 

Systellae 74. 

Systolederus Bol. 5, 26. 

—— cephalicus de Haan 26, 207. 

—-— Haani Bol. 26. 

Tagasta Bol. 74, 87. 


118, 209. 


360 


Tagasta marginella Thunb. 80, 2c8. 

Tagastae 74. 

Taphronotae 73. 

Tauchira Stâl 104, 131. 

-—— abbreviata Serv. 132, 209. 

—— Buae Bol. 133,- 209. 

—-- polychroa Stal 190. 

Teratodes Brullé 105, 157. 

—— monticollis Gray 158, 209. 

Tetriginae 3, 207. 

Tetrix Belzebuth Serv. 8. 

—— hystrica Stal 16. 

Tettigiae 4, IT. 

Tettix Mellerborgi Stâl g. 

Traulia Stäl 106, 173. 

—— affinis de Haan 175, 177, 180, 

—— aphanea Will. 210. [210. 

—— aurora Will. 210, 

— — azureipennis Serv. 174, 176, 210. 

—— elegans Will. 175, 177, 179, 210. 

—— flava Will. 210. 

—— flavo-annulata Stâl 174, 175, 
[177, 178, 210. 

nn aleen Wall TO 2 210; 

—— insularis Will. 210, 

—-- lineata Br. v. W. 175, 183, 210. 

—— oblique-annulata Br. v. W. 189. 

—— rosea Will. 175, 186, 210. 

—— Stali Bol. C. 175, 184, 210. 

—— stigmatica Bol J. 175, 184, 210. 

—— superba Will. 175, 181, 210. 

Traulidea gracilis Will. 163, 209. 

Trigonopteryx Charp. 74, 97. 

—— Hopei Westw. 99, 208. 

—— obliqua Walk, 96. 

—— punctata Charp. 99. 

—— sumatrana Will. 99, roo, 208. 

Trilophidia Stäl 54, 55. 

—— annulata Thunb. 43, 57, 208. 

—— —— v. ceylonica Sauss. 57. 

—— cristella Stäl 55, 57. 58, 208. 

Tripetalocera Westw. 6, 31. 

—— ferruginea Westw. 32, 207. 

— — spec. ? fig. 32. 

Tripetalocerini 6. 

Truxalis F. 47. 

—— conicus F. 49. 

—— crenulatus F. 79. 82. 

— — interruptus Thunb 49. 

— — marginellus Thunb, 89. 

—— psittacinus de H. 82. 

-—— Raflesii Blanch. 40. 

—— scitula Walk. 40. 

Tryxalis Brullé 47. 

Tuberofera Will. 105, 151. 

—— cyanoptera Will. 152, 200. 

Valanga Uvar. 105, 145. 


—— nigricornis Burm. 144, 147, 209. 


REGISTER. 


Valanga nigricornis subsp. insularis 
[Will. 200. 
—— —— subsp. sumatrensis Uvar. 
i [147, 209. 
Verdulia Bol. 74, go. 
— — Dohrni Bol. or, 208. 
—— olivacea Bol. gr, 208. 
Xiphicera azureipennis Serv. 176. 
Xistra Bol. 6, 29. 
—— gorgorzae Bol. 30. 
— — sagittata Bol. 31, 207. 
—— tricristata Bol. 30. 
—--- —— v. sumatrana Bol. 26, 30, 
[207. 


RHYNCHOT A. 


Anomalococcus multipori Mor. 280, 
[289, 290. 

Anthocoris pilosus Jak. LXIV. 

Antonina indica Green 280. 

—— —— f. panici Hall. 280. 

--— zonata Green 280. 

Aspidiotus cyanophylli Sign. 295. 

—— palmae Morg. & Ckll. 281. 

Aspidoproctus 296. 

Aulacaspis cinnamomi-mangiferae 
[Newst. 293. 

—— sumatrensis Green 281, 292. 

Camptozygum pinastri Fall. XII, 

Centrotus cornutus L. XXXIX. 

Ceroplastes actiniformis Green 281. 

Ceresa bubalus F XXXIX. 

Chionaspis tegalensis Zehnt. 281. 

—— vitis Green 294, 295. 

Chlorochroa juniperina L. XIII. 

-—— pinicola Muls. & Rey. XIII. 

Chrysomphalus calami Malen. 281. 

Coccus hesperidum L. 281. 

— — viridis Green 281. 

Crypticerya Ckll. 284. 

—— nuda Green 282. 

Ctenochiton formicophilus Green 

[280, 288. 

—_— inclusus Green 280, 289. 

—— viridis Mask, 280. 

Cymus melanocephalus Fieb. LXIV. 

—— obliquus Horv. LXIV. 

Cyphostethus tristriatus F. XIII. 

Dichrooscytus pseudosabinae 
[Reut. XIII. 

-- — rufipennis Fall. Xil. 

— — valesianus Mey XIII. 

Drosicha dubius F. 281, 282. 


| —— fabricii Westw. 281, 282. 


— — sumatrensis Green 279, 281. 

— — townsendi Ckll. 281. 

Eriopeltis lichtensteini Sign. X, 
[XXXVIIT. 


REGISTER. 


Eriopeltis festucae Fonsc. X, 
(XXXVII. 
Eupteryx pictilis Stàl XIV. 
Ferrisia virgata Ckll. 281. 
Gillettea cooleyi Gillette XXXVIII. 
Globiceps juniperi Reut. XIII. 
Gonocerus juniperi H.S. XIII. 
Hemaspidoproctus Morrison 296. 
—— cinerea Green 295, 296. 
Holcogaster fibulata Germ. XIII. 
Icerya nuda Green 279, 282. 
Lachnus viminalis Boyer X, XI. 
Lecanium bambusicola Green 280, 


[285. 


—— bituberculatum Farg. XI. 
—— ciliatum Dougl. XI. 

—— corni Bché XI. 

—— crassum Green 280, 287. 
— — discrepans Green 280. 
—— hemisphaericum Targ. 280. 
—— hesperidum L. 281. 

—— longulum Dougl. 280. 
—— nigrum Nietn. 287. 

—— viride Green 281. 
Lepidosaphes bambusicola Ckll. 


[279, 281. 


Lygus pabulinus L. XXXVII, 
Livia juncorum Latr. XXXVIII, 
Monophlebus dubius F. 281. 
—— Fabricii Westw. 281. 
Odonaspis saccharicaulus Zehnt. 


[279, 281. 


361 


Orsillus depressus Muls. & Rey XII, 
[XIII 
Phytocoris parvulus Reut. XIII, 
— — pinastri Frey XIII. 
—— pini Kirschb. XII. 
Plesiocoris rugicollis Fall. XXXVII. 
Prociphilus xylostei de Geer 
Proptilocerus Wasm. V. [XXXVII 
—— dolosus Wasm. V. 
Psallus obscurellus Fall. XII. 
Pseudococcus citri Risso 280. 
—— hispidus Morrison 285. 
—— Jacobsoni Green 280, 284. 
—— longispinus Targ. 280. 
Ptilocerus ochraceus Montand. IV. 
Pulvinaria flocc.fera Green XXXVIII. 
—— psidii Mask. XXXVIII. 
Rhicoezia spec.? XXXIX. 
Ripersia terrestris Newst. XXXIX. 
Rubiconia intermedia Wolff. XIV. 
Sastragala ferrugata F. XIV. 
Stephanitis oberti Kol. XIV. 
Tachardia rangoonensis Chamb. 280. 
Triphleps majuscula Reut. XXXVII. 
—— minuta L. XXXVII. 
Tuberolachnus saligna Gmel. XI, 
Vinsonia magnifica Green 281, 290. 
—— stellifera 292. 


THYSANOPTERA. 
Gynaikothrips de vriesi Karny 
[XCVIL. 


ALGEMEENE ZAKEN. 


Afdeeling 
LXXII. 

— — „Noord-Holland en Utrecht”, 
buitengewone bijeenkomst op 2 
Juni 1930. LXXIII. 

Bentinck (G. A. Graaf). Bijzondere 
Lepidopteravangsten. XXIV. 

—— Microscopische preparaten der 
genitaliën van eenige Lepidoptera- 
soorten. XXII. 

—— Nieuwe soorten voor de Lepi- 
doptera-Fauna. XX. 

—— Solenobia inconspicuella Stt. 
en verwante soorten. XCIV. 

--— Verschillen in de genitalien van 
enkele Noctuiden. XXV. 

— — Vlinders uit Z.-Limburg. XXV. 

—— Yponomeuta mahalebellus Gn. 
XCVI. 


„Nederl. Oost-Indië”. 


Bentinck (G. A. Graaf). Zeldzame vlin- 
ders. XCIV, XCVII. 

Bergh (P.J. v.d). Lid overleden. LXX, 

—— Papilio spec. 3° 9 verwant aan 
helenae L. met merkwaardige 
kleurafwijking. LXXXIM. 

Bernet Kempers (K. J. W.). 
deelen der kevers. XC. 

Betrem (Dr. J. G.). Lid vertrokken 
naar Indië, LXXIII. 

Bibliothecaris. Verslag over den toe- 
stand der bibliotheek. LXXVI. 

Brouwer (G. A.). Lid. LXXI. . 

Commissie v.h. nazien der rekening 
en verantwoording van den pen- 
ningmeester. LXXVI. 

Corporaal (J. B.). Periodiek veelvul- 
dig optreden v. Polyphylla fullo F. 
LXXXIII. 


Mond- 


362 


Corporaal (J. B.). Unit-systeem voor 
het inrichten van insectenverzame- 
lingen. XVIII. 

Docters van Leeuwen (Prof. Dr. W.). 
Cricula trifenestrata Helf. schade- 
lijk aan kanari- en kaneelboomen. 
LXXXV. 

—— Galletjes op Elatostema sesqui- 
folium Bl. XCVII. 

Entomologische Berichten. Extra 
exemplaren en afdrukken, LXXII. 

Everts (Jhr. Dr. Ed.). Abnormaal in- 
dividu van Elaphrus uliginosus F. 
III. 

—— Album van brieven, briefkaar- 
ten en handteekeningen v. ento- 
mologen. IV. 

—— Kevers uit veenlaag. LXXX, 

—— Larven van Canthariden in tul- 
penbollen. III. 

—— Larve v. Cantharis fusca L. III. 

HISChE M (ECH) Ei MET 

Fluiter (H. J. de). Lid. LXXI. 

Geyskes (D. C ). Diptera in nestgaten 
van Philanthus triangulum F. XI. 

Giersbergen (L. van). Diptera in nest- 
gaten van Dasypoda plumipes 
Panz. XI. 

Gijzen (Mej. A.). Lid. LXXI. 

Groenewegen (Dr. J. A. W.), Lid, LXXI. 

Hacke (Ir. A. H. W.). Begunstiger. 
LXXI. 

Hille Ris Lambers (D.). Tuberolach- 
nus saligna Gmel. op Salix. spec.? 
XI. 

Hoogendoorn (H.). 
LXXI. 

Jaarsveld (Mej. A.). Lid. LXXI. 

Jansen (L. A.). Lid bedankt. LXXI. 

Kalshoven (L. G. E.). Lid gepromo- 
veerd. LXXII, 

Klaauw (Dr. C. J. van der). Lid. LXXI. 

Koornneef (J.). Mededeelingen om- 
trent Hymenoptera. XLIII. 

Ledenlijst. C. 

Ledental der Vereeniging 1859— 1930. 
CXI. 

Lieftinck (M. A.). Lid vertrokken naar 
Buitenzorg. LXXII. 
Lycklama à Nijeholt (Dr. H. J.\. Zeld- 
zame Lepidoptera voor de Neder- 

landsche Fauna. XX. 

Mac Gillavry (Dr. D.). Bewoners van 
boschbessen. XIV. 

--— Hemiptera op Coniferen. XII. 

- — Languride catwikkeld uit Sac- 
charum spontaneum L. LXXXII. 


Lid bedankt. 


REGISTER. 


Mac Gillavry (Dr. D.) Steenen ge- 
denkteekenen voor entomologen. 
XLIII. 

Mac Gillavry (Mej. M. E.). Lid. LXXI. 

— — Sitona lineatus L. schadelijk 
aan rozenbladeren te Aalsmeer. 
LXXXI. 

Meïere (Prof. Dr. J. C. H. de). Be- 
stuurslid herkozen. LXX VIII. 

—— Blad- en schildluizen niet ge- 
woon of nieuw voor onze fauna. X. 

—— Diptera schadelijk aan bieten. 
XCII. 

—— Dipteren-eieren afgelegd op 
graafwespen en wilde bien. IX, 

—— Lid Commissie van Redactie 
herkozen. LXXVIII. 

—— Mendelende vormen bij Coleo- 
ptera. LXXXI. 

—— Opmerkingen naar aanleiding 
van afl. 28 van Lindner’s Die Flie- 
gen der palaearktischen Region, 
bewerkt door Czerny. XCIII. 

—— Rhabdophaga pierrei Kieff. 
nieuw voor de Nederl. Fauna. XCII. 

—— Tamiclea globulus Mg. in een 
kunstnest van Lasius alienus Först. 


—— Uitwendige genitaliën. XXVI 

Oudemans (Dr. A. C.). Acarinen scha- 
delijk aan bolgewassen. IV. 

— — Lid der Commissie van Redac- 
tie bedankt. LXXVIII. 

Oudemans (Mej. C. C.). Begunstig- 
ster. LXXI. 

Oudemans (Dr. J. Th.). Behoud van 
witte kleur van larven. XLII. 

— — Bestrijding v. d. basterd-satijn- 
vlinderplaag te Amsterdam. XLI. 

— — Copulatie-organen. XXVI. 

— — Dicranura-cocons. XC. 

— — Heterogeneaasella Schiff, mede- 
deelingen omtrent coconvorming. 
LXXXIX. 

—— Levenswijze van de rups van 
Senta maritima Tausch. LVII. 

—— Lophyrus-plaag. XLII. 

Nieuw plakmiddel Durofix. 
LXXXVIII. 

—— Onvruchtbaarheid laatste gene- 
ratie van Plusia gamma L. XLIII. 

— — Vindplaatsen van Sirex phan- 
toma F. in Nederland, LI. 

—— Waarnemingen omtrent Rhyn- 
chaenus fagi L. LXXXVIII. 

—— Wat men onder ,,inlandsch” 
verstaat. XXVII. 


REGISTER, 


Penningmeester. Verslag boekjaar 
1928—1929. LXXIV. 

President. Jaarverslag. LXX. 

Polak (R. A). Schade aan iepen te 
Amsterdam door Malacosoma neu- 
stria L. en bestrijding. LXXXIV. 

—— Volière voor vlinders in Artis. 
LXXXV, 

Reclaire (Dr. A.). Twee nieuwe want- 
sen voor de Nederlandsche Fauna. 
LXIV. 

Reglement Entomologische Berich- 
ten, Nieuw (Bijlage), LXVI. 

— — Entomologische Berichten, voor- 
stel tot wijziging. Il. 

Reyne (Dr. A.). Lid benoemd tot Di- 
recteur Klapper-proefstation Me- 
nado, LXXIII. 

Roon Sr. (A. van). Lid. LXXI. 

Rooy (J. J. L. de). Lid. LXXI, 

Schrijfmachine. Voorstel tot aanschaf- 
fing. LXXIX. 

Schoevers (T. A. C.). Amara-larven 
schadelijk aan jonge slaplanten. 
XXVIII. 

—— Bestrijding v. d. bastaard-satijn- 
vlinder. XXXII. 

—— Bestrijding v. d. bloedluis met 
Aphelinus mali Say. XXXV. 

—— Beteekenis v. d. Phaenologie. 
XLI. 

— — Buprestide-larven in irisbollen 
uit Bokhara. XXX. 

—— Gedenkteeken wijlen Prof. Dr. 
J. Ritzema Bos. XXVII. 


—— Geimporteerde snuitkevers. 


—-— Hydroecia micacea Esp. scha- 
delijk aan suikerbieten, mangelwor- 
tels en Engelsche irissen. XXXIII. 

—— Koloniën van Lachnus vimina- 
lis Boyer. XI. 

—— Massaal optreden van Cocci- 
nella conglobata v. gemella Herbst 
in eene serre. XXVIII. 

- — Massaal optreden van Oryctes 
nasicornis L. en bestrijding. XXIX. 

—— Mowrah-meel voor het dooden 
van meikeverlarven. XXX. 

— Schade aan aardappelen en 
erwten door Plusia gamma L. 
XXXIII. 

—-— Schade door aardvlooien en 
bestrijding. XXX. 

—— Schade en hinder door Acari- 
mem, exe: 

-—— Schade door Diptera. XXXV. 


363 


Schoevers (T. A. C.). Schade door 
Hymenoptera, XXXIV. 

—— Schade door Microlepidoptera. 
XXXIII. 
—— Schade 
XXXVII. 
—— Zwermen van Chloropisca no- 

tata Meig. XXXVI. 

Smits van Burgst (C. A.L). Lid over- 
leden. LXX. 

Spierenburg (Mej. D.). Lid. LXXI. 

Stärcke (A.). Mierenfauna van Neder- 
land. XIV. 

— — Mimeerende spinnen. XVII. 

Tolman (R.). Lid. LXXI. 

Toxopeus (L. J.). Achterlijfsaanhang- 
selen of appendices. XXVI. 

—— Lid, gepromoveerd. LXXIII. 

—-- Lid, vertrokken naar Ned. O.- 
Indië. LXXIII. 

—-- Mededeelingen omtrent Indi- 
sche Lycaenidae. LIIT. 

—— Resultaat eener zoögeographi- 
sche studie van het Australazia- 
tisch gebied. LV. 

—— Verwijderen van determinatie- 
etiketten afkeurenswaardig. VIII. 

Uil (G. E. M.). Lid. LXXI. : 

Uyttenboogaart (Dr. D.). Geimpor- 
teerde snuitkevers. VIII. 

—-- Over de nieuwe Ophonus- en 
Harpalus-soorten van Dr. Schau- 
berger. LXXXI. 

—-- Schade van Goniopterus aan 
Eucalyptus aanplantingen. VI. 
—— Scolytus ratzeburgi Janson. 

LXXXVIII. 

--— Variabiliteit by Coccinellidae. 
LXXXI. 

—— Veelvuldig voorkomen v.Phloeo- 
phthorus rhododactylus Mrsh. 
LXXXVII. 

—— Verminderd voorkomen v. Au- 
lonogyrus concinnus Kl. in de 
Linge. LXXXVII. 

Valck Lucassen (F. T.). Bestuurslid 
herkozen. LXXVIII. 

—— Lid Commissie van Redactie 
gekozen. LXXVIII. 

Vos (Mej. H.). Lid bedankt. LXXI. 

Wasmann (Dr. E.). Fotografeeren van 
kleine insecten. V. 

— — Mierendoodende gastheerwant- 
sen. IV. 

Went (Dr. F. W.). Lid. LXXI. 

Wiel (P. v. d.). Eindresultaten van de 
uit het ei gekweekte exemplaren v. 
Gnorimus nobilis L. X CIV. 


door Rhynchota. 


364 


Wiel (P. v. d.). Over de in Nederland 
voorkomende soorten v. ’t geslacht 
Choleva. XCIV. 

Wintervergadering. Plaats der a.s. 
III. 

Wisselingh (Ir. T. H. van). Zeldzame 
Macrolepidoptera in 1929 gevan- 
gen. LI. 


REGISTER. 


Zomerexcursie 1930. Mededeeling 
omtrent de excursie bij Dwingelo. 
LXXIX. 

Zomervergadering. Plaats der verga- 
dering in 1931. LXXVIII. 

—-— 1930. Voorstel tot event. ver- 
andering van de plaats van ver- 
gaderen. II. 


ERRATA. 


Op pag. I regel 8 v.b. staat 1929, moet zijn 1930. 


Op pag. 
Op pag. 
Op pag. 
Op pag. 
Op pag. 


ricaulis. 


XXI regel 11 v.o. staat suffucella, moet zijn suffusella. 
4 regel 9 v.b. staat Descottetex, moet zijn Dzscofettix. 
207 regel 5 v.b. staat 7tigidae, moet zijn Zetriginae. 
233 regel 18 v. b. staat crzbzcollis, moet zijn crebricollis. 


279 regel 7 v. o. staat sacharicaulis, moet zijn saccha- 


Op pag. 281 regel 8 v. b. staat Aspzdzcotus, moet zijn Aspzdzotus. 


INHOUD VAN DE DERDE EN VIERDE AFLEVERING. 


Bladz. 


Verslag van de Vijf-en-tachtigste Zomervergadering LXIX—XCIX 


Ledenlijst . 
Bijlage. Ledental di Nederl. Eton Vereen 


Ir. G. A. Graaf BENTINCK, Homoeosoma nimbella Z., 
cretacella Roessler, saxicola Vaughan en snellenella 
mihi nov. spec. con | 

Hofrat i. R. H. REICH “nano Beiträge zur 
Kenntnis malayischer Anthiciden . 


F. T. VALCK LUCASSEN, Descriptions de Conde 


(Coléopt:) de Madagascar. 

Contributions to the Knowledge of the aida of the 
Canary-islands, edited by Dr. D. L. UYTTENBOOGAART : 

XIII. Dr. D. L. UYTTENBOOGAART, Description of a new 
species of the genus Corticaria (Col. Lathridiidae). 

E. ERNEST GREEN, Fauna Sumatrensis (Bijdrage Nr. 65), 
Coccidae à 

Dr. N. À. KEMNER, Fatina Sumatrensis (Bie Ne 66), 
Termitidae . ; 

MALCOLM CAMERON, Panda SAI ie Nr 
67), Staphylinidae (Col.) . 

Register 

Errata . 


C—CX 
CXI 
237—250 
251— 262 
203 — 274 
275—278 
279-297 
298— 324 
325 —348 
349—364 


364 


ou "dice tenia a ibliothee 
Er logische, Vereeniging, pla. Bibliotheek van het 
Gre AMSTERDAM, wesende 62. À 


être ‘adressées au “Secrétaire. 
_Entomologie” est faite par lui. LO, 
i Si Von n’a 2. regu A numéro pride, on est. i 


Secrétaire de la Société 
of des Pays