Full text of "Tijdschrift voor entomologie"

See other formats

zer misse, 


=== > 
DSO) DENN) 


CCC. Ger 


BUSSEY 
INSTITUTION 


HARVARD 
UNIVERSITY 


gi (Sor A F4 
\ | Nu N S = { 


DEPOSITED IN 
THE LIBRARY OF 
THE BIOLOGICAL LABORATORIES 


RELEASED * 


HARVARD COLLFPE LIBRARY 


vS 


2 74 
TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE 


UITGEGEVEN DOOR 


DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING 


ONDER REDACTIE VAN 


Dr. J. TH. OUDEMANS, Dr. D. MAC GILLAVRY 
EN 


Dei. TAC DE ER 


VIJFTIGSTE DEEL 


JAARGANG 1907 


S \IHS NIAN 
NOV 8 1978 
LIBRARIES 


met 7 platen 


ze er 


S-GRAVENHAGE 
MAINS NU HOFF 
1907 


Voor den inhoud van de in dit Tijdschrift geplaatste 
stukken zijn de schrijvers alleen verantwoordelijk. De 


Redactie is dit in geenen deele. 


Aflevering I (blz 1-—70) uitgegeven 16 Maart 1907. 
» II en III (blz. 71—150) uitgegeven 29 October 1907. 
» IV (blz. 151—274) uitgegeven 31 December 1907. 


INHOUD VAN HET VIJFTIGSTE DEEL. 


Verslag van de veertigste Wintervergadering der Neder- 
landsche Entomologische Vereeniging, gehouden te 
Leiden op Zondag 27 Januari 1907 

Verslag van de twee-en-zestigste Zomervergadering 
der Nederlandsche Entomologische Vereeniging, 
gehouden te Maastricht op Zaterdag 15 Juni 1907 

List van de Leden der Nederlandsche Entomologische 


Vereeniging op 1 Juli 1907 


Everts (Jhr. Dr. Ep.), Vierde List van soorten en 
variëteiten nieuw voor de Nederlandsche Fauna, 
sedert de uitgave der »Coleoptera Neerlandia« bekend 
geworden. Seat NPC CAES der 

SNELLEN (P. C. T.), Aanteekeningen over Nederlandsche 
Lepidoptera. 

CAMERON (P.), Hai of the Sai Si to 
New Guinea in 1904 and 1905. Part II: Parasitic 
Hymenoptera. . RE SIA Ao 

Roon (G. van), Eenige Aanvullingen en Verbeteringen 
op mijne: »Naamlijst der Lucaniden, welke tot heden 
beschreven zijn.« . 8 EEE 

CAMERON (P.), On some new Genera and Species of Para- 
sitie Hymenoptera from the Sikkim Himalaya . 

SNELLEN (P. C. T.), Aanteekening over Nyctemera 


tenuifascia Snell. . 


Bladz. 


115 


VA 


LN Oru: DE 


Everts (Jhr. Dr. Ep.), In Memoriam Mr. A. F. A. 
Leesberg. Met potret. 

WEELE (H. W. van per), Eerste Supplement op den 
Catalogus der Nederlandsche Neuropteroidea. 

Werte (H. W. van per), Voorloopige List der in 
Nederland waargenomen Orthoptera. 

Roox (G. van), Description d'un Dorcide nouveau (Col.) 

Ovupemans (Dr. J. TH.), Faunistische en biologische 
Aanteekeningen betreffende Nederlandsche Macrolepi- 
doptera. Ee ero EE EN 

Meuere (Dr. J. C. H. pe), Eerste Supplement op de 
Nieuwe Naamlijst van Nederlandsche Diptera. 

Mriere (Dr. J. C. H. pe), Studien über Südostasiatische 
Dipteren I. 

ScHourepeN (Dr. H.), Beschrijving eener nieuwe Aphiden- 
soort uit Hollandsch Limburg. , : 

Caraxp (M.), Aanteekeningen betreffende Grammesia 
trigrammica utr ee 

Caraxp (M.), Afwijkende Macrolepidoptera. . 

Corrigenda et Addenda. 


Register. 


Bladz. 


bo D 


VERSERG 


VAN DE 
VEERTIGSTE WINTERVERGADERING 


DER 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING, 


GEHOUDEN TE LEIDEN 


op Zondag, 27 Januari 1907. 


Nadat de leden zich ten kwart voor 11 ure verzameld had- 
den en onder leiding van den Directeur, Dr. F. A. Jentink, 
het nieuwe Museum van Natuurlijke Historie met groote belang- 
stelling in oogenschouw hadden genomen, opent de Voorzitter, 
de heer Dr. J. Th. Oudemans, ten half 2 ure de vergadering. 

Tegenwoordig de heeren: P. J. van den Bergh Lzn., K. 
W. Dammerman, E. D. van Dissel, Jhr. Dr. Ed. J. G. Everts, E. 
R. Jacobson, Dr. F. A. Jentink, K. J. W. Kempers, B. H. Klijnstra, 
Dr. Th. W. van Lidth de Jeude, Dr. D. Mac Gillavry, Dr. J. 
C. H. de Meere, A. Mos, Dr. A. C. Oudemans, Dr. C. L. 
Reuvens, U. Ritsema Cz., G. van Roon, Dr. A.J. van Rossum, 
ed Me Schute. Led. Sunier, Wry Eier Veth> We eAeade 
Vos tot Nederveen Cappel, Mr. L. H. D. de Vos tot Nederveen 
Cappel en Dr. H. W. van der Weele. 

De heeren: Mr. A. Brants, M. Caland, J. Jaspers Jr., A. 
A. van Pelt Lechner, J. Lindemans, Dr. J. Prince, C. A. L. 
Smits van Burgst, P. C. T. Snellen, Mr. D. L. Uyttenboogaart 
en H. Verploegh zonden bericht, dat zij verhinderd waren de 


vergadering bij te wonen. 
Tijdschr. v Entom. L. 1 


11 YERSLAG. 


De Voorzitter heet de aanwezige leden met enkele woor- 
den welkom en spreekt, namens allen, dank uit aan Dr. Jentink 
voor den belangwekkenden rondgang in het nieuwe Museum 
van Natuurlijke Historie, 

Aan de orde is het vaststellen van de plaats, waar de vol- 
gende wintervergadering zal gehouden worden. Met 18 stem- 
men op Utrecht en 5 op den Haag, wordt eerstgenoemde stad 
gekozen, 

Hierna wordt overgegaan tot de wetenschappelijke mede- 


deelingen. 


De Heer J. Th. Oudemans vertoont allereerst een exem- 
plaar van Agrotis agathina Dup., eene soort nieuw voor de 
nederlandsche fauna. Het voorwerp werd op 25 Augustus 1905 
te Epe (G.) gevangen door den heer F. van der Wissel, 
zwager van ons medelid Dr. Prince, in wiens verzameling het 
ingelijfd werd tusschen de exemplaren van Agrotis tritici L., 
waarop onze soort zeer sterk gelijkt. Daar werd het door 
Spreker in den voorzomer van het vorig jaar opgemerkt, toen hij 
het genoegen had, gedurende een verblijf te Nijmegen, de col- 
lectie van den heer Prince te bezichtigen. Spreker had toen 
slechts een vermoeden, dat het geen Agrotis tritici was, 
doch kwam, na te huis een nader onderzoek te hebben inge- 
steld, tot de slotsom, met Agrotis agathina Dup. te doen te 
hebben, welke determinatie later door den heer Snellen beves- 
tigd werd, die deze soort zal beschrijven in de eerstvolgende afle- 
vering van het Tijdschrift voor Entomologie, waarom Spreker 
dan ook thans niet verder by de soortskenmerken zal stil- 
staan. Het is hem echter bijzonder aangenaam, den heer Prince 
hier nog eens dank te zeggen voor zijne welwillendheid, hem 
het voorwerp af te staan voor zijne zich steeds meer uitbrei- 
dende nederlandsche standaardverzameling van Lepidoptera, 
waarin thans ook alle merkwaardige exemplaren uit de collecties 


ter Haar en Bisschop van Tuinen zijn ingelijfd. 


VERSLAG. III 


Vervolgens stelt Spreker ter bezichtiging een voorwerp van 

Hadena furva Schiff. In Augustus 1903 werd deze soort voor 
het eerst in Nederland aangetroffen door den heer R. A. Polak, 
die te Schoonoord in Drenthe twee mannetjes ving. Deze 
heeft Spreker vroeger reeds op eene vergadering medegebracht. 
Eerst in 1906 heeft de heer Polak de soort terzelfder plaatse 
weer gevonden en wel in verscheidene exemplaren, waarvan 
een der gaafste thans is medegebracht. 
' Dan toont Spreker een exemplaar van Papilio machaon L., 
dat in cel 6 der voorvleugels eene zwarte vlek bezit, die onge- 
veer de helft van het geel te dier plaatse verdrongen heeft. 
Spreker wist, dat deze afwijking bestond, doch bezat haar 
nog niet; wel is in zijne verzameling aanwezig een voorwerp, 
beschreven Tijdschrift voor Entomologie, Dl. 48, p. 3, dat 
als ’t ware tusschen deze afwijking en de normale voorwerpen 
in staat; bij dat exemplaar is nameljk links in de genoemde 
cel een klein zwart vlekje waarneembaar, terwijl rechts ter- 
zelfder plaatse enkele zwarte schubben staan. Bij het tegen- 
woordige voorwerp is de vlek daarentegen zeer groot. Het 
dier, een mannetje, werd aan Spreker geschonken door Dr. 
Prince, die het op 2 Augustus 1906 op den Kwakkenberg bij 
Nijmegen ving. 

Hierna iaat Spreker rondgaan een sterk zwart bestoven voor- 
werp van Abraxas grossulariata L. De onderkant vertoont het 
verschijnsel nog sterker dan de bovenzijde. De heer Polak, 
aan wien Spreker dit exemplaar verschuldigd is, kweekte het 
uit eene te Amsterdam gevonden rups; het kwam uit op 
12 Juli 1906 en is een mannetje. 

Van den heer Latiers ontving Spreker tot zijne groote 
vreugde verscheidene exemplaren van Argynnis ino Rott., waar- 
van er twee rondgaan. Het is eene der soorten zonder 
parelmoerglans op de onderzijde. De heer Latiers bemachtigde 
deze voorwerpen in Juni 1906 te Kerkrade. 


1* 


IV VERSLAG. 


De Heer H. A. de Vos tot Nederveen Cappel deelt, 
naar aanleiding van het omtrent Agrotis agathina Dup. gezegde 
mede, dat hij van deze soort eveneens een exemplaar gevangen 
heeft en wel te Apeldoorn op 9 September 1906. By het her- 
kennen der soort bleek hem weder welk een goed kenmerk 
by het genus Agrotis gevonden wordt in de verhouding tus- 
schen de lengte van het eerste tarslid en die der scheen van 


de voorpooten. 


De Heer Veth vestigt de aandacht op een geschrift van 
ons medelid Dr. J. C. Koningsberger, getiteld : »Ziekten van 
rijst, tabak, thee en andere cultuurgewassen, die door insecten 
worden veroorzaakt«, verschenen als n°. 64 van de Mededee- 
lingen uit ’slands Plantentuin te Buitenzorg. Dit geschrift, 
in 1903 verschenen, bevindt zich in onze bibliotheek. Spreker, 
in den afgeloopen zomer in consult geroepen bij eene Lasio- 
derma-plaag in tabak, had toen aan verschillende entomologen 
gevraagd, of hun omtrent de levenswijze van Lasioderma nog 
iets anders bekend was, dan vermeld wordt in het artikel van 
Dr. J. Ritzema Bos in Deel 24 van ons Tijdschrift. Door 
piemand werd hem toen het hier vermelde geschrift aan de 
hand gedaan; tot de kennis daarvan kwam hy eerst later, 
daarop van de zijde van den handel opmerkzaam gemaakt. 
Daar nu dit geschrift zeer vele bijzonderheden bevat omtrent 
tal van aan cultuurgewassen vijandige insecten en daar aan 
ieder onzer allicht eens om inlichtingen wordt gevraagd bij 
schade aan die gewassen, meende hy, dat het zijn nut kan 


hebben, op dit werkje de aandacht te vestigen. 


De Heer H. A. de Vos tot Nederveen Cappel laat eene 
“doos met vlinders, onder Apeldoorn gevangen, rondgaan, waarin 
zich bevinden : 

1°. twee SS van Pararge megera L., het eene met bijna effen 


donkerbruine achtervleugels, het andere een gewoon exemplaar; 


VERSLAG. V 


20, drie d'A van Epinephele jurtina L. met eenige afwij- 
kende teekeningen op de onderkant der vleugels ; 

3°, eene Acronicta rumicis L., half hecht en half donker 
gekleurd ; de scheiding loopt midden over den thorax. Dit exem- 
plaar is den 6 Augustus 1906 door spreker op smeer gevangen ; 

4%, een & van de zeldzaam voorkomende Nola strigula Schiff., 
gevangen 15 Juli 1906. Deze soort was in geen 17 jaar meer 
door spreker onder Apeldoorn waargenomen. Ter vergelijking 
is een exemplaar van Nola confusalis H.S. bijgevoegd. 

Verder laat spreker voor de curiositeit een werkje 
- rondgaan, getiteld : » Wunder der Kleintierwelt von P. Martin 
Gander, 0. S. B.« In genoemd werkje wordt o.a. eene rups 
afgebeeld, veel gelijkende op eene sphinxrups, op wier rug 
eene bijna even groote sluipwesp zit en daaronder staat 


»Schlupfwespe an der Kohlraupe« !! 


De heer van den Bergh laat zien de gele variéteit van 
Ornithoptera arruana Feld. ©, afkomstig van Merauke op 
Nieuw Guinea; by deze variëteit zijn alle vlekken, die bij 
den type wit en blauwgrijs zijn, geel. 

Verder deelt spreker mede, dat hij in Augustus j.l. twee 
exemplaren van Acherontia atropos L. vond, zittende, elk afzon- 
derlijk, tegen de stengels van verdorde aardappelplanten. Hij 
oppert de vraag, of deze voorwerpen wellicht als pop bij ons 
overwinterd hebben. 

De heer J. Th. Oudemans ziet in dit daar ter plaatse 
aanwezig zijn van genoemde exemplaren geen bewijs voor die 
stelling. Hij heeft de levensgeschiedenis van den doodshoofd- 
vlinder tot in bijzonderheden nagegaan en de uitkomsten van 
dat onderzoek neergelegd in een opstel, voorkomende in DI. 41 
van het Tijdschrift voor Entomologie. Afgaande op de tot nog 
toe bekende feiten (zie gemelde verhandeling), die hier niet 
behoeven te worden herhaald, kan men moeilijk tot een ander 
besluit komen, dan dat de doodshoofdvlinder bij ons niet 


VI VERSLAG. 


in de vrije natuur overwintert en dus geen standvlin- 
der is Komen er nu feiten aan het licht, die het tegenover- 
gestelde bewijzen, dan heeft men natuurlijk zijne conclusie te 
veranderen ; het is best mogelijk, dat te eeniger tyd blijkt, 
dat in de een of andere streek van ons land, b.v. in Zeeland, 
gelijk de heer H. A. de Vos tot Nederveen Cappel vermoedt, 
deze soort wèl onzen winter blijkt te kunnen doormaken, doch 
zoolang men dienaangaande niet met goed waargenomen feiten 
kan aankomen, ontbreekt het bewijs en dat is toch het eenige, 


waaraan men hoûvast heeft. 


De Heer van der Weele deelt het volgende mee: 

Spreker heeft voor het Tijdschrift een eerste supplement op 
Albarda’s Catalogus der nederlandsche Neuroptera samen- 
gesteld en hoopt dit weldra geheel af te maken. Als bewijs, dat 
er nog veel in deze groep te ontdekken valt, kan wel gelden, dat 
tot nog toe 10 nieuwe soorten en variëteiten inlandsch gevon- 
den zijn, waarvan 2 niet door Aibarda als tot het grens- 
gebied behoorende aangegeven waren. Hij verzoekt nogmaals 
dringend aan heeren verzamelaars, datgene, wat zij op hunne 
excursies tegenkomen, mee te nemen en droog of op alcohol 
voor hem te willen bewaren, daar alle soorten, zelfs de meest 
gewone, met het oog op de verspreiding hem steeds zeer wel- 
kom zullen zijn. Evenals by de andere insectenorden niet de 
bewerker alleen alle materiaal kan bijeenbrengen, maar zooveel 
mogelijk hulp van de verzamelaars. noodig heeft, zoo hoopt hij 
ook op de medewerking van allen, die in de gelegenheid zijn 
te verzamelen. 

Vervolgens wijst hy op de zeer elementaire kennis van onze 
Orthoptera. Er bestaat van deze orde eene lyst van Snellen 
van Vollenhoven in de Bouwstoffen en eene van Tiddo Folmer 
in de Levende Natuur jaargang IV. Het schijnt hem toe dat, 
vooral in het geslacht Stenobothrus, waartoe de meest gewone 


phytophage sprinkhanen behooren, eenige vergissingen in de 


VERSLAG. VII 


detérminaties hebben plaats gehad en doet ook hier een dringend 
beroep op alle verzamelaars om materiaal. In spiritus gecon- 
serveerd is wel het geschiktste, maar ook droge exemplaren, 
welke by voorkeur door het rechterdekschild aan de speld 
gestoken zijn, zullen met dankbaarheid aanvaard worden. 

Spreker deelt vervolgens iets mede over een bastaardvorm 
eener Ascalaphus-soort. Tot nog toe worden bastaarden hoogst 
zelden en dan bijna zonder uitzondering kunstmatig verkregen, 
terwijl dan meestal de eigenschappen van eene der beide soorten 
overheerschen. 

In Zwitserland komen, evenals in Zuid-Frankrijk en Noord- 
Italië, twee Ascalaphus-soorten voor, n.l. longicornis L. en coc- 
cajus Schiff, welke van elkaar zeer sterk door teekening en 
vleugelvorm verschillen, zoodat aan het soortrecht niet te twij- 
felen schijnt. Toch zijn in het Kanton Wallis in Zwitserland, 
waar beide soorten in groot aantal te zamen voorkomen, 
bastaarden gevonden, welke de eigenschappen van beiden zoo 
volkomen gemengd vertoonen, dat hier wel de meest volkomen 
kruising moet plaats gehad hebben. Fotografién van een d'en 
@ dezer hybride en exemplaren van beide stamsoorten er bij 
worden rondgegeven. De hybride is in het museum te Zürich 
en in de verzameling van Dr. Ris in Rheinau, naar wien Spre- 
ker de hybride benoemd heeft. 

Ten slotte worden het prospectus en de eerste aflevering van 
den »Calalogue systématique et descriptif des collections zoo- 
logiques du baron Edmond de Selys Longchamps« rondgegeven. 
De verzameling van Sélys, welke, zooals bekend, de grootste 
particuliere Neuroptera-collectie is, bevat bijna alle typen en 
de hierover verschijnende catalogus is eene serie van mono- 
graphieën over deze insectenorde. De uitvoering van tekst en 
platen is zeer mooi en dear de grootste specialiteiten er aan 
meewerken, is alle waarborg gegeven, dat de inhoud ook van 
de beste soort zal wezen. Volgens opgave van den heer 


G. Séverin te Brussel, die het werk dirigeert, zou de prijs 


VIII VERSLAG. 


ongeveer 6—700 francs bedragen en de duur op ongeveer 6 
jaren geschat worden. Spreker beveelt het ten zeerste in de 
aandacht der leden en speciaal van den bibliothecaris aan en 
spreekt de hoop uit, dat dit standaardwerk voor de bibliotheek 
aangeschaft zal kunnen worden. 

De Heer J. Th. Oudemans zegt, naar aanleiding van 
Sprekers opwekking tot het verzamelen van inlandsche Neu- 
roptera, dat hij meermalen /taphidia-larven gevangen heeft te 
Putten op de Veluwe; zij zaten met allerlei andere insecten in 
vangbanden om vruchtboomen. Deze uit gegolfd papier vervaar- 
digde banden worden in den regel ’s winters afgenomen en 
daarna verbrand; Spreker evenwel onderzoekt eerst den inhoud. 

De Heer Mac Gillavry, die ook een aantal dezer banden 
van den heer Oudemans ter onderzoeking ontving, zegt daarin 
allerlei goede Coleoptera te hebben aangetroffen, o. a. Rhynchites 
bacchus L., doch nimmer Staphylinen. 

De Heer van Dissel vraagt, of ook wel nuttige insecten 
in die banden zitten; de Heer Oudemans zegt ja, doch 
niet in grooten getale; hi deelt verder mede, dat de meezen 
's winters de banden stukpikken, om de daarin verscholen 


insecten te verslinden. 


De Heer van Rossum doet de volgende mededeelingen. 

I. Larven van bladwespen. 

De tuinman Spaargaren van de stedelijke kweekery Klaren- 
beek bij Arnhem, aan wien Spreker reeds vele larven te danken 
heeft, gaf zich in den afgeloopen zomer weder veel moeite 
naar minder algemeene soorten te zoeken. In October werden 
o.a. van hem ontvangen exemplaren van: Pristiphora melano- 
carpa Htg. (= wüstneii v. Stein) op berk gevonden; Pristi- 
phora crassicornis Htg. op meidoorn, en Pristiphora fulvipes 
Fall. op gladbladerigen wilg. 

Deze larven en de hieruit voortkomende wespen zijn tot 


nog toe niet dikwijls in Nederland aangetroffen ; de naamlijst 


VERSLAG. IX 


van Nederlandsche Tenthredinidae door Dr. J. Th. Oudemans 
geeft van alle drie slechts ééne vindplaats aan. De Pr. 
fulvipes-larve komt, volgens P. Jörgensen, dikwijls voor in de 
omstreken van Assens op het eiland Funen, Denemarken 
(Zeitschr. f. wissenschaftl. Insektenbiologie Il 1906, Heft 11, 
p- 350). Spreker houdt zich by de leden der Entom. Vereen. 
voor verdere toezending dezer larven aanbevolen; zij vallen 
eenigszins in het oog door dat by alle drie het laatste segment 
fraai rozerood of karmijnrood gekleurd is. 

Door Jörgensen wordt in zijn opstel »Beitrag zur Biologie 
der Blattwespen« in het bovengenoemde tijdschrift ook eene 
beschrijving met afbeeldingen gegeven van de in gallen der 
bladknoppen van wilgen levende larve van Cryptocampus latus 
Brischke '). Het blijkt, dat C. latus niet synoniem is met 
C. saliceti Fall., zooals door Konow aangenomen werd. Jör- 
gensen zegt hieromtrent: »Erst nachdem Pastor Konow 
meine gezogene Stücke der erstgenannten Art gesehen hat, 
ist er ins Klare gekommen, dass Cryptocampus latus eine gute 
Art ist. Verschieden ist u.a. die Gestalt der weiblichen Säge- 
scheide«. 

In September en October 1906 werd de platte larve van 
Leptocereus (Camponiscus) luridiventris Fall. in groot aantal op 
els (Sonsbeek) gevonden. Spreker hoopt hieruit wespen te 
kweeken, om ook in dit genus onderzoek naar parthenogenesis te 
kunnen doen; het schijnt nog niet bekend te zijn, hoe deze 
wesp eieren legt in blad of bladsteel. 

Uit eitjes der Arge pagana Panz. van Denekamp (Entom. 
Ber. II p. 141), welke door de wesp zoowel binnenshuis gelegd 
waren op afgesneden takjes als buiten, ingebonden, op de 
klimroos »Crimson Rambler«, kwamen omstreeks half Augustus 


larven te voorschijn ; 28 werden volwassen, welke in de eerste 


1) Konow en Brischke schrijven Cr. laetus Zadd. In Zeitschr. f. Wissensch. 
Ins. biol. I 1905, p. 383, geeft Nielsen beschrijvingen der gallen van Cr. saliceti 
Fall. v. R. 


x VERSLAG. 


dagen van September na véél gevreten te hebben, ter cocon- 
vorming in den grond gingen. Ook hier is dus materiaal tot 
verder onderzoek te verwachten. 

Il Parthenogenetische larven van Pteronus 
polyspilus Forst. = Pt. glutinosae Cam. 

Uit een parthenogenetischen kweek dezer larven in 1904 
(Zie: Tijdschr. v. Entom. 49 p. VII) waren reeds na twee 
weken drie mannelijke wespen te voorschijn gekomen uit 
cocons, welke tegen elzeblad gesponnen waren. De andere 
larven hadden cocons in den grond gemaakt, maar hieruit is, 
ook na tweejarige overwintering, niets verschenen. 

Het was dus noodig deze proef te herhalen. Eene larve, 
5 Augustus op els gevonden, maakte 11 Aug. een bruinen 
cocon tegen blad, en hieruit ontwikkelde zich 23 Aug. eene 
vrouwelijke wesp, welke niet met mannetjes in aanraking ge- 
weest kan zijn. Zij werd 25 Aug. ingebonden, nadat de blade- 
ren van den elzetak behoorlijk onderzocht waren, om te zien, 
of er zich wellicht eitjes, cocons of wespen op bevonden. Zij 
ging weldra leggen en tegen 8 Sept., dus na 14 dagen, begon- 
nen de parthenogenetische larfjes zich te ontwikkelen ; 23 Sept. 
werden 43 larven naar een kweekglas binnenshuis verplaatst, 
welke zich 11 Oct. alle in den grond begeven hadden. Door 
geene enkele larve was thans een cocon tegen blad gemaakt ; 
dit schynt by deze soort dus alleen soms by de zomergene- 
ratie te geschieden. Over den uitslag van dezen parthenogene- 
tischen kweek hoopt Spreker later te berichten. 

Ill. Overbrenging van larven op andere ge- 
wassen, dan waarop zÿ in de natuur gevonden 
worden. 

In Ne. 32 der Entomologische Berichten, Deel Il, p. 141, 
heeft Spreker eene uitvoerige beschrijving gegeven van het 
overbrengen der elze-larve Croesus varus op berk en 
van de gevolgen, die hier door de verandering van voedsel 


teweeg gebracht werden, 


VERSLAG. XI 


Het kwam hem wenschelyk voor in deze richting ook 
onderzoekingen te doen bij groene Pteronus-soorten van berk, 
els en wilg. Bij sommige dezer bladwespen is de overeenkomst 
der groene wijfjes, en zwart met geel geteekende mannetjes 
groot en is er ook weinig of geen verschil in den vorm der 
zaagtanden te bemerken. 

Men kan bij deze proeven twee verschillende wegen inslaan; 
ten eerste de larven ander voedsel voorzetten, om te zien 
of zij hiervan na korter of langer tijd gebruik willen maken ; 
en ten tweede de wijfjes-wespen op andere planten 
plaatsen, waarop zij dan al of niet hare eieren afzetten. 

Wat de eerste manier betreft, schijnt het doelmatigst de 
jonge uit ei gekweekte larven, na de eerste of hoogstens 
tweede vervelling, het nieuwe voedsel aan te bieden ; wacht 
men er langer mede, dan willen zy er dikwijls niet van vreten, 
bezwijken of begeven zich, hoewel nog niet geheel volwassen, 
in den grond om cocons te maken, waarvan dan meestal niet 
veel terecht komt. 

Wanneer de larven echter in een jeugdiger stadium van het 
ongewone voedsel gevreten hebben, en in flink volwassen toe- 
stand cocons maken, waaruit wespen te voorschijn komen, dàn 
gaan ook deze er lichter toe over op planten te leggen, waarop 
zij geboren en grootgebracht werden, al zijn dit gewassen 
waarop zij in de natuur niet voorkomen. Zoo gelukte het 
Spreker bijv. Croesus varus-wespen van els, waarvan de larven 
met berk gevoed waren, op berk te doen leggen. 

By proeven, die hy nam met halfwassen larven van Pteronus 
curtispinis Thoms., op wilg gevonden, kon hij er dezen niet 
toe brengen van berk te vreten. 

Hen uit wilge-larve verschenen wijfje werd spoedig na hare 
verschijning op berketakjes gezet, welke in water stonden. 
Spreker had weinig hoop, dat de wilgenbewoonster hierop zou 
leggen, maar tot zijne verwondering ging zij er vrij spoedig 


toe over. Zij legde echter veel minder eitjes op berk dan de 


XII VERSLAG. 


curtispinis-wespen, welke Spreker herhaaldelijk kweekte, op 
hare gewone vreetplant — wilg — doen. 

Aangezien de berketakjes dreigden te verdorren, werd de 
wesp buiten op berk ingebonden. Ook hier heeft zij partheno- 
genetisch gelegd omstreeks 10 Augustus, en 4 September 
werden uit den gazen zak vijf curtispinis-larven verwijderd, 
welke flink van berk gevreten hadden, en waarvan twee exem- 
plaren reeds van de witte ruggestreep voorzien waren. Bij een 
ander exemplaar vertoonde deze streep eene licht rozeroode 
tint, zooals dit ook wel eens voorkomt by de wilge-larven. 
Een der berke-larven was doffer, meer blauwgroen van kleur, 
dan de iets helderder groene wilge-larven gewoonlijk zijn; 
overigens was er geen verschil waar te nemen. Op 19 Sept. 
waren er drie in den grond gekropen; van de overige had er 
een tegen berkeblad een groenen cocon, de andere tegen een 
berke-takje een bruinen cocon gesponnen. Uit den groenen ver- 
scheen 4 October nog eene wesp, en wel, zooals dit uit dezen 
parthenogenetischen kweek te verwachten was: een man. 

Spreker heeft in het najaar van 1906 eenige curtispinis- 
larven van wilgen verzameld en nu het gebleken is, dat de 
curtispinis-wespen er gemakkelijk toe te brengen zijn op berk 
te leggen, hoopt hij dan met bevruchte eitjes deze proef- 
nemingen voort te kunnen zetten, daar uit parthenoge- 
netische eitjes dezer soort tot nog toe uitsluitend man - 
netjes by hem verschenen. (Zie Tijdschr. v. Ent., Deel 49, 
p. VIII. By kweeking op berk gedurende meer generaties 
kan blijken, of dit voedsel al dan riet invloed heeft op de 
kleur der larven. 

IV. Proeven met Toluyleenrood. 

In vervolg op zijne mededeelingen te Oldenzaal gedaan (T. 
v. E. 49, p. LXIX), vermeldt Spreker nog eenige resultaten, 
verkregen door voedering van rupsen met bovengenoemde 
kleurstof, ook Neutraalrood genoemd. Hy laat ter bezichti- 


ging rondgaan een hoopje roodgekleurde eitjes van Orgyia. 


VERSLAG. XIII 


antiqua L.; de wol en het spinseltje vertoonen slechts geringe 
roode verkleuring. Dit wijfje was reeds 31 Juli verschenen uit 
eene rups welke zich 24 Juli ingesponnen had, en gevoed was 
met rozeblad, bestreken met neutraalrood, waarbij de witte langs- 
lijnen der rups rood werden. De vlinder vertoonde tusschen de 
geledingen van het uitpuilende achterlijf aan deonderzijde karmijn- 
roode bandjes en was daar overigens groenachtig grijs met een 
roodachtig tintje; aan de grijze bovenzijde van het lijf was weinig 
verkleuring te bespeuren. De karmynroode eitjes, 3 Augustus 
gelegd, zijn thans wel iets lichter geworden, maar zijn nog niet 
verdroogd. Ook is het bekend, dat zij overwinteren kunnen. 
Het is echter de vraag, of er tegen Mei of Juni rupsjes uit te 
voorschijn zullen komen, omdat zij door een onbevrucht wijfje 
gelegd zijn. Rösel geeft aan, dat er uit antiqua-eitjes by hem 
niets kwam, dewijl ze door geen mannetje bevrucht waren. 
Wel vlogen, als gewoonlijk, om het glas, waarin bij Spreker 
het © zich bevond, weldra een drietal mannetjes rond, door het 
openstaande raam naar binnen gekomen, maar deze kunnen niet 
met het © in aanraking geweest zijn, daar dit steeds tegen een 
rozeblaadje onder in het glas op dezelfde plaats bleef zitten. 
Er is intusschen wel partbenogenesis in het genus Orgyia 
waargenomen ; door Goedaert werd in 1667 onbewust een 
dergelijk parthenogenetisch geval vermeld, waar hij het eier- 
leggen !) van eene pas uitgekomen Orgyia gonostigma W.V. 
beschrijft, in zijne Metamorphosis naturalis II, 308 Onder-vin- 
dinge, p. 123. Ook in A Review of Parthenoge- 
nesis by E. F. Phillips, wordt op deze waarneming 
van Goedaert gewezen. Deze verhandeling van Phillips is ver- 
schenen in »Proceedings of the American Philosophical Society, 
Philadelphia, 1903<, en bevat op bladz. 315 —345 eene lijst der 


titels van opstellen over parthenogenetische onderzoekingen ?). 


!) Na 18 dagen kwamen hieruit rupsen te voorschijn. v. R. 
2) Eaton, 1865, Parthenogenesis in Orgyia antigua. Ent. M. M., 2, p. 188. 


Eaton, 1866, Agamogenesis in Orgyia antiqua. Entomologist, 3, p. 104. 


XIV VERSLAG. 


Spreker laat de atlevering van het Amerikaansche tijdschrift 
benevens het tweede deel van Goedaert's werk ter inzage 
rondgaan. 

Verder vertoont Spreker eene levende donkerrood gekleurde 
rups van Ourapterye sambucaria L. Den 27° Juli (uit eieren 
van den heer Bierman ontvangen) waren negen rupsen ver- 
schenen ; omstreeks half Augustus werden de vlierbladeren 
met eene oplossing van Neutraalrood bestreken, en in het laatst 
van October werd de vlier vervangen door klimop, waarvan 
de rupsen thans nog gebruik maken. 

Tevens gaan hierbij rond, in alkohol bewaard, drie fraai 
rood gekleurde rupsen van Dicranura vinula L., welke bijna 
volwassen bezweken; het zal wellicht doelmatig zijn, aan deze 
rupsen in het laatste stadium, waarin zij zeer veel vreten, het 
Neutraalrood in verdunder oplossing toe te dienen. 

Daarentegen gelukte het Spreker thans een tiental rupsen 
van Phalera bucephala L. groot te brengen met roodgesausd 
beukeblad. In het vorige jaar waren zij voor de verpopping 
bezweken ; thans begaven zij zich alle in den grond, na fraai 
blauw- of paarsachtig zwart geworden te zijn met oranje, 
steenroode of Cossus-roode lijnen. 

Rupsen van Diloba caeruleocephala L. op roodgesausden peer 
of lijsterbes werden schitterend roodbont in verschillende tinten, 
de gele langslijnen bijv. vermiljoen. Zij maakten roode spinsels 
in hout. 

Van bladwespen werd een aantal elze-larven Hemichroa 
crocea Geoff. (syn. rufa Panz.) met de kleurstof gevoed; zij 
verkregen eene donker paarsroode tint en alle begaven zich 
in den grond. 

Ook met Neutraalblauw werd weder eene proef geno- 
men. (Zie Tijdschr. v. Entom. Deel 49, p. LXX). Aan een 
paar groene rupsen van Mamestra oleracea L. werd deze 
kleurstof op dahlia toegediend, welke in oplossing niet zuiver 


blauw maar meer violet is. De rupsen verkregen eerst eene 


VERSLAG. XV 


bruinachtige of roodbruine kleur, zooals ze ook in de natuur 
wel hebben, en werden later helder steenrood. 

Zeer aangenaam zou het Spreker zijn, zoo men hem rupsen 
van Aporia crataegi L. kon toezenden. Hij werd er door den 
Heer Mos op gewezen, dat by dezen dunbeschubden vlinder 
waarschijnlijk sprekende resultaten te wachten zijn, wanneer 
de rupsen met Toluyleen-kleurstoffen gevoed worden. 

V. Weerstandsvermogen van kakkerlakken 
tegen Alkaloiden. 

Naar aanleiding van vroegere mededeelingen van E. Jacobson 
en F. Meunier over immuniteit van Arthropoden tegen plant- 
aardige vergiften en ptomainen (Entom. Ber. II N°. 30 en 31), 
vestigt de heer van Rossum de aandacht op eene bijzonder 
interessante verhandeling van M. L. Michalsky »Uber 
die Einwirkung einiger Alkaloide auf die 
Küchenschaben« (Anz. Akad. Krakau, 1905. p. 635 — 
668). In dit zeer lezenswaardige geschrift, dat Spreker ter 
inzage rondgeeft, wordt de werking besproken van vergiften 
op Stylopyga orientalis L., welke door het voedsel gemengd, 
of in het lichaam gespoten werden tusschen het 1° en 2° segment, 
òf in het darmkanaal per anum. Uitvoerig wordt de invloed der 
stoffen bi verschillende concentratie vermeld en door vele tabel- 
len en graphische voorstellingen opgehelderd. Over het algemeen 
bleken bij deze proeven de kakkerlakken een veel grooter weer- 
standsvermogen tegen alkaloïden te bezitten dan hooger geor- 
ganiseerde dieren. Gerangschikt naar den graad der werking, 
waarbij het sterkst werkende het eerst genoemd wordt, ver- 
krijgt men de volgende reeks: Veratrine, Nicotine, Strychuine, 
Cocaine, Coffeine, Pilocarpine, Chinine, Apomorphine, Atropine, 
Morphine, Muscarine. Merkwaardig noemt Michalsky het, dat 
het op hoogere dieren zoo sterk werkende Muscarine zich aan 
het einde dezer lijst bevindt. Hij meent het groote weerstands- 
vermogen te moeten toeschrijven aan de langzame stofwisseling 


hij deze insecten, die bijzonder lang zonder voedsel kunnen 


XvI VERSLAG. 


leven, en tevens aan de betrekkelijk geringe ontwikkeling van 
het zenuwstelsel, dat door de meeste alkaloïden juist hevig 
aangetast wordt. 

Geene proeven schijnt Michalsky genomen te hebben metde 
alkaloïden van Delphinium staphisagria ; het is bekend, dat een 
aftreksel van riddersporenzaad of »staverzaad« op brandewijn 
als volksmiddel gebruikt wordt ter verdelging van Pediculiden ; 
maar de concentratie der oplossing, vereenigd met den nadeeli- 
gen invloed van den alcohol, zal hier eene sterkere werking 
veroorzaken !). 

De Heer Ritsema zegt, naar aanleiding der »Review of 
Parthenogenesis«, dat de proeven op parthenogenese vroeger niet 
altijd nauwkeurig genoeg genomen werden; men moet voor- 
zichtig zijn met aan te nemen wat oudere waarnemers berichten. 

De Heer J. Th. Oudemans stelt den heer van Rossum 
voor, de geheele studie over de parthenogenesis der bladwespen 
in één groot stuk voor het Tijdschrift te bewerken en te 
beginnen met wat tot nu toe als uitgemaakt kan beschouwd 
worden. 

De Heer van Rossum zegt, met eene studie over Clavel- 
laria amerinae te zullen beginnen; dit gedeelte is nl. gereed. 

De Heer de Meijere stelt den heer van Rossum voor, 
van het geheel toch alvast een résumé te geven. 

De Heer van Rossum wil voorloopig eene lyst geven 
met verwijzing naar de verschillende uitvoerige stukken, in de 


Verslagen van de vergaderingen der Ned. Ent. Ver. verschenen. 


De Heer van Dissel zegt, dat de Regeering het plan heeft, 
de uitgave van geschriften en platen over schadelijke insecten 
op den groven den voort te zetten. Spreker deelt een aantal 


exemplaren der jongste uitgave rond en vestigt de aandacht 


1) Ook het zaad van Sabadilla officinalis, dat Veratrine en Sabadilline bevat. 
dient voor hetzelfde doel. v. R. 


VERSLAG. XVII 


op het »Naturwissenschaftliche Zeitschrift 
für Land- und Forstwirthschaft.« 

De Heer Jentink maakt de opmerking, dat het wensche- 
lijk is; dat de naam van den schrijver op de bovengenoemde 
geschriften staat, wat ook door andere leden beaamd wordt. 

De Heer van Dissel meende, dat zulks niet noodig was, 
aangezien het werk meestal op compilatie berust. 


De Heer Everts laat in de eerste plaats ter bezichtiging 
rondgaan een paartje van den uiterst zeldzamen Carabus méné- 
triesi Fisch, welke soort alleen voorkomt in Oostpruissen, 
Koerland, Lijfland, Finland en by Petersburg. 

Op het einde van den Tertiairtjd was zij verder over 
Duitschland verbreid. Dr. Flach vond de sporen er van in de 
onderste pliocene lagen van Hösbach nabij Aschaffenburg. 
De rondgaande exemplaren zijn afkomstig uit Insterburg in 
Pruissen van Dr. Bercio aldaar. 

Deze soort is het naast verwant aan C. granulatus, doch zijn 
o.a. de kop en het halsschild veel grover en minder dicht 
bestippeld ; de dekschilden met krachtiger ketenrijen en zeer 
krachtige 2° en 3° secundaire langsrib. 

In de tweede plaats vertoont Spreker een ex. van Bembidium 
minimum F., door Dr. Me Gillavry bij Zeeburg (bij Amsterdam) 
gevangen, welke loopkever aan de rechterzijde van het hals- 
schild een Cryptogaam van de groep der Laboulbeniaceeën ver- 
toont; dit is het eerste geval van dezen plantaardigen para- 
siet dat Spreker uit Nederland zag. 

Kene Oost-Indische Halticide, van Dr. Veth afkomstig, ver- 
toont ook Cryptogamen, wellicht tot dezelfde groep behoorend. 

Vervolgens vestigt Spreker de aandacht op twee interessante 
werkjes van Pater H. Schmitz, aanstaand lid onzer Vereeni- 
ging, woonachtig te Maastricht. Het eene handelt over » Dixippus 
morosus, eine tropische Gespenstheuschrecke«, met 4 af beel- 
dingen (in »Natur und Offenbarung«. 52. Band, Münster 1906). 


XVIII VERSLAG. 


De leden kennen wel de eieren van dezen »Wandelenden tak«, 
waaruit met eenige zorg deze zonderlinge Orthoptera gekweekt 
kunnen worden. Bij het lezen van genoemde, aangenaam ge- 
schreven verhandeling, leert men eene menigte wetenswaar- 
digheden, zoowel van de levenswijze, alsook van den anatomi- 
schen bouw en de ontwikkeling dezer dieren. Aan het einde 
van zijne studie deelt schrijver nog iets mede over autotomie, 
d.i. het vermogen, om deelen van het lichaam naar willekeur 
los te laten, eene soort zelf-amputatie. 

Het andere werkje, in Afl. X van »De Levende Natuur« 
besproken, is getiteld: »Das Leben der Ameisen und 
ihrer Gäste, Anleitung zur Beobachtung der in Deutsch- 
land heimischen Arten«, met 46 afbeeldingen, Regensburg 1906. 
Ofschoon de titel aangeeft: de in Duitschland inheemsche 
mieren en hare gasten, zoo zou, met uitzondering van eenige 
soorten in het 9° hoofdstuk vermeld, evengoed kunnen gezegd 
worden: de in Nederland levende mieren enz., daar de Heer 
Schmitz, evenals ons Eerelid de Heer Wasmann, zijne waar- 
nemingen hoofdzakelijk in Limburg deed. 

Het werkje is onderhoudend geschreven en begint met eene 
inleiding, waarin de iprichting van kunstmatige mierennesten 
besproken wordt. Het daarin afgebeelde kunstmatige mieren- 
nest, systeem Wasmann, vinden wy in »De Levende Natuur« 
gereproduceerd. 

Beide werkjes zijn voor de Bibliotheek der N. E. V. bestemd. 

Onlangs kwam Spreker in het bezit van een praktisch 
werkje over Nuttige en Schadelyke Insecten« 
van ons medelid C. A. L. Smits van Burgst. Als beknopte 
handleiding tot het naslaan van voedselplant en verblijfplaats 
van zeer vele insectensoorten, kan dit werkje aanbevolen wor- 
den. Schrijver putte een en ander uit verschillende bekende 


werken, en voegde er zijne eigene ervaringen aan toe. 


De Heer Schuijt heeft thans het woord. 


VERSLAG. XIX 


Den 29sten Juni 1906 is door een jeugdig seminarist van het 
Missiehuis te Arnhem, den heer A. van Odijk, een & van 
Zygaena trifolii Esp. gevangen, dat de by de typische stuk- 
ken rood gekleurde partijen alle wit gekleurd heeft, zonder 
zelfs eenig rood waas. Het voorwerp gaat rond. 

Tot dusverre is slechts eene Zyg. filipendulae met gedeel- 
telijk witte plekken in ons land gevonden, en door den heer 
Weyenbergh in deel VI van ons tijdschrift beschreven en 
afgebeeld. 

Dezelfde verzamelaar heeft ook in het afgeloopen jaar een 
paar exemplaren van Notodonta trimacula Esp. gevangen, welke 
in den Catalogus van Staudinger en Rebel als de type ver- 
meld wordt, terwijl deze in Snellen’s macrolepidoptera genoemd 
wordt: Notodonta dodonaea var. trimacula Esp. 

Verder is door Spreker den 20sten Juni 1906 in zijn bijenstal 
een geheel melanistisch © gevangen van (Galleria mellonella L., 
dat — in de schemering vliegende — aan eene Phycide deed 


denken. 


De heer de Meijere herinnert er aan, dat voor eenige 
jaren in eene opzienbarende publicatie van Fr. Dahl een klein, 
ongevleugeld Dipteron werd beschreven, dat volgens zijn auteur 
lieht zou verspreiden omtrent de afstamming der Puliciden en 
dan ook door hem Puliciphora lucifera werd genoemd. Na een 
uitvoerig onderzoek der door Dahl verzamelde exemplaren en 
van eenige andere, daarmede verwante vormen, heeft Wandolleck 
deze meening hevig bestreden en betoogd, dat deze door hunne 
vleugelloosheid een eigenaardigen habitus vertoonende Dipteren 
met de Puliciden hoegenaamd geene meerdere overeenkomst 
hebben dan eene zeer oppervlakkige uiterlijke gelijkeuis, maar 
zich overigens zeer nauw aan de Phoriden aansluiten. Vooral 
met het oog op de eigenaardig gebouwde monddeelen aarzelde 
hy ze met de Phoriden te vereenigen en bracht ze daarom 
tot eene afzonderlijke familie, de Stethopathidae. Ook dat is 


XX VERSLAG. 


ten slotte nog onnoodig gebleken, daar de sedert ontdekte man- 
netjes wel gevleugeld bleken te zijn en in het aderverloop 
geheel met de Phoriden overeenstemmen, zoodat ze in nieuwere 
publicaties eenvoudig bij deze worden ondergebracht. Desniet- 
temin blijven deze althans in de vrouwelijke sexe ongevleugelde 
vormen zeer interessant, vooral ook, omdat van ééne soort 
althans bekend is, dat ze op landslakken, naar het heet »ecto- 
parasitisch« leeft; deze soort werd namelijk in W. Afrika op 
eene Achatina aangetroffen. Het doet Spreker genoegen, dat 
zich onder de door den heer Jacobson op Java verzamelde 
Dipteren eene nieuwe soort uit deze groep bevindt, tevens de 
eerste uit den Oost-Indischen Archipel. De soort behoort tot 
het genus Puliciphora, maar wijkt van de beide bekende (P. 
lucifera Dahl en pulex Dahl, beide van den Bismarck-Archipel) 
af door het aantal borstels op het voorhoofd. Van de ocellen 
is alleen de middenste nog goed ontwikkeld, de beide andere 
zijn alleen by zeer sterke vergrooting nog als fijne stippen 
terug te vinden; by enkele verwante genera zijn ze geheel 
te loor gegaan. In de door Becker gegeven tabel van de ge- 
slachten der Phoriden wordt aan de al of niet aanwezigheid 
der ocellen groote waarde gehecht, zoodat deze hier licht op 
een dwaalspoor zou kunnen leiden, evenals daar, waar men te 
beslissen heeft over de meerdere of mindere ontwikkeling der 
pulvillen, wat bij deze uiterst kleine organen dikwijls moeilijk 
waarneembaar 1s. 

Hoe geroutineerde onderzoekers door dergelijke aberrante 
vormen kunnen worden misleid, blijkt ook uit het geval van 
Thaumatowena, een by termieten voorkomend dier, dat door 
Börner en den bekenden hemipteroloog Breddin tot de Hemi- 
pteren werd gerekend. Silvestri, die onlangs eene nieuwe 
soort van hetzelfde genus ontdekte, herkende er een Dipteron 
in, nauw verwant met de boven besproken vormen. 

Voorts vermeldt Spreker, dat onlangs van de hand van Per- 


kins een uitvoerig onderzoek is verschenen omtrent de biologie 


VERSLAG. XXI 


der Pipunculiden van Hawai en Australié, hetwelk hem inte- 
ressant genoeg toeschijnt om er in de Entom. Berichten een 
résumé van te geven, te meer, daar het in een weinig ver- 
spreid tijdschrift is opgenomen. Er blijkt o.a. uit, dat aan de 
door Pipunculus aangetaste Homoptera uitwendig nauwelijks 
iets bijzonders is waar te nemen, hetgeen wel de reden is, dat 
deze Diptera in Europa tot dusverre zoo zelden door kweeking 
werden verkregen. Spreker zelf heeft ook meest gelet op Homo- 
ptera met een bijzonder groot achterlijf of met eenig gezwel 
voorzien ; hy heeft deze laatste ook wel gevonden, en derge- 
lijke ook van den heer Bierman ontvangen, maar de parasiet 
bleek dan een Hymenopteren-larve te zijn, naar alle waar- 
schynlykheid uit de groep der Dryiniden. by welke de wijfjes 
door merkwaardig groote klauwtjes gekenmerkt zijn. Henige 
aldus geïnfecteerde Homoptera worden rondgegeven. 

Verder vertoont Spreker eene serie van de inlandsche soorten 
van Ctenophora, met de later daarvan afgescheiden geslachten 
Dictenidia en Xiphura. De serie is volledig op Ct. guttata Meig. 
na, waarvan het 9 eens bij Rotterdam werd aangetroffen. Spreker 
vestigt er de aandacht op, dat bij het & van Ct. elegans Meig. 
zich de zwarte vleugelvlek niet tot aan de vleugelspits uit- 
strekt, zoodat in van der Wulp’s bestemmingstabel alleen met 
het © is rekening gehouden. Door de afwezigheid van een 
zwarten ring om de achterscheen is ook het & gemakkelijk 
van Ct. festiva te onderscheiden, verscheidene andere verschil- 
punten daargelaten. 

Ten slotte laat Spreker nog eenige inlandsehe Cocciden 
circuleeren, vooreerst een paar Aleurodes-soorten, eene op Loni- 
cera periclymenum L. (Hilversum en Baarn), eene op Azalea (in 
plantenkas te Amsterdam) met larven en pupariën, verder 
Aspidiotus zonatus Frauenf. * en ©. De vrouwelijke schildjes, 
welke op de dunne stammen van eikenhakhout voorkomen, 
gelijken merkwaardig veel op de boomschors; de kleine, lang- 
werpige, mannelijke schildjes komen op de bladeren voor, 


XXII VERSLAG. 


langs de nerven en langs den rand. Althans te Hilversum zijn 
zij zeer verbreid en ook op »Linnaeus« te Watergraafsmeer 
werden ze door Spreker aangetroffen; zy leveren zeker wel 
de gemakkelykste wijze op, om zich mannelijke Cocciden te 
verschaffen ; deze ontwikkelen zich by deze soort nog in het 


najaar. 


De heer Mac Gillavry vertoont: 

1. Eene voor onze fauna nieuwe waterwants en wel Aphelo- 
chirus aestivalis Fabr., een verwant van de bekende Naucoris cimi- 
coides L. De eerste twee inlandsche exemplaren werden op 26 
Aug. 1905 gevonden in de Maas dicht bij Mook, daar waar de 
Niers uitmondt. Daar deze exemplaren brachypteer waren, 
werden zij voor larven van Naucoris gehouden en werd slechts 
één exemplaar medegenomen, By nader onderzoek en door het 
dien zelfden dag vangen van eene echte Naucoris-larve, bleek 
al spoedig, dat dit een geheel ander dier was en werd de 
onbekende tot nader orde bewaard. 

Tijdens de excursie op orze Zomervergadering by Oldenzaal 
21 Juli 1906 werd in de Dinkel weder een dergelijk dier 
gevonden en bij determinatie bleek het Aphelochirus aestivalis 
Fabr. te zijn, die dus reeds op twee plaatsen in ons land 
blijkt voor te komen. 

Het dier komt volgens den Catalogus van Puton (1886) 
voor in Engeland, Frankryk, Duitschland en Scandinavië. 
Fieber (1861) noemt nog de Karpathen. Nieuwere litera- 
tuur kon Spreker niet nagaan. 

Door Mr. Fokker schijnt het in België te zijn waargenomen. 

Hoewel dus in geheel Noord-West Europa voorkomende, schijnt 
deze soort overal zeldzaam te zijn. Douglas and Scott 
geven er eene afbeelding van in hun British Hemiptera (1865). 
Daar zij volgens hunne beschrijving slechts een brachypteer 
exemplaar ter bezichtiging hadden en zij een volkomen ont- 


wikkeld dier afbeelden, lag het voor de hand aan te nemen, 


VERSLAG. XXIII 


dat hunne afbeelding overgenomen was, vooral daar deze af beel- 
ding in verschillende opzichten te wenschen overlaat. 

In Westwood, »Classification of Insects«, Part I 1839 
vond Spreker het waarschijnlijke origineel van hunne afbeel- 
ding. Deze teekening is echter zeer juist gevolgd, zoodat de 
fouten bij Westwood liggen. 

Vooral de vorm van den kop en de aan de buitenzijde hoe- 
kig uitgesneden oogen zijn slecht weergegeven. Ook de sprieten 
die van boven gedeeltelijk zichtbaar zijn, zien er uit als 
doorntjes aan den rand van den thorax. 

Van de twee vertoonde exemplaren is het Oldenzaalsche 
donkerder van tint, waardoor de gele vlekken en randen des 
te beter, uitkomen. Opgemerkt mag nog worden, dat de voorste 
twee pootparen kort zijn en by het loopen over den bodem 
gebruikt worden, terwijl het achterste pootpaar lang is en 
voor het zwemmen gebruikt wordt. 

2. Twee melanistische coleoptera. Een voorwerp van T'hele- 
phorus obscurus L., (Putten (V.) 6), dat bijna geheel zwart is, 
vooral wat den kop aangaat, hetgeen by de determinatie 
moeilijkheid ‘gaf, eene moeilijkheid door Dr. Everts echter 
opgelost, en een voorwerp van Coccinella hieroglyphica L. 
(Putten (V.) 6), dat bina overeenkomt met de ab.e. areata 
Panz., echter daarvan verschilt door een wit vlekje op de basis 
van elk der dekschilden. 

3. Een gevleugeld voorwerp van Calathus melanocephalus L. 
(Zandvoort 9), een in den regel ongevleugeld voorkomenden 
loopkever. 

4. Twee monstruositeiten : nl. eene Coccinella 18-punctata 
Scop. (Ter Borg, 10), waarvan een der dekschilden eene uitge- 
trokken punt op de schijf vertoont en tevens de vlekteekening 
in de war is, en een Z/aphrus ulrichi Redt. (Oldenzaal, 7), 
waarvan de linker spriet slechts uit negen leedjes bestaat. Het 
eindlid is goed gevormd, maar de twee daarvoor gelegen 


leedjes vertoonen elk eene aanzwelling, zoodat deze twee leedjes 


XXIV Von SANG: 


vermoedelijk met de normale leedjes 7—10 overeenkomen. 

5. Twee zeer merkwaardige kevers, daar zij tusschen twee 
soorten in staan. De eene kever is een Notiophilus biguttatus 
Fabr. (Putten (V.)), waarvan elk dekschild een tweede groefje 
bezit ; vooral op het rechterschild is dit duidelijk. Daardoor is 
dit exemplaar als 't ware een overgangsvorm tot N. 4-punctatus 
Dej., eene species tot nu toe nog niet inlandsch aangetroffen. 

Een tweede overgangsvorm is de mede vertoonde Coccinella 
7-punctata L., eveneens van Putten (Veluwe). Door geelachtige 
epimeren aan metathorax en lange randvlek aan de onderzijde 
van het borststuk vormt het den overgangsvorm tot C. distincta 
Falderm. 

Of deze twee kevers bastaarden zijn of variaties kon natuur- 
lyk een dankbaar onderwerp voor speculatie uitmaken, zeker 
bewyst het eene groote verwantschap van de betrokken species. 

6. Ken broedsel van Cis castaneus Mellié, eene niet alge- 
meene soort, gekweekt uit een beukenzwam te Putten (Velu- 
we) gevonden. De zwam werd door Dr. Heinsius gede- 
termineerd als een Stereum, waarschijnlijk St. purpureum Pers. 
Daar de kleur van het hymenium den doorslag geeft tus- 
schen deze soort en St. hirsutum Fr. en rijpe sporen juist 
ontbreken is de soortsbepaling niet geheel mogelijk. Nog 
ontwikkelden zich uit deze zwam en waarschijnlijk uit de 
larven van de bovengenoemde Cis eenige sluipwespjes, door 
Dr. J. Th. Oudemans als Astichus arithmeticus Först. 


gedetermineerd. 


De Voorzitter sluit, na een woord van dank gericht te 


hebben tot de verschillende sprekers, hierop de vergadering. 


NER Art, 


VAN DE 


TWEE-EN-ZESTIGSTE ZOMERVERGADERING 


DER 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING, 
GEHOUDEN TE MAASTRICHT 
ep Zaterdag, 15 Juni i907 


des morgens ten 11 ure. 


President de heer Dr. J. Th. Oudemans. 

Met hem zijn tegenwoordig de heeren: P. J. van den 
Bergh Lzn., A. van den Brandt, J. Cremers, Jhr. Dr. Ed. J. G. 
Everts, J. W. Kempers, H. J. H. Latiers, Dr. H. J. Lycklama 
a Nyeholt, Dr. D. Mac Gillavry, Dr. J. ©. H. de Meijere, 
Dr. A. C. Oudemans, Dr. C. L. Reuvens, Dr. A. J. van Rossum, 
H. Schmitz 8. J., P. J. M. Schuyt, Mr. D. L. Uyttenboogaart, 
Dr. H. J. Veth, H. A. de Vos tot Nederveen Cappel, Mr. L. H. D. 
de Vos tot Nederveen Cappel, W. Warnsinck en Dr. H. W. 
van der Weele. 

De heeren Mr. A. Brants, A. J. Buis, M. Caland, P. Haverhorst, 
D. van der Hoop, Dr. F. W. O. Kallenbach, A. A. van Pelt 
Lechner, Dr. J. Prince, Dr. H. Schouteden en Dr. P. Speiser 
zonden bericht, dat zij verhinderd waren de vergadering bij 
te wonen. 

De Vice-President neemt tijdelijk de functie van secretaris 


waar. Hij leest een brief van den secretaris voor, waaruit 
Tijdschr. v. Entom. L. 2 


XXVI VERSLAG. 


blijkt, dat diens gezondheidstoestand steeds beterende is en de 
heer van der Hoop weder spoedig geheel hersteld zal zijn. 
Applaus van de vergadering. 

De Secretaris ontving een schrijven van Dr. K. Jordan, 
Zoological Museum, Tring, Herts, England, van 7 Juni jl. 
Dit schrijven wordt door den waarn. Secretaris voorgelezen 


en luidt aldus: 


Hochgeehrter Herr ! 


Die unterzeichneten Entomologen halten es fuer zeitgemaess, 
fuer 1908 einen Internationalen Entomologen-Congress zu 
organisieren. Um den Erfolg des Congresses zu sichern, ist 
die moralische Unterstuetzung des Unternehmens durch die 
Entomologischen Vereine eine absolute Notwendigkeit, und 
wir richten deshalb an Sie und die Mitglieder Ihres Vereins 
die Bitte um freundliche Mithilfe. Sollten Sie geneigt sein, 
den Plan zu beguenstigen, so bitten wir, die Sache zu be- 
sprechen und beiliegende Notiz in den naechsten Sitzungs- 
berichten zu veroeffentlichen (wenn solche noch vor Ende 
August herauskomen), oder die Notiz wenigstens so vielen 
Mitgliedern als moeglich bekannt zu geben. Ein gleiches 
Schreiben ist auch andern Entomologischen Gesellschaften 
zugesandt und wir bemerken, dass sich die Ent. Soc. London 
einstimmig fuer die Unterstuetzung des Unternehmens ausge- 
sprochen hat. 

In Hochachtung 
Ihre sehr ergebenen 
Chr. Aurivillius. E. L. Bouvier. I. Bolivar. L. Bedel. M. Bezzi. 
Th. Becker. S. Bengtssen. C. T. Bingham. J. C. Bradley. 
W. Beutenmueller. C. J. T. Bethune. C. H. Carpenter. G. C. 
Champior. G. T. Chapman. J. D. Cockerell. Ph. P. Calvert. 
K. Daniel. F. A. Dixey. H. Druce. W. L. Distant. B. C. van 
Dyke, Ed. Everts, A. Forel, J. Fletcher, H. C. Fall. C, G. 


VERSLAG. XXVII 


Gahan. A. Giard. R. Gestro. L. Ganglbauer. F. Ducane God- 
man. W. Horn. A. Handlirsch. Sir G. F. Hampson. K. M. 
Heller. G. von Horvath. H. J. Kolbe. F. Klapalek. P. Mabille. 
J. ©. H. de Meijere. A. L. Montandon. P. Magretti. P. Mer- 
rifield. L. W. Mengel. Ch. Oberthuer. R. Oberthuer. H. Osborn. 
P. Pavesi. E. B. Poulton. F. Ris. H. Rebel. W. Rothschild. 
H. Schouteden. F. Silvestri. M. Standfuss. Y. Sjoestedt. G. 
Severin. A. von Schulthess-Rechberg. J. B. Smith. H. Skinner. 
J. W. Tutt. G. H. Verrall, E. Wasmann. Chas. 0. Waterhouse. 
und andere. 4 

Nach einem Meinungsaustausch mit zahlreichen Entomolo- 
gen Europas und Amerikas ist beschlossen worden, im Laufe 
dieses Sommers Einladungen zu einem Internationalen Ento- 
mologen-Congresse ergehen zu lassen. Zweck des Congresses 
ist die Foerderung der Interessen der Entomologischen For- 
schung und damit der Biologie im allgemeinen. Ein solcher 
Congress wird zu einem herzlichen Zusammengehen der Ento- 
mologen der verschiedenen Laender beitragen, und die gemein- 
samen Beratungen ueber Fragen von allgemeinem Entomolo- 
gischen Interesse werden die Entomologische Forschung anregen 
und sie in Bahnen leiten, wo sie am fruchtbringendsten ist 
oder wo Specialuntersuchungen besonders wuenschenswert 
sind. Die angewandte Entomologie wird gleichfalls in den 
Kreis der Beratungen und Vortraege gezogen werden, damit die 
reichen Erfahrungen der reinen Entomologie besser nutzbrin- 
gend fuer die oekonomische und hygienische Entomologie 
Verwendung finden. Die Entomologen werden freundlichst 
gebeten, durch Rat und Tat bei der Organisation des Con- 
gresses zu helfen. Mitteilungen sind bis auf Weiteres zu 
richten an: Dr. K. Jordan, Zoological Museum, Tring (Herts.), 
England. 


Over dit schrijven wordt door meerdere leden van gedachten 


gewisseld. Ofschoon de meerderheid nu niet bepaald buiten- 
on 


XXVIII VERSLAG. 


gewoon enthousiast is voor het geopperde plan en nog geen 
besluit wordt uitgelokt, zoo bestaat er geen bezwaar om 
moreelen steun te geven. Het bijeenkomen van vakgenooten kan 
niet anders dan nuttig zijn. Het resultaat der bespreking is, 
dat men er in principe wel voor is en vooralsnog alleen een 


blijk van sympathie met het plan wil betuigen. 


Hierop gaat de President over tot het geven van het ver- 
slag der lotgevallen welke de vereeniging in het afgeloopen 


jaar heeft ondergaan en zegt het volgende: 


Mijne Heeren ! 


Alweder is een jaar verloopen, sedert ik het laatst my 
kweet van den my by Art. 18 onzer wet opgelegden plicht, 
om U op onze zomervergadering het wel en wee, dat aan 
onze Vereeniging in het afgeloopen jaar ten deel viel, in her- 
nering te brengen. 

Ook in dit jaar zijn verliezen door den dood ons niet ge- 
spaard gebleven. Op 8 December overleed ons medelid Mr. A. 
F. A. Leesberg, een der trouwste bezoekers van onze bijeen- 
komsten. Op de vorige zomervergadering was hij nog aan- 
wezig, doch by verscheidenen onzer vestigde zich toen de 
tragische overtuiging, dat het de laatste maal was, dat wij 
hem in ons midden zagen. De eens zoo krachtige en langen 
tijd zoo levenslustige man was toen reeds half gesloopt en 
kwam eenige maanden later voor geen der aanwezigen de 
tijding van zijn overlijden onverwachts. 

Van diengene onzer medeleden, die Leesberg het best gekend 
heeft, van Dr. Everts, zal in de eerstvolgende aflevering van 
ons Tijdschrift een »in Memoriam« het licht zien, opgeluisterd 
door een portret uit den besten tijd van den overledene, van 


welk portret ik u thans reeds een afdruk kan toonen. 


VBR Se AG. XXIX 


Wat Leesberg's levensloop betreft, kan ik dus naar dat »in 
Memoriam« verwijzen, doch kan ik niet nalaten hier in her- 
innering te brengen, dat hy 35 jaar lid onzer Vereeniging 
geweest is, zijnde toegetreden in 1871, terwijl hij van 1895 
tot 1906 zitting had in de redactie van ons Tijdschrift. 

Vooral aan de ouderen onder ons zal Leesberg als de joviale 
kameraad, die dikwijls veel bijdroeg tot de gezelligheid onzer 
bijeenkomsten en die vooral op onze excursies in zijn element 
was, nog lang in herinnering blijven. 

In het begin van 1907 bereikte ons de tijding van het over- 
lijden van een van onze jongste leden, den heer E. Berends 
te Utrecht. Hy was slechts twee jaar lid onzer Vereeniging 
en woonde nog geene onzer vergaderingen bij, zoodat hy den 
meesten onzer onbekend gebleven is. Uit enkele zijner vang- 
sten was echter reeds gebleken, dat hij een ijverig verzame- 
laar was, van wien wellicht later veel voor de entomologie te 
verwachten ware geweest. 

Als begunstigster nam afscheid van ons: 

Mejuffrouw M. L. Reuvens, te Leiden, 

terwijl als lid bedankten de H.H.: 

P. A. M. Boele van Hensbroek, te ’-Gravenhage, 

P. Caland, te Wageningen en 

J. V. M. Toulon van der Koog, te Oosterbeek. 

De ledige plaatsen der ons ontvallen leden werden echter 
alle weder aangevuld door het toetreden der volgende H.H. : 

L. van Giersbergen, Leeraar van de Vereeniging ter bevor- 
dering van Bijenteelt in Nederland, te Wageningen, 

A. J. Buis, te Rotterdam, 

C. P. G. C. Balfour van Burleigh, biol. stud., te Utrecht, 

H. Schmitz 8. J., te Maastricht, 

Dr. A. Reclaire, te Göttingen en _ 

B. Swart, Leeraar H. Burgerschool te Maastricht. 

Hun allen roep ik een hartelijk welkom toe in onzen kring 


en spreek de hoop uit, dat zij er niet alleen zullen aantreffen 


XX VERSLAG. 
al datgene, wat zij er verwachten, doch meer dan dat; want 
naast den zin, om op entomologisch gebied werkzaam te zijn 
en elkander daar met raad en daad bij te staan, heerscht in 
onze Vereeniging een merkwaardige geest van echte kameraad- 
schap, die voor haar inderdaad spreekwoordelijk is geworden. 
Moge die geest tot in lengte van dagen blijven voortbestaan ! 
De balans opmakende, blijkt, dat onze Vereeniging thans 
bestaat uit: 
Het Buitengewoon Eerelid, 
7 Eereleden, 
14 Begunstigers, 
10 Correspondeerende leden, 
5 Buitenlandsche leden en 
111 Gewone leden. 


148 

Van de geschriften, welke van onze Vereeniging uitgaan, 
verschenen sedert het vorige jaarverslag de 2de, 3de en 4de 
aflevering van deel 49 van het Tijdschrift voor Entomologie, 
waarmede dit deel ook weder op tĳd, vóór het einde van 
1906, gereed kwam. Van deel 50 is de 1ste aflevering ver- 
schenen en zijn de 2de en 3de aflevering ter perse. 

Van de Entomologische Berichten kwamen alle nummers 
op den daarvoor bestemden tijd uit, zijnde 31 tot en met 35. 
Wat deze uitgave betreft, moge hier eene opmerking gemaakt 
worden, die ik in de ernstige overweging onzer leden aan- 
beveel. Terwijl uitteraard de opstellen, welke voor het Tyd- 
schrift bestemd worden, hoofdzakelijk afkomstig zijn van die 
onzer leden, welke zich met het bewerken van insectengroepen 
of met ‚bepaalde studies op biologisch of ander terrein bezig 
houden, bieden de Entomologische Berichten plaats aan voor 
kleinere mededeelingen door ieder onzer leden en op elk gebied 
der entomologie, als daar zijn : berichten omtrent merkwaardige 
vangsten, goede vangterreinen, biologische eigenaardigheden, 


uitkomsten van kweekproeven, vangmethodes, referaten van 


VERSLAG. XXXI 


elders gepubliceerde opzienbarende mededeelingen enz. — in 
een woord alles wat op entomologisch gebied voor onze leden 
ook maar eenigszins van belang geacht kan worden. Het aantal 
medewerkers kon dus zeer groot zijn, doch is dit nog niet; 
de groote massa der mededeelingen komt van een klein getal 
personen. Als alle leden, die zoo nu en dan eens »iets hebben«, 
dit dan ook maar fluks opschreven en by den Voorzitter 
inzonden, dan zouden de Entomologische Berichten nog veel 
meer dan thans aan hun doel beantwoorden. Ik hoop, dat dit 
beroep op onze »sluimerende krachten« niet vergeefsch moge zijn! 

Omtrent den financieelen toestand onzer Vereeniging zal 
onze Penningmeester U zoo aanstonds verslag uitbrengen, 
terwijl onze Bibliothecaris den staat onzer boekerij aan U 
zal blootleggen. Wat onzen boekenschat betreft, kan ik U 
nog mededeelen, dat ik juist gisteren het voorgeschreven 
bezoek daaraan gebracht heb en er alles in uitmuntenden 
staat heb aangetroffen. 

Eindelijk kan ik U nog mededeelen, dat onze Vereeniging 
officieel door haren Voorzitter vertegenwoordigd werd in het 
comitee, dat zich gevormd had, om op den 28sten Juni van 
dit jaar den 200-jarigen geboortedag van Linnaeus te her- 
denken. Evenals de andere wetenschappelijke lichamen, die 
vertegenwoordigd waren, heeft ook het Bestuur onzer Vereeni- 
ging eene bijdrage, en wel van f 25.—, voor deze huldiging 
beschikbaar gesteld. Dat de plechtigheid op uitnemende wijze 
geslaagd is, kan u allen uit de dagbladen en tijdschriften 
bekend zijn, terwijl het borstbeeld van Linnaeus, dat thans 
op het landgoed »de Hartecamp« te Bennebroek, waar hij 
verblijf hield, prijkt, medewerkt om de herinnering aan den 
grooten natuurvorscher en aan de huldiging zijner nagedach- 
tenis bereid, levendig te houden. 

Thans aan het einde van mijn verslag gekomen is er nog 
ééne zaak, die ik niet met stilzwijgen mag voorbijgaan. Een 


tijd lang toch heeft er zich eene wolk vertoond aan onzen 


XXXII VERSLAG. 


overigens helderen hemel. Onze wakkere Secretaris werd nl. 
in het najaar ongesteld en moest tijdelijk van al zijne functies 
worden ontheven. Drie der overige Bestuursleden hebben hem 
vervangeu, ieder een deel zijner bezigheden waarnemend. 
Gelukkig echter is allengs beterschap ingetreden en is onze 
Secretaris, hoewel thans nog niet hier aanwezig, sinds begin 
Mei weder in staat zijn ambt uit te oefenen. Dat zijne bemoei- 
ingen vele zijn, is aan zijne plaatsvervangers maar al te dui- 
delijk gebleken, alsmede op welk eene uitstekende wijze alles 
door hem behandeld wordt. Ik meen dan ook volop gerechtigd 
te zijn, onze Vereeniging geluk te wenschen met het herstel 
van onzen van der Hoop en, stellig uit U aller naam, er 
den wensch aan toe te voegen, dat hy nog jaren lang, ononder- 
broken, het Secretariaat op zijne voortreffelijke wijze mogen 


vervullen. 


De Penningmeester brengt hierop verslag uit van zijn 
gehouden beheer, en legt een schrijven over van de heeren 
Dr. H. J. Lycklama à Nyeholt en Dr. J. Prince, waarin 
genoemde heeren verklaren de rekening van den Penning- 


meester te hebben nagezien en accoord bevonden. 


Algemeene Kas. 


ONTVANGSTEN. 


Voordeelig saldosvore gaar a memmen. e E 


Rente. van’ effeetens «ote. wanen er ae et IS 
» > kasaeldir Wh RI OI 
Contributie wanskeder so oe. EEE DOE 
> >) WECUNSUICCTS jee. 2 m lol. 

» » een buitenlandsch lid . . . . » 3.— 
Verkochte weschriften, … RE SE Sr 20740 
Overgeschreven uit het fonds Einthoven. . . . » 49.— 


f 1659.14 


VERSLAG. 


UITGAVEN. 


Bewaring fonds Tijdschrift 

Assurantie der beide bibliotheken en van het fonds 

Jaarl. bijdrage aan de Phytopathologische Ver. 
» » » » Ned. Heide-Maatschappij 
» » » » Ver.totbehoud van Natuur- 
monumenten (2 jaar) 

Aankoop van boeken 


Drukken van verslagen 


XXXIII 
F 55.— 
2330 
» ze. 
» D, —= 
Soe 
» ao le 64 
Sel y= 


» » de Entom. Berichten » 203.775 
» » suppl. op de catalogi » 38.30 
» » de List van Coleopt. van Dr. Everts » 49.— 
Circulaires, adressen enz. . > 4355 
Lokaalhuur enz. der bibliotheken . OO 
Verschotten der leden van het Bestuur . » 96.535 
Onkosten van vergaderingen . rs) 


De ontvangsten bedroegen . . 7 1659.14 
» uitgaven » ta se 104555 
dus batig saldo f 013.78 


Fonds voor de uitgaaf van het Tijdschrift. 


ONTVANGSTEN. 


Rykssubsidie . 
Verkochte exemplaren aan de leden 

» vroegere jaargangen . 
Bijdragen van begunstigers se ARE 
Bijdrage van Dr. H. W. van der Weele. 


f 500.— 
» 348.— 
”.1050 
» DD. 
» 216.14 


f 1129.64 


XXXIV VERSLAG: 


UrrGAVEN. 
Nadeelig ‘saldomworig Jaar"... Kar ADE 
Drukloon Dee fae) NE era me ee Boa 
Platenrekening Deelay9 Wp. Sd. 00 21 te et sl 
Rekeningen L. van BecniW Co an a a LI 
Zegel en leges op de rijkssubsidie. . . . . . » 1.72 


Verschotten, waaronder kosten van verzending. . » 38.11 


f 1473.29 
De uitgaven bedroegen . . f 1478.29 
» ontvangsten » =. > 112964 


dus te kort f 343.65 


Fonds der Bibliotheek Hartogh Heys van de Lier. 


ONTVANGSTEN. 
Voordeelig saldo vorig jaar >. =. mt 2 =. 122560 
Rente inschrijving Grootboek . . . . . . . » 302.54 
| f 425.14 
UrrGAven. 
Aankoop vans boeken” … riti 2 ARS 
De ontvangsten bedroegen . . f 425.14 
>» uitgaven > so Br 
dus batig saldo f 253.82 


By deze rekeningen valt op te merken, dat de batige saldo's 
van de Algemeene Kas en van het Fonds der Bibliotheek 
Hartogh Heys van de Lier grooter schijnen dan zij werkelijk 


zijn, o.a. doordat ten gevolge van bijzondere omstandigheden 


VERSLAG. XXXV 


de vorderingen van den boekbinder bij de afsluiting dezer 
rekeningen nog niet zijn ingekomen. Daarentegen is ook het 
te kort op het Fonds voor de uitgaaf van het Tijdschrift groo- 
ter dan het schijnt, doordat de afrekening van Mart. Nijhoff 
over het vorige jaar nog niet is ontvangen. Het ons toeko- 
mende saldo bedraagt / 192.08, dat ons met 1 Juli e.k. zal 


worden uitbetaald. 


De President brengt een woord van dank aan den Pen- 
ningmeester, die weder in het afgeloopen jaar de finantiën 
der Vereeniging met groote zorg heeft beheerd en stelt voor 
dezen voor het gehouden beheer te dechargeeren, waartoe de 


vergadering met acclamatie besluit. 


De Bibliothecaris brengt hierop verslag uit over den 
toestand der Bibliotheken. 


Mi EF 


Met voldoening kan ik mijn negende jaar-overzicht aan u 
voorleggen. Is ’t voor een bibliothecaris reeds bevredigend 
indien hy temidden zijner meestal muffe omgeving vele aan- 
vragen om boeken, om citaten, om aanwijzingen krijgt, indien 
hem geschenken voor de aan zijn zorg toevertrouwde boekerij 
worden gestuurd, nog aangenamer is het voor hem indien er 
gelegenheid tot aankoop van nieuwe werken gegeven wordt. 
En ’t afgeloopen vereenigingsjaar is mij gunstig geweest, 
want behalve dat velen gebruik maakten van den boekenschat 
der Vereeniging, dat er een vrij drukke correspondentie gevoerd 
werd met hen, die ’t een of ander voor hun studie noodig 
hadden, was ’t mogelijk om meerdere werken, meest door 
leden opgegeven, aan te schaffen. Wel niet zooveel als ik 
wenschte, doch men moet niet vergeten dat werken als b.v. 


Moore Lepidoptera Indica, W ij ts man Genera Insectorum 


XXXVI VERSLAG. 


en Wiegmann Archiv der Naturgeschichte samen reeds 
een jaarlijksche uitgave van © / 250.00 vorderen. Onze intee- 
kening op het Archiv houdt echter dit jaar op, waardoor voor 
de rekening Hartogh Heys een aardig bedrag vrij komt. 

Wat de Boekerij zelve betreft, zoo zijn er gelukkig geen 
verliezen of ongelukken aan te wijzen; waar 't noodig was 
werden de boeken ingebonden, terwijl geen schade van vocht 
of anderszins te constateeren valt, Tot myn spyt heb ik het 
bewerken van het »Literatuur-overzicht« moeten staken. De 
jaarlijks grootere omvang vorderde een steeks aangroeiende 
uitgave, welke onze kas niet dragen kan; bovendien werden 
nieuwe boeken meer noodig geacht. 

Laat ik bi). het vermelden der namen van hen, die ons 
geschenken gaven, tevens dank uitspreken voor hunne vry- 


gevigheid; mogen velen onze Bibliotheek blijven gedenken, 


Oi 


zóó bij hun leven als per testament. 

De milde gevers zijn: de dames M. L. Reuvens en J. Reynvaan 
en de heeren G. Adlerz, W. H. Ashmead, W. Beutenmüller, 
British Museum, A. Busch, N. Cary, W. E. Castle, A. N. 
Caudell. C. B. Davenport, W. Docters v. Leeuwen, H. G. 
Dyar, E. Everts, H. F. Fernald, P. Haverhorst, D. v. d. Hoop, 
C. Janet, J. ©. C. Loman, J. G. de Man, J. ©. H. de Meere, 
Ministerie van Landbouw, H. F. Nierstrasz, A. C. Oudemans. 
F.. Plateau; J. A. Gt Rehm, CL; Reuvens, Ge va Roon, A, 
J. v. Rossum, H. Schmitz, H. Schouteden, P. J. M. Schuyt, 
Smithsonian Institution, Smits van Burgst, P. C. T. Snellen. 
P. Speiser, W. L. Tower, H. J. Veth, W. Warren en C. W, 
Woodworth. 

De aangekochte boeken zijn, behalve de vaste volg-werken : 

J. W. Tutt, British Lepidoptera, T. V en VIII. 

E. Meyrick, A handbook of British Lepidoptera. 1895. 

G. Fuchs, Ueber die Fortpflanzungsverhältnisse der rinden- 
britenden Borkenkäfer. 1907. 

E. Simon, Histoire naturelle des Araignées. T. II Afl. 4. 1903. 


VERSLAG. XXXVII 


Entomologisches Jahrbuch, 1906 en 1907. 

J. W. Tutt, The migration and dispersal of Insects. 1902. 

A. Handlirsch, Die fossilen Insekten und die Phylogeine 
der rezenten Formen. 1906. 

en uit de nalatenschap van wijlen ons geacht medelid Leesberg 
een collectie grootere en kleinere werken waarbij o.a. 

N. Graber, Die Insekten. 1877—79. 

J. ©. Füssli, Archiv der Insektengeschichte, 1781—86. 

S. Schenkling, Nomenclator coleopterologicus. 1894. 

J. J. Schmidt, Bestimmungstabellen der europ. Coleopteren. 
1885. 

G. Seidlitz, Fauna transsylvanica. 1891. 

E. Wasmann, 2 vol., met verschillende brochuren. 

Ten slotte een woord tot alle leden : toont door een druk 
gebruik uwe belangstelling in onze Bibliotheek, die een der 


grootste op haar gebied is. 


De President stelt aan de vergadering voor, de heeren 
Haverhorst en van Roon, beiden te Rotterdam, te benoemen 
om de rekening van den Peningmeester over 1907 —1908 na te 
zien, waartoe besloten wordt. Genoemde heeren, niet ter ver- 
gadering aanwezig, zullen door den Secretaris in kennis 


worden gesteld van hunne benoeming. 


Overgaande tot punt 5 der agenda, verzoekt de President 
de vergadering over te gaan tot het vaststellen van de plaats, 
waar de volgende zomervergadering zal gehouden worden. 

Na eene korte bespreking over het in het vorig jaar geop- 
perde voorstel van den heer van den Berg, om weder eens in 
Tilburg te vergaderen en daaraan te verbinden eene exeursie bij 
Oirschot, op de terreinen van Jonkh. De Lacourt, wordt met 
algemeene stemmen besloten aan dit plan, dat telkens van 


de baan geschoven werd, gevolg te geven. 


Op de vraag van Dr. van Rossum of, met het oog op 


XXXVIII VERSLAG. 


de hôtels, het niet beter ware in den Bosch te vergaderen, 
antwoordt de heer van den Berg, dat de afstand naar het 
excursie-terrein te groot zou zijn en dat Tilburg ruimschoots 


logies kan verschaffen. 


De President wenscht in debat te brengen de vraag: 
wanneer men het liefste wenscht te vergaderen, in Juni of 
Juli. Hierover wordt van gedachte gewisseld door meerdere 
leden, waarbij o.a. door Dr. Veth gewezen wordt op het 
verkrijgen van vacantiekaarten op de Staatsspoorwegen, ingaande 
met 1 Juli, wat echter volgens spr. geen beletsel blijkt te 
zijn om eventueel in Juni te vergaderen, daar, b.v. voor de 
groote afstanden de leden toch komen; toch zou het wensche- 


lijk zijn te trachten ook in Juni vacantiekaarten te krijgen. 


Dan merkt Dr. van der Weele op, dat voor den een in 


Juni, voor den ander in Juli veel te vangen is. 


Dr. van Rossum meent, dat over 't algemeen Juli besten- 
diger weder heeft dan Juni, wat echter niet altijd bleek bewaar- 


heid te zijn. 


Op voorstel van den heer Schuyt wordt door de vergade- 
ring besloten voor deze zaak een motie van beleid en ver- 
trouwen in het bestuar te stellen, zijnde de eenvoudigste 


oplossing. 


Het Bestuur zal dus op den ingeslagen weg voortgaan en 
dan eens Juni, dan eens Juli voor de vergadering bepalen, 
zooveel mogelijk om het andere jaar. 

Aan de orde is thans te bepalen waar den volgenden dag 


de excursie zal plaats hebben. 


De heer Kempers heeft zich de moeite gegeven een aantal 
kleine schetskaartjes te vervaardigen naar de groote staf kaart, 
welke aan de leden worden uitgedeeld. Zijn voorstel is met 


VERSLAG. XXXIX 


den trein naar Meerssen te gaan, van daar te wandelen door 
het Kalverboschje, langs korenvelden, af te dalen naar Houthem, . 
daar te lunchen om verder den tocht te vervolgen naar Val- 
kenberg, waar het middagmaal kan gebruikt worden. 


Dit plan vindt algemeene goedkeuring. 


Door Dr. A. C. Oudemans wordt nog gewezen op de 
noodzakelijkheid voor het uitgeven van een nieuwen Catalogus 
der Bibliotheek en geeft hij in overweging dezen als één geheel 
te bewerken, waarbij nl. de beide bibliotheken niet gescheiden 


worden bewerkt. 
Al de leden deelen eenstemmig in dit verlangen. 


De Voorzitter zegt, dat de uitgave van een nieuwen cata- 
logus slechts een kwestie van geld is. Als dit er voor beschik- 


baar blijkt te zijn, zou tot de uitgave kunnen worden besloten. 


Na de gebruikelijke pauze wordt tot de wetenschappelijke 


mededeelingen overgegaan. 


De Heer Everts laat ter bezichtiging rondgaar een gal- 
vorming van de eik, waaruit een groot aantal Cynipiden, 
met hare inquilinen en parasieten (Chalciden) te voorschijn 
kwamen. 

Spr. had gehoopt daaruit ook Coleoptera te verkrijgen, maar 
heeft nu het genoegen deze Hymenoptera aan den Voorzitter 
aan te bieden ; wellicht is er iets goeds bij. 

Vervolgens deelt spr. mede, dat sedert de 4e supplementlijst 
op de Coleoptera Neerlandica nog als nieuw bekend zijn 
geworden : 

1. Atheta validiuscula Kr., bij Halfweg, Juni (Me. Gillavry). 

2. » hypnorum Ksw., bij Putten op de Veluwe (J. Th. 
Oudemans). 

3. Claviger longicornis Miill., bij Maastricht, April, in de nesten 
van Lasius umbratus (H. Schmitz S. J.). 


XL VERSLAG. 


4. Limnius troglodytes Gylh., bij Bergen-op-Zoom (Reclaire). 

5. Bruchus lentis Boh., Rotterdam, in linzen (A. J. Zöllner). 

. Phyllobius urticae de G., var. Fussi Schilsky, bij Meerssen 
(J. W. Kempers). Deze nieuwe varieteit, door Schilsky 


—_ 
el 


nog te beschrijven, werd tot nog toe alleen in het Ahrdal 
gevangen. Spr. beschouwde deze ten onrechte als P. arte- 


misiae Desbr. 


De heer J. Th. Oudemans stelt ter bezichtiging een in 
Nederland gevangen voorwerp van Papilio podalirius L. Dit 
dier, een 4, is omstreeks 1880 gevangen te Wijnandsrade, een 
dorp in Zuid-Limburg, gelegen tusschen Sittard en Gulpen. 
Het was aanwezig in eene kleine collectie Lepidoptera, in 
gemelde omgeving verzameld door den weleerwaarden heer 
H. Rutjes, die deze voorwerpen ten geschenke gaf aan pater 
Ferd. Leydekkers S. J., hem in ’t bijzonder de herkomst van 
dezen »koningspage« mededeelend. De heer Leydekkers was 
zoo welwillend, het exemplaar aan Spreker te schenken voor 
zijne Nederlandsche Fauna-collectie, waarvoor Spreker hem 
hier openlijk dank zegt. 

Wat nu het voorkomen van Papilio podalirius in Nederland 
betreft, valt het volgende te vermelden. 

In Sepp, Dl. VII, p. 152, deelt de heer Ver-Huell mede, dat 
hij »slechts eenmaal dezen traagvliegenden vlinder, in den 
Ouderlijken tuin te Doesburg« gezien en ook gevangen heeft 
(1797 of 1798). In de Bouwstoffen voor eene Fauna van 
Nederland, Dl. I, p. 217, werden, behalve deze, nog als vind- 
plaatsen vermeld: Arnhem, een 4 en een 9 (d'Ailly) en Noord- 
wijk, waar omstreeks 1793 een 9 vin de kruidentuinen van 
wijlen den Heer Groeneveld« gevangen werd. In DI. II, p. 143, 
wordt Groningen opgegeven, 1849 (de Gavere, van Bemmelen). 
Aan deze gegevens, meest van zeer ouden datum, heeft Snellen, 
1867, ook geene andere kunnen toevoegen, evenmin als in zijne 


latere bijvoegsels. 


VERSLAG. XLI 


Mij werd later nog een exemplaar bekend, dat door Dr. H. 
G. Breyer by Arnhem, Monnikensteeg, gevangen werd in 1885. 
(Zie T. v. E. DI. XXXVII. p. XVIII). Dit exemplaar bevindt 
zich in de collectie van » Natura Artis Magistra« te Amsterdam. 
Alles bij elkaar beschikken wy dus over gegevens van 7 exem- 
plaren, afkomstig van 5 vindplaatsen. Of wij nu gerechtigd 
zijn, Papilio podalirius als inlandsch te gaan beschouwen, hangt 
natuurlijk af van het begrip, dat men aar het woord inlandsch 
verbindt. Vindt men de rups eens hier te lande, dan is tegen 
het als inlandsch beschouwen stellig wel geen bezwaar meer — 
nu kan men nog veronderstellen, dat de waargenomen voor- 
werpen overvliegers zijn. In allen gevalle vond ik het, nu 
alweder een in Nederland, en thans in Limburg, gevangen 
exemplaar ontdekt is, wel de moeite waard, om op den » Konings- 
page« weder eens de aandacht te vestigen. 

Vervolgens vertoont Spreker eenige voorwerpen van de Pharao- 
mier, Monomorium pharaonis L., de beruchte mier, die in de 
menschelijke woningen zoo enorm veel last kan veroorzaken, dat 
deze er soms onbewoonbaar door worden. Dit dier geeft daar- 
door nu en dan aanleiding tot rechtsgedingen; onlangs werden 
in een dergelijk geval Spreker met nog twee leden onzer 
Vereeniging als experts benoemd en zijn de rondgegeven exem- 
plaren van dat onderzoek afkomstig. Het zijn een paar der 
zoo uiterst kleine werksters en twee wijfjes, welke veel zeld- 
zamer zijn. 

Omtrent deze mier worden, in aansluiting aan het gesprokene, 
door meerdere leden gevallen van last en schade, hun bekend, 
medegedeeld. 

Verder stelt de heer Oudemans nog ter bezichtiging eene 
voor Nederland nieuwe bijensoort, Epeoloides coecutiens F. Ver- 
leden jaar, op de excursie te Denekamp, ving Spreker eene bij, 
die hij nooit gezien had en waarvan hy dadelijk den indruk 
kreeg, dat het iets buitengewoons was. By determinatie bleek 


het een d te zijn van eene nieuwe soort en een nieuw genus 
Tijdschr. v Entom. L. 3 


XLII VERSLAG. 


voor onze Fauna, en wel Æpeoloides coecutiens F. Die soort 
schijnt eene groote bijzonderheid te zijn; in het zeer onlangs 
verschenen werk van Dr. O. Schmiedeknecht, »Die Hymeno- 
pteren Mitteleuropas”, leest men op p. 146, dat deze soort 
»sicher die seltenste aller im Gebiete vorkommenden Bienen- 
arten« is. Het is eene parasiet van eene andere bijensoort, 
Macropis labiata F. Met deze zeldzame aanwinst voor onze Fauna 
mogen wij ons geluk wenschen en blijkt alweer, dat Twenthe 
van onze beste vangterreinen bevat. 

Hierna geeft Spreker eene hem onlangs ter determinatie 
levend gebrachte keverlarve rond, thans in spiritus geconser- 
veerd, waarin hi met vrij groote zekerheid de larve van eene 
Timarcha meent te herkennen. Het dikke, metaalblauwe, uiterst 
langzame dier werd met nog twee andere gevonden te Milligen 
by Pannerden. 

Ten slotte brengt Spreker nog ter tafel de dissertatie van 
den heer W. M. Docters van Leeuwen, lid der Vereeniging, 
die enkele dagen geleden cum laude promoveerde met een 
proefschrift over een entomologisch onderwerp, getiteld: »Over 
den fijneren bouw en de veranderingen gedurende de meta- 
morphose van het Darmkanaal en zijn aanhangselen van Zsosoma 
graminicola Giraud«. Hy brengt hulde aan den schrijver, die, 
naar hem bekend is, steeds eene voorliefde had voor al wat 


met galvorming en galinsecten in verband staat. 


De heer H. Schmitz S. J. deelt het volgende mede: 

In de myrmecophilen-fauna van de provincie Limburg, die 
door E. Wasmann S. J. zoo nauwkeurig bestudeerd werd, 
ontbrak tot nu toe de typische gast van Lasius umbratus, 
namelijk Claviger longicornis Müll. Dit kevertje vond Spr. den 
2den April 1907 in groot aantal op een der heuvelen aan den 
linkeroever van de Jeker, tegenover den St. Pietersberg. Daar 
Cl. longicornis een uiterst zeldzame mierengast schijnt te wezen, 


meent Spr., dat het wel interessant kon zijn, den leden een 


VERSLAG. XLIII 


kunstnest van Z. wmbratus met zijne gasten te laten zien. 
Over de biologie van Cl. longicornis werd sedert diens ont- 
dekking door Müller in 1818 niets meer gepubliceerd. Uit de 
waarnemingen van den Spr. blijkt, dat zij in vele opzichten 
overeenkomt met die van Cl. testaceus Preyssl. Wat de »inter- 
nationale Beziehungen« tot andere mierensoorten aangaat, 
valt er op te merken, dat Cl. longicornis door alle kleinere 
mierensoorten (Lasius. Myrmica, Tetramorium) zeer gemak- 
kelijk wordt opgenomen en als echten gast behandeld, terwijl 
de meeste groote Formica-soorten hem niet eens als indifferen- 
ten gast toelaten, maar dooden. 

In oudere en nieuwere boeken en beschrijvingen, die over 
de onderaardsche gangen van St. Pieter, Oud-Vroenhoven enz. 
handelen, wordt beweerd, dat in het binnenste der grotten 
geen planten- of dierenleven gesonden wordt; ook by de in- 
woners van Maastricht is deze meening algemeen. Toch is zij 
onjuist. Spr. heeft sedert November 1906 ongeveer 20 insecten- 
soorten in de grotten verzameld. Deze kunnen naar gelang 
van de verhouding tot de vindplaats in 3 groepen verdeeld 
worden. Vooreerst de insecten, die toevallig in de grotten 
gekomen zijn, zooals verschillende macro- en microlepidoptera. 
Ten tweede de insecten, die ook buiten de grotten op 
donkere plaatsen, in vochtige kelders enz. gevonden worden; 
hiertoe behooren verschillende soorten van Thysanura en 
Collembola, sommige Coleoptera, b.v. Laemostenus subcyaneus, 
die reeds door Dr. Everts in het 1e deel der Col. Neerl. als 
in de mergelgroeven voorkomende vermeld wordt. 

Ten derde komen in de grotten insecten voor, die daar 
buiten in Nederland nog niet gevonden waren, en die daarom 
karakteristiek zijn voor onze mergelgrotten. Hierover wenschte 
hy een enkel woord te spreken. 

Typische grotinsecten zijn — zoover tot nu toe vastgesteld 
kon worden — zekere Diptera-soorten, waarvan de meeste tot 


de onderfamilie der Helomyzine behooren. Het meest komt 
3° 


XLIV VERSLAG. 


voor Blepharoptera serrata L., die in duizenden exemplaren de 
muren bedekt. Deze soort schijnt eene echte grotbewoonster te 
zijn, want zy werd ook elders in grotten gevonden, door 
H. Sehmidt b.v. in de Krainer-grotten en door Freyer in de 
Istrische grotten. P. J. Thalhammer zegt, dat zij voorkomt 
in de grot van Pestere in Hongarije. Waarschijnlijk door- 
loopt zy geheel hare ontwikkeling binnen de grotten, waar 
hare larven zich met de uitwerpselen der vleermuizen voeder. 

Ook vindt men in de grotten spinnen, die op deze vliegen 
jacht maken; Spr. heeft verschillende soorten verzameld, maar 
kan niet beslissen, of het typische grot-spinnen zijn dan wel 
of ze van buiten gekomen zijn; ze zijn nog niet gedetermineerd. 

De grootste vijand van de grotvlieg is een witte, boom- 
achtig vertakte paddenstoel, die door Dr. Rehm in München 
als Stilbum Kervillei Quelet gedetermineerd is. Deze padden- 
stoel werd ontdekt op Lema (Blepharoptera) caesia Mg. in de 
kalkgrotten bij Rouen en Elbeuf in Frankrijk. De tweede tot 
nu toe bekende vindplaats van dezen fraaien ascomyceet is dus 
Maastricht. De soorten van het genus Stilbum zijn volgens 
Dr. Rehm voor insecten zeer infectieus, en het kan niet be- 
twijfeld worden, dat de binnen de grotten levende vliegen in 
grooten getale door de ontelbare uiterst kleine (?/; x) sporen 
aangestoken en door het zich ontwikkelende mycelium gedood 
worden. 

De paddenstoel tast overigens niet slechts Blepharoptera 
serrata aan, maar ook in meerdere of mindere mate alle 
andere in de grotten voorkomende vliegensoorten bv. Scoliocentra 
villosa Mg. en scutellaris Zett. Deze soorten zijn, zooals ook de 
met Bl. serrata zeer verwante Bl. dupliciseta, die Dr. de Meijere 
in het door Spr. byeengebracht materiaal vond, ook in de 
grotten zeer zeldzaam. Minder zeldzaam is Heteromyza atricornis 
Me., die op warme dagen in 't voorjaar naar buiten komt; 
zeer gemeen Dorborus fimetarius Mg. Deze zijn alle f. n. sp. 


Ook wil Spr. er nog op wijzen, dat in de grotten veel 


VERSLAG. XLV 


Mycetophiliden voorkomen, als ook eene merkwaardige Tipulide: 
Trichocera maculipennis Mg., ‘die door Schiner zeer zeldzaam 
genoemd wordt, terwijl zij in de grotten veel gevonden wordt. 

's Winters worden de grotten door talrijke vleermuizen 
bezocht; zoo was er gelegenheid, de parasieten dezer dieren te 
verzamelen. Hoofdzakelijk was het Spr. te doen om de onge- 
vleugelde Diptera uit de familie der Nycteribide. Hij onder- 
zocht + 80 vleermuizen, die tot 9 verschillende soorten be- 
hoorden, vord echter buiten Acarinen en Puliciden slechts 
Nycteribia blasi, eene soort, reeds door den heer C. Ritsema op 
Vespertilio murinus gevonden. In aanmerking genomen, dat 
zijn onderzoek zich over zooveel exemplaren van de meeste 
der in Nederland voorkomende Chiroptera uitstrekte, lijkt hem 
de hoop niet groot, dat er behalve N. blasi nog andere der 
talrijke soorten van dit genus in het gebied der Nederlandsche 


fauna zullen gevonden worden. 


De heer de Meijere doet eenige voorloopige mededeelingen 
naar aanleiding van de Javaansche Diptera, door den heer 
Edw. Jacobson in de omstreken van Semarang verzameld. 
Wat deze orde betreft, was in ’t bizonder Java tot dusverre 
slecht onderzocht. Wanneer men in aanmerking neemt, dat de 
vangsten zich nog niet over een vol jaar uitstrekken en er 
slechts zelden een excursie in het gebergte werd gemaakt, 
maar het meerendeel der exemplaren in de onmiddellijke om- 
geving van de woonplaats van den heer Jacobson, vele zelfs 
des avonds thuis by de lamp werden buitgemaakt, dan is het 
resultaat werkelijk zeer bevredigend te noemen. De collectie 
omvat tusschen de 400 en 500 soorten, terwijl tot dusverre 
een totaal aantal van ca. 3000 dipteren uit Zuid-Oost-Azië, 
met inbegrip van Nieuw-Guinea, bekend is. Ook de kleine 
soorten werden niet voorbijgezien en het eerste, wat bij het 
bezichtigen der collectie dan ook opvalt, is de schaarschte aan 


groote, afwijkende vormen. Juist hierdoor kan het geen ver- 


XLVI VERSLAG. 


wondering baren, dat het aantal nieuwe soorten betrekkelijk 
groot is; andere zijn wel reeds: beschreven, maar dikwijls naar 
een enkel exemplaar en in vele gevallen onvolledig. De fami- 
lies, die rijk zijn aan groote soorten, als Asiliden, Anthraciden 
enz., en van welke dan ook in van der Wulp’s Catalogus der 
Zuid-Oost-Aziatische Dipteren talrijke soorten worden opge- 
somd, zijn in deze collectie slechts spaarzaam vertegenwoordigd, 
waaruit wel af te leiden valt, dat ook het aantal nog te ont- 
dekken kleine soorten zeer groot zal zijn. Ook meerdere, nog 
niet uit Z.-O.-Azie, wel uit Europa bekende genera zijn ver- 
tegenwoordigd, zoo b.v, Hydrellia, Sphaerocera, Limosina. Opval- 
lend is het groote aantal Sapromyza- en Drosophila-soorten, 
waarbij talrijke nieuwe. Van Ceratopogon zijn een tiental 
soorten aanwezig, wel alle nieuw, terwijl er slechts 2 uit het 
gebied beschreven waren. 

Spr. heeft reeds een groot deel van het materiaal onder- 
zocht; hy wil hier niet in bizonderheden afdalen, maar zich 
vergenoegen met eenige soorten te laten rondgaan, o.a. een 
nieuwe Æmpis, waarvan het ¢ gevederde pooten bezit, zooals 
ook wel by eenige Europeesche soorten voorkomt, maar toch 
wel niet in die mate; Sargus albopilosus de Meij, tot dusverre 
slechts van Nieuw-Guinea bekend, eenige Dacus-soorten, waar- 
onder Dacus maculipennis Dol., die niet synonym met D. ferru- 
gineus F. is, maar duidelyk daarvan verschilt o.a. door het met 
4 borstels voorziene schildje; Nerius fuscus Wied., waarbij het 
d door langere pooten, vooral langere voordyen, gekenmerkt is. 

Omtrent Lovoneura decora F., deelt Spr. nog mede, dat van 
der Wulp indertijd op de tweeërlei vleugelteekening gewezen 
heeft, welke bij deze soort voorkomt. Hij hield de eene voor 
een variëteit, maar Spr. heeft de overtuiging verkregen, dat 
deze soort sexueel dimorph is; die met de meer ingewikkelde 
vleugelteekening zijn de mannetjes. Ook Macquart had in dien 
geest iets aangegeven, maar zoo kort, dat men niet den indruk 


krijgt van de grootte van het in werkelijkheid bestaande verschil. 


VERSLAG. XLVII 


De heer Mac Gillavry vertoont eenige exemplaren van Brachy- 
nus crepitans te Amsterdam op Zeeburg gevangen, eene plaats waar 
deze soort ook vroeger gevangen werd, maar eerst voor eenige 
jaren en dit jaar in aantal werd teruggevonden. Het explosie- 
vermogen dezer dieren was zeer verschillend en werd vooral 
door plagen opgewekt. De dieren waren gedood in sterken 
spiritus en spoedig opgezet. By een der exemplaren schijnt de 
klier, die het explosieproduct te voorschijn brengt, ook post- 
mortaal gefunctioneerd te hebben en ten slotte geëxplodeerd 
te zijn daar de uitvoergang doer de gom verstopt was. Het 
resultaat was dat het achterlijf van dit exemplaar door de 
explosie totaal is uitgezet. 

Enkele keeren schijnen wanneer insecten gedood worden 
het een of andere orgaan zelf niet direct af te sterven maar 
nog in het doode dier te blijven leven. 

Een dergelijk verschijnsel werd door den spreker waarge- 
nomen by eene Zeurera pyrina L. waar, nadat het dier opge- 
spannen en gedroogd was, nog eenige weken de ovipositor in 


werking bleef en ook op uitwendige prikkels reageerde. 


De Heer Latiers zegt: 

Zeer opmerkenswaardig is de vindplaats van Argynnis ino. 
Deze te Kerkrade voorkomende vlinder bewoont een betrek- 
kelijk klein terrein, dat tegen eene berghelling gelegen en 
eenigszins vochtig is. Daar komt hy overvloedig voor van 
af 10 Juni tot ongeveer half Juli. Eene tweede generatie is 


tot nu toe nog niet opgemerkt. 


De Heer Lycklama à Nyeholt laat ter bezichtiging rondgaan: 

Hyppa rectilinea, gekweekt uit ei. 

Larentia affinitata 2 ex.; uit rups. 1 in zaaddoos van silene. 
1 op bloem gele composiet. 

Tephrolysta togata gevangen bi de Plasmolen. 

Erastria argentula gevangen te Hatert, dit jaar op een andere 
wel in groot aantal. 


XLVII VERSLAG. 


De heer A. C. Oudemans doet eenige mededeelingen over 
Acarien Lepidoptera. 

In de Abhandlungen herausgegehen vom 
Naturwissenschaftlichen Verein zu Bremen, 
XIX. Band, 1. Heft, 1907, p. 47—67, is een opstel verschenen 
van de hand van zijn helaas te vroeg overleden vriend 5. A. 
Porrr, getiteld: Nachtrag zur Milben-Fauna der 
Umgegend Bremens (Mit Beitragen von Dr. 
A. C. Ouvemans in Arnhem). De rangschikking en 
nomenclatuur hierin zijn die van Spreker. Hy heeft van den 
heer Poppr zelfs de opdracht gekregen, de geheele lijst na te 
zien. Daarin heeft hy, by de opsomming der Octostigmata 
(= Oribatidae), twee nieuwe groep-namen ingevoerd. Door een 
toeval heeft de heer Porer echter de verklaring dier namen 
achterwege gelaten, en een ervan zelfs verkeerd gespeld. 

De Octostigmata worden daarin nl. door Spreker verdeeld in 
Aptyctima (1. c. p. 51, alwaar verkeerdelijk Aptyltima gespeld 
is) en Ptyctima (l. c. p. 58), welke woorden door Spreker 
ontleend zijn aan het Grieksch : aruxriues = opvouwbaar, en 
amruztsu0g — niet opvouwbaar, doelende op de eigenschap der 
Hoploderma’s en verwanten om hun lichaam samen te vouwen. 
Beide nieuwe groep-namen zijn van Spreker, niet van Porep. 

Spreker laat verder rondgaan een paar Amphidasis betularia 
var. doubledayaria, beide in de Hoogere Burgerschool te Arnhem 
gekweekt. Een ervan is buitengewoon zwart. De exemplaren 
zijn aanmerkelijk kleiner dan de type. 

Den 20sten Februari kwam eveneens in de H. B. School 
uit de pop een buitengewoon groot 9 exemplaar van Aglia tau. 
Deze datum is zeer vroeg. De rups was gevonden in Sons- 
beek by Arnhem. De vlinder heeft over de 100 eieren gelegd. 
Spreker had gehoopt, dat ze zich parthenogenetisch zouden 
ontwikkelen. Zijn hoop bleek ijdel te zijn. 

Uit Blok 6, te Padang ontving Spreker, van zijn oud-leer- 


ling, de heer J. van der Rest, juist gisteren, twee interessante 


VERSLAG. XLIX 


mededeelingen over aldaar voorkomende vlinders, toegelicht 
door teekeningen. De eerste betreft een vlindertje, blijkbaar 
een /lypenide, even groot als onze Hypena rostralis. De snuit, 
samengesteld uit de labiaalpalpen, waartusschen de eveneens 
langgerekte en functioneerende maxillae verborgen zijn, is 
echter even lang als het lichaam ! 

De tweede mededeeling geldt een vlindertje, ongeveer zoo 
groot als Cidaria fluctuata. Dit vlindertje, vermoedelijk thuis 
behoorende in de familie der Pyralidae, klapt, onmiddellijk na 
het vliegen, van zijn voorvleugels het voorste en binnenste 
derde deel naar beneden, zoodat de vleugels dan driemaal 
smaller gelijken, dan ze in werkelijkheid, dus bij het vliegen 
zijn. Spreker laat de afbeeldingen circuleeren. 

Nog kan Spreker mededeelen, dat door een van zijn leer- 
lingen, een paar dagen geleden, bij Arnhem, een jonge rups. 
van Endromis versicolora gevangen werd, eene soort, die voor 


Nederland als zeer zeldzaam geldt. 


Dr. Van der Weele vraagt of in de Entomologische Berich- 


ten ook stukken in vreemde talen worden opgenomen. 


De Voorzitter zegt dat dit reeds gebeurt, o.a. in het 
duitsch. Het eenige bezwaar is, dat de afmeting wel eens te 


groot zou worden, met het oog op de kosten. 


Dr. van Rossum merkt op, dat er genoeg buitenlanders 
zijn die ook hollandsch lezen. 


De heer van der Bergh vraagt of in de Berichten ook 
vragen kunnen gesteld worden, wat door den Voorzitter 
toestemmend beantwoord wordt. 


De heer Schuyt deelt mede het onderstaande : 
In jg. 1894 van de Stett. Ent. Ztsch. geeft Majoor Hering 


L VERSLAG. 


eene zeer praktische handleiding voor het prepareeren van 
Microlepidoptera. Het is wenscheljk deze alle, ook de grootere 
soorten, op korte spelden te steken en dan van blokjes zonne- 
bloemmerg gebruik te maken. — Daardoor kan men eenvor- 
mige spanplanken gebruiken. Deze worden met een paar 
strooken kurk bekleed, met eene smalle tusschenruimte, vol- 
doende om het lichaam er tusschen te leggen; deze kurk wordt 
met schuurpapier glad geschuurd, waardoor het een fluweel- 
achtige oppervlakte krijgt. 

Zulke met kurk belegde plankjes blijken voor micro’s de 
voorkeur te verdienen boven enkel houten blokjes of planken. 

Verder deelt Spr. naar aanleiding van een indertijd ont- 
vangen missive van den voorzitter mede, dat de Backer-turf- 
fabricatie geen onnaspeurbaar geheim is. Een arbeider te 
Oosterbeek had den Heer Backer 22 jaar lang geholpen by 
de bewerking daarvan, en is in staat daaromtrent uitvoerige 
inlichtingen te geven, 

Ken aantal leden is van gevoelen, dat de turfplaten systeem 
Backer veel te hard zijn. Het Duitsch fabrikaat heeft echter 


ook veel gebreken. 
De heer van Rossum bericht het volgende over: 
I. Parthenogenesis by bladwespen. 


1. Trichiosoma tibialis Steph. 

Uit de 16 cocons welke Spreker van parthenogenetische 
larven verkregen had, (Tijdschr. v. Entom. Deel 49, p. LXIII) 
is in het voorjaar geen enkele wesp verschenen. Aangezien 
by de Trichiosoma’s, hoewel minder geregeld dan by de 
Cimbices, ook tweejarige overwintering voorkomt, werden in 
het begin van Juni cocons geopend, om te zien of er zich 
nog levende larven of misschien doode wespen in bevonden. 


Dit bleek bij geen cocon het geval te zijn; de inhoud was 


VERSLAG. LI 


verdroogd, waarbij zich weder het verschijnsel voordeed, ook 
by Cimbices waargenomen, dat het lyf der larven, grootendeels 
vergaan, maar de koppen met een paar aangrenzende segmenten 
verhard waren. Het glas met de takjes, waartegen zich de 
cocons bevonden, was gedurende zomer en winter aan licht 
en lucht blootgesteld en vochtig gehouden; uit het negatieve 
resultaat blijkt weder dat parthenogenetische wespen uit 
Trichiosoma-larven moeilijk te kweeken zijn, gelijk dit reeds 
vroeger door von Siebold bij Trick. sorbi Htg. en door J. Th. 
Oudemans by Trick. lucorum L. ondervonden was. Ook Spreker 
verkreeg in 1901 wit 128 parthenogenetische lucorum-larven 
slechts 4 levende manlijke wespen, terwijl zes cocons doode 
bevatten. (Tijdschr. Entom. 44. p. 57). 

2. Pteronus hortensis Htg. 

Den 18den Mei verschenen vrouwelijke wespen uit larven in 
het begin van November 1906 by Arnhem gevonden op Robinia 
pseudacacia, waar zij in tuinen en kweekerijen niet zelden 
voorkomen, ook op andere soorten, bijv. Fob. viscosa, R. Neo- 
mewicana, R. inermis, (Kogelacacia) enz. De larven worden hier 
aangetroffen van begin Juni tot laat in het najaar. 

Ken dezer wespen werd 21 Mei ingebonden op acacia. De 
wesp begon weldra te leggen; ter plaatse waar dit geschied 
is, neemt men een groenig bultje in het blad waar. Gewoon- 
lyk wordt slechts één eitje midden in het blad gelegd; by 
uitzondering treft men er twee, hoogstens drie aan. De wesp 
schijnt de eieren gaarne zeer verspreid te leggen; ook in den 
gazen zak had zij getracht dit te doen. Aangezien de ruimte 
haar hiertoe te beperkt was, had zij weinig gelegd, en kon 
Spr. er in het geheel slechts + 20 tellen. 

Omstreeks 1 Juni begonnen de parthenogenetische larfjes zich 
te vertoonen; pas verschenen zijn zij lichtgeelgroen met donker- 
bruinachtigen kop. Na vervelling is het bovengedeelte helder 
groen; boven de pooten is de tint groen-geler. De lichtbruin- 


gelige kop bezit nu een bruinen schedelrand, en eene eveneens 


LIT VERSLAG. 


gekleurde lengte-streep, midden over den kop, halverwege 
eindigend en daar soms breeder uitloopend; by eenige exem- 
plaren was deze streep minder duidelijk waar te nemen. Eerst 
vreten zij een gaatje midden in het blad; later voeden zij zich 
aan den rand, het blad dikwijls tot de middennerf afvretend. 
De volwassen larve en wesp zijn uitvoerig beschreven in het 
eerste deel van het Tijdschr. voor Entom. p. 151 en aldaar 
afgebeeld op Plaat 7, door Snellen van Vollenhoven. 

Wanneer het gelukt de larven tot coconvorming te brengen, 
zullen er vermoedelijk wijfjes uit verschijnen; de mannetjes 
zijn schaarsch. Door Sn. v. Vollenhoven is er eene afbeelding 
van gegeven volgens een voorwerp dat niet door hem ge- 
kweekt, maar gevangen werd in gezelschap van vrouwelijke 
wespen, bij welke hy het mannetje meermalen gezien heeft. 
Aan Spreker mocht het nooit gelukken P. hortensis d waar 
te nemen. 

3. Amauronematus fallax Lep. 

In vervolg op zijne mededeelingen in »Entomologische 
Berichten II, N° 35 p. 173—175« kan Spr. thans vermelden 
dat uit parthenogenetische eitjes van Jallaw-wespen (gelegd 
tegen bladknoppen van Salix vitellina en katjes van S. caprea) 
larfjes verschenen zijn. De eerste vertoonden zich 16 April, 
na vijftien dagen, nadat reeds eenige dagen te voren, zwelling 
der langwerpige witte eitjes, ontwikkeling van het embryo 
en ook weder de bewegelijke zwarte lichaampjes daarin met 
de loupe waren waargenomen. De pas uitgekomen larfjes zijn 
geheel witte diertjes met zwarte oogen en monddeelen ; wan- 
neer zij op de verkleurende katjes stil zitten, zijn zij moeilijk 
te onderscheiden. Er werden takjes van S. vitellina in het kweek- 
glas gezet; zij kropen spoedig op de jonge blaadjes over en vraten 
aan den rand. Na een paar dagen wordt de tint der larven 
groenig-wit, soms op den rug eenigszins rossig. Tegen 21 
April begonnen er zich meer te vertoonen, maar de katjes 


vielen nu in groot aantal van den tak! Wel verschenen uit 


VERSLAG. LUI 


sommige dezer nog larfjes, die echter zeer zwak waren, zoodat 
van de 21 slechts 8 grootgebracht konden worden. Bij het 
nazien der katjes bleek dat vele eitjes gelegd waren tegen het 
steeltje waarmede zij aan den tak bevestigd zijn; andere 
bevonden zich tusschen de bloemen. 

De larfjes groeiden langzaam en verscholen zich dikwijls 
tusschen blaadjes van ontluikende knoppen. Tegen het laatst 
van April waren zij groen geworden met witte segmentrandjes 
en zwarte vlekjes boven de pooten, uit stippeltjes bestaande. 

Omstreeks 12 Mei werd vervelling waargenomen, vermoede- 
lyk de tweede; zy hadden nu de witte langsstrepen verkregen, 
en door de loupe beschouwd, bleken vele zwarte stippeltjes over 
het lichaam verspreid te zijn. Door Brischke zijn verschillende 
afbeeldingen der volwassen larven gegeven; de tint van Spre- 
kers larven was grijsgroen; zij gelijken het meest op de door 
Brischke afgebeelde in »Schrift. d. Phys. Oec. Gesellsch. zu 
Koniesbers), DE, Taf. I fig: EL. en XVE Taf. Ie. 4; en 
waren nooit zoo helder groen als op de afbeeldingen in »Schrift. 
d. Naturf. Gesellsch. z. Danzig N. F., VI Bd. Heft 2. Fig. 1.« 
Cameron’s afbeelding zal genomen zijn naar eene larve die in 
haar laatste kleed was en de witte strepen weder verloren had 
(Monogr. Brit. Phytoph. Hym. T. 4. Fig. 9). 

Zaddach vermeldt omtrent de larven »Beriihrt fallen sie 
leicht vom Blatte, und springen, sich kriimmend und windend, 
in der Hand umher.« Deze bewegelijkheid werd door Spr. niet 
opgemerkt; zij waren integendeel veel rustiger dan andere 
bladwespenlarven in dit opzicht, en lieten zich zelfs bij aan- 
raking niet vallen. 

Den 24sten Mei kropen twee der nu effen geworden larven 
in stukjes losse turf; tegen 11 Juni hadden de andere dit 
voorbeeld gevolgd. 

De moederwespen waren, na binnenshuis gelegd te hebben, 
ook buiten op eene vrouwelijke Sal. caprea ingebonden; zij 


moesten hier in de tweede helft van April veel koude met 


LIV VERSLAG. 


sneeuw of hagelbuien verduren en hebben zeer weinig gelegd. 
Toch hielden zy zich lang goed; de laatste bezweek eerst 
3 Mei, na bijna vijf weken geleefd te hebben. Zij werden gevoed 
met honig, dien zij buitendien ook zelve uit de katjes zochten. 

Over parthenogenesis in het genus Amauronematus vond 
Spr. nog niets vermeld. Waarschijnlijk is er slechts eene gene- 
ratie per jaar, zoodat de wespen eerst in 1908 te verwachten 
zijn. Door Zaddach worden deze wespen voor eene der »stam- 
vormen« gehouden. Hy zegt: » Alle übrigen Arten der Nematen 
reihe ich an die kleine Gruppe des Nematus histrio Lep., die 
unter den Hartig'schen Namen rufescens bekannter ist. Damit 
will ich nicht behaupten, dass die zu dieser Gruppe gehörigen 
Arten wirklich die ersten und ältesten Nematen auf der Erde 
gewesen sind, aber man kann sie sich, um Ordnung und 
Uebersicht in die Form und Farbenverschiedenheiten zu brin- 
gen, als den Ausgangs- und Mittelpunkt aller übrigen denken. 
Zu dieser Gruppe gehören vorzüglich zwei Arten, Aistrio Lep. 
und fallax Lep., welche weit verbreitet sind und sich durch 
ausserordentliche Abänderungsfähigkeit auszeichnen.« (Beob. 
über die Arten der Blatt- und Holzwespen von Brischke und 
Zaddach, I p. 236). 

4. Pristiphora betulae Retz. 

Spreker bezat uit het najaar van 1906 een cocon dezer 
larve, waaruit 24 Me: 1907 een vrouwelijk imago te voorschijn 
kwam. Op een berkentakje, in haar verblijf geplaatst, begon 
zij terstond te leggen in de tandjes langs den bladrand, waar 
weldra 46 eitjes te tellen waren, die dicht naast elkander het 
geheele blad omgaven. Vreezende dat door verdroging van het 
blad deze eitjes niet tot ontwikkeling zouden komen, werd de 
wesp 27 Mei op berk ingebonden, waar zij in twee bladen 
opnienw gelegd heeft. 

Gisteren, 14 Juni, vertoonden zich de eerste larfjes uit eitjes, 
aan den punt van het blad, gezellig naast elkander vretend. 


Uit de eitjes binnenshuis gelegd verschenen 8 Juni slechts 


VERSLAG. LV 


drie larven, welke niet op een versch blad overgingen en 
weldra bezweken. 

5. Pristiphora fulvipes Fall. 

Uit een parthenogenetischen kweek dezer wilgenlarven 
kwamen uitsluitend wijfjes te voorschijn. Eene dezer op Salix 
vitellina ingebonden heeft weder gelegd. Parthenogenetische 
larven hieruit, dus in tweede generatie, gaan in levenden 
Inve ter bezichtiging rond, benevens parthenogenetische wespen. 
Voor het eerst werden hier door Spreker by parthe- 
nogenesis uit op wilg levende larven alleen vrou- 
weliyke wespen verkregen. Uit Clavellaria amerinae L. ver- 
schenen in dergelijke omstandigheden eerst vrouwelijke en 
manlijke imagines ') en bi voortgezetten parthenogenetischen 
kweek, na eenige generaties, steeds meer mannetjes. Uitslui- 
tend fd uit wilgenlarven werden ook door Spreker verkregen 
van Cimber lutea L.; Arge coeruleipennis Retz. ; Pteronus milia- 
ris Pz. ; Pt. brevivalvis Thms.; Pt. curtispinis Thms. ; Pt. hypowan- 
thus Först., Pt. melanaspis Htg.; Pt. dimidiatus Lep.; Hol- 
cocneme coeruleicarva Htg. Von Siebold kweekte evenzoo uit 
Pt. pavidus en Pristiphora conjugata Dhlb. alleen mannetjes. 

6. Pristiphora crassicornis Htg. 

Een parthenogetische kweek dezer op Meidoorn (Crataegus 
owyacanthus) levende larven leverde uitsluitend manlijke 
exemplaren, waarvan er eenige ter bezichtiging rondgaan. 

Spreker zal over het verloop van den kweek der drie boven- 
genoemde Pristiphora-soorten later uitvoerig berichten. 

Bij de crassicornis-wespen werd een zonderlinge waarneming 
gedaan. Wanneer mannetjes van bladwespen zich in aantal by 
elkander bevinden, heeft er dikwijls strijd plaats; door Trichio- 
soma lucorum wordt bijv. zoo verwoed gevochten, dat sprieten 
en pooten soms door de sterke kaken afgebeten worden. In 
het mannenverblijf der crassicornis werd niet gekrakeeld. Wan- 


neer deze elkander naderden had er dikwijls wederzijdsche 


1) Tijdschr. v. Entom. XLIX. p. LXT. 


LVI VERSLAG. 


levendige betasting met de sprieten plaats; de abdomina wer- 
den na elkander toegewend en zij trachtten te vergeefs te 
copuleeren. Dit verschijnsel werd herhaaldelijk door Spr. opge- 
merkt. Dergelijke homosexueele neigingen, zijn, zoover Spr. 
weet, nog niet by bladwespen waargenomen; wel is »wider- 
natürliche Copulation« tusschen Meikevers Melolontha vulgaris S 
X hippocastani & geconstateerd (Zie: Stettiner entom. Zeitung 
Band 19, 1858 S. 232 en Sitzungsber. Gesellsch. naturf. Freunde, 


Berlin. Sitzung v. 17. 7. 1860). 
II. Parthenogenesis by kevers. 


Spreker wijst op twee artikelen over dit onderwerp, welke 
zich bevinden in »Zoologischer Anzeiger, Bd 29 Nr 18« van 
12 Dec. 1905. 

Het eerste opstel is getiteld: Über einen sicher konstatierten 
Fall der Parthenogenese bei einem Käfer (Otiorrhynchus turca 
Bohem.) von A. A. Ssilantjew.« 

De schrijver vermeldt dat hy in 1903 in de omgeving van 
Noworossijsk (Gouvernement der Zwarte Zee) onderzoekingen 
deed naar de levenswijze van de aldaar voor den wijnbouw zeer 
schadelijke Ot. turca. Het trof hem dat hy nooit mannetjes 
zag. Van April tot Sept. had hy meer dan duizend dezer 
kevers (verschillend in grootte, vorm en kleur) ontleed en 
steeds zonder uitzondering alleen wijfjes aangetroffen. Ook de 
bewoners dier streek, die jarenlang last van den kever hebben 
en het schadelijke insect van lente tot herfst by tien- en 
honderdduizenden vangen, hebben nooit copulatie waargenomen, 
wat te meer zegt omdat by naverwante Otiorrhynchus-soorten, 
bijv. van den ook schadeljken ©. asphaltinus Herm., de copu- 
latie dagen lang duurt. Paring van O. turca zou dus onmo- 
gelijk in dit land onopgemerkt kunnen blijven. Het was dus 


aan te nemen dat turca zich hier!) parthenogenetisch voort- 


!) Schrijver zegt „Es ist immerhin möglich, dass 0. turca im seiner Urheimat 
(Kleinasien) auch Männchen besitzt.” v. Ik. 


VERSLÀG. UVIT 


plant, maar dit moest nog bewezen worden. Hiervoor werden 
in 1904 zestig pas uitgekomen nog geheel weeke, bijna onge- 
kleurde kevers genomen — in een toestand dus waarin nog 
geen paring mogelijk geweest was. Toen de tijd van het eier- 
leggen aanbrak, werden 30 kevers afzonderlijk in glaasjes gezet, 
waarin zij tot aan den herfst vele eieren legden. De exem- 
plaren, die niet legden werden anatomisch onderzocht, en later 
ook de 30 die uitgezocht waren; alle 60 bleken wijfjes te 
zijn. Buitendien heeft Ssilantjew uit larven en poppen ge: 
kweekte kevers in glaasjes afgezonderd. Hieruit verschenen, na 
12—14 dagen, dus na een geheel normaal tijdsverloop, wel- 
varende, krachtige larven, die tot in den herfst flink groeiden. 
Ongelukkig is de geheele kweek te gronde gegaan bij Schrij- 
vers terugkomst te St. Petersburg, nadat de larven reeds '/, 
tot 1/; der volwassen grootte bereikt hadden. 

Het tweede artikel voert tot titel: »Notizen über Partheno- 
genese bei Zenebrio molitor L. von Theodor Saling, Czernowitz.« 

Volgens dezen Schrijver is reeds aan de poppen van Zenebrio 
te zien van welk geslacht het imago zijn zal; de manlijke en 
vrouwelijke dieren kunnen dus reeds vóór het uitkomen geschei= 
den worden. Saling herinnert er aan, dat reeds door J. A, 
Osborne uit een onbevrucht ei van Gastrophysa raphani een 
imago © gekweekt is, terwijl het dezen in andere gevallen 
slechts gelukte larven te verkrijgen, die allerlei abnormaliteiten 
vertoonden. (Nature, Vol. 19; 1879, en Vol. 22; 1880). 

Parthenogenetische eitjes van 7. molitor werden niet in zulk 
een groot aantal gelegd als de bevruchte, Onder dezelfde 
omstandigheden „waaronder bevruchte eieren zich ontwikkelden, 
had echter in de parthenogenetische geen embryo-vorming 
plaats, De schrijver kreeg den indruk dat er reeds na drie 
dagen »degeneratie« ontstond; na vijf dagen verschrompelden 
en verdroogden zij plotseling. 

Door twee afbeeldingen worden de veranderingen, die in 


het onbevruchte ei plaats hebben, verduidelijkt. Saling ver: 
Tijdschr, v. Entom. L. : 4 


LVII VERSLAG. 


moedt dat door toepassing van kunstmatige middelen, bijv. 
alkaliën of zuren, de degeneratie wellicht verhinderd, en ont- 
wikkeling van het embryo verkregen zou kunnen worden, 
zooals door Loeb by andere dieren werkelijk bereikt is. (Arch. 
für Entwickelungs-Mechanik Bd. 7. 1898). Aan Tichomirow 
gelukte het door indompeling in warm water of in gecon- 
centreerd ? zwavelzuur de ontwikkeling der onbevruchte eieren 
van Bombyx mori te bevorderen (Sullo sviluppo delle uore del 
bombice del gelso sotto influenza dell’ eccitazione meccanica 
e chimica. Boll. Mens. Bacchicolt. Padova, 1886) Saling besluit 
zijn opstel met den wensch, dat de een of andere methode 
gevonden moge worden, om de embryonale ontwikkeling in de 
onbevruchte eieren van 7. molitor op te wekken »eine Arbeit 
die um so lohnender sein dürfte als über die Parthogenese 
der Coleopteren noch sehr wenig bekannt wurde.« 

Spreker laat de aflevering van de »Zoologischer Anzeiger« 


waarin de beide verhandelingen voorkomen, ter inzage rondgaan. 
III. Legwijze van bladwespen. 


1. Selandria serva F. 

Door Brischke werden de larven dezer wesp op Ranunculus 
acer gevonden; hoe zij legt was hem niet bekend. Spreker 
zette 18 Mei eene gevonden S. serva © op afgesneden stengels 
van boterbloem; zij heeft tot 25 Mei geleefd en dagelijks 5 —10 
eitjes gelegd, in het geheel 56, op de hoogste stengelblaadjes, 
niet op de wortelbladen. De eitjes zijn heldergeel en staan op 
een rijtje aan boven- of onderkant van het blad met eenige 
tusschenruimte naast elkander. De eitjes van Selandria-soorten 
op varens, bevinden zich daar in meer liggende houding, die 
van serva zijn rechtop met een der polen stevig in het blad 
bevestigd. Op een paar blaadjes was aan boven- èn onderkant 
gelegd. Den 27sten Mei, na negen dagen, verscheen een larfje, 
zeer licht bruingelig, bijna wit, met zwarte oogen en mond- 


VERSLAG. LIX 


deelen; het vrat een paar gaatjes in de bloem en verschool 
zich toen den geheelen dag daarin. Het was hier geel bestoven 
geworden en toen zeer moeilijk te zien; na het vreten scheen 
het ruggevat iets roodachtig door. Intusschen begonnen de 
stengels te verwelken; den 26sten Mei was in menig eitje met 
de loupe reeds een larfje waar te nemen... maar, hoewel 
deze eitjes slechts met een uiteinde in het blad bevestigd 
. waren, deed zich toch de nadeelige invloed gelden van de 
veranderende sappen in het geelwordende blad. Wel kwamen 
2 Juni, nog twee larfjes te voorschijn, maar deze zagen er 
bruinig en ziekelijk uit, en bezweken weldra. Het eerste larfje 
is waarschijnlijk het slachtoffer geworden van een spinnetje, 
dat te laat in het glas ontdekt werd. 

2. Eriocampa ovata L. 

Snellen van Vollenhoven zegt in de levensbeschrijving dezer 
algemeen bekende soort: (Tijdschr. voor Entom. Deel 6 p. 82) 
»Waar de eieren gelegd worden is tot heden niet ontdekt... 
Ik vermoed dat zy elk afzonderlijk in een bladsteel of bladrib 
gelegd worden, daar de larven steeds vrij ver van elkander 
verspreid zijn. Ook Brischke en Cameron vermelden hieromtrent 
niets. Spreker bemerkte dat de wesp aan de onderzijde van het 
elzeblad zaagt in de hoofdnerf, niet bovenop maar ter zijde; 
na eenigen tijd ontstaat hier dan eene bruine, korstig wordende 
opzwelling, waarin zich 3—10 eitjes bevinden op een rijtje. 
Soms treft men op twee of drie plaatsen van hetzelfde blad 
deze verwondingen aan; de uitgekomen larfjes verspreiden zich 
in het blad, aldaar gaatjes uitvretend. 

Spreker kan hier tevens vermelden dat hy de proef nam 
eene Trichiosoma tibialis Steph. © (welke met cocons door den 
heer Schuyt op Meidoorn, gevonden werd) in te binden op 
waterwilg, Salix caprea. De meidoornwesp ging terstond 
op wilg leggen; Spreker hoopt hierover later te berichten. 


4% 


LX VAE RS. AIG, 


IV.. Proeven. met, Neutraakrood.l) 


Spreker laat een vlinder van Ourapterya sambucaria L. ter 
bezichtiging rondgaan... juist omdat er niets bijzonders aan 
te zien is! De rupsen hadden van half Aug. 1906 tot 
het laatst van April 1907 steeds rood gesausd 
voedsel gebruikt. Een donkerrood gekleurde rups werd op de 
wintervergadering in Leiden vertoond; (Tijdsch. v. Entom. 50 
p. XIV) ook de poppen waren donkerrood. De langdurige 
voedering met de kleurstof heeft echter niet den minsten 
invloed op den vlinder gehad, die zelfs zeer bleek en minder 
geel dan gewoonlijk is. 


V. Merkwaardig geval van beschermende 


vermomming. 


Ten slotte laat de heer van Rossum de afbeelding van eene 
tups rondgaan, voorkomende in »Francé, Der heutige Stand 
der Darwin'schen Fragen p. 116« en reeds in 1903 door 
Shelford in »Zoologiste beschreven. De in Oost-Indië op 
Spiraea levende rups bijt jonge knoppen van de plant af, en 
hecht die met spinsel op de tien doornen van den rug vast, 
waardoor zij onherkenbaar wordt. 


Met een woord van dank sluit de President hierop de 
vergadering. 


De exeursie op den volgenden dag werd in den morgen 
door zwaren regen bedorven, doch gelukkig klaarde het weder 
bmstreeks den middag op en werd de tocht naar Valkenberg 


onder begunstiging van aangenaam weder voortgezet. 


1) Na terugkomst uit Maastricht verscheen eene zacht rozenrood getinte 
Aporia crataegi L., waarvan de rups met Neutraalrood gevoed was. v. B. 


VERSLAG. LXI 


Reeds blijkt, dat zoowel op dezen dag als ook op twee 
voorafgaande excursies meerdere goede Insecten-soorten wer- 
den buit gemaakt. Voor bladwespen echter, zoowel imagines 
als larven, bleek het hier, na de langdurige koude, nog te 
vroeg in het seizoen te zijn. 

In de Entomologische Berichten zullen de uitkomsten der 
excursie worden vermeld, 


LXII VERST AG. 


Voor de leden der Nederlandsche Entomologische Vereeniging 
zijn verkrijgbaar by den Secretaris, D. van der Hoop, Mathenes- 
serlaan 252, te Rotterdam, voor zooverre de voorraad strekt : 

Tijdschrift voor Entomologie; per deel : 

met gekleurde met zwarte 


platen, platen, 
Deel I—VI, VIII—XVI . . . f 3.— Junleo0 
» VII, XVII-XXXVIII . . » 6.— » 8.— 


n SOIN 10; Wey Grice pi stes A0 
Entomologische Berichten: per 6 nummers. N°. 1—6, 
7—12, 13—18, 19—24, 25—30 . . . . Be 
Handelingen der Nederlandsche Entomologische ione 
ging, bevattende de Verslagen der jaarlijksche Ver- 
gaderingen van 1846—1858, met Repertorium . . » 1.25 
Pinacographia. Afbeeldingen van meer dan 1000 
soorten van Noordwest-Europeesche sluipwespen (Ich- 
neumones sensu Linnaeano), door Dr. 8. C. Snellen, 


van Vollenhoven, met 45 gekl. platen. . . » 30.— 
P. ©. T. Snellen, De Vlinders van Nederland. 

Macrolepidoptera, met 4 platen . . . » 7.60 
E.M: van der Wulp, ke of the deacelbad 

Diptera from South-Asia. . . . > 2.40 


F. M. van der Wulp en Dr. J. 0. H. ae 

Meyere, Nieuwe naamlijst van Nederlandsche Diptera » 2.10 
Handleiding voor het verzamelen, bewaren en ver- 

zenden van uitlandsche insecten . . . » 0.40 
Repertorium betreffende deel I—VIII van et Tijd- 

schrift voor Entomologie, bewerkt door Mr. E. A. 

de Roo van Westmaas . . » 0.50 
Repertorium betreffende deel ee XVI van e Tijd- 

schrift voor Entomologie, bewerkt door F.M.v.d. Wulp » 0.75 
Repertorium betreffende deel XVII—XXIV van het 

Tijdschrift voor Entomologie, bewerkt door F. M. 

van der Wulp 9-08 » 0.75 
Jhr. Dr. Bd: ne ore Lijst der in "Nederland en 

het aangrenzend gebied voorkomende Coleoptera. . . >» 0.30 


LIJST VAN DE LEDEN 


DER 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING, 


op 1 Juli 1907. 


MET OPGAVE VAN HET JAAR HUNNER TOETREDING, ENZ. 


(De leden, die het Tijdsehrift voor Entomologie Deel L 
ontvangen, zijn met een * aangeduid). 


— 09 —>— 


BUITENGEWOON EERELID. 
* Z.K.H. de Prins d. Nederlanden, Hertog van Mecklenburg, 1903. 
EERELEDEN. 


* Dr. Gustav L. Mayr, Professor aan de Hoogere Burgerschool 
te Weenen, III Hauptstrasse 75, te Weenen 1867. 

* Frederic du Cane Godman, F.R.S., 45 Pontstreet, Cadogan square, 
London S.W. 1893. 

* Edmund Reitter, te Paskau, Moravië. 1900. 

* Erich Wasmann, S. J., Bellevue te Luxemburg. 1901. 

* Dr. Chr. Aurivillius, Hoogleeraar in de Zoölogie aan de 
Universiteit te Stockholm. 1903. 

* L. Ganglbauer, te Weenen. 1903. 

* Prof. Dr. G. Kraatz, Linkstrasse 28, te Berlijn. 1906. 


BEGUNSTIGERS. 


Het Koninklijk Zoölogisch Genootschap » Natura Artis Magistra« 
te Amsterdam. 1879, 


LXIV LIJST DER LEDEN ENZ. 


De Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem. 
1884. 

Mevrouw de Wed. Mr. J. Kneppelhout, geb. van Braam, 
Hemelsche Berg, te Oosterbeek. 1887. 

Mevrouw M. Neervoort van de Poll, geb. Zubli, te Rijsenburg, 
(prov. Utrecht). 1887. 

Mevrouw A. Weber, geb. van Bosse, te Zerbeek. 1892. 

Mejuffrouw 8. C. M. Schober, Maliebaan 29, te Utrecht. 1892. 

Mevrouw J. M. C. Oudemans, geb. Schober, Paulus Potter- 
straat 12, te Amsterdam. 1892. 

Mevrouw M. de Vries, geb. de Vries, huize »de Toorts« 
Aerdenhout, Zandvoort. 1895. 

Mevrouw J. P. Veth, geb. van Vlaanderen, Sweelinckplein 83, 
te ’s-Gravenhage. 1899. 

Mevr. C. W. Reuvens, geb. van Bemmelen, te Oosterbeek. 1899. 

J. W. Frowein, Eusebius-buitensingel 55, te Arnhem. 1899. 

Dr. C. C. Sepp, Leidschegracht 3, te Amsterdam. 1900. 

Mej. C. E. Sepp, Stadhouderskade 165, te Amsterdam. 1900. 

W. Jochems, Korte Vijverberg 4, te ’s-Gravenhage. 1901. 


CORRESPONDEERENDE LEDEN. 


Dr. W. Marshall, Professor aan de Universiteit te Leipzig. 1872. 
A. Fauvel, Rue d'Auge 16, te Caen. 1874. 

Dr. O. Taschenberg, te Halle a. S. 1883. 

A. W. Putman Cramer, 142 West-street 87, te New-York. 1883. 
Dr. F. Plateau, Professor der Zoölogie aan de Hoogeschool te 

Gent. 1887. 

S. H. Scudder, te Cambridge (Mass.) in Noord-Amerika. 1887. 
* Dr. L. Zehntner, te San Bentos das Lages, Bahia, Brazilié. 1897. 
Dr. G. von Seidlitz, te Hbenhausen, Oberbayern. 1905. 

Dr. P. Speiser, Seestrasse 3, te Zoppot (West-Pruissen). 1906. 


BULTENLANDSCHE LEDEN. 


Comte Henri de Bonvouloir, Avenue de U Alma 10, te Parijs. 
(1867—68). — Coleoptera. 

* René Oberthür, Faubourg de Paris 44, te Rennes (Ille-et-Vilaine). 
Frankrijk. (1882—83). — Coleoptera, vooral Carabiden, 


LIJST DER LEDEN ENZ, LXV 


* The Right Hon. Lord Th. Walsingham, M. A., F. R. S., 
Eaton House 66a, Eaton-square, London 8, W. (1892—93). 
— Lepidoptera. 

* Julius Weiss, te Deidesheim (Rheinpfalz). (1896 —97). 

* Dr. H. Schouteden, Steenweg van Elsem 12, te Brussel. 
(1906—1907). 


GEWONE LEDEN, 


Vine. Mar. Aghina, Sacr. Ord. Praed., te Huissen (Geld.) — 
Algemeene Entomologie. (1875—76). 

Dr. H. J. van Ankum, Hoogleeraar aan ’s Rijks Universiteit 
te Groningen. — Algemeene Zoölogie. (1871—72). 

G. Annes, Hoogeweg 11, te Watergraafsmeer. (1893—94). 

*C. P. G. C. Balfour van Burleigh, de Ruyterstraat 10bis, 
te Utrecht. — Lepidoptera. (1907—1908). 

Dr. J. F. van Bemmelen, Hoogleeraar aan ’s Rijks Universiteit 
te Groningen. (1894—95). 

*P. J. van den Bergh Lzn., Spoorlaan, te Tilburg. (1901 —1902). 


E. M. Beukers. Emmastraat, te Schiedam. — Lepidoptera. 
(1898—99). 
C. J. H. Bierman, Ketelstraat 9, te Arnhem. — Rhynchota 


Homoptera. (1904—1905). 

Dr. H. Bos, Leeraar aan ’s Rijks Landbouwschool te Wage- 
ningen. — Formiciden. (1881—82). 

Dr. J. Ritzema Bos, Buitengewoon hoogleeraar aan de Uni- 
versiteit van Amsterdam, te Wageningen. — Oeconomische 
Entomologie. (1871 —72). 

Dr. J. Bosscha Jz., te Bandong, Java. — Coleoptera. (1882—83). 

A. van den Brandt, te Venlo. — Inlandsche insecten. (1866—67). 

*Mr. A. Brants, Verl. Rijnkade 119, te Arnhem. — Lepido- 
ptera. (1865—66). 

*A. J. Buis, Stationsweg 43, te Rotterdam. — Lepidoptera. 
(1907—1908). 

* Dr. J. Biittikofer, Directeur van de URRA te Rotterdam. 
(1883— 84). 

Mr. R. Th. Bijleveld, Sophia-laan 11, te ’s-Gravenhage. — Alge- 
meene Entomologie. (1863—64). 

*M. Caland, Ingenieur van den Waterstaat, te Zutphen, — 
Lepidoptera. (1892—93). 


LXVI LIJST DER LEDEN ENZ. 


* A. Cankrien, » Colenso«, te Soestdijk. — Lepidoptera. (1868—69). 

J. B. Corporaal, Tandjong Morawa, Post Medan, Deli, Sumatra. 
(1899 — 1900). 

* Jos. Cremers, te Rolduc, Kerkrade. — Coleoptera en Lepi- 
doptera. (1906 —1907). 

*K. W. Dammerman, Mieuwe gracht 127bis, te Utrecht. (1904 — 
1905). 

* W. van Deventer, te Djokjakarta, (Java). (1901—1902). 

* E. D. van Dissel, Inspecteur der Staatsbosschen en ontgin- 
ningen, Schoolstraat 25, te Utrecht. (1906 —1907). 

C. J. Dixon, Tandjong Poetoes Estate, Langkat, Sumatra, 
(1890—91). 

*Jhr. Dr. Ed. J. G. Everts, Leeraar aan de Hoogere Burger- 
school, Stationsweg 79, te ’s-Gravenhage. — Europeesche 
Coleoptera. (1870—71). 

* Mr. A. J. F. Fokker, te Zierikzee. — Rhynchota (1876-—77). 

N. H. la Fontijn, te Bergen op Zoom. — Hymenoptera acu- 
leata. (1894—95). 

L. van Giersbergen, Leeraar van de Ver. t. b. v. byenteelt in 
Nederland, te Wageningen. (1907—1908). 

* Dr. Henri W. de Graaf, Vreewijkkade 4, te Leiden. — Ana- 
tomie en Physiologie der Insecten. (1878—79). 

Mr. H. W. de Graaf, Daendelsstraat 37, te ’s-Gravenhage. — 
Inl. Lepidoptera, in ’t bijzonder Microlepidoptera. (1847—48). 

L. W. Havelaar, Zijlsingel 2, te Haarlem. — Lepidoptera. 
(1887—88). 

*P. Haverhorst, Schiedamsche Singel 20, te Rotterdam. — 
Lepidoptera. (1901—1902). 

* F. J. Hendrichs, 8. J., Singel 448, te Amsterdam. (1898—99). 

*F. J. M. Heylaerts, Haagdijk, B 377, te Breda. — Lepi- 
doptera ‘enz. (1866—-67). 

* Dr. J. van der Hoeven, te Eefde bij Zutphen. — Coleoptera. 
(1886—87). 

J. van den Honert, Koninginneweg 26, te Amsterdam. — Lepi- 
doptera. (1874—75). 

*D. van der Hoop, Mathenesserlaan 252, te Rotterdam, —- 
Coleoptera. (1882—83). 


LIJST DER LEDEN ENZ. LXVII 


Dr. A. A. W. Hubrecht, Hoogleeraar aan ’s Rijks Universiteit 
te Utrecht. (1904—1905). 

* E. R. Jacobson, te Batavia. (1906—1907). 

J. Jaspers Jr., Plantage Lijnbaansgracht 11, te Amsterdam. -— 
Inlandsche Insecten. (1880 —81). 

Dr. F. A. Jentink, Directeur van ’s Rijks Museum van Natuur- 
lijke historie, Rembrandt-straat, te Leiden. (1878—79). 

*J. C. J. de Joncheere, Voorstraat, D 368, te Dordrecht. — 
Lepidoptera. (1858—59). 

N. A. de Joncheere, te Dordrecht. — Lepidoptera. (1886—87). 

D. J. R. Jordens, Sassenpoorterwal, F. 3471, te Zwolle. — 
Lepidoptera. (1863— 64). 

* Dr. F. W. O. Kallenbach, Wilhelminapark, te Apeldoorn. — 
Lepidoptera. (1868—69). 

*K. J. W. Kempers, Inspecteur Registratie. Levensverzeke- 
ringstraat 2, te Dordrecht — Coleoptera. (1892— 93). 

Dr. C. Kerbert, Directeur van het Koninkl. Zoölogisch Genoot- 
schap » Natura Artis Magistra«, Plantage Middenlaan 39, te 

_ Amsterdam. (1877--78). 

* B. H. Klijnstra, Weimarstraat 140, te ’s Gravenhage. Coleoptera, 
voorn. Caraboidea. (1902—1903). 

J. D. Kobus, te Pasoeroean (Java). (1892—93). 

*Dr. J. C. Koningsberger, Landbouw-zoöloog aan ’s Lands 
Plantentuin, te Buitenzorg. (1895—96). 

M. ter Kuile. Markt 46, te Delft. (1904—1905). 

H. J. H. Latiers, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool te 
Rolduc, Kerkrade. — Coleoptera en Lepidoptera. (1893—94). 

* A. A. van Pelt Lechner. Bibliothecaris der Rijks-Landbouw- 
school, Bowlespark 327, te Wageningen. — Algemeene Ento- 
mologie. (1892—93). 

* Dr. W.M. Docters van Leeuwen, Prins Hendriklaan 1, te Utrecht. 
Gallen. Anatomie en Histologie der Insecten. (1906 -- 1907). 

Dr. Th. W. van Lidth de Jeude, Conservator bi ’s Rijks 
Museum van Natuurlijke historie, Boommarkt, te Leiden. — 
Anatomie der Insecten. (1883—84). 


* J. Lindemans, Delftsche Vaart 23, te Rotterdam. (1901—1902). 

Dr. J. C. C. Loman, Leeraar aan het Gymnasium, Roelo 
Hartstraat 121, te Amsterdam. — Opilionidae. (1886—87). 

*Mr. H. A. Lorentz, Drift 14, te Utrecht. — Lepidoptera. 
(1900—1901). 


LXVIII LIJST DER LEDEN ENZ, 


* Dr. T. Lycklama a Nyeholt, Westersingel 83, te Rotterdam. — 
Lepidoptera. (1888—89). 

Dr. H. J. Lycklama à Nyeholt, St. Canisius-singel 22, te 
Nijmegen. — Lepidoptera. (1896—97). 

J. Maat, Boschlaan 30, te Rotterdam. — Lepidoptera. (1903— 1904). 

* Dr. D. Mac Gillavry, P. C. Hooftstraat 171, te Amsterdam. — 
Inlandsche Coleoptera en Lepidoptera. (1898—99). 

* Dr. J. G. de Man, te Yerseke. — Diptera en Crustacea.(1868—69), 

Dr. J. C. H. de Meere, Conservator der entomologische en 
ethnographische Musea van het Kon. Zoöl. Genootschap 
» Natura Artis Magistra« Villa Yda, Waldecklaan te Hilver- 
sum. — Diptera. (1888 —89). 

* J. D. Moerman, Boterstraat 387, te Wageningen. (1906 —1907). 

Dr. G. A. F. Molengraaff, Hoogleeraar aan de Technische 
Hoogeschool te Delft, Juliana van Stolberglaan 43, te 's-Gra- 
venhage. (1877 — 178). 

A. Mos, Utrechtsche straat, te Arnhem. (1900—1901). 

* De Nederlandsche Heide-Maatschappij, Nieuwegracht 94, te 
Utrecht. (1903—1904). 

Dr. A. C. Oudemans, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool, Boule- 
vard85,te Arnhem. — Acari, Chernetidae, Pulicidae. (1878—79). 

* Dr. J. Th. Oudemans, Paulus Potterstraat 12, te Amsterdam. — 
Macrolepidoptera, Hymenoptera, Thysanura en Collembola. 
(1880—81). 

* Dr. E. Piaget, aux Bayards, Neuchatel (Zwitserland). — Dip- 
tera en Parasitica. (1860—61). 

*Mr. M. C. Piepers, Oud-Vicepresident van het Hoog Gerechts- 
hof van Ned. Indië, Noordeinde 10a, te ’s-Gravenhage. — 
Lepidoptera. (1870—71). 

R. A. Polak, Noordstraat 5, te Amsterdam. (1898 —99). 

* J. R. H. Neervoort van de Poll, Huize Beukenstein, te Rijsen- 
burg (prov. Utrecht). — Coleoptera. (1883—84). 

Dr. J. Prince, St. Annastraat 44, te Nijmegen. — Lepidoptera 
(1904— 1905). 

*Dr. P. H. J, J. Ras, Velperweg 56a, te Arnhem. (1876—77). 
Dr. N. W. P. Rauwenhoff, Oud-hoogleeraar aan ’s Rijks Uni- 
versiteit te Utrecht. — Algemeene Zoölogie. (1866—67). 
Dr. A. Reelaire, Kureestrasse 8, te Göttingen. — Coleoptera. 

(1907—1908). 


LIJST DER LEDEN ENZ. LXIX 


*Dr. C. L. Reuvens, te Oosterbeek. (1889 —90). 

C. Ritsema Cz., Conservator by ’s Rijks Museum van Natuur- 
lijke historie, Rupenburg 94, te Leiden. — Algemeene Ento- 
mologie. (1867 —68). 

* G. van Roon, 2e Pijnackerstraat 18, te Rotterdam. — Coleoptera. 
(1895—96). 

* Dr. A. J. van Rossum, Husebius-plein 25, te Arnhem. — Biolo- 
gie der bladwespen. (1872—73). 

Dr. R. H. Saltet, Hoogleeraar aan de Universiteit, Sarphatikade 
14, te Amsterdam. (1882 — 83). 

M. M. Schepman, te Rhoon. — Neuroptera. (1871—72). 

H. Schmitz, 8. J., Tongersche straat 53, te Maastricht. — 
Biologie der mieren en mierengasten ; Diptera. (1907—1908). 

Dr. J. A. Schutter, te Groningen. — Lepidoptera. (1900— 1901). 

*P. J. M. Schuyt, Burgemeester te Wamel. — Lepidoptera. 
(1890—91). 

Dr. C. Ph. Sluiter, Hoogleeraar aan de Universiteit, Oosterpark 
50, te Amsterdam. (1899 —1900). 

*C, A. L. Smits van Burgst, Baronielaan 230a, te Breda. 
(1906 —1907). 

*P. ©. T. Snellen, Wijnhaven (Noordzijde) 45, te Rotterdam. — 
Lepidoptera. (1851—52). 

* L. Soeten, Joh. Verhulststraat 52, te Amsterdam. (1904—1905). 

J. B. van Stolk, villa Jarpa, Hoogeweg te Scheveningen. — 
Lepidoptera. (1871— 72). 

A. L. J. Sunier, Groothertoginnelaan 51, te ’s-Gravenhage. 
(1904—1905). 

* P. F. Sythoff Jzn., Administrateur op de kina-plantage Kerta- 
manah, in de afdeeling Bandoeng, Preanger regentschappen, 
Java. — Coleoptera. (1878—79). 

B. Swart. Leeraar aan de Hoogere Burgerschool, te Maastricht. 
(1907-—1908). 

Dr. J. J. Tesch, Assistent by ’s Rijks Museum van Natuurlijke 
Historie, te Leiden. (1898—99). 

*P. Timmer, Adj. Houtvester, Grobogan, te Poerwodadi (Resid. 
Samarang, Java). (1901—1902). 

* Mr. D, L. Uyttenboogaart, Tesselschadestraat 1, te Amsterdam. — 
Coleoptera. (1894—95). 

*H. Verploegh, Med. Stud, Oudkerkhof 45, te Utrecht. — 
Lepidoptera. (1900—1901). 


LXX LIJST DER LEDEN ENZ. 


Dr. J. Versluys jr., Privaat-docent, te Giessen. — Coleoptera 
en Macrolepidoptera. (1892—93). 

* Dr. H. J. Veth, Sweelinckplein 83, te ’s-Gravenhage. — Alge- 
meene Entomologie, vooral Coleoptera. (1864—65). 

Johan P. Vink, te Nijmegen. — Lepidoptera (1883 —84). 

Dr. G. C. J. Vosmaer, Hoogleeraar aan ’s Rijks Universiteit 
te Leiden. (1903—1904). 

*H. A. de Vos tot Nederveen Cappel, te Apeldoorn. — Lepi- 
doptera. (1888—89). 

J. J. de Vos tot Nederveen Cappel, te Medan, Sumatra. 
(1902—1903). 

*Mr. L. H. D. de Vos tot Nederveen Cappel, te Velp. — 
Algemeene Entomologie. (1899—1900). 

*W. Warnsinck, Rijnkade 92, te Arnhem. (1898—99). 

Dr. Max C. W. Weber. Buitengewoon Hoogleeraar aan de 
Universiteit van Amsterdam, te Herbeek. (1886—87). 

* Dr. H. W. van der Weele, Conservator bij ’s Rijks Museum van 
Natuurlijke Historie, te Leiden. — Neuroptera. (1899 —1900). 

H. L. Gerth van Wijk, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool 
te Middelburg. — Hymenoptera aculeata. (1874—75). 

* A. J. Zöllner, Goudsche singel 111, te Rotterdam. — Coleoptera. 
(1904-1905). 

J. G. Zöllner, Goudsche singel 111, te Rotterdam. — Lepidoptera. 
(1904-1905). 


BESTUUR. 


President: Dr. J. Th. Oudemans. 
Vice-President: Jhr. Dr. Ed. J. G. Everts. 
Secretaris: D. van der Hoop. 
Bibliothecaris : Dr. C. L. Reuvens. 
Penningmeester: Dr. H. J. Veth. 

Dr. A. J. van Rossum. 


COMMISSIE VAN REDACTIE VOOR HET TIJDSCHRIFT. 


Dr. J. Th. Oudemans. 
Dr. J.C. H. de Meere. 
Dr. D. Mac Gillavry. 


an Py rT, LI 
= Ta 


1h 
Be (TER Ar LT 


"à 


UL Fare i 
us 
DE Nr ag 
È 
Cy Lay aed 


È bee LE 
2 VE 27 


VIERDE LIJST van soorten en varieteiten 
nieuw voor de Nederlandsche fauna, 
sedert de uitgave der „Coleoptera Neer- 
landica” bekend geworden. 


DOOR 


Jhr. Dr. Ed. EVERTS. 


251! 1). Harpalus rufus Brüggem. (ferrugineus F.), een © bij 
Denekamp (Overijssel), Juli (Uyttenboogaart). 

326. Dromius quadrinotatus Panz., ab. c. biplagiatus 
Heyd., Hilversum, Febr. (Me Gillavry). 

650". Tachyusa leucopus Mrsh. (flavitarsis Sahlb., chalybaea Er.), 
meerdere exemplaren by Oldenzaal, langs de Dinkel, Juli 
(Excursie Ned. Ent. Ver. Juli 1906). 

68605, Gyrophaena strictula Er. bij Putten op de Veluwe, April 
(Me Gillavry). 

7208. Tachinus proximus Kr., Warnsveld, Sept. (ex coll. H. W. 
Groll). 

753. Bryoporus cernuus Grav., ab.c. merdarius Ol. ; 
tot deze ab.c. behoort het in de Col. Neerl. vermelde ex. 
uit Kxaeten bij Roermond (Wasmann). 

9898. Stenus palustris Er., den Bosch, Mei (Kempers). 

1038s. Oxytelus Fairmairei Pand, Oisterwijk, Juli (Me Gillavry). 

1074bis, Xylodromus testaceus Er., Maastricht, Juli (Uytten- 
boogaart). 

1099. Anthobium primulae Steph., Meerssen (Kempers). 


!) De cijfers vóór de namen verwijzen naar de „Lijs t der in Nederland en 
het aangrenzend gebied voorkomende Coleoptera, 1906.” 
Tijdschr, v Entom. L. 1 


9 ED. EVERTS, 


1128», Trimium brevicorne Reichenb. (© brevipenne Chaud.), 
een & bij Sittard, gevangen door den heer Paul Roelofs 
uit Antwerpen. 

1138. Bryaxis sanguinea L., ab. c. nigropygialis Fairm. 
en var. d laminata Mots., met het type by den Bosch, 
Febr. (Kempers). 

1584bis, Cis oblongus Mellié, Oldenzaal, Juli (v. d. Hoop). 

1757%s. Heterocerus intermedius Ksw.!), Losser, Juli (L. de 
Vos tot Nederveen Cappel). 

1792. Laccobius regularis Rey ?), Arnhem, Aug. (Dammerman). 

1912. Aphodius melanostictus Schmidt, by den Haag (P. Tesch). 

2147, Lymexylon navale L., een X achter eikenschors in het 
Haagsche bosch, 1 Aug. 1906 (Leesberg). 

2223. Diaperis boleti L., var. fungi Motsch., by welke 
de voordien geel gevlekt of geheel geel zijn, komt ook 
in Limburg, met het type, voor. 

2285". Mordellistena brevicauda Boh., een © by Oldenzaal, 
Juli (L. de Vos tot Nederveen Cappel). 

2298s, Hylophilus nigrinus Germ., een X bij Oldenzaal, Juli 
(van der Hoop). 


1) De beschrijving dezer soort in de „Coleoptera Neerlandica” moet aldus 
gewijzigd worden. 

Het halsschild iets krachtiger ea minder dieht bestippeld dan bij hispidulus; 
de sprieten 11-, bij hispidulus 10-ledig; bovendien is de lichte teekening der 
dekschilden smal, soms gedeeltelijk of geheel witgewischt, de zijvand alleen 
naar het uiteinde rood. In habitus komt zij het naast met marginatus overeen ; 
zwart, het halsschild veelal met roodachtige voorhoeken ; de pooten met bruin- 
roode tarsen. Op de plaats der roode banden of vlekken is de neerliggende 
beharing verdicht. Bij het eenige inlandsche exemplaar zijn de roode vlekjes 
op de dekschilden slechts naar het uiteinde zeer flauw aangeduid. 

2) Ik zag één exemplaar dat volkomen beantwoordt aan de beschrijving van 
Rey. Opvallend is de meer lang-ovale, vlakker gewelfde, aan het uiteinde eivor- 
mig toegespitste gedaante, de duidelijker uitgebogen bovenlip, de geheel zwarte 
clypeus en de sterke bestippeling van den kop. Ik betwijfel of LZ. regularis Rey 


synoniem is aan scutellaris Mots. 


DI 


VIERDE LIJST VAN SOORTEN ENZ. 


2343. Leptura maculata Poda, een 9 met twee gele vlek- 
ken aan de zijden van het halsschild. Oldenzaal (Me Gillavry). 

2372. Clytus arcuatus L., ab. c. connatus Mors, bij 
Hoogeveen, Juni (R. A. Polak). 

2438. Crioceris as paragi L., ab.c. vittata Everts, een 

- ex. by Putten op de Veluwe (Uyttenboogaart) '). 

2561. Mantura obtusata Gylh., Meerssen, Sept. (Kempers). 

2674s, Bruchus ornatus Bohem. In Arachiden-noten (Leesberg) 2). 

2965. Sibinia primita Herbst., var. variata Gylh., Putten 

op de Veluwe (Me Gillavry). 
3012. Ceuthorrhynchus angulosus Boh., den Bosch, Mei (Kempers). 


302 1h, > rapae Gylh., Assen, Juni (Uyttenboogaart). 
3026. » albosignatus Gylh., Meerssen, Juni (Kem- 
pers). 


3119. Apion radiolus Mrsh., ab. c. ferruginipes Wenck., 
Oldenzaal, Juli (Me Gillavry). 


1) Zie de Verbeteringen hierachter. 

2) Deze soort is naverwant aan 5. chinensis L.; de oogen zijn iets fijner gefa- 
cetteerd, in beide seksen van achteren evenzeer uitpuilend en van voren op 
gelijken afstand van elkaar verwijderd, terwijl bij het J van chinensis deze van 
achteren meer uitpuilen en van voren dichter aaneen staan. Sprieten bij het Z 
slechts iets langer dan bij het 9. de middelste leedjes slechts weinig gekamd. 
De twee wit- of geelachtig beschubde, bultige, verhevenheden in het midden 
van de basis van het halsschild, vóór het schildje, naar voren meer versmald 
en daardoor eenigszins driehoekig, minder opgericht dan bij chinensis en duidelijk 
door eene middengroef gescheiden. De streepen der dekschilden iets fijner en 
minder duidelijk bestippeld. Deze soort varieert van donkerbruin tot roodbruin ; 
witgrauw-, op de bovenzijde veelal ook roestkleurig behaard. Op de dekschilden 
eene groote zwarte zijvlek nabij het midden benevens het uiteinde meer of min- 
der zwart. Halsschild dicht rimpelig bestippeld, met eene meer of minder duide- 
lijk verdiepte middellijn. Pygidium aan weerszijden meer of minder donker 
gevlekt. De voorpooten alleen, of ook de middelpooten, bij lichte exemplaren 
ook wel alle pooten roodgeel. Sprieten zwart, de eerste 3 of 4leedjes roodachtig, 
het eindlid bruinachtig. Schildje wit. Op de dekschilden zijn de tusschenruimten 
veelal hier en daar meer witachtig-, in langsylekken behaard en bovendien 
van enkele donkere vlekjes voorzien; bij sommige exemplaren is de zwarte 


zijvlek in het midden onderbroken of ontbreekt ook wel geheel. Lengte 2!/;—3 mm, 


1° 


4 ED. EVERTS, 
VERBETERINGEN OP DE 


COLEOPTERA NEERLANDICA. 


EERSTE DEEL. 


Op bladz. 7, regel 26 v. b. staat: »Voorpooten lang, de 
middel- en achterpooten kort en samengedrukt, 
allen tot zwemmen ingericht« ; lees: » Voor- 
pooten lang, tot vastgrijpen geschikt; de mid- 
del- en achterpooten kort en samengedrukt, 
tot zwemmen ingericht.« 

> » 28, moet wat van de humeralis- of dilacerata-vorm 
van Cicindela hybrida L. gezegd wordt, 
aldus gelezen worden: »by de humeralis !)- 
vorm is de schoudervlek onderbroken (zeld- 
zaam); bij de dilacerata-vorm de middelband 
vrij van den rand, in vlekken opgelost (bij 
Assen, Oldenzaal en Putten op de Veluwe) 
of geheel ontbrekend.« 

la 54, by Bembidium nigricorne Gylh. by- 
voegen; »Lichaam als lampros gekleurd«. 

rica 55, regel 14 v. b. staat: »door een gewoon of 
slechts van voren gevorkt, langsgroefje; lees: 
»door eene gewone, of slechts van voren 
gevorkte, langsplooi.« 

NEE | » regel 19 v. b. staat: »door een gewoon langs- 
groefje begrensd« ; lees: »door eene gewone 


langsplooi begrensd.« 


!) Alle afwijkingen met onderbroken, resp. gesloten schoudervlek, al naar 
gelang deze bij den stamvorm gesloten of onderbroken is, worden van alle 
daartoe in aanmerking komende Cicindeliden door Horn en Roeschke 


als humeralis-vorm geduid. 


Op bladz. 
> > 
> » 
» » 
» » 
> » 
> » 
» » 
» » 


87, 


VIERDE LIJST VAN SOORTEN ENZ. 5 


regel 7 v. o. staat: »attenuatuse; lees: 
»consentaneu sg. 

regel 20 v. o. staat: »achterschenen« ; lees: 
»achtertarsen. « 

regel 17 en 19 v. b. staat: »fuscipe se, 
lees: »curtula.« 

regel 16 v. b. staat : »dichter« ; lees : »lichter«. 
regel 20 v. o. staat: »proximus«; lees: 
»chalceus«. 

regel 14 v. b. hetzelfde. 

bij Stenus carbonarius Gylh. staat 
op de 1e regel van de beschrijving: » Dekschilden 
even lang als het halsschild« ; lees: »nauwe- 
lijks zoo lang als het halsschild.« De zin op 
de 7° regel: »Dekschilden iets langer dan het 
halsschild« vervalt. 

regel 1 v. o. achter vafellus de auteurs- 
naam Er. bijvoegen. 

regell 2 sv. ‘ove staat: »of. 3. tot 5 tergiten 
onbedekt« ; dit vervalt. 

regel 1 v. b. staat: »3 Middelste sprietleedjes 
met twee haarkransen... (zie bij no 2, II. 
Ptiliini)«; lees: »3 Middelste sprietleedjes 
met twee haarkransen. Hiertoe behooren eenige 
genera van tribus II. Ptiliini, by welke 


3 


den overgang tot tribus III. Trichopte- 


5 tergiten onbedekt blijven. Deze vormen 


rygini.« 

Eene betere indeeling van de fam. der Tri- 
chopterygidae, volgens L. Gangl- 
bauer (Käfer von Mitteleuropa 8°" Band, 
Staphylinoidea. II. Theil 1899), laat ik hier 
volgen : 

1 Dekschilden niet verkort, het achterlijf 


ED. EYERTS, 


volkomen bedekkend of hoogstens het pygi- 
dium sonbedekt Jlatend@: „ma. 2 


Dekschilden verkort, de laatste tergiten 


onbedekt latend, N... ER 
Voorcoxae door de smalle prosternale voort- 
zetting volkomen gescheiden . . . . 3 
Voorcoxae aaneenstootend. . . . . 4 


Halsschild en dekschilden te zamen een vol- 
komen ellips vormend. De zijden van het 
halsschild sterk gerand. Het vlak der vleu- 
gels volkomen ontwikkeld. Episternen van 
den metathorax vryj, zichtbaar. Achter- 
coxae nagenoeg. aaneensstootend 
(Nossidium.) 
Halsschild en dekschilden aan weerszijden 
meestal door een inspringenden hoek ge- 
scheiden, elk afzonderlijk gewelfd; bij uit- 
zondering te zamen in eene vlucht gewelfd 
en volkomen eirond. De zijden van het 
halsschild fijn gerand. Episternen van den 
metathorax onder de dekschilden verborgen. 
Achtercoxae ver uiteenstaande 1. Ptenidium. 
Episternen van den metathorax vrij, zicht- 
baar, naar achteren verbreed. . . . 5 
Episternen van den metathorax onder de 
dekschilden. verborgen 3) > MS 2.7256 
Bovenzijde, door den microscoop gezien, 
gechagrineerd, korrelig of rimpelig. Hals- 
schild met eene scherp aangeduide, zelden 
zwakke of bijna uitgewischte middengroef 
en meestal ook met twee zijgroeven of 
zijlijnen. Pygidium met twee naast elkaar 
staande tandjes . . + . . 4. Ptilium: 


Bovenzyde, door den microscoop gezien 


VIERDE LIJST VAN SOORTEN ENZ. 


I 


(0.0) 


1 


glanzig, glad; gewoon bestippeld. Hals- 
schild nimmer met eene middengroef, 
soms met twee zijdelingsche langsgroeven 
op de schyf. Pygidium met een stomp 
middentandje . . . . (Micridium.) 
Het 9° en 10e sprietlid niet halsvormig 
verlengd. Halsschild aan weerszijden van 
de basis iets scheef uitgebogen en daar- 
door in het midden een weinig lobvormig 
titgezakt We. 14 Ze Actidium: 
Het 9° en 10° sprietlid aan het uiteinde 
halsvormig verlengd. Halsschild naar ach- 
teren afgerond of uitgebogen versmald. 7 
Halsschild met een middengroefje voor de 
basis. De middelste sprietleedjes niet inge- 
snoerd. Pygidium met een klein stomp 
middentandje i... (Oligella) 
Halsschild zonder middengroefje voor de 
basis. De middelste sprietleedjes voor de 
basis en achter het uiteinde ingesnoerd. 8 
Pygidium aan den breed afgeronden achter- 
rand met twee kleine, matig ver uiteen 
staande tandjes. Halsschild iets vóór de 
basis het breedst, naar voren afgerond- 
versmald, aan de basis zeer duidelijk ge- 
Binder AD (Eu ry pit tia) 
Pygidium aan den achterrand met een 
scherpen middentand. Halsschild naar ach- 
teren afgerond-versmald, met afgeronde 
achterhoeken ; of naar achteren uitgebo- 
gen-versmald, met stompe of scherpe ach- 
terhoeken ; aan de basis meestal duidelijk 


BEER MANE Tee 8 Pilliolum: 


9 Mesosternum niet gekield. De achtercoxae 


10 


it 


ED. EVERTS, 


slechts zwak verbreed. . . . . . 10 
Mesosternum gekield. De achtercoxae tot 
vrij groote dijplaten verbreed . . , 12 
Achtercoxae door de mesosternale voort- 
zetting volkomen gescheiden. De achter- 
coxae slechts smal gescheiden. 
(Microptilium.) 
Achtercoxae aaneenstootend. De achtercoxae 
breed; gescheiden agito. e en alll 
Lichaam vlak. Halsschild naar achteren 
meer dan naar voren versmald. De mid- 
delste sprietleedjes vóór de basis en achter 
het uiteinde ingesnoerd. 5. Ptinella (Neuglenes.) 
Lichaam tamelijk gewelfd, Halsschild in 
het achterste derde of vierde gedeelte het 
breedst, van daar tegen de basis weinig -, 
naar voren veel sterker afgerond - ver- 
smald. De middelste sprietleedjes alleen 
achter het uiteinde duidelijk ingesnoerd. 
(Pteryx) (Aderces.) 
Halsschild aan de basis recht afgeknot. De 
achterhoeken van het halsschild de basis 
der dekschilden niet omsluitend . . 13 
Halsschild aan weerszijden van de basis uit- 
gebogen; de achterhoeken spits of ten minste 
recht, naar achteren gericht en meer of min- 
der de basis der dekschilden omsluitend. 14 
Sprieten krachtig ontwikkeld, de middelste 
leedjes vrij kort. Halsschild met stompe, 
aan den top afgeronde achterhoeken. Dek- 
schilden aan de zijden iets afgerond. 
7. Nephanes. 
Sprieten dun, de middelste leedjes gestrekt. 


Halsschild met scherp aangeduide rechte 


VIERDE LIJST VAN SOORTEN ENZ. 9 


14 


15 


achterhoeken, daarvóór uitgebogen. Dek- 
schilden met parallele zijden. 

8. Smicrus Matth. (Micrus.) 
Halsschild vóór de scherp aangeduide rechte, 
weinig naar achteren uitgetrokken achter- 
hoeken iets naar binnen gericht en uit- 
gebogen, op den glanzig gladden grond 
(met den microscoop bezien) met groote, 
diepe stippels. Achterrand van het pygi- 
dium ongetand . . . (Baeocrara.) 
Halsschild aan de zijden tot aan den top der 
spitse of ten minste rechte, naar achteren 
gerichte achterhoeken afgerond; met nets- 
gewijze of korrelig gechagrineerden grond. 
Pygidium aan den achterrand getand . 15 
De middelste sprietleedjes hoogstens achter 
het uiteinde ingesnoerd, verspreid behaard. 
De achtercoxae van elkaar gescheiden op 
een afstand gelijk aan ongeveer het vierde 
gedeelte van de breedte van den achter- 
rand van het metasternum. Achterlijf met 
6 vrye sterniten. Pygidium aan den achter- 
rand met een scherpen middentand en twee 
zijtandjes . . ... . . 9. Trichopteryx. 
De middelste sprietleedjes zeer gestrekt, 
vóór de basis en achter het uiteinde inge- 
snoerd, in kransen behaard. Achtercoxae 
van elkaar gescheiden op een afstand gelijk 
aan het derde gedeelte van de breedte van 
den achterrand van het metasternum ; het 
metasternum daartusschen aan weerszijden 
in ‘eene tandvormige voortzetting uitge- 
trokken. Achterlyf met 7 vrije sterniten. 


Pygidium aan den achterrand met een 


10 


Op bladz. 457. 


ED. EVERTS, 


scherpen middentand, zonder zijtandjes. 


6. Actinopteryx. 


Ik acht het noodig eene betere tabel te geven 


van de soorten van het genus Saprinus, 


ontleend aan die van L. Ganglbauer 


(Käfer von Mitteleuropa, 5° Band, Staphy- 
linoidea. II. Theil 1899). 


1 


bo 


vr 
—_ 


Kop met onvolkomen randlijn, het voor- 
hoofd nl. van voren in het midden niet 
gerand !) (sub-gen. Saprinus i. sp.). Dek- 
schilden nabij den achterrand met eene ver- 
diepte dwarslijn (de ze. apicale streep), welke 
de naadstreep met de randstreep verbindt. 2 
Kop met volkomen randlijn, het voorhoofd 
nl. van voren gerand (sub-gen. Hypocaccus 
RODI EEN NEN AMS A LRE 
Dekschilden op de achterhelft tot aan de 
apicale streep (ofschoon nabij deze veelal 
etsy Inner) Destippeld . N sn men 
Dekschilden vöör de apicale streep met een 
glanzig gladde, onbestippelde dwarsstrook. 7 
Halsschild in het midden spiegelglad of 
slechts moeielijk zichtbaar bestippeld . 4 
Halsschild in het midden, ofschoon veel 
fijner dan aan de zijden, toch duidelijk 
bestippeld u: AN Are EA 
Zijrand van het halsschild bewimperd. 4° 
rugstreep (van buiteu naar binnen gere- 
kend) naar voren verkort. Voorhoofd van 
voren in het midden niet gerand of met 
tweemaal gebogen randstreep. 


(semipunctatus) 


1) Zie bij S. semipunetatus en virescens, bij welke het voorhoofd 


van voren in het midden ook wel, ofschoon minder scherp, gerand kan zijn. 


VIERDE LIJST VAN SOORTEN ENZ. [A 


Ur 


© 


I 


[0 0) 


Zijrand van het halsschild niet bewimperd. 
4° rugstreep van voren tegen den naad 
gekromd”. UN mifidulusi Payk: 
Dekschilden uiterst dicht rimpelig bestip- 
DE seen. (Fu gite Bayk.) 
Dekschilden slechts matig dicht bestippeld. 6 
Lichaam metallisch groen, blauw of violet. 
Voorhoofd van voren in het midden niet 


gerand of met eene zwak aangeduide rand- 


DIENA EN SR SZ aViIrescensy Dayk. 
Lichaam zwarb . 2. „e(llautusEr.) 


Dekschilden tusschen de 4° rugstreep (van 
buiten naar binnen gerekend) en de naad- 
streep tot ver over het midden spiegelglad. 

(pulcherrimus Weber) 
Dekschilden tusschen de 4° rugstreep en 
de naadstreep slechts tot aan het midden 
of weinig daarover spiegelglad . . . 8 
Dekschilden elk met eene groote, van af 
den naad tot aan de vierde rugstreep rei- 
kende spiegelvlek, benevens eene kleine, 
slechts half zoo lange, spiegelvlek tusschen 
de vierde en derde rugstreep ; het overige 
gedeelte der dekschilden, behalve de schou- 
derbuil, zeer dicht rimpelig bestippeld en 
Mat) NON 0 nmunduse Gyih. 
Dekschilden elk slechts met eene groote, 
door de 4° rugstreep in tweeën gedeelde 
spiegelvlek, van welke het buitenste ge- 
deelte zelden korter dan het binnenste is; 
het overige gedeelte der dekschilden vrij 
dicht bestippeld ; glanzig; zelden vertoont 
zich aan de buitenzijde van de 4° rugstreep 


eene weinig em zwak bestippelde strook. 


10 


11 


15 


14 


ED. EVERTS, 


De naadstreep gewoonlijk geheel ontwikkeld. 
4. aeneus |". 
Voorhoofd fijn bestippeld of fijn rimpelig, 
zonder krachtige dwarsrimpels . . . 10 
Voorhoofd grof rimpelig of wel glad, met 
een of twee diepe, hoekige of bochtige 
dwarsemoegen;. . zaden be UTC 2 
Dekschilden met eene apicale dwarsstreep 
(zie by 2). 
Dekschilden zonder apicale dwarsstreep, 
hoogstens (in zekere richting gezien) met 
eengschijn. ervan nig on ene e 
Voorrand van het voorhoofd in het midden 
uitgebogen ; het voorhoofd oneffen, met 
twee indrukken, veelal met eene fijne 
middenkiel. . . . 6. conjungens Payk. 
Voorrand van het voorhoofd niet uitge- 
bogen ; het voorhoofd effen, zonder indruk- 
ken en zonder middenkiel. (rufipes Payk.) 
Halsschild, met uitzondering van eene stip- 
pelrij aan den achterrand, glad. Voorhootd 
glad, met eene diepe, hoekige of bochtige 
dwarsgroef.. . . . 7. maritimus Steph. 
Halsschild ten minste aan de zijden meer 
of minder uitgebreid bestippeld . . 13 
De zijden van meso- en metasternum grof, 
neerliggend behaard . . 9. crassipes Hr. 
De zijden van meso- en metasternum niet 
behaard 2 ws 60e Sate ee en ee 
Dekschilden, met uitzondering van den 
achterrand en eene spiegelvlek van voren, 
uiterst dicht rimpelig bestippeld . . 15 
Dekschilden minder dicht en niet rimpelig 


bestippelin 2. 2: Leo 


VIERDE LIJST VAN SOORTEN ENZ. 18 


15 Dekschilden elk met eene alleen staande, 
rondachtige spiegelvlek. 

(specularis Mrsh.) 

Dekschilden met eene gemeenschappelijke, 

naar buiten door de 4e rugstreep begrensde 

spiegelvlek . . 5. quadristriatus Hoffm. 

16 De buitenste der 4 rugstrepen van de dek- 

schilden aan het uiteinde eenigszins boch- 

tig en tot nabij den achterrand reikend. 

Voorschenen aan den buitenrand met 3 

krachtige tanden en een kleineren 4° , soms 
nog met een zeer kleinen 5° tand. 

8. metallicus Herbst. 

De buitenste der 4 rugstrepen verkort, niet 

op de achterhelft der dekschilden doorloo- 

pend. Voorschenen aan den buitenrand 

met 6 tanden. Over het algemeen krach- 

tiger en dichter bestippeld dan metallicus. 

10. rugifrons Payk. 

Op bladz. 653, regel 19 v. b., by Cercyon melanoce- 

phalus L. byvoegen: Lengte 2!/;—3 mm. 


TWEEDE DEEL 


» > 118, by Athous puncticollis Kies. staat: 
»Lengte 13—14 mm.«; lees: »8—9 mm.« 
> > 123, regel 30 v. b. staat: Juli, Juli; lees: Juni, Juli. 
. » 140, regel 3 en 2 v. o. staat: »Het 8° sprietlid 
bij het & veel korter dan by het ©, bijna 
gelijk aan het 2e«; lees: »Het 3° sprietlid 
by het  veel korter dan, by het © bijna enz.« 
» » 145, regel 24 v. o. staat: »Het d'«; lees: »Het o«. 
» > 167, regel 12 v. o. staat: »Pooten geheel geel«. 
Lees: »Pooten geheel geel, zeer zelden de 


14 


Op bladz. 


» 


» 


en 
DI 
I 


ED. EVERTS, 


dijen donker gestreept; de achtercoxae meer 
of minder gebruind«. 

regel 9 en 10; wat van de kleur der pooten 
gezegd wordt te laten vervallen, als zijnde 
op regel 12 beter vermeld. 

by Fig. 94 moeten I en II omgewisseld worden. 
de kleur der dekschilden van Crioceris 
asparagi L. aldus te lezen?): De naad is 
minstens tot aan de 2° stippelry altijd zwart- 
blauw, de buitenrand en het uiteinde zijn 
breed roodgeel ; de donkere kleur onderbreekt 
nimmer den buitenrand. 

Om de kleur-aberraties gemakkelijk te on- 
derscheiden kan men uitgaan van de witgele 
grondkleur waarop drie zwartblauwe dwars- 
banden, welke in den regel tot aan den naad 
reiken en daarmede vereenigd zijn. Deze dwars- 
banden kunnen door de lichte kleur onder- 
broken of verdrongen worden, zoodat op de 
plaats der donkere banden donkere stippen 
voorhanden zijn. 

Als normale vorm (ab.c. Linnei Pic. 2) 
= trifasciata Schuster) ) geldt die by 
welke de drie donkere dwarsbanden voorhan- 
den zijn; de voorste loopt over den schouder 
(die altijd donker is) naar voren tot aan de 
basis en snoert eene lichte vlek naast het 
schildje af. 

By abc. anticeconjuncta Pie (nor- 


malis Schuster) is de voorste band, aan 


1) L. von Heyden. Die Varietäten der Crivceris asparagi L. etc. 
(Wien. Ent. Zeit. XXV 1906). 
= Echange 1895 en 1900. 


3) Zoologisch. Garten 1905. 


VIERDE LIJST VAN SOORTEN ENZ, 15 


weerszijden, tot een schoudervlek gereduceerd. 
By ab.c. Schusteri Heyd. (pupillata 
Schuster, nec Ahr.) is de middelband tot 
twee vlekken of stippen gereduceerd, of wel 
blijft er maar eene enkele stip over. Bij ab. c.* 
impupillata Pic is de middelband zoo- 
zeer gereduceerd, dat deze een dun kruisje 
vormt, dat met den naad door een streepje 
verbonden is. By ab.c. apiceconjuncta 
Pie is de achterste band tot eene stip geredu- 
ceerd. By ab.e. quadripunctata Schus- 
ter zijn de 1° en 2° band —, by ab. c. 
cruciata Schuster de 1° en 3° band tot 
afzonderlijke vlekken gereduceerd. By ab. c. 
inerucifer Pic zijn de drie banden gere- 
duceerd, elk der dekschilden vertoont nu drie 
achter elkaar staande zwarte vlekken. 

By een ex. uit Putten (Gelderland) is de 
voorste band tot eene schoudervlek geredu- 
ceerd en is van de tweede band nagenoeg 
niets over (alleen een zeer onduidelijk stipje 
op het rechter dekschild tegen den roodgelen 
randzoom aan); de dekschilden vertoonen nu 
een van de basis tot aan den 3°" band door- 
loopenden gelen langsband. Ik noem deze, 
naar het schijnt nog niet beschreven, ab. c. 
vittata. 

By ab.c.* pupillata Abr. zijn van de 6 
lichte vlekken slechts kleine vlekjes overge- 
bleven, waardoor de teekening op die van den 
stamvorm blijft gelijken, doch vertoonen de 
beide achterste paren eene zwarte middenstip. 

In Zuid-Europa heeft men nog de ab. c. 


Pici Heyd. (campestris F.) by welke 


ED. EVERTS, VIERDE LIJST VAN SOORTEN ENZ. 


Op bladz. 429, 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


> 


de dekschilden zeer donker zijn, slechts met 
roode randen en stipvormige witte schouder- 
vlek en twee smalle, witte dwarsbanden ; met 
donkere — of bydeab.c. campestris L. 
met gedeeltelijk roode pooten en grootere 
witte vlekken dan by Pici. 

regel 13 v. b. staat: »dubbel zoo lang als 
breed« ; lees: »dubbel zoo breed als lange. 
regel 9 v. b. moet het eerste »te zamen« 
wegvallen. 

regel 11 v. b. »te zamen« moet staan achter 
vals«. 

dat getal moet links staan. 

regel 25 v. b. staat: »schubjes« ; lees: »vlekjes«. 
regel 19 v. o. staat: »1*° tusschenruimte« ; 
lees: »4¢ tusschenruimte«. 

regel 18 v. o. staat: »Dijen getand«. Lees: 
»Dijen ongetand«. 

regel 6 v. o. staat: »subfuscus«; lees: 
»subrufus«. 

regel 8 v. b. staat: »dwarsgroef« ; lees: 
»langsgroef«. 

bj Ceuthorrhynchus cochleariae 
Gylh., bijvoegen : »Lengte 1'/,—2'/; mm.« 
regel 14 v. o. staat: »Lichaam meestal zeer 
sterk gewelfde. Lees : » Lichaam zwart, meestal 


zeer sterk gewelfd. 


AANTEEKENINGEN 


NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 


BC. tT. SNELEEN 


Spoediger dan ik verwacht had, ben ik weder in de gele- 
genheid, een vervolg op mijne laatste Aanteekeningen (zie 
Tijds. v. Ent. XLIX p. 199—214) te geven. De oorzaak 
hiervan is gelegen in de ontdekking van drie belangrijke 
nieuwe soorten voor onze Fauna, namelijk van: 
Agrotis Agathina Dup. 
Acidalia Subsericeata Haw. en 
Chilo Cicatricellus Hiibn. 

die ik gaarne bekend wenschte te maken. 

Het getal der in Nederland waargenomen Lepidoptera stijgt 
hierdoor op 1734. 

Ik zal de hierboven genoemde soorten wat uitvoeriger karak- 
teriseeren dan gewoonlijk en tevens van de gelegenheid gebruik 
maken om eenige opgaven over het voorkomen van andere 


Nederlandsche Lepidoptera te publiceeren. 


I. MACROLEPIDOPTERA. 


Argynnis Ino v. Rottb. — Tijds. 36 p. 192. 

Van deze in 1891 ontdekte soort, ving de heer H. J. H. 
Latiers by Kerkrade in Limburg in 1906 verscheidene exem- 
plaren. 

Tijdschr, v. Entom. L. 2 


18 P. C. T. SNELLEN, AANTEEKENINGEN OVER 


Agrotis Agathina Dup., IV p. 359 pl. 122 fig. 2. — 
Herr.-Sch., S. B. II p. 342 Noct. fig. 2. — Gn., Noct. I 
p. 294 N. 479. — Freyer, N. B. VI p.55 Tab. 515 fig. 1. — 
Newman, Zoologist XVII p. 7569. — Millière, Icon. II p. 151 
pl. 67 fig. 7-10 (Met var. Scopariae) — Staint., Man. 1 p. 227 
(met afb.). — Tutt, Brit. Noct. II p. 58. — Staud. en 
Rebel, Cat. p. 138 N. 1168. — Hamps., Cat. Brit. Mus. 
IV p. 644 fig. 117. 

Agr. Lidia Boisd., Icon. pl. 77 fig. 1. 

27—30 mm, 

Onder de inlandsche soorten van het genus Agrotis O. en 
Tr., Led. heeft Agathina, eene nieuwe inlandsche, in grootte, 
vleugelvorm, kleur en teekening zeer veel overeenkomst met 
Tritici, voornamelijk met de variëteiten Aquilina en Vitta van 
deze. Het is dus wel noodig, tot herkenning van eerstgenoemde, 
in de eerste plaats eenige structureele verschillen in het licht 
te stellen. Ten eerste zijn by Agathina de voorscheenen iets 
langer dan het eerste tarsenlid, overigens weinig breeder, althans 
bij de voor mij staande, allen gevangen exemplaren. Op zijde 
zijn zij ongedoornd; alleen aan het eind meen ik een paar 
zeer fijne doorntjes te zien. Bi Tritiei daarentegen, zijn de 
voorscheenen duidelijk korter en breeder dan het eerste tarsen- 
lid en aan beide zijden, ook aan het eind, met sterke doornen 
bezet, zooals bij voorbeeld bij Agr. Obelisca, zie de afbeelding 
door den heer de Vos tot Nederveen Cappel, Tijds. v. Ent. 
42 pl. 8 fig. 5. Ten tweede is bij Agathina het voorhoofd vlak, 
terwijl het by Zritici wat uitpuilt, met een kort, tapvormig 
uitsteeksel in het midden. Dit laatste kenmerk is echter zonder 
ontschubbing van het voorhoofd moeyelijk te constateeren. 

De heer Hampson vond, vooral in de beide bovengenoemde 
verschilpunten, aanleiding om Agathina en Tritici zelfs generiek 
te scheiden. De eerste plaatst hy in het genus Euretagrotis 
Smith, de tweede in Euxoa Hübn., Hamps. 


Overigens zijn palpen, sprieten, ligchaamsbouw en vleugel- 


NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 19 


vorm bij beide soorten niet merkbaar verschillend. Misschien 
zou men kunnen zeggen dat de mannelijke sprieten bij Agathina 
iets langer getand zijn en de vlinder wat tengerder gebouwd is. 

Palpenlid 2 is op zijde bruin, de bovenrand lichtgrijs, als 
het eindlid. Halskraag met eene donkere lijn geteekend, overi- 
gens als de kop, iets lichter dan de thorax, die gekleurd is 
als de grond der voorvleugels. Deze is bij den type min of 
meer levendig steenrood, boven de middencel met lichteren, 
roodachtig grijswitten voorrand tot twee derden der vleugel- 
lengte. Uit het midden van den vleugelwortel komt een zwart 
langslijntje; het reikt tot de eerste dwarslijn. Dwarslijnen 
enkelvoudig, zwart, de halve onduidelijk, de eerste geheele vrij 
duidelijk getand, schuin en wel zoo zeer dat zij aan den bin- 
nenrand de tweede lijn zeer nadert. Deze is fijn getand, onder- 
aan ook schuin en het middenveld daardoor in cel la weinig 
breeder dan 1 mm. By 7ritici is de weinig meer dan gegolfde 
eerste dwarslijn bijna regtstandig, de tweede is onder ader 3 
weinig schuin en het middenveld in cel la naauwelijks smaller 
dan bovenaan. Ronde vlek bij Agathina smal, schuin, geheel 
licht gekleurd als de voorrand; by Tritiei is zij bijna cirkel- 
rond. Niervlek gewoon gevormd, roodachtig grijswit, in het 
midden donker geteekend. Tapvlek min of meer ontwikkeld. 
Middencel vóór de ronde vlek met een wortelwaarts spits zwart 
streepje, tusschen haar en de niervlek met een bijna vierkant 
zwart vlekje; de binnenrand der cel fijn licht. Golflijn geslin- 
gerd, zonder W in het midden, fijn, licht, vooral in den staart- 
hoek en met min of meer duidelijke donkere pylvlekjes aan 
de wortelzijde. Franjelijn licht, met zwartbruine boogjes in de 
cellen. Franje als de vleugel gekleurd, met donkere deelingslijn. 

Achtervleugels onzuiver grijswit, donker bestoven, vooral 
tegen, maar niet geheel tot aan den achterrand, en met 
duidelijke donkere middenvlek, en geslingerde booglijn daar- 
achter. Franjeljn fijn donker. Franje als de vleugel gekleurd, 


met donkere deelingslijn. 
Did 


20 P. C. T. SNELLEN, AANTEEKENINGEN OVER 


By Tritiei ontbreekt de booglijn der achtervleugels geheel 
en is de achterrand tot aan de franjelyn donker bestoven. 

Onderzijde der vleugels onzuiver grijswit, de voorvleugels 
sterk grijs bestoven en met donkerder dwarslijn op twee derden; 
de achtervleugels als boven, duidelijker geteekend. 

Lijf en pooten als de thorax gekleurd, iets lichter. 

Bij variëteit I (var. A. Guenée, var. Scopariae Mill, Staud., 
Cat.) zijn thorax en voorvleugels donkerder, tot zwartbruin toe, 
bijna zonder roode bijmenging. De booglijn ontbreekt soms op 
de bovenzijde der donkerder achtervleugels maar is op de onder- 
zijde aanwezig. 

Variëteit II (var. Hebridicola Staud, Cat.) heeft lichtere, 
grijsachtige voorvleugels, mede bijna zonder rood. 

Vliegtijd: Augustus, September. Eene generatie. 

De rups, die, geloof ik, het eerst beschreven is door Newman 
t.a.p. en waarvan Barrett, Lep. Brit. p. 359 pl. 133 fig. 2 
naar Staudinger en Hampson eene afbeelding geeft die ik niet 
kan vergelijken, wordt afgeschilderd als groen of paarsbruin, 
donker gemengd, de rug geteekend met drie donker afgezette 
lichtere lijnen; zijdelijn breeder, geelwit; kop lichtbruin. 
Voedsel : heide (Calluna, Erica). Van het najaar tot in Juni. 
Zij is dus geheel anders dan die van Tritici die ik meermalen 
gehad heb en die in bouw, kleur en teekening veel gelijkt op 
de welbekende van Agr. Ewclamationis en Segetum. 

Van deze soort zond Dr. J. Th. Oudemans my een gaaf 
wijfje, den 25 Augustus 1905 by Epe in Gelderland gevan- 
gen. Het was door hem reeds als Agathina herkend. Ken 
tweede exemplaar, een man, ving de heer H. A. de Vos tot 
Nederveen Cappel den 9 September 1906 bij Apeldoorn. Het 
is nogal afgevlogen maar toch door hem ook als Agathina 
bestemd. Beide voorwerpen staan, wat de kleur der voorvleu- 
gels aangaat, tusschen de variëteiten [ en II in, nader by de 
laatste. 


Niettegenstaande de groote gelijkenis op Tritici geloof ik 


NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 21 


toch dat de door mij vermelde kenmerken, gelegen in de voor- 
pooten, het voorhoofd, den vorm van de ronde vlek en der 
eerste dwarslijn van de voorvleugels, zoo mede in de teekening 
der achtervleugels, voldoende zullen zijn, Agathina te her- 
kennen. Met andere inlandsche soorten van Agrotis zal men 
haar niet verwarren. Zij kan overigens als eene west-europe- 
sche soort worden beschouwd en is, volgens den Catalogus 
van Staudinger en Rebel, gevonden in Noord-Spanje, Frankrijk, 
België, Groot-Brittanje en Midden-West-Duitschland. 

Acidalia Subsericeata Haw., Lep. Brit. p. 852 N°. 113. 
—- Wood, fig. 726. — Gn, Ur. et Phal., I p. 495. — Stain., 
Man. 2 p. 48 

Acid. Pinguedinata Zeller, Isis 1847 p. 521. — Herr-Sch., 
5. B. II fig. 409, VI p. 66. (Pinguedinaria). — Rössler, 
Schuppenfl. p. 177. 

Acid. Asbestaria Zeller, Stett. Ent. Zeit. 1841 p. 216. — 
Millière, Ann. Soc. Linn. de Lyon II p. 523 Tab. I. 

Acid. Oloraria Rössler, Jahrb. d. Nass. V. XII p, 393. 

— Mancuniata Knaggs,' Ent. Mo. Mag. II p. 130. — id., 
Ent. Annual for 1866 p. 144 pl. 1 fig. 1, la. 

Acid. Veterata Gregson, Ent. Mo. Mag. HI p. 159. 

17—22 mm. 

Acidalia Subsericeata, hoewel eene eenvoudig gekleurde en 
geteekende soort, variëert nogal, wat reeds door de omvang- 
rijke synonymie wordt aangeduid. Een donker middenpunt der 
vleugels is namelijk al of niet aanwezig, evenzoo is het met 
de randstippen voor de wel niet scherpe maar toch soms aan- 
wezige donkere franjelyn. Ook verschilt de onderlinge afstand 
der dwarslijnen. Dit alles maakt de plaatsing der nieuwe 
inlandsche soort in de Analytische tabel der soorten van het 
genus eenigszins moeyelyk. Intusschen onderscheidt Subsericeata 
zich van de overige inlandsche soorten met gesteelde aderen 
6 en 7 der achtervleugels van gelijke grootte, met niet uit- 


gesneden achterrand der vleugels, door de flaauw zijdeglanzige, 


22 P. C. T. SNELLEN, AANTEEKENINGEN OVER 


iets grijsachtig (volgens Haworth en Guenée bij versche exem- 
plaren zelfs flaauw groenachtig getinte) witte bovenzijde. 
Het middenveld der voorvleugels is verder niet donkerder, 
evenmin hun voorrand en ook de golflijn voor noch achter 
donker beschaduwd. De soort waarop zij derhalve ten slotte 
het meest gelijkt, is Acid. Straminata, doch bij deze is de been- 
kleurige, dus donkerder, bovenzijde niet zijdeglanzig, en scherp 
donker gesprenkeld; de midden- en randpunten altijd scherp 
zwart. Ook zijn bij Subsericeata de tweede en vierde dwarslijn 
nooit duidelijker, zooals by Straminata dikwijls het geval is 
(var. Circellata Gn; Folognearia Staud.). 

Iets herinnert Subsericeata ook aan Cidaria Albulata Hfn., 
Snell, VI. v. N. I p. 677 maar een onderzoek der vleugel- 
aderen en pooten wijst, bij twijfel, ons weldra teregt. 

Sprieten draadvormig, bij den man kort en fijn (iets langer 
dan by Straminata) bewimperd. Voorhoofd donkerbruin. De 
vleugels zijn iets langer, de voorvleugels wat spitser dan bij 
Straminata. Hunne grondkleur, is, evenals die van schedel en 
thorax, wit, zijdeachtig glanzig, by versche exemplaren, als 
boven vermeld, volgens Haworth en Guenée, iets groenachtig, 
verder uiterst fijn, grijsachtig gesprenkeld en met flaauwe, 
ongegolfde dwarslijnen geteekend. De voorvleugels hebben eene 
onder den voorrand gebroken eerste dwarslijn op een vierde; 
verder ziet men nog vier andere die ook op de achtervleugels 
doorloopen. Geene dezer lijnen is dikker dan de andere, ook 
niet de eerste van den achterrand af, de zoogenaamde golflijn, 
zij is eer iets flaauwer. Ten opzigte van den onderlingen afstand 
der lijnen heeft eenige veranderlijkheid plaats. Hetzelfde is 
het geval met een donker middenpunt; het is al of niet aan- 
wezig, flaauwer of scherper. Evenzoo is het met de rand- 
stippen en franjelijn. Intusschen is bet niet doenlijk, om 
Scriceata in variëteiten te splitsen, daar de genoemde verschillen 
niet regelmatig samengaan, ook niet onder en boven. Franje 
als de vleugels gekleurd. 


NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. aa 


Onderzijde wit, de voorvleugels aan den wortel en langs den 
voorrand zwartgrijs bestoven en met twee grijze dwarslijnen, 
de achtervleugels met twee. 

Achterpooten van den man klein, ongespoord, met korte 
tarsen, die van het wijfje ook ongespoord. 

Mei, Junij. Vliegt op met gras en kruiden begroeide plaatsen. 

Guenée, de eerste die, voor zoover ik weet, de rups, welke 
door Millière ontdekt was, beschrijft, zegt dat zy is lang, 
rolrond, achter den grooten platten kop en vooral achteraan, 
verdikt, aardkleurig grijs, de rug met eene lichtere middenlijn 
en een V-vormig teeken. Zijdelijn lichter, geelachtig, naar 
achteren sterk, gegolfd, luchtgaten zwart gerand. Voedsel : 
Taraxacum. Pop zwart, de vleugelscheden donkergroen. 

Een gave man werd op 18 Mei 1906 door den heer N. A. 
de Joncheere by Dordrecht gevangen en berust in zijne ver- 
zameling. 

Acidalia Corrivalaria Kretschm.—Snellen, II p. 1170; 
Tijds. 30 p. 224. 

Weder aan den Plasmolen bij Gennep (Ottersum) gevangen 
in 1897 door Dr. J. Th. Oudemans en in 1905 door Mr. A. 
Brants. Deze verkreeg eieren, kweekte de vlinders uit de 
rups en is voornemens de soort voor de »Nederlandsche Vlin- 
ders« te bewerken. 

De genoemde vindplaats is overigens de eenige mij tot dus- 
ver bekende in Nederland. 

Cidaria Tristata L. — Snellen, I p. 666. 

Limburg, by Houthem, op 4 en 5 Juni} 1906 door den 


heer P. Haverhorst gevangen. 


II. MICROLEPIDOPTERA. 


Chilo Cicatricellus (a) Hiibn., Tin. fig. 455 (9). — 
(us) Treits., X. 3 p. 161. — Fisch. v. Réssl., Abb. p. 31 
Tab. 18 fig. 2 a—e. — Staint., Man. 2 p. 186. — Zell., Chil. 


24 P. C. T. SNELLEN, AANTEEKENINGEN OVER 


et Cr. p. 8. — Hein, Zünsl. p. 113. — Snellen, VI. v. Ned. 
II p. 87 Aanm. 1. — Meyrick, Handbook, p. 397. 

Strigellus Treits. IX 2 p. 267. 

Treitschkeella Freyer, Neuere Beitr. II p. 70 Tab. 138. 

d 25—41, 9 31-35 mm. 

Niet verwachtende dat deze soort in Nederland zou worden 
ontdekt, was het eene aangename verrassing voor mi) toen de 
heer P. Haverhorst mij eenigen tijd. geleden een bij Numans- 
dorp gevangen wijfje toonde. Ik heb Cicatricellus t. a. p. slechts 
vlugtig gekarakteriseerd. 

De soort behoort tot het genus Chilo Zincken maar verschilt 
van de welbekende, gemeenere Chilo Phragmitellus door kortere, 
iets breedere palpen die daar ruim zoo lang zijn als kop en 
thorax, hier iets korter dan deze. Verder zijn de vleugels 
anders gevormd, de voorvleugels aan den wortel smaller, bij 
den man met duidelijk stompere punt dan by Phragmitellus. 
Bij het wijfje is de voorvleugelpunt wel duidelijker dan by 
den man, maar regthoekig, niet uitstekend; de achterrand is 
by beide seksen steil, flaauw gebogen, vooral by het wijfje 
niet schuin. De achtervleugels zijn by beide seksen breeder, 
stomper gepunt dan by Phragmitellus. 

De kleur van kop met palpen en thorax is bij den man 
licht, iets beenkleurig bruingrys, de laatste soms donker 
bestoven. Voorvleugels evenzoo gekleurd maar in verschillende 
mate door smallere of breedere graauwbruine langsstrepen en 
lijnen verduisterd; de voorrand meest duidelijk begrensd licht. 
Op het midden van den vleugel ziet men eenige lichtere 
vlekjes en donkere stippen (aanduidingen van twee donkere 
dwarslijnen) en voor den achterrand — waartegen het ader- 
beloop licht blijft — eene lichte, aan beide zijden door don- 
kere stippen afgezette dwarslijn. Franjelijn met donkere, licht 
afgezette stippen; franje licht bruingrijs. Bij het wijfje zijn 
kop en thorax als bij den man, de voorvleugels donker graauw- 


of leverkleurig bruin, met of zonder beenkleurige streep langs 


DI 
UT 


NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA, 


der voorrand, ronde lichte middenvlek en soms met sporen van 
de overige, bij den man beschreven teekening. Franje been- 
kleurig tot bruingrijs. 

Achtervleugels wit, geheel of tegen den achterrand aderbe- 
loop en celbestuiving grijs. 

Onderzijde ongeteekend, de voorvleugels grijs, de achtervleu- 
gels als boven. 

Achterlyf op den rug grijs, onder lichter, meer beenkleurig, 
Pooten beenkleurig. 

Hiibner’s afbeelding stelt een wijfje met eenkleurig don- 
kere voorvleugels voor en is dus de typische. De type is ook 
afgebeeld bij Fischer von Röslerstamm fig. 2e en is variëteit 
b van Zeller. Strigellus Treitschke, Cicatricellus F. v. R. fig. 2a, b, 
id. type, Zeller, is eene variëteit van het wijfje, met lichteren 
voorrand der voorvleugels. 

De door Hübner geleverde afbeelding is middelmatig, die 
van Fischer von Röslerstamm zijn goed. 

Vliegtijd : Juni], July. 

Berigten omtrent de eerste toestanden worden reeds mede- 
gedeeld door Treitschke, X, 3 p. 161 naar Moritz en door Fischer 
von Röslerstamm, naar Schmidt. Daarnaar wordt de rups in Mei 
en Junij, soms tot in July toe, gevonden in het onderste gedeelte 
van den stengel van Scirpus Lacustris en is zij slank, vuilwit, op 
den rug roodachtig; twee smalle zijdelijnen en eene breedere, 
afgebroken middenstreep zijn rood, soms bloedrood. Luchtgaten 
klein, zwart. Kop en halsschild geel, iets zwart geteekend. Staart- 
klep geel. Op den rug ziet men verder nog zwarte stippen op 
bruinachtige vlekken. Verandering zonder spinsel. De pop 
blijft in den stengel en is bruin met donkerder vleugelscheden. 

Het mij door den heer Haverhorst getoonde exemplaar, dat 
hy tevens zoo goed was mij te schenken, is een wijfje der 
variëteit Strigellus. Het werd den 19 Junij 1906 met nog een 
wijfje van den type en een man door den heer A. Dulfer te 
Numansdorp in Zuid-Holland gevangen. 


26 P. C. T. SNELLEN, AANTEEK. OVER NED. LEPIDOPTERA. 


In den Catalogus van Staudinger en Rebel wordt vermeld 
dat Cicatricellus in Midden-Europa voorkomt, behalve in Neder- 
land. Ik moet echter opmerken dat de soort, volgens den met 
zorg bewerkten Catalogus der Microlepidoptera van België 
door den baron de Crombrugghe de Picquendaele 1) nog niet 
aldaar is waargenomen. 

Tortrix (Oenectra) Pilleriana W. V. — Snellen, II. 
p. 219; Tijds. 32 p. 44. 

Exemplaren dezer soort, uit de omstreken van Beverwijk, 
waar de rups schadelijk was voor aardbeziënplanten, ontving 
Mr. A. Brants van Prof. Dr. J. Ritzema Bos. 

Retinia Sylvestrana Curt. — Snellen, Tijds. 46 p. 257. 

Gelderland : Nunspeet, rups in de mannelijke bloesems van 
den Zeeden (Pinus Maritimus) waarin ook baron de Crom- 
brugghe de Picquendaele haar vond, zie zijne beschrijving in 
bovenvermelden Catalogus, p. 99. 

Grapholitha Lanceolana Hübn. — Snellen, II p. 301. 

Van eene zeer donkere variéteit, ook iets grooter dan ge- 
wone exemplaren (20—22 mm.) doch niet in teekening afwij- 
kende, zag ik drie exemplaren door den heer A. Dulfer te 
Numansdorp gekweekt. Ik vind haar niet vermeld en, daar zij 
er zeer vreemd uitziet, zou zij wel den naam van var. Obscurana 
kunnen dragen. 

Depressaria Umbellana Steph. — Snellen, II p. 578. 

Utrecht: Zeist, 21 Augustus 1906 een exemplaar (P. Haver- 
horst). 

Harpella Geoffrella L. — Snellen, II p. 712. 

Limburg: Houthem, 5—8 Juni} 1906 eenige exemplaren 
(P. Haverhorst). 


1) Catalogue raisonné des Microlépidoptères de Belgique, par le baron de 
Crombrugghe de Picquendaele, le Partie, Mémoires de la Société Entomologique 
de Belgique XIII; id., 2e Partie XIV (1906). 


HYMENOPTERA 


OF THE 


| Dutch Expedition to New Guinea in 1904 and 1905. 


PART II: PARASITIC HYMENOPTERA. 
BY 


P. CAMERON. 


In the Res. de l’Exp. scient. Néerl. à la Nouv. Guinée, I, 
p.p. 41—65 I described and enumerated the Parasitic Hymeno- 
pt:ra, Fossores and Vespidæ, of the Dutch Expedition to New 
Guinea in 1908. In that paper few parasitic species were de- 
scribed. The Explorerers of the second Expedition have been 
more fortunate, as will be seen from a perusal of the present 


account of the species collected. 


Chalcidida. 
Antrocephalus nigripennis sp. nov. 


Black; the antenne except the apical 3 or 4 joints, the 
legs and the abdomen, bright ferruginous: the wings dark 
fuscous, the nervures black. ©. 

Length 8 m.m. 

Merauke. 

Head strongly punctured, the inner orbits margined, the 


margin curving roundly above the anterior ocellus; the sides 


28 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


of the antennal depression strongly punctured ; antennal tuber- 
cles smooth and shining. 

Clypeus roundly narrowed towards the apex, which is rufous. 
Thorax strongly and closely punctured ; the parapsidal furrows 
deep; the pronotum is more closely punctured than the meso- 
notum, and the latter than the scutellum; the latter is bilo- 
bate at the apex; the lobes are not very prominent. Meta- 
notum coarsely, irregulated reticulated; its central area is 
obliquely narrowed at the base; shortly above its middle are 
2 stout, irregular transverse keels, the lower one being also 
in the middle of the area; the lower part is of equal width, 
the upper part roughened, the lower smooth ; the sides of the 
metanotum become gradually, roundly narrowed, the base being 
dilated. Abdomen sessile, smooth; as long as the thorax; the 
last segment does not project much; the apical segments are 
covered with rufous pubescence; the ventral more densely, 
with longer rufous pubescence. 

Except at the base above and the apex below the meso- 
pleure are stoutly striated in the centre; the part bordering 
the striated part at the base is roundly curved; on the lower 
part of the border are, above, 3 large round foveæ, below, 4 
more widely separated ones, these being edged at the apex 
by a shining border. The keel on the hind femora is black ; 
it occupies the basal two-thirds; the part inside the keel is 
densely covered with white pubescence. The hind coxæ have 
their upper basal half black. The punctures on the pronotum 
are closer and run more into each other than do those on 
the mesonotum. There is a smooth, shining line on the malar 
space. The anterior coxæ are black, not red like the others. 
The antenne are 12-jointed and are placed immediately over 
the clypeus. Hind tibie slightly, roundly dilated on the inner- 
side; the end bears a stout black, and a narrower red spine ; 
they are about one third longer than the tarsi; behind the 


basal 2 joints of the tarsi are of equal length. 


TO NEW GUINEA IN 1904 anv 1905. PART I. 29 


This species agrees fairly well with Kirby's definition of 
Antrocephalus, but not quite so well with that of Kieffer 


(Berl. Ent. Zeit. XLIX, 24). 


Evaniida. 
Evania meraukensis sp. nov. 


Black, densely covered with silvery pubescence, which is 
very dense on the sternum and apex of metanotum. Base of 
thorax transverse, its sides angled, not rounded. Hind tibie 
spinose, the spines distinct, longish ; the longer does not reach 
to the middle of the metatarsus. Metasternal process short, 
thick, slightly diverging; there is a stout longitudinal keel 
behind it. Abdominal petiole stoutly, closely, irregularly stri- 
ated, the strie more or less twisted. Wings hyaline, the ner- 
vures black. ©. 

Length 7 m.m. 

Merauke. 

Flagellum of antenne opaque below, covered with dark 
velvety pile; it is as long as the 3°? joint, which is distinctly 
longer than the 4'", and that is a little longer than the 5. 
Eyes distinctly converging above; the hinder ocelli are sepa- 
rated from each other by about double the distance they are 
from the eyes. Front and vertex rugosely punctured, the front 
more strongly than the vertex. Face rugosely punctured, more 
or less striated below. Clypeus sparsely punctured above, 
almost smooth below, where it becomes gradually roundly 
narrowed to a point. Mandibles shining, finely, closely pun- 
etured. Occiput with a sharp narrow margin. Mesonotum 
strongly, but not closely punctured ; the furrows are narrow, 
but distinct; the scutellum is somewhat similarly punctured, 
but less closely in the middle at the base. Metanotum closely 
reticulated, the keels stout, the apical slope is roundly, but 


not deeply hollowed, it is reticulated above and at the sides, 


9 


0 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


but not closely or strongly ; the centre below is transversely 
striated, the stria stout, irregular. Propleuræ opaque, acicu- 
lated and bearing some large, round punctures; there is a 
large, smooth, shining, triangular space on the top of the 
mesopleuræ, the rest is closely, strongly punctured, the punc- 
tures round, the upper apical oblique hollow is irregularly 
obliquely striated; the upper part of the metapleure has 2 
rows of obliquely sloped striæ, the upper running more into 
reticulations than the lower; the raised lowerpart bears round, 
deep punctures. 

The hind coxæ, except at the apex above, are closely and 
strongly punctured; the malar space is as long as the 5!" 
antennal joint; it is rugosely punetured. Palpi black, as are 
also the calcaria. 

This species is closely allied to £. Beauforti of which I 
only know the &, as I only know the © of the present species ; 


the 2 may be separated by the following points: 


Clypeus rugosely punctured, not narrowed to a point, the face 
with a longitudinal keel in the centre above, sides of metanotum 
widely reticulated, the middle densely covered with long white pubes- 
cense; metasternal process broad, hollowed, twice longer than broad. 

Beauforti Cam. 

Clypeus at apex almost smooth, narrowed to a point, the face 
without a longitudinal keel in the centre above, sides of metanotum 
not widely reticulated, the centre not densely pubescent; metasternal 
process not hollowed, rounded, punctured, not twice longer than broad. 

Meraukensis. 


Stephanida. 
Stephanus insidicator Smith ? 


There is a d in the collection from Etna Bay, which is 
probably the Megischus insidicator, Smith from Mysol (Journ. 
Linn. Soc. VII, 7, d). It at any rate fits Smith’s description 


so far as that goes; but as the Smithian description is not 


TO NEW GUINEA IN 1904 Anp 1905. PART 11. Bi 


good I give a more extended one of the Etna Bay specimen. 
3. Length 24 m.m. Black, the head and basal two joints of 
the antenna red, the outer eye orbits tinged with yellowish ; 
the 4 anterior tibia and tarsi rufo-testaceous, darker coloured 
behind, tarsi white, slightly tinged with rufous ; wings fuscous 
hyaline, tinged with violaceous, the nervures and stigma black. 
Temples, sides and hinder part of the vertex smooth, shining, 
impunctate, the rest in the centre transversely striated; the 
anterior part is much more strongly and widely striated, in 
the centre, between the eyes, is a longitudinal furrow; the 
last keel is behind the anterior ocellus; from the latter 2 
keels run below; they converge below and have a less distinct 
keel between. Front coarsely, transversely rugosely reticulated. 
Labrum rounded, yellowish. Basal half of mandibles yellow, 
tinged with red; the palpi dark fuscous, rufous at the base. 
The 2° joint of antenne is not quite half the length of the 
3, the 4' is slightly, but distinctly, longer than the latter, 
the 5! is still longer, being as long as the 2ed and 3™ united. 
Apex of pronotum (forming the lesser part) smooth, shining, 
the rest closely, somewhat strongly transversely striated and 
with a distinct longitudinal furrow down the middle. Meso- 
notum deeply punctured, the lateral punctures run into each 
other; there is a short longitudinal furrow in the centre of 
the apex. Scutellum smooth, sparsely, weakly punctured round 
the sides and base. Metanotum with round, deep, clearly sepa- 
rated punctures, the centre smooth, the smooth part twice 
wider than long; the apex is transversely striated. Propleuræ 
with a few punctures in the centre, the apex with a few 
oblique strie. Mesopleure aciculated, smooth above, the centre 
and lower part with small rounded punctures; the depressed 
upper part of metapleure is smooth ; irregularly striated on 
the apical half; the raised central part bears round, scattered 
punctures. Abdomen (including the petiole) smooth and shining ; 


the petiole is not quite so long as the following 2 segments 


32 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


united. Hind coxae at the base somewhat strongly, but not 
closely striated ; the middle with some widely separated stria ; 
the apex more closely and less strongly punctured than the 
base; the basal tooth on the femora is longer and stouter 
than the apical; between them are 3 stout, short, rounded 
teeth close to each other, followed by 3 shorter, less distinet 
and more widely separated ones; below the hind tibie bear 
some curved stout strie. 

It may be that this is the & of S. suleifrons Schlett., (Berl. 
Ent. Soc. XXXIII, 110) from the Philippines ; but I am inclined 


to regard the 2 as distinct. 


BRACONIDÆ. | 
Agathidinæ. 
Yuagathis variceps sp. nov. 


Luteous, the antennæ, upper inner orbits broadly, the hinder 
part of the vertex, occiput above, more or less of the upper 
part of the face, a broad mark on the malar space, the 3 or 
4 apical abdominal segments above, the apex of the hinder 
tibie broadly (about the apical fourth) and the hinder tarsi, 
except at the extreme base, black. Wings uniformly dark 
fuscous, except for an obscure cloud in the 1% cubital cellule 
and one on the outerside of the recurrent nervure. cd. 

Length 7—8 m.m. 

Etna Bay. 

Face pilose, the hairs issuing from punctures. Palpi and 
mandibles pale testaceous, the palpi covered with pale pubes- 
cence. Mesonotum closely punctured, the furrows widely crenu- 
lated. Scutellar depression smooth, with a stout keel down 
the middle. The central area of the metanotum extends from 
the base to the apex, narrowed towards the base and apex ; 


it bears some stout transverse keels; a stout keel branches 


TO NEW GUINEA IN 1904 anp 1905. PART IL. 33 


off laterally from its apex to the sides of the segment; the 
central area is bordered by a larger, broader one, slightly 
narrowed towards the apex and shorter than the central; the 
outerside of the metanotum. is bordered by a keel. Areolet 
4-angled, not much narrowed in front ; the 2"! transverse cubi- 
tal nervure is thickened in front. 

This is probably a variable species as regards the quantity 
of black and rufous colour on the head. There seems to be 
also some difference in the keels on the median segment as 


regards their stoutness. The head may be almost all black. 


Agathis etnaella sp. nov. 


Rufous, the antennee, head, median segment, and the hind 
tibie and tarsi, black; the rest of the hind legs reddish brown; 
wings fuscous, a hyaline cloud across from the base of the 
stigma; the nervures and stigma black, the base of the latter 
ochraceous. 

Length 7 m.m. d. 

Etna Bay. 

Median segment densely covered with longish white pubes- 
cence; its sides are tinged with brown; its central area extends 
from the base to the apex and is narrowed towards the base ; 
it bears some stout transverse keels; the lateral areæ are 
stoutly irregularly striated transversely ; the spiracular are also 
stoutly irregularly striated. Pro- and mesothorax weakly punc- 
tured, sparsely, shortly pilose. Middle of clypeus brownish. 
Labrum and palpi yellow. Parapsidal furrows narrow, shallow ; 
the mesopleural furrow narrow, smcoth. Areolet oblique, slightly 
narrowed in front; the 2" transverse cubital nervure is slightly 
dilated in front on the outerside. The apical abdominal seg- 
ments are infuscated ; there is a fuscous testaceous band on 


the base of the hinder tibiæ ; the calcaria are dark testaceous. 


Tijdschr. v. Entom. L. 3 


34 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


Agathis papuana sp. nov. 


Rufo-luteous, the antenne, sides of the face broadly above, 
the greater part of the front and vertex, of the malar space, 
the upper part of the occiput, almost the apical third of the 
hind tibie and the hind tarsi, except at the extreme base, 
black; the hind calcaria dark rufous; wings dark fuscous ; 
the base to the transverse basal and the transverse median, 
an irregular band extending from the stigma to the opposite 
side of the wing, it becoming narrowed behind, the front of 
it including the areolet, the base of the hind wing to the 
radial nervure and an irregular one, narrowed behind, beyond 
it, yellowish hyaline; the base of the stigma is pale yellow. 
Sand? io: 

Length 8 m.m., terebra 4 m.m. 

Etna Bay. 

The light coloured parts of the head are rufous ; an oblique 
keel runs from the ocelli to the antenne. Upper part of face 
closely and strongly, the lower weakly punctured. There is a 
red tubercle above the antenna. Mesonotum trilobate ; there 
is a depression at the apex of the middle lobe. Scutellar 
depression large, deep; there is a narrow keel in its centre. 
Apex of seutellum rounded above and with an oblique slope. 
Post-seutellum stoutly keeled, roundly narrowed and raised at 
the apex. Base of metanotum depressed ; the central area is 
shortly, obliquely narrowed at the base; the narrowed apical 
part is longer and more sharply pointed ; in the centre are 2 
transverse keels, and there is another at the commencement 
of the narrowed apical part; at the base there is a short 
longitudinal keel; the outerside of the metanotum is bordered 
by a stout keel and this, at its apex, is united to the central 
area by a transverse one; the area thus formed has 2 widely 
separated transverse keels in the middle; there isa large wide 


spiracular area with a small triangular area at its apex. Pro- 


TO NEW GUINEA IN 1904 anp 1905. PART II. 35 


and mesopleure weakly, the metapleure closely and strongly 
punctured. Areolet oblique, not much narrowed in front; 
there is a slight indication of a stump on the 274 transverse 
cubital nervure. 


Biröia nigricornis sp. nov. 


Reddish-yellow, the flagellum of antennee, the back of the 
abdomen and the hind calcaria and tarsi, black, the sides and 
the ventral surface of the basal 2 abdominal segments white ; 
wings fuscous hyaline, the nervures and stigma black. &. 

Length 8 m.m. 

Etna Bay. 

Antenne much longer than the body; the flagellum brow- 
nish beneath; the scape sparsely covered with black hair. 
Face strongly, but not closely punctured; the clypeus is 
weakly punctured above, impunctate below. Mandibular teeth 
black; the palpi covered with white hair. Thorax thickly 
covered with pale pubescence ; mesonotum closely punctured ; 
the scutellum, except on the apical slope (which is smooth), 
is more closely punctured. Metanotum smooth; on its base 
are 5 aree; the central is longer than broad, roundly narrowed 
at the base, transverse at the apex; the lateral 2 are wider 
‘ and of equal width throughout; on the apical slope are also 
5 aree; the central is smaller than the others and almost 
triangular; the others are square. Propleure smooth, weakly 
punctured round the edges; there is [a broken keel in the 
basal central area. Meso- and metapleure closely and strongly 
punctured. Abdomen not much longer than the thorax, smooth 
and shining; the apical segments covered with white pubes- 
cence. Areolet narrowed in front, but the nervures clearly 
separated; the 2%% nervure not broken by a stump; the 
transverse median nervure interstitial. 

The areolet is not so square as it is in B. flavipennis as 


figured by Enderlein, Zool. Anzeiger, XXVIII, p. 451. 


3® 


36 Pp. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 
Trigonophatnus gen. nov. 


Eyes large, reaching quite close to the base of the mandi- 
bles, the malar space being very short; they are parallel and 
are incised, but not deeply opposite the antenne. Temples 
short, obliquely narrowed. Clypeus separated from the face. 
Mesonotum trilobate. Metanotum with an elongated area in 
the centre, its basal half becomes gradually narrowed to a 
sharp point; the spiracles are small, oval, about twice longer 
than wide. Pleuræ without furrows. Basal two segments of 
abdomen keeled down the middle; the suturiform articulation 
deep, moderately wide, crenulated ; hypopygium large, bluntly 
cultriform. ‘Transverse median nervure received very slightly 
beyond the transverse basal, almost interstitial; the recurrent 
is received at the apex of the 15 cubital cellule, almost inter- 
stitial. First abscissa of radius not one fourth of the length 
of the second, about half the length of the 274 transverse 
cubital nervure. Ocelli large, placed in a triangle, the hinder 
as near to the eyes as they are to each other. The recurrent 
is slightly roundly curved. 

This genus, by its large eyes, comes near to Megarhogas 
Szép., which appears to be sufficiently distinguished from it 
by the elliptical metanotal spiracles, by the mesopleure having _ 
a furrow and by the innerside of the stigma being half the 
length of the outer, instead of being of equal length. The 
hinder coxe are long, obliquely depressed an the outerside ; 


the calcaria are short as usual with the .Rhogadine. 


Trigonophatnus albobalteatus sp. nov. 


The antenne, head and 3'° and following segments of the 
abdomen black, the basal two abdominal segments, the apices 
of the others and the greater part of the ventral surface, 


white; the thorax, palpi and 4 anterior legs rufous; the hind 


TO. NEW GUINEA IN 1904 anp 1905. PART 11. 37 


coxe rufous, largely black above, the trochanters and femora 
to near the apex black, the apex rufo-testaceous, the tibie 
blackish fuscous, testaceous at the base, the tarsi dark testa- 
ceous. Wings light fuscous, the base of costa and the stigma 
testaceous. ©. 

Length 9 m.m. 

Merauke. 

Head, pro- and mesothorax smooth; the metanotum between 
the keels stoutly, irregularly transversely striated; the rest 
with deep, clearly separated punctures; the pleuræ with weak 
scattered punctures ; the segment is thickly covered with long, 
white pubescence. Abdomen, especially on the apical aud ven- 
tral segments, thickly covered with long white pubescence. 


Scutellar depression deep, wide, a keel in the middle. 


Iphiaulax meraukensis sp. nov. 


Black, the thorax and the fore coxæ red; the anterior femora 
and tibia obscure red in front, the trochanters of a brighter 
red, wings dark, uniformly fuscous, the nervures and stigma 
black. 9. 

Length 6 m.m.; terebra 4 m.m. 

Merauke. 

Abdomen elongated ovate; the 15 segment dull rufous at 
the base; its centre bears a stout longitudinal keel ; its middle, 
on either side of the keel, is strongly punctured; the lateral 
depressions are irregularly transversely striated. The area on 
the second segment is smooth, shining and elongated triangu- 
lar at the base; its keel 1s not so shining, broad at the base, 
becoming gradually narrowed to a sharp point; it does not 
extend to the apex of the segment; on either side of it are 
3 or 4 stout irregular transverse keels, bordered, on the outer 
side, by 2 roundly curved ones; the longitudinal depression 


outside these is deep and strongly striated; except the apical, 


38 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


the segments are closely strongly longitudinally striated ; the 
suturiform articulation is deep, wide, crenulated ; there is a 
deep crenulated furrow on the base of the 3"! and 4! seg- 
ments, and less closely crenulated ones on their apices. 

The stigma at the base along the 15 cubital cellule is pale 
fuscous ; the recurrent nervure is received in the apex of the 
1‘ cubital cellule. The face is opaque, almost rugosely punc- 
tured; the oral region and the clypeus are dark red; there 
is a narrow interrupted red line round the eyes; the apical 
2 segments of the abdomen are white above. Scutellar depres- 
sion crenulated. The sides and base of the abdomen are white 


below; the black is not continuous. 


Iphiaulax platynotus sp. nov. 


Luteous, the head and antenne black; the hind tarsi infus- 
cated; the oral region, mandibles except at the apex and a 
short narrow line on the middle of the outer orbits and 2 
lines in front rufous; wings fuscous, the nervures and costa 
black, the stigma, except at the apex, ochraceous. 9. 

Length of body and ovipositor 9 m.m. 

Etny Bay. 

Abdomen as long as the head and thorax united, longish 
ovate, wider than the thorax; the central area of 15 abdo- 
minal segment longish ovate, roundly narrowed at the base 
and apex, its basal half smooth, the apex strongly closely 
longitudinally striated ; it is bordered by some oblique stria. 
Tue area on. centre of 2°' segment triangular at the base, 
smooth, the keel narrow, reaching to the base of the apical 
third ; it is bordered by a depression which bears some stout 
transverse strie; the segment is almost smooth at the base 
of the keel; the rest irregularly striated, more finely, regu- 
larly and closely at the sides of the apex; the apex in the 


middle is smooth. The 15 transverse furrow is wide, deep, 


TO NEW GUINEA IN 1904 anp 1905. PART 11. 39 


curved and crenulated in the middle; its apical lateral branch 
is narrow, erenulated ; the 2"! transverse furrow is narrower ; 
the 3™ is still narrower and is interrupted in the centre; 
there is a narrow, crenulated transverse one on the apex of 
the 3" segment. Face opaque, finely rugosely punctured ; there 
is a A-shaped depression on the middle of the apical half. 
Front depressed below; there is a stout oblique mark above 
each antenna. Mesonotum flat, almost depressed at the apex. 
Furrow at the base of scutellum deep, transverse. Median 
segment covered with longish fuscous pubescence. Antennal 
scape slender, not dilated at the apex. The 2" abscissa of 
radius as long as the 8"; the 2" cubital cellule is 3 times 


longer than wide. 


Bracon wanthocephalus sp. nov. 


Antenne, spot covering ocelli, pro- and mesothorax, scu- 
tellum, apical half of penultimate, the whole of the last seg- 
ment, the sides of the 3" and following ventral segments, the 
penultimate in the middle and the last entirely, black; the 
rest of the abdomen, the legs and median segment bright 
rufous; the head pale yellow ; the wings fuscous, the nervures 
and stigma black. ©. 

Length 10 m.m.; terebra 7 m.m. 

Etna Bay. 

A short broad species; the head large, cubital, the abdo- 
men short and broad; the whole insect smooth and shining; 
the head, pleure, median segment and legs densely covered 
with longish white pubescence. Basal segment of abdomen 
sessile, short; the centre finely longitudinally striated; the 
area on the 2"! segment is large, shining, obscurely striated ; 
roundly narrowed towards the apex, which is bluntly rounded; 
its bordering furrow is narrow and smooth; the oblique lateral 


furrow is narrow, shallow and obscurely erenulated ; suturi- 


40 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


form articulation wide, moderately deep and erenulated ; there 
is a narrow, smooth transverse furrow on the base of the 
3 segment. Hypopygium large, sharp pointed at the apex. 
There is a wide depression, twice longer than wide, on the 
upper half of the face below the antenna; into the centre of 
its apex projects a A-shaped process, with a hollow in the 
centre. Palpi pale fulvous. Mandibles fulvous, black at the apex. 

The head in this species is large, more cubital, more deve- 
loped behind the eyes than it is in the Draconini, more asin 
the Hecabolini. 


Bracon etnaellus sp. nov. 


Ferruginous, the antenne, head, mandibles, the apex of the 
4!" and the whole of the following abdominal segments, the 
apex of the hinder tibie from near the middle, the apical half 
of the 15 joint of the hind tarsi and the whole of the others, 
black; wings yellowish hyaline, a broad band extending from 
the lower part of the transverse basal nervure to the base of 
the stigma, and one on the apex, commencing near the base 
of the radius, and bearing a hyaline cloud in the radial cellule 
in front of the 2™ transverse cubital cellule, dilated more 
towards the apex than to the base, and extending backwards 
on eitherside of the 2"! transverse cubital nervure to the 
cubitus; the hind wings are for the greater part fuscous, 
the base in front to the commencement of the radial nervure 
and an irregular mark, not much longer than wide and roun- 
ded behind, at the stigma, yellowish hyaline, obscured with 
fuscous. 9. 

Length 14 m.m.; terebra 20 m.m. 

Etna Bay. Merauke. 

Long aud slender, the abdomen more than twice the length 
of the thorax; smooth, shining, almost bare. Down the centre 


of the face is a deep, wide furrow, which becomes triangularly 


TO NEW GUINEA IN 1904 anp 1905. PART 11. 41 


widened at the apex; the keels bordering it are broad, rounded; 
at the apex they roundly diverge. Metanotum with a band of 
longitudinal strie near the middle. First abdominal segment 
closely longitudinally striated; the area on the 221 segment 
is long, becomes gradually narrowed to a sharp point which 
reaches to the base of the apical fifth of the segment; at 
the broad base it is smooth, the rest is closely, finely longi- 
tudinally striated ; the part bordering it is more roughly and 
irregularly striated; the suturiform articulation is deep, closely 
crenulated; shortly beyond it is a furrow, which curves 
roundly backwards to a rounded point, it is crenulated, except 
at the sides; there is a similar, erenulated furrow at the base - 
of the 4'" segment, with a broadly curved one on eitherside. 
The 2"¢ cubital cellule is much narrowed in front, owing to 
the steep, oblique slope of the 1“ transverse cubital nervure; 
the 15 abscissa of the radius is longer than usual; it is more 
than half the length of the 24; the 34 is shorter than the 
basal 2 united; the recurrent nervure is received in the 
15 cubital cellule, clearly distant from the transverse cubital ; 
the anal nervure issues distinctly above the lower part of the 


nervure, not interstitial with it. 


Exothecina. 
Siragra gen. nov. 


Head cubital, largely developed behind the eyes. Metanotum 
with an areola, lanceolate above, on its apical half. Second 
abdominal segment with a narrow, but distinct, semicircular 
furrow; the segments smooth. Radial cellule long, reaching 
to the apex of the wing; the radius issues from very shortly 
behind the middle of the stigma, which is long and narrow. 
The third abscissa of the radius is more than twice the length 
of the basal two united; the 1st about one fourth of the 


length of the 2"; the recurrent nervure interstitial. The 21 


42 _P. CAMERON, HYMENOPTERA OF RHE DUTCH EXPEDITION 


discoidal cellule is closed. Mesonotum clearly trilobate ; the 
middle lobe raised. Mesosternum bordered by a distinct furrow. 
Fifth tarsal joint shorter than the preceding two united, as 
long as the third. The body is smooth and shining, the 
antenne are long, filiform, the apex of the scape below pro- 
jects into a stout tooth. 

This genus, in the arrangement of Szépligeti (Gen. Hym. 
p. 46), comes nearest to Æxobracon, which was based on a 
Papuan Insect, Bracon quadriceps Smith ; Exwobracon should be 
known by the pleuræ not being furrowed, by the radius not 
reaching to the apex of the wing, by the small stigma and 
by the last tarsal joint being as long as the preceding 2 


united. 


Siragra nitida sp. nov. 


Red, the antenne and abdomen black, the hind tibie slightly, 
the hind tarsi more distinctly infuscated, the apices of the 
abdominal segments slightly lead coloured, the sides and ventral 
surface thickly covered with white pubescence ; wings uniformly 
fuscous, highly iridescent, the nervures and stigma black. 9. 

Length 10 m.m.; terebra 7 m.m. 

Etna Bay. 

Face finely rugose, almost opaque, thickly covered with 
longish fuscous pubescence; the rest of the head and thorax 
smooth and shining; the metanotum is more densely pilose 
and with the pile longer than it is on the rest of the thorax. 
Temples nearly as long as the eyes, rounded. Palpi long, 
pale testaceous. Mesonotum clearly trilobate, the central lobe 
raised and with an indistinct, narrow furrew down the centre. 
The apex of the metanotum is finely, closely punctured ; in 
its centre is an area, not very clearly defined, whose upper 
half is narrowed to a sharp point; the lower of equal width. 


Abdomen smooth, shining for the most part; the first segment 


TO NEW GUINEA IN 1904 anp 1905. PART n. 43 


is fully twice longer than it is wide at the apex; the suturi- 
form articulation is narrow, smooth, roundly curved; there 


are no other transverse furrows, nor any oblique ones. 


Pimplina. 
Pimplini. 
Certonotus labialis sp. nov. 


Ferruginous, the face paler, more yellowish in tint, as are 
also the outer orbits; the flagellum of antenne, the 2"° and 
following segments of the abdomen, the hinder trochanters, 
femora, tibie and tarsi, black; wings fuscous violaceous, the 
nervures and stigma black. ©. 

Length 13; terebra 12 m.m. 

Merauke. 

Face smooth; from each antennæ runs a row of 6 round 
punctures, with 2 on the outerside below the apex and, on 
the innerside, above there is another; the centre of the face 
on the lower half and the innerside of the malar space are 
closely finely longitudinally striated ; there is a double row of 
punctures on the top of the clypeus, the upper being the 
larger. There is a wide shallow furrow on the malar space. 
Striz on mesonotum irregular, moderately stout, wrinkled. 
Basal half of scutellum closely, rugosely punctured, this part 
being bordered behind by a transverse keel; the apical part 
is stoutly transversely striated ; the post-scutellum is bordered 
behind by a curved keel; it is finely, closely transversely 
striated. Metanotum smooth and shining; the central area is 
large, wide, reaching from the base to the apex; it bulges 
- out angularly in the middle; it is bounded by 2 lateral are, 
the upper is wider than long and projects over the lower 
one, which is longer than wide; there is a not very distinct 


keel outside the spiracles. Propleuræ and upper part of meso- 


44 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


pleuræ smooth; the lower part of the latter weakly, the meta- 
pleure more strongly punctured. Abdomen smooth and shining. 
Areolet triangular, the nervures touching above; the recurrent 
nervure is received close to its apex; it is angled backwards 
in the middle; the disco-cubital nervure is broken by a short 
stump of a nervure; the transverse median nervure is received 
shortly behind the transverse basal. 

The abdominal segments are very narrowly lined with white 
at the apex; the 6!" has a small rounded incision in the 
middle; the next has a larger and wider, more triangular 
incision. The clypeus is large, wide, of equal width through- 
out, transverse above, below not so transverse, forming a broad, 
rounded curve; the labrum large, semicircular, the apex being 
broadly rounded. Malar space as long as the antennal scape. 
There are no parapsidal furrows; the angles of the pronotum 
are broadly rounded. Trophi long, the palpi slender. There is 
a distinct fovea near the base of the hind tibie. The middle tarsi 
are fuscous. Process of the 8t segment broad, bluntly rounded. 

This species comes very close to ©. seminiger Krieger ; and 
I was at first inclined to regard it as identical with that 
species. For one thing there is a distinct difference in the 
form of the labrum as described by Krieger in his Monograph 
of the genus (Zeits. f. Hymen. u. Dipt. 1901, p.p. 113—126) ; 
it is described as “triangular” and, at least in the 2 species 
figured on pl. 11, it is shown as gradually narrowed from 


the base to the apex, not semicircular as in my species. 


Echthromorpha insidiator Smith. 


Pimpla insidiator Smith, Journ. Linn. Soc. 1864, 9; Snellen 
van Vollenhoven, Stett. Ent. Zeit. 1879, 149. 

Echthromorpha insidiator Krieger, Bericht. d. Naturf. Gessel. 
zu Leipzig, 1898, 54. 


Merauke. 


TO NEW GUINEA IN 1904 anp 1905. PART 1, 45 
Xanthopimpla Sauss., sec. Krieger. 


Smith, in his Series of papers on the Hymenoptera collected 
by A. R. Wallace in the Malay Archipelago, describes a large 
number of yellow or testaceous species under Pimpla, which 
doubtless belong to Xanthopimpla, but so badly and with so 
little attention to structure or form that it seems utterly 
impossible to identify his species without an inspection of 
the types from which the species were described. Very possi- 
bly only a few of his numerous species of Pimpla belong to 
Pimpla as now restricted; most of them are to be referred to 
Xanthopimpla and some to Echthromorpha and Theronia. 

a. Areola open laterally at the apex. 
1. Abdomen maculate with black. 
Beauforti and papuana. 
2. Abdomen not maculate with black . . Sulcata. 


Xanthopimpla beauforti sp. nov. 


Luteous, the head and pleuræ pale yellow, 2 marks on the 
34, Ath and 5'R abdominal segments and two broad, almost 
united, a on the 7, and the ovipositor black; wings 
hyaline, the apex smoky, the stigma and nervures black ; the 
ovipositor as long as the basal 2 joints of the tarsi. 9. 

Length 12; terebra 1 m.m. 

Etna Bay. Merauke. 

Basal 2 keels on metanotum roundly curved, not united 
to the posterior by longitudinal keels. Parapsidal furrows 
reaching to the middle. Mesopleure smooth above, closely, 
distinctly punctured below. First abdominal segment smooth, 
fully one half longer than it is wide at the apex; the basal 
keels weak, narrow, only indicated an the basal slope; the 
2nd segment slightly longer than wide, punctured, smooth at 


the base and down the middle, the 3" square, the others broader ; 


46 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION | 


the 3rd, 4th and 5' are closely, strongly punctured. Areolet 
4-angled, shortly, but clearly appendiculated. Basal half of 
mesonotum closely punctured in the middle, the apex and 
sides smooth. 

The & is similarly coloured, except that the 6'% segment 
bears 2 transverse marks; the last segment is broadly black 


at the base. 


Xanthopimpla papuana sp. nov. 


Length 12 m.m.; terebra 1 m.m. ©. 

Etna Bay. 

Very similar to X. sulcata, but paler; the 2 may be sepa- 
rated thus: 

Ovipositor as long as the tarsi; the basal keels of 
metanotum roundly curved an the innerside; basal 
segment of abdomen hardly one half longer than the 
wiath=at the apex. r.. NN ER SESAR 

Ovipositor as long as the basal 2 joints of the tarsi; 
the basal 2 keels of metanotum straight, oblique on 
the innerside, the basal segment of abdomen about 
twice longer than the width at the apex . Papuana. 

Face closely punctured, not much longer than wide; apex 
of clypeus slightly rounded inwardly. Labrum large, longer 
than the width at the base, gradually roundly narrowed to a 
point, curled outwardly at the apex. Parapsidal furrows deep, 
not reaching to the middle, the basal half of middle lobe 
closely punctured, the rest of the mesonotum smooth. Scutellar 
keels broad, narrow, of equal height. There is a short stump 
of a keel at the end of the inner angle of the basal keel, the 
areola thus being only open laterally at the apex; the spira- 
cular area is not defined. The abdominal segments are rufous 
testaceous in the middle, the base and apex of the segments 


are pale yellow; the 15° is longish but not twice longer than 


TO NEW GUINEA IN 1904 Anp 1905. PART 11. 47 


it is wide at the apex; the basal central keels reach to the 
middle; it is smooth; the 2"9 is strongly, but not closely, 
punctured except in the middle; the 3° to 5 are closely, 
distinctly punctured; the 6 is more weakly punctured, the 
apical smooth, the transverse furrows are narrow, shallow, 
weakly crenulated. There are 2 transverse, oval marks on the 
base of the Srl segment, 2 fuscous ones on the base of the 
4, and indications of 2 marks on the 5'h. The 209 segment 
is almost square, the others are broader than long, becoming 
gradually shorter compared with the width; the 8! is slightly 
longer than the 7. On the apex of the hind tibie, on the 
outer side, are 5 stout spines in a row; outside the basal 
and Srl is a similar spine. Antenne reddish brown, darker 
above. Areolet wide, 4-angled, almost appendieulated ; the 
recurrent nervure is received shortly beyond the middle. Ocelli 
black. Occiput pale yellow. Mesopleurz, except behind, closely, 


strongly punctured. 


Xanthopimpla sulcata sp. nov. 


Reddish luteous, the pleure and ventral surface pale yellow; 
the ocelli and small spots on the 83" and 4" abdominal seg- 
ments black; wings hyaline, the apex narrowly infuscated, the 
stigma and nervures black; the metanotum with 2 curved 
keels on the sides at the base, forming large arew, dilated on 
the outerside ; there is a transverse keel across the top of the 
metanotum, there being no areola; ovipositor slightly longer 
than the hind tarsi. 9. 

Length 12 m,m.; terebra 4 m.m. 

Merauke. 

Face slightly longer than wide, its middle slightly dilated ; 
it is irregularly shagreened and punctured. Apex of clypeus 
transverse ; it is roundly dilated above, the apex depressed, 


the foveae deep. Mesonotum smooth and shining: the furrows 


48 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


are deep and extend beyond the middle to the apical fourth. 
Scutellum smooth, broadly, roundly convex; the lateral keels 
not high, of equal height ; metanotum very smooth and shining; 
the sides are bordered by a keel. Propleuræ weakly, the meso- 
pleure more strongly and distinctly punctured; the meta- 
pleuræ smooth, impunctate. First abdominal segment longer, 
but not very much, than the width at the apex, smooth ; the 
sides of the basal depression keeled. The 2"%, 3™ and 4! seg- 
ments are closely punctured ; their apical transverse furrows 
are shallow, crenulated, but not strongly or closely; the 5'* 
and 6' are more weakly punctured, the apical smooth ; the 
lateral transverse furrows on the basal 6 segments are deep. 
There is a narrow, indistinct keel below the spiracles, the 
spiracular area not being defined. The hind tibie are not 
spined; the tarsi are spined at the apex. Areolet shortly but 
distinctly appendiculated, the cubitus roundly curved, receiving 
the recurrent nervure in the middle. Occiput pallid yellow, 
immaculate. Mesopleuræ with a narrow, shallow longitudinal 
depression below the tegulæ. 

Belongs to Krieger’s Section A.a. The metanotal keels are 
as in Krieger’s figure of X. octonotata l.c. fig. 12. The group 
of that species (Krieger’s group D) — those with only trans- 
verse keels — contains chiefly African species. 

b. Areola closed laterally at the apex. 
Areola longer than wide, 15 segment immaculate 
| flavolineata 
> vewadersn as! long > » maculate 


basimacula 


Xanthopimpla flavolineata sp. nov. 


Head, pleura, scutellum, metanotum and the apices of the 
abdominal segments narrowly, pale yellow; the mesonotuw 


and abdomen above, except the apices of the segments, reddish 


TO NEW GUINEA IN 1904 Anp 1905. PART 11. 49 


yellow or orange, the antenne reddish brown; the ocelli and 
ovipositor black; the ovipositor as long as the basal 2 joints 
of the hinder tarsi united; wings hyaline, the apex feebly 
infuscated ; the stigma testaceous, the costa and nervures black = 
areola large, 6-angled ; the tooth-bearing area 4-angled, ©. 

Length 9 m.m.; terebra 1 m.m. 

Merauke. Par, 

Face and clypeus smooth; the former not much dilated. 
Parapsidal furrows short, one-third of the length of the meso- 
notum, not extending beyond the basal slope. Mesopleuræ 
finely punctured on the basal half. Seutellar keels moderately 
strong. Metanotal keels not very strong ; the areæ large ; the 
tooth-bearing area large, wide, 4-angled, not much longer than 
wide, widest on the outerside ; it is wider than usual com- 
pared with the length. First abdominal segment almost twice 
longer than it is wide at the apex; the keels on the basal 
slope only; it is smooth; the 211 and following segments are 
wider than long, the 2"! being wider compared with the length 
than the others; it is smooth, sparsely punctured in the middle; 
the 3" and 4' are somewhat strongly, the 5'" more weakly 
punctured; the others smooth. Areolet 4-angled, shortly, but 
listinetly, appendiculated. The areola is much longer than wide, 


Belongs to Krieger’s group H and comes near to X. crassa Kr, 
Xanthopimpla basimacula sp. nov. 


Pale luteous, the back of the abdomen orange coloured, the 
ocelli, a large mark, wider than long and of equal width near 
the middle of the 15 abdominal segment, 2 marks, wider than 
long, on the 3, 4th, 5t and 6, the marks on the latter 
smaller than on the others and a large, broad transverse mark, 
its sides rounded, its apex in the middle slightly roundly 
incised, on the 7!, black. Wings hyaline, the stigma and ner- 
vures black; the areolet 4-angled, shortly, but distinctly, 
appendiculated. 

Tijdschr. v. Entom. L. 4 


50 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


Areola small, wider than long, 4-angled. &. 

Length 10 m.m. 

Merauke. 

Parapsidal furrows short, on basal slope only, gradually 
narrowed towards the apex. The entire thorax is impunctate, 
shining. Tooth-bearing area narrowed gradually from the outer 
to the inner side, the keels closely approximating. First abdo- 
minal segment longer by about one fourth than it is wide at 
the apex; the keels are more distinct than usual and extend 
beyond the middle; the 2" is slightly longer than broad ; the 
311 almost square, the others wider than long. Antenne brownish, 
black above; the scape yellow below. Scutellar keels not very 
strong. Head strongly, roundly narrowed behind the eyes. 

In Krieger’s table (/. c.) p. 68, this species would come near 
X. australis Kr. and X similis Kr., both from Australia. The 
metanotal aree are as in X. australis as shown in Krieger’s 
fig salle 

There is a small 9 specimen from Etna Bay (8 m.m.) which 
may represent another species. Unfortunately the pin goes 
through the areola. There is on it, an irregular transverse 
stripe on the mesonotum between the tegule, the black marks 
on the abdomen are larger than they are on the type; the 
marks on the 3" segment are larger than they are on the 
other segments, and the single mark on the 1* has the sides 


rounded ; the large apical mark has the apex transverse. 


Ophioninea. 
Ophionini. 
Eniscospilus melanarius sp. nov. 


Black; the face, clypeus, mandibles except at the apex, 
palpi, outer orbits, antenne and legs, except the coxæ, pale 


testaceous, the oral region paler coloured than the rest ; the 


TO NEW GUINEA IN 1904 Anp 1905. PART I. 5 


pronotum with a large triangular mark above, a line, widest 
above, on the base of the mesopleuræ, a narrow line across 
the middle of the base of metanotum, an irregular line run- 
ning down from its outer side, the 2 uniting at the apex and, 
laterally, extending on to the sides, reddish brown. Wings 
clear hyaline, the stigma and nervures fulvo-testaceous. 9. 

Length 23 m.m. 

Etna Bay. 

Face shagreened. Front striated below the ocelli, which are 
black. Pro- and mesothorax smooth, the lower part of meso- 
pleurae stoutly, but not closely, longitudinally striated. The 
keels on the scutellum extend to the middle of the apical 
slope; the apical half of the apical slope is longitudinally 
striated. The top of the apical slope of the metanotum is 
bordered by a transverse keel; beyond this keel the segment 
is ornamented by stout, mostly roundly curved strie, the 
central part being almost bordered by stout longitudinal strie, 
the metapleuræ stoutly irregularly. obliquely striated. There 


is only one horny point in the fore wings; it is transverse, oval. 


Campoplegini. 
Devorgilla gen. nov. 


Areolet triangular, shortly appendiculated, receiving the 
recurrent nervure near the apex; transverse median nervure 
interstitial ; transverse median nervure in hind wings unbro- 
ken; the apical nervures obsolete. Abdominal petiole long, 
eylindrieal, the apical third abruptly dilated ; the spiracles are 
placed at the base of the dilated apex; the basal part is of 
equal width throughout. Clypeus not separated from the face 
by a suture. Temples rounded; occiput distinctly roundly 
incised. Median segment longish, gradually narrowed towards 
the apex; regularly areolated; there is a distinct petiolar 


area; the areola is not separated from the posterior median 
4* 


52 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


area, there are 2 lateral areæ, the 24 (and larger) extending 
closely to the middle of the posterior median; the 3" lateral 
is not clearly defined; the spiracles are longish oval. Claws 
small, not pectinated. Eyes large, parallel, not incised, bare. 

The apex of elypeus broadly rounded ; there is a small, but 
distinct, malar space; mandibles broad, with 2 equally sized 
teeth. Scutellum roundly convex, its sides not margined. Post- 
scutellum large, flat. Median segment thickly covered with long 
white pubescence. The 1% segment is as long as the following 
two nnited; the 24 nearly twice the length of the 34. 

Comes nearest, in Ashmead’s system (Bull. U. 8. Nat. Mus. 
XXIII, 91), to Amorphota Foerster. The long, cylindrical 
narrow abdominal petiole, abruptly dilated at the apex, forms 
a good distinguishing characteristic. 


Devorgilla dilatata sp, nov. 


Black, the mandibles, palpi, anterior coxæ, trochanters and 
tegule pale yellow; the 4" and following segments of the abdo- 
men red; 4 anterior femora, tibie and tarsi rufous, the tibie 
yellowish in front, the 4 hinder coxæ, the hind femora, tibie 
and tarsi, black. Wings hyaline, the nervures and stigma black. d. 

Length 12 m.m. 

Merauke. 

Scape of antenne yellowish, the flagellum brownish below. 
Head and thorax alutaceous, opaque, thickly covered with 
white pubescence ; the mesopleure closely distinctly punctured ; 
the depression on propleure irregularly striated; the areola 
and posterior median areæ stoutly, closely, and posteriorly, 
irregularly, transversely striated. Calcaria whitish, the hinder 
darker coloured. The 2"% and 3 ventral segments are pale 
yellow, the rufous apical are narrowly lined with yellow at 
the apex. The wings are colourless and iridescent. Antenne 
longer than the body. 


TO NEW GUINEA IN 1904 anp 1905. PART u. 53 


Cryptina. 
Mesostenini. 
Mesostenus unicarinatus sp. nov. 


| Black, the face, a large, semicircular mark on the clypeus, 
not extending to its apex — not much beyond the middle —, 
and with a slight incision in its middle, the labrum, except 
for a line on its base in the middle, the upper inner and the 
whole of the outer orbits -— the line broad except on top 
of the outer — palpi, tubercles, tegule, scutellum, apex of 
post-scutellum, a large mark on the apical slope of the meta- 
notum, narrowed and bilobate above, a squarish mark on the 
apex of mesopleure below, a smaller mark on the apex of 
the metapleuræ, longer compared with the width and rounded 
at the base, the usual mark (it is longer than usual) below 
the bind wings, the basal third of the 15 abdominal segment, 
a narrower band on its apex, still narrower bands on the 
apices of the 21 to 5 and the 6, except for a semicircular 
mark on its basal half, the 2”4 ventral segment entirely, the 
apices of the 3" to 5!" narrowly and the last broadly in the 
centre, pale yellow. Legs bright red; the 4 anterior coxe 
and trochanters; the anterior femora and tibiee in front, the 
middle tibie in front and the base behind, the hind coxe at 
the base above and below, the base of the hind tibie and a 
line on the top of the basal joint of the hind tarsi, pale 
yellow ; a short line on the outerside of the hind coxe at the 
apex, a larger spot on their outer and innerside at the base, 
the apex of the hind tibie and the hind tarsi, black. Wings 
hyaline, a slight cloud at the apex; the nervures and stigma 
black. The 7 to the 11 joints of the antenne are clear 
white. 9. 
Length 12—14 m.m.; ovipositor 4—5 m.m. 
Etna Bay. 


54 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


Head smooth, the face sparsely and weakly, the clypeus 
more thickly and strongly punctured. Mandibles with a red 
spot on the base above. Mesonotum closely and finely punctu- 
red, more closely at the apex than at the base; the furrows 
do not extend much beyond the middle. There is only one 
transverse keel on the metanotum ; it is placed shortly behind 
the top of the apical slope; the extreme base of the segment 
is smooth; it is irregularly longitudinally closely striated on 
either side of the keel; the apical slope is more strongly 
transversely striated; the only keel is not dilated laterally 
and there are no spines. Pro- and mesopleure finely punctured; 
the former with a striated band down the hollow; the meta- 
pleure more strongly and closely punctured and more or less 
striated towards the apex. Areolet minute, square, receiving 
the recurrent nervure at the apex. Hind tibiz sparsely, their 
tarsi more thickly spinose. 

The black marks on the hind coxe are absent from the 
smaller specimen. There is no area on the base of the meta- 
notum. The keel between the 2 hinder coxæ is narrow, not 
dilated and is complete. This is a A/esostenus as defined by 
Ashmead (Proc. U. S. Nat Mus. XXIII, 44) it having the 
metathorax unarmed. It differs from the typical species in 


having only one transverse keel on the metanotum. 


Neomesostenus ? interstitialis sp. nov. 


Black, the upper half of the inner eye-orbits, the marks 
narrow below, gradually widened above into a wide triangle, 
the two uniting on the hinder edge of the vertex, the yellow 
extending on to the occiput, the labrum, scutellum, a broad 
band on the middle of metanotum covering the spines, roundly 
dilated behind and extending en the sides near to the bottom, 
becoming gradually narrowed below; the narrowed base of the 


1* abdominal segment to near the middle, almost the whole 


HO NEW GUINEA IN 1904 ann 1905. part 11. 55 


of the dilated apex, a broad band on the apex of the 2", a 
band on the middle of the apex of the 5", a broader, longer 
one on the 6'", and one on the 7, running from side to side, 
and a large, somewhat triangular, mark below the hind wings, 
pale yellow. Four anterior coxæ and trochanters pale yellow ; 
their femora and tibiae pale fulvous, the tarsi black, the hind 
coxæ black, yellow to shortly beyond the middle above, the 
basal joint of the trochanters black, the apical dark red, the 
femora bright red; the tibiae dark fuscous, blacker towards 
the apex; calcaria black; basal joint of tarsi white, a narrow 
black band at the base, a narrower one at the apex, and the 
other joints, except the 2"! at the base, black. Wings hyaline, 
a small cloud at the apex; the nervures and stigma black. 
The 6 to 15™ joints of the antenne are white below. ©. 

Length 9 m.m.; terebra 3 m.m. 

Etna Bay. 

Front and vertex aciculated, shining; a short striated band 
above each antenna; a narrow, but distinct, keel runs down 
the centre of the front. Face separated from the clypeus ; 
opaque, granular; clypeus shining. Pronotum dilated into a 
shining tubercle at the tegulee. Mesonotum finely and closely 
punctured; the furrows are on the basal two-thirds, are narrow, 
distinct, moderately deep. There is only the basal keel on the 
metanotum ; the part behind it is finely closely striated in the 
centre; the sides are much more strongly striated and they 
interlace ; the rest is closely, but not very strongly reticulated. 
The curved central depression on the propleure is closely 
striated ; the part above it is sparsely punctured ; mesopleure 
closely, distinctly punctured, more or less striated along the 
furrow. Metapleuræ closely, moderately strongly, obliquely 
punctured, the punctures running into strie above. Meta- 
notal spines short, stumpy, distinct. Abdomen smooth and 
shining; the petiole long, narrow; the apical third dilated, 


but not widely; it is longer than the width of the apex. There 


56 P. CAMERON, HYMENOPTERA OF THE DUTCH EXPEDITION 


is only a short, thickend transverse cubital nervure with which 
the recurrent nervure is interstitial; the transverse median 
nervure is received beyond the transverse basal; the transverse 
median nervure in hind wings is angled and broken shortly 
below the middle, The eyes are large, parallel; the malar 
space is minute; the temples are almost obliterated. 

In the table of Mesostenini given by Prof. Schmiedeknecht 


(Opus. Ichn. p. 562) this species runs into Neomesostenus Schm. 


Cryptinini. 


Colganta Cam. 
The Entomologist, 1902, p. 20. 


Colganta sciaria Smith. 


Cryptus sciarius Smith, Journ. Linn. Soc. IV, 188 ; Cryptus 
tarsatus, Smith, l.c. 1861, 7. d. 

Etna Bay. 

The basal 7 joints of the antenne are ferruginous, the 8" 
to 14! or 15 are tinged with yellow, the rest are black. 
Face slightly tinged with yellow, densely covered with short, 
pale pubescence ; the clypeus is not separated from the face ; 
the clypeus somewhat strongly, but not closely punctured ; 
its apex is transverse, with a small tubercle at the apex in 
the centre; the lateral foveæ are deep, large. Scutellar lateral 
keels stout, extending near to the middle. Metanotum closely 
rugosely punctured ; striated transversely on the outer sides; 
‘the transverse keel is stout on the outerside, almost obliterated 
in the centre of the segment; from its outer edge two oblique, 
‘twisted keels run towards the apex on the sides of the apical 
slope. The wings are yellowish hyaline, paler at the apex ; 
there is a fuscous violaceous cloud extending from the com- 
mencement of the radius to shortly beyond the 2"! transverse 


cubital nervure. 9. 


TO NEW GUINEA IN 1904 ann 1905. PART 1. 


Ct 
+} 


Length 17; terebra 4 m.m. 

Smith's description is not good, but so far as it goes it 
suits the Colganta from Etna Bay. The female is recorded by 
Smith from Dory, New Guinea, Bachian and the supposed 
d (tarsatus) from Mysol, The abdominal segments in the Etna 


Bay examples bear broad pruinose white bands. 


EENIGE AANVULLINGEN EN VERBETERINGEN 


OP MIJNE : 


„Naamlijst der Lucaniden, welke tot heden heschreven zijn. 
(Tijdschrift voor Entomologie 1905, deel XLVIII, pag. 83.) 


DOOR 


G. VAN ROON. 


Sedert de publicatie van myne »Naamlyst der Luca- 
niden« in October 1905 zijn vele nieuwe soorten beschre- 
ven. Ook heb ik sinds dien gelegenheid gehad, verschillende 
tijdschriften en entomologische werken te raadplegen, welke 
ik my vóór dien tyd niet had kunnen verschaffen, en daarin 
verschillende beschrijvingen gevonden uit het laatst van 1904 
en het begin van 1905, welke in mijne »Naamlyst« dus niet 
konden worden vermeld. Bovendien heb ik enkele namen van 
soorten gevonden, welke door mij waren overzien. Al deze 
aanvullingen zullen hier worden vermeld. 

Ik maak van deze gelegenheid bovendien gebruik, om: 

1° eenige fouten in namen en citaten te verbeteren; 

2e eenige nieuwe vindplaatsen, welke te mijner kennis geko- 

men zijn, op te geven; 

3° mijn dank te betuigen aan die speciale kenners van de 

familie der Lucaniden (welke ik reeds in het voorbericht 


mijner Naamlijst heb genoemd, en waaraan ik zou wil- 


G. VAN ROON, EENIGE AANVULLINGEN EN VERBETERINGEN ENZ. 59 


toevoegen de Heeren C. Felsche, Dr, A. Griffini, Prof. 
K. M. Heller, R. Oberthur en C. O. Waterhouse), welke 
zoo welwillend waren, mij hunne opmerkingen aangaande 
mijne lyst of wel hunne studiën over Lucaniden toe te 
zenden. 


Rotterdam, October 1906. 


CHIASOGNATHINI. 


Pholidotus lindeni Boileau. In plaats van lindeni te lezen : linden. 
Chiasognathus. In plaats van: Chiasognatus te lezen: Chiasognathus. 

Sphenognathus. Nieuwe soort: 
S. bellicosus Boil. Le Naturaliste 1904. pag. 284. Vindplaats : 
Santa Martha. 
Sph. nobilis Parry. Byvoegen: Rich. Zang. Deut. Ent. Zeitschr. 

1905. pag. 21. ©. 
Nieuwe soort : 

S. spinifer Boileau. Le Naturaliste 1904. pag. 294. Vindplaats: 
Columbia. 


Neolamprima adolphinae Gestro. Vindplaats: . Nov. Guinea. 


LUCANINI. 


Pseudolucanus. Nieuwe soort: 

P. lesnei. L. Planet. Le Naturaliste 1905. pag. 212. fig. 
Vandplaatesiensadee oe Maha i Tibet 

P. oberthuri Planet. Ten onrechte is deze soort vermeld als: 
Pseudorhaetus oberthuri Planet, welke naam aan een 
andere soort toebehoort. Na P. mniszechi Planet moet 
dus worden ingelast: 

P. oberthuri Planet. Le Natuturaliste. 1896. pag. 279. — Id. 
1901. pag. 250. — Essai Monographique. pag. 13. 


60 G. VAN ROON, BENIGE AANV, EN VERB. OP MINE: „NAAMLIJST 


pl. 1. fig. 4. d. 5. 9. Vindplaats: . . . Sikkim. 
Lucanus cervus L. Daar mijne geheele naamlijst op de alpha- 
betische volgorde is gebaseerd, zal men begrepen 
hebben, dat de namen der varieteiten van deze soort 
slechts bij vergissing niet in die volgorde zijn opgegeven. 
L. maecrophyllus Reiche (Pseudolucanus). Zie: Möllenkamp. 
Insektenbörse. 1906. pag. 32. 
L. tetraodon Thunb. De opgave, dat deze soort ook in Midden- 
Rusland zou voorkomen, is abusief. Vergelijk : Planet. 
Essai Monographique II. pag. 126 en 127. 
Pseudorhaetus L. Planet. Le Naturaliste 1899. pag. 174. — Dit 
genus moet worden ingevoegd tusschen: Ahaetus Parry en 
Ithaetulus Westwood, en bevat de volgende twee soorten: 
P. oberthuri L. Planet. Le Naturaliste 1899. pag. 174. fig. do. 
US ER LU SNS EB NIE oee RER ONIInE 
P. sinicus Boileau. Bull. Soc. Ent. France 1899 pag. 111 uit China. 
Deze laatste soort was ten onrechte in het genus Rhae- 
tulus Westw. opgenomen. 
Hewarthrius deyrollei Parry var. paradoxus Möllenk. Soc. Ent. 
1897. bijvoegen : pag. 146 ; en: Insektenbörse XXIII. 
1905. pag. 7. 
Nieuwe soort: 
Hexarthrius rollei Möllenk. Insektenbörse XXI. 1904. pag. 402 
Kina-Balu. 
Deze soort werd terzelfder tijd beschreven door den 
Heer Boileau onder den naam van: M. deyrollei Parry 
var. rufipes in: Le Naturaliste 1904. pag. 277. De 
Heer Möllenkamp, die ook het wijfje van deze soort 
heeft beschreven, beweert echter, dat zij geene varie- 
teit van deyrollei Parry is, doch eene goede soort. 
Mesotopus Hope. Catal. Luc. Coleopt. 1845. pag. 4. 
De vermelding van Burmeister als auteur van dit 
genus is onjuist, daar de naam reeds vroeger door 


Hope is gegeven. (Vergelijk : Rich. Zang. Deut. Ent. 


DER LUCANIDEN, WELKE TOT HEDEN BESCHREVEN ZIJN.’ 61 


Zeitschrift 1906. pag. 93, waar genoemde schrijver 
ook de plaatsing van dit genus in het systeem aan 
het eind der Lucanini bestrijdt). 

M. tarandus Sweder. Na: Parry. Trans. Ent. Soc. London. in 
te vullen: 1864; en in’ plaats van: pag. 7. pl. 5. 
fig. 4. o, te lezen: pag. 7. pl. 5. fig. 4. o. Voorts 
by te voegen: A. Griffini. Ann. del Mus. Civ. Genova. 
1906. pag. 136. o. 


ODONTOLABINI. 


Neolucanus birmaensis Möllenk. Notes Leyden Mus. 1900. 
bijvoegen : pag. 46. Deze soort is dezelfde als: N. 
brevis Boileau (teste Möllenkamp). Deze laatste naam 
heeft de prioriteit. 

N. celebensis Möllenk. Notes Leyden Mus. 1900. bijvoegen : 
pag. 46. 

N. lansbergei Leuthner. Na: Möllenk. Soc. Entom. 1897. bij 
te voegen: pag. 145 d'; en: Insektenbörse XXI. 
1905. pag. 7. 

N. marginatus Waterh. dis niet het mannetje van N. mar- 
ginatus Waterh. 9 doch eene andere soort. (Teste 
Boileau. Bull. Soc. Ent. France 1899. pag. 178. 
welke voor die soort den naam N. Waterhousei heeft 
voorgeslagen). 

Odontolabis cuvera Hope var. alticola Möll. Deze varieteit is 
eerst beschreven : Insektenbörse XIX 1902. pag. 353. 
en later: Deut. Ent. Zeitschrift 1903. pag. 351. 
Möllenkamp heeft namelyk verschillende beschrij- 
vingen van nieuwe soorten, na die eerst te hebben 
gepubliceerd, in een ander tijdschrift voor de tweede 
maal doen verschijnen mat bijvoeging van nov. spec. 
achter de namen en zonder de redactién dier tijd- 
schriften daarop attent te maken. De Heer Rich. Zang 


> 


_ 


Od. 


Od. 


Od. 


Od. 


Od. 


Od. 
Od. 


Ud. 
Od. 


Od. 


G. VAN ROON, EENIGE AANV. EN VERB. OP MINE: »NAAMLIJST 


heeft reeds op dit verschijnsel gewezen, (Deutsche 
Ent. Zeitschrift 1905. pag. 338.) dat natuurlijk tot 
velerlei vergissingen en verwarring heeft aanleiding 
gegeven. 

dalmani Hope. Bijvoegen : v. d. Poll. Notes Leyden Mus. 
IX. 1887 pag. 279. (priod.). 

elegans Möllenk. Herst beschreven : Insektenbörse XIX. 
1902. pag. 363. en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903. 
pag. 347. Volgens Rich. Zang (Deut. Ent. Zeitschr. 
1905. pag. 212) zou deze soort identiek zijn met 
Od. mouhoti Parry, welke opinie echter door Möllen- 
kamp wordt weersproken (Insektenbörse 1906 pag. 31). 

fruhstorferi Meyer — Darcis. = Od. fallactosus Boileau. 
(teste Möllenkamp). Vindplaats: Tonkin. Mons Manson. 

gazella Fabr. Byvoegen: Möllenkamp. Insektenbörse XXI. 
1904. pag. 347. (telodont). 

imperialis Möllenk. Byvoegen: Boileau. Le Naturaliste 
1905. pag. 147. ©. 

inaequalis Kaup. Byvoegen: Vindplaats: Sumatra (Möllenk.). 

lacordairei Voll. Bijvoegen: Vindplaats: 

Borneo (Möllenk.). 
latipennis Hope. Bijvoegen: Vindplaats: Ins. Nias (Möllenk.). 
leuthneri Boileau. Bijvoegen : Möllenk. Insektenbörse XXI. 

1904. pag. 341. (telodont). — v. Rothenburg. Deut. 
Ent. Zeitschr. N°. 12. pag. 92. o. 
lowei Parry. Byvoegen: R. Zang. Deut. Ent. Zeitschr. 
1905. pag. 214. (mesodont) en: A. Griffini. Studi sul 
Lucanidi II. Sul: Od. lowei Parry. in: Atti della 
Società Italiana di Scienze Naturali. Vol. XLV. 
lowei Parry. var. nov. nubigena Möllenk. Insektenbörse 
XXII. 1905. pag. 1. Vindplaats: . . Kina Balu. 
Overgeslagen : 
Od. rufonotatus v. Rothenb. Deut. Ent. Zeitschr. 1900. 


pag. 402. = Od. lowa Parry 9. 


DER LUCANIDEN, WELKE TOT HEDEN BESCHREVEN ZIJN.« 63 


Od. ludekingi Voll. In plaats van: Leuthner. Mon. pl. 94 fig. 1. 
d. te lezen: pl. 94 fig. 8. d. Bijvoegen : v. Roon. 
Tijdschr. v. Entomologie N°. 49. 1906 pag. 271. 
pl. 13. 

Od. ludekingi nov. var. monticola Möllenk. Entom. Zeitschr. 
Guben XX. N. 22. Sept. 1906. 

Od. ludekingi nov. var. robustus v. Roon. Tijdschr. v. Ent. 
1906. N° 49. pag. 271. plo 3. Ap. 1. 

Od. mouhoti Parry. Bijvoegen: R. Zang. Deut. Ent. Zeitschr. 
1905. pag. 213. o. 

Nieuwe soort: 

Od. parryi Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 47. fig. £. Formosa. 

Od. tarandus Möllenk. is beschreven: Insektenbörse XIX. 1902. 
pag. 283 ; en later : Deut. Ent. Zeitschr. 1903. pag. 342. 

Od. spectabilis Boileau. Le Naturaliste XXIV pag. 204 te 
plaatsen achter: Mém. Soc. Ent. Belg. IX. pag. 39. 
pl. 1. fig. 7—9. 

Metopodontus biplagiatus Westw. nov. var. nigripes Boileau. Le 
Naturaliste 1905. pag. 17. Tonkin, Siam, Cochin-China. 

M. bison Fabr. nov. var. tumidicollis Möllenk. Insektenbörse 
1906. pag. 32 . ade N. Guinea. 

M. downesi Hope. Bijvoegen: A. Griffini. Ann. Mus. Civ. 
Genova. 1906. pag. 139. 

M. elaphus Möllenk. is beschreven: Insektenbörse XIX. 1902. 

pag. 283 en later : Deut. Ent. Zeitschr. 1903. pag. 343. 

Nieuwe soorten : 

M. elizabethae Waterh. Ann. Mag. of Nat. Hist. (7) XV. 1905 
Pag... sene. Ueagara (Afr. or. Germ.) 

M. magnificus Möllenk. Insektenbörse 1906. pag. 31. Australia. 

M. mirabilis Boileau. Le Naturaliste 1904. pag. 278. Usambara. 

M. planeti Boil. Le Naturaliste 1897. pag. 287. fig. Bijvoe- 
gen: &; en als vindplaats: . . . Congo franc. 

M. savage Hope. Bijvoegen: Parry, Trans. Ent. Soc. London 
1870 pag. 81. pl. 2. fig. 4. 7. d, 


64 G. VAN ROON, EENIGE AANV. EN VERB. OP MIJNE: >» NAAMLIJST 


Nieuwe soort: 

M. speciosus Boileau. Le Naturaliste 1904 pag. 278. Neilgherries. 

M. torresensis Deyr. nov, var. flavoguttatus Möllenk. Insekten- 
borse,-1906.-pag. SL. . . = ... 2.) Queensland: 

M. umhangi Fairm. Bijjvoegen: Rich. Zang. Deut. Ent. Zeitschr. 
1906. pag. 94. — C. Felsche. Deut. Ent. Zeitschr. 
1906. pag. 352. 

Zang beweert, dat de naam haeguardı Oberth. geen »in 
litterisc naam is, aangezien Oberthur eene korte 
beschrijving heeft gegeven. — Felsche merkt echter 
op, dat Oberthur het dier heeft laten zien op eene 
vergadering en daarbij iets heeft meegedeeld, dat 
genotuleerd is geworden, zoodat van eene beschrij- 
ving geen sprake kan zijn. — De naam M. umhangi 
Fairm. dient dus voor dit dier te worden gehand- 
haafd, en niet M. hacquardi Oberth. 

Prosopocoelus antilopus Sweder (nec : antilope). Bijvoegen : Parry. 
Trans. Ent. Soc, London. 1864. pag. 34. — 1870. 
pag. 85. 

Nieuwe soort: 

Pr. boreli Boileau. Le Naturaliste 1904. pag. 277 . Assam. 
Pr. camarunus Kolbe= Pr. antilopus Sweder var. (teste: A. Griffin. 
Ann. del Mus. (iv. di Genova XLII. 1906 pag. 146). 

Nieuwe soort: 

Pr. curvidens Nonfried. Berl. Ent. Zeitschr. 1905 pag. 11. 
Madagascar. 

Pr. denticulatus Boil. In plaats van: Bull. Soc. Ent. France 
1901. pag. 283, te lezen : pag. 284. Vindplaats: Tonkin. 

Nieuwe soort: 

Pr. femoratus Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 147. Kina Balu. 

Pr. forceps Voll. Bijvoegen: Möllenk. Insektenbörse XIX. 
1901. pag. 21. en als vindplaats : Borneo. (Möllenk.) 

Pr. javanensis v. d. Poll. Bijvoegen: R. Zang. Deut. Ent. 
Zeitschr. 1905. pag. 214 (form. min.). 


DER LUCANIDEN, WELKE TOT HEDEN BESCHREVEN ZUN.« 65 


Nieuwe soort: 
Pr. laminifer Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 286. Sumatra. 
Pr. mandibularis Möllenk. is beschreven : Insektenbörse XIX. 
1902. pag. 283; en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903 
pag. 345. 
Nieuwe soort: 
Pr. mordax Boileau, Le Naturaliste 1904. pag. 285. Birmah. 
Pr. natalensis Parry. Bijvoegen als vindplaatsen: Rhodesia, 
Transvaal, Africa or. Germ. 
Pr. sayersi Hope = ? antilopus Sweder. (zie A. Griffini. Ann. 
del Mus. Civ. Genova. XLII. 1906. pag. 9). 
Nieuwe soort: 
Pr. specularis Boileau. Le Naturaliste 1904. pag. 284. M’pala. 
Homoderus Parry. Bijvoegen : Parry. Trans. Ent. Soc. London. 
1864. pag. 38. — 1870. pag. 86. 
H. bellicosus Boileau. Bijvoegen : vindplaats : I. Kassal. 
H. bicolor Möllenk. Byvoegen : Insektenbörse XXIL 1905. pag. 7. 
H. mellyi Parry var. polyodontus Boileau. In plaats van: pl. 11. 
te lezen: pl. II. en in plaats van: Guinea: Congo belg. 
Nieuwe soort: 
Homoderus ? variegatus Boileau. Le Naturaliste 1904. pag. 277. 
Congo. Kamerun. 
Cyclommatus elaphus Gestro. Bijvoegen : Ritsema. Ann. del Mus. 
Civ. Genova XIX. 1899. pag. 622 
. giganteus Möllenk. is beschreven : Insektenbörse XIX. 1902 
pag. 20; en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903. pag. 337. 


Nieuwe soorten : 


CN 


O 


imperator Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 285. fig. 3. 
Nov. Guinea. (Ougara). 

. incognitus Möllenk. Insectenbörse 1906. pag. 31 . Perak. 
lunifer Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 71. fig. &. — 
de? 1905 par 286 0 | (GS meen ver Sumatra: 


Se 


ze 


C. maitlandi Parry. Deze soort komt niet voor op Borneo 


doch op het eiland Nias. 
Tijdschr. v. Entom. L. 5 


66 G. VAN ROON, EENIGE AANV. EN VERB. OP MIJNE : » NAAMLIJST 


C. mysticus Möllenk. is beschreven : Insektenbörse XIX. 1902. 
pag. 21 ; en later : Deut. Ent. Zeitschr. 1905. pag. 339. 

C. pulchellus Möllenk. is beschreven: Notes Leyden Mus. XXII. 
1900. pag. 44; en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903. 
pag. 340. 

C. spectosus Boileau. Bijvoegen vindplaats: . Bougainville. 

’. sumptuosus Möllenk. is beschreven : Insektenbörse XIX. 1902. 
pag. 20; en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903. pag. 338. 

©. tarandus Thunb. Volgens R. Zang (Deut. Ent. Zeitschr. 


1906. pag. 94) zou deze soort moeten heeten : rangifer 


CA 


Schönh. terwijl tarandus Thunb. synoniem zou zijn. — 
Ritsema daarentegen (Notes Leyden Mus. 1902 pag. 6. 
note) komt op dezelfde gronden, als door Zang zijn 
aangegeven, tot de tegenovergestelde conclusie, 

C. trifurcatus Möllenk. is beschreven: Insektenbörse XIX. 
1902. pag. 21; en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903. 
pag. 339. Vindplaats: |. . . . . N. Pommeren. 

Auwicerus multicolor Boileau. Na pag. 248, by te voegen: 
fig. d. ©. 

Prismognathus. Nieuwe soorten: 

P. branczicki Nonfried. Berl. Ent. Zeitschr. 1905. pag. 11. China. 

P. lucidus Boileau. Le Naturaliste. 1904. pag. 278. Sikkim. 

Cantharolethrus azambrei Boileau. Byvoegen: 4. 9. 

Leptinopterus erythrocnemus Burm. Bijvoegen : Boileau. Bull. 
Soc. Ent. France 1899. pag. 300. 

L. gracilis Boileau. Bijvoegen : Vindplaats: . S Catharina. 


DORCINI. 


Hemisodorcus. Nieuwe soort : 

H. axis Boileau. Le Naturaliste 1904. pag. 284. fig. *. Sumatra. 

Eurytrachelus cervulus Boil. Vindplaats: Tonkin in plaats van 
Annam. 

Eur. costatus Boil. Na: pag. 45. fig. bijvoegen: d. 9. 


DER LUCANIDEN, WELKE TOT HEDEN BESCHREVEN ZIJN.« 67 


Eur. egregius Möllenk. Bijvoegen : Insektenbörse XXII. 1905. 
| pag. 7. 
Eur. egregius Möll. var. honesta Möll. Bijvoegen : Deut. Ent. 
Zeitschr. 1903. pag. 350. 
Nieuwe soort : 
Eur. minax Möllenk. Insektenbörse XXII. 1905. pag. 2. 
Sumatra occ. 
Eur. praecellens Möllenk. is beschreven : Insektenbörse XIX. 
1902. pag. 283; en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903. 


pag. 344. 

Eur. reichei Hope. Bijvoegen : Möllenk. Insektenbörse 1904. 
pag. 402. 

Eur. titanus Boisd. nov. var. typhon Boileau. Le Naturaliste 
1905. pag. 17. fig. €. . . . . Lugon—Celebes. 


Nieuwe soorten : 
Dorcus (Eurytrachelus) brachycerus Boileau. Bull. Soc. Ent. 


Brancesd 904 pago 273. Sure. e Kashima, 
Dorcus rugosus Boileau. Bull. Soc. Ent. France 1904. pag. 39. 
Madura. 


D. thoracicus Möllenk. is beschreven: Insektenbörse XIX. 
1902. pag. 283; en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903. 
pag. 346. 

Nieuwe soort: 

D. vavrai Nonfried. Berl. Ent. Zeitschr. 1905. pag. 12. Kurdistan. 

Guaphaloryx miles Voll. var. laticornis Boil. Vindplaats: N. 
Guinea en niet Celebes. 

Aegus bellus Möllenk. is beschreven : Insektenbörse XIX. 1902. 
pag. 353; en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903. pag. 352. 

Aegus bidens Möllenk. is beschreven : Insektenbörse XIX. 1902. 
pag. 553; en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903. pag. 354. 

Aegus ellipticus Boil. Na: pag 304. bijvoegen: d. 

Aegus gracilicornis Möllenk. is beschreven: Insektenbörse XIX. 
1902. pag. 353; en later: Deut. Ent. Zeitschr, 1903, 
pag. 353, 


68 G. VAN ROON, EENIGE AANV. EN VERB. OP MIJNE: »NAAMLIJST 


Nieuwe soort: 
Aegus jansoni Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 17. Queensland. 
Verzuimd te vermelden : 

Aegus latidens Schauf. Sitzungsber. d. Isis. zu Dresden 1864. 
pag. 19. — R. Zang. Deut. Ent. Zeitschr. 1906. 
Par ONE ot et ted eh or Nyse nnen 

Aegus sculpticollis Heller. Vindplaats: Celebes Sept. 

(Mons Klabat). 

Xenostomus Boileau. Bull. Soc. Ent. France 1898. pag. 264. 
Ten onrechte is dit genus niet in mijne Naamlijst 
opgevoerd. Het bevat twee soorten, n.l.: X. imsolitus 
Jacowl. en: N. punctipennis Parry (= ritsemae Boil.) 
welke onder het genus Aegus waren opgenomen. 

Pseudaegus leptodon Heller. Vindplaats: Celebes Sept. (Buol.). 

Selerognathus buckleyi Waterh. In plaats van: pag 498: te 
lezen: pag. 497. 

Scortizus cucullatus Blanch. Volgens Waterhouse (Ann. Mag. 
Nat. Hist. 1883. pag. 388) zou deze soort tot het 
genus Sclerognathus behooren. 

Lissotes Westwood. Nieuwe soort: 

L. cornutus Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 201. Australia. 

Oonotus adspersus Bohem. Bijvoegen vindplaats: 


Natal (Péringuey). 
FIGULINI. 


Nigidius Mac-Leay. Na: Parry. Trans. Ent. Soc. London 1873. 
bijvoegen i pag. 342. 
N. amplicollis Quedenf. Bijvoegen vindplaats: Zanzibar, Zam- 
besi (v. d. Poll). 
Nieuwe soort: 
N. baeri Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 18 . . Manilla. 
N. benningseni Kraatz. Bijvoegen : R. Zang. Deut. Ent. Zeitschr. 


1905. pag. 215. Vindplaats: . . Lac Tanganyika, 


DER LUCANIDEN, WELKE TOT HEDEN BESCHREVEN ZIJN.« 69 


Nieuwe soort: | 
N. bonneuili Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 18. Mindoro. 
N. delegorguei Thoms. Bijvoegen vindplaats: . . Transvaal. 
N. dentifer Albers. In plaats van: pag. 128, te lezen: pag. 228. 
Vindplaatsen : Old Calabar (v. d. Poll), Togo (R. Zang). 
N. gigas Möllenk. is beschreven: Insektenbörse XIX. 1902. 
pag. 363. en later: Deut. Ent. Zeitschr. 1903. pag. 346. 
Nieuwe soorten : 
N. helleri Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 47. Palembang. 
N. impressicollis Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 60. 
Khasia Hills. 
N. lewisi Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 61. Liou-Kiou. 


N. validus Péringuey. Vindplaats: . Mozambique (Rikatla). 
Figulus Mac Leay. Bijvoegen : Westwood. Ann. Se. Nat. Il. 
1834. pag. 115. — Ent. Mag. 1838. Vol. V. — 


Burmeister. Handb. V. pag. 435. — Parry. Trans. 
Ent. Soc. London. 1873. pag. 343. 
Nieuwe soort : 
F. cicatricosus Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 38. 
| Neilgherries. 
F. horni R. Zang. In plaats van: pag. 163. te lezen : pag. 161. 
F. sublaevis Beauv. Byvoegen: Deut. Ent. Zeitschr. 1885. pag. 248. 


SYNDESINI. 


Syndesus Mac Leay. Nieuwe soorten : 
S. mac-leayi Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 61. Victoria. 
S. punctatus Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 61. Nov. Caledonia. 


AESALINI. 


Ceratognathus Westwood. Nieuwe soorten : 

C. flabellatus Boileau. Le Naturaliste 1905. pag. 176. fig. «. 
(Queensland. 

C. macrognathus Boileau, Le Naturaliste 1905. pag. 200. 


Australia, 


(0 G, VAN ROON, EENIGE AANVULLINGEN EN VERBETERINGEN ENZ, 


CU. zealandieus Broun. = Mitophyllus parryanus Westwood. 
(teste: Broun. Man. N. Zeal. Col. pag. 1112). 
Zie verder: R. Zang. Deut. Ent. Zeitschr. 1906. pag. 95. 
U. foveatus Broun, fusculus Broun en gibbosus Broun behooren 
in het genus Mitophyllus thuis, terwijl daarentegen 
M. alboguttatus Bates naar het genus Ceratognathus 
moet worden overgebracht. (teste Broun. Man. N. Zeal. 
Col. pag. 1112). Zie verder: R. Zang. Deut. Ent. 
Zeitsehr. 1906. pag. 95. 


On some new Genera and Species of Parasitic 


HYMENOPTERA 
from the Sikkim Himalaya. 
BY 


P. CAMERON. 


I am indebted to Col. C. T. Bingham for the species des- 
eribed in the following paper. Hardly any thing is known 
about the Parasitic Hymenoptera of Sikkim. There seems to 


be a Malay element in the Eastern Himalaya. 


ICHNEUMONID A. 
Ichneumonine. 
Joppini. 
Atanyjoppa maculipes sp. nov. 


Black; the head except the centre of the vertex and front 
and the occiput round the edges, the prothorax, except the 
middle of the propleuræ, 2 lines, dilated laterally at the base, 
on the mesonotum, the sides of scutellum broadly, its apex 
more narrowly, post-scutellum, base of metanotum broadly, 
the apical slope except the posterior median area, the lower 
part of mesopleure broadly, the mark obliquely narrowed at 


the base and produced upwards, below at the base produced 
Tijdschr. v. Entom. L. 6 


72 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


triangularly on to the mesosternum, à narrow line below the 
hind wings, the metapleuræ except above, the base of 1st abdo- 
minal segment to near the middle, the 2nd to 4th to near the 
middle, the base of the black parts irregular; the apices of 
the 2nd and 3rd narrowly, the apical twothirds of the 5th and 
the whole of the apical 2, pale yellow; anterior 4 legs pale 
yellow, the femora, tibie and tarsi lined with black above ; 
the hind legs yellow; the lower and outer half of coxæ, base 
of trochanters, femora except for a line on top and one on 
the sides on the outer half, base of tibie narrowly, their 
apical half and the apical 3 joints of the tarsi, black. Under 
side of scape and a band before the dilated part of the flagel- 
lum of antenne white. Wings hyaline, slightly smoky at the 
apex; the stigma testaceous, the nervures black. ©. 

Length 17 mm. 

Sikkim. 

Head smooth, the face and clypeus sparsely punctured. 
Pro- and mesothorax sparsely, weakly punctured above, more 
strongly and closely on the pleuræ ; the metathorax is more 
strongly punctured all over, except on the petiolar area which 
is smooth and shining; the longish areola is punctured down 
the sides; the posterior median stoutly, closely, irregularly 
transversely striated. First abdominal segment smooth, shining, 
the 2nd and 3rd closely punctured and closely longitudinally 


striated ; gastracoeli smooth, wide, oblique. 


Acanthojoppa tricolor, sp. nov. 


Luteous, the inner orbits, face and elypeus pale yellow, the 
middle of flagellum (about 8 joints) pale vellow, the apex 
black; wings hyaline, the stigma and costa rufo-testaceous, 
the nervures black; the apex of ovipositor black. 9. 

Length 11 mm.; terebra 1 mm. 

Sikkim. 


| 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM "THE SIKKIM HIMALAYA, 


Head smooth, shining, covered with short, pale pubescence, 
the sides of the face above, the apex of elypeus broadly and 
a narrow line on the lower two-thirds of the inner orbits, 
yellow. Mesonotum shagreened, densely covered with fuscous 
pubescence; the pubescence on the scutellum is denser and 
darker; the sides and apex are stoutly keeled, the latter 
roundly depressed above; the apical slope is long, slightly 
obliquely sloped. Post-scutellum depressed laterally at the base, 
and bordered on the outerside by stout curved keels; the 
foveæ are narrowed on the innerside. Metanotum regularly 
areolated ; there is a distinct, wide petiolar area, narrowed 
towards the apex, open at the base, the keels extending only 
to the top of the apical slope; it is smooth, as are also the 
large lateral basal area, except at the apex, where they are 
sparsely punctured; they reach to slightly beyond the apex 
of the basal third of the areola. The latter is large, 6-angled, 
transverse at base and apex, slightly widened where it is 
joined by the lateral keels, about one third longer than wide; 
there are 5 apical aree, the outer one shorter and narrowed 
above. The areola is irregularly longitudinally striated, the 
2ud laterally closely, strongly, obliquely, the apical slope trans- 
versely striated, the posterior median much more finely than 
the lateral. Propleuræ smooth, obscurely striated below ; this 
being also the case with the mesopleure except that the stria- 
tion is much stronger; the metapleure strongly, closely, obli- 
quely striated. Basal and apical segments of abdomen smooth, 
the middle shagreened; the base of the 2nd between the 
gastracoeli closely striated; the latter are smooth on the 
outer, striated on the innerside. Metanotal spines stout, longer 
than they are wide at the base. 

This is a smaller species than the type of the genus 


A. schizaspis Cam. *) from the Khasias ; it differs from it and 


1) The Entomologist 1908, p. 110. 
6* 


74 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


from the Bornean A. cincticornis Cam, in the areola being 


longer than wide, not wider than long. 


Cratojoppa maculata sp. nov. 


Black, the face, clypeus, labrum, mandibles, except at the 
apex, palpi, the inner and upper orbits narrowly, the outer 
entirely from near the middle below, malar space, a line on 
the pronotum, tegulæ, tubercles, 2 short, narrow lines in the 
centre of mesonotum, the scutellar keels, the sides and apex 
of seutellum, post-scutellum, an irregular squarish mark 
behind the hind wings, the central areæ of metanotum — the 
petiolar of areola — the sides of apical slope broadly below, 
obliquely narrowed to a point above, on the inner and outer 
sides, a broad mark covering the lower part of the meso- 
pleure, the greater part of the mesosternum, large marks 
on the sides of the 1st to 4th, obliquely narrowed on the inner- 
side, a longer, narrower one on the 5th, a smaller one on the 
6th and the apex of the 7th, abdominal segments, pale yellow. 
Four front legs pale yellow, the femora rufo-fulvous, the 
apex of the tibie darker coloured, the apical joints of the 
tarsi black; the hind coxe and trochanters black, the former 
broadly yellow on the innerside, the latter on the apex, the 
femora rufous to shortly beyond the middle, black beyond ; 
the tibie pale yellow to shortly beyond the middle and the 
tarsi pale yellow, the rest of the tibia black. Antenna broadly 
ringed with white. Wings hyaline, slightly tinged with fulvous; 
the stigma and nervures black. 9. 

Length 22 mm. 

Sikkim. 

Face closely, regularly punetured, the upper half of the 
clypeus more sparsely, but fully more strongly punctured, 
the apex smooth; the front and vertex very smooth and 


shining. Mesonotum strongly, closely punctured, more strongly 


PARASITIC HYMENOPEERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 19 


near the apex in the middle, the apex itself smooth. Scutellum, 
except round the edges, strongly punctured, the punctures 
clearly separated. Post-scutellam smooth. Metanotum closely, 
rugosely punctured; the petiolar area and centre of areola 
smooth. The posterior median area strongly closely trans- 
versely striated; on eitherside is a broad, smooth oblique keel. 
Pro- and mesopleure closely, strongly punctured, smooth in 
the centre; the metapleuræ strongly, closely longitudinally 
punctured. First abdominal segment smooth, the post-petiole 
sparsely and weakly longitudinally striated ; the 2nd, 3rd and 
basal half of the 4th are closely punctured and with a broad, 
striated band down the centre. The labrum projects (it may 
be turned back and thus may not be easily seen in some 
specimens) and the clypeus appears to have a minute tubercle 
in the middle of the apex. 

The mark on the mesopleure may be narrowed in the middle 
above; these is a shght stump on the disco-cubital nervure. 


This species may be separated from the type of the genus thus: 


Abdominal segments with continuous lines; the central basal line 
on the metanotum not narrowed in the middle, the apical fourth of 
hind femora black; the basal part of hind femorarufous. robusta Cam. 

Abdominal segments with widely separated spots, the central basal 
yellow line on the metanotum narrowed in the middle, the apical 
fourth of the hind femora black; the basal part of hind tibiz yellow. 


maculata n. sp. 


Cratojoppa Cam. was described in the Ann. and Mag. of 
Nat. Hist., VII, 1901, 281, the type being from the Khasias. 


Mesophadnus gen. nov. 


Median segment spined laterally, with only 2 area, the 
areola, which is long, of equal width, extending from the 
base, where it is rounded, to the top of the apical slope; and 


the posterior median which is not very clearly defined ; both 


76 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERR AND SPECIES OF 


are reticulated; the top of the apical slope is bordered by a 
keel; the basal depression is deep. Scutellum not much raised, 
rounded, keeled at the base. Apex of clypeus transverse, broad. 
Labrum rounded. Wings clouded at the apex; the areola 
4-angled ; transverse median nervure received beyond the trans- 
verse basal; disco-cubital unbroken. Abdomen long, slender, 
smooth ; the petiole long, the post-petiole not separated. Eyes 
large; the temples almost obsolete, the occiput transverse. 
Antenne serrate in d. The malar space is very small. 

In having orly an areola and posterior median area and in 
the metanotum being spined laterally this genus agrees with 
Xanthojoppa Cam., which is easily separated from it by the 
broad, obliquely narrowed temples, by the scutellum being 
raised to a point in the middle, the base and apex being 
obliquely sloped; and by there being a distinct malar space. 

Xestojoppa Cam., may be known bv there being only a 
posterior median area, it having also wide temples. In all 3 


the areæ are reticulated. 


Mesophadnus spilopterus sp. nov. 


Pale olive yellow, with the following parts black: a mark 
covering the ocelli, the mark square and continued as a narrow 
line down the front, occiput, the central mark on it united to 
the eyes by a broad oblique one, a spot on the antennal scape, 
the flagellum, the mesonotum, except for 2 lines down the 
centre of the basal two-thirds ; the parts bordering the post- 
scutellum, the base of metanotum narrowly, the centre of 
metanotum, the centre of propleuræ broadly, the base and 
top of mesopleuræ, the apex narrowly from shortly above the 
middle, the lower part and the apex of mesosternum broadly, 
the base of metapleure narrowly, the lower part more broadly, 
the base and apex of the 3rd abdominal segment narrowly and 


more broadly down the centre and the other segments entirely. 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. rar 


Legs coloured like the body, the 4 anterior femora broadly 
above, the hind coxe below, the femora, almost the apical 
half of the tibie, the calcaria and the tarsi, black. Wings 
hyaline, tinged distinctly with fulvous; the apex from the 
areolet smoky violaceous; the stigma testaceous. &. 

Length 15 m.m. 

Sikkim. 

Face and elypeus strongly, but not closely punctured ; the 
front and vertex smooth. Pro-mesothorax smooth, the meso- 
notum weakly punctured. Base of metanotum laterally smooth ; 
the areze strongly reticulated, the rest closely, strongly trans- 
versely striated; the apex of metapleure stoutly obliquely 
striated. Abdomen smooth, shining, impunctate. Pubescence 
pale. The apical 3 joints of the middle tarsi black. Mandibular 


teeth black; the lower is much smaller than the upper. 


Cnemojoppa rufipes Cam. 


Described from the Khasias. 


Amblyjoppa aelivanus Cam. 


Also described from the Khasias. Both are probably com- 


mon species. 


Pla ty uri. 


Joppomorpha gen. nov. 


Seutellum flat, sharply margined from the base to the apex. 
Metanotum completely areolated, the areola large, horse-shoe- 
shaped. Post-petiole gradually widened. Abdomen with 8 seg- 
ments; the sheaths of ovipositor projecting, long, as long as 
‘the apical 2 segments united. Apices of tarsal joints thickly 
‘spinose; the metatarsus and tibiæ also spinose. Areolet 4-angled ; 


the transverse median nervure received behind the transverse 


~} 


N P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


basal ; disco-cubital broken by a stump. Antenna dilated beyond 
the middle, narrowed at the apex. Transverse median nervure 
placed behind the basal. 

There is a short, deep furrow bordering the middle of the 
mesonotum at the base. Temples short. Occiput roundly deeply 
incised; the ocelli are placed on the extreme edge of the 
vertex. There is a distinct malar space, furrowed in the middle. 
Apex of clypeus broad, transverse. Labrum hidden. Cerci long, 
reaching almost to the middle of ovipositor. Ventral keel 
extending to apex of 3'd segment. 

Comes near to Platylabus, from which it may be known by 
the quite flat scutellum, by the dilated, Joppa-like antenne, 
by the areola being longer than wide, not wider than long ; 
the 2 lateral areæ are distinctly separated, there being also 


a petiolar area. 


Joppomorpha cariniscutis Sp. NOV. 


Black; the head except the middle of front and vertex 
broadly and the occiput, the top and bottom of the prothorax 
except in the middle, scutellar keels, sides and apex of scutel- 
lum, post-scutellum, base of metanotum behind the areola, the 
sides of the apical slope broadly, the top of the marks obli- 
quely narrowed, broadly dilated laterally on to the pleure, 
the tubercles, the lower half of mesopleure, the apex narrowly, 
a triangular mark behind the metanotal spiracles, united 
below to a longer and narrow spot, which becomes gradually 
wider; the 1st abdominal segment to near the middle, its apex 
broadly, the mark incised in the middle at the base, the apical 
third of the 2nd; a narrower line, incised in the middle, on 
the 3'd, and narrower lines, dilated backwards below, that on 
the 6th broader than the band on the 5th, a broader band on 
the 71h and 8th, pale yellow. Four front legs fulvous, their 


coxæ and trochanters yellow; the hind legs black; the inner- 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 79 


side of coxæ, basal joint of trochanters and basal two-thirds 
of hind tibie yellow; the spurs pale fulvous. The scape 
beneath and joints 9—20 of flagellum white. Wings hyaline, 
the nervures and stigma black. ©. 

Length 15 m.m. 

Sikkim. 

Face strongly, but not closely, the elypens much more 
sparsely punctured; the front and vertex very smooth, shining. 
Mesonotum closely regularly, somewhat strongly punctured, 
depressed laterally. Scutellum’ strongly, sparsely punctured. 
Post-scutellum smooth. Petiolar area almost smooth; the areola 
closely, strongly longitudinally reticulated ; the basal 2 lateral 
aree weakly punctured, the 2nd at the apex strongly, obliquely 
striated ; the upper third of posterior median area longitudin- 
ally reticulated, followed by an irregularly closely transversely 
striated part; the apex is very finely transversely striated ; 
the lateral area stoutly reticulated. Propleuræ smooth, the 
apex stoutly striated. Mesopleuræ weakly punctured; the meta- 
pleuræ strongly and closely. First abdominal segment smooth 
and shining; the 2nd and 3rd closely strongly punctured, the 
base of the 2nd strongly, of the 3'd weakly striated; the other 


segments smooth and shining. 


Platylabus forticarinatus, sp. nov. 


Black, the face, clypeus, labrum, mandibles, except the teeth, 
palpi, inner and upper orbits narrowly, the outer from near 
the top, the line becoming gradually widened below to the 
middle, the lower part entirely, a line on the pronotum, not 
reaching to the base, a broader one on the lower edge of the 
propleuræ, a line on the sides of the mesonotum at the tegulæ, 
the scutellar keels, scutellum, post-scutellum, the apex of meta- 
notum except the posterior median area, tubercles, lower half : 


of mesopleuræ, mesosternum, a line down the apex of meso- 


80 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


pleuræ, the apex of the Ist abdominal segment, of the 2nd 
more broadly, a similar band, but interrupted in the middle, 
on the 3rd, one on the outer third of the 4th and the apical 
2 segments entirely, pale yellow; the 4 front legs fulvous, 
their coxæ and trochanters pale yellow; the hinder, more dark 
rufous in tint, the coxæ. paler, with the outer, apical part 
from the apex to beyond the middle, laterally, the middle on 
the top, the femora infuscated above, the apex of tibiæ broadly 
and the tarsi, black. Wings hyaline, the stigma fuscous, the 
nervures black. d. 

Length 9 m.m. 

Sikkim. 

Base of metanotum smooth in the middle, the sides sparsely 
punetured at the base, more closely and strongly at the apex. 
Areola horse-shoe-shaped, a keel down its middle, with a 
short oblique one united to its sides at the base; the sides 
with a broader keel; the lateral area strongly punctured, 
except on the innerside; the posterior median area closely 
transversely striated, the striæ more distinct on the upper half, 
the lower more punctured than striated; the lateral areæ 
coarsely aciculated, striated on the innerside ; the apical half 
of spiracular area closely, strongly, obliquely striated. Middle 
of post-petiole finely striated, the sides somewhat strongly, 
but not closely punctured; the 2nd and 3rd closely, distinctly, 
the others weakly punctured; the centre of the 2nd closely 
striated ; the gastrocoeli light rufous, the part behind them 
stoutly striated. Areolet narrowed in front, receiving the 
recurrent nervure in the middle, the disco-cubital broken by 
a minute stump. The scape below and a broad band on the 


Hagellum beyond the middle are white. 


Eristicus varibalteatus sp. nov. 


Black; the face, elypeus, mandibles, except at the apex, 


palpi, the orbits, moderately broadly, except the onter near 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMATAYA. 81 


the top, a broad line on the pronotum, tegulæ, Lubercles, 
seutellums, the sides and apex of post-petiole, a broad band, 
broadly narrowed in the middle, on the apical half of 2nd seg- 
ment, a narrow line on the apex of the 3rd, a narrower one, 
narrowed and interrupted in the middle, on the 4th, a broad, 
roundly narrowed at the base, band, on the apical half of the 
5th and the whole of the apical, pale yellow. Four front legs 
pale fulvous, pale yellow at the base; the hind coxae black, 
yellow at the apex, the trochanters reddish, tinged with yel- 
low, the femora rufous, black at the apex; the basal two thirds 
of tibie pale fulvous, the apex and tarsi black. Wings hyaline, 
the nervures and stigma black; the areolet almost 4-angled, 
the nervures almost meeting in front, the recurrent nervure recei- 
ved in the middle. Antenne serrate, fulvous, darker towards the 
apex ; the scape yellow, marked with black and rufous above. &. 

Length 9 m.m. 

Sikkim. 

Face and clypeus closely punctured; the front smooth, the 
vertex less closely punctured than the face. Pro- and meso- 
thorax closely punctured, the propleuræ less strongly above. 
Areola smooth, bare, shining, longer than wide, the apex 
rounded inwardly, the inner side bordered by a furrow; the 
other arew closely punctured, the posterior median less strongly 
than the others; the pleure and apex of metanotum densely 
covered with pale fuscous pubescence. Post-petiole strongly, 
but not very closely punctured ; the 204 and 5rd segments more 


closely and regularly punctured. Gastracoeli smooth, shallow. 


Listrodromini. 


Felargia gen. nov. 


Scutellum flat, on a level with the mesonotum, the sides and 


apex bordered by a distinct, raised keel; the apex below the 


82 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


keel is steeply sloped, almost vertical ; the post-scutellum is 
placed considerably below the keeled top of the scutellum. 
Metanotum short, broadly rounded at the apex; none of the 
areæ are defined ; the areola only at the base ; the base, behind 
the areola, is steeply depressed. Head almost cubital ; the tem- 
ples wide, rounded, but not narrowed; the occiput deeply, 
widely incised. Clypeus at the apex broadly rounded at the 
sides; the labrum hidden. Pronotum broadly roundly dilated 
at the base. Abdomen with 8 dorsal segments ; the penultimate 
as long as the preceding; sheath of ovipositor broad, largely 
projecting. Post-petiole slightly, roundly dilated at the base. 
Legs stout, of moderate length, the claws closely strongly 
pectinated, except at apex, which is sharp and roundly curved. 
Transverse median nervure received distinctly beyond the basal; 
disco-cubital nervure unbroken; the areolet oblique, 4-angled. 
Metathoracic spiracles large, linear; those of the 1st abdo- 
minal segment large, linear. Ventral keel reaching to apex of 
3rd segment. 

The eyes are large, parallel; there is a distinct malar space. 
Temples and occiput sharply margined. Mandibles large, curved, 
stoutly bidentate. Clypeus not separated from the face. Antenne 
dilated beyond the middle. The 3'd and 4th joints of the fore 
tarsi are narrowed at the base, gradually dilated on the outer- 
side to the apex, they are thickly spinose at the apex. 

Comes nearest, in the systems of Ashmead and Schmied- 
neckt, to Neotypus Foer., which may be known by the very 
small, rounded spiracles on 1st abdominal segment and by the 


claws being shortly pectinated at the base only. 


Felargia fulvipes sp. nov. 


Black, the face, except for a black line down the middle, 
clypeus, mandibles, except at apex, palpi, the inner orbits, the 


outer narrowly on upper half, entirely on lower, malar space, 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 83 


upper and lower edges of prothorax, 2 lines, obliquely dilated 
to the middle on innerside, in centre of mesonotum ; the apical 
half of scutellum, the mark, triangularly dilated beyond the 
middle at the base, post-scutellum, 2 large marks on the apex 
of metanotum, broad at the base, gradually narrowed towards 
the apex, tegulæ, tubercles, a large mark on the upper half 
of mesopleure, obliquely narrowed above, the apical slope 
longer than the basal, the lower half, almost the lower half 
of metapleuræ, the base of 1st abdominal segment broadly, 
its apex narrowly, a triangular mark on the sides of the 2nd 
segment at the base; its apex and the apices of the other seg- 
ments, pale yellow. Legs fulvous, the 4 anterior coxe and 
trochanters pale yellow; the hinder coxæ yellow, narrowly 
black at the base above, broadly below, the basal joint of 
trochanters black, the apical yellow, the base of femora broadly, 
its apex narrowly and the base of tibia still more narrowly, 
black. The 10%" to 18th joints of the antennal flagellum white. 
Wings hyaline, very iridescent, the stigma and nervures black. 9. 

Length 14 m.m. 

Face closely, strongly, the clypeus sparsely punctured, the 
apex almost smooth; the front and vertex very smooth and 
shining. Thorax elosely, strongly punctured, more strongly 
above than on the sides; the base of metanotum broadly and 
a stripe above the middle of mesopleuræ smooth and shining; 
the apical slope of metanotum in the middle coarsely, trans- 
versely reticulated. Post-petiole sparsely punctured on the sides ; 
the other segments punctured, the 2nd and 3rd strongly, closely, 
the puncturation on the others becoming gradually weaker. 


Middle of propleurze stoutly, obliquely striated. 
Felargia femoralis sp. nov. 


Length 17 m.m. ©. 
This species is closely related to A. fulvipes, but is larger ; 
the 2 may be separated thus: 


84 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


Hind femora black; the hind coxx for the greater part black ; the 
mark on outer orbits broad, distant from the top, the 2 marks on 
metanotum not much longer than wide, broadly rounded at the apex, 
face without a black line down the middle. . . . . . femoralis 

Hind femora fulvous, the hind coxæ for the greater part yellow; 
the mark on onter orbits long, narrowed above, reaching close to the 
top, the face with a black line, the 2 marks on metanotum long, 
DAROM DYNES IG Givi (o-oo Se GHA oe Some LION 

Puncturation on the head as in fulvipes ; on the thorax it 
is stronger, except on the upper half of the mesopleure where 
it is weakly punctured at the base, smooth and plumbeous 
at the apex. The mark on the outer orbits begins above the 
middle, is truncated there and half the width, becoming broade- 
ned below. The yellow mark on apical half of scutellum is 
broadly, roundly narrowed at the base. The base of meta- 
notum is irregularly aciculated-punctured, smooth on the outer- 
side; the apical slope is closely, strongly reticulated; the areolet 
triangular, the nervures touching in front, the recurrent ner- 


vure received shortly behind the middle. Hind tarsi yellow. 


Cryptina. 
Cryptini. 
Colganta fulvipennis, Cam. 


A d and 9 are in the collection. The { is undescribed. 
It has the basal third of the antenna fulvous, the middle 
yellowish, the apex for the greater part blackish; the flagel- 
lum is densely covered with short erect fuscous hair. In the 
description of this species (Entomologist, 1902, 22) the length 
of the body is given as 12 and the terebra, 4 m.m. I have seen 


since specimens with the body 17 and the ovipositor 7 m.m. long. 


Mesostenini. 


Chlorocryptus reticulatus, sp. nov. 


Blue, metallic, shining ; the fore tibie and tarsi light fuscous, 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 89 
the middle black, fuscous at the base, the posterior black ; 
wings clear hyaline at the base, the rest light fuscous and 
highly iridescent, the stigma and nervures black. ©. 

Length 10 m.m. 

Sikkim. 

Closely punctured allover, the scutellum more sparsely and 
with the punctures larger; the base of mesonotum closely 
punctured in the middle, the sides more irregularly and 
strongly ; the apical part stoutly reticutated ; the apex in the 
centre with a stout longitudinal keel, followed by a smooth 
line. Scutellum roundly convex, sparsely punctured, the apex 
smooth ; the base keeled laterally. Metanotum stoutly reticula- 
ted, the base in the centre with a square area, bordered by 2 
larger, semicircular ones; the latter are smooth at the base. 
Top of propleurv finely closely punctured, followed by a smooth 
space; the rest stoutly longitudinally striated. Upper part of 
mesopleure stoutly, longitudinally reticulated at the base, the 
apex closely punctured, followed below by a smooth space ; 
the furrow broad, smooth at the base, the apex striated ; the 
lower closely punctured, more or less reticulated ; the apical 
furrow wide, stoutly, widely crenulated. Metapleuræ strongly 
reticulated. Abdomen finely, closely, regularly punctured, the 
apical segments smooth. Areolet small, square, receiving the 


recurrent nervure close to the apex. 


Mesostenus interceptus sp. nov. 


Black, the face, clypeus, mandibles except the teeth, palpi, 
a line, broadly dilated above, on the upper inner orbits, the 
base of pronotum broadly in the middle, a line round the 
upper twothirds at the base, scutellums, the apical slope of 
metanotum, the top with a shallow incision in the middle, 
the sides rounded, a large mark, broad on the outer, gradually 
narrowed on the innerside behind the hind wings, a line, 


86 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


rounded at the base, on the apex of the 1st abdominal segment, 
a broader one, of equal width, on the 2nd and 3rd, and the 
whole of the penultimate, pale yellow. Four front legs pale . 
yellow, slightly tinged with fulvous, the middle tarsi black ; 
more than the basal half of hind coxæ and of the tarsi rufous, 
the rest of them black, as are also the trochanters; the tibia 
and tarsi yellow; the base of the tibia narrowly, the apex 
from shortly beyond the middle and the base of the tarsi 
narrowly, black. Wings hyaline, the stigma and nervures black ; 
the areolet small, square. ©. 

Length 11 m.m. 

Sikkim. 

Smooth, shining, the face obscurely striated above; the front 
below with some curved strie. Pro- and mesothorax smooth, 
the lower half of the propleuræ strongly striated ; the basal 
half of the mesopleure more obscurely, weakly, irregularly 
striated, the striz becoming gradually weaker; the meta- 
pleure opaque, strongly, irregularly, obliquely striated. Near 
the apex of the mesonotum is a squarish depression closely 
finely striated-reticulated. Base of metanotum smooth, with 2 
short keels in the middle near the transverse one; the part 
behind that closely, somewhat strongly, reticulated. Abdomen 
smooth, the 2nd and 3rd segments aciculated. Middle of antenne 


broadly annulated with white. 


Mesostenus pugnatus sp. nov. 


Black, the face, clypeus, mandibles, except the teeth, the 
orbits somewhat broadly, except the outer at the top, a line 
on the sides of pronotum, the 2 not uniting at the base, 
tubercles, a mark rounded above, on apex of mesopleure, gra- 


dually narrowed below, scutellum, a mark on the base of 
metanotum, where it is narrow, extending on to the pleure, 


where it becomes gradually widened below ; the sides and top 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 87 


of apical slope metanotum, the top obliquely narrowed to a 
sharp point, the greater part of the metapleuræ and broad 
bands on the apices of the abdominal segments, pale yellow. 
Four front legs pale yellow, the middle tarsi infuscated ; the 
hind legs darker coloured; the femora rufous; the outer side 
of the cox, trochanters, the apex of femora narrowly, the » 


base of tibie much more narrowly, the apex of tibie more 
broadly than the femora and the base of the metatarsus to 


near the middle, black. Wings hyaline, the nervures and 
stigma black, the areolet square. d'. 

Length 8 m.m. 

Sikkim. 

Head, pro- and mesothorax smooth, except that the face is 
obscurely punctured, and that the sutures are crenulated. Base 
of metanotum smooth, with 2 converging keels running from 
the top of the basal slope to the apex; the space between the 
transverse keels irregularly obliquely striated, smooth in the 
middle at the base; the apical slope bounded by a keel above, 
irregularly, somewhat stoutly reticulated. Pleure smooth ; the 


middle of the pro- &t the apex and of the meso-above, striated. 


Mesostenoideus latispina sp. nov. 


Black; the face, clypeus, labrum, mandibles, palpi, the orbits, 
except the outer at the top, the latter broadly, the base of 
the prothorax, a broad line on the pronotum, tegulæ, a mark 
near the apex of the mesonotum, scutellar keels, scutellum, 
except the basal slope, post-scutellum, the sides and top of 
the apex of metanotum, the top part roundly dilated, longer 
than broad, tubercles, a mark, longer than wide, obliquely 
narrowed at the apex, on the lower part of the base of meso- 
pleuræ, a smaller, oval mark on the apex, a curved one below 
the hind wings, a large, longish oval mark on the centre of 


the metapleuræ, the mesosternum and the apices of the abdo- 
Tijdschr, v. Entom. L. 7 


88 P. CAMERON, ON SOME NEW GENRRA AND SPECIES OF 
1 


minal segments, yellow. Four front legs pale yellow, their 
femora fulvous; the last joint of the tarsi, black; the hind 
coxe black, broadly yellow at the base above (the mark incised 
at the apex) and more broadly at the apex below, the basal 
joint of the hind trochanters, the knees, apex of tibiz and 
the last joint of the tarsi, black; the femora reddish fulvous, 
the rest pale yellow. Flagellum of antenna with a broad white 
ring in the middle. Wings hyaline, the stigma and nervures 
black. ©. 

Length 11 m.m.; terebra 4 m.m. 

Face strongly, closely, the clypeus sparsely punctured ; the 
front stoutly keeled down the middle; except at the bottom, 
transversely striated in the centre, the upper part with the 
strie closer, finer and running into reticulations. Mesonotum 
except at the apex closely, rugosely punctured. Scutellums 
smooth. Base of metanotnm smooth; the rest to the keel 
obliquely punctured on the outer, obliquely striated on the 
inner; the apical part is closely reticulated. Base of propleuræ 
smooth, the upper apical part irregularly obliquely, the lower 
much more strongly longitudinally striated. Mesopleure reti- 
culated, stoutly, almost longitudinally above, more finely obli- 
quely below. Base and apex of abdomen smooth; the middle 
segments closely punctured. 

There is a large distinct areola on the metanotum, its spines 


are short, broad. 


Buodias annulitarsis sp. nov. 


Black, the face, clypeus, malar space, mandibles except at 
apex, a narrow line on the lower part of the front at the 
eyes, tegulæ, tubercles, apical slope of metanotum including 
the spines, a line on the apices of the basal 3 abdominal 
segments and the apical one, yellow, tinged with testaceous ; 


the scutellar keels, the scutellum except for a broad black 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 89 


mark on the basal slope, yellow; the 4 anterior legs yellow, 
tinged with fulvous, the hind coxe black, the basal third 
above, the basal fourth below, testaceous, the tibie and tarsi black; 
the basal half of the former and the metatarsus at the base, 
black, the rest whitish yellow; wings hyaline, the nervures 
and stigma black. d. 

Length 15 m.m. 

Sikkim. 

Base of abdomen smooth, the rest coarsely reticulated, den- 
sely covered with long white pubescence; the areola wider 
than long, of equal width; the apical keel not so stout as 
the lateral; the spines pilose, prominent, 4 times longer than 
thick. Upper half of propleurz sparsely punctured, the lower 
stoutly longitudinally striated. Upper half of mesopleuræ 
except at the raised apex, obliquely, irregularly striated ; the 
lower closely, finely reticulated ; the furrow wide, irregular, 
vertically finely closely striated except at the apex; the meta- 
pleuræ more closely, strongly reticulated. Abdominal segment 
smooth, the 2nd and 3rd closely, finely, distinctly punctured. 
Areolet small, slightly wider than long, receiving the recurrent 


nervure close to the apex. 


Buodias rufoornatus sp. nov. 


Black, the face, clypeus, mandibles, palpi, orbits narrowly 
all round, a narrow line on the edge of the pronotum, a 
broader one on the lower edge of the propleure, base of 
‘pronotum broadly, the sides of scutellum, its apex more 
broadly, the apical slope of the metanotum, the mark dilated 
in the middle above and the metanotal spines, yellow; the 
lower half of the mesopleuræ, mesosternum and the meta- 
pleuree except for a triangular black spot at the base above, 
pale rufous; the base of 1st abdominal segment to near the 


middle, a mark on the apex, roundly narrowed at the base, a 
7* 


90 P. CAMERON, ON SOME NEW GENEEA AND SPECIES OF 


shorter one, rounded broadly at the base, dilated below along 
the sides, and broad bands on the other segments, broadly 
dilated backwards in the middle, pale yellow. Four anterior cox®, 
trochanters and femora red, their tibiz and tarsi pale yellowish ; 
the hind legs black; the inner sides and basal half of the hind 
coxe below, red; a broad irregular band (broadest below) of 
yellow colour, tinged with testaceous, on the basal half of 
the tibie; the tarsi white. Wings hyaline, the nervures and 
stigma black; the areolet small, twice longer than wide, narrow, 
the recurrent nervure received at the apex. &. 

Length 16 m.m. 

Sikkim. 

Face strongly punctured in the middle, the sides more 
sparsely and weakly; the clypeus almost impunctate. Vertex 
smooth, the upper half of front with a stout central keel ; the 
rest with stout, curved strie, the inner much more rounded than 
the outer. Middle of central lobe of mesonotum strongly, but not 
closely punctured ; the sides stoutly, closely, irregularly striated, 
those on the basal half stronger and more widely separated than 
on the apical; the inner half of the outer lobes stoutly reticu- 
lated, the outer closely punctured. Scutellum smooth, sparsely 
punctured; the basal depression with 3 stout keels. Base of meta- 
notum smooth, obscurely sparsely punctured ; in the centre of its 
apical half are 2 stout, curved keels, which converge at the apex, 
the space between them being depressed ; the middle bears deep, 
clearly separated punctures, intermixed at the basal half with 
stout, curved, more or less oblique strie; the apical slope 
irregularly stoutly reticulated, more strongly on the centre than 
on the sides; the spines broad at the base, narrowed towards 
the apex; they are not much longer than they are wide at 
the base. Pleure closely punctured; the puncturation beco- 
ming stronger towards the apex. Abdomen smooth ; the spira- 


cles on first segment not prominent. 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 91 


Fenenias albomaculatus Cam. 
Common, as it is in the Khasias. 


Phygadeuonini. 
Sogna gen. nov. 


Scutellum roundly convex, its sides stoutly keeled. Median 
segment areolated, shining, for the most part punctured or 
striated. Transverse median nervure in hind wings angled and 
broken near the bottom. Antenne 25-jointed, the 1st joint of 
flagellum fully 3 times longer than thick, clearly shorter than 
the 2nd,: Petiole wide, becoming gradually wider from the 
middle to the apex, curved. Face not separated from the clypeus 
by a furrow: the latter broadly rounded at the apex. Temples 
very short. Parapsidal furrows only indicated at the base. 
Disco-cubital cellule at base nearly twice the width of the 
2nd discoidal cellule at apex. 

Malar space long, as long as the antennal scape. Areolet 
large, 5-angled. Transverse median nervure received shortly 
behind the transverse basal. Areola large, semicircular, the 
petiolar confluent with the lateral areæ ; the dorsal keels of 
1st abdominal segment not reaching to the spiracles. The abdo- 
minal petiole at apex is four times the width of the base. 
There is a large closed area on the lower side of the meta- 
pleure ; the upper keel is broadly, roundly curved upwards ; 
the lower roundly curved downwards at the base. Gastracoeli 
wide, the 3td segment is depressed and crenulated at the base; 
the apex of the abdomen is bluntly rounded. Ovipositor not 
projecting. The radius originates from the middle of the stigma. 
Recurrent nervure with 2 bulle. Antenne stout, short, not, 
or hardly, narrowed towards the apex. Metathoracic spiracles, 
distinct, about two and a half times longer than wide. Parallel 
nervure in the middle of the brachial cell; the discoidal cell 


02 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


bluntly angled below at apex. Antenne without a white ring ; 
the abdomen not red in the middle; the legs short and stout, 
the hinder much stouter than the others. Hinder tibia not 
spinose. Mandibular teeth large, of almost equal size. Antenna 
placed clearly above the middle of the face. Vertex shining, 
impunctate; the mesonotum closely punctured. The median 
segment is completely areolated. 

This genus does not run very well into any of the sections 
of the Phygadeuonini tabled by Ashmead and Schmiedeknecht. 
I should say it is related to Stiboscopus Foer., which should 
be known from it by the parapsidal furrows reaching to the 
middle, by the long and thin antenne and by the very small 
and round spiracles. 

Characteristic is the roundly convex scutellum, with the 


sides keeled. 


Sogna crassipes sp. nov. 


Black; the face, except for a broad line down the middle, 
a line, narrowed in the middle, down the centre of the clypeus, 
the orbits broadly except above, base of mandibles, a broad 
line on the pronotum, not extended to the base, apex of 
tegulæ, scutellums, the first abdominal segment, a large mark, 
obliquely narrowed on the innerside, on the sides of the 2nd, 
occupying more than the apical third, a broad band on the 
3rd, irregularly widely narrowed in the centre, a broader band, 
extending behind the middle in the centre, on the 4th and 
the whole of the other segments, bright lemon-yellow. Antenna 
fulvous, the scape yellow, black above, the flagellum darker 
at the apex. Four front legs fulvous, largely tinged with 
yellow, their coxæ yellow, the fore trochanters yellow, black 
above, the middle trochanters rufous, marked with black ;the 
hind coxæ yellow above and at the apex below, the base below 


black, the middle rufous, the hind trochanters and base of 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 93 


femora black, the rest of trochanters black ; tibia dark rufous, 
the middle behind yellowish, the apex black ; tarsi dark reddish. 
Wings hyaline, the stigma and nervures black. ©. 

Length 7 m.m. 

Sikkim. 

A broad, stout species. Face and clypeus weakly punctured, 
almost bare; the apex of the latter irregularly lined with 
black; the front and vertex very smooth and shining, bare. 
Mesonotum, except at the apex, closely punctured, almost bare. 
Scutellum sparsely covered with longish fuscous pubescence ; 
almost smooth; the post-scutellum with some stout, curved 
strie. Petiolar area smooth, the basal lateral area closely 
strongly punctured; areola almost smooth; the posterior median 
closely, strongly transversely striated; the lateral apical 
aree are clearly defined and are more strongly, but not 
so closely striated; the other aree strongly punctured, 
more or less striated. Propleuræ smooth, the apex in the 
middle striated; the meso- and metapleuræ strongly, closely 
striated. The 2ad and 38rd abdominal segments closely pun- 
etured, the others almost smooth. Mesosternal furrow deep, 


erenulated. 


Earrana nigromaculata sp. nov. 


Luteous, the greater part of the vertex, the base of the 
middle and the greater part of the lateral lobes of the meso- 
notum and 2 broad bands (the basal more distinct than the 
other) on the basal half of the metanotum, black; the face, 
elypeus and mandibles tinged with yellow; wings hyaline, 
highly iridescent, the nervures and stigma blackish. Antennal 


scape testaceous ; the flagellum brownish at the base, the rest 
blackish. © 


Ol 
Length 11; terebra nearly 3 m.m. 


Smooth, shining, almost bare ; the parapsidal furrows crenu- 


94 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


lated; these is a strongly transversely striated space at the 
apex of the middle lobe of mesonotum. There is a crenulated 
border at the apex of the basal transverse keel on the meta- 
notum; the furrow bordering the sides of the metanotum is 
also crenulated ; these is a keel, interrupted in the middle, on 
the apex of the metanotum. The temples are better developed 
than they are in the type (£. lutea Cam.). The transverse 
median nervure in the hind wings is broken slightly above 
the middle. 

This makes the 24 species of this peculiar genus which 
possesses all the characteristics of the Cryptine except that 
the spiracles on Ist abdominal segment are placed shortly 
behind the middle. The form of the abdominal petiole is as 
in the Cryptine, i.e. roundly curved; the spiracles on it are 
not placed so near the base as they are in Paniscus, but cer- 
tainly nearer the base, or at least the middle, than they are 
in the Cryptine. As in Anomalon the petiolar spiracles are 
placed close to the apex as in the Cryptine, their position on 
the 1st abdominal segment does not afford an absolute dis- 


tinction between the Cryptinæ and the Ophionine. 


Pimplina. 
Pimplina. 
Echthrus maculiseutis sp. nov. 


Black, the face except for a broad mark, dilated slightly 
laterally above, over the clypeus, the clypeus, labrum, a spot 
on the base of mandibles, palpi, orbits — the outer almost 
entirely. — base of prothorax, a line, broadly, gradually dilated 
at the apex on the pronotum, an irregular spot, twice longer 
than wide, on the base of the middle lobe of mesonotum, a 
somewhat similar one on its apex, the sides and apex of 


scutellum broadly, post-scutellum, a large curved mark on 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 05 


the sides of the metanotum, a large trilobate mark on the 
apex; the middle lobe transverse above, of equal width, the 
lateral roundly curved upwards and downwards, the upper curve 
smaller and gradually narrowed above, the tubercles, the lower 
third of the mesopleure, the mark curved upwards at the 
base and gradually narrowed to a point, at the apex united 
to a large mark covering the mesosternum, and broad bands, 
dilated laterally, on the apices of the abdominal segments, 
lemon-yellow ; the ventral surface, except the basal segments 
and the sides, broadly, of the 2nd and 3rd, of a paler yellow. 
Four front legs yellow; the tarsi and the tibia to a less 
extent infuscated above; hind coxe yellow, a large black 
mark, obliquely dilated outwardly on the apical half; the 
femora and tibie fulvous, the apices of both black, the tarsi 
yellow. Wings hyaline; the stigma and nervures black. 9. 

Length 14 m.m.; terebra 5 m.m. 

Sikkim. 

Face and clypeus somewhat strongly, sparsely punctured ; 
the upper half of front not so strongly, but more closely and 
regularly punctured. Mesonotum strongly, closely punctured ; 
the middle lobe more closely than the lateral; the scutellum 
is as strongly, but not so closely punctured ; the metanotum 
is still more strongly punctured. Pleure closely punctured, 
the puncturation becoming stronger towards the apex; the 
central depression on the propleure stoutly striated, the apex 
in the middle more irregularly striated. Abdomen closely 
punctured, strongly at the base, becoming weaker towards 
the apex. 

The areolet is small, longer than wide, of equal width, ang- 
led in the middle where the recurrent nervure is received; the 
discocubital broken by a stump; the transverse median recei- 
ved behind the basal; the transverse median in hind wings 
broken shortly above the middle. 


06 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


Ephialtes latiannulatus sp. nov. 


Black; the legs red; the anterior coxæ and trochanters 
pale yellow; the 4 posterior tarsi, the hind tibia below, a 
band near the base and the apex, black, the rest pale yellow ; 
wings hyaline, the stigma and nervures black. A lemon yellow 
line on the apex of the pronotum and the tegulæ lemon- 
yellow. 9. 

Length 17 m.m., terebra 19 m.m. 

Front and vertex smooth, shining, their sides closely pun- 
etured. Face densely covered, except laterally, with long fuscous 
pubescence. Pro- and mesothorax smooth, sparsely, shortly 
pilose; the median segment closely, strongly punctured, den- 
sely pilose; the middle of metanotum smooth, glabrous. 
Abdomen closely, strongly punctured, densely covered with 
fuscous pubescence. Palpi pale yellow. Disco-cubital nervure 
broken by a minute stump. Areolet sessile ; the recurrent 


nervure is received at the base of the apical third. 


Charitopimpla Cam. 


The species described here differ from the type of the 
genus €. flavobalteata Cam. from Borneo, (Journ. St. Branch 
Roy. Asiatic Soc. 1902, p. 49) in having the abdomen rufo- 
testaceous, lined with black, not black, narrowly lined with 
lemon-yellow. The species may be reparated thus: 

a. Scutellums yellow; ovipositor as long as the abdomen. 
Mesopleure with a yellow mark; clypeus black; 

the basal segment of abdomen broadly, the 2nd still 
more broadly, black: Sn % oet flavostutzs. 
Mesopleure immaculate; clypeus for the greater 

part yellow; the basal segment of abdomen without 

a black band, the band on the 24 narrow leucostoma. 

b. Scuteliums black; the ovipositor distinctly shorter 
than the abdomen *.... . … Se ve nignoscutis: 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 97 
Charitopimpla flavoscutis sp. nov. 


Black; the face, except a black line down the centre, greatly 
narrowed at the top, base of mandibles, a narrow line on the 
pronotum, tegule, tubercles, an irregular spot on the base 
of the mesopleuræ in the centre and the scutellums, except 
for a longitudinal line on the basal half of the scutellum, 
whitish yellow ; the abdomen rufo-testaceous, a broad line on 
the apex of the 1st seoment, dilated backwards in the middle, 
a broader line, extending near to the middle, dilated slightly 
in the middle and at the sides, narrower lines on the 3rd 
and 4th and the apical 2 segments entirely, black. Four front 
legs pallid yellow, the femora behind tinged with testaceous ; 
the hinder rufo-fulvous. Wings hyaline, the stigma and ner- 
vures black. ©. 

Length 11 m.m.; terebra not quite so long as the abdomen 
(6 m.m.). 

Head, pro- and mesothorax smooth, shining; the metathorax 
closely, strongly punctured, except the centre and the apex of 
metanotum ; the punctured part covered with long, pale pubes- 
cence. Basal 6 segments of the abdomen closely, strongly 
punctured. Areolet oblique, sessile; the recurrent nervure 


° received in its apex. 


Charitopimpla leucostoma sp. nov. 
pump 


Black, the face, clypeus, mandibles, except at the apex, 
palpi, a line on the apical half of pronotum, tegulæ, scutel- 
lums and tubercles, whitish yellow; the face with a black 
line of equal width, down the apical twothirds, the apex of 
clypeus with a large brown mark; the basal 4 abdominal 
segments rufo-testaceous, the apices of the 2nd to 4th with a 
narrow apical black band, the others black, the apex of the 
6th, the greater part of the 7th, with 2 transverse spots on 


98 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


the 4th, pale yellow; the 4 front legs pale yellow, the femora 
slightly tinged with yellow. Wings hyaline, the nervures and 
stigma black; the areolet shortly, but distinctly appendiculated.o. 

Length 9 m.m.; terebra 5 m.m. (as long as the abdomen). 
Head and thorax smooth, covered with fulvous pubescence. 
Abdomen strongly, closely punctured; the apical 2 segments 
smooth. Basal 2 joints of antenne pale yellow below; the 
flagellum densely covered with stiff pale pubescence. Median 
segment sparsely punctured, except on the centre and apex of 
the metanotum. The middle segments of the abdomen are 


tinged with yellow laterally. 


Charitopimpla nigroscutis sp. nov. 


Black; the face, except for a broad black line down the 
centre of the lower two-thirds, — the line narrowed above — 
the base of mandibles, palpi, a short line on the apex of the 
pronotum and tegulæ, pallid yellow; the basal 4 segments of 
the abdomen rufo-testaceous, the apices of the 2nd to 4th and 
the apical black, the apices of the 6t and 7th narrowly yellow; 
the 4 front legs pallid yellow, tinged with fulvous, the pos- 
terior rufo-fulvous. Wings hyaline, the nervures and stigma 
black; the areolet small, triangular, oblique, shortly appen- 
diculated; the recurrent nervure received in its apex. 9. 

Length 10 m.m.; terebra about 5 m.m. 

Head and thorax smooth, shining; the scutellum distinctly, 
but not closely punctured; the sides of the median segment 
more sparsely and less closely punctured. Abdomen closely, 
stronely punctured ; the apical 2 joints almost smooth. Flagellum 


of antenne densely covered with short, stiff pubescence. 


Erythropimpla testacea sp. nov. 


Rufo-testaceous, the orbits, face and pleure paler, more 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 99 


yellowish in tint; the antenne black, the scape testaceous 
below, the base of flagellum brownish ; wings yellowish hyaline, 
the apex fuscous from behind the apex of the stigma; the 
stigma, except at apex, and the nervures, except those in the 
cloud, luteous. ¢. 

Length 12—23 m.m.; terebra 7—12 m.m. 

Head and thorax smooth; the face and metanotum sparsely 
covered with pale pubescence, each hair issuing from a punc- 
ture. Abdomen, except the last 2 segments, closely strongly 
punctured, the basal more strongly, but not so closely as the 
others; its basal slope and the sides smooth ; the basal furrows 
and the curved furrows beyond the middle of the segments, 
deep, crenulated. Areolet small, triangular, shortly appendi- 
culated ; the recurrent nervure is received near the apex. 

The temples are distinctly developed, roundly narrowed ; 
the central part of the 1st abdominal segment is broad, trans- 
verse, not roundly narrowed as in olynthia Cam. and ariana Cam. 
The 3 species of Ærythropimpla known to me from the Hima- 
layas may be separated thus: 

Abdomen and 2 hind legs black . . ariana Cam. 
Abdomen and hind legs coloured like the body. Body 
and legs ferruginous, the radial cellule not clouded ; 
the central part of the 1st abdominal segment narrowed 
ALTER |) Way Wiad A EE Lolita Can. 
Body and legs testaceous, the radial cellule clouded ; 
the central part of 1st abdominal segment broad at 
the apex . AME OR PES testacea Cam. 

Both olynthia and ariana are found in Sikkim; they were 

described from the Khasias. 


Theronia iridipennis sp. nov. 


Pale yellow, smooth, shining, the face and median segment 


thiekly covered with long white pubescence ; a broad line on 


100 °P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


the centre of the apex behind, a line on the mesopleure below 
the tubercles, extending from the base to the apex, a similar 
line on the lower half of their apex, the line curving forwards 
below, the greater part of the outer side of the hind coxe, 
the hinder trochanters and femora below; a broad, irregular 
band near the apex (which is clear yellow) of the 1st abdo- 
minal segment, the base of the others broadly, the base of the 
areola and almost the whole of the lateral area, black. On 
the mesonotum are 3 broad fuscons lines. On the top of the 
hind femora is a long inner and a shorter outer fuscous line. 
Antenne dark rufescent ; the scape yellow below. &. 

Length 12 m.m. : 

Areola large, square, open at the apex; the lateral area 
clearly longer than wide, slightly narrowed towards the apex ; 
which is widest on the outerside; it has a straight oblique 
slope; the keel bounding the outerside of the spiracular area 
is narrow, curved. Areolet oblique, narrowed in front, the 
nervures not touching there, the recurrent nervure is received 
at the base of the apical fourth. Legs (especially the posterior) 
stout, covered with white pubescence. 

The wings are hyaline, highly iridescent, with rosy and blue 


reflections, especially at the apex. 


Xanthopimpla sikkimensis sp. nov. 


Luteous; a longish triangular mark covering the ocelli, 
united to a larger, semicircular mark on the occiput, exten- 
ding below to shortly below the middle of the front; a broad, 
transverse band on the base of mesonotum, its apex roundly 
trilobate, the lobes of equal size, a large semicircular mark 
covering the apex and touching the scutellum, a transverse 
band, narrowed in the middle, on the base of the metanotum, 
2 irregular marks, united near the apex by a narrow irregular 


transverse one, close to the apex of the 1st abdominal seg- 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIN HIMALAYA. 101 


ment, a broad transverse line on the basal half of the 354, 
rounded and slightly contracted in the middle at the base, 
the apex transverse, 2 broad lines on the 4th, rounded at the 
base, transverse at the apex, 2 slightly shorter ones, transverse 
before and behind on the 5th, more widely separated than 
those on the 4th, a small spot on the base of the 6th on the 
sides and a broad transverse line on the base of the 7th, the 
basal joint of the hinder trochanters, 2 longish oval lines on 
the inner and outer half of the hind femora (the inner the 
larger) a narrow line on their apex, a slightly larger one on 
the base of the tibiee aud the apex of the hind tarsi, black. 
Antenne black, the scape yellow in the middle below; the 
base of flagellum brownish below. Wings hyaline, the apex 
narrowly smoky; the areolet shortly appendiculated, the recur- 
rent nervure received very shortly beyond the middle. Ovipo- 
sitor fully longer than the basal 4 joints of the hind tarsi 
united. ©. 

Sikkim. 

Length 10 m.m.; terebra 2 m.m. 

Face closely, strongly, the clypeus much more sparsely 
punctured. Parapsidal furrows distinct on basal slope only. 
Thorax smooth, the mesopleuræ obscurely punctured. Areola 
large, 6-angled; the basal lateral area large, of equal width, 
the apex rounded; the tooth-bearing area 4-angled, widened 
on the outerside. First abdominal segment about one fourth 
longer than wide: the others all broader than long ; the cen- 
tral weakly punctured; the transverse furrows weak (especially 
in the middle), weakly crenulated. 

The size of the black markings may vary. There may bea 
black mark on the outerside of the middle tibie. 


Xanthopimpla polyspila sp. nov. 


Luteous; a triangular mark on the ocelli and down the 


102 Pp. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


centre of the front, the narrowed part below; a large mark 
on the centre of occiput, narrowed above and continuous with 
the mark on the vertex, a wine-glass-shaped mark on the centre 
of the mesonotum, slightly incised in the centre of the base ; 
the basal part twice longer than wide; the apex broad, occu- 
pying the scutellar depression; a transverse line on the base 
of the metanotum, narrowed in the middle, where it does not 
reach to the middle of the areola, laterally extending slightly 
beyond the lateral aree; 2 irregular marks near the centre 
of the 1st abdominal segment, 2 larger transverse ones on the 
2nd to 6th, those on the 2nd and 6th smaller than the others ; 
a broad transverse line on the base of the 7th and 2 small 
spots in the centre of the 7th; a small spot at the base of 
the middle tibie, a larger, longer one beyond the middle, a 
large spot on the outer and innerside of the hind coxe at the 
base above, a broad, large oblique mark on the innerside of 
the femora near the apex, a much smaller one on the outer- 
side opposite it, the base of the tibia narrowly, a spot on 
their innerside beyond the middle, a smaller one on the opposite, 
outerside, and the apices of the tarsi, black. Antenne black, 
the scape yellow, marked with black above, the base of the 
flagellum brownish below. Wings hyaline, the stigma and 
nervures black; the areolet small, triangular, the recurrent 
nervure received in the middle. Ovipositor slightly longer than 
the hind tarsi. 9. 

Length 9 m.m.; terebra 3 m.m. 

Sikkim. 

Face closely, distinctly, uniformly punctnred. Thorax, inclu- 
ding the pleuræ, smooth and shining. Areola large, wider than 
long, 6-angled ; the 2 lateral area distinctly defined, 4-angled, 
widened on the outerside, the basal more so than the outer. 
Abdomen smooth and shining, the transverse furrows narrow, 
crenulated ; the 1st more than one half longer than it is wide 


at the apex; the others are all wider than long. 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA 108 


Xanthopimpla sexlineata sp. nov. 


Luteous, a triangular spot covering the ocelli, a broad irre- 
gular stripe between the tegule, a shorter, narrower one near 
the scutellum, a large irregular mark in the centre of the 
basal lateral aree of the metanotum and a broad, irregular 
transverse line on the base of the 2ud and following abdomi- 
nal segments (6 in all), the base of hind tibiee narrowly, the 
base of the 5th joint of hind tarsi narrowly and the apex 
much more broadly, black. Antennal scape luteous, black 
above, the flagellum black, brownish at the base. Wings 
hyaline, the apex hardly infuscated, the stigma and nervures 
black; the areolet small, shortly, but clearly appendiculated, 
receiving the recurrent nervure in the middle. 4. 

Length 14 m.m. 

Sikkim. 

Metanotum with only 2 basal closed areæ, which are twice 
wider on the outer than on the innerside, the keels at the 
outer apical angles produced into spines, the keels continued 
half way down the sides; the areola is not defined. Face longer 
than wide, closely punctured. Mesothorax obscurely punctured 
above, the pleuræ smooth. First abdominal segment smooth, 
the middle at the apex strongly punctured ; it is about one 
half longer than wide, the other segments are closely punctured, 
the puncturation becoming gradually weaker towards the apex. 
Parapsidal furrows reaching to the middle. 


Xanthopimpla varimaculata sp. nov. 


Luteous ; the ocellar region, a broad irregular mark in the 
centre of the occiput, a broad irregular transverse line between 
the tegulæ, a slightly broader, more regular one at the base 
of the scutellum, the 2 united by 2 narrow lines outside the 


middle; the lateral basal area of the metanotum except a 
Tijdschr. v. Entom. L. 8 


104 Pp. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


triangular spot at the base on the outerside, a small, more 
obscure spot at the base between them, a large spot on the 
apical half of the 1st abdominal segment, roundly narrowed 
gradually towards the apex, the base roundly, broadly incised, 
a small spot, roundly narrowed at the apex, the base roundly 
dilated in the middle, a broad, large transverse mark on the 
3d, roundly gradually bluntly narrowed towards the apex, the 
base in the centre incised, the sides broadly rounded; an irre- 
gular spot, broader than long, on the sides of the 4th at the 
base, a broad transverse mark on the basal half of the 5th, 
extending close to the sides, a small, transverse spot on the 
sides of the 6th at the base, a broad, regular transverse mark, 
rounded on the outerside, on the basal half of the 7th, exten- 
ding close to the outer edges, and the last segment, except at 
the base, black. Legs coloured like the body, a spot on either- 
side of the hind trochanters, the apex of the hind femora 
narrowly, the base of the hind tibiæ more broadly and the 
hind tarsi, black. Wings hyaline, the stigma and nervures 
black, the apex of both wings narrowly smoky, the areolet 
small, triangular, almost appendiculated, receiving the recur- 
rent nervure near the apex. &. 

Length 12 m.m. 

Sikkim. 

Areola large, open at the apex; the lateral apical keels 
being only indicated on the 2nd transverse keel; there are 2 
large basal closed area, which are as long as they are wide 
at the base and are irregularly narrowed at the apex; their 
outer edge is joined to the transverse keel by a longitudinal 
one. Face and clypeus closely, distinctly, but not very strongly 
punctured. Antennal scape yellow, black on top, flagellum, 
black, brownish below. Mesothorax sparsely, weakly punctured. 
First abdominal segment of almost equal width, twice longer 
than wide, impunctate, the 2nd to 6th closely, not very strongly 


punctured; the transverse furrows narrow, crenulated, The 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 105 
parapsidal furrows distinct, narrow, not reaching to the middle. 


Miophatnus, gen. nov. 


Areolet large, wide, not narrowed in front, 5-angled ; the 
recurrent nervure received in the middle; the transverse median 
nervure received behind the transverse basal; transverse median 
in hind wings broken shortly below the middle. Metanotum 
coarsely, irregularly transversely striated except at the base 
where it is punctured and at the apex where it is almost 
smooth. Legs long, the claws simple. Apex of clypeus obli- 
quely depressed, transverse. Labrum large, rounded. Meta- 
pleural keel narrow, distinct. Eyes large, parallel. There is a 
distinct malar space. Abdominal petiole smooth, shining, of 
equal width throughout. Disco-cubital nervure unbroken. 

The areolet is as in the Cryptinae, rather than in the 
Pimplinae. In Ashmead’s arrangement the genus would come 
in near Trevoria. The antenne are longer than the body, and 
densely covered with stiff erect hair. The temples are roundly 
narrowed. 


Miophatnus nigromaculatus, sp. nov. 


Light sulphur-yellow ; the upper part of the antennal scape, 
the flagellum, apex of mandibies, the centre of front broadly, 
the mark continued on to the vertex, where it becomes grad- 
ually widened behind the ocelli, extending on to the upper 
part of the occiput broadly, the mark becoming gradually 
narrowed laterally, the base and sides of mesonotum broadly, 
apex of scutellum, post-scutellum, a broad, irregular band on 
the middle of metanotum, more than the hasal half of the 
basal 3 segments of the abdomen and the others more nar- 
rowly, black. Legs fulvous, yellow at the base, the apex of 
the hinder coxe broadly, irregularly black. Wings hyaline, 
the stigma and nervures blackish. &. 

ge 


106 Pp. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


Length 13 mm. 

Sikkim, 

Face and base of clypeus distinctly punctured. Mesonotum 
closely, somewhat strongly punctured, the scutellum more 
sparsely punctured. The transverse strie on the middle of the 
metanotum are stout, curved in the centre, running into reti- 
culations on the sides. Propleuræ smooth; the mesopleuræ 
irregularly punctured below, the middle weakly striated ; the 
metapleure strongly, but not closely punctured; the punctures 
round and clearly separated. The middle and hinder tarsi are 
black. The 2nd and 3rd abdominal segments are closely, but 
not strongly punctured. Median segment densely covered with 


long, fuscous hair; the mesonotum covered with pale pubescence. 


Lissonotini. 


Stictolissonota gen. nov. 


Areolet sessile, receiving the recurrent nervure beyond the 
middle ; the transverse median nervure received shortly beyond 
the transverse basal; the transverse median in hind wings 
broken near the bottom. Basal 3 segments of abdomen strongly, 
closely punctured; the 1st sessile, broad, longer than the 2nd, 
roundly dilated at the base. Median segment large, rounded at 
the apex, closely, uniformly punctured, without keels; the 
spiracles small, oval. Clypeus not separated from the face, its 
apex rounded, with a distinct, deep depression, longer than 
wide, rounded above in the centre. Claws closely pectinated. 
Metapleural keel distinct. Malar space distinct, as long as the 
antennal pedicle. Antenne longer than the body, slender, the 
basal joints of flagellum long; the 7th and 8th from the apex 
are dilated. 

The legs are long; the apices of the joints are spinose ; 
the anterior tibiae have one long, slender spur, more than 


half the length of the metatarsus in Length. The abdomen is 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 107 


short, not much longer than the thorax; it is blunt and com- 
pressed at the apex, and with a prominent ovipositor, but 
without a distinct hypopygium. 

The type of this genus looks more like a Cryptid than a 
Pimplid. It should be readily known by the strongly punc- 
tured basal abdominal segments, with the 1st roundly dilated 
at the base: the known species of Lissonotini have the abdomen 
smooth and shining, at the most shagreened. The absence of 
lateral impressed lines on abdominal segments 2—5 separates 
it from the Pimplini, with which it agrees in having the seg- 
ments punctured, but it has a much more slender form, with 
much longer and more slender antenne. The long, slender, 
white banded antenne add considerably to its resemblance to 


a Cryptid. Characteristic is the long, slender anterior spur. 


Stictolissonota foveata sp. nov. 


Black; the sides of the face broadly, the mark obliquely 
narrowed to a point above the antenna, the mark as wide as 
the black central part; the malar space, clypeus — the black 
central mark on the face continued obliquely to the base of 
the mandibles, mandibles, except at the apex, a large mark 
on the sides of the mesonotum at the base, the mark gradually 
narrowed towards the base, the broad apex roundly incised, 
the inner much shorter than the outer, scutellum, the lower 
edge of the propleure broadly, tubercles, tegulæ, a small mark 
below the hind wings, a large mark, longer than wide, trans- 
verse above and at the sides, roundly dilated in the middle 
below, the base of 1st abdominal segment broadly, the apices 
of the Ist, 2nd and 3rd slightly less broadly; of the 5th nar- 
rowly in the middle and the whole of the 6th, with the cerci, 
pale yellow. Antenne covered with a dense microscopic pile ; 
a large spot on the apex of the scape and the 8th— 16th joints 
of flagellum white. Palpi fulvous, yellow at the base. Head 


108 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


closely, distinctly punctured, the clypeus only sparsely pune- 
tured; the pro- and mesothorax are more strongly punctured ; 
the median segment still more closely punctured, the sides 
and apex densely covered with silvery pubescence. The 1st, 
2nd and basal two-thirds of the 3rd abdominal segments are 
closely, strongly punctured, the apical very smooth and shining. 
Wings clear hyaline, the nervures and stigma black; the recur- 
rent is received near the apex of the areolet; it is largely 
bullated ; the 2nd transverse cubital nervure is roundly curved 
and is bullated below. Legs rufous, the 4 anterior paler, tinged 
with fulvous, their coxæ and trochanters yellow ; the apex of 
the hind coxæ, of the femora and tibie and the base of the 
tarsi, black; the latter paler, more yellow in colour. ©. Length 


8 m.m.; terebra 2 m.m. 


Lissonota V-maculata sp. nov. 


Black; the sides of the face broadly (the black central mark, 
narrowly dilated laterally, below) the inner and upper orbits, 
the lower two-thirds of the outer, broadly, base of prothorax, 
a triangular mark with its base (apex) roundly incised on 
the sides of the mesonotum at the base, an irregular mark on 
the apex of mesonotum, scutellum, except at apex; 2 curved 
oblique marks, rounded and dilated at the base, on the base 
of metanotum, a spot on the apex of pronotum, tegulæ, tuber- 
cles, a large spot, rounded at top and bottom, narrowed below, 
on the apex of the mesopleure in the middle, a large mark, 
twice longer than broad with a large incision on the base 
above, a large mark, dilated below at the base and apex, the 
apical projection wider and longer than the basal, the basal 
half of the 1st segment, its apex narrowly, the base and apex 
of the 2nd and 38rd (the basal mark on the 2nd larger and 
more irregular) and the apices of the other segments, yellow. 


Legs yellow, tinged with fulvous, the hind femora fulvous ; 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HYMALAYA. 109 


the hind coxæ with a large mark, incised at the base above, 
on the apical half, the apex of the femora and of the hind 
tibiæ narrowly, black. Wings hyaline, the stigma and nervures 
black; the areolet triangular, shortly appendiculated ; the 
recurrent nervure interstitial with the 2nd transverse cubital; 
the transverse median nervure received shortly beyond the 
transverse basal. ©. 

Length 13 m.m.; terebra 4 m.m. 

Head smooth, the raised central part of the face closely 
punctured. Mandibles and palpi pale yellow, the mandibular 
teeth black. Mesonotum closely and strongly, the scutellum 
more sparsely punctured. Metanotum closely strongly rugosely 
punctured, more or less reticulated in the middle. Pleuræ 
closely punctured, the meta- more closely and strongly than 
the mesopleuræ ; the base and apex of the propleur strongly 
striated, except at the apex above. Abdomen smooth, the 2nd 


and 3'd seoments aciculated. 


Lissonota Binghami sp. nov. 


Black, with the following part pale yellow: the sides of 
the face broadly, the black central part dilated laterally along 
the top of the clypeus, clypeus, the orbits above on the inner- 
side and round the top, a broad line on the lower half of the 
outer; a triangular mark, roundly dilated at the apex (the 
base of the triangle) on the sides of the mesonotum at the 
base, a squarish mark, with a rounded point in the centre of 
the base, on the apical half, scutellum, 2 broad, oblique 
spots, roundly dilated outwardly at the base on the basal half 
of the metanotum, a line on the lower edge of the propleuræ, 
tubercles, a large, conical wide mark on the apex of the meso- 
pleuræ in the middle, a small spot below the hind wings, the 
greater part of the sides of the mesosternum, its apical half 


dilated on to the mesopleure as a large spot, longer than wide 


110 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


and slightly dilated upwards at the apex, the 2 marks having 
a conical incision at their junction below; the metapleuræ 
except narrowly round the edges, except for a large oblique 
line running up from the base below; the basal half of the 
1st abdominal segment, its apex narrowly, the base and apex 
of the 2nd and 3rd (the basal line broader than the apical) 
and the apices of the others, pale yellow. Four front legs pale 
yellow, the femora slightly tinged with fulvous, the hinder 
coxe pale yellow, their apical half black above, the rest of 
the legs fulvous, the apex of trochanters, femora and tibia 
narrowly, and the apical joint of the tarsi, black. Wines hyaline, 
the nervures and stigma black, the areolet triangular, almost 
appendiculated, the recurrent nervure received in the apex. ©. 

Length 12 m.m.; terebra 5 m.m. 

The under side of the antennal scape, of the base of the 
flagellum and a broad band in the centre of the latter are 
white. The raised centre of face closely, the sides sparsely 
punctured. Mandibles white, the underside and teeth black. 
Front aud vertex almost smooth. Thorax closely, strongly 
punctured, the scutellum less strongly, the metanotum more 
strongly than the mesonotum ; the pubescence pale, denser on 


the metanotum than elsewhere. 


Ophionine. 
Pristomerini. 
Pristomeridia marginicollis, sp. nov. 


Black, a narrow line on the inner orbits and the clypeus 
rufo-testaceous, a line on the upper edge of the pronotum, 
narrow at the base, broadly dilated at the apex, a broad line, 
of uniform thickness, on the lower edge of the propleuræ, 
tegule, basal half of 1st abdominal segment, its apex narrowly, 
the apex of the 204 more broadly and their ventral surface, 


vale yellowish testaceous, the 314 and following segments 
a ? D oO 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA, 111 


(except the Srd in the middle at the base) rufous; legs pale 
yellowish testaceons, the hind coxæ black except at the apex, 
the femora rufo-testaceous, the tibie slightly tinged with 
rufous, the tarsi infuscated. Wings hyaline, the stigma and 
nervures black. ©. 

Length 7 m.m.; terebra 2 m.m. 

Sikkim. 

Face closely, regularly, somewhat strongly punctured, roundly 
dilated in the middle; the clypeus is strongly, sparsely pun- 
etured; covered (but not thickly) with white pubescence. 
Front and vertex opaque, alutaceous. Pro- and mesothorax 
closely punctured, the apex of mesopleuræ above and the 
scutellum smooth and shining; the apex of the latter finely 
longitudinally striated ; the central depression on the propleuræ 
finely, obliquely striated. Post-scutellum closely, distinctly 
striated. Base of metanotum strongly transversely punctured ; 
in the centre of the base are 2 stout, somewhat curved 
inwardly keels; on the apex are 2 longer straight keels exten- 
ding from shortly beyond the middle to the apex; the apical 
slope is bordered by a stout keel which is curved down in 
the middle ; the slope is stoutly transversely striated, the strie 
roundly curved. The apical half of the 1st abdominal segment 
except at the apex; the 2nd except at the apex and the 3rd 
broadly in the centre at the base, finely, closely longitudinally 
striated. Femoral spine long, oblique, the part beyond it 
minutely serrate. The transverse cubital nervure slightly more 
than half the length of the space bounded by it and the 
recurrent nervure. Antenne black, the scape and the basal 2 


joints of the flagellum testaceous. 


Mesochorini. 
Edrisa, gen. nov. 


Areolet large, irregular, 5-angled, rhomboidal, much nar- 


112 Pp. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES OF 


rowed in front, the recurrent nervure received at the apex of 
the basal third; the transverse median nervure almost inter- 
stitial; the radius issuing from near the apex of the stigma, 
which becomes gradually thickened towards it; transverse 
median nervure in hind wings unbroken. Parapsidal furrows 
absent; the pleural furrow distinct at the basal half. Scutellum 
roundly convex. Median segment regularly areolated; the 
petiolar area longish triangular, joined to the areola by a 
longish pedicle; the areola longish horse-shoe-shaped ; spira- 
cles short-oval, about twice longer than wide. Abdomen 
smooth, shining, the petiole becomes gradually widened from 
the middle, it is longish, has a short, broad ovipositor. Cly- 
peus net separated. Claws small, simple. Antenne long and 
slender, densely, shortly pilose. Tibiæ spinose. The spira- 
cles on the 1st abdominal segment are placed shortly, but 
distinctly beyond the middle. Ocelli distant from the eyes. 
Temples wide, obliquely narrowed; the occiput rounded 
inwardly. There are no lateral keels on the 1st abdominal 
segment; the spiracles on the latter are placed shortly beyond 
the middle. The radial cellule is long, narrow, extending close 
to the apex of the wing. There are 5 large area on the apex 
of metanotum or 10 in all. 

May be known from Mesochorus Gr. by the longer, narrower 
radial cellule and stigma, by the more completely areolated 


metanotum, with its longish, not roundish spiracles. 


Edrisa pilicornis sp. nov. 


Pale testaceous, the metanotum more reddish in tint, the 
antenne, the front, except on the sides, vertex, upper part of 
occiput, mesonotum, base of scutellum, and the abdomen 
black; the base of 1st abdominal segment dark rufous, the 
apical half of the 2nd segment and a square indentation on 


the black base, pale yellow; legs yellowish testaceous, the 


PARASITIC HYMENOPTERA FROM THE SIKKIM HIMALAYA. 113 


hinder more reddish in colour, the base of the hind tibie 
narrowly, their apex more broadly, black. Wings hyaline, the 
nervures and stigma black. ©. 

Length 5 mm.; terebra 1 mm. 

Sikkim. 

Face and clypeus strongly, closely punctured, with a smooth, 
raised keel, widened below, down the middle. Prothorax weakly, 
the mesothorax more strongly and closely punctured, with a 
large smooth, space, widened towards the apex, in the centre 
of the mesopleure. Metanotum punctured at the base, the rest 
smooth ; the posterior median area wide, large, rounded broadly 
above; the pubescence is sparse, short, pale. Palpi and man- 
dibles coloured like the head, pilose ; the tips of the mandibles 
black. 


Braconide. 


Agathis lepcha sp. nov. 


Luteous; the flagellum of antenne, apex of hind tibie 
broadly — more broadly behind than in front — and their 
tarsi black; wings yellowish hyaline; a squarish mark at the 
base of the stigma not touching the discoidal nervure, the 
apex from the end of the stigma and the apex of the hind 
wings much more narrowly, fuscous; the transverse cubital 
nervures unite in front, the 1st straight, oblique, the 24 
roundly curved, the recurrent nervure interstitial. ©. 

Length 7 m.m.; terebra 1 m.m. 

Sikkim. 

Face and clypeus densely covered with fuscous pubescence ; 
the front and vertex more shining, bare in the centre of front, 
where it is hollowed. Antennal keels rounded. Middle lobe of 
mesonotum distinctly raised, punctured, except on the apical 
slope; there are 2 shallow longitudinal furrows separated by 
a broad keel. Scutellum rounded, strongly punctured, the 


114 P. CAMERON, ON SOME NEW GENERA AND SPECIES ETC. 


apical keel bluntly rounded. Areola obliquely narrowed to a 
point at the base; behind the middle is a transverse keel ; 
the apex is slightly rounded inwardly; it is bordered by a 
large area which becomes gradually narrowed to a point; this 
is bordered on the apical half by a triangular one, of which 
the apex is above, the keel bordering the 2 not being very 
distinct ; the spiracular area large, triangular ; the apical slope 
bears a lot of broken keels. Propleure smooth, the rest closely 
punctured, the metapleuræ more strongly than the mesopleure ; 
the oblique furrow on the latter wide, with about 11 stout 
keels on the apex; shortly below the middle, is a wide longi- 
tudinal furrow. Abdomen smooth, shining; the apex covered 
with longish fuscous pubescence; the sheaths of ovipositor 


pilose above. 


AANTEEKENING 


OVER 


NYCTEMERA TENUIFASCIA SNELL. 


DOOR 


P. C. T. SNELLEN. 


Eenigen tyd geleden ontving ’s Rijks Museum van Natuur- 
lijke Historie te Leiden van Dr. I. H. F. Kohlbrugge ten 
geschenke eene kleine collectie Insekten van verschillende 
orden die gevangen was te Tosari (Oost-Java), op eene hoogte 
van 5800 —6000 voet (ongeveer 1775 meter). 

In deze collectie bevindt zich ook een goed geconserveerd 
exemplaar eener Nyctemera die ik, niettegerstaande eenige 
verschillen, voor dezelfde soort houd als de, in dit Tijdschrift, 
deel 41 (1898) p. 26 pl. 1 fig. 2, naar een man van Lombok, 
uit de coilectie van Dr. Arn. Pagenstecher te Wiesbaden door 
mij gepubliceerde Nyet. Tenuijascia. De soort was op het Leidsch 
Museum nog niet aanwezig en is nieuw voor de Fauna van Java. 

De door mij opgemerkte verschillen zijn de volgende: Eer- 
stens is het exemplaar, een wijfje, grooter dan het Lomboksche 
mannetje, (53 m.m. in plaats van 47). Vervolgens is de ook, 
maar iets korter, gebaarde sprietschaft, wit, niet bruin. De 
thoraxrug is wit, niet geel. Achterlijf niet geheel okergeel 


maar de rug met witte wortelhelft en ook de huik, die niet 


116 P.C. T. SNELLEN, AANT. OVER NYCTEMERA TENUIFASCIA SNELL. 


ongeteekend is maar twee ryen zwarte stippen vertoont, wit 
met okergele spits. 

Het aderbeloop der voorvleugels is bijna geheel fijn wit, 
evenzoo eene langslijn in de middencel en eene breedere door 
cel 14. Binnenrand van den vleugel ook wat breeder wit. De 
witte dwarsstreep der voorvleugels, die iets breeder is, begint 
aan, niet onder den voorrand. Eindelijk zijn de aderen in den 
achterrand der achtervleugels, die niet donkerder is dan de 
voorvleugelgrond, tot twee derden fijn wit. 

Franje bij het Javaansche exemplaar als de aangrenzende 
vleugel, met witte spits. 

Overigens is alles bij het Javaansche wijfje eveneens als bij 
den man van Lombok, ook de grondkleur der voorvleugels 
welke hier mede overeenkomt met die van Nyctemera Novies- 
punctatum Snell. v. Voll. 

Aanteekeningen over N. Tenuifascia zijn ook gepubliceerd 
door Dr. Pagenstecher, Jahrb. d. Nass. Vereins für Natur- 
kunde 51 (1898) p. 198 en 54 (1901) p. 123. 

Rotterdam, 25 Maart 1907. 


4 7 in) 7 | © R B, Pe Pa 
| PLAT ek A RO FAX 
Ù , se - Ae 12 u 
AUS 
N i : re i ù 2 
f à VC 7 È. 


| ‘ + i = | 
u x A Ar 
D à Li 
0 i TL i o 
e U | 
d E 
a DA 
CE È 
4 
Ah i u 
“ o y 
N vu 1 


Tv EA: L. v. L. & Co, 
Mr. A. F. A. EEESBERG 


geboren 22 November 1848 — Overleden 8 December 1906. 


IN MEMORIAM 


Mr. A. F. A. LEESBERG 


DOOR 
Jhr. Dr. ED. EVERTS. 


MET PORTRET. 


Wederom is aan de Nederlandsche Entomologische Veree- 
niging een trouw medelid door den dood ontvallen. 

Als oud vriend van den overledene zi bet mij vergund 
enkele regelen aan zijne nagedachtenis te wijden. 

Mr. Antonius Franciscus Adolphus Leesberg werd op 22 
November 1848 te ’s Gravenhage geboren, genoot zijne voor- 
bereidende studiën aan de gymnasia te Rolduc en te Katwijk 
a. d. Ryn, en promoveerde »summa cum laude« in 1873 te 
Leiden op eene dissertatie over »>Getuigen bi de nota- 
rieele akten volgens de Nederlandsche wet- 
geving.« Overgegaan by het notariaat, volgde hy zijn vader 
op als notaris te ’s-Gravenhage, welke betrekking hy weinige 
jaren geleden nederlegde. Ook had hy jaren lang zitting in 
den Haagschen Gemeenteraad, was een ijverig lid van ver- 
schillende vereenigingen van liefdadigheid en andere instellingen, 
„alsmede president van het college van Regenten over het krank- 
zinnigengesticht in den Haag. 


By al deze bezigheden vond hij nog tijd voor ontspanning 


118 ED. EVERTS, IN MEMORIAM A. F. A. LEESBERG. 


/ 


in groote voorliefde voor de studie der Entomologie, welke 
wetenschap hem ongetwijfeld van de gelukkigste oogenblikken 
zijns levens bezorgde, zoo zelfs dat hij nog in de laatste maan- 
den voor zijn dood met illusies vervuld was van plannen om 
zich, nu ambteloos burger zijnde, geheel met zijne lievelings- 
studie bezig te houden. In de overtuiging dat beterschap nabij 
was, tot enkele dagen voor zijn dood nog onbewust van het 
naderend einde, waren de kevers voor hem eene aanleiding tot 
de meest enthousiastische gesprekken met zijne entomologische 
vrienden ; daarbij werden allerlei ondernemingen voor de toe- 
komst ter tafel gebracht. Met een zeldzaam optimisme beschouwde 
hy steeds alle levensomstandigheden. Op het laatst door ziekte 
ondermijnd, was het eene laatste opflikkering van dat oude 
vuur, van lust en ijver in onze wetenschap, die zijn lijden 
verzachtte en langen tid eene afleiding scheen te zijn voor 
ondervonden teleurstelling. 

De eenmaal zoo krachtige man ontsliep op 8 Dec. 1906 
kalm en gelaten. 

Mogen zijne kinderen eenigen troost vinden in de enkele 
woorden van waardeering, die een oud vriend, ook namens 
velen, aan ‘zijne nagedachtenis wijdt. 

Met zijne luchthartige opvatting van »alles komt terecht« 
was Leesberg een aangenaam en joviaal makker in den omgang. 

Bij onze kennismaking in 1870 aan de Leidsche Academie 
kreeg »Lees«, op instigatie van mij, spoedig voorliefde voor 
de Coleoptera en werden de Lepidoptera, die vóór dien tijd 
wat te hooi en te gras waren verzameld, op duurzame non- 
activiteit gesteld. 

Wat waren dat prettige, interessante dagen, wanneer wij 
beiden de omstreken van den Haag Coleopterologisch exploi- 
teerden ! Hoe menigmaal, na afloop van een paar morgen- 
colleges teruggekeerd naar den Haag, liepen, of beter gezegd 
holden wij naar het Haagsche bosch, om op gevelde boomen 


schorskevers te verzamelen. En toen eene ongewone gelegen- 


ED. EVERTS, IN MEMORIAM A. F. A. LEESBERG. 119 


heid door ons ontdekt was om, met de zeef gewapend, den 
detritus van een suikerfabriek by Delft te onderzoeken, toen was 
aan onzen verzamelijver geen maat te houden, immers men 
ging daarheen in de overtuiging zeker nieuwe ontdekkingen 
te doen. En geen wonder, want na de eerste »zeeftochten« 
van wijlen ons medelid J. Kinker om Amsterdam, waren 
»Lees« en ik de eerste entomologen in den lande die deze 
ongeëvenaarde methode met succes toepasten. De oudere ver- 
zamelaars kenden dit toestel niet of wisten er niet mede om 
te gaan. Sedert nam het aantal bekende inheemsche Coleoptera- 
soorten ontzettend toe en was Leesberg in het ontdekken van 
nieuwe soorten een »matadoc«; hij had er het »snufje« van 
eene goede lokaliteit te bespieden. Dikwerf moest het, overigens 
niets beteekenende, door ons uitgedachte, half spaansche, half 


hollandsche gelegenheidsrijmpje dienst doen : 


»Hermosos Coleópteros, 


Achter boomschors en onder mos«. 


Wanneer de jaarlijksche excursies vóór en na de Zomerver- 
gadering naderden, wanneer, zooals wij ze noemden, de »groote 
entomologische manoeuvres« zouden plaats hebben, dan was 
»Lees« niet het minst in de weer; de entomologische instru- 
menten werden gereed gemaakt en »fort ging ’s«. Dan ging 
het door dik en door dun, onvermoeid, met arendsblik, om de 
»minutién« op te sporen. Soms raakte onze vriend wel eens 
zoek, doch dan bleef ons als eenigen troost over hem op de 
loopplaats weder aan te treffen. Waren de »broeders« daar bijeen 
gekomen, dan werden de gevangen schatten besproken en 
menige kwinkslag van onzen vriend deed aan de vroolijkheid 
niets te kort. 

Na afloop van den feestmaaltijd werd. »liees« nog wel eens 
door onzen verscheiden Generaal van Hasselt uitgenoodigd een 
lied ten beste te geven; ook daarvan kweet hij zich naar 


wensch. Tot groote verbazing van een ieder nam hij, ofschoon 
Tijdschr. v. Entom. L, 9 


120 ED. EVERTS, IN MEMORIAM A. F. A. LEESBERG 


reeds zeer lijdende, nog deel aan de laatste zomerexcursie in 
de omstreken van Oldenzaal. 

Zoo zijn 36 jaren vervlogen dat »Lees« mij by de bewer- 
king der »Coleoptera Neerlandica« trouw terzijde stond. In 
de oogen der leden van de Entomologische Vereeniging waren 
wij onafscheidelijk aan de kevers verbonden, men noemde ons 
Orestes en Pylades; wie van ons beiden de een en wie de 
ander was is echter nimmer uitgemaakt geworden. 

Sedert Dr. Veth den Haag als woonplaats uitkoos, vormde 
zich een Coleopterologisch trio, dat voortging de belangstelling 
op dit gebied levendig te houden. 

Herinnert zi, dat Leesberg nog in den zomer van 1906, 
reeds zeer verzwakt door de ongeneeslijke ziekte die hem ten 
grave sleepte, in het Haagsche bosch ontdekte de tot nog toe 
te vergeefs in Nederland gezochte Lymeaylon navale L. De boom 
waarin de larven dezer soort blijken te leven, wordt nu door 
het overgebleven tweetal in de wandeling het »natuurmonument 
van Leesberg« genoemd. 

Gedurende vele jaren was Leesberg lid van de Redactie van 
het Tijdschrift voor Entomologie. Van zijne hand verschenen 
kleinere bijdragen in genoemd tijdschrift en in de Entomologi- 
sche Berichten. Het belangrijkste laaronder zijn de artikelen 
over de Nederlandsche Malticiden, verschenen in Deel XXIV 
en XXV van ons Tijdschrift, welke kleine springers door hem 
niet onverdienstelijk bewerkt werden en in tabellarisch over- 
zicht gebracht. 

Zijn heengaan zal voor de Entomologische Vereeniging, en 
hoofdzakelijk voor ons Haagsche leden, een groot gemis zijn. 

Zijne Collectie is gelukkig in het bezit gekomen zijner 
entomologische vrienden en vinden daaruit thans tal van zeld- 
zamere inlandsche Coleoptera eene plaats in mijne standaard- 
collectie. 


EERSTE SUPPLEMENT 


OP DEN 


CATALOGUS DER NEDERLANDSCHE NGUROPTEROIDEA. 


DOOR 


Dr. H. W. VAN DER WEELE. 


Sedert de publicatie van den »Catalogue raisonné et syno- 
nymique des Nevroptéres observés dans les Pays-Bas et dans 
les Pays limitrophes« door Mr. H. ArBarpa in deel XXXII 
(1889) van dit Tijdschrift, is over het faunistisch onderzoek 
dezer orden zoo goed als niets meer verschenen. ALBARDA 
zelf was, door achteruitgang zijner oogen, kort daarna genood- 
zaakt zijne entomologische studiën op te geven en weinige 
jaren later schonk hy zijne verzameling aan ’s Rijks Museum 
van Natuurlijke Historie te Leiden. In 1902 besloot ik ALBARDA’s 
werk weder op te nemen en zoo mogelijk te volbrengen. Spoe- 
dig moest ik echter ervaren, dat nog zeer vele soorten voor 
onze fauna te ontdekken zijn, en van de meesten de versprei- 
ding slechts zeer onvolledig bekend is. Ook bemerkte ik bij 
het catalogiseeren van ALBARDA’S verzameling, dat niet alle 
autbentieke exemplaren daarin aanwezig zijn. Vooral de door 
Maurissen en Van pen BRANDT ontdekte soorten ontbreken 
dikwijls en het ware zeker zeer wenschelyk deze voorwerpen 


zoo mogelijk nog voor het Museum te bekomen. ALBARDA 
ge 


122 H. W. VAN DER WEELE, EERSTE SUPPLEMENT OP DEN 


heeft zelf betrekkelijk weinig verzameld en zijne gegevens 
voornamelijk gebaseerd op hetgeen hem van anderen in handen 
kwam. Jammer genoeg leven vele zijner medewerkers niet meer 
of behooren thans meer tot de rustende verzamelaars, zoodat 
ik voorloopig nog slechts van een klein aantal mijner mede- 
leden bijdragen ontving. Toch breidt dit getal zich voortdurend 
uit en hoop ik spoedig een groot aantal medewerkers te hebben. 
Er is nog zooveel te ontdekken, dat iedere vangst allicht eene 
nieuwe bijdrage voor de verspreiding der soorten opleveren kan. 

De rangschikking en nomenclatuur van dit supplement is 
dezelfde als bij ALBARDA, alleen heb ik, in navolging van 
N. Banks, den naam Neuroptera in Neuropteroidea veranderd 
daar de Neuroptera sensu Linnei geene enkelvoudige orde, 
zooals bijv. de Coleoptera, vormen, maar uit een groot aantal 
kleine orden bestaan, welke geen of zeer weinig verwantschap 
onderling hebben en alleen door de netaderige vleugels en 
bijtende monddeelen eene oppervlakkige gelijkenis vertonen, 
waarom men dit ordencomplex tegenwoordig met den naam 
Neuropteroidea aanduidt. Verder is bij iedere opgave den naam 
van den verzamelaar tusschen haakjes aangegeven !). Ook zijn 
alle opgaven, welke ik in verschillende nummers van het 
»Bulletin« gaf, in deze lyst herhaald en de nieuwe soorten 
met een * aangegeven. Aan allen, die my bijdragen tot deze 


lyst geleverd hebben, nogmaals hartelyken dank. 


Corrodentia. 


Stenopsocus cruciatus L. Bodegrave XI, Zwammerdam VIII 
(de Meyere) Oldenzaal VII (W.). 

» immaculatus Steph. Plasmolen VII, Den Haag IX (W.). 

» lachlani Kolbe. Plasmolen en Leiden VII, Den Haag 

IX en X (W.) Hilversum VII, VII (de Mejere), niet 


zeldzaam op coniferen. 


1) Gemakshalve heb ik mijn naam steeds als (W.) aangegeven. 


CATALOGUS DER NEDERLANDSCHE NEUROPTEROIDFA. 123 


Psoeus bifasciatus Latr. Barchem VII (W.). 
»  variegatus F. Plasmolen, Lochem en Denekamp VII (W.). 
» _ longicornis F. Overal zeer gemeen. Denekamp VIII 
(de Meere). 
» _ nebulosus Steph. Plasmolen, Vorden en Lochem VII 
(W.) Velp VII (Valek Lucassen). 
Elipsocus unipunctatus Müller. Amsterdam VII (de Meijere) 
Denekamp VII (W.). 
> westwoodi Me Lachl. Plasmolen VII, Wassenaar V, 
Den Haag VIII (W.), Hilversum VI (de Meere). 
Philotarsus flaviceps Steph. Overal zeer algemeen op loof hout. 
Caecilius pedieularius L. Overal zeer algemeen, wordt ook wel 
in insektenverzamelingen aangetroffen maar veroorzaakt 
geene schade. 
» fuscopterus Latr. Denekamp VII (W.). 
Peripsocus phaeopterus Steph. Bodegrave (de Meijere), Plas- 
molen VII (W.). 
» subpupillatus Mac Lachl. Lochem VII (W.). 


Plecoptera. 


Isogenus nubecula Newm. Arnhem (v. Rossum), Nijmegen IV 
(W.), Holland (Fransen) 2 Ex. in Artis. 

Perla selysii Pictet. Ik bezit een ©, St. Pieter 19 Juli 1875, 
door Maurissen verzameld, uit de collectie Everts. 

Isopterya apicalis Newm. Arnhem VI (Bierman), Hilversum 
IV, VII (de Mejere), Putten VI, Oud Laag Soeren VI 
(Oudemans). | 

Nemura variegata Oliv. Plasmolen IV, VI (W.) Winterswijk 
VII (Everts). | 

» lateralis Pict. Plasmolen IV (W.). 


Agnatha. 


Palingenia lougicauda Oliv. Gorkum (Everts). 


124 H. w. VAN DER WEELE, EERSTE SUPPLEMENT OP DEN 


Polymitareys virgo Oliv. Plasmolen en Den Haag VII (W.). 

Ephemera vulgata L. Plasmolen VI, VII (W.), Laag Soeren 
VI (v. d. Wulp). 

» danica Müller. Kerkrade VII (W.), Venlo VI (Everts), 
Dreien VI (Bierman). 
» lineata Eaton. Plasmolen VII (W.). 

Leptophlebia marginata L. Plasmolen IV (W.), Arnhem IV 
(v. Rossum). 

» meyeri Eaton. Lochem VII aan de Berkel (W.). 

Caeris dimidiata Steph. Plasmolen, Den Haag en Leidschen- 
dam eV (WE). 

»  halterata F. Zwammerdam VIII (de Meyere), Plasmolen, 
Den Haag V—VII (W.). 

» robusta Eat.? Den Haag VII (W.) Een gekweekt exemplaar 
behoort waarschynlyk tot deze soort. 

Baëtes scambus Kat. Kerkrade VII, Plasmolen VII (W.). 

» vernus Curtis Valkenberg VII (W.). 

Centroptilum luteolum Müll. Plasmolen VII (W.). 

Cloëon rufulum Müll. Oldenzaal VII (W.). 

* Siphlurus linneanus Hat. Tot deze soort behoort zeer waar- 
schijnlijk de door Albarda genoemde onbekende soort, 
waarvan ik eveneens eenige exemplaren in Juri aan de 
Plasmolen ving. 


Heptagenia flava Rost. Rotterdam (Haverhorst). 
Odonata. 


Leucorrhinia pectoralis Charp. Den Haag, Loosduinen, Plas- 
molen, V—VII (Sunier en W.). Niet zeldzaam in de 


duinstreken. 
» dubia v. d. Linden. Putten (N. Br.) VII (de Meijere), 
Oisterwijk VI(Dammerman en Haverhorst),Plasmolen(W.). 
» rubicunda L. Vlodrop VI (de Meijere), Plasmolen 


V, VI (W.). 


CATALOGUS DER NEDERLANDSCHE NEUROPTEROIDEA. 125 


Leucorrhinia caudalis Charp. Plasmolen V, VI (W.). Vliegt bij 
voorkeur over het water en rust op ver van de kant 
staande rietstengels uit zoodat ze moeilijk te vangen is. 

Libellula cancellata L. Kerkrade VII (W.). Verbreid en niet 
zeldzaam. 

» brunnea Fonse. Kerkrade VII (W.) daar ter plaatse 
vrij algemeen boven smalle beekjes in de weiden. 

> coerulescens F. Elspeet (ter Meulen), Roermond VII 
en Plasmolen VIII (W.). 

» fulva Müll. Hilversum VI (de Meijere), Amsterdam VI 
Bohnet (Artis). 

» 4 maculata L. var. praenubila Newm. komt met de 
type overal voor en is iets minder algemeen. 

Somatochlora metallica v. d. Lind. Barchem VI (Haverhorst), 
Plasmolen en Lochem VII (W.). 

> Havomaculata v. d. Lind. Oisterwijk VI (Dammerman), 
Plasmolen VI, VII (W.), Rotterdam VI (Lindemans), 
niet zeldzaam in veenmoerassen. 

Gomphus vulgatissimus L. Plasmolen VI, VII (W.). 

» flavipes Charp. Rotterdam (Schuyt). 
Anaw formosa v. d. Lind. Bunde VII (Everts). 
Aeschna juncea L. Venlo (Haverhorst). 
» viridis Ev. Arnhem (Haverhorst). 
» rufescens v. d. Lind. Elspeet (ter Meulen), Den Haag 
en Loosduinen VI, VII (W.). 

Calopterye splendens Harr. Loosduinen VI (W.). Een & aan 
stilstaand water. 

Agrion hastulatum Charp. Plasmolen VI (W.) in groote menigte 
in het moeras. 

»  ornatum Sél. Kortenhoef VI een © (de Meere). 

* » mercuriale Charp. fawn. nov. spec. Plasmolen VI (W.) 

een & aan den Maasoever. 

Pyrrhosoma tenellum Villers. Plasmolen VII (W.), Elspeet 
(ter Meulen). 


126 H. w. VAN DER WEELE, RERSTE SUPPLEMENT OP DEN 


* Nehalennia speciosa Charp. fawn. nov. spec. Doetinchem VII 
(de Mexere). 


Planipennia. 


* Raphidia ophiopsis L. fawn. nov. spec. Neede, Overijssel VII 
een d (W.). 
» notata F. Vorden VII (Lindemans), Putten, Gelder- 
land VIII (J. Th. Oudemans), Apeldoorn VII (Everts). 
> æanthostigma Schumm. Oosterwijk X (Leesberg), 
Arnhem VI (Bierman), Vuursche V (de Meyere), Hil- 
versum V (Me Gillavry). 
> maculicollis Steph. Oosterwyk V (Haverhorst), Plas- 
molen VII (Oudemans). 
Osmylus chrysops L. Kerkrade VII (Latiers en W.), Beekhuizen 
IX (Ritsema). 
Myrmeleon formicaleo L. Wageningen en Plasmolen (W.). Zeer 
verbreid in de diluviale bosschen. 
» formicarius L. Arnhem VI (van. Rossum). 
Notochrysa capitata F. Arnhem VI (Dammerman). 


Chrysopa alba L. Plasmolen V, VII, Den Haag en Loosduinen 


VAW): 
» flavifrons Brauer. Vaals, Plasmolen en Lochem VII (W.). 
» abdominalis Brauer. Roermond en Plasmolen VII (W.). 
» dorsalis Burm. Barchem VII (W.), Haarlemmerhout, 


Putten (Oudemans). 

Drepanopterya phalaenoides L. Oldenzaal VII (Schuyt), Mont- 
ferlandt VII (de Meijere), Leuvenum VII (Swierstra). 
Verspreid door het geheele land doch steeds zeldzaam. 

Hemerobius concinnus Steph. Plasmolen, Lochem VII (W.), 
Hilversum VII (v. d. Wulp). 

» fasciatus Göszy. Plasmolen VI (W.). 
» limbatellus Zett. Plasmolen VII (W.). 
Contopteryx posciformis Curtis. Plasmolen VII, Den Haag VIII(W.). 


CATALOGUS DER NEDERLANDSCHE NEUROPTEROIDEA. 12% 


Coniopteryx aleyrodiformis Steph. Plasmolen, Wageningen, Den 
Haag VI (W.). 

* Semidalis curtisiana Enderlein. faun. nov. spec. Plasmolen 
VIEW): 

Panorpa cognata Ramb. Plasmolen, Kerkrade, Vaals, Lochem 
en Denekamp (W.). 

* Boreus hyemalis L. fawn. nov. spec. Velp II een © (Mr. de 
VosttsN-.C.): 


Trichoptera. 


Neuronia reticulata L. Wageningen IV (Sunier). 


Glyphotaelius pellucidus Retz. Plasmolen VI (W.), een melanis- 


tisch 9. 
Limnophilus subeentralis Brauer. Lochem en Barchem VII (W.), 
in aantal. 
ren marmoratus Curt. var. nobilis Mac Lachlan faun. 
nov. var. met de type bij Den Haag (W.). 
» wanthodes Mac. Lachl. Zeeburg VII, Hilversum VI, 
Baarn V (de Meyere). 
> elegans Curt. Plasmolen VI (W.), in menigte. 
> bipunctatus Curt. Plasmolen VII (W.). 
> fuscicornis Ramb. Bussum VI (de Meïere), Oister- 


wijk V (Haverhorst) Utrecht V (Six). 

* Micropterna lateralis Steph. fawn. nov. spec. Holland (van © 
Eyndhoven). Een & in het Museum v. Nat. Hist. door 
Snellen van Vollenhoven met een groen etiquet voor- 
zien, wat alleen by inlandsche exemplaren gedaan werd. 
Holland zal waarschijnlijk wel Nederland beteekenen. 
De determinatie is nog van Mac Lachlan. 

Enoicyla pusilla Burm. Oudenbosch IX (Snellen) Bussum X 
(de Mejjere), 

Sericostoma personatum Kirb. Plasmolen VI, VII (W.). 

Goëra pilosa F. Roermond VII (W.). 


128 H. W. VAN DER WEELE, EERSTE SUPPLEMENT ENZ. 


Beraea pullata Curt. Kerkrade VII (W.). 
Beraeodes minuta L. Hilversum V (de Meere). 
Molanna augustata Curt. Den Haag VII (W.), Renkum VII 


(Ritsema). 
Leptocerus fulvus Romb. Oisterwijk VIII (Oudemans). 
» senilis Burm. Bodegrave VII (de Meere), Loos- 


duinen VIII (W.), Warmond VI (Ritsema). 
» dissimilis Steph. Plasmolen VIII, Denekamp VII (W.), 
Rotterdam VI (Snellen en Lykl. à Nyeholt). 


Triaenodes bicotor Curt. overal algemeen. 


» conspersa Ramb. Lochem VII (W.) 
* Adicella reducta Mac Lachl. fawn. nov. spec. Plasmolen VII (W.). 
Een d. 


Oecetis ochracea Curt. Leidschendam VI (W.). 
» lacustris Pict. Lochem VII (W.). 
* Setodes interrupta F. faun. nov. spec. Denekamp VII (W.) 
een d. 
» punctata F. Plasmolen VII (W.). 
Wormaldia subnigra Me. Lachl. Denekamp VII (W.). 
Tinodes waeneri L. Plasmolen VII (W.). 
Lype phaeopa Steph. Vorden, Denekamp VII (W.), Oisterwijk V 
(Snellen), Bodegrave VII (de Meyere). 
Psychomyia pusilla F. Plasmolen VII (W.). 
Agvaylea multipunctata Curt. Zwammerdam VIII (de Meyere), 
Plasmolen IV, VII, VIII, Den Haag IX (W.), Leiden 
X (v. Voll.) 
Oxyethira costalis Curt. Zwammerdam VIII (de Meyere). 
Den Haag, Januari 1907. 


VOORLOOPIGE LIJST 


der in Nederland waargenomen 


ORTHOPTERA. 


DOOR 


Dr. H. W. VAN DER WEELE. 


Onder de in ons land weinig bestudeerde Insektenorden 
behooren de Orthoptera wel in de eerste plaats genoemd te 
worden. De oorzaken voor de weinige opmerkzaamheid, die 
aan deze interessante dieren gewijd werd zijn waarschijnlijk 
wel dezelfde als voor de Neuropteroidea, namelijk : 1°. weinig 
oekonomisch belang, 2°. de moeilijkheid de zeer vergankelijke 
kleuren bi geconserveerde exemplaren te behouden, 3°. het 
betrekkelijk kleine aantal inlandsehe soorten. 

De faunistische litteratuur is dan ook betrekkelijk gering. 
Mr. S. C. Snellen van Vollenhoven was de eerste, die in de 
»Bouwstoffen« eene faunistische lyst publiceerde. Het door 
hem onderzochte en ook door Baron E, de Selys Longchamps 
meerendeels geziene materiaal is echter niet in het Museum 
van Natuurlijke Historie te Leiden, maar waarschijnlijk in de 
vroegere collectie van onze vereeniging, welke thans in de 
Rijks Landbouwschool te Wageningen bewaard wordt. Tot nog 
toe had ik echter geene gelegenheid dit oude materiaal opnieuw 
te onderzoeken, zoodat mogelijk later nog eenige wijzigingen 
in de oudste opgaven te verwachten zijn. In de vierde jaar- 
gang van het tijdschrift »De Levende Natuur« heeft H. Tiddo 


130 H. W. VAN DER WEELE, VOORLOOPIGE LIST 


Folmer in 1899 eene lijst der nederlandsche soorten en van 
die uit hef, aangrenzend gebied gepubliceerd, welke onze 
kennis dezer orde slechts weinig vermeerdert, daar hy uit- 
sluitend litterarisch te werk gegaan is en geene nieuwe vind- 
plaatsen gepubliceerd heeft. Zijn plan om de studie dezer 
insekten ernstig ter hand te nemen schijnt door zijn vertrek 
naar het buitenland te zijn opgegeven, althans heb ik nergens 
meer latere opgaven van hem gevonden en is mij ook niet 
bekend geworden waar hy tegenwoordig verblijft. Zijn werk 
is als compilatie zeer goed bruikbaar, zoover ik kon nagaan 
zeer volledig en bevat ook de belangrijke opgaven dezer orde 
door Dr. J. Th. Oudemans in zijne »Nederlandsche Insekten« 
vermeld. Ik heb daarom in deze lyst alle opgaven van Folmer 
in de eerste plaats opgenoemd en vervolgens de nieuwe vind- 
plaatsen met zooveel mogelijk opgave van maand en vanger 
vermeld. Ook korte opgaven van plaats en tijd van voorkomen 
zijn zooveel mogelijk erbij gegeven. 

De conservatie dezer dieren is, zooals ik in het verslag der 
wintervergadering van dit jaar meedeelde, betrekkelijk een- 
voudig. Men kan de levende dieren in de vangflesch dooden 
zooals met de lepidoptera gedaan wordt, of ook wel in niet 
te sterke alcohol (60 --70°%/,) met 1/19 waterige formoloplossing. 
Daar de behaaring zeer kort is en dus niet te lijden heeft 
en de kleuren door deze conservatiemethode ook na het 
drogen weinig veranderen, heeft deze methode welhaast de 
voorkeur. 

Men steke de speld vooraan in het rechter dekschild evenals 
bij de kevers en vooral niet door het halsschild, zooals helaas 
dikwijls gedaan wordt, omdat de, voor de determinatie zoo 
gewichtige, lijsten daarvan dan allicht beschadigd worden. 

De zeer groote soorten zooals Locusta en Decticus, waarvan 
de huid van het abdomen zeer dun is, kan men het gemakke- 
lijkst drogen door eerst de ingewanden door eene buikinsnyding 


te verwijderen en dan het abdomen met een propje watten op 


DER IN NEDERLAND WAARGENOMEN ORTHOPTERA. 131 


te vullen. Bij snel drogen behouden ze dikwijls bijna onver- 
anderd hunne natuurlijke kleuren. 

Daar het mine bedoeling is deze orde evenals de Neu- 
ropteroidea later faunistisch te bewerken, heb ik ook hiervan 
eene standaardcollectie aangelegd, waarin zooveel mogelijk alle 
inlandsche exemplaren vertegenwoordigd zijn. [k ontving hier- 
voor bijdragen van het Museum in Artis, waaraan de door ter 
Haar verzamelde Orthoptera indertijd door hemzelf geschonken 
werden en van de heeren: Bierman, Corporaal, Dammerman, Everts, 
Dr. Henri W. de Graaf, Mac Gillavry, de Meijere, ter Meulen, 
Sunier en Valck Lucassen, waarvoor ik hen allen nogmaals mijnen 
hartelijken dank betuig. Ook zijn nog exemplaren, welke door 
Jacobs, Maurissen, Röntgen, Snellen en Snellen van Vollenhoven 
verzameld zijn en niet vermeld waren, in deze lijst opgenomen. 

Het door Folmer opgegeven aantal van 31 inlandsche soorten 
is weer met 8!) vermeerderd, zoodat het thans 34 bedraagt. 

Volgens zijne lijst zijn er nog 10 te ontdekken en mogelijk 
zijn er nog wel meer te vinden. Hier is dus nog een mooi 
arbeidsveld voor onze veldentomologen en ik ben steeds gaarne 
bereid de vangsten te determineeren. Moge er spoedig menige 
belangrijke bijdrage te vermelden zijn. 

De volgorde dezer lijst is dezelfde als van Folmer, namelijk 
die van Brunner van Wattenwyl’s Prodromus der europäischen 


Orthopteren. 
CURSORIA. 
Blattodea. 
Ectobiüdae. 


Ectobia lapponica L. Van Juni tot October algemeen tusschen 
kruiden en heesters. 
Bekend van Vogelenzang, Scheveningen, Doorn, de Vuursche, 


Renkum en Groningen. Hilversum VI (de M.) Bussum X (de M.) 


* 


1) De met een * vermelde. 


132 H. W. VAN DER WEELE, VOORLOOPIGE LIJST 


Maarsbergen V (de M.) Baarn VIII (de M.) Soest VII (Everts) 
Wageningen (Corporaal) Plasmolen VII (W.). 


Ectobia ericetorum Wesm. In Juli en Augustus in zandige 
streken in dennenbosschen, dorre bladeren en heiden algemeen. 

Bekend van Scheveningen, Noordwijk, Utrecht, Doorn, de 
Bilt, Velp. 

Nijmegen VII (t. H.) Overveen VII (de M.) Hilversum VII 
(de M.) Arnhem VIII (Bierman) Den Haag VIII (W.). 


Ectobia livida F. Van Juni tot September in kreupelhout, 
bosschen en heiden, tamelijk zeldzaam. 
Bekend van ’s-Gravenhage. 


Nijmegen IX (t. H.) Jansberg bij Mook VII (t. H.). 
Phyllodromnidae. 


Phyllodromia germanica L. Zelden in de vrije natuur, dik- 
wijls in huizen, branderijen en warme kassen, somtijds schadelijk. 

Bekend van Leiden en Gelderland. 

Amsterdam (M. G.) Leiden V (de Graaf). 


Periplanetidae. 


Periplaneta orientalis L. Uit Klein-Azië ingevoerd, in huizen, 
bakkerijen, plantenkamers en molens zeer algemeen. 

Bekend van Heemstede, ’s-Gravenhage, Leiden, Vianen, 
Utrecht en Dalfsen. 

Amsterdam, Leiden (M. G.). 


Periplaneta americana L. Uit tropisch Amerika ingevoerd, 
levenswyze als de vorige. 
Bekend van Rotterdam en Leiden. 


Wageningen (Corporaal). 


DER IN NEDERLAND WAARGENOMEN ORTHOPTERA. 158 
SALTATORIA. 
Acridiodea. 
Tryxalidae. 


Mecosthetus grossus L. Van Juli tot November in vochtige 
weilanden en natte heiden bi waterwerken. 

Bekend van Rotterdam, Driebergen, Gelderland, Middelhout 
bij Haren in Groningen. 


Holland (v. Voll.) Gelderland (M. G.). 


Stenobothrus lineatus Panz. Van Juli tot November op droge 
weiden, heiden en heuvels in België en Westfalen, komt zeer 


waarschijnlijk ook bij ons voor. 


Stenobothrus stigmaticus Rbr. Van Juli tot September op 
dezelfde plaatsen als de voorgaande maar zeldzamer, in België 
en Westfalen. Waarschijnlijk in Brabant, Limburg of Gelder- 


land te vinden. 


* Stenobothrus apricarius L. Van Augustus tot April, over- 
winterend, aan boschranden, velden, kreupelhout, was tot nog 
toe niet inlandsch. 


Nijmegen VIII (t. H.). 


Stenobothrus viridulus L. Van Juli tot December op weilanden 
en heiden, vrij algemeen. 

Bekend van Rotterdam, Scheveningen, Katwijk, Noordwijk, 
Gelderland, Helpman en Harendermolen in Groningen. 

Laag Soeren VI (t. H.) Doetinchem VII (de M.) Plasmolen 
VII (Sunier). 


Stenobothrus rufipes Zett. Van Juli tot September op droge 


134 H. W. VAN DER WEELE, VOORLOOPIGE LIJST 


weiden, heiden enz. Volgens Sélys bevinden nederlandsche 
exemplaren in van Vollenhovens verzameling. Ik zag er uit 
Valkenberg VII (t. H.) Winterswijk VII (t. H.) Jansberg by 
Mook VIII (t. H.). 


Stenobothrus haemorrhoidalis Charp. Van Augustus tot October 
in moerassen, zandige heiden en tusschen bladeren in België 
en West Duitschland gevonden en waarschijnlijk ook by ons 


inheemsch. 


Stenobothrus vagans Fieb. In September in bosschen, wei- 
landen en heuvels, zeldzaam in Midden-Europa, in België by 


Luik, waarschijnlijk in Limburg te vinden. 


Stenobothrus bicolor Charp. Van Juli tot November overal 
zeer algemeen volgens Sélys in Nederland gevonden maar 
zonder bepaalde vindplaatsopgave. Is de meest algemeene 
sprinkhaan. 

Cuyk VII (t. H.) Nijmegen IX (t. H.) Valkenberg VII 
(t. H.) Amsterdam VIII (de M.) Neerharen IX (Maurissen) 
Deventer VIII (Röntgen) Naarden VII (Everts) Leiden VIII 
(Jacobs) Arnhem VIII (Bierman) Den Haag en Plasmolen 
VIII (W.). 


Stenobothrus biguttulus L. Van Juli tot September in bosschen 
tusschen kreupelhout, in de duinen. 
Bekend van ’s-Gravenhage, Noordwijk en Groningen. 


Nijmegen IX (t. H.). 


Stenobothrus elegans Charp. Van Juli tot Septemberin de duinen 
op vochtige weilanden en langs droge oevers, vrij algemeen. 

Bekend van Leiden, Katwijk, Driebergen, Middelhout bij 
Haren in Groningen. 


Den Haag VIII (W.). 


DER IN NEDERLAND WAARGENOMEN ORTHOPTERA. 135 


Stenobothrus dorsatus Zett. Juli tot in den herfst. Op voch- 
tige weilanden, boschranden en in klavervelden. In België ééns 
by Luik gevangen, in Duitschland overal en vrij algemeen. 


Waarschijnlijk ook in onze oostelijke provinciën te vinden. 


* Stenobothrus parallelus Zett. Van Juni tot October op vel- 
den en vochtige weilanden, tot nog toe niet als inlandsch bekend. 
Giessendam VII (t. H.) Plasmolen VII (Sunier). 


Gomphocerus rufus L. Van Juli tot November, het © over- 
wintert en verschijnt in Maart. Boschweiden en in hooglig- 
gende bosschen. In België bij Luik en overal in Duitschland 


gevonden. Wellicht ook in onze oostelijke provinciën te vinden. 


Gomphocerus maculatus Thunb. Juli tot September. Duinen, 
heiden, moerassen, open plaatsen in bosschen, algemeen. 

Bekend van Scheveningen, Katwijk en Noordwijk. 

Haag VI (Everts) VIII (W.) Groesbeek VII (t. H.) Ster- 
kenburg VIII (v. Voll). 


Oedipodidae. 


Oedipoda coerulescens L. Juni tot September in droge zandige 
streken algemeen. 

Bekend van Katwijk, Wassenaar, Scheveningen en Roozen- 
daal in Gelderland. 

Plasmolen VII (Sunier) Den Haag VIII (W.). 


Pachytylus migratorius L. Augustus tot October. Zeestrand 
en moerassige streken, is volgens Dr. J. Th. Oudemans waar- 
schijnlijk geene standsoort maar zijn de hier gevonden exem- 
plaren overgevlogen of directe nakomelingen van zulke immi- 
granten. 

Bekend van Amsterdam, Noordwijk buiten, Rotterdam. 

In het Leidsch Museum zijn een & uit Holland en een 9 


uit Rotterdam (Snellen). 
Tijdschr. v. Entom. L. 10 


136 H. W. VAN DER WEELE, VOORLOOPIGE LIJST 


Pachytylus cinerascens F. Van Juli tot September op voch- 
tige heiden en bij waterplassen. 

Bekend van Rotterdam, Gelderland, Galdersche heide. 

Dieren en Varsseveld (M. G.). 


Psophus stridulus L. In Augustus langs droge hellingen, 
heuvels en heiden. 
Bekend van Brummen, Rheederoord, Roozendaal en Dieren. 


Acrididae. 


Caloptenus italicus L. In Augustus op droge weiden, zand- 
heuvels en steenachtige gronden in Midden Europa, wellicht 
ook in Nederland. 


Tettigidae. 


Tettix bipunctatus L. In April en van Juli tot October. De 
volwassen dieren overwinteren. Overal op zonnige plaatsen 
waar de plantengroei niet te dicht is, algemeen. 

Bekend van Heemstede, Gliphoeve, ’s-Gravenhage, Rotter- 
dam, Doorn en Groningen. 

Zwammerdam VII (de M.) Loosduinen IV, V (W.) Plas- 
molen VII (W.) Arnhem VIII (Bierman). 


Tettix subulatus L. Evenals de vorige maar iets minder 
algemeen. 

Bekend van Heemstede, Leiden, Woerden, ‘s-Gravenhage, 
Noordwijk en Brummen. 


Den Haag en Loosduinen V (W.) Arnhem IX (Bierman). 
LOCUSTODE A. 


Phaneropteridae. 


Leptophyes punctatissima Bosc. Van Augustus tot November 


in struikgewas en-op open plekken in bosschen, is zeer op 


DER IN NEDERLAND WAARGENOMEN ORTHOPTERA. 137 


zonnewarmte gesteld. Tot nog toe werden alleen 99 gevonden. 
Bekend van ’s-Gravenhage, Soerensche bosch, Arnhem en 
Velp. 
Den Haag VIII (W.). Mook VIII (M. G.). 


Meconemidae. 


Meconema varium F. Augustus tot November op struiken 
en boomen, algemeen. 

Bekend van Haarlem, ’s-Gravenhage, Leiden, Rotterdam, 
Vianen, Soerensche bosch, Roozendaal en Zeeland volgens 
Goedaert. 

Nijmegen X (t. H.) Den Haag VIII—X (W.) Velp VII 
(V. Lucassen) Arnhem VIII (Bierman). 


Conocephalidae. 


* Xiphidium fuscum F. Van Augustus tot September op 
vochtige weiden en tusschen moerasplanten in geheel Europa. 
Tot nog toe niet inlandsch bekend. 

Een 9 by Roermond VII (W.). 


Xiphidium dorsale Latr. Evenals /uscum. 

Bekend van de Haarlemmermeer. 

Bussum VIII (de M.) Linschoten VIII (de M.) Plasmolen 
NÉE (NN). 


Locustidae. 


Locusta viridissima L. Van Juni tot September op velden, 
boschranden en struiken vrij algemeen. 

Bekend van Amsterdam, Rijnsburg, Noordwijk, Bleiswijk, Kat- 
wijk, Vianen, Walcheren, Driebergen, Brummen en Oisterwijk. 


Kerkrade VII (W.) Plasmolen VII (W.) Arnhem IX (Dam- 


merman). 
10° 


138 H. W. VAN DER WEELE, VOORLOOPIGE LIJST 


Decticidae. 


Thamnotrizon cinereum L. Van Juli tot September in droge 
streken in kreupelboschjes, coniferen, bosschen en heiden. In 
Belgié niet zeldzaam, in geheel Midden Europa algemeen. Komt 
zeer waarschijnlijk in onze diluviale streken voor. 


Platycleis grisea F. In Augustus in de duinen en op braakland. 
Bekend van ’s-Gravenhage, Gelderland, Roozendaal en 
Friesland. 


Den Haag VII (W.). 


Platycleis brachyptera L. Van Augustus tot September op 
vochtige heiden en open plaatsen in bosschen. 

Bekend van Noordwijk en Roozendaal (Gelderland). ~ 

Elspeet VIII (ter Meulen). 


Platycleis roeseli Hagenb. In Augustus op lage vochtige 
weiden en tusschen kreupelhout. 

In geheel Midden-Europa, in België bij Antwerpen. Zeer 
waarschijnlijk ook nederlandsch. 


Platycleis bicolor Phil. Im vochtige greppels en op koren- 
velden in Oost-Europa. In belgisch Brabant gevonden. 


Decticus verrucivorus L. Juli tot September tusschen gras, 
op velden en bouwland niet zeldzaam. 
Bekend van Vogelenzang, ’s-Gravenhage en Noordwijk. 


Barchem VII (W.) Plasmolen VII (W.). 
Ephippigeridae. 


Ephippigera vitium Serv. Juli tot September, tusschen kreupel- 
hout, hakhout en op heiden. 


Bekend van Arnhem en Veenhuizen. 


DER IN NEDERLAND WAARGENOMEN ORTHOPTERA. 139 
GRYLLODEA. 
Gryllidae. 


Nemobius sylvestris F. Juni tot Augustus, overwintert, droge 
hellingen by bosschen, onder bladeren. 

Bekend van de Vuursche, Soestdijk, Doorn en Roozendaal 
(Geld.). 

Elspeet VII (ter Meulen) Hilversum VIII (M. G.) Winters- 
wijk VII (Everts) Plasmolen VII (Sunier). 


Gryllus campestris L. Van Mei tot in den herfst in droge 
streken niet zeldzaam. 

Bekend van de Biltsche heide, Baarn, Doorn, Naarden en 
Oisterwyk. 

Valkenberg VII (Everts). 


Gryllus domesticus L. Gedurende het geheele jaar op ver- 
warmde plaatsen in huizen; uit Noord-Afrika ingevoerd. 

Bekend van Amsterdam, Utrecht en Noord-Brabant. 

Velp VI (Everts). 


Gryllotalpidae. 


Gryllotalpa vulgaris Latr. Van Juni tot September in zand- 
en veenstreken, zelden in kleistreken, dikwijls schadelijk, 
Algemeen. 

Bekend van Heemstede, Katwijk, Leiden, Rotterdam, ’s-Gra- 
venhage, Goes, Zeist, de Vuursche, Apeldoorn en Oenkerk in 
Friesland. 

Elspeet VII (W.). 

Den Haag, April 1907. 


DESCRIPTION 


D'UN 


DORCIDE NOUVEAU (COL) 


G. VAN ROON. 


Egus elegantulus. Nov. Sp. 


Longueur totale du mâle (mand. inel.) 12—14 mM. 

Ce joli petit Ægus appartient au groupe de l’Æqus glaber 
Parry, et est intermédiaire entre l gus pusillus Gestro et 
U Egus minutus Gestro. Il est un peu plus grand que minutus 
et en traits généraux on pourrait dire qu'il a la tête et les 
mandibules de cette espèce et les élytres de pusillus. 

d. La tête est assez petite et courte, très transversale et 
bombée. Les côtés sont plus parallèles que dans l’Æqus 
minutus. L’echanerure avant les angles postérieurs et aussi 
ces angles eux-mêmes sont formés comme dans minutus, de 
sorte que ces derniers ressemblent à des dents émoussées. La 
saillie intermandibulaire est trés large. 

Les mandibules sont a peine plus longues que la téte. Elles 
sont formées précisément comme dans minutus, c. a. d. qu'elles 
sont bi-dentées. La dent basale, qui est conique comme dans 


minutus, et non pas tronquée comme dans glaber et pusillus, 


G. VAN ROON, DESCRIPTION D’UN 141 


est un peu plus grèle et plus pointue que dans minutus. La 
seconde dent, qui, suivant la description de Gestro, manque 
dans les exemplaires de petit développement de gus minutus, 
est présente dans tous mes exemplaires. 

Le prothorax a les côtés assez paralléles et tronqués en 
arriére, un peu comme dans U Atgus glaber. Les angles 
postérieurs sont encore plus arrondis que dans pusillus. Le 
disque est un peu mat, mais pas ponctué, 

La différence principale entre la nouvelle espèce et U’4gus 
minutus se trouve dans la striation des élytres. Les stries 
ne sont pas groupés trois à trois, comme dans cette espèce, 
mais deux à deux comme dans pusillus et glaber. Les intervalles 
sont presque lisses, seulement un peu plus ponctués au 
voisinage de la base et surtout des angles huméraux. 

Les élytres sont trés paralléles, un peu plus longues que 
le prothorax, la tête et les mandibules pris ensemble. Les 
angles huméraux ne différent pas de ceux des autres espèces 
du groupe. 

Le menton est court, très transversal, avec les angles arrondis ; 
il est trés finément ponctué. 

Le prosternum, les épipleures et les pattes sont d'un brun 
de chataigne foncé. Les sternites sont presque noirs. Les tibias 
antérieurs sont multidentés. 

+. La femelle a la tête bombée, très fortement ponctuée. 
Les mandibules cintrées n’ont qu’une dent médiane simple. 
Le prothorax est très ponctué, surtout fortement aux côtés 
antérieurs. Les intervalles des élytres ont la ponctuation 
habituelle. Le pronotum et les élytres sont un peu plus 
brillants que dans le male. Les parties de dessous ont la méme 


couleur que dans le mâle. 


Hab. Nouvelle Guinée orientale allemande. J'ai regu de 
Monsieur H. Rolle a Berlin 15 males et 10 femelles, qui 
portent l'étiquette: Sattelberg. Deutsch-Neu-Guinea, 


142 DORCIDE NOUVEAU (COL.). 


Equs glaber Agus pusillus igus minutus Equs elegantulus 
(Parry) (Gestro) (Gestro) (v. Roon) 
d’après Dr. Gestro. Orig. 


Les gus glaber Parry, pusillus Gestro, minutus Gestro et 
elegantulus m. forment un petit groupe d’espéces voisines, mais 
très distinctes. Voici les caractéres principaux : 

Dents basales des mandibules tronquées. 

Forme plus grande (long + 16 mM.)... glaber Parry. 
Forme petite (long 81/, a 10 mM.), 
trés étroite, élytres bréves......... pusillus Gestro. 

Dents basales des mandibules coniques. 

Stries des élytres groupées trois a trois-minutus Gestro. 


Stries des élytres groupées deux a deux-elegantulus. m. 


Faunistische en biologische aanteekeningen 


BETREFFENDE 


NEDERLANDSCHE MACROLEPIDOPTERA 


DOOR 
Dr. J. Th. OUDEMANS. 


Praar 1 tor 8. 


Dit opstel is het vervolg op datgene, hetwelk gepubliceerd 
werd in Deel XLVIII, p. 1—21, van dit Tijdschrift. Daarin 
werden mijne aanteekeningen betreffende de Rhopalocera mede- 
gedeeld; hier volgen die, welke betrekking hebben op de 
eerste tien Families der Heterocera, nl. de Sphingidae, Noto- 
dontidae, Thaumetopoeidae, Lymantrüdae, Lasiocampidae, Endro- 
mididae, Lemoniidae, Saturniidae, Drepanidae en Thyrididae. 


In een volgend opstel hoop ik de Noctuidae te behandelen. 


Acherontia atropos L. PI. I, Fig. 1. Enkele malen komen, 
ook in ons land, exemplaren voor, bij welke de binnenste of 
proximale zwarte dwarsband op de achtervleugels zoo goed 
als ontbreekt. Er is namelijk niet meer van over dan een 
zeer flauw spoor, dat naar den binnenrand toe iets aan duide- 
lijkheid wint. 

Ik zag tot nog toe geene exemplaren, die het midden houden 
tusschen deze en de gewone voorwerpen, welke twee even 
duidelijke dwarsbanden vertoonen. De bedoelde afwijking is 
zeldzaam. Onder de meer dan honderd inlandsehe voorwerpen 
van den doodshoofdvlinder, die mij reeds door de handen zijn 


144 7. TH. OUDEMANS, FAUNISTISCHE EN BIOLOGISCHE AANTEEK. 


gegaan, heb ik er slechts drie aangetroffen, welke zich thans 
in mijne verzameling bevinden. Het zijn: 
1°. een &, gekweekt uit eene te Numansdorp (Z.-H.) gevon- 


den rups of pop, welke my geschonken werd door den heer 
A. Dulfer aldaar. De vlinder verscheen 11 September 1901. 

2°. een d, my aangeboden door den heer R. A. Polak te 
Amsterdam, en door hem verkregen uit eene rups of pop, 
gevonden te Zevenaar. Uitgekomen 12 November 1901. 

30, een + uit de collectie der heeren de Graaf, waarbij op 
het etiquet alleen vermeld staat: Zuid-Holland. 

Het eerstgenoemde voorwerp is op Plaat I, Fig. 1, afgebeeld. 

De groottesder drie voorwerpen is, wat de beide mannetjes 
betreft, middelmatig; zij hebben 116 en 117 mM. vlucht. 
Het wijfje is klein, daar de vlucht slechts 108 mM. bedraagt. 

Wat het overige betreft, valt alleen op te merken, dat de 
teekening op de voorvleugels weinig scherp is, vooral bij de 
twee mannetjes. Zij maken daardoor een ietwat somberder 


indruk dan de gewone exemplaren. 


Smerinthus populi L. Pl. I, Fig. 4 en 5. Bij deze soort 
wisselt de grondkleur, gelijk Snellen, Vlinders van Nederland 
I p. 102 zegt, af van >het lichtste vleeschkleurig of witgrijs 
tot het donkerste blauwgrijs«. Een paar zeer sprekende uiter- 
sten zijn in de boven vermelde figuren afgebeeld. 

Het d, Fig. 4, werd uit het ei gekweekt en kwam uit 6 
Augustus 1899. Vindplaats : Amsterdam. ; 

Het ©, Fig. 5, is uit de collectie Bakker afkomstig, werd 


te Oosterbeek uit de rups gekweekt en verscheen 15 Juli 1869. 


Dilina tiliae L. Plaat I, Fig. 2. Dit is een uiterst merk- 
waardig voorwerp. Het is eenigszins asymmmetrisch van vorm, 
en, wat veel meer in het oog valt, sterk asymmetrisch van 
teekening. De geringe asymmetrie in den vorm der voorvleu- 


gels bestaat daarin, dat de linker voorvleugel, die eigenlijk 


BETREFFENDE NEDERLANDSCHE MACROLEPIDOPTERA. 145 


het afwijkende deel van dit dier is, wat smaller aan den wortel 
is en wat minder duidelijk gehakkeld aan den rand. Wat 
kleur en teekening betreft, treft het ons dadelijk, dat in plaats 
van de twee normale middenvlekken rechts, links slechts ééne 
vlek voorkomt en deze nog zeer klein is. De groene zoom van 
denzelfden vleugel is breeder dan op den rechtervleugel. Dit 
dier, een 9, werd te Roodkerk in Friesland als rups aan- 
getroffen. De vlinder verscheen in Juni 1899. Dit voorwerp 
dank ik aan de welwillendheid van den vinder, den heer 
D. Uitterdijk, thans te Hilversum. 


Dilina tiliae L. Plaat I, Fig. 3. Dit exemplaar moge hier 
vermeld worden, alhoewel het niet inlandsch is, doeh door 
den heer L. Haverhorst te Rotterdam, die het mij aanbood, 
uit eene duitsche pop gekweekt werd. De teekening is hier 
nl. ook asymmetrisch. Op den rechter voorvleugel vloeien de 
twee middenvlekken tot een band ineen, op den linker zijn 
zij duidelijk gescheiden. Overigens is het voorwerp, een d, 


symmetrisch. 


Leucodonta bicoloria Schiff. Plaat I, Fig. 6. Van deze 
onlangs nieuw voor onze fauna ontdekte soort mocht het wel- 
licht aanbeveling verdienen, eene afbeelding in ons Tijdschrift 
te plaatsen. Deze is echter niet naar een der weinige inland- 
sche exemplaren vervaardigd. Ik vestig er de aandacht op, dat 
deze soort thans ook by ons en wel door den heer J. G. Zöllner, 
uit de rups gekweekt werd; zie Ent. Berichten van 1 Novem- 
ber 1907. 


Odontosia carmelita Esp. Plaat I, Fig. 7. Ook van deze 
nieuwere inlandsche soort moge hier eene afbeelding worden 
ingelascht. Het is een der drie exemplaren, welke de heer 
W. Kruitbosch einde April 1901 te Roosendaal bi Velp 
aantrof. (Zie Ent. Ber. I p. 16). Op de plaat is de figuur 


146 J. TH. OUDEMANS, FAUNISTISCHE EN BIOLOGISCHE AANTEEK. 


iets te licht van kleur geworden ; bovendien zie ik aan enkele 
duitsche voorwerpen, die ik bezit, dat de kleur zelfs veel 


donkerder kan zijn. 


Lophopteryx cuculla Esp. Plaat I, Fig. 8. Ook deze 
derde der drie in ons land nog niet lang geleden voor het 
eerst aangetroffen Notodontiden (zie T. v. E. Deel XLVI, 
p. 240), is hierby afgebeeld. Wel niet naar het eenige 
inlandsche voorwerp, doch, naar het mij voorkomt, toch niet 
ten onrechte, daar velen, aan wie buitenlandsche plaatwerken 
niet ten dienste staan, nu er een drietal naverwante soorten 
der bij ons niet zeer talryke familie der Notodontiden als 
nieuw vermeld zijn, deze ook wel eens willen leeren kennen. 
Moge dit de kans, om haar weder op nieuwe vindplaatsen 


aan te treffen, verhoogen ! 


Malacosoma neustria L. Plaat II, Fig. 10 tot 13. Het 
feit, dat de Ringelrups in de laatste jaren meermalen als 
schadelijk optrad, heeft stellig ook een grooter aantal vlinders 
dan gewoonlijk door de handen der entomologen doen gaan. 
En daar blijven dan de meer of minder afwijkende individuën 
in achter. Zoodoende heb ik ook eenige exemplaren verkregen, 
die een ongewoon uiterlijk hebben, en die ik, met de reeds 
vroeger in mijn bezit zijnde, hier zal beschrijven. De verschil- 
len in grondkleur zijn bekend genoeg; deze wisselt van zeer 
lieht leemgeel tot roodbruin; enkele aardige tusschenvormen, 
waarin de beide grondkleuren door elkaar gemengd voorkomen, 
zijn in mijn bezit. Hier wensch ik echter weer bepaald de 
aandacht te vestigen op variaties in den dwarsband, of beter 
gezegd op het door twee dwarslijnen ingesloten veld, op de 
voorvleugels. Deze twee dwarslijnen naderen elkaar in cel 2 
en 3. Deze nadering kan nu tot vervloeiing leiden, waardoor 
eene eenigszins 8-vormige figuur ontstaat. En dan kan deze 
8 in het midden verbroken worden, waardoor zich dan de 
band in twee vlekken scheidt. Eindelijk zijn deze vlekken 


weder aan verdwijning onderhevig. 


BETREFFENDE NEDERLANDSCHE MACROLEPIDOPTERA. 147 


Fig. 10 stelt een overigens normaal voorwerp van het 
donkere ras voor, waarbij echter de geheele dwarsband zeer 
weinig uitkomt, daar de gewoonlijk aanwezige lichtere afzet- 
ting aan de randen ontbreekt. In werkelijkheid ziet het voor- 
werp er zelfs nog effener uit dan op de afbeelding. Wijfje, 
Arnhem, e.l.. 23 Juli 1869, van Medenbach de Rooy. 

Fig. 11. Hier is de dwarsband smal en vrij sterk ingesnoerd. 
Symmetrisch geteekend. Wijfje, Soest, e. l., 23 Juli 1869. 
Lodeesen. Een ander exemplaar, waarbij de banden iets bree- 
der zijn, doch nog iets sterker ingesnoerd, is ook in mijn bezit. 
Wijfje, Schoonoord (Dr.), e.1., 9 Juli 1898, R. A. Polak. 

Fig. 12. Asymmetrisch. Rechts in de dwarsband sterk in- 
geknepen tot eene 8-vormige figuur, links is deze in twee 
vlekken opgelost. Wijfje, e. 1., Rotterdam, 1 Juli 1902, 
P. L. Haverhorst. 

Nog bezit ik een dergelijk exemplaar, doch hier is rechts 
de band slechts weinig ingesnoerd, terwijl links de insnoering 
volledig geweest is en de onderste vlek geheel verdwenen is. 
Wifje, e. p., Amsterdam 20 Augustus 1902, R. A. Polak. 

Fig. 13 eindelijk stelt een voorwep voor, waar de dwars- 
band bina geheel verdwenen is. Slechts een klein donker 
vlekje aan den voorrand is er het overblijfsel van. Bijna 
symmetrjsch geteekend; links is het restant nog kleiner dan 
rechts. Wijfje, e. 1., Arnhem 2 Juli 1868, van Medenbach 
de Rooy. 

Ik vestig er de aandacht op, dat de beschreven voorwerpen 
alle wijfjes zijn; wellicht zijn deze meer dan mannetjes on- 
derhevig aan de bedoelde afwijking. 


Cosmotriche potatoria. L. Plaat II, Fig. 14 tot 21. 
Van deze uiterst variabele soort heb ik sinds vele jaren tal 
van verschillende voorwerpen bijeengebracht en tot serieën 
vereenigd. Eenige exemplaren daaruit zijn hier afgebeeld. 


Fig. 14, Stelt het begin der serie mannetjes voor. Kleur 


148 J. TH. OUDEMANS. FAUNISTISCHE EN BIOLOGISCHE AANTEEK. 


zeer licht leemgeel. Juist dergelijke exemplaren komen nog al 
voor in de buurt van Amsterdam. Ik heb er ook een uit 
Warga (ter Haar). 

Fig. 19. Dit wijfje heeft dezelfde grondkleur, doch is ster- 
ker geteekend dan het mannetje. Van dezen vorm heb ik 
slechts twee wijfjes, nl. van Middelburg (Polak) en Apeldoorn 
(Zack). 

Fig. 15. Dit is de okergele, ik zou haast zeggen goudgele 
vorm van het mannetje. Een drietal Amsterdamsche exempla- 
ren behooren hiertoe. 

Fig. 20. Dit wijfje heeft ook de okergele kleur; het is 
een krachtig geteekend voorwerp. Ik bezit er ook, die weinig 
geteekend zijn. Deze grondkleur is by de wijfjes wel de meest 
algemeen voorkomende. 

Fig. 16 en 17. Deze vormen, waarin de gele en bruine 
kleur naast elkaar voorkomen, zijn onder de mannetjes de 
meest algemeene. 

Fig. 18. Hier is de grens bereikt en is het mannetje geheel 
bruin, zonder geel. Ik bezit slechts één exemplaar, dat zóó 
bruin is. Asselt, e. LL, 30 Augustus 1896, H. Crommelin. 

Een mannetje, dat nog eenige sporen van geel vertoont, 
doeh slechts zeer weinig, is mede in mijn bezit. Apeldoorn, 
e.1., 8 Juli 1893, Zack. 

Fig. 21. Dit is een effen bruin wijfje, doch de kleur blijft 
aanmerkelijk lichter dan bij het mannetje. Veel komen zulke 
voorwerpen niet voor; ik bezit er drie, nl. twee van Apeldoorn 
(de Vos, Zack) en een van Arnhem (Brants). 

Ook de rupsen van deze soort varieeren sterker in kleur. 
Licht grijsblauwe, met veel wit en geel geteekend, vormen het 
eene uiterste; donker blauwgrijze, met zeer weinig lichte kleuren 
gemengd, het andere. Bi Amsterdam vond ik steeds licht 
gekleurde rupsen; meer in het zuiden en oosten van ons land 
dikwijls zeer donkere. Of er verband bestaat tusschen de kleur 


van de rups en die van den vlinder, durf ik nog niet beslissen, 


BETREFFENDE NEDERLANDSCHE MACROLEPIDOPTERA. 149 


ofschoon ik wel geneigd ben, te onderstellen, dat g e m i d- 
deld uit lichte rupsen lichtere, of in verhouding meer lichte 
vlinders voortkomen dan uit donkere rupsen en omgekeerd. 
Om echter een gegrond oordeel te vellen, zou men groote 
hoeveelheden exemplaren moeten kweeken van verschillende 


kleuren en van verschillende vindplaatsen. 


Lasiocampa trifolii Esp. Plaat III, Fig. 22. Dit voorwerp 
is afgebeeld, om zijne groote, driehoekige witte vlek op de 
voorvleugels. In den regel is deze vlek drie- tot viermaal 
kleiner en nagenoeg rond. Mannetje, e.l., 21 Augustus 1868, 


van Medenbach de Rooy. 


Lasiocampa trifolii Esp. Plaat III, Fig. 23. Deze afbeel- 
ding stelt een zeer duidelijk geteekend voorwerp voor van 
den vorm bekend als de variëteit medicaginis Bkh., waarbij 
het bruin sterk met geel gemengd is, Ik beeldde dit voorwerp 
vooral af, om de tegenstelling in de grondkleur ten opzichte 


van Fig. 22. 


Macrothylacia rubi L. Onder de vele exemplaren, die ik 
van deze soort bezit, zijn er eenige, mannetjes en wijfjes, bij 
welke de twee lichte dwarslijnen op de voorvleugels neiging 
vertoonen, om elkander te naderen en soms te vervloeien, 
welke vervloeiing dan door verbreeding der lichte dwarslijnen 
wordt in de hand gewerkt. By de in mijn bezit zijnde man- 
lijke voorwerpen dezer afwijking is dit duidelijk en verder 
gegaan dan by de wijfjes. Het afgebeelde mannetje werd door 
mij als juist ingesponnen rups in het vroege voorjaar van 
1900 aangetroffen aan den voet van eene heidestrutk te Putten 
(Veluwe). De vlinder verscheen 12 Juni. 

Ken tweede dergelijk voorwerp ontving ik van den heer 
Polak. Mannetje, Schoonoord (Dr), e.l. 7 Februari 1905. Het 


vroege verschijnen van dit exemplaar berust op de gevolgde 


150 J. TH. OUDEMANS, FAUNISTISCHE EN BIOLOGISCHE AANTEEK. ENZ. 


kweekmethode, om de rupsen eerst een korten tijd aan de 
koude bloot te stellen en haar daarna warm te plaatsen, ten 
einde het inspinnen en uitkomen, dat anders niet gemakkelijk 
gaat, te bevorderen. Op deze wijze verkreeg de heer Polak 
een groot aantal vlinders van deze soort, die anders bekend 
is om hare moeilijkheid in het kweeken. 


Dendrolimus pini L. Plaat III, Fig. 25 tot 30. Van 
deze soort, die ik eenige malen uit het ei kweekte, bezit ik 
een groot aantal voorwerpen, die, met eenige uit afzonderlijk 
gevonden rupsen verkregene, eene fraaie serie van 45 collectie- 
en nog 46 duplicaat-exemplaren vormt. Uit deze serie heb ik 
een drietal mannetjes en een drietal wijfjes ter afbeelding 
uitgekozen, die lichter of donkerder van grondkleur zijn, 
alsmede scherper of minder scherp geteekend. Ik merk op, 
dat vormen tusschen Fig. 25 en 26 liggend het meest bij de 
mannetjes voorkomen; Fig. 27 is veel flauwer gekleurd dan 
het gemiddelde. By de wijfjes zijn vormen die vrijwel met 
Fig. 28 overeenkomen, regel. Fig. 29 is eene bepaalde afwijking, 
door ineenvloeiing van het bruin der voorvleugels tot stand 
gekomen, terwijl Fig. 30 een uiterst eenkleurig voorwerp te 
zien geett. 

Mijne ondervinding is, dat deze soort niet moeiljk te 
kweeken is, ook al overwintert de rups. Men zie hiervoor 
het door mij medegedeelde in de Ent. Ber. DI. I p. 74. 


AJ Wendel lith. F3 PWM Trap impr 


AJWendel lith. £2 PWM Trap impr. 


en 
se 


ad 


x 


en: 


‘el 


~ Ben 


<< 


a 


A « 
DA d 
> 

22 
on + 
© 

hi 


AJ.Wendel hth. F8 PWM.Trap impr. 


EERSTE SUPPLEMENT 


OP DE NIEUWE NA AM EIST VAN 


NEDERLANDSCHE DIPTERA. 


DOOR 


Dr. J. C. H. DE MEIJERE. 


Sedert in 1898 de door my tezamen met wijlen den heer 
F. M. van per Wurp bewerkte Nieuwe Naamlijst der Neder- 
landsche Diptera verscheen, ben ik voortgegaan mij met de 
studie dezer orde bezig te houden. Niet alleen heb ik zeer 
veel nieuw materiaal verzameld en bestemd, maar ook het 
oudere heb ik zooveel mogelijk naar nieuw verschenen litera- 
tuur overgedetermineerd. Het kan niet verwonderen, dat ik 
daarbij meermalen tot andere resultaten kwam, vooral waar, 
zooals bij meerdere nog voorhanden exemplaren uit de coll. 
van der Wulp, de determinatie lang geleden geschied was, 
met veel gebrekkiger literatuur en optische hulpmiddelen dan 
ons nu ten dienste staan. Verschillende soorten, die door mij 
nooit zijn buitgemaakt en alleen op grond van dergelijke oude 
exemplaren waren opgenomen, komen daardoor te vervallen. 
Wanneer ik niet in de gelegenheid was, alle in de Naamlijst 
genoemde exemplaren te herzien, meen ik in enkele gevallen 
ook dan terecht een soort daaruit te moeten verwijderen, wan- 
neer een deel der exemplaren door mij verkeerd gedetermineerd 


werd bevonden en er eerst in lateren tijd goede literatuur over 
Tijdschr. v. Entom. L. 11 


152 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


de groep, waartoe de soort behoort, is verschenen, zoodat alle 
determinaties van vroegeren datum toch min of meer onbe- 
trouwbaar zijn. In twijfelachtige gevallen hebben verscheidene 
buitenlandsche dipterologen, o.a. de heeren TH. Broker, P. 
Spriser, P. STEIN en G. STROBL mij met de meeste bereid- 
willigheid hulp verleend, waarvoor ik hen mijn *vriendelijken 
dank betuig, in ’t bizonder aan Prof. Stein, die zoo vriendelijk 
was mijne Anthomyinen voor een groot deel te herzien en ook 
een aantal Tachiniden voor mij op naam bracht, beide groepen, 
waarmede hy zich in 't bizonder bezighoudt. 

Verreweg het grootste aantal der in de Nieuwe Naamlijst 
aangegeven soorten zijn in mine collectie vertegenwoordigd ; 
sommige bevinden zich slechts in de collecties van de heeren 
pe MAN en van DEN BRANDT, maar werden my door hen bereid- 
willig ter revisie toegezonden, terwijl Prof. Goper, Directeur 
van het Museum te Neuchâtel, mij in de gelegenheid stelde 
verscheidene exemplaren uit de coll. Piaget te onderzoeken. 
Van een betrekkelijk gering aantal soorten zijn de exemplaren 
òf niet meer aanwezig òf voor mij onbereikbaar. 

In de volgorde heb ik my aan de Nieuwe Naamlijst aan- 
gesloten ; wat de nomenclatuur betreft, volgde ik den Katalog 
der paläarktischen Dipteren, van Kerrksz e.a, van welk werk 
echter het 3e deel, dat de Aschiza en Schizophora Schizome- 
topa omvatten zal, nog niet verschenen is. Waar na het ver- 
schijnen van den Katalog reeds weder nieuwe monographieën 
het licht zagen, heb ik mij bij deze aangesloten. 

Allen, die mij wederom met materiaal ondersteunden, breng 


ik mijnen vriendelijken dank ! 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 155 
I. SooRTEN, NIEUW voor DE NEDERLANDSCHE FAUNA. 


Cecidomyidae. 


Rhabdophaga dubia Kieff. Hilversum. 


Dasyneura alni F. Loew. Hilversum. 


> aparines Kieff. Hilversum. 

» compositarum Kieff. Hilversum, wit Æypochoeris radi- 
cata L. 

» filicina Kieff. Maartensdijk. 

> fraxini Kieff. Amsterdam. 

> pteridicola Kieff. Maartensdijk. 

» pustulans Riibs. Zwammerdam, Hilversum, Amersfoort. 

» rosarum Hardy. Bussum. 

> terminalis H. Loew. Amsterdam, Linschoten, Zwam- 


merdam, ’s Gravenhage. 


» thomasiana Kieff. Hilversum. 
» trifolii F. Loew. Nieuw-Vennep. 
» veronicae Vall. Hilversum, Linschoten. 


Cystiphora hieracii F. Loew. Baarn. 

Schizomyia pimpinellae F. Loew. Scheveningen. 

Asphondylia mayeri Lieb. Arnhem (Brants); Hilversum. 

Rhopalomyia ptarmicae Vall. Denekamp. 
» tanaceticola Karsch. Denekamp. 

Oligotrophus capreae Winn. Hilversum, Z.-Limburg (v. Kampen). 
» » var. major Hilversum, Baarn. 

Janetiella thymicola Kietf. Hilversum. 


Contarinia betulina Kieff. Hilversum. 


> jacobaeae H. Loew. Bussum. 

> pist Winn. Zwammerdam. 

» pulchripes Kieff. Hilversum. 

> tiliarum Kieff. Beverwijk (Boon), Hilversum. 


> torquens de Meij. Noord-Holland, schadelijk aan 


koolplanten. Zie Tijdschr. v. Entom. XLIX p. 18, 
11° 


154 J. C. H. DE MEIJERE, KERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Contarinia traihi Kieff. Kortenhoef. 


Macrodiplosis volvens Kieff. Paterswolde. 


Harmandia cristata Kieff. (= erumenalis Kieff. = cavernosa Rübs.). 
Houthem, Winterswijk. 

> globuli Rübs. Houthem, 6; Winterswijk, 7. 

> petioli Kieff. Hilversum, 7; Santpoort (de Vries). 
Massalongia rubra Kieff. Hilversum. 
Endopsylla n. g. agilis n. sp. !) Kortenhoef, uit Psylla foersteri FI. 
Coccopsis marginata de Mey. Amsterdam. 
Porricondyla argentifera de Mei. Hilversum. — Zie Tijdschr. 

v. Entom. XLIX. 1906. p. 24. 


Monardia van-der- Wulpi de Mey. Zwammerdam. Hilversum. 


Mycetophilidae. 


Trichosia maxima Strobl. Vlodrop, 6. 

Sciara belingi Winn. Hilversum, uit larven achter dennenschors. 

Rhymosia fenestralis Meig. Hilversum, 3; Maastricht, in de 
grotten, 1, 2, (Schmitz). 


Docosia valida Winn. Maastricht (Schmitz). 
Chironomidae. 


Ceratopogon flavipes Meig. Doetichem, Oisterwijk, Hilversum, 
Amersfoort. 
Chironomus lepidus Meig. °) Zwammerdam, 7, 8. 


Corynoneura celeripes Winn. Hilversum, Bussum, Amsterdam. 
Culicidae. 


Mochlonyw culiciformis de G. *) (= velutinus Ruthe). Hilversum, 6. 


Dixidae. 


Diva serotina Wied. 3) Hilversum, 11. 
!) De aldus aangegeven cijfers verwijzen naar het 2e gedeelte dezer publicatie 
*) Voor de nomenclatuur dezer soort vergelijke men: WanLeren. Ueber 


einige Zetterstedt’sche Nemocerentypen. Arkiv. f. Zoolog. II. N°. 7. 1904, p. 15. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 155 
Tipulidae. 


Ctenophora ornata Meig. Laag Soeren (van der Wulp), Arnhem, 
Rozendaal (Geld.), 7, (de Vos t. Ned. Cappel). 
Tipula melanoceros Schumm. Hilversum, 9. 
» quadrivittata Staeg. Bussum, 7; Zwammerdam, 7. 
Pachyrhina guestfalica Westh. +) Zwammerdam, 6; ’s Graven- 
hage, 7; Hilversum, 6. 
> pilipennis Egg. Herkenbosch (Limb.), 6. 
Antocha opalizans O. S. Houthem, 6. 
Molophilus bifilatus Verr. Hilversum, Maarsbergen, Vlodrop. 
Ithypholophus similis Staeg. Hilversum, 7. 
Gnophomyia sylvatica Meig. Vlodrop, 6. 
Anisomera savonum Loew. Venlo (v. d. Brandt). 
Idioptera pulchella Meig. Ankeveen, 5. 
Adelphomyia senilis Hal. Amsterdam, 9; Baarn, 10. 
Limnophila abdominalis Staeg. Kortenhoef, 5. 


Trichocera maculipennis Meig. Maastricht, in de grotten (Schmitz). 
Stratiomyidae. 


Pachygaster minutissima Zett. Hilversum, uit larven achter 
denneschors, 5. 

Stratiomyia potamida Meig. Bergen op Zoom (La Fontijn); 
Sittard (Schmitz). 

Sargus iridatus Scop. Verbreid. 


Tabanidae. 


Tabanus borealis Loew. Westerbork, 8 (Polak). 

» luridus Fall. Hilversum, 5. 

»  solstitialis Schin. Niet zeldzaam. 
Haematopota crassicornis Wahlb. Sittard (Schmitz). 


156 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Leptidae. 
Ptiolina nigrina Wahlb. Driebergen, 6 (Six). 


Bombyliidae. 


Anthrax paniscus Rossi. Scheveningen, 7, 8; Bodegraven, 8. 
» circumdatus Meig. Venlo, 8; Oisterwijk, 8; Apeldoorn, 7; 
‘Wolfheze, 7; Doorn, 7; Hilversum, 7. 
Bombylius cinerascens Mikan. Houthem, 6 (Oudemans). 


> venosus Mikan. Kerkrade, 5 (Latiers). 


Empididae. 


Syndyas nigripes Lett. Groesbeek, 7. 
Meghyperus sudeticus Loew. Denekamp, 7. 
Leptopeza sphenoptera Loew. Zuidlaren, 7. 
Empis *) albinervis Meig. Houthem, 6. 
» caudatula Loew. Roermond, 6; Oosterbeek, 6 ; Bode- 
graven, 6; Zwammerdam, 7; Amsterdam 5. 
» nitida Meig. Groningen, 5. 


» parvula Egg. Houthem, 6. 


» prodromus Loew. Vlodrop, 6; Oosterbeek, 6; Hilver- 
sum, 6; ’s Hage, 5. 

» pulicaria Loew. Houthem, 6. 

» trigramma Meig. Bodegraven, 5; Linschoten, 5; 


Bussum, 5; Groningen, 5. 


Rhamphomyia albosegmentata Zett. 5) Diemen, 5. 
» stigmosa Meig. Venlo (v.d. Brandt); Vlodrop, 6. 
Hilara argyrosoma Strobl. 6) Winterswijk, 7; Houthem, 6. 
Je JK; 
» canescens Zett. Hilversum, 6 ; Amersfoort, 7; Lochem, 6. 
»  carinthiaca Strobl. Houthem, 6. 

*) Empis brevicornis Mg. en Rhamphomyia aethiops Zett. (Entom. Bericht. I 
p. 115) en Empis decora Meig. (Tijdschr, v. Entom. Verslag vergad. 9 Juni’00, 
p. 75) laat ik voorloopig nog achterwege, omdat mij de determinatie niet boven 
allen twijfel verheven schijnt. Aan een monographie der zeer talrijke en mociliike 


Empis- en Rhamphomyia-soorten is dringend behoefte. 
} Y 5 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 197 


Hilara cingulata Dahlb. Venlo, 6; Vlodrop, 6 ; Oosterbeek, 6; 
Lochem, 6; Amersfoort, 7 (v. d. Wulp) ; Hilversum, 
6; Velzen, 6; ’s Hage, 7. 
>»  lasiochira Strobl. Bodegraven, 7. 
» pubipes Loew. Utrecht, 5, (Six); Bodegraven 5, Zwam- 
merdam, 5. 
»  pseudochorica Strobl. Hilversum, 6; Winterswijk, 7. 
» thoracica Macq. Houthem, 6. 
Rhagas minuta Zett. Hilversum, 5; ’s Gravenhage, 5 (v. d. Wulp). 
Zie Pl. 4. Fig. 8. (vleugelaf beelding). 
Hemerodromia unilineata Zett. Kuilenburg, 7. 
Symballophthalmus dissimilis Fall. Bussum, 6. 
Tachista tuberculata Loew. Houthem, 6; Bodegraven, 5; Hil- 
versum, 6; Amsterdam, 6; Kortenhoef, 6. 
Tachydromia lutea Meig. Zuidlaren, 7. 
Chersodromia brevicornis n. sp.*) Hilversum, 5. 


Drapetis setigera Loew. Winterswijk, 7; Overveen, 5. 


Dolichopodidae. 


Argyra grata Loew. Houthem, 6. 
Syntormon tarsatus Fall. Amersfoort, 6; Kortenhoef, 6. 
Porphyrops consobrina Zett. Scheveningen, 7; Diemen, 6, 8. 
Hygroceleuthus diadema Hal. Diemen, 8. 
Dolichopus atripes Meig. Amersfoort, 7, 8, 11. 
» discifer Stann. Vlodrop, 6. 
» notabilis Zett. Kortenhoef, 8; Zwammerdam, 7. 
» picipes Meig. Sittard, 6 (Schmitz); Kortenhoef, 6; 
Bussum, 6. 
» tanythria Loew. Houthem, 6; Vlodrop, 6; Hil- 
versum, 6. 
Thinophilus ruficornis Hal. Diemen, 6. 
Schoenophilus versutus Walk. Diemen, 6, 7; Scheveningen, 7. 
Hydrophorus bisetus Loew. Bergen op Zoom, 7. 


Teuchophorus calcaratus Macq. Winterswijk, 7, 


158 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Teuchophorus monacanthus Loew. Diemen, 7; Winterswijk, 7. 
Medeterus dendrobaenus Kow. Hilversum, 8. 
» obscurus Zett. Hilversum, uit larven achter denne- 
schors, 5. 
» pinicola Kow. Hilversum, uit larven achter denne- 
schors, 4. 
» micaceus Loew. Bergen, 7; Hilversum, 6, 7; Sche- 
veningen, 7. 
Campsicnemus loripes Hal. Hilversum, 10. 


> pectinifer n. sp.) Diemen 6, 7; Naarden, 7. 


Lonchopteridae. 


Lonchoptera jallav de Mey. Zie Tijdschr. v. Entom. XLIX, 
1906, p. 84. 


> Jurcata Fall. Zeer verbreid. 
» tristis Meig. (= fuscipennis Boh.) Winterswijk 7. 
Platypezidae. 


Platyenema pulicaria Fall. Houthem, 6. 


Pipunculidae. 


Pipunculus confusus Verr. Gronsveld, 6. 

» Juscipes Zett. Breda, 6 (v. d. Wulp); Kuilenburg, 
73, Hilversum, 7; Bergen, 7. 

» littoralis Beck. Hoek v. Holland, 5 ; Scheveningen, 7. 

» perspicuus n. sp.) Bussum, 8, &. 

» terminalis Thoms. Vlodrop. 6; Utrecht, 8 (v. d. 
Wulp); Zeist, 8; Bergen, 7; Hilversum, 8; 
's Hage, 7. 

» zonatus Zett. Houthem, 6; Lochem, 6; Hilversum, 
6; ’s Hage (v. d. Wulp). 


Verrallia villosa v. Ros. ’s Hage, 5. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 159 
Conopidae. 


Physocephala nigra Deg. Vlodrop, 6. 
Occemyia pusilla Meig. Houthem, 7 (Versluys). 


Syrphidae. 


Chrysotowum cautum Harr. (=syivarum Meig). Vlodrop, 6; 
Sittard, 5 (Schmitz); Bergen-op-Zoom. (La Fontijn); Dom- 
burg 6, (d. Man). 

Paragus bicolor Fabr. Bergen op Zoom (La Fontijn); Doetichem 7. 

Cnemodon vitripennis Meig. Brummen 5, (v. Voll.) Groesbeek, 
7; Kuilenburg, 7; Linschoten, 7; Bodegraven, 5; Loos- 
duinen 7; ’s Hage, 5, (v. d. Wulp). 

Pipizella maculipennis Meig. Houthem, 6. 

> flavitarsis Meig. Venlo, 6; Putten (Geld.), 7, (Oude- 
mans), Bergen op Zoom (La Fontijn). 

Chrysogaster hirtella Loew. Verbreid. 

» virescens Loew. !°) Vlodrop, 6; Apeldcorn. 7, (van 
der Wulp). 

Chilosia albipila Meig. Bergen op Zoom (La Fontijn), Haarlem, 

e. l. (Weyenbergh). 

» tropica Meig. (= antigua Lw., Schin., Beck., Verr.) *) 
Valkenburg, 6, (Oudemans), Houthem, 6. 

» bergenstammi Beck. Wijk aan Zee, 8; Hilversum, 9; 
's Hage 6, 8. 

» fraterna Meig. (= dimidiata, Becker). Venlo (v. d. 
Brandt) ; Laag Soeren, 5 (Oudemans), Kortenhoef, 5. 

» grossa Fall. Noordbroek, el. uit wortels van distels, 
(ter Haar); Arnhem 4, (v. Med. de Rooy). 

» intonsa Loew. Kortenhoef, 8; Ankeveen, 5; Leiden, 9 
(Piaget). 

» longula Zett. Hilversum, 7. 


*) Vgl. BECKER, Die Meigenschen Typen. Ztschr. f. Hym. u. Dipter, 1902 p, 353. 


160 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Melangyna quadrimaculata Verr. Arnhem, 3 (v. Med. de Rooy). 
Platychirus angustatus Zett. Bussum, 5; Hilversum, 5. 
» immarginatus Zett. Bodegraven, 7; Durgerdam, 7: 
Zevenhuizen, e.l. 4, (v. Pelt Lechner); ’s Hage. 
> scambus Staeg. Linschoten, Bodegraven, Kortenhoef, 
's Hage. 
Syrphus latifasciatus Macq. Oisterwijk, 7; Diemen 7, 8. 
» lineola Zett. Hilversum, 6, 8. 
» macularis Zett. Hilversum 4, 5. 
>»  nitens Zett. Velp (vy. d. Wulp); Rozendaal (Geld.) 8; 
Paterswolde, 7. 
Sphaerophoria flavicauda Zett. Bloemendaal, 8; Bergen op 
Zoom, 7. 
Rhingia campestris Meig. Gemeen. 
Criorrhina berberina F. Kerkrade, 6, (Latiers). 
Chrysochlamys cuprea Scop. Empe (v.d. Wulp); Putten (Geld), 9 
(Oudemans) ; Bloemendaal 6, 8; Hilversum, 5, 6; Wasse- 
naar, 7-(v. d. Wulp). 


Oestridae. 


Pharyngomyia picta Meig. Larven by herten te Apeldoorn 
(Hubrecht). 


Phasiinae. 


Paralophora pusilla Meig. Scheveningen, 7. 


Alophora obesa F. (Girschn.). Hilversum, Voorst, 7, (v. Eyndh) 


» » var. umbripennis : Lochem, 6. 

» » »  fascipennis : Maastricht, 8. 

» » » nebulosa: Houthem, 5 (Maurissen) 

» » >» latipennis: Limburg (Maurissen). 
Gymnosominae. 


Stylogymnomyia nitens Meig. Bussum, 6. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 161 
Tachinidae. 


Dexodes stabulans Meig. Venlo, 6 (v. d. Wulp). 

Bactromyia scutelligera Lett. Naarden, e. 1. (Oudemans). 

Ceromasia sordidisquama Zett. Hilversum 5, 6; ’s Hage, 5. 

Pareworista flavicans Rond. Doetichem, 7; Ossendrecht, 7. 

» polychaeta Meig. Venlo (v. d. Brandt). 
» gnava Meig. Hilversum, 4. 

Pelmatomyia phalaenaria Rond. Bussum, 6, 8. 

Blepharidopsis nemea Meig. Uit Abraxas grossulariata, Amsterdam. 

Pseudoperichaeta major B.B. Bussum, 7. 

Ptychomyia selecta Meig. Winterswijk, e.1., 7 (Oudemans); uit 
Trichiocampus viminalis Putten (Geld.) (Oudemans); Bussum, 
6, 9; Hilversum, 9. 

Campylochaeta obscura Fall. Linschoten, 4. 

Gonia ornata Meig. Verbreid. 

Spongosia ocelusa Rond. Uit Lophyrus sp., Montferland (v. Rossum). 

Somoleya rebaptizata Rond. Hilversum, 5 ; Walcheren (de Man). 

Loewia setibarba Egg. Hilversum, 6, 7. 

Degeeria ornata Mg. Oisterwijk, 7. 

Vibrissina demissa Mg. Bodegraven, 6. 

Myobia fenestrata Meig. Kuilenburg, 7; Nieuw Vennep, 8. 

Cuphocera ruficornis Macq. Hilversum, 7, 8. 

Erigone connivens Zett. Hilversum, 7. 

Ptychoneura rufitarsis Meig. Hilversum, 8. 

Phytomyptera nitidiventris Rond. var. unicolor. Lochem, 6. 

Discochaeta cognata Schin. Uit Zerene adustata, Wyk aan Zee 
(Oudemans) ; Zwammerdam, 5. 

Gymnopareia bicolor Meig. Kortenhoef, 8. 

Blepharomyia amplicornis Zett. Hilversum, 5. 

Phyto melanocephala Meig. Valkenbreg, 7 (v. d. Wulp). 

Acemyia grisea Zett. Venlo, 6 (Oudemans). 

Frauen feldia rubricosa Mg. Hilversum, 7. 


Metopodia intricata Meig. Hilversum, 6, 7 ; Apeldoorn (Thysse). 


162 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Sphivapata cylindrica Mg. Hilversum, 6. 
Macronychia agrestis Meig. Hilversum, 6. 


» griseola Fall. Hilversum, 6. 
Dexiinae. 
Melania volvulus F. Houthem, 6. 
Sarcophaginae. 


Sarcophaga laticornis Meig. Valkenburg, 7, (v. d. Wulp); 
Scheveningen, 8. 
» setipennis Rond. Sittard. 6, 7 (Schmitz); Middel- 
burg, 7 (de Man). 


Muscinae. 


Calliphora groenlandica Zett. Linschoten, 7 ; Amsterdam, 2—10 ; 


Bodegraven, 7. 


Anthomyinae. 


Aricia goberti Mik. Zwammerdam, Ruurlo, e. 1. achter schors. 
»  semicinerea Meig. Houthem, 6; de Steeg, 6. 
»  trigonospila Cz. Hilversum, 5. 
»  magnicornis Zett. Venlo, 9 (v. d. Brand). 
» palpata Stein. Hilversum, 10. 
»  quadrinotata Meig. Hilversum, 8. 
» pubescens Stein. Middelburg, 7 (de Man). 
Spilogaster nigricolor Fall. Zuidlaren, 7. 
Hydrotaea albipuneta Zett. Bodegraven, 5; ’s Gravenhage, 8 
(v. d. Wulp). 


» glabricula Fall. Hilversum, 6. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 165 


Limnophora septemnotata Zett. Hilversum, 10. 


» aerea Fall. Diemen, 7. 
> sororcula Zett. Vlodrop, 6. 
Pegomyia pallida Stein. *) Hilversum, uit paddestoelen, 5, 8. 
> tenera Lett. Hilversum, uit paddestoelen, 5. 


» rufipes Fall. Venlo, 6 (v. d. Wulp), Hilversum, 5. 
Hylemyia brunnescens Zett. Hilversum, 6. 


» cinerosa Zett. Maartensdijk, 6. 

» pullula Zett. Hilversum, 6; ’s Gravenhage, 7; Laag 
Soeren, 6 (Oudemans). 

» seticrura Rond. Kuilenburg, 7. 

» cinerea Fall. ’s Gravenhage, 7. 


» grisea Fall. Apeldoorn, 6; Hilversum, 9. 
» lamelliseta Stein. Kortenhoef, 5. 
Hydrophoria socia Fall. Hilversum, 10. 
» ambigua Fall. Vuursche, 8. 
Azelia zetterstedti Rond. Verbreid. 
Chortophila lineata Stein. (= spreta Strobl nec Meig.). Uit 


bloemknopjes van Sonchus, Loosduinen. 


» florilega Zett. Scheveningen, 7. 
» trichodactyla Rnd. Apeldoorn, 6 (Oudemans); Naar- 
den, Hilversum, Kuilenburg, 7. 

> parva Zett. Hilversum, 6; ’s Gravenhage, 7. 

> sepia Me. Bergen op Zoom (La Fontijn). 

» curvicauda Zett. Kortenhoef, 8. 

» octoguttata Zett. Kortenhoef, 8. 

» penicillaris Stein in litt. ’s Gravenhage, 5. 
» candens Zett. Scheveningen, 8. 

Homalomyia glaucescens Zett. Bergen op Zoom (La Fontijn). 

» tuberculata Zett. Kortenhoef, 8. 

» aerea Zett. Lochem, 8 (Oudemans). 

» minutipalpis Stein. Bussum, 4; Hilversum, 5. 

=) In ears Monographie van Pegomyia is (Wien. Ent. Ztg. XXV. 1906, 


p. 89) bij P. pallipes in plaats van bij P. pallida Holland als vindplaats vermeld, 


164 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Lispe caesia Meig. Loosduinen, 8, (v. d. Wulp). 
» pygmaea (= tenwipalpis Zett.) Bussum, 7; Scheveningen 
5, 7; Oosterbeek, 6. 
Dialyta atriceps Lw. Bussum, 8. 
Lispocephala lacteipennis Zett. Oisterwijk, 7; Doetichem, 7; 
Lochem, 6. 
Coenosia longitarsis Stein.) Bergen op Zoom (La Fontijn); 
Oisterwijk ; Vlodrop, 6 ; Nieuwkoop, 8; Kortenhoef, 
5; Bussum, 6. 
» albifrons Zett. Diemen, 6. 


> elegantula Rond. 's Gravenhage, 6, Hilversum, 8; 
Venlo, 6; Winterswyk, 7; Schoonoord, 8 (Polak). 
» tricolor Zett. Amsterdam, 5 ; Hilversum 5 —8 ; Scheve- 


ningen 5--8; Oosterbeek, 6. 
» salinarum Stein. Diemen, 6, 8. 
Chirosia crassiseta Stein 1. litt. Maartensdijk 5, 6. 
»  parvicornis Zett. Maartensdijk, 6. 
> albitarsis Zett. Maartensdijk, 6. 


Dewiopsis litoralis Zett. Venlo, 6, Scheveningen, 7 ; Hilversum 6, 9. 
Cordylurinae. 


Norellia nervosa Meig. Sittard, 5 (Schmitz). 

Amaurosoma lencochaetum n. sp. ?) Baarn, 5; Hilversum, 
Bussum, 4. 

Scatophaga maculipes bett. Overveen, 3; Vuursche, 5. 


» semiatra n. sp. !) Hilversum, 4. 
Helomyzinae. 


Helomyza fuscicornis Zett.*) (= montana Loew) Baarn, 7. 


> humilis Meig. Venlo, 6. 


*) Nomenclatuur naar: CzERNY. Revision der Helomyziden, Wien. Entom, 


Zeitg. XXIII. 1904. p. 199—286. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 165 


Helomyza inornata Loew. Hilversum, 5; Bloemendaal, 8. 
> nemorum Meig. Hilversum, 6, 7. 
> notata Meig. (= pectoralis Loew) Hilversum, Bus- 
sum; Baarn ; Oisterwijk ; ’s Hage. 
Eccoptomera emarginata Loew. Hilversum, 10, 12. 
Scoliocentra scutellaris Zett. #) Maastricht, in de grotten, 11,14; 
1, 1 9 (Schmitz). 
Blepharoptera inseripta Meig. Hilversum, 5. 
> dupliciseta Strobl. 5) Maastricht, in de grotten 1, 
1 9 (Schmitz). 
Oecothea praecor Loew. Maastricht, in de grotten, 5 (Schmitz). 


Tephrochlamys laeta Meig. Bloemendaal, 9; Venlo, 6. 


Sciomyzinae. 
Renocera striata Meig. Kortenhoef, 5; Oisterwijk, 7. 
Antichaeta analis Meig. Bussum, 5. 
Pherbina punctata Fabr. Hilversum, Bussum, 5. 


Elgiva lineata Fall. Doetichem, 7. 


Psilinae. 
Loxocera sylvatica Meig. Houthem, 6. 
Psila atrimana Meig. Bodegraven, 8; ’s Hage, 8; Helder, 8. 


»  limbatella Zett. ’s Hage, 8. 


Sepsinae. 


Sepsis pectoralis Macq. Gulpen, 7 (Oudemans); Sittard, 7 
(Schmitz). 


Trigonometopinae. 


Trigonometopus frontalis Meig. Hilversum, 5. 


pai 
Sì 
© 
= 


C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 
Trypetinae. 


Zonosema alternata Fall. Putten (Geld.), uit rozebottels gekweekt, 
6 (Oudemans). 

Trypeta falcata Scop. Venlo, 5 (v. d. Brandt). 

Oxyna plantaginis Hal. Diemen, 8. 


Sapromyzinae. 


Palloptera trimacula Meig. (= angelicae v. Ros.) Sittard, 7 
(Schmitz); Kuilenburg, 7; Bussum, 7. 

Peplomyza litura Meig. (= Wiedemanni Loew.) Winterswijk, 7; 
Arnhem, 5, 6 (Bierman). 


Sapromyza abbreviata Beck. Scheveningen, 7. 


» affinis Lett. Oostvoorne, 6; Scheveningen, 7. 

» desmometopa n. sp.**) Loosduinen, Scheveningen, 
Limuiden, 5 Si 

» inusta Meig. (= spectabilis Loew) Hilversum, 7. 

» longiseta Loew. 17). Houthem, 7; Doetichem, 7; 
Hilversum, 7. 

» setiventris Zett. Scheveningen, 7. 

» uncinata n. sp. 5) Scheveningen, 7. 

> vicina n. sp.}) Leiden, 7 (v. Vollenh.) ; Amster- 


dam, 6; Middelburg (de Man). 
Lonchaea nigra Meig. (= inaequalis Loew.) Hilversum, 6; 
's Hage, 5. 


Lauxania nitens Loew. Weesp, 6; Hilversum, 8. 
Geomyzinae. 


Liomyza laevigata Meig. Hilversum, 9; Zwammerdam, 9. 

(reomyza pedestris Loew. Hilversum, 8; ’s Hage, 5, 7. 

Diastata inornata Loew. Hilversum, 7, 8; Loosduinen, 7; 
Bloemendaal, 8; Baarn, 8. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 167 


Drosophila melanogaster Meig. Putten (Geld.), 10 (Oudemans) ; 
Amsterdam, 9, 10. 
Scaptomyza griseola Zett. Hilversum, 5, 8; ’s Hage, 5. 


D 


Chloropinae. 


Eurina lurida Meig. 2) Bergen op Zoom (La Fontijn) ; Diemen, 5. 
Meromyza variegata Schin. (nec Meig.). Verbreid. 
Anthracophaga frontosa Meig. (= Scholtzi Egg.) Bussum, 5. 
Haplegıs diadema Meig. Diemen, 6; Bussum, 6. 
> divergens Loew. Uit Lipara-gallen, Oisterwijk, 6 
(Oudemans). 
Diplotora albipila Loew. Loosdrecht, 5. 
» approæimatonervis Zett. Melick (Limb.), 6. 
Cetema*) (= Centor) myopinum Loew. Zwammerdam, 8; Hilver- 
sum, 6; Houthem, 6. 
> nudipes Loew. Houthem, 7; Kuilenburg, 7; Bode- 
graven, 7; Hilversum, 7. 
Eutropha fulvifrons Hal. Scheveningen, 8. 
» ingrata Loew. Hilversum, 6. 
Chloropisca rufa Macq. Bussum, 7; Durgerdam, 7; Zwam- 
merdam, 7. 
Chlorops lateralis Hal. (= scutellaris Zett.). Diemen, 6. 


> planifrons Loew. Verbreid. 
> serena Loew. Niet zeldzaam. 
» speciosa Meig. Lochem, 6; Kortenhoef, 6. 


Notonaulax trilineata Meig. Hilversum, 5. 
Ephydrinae. 


Dichaeta brevicauda Loew. Hilversum, 9. 
Notiphila uliginosa Hal. Amsterdam, 6. 
» venusta Loew. Zwammerdam, 7; Diemen, 7. 


» chamaeleon Beck. Bodegraven, 7. 


*) Vel. HeNper, Nomina nova für mehrere Gattungen der acalyptraten 


Musciden, Wien. Ztg. XX VI, 1907, p. 98. 2 
Tijdschr. v. Entom. L. 12 


168 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Clasiopa obscurella Fall. Durgerdam, 7; Hilversum, 9; Kor- 
tenhoef, 5; Zwammerdam, 8. 


Hydrellia albilabris Meig. Zwammerdam, 4. 


» flavicornis Fall. Roermond, 6. 

> lapponica Stenh. Hilversum, 8, 9. 

» maura Meig. Hilversum, 5; Kortenhoef, 7. 

» modesta Loew. Hilversum ; Amersfoort ; Scheveningen. 
> thoracica Hal. Bodegraven, 8. 


Philygria seemaculata Beck. Hilversum, 6. 
» trilineata n. sp. 2!) Scheveningen, 5— 7; Bussum, 4. 
Hyadina nitida Macq. Winterswijk, 7; Denekamp, 7; Hilver- 
sum, 5; Scheveningen, 5. 
Seatella lutosa Hal. Naarden, 7. 
»  stenhammari Zett. Hilversum, 10. 
Scatophila caviceps Stenh. Winterswijk, 7; Zwammerdam, 8 ; 


Amsterdam, 6. 


= 


» variegata Loew. Scheveningen, 
Borborinae. 


Borborus limbinervis Rond. Hilversum, 5. 
» nigriceps Rond. Hilversum, 5, 7; Baarn, 10; ’s Hage, 10. 
» fimetarius Meig. Maastricht, in de grotten, (Schmitz). 


Limosina albipennis Rond. Bussum, 6. 


» atoma Rond. Zwammerdam, 9. 

» evigua Rond. Hilversum, 6; Zwammerdam 8 

>»  ferruginata Stenh. Bergen op Zoom (La Fontijn). 

»  fulviceps Rond. Diemen 7, Hilversum 3, 5, 

» fungicola Hal. Hilversum 3, 5. 

» fuscipennis Hal. Oisterwijk; Hilversum, 9; Bode- 


graven, 7. 


» heteroneura Hal. Zwammerdam, 8. 
» nigerrima Hal. Zwammerdam, 9. 


roralis Rond. Middelburg, 9. 


DI 
de) 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 1 


Limosina rufilabris Stenh. Oisterwijk, 7; Bussum, 9; Hil- 


versum 5, 6. 
Ochthiphilinae. 


Ochthiphila geniculata Zett. ’s Hage, 5. 

» spectabilis Loew. Bussum, 7. 
Leucopis argentata Heeg. Watergraafsmeer, 6. 
Milichia ludens Wahlb. Hilversum, 6. 


Agromyzinae. 


Odinia maculata Meig. (= Milichia ornata Zett.) Scheveningen, 8. 
fehienoessa latigenis Beck. Zie Zeitschr. f. Hymen. u Dipter. 
1907 p. 405. — Scheveningen, 8. 


Agromyza bellidis Kalt. Zwammerdam, 7, e. 1. wit Bellis perennis. 


» flaviceps Fall. Diemen, 7. 
» hilarella Zett. Hilversum, 6. 
» luctuosa Meig. Hilversum, 6. 
> orbona Meig. Kortenhoef, 5. 
» virgo Lett. Kortenhoef, 8. 
Desmometopa simplicipes Beck. Hilversum, 7. — Zie Wien. 


Entom. Zeitg. XXVI. 1907. p. 4. 
Ceratomyza denticornis Panz. Hilversum, 6 ; Diemen, 6 ; Zwam- 
merdam, 8; ’s Hage 5. 
Phytomyza acuticornis Loew. Scheveningen, 5, 7. 
» angelicae Kalt. Zwammerdam, 7. 
> aquifolii Gour. (= ilicis Kalt.) Zutphen, Haarlem, 


Amsterdam, Bussum. 


> lonicerae Brischke. Hilversum, 7. 
» ruficornis Zett. Schagen ; ’s Hage. 
Phoridae. 


Phora bergenstammi Mik. Zwammerdam, 8; Kortenhoef, 6. 
12® 


Phora 
» 
» 
» 


» 


» 
» 
» 


» 


J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


carinifrons Zett. Hilversum, 8; ’s Hage, 7. 

dorsalis Beck. Kuilenburg, 7. 

erythronota Strobl. Zwammerdam, 8. 

humeralis Zett. Vuursche, 8. 

melanocephala v. Ros. Bussum, 11; Hilversum 6, 8; 


Driebergen (Six.) 


NI 


minor Zett. Hilversum ; Diemen, 7; Baarn, 8;’s Hage, 
nigrocincta n. sp. °®). Meerssen, (Kempers). 
projecta Beck. Hilversum, 6. 


pygmaea Zett. Hilversum, 8, 10. 


Hippoboscidae. 


Ornithomyia fringillina Curt. Amsterdam, 6, op Mirundo rustica. 


Braulidae. 


Braula coeca Nitzsch. Amsterdam (Dorsman), Valkenberg 


(Schmitz), op Apis mellifera L. 


LE 


it 


OPMERKINGEN EN BESCHRIJVINGEN VAN NIEUWE SOORTEN. 


Endopsylla n. g. agilis n. sp. Taf. 4 Fig. 1—5. 


D 


Den Sten August 1905 beobachtete ich an einer mit Erlen 


bewachsenen Stelle in der sumpfigen Gegend zwischen ’s Grave- 
o D 


land und Kortenhoef (Prov. Nord-Holland) eine Psylla foersteri Fl., 


welche durch unregelmässig gelb gefleckten Hinterleib mein 


Interesse zu sich zog. Obgleich ich später fand, dass mehrere 


Männchen wegen der gelblich durchschimmernden Testikel 


ähnlich gefärbt erschienen, so hatte ich doch insofern eine 


gute Ausbeute, als sich ergab, dass das Thier im Abdomen 4 


Cecidomyiden-Larven beherbergte. Dieselben erschienen wegen 


der Färbung des Fettkörpers hochgelb, der grosse Magen war 


eriinlich. Später sammelte ich an derselben Stelle noch eine 


Anzahl Psylla und fand wieder in einigen wenigen Stücken 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. an 


Cecidomyiden-Larven 2; 99 enthielten deren je eine. In diesen 
Fällen war am Abdomen nichts abnormes sichtbar, es war 
ganz grün und von gewöhnlicher Dicke, weshalb ich keine 
weiteren Exemplare auf’s Geradewohi öffnen wollte, sondern die 
übrigen lieber zur weiteren Zucht aufbewahrte. Am Gen Sep- 
tember fand ich neben den abgestorbenen Z’sylla noch ein 
Paar Larven im Zuchtglas; diese waren grösstenteils orange- 
farbig und krochen bald in die Erde. Aus ihnen erhielt ich 
Ende Juni 1906 die Mücken, 4 99 und 1 ©. 

Der Fall ist dadurch besonders interessant, weil wir es hier 
mit einer endoparasitischen Cecidomyiden-Larve zu thun haben, 
wie zur Zeit erst eine einzige bekannt ist, nämlich die in 
Aphiden parasitirende Endaphs perfidus Kieff. 

Wiihrend diese jedoch nur in ungefliigelten Individuen der 
Aphis gefunden wurde, beobachtete ich die Larven nnserer 
neuen Art in den geflügelten Imagines der Psylla. Ob die Kier 
auf die Imago oder auf die Larve abgelegt werden, weiss ich 
nicht anzugeben, doch ist nicht zu vergessen, dass letztere 
durch die Absonderung reichlicher Wachsmengen besonders 
geschiitzt erscheint, umsomehr als die Legeröhre der Mücke 
ganz kurz ist und nicht etwa lang pfriemenförmig, wie es in 
verwandten Gattungen der Fall ist. Die Larve von Ændaphis 
perfidus soll durch ihre rote Farbe schon unmittelbar im 
Leibe der zart grünen Aphis zu beobachten sein. 

Was sonstige bei Psylliden vorkommende Cecidomyiden 
anlangt, so leben nach Kieffer!) die Larven mehrerer Arten 
von Psylliden, z. B. die von Lestodiplosis liviae Rbs. in den Gallen 
von Livia juncorum Latr., die einer anderen Lestodiplosis leben 
auf Kosten von Aphalara maculipennis Fr. Löw., während Rüb- 
saamen die Larven einer Bremia in den Gallen von Psyllopsis 
fraxini L. beobachtete. Alle diese greifen ihre Beute immer 


von aussen her an. 


1) Krerrer, Monographie des Cécidomyides d'Europe et d’Algévie. Annal 
Soc. Ent. Fr. 1900, p. 338. 


172 J €. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPIEMENT OP DE 


Endopsylla n. g. 

Fühler 2+ 12 gliedrig, die 2 unteren Geisselglieder fast 
unbeweglich mit einander verbunden, beim d je der untere 
Knoten eines Gliedes mit 1, der obere, grössere, mit 2 Bogen- 
wirteln ; Borsten ringsum von gleicher Länge, zahlreich. Die 
Geisselglieder des © eylindrisch, mit 2 kurzen Bogenwirteln. 

Taster 4-gliedrig. 

Flügel behaart, nicht beschuppt, die 2te Längsader an der 
Fliigelspitze mündend, die Randader an dieser Stelle abge- 
brochen. 

Krallen einfach, ohne besondere Erweiterung ; 3 Haftläpp- 
chen, von welchen die seitlichen jedoch kurz und also leicht 
zu übersehen sind. 

Haltzange des d relativ kurz; obere Lamelle tief einge- 
schnitten, kürzer als der Penis ; untere Lamelle kurz, stumpf, 
kaum eingebuchtet. 

Legeröhre sehr kurz, mit 2 kurzen, breiten eingliedrigen 


Lamellen. 


Die Gattung ist von allen übrigen Diplosinen-Gattungen 
durch eines der folgenden Merkmale deutlich verschieden. Krallen 
einfach, an der Spitze nicht erweitert, 3 Pulvillen, Taster 
4-gliedrig; Randader hinter der 2ten Längsader, welche ın dıe 
Spitze mündet, unterbrochen ; Legeröhre nicht verlängert. 

Am nächsten stehen Putoniella Kieff., mit ebenfalls 3 Haft- 
läppehen, aber mit 3-gliedrigen Tastern, ferner besonders 
Cecidomyia Meig. (= Diplosis Rond.) und Lestodiplosis Kieft., 
welche beide jedoch nur 1 Haftläppchen besitzen. Ueberdies 
ist die mittlere Lamelle des Hypopygs bei Ændopsylla ziemlich 
kurz, am Ende nur eingebuchtet, während dieselbe bei Lesto- 
diplosis ebendort abgerundet, bei Cecidomyia tief eingeschnitten 
zu sein pflegt. 

Die in der Lebensweise übereinstimmende Gattung Zndaphıs 


Kieff. ist wegen ihrer beschuppten Flügel und ihrer 3-glie- 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. tis 


drigen Taster verschieden. Die Haare auf den Fliigeln von 
Endopsylla sind allerdings an Basis und Spitze etwas schmiiler 
als in der Mitte, aber durchaus nicht schuppenförmig; sie sind 
etwas gebogen, ca. 0,045 mm. lang und liegen alle mit der 
Spitze nach der Fliigelwurzel gekehrt, wie es auch bei vielen 
andren Cecidomyiden der Fall ist. 

Endopsylla agilis n. sp. 

Körper von orange- bis blutroter Farbe, der Thoraxriicken 
im Ganzen nur wenig verdunkelt, Schildchen orangerot, der 
Hinterleib oben im Anfangsteile bisweilen etwas verdunkelt. 
Fühler dunkelbraun, Taster gelbrot; Beine lichtbraun, die 
Tarsen dunkler. Flügel durch die lange und dichte Behaarung 
grau, wenig irisirend. Schwinger orangefarbig. 

Fühler 2+ 12-gliedrig, beim d so lang wie der Körper, 
Wurzelglieder kurz, das lie napfförmig, das 2te kugelig, die 
2 unteren Geisselglieder (Fig. 1} in beiden Geschlechtern weniger 
getrennt als die übrigen, die Glieder wie bei Cecidomyia pint 
de G. gebildet, in den mittleren Gliedern der Bogenwirtel des 
unteren Knotens halb so lang wie die benachbarten Borsten, 
die 2 Bogenwirtel des oberen Knotens gleichlang oder wenig 
kürzer als ihre Borsten. Die Borsten ringsum gleich stark, 
die der einfachen, unteren Knoten die Mitte des oberhalb des- 
selben liegenden Knotens erreichend, die der doppelten Knoten 
reichen fast bis zur Mitte des nächstfolgenden einfachen Kno- 
tens. Die doppelten Knoten in der Mitte nur unbedeutend ein- 
geschnürt. Endknoten eylindrisch mit kegelförmiger Spitze, 
welche einen dichten Borstenwirtel trägt. Die Hälse alle fast 
von gleicher Länge, je die oberen so lang wie ihre Knoten, 
die unteren etwas länger. 

Beim Weibchen sind die Fühler bedeutend kürzer als der 
Körper, ihre Glieder einfach, eylindrisch, die Hälse der mitt- 
leren Glieder von der halben Länge der bezügl. Knoten, die der 


unteren etwas länger, der oberen etwas kürzer ; die Glieder 


174 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


zeigen je 2 kurze Bogenwirtel und 2 kurze Borstenwirtel, 
einen an der Basis, den 2ten , weniger regelmässigen, an der 
Spitze; die 2 unteren Knoten verwachsen, sonst wie die übrigen 
gebildet. Das Endglied ist von ovaler Gestalt. 

Taster 4-gliedrig; die Länge der Glieder verhält sich wie 
Je 20:20: 

An den Beinen ist das 2te Tarsenglied so lang wie die 
übrigen zusammengenommen, welche letztere von abnehmender 
Länge sind. Schenkel und Schienen gleichlang, so lang wie 
die beiden ersten Tarsenglieder zusammengenommen. Krallen 
kurz, das mittlere Haftläppchen so lang wie die Kralle, die 
beiden seitlichen kürzer. 

Flügel (Fig. 2) behaart, die Gabel der 5ten Längsader mit 
spitzem Winkel, beide Zinken nach unten gebogen. Zange (Fig. 3) 
relativ kurz, das Basalglied elliptisch, behaart, das Endglied 
wenig gebogen, stabförmig, am Ende stumpf, nackt, die beiden 
Lamellen viel kürzer als der Penis, die obere tief eingeschnitten, 
die mittlere nur seicht eingebuchtet, etwa wie bei Bremia. 

Legeröhre sehr kurz, mit 2 sehr breiten kurzen Lamellen, 


unter welchen eine in der Mitte vorspringende Platte. 


Körperlänge 1,5—1,75 mm. 


Die Miicken sind sehr lebhaft und laufen geschwind. 


Die Larven sind glänzend, die Haut fast glatt, die ventralen 
Warzengürtel äusserst fein; hinten findet sich ein ziemlich tiefer 
Einsehnitt (Fig. 5), die Spitzen der beiden Lappen tragen je ein 
kurzes Stiftchen, sonst sind alle Papillen sehr unscheinbar. 
Spatula (Fig. 4) gelb, der Stiel kaum gefärbt und deshalb wenig 
deutlich abgegrenzt, der vorspringende Teil mit stumpfem, 
untiefem Einschnittin der Mitte. Fühler ziemlich kurz. Pigment- 


flecke am Kopf vorhanden, schwarzbraun. 


2. Chironomus lepidus Meig. 
Syn. Ch. notabilis Macq. 


Von dieser seltenen, nur aus Deutschland bekannten Art 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 175 


fing ich zu Zwammerdam in einem Erlenwäldchen am Rheine 
einige Exemplare beider Geschlechter. Nach dem Catalogus 
Dipterorum von Kerrtesz zu urteilen wird sie nach Mricen, 
resp. Macquart nicht mehr erwähnt; auch Meıgex kannte nur 
das &. Seiner Beschreibung des letzteren möchte ich auch 


einiges hinzufügen. 


3. Kopf und Mundteile schwarzbraun, Fühler schwarzbraun, 
das grosse Basalglied etwas heller braun, der Federbusch an 
der Spitze heller. 

Thorax ganz glänzend schwarz, in gewisser Richtung etwas 
weisslich bereift. Schildehen grünlich bis bräunlich. Hinter- 
rücken glänzend schwarz. Hinterleib hell grün, bei den getrock- 
neten Stücken schmutzig gelbgrün, nach der Spitze hin kaum 
etwas verdunkelt. 

Beine gelblich, Vorderschienen */, des Vorder-Metatarsus 
lang, letzterer weisslich, so lang wie das 2te und Ste Glied 
zusammen genommen, diese unter einander wenig verschieden ; 
das 4te Tarsenglied etwas kürzer, das 5tehalb so lang wie 
das 4te. Vordertarsen umgewimpert. 

Flügel mit etwas gelblichem Anflug und gelblichweissen 
Adern ; kleine Querader nicht verdunkelt. 

Körperlänge 7—8 mm.; Flügellänge 5 mm. 

o. Wie das Männchen, aber der Hinterleib ganz dunkel, 
glänzend schwarzbraun, mit heller Behaarung. Fühler gelblich 
weiss, also ganz hell. Auch in diesem Geschlechte die Vorder- 
schienen ganz schwarz. Schildehen schwarzbraun. Flügel beson- 
ders am Vorderrande braungelb getrübt. Körperlange 6 mm.; 
Flügellänge 6,5 mm. 

Das Männchen sieht Ch. pedellus ähnlich, underscheidet sich 
jedoch durch dunkleren Federbusch, schwarze Vorderschienen, 
an der Spitze nicht verdunkeltes, Abdomen, beträchtlichere 
Grösse, mehr gelb getonte Flügel, helleres Schildchen. 


Das © ähnelt dem © von Ch. chloris, ist jedoch bedeutend 


176 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


grösser ; jedenfalls zeigt es noch grössere Ähnlichkeit mit dem 
Q von Ch. dispar, dessen Vorderschienen jedoch nur an der 
Spitze schwarz sind. 

Chironomus notabilis Macq. betrachte ich um so eher als mit 
Ch. lepidus Meig. identisch, als auch Macquarr erstere Art 
von von Wıxtuem erhielt, in dessen Sammlung auch CA. 


lepidus nach Meıcex vorhanden war. 


3. Diva serotina Wied. 

Aller Wahrscheinlichkeit nach diese Art, obgleich nur bei 
einem Exemplar die Hinterränder etwas heller sind. Nach 
SrroBL (Dipt. Steiermark, p. 81) sieht D. autumnalis dieser 
Art sehr ähnlich, hat jedoch eine lange, unter der oberen 
anfangende untere Gabel, was für meine Exemplare nicht 
zutrifft; deren Gabel ist kurz und liegt deutlich hinter der 
oberen, wie bei 2), aestivalis. Auch WIEDEMANN erwähnt eine 
Varietät mit einfarbigem Hinterleib. Jedenfalls trifft die 
Mricex'sche Beschreibung von £. serotina bis auf das etwas 
dunklere Abdomen zu. Dagegen ist Murern’s Beschreibung von 
D. autumnalis sehr kurz und wenig charakteristisch. SrroBu’s 
autumnalis hat dieselbe Thoraxzeichnung wie meine Exemplare; 
aus MrıGen’s Beschreibung ist jedoch bezüglich dieser Zeich- 


nung wenig zu entnehmen. 


4. Zu Pachyrhina questfalica Westh. 
Ich habe diese Art nach Verrarn's Tabelle der britischen 
Arten dieser Gattung (1888) bestimmt, die Beschreibung 


WesrHorr’s war mir nicht zugänglich. 


5. Zu Rhamphomyia albosegmentata Zett. 

Die Beschreibung trifft fast ganz zu, nur ist der Rüssel 
bei meinen Exemplaren. nicht liinger als der Kopf, während 
derselbe nach Zerrersrenr 2 X solang wie der Kopf sein soll. 


Auch sind die Fühler an der Wurzel kaum heller. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 7 


6. Zu Hilara argyrosoma Strobl. 

In: Entom. Berichten I. p. 115 wurde das Exemplar von 
Houthem als H. Braueri Strobl angegeben. Diese Art hat 
jedoch ein starkes, schwarzes (reäder, während es bei /7. 


argyrosoma weiss ist. 


7. Chersodromia brevicornis n. sp. Taf. 4. Fig. 6, 7. 

Hilversum, in Mai aus Buchenrinde gezogen, 2 dd, 1 ©. 

Stirn matt weissgrau, mit einigen gelben Härchen. Basal- 
glieder der Fühler gelb, das Bte Glied (Fig. 7) eiförmig, schwarz- 
braun, nur an der Basis gelb. Borste schwarzbraun, ziemlich 
dick, etwas länger als der Fühler. Untergesicht sehr schmal, 
schneeweiss, Taster desgleichen, mit scharfer Spitze ; Rüssel 
sehr kurz, nach unten gerichtet, jedoch länger als die Taster. 

Thorax und Schildchen matt weissgrau, ersterer spärlich 
gelb behaart. Schildchen mit 2 Randborsten. Hinterleib schwarz- 
braun, wenig weissgrau bestäubt, etwas glänzend, die Spitze 
beim d' nur ganz wenig verdickt. 

Beine ganz gelb, Vorderhüften kurz, Schenkel mässig verdickt. 
Flügel (Fig. 6) glashell, das Geäder gelblich, vordere Basalzelle 
sehr wenig länger als die hintere, 3te und 4te Längsader parallel. 
Schwinger weiss. 


Körperlänge 1 mm.; Flügellänge 1,5 mm. 


Die übrigen Arten dieser Gattung sind meistens an der 
sandigen Meeresküste erbeutet geworden. Bei allen scheint das 
2te Fühlerglied relativ länger zu sein, indem es fast so lang 
oder länger als das Ste ist. 

Ch. hirta, cursitans, arenaria und ornatipes sind schwarz ; 
Ch. speculifera ist grau mit glänzend schwarzen runden Flecken 
an der Brustseite. Ch. incana kommt der vorliegenden Art in 
der Färbung am nächsten; bei ihr sind jedoch die Beine 
braun, die Schwinger an der Spitze ebenfalls braun, das 2te 


Fühlerglied so lang wie das gate, 


i 
NI 


J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


8. Campsicnemus pectinifer n. sp. 
Diemen bei Amsterdam, Juni und Juli; Naarden, 7; in 


beiden Fällen in der unmittelbaren Nähe der Zuiderzee. 


S. Stirn metallisch violett, mehr oder weniger dicht gelb 
bestäubt. Fühler schwarz, das Bte Giied relativ lang, länger 
als das lte, ziemlich spitz endend und dicht kurz behaart. 
Untergesicht mit goldgelbem, nur am Mundrande dunklerem 
braunen Tomente. Hinterkopf mit grünlich grauer Bestäubung. 
Wimpern am hinteren Augenrande weiss. 

Thorax olivenbraun, durch dichte gelbe Bestäubung fast 
matt. Brustseiten weissgrau bestäubt. 

Hinterleib dunkelgrün, ins Violette ziehend, etwas weisslich 
bereift. 

Beine rotgelb, die hinteren Hiiften sammt Schenkelringen 
grau, die Tarsen schwarzbraun ; auch die Kniee etwas verdun- 
kelt. Hinterhüften an der Aussenseite mit einer Borste. Vorder- 
und Hinterschenkel unten nur an der Spitze mit wenigen 
Härchen, Mittelschenkel unten der ganzen Länge entlang 
wimperartig beborstet. 

Vorderschienen aussen mit einer Borste etwas vor, innen mit 
einer Borste in der Mitte. Mittelschienen einfach, vorn ausser den 
Endborsten mit 3 Borsten, aussen mit 1 Borste, hinten über 
die ganze Länge mit einer kammartigen Reihe von ca. 13 
gerade abstehenden, stumpf endenden Börstchen, innen vor der 
Spitze mit einigen Härchen. Hinterschienen innen mit 2, 
aussen mit ca. 4 Borsten. 

Flügel gleichmässig bräunlich, Schwinger ‘gelb, Schtippchen 
gelb mit schwarzen Wimpern. 


Körperlänge 1,5 mm.; Flügellänge 2 mm. 


o. Wie das Männchen, jedoch das 3te Fühlerglied kürzer, 
eiförmig, das Untergesicht mit weissem Tomente, Beinbewaff- 
nung einfach. Mittelschienen nur aussen mit 3, innen mit 2, 


hinten mit 1 Borste. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 179 


Die Art ist besonders mit C. pectinulatus Lw. nahe verwandt. 
Bei letzterer Art sind die Fühler des kürzer, die Stirn grün- 
lich, auch nach Löw nie violett, das Untergesicht dunkelbraun, 
am Mundrande gelb, die Mittelschienen nur in der Wurzelhälfte 
mit abstehenden, stumpfen Börstchen, im ganzen 6—7 besetzt; 


auch ist sie etwas kleiner. 


9. Pipunculus perspicuus n. sp. 

Bussum, August, 1 7. 

d. Augen zusammenstossend. Stirn und Untergesicht sch warz- 
braun mit weissem Tomente. Basalglieder der Fühler schwarz- 
braun, das Ste Glied gelb, vorn mit kurzer Spitze ; Borste 
am Wurzelgliede gelb, im übrigen schwarz. Hinterkopfrand 
grauweiss bestäubt. 

Thorax schwarzbraun, etwas glänzend, spärlich gelblich grau 
bereift, mit spärlicher zarter Behaarung. Schulterbeulen gelb, 
Brustseiten weissgrau bereift, desgleichen der Hinterrücken. 

Hinterleib glänzend schwarzbraun, zerstreut kurz behaart, 
der lte, 2te und 3te Ring an den Seiten durchsichtig gelb, 
was sich namentlich am Iten und 2ten Ringe weit nach oben 
erstreckt. Keine Spur von mattschwarzen Vorderrandbinden 
vorhanden. Hypopyg nicht gross, hinten mit einem grossen 
seichten, runden Eindruck, der sich nach unten in eine Furche 
fortsetzt. Bauch am 2ten—4ten Ringe ganz weissgelb. 

Beine ganz gelb, nur das letzte Tarsenglied aller Beine 
schwarzbraun. Schenkel an der Hinterseite glänzend, alle an 
der Spitzenhälfte unten mit einigen kurzen Börstchen, die der 
Hinterbeine am längsten, aber mehr haarförmig. 

Flügel etwas grau getrübt, das Stigma schwarzbraun, an 
der Spitze der Hilfsader beginnend ; kleine Querader deutlich 
vor der Mitte der Discoidalzelle. 

Schwinger gelb. 


Körperlänge 4 mm.; Flügellänge 4,5 mm. 


Die Art gehört offenbar zu Breker’s Gruppe II. Nach seiner 


180 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Tabelle haben in dieser Gruppe alle Männchen ausser P. cam- 
pestris Latr. mattschwarze Vorderrandbinden oder Flecken 


am Hinterleibe. 


10. Zu Chrysogaster virescens Loew. 

Beide Exemplare haben dunkle Schwinger, der Hinterleib 
ist an der Spitze nicht schwarz, weshalb die Tiere eher zu 
Ch. virescens als zu Ch. aenea zn bringen sind. Nach Srrost 


wiiren beide Arten synonym, was von VERRALL bestritten wird. 


11. Zu Coenosia longitarsis Stein. 

Bei den Typen war die Hinterleibsfarbe nicht geniigend 
sichtbar; ich kann hierüber noch Folgendes angeben : 

d. ter und 2ter Ring durchsichtig gelb, nur mit äusserst 
schmaler grauer Mittelstrieme, die sich am 2ten Ringe allmählich 
etwas verbreitert ; die folgenden Ringe aschgrau, der 3te und 
4te mit 2 runden, schwarzen Flecken, welche einander sehr 
genähert sind und dem Hinterrande etwas näher liegen als 
dem Vorderrande. Lamellen grösstenteils gelb. 

©. Auch bei diesem ist die vordere Hinterleibshälfte meistens 
durehsichtig gelb, die Mittelstrieme jedoch viel breiter und 
weniger scharf abgetrennt; bisweilen ist nur noch der Ite 
Ring an den Seiten gelb. Die Hinterleibsflecke heben sich 
weniger scharf ab, sind auch am Iten und 2ten Ringe vor- 
handen, am 2ten jedoch öfters sehr schwach und nur in 
gewisser Richtung sichtbar, was mehr oder weniger auch mit 


den übrigen Flecken der Fall ist. 


12. Amaurosoma leucochaetum n. sp. 

Baarn, Mai; Hilversum, Bussum, April. 

Periorbiten aschgrau, vorn heller. Stirn mattschwarz, in 
der vorderen Hälfte rotgelb. Untergesicht, Wangen und 
Backen weiss. Hinterkopf aschgrau. 


Fühler grau, das 3te Glied vorn mit ziemlich scharfer 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 181 


Ecke ; Fühlerborste bis zur Mitte verdickt; das 2te Borsten- 
glied etwas länger als breit, gleich stark wie die Wurzelhilfte 
des Sten. An den Mundecken 2 stärkere Borsten und einige 
Härchen. Taster weiss. Thorax, Schildchen, Hinterrücken und 
Hinterleib schwarz mit weisslich grauer Bestäubung; der Hin- 
terleib etwas glänzend. 

Die Borsten am Thoraxrücken sind schwarz, die Behaarung 
der Brustseiten, desgleichen die Sternopleuralborsten weiss; 
am Hinterleib ist die Behaarung in der Wurzelhilfte weiss, 
in der Endhälfte grösstenteils schwarz. 

Beine grau, die äusserste Wurzel der Schenkel, die äusserste 
Spitze der Vorderschenkel, die vorderen Schienen fast ganz 
und wenigstens die Wurzelhälfte der Hinterschienen gelb. 
Anı Vorderschenkel finden sich innen keine auffallenden Bor- 
sten. Die Behaarung der Schenkel grösstenteils weiss. Flügel 
fast glashell, der letzte Abschnitt der Sten Längsader fast 
2,5 mal solang wie die Entfernung der Queradern von einander. 


Körperlänge 4 mm., Flügellänge 3 mm. 


Die Tabelle Brcker's führt auf A. inermis, welche jedoch 
einen gelben vorderen Metatarsus und am 3ten Fühlerglied 
eine abgerundete Vorderecke besitzt. Auch die weisse Farbe 
der Sternoplenralborsten bildet für die neue Art ein auffallen- 


des Merkmal. 


13. Scatophaga semiatra n. sp. 
Hilversum, Ende April; 1 9. 
Kopf gelb, Hinterkopf in der oberen Hälfte, Ocellenflecke 
und Periorbiten schwarz. Fühler gelbrot, das 3te Glied nur 
unten an den Wurzel von dieser Farbe, im übrigen schwarz- 
braun, Fühlerborste schwarz, die Wurzelhälfte etwas verdickt, 
die Endhälfte etwas pubeszent. Taster gelb, Rüssel glinzend 
schwarz bis schwarzbraun. Thorax glänzend schwarz, 
nicht bestäubt;  Schildchen und Hinterrücken desglei- 


chen. Acrostichalborsten deutlich zweireihig, nicht zahlreich, 


182 Je C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


kurz. Ausser der Beborstung ist der Thoraxrücken fast ganz 
nackt. Brustseiten mit ziemlich dichter, langer, feiner Behaa- 
rung. welche an der oberen Hälfte schwärzlich, an den Sterno- 
pleuren weisslich ist. Schildehen mit 4 Randborsten ; dazu 2 
schwache auf der Fläche. Hinterleib rotgelb, der 1te Ring 
und ein sich daran anschliessender Längsstreifen am 2ten Ringe 
schwarz. Behaarung spärlich und kurz; vor den Einschnitten 
stehen einige Borsten. 

Beine, auch die Tarsen, bis zur Spitze gelb ; Vorderschenkel 
oben mit breitem schwarzen Längsstreifen, welcher die Spitze 
jedoch nicht erreicht. Hinterhüften an der Aussenseite etwas 
verdunkelt. Namentlich die Vorderschenkel mit ziemlich langer 
Behaarung; diese ist nur an der Unterseite weisslich, sonst 
schwärzlich. Hinterschenkel mit etwa 6 Borsten, auch an den 
Mittelschenkeln finden sich einige, welche jedoch zwischen der 
Behaarung wenig auffallen. Vorderschienen in der Mitte mit 
einer starken Borste an der abgewandten Seite und einer 
schwächeren an der Aussenseite. Hintere Schienen mit zahl- 
reichen Borsten; nur die Mittelschienen tragen auch innen 
eine Borste. 

Flügel etwas weisslich, in der Nähe des Vorderrandes braun- 
gelb, sonst dunkler. Kleine Querader dunkel gesäumt, an der 
hinteren nur die Spur einer Säumung. 3te und 4te Längsader 
parallel. Schwinger gelblich. 


Fliigellinge 7 mm.; Körperlänge ca. 5 mm. 


Die Art ist durch die fast ganz glänzend schwarze Farbe 
des Thorax und Schildehens sehr ausgezeichnet. Die Tabelle 
Becker’s führt auf Nr. 20 und dann noch am ehesten zu Se. 


dalmatica, welche jedoch ganz anders gefärbt ist. 


14. Zu Scoliocentra scutellaris Lett. 
Nach dem Katalog der palaärktischen Dipteren ist diese 


Art = villosa Löw. P. Schmerz erbeutete jedoch unlängst in 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 183 


den Höhlen von Maastricht ein Pärchen, von welchem mir das 
© identisch zu sein scheint mit dem von Lorw mit Zweifel zu 
Sc. villosa gestellten Weibchen. Das Männchen ist jedoch sicher 
von Sc. villosa verschieden, sieht dagegen dem 9 ausserordentlich 
ähnlieh und hat mit demselben auch gerade die Merkmale 
gemeinsam, durch welche Lorw veranlasst wurde, die Zusam- 
mengehörigkeit der beiden ihm vorliegenden Geschlechter anzu- 
zweifeln. Es liegen hier also wohl 2 verschiedene Arten vor, 
von welchen die grössere, am Thoraxrücken kaum erkennbare 
Maerochaeten besitzende als villosa Meig. zu betrachten ist, 
weil das Mrteen’sche Männchen von Becker als unserer Auf- 
fassung, d.h. also wohl in erster Linie Lonw’s Auffassung 
dieser Art entsprechend, bezeichnet wurde. Die 2te Art ist 
dann wohl identisch mit Se. seutellaris Zett., von welcher Art 
Zerrerstenr nur das Weibchen beschreibt, welches ja mit Loew's 
Weibchen von villosa übereinstimmt; von ZETTERSTEDT werden 
gerade die Borsten am Thoraxrücken besonders erwähnt. Was 
die Unterschiede zwischen beiden nahe verwandten Arten anlangt, 
so ist Scoliocentra villosa zunächst grösser (das vorliegende Kxem- 
plar ist 9,5 mm. lang, mit einer ebensogrossen Flügellänge ; 
von Sc. scutellaris ist das & 7,5 mm., das © 8 mm.; die 
Flügellänge desgleichen 8 mm.; auch diese Maasse stimmen 
mit Lorw’s Angaben überein) ; die Macrochaeten am Thorax 
und an den Beinen sind beim 7 gleich stark entwickelt wie 
beim. ©, entsprechen also der Lonw’schen Beschreibung des 
Weibchens; ferner finde ich bei scutellaris die hintere Quer- 
ader vollkommen gerade, während dieselbe bei villosa etwas 
nach aussen gebogen ist. Die Sporne der Mittelschienen sind 
beim & von scutellaris etwas weniger gebogen als bei villosa, 
jedoch stärker als beim ©. Ob das 9 von villosa in allen 
diesen Hinsichten seinem & ähnlich ist, lässt sich nicht sagen, 


es ist eben noch als unbekannt zu betrachten. 


15. Zu Blepharoptera dupliciseta Strobl. 
Tijdschr. v. Entom. L. 13 


184 J. ©. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Von dieser Art beschrieb StroBL nur das ©. Das & ist 
6 mm. lang, die Flügellänge beträgt ebenfalls 6 mm., das 
Hypopyg ist klein, rotgelb. Vor der Mesothorakalnaht stehen 
ea. 8 Hiirchen, während die sehr ähnliche, durch das schwarze 
Ste Fühlerglied jedoch leicht zu unterscheidende Bl. serrata 
ebendort meistens kein, bisweilen 1 Härchen zeigt. Nach Loew 
wäre dieses Härchen gerade fur Bl. modesta characteristisch ; 


es findet sich bisweilen auch bei serrata. 


16. Sapromyza desmometopa n. sp. 

Dünen zu Loosduinen, Scheveningen und IJmuiden, Mai —Juli. 

Tg. Kopf weisslich grau bestäubt, auf der Stirn über der 
Einpflanzung der vorderen Frontorbitalborsten ein schwarz- 
braunes (uerbändchen ; die davor liegende Stirnpartie bildet 
demnach einen scharf begrenzten, gelblichen bis weisslichen Vor- 
dersaum. Periorbiten und Ocellendreieck mehr weisslich als 
der zwischen denselben liegende Teil der Stirn. Fühler schwärz- 
lich, Borste lang gefiedert. Taster schwarz. 

Thorax sammt Schulterbeulen und Schildehen bläulich grau. 
Dorsocentralborsten 3, Sternopleuralborsten 2, Acrostichalbor- 
sten grösstenteils vierzeilig, vorn (d.h. vor den Dorsocentral- 
borsten) in unregelmässiger Anordnung, wenigstens sechszeilig. 
Mittelstrieme (zwischen den innern Acrostichalbérstchenreihen) 
bläulich weiss, Hinterleib schmutzig gelb, nach hinten öfters 
mehr oder weniger grau, ohne scharfe (Grenze zwischen beiden 
Farben. Hypopyg sehr unscheinbar, Sternit des 5ten und 6ten 
Ringes beim @ in der Mitte kielförmig. Vorderbeine grau, 
nur die Kniee gelb; an den hinteren Beinpaaren die Schenkel 
bis auf die Spitze grau (an den Hinterschenkeln das Enddrittel 
gelb), Schienen und Tarseıi, letztere bis auf die Spitze, gelb. 
Mittelschienen ausser der Praeapicalborste nur mit einer Borste 
an der Spitze. 

Flügel bräunlich getrübt, das Geiider gelb, die hintere Quer- 


ader etwas schief gestellt, 3te und 4te Längsader parallel. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 185 


Schwinger weiss. 


Körperlänge 3,5 mm., Flügellänge 4 mm. 


Becker’s Tabelle führt auf S. longiseta und fasciata, von 
welchen letztere durch die Hinterleibsbinden, erstere durch die 
4 langen Randborsten des 2ten Hinterleibsringes des Weibchens 
deutlich verschieden ist; auch sind die Beine bei beiden Arten 
wesentlich heller. Von der ähnlich gefärbten S. faviventris, 
welcher auch die dunkle Querbinde über den Fühlern zukommt, 


ist sie durch die 3, nicht 4, Dorsocentralborsten zu unterscheiden. 


17. Zu Sapromyza longiseta Lw. 

Houthem, 7, 1 ©, Versluys leg., Doetinchem, 7, 1 cd‘, Hil- 
versum, 7, 1 o, © de Meyere leg. 

d. Kopf rötlich gelb mit grauweisser Bestäubung, Stirn 
grösstenteils matt rötlich gelb, in Höhe der vorderen Front- 
orbitalborsten mit einer breiten schwarzbraunen Querbinde. 
Periorbiten und Ocellendreieck weissgrau. Fühler schwarz- 
braun, die Borste lang gefiedert. Taster schwarz. 

Thorax aschgrau mit spärlicher gelblicher Bestäubung, die 
Mittellinie nicht als helle weissliche Linie hervorstehend. Schul- 
terbeulen, Schildehen und Brustseiten von derselben Farbe. 
Dorsocentralborsten 3; Sternopleuralborsten 2, Acrostichal- 
börstchen vierzeilig, nur vorn 6-zeilig, in der Sten Reihe jeder- 
seits finden sich wenigstens hinten nur vereinzelte Härchen. 
Hinterleib bräunlich gelb, ohne hervorragende Beborstung. 
Hypopyg nicht gross. 

Vorderbeine grau, die Vorderschienen und -Tarsen an der 
Wurzel gelb ; hintere Beine gelb, die Schenkel an der Wurzel 
und die Spitze der Hinterschienen grau. Vordertarsen grau, 
die übrigen rotgelb. Mittelschienen mit 1 Praeapical- und 1 
Apicalborste. Flügel graulich gelb getrübt, das Geäder gelb; 
4te Längsader jenseits der Discoidalzelle etwas zur 3ten auf- 
gebogen, nahe dem Ende wieder nach unten geschwungen. 

13* 


186 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Schwinger weisslich. 

Körperlänge 3,5 mm.; Flügellänge 3,75 mm, 

Von dieser bis jetzt nur aus Sicilien bekannten Art wurde 
bis jetzt das © nicht beschrieben. Das © von Houthem wurde 
auch von Becker als longiseta Low erklärt. 2 

Ausser der S. flaviventris, welche jedoch 4 Dorsocentralbor- 
sten besitzt, sieht sie besonders auch S. desmometopa sehr 
ähnlich. Die Stirnfarbe ist jedoch wesentlich mehr gelblich, 
die Thoraxfarbe desgleichen, nicht rein bläulich weissgrau, 
auch ohne weissliche Mittellinie, ferner ist besonders auf die 
4te Längsader zu achten, welche bei S. desmometopa ganz gerade 
und der 3ten parallel verlauft, während bei S. longiseta © die 


Ate Längsader noch etwas mehr geschwungen ist als beim ©. 


18. Sapromyza uncinata n. sp. 

Scheveningen, Juli, 1 &. 

dt. Kopf braungelb, Stirn ohne dunkles Querbändchen, Fühler 
rotgelb, das Ste Glied etwas dunkler. Borste lang gefiedert. 

Thorax bläulich aschgrau, mit 6 vollständigen Reihen von 
Acrostichalbérstchen, jederseits zwischen den beiden äusseren 
Reihen die Bestäubung mehr gelblich grau. Schulterbeulen 
gelb. 4 Dorsocentralborsten jederseits. Schildchen von der 
Farbe des Thoraxrückens, am Rande breit gelb. Brustseiten 
gelblich bis weisslich grau bestäubt. 

Hinterleib gelb, an der Bauchseite des Gten Ringes ragen. 
2 schwarze Haken hervor. Vor den Einschnitten eine Reihe 
mittelgrosser Börstchen. 

Beine gelb, die Vorderschenkel an der Aussenseite und 
auch die Tarsen am Ende etwas verdunkelt. Mittelschenkel 
unten an der Spitze mit ca. 4 Börstchen. Mittelschienen an der 
Spitze aussen mit 2 (ob immer?) Praeapicalborsten, an der 
Innenseite mit 1 Endborste. 

Flügel wenig gelblich grau getrübt, sonst nirgends verdun- 


kelt, Ste und 4te Längsader parallel. Schwinger gelblich weiss. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 187 


Körperlänge 4 mm., Flügellänge 4 mm. 
Broger's Tabelle führt auf S. flavidiventris Costa, welche 
sich sogleich durch die vierzeiligen Acrostichalbörstchen unter- 


scheidet. 


19. Sapromyza vicina n. sp. 
Leiden, Juli, 14, 1 
Juni, 19, de Meijere leg.; Middelburg, 19, de Man leg. 


2, v. Vollenhoven leg.; Amsterdam, 


T,9. Kopf mattgelb, das Untergesicht weisslich. Fühler gelb, 
gtes Fühlerglied so lang wie breit. Borste mässig lang gefiedert, 
schwarzbraun, an der Wurzel gelb. Wangen nackt, Taster 
gelb. Mundrand nicht vortretend. Thorax und Hinterleib 
glänzend gelb, ersterer mit spärlicher weisser Bereifung, mit 
3 Dorsocentralborsten und sechszeiligen Acrostichalbörstchen, 
Brustseiten glänzend gelb mit 2 Sternopleuralborsten. 

Hinterleib ohne hervorragende Borsten, ausserdem mit ziem- 
lich langer schwarzer Behaarung. 

Beine ganz gelb, auch die Tarsen an der Spitze nicht 
einmal verdunkelt. Mittelschienen ausser der Praeapicalborste 
mit 2 ungleich grossen Endborsten. 

Flügel gelblich tingirt, das Geäder gelb, die Spitze der 
2ten bis 4ten Längsader dunkler, desgleichen die Queradern 
schwarzbraun und ausserdem deutlich braun gesäumt. 

Schüppchen und Schwinger gelb. 

Körperlänge 3,5 mm., Flügellänge 4 mm. 

Die Art gehört zu derjenigen Abteilung der l'en Gruppe 
Becker’s, bei welcher die Flügel nur an beiden Queradern 
braun gesäumt sind. Seine Tabelle führt auf S. dedecor Lw., 
aus Dalmatien und Spanien, und S. Christophi aus Dalmatien 
und Süd-Russland. Von beiden Arten ist die vorliegende durch 
die nackten Wangen zu unterscheiden, ausserdem ist S. dedecor 
glanzlos, es ist nur eine Apicalborste an den Mittelschienen 


vorhanden, die Flügel sind in Marginal- und Subcostalzelle 


188 J. C. H. DE MEIJERE. EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


verdunkelt. S. Christophi hat einen in der Nähe des Schildchens 
blaugrau bestäubten Thoraxrücken, die Queradern in geringerer 


Entfernung von einander. 


20. Zu Eurina lurida Meig. 

Das von mir bei Diemen erbeutete Exemplar (ein 9) hat 
3 getrennte schwarze Thoraxstriemen, welche von Mercer nicht 
erwihnt werden; auch ist das Schildehen nicht verdunkelt. Das 
Exemplar ist etwas länger als 4,5 mm, welches Maass von 


Broker angegeben wird. 


21. Philygria trilineata n. sp. 

Scheveningen, Mai bis Juli; Bussum, April. 

Stirn olivenbraun, am Augenrande bei bestimmter Betrachtung 
matt schwarzbraun. Fühler schwarzbraun, das Ste Glied unten 
bisweilen nur an der äussersten Basis gelblich, die Borste 
fast nackt. Untergesicht zwischen der Fühlerwurzel weiss, 
sonst wie die Backen gelb, oder bisweilen gelblich weiss. 
Hinterkopf grauweiss. Taster gelb. Thorax olivenbraun, vorn 
etwas weisslich, mit 3 dunkelbraunen gleichbreiten Längsstrei- 
fen; die mittlere Strieme ist am deutlichsten und verbreitert 
sich vor dem Schildehen etwas, die Seitenstriemen erreichen 
letzteres nicht. Auch die Seitenränder des Thorax dunkelbraun. 
Brustseiten oben bräunlich, unten mehr weissgrau. Schildchen 
einfarbig olivenbraun, höchstens am Rande etwas heller, mit 
4 Borsten, die beiden mittleren doppelt so lang wie die 
seitlichen. 

Hinterleib wenigstens an den 3 vorderen Ringen matt oliven- 
braun, was von dieser Stelle an allmählich in glänzend schwarz 
übergeht, sodass die Endhälfte des Abdomens glänzend schwarz 
ist, 4ter Ring beim & fast doppelt so lang wie der Ste, 

Beine grau, etwas weisslich schimmernd, die vorderen Kniee 
und alle Tarsen ausser den 1—2 Endgliedern gelb. 


Flügel hyalin, an der Spitze etwas angeräuchert, die beiden 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 189 


Queradern kaum etwas gesiiumt, zu beiden Seiten der hinteren 
Querader ist der Flügel nur äusserst wenig weisslich. 


Schwinger schmutzig weiss, der Kopf zum Teil dunkler. 


Körperlänge 1,5—1,75 mm.; Flügellänge 1,5 mm. 

Bei Benützung der Tabelle Broker’s gelangt man auf 10: 
vittipennis und nigricauda. Erstere ist durch das weissliche Unter- 
gesicht und durch die mehr gefärbten Flügel verschieen, nigri- 
cauda durch die gelblichen Schienen und durch den einfarbigen 


Thoraxriicken. 


22. Phora nigrocincta n. sp. 


Meerssen (Limburg), aus Puppen von Coccinella gezogen, 


bo 


dd und 12 oo, Kempers leg. 

S. Kopf mit Ausnahme des Ocellenhückers rotgelb. Stirn 
lang herabgehend, gleichmässig gewölbt, vorn nur mit 2 Paar 
Borsten in weitem Bogen, vor dem Ocellenhücker mit 6 Borsten 
in einer Querreihe, die 2 vorderen Stirnborsten also fehlend 
(das Verhalten stimmt mit Fig. 40 (Phora agilis) in Bucker's 
Monographie über die Phoriden überein); alle Borsten nach 
hinten gerichtet. Fühler gelb, das 3te Glied ziemlich gross, 
Borste schwarz; Taster gelb. An den Backen je 2 lange 
Borsten. 

Thorax rotgelb, der Rücken etwas dunkler, nur jederseits 
eine Dorsocentralborste unmittelbar vor dem Schildchen; letz- 
teres mit 2 Borsten ; Hinterrücken verdunkelt. Hinterleib rot- 
gelb, nackt, der 2te Ring an den Seitenrändern breit schwarz 
und mit einem schwarzen Medianflecken an der Wurzel, 3ter 
und 4ter Ring an den Seiten, ersterer auch am Vorderrande 
breit schwarz, 61° Hinterleibsriug etwas verlängert. Bauch gelb. 

Hypopyg sehr winzig. 

Beine gelb, Tarsen etwas verdunkelt, die Hintertarsen schwarz, 
Hinterschenkel stark verdickt, unten kurz behaart; die Tarsen- 


glieder nirgends erweitert. Eigentliche Borsten fehlen an den 


190 J. C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Beinen ganz; die Vorderschienen sind an der Aussenseite 
kurz behaart, die Mittel- und Hinterschienen ebendort mit 
einer Reihe kurzer Börstehen (an den Hinterschienen ca. 9) 
besetzt. 

Flügel fast glashell, Randader mässig lang bewimpert, 2te 
Längsader gegabelt, nicht beborstet. Längsadern alle wenig 
gebogen, auch die 1t* Längsader in der Endhälfte fast gerade. 
Die Randader reicht noch nicht bis zur Flügelmitte, Schwin- 
ger gelb. 


Körper- und Flügellänge 1,5 mm. 


o. Etwas grösser. Hinterleib rotgelb, der 3t und 4te Ring 
schwarzbraun, ersterer bisweilen am Vorderrande noch mehr 
oder weniger rötlich; 2ter Ring mit äusserst schmalem schwarzen 
Hintersaum. Bauch vom 8ten Ringe an schwarzbraun. 


Körper- und Flügellänge 2 mm. 


Die Larven hatten sich aus Puppen von Coceinella heraus- 
gebohrt. Wahrscheinlich waren diese schon durch irgend eine 
andere Ursache abgestorben; dass wir es hier mit wirklichen 
Parasiten zu tun haben, ist jedenfalls nicht erwiesen. 

Die Tabelle in Brcker’s Monographie führt (p. 13) auf 
Ph. chlorogastra, unicalcarata und erythronota, von welchen allen 
sich die Art durch die unbeborsteten Vorderschienen sofort 


unterscheidet. 


III. SooRTEN, DIE UIT DEN CATALOGUS MOETEN VERVALLEN, 


p. 1. Cecidomyia salicina Schrank ; was C. terminalis H. Lw. 
> 3. Asphondylia sarothamni Loew; was A. mayeri Lieb. 
» 24. Culex ciliaris L., als syn. van C. pipiens L. 

» 25. Diva aprilina Meig., als var. v. D. aestivalis Meig. 


» 46. Empis stigma Meig., als var. v. E. stercorea L. 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


47. 


©) 


» 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 191 


Empis pusio Egg., was E. caudatula Loew. 
Hilara longirostris Macq., was wel alles /7. pilipes Zett. 
» quadrivittata, was wel alles //. pubipes Loew 
en carinthiaca Strobl. 
» nigritarsis Lett., was H. cingulata Dahlb. 
» pilosa Zett., was MH. interstincta Fall. 


Tachydromia notata Meig., was 7. agilis Meig. 


» Jemoralis Zett., als syn. v. 7. ewigua Meig. 
» exilis Meig., was Ælaphropeza ephippiata 
Fall. 


Hydrophorus inaequalipes Macq., als syn. v. praecox 
Lehm. 
Campsicnemus lumbatus Loew, was C. scambus Fall. 


Lonchoptera lacustris, 


» rivalis 
» palustris 
» trilineata, als syn. van L. furcata Fall. 


of L. lutea, men vel. pe Meiserp, Die Lonchopteren 
des palaearktischen Gebietes. Tijdschr. v. Entom. 
XLIX, 1906. p. 44, 
Platypeza brunnipennis Macq. als syn. v. P. fasciata F. 
Pipunculus ater Meig. als syn. vy. P. campestris Latr. 
(vgl. VerraLi, British Flies p. 102); P. campestris 
volgens Becker, is een andere soort, van welke my 
geen inlandsche exemplaren bekend zijn. 
P. elegans Schin., was P. campestris Latr. 
» modestus Hal., was Verrallia pilosa v. Ros. 
» rufipes Meig., was P. haemorrhoidalis Zett. 
Chrysotorum arcuatum L., was Chr. cautum Harr. 
» intermedium Meig., was Chr. cautum Harr. 
of festivum L. 
Pipiza chalybeata Meig., was wel alles Cnemodon vitri- 
pennis Meig. of Pipizella flavitarsis Meig. 


»  anthracina Meig., was Cnemodonvitripennis Meig. 


pe O0; 


» 67. 
» 
» 68. 
230109: 
» Oe 
» hee 
Der LD: 
Sy) TO, 
Deets lic 
» 19. 
D aile 
DSO: 
SO 
pier AOA. 


C. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


Chrysogaster macquarti Loew, was Chr. hirtella Loew 
= Ch. rostrata Lett. 

Chilosia migricornis Macq., was Ch. cynocephala Loew. 

» gagatea Loew, was Ch. mutabilis Fall. en 

longula Zett. 

» carbonaria Egg., was Ch. albitarsis Mg. en 

cynocephala Loew. 

» Havicornis F., was Ch. albipila Meig. 

» chloris Mg., wel alles Ch. fraterna Mg. en 

Bergenstammi Beck. 

» soror Zett., was Ch. scutellata Fall. 
Platychirus podagratus Zett., wel alles P. clypeatus Meig. 
Syrphus decorus Meig., wel alles S. auricollis Meig. 

var. maculicornis Zett. 

Syrphus eweisus Zett., wel alles S. latifasciatus Macq. 

Eristalis pratorum Meig., wel alles Æ. pertinax Scop. 

Helophilus frutetorum F., wel alles M. versicolor F. 

Xylota abiens Meig., was X. sylvarum L. 

Hyalomyia semicinerea Meig., aurulans Meig., muscaria 
Meig., umbripennis Meig., atropurpurea Meig., was 
H. obesa F., Girsch., verschillende variëteiten. 

Echinomyia praeceps Meig., was Ech. magnicornis Zett. 

Gonia capitata de G., wel alles G. ornata Meig. 

Eworista ancilla Meig., was Ex. mitis Meig. 

Clytia helvola Meig., was Cl. continua Panz. 

Polidea aenea Meig., was wel alles Somoleja rebap- 
tizata Rond. 

Tryphera umbrinervis Lett. was Erorista dubia Fall. 

Macquartia atrata Fall, was wel alles Zophomyia 
temula Scop. 

Degeeria parallela Meig., was wel alles Ptychomyia 
selecta Meig. 

Sarcophaga erythrura Meig., was S. haemorrhoidalis Meig 


S. nurus Rond. 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


de) 
DO 


© 
= 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 193 


Haematobia melanogaster Meig., als 9 van H. stimulans 


Meig. 
» Jeroæ R. D. als syn. van M. stimulans Meig. 
Pollenia lanio Panz., was P. varia Meig. = P. rudis 


var. varia). 
» depressa Meig., was ab. van P. vespillo F. 
Lucilia illustris Meig., wel alles L. sylvarım Meig. of 
nobilis Meig. 
Limnophora tristis Meig., was Homalomyia ©. 
Pegomyia mitis Meig., als syn. van P. bicolor Wied. 
» diaphana Wied. als syn. van P. flaveola Fall. 
(= varians Zett.). 
Hylemyia flavipennis Zett., was H. virginea Meig. 
» regens Meig., was Hydrophoria linogrisea Meig. 
Anthomyia brevicornis Zett., als syn. van Chortophila 
muscaria F. 
» scatophagina Zett., wel alles Chortophila 
albula Fall. = arenosa Zett. 
Chortophila oralis R. D., wel alles Hylemyia cardui Meig. 


» fuscula Fall, als syn. van Homalomyia 
Horicola Meig. = fuscula Fall. 

» platura Meig. als syn. v. Ch. cilicrura Rond. 

» augustifrons Meig., was Ch. cilicrura Rond. 


Phorbia pudica Rond., was Hylemyia pullula Lett. 
Laspe gemina v. d. W. als syn. van L. pilosa Löw. 


Caricea humilis Meig., als syn. van Caricea nana Zett. 


Coenosia humilis Meig., » > » » » » 
» pedella Fall., wel alles C. albicornis Meig. 
» stygia Meig., wel alles © van Momalomyia- 
soorten. 
» sexpustulata Rond., was C. decipiens Wied. 


DI + En US . 
Helomyza rufa Fall. als syn. van ZH. affinis Meig. 
» praeusta Meig. als syn. van H. flava Meig. 


Leria caesia Meig., was Oecothea fenestralis Fall, 


194 J. ©. H. DE MEIJERE, EERSTE SUPPLEMENT OP DE 


p. 110. Lema flavifrons Zett., was Melomyza inornata Loew. 
» 111. Melanochirasororeula Meig. als var. v. ML. nigrimana Meig. 
» 112. Zetanocera robusta Loew, als var. v. 7. ferruginea Fall. 
» 114. Psila pectoralis Fall. als var. van Ps. rosae F. 

» _ nigricornis Meig., als var. van Ps. rosae F. 

»  fuscinervis Zett., als & van Ps. gracilis Meig. 

» morio Zett., was Ps. nigra Fall. 

» villosula Meig., als syn. van Ps. gracilis Meig. 
» 120. Tephritis leontodontis de G., was T. vespertina Loew. 
» 121. Minettia basalis Zett., is Sapromyza desmometopa n. sp. 
» 122. Sapromyza modesta Loew, wel alles S. vicina n. sp. 
» 123. Lonchaea vaginalis Fall. als syn. van L. chorea F. 
» 127. Seyphella bipunctella Zett. als syn. van Se. flava L. 

Meromyza laeta Meig. als syn. vanM. variegata Meig. 

» 128. Chlorops cingulata Meig. als syn. van Chl. strigula F. 
» 180. Oscinis dubia Macq. was wel alles Siphonella pumili- 

onis Bjerk. of flavella Zett. 

Notiphila stagnicola Stenh., was N. chamaeleon Beck. 

» 133. Parydra litoralis Meig., was P. quadripunctata Meig. 
» 134. Borborus fumipennis Stenh. wel alles B. equinus Fall. 
» 135. Limosina clunipes Meig. wel L. bifrons Stenh. 
» 186. Phyllomyza flavitarsis Meig., als syn. van Ph. securi- 

cornis Fall. 
» 138. Agromyza flava Meig., was A. ferruginosa v. d. W. 
» 140. Phora florea F. als ab. van Ph. abdominalis Fall.!). 
> 1471. »  distincta Egg. als syn. van PA. concinna Meig.?). 


» ciliata Zett., was Ph. projecta Beck. 


Er komen dus te vervallen 105 soorten, terwijl 373 soorten 
als nieuw voor onze fauna vermeld werden; hieruit volgt 
dus een aanwinst van 268 soorten, of, gevoegd by de 2133 


1) BECKER. Die Phoriden. Abh. zool. bot. Gesellsch. Wien I. 1. p. 36. 
2) ibid. p. 24, 75. 


NIEUWE NAAMLIJST VAN NEDERLANDSCHE DIPTERA. 195 


soorten, in de Nieuwe Naamlijst genoemd, een totaal aantal 


van 2401 Dipteren, als bewoners van ons land bekend. 


VERKLARING DER AFBEELDINGEN. 


Fig U. Endopsylla agilis n. sp., spriet (4). 


ae » » vleugel. 

> ~ 8. > > copulatieorganen (4). 
I » » spatula sternalis der larve. 
ren » > laatste segment der larve. 
» 6. Chersodromia brevicornis n. sp., vleugel. 

Se » » spriet. 

» 8. Rhagas minuta Zett., 9, vleugel. 


STUDIEN 


ÜBER 


SÜDOSTASIATISCHE DIPTEREN. 
SR ee 


Dr. J. C. H. DE MEIJERE (Hilversum). 


Die ca. 3000 Dipteren-Arten, welche bis jetzt aus dem süd- 
östlichen Teile Asiens, inclusive Neu-Guinea bekannt geworden 
sind, bilden ohne Zweifel nur einen geringen Bruchteil der 
ebendort wirklich vorhandenen. Noch immer ist von dieser 
Ordnung nicht nur auf dem Continente, in Vorder- und Hin- 
terindien, sondern auch im ostindischen Archipel nur gelegent- 
lich etwas gesammelt geworden. Es ist deswegen sehr erfreulich, 
dass Herr Epwarp JacoBsoN, der mit grossem Eifer und 
(Geschicklichkeit auch schon in anderen Insektenordnungen 
recht Interessantes aufgefunden hat, sich auf meine Anre- 
gung besonders mit Dipteren beschäftigt hat, und dem 
Museum der Kel. Zoologischen Gesellschaft »Natura Artis 
Magistra« in Amsterdam aus der nächsten Umgebung von 
Semarang in einigen Monaten mehr als 400 Arten bat zukom- 
men lassen, und das alles ohne in der Lage zu sein öfters 
Excursionen zu unternehmen. Gar manches wurde abends bei 
der Lampe in seinem Wohnorte Tjandie, welcher in ca. 60 M. 
Meereshöhe ca. 9 K.M. von der Küste entfernt, 6 K.M. von 


Semarang, liegt, gesammelt; besonders an regnerischen, stürmi- 


J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 197 


schen Tagen schienen sich die Dipteren in die Häuser zu fliichten. 
In erfreulicher Weise wurden auch die kleineren Arten nicht 
vernachlissigt, und namentlich unter diesen findet sich vieles 
des Neuen. 

Die besten Resultate ergab das sofortige Spiessen an Minu- 
tienstifte ; die Tiere wurden dann in kleinen Schachteln über- 
sandt, auf deren Boden Markscheibchen festgeklebt waren. 
Meistens war ein wenig Naphthalin hinzugefügt. Manches 
wurde auch in ebensolchen kleinen Pillenschachteln zwischen 
feinen Papierstreifen, wie sie als Papierwolle zur Verpackung 
zarter Objecte benutzt werden, versandt, wobei namentlich zu 
beachten ist, dass die Tiere weder zuviel gedrückt werden, noch 
in der Lage sind, in den Schachteln hin und her geschüttelt 
zu werden. Namentlich für gemeinere, in vielen Stücken gesam- 
melte Arten, wo das sofortige Spiessen an Ort und Stelle zu 
zeitraubend ist, ergab sich auch diese Methode als zulässig, 
obgleich immerhin die Gefahr bleibt, dass bei einigen Stücken 
namentlich das Bte Fühlerglied abbricht, was nach meiner 
Erfahrung immer sehr leicht geschehen kann. Die vermittels 
Aleohol oder Formalin conservirten Tiere sind natürlich meis- 
tens ganz unverletzt, und als Vergleich-Exemplare neben den 
trockenen in Hinsicht auf die Farbe öfters von Nutzen ; im 
allgemeinen ziehe ich jedoch die trockene Conservirung vor, 
weil es immer viel Zeit nimmt die nassen Stücke später trocken 
zu präparieren, und die Exemplare fast immer mehr geschrumpft 
sind, als die sofort getrockneten Stücke; und von den Farben 
kann man doch an den nassen Stücken meistens nicht viel 
Bestimmtes erkennen. Dennoch gibt dieses spätere Trocknen 
in vielen Fällen, namentlich bei grösseren Stücken und bei 
kleineren mit stärkerer Chitinhaut, so z. B. bei Chloropinen 
und Tachydrominen u.s.w., recht gute Resultate, wenigstens 
falls starker Alcohol und nicht zu grosse Flaschen benutzt 
sind. Am besten sind kleine Flaschen oder Tuben, welche 


jedoch wenigstens so gross sein müssen, dass die Flügel nicht 


198 J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


gefaltet zu sein brauchen. Auch habe ich gefunden, dass wenn 
man die Tiere zuvor in heissem Alcohol, dann einige Zeit in 
sehr starkem, resp. absolutem Alcohol härten lässt, sie der 
Schrumpfung weniger unterliegen. 

In Fällen, wo also für trockene Conservirung wenig oder 
keine Aussicht besteht, würde ich jedenfalls auch das Spiritus- 
material durchaus nicht zurückweisen. Zarte Tipuliden jedoch 
verlieren durch das hin und her Schwimmen in der Fliissig- 
keit leicht die Beine und sind auch später schwer sauber zu 
trocknen, sodass ich fiir diese bestimmt die trockne Methode 
bevorzugen möchte. 

Beim Trocknen ist natürlich auf das Entfalten der Flügel 
besonders Acht zu geben ; ich habe mich bei den kleinen Stücken 
am besten dabei befunden, wenn ich die Tiere auf dem Rücken 
auf Fliesspapier legte und dann ein, resp. ein Paar Tropfen 
absoluten Alcohol auf die Flügel abfliessen liess; die Flügel 
spreizen sich in diesen Tropfen aus und bleiben dann meistens, 
nachdem diese verdunstet sind, in dieser Lage. 

Das Material des Herrn JacoBsoN zeichnet sich nicht nur 
durch die genaue Angabe von Fundorten und Zeit des Fanges 
aus, sondern derselbe hat auch seiner Ausbeute zahlreiche 
Mitteilungen hinzugefügt, bezüglich aller biologischer Eigen- 
tümlichkeiten, die ihm bemerkenswert zu sein schienen, wie 
das in dieser Weise bei den javanischen Dipteren in solcher 
Ausführlichkeit noch nicht geschehen ist. 

Die Sammlung Jacosson’s enthält natürlich Dipteren aus 
allen möglichen Familien und gar manche einzelne Stücke. Es 
würde kaunı erfolgreich sein, alles gleichzeitig bearbeiten zu 
wollen; ich erachte es für besser, zumal Herr Jacogsox nach einem 
Besuch an Europa schon wieder nach Java abgereist ist und 
auch ferner Material zugesagt hat, nur je dasjenige zum 
Studium heraus zu nehmen, was einigermassen reichhaltig 
vorhanden ist, und viele einzelne Stücke oder nur durch 


einzelne Arten repräsentierte Gattungen, falls es solche sind, 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT, DIPTEREN. I. 199 


von welehen schon viele Arten beschrieben sind, oder deren 
Arten überhaupt schwer bestimmbar sind, bis auf später aufzu- 
bewahren, bis umfangreicheres Material vorliegt. 

Dagegen werde ich geneigt sein, immer auch von anderer Seite 
mir zugängliches Material, so z.B. mehrere von Dr. J. W. 
R. Koch während der Holländischen Expedition nach Süd- 
Neu-Guinea erbeutete Stiicke, desgleichen auch die verwandten 
schon beschriebenen Arten mit in Betracht zu ziehen. jedoch 
leider öfters nur in so weit, als die oft dürftigen Beschrei- 
bungen dies zulassen. 

Das Gebiet habe ich mir in derselben Weise abgegrenzt 
wie van DER Wurp in seinem Catalogue of the Diptera from 
South Asia, doch möge hin und wieder auch eine rein austra- 
lische Art mit besprochen werden. Aus praktischen Gründen 
schliesse ich mich auch, wenigstens vorwiegend, in der Anord- 
nung diesem Katalog an und weise auch für die Literatur 
auf denselben hin, indem ich nur später erschienene oder im 
besonderen besprochene Arbeiten citire. 

Die Gegend Samarangs (= Semarang, Nordküste von Mittel- 
Java) ist im allgemeinen als feucht zu bezeichnen ; nur während 
des Ostmonsuns wird es sehr trocken und heiss (so fällt z.B. 
in Juli— August nur 1—2 mal monatlich etwas Regen), was 
die Dipteren fast zum Schwinden bringt. Um Mitte Novem- 
ber beginnt der Westmonsun, die Regenzeit, und nun erscheinen 
die Dipteren in grosser Anzahl. Herr Jacobson möchte nicht glau- 
ben, dass sie wenigstens in dieser Jahreszeit in den Niederungen 


weniger zahlreich sind als in den kühleren Gebirgsgegenden. 


Dieser Ite Teil bezieht sich namentlich auf Nemoceren (aus 
den Familien Mycetophilidae, Bibionidae, Simuliidae, Chironomidae) 
und auf Notacanthen (Xylophagidae und Stratiomyidae); ferner 
sind in demselben einige Angehörige der Familien Z’herevidae, 
Bombyliidae, Asilidae, Empididae, Phoridae, Platypezidae und 
Pipunculidae abgehandelt. 

Tijdschr. v. Entom. L. 14 


200 7, C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASTAt. DIPTEREN. I. 


MYCETOPHILIDAE. 


Von dieser Familie sind bis jetzt aus dem südostasiatischen 
Gebiete nur sehr wenige Vertreter bekannt geworden. In van 
der Wulp’s Katalog finden sich 16 Sciara-Arten, 1 Odontonyx, 
1 Neoglaphyroptera (Glaphyroptera), 1 Leia, 1 Empheria, 2 
Mycetophila, 1 Platyura. Unter den Sciara-Arten bildet die 
rotgelbe Sc. jilipes Walk. wegen der sehr langen und dünnen 
Beine wohl eine besondere Gattung. Odontonyx ist mit Seara 
sehr nahe verwandt, unterscheidet sich aber besonders durch die 
gezähnten Krallen. Die Neoglaphyroptera ist nach van DER WuLp 
die auch über Europa und Nord- Amerika verbreitete N. Winthemi 
Lehm. Leia indivisa ist von ganz gelber Körperfarbe, die Flügel 
sind graulich mit einigen dunklen Flecken; im Aderverlauf 
weicht sie nach Waker von allen europaischen, d. h. wohl 
den Meigen’schen Gruppen dieser Gattung, etwas ab. 

Die Empheria-Art werde ich unten besprechen. 

Mycetophila bimaculata Walk. ist grösstenteils goldgelb, an 
jeder Brustseite mit einem schwarzen Flecken; Flügel braun- 
gelb, sie gehört nach der von Warker citirten Flügelabbil- 
dung MkıGex’s wohl in die Gattung Rhymosia. M. obscurata ist 
schwarz mit weisslichen Hüften und am Vorderrande gesch wärz- 
ten Flügeln. Nach der Angabe »subanal and anal vein distinct, 
the former not forked«, gehört sie wohl nicht in diese Gattung. 

Platyura venus'a Walk. ist grösstenteils schwarz, der 'Thorax 
grau mit schwarzer Mittelstrieme und jederseits mit einem 
gelben Streifen; Hinterleib mit 2 weissen Querbinden. Der 
Angabe über den Aderverlauf nach ist sie eine echte Platyura 
mit dem Geiider von Pl. discoloria u. s. w. 

Nur für Sciara pusilla Dol., Se. sulcata v.d. W., Odontonyx 
fruhstorferi Rübs. nnd Empheria tropica Dol. wird Java als 


Fundort angegeben. 


Sciara Meig. 


Sciara rufithorax v. d. Wulp. 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 201 


Ratna: Pig. 1. 

2 dc und zahlreiche 9 9. Semarang, Januar, März, October, 
Jacobson leg., Dezember, Drescher leg.; Batavia, August, 
Jacobson leg. 

Das d dieser Art war bis jetzt nicht bekannt. 

Iehfglaube nicht zu irren, wenn ich die vorliegenden Exem- 
plare als Geschlechter einer und derselben Art zusammenfasse, 
ist doch namentlich das Flügelgeäder ganz ähnlich. Die 2 mir 
vorliegenden Männchen sind allerdings kleiner als die Weibchen, 
indem ihre Flügellänge 3 bezw. 3.5 mm. beträgt, bei den © 
dagegen 5 mm. 

Die Fühler des & sind fast so lang wie der Körper, der 
Thorax ist schwarzbraun, die hintere Hälfte mit breiter roter 
Mittelstrieme, desgleichen das Schildchen rot; dagegen ist 
beim 9 wenigstens der ganze Thoraxriicken rot. 

RüBsAAMEN liess es unentschieden, an welcher Stelle der 
vordere Zinken der hinteren Gabel sich abzweigt; es findet 
dieses ganz nahe der Basis der 6ten Längsader statt, sodass 
der Stiel dieser Gabel ausserordentlich kurz ist. Die Ursprungs- 
stelle der Cubitalader liegt dem Ursprung des Stieles der vor- 
deren Gab=] bedeutend näher als der Spitze der Subcostalader. 

Besonders charakteristisch ist die ausserordentlich grosse 
Zange; die Endglieder derselben (Taf. 5 Fig. 1) sind etwas 
dreieckig, behaart und an der Innenseite mit mehreren dieken 
Börstchen besetzt. Auch Se. sulcata v. d. Wulp soll eine sehr 
dicke Zange besitzen, diese Art ist jedoch ganz schwarz und 
die Fühler sind nur so lang wie Kopf und Thorax. 

Herr Jacopson fing zahlreiche Exemplare dieser Art abends 


in der Hintergalerie seines Hauses. 


Allactoneura nov. gen. Taf. 5 Fig. 2, 3. 


Kopf in der Profilansicht oval, Stirn gewölbt, in der 
Mitte mit eingedruckter Linie, mit 2 deutlichen Ocellen, 


welche vom Augenrande entfernt liegen ; bisweilen schien mir 
14* 


202 3. ©. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPIEREN. I. 


in derselben Querlinie noch eine Spur einer dritten vorhanden 
zu sein. Augen breit oval. Untergesicht wenig gewölbt. Fühler 
2 + 14-gliedrig, so lang wie Kopf und Thorax, die Schaft- 
glieder cylindrisch, länger als breit, eng zusammen liegend. 

Thorax niedrig, nur hinten mit einigen Börstchen, sonst, 
wie der Hinterleib, kurz anliegend behaart und überdies mit 
Schüppehen bedeckt. Schildehen an der Spitze mit 2 langen Bor- 
sten. Hinterleib etwas abgeflacht, dünn, in beiden Geschlechtern 
7-ringlig, beim die Zange unter dem Yten Ringe verborgen, 
beim 9 der 7te Ring und die Lamellen sehr kurz. 

Hüften lang und stark. Alle Schienen mit mehreren Borsten- 
reihen, Endsporne stark, auch die Tarsenglieder, namentlich die 
Metatarsen, mit zahlreichen kurzen Dörnchen. Flügel schmal, 
ohne Afterlappen, jedoch nach der Wurzel hin allmählich 
verschmälert. Hilfsader in den Vorderrand mündend. Besonders 
eigentümlich ist das Verhalten des Wurzelstücks der Cubital- 
ader, welches, dem gewöhnlichen Verhalten entgegen, hier gar 
nicht den Charakter einer Querader erhält. Kleine Querader 
dahingegen senkrecht. Discoidalader gegabelt; Gabel kurz 
gestielt. Posticalader bis zur Wurzel gegabelt, der untere Zin- 


ken ebendort frei endend. 


Allactoneura cincta n. Sp. 

Wat. sophie 08: 

Semarang, Februar, Buitenzorg, September, Jacobson leg. 

7. Stirn an den Seiten und am Scheitel mit schwarzen Bor- 
sten, auch am Unterrand des Auges einige schwarze Borsten. 

Kopf schwarzbraun, Untergesicht kurz schwarz behaart, über 
der Mitte mit einer Querfurche. 

Fühler solang wie Kopf + Thorax, schwarzbraun, die Wurzel- 
glieder gelb, welche Farbe sich auch über die Unterseite der 
3 nächstfolgenden Glieder erstreckt. Die Glieder des Schaftes 
eylindrisch, wenig länger als breit. 


Mundteile rotgelb. 


J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASTAT. DIPTEREN. I. 205 


Thorax schwarz mit anliegender weisser Beschuppung (Fig. 3), 
wodureh ein weisser Schimmer verursacht wird, und überdies 
mit schwarzer Behaarung, Schulterbeulen mehr rotbraun, Brust- 
seiten nackt, glänzend schwarz. 

Hinterleib wie der Thorax, aber ohne weissen Schimmer ; 
4ter Ring mit weissem Vordersaum, welcher sich nach den 
Seiten verbreitert und in der Mitte meistens schmal unter- 
brochen ist: diese Binde mit weissen Schüppchen überdeckt. 
Letzter Ring ebensolang wie die vorhergehenden, aber dunkel- 
braun; Copulationsorgane mit 2 fast geraden, an der Unter- 
seite schwarz behaarten, an der Innenseite vor der hakenför- 
migen Spitze mit einem geraden, langen Dorn versehenen Zangen, 
unter dem letzten Hinterleibsring versteckt. 

Bauch schwarz, der Bte und 4te Ring weiss. 

Beine weissgelb, die Hüften bisweilen rotgelb, letztere an der 
äussersten Wurzel, die Vorder- und Mittelschenkel an der Spitze 
etwas breiter schwarz; Hinterschenkel ganz schwarz; die 
Schienen bräunlich, die Tarsen schwarzbraun, die langen End- 
sporne der Schienen weissgelb, die der Vorderschienen mit 
dunkler Spitze. Flügel glashell, die Flügelspitze breit verdun- 
kelt, namentlich am Vorderrande. 

Körperlänge 5 mm., Flügellänge 4 mm. 

o. Wie das Männchen, der letzte Hinterleibsring viel kürzer 
als der vorhergehende, dunkelbraun. 

> Mycetophila« obscurata Walk. dürfte mit dieser Art nähere 


Verwandtschaft besitzen. 
Empheria Winn. 


1. Empheria propinqua n. sp. Taf. 5 Fig. 4. 

Semarang, März, Jacobson leg. einige Exemplare, darunter 
auch ein copulirtes Pärchen. 

Kopf etwas abgeplattet, braungelb, Stirn flach, mit schwarzer 


Mittellinie. Taster schwarzbraun, Fühler deseleichen, nur die 
è) D ’ 


204 3. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1. 


beiden Wurzelglieder gelb; die Fühler sind so lang wie der 
Thorax. 

Thorax wenig glänzend braungelb, mit 3 schwarzen Längs- 
striemen, die seitlichen vorn abgebrochen, überdies mit einer 
meistens hinten bald erlöschenden, feinen, schwarzen Mittel- 
linie, die beiden mittleren Striemen nach hinten corvergirend, 
die zerstreute Behaarung ziemlich lang, schwarz, auch die 
Borsten am Schildehen schwarz. Schildchen gelb, Hinterrücken 
wenig verdunkelt. Hinterleib glänzend braungelb, beim mit 
einer Reihe breiter dreieckiger Mittelflecken, welche bald breit 
von einander getrennt sind, bald die Vorderränder erreichen 
und dann eine Rückenstrieme bilden ; beim einzig vorliegenden 
Weibchen ist eine gleichbreite Rückenstrieme vorhanden. Seiten- 
ränder der Tergite sehr schmal schwarz gesäumt: Behaarung 
des Hinterleibes kurz, schwarz. Copulationsorgane wenig vor- 
ragend. Schenkel gelb, Schienen und Tarsen schwarzbraun ; 
Vordermetatarsus wenig kürzer als die Schienen. 

Flügel (Fig. 4.) mit etwas graulichen Anflug, das viereckige 
Zellehen lang und schmal, die beiden dasselbe begrenzenden 
Queriiderchen schwarzgefleckt, die Fliigelspitze am oberen 
Teile, bis zur Cubitalader verdunkelt, auch um die Zinken 
der oberen Gabel ein dunkler Saum. 

Schwinger gelb, der Knopf hinten verdunkelt. 

Körper- und Flügellänge 4 mm. 

Diese Art sieht der europäischen Emph. striata sehr ähnlich, 
namentlich auch was das Flügelgeäder anlangt; letztere zeigt 
jedoch eine bis unten breit verdunkelte Flügelspitze, während 
auf dem Thorax je die beiden äusseren Striemen jederseits 
vorn zusammentreten und eine schwarze Mittelstrieme vor- 
handen ist. 

2. Empheria apicalis n. sp. Tat. 5 Fig. 5. 

Semarang, Januar, 1 4, Jacobson leg. 
elb, Stirn matt, der Ocellenflecken dunkelbraun. 


Kopf braung 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. J. 205 


Taster schwarzbraun, Fühler sehr kurz, bedeutend kürzer als 
der Thorax, schwarzbraun, nur die beiden Wurzelglieder gelb. 

Thorax glänzend braungelb, mit 4 ziemlich breiten, glän- 
zendbraunen, nach hinten convergirenden Längsstriemen ; die 
beiden mittleren sind vorn nur durch eine schmale gelbe Linie 
getrennt und treffen vor dem Schildchen zusammen; die 
Behaarung schwarz. Brustseiten blassgelb, ungefleckt; Hinter- 
rücken kaum verdunkelt. 

Hinterleib glänzend braungelb mit glänzend schwarzen 
Hinterrandsäumen, welche am 3ten, 5ten und 6ten Ringe sehr 
ausgedehnt sind und fast den ganzen Ring in Anspruch nehmen; 
am 2ten und 4ten Ringe bilden sie nur einen schmalen, in der 
Mitte etwas erweiterten, die Seiten nicht erreichenden Hinter- 
randsflecken. Der Ite Ring fast ganz gelb. Copulationsorgane 
sehr gross. 

Schenkel gelb, die Schienen etwas dunkler, die Tarsen 
schwarzbraun. Vordermetatarsen wenig ktirzer als die Schienen. 

Flügel (Fig. 5.) glashell, vor der Fliigelspitze breit schwarz- 
braun, ferner mit einer schwarzbraunen Binde über der Mitte, 
welche sich verwaschen bis zum Hinterrand verfolgen lässt, 
jedoch über der unteren (Gabel schmal unterbrochen ist. 
Schwinger gelb, das Ende des Knopfes verdunkelt. 

Körperlänge und Flügellänge 3 mm. 

Nach Wixxerrz Beschreibung von Emph. pietipennis Hal. 
dürfte diese Art mit der vorliegenden sehr nahe verwandt sein. 
Unterschiede finden sich in dem ganz gelben 6ten Hinterleibs- 
ringe, dem einfarbigen Rückenschild, den lichtbraunen Tarsen, 
der in der Mitte breit unterbrochenen Flügelbinde. Diese Unter- 
schiede sind allerdings geringfügig, doch dürften sich aus der 
Vergleichung europäischer Stücke weitere ergeben. — Die dritte, 
aus Südostasien angegebene Art dieser Gattung, Æmpheria 
(Sciophila) tropica Dol. aus Mittel-Java hat ein sehr lang- 
gestrecktes viereckiges Zellchen (nach Doleschall’s Abbildung 


würde es sogar bis zur Spitze der Subcostalader reichen). Von 


La 


206 T.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SUDOSTASTAT. DIPTEREN. I. 


beiden oben beschriebenen Arten unterscheidet sie sich durch 
die fast ganz glashellen, nur am Vorderrande briunlichen 
Fliigeln, und dadurch, dass der Thorax nur 2, hinten conver- 


girende Liingsstreifen zeigen soll. 
BIBIONIDAE. 


Plecia Wied. 


Plecia fulvicollis F. 
Semarang, Januar—Mirz, Batavia, Juli, August, mehrere 


Exemplare von beiden Geschlechtern, Jacobson leg. 


SIMULIIDAE. 
Simulium Latr. 


Simulium nobile n. sp. 

Semarang, März, 1 3, Jacobson leg. 

SF. Facetten der grösseren oberen Augenhälfte sehr viel 
grösser als die der kleineren unteren. Untergesicht glänzend 
schwarz, mit Silberschimmer. Taster schwarzbraun. Fühler 
erösstenteils rotgelb, an der Spitze schwarzbraun. 

Thorax nackt, grésstenteils mit silberweissem Schimmer, nur 
eine hinten stark eingebuchtete Querbinde sammetschwarz. 
Schildehen sowie die braunen, nackten Brustseiten mit Silber- 
schimmer. 

Hinterleib sammetschwarz, an der Wurzel an den Seiten mit 
langer, schwarzer Behaarung, ferner mit langen silbernen Seiten- 
flecken an fast allen Ringen in der Gestalt medianwärts sich 
verschmälernder, in der Mitte meistens abgebrochener, bis- 
weilen auch schmal verbundener Vorderrandsbinden. Nament- 
lich die des 2ten Ringes an den Seiten sehr breit, durch die 
schwarze Behaarung des Iten Ringes überdeckt. 

Beine schwarzbraun, die Vorderhüften und -schenkel, auch 


der Hintermetatarsus bis auf das Enddrittel und die Wurzel 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 207 


des niichstfoleenden Tarsengliedes gelb ; Hinterschienen perl- 
mutterähnlich glänzend. 

Flügel glashell, die äusserste Wurzel etwas bräunlich, die 
Adern gelb. Schwinger rotgelb mit dunklem Stiel. 


Körperlänge 1,5 mm.; Flügellänge 1,75 mm. 


Von dieser Gattung wurde bisher nur Simulium indieum aus 
dem südostasiatischen Gebiete erwähnt. Nur das Weibchen ist 
bekannt, es ist 3 mm. lang, die Fühler sind braun. Das 
vorliegende gehört also wohl nicht zu demselben. S. indicum 
wurde von Becher in Journ. Asiat. Soc. Bengal LIII (1884) 
beschrieben. In: Indian Museum Notes IV. 1896. p. 54 
erwähnt de Nieéville diese Art (the »potu« or »pipsa« fly), 
gibt jedoch nur Angaben über das Vorkommen im Norden 
Vorderindiens, sowie über die oft sehr heftige Entzündung 
veranlassenden Stiche dieser Art: »The fly chiefly attacks the 
ears, entering the external orifice in large numbers. They also 
attack the region of the eye orbits very largely. When the 
Chakrata-Saharanpur road was being constructed, numbers of 
the work-people were reported as having died from the effects 


of the bites.« 


CHIRONOMIDAE. 


Von dieser Familie enthält van der Wulp’s Katalog die 
äusserst geringe Anzahl von 15 Arten, nämlich 2 Ceratopogon, 
7 Chironomus, 5 Tanypus, 1 Macrocera. In: Nova Guinea, I, 
1906 p. 69—71 führte ich noch aus Neu-Guinea auf: Cerato- 
pogon guttipennis n. sp., Chironomus novaegquineensis n. sp. und 
Tanypus signifer n. sp., während überdies noch eine Chironomus- 


und 2 Tanytarsus-Arten erwähnt, aber nicht beschrieben werden. 


Ceratopogon Meig. 


Von dieser Gattung sind ans dem Gebiete nur C. trichopus 


Thoms. aus China und C. agas Rond. aus Borneo bekannt. 


208 7. ©. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. |. 


Erstere Art ist 3 mm. lang, gelb, mit braungestriemtem Rücken- 
schild, schwarzbraunem Hinterleib und ungefleckten Flügeln. 
C. agas ist kaum 1 mm. lang, der Thorax ist rötlich, der 
Hinterleib braun, der Kopf bräunlich grau, Flügel behaart, 
namentlich am Voderrande. Es wurden nur Weibchen erbeutet ; 
sie saugten an federlosen Kopfstellen von Meleagris gallopavo. 


Ueber das Geäder wird nichts angegeben. 


BESTIMMUNGSTABELLE MEINER NEUEN Ceratopogon-ARTEN. 


1. Subcostalader durch eine Querader mit der Cubitalader 
verbanden + At, Era asa ope” ee 
Subeostalader nicht durch eine Querader mit der Cubital- 
ader” verbunden LE ah. und ee. leunt Alen CIRE 

2. Subcostalader ungeführ in die Mitte des Vorderrandes 
mundend. Klügelidieht behaart. PM Eier 
Subeostalader weit jenseits der Mitte in den Vorder- 
rand mündend, Flügel etwas behaart oder nackt . . 4 


3. Flügel mit mehreren glashellen Flecken C. guttifer n. sp. 


» nicht mit ebensolchen Flecken . C. hirtipes n. sp. 
4. Flügel mit einigen dunklen Fleckchen . €. notatus n. sp. 

» ungellecktar..e RC ee n ee 
5.. Thorax ganz gelb... 2. GC. pacobsoni n. sp: 

» schwarz; oder graulich re 2 222 
6.7 <Thoraxglinzendischwar RE 

» weissgrau mit braunen Striemen . . . . . à 
= + 


7. opt: gelb. ine, ea "en, ee ee ER 
». schwarz. le. 2. Wwe, crasso n espe 
8. Flügel am Vorderrande schwarzbraun . €. discolor n. sp. 
> > » glashell . . ©. luteinervis n. sp. 
9. Thorax schwarz. . . . . +. . . C. acanthopus n. sp. 


» rotbraun all ea delete TS GERE 


1) Von diesen 2 Arten aus Java besitze ich zur Zeit kein für die Beschrei 


bung genügendes Material. 


J. C. IT. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1. 209 


1. Ceratopogon (Culicoides) guttifer n. sp. Taf. 5 Fig. 6. 

Semarang, Januar, 19, Jacobson leg. 

Kleine Art aus der Verwandtschaft von C. arcuatus etc. 
Ganz dunkelrotbraun, auch der Thorax ohne deutliche Zeich- 
nung. Am meisten charakteristisch ist wohl die Fliigelzeich- 
nung; diese geht aus Fig. 6 hervor. Die Beine sind dunkel- 
braun, das lte Tarsenglıed ist viel länger als die folgenden. 

Körper- und Flügellänge ca. 1 mm. 

Unter den von Skuse aus Australien aufgefiihrten Ceratopo- 
gon- Arten steht besonders C. molestus unserer Art nahe; bei 
diesem sind jedoch die hellen Randflecke vom Rande getrennt, 
während sie bei C. guttifer denselben berühren. 

Ceratopogon guttipennis de Mer ist ebenfalls sehr ähnlich, hat 
jedoch einen weissgefleckten Thoraxriicken und den Fliigelrand 


nicht berührende Fliigelflecke. 


2. Ceratopogon (Ceratopogon s. str.) hirtipes n. sp. 

Semarang, Januar, beide Geschlechter, Jacobson leg. ; Tosari 
(O. Java), 19, Kobus leg. 

d. Kopf braun, Rüssel etwas kürzer als der Kopf; Fühler- 
busch dunkelbraun, an der Spitze etwas heller. 

Thorax mattdunkelbraun, zwischen Schulter und Flügel- 
wurzel schmal gelb mit zerstreuter, ziemlich langer gelber 
Behaarung, Schildchen mit langen gelben Haaren. Hinterleib 
braun, lang gelblichweiss behaart, mit gelbliehen Einschnitten, 
namentlich in der vorderen Hälfte des Abdomens; sie erstrecken 
sich ebendort an der Dorsalseite bisweilen bis über die Mitte 
der Segmente. 

Beine blassgelb, die Hinterschenkel vor der Spitze mit mehr 
oder weniger deutlichem dunklen Ringe, auch die Wurzel 
der Hinterschienen schmal dunkler. Das lte Tarsenglied an 
allen Beinen bedeutend kürzer als das 2te, an den Vorderbeinen 
ca. 1/3 so lang wie die Schiene, an den Mittelbeinen das 2te, 


ste und 4te Tarsenglied von gleicher Linge, an den Hinter- 


210 7. ©. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASTAT. DIPTEREN. 1. 


beinen das 2te verlängert, so lang wie die 3 folgenden Glieder 
zusammen genommen, das 3! etwas länger als das 4te, Die 
Behaarung an den Beinen, namentlich an den Schienen, sehr 
lang, von gelblicher Farbe. Pulvillen vorhanden ; Krallen gleich- 
gross. Flügel überall behaart, in der Mitte des Vorderrandes 
ein dunkleres Fleckchen wegen der Verdunkelung der Spitzen 
der Vorderrandadern. 

Schwinger weiss, der Stiel hellbraun. 

Körperlänge 2 mm.; Flügellänge 1,5 mm. 

o. Von gedrungener Gestalt. Hinterleib ganz schwarzbraun, 
mit kiirzerer gelber Behaarung, auch die Behaarung der Beine 


7 


von geringerer Länge als beim . Auch in diesem Geschlechte 
ist das 2te Tarsenglied verlängert. 

Hinterschenkel vor der Spitze mit breitem schwarzbraunen 
Ringe, an den Mittelschenkeln die Spur eines ebensolchen. 
Hinterschienen an der Wurzel schwarzbraun. Flügel durch 
die dichte Behaarung gebräunt. 

Aus der Verwandtschaft von (©. albopunctutus Skuse und 
aequalis Skuse, aber u. a. durch die Beinfarbe verschieden. 

3. Ceratopogon (Ceratolophus) notatus n. sp. Taf. 5 Fig. 7. 

Semarang, Januar, Jacobson leg. 

d. Kopf gelb, Rüssel fast so lang wie der Kopf, Taster 
schwarzbraun. Fühler gelb, in der Endhilfte dunkler, Feder- 
busch goldgelb mit schwarzer Spitze. 

Thorax sehr glänzend gelblich grün, an jedem Seitenrande 
mit dunkelbrauner Strieme, welche beide Striemen nach vorn 
convergiren und unmittelbar vorn am Thorax zusammentreten. 
Der Thorax trägt einige feine schwarze Härchen. Schildchen 
und Hinterrücken grün, Brustseiten grünlich weiss; von der 
Flügelwurzel verläuft nach unten eine braune, meistens wenig 
bemerkbare, bisweilen schwarzbraune Strieme. 

Hinterleib hellgrün, in der Mitte der Hinterränder je mit 


mehreren steifen schwarzen Härchen, welche besonders am 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜLOSTASIAT. DIPTEREN. I. 211 - 


Zien und 8ten Ringe auffallend sind; 3ter Ring an der Seite 
mit einem, dier — 6ter mit je 2 schwarzen Fleckchen über 
einander, der 4te und 5te überdies in der Mitte mehr oder 
weniger verdunkelt, sodass wenigstens beim 4ten Ringe die 
schwarze Farbe fast überwiegt. 

Beine weisslich, Mittelschenkel mit dunklem, oben offenem, 
unten wurzelwärts streifenartig verlängerten Ring vor der 
Spitze, Hinterschenkel überdies mit dunkler Spitze, Mittel- 
und Hinterschienen an der äussersten Spitze schwarz. Tarsen- 
glieder der Hinterbeine an den Gelenken schmal verdunkelt. 
Schenkel ohne Dorne. Krallen kurz, gleichgross, an der Basis 
ohne Zahn; Pulvillen fehlend, vorletztes Tarsenglied sehr kurz 
und breit, letztes viel länger, unten ohne Borsten. Metatarsen, 
namentlich der Hinterbeine, mit regelmässigen Längsreihen von 
dicht gelagerten Börstchen an der Unterseite. Flügel glashell, 
nackt, auf der kleinen Querader ein dunkles Fleckchen, ein 
ebensolches unter der Spitze der Cubitalader und ein dunkler 
Wisch am Vorderrande vor der Flügelspitze. 

Schwinger schwarz, der Stiel grünlich. 

Körperlänge und Flügellänge 1,5 mm. 

9. Wie das Männchen, Fühler gelb, in der Endhälfte 
dunkelbraun, die schwarzen Zeichnungen zeigen dasselbe Muster. 
Dasselbe ist bei dieser sehr zarten Art in trockenen Stücken 
wenig deutlich zu beobachten, öfters erscheint dann der 4te 
Ring, oder der ganze Hinterleib schwärzlich. Die charakteris- 
tische Flügelzeichnung lässt auch dann dieselbe noch genügend 
erkennen. Überdies auch scheint die Kürperzeichnung ziemlich 
variabel zu sein; so stehen die Börstehen in der Mitte des 
Hinterrandes am 2teu und Sten Ringes bisweilen auf einem 
dreieckigen schwarzen Flecken, bisweilen zeigt der Ste bis 4te 
Ring an den Seiten je nur einen schwarzen Flecken, während 
noch der 4te in der Mitte schwarz ist; auch der Hinterrücken 
ist bisweilen dunkler. 


Bei einem Männchen ist die schwarze Farbe sehr ausge- 


212 7. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


dehnt; der 2te und 3te Ring zeigen an der Seite eine schwarze 
Halbbinde, und auf den folgenden Ringen sind die schwarzen 
Flecken dermaassen verschmolzen, dass von der Grundfarbe 
nur gelbliche Flecken überbleiben. Am Thorax zeigt dieses 
Exemplar noch eine breite, braun umsäumte und in der Mitte 
fein braun längsgeteilte Mittelstrieme, von welcher ich auch 
bei anderen Stiicken bisweilen noch eine Spur beobachtete ; 
auch an den Beinen ist die schwarze Zeichnung sehr ausge- 
dehnt, indem auch die Wurzel der hinteren Schienen und die 
Spitze der Mittelschenkel verdunkelt sind. In den Fliigeln finde 
ich jedoch keine Verschiedenheit, sodass auch dieses Exemplar 


wohl zu dieser Art gehört. 


4. Ceratopogon (Ceratopogon s. str.) jacobsoni n. sp. Taf. 5 
High 8.2: 

Semarang, Januar, Jacobson leg., zahlreiche Exemplare. 

©. Ganz braungelb, an den Fiihlern die Wurzelglieder gelb, 
der Schaft schwarzbraun. Riissel so lang wie der Kopf. 

Thorax etwas gliinzend, mit spirlicher kurzer Behaarung, 
Schildehen am Rande mit 6 Börstchen ; Hinterleib matt, dunkler, 
braun, dichter behaart als der Thorax, die Körperbehaarung 
überall gelb. 

Beine bis zur Spitze blassgelb, Hinterschienen mit ca. 5 
langen borsterförmigen Haaren an der Aussenseite. Schenkel 
ungedornt. Metatarsen lang, °/ der Schienenlänge erreichend, 
die der Hinterbeine dreimal solang wie das folgende Tarsenglied. 
Pulvillen vorhanden, behaart. Krallen gleichgross, mit einem 
winzigen Zähnchen vor der Spitze. 

Flügel hyalin, mit gelblichen Adern, behaart, der Vorder- 
randsteil und die Wurzel nackt. Schwinger weiss, Körper- und 
Flügellänge 1,5 mm. 

T wie das 9; Hinterleib an der Spitze mit langer, gelber 


Behaarung, der Fühlerbusch gelb. 


Jacosson traf diese Art in erstaunlicher Menge an einem 


J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 213 


»Kemoening«-Baume (Murraya exotica L.), wo sie sich meistens 
an die Unterseite der Bliitter gesetzt hatten. Nicht nur dieser 
Baum, sondern auch das umringende Gestriiuch war bis in 
2 m. Entfernung mit ihnen bedeckt. Die Anzahl war so 
gross, dass wenn man sie verscheuchte, ein starkes Gesumm 
rings um den ganzen, 3 m. hohen Baum entstand; nach einigen 
Minuten waren alle Mücken wieder in Ruhe. Mit jedem Schlage 
des Netzes waren tausende zu erbeuten. 

Die Beschreibung von Ceratopogon rhynchops Schin. 1) aus 
Sydney passt fast ganz auf obige Art; nach Schiner wäre 
sie jedoch grösser, indem er 1,25 Lin. als Körperlänge angibt. 
Die von Skusk?) angegebenen Maasse stimmen allerdings 
besser überein. Die Art soll das Geäder von C. rostratus Winn, 
besitzen ; das trifft für unsere Art ebenfalls im allgemeinen 
zu, der untere Ast der Posticalader ist bei denselben jedoch 
bedeutend steiler; deshalb scheint mir die Identität mindestens 


sehr zweifelhaft. 


>. Ceratopogon (Palpomyia) crassinervis n. sp. Taf. 5 Fig. 10. 

Semarang, Januar, Jacobson leg., einige Exemplare. 

Q. Schwarz, mässig glänzend, fast nackt; Fühler schwarz- 
braun, der untere Teil des Schaftes gelblich. Untergesicht sehr 
glänzend schwarz, Thorax und Hinterleib ganz schwarz, die 
kurze Behaarung am Rande des letzteren schwarz, die der 
äussersten Spitze fahlgelb. Beine schwarz, Vorderschienen ganz, 
vorderer Metatarsus bis auf die Spitze rotgelb ; an den hinteren 
Beinen die Tarsen grossenteils gelb, nur das letzte Glied 
schwarz. Vorderschenkel an der Unterseite mit Dörnchen, die 
Beine im übrigen wenig behaart, nur an der Hinterseite der 
Hinterschienen ist die Behaarung länger. Krallen klein, je von 


gleicher Grösse, an den Hinterbeinen beide mit einem Zahn. 
1) SCHINER. Dipteren der Novara-Expedition. Zool. Th. II. p. 26. 
2) Skuse. Diptera of Australia. Proc. Linn. Soc. New South Wales, (2), IV. 
p- 295, 


2145. C. H. DE MEIJERB, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASTAT. DIPTEREN. I. 


Flügel (Fig. 10) graulich, die Adern am Vorderrandsteil 
sehr dick und schwarz. Schwinger schwarz mit braunem Stiele. 


Körperlänge 3 mm.; Flügellänge 2,5 mm. 


6. Ceratopogon (Palpomyia) discolor n. sp. 

Semarang, Januar, Jacobson leg., einige Exemplare. 

>. Kopf schwarzbraun. Fühler braun, die Wurzelglieder 
rotgelb. 

Thorax weissgrau, mit breiter dunkelbrauner Mittelstrieme, 
welche sich etwas über die Mitte desselben erstreckt und am hin- 
teren Ende einen untiefen Kinschnitt zeigt. Zu beiden Seiten dieses 
Endes ein länglicher brauner Flecken, welcher an der Innen- 
seite gerade, an der Aussenseite eingebuchtet ist. Brustseiten 
glänzend schwarzbraun, Schildchen am Rande mit ziemlich 
kurzen, schwarzen Haaren. Hinterleib schwarzbraun, nackt, 
oben dicht weiss bestäubt, der Seitenrand schmal schwarzbraun, 
aber mit silberweissem Schimmer. 

Beine rotgelb, alle Schenkel und Schienen an der Spitze 
schwarz ; die Vorder- und Mittelschienen überdies mit einem 
schwarzen Ringe über die Mitte, Hinterschienen mit schwarzer 
Wurzelhälfte, Tarsen braungelb, die Gelenke schwärzlich. Alle 
Schenkel unten in der Endhälfte mit Dörnchen. Hinterschenkel 
und -Schienen mit ziemlich langer Behaarung, an der Aussenseite 
der Hinterschienen die Haare lang aber weit aus einander stehend, 
letztes Tarsenglied unten mit Dörnchen. Krallen an den Mit- 
telbeinen gleichgross, an den Vorder- und Hinterbeinen wenig 
an Länge verschieden, äussere mit einem Zahn, letztes Tar- 
senglied unten beborstet. 

Flügel glashell, die Vorderrandadern an der Wurzel gelb, 
ım ferneren Verlauf schwarzbraun und dıck, Vorderrand eben- 
dort auch etwas verdunkelt. 


9 KR 


Körperlänge 3 mm.; Flügellänge 2,5 mm. 


7. Ceratopogon (Palpomyia) luteinervis n. sp. Taf. 5 Fig. 11. 


Semarang, Januar, Jacobson leg. 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 215 


9. Untergesicht glänzend schwarzbraun, Fühler schwarz- 
braun, die Wurzelglieder gelb, Hinterkopf mit weissgrauer 
Bestäubung. 

Thorax schwarzbraun, weissgrau bestäubt, mit schmaler 
dunkelbrauner Längsstrieme, welche sich bis über die Mitte 
erstreckt und hinten gegabelt ist: überdies in der hinteren 
Thoraxhälfte jederseits eine dunkelbraune Seitenstrieme. Brust- 
seiten glänzend schwarzbraun. Hinterleib glänzend braun bis 
schwarzbraun. 

Hüften schwarzbraun, Schenkel schwarzbraun, die Wurzel 
der Vorder- und die Wurzelhälfte der hinteren Schenkel rot- 
gelb ; Schienen gelb, die Vorderschienen an Wurzel und Spitze 
schmal schwarzbraun, von den Hinterschenkeln das letzte 
Drittel schwarzbraun. Tarsen gelb, das Ende derselben und 
die Gelenke schwarz. Alle Schenkel in der Endhälfte unten 
mit Dörnchen. Letztes Tarsenglied mit Dörnchen an der Unter- 
seite. Krallen an allen Füssen sehr ungleich gross, ohne Zahn. 

Flügel hyalin mit gelben Adern. Für das Geäder vergleiche 
man Fig. 11. 

Schwinger weisslich. 


Körperlänge 2,75 mm.; Flügellänge 2,5 mm. 


8. Ceratopogon (Bezzia) acanthopus. Tat. 9. Bag. 12: 

Semarang, Januar— März, Jacobson leg., mehrere Exemplare. 

©. Fühler solang wie Kopf und Thorax, Wurzelglieder rot- 
gelb, der Schaft schwarzbraun. Kopf schwarzbraun. Rüssel von 
halber Kopflänge. 

Thorax und Hinterleib schwarz, grauweiss bereift, was 
besonders auffällt, wenn man das Tier von hinten betrachtet. 
Schildchen bisweilen an der Spitze braungelb. Beine braun- 
gelb, alle Hüften, die Hinterschenkel bis auf die Spitze, bis- 
weilen fast ganz, desgleichen die Wurzelhälfte der Hinter- 
schienen schwarz; auch die (Gelenke zwischen Schiene und 
Tarsus und diejenige der Tarsen schwarz. Schenkel nicht ver- 

Tijdschr. v. Entom. L. 15 


216 J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPT EREN. I. 


diekt ; Vorderschienen an der Aussenseite, Mittelschienen an 
Aussen- und Vorderseite, Mittel- und Hinterschenkel an der 
Vorderseite, Mittelschenkel auch unten vor der Spitze mit 
einigen Börstchen, Hinterschienen an der Aussenseite mit Rei- 
hen von Börstchen, auch das letzte Tarsenglied unten mit 
Bürstchen; Krallen an Vorder- und Hinterbeinen ungleich 
gross, die längeren Krallen mit einem Zahn in der Nähe der 
Basis. 

Flügel (Fig. 12) ganz nackt, weisslich, das Geäder gelblich 
weiss. Schwinger weiss. 

Körperlänge 3 mm.; Flügellänge 3,5 mm. 

Ein Exemplar zeichnet sich durch dunklere Farbe der Fühler- 
wurzelglieder, der Aussenseite der Vorderschenkel und der 


Schwinger aus, gehört jedoch trotzdem wohl dieser Art an. 
Macropeza Meig. 


Macropeza gibbosa Wied. 

Semarang, 1 Ex., Januar, Jacobson leg. 

Wiepemann gibt nur: ,,Ostindien” als Fundort an. Seiner 
Beschreibung habe ich Folgendes hinzuzufügen : Die Körper- 
farbe ist glänzend schwarzbraun. Stirn dreieckig, sehr glänzend 
schwarz. Fühler schwarzbraun, 15-gliedrig, das Ste und die 
5 letzten Glieder verlängert. Mundteile gelblich. 

Beine rotgelb, die Kniee, die äusserste Spitze der Schienen 
und das letzte Tarsenglied aller Beine schwarz. Hintertarsen 
sehr lang, namentlich das Ite Glied, welches länger als die 
Schiene ist, das 4te und 5te Glied gleichlang, nicht verlängert. 
Mit Ausnahme des letzten Gliedes sind die Hintertarsen weiss 
mit kurzer weisser Behaarung. Vorderschenkel hinter der 
Mitte ziemlich ‚plötzlich kolbenartig erweitert, auch die Vorder- 
schienen stark. Fliigelliinge 5,5 mm. Aderverlauf wie bei der 
europäischen Art, die Cubitalader weit von der Subcostalader 


entfernt, letztere dem Vorderrand sehr genähert. Kleine Quer- 


J. C. H. DEMEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASJAT. DIPTEREN. I. 217 


ader sehr kurz, die Gabel der Postikalader gerade unterhalb 
derselben anfangend. Schwinger nach Wiedemann schwarzbraun, 
beim vorliegenden Exemplar etwas heller, briunlich. 

In: Catalogue of the described Diptera from South Asia 
citirt van DER Wuzp bei dieser Art auch Macquarr, Suites a 
Buffon I. 62. Hier findet sich jedoch nur die Diagnose Wikpe- 


MANN'S. 


XYLOPHAGIDAE. 
Xylomyia Rond. (= Subula Meig.). 


Von dieser Gattung sind in van der Wulp's Katalog 5 
Arten aufgeführt, welche einander alle sehr ähnlich sind; 
die allgemeine Körperfärbung ist bei allen dieselbe ; nament- 
lich die Beinfarbe scheint mir am meisten Verschiedenheit 
darzubieten. Es liegen mir 2 Arten von Java vor, die eine mit 
schwarzen, die andere mit gelben Hüften, beide mit fast ganz 
gelben Beinen. X. Aybotoides unterscheidet sich von beiden 
durch schwarze Hinterschienen und in der Mitte schwarze 
Mittelschienen; auch X. calopodata Big. hat in grösserer Aus- 
dehnung geschwärzte Beine; N. vittata hat ein ganz schwarz- 
braunes Abdomen; es bleiben also X. flavipes und inamoena. 
Erstere hat braune Fühler, eine gelbe Stirne und auf jedem 
Hinterleibssegment einen schwarzen Fleck, was für keines 
meiner Stücke ganz zutreffend ist. Dahingegen passt WALKER'S 
Beschreibung von X. inamoena auf alle, weil die Farbe der 
Hüften nicht erwähnt wird, ebensowenig wie bei OSTEN SACKEN, 
der ebenfalls diese Art von Üelebes anführt. 

Das Exemplar von Java, welches van der Wulp zu dieser Art 
bringt, hatte jedoch gelbe Hüften. Nur die Untersuchung der 
Walker’schen Type kann hier Sicherheit geben, in wie weit van 
der Wulp’s Bestimmung richtig ist. Vorläufig folge ich ihm und 


15* 


218 7. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


betrachte die Art mit gelben Hüften als die richtige inamoena. 


1. Xylomyia inamoena Walk. 

1 Ex. Tosari (Java), Kobus leg. 

Die Analzelle ist durch ein Aderchen mit dem Fliigelrande 
verbunden, was bei Osten Sacken’s Exemplar nicht der Fall 
gewesen sein soll. 2te Ader aus der Discoidalzelle vor dem 


Rande kurz abgebrochen. 


2. Xylomyia javana n. sp. 

Semarang, im October und Januar, Jacobson leg 20.0: 

Stirn und Untergesicht schwarz, die Stirn mit kurzer, anlie- 
gender weisslicher Behaarung, Rüssel gelb, Taster weiss. 
Antennen schwarzbraun, die beiden Basalglieder und der fol- 
gende Abschnitt gelb, namentlich an der Innenseite, an der 
Aussenseite sind auch diese zum Teil verdunkelt. Thorax 
schwarz, mit sehr kurzer weisser Behaarung. Schulterbeule 
und eine von derselben sich bis zur Flügelwurzel erstreckende 
Strieme gelb. Hinterleib schwarz, Ltr Ring an der Wurzel mit 
einem grossen, in der Mitte den Hinterrand fast erreichenden 
gelben Flecken, die folgenden Ringe mit schmalem, gelbem 
Hintersaum und wenigstens in der Endhälfte des Hinterleibes 
mit schmalem gelben Seitenrande ; bei dem 2ten Exemplar hat 
das Gelb grössere Ausdehnung, und lässt nur grosse, recht- 
eckige, schwarze Mittelflecke übrig. Bauch gelb oder gebräunt. 
Hüften schwarzbraun, die Vorderhüften an der Spitze gelb. 
Beine sonst gelb, Hinterschenkel unten mit schwarzem Streifen 
in der Endhälfte; Hinterschienen an der Spitze schmal ver- 
dunkelt, desgleichen die 3 letzten Tarsalglieder aller Füsse. Flügel 
glashell mit schwarzem, nur an der äussersten Basis gelbem 
Geäder. 2te Längsader aus der Discoidalzelle vom Rande weiter 
getrennt als bei der vorigen Art; Spitze der 4ten Hinterrand- 
zelle nicht durch eine Ader mit dem Flügelhinterrand ver- 
bunden. Schwinger gelb. 


Körperlänge 5,5 mm., Flügellänge 5 mm. 


J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 219 


STRATIOMYIDAE. 1) 
Eudmeta Wied. 


Eudmeta marginata F. 
Sukabumi, Krämer leg. 1 d. 


Campeprosopa Macq. 


Campreposopa flavipes Meig. 


Sukabumi, Krämer leg. 1 4. 
Sargus F. 


1. Sargus metallinus F. 


Semarang, Januar— März, mehrere Exx., Jacobson leg. 


2. Sargus albopilosus de Mey. 
Dr Meisere. Nova Guinea. I p. 73. 
Semarang, 1 9, Jacobson leg. 

Das Exemplar sieht dem typischen von Neu-Guinea ganz 
ähnlich, nur ist der Hinterleib mehr purpurfarbig als stahl- 
blau, die Hintertarsen sind verdunkelt, nur an den Gelenken 


gelblich. 
Ptecticus Löw. 


Ptecticus latifascia Walk. 
Semarang, Januar, 1 9, Jacobson leg. 


Microchrysa Löw. 


Microchrysa flaviventris Wied. 
Semarang, zahlreiche Exemplare, Januar—März, August, 


Batavia, August, Jacobson leg. 


1) Während der Drucklegung erschien : BRusETr. Revision of the Oriental 
Stratiomyidae. Records of the Indian Museam. Vol. I, Part 2, No. 6. 1907, auf 


welche Arbeit ich also hin und wieder noch gerade hinweisen kann. 


220 7. ©. H: DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1. 
Prosopochrysa n. g. 

Unter der Ausbeute des Herrn Jacobson fand sich auch ein 
Männchen von Chrysochlora vitripennis Dol. Dorrscuaru hat 
diese Art in die Gattung Chrysochlora gestellt, wo sie indessen 
wohl nicht hingehört, weil bei dieser Gattung die 5te Hinter- 
randzelle der Discoidalzelle nnmittelbar anliegt. 

Die vorliegende Art gehört also nicht zu den Surgomorpha, 
sondern zu den Sargidae Braver's. Doch scheint auch ohnehin 
die Art in die Gattung Chrysochlora schwer zu passen und hat 
mit derselben hauptsächlich nur die apicale Fühlerborste gemein- 
sam; bei Chrysochlora ist jedoch nach Löw!) das 8te Fühler- 
glied bei allen ihm bekannten Arten mehr oder weniger spindel- 
förmig, undeutlich 6-ringlig, nach Brauer’s Angabe ?) der Leib 
schmal, was ebensowenig für die vorliegende Art zutrifft. Unter 
den Sarginen gehört die Art in die Gruppe 68 von Brauer, 
stimmt jedoch mit keiner der daselbst erwähnten Gattungen. 

Braver’s Tabelle führt auf Chrysonotus, welche Gattung 
jedoch eine seitenständige Fühlerborste und auch eine ganz 
andere Kopfbildung zeigt. Es scheint mir also erwünscht eine 


neue Gattung für die Art zu errichten. 


Prosopochrysa n. g. Taf. 6 Fig. 13. 


In der Gestalt einer Microchrysa ähnlich. Augen nackt, auch 
bei dem Männchen getrennt. Stirn nach oben etwas verschmä- 
lert, an der Fühlerwurzel konisch stark vorragend, oberhalb 
dieser Stelle mit Quereindruck, hinterer Teil in der Mitte etwas 
erhaben. Ocellen dicht beisammen, kein hervorragender Ocellen- 
höcker vorhanden. Hinterer Augenrand äusserst schmal. Fühler 
kurz, die beiden ersten Glieder gleichlang, das 3te von dop- 
pelter Länge, oval, deutlich 4-gliedrig, mit Endborste, welche 


an der Wurzel wenig verdickt ist. 


1) Löw. Einige Bemerkungen über die Gattung Sargus. Verhandl. zool. bot, 
Gesellsch. Wien, V, 1855. p. 142. 
2) Braver, Die Zweifliigl des k. Museums zu Wien. II. p. 65. 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 221 


Thorax und Hinterleib von gleicher Länge; letzterer 5-ringelig. 
Schildehen unbewehrt. 

Cubitalader nicht gegabelt, die 2te Längsader oberhalb der 
Discoidalzelle steil zum Rande verlaufend. Discoidalzelle ziem- 
lich klein, 5-eckig; es treten nur 2 Adern aus derselben, 
indem die 3te fehlt. Dadurch stimmt diese Gattung also mit 
den Pachycerinen überein, bei welchen jedoch die 5te Hinter- 
randzelle an der Discoidalzelle breit anliegt und mit welchen 
die vorliegende Art sonst keine nähere Verwandtschaft zeigt. 
5te Hinterrandzelle durch eine Querader von der Discoidalzelle 
getrennt. Beine einfach. 

Prosopochrysa vitripennis Dol. Taf. 6 Fig. 13. 

Syn. Chrysochlora vitripennis Dol. 

Stirn breit, nach oben etwas verschmälert, glänzend schwarz, 
nackt. Untergesicht ganz metallisch grün, dicht schwarzbehaart, 
etwas gewölbt. Backen weiss behaart, Rüssel schwarz, die Lip- 
pen gelbbraun. Hinterer Augenrand sehr schmal, wie der 
Hinterkopf schwarz, grauweiss schimmernd. Fühler braun, die 
fast endständige schwarze Borste an der Wurzel wenig ver- 
diekt ; unterhalb letzterer einige kurze Härchen. 

Thorax metallisch blaugrün, punktirt, mit sehr kurzer, grau- 
weiss schimmernder Behaarung. 

Hinterleib metallisch schwarz, etwas in 's Bronze ziehend, am 
Rande mit deutlicher, weisslicher Behaarung. Beine schwarz, 
nur die Tarsen bis auf die 3 kurzen letzten Glieder weiss. 

Flügel glashell, das Geäder und das Stigma braungelb, die 
Cubitalader gerade, ungegabelt, nahe vor der Flügelspitze mün- 
dend. Begrenzung der Discoidalzelle von der Stärke des übrigen 
(reäders, die aus derselben hervorgehenden Adern schwächer. 
Schwinger weisslich mit grünem Knopf. 


Körperlänge 6 mm.; Flügellänge 4,5 mm. 


Die 2% Chrysochlora-Art in vaN DER Wurp's Katalog, Chr. 


baccoides Rond. aus Borneo, dürfte wohl eher richtig hieher 


DO 


22 J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. Î. 


gestellt sein, obgleich dies wegen des Fehlens des 3ten Fiihler- 
gliedes immerhin zweifelhaft bleibt; es treten bei ihr 4 Liings- 
adern aus der Discoidalzelle selbst. Die Art ist nach Roxpani 
schwarz, Stirn und Thorax ins Blaue ziehend, letzterer mit 
goldgelbem Tomente, der Hinterrand des Schildchens und die 
Hinterecken des Thorax gelb, auch der Hinterleib mit gelber 


Zeichnung. 


Van per Wurp führt im Katalog als Sarginae folgende Gat- 
tungen auf: Chrysochlora, Sargus, Ptecticus, Chloromyia, Bra- 
chycara, Microchrysa und Salduba. Dazu kommt noch die später 
von ihm für einige Salduba-Arten WALKER’ errichtete Gattung 
Caenocephalus (van DER Woure. Termesz. Füzet. XXI, 1898, 
p. 413), welche wegen des Fiihlergriffels wohl zu den Herme- 
tiinen gehört. Drei dieser Gattungen, nämlich Chrysochlora, 
Brachycara und Salduba gehören nicht hieher, indem bei den 
zwei ersten die Discoidalzelle 4 Adern zum Fliigelrande sendet, 
während Salduba in dem Verhalten der Discoidalzelle mit den 
Pachycerinen tibereinstimmt ; die tibrigen lassen sich in folgender 


Weise unterscheiden: 


1. “Borste endstandig . . . „ . = 9s Pnosopochrysam:. ip: 
» rückenständipenr ae Na. EE n PR 

2. Augen- desc zusammenstossend = . M mes 
» > EOLICI e ne es RE 

3, “Augen "behaart... omen ot CAO OHT 
> Dackb O eenen ae IO 


4. 2s Fühlerglied auf der Innenseite daumenförmig verlängert 


Precticus 
» » > » nicht daumenförmig ver- 
langert. e COR RES a 


Odontomyia Meig. 


Von dieser Gattung sind 23 Arten aus dem Gebiete beschrie- 


ben. Unter diesen zeichnet sich zunächst O. mutica v. d. W. 


J.C. H. DE MEIJERF, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 223 


(*) durch das dornenlose Schildehen aus; dasselbe ist ganz 
schwarz, das Abdomen ist schwarz mit grossen gelben Seiten- 
flecken. Unter den übrigen Arten haben 3 (alles nach den 
Beschreibungen zu urteilen) ein ganz gelbes, resp. grünes 
Schildehen, nämlich O. garatas Walk. © (Abdomen gelb, mit 
breiten schwarzen Vorderrandsbinden), ©. staurophora Schin. 
Q (2te und 3ter Hinterleibsring gelb mit kreuzförmiger 
schwarzer Zeichnung), und ©. ruficornis Macq. 4 (Abdomen 
grün mit vorn verschmälerter schwarzer Längsstrieme. 

Ganz schwarz, höchstens mit helleren Dornen, soll das 
Schildehen sein bei O. rubrithoraw Macq. € (Hinterleib weisslich 
resp. grünlich), ©. diffusa Walk. © (Hinterleib pechschwarz 
mit hellerer Wurzel!), O. bifascia Walk.  (Hinterleib schwarz 
mit 2 gelben Binden und gelbem Rande), ©. atraria Walk. 
d, 9 (Hinterleib schwarz, am Rande rötlich, Schenkel schwarz), 
O. einctilinea Walk. ©. (Abdomen schwarz mit gelbem Rande, 
Beine gelb), und O. restricta Walk.  (Hinterleib gelbgrün 
mit 4 fast verschmolzenen, eckigen schwarzen Flecken). 

Die übrigen Arten haben ein am Rande grünes, gelbes oder 
braunes, an der Wurzel dunkles, in den meisten Fällen schwarzes 
Schildehen. Unter diesen finden sich bei ©. pusilla F. (Hinterleib 
weiss) und O. siderogaster Wied. © (Hinterleib rotbraun, Thorax 
silberweiss gestriemt) ganz oder fast ganz schwarze Schenkel ; 
beiden übrigen sind diese ganz oder grösstenteils rotgelb. Dazu 
gehören : O. claripennis Thoms. &% (Hinterleib gelbweis mit 
grünem Rande), ©. jinalis Walk. © (Hinterleib goldgelb, Thorax 
mit 3 schwarzen Längsstriemen.), O. lutatius Walk. © (Hinter- 
leib blass rostbraun) O. minuta F. 9 (Schildchen rostgelb, nur 
an der äussersten Wurzel schwarz, Hinterleib fast ganz schwarz, 
nur mit strohgelben Rändern und Einschnitten), O. aequalis 


Walk. © (Hinterleib fast ganz schwarz, am Rande goldgelb), 


1) Bei den von van DER WULP zu dieser Art gerechneten Exemplaren der 
Sumatra-Expedition ist das Schildchen am Rand gelb; sie stimmen ganz 


mit meiner O. finalis © überein. 


394 1. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


O. immiscens Walk. 4 (Hinterleib mit 3 breiten schwarzen 
Querbinden, Schenkel und Schienen mit schwarzen Binden), 
ferner 0. solennis, viridana, consobrina, ochropus, welche alle 
einen grünen Hinterleib mit dunkler Längsbinde, oder wie 
man bisweilen besser sagen könnte, einen schwarzen Hinter- 
leib mit grossen grünen Seitenflecken zeigen. 

Bei ©. solennis Walk. 4 ist der Kopf schwarz, das Unterge- 
sicht an den Seiten gelblich, bei viridana Wied. © Unterge- 
sicht und unterster Teil der Stirne grün, das Übrige der Stirne 
ockerbraun, Hinterleib schwarz mit grünen Seitenflecken, bei 
O. ochropus Thoms. © der Kopf blassgrün, der Hinterleib 
blassgrün, mit vorn schmaler, hinten die ganze Spitze einneh- 
mender schwarzbrauner Längsstrieme. ; bei O. consobrina Macq. 
3 der Kopf schwarz, Hinterleib grün, mit breiter schwarzer 
Längsstrieme. — Von Bruxerri sind neuerdings noch beschrie- 
ben worden: Od. ochracea, submutica und immaculata. Letztere 
ist m. Er. mit rubrithorae Macq. identisch. 

In van per Wurp’s Katalog ist noch ©. maculipennis Macq. 
aufgeführt ; es ist dies, wie es auch schon vom Autor des 
Katalogs bemerkt wurde, ein Versehen, indem diese Art in der 
Gattung Negritomyia nochmals, und hier an richtiger Stelle, 


aufgeführt wird. 


1. Odontomyia rubrithorax Macq. 

Macquart. Diptères exotiques I. 1. p. 185. 

Syn. Od. immaculata Brunetti, Records Indian Museum 1. 2. 
No 6, p. 130. 


Semarang, Januar, August, Jacobson leg., einige Exemplare. 


3S. Kopf ganz glänzend schwarz, Stirn, Untergesicht und 
Backen mit einigem gelben Tomente. Fühler rotgelb, das Bte 
Glied an der Spitze verdunkelt. 

Thorax schwarz mit goldgelbem Tomente, bei weniger gut 
conservirten Stücken vorn mit dem Anfang zweier nackter 


Längsstreifen. Schildehen wie der Thoraxrücken, die kurzen 


J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 225 
Dorne gelblich. Hinterriicken schwarz. Brustseiten schwarz, 
mit weisslicher Behaarung. : 

Hinterleib ganz griin, oder bei trockenen Stiicken gelblich 
bis weisslich, durchsichtig. 

Hiiften schwarz, auch die Hinterhüften, wenigstens vorn, 
die Beine gelb, Mittel- und meistens auch die Vorderschienen 
innen mit länglichem schwarzen Flecken. 

Flügel glashell, das Geäder wie bei 0. viridula. Schwinger 


grün, der Stiel dunkler. 


Q. Stirn sehr breit mit weisslichem Tomente, welches in der 
vorderen Hälfte 2 ovale, glänzend schwarze Schwielen frei 
lässt. 3tes Fühlerglied bisweilen ganz schwarzbraun. 

Körperlänge 6 mm.; Flügellänge 5 mm. 

Die Art stimmt sehr mit O. viridula überein, sie unter- 
scheidet sich hauptsächlich durch den einfarbigen Hinterleib. 
Macquart kannte von O. rubrithorax nur das 4, aus Bengalen. 
Seine kurze Beschreibung trifft zu, nur sind nach ihm die 
Hinterliüften gelb, was bei meinen Stücken bisweilen hinten 
der Fall ist. 

Ich möchte darauf hinweisen, dass mir von Neu-Guinea ein 
d einer Odontomyia-Art vorliegt, welche den von mir als ©. 
rubrithorax bestimmten Exemplaren bei oberflächlicher Betrach- 
tung sehr ähnlich sieht. Es hat ebenfalls einen ganz einfar- 
bigen gelblichweissen Hinterleib und ist auch von derselben 
Grösse, unterscheidet sich jedoch durch die gegabelte Cubital- 
ader, durch das gelbgerandete Schildchen und durch den rot- 


gestriemten Gesichtshöcker und den roten Mundrand. 


2. Odontomyia consobrina Macq. Taf. 6 Fig. 14. 


Semarang, Batavia, August, Jacobson leg. 


d. Scheiteldreieck glänzend schwarz, langgestreckt, am 
Scheitel fahlgelbe Behaarung. Stirndreieek mit silberweissem 


Tomente. Untergesicht glänzend schwarz, mit silberweisser 


226 J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. ]. 


Behaarung, mit rotbrauner Längsstrieme über den Höcker. 
Mundrand, ausser in der Mitte, und Backen gelbweiss. Rüssel 
schwarz. Hinterkopf schwarz. Fühler rotbraun. Thorax schwarz, 
feinrunzelig, mit langer, fahlgelber, jedoch wenig auffallender 
Behaarung und dünnem goldgelben Tomente, welches jedoch 
3 vorn und hinten abgebrochene Liingsstriemen fast frei lässt. 
Brust und Brustseiten schwarz, mit dichter silberweisser 
Behaarung. Schildchen tiefschwarz, am Rande schmal grün, 
was die Vorderecken jedoch nicht erreicht. Die Dornen gelb- 
lich, nur an der äussersten Spitze verdunkelt. 

Hinterleib grün, mit breiter schwarzer Längsstrieme, welche 
sich in der Mitte des 3ten Ringes verschmälert, am Anfang 
des 4ten sich plötzlich bedeutend erweitert, jedoch an der 
Hinterleibsspitze noch einen sehr breiten grünlichen Saum 
übrig lässt. Bauch grün. 

Vorderhüften schwarz, nur an der Spitze gelb, die Beine im 
übrigen bis auf die 3—4 letzten schwarzen Tarsenglieder fast 
ganz gelb. Vorder- und Mittelschenkel unten vor der Spitze 
mit einem länglichen schwarzen Flecken, Hinterschienen an 
der Aussenseite mit einer schwarzen Längslinie. Flügel hyalin, 
das Geiider gelb, die Cubitalader gegabelt. Schwinger grün. 


Körperlänge 10--11 mm., Fliigelliinge 8—9 mm. 


o. Untergesicht wie beim co’, ebenfalls mit einem rotbraunen 
Fleckchen auf dem Hicker, im Ubrigen schwarz mit weisser 
Behaarung, am Mundrande gelb gesäumt, nur unmittelbar vorn 
schwarz. Stirn schwarz mit gelblichem Tomente ; die beiden 
vorderen Schwielen glänzend schwarz, jede medianwärts mit 
einem grossen, runden, braungelben Flecken. Brustseiten ganz 
schwarz, weissbehaart. Beine gelb, Schenkel an der Unterseite 
vor der Spitze mit grossen, länglichem schwarzen Fleck. 
Hinterschienen gelb, mit länglichem schwarzen Fleckehen an 
der Aussenseite unmittelbar vor der Mitte. An den tinter- 


beinen die 3 letzten Tarsenglieder schwarz. Hinterleib grün, 


J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 227 


die 3 letzten Ringe in der Mitte breit verdunkelt, was zum 


Teil vielleicht eine Folge des Eintrocknens ist. 


Ich glaube nicht zu irren, wenn ich diese Art als consobrina 
bestimme, trotzdem Macquarr den Hocker als schwarz bezeich- 
net und also das braune Fleckchen auf demselben nicht erwähnt; 
auch sind nach ihm die Hinterschienen schwarz, mit gelb- 
licher Wurzel. Bei dem von van der Wulp bestimmten Stücke 
der Sumatra-Expedition sind die Beine schon dunkler als bei 
den sonst identischen, mir vorliegenden ff; Vorder- und 
Mittelschenkel mit breitem schwarzen Ringe vor der Spitze, 
Hinterschenkel ebendort mit schwarzem Wische ; Hinterschie- 
nen in der Endhälfte schwarz. Wenn Macquart angibt : »ventre 
noir en dessous«, so ist hier an eine Verwechslung mit 
»poitrine« zu denken; der Bauch ist allerdings bei meinen 
Exemplaren immer ganz grün. 

In Brunwrri’s Tabelle ist diese Art nicht ganz richtig unter- 
gebracht, weil er »jambes« durch »legs« übersetzt hat; es 


sind eben nur die Schienen. 


3. Odontomyia finalis Walk. 

Semarang 1 ©, Jacobson leg. 

©. Hintere Stirnhälfte schwarz, runzelig, mit dichtem, gel- 
bem Tomente, die vordere Hälfte glänzend braungelb, fast ganz 
durch 2 grosse runde Schwielen eingenommen. 

Untergesicht und Backen grünlich weiss, mit kurzer gelb- 
licher Behaarung. 

Hinterer Augenrand ebenfalls mit gelbem Tomente. 

Thorax wie beim 4 vor consobrina, jedoch die Behaarung viel 
kürzer, das gelbe Toment dichter, die 3 nackten Längsstriemen 
also mehr hervortretend. Brustseiten schwarz, mit einem Paar 
kleinerer heller Stellen. Hinterleib, wenigstens bei dem vor- 


liegenden getrockneten Stücke an der Wurzel und am Seiten- 


228 J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


rand äusserst schmal grün, sonst ganz braun. Bauch grün, 
stellenweise verdunkelt. 

Beine wie bei consobrina, die dunklen Stellen an Schenkeln 
und Schienen weniger auffallend, bei einigen Sumatra-Exem- 


plaren mehr ausgebildet. 


Die Walker’schen Arten lutatius, diffusa, solennis, finalis sind 
nach den Beschreibungen schwer zu unterscheiden. Die von 
van der Wulp in: Dipteren der Sumatra-Expeditie als Od. diffusa 
Walk. bestimmten Weibchen habe ich vergleichen können ; sie 
stimmen mit meinem Weibchen von jinalis ganz überein. Nach 
Walker wäre bei diffusa der Thorax ungestriemt, Vergleichung 


der Typen ist hier sehr erwünscht. 


4. Odontomyia (diffusa Walk. ?) 

Semarang, Jacobson leg., ibid., Mai, Drescher leg. 

>. Stirn ganz glänzend, auch hinten fast ohne Toment, 
rotbraun, in der Ocellengegend dunkler, der vordere Teil der 
Stirn grün, so dass die beiden grossen runden Schwielen in 
der hinteren Hälfte rotbraun, in der vorderen grün sind. Auch 
das Untergesicht und die Backen glänzend grün, ersteres fast 
nackt, letztere mit weisser Behaarung. Mundrand in der Mitte 
schmal schwarz. Rüssel schwarz, an der Basis gelblich mit 
gelben Tastern. Hinterkopf dunkelbraun, der mittlere obere 
Teil rotbraun. Hinterer Augenrand sehr schmal. Thorax 
schwarz, mit überall zerstreutem goldgelben Tomente, also 
ohne nackte Streifen. Schildchen schwarz, den ganzen Rand 
entlang breit grün gesäumt, die Dornen gelb, an der äussersten 
Spitze verdunkelt. Brustseiten oben grün, an den Flügelwurzeln 
und weiter nach unten rotbraun, was nach unten in Schwarz 
übergeht. Behaarung kurz, weisslich, wenig auffallend. Hinter- 
rücken schwarz. 

Hinterleib in den trockenen Stücken durchsichtig gelb mit 


Spuren einer dunkleren, an den Einschnitten etwas verbrei- 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 229 


terten Mittellinie, vom 4ten Ringe an dunkler, braun mit 
schmalem grünlichgelben Saume. Bauch grün, die Spitze 
dunkler, bräunlich. 

Beine, auch die Vorderhüften, ganz rotgelb, nur die 3 
letzten Glieder der Hintertarsen verdunkelt. 

Flügel glashell mit gelbem Geäder. 

Schwinger grün. 

Körperlänge 9—10 mm., Fliigellinge 7—8,5 mm. 

Wegen der Übereinstimmung in der Färbung des Unter- 
gesichtes, der Stirn und der Brustseiten ähneln meine Stücke 
O. viridana, obgleich die Thorax- und Hinterleibsfärbung nicht 
zutriftt. 


5. Odontomyia maculata n. sp. Taf. 6. Fig. 15, 16. 

Neu Guinea: Etna-Bai, Merauke, mehrere Exx., Koch leg. 

. Scheiteldreieck glänzend schwarz, Untergesicht und 
unterer Teil der Backen glänzend gelbrot, über dem Mund- 
rande ein schwarzes Querstrichelchen. Hinterkopf glänzend 
schwarz. Fühler gelbrot. 

Thorax schwarz, mit zerstreutem goldgelben Tomente, 
namentlich am Rande mit gelber Behaarung, Brustseiten grös- 
stenteils schwarz, vor und unter der Flügelwurzel mit gelblichen 
Flecken, die Behaarung weisslich. Schildehen an der Wurzel 
schwarz, sehr breit gelb gerandet, auch die Postalarschwielen 
und die Dornen, bis auf die äusserste Spitze, gelb. 

Hinterleib schwarz mit sehr grossen rotgelben Seitenflecken, 
sodass von der Grundfarbe nur eine Mittelstrieme und schwarze 
Vorderrandsbinden, von welchen nur die des 2ten Ringes den 
Seitenrand erreicht, übrig bleiben; der lte Ring fast ganz 
schwarz. Die Mittelstrieme ist meistens vom 4ten Ringe an 
stark erweitert, erreicht jedoch das Ende des 5ten Ringes 
nicht. Bauch weiss. Hüften schwarz. Beine rotgelb, die Mittel- 
schienen in der Mitte, die Hinterschienen öfters an der Wurzel 


und jenseits der Mitte verdunkelt, Die Schenkel bisweilen 


230 7. 0. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


unten mit dunklerem Wische. Die 3 letzten Glieder der Hin- 
tertarsen schwarzbraun. 
Flügel glashell, das Geäder gelb. Schwinger gelblich weiss. 


Körperlänge 11 mm.; Flügellänge 8 mm. 


Stirn in der hinteren Hiilfte glänzend schwarz, mit etwas 
gelbem Tomente, in der vorderen, welche auch die Vorderhälfte 
der zwei grossen Schwielen mit umfasst, gelbrot, der Hinter- 
kopf unten gelbrot, oben schwarz, mit einem kleinen rotgelben 
Dreieck hinter dem Ocellenhöcker. 

Hinterleib grüsstenteiis schwarz, am 2ten , Sten , bisweilen 
auch am 4ten und Sten Ringe mit je einem Paar gelbroter 
Makeln, überdies alle Segmente am Seitenrande schmal rotgelb. 
Brustseiten in viel ausgedehnterer Weise gelblich als beim 9, 
in der Mitte ein mit der schwarzen Brustfarbe zusammen- 


hirgender schwarzer Fleck. 
D 


In der Grösse und überhaupt ist diese Art der O. ornata 
ähnlich ; letztere unterscheidet sich jedoch durch das dicht 
behaarte Untergesicht, die verschiedenartig gefärbte Stirn des 


o, durch die Farbe des Hinterleibs u. s. w. 
Ephippiomyia Bezzi. 


Ephippiomyia bilineata F. 


Semarang, Januar, 1 und 1 9, Buitenzorg, 1 9, Jacobson leg. 
Oxycera Meig. 


Oxycera tibialis n. sp. 

Semarang, 1 ©, Januar, Jacobson leg. 

Stirn stark gewölbt, glänzend schwarz, nicht punktirt, über 
der Mitte jederseits mit einem mattgelben, ovalen Fleckchen 


am Augenrande, vorn ebendort mit silberweissem Streifen, 


J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1. 231 


welcher sich, verbreitert, am Untergesichtsrande fortsetzt. Auch 
der hintere Augenrand breit silberweiss schimmernd, der obere 
Teil jedoch glänzend schwarz, breit und mit scharfem Rande 
vorspringend. Das glänzend schwarze Untergesicht anch in der 
Mitte, desgleichen die Backen, mit weisser Behaarung. Hinter- 
kopf schwarz. Augen nackt, beim vorliegenden Exemplar das 
untere Drittel sammt 2 Querbinden im oberen Teile purpurn. 
Fühler rotgelb, die Spitze des Bten Gliedes schwarz, desgleichen 
die kurze, an der Wurzel etwas verdickte Borste. 

Thorax glänzend schwarz, überall mit zerstreutem weissli- 
chem Tomente. Schildchen glänzend schwarz, der Rand und die 
beiden Dornen, letztere mit Ausnahme der schwarzen Spitze, 
gelb. Brustseiten glänzend schwarz. 

Hinterleib glänzend schwarz, mit sehr kurzen dunklen und 
sehr zerstreuten, etwas längeren, weissen Härchen. 

Hüften und Schenkel alle gelb ; Vorderschienen und Tarsen 
ganz schwarz, an den beiden hinteren Paaren die Wurzelhälfte 
und die äusserste Spitze der Schienen, desgleichen die 3 
ersten Tarsenglieder gelb. 

Flügel byalin, das Geäder gelb, die Adern vor dem braun- 
gelben Stigma mehr schwarzbraun. Discoidalzelle und die aus 
derselben hervorgehenden Längsadern sehr unscheinbar. Cubital- 
ader »ungegabelt«, weit vor der Flügelspitze mündend ; die 
Randader gleich jenseits dieser Stelle mündend. Auch die 
Analzelle relativ kurz. Kin ähnliches Flügelgeäder findet 
sich z. B. bei ©. formosa. Schwinger weisslich mit dunklem 
Stiel. 


Körperlänge 4 mm.; Flügellänge 3 mm. 


Bei O. manens Walk. sind die Hinterschienen ganz schwarz, 
D 
das Flügelstigma ist schwarz, auch ist die Art offenbar grösser, 
te) te) 
indem die Flügellänge 7 mm. beträgt; bei Ow. indica Brun. 


sind Kopf und Hinterleib grösstenteils gelb, 


Tijdsehr. v. Entom. L. 16 


232 J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIA'T. DIPTEREN. I. 
Ptilocera Wied. 


Ptilocera quadridentata F. 

Semarang, Januar, August, Batavia, Juli—Sept., mehrere 
Exemplare, Jacobson leg.; Medan (Sumatra), Febr., de Bussy 
leg. ; Barabei (Süd-Ost-Abt. Borneo), Pool leg. 


Tinda Walk. 


Tinda javana Macq. 

Syn. Beris javana Macq., Tinda indica Walk. 

Semarang, Januar, März, Batavia, Aug., Buitenzorg, Sept, 
Jacobson leg. 

Das von vaN per Wurp in » Diptera der Sumatra-Expeditie « 
als Berts javana Macq. bestimmte Exemplar gehört ebenfalls 
dieser Art an. Was die Type von Berts javana Macq. anlangt, 
so hat Osten Sacken bemerkt, dass sie gar keine Deris sein 
kann, sondern eine Hvaca oder Tinda ist; die kurze Beschrei- 
bung trifft auch für Tinda indica Walk. zu. Das kopflose, von. 
VAN DER Wore in: Tijdschr. voor Entomol. XXIII, p. 163 


erwähnte Exemplar ist wohl etwas ganz anderes. 


Pachygaster Meig. 


Pachygaster infurcata n. sp. 


Semarang, Januar, 2 Jacobson leg. 


EEE 
Stirne sehr glänzend schwarz ; Scheitel und Ocellenhöcker 
erhaben, Untergesicht glänzend schwarz, jederseits am Augen- 
rande von einem breiten silberweissen Streifen eingefasst. Augen 
nackt. Rüssel wenigstens an der Spitze gelb. Fühler rotgelb, 
das relativ grosse Ste Glied mit feiner, gelblicher Borste. 
Thorax und Hinterleib schwarz, sehr fein punktirt, glänzend, 


der Thorax mit sehr kurzer, gelber Pubeszenz, welche oben 


J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SUDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 29e 


am dichtesten ist, nach den Seiten hin jedoch ziemlich locker 
wird; an den 2 schwielenartigen Erhöhungen hinter der Quer- 
naht fehlt sie. Brustseiten glänzend schwarz, vor der Flügel- 
wurzel mit einem gerade nach unten zu den Sternopleuren 
verlaufenden silberweissen Haarstreiten; die Sternopleuren des- 
gleichen weissbehaart, am oberen Rande besonders dicht. 

Schildchen etwas erhoben, am Ende gerundet, mit gelbem 
Tomente überdeekt. Beine ganz gelb, auch die Hiiften. 

Fliigel hyalin, mit gelblichen Adern, Hinterast der Radial- 
ader mit der Cubitalader ganz verschmolzen !) (die Cubital- 
ader »ungegabelt«), seicht gebogen, dicht vor der Flügelspitze 
mündend, der Ausmündung der 2ten Längsader aus der Dis- 
coidalzelle gegenüber, in gleich weiter Kntfernung von dem 
Ende des Stigmas wie von der Ausmündung der oberen, aus 
der Discoidalzelle hervorgehenden Ader. Schwinger gelb. 

Körperlänge 2,5 mm.; Fliigelliinge 2 mm. 

Die Art hat grosse Aehnlichkeit mit P. minutissimus ; bei 
diesem ist jedoch die ebenfalls ungegabelte Cubitalader viel 
kürzer, ihre Ausmündung liegt dem Ende des Stigmas viel 
näher als demjenigen der ersten Längsader aus der Discoidal- 
zelle; ferner zeigt die Art schwarze Hiiften und Schenkel 


und kein gelbes Toment am Thorax. 


Die bisher aus dem Gebiete beschiebenen Arten (P. rujitarsis) 
Macq., lativentris v. d. Wulp und limbipennis v. d. Wulp, die 
beiden letzteren aus Neu-Guinea (Termesz. Füzet. XXI. 1898. 
p. 417, 418) weichen alle durch ganz oder wenigstens in der 
Spitzenhälfte schwarze oder braune Schenkel ab, P. limbipennis 
ausserdem durch zum Teil graue Flügel, P. lativentris durch 
schwarzes Flügelstigma und braungesäumten Flügelvorderrand. 
Die neuerdings beschriebene P. albipes Brun. unterscheidet sich 


durch die weissen Beine. 


1) Nach Girscnner’s Terminologie. Man vergl. Kerresz. Die Dipterengattung 
Evaza, Aan, Mus. Nat. Hung. IV, 1906. p. 279, 


16* 


934 7. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 
Wallacea Dol. 


Von dieser Gattung sammelte JacoBsox 3 neue Arten. Alle 
stimmen durch das stark vorragende, am Rande mit meh- 
reren kurzen Dörnchen versehene Schildchen überein. Die 
Fühlerborste ist bald nackt, sehr dünn, bald erscheint sie 
durch sehr dicht gelagerte, kurze Härchen verdickt; bei 
einer Art finden sich in dieser Hinsicht sexuelle Unterschiede. 
Die Augen stossen bei den Männchen bald auf einer längeren 
Strecke, bald nur vorn zusammen, bald sind sie auch ganz und 
ziemlich breit getrennt. Im letzten Falle kann es schwierig 
sein, das Geschlecht zu bestimmen, wenn man nicht beide 
Geschlechter besitzt, zumal die äusseren Copulationsorgane 
wenig ausgebildet sind. Noch am ehesten lässt sich die win- 
zige, an der Spitze behaarte Legeröhre bemerken. 

Mit Inbegriff von Wallacea argentea Dol. sind jetzt also 4 
Arten aus dem Gebiete bekannt. Sie lassen sich in folgender 
Weise unterscheiden : 


1. Körper durch dichtes Toment silberweiss : W. argentea Dol. 


> olänzend schwarz, mit spärlichem, meist gelbem 
Momente (Ba gen IR ee en AE ek 
2. Fühlerborste weiss, … nun on 2... W:albisetazn sep. 
» Schwarz ta He PRE 


3. Letzter Hinterleibsring in der Medianlinie unbehaart, 
stark glänzend, Augen des # getrennt: W. separata n. sp. 
Letzter Hinterleibsring in der Medianlinie dicht weiss 


behaart, Augen des * zusammenstossend: IW. albopilosa n. sp. 


Gerade unlängst erschien von der Hand Kerrész’ ein Aufsatz 
über die, eine afrikanische Art enthaltende Gattung (robertina 
Bigot !). Dieselbe ist mit Wallacea äusserst nahe verwändt; es 


ist sogar nicht zu leugnen, dass die mir vorliegenden Arten 


1) Kerrész, Ueber die Dipterengattung Gobertina Big. Ann. Mus. Nat, Hung. 
V, 1907. p. 285. 


J.C. H. DK MFIJERE, STUD!EN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1. 235 


zum Teil die Merkmale derselben zeigen. Die von Kurvisz 
aufgeführten Unterschiede zwischen Gobertina und Wallacea 
sind jedoch nur je an der einzigen bekannten Art jeder Gat- 
tung entnommen. Nach den vorliegenden neuen Arten ist jedoch 
weder in der Bedornung des Schildehens noch in der Behaa- 
rung der Augen eine scharfe Trennung möglich. Der Fühler- 
griffel soll bei Gobertina kürzer als die Fühler sein, während 
er bei meinen Arten etwas länger ist, wie bei Wallacea 
argentea. Kerré£sz gibt die Fühlerborste in beiden Gattungen 
als weiss an. Das ist unter meinen Arten nur bei albiseta der 
Fall; ich kann mich jedoch nicht entschliessen, deshalb für die 
übrigen 2 Arten eine neue Gattung zu errichten, ebensowenig 
wie wegen der bald nackteren, bald durch dichte Behaarung 
dieker erscheinenden Fühlerborste. Ich möchte also einstweilen 
diese einander sehr ähnlichen Arten in die Gattung Wallacea 
unterbringen, und die Unterverteilung derselben verschieben 


bis uns ausgedehnteres Arten-Material bekannt ist. 


1. Wallacea separata n. sp. 

Semarang, Januar, 2 dd, Jacobson leg. 

3. Augen breit getrennt, mässig behaart, in der unteren 
Hälfte fast nackt. Stirne glänzend schwarz, hinten sich etwas 
erweiternd, zu beiden Seiten mit einem kleinen, ovalen weiss- 
lichen Fleckehen, in der Mitte mit einer eingedriickten Quer- 
linie, in der unteren Hälfte konkav. Untergesicht glänzend 
schwarz mit kurzer, weisslicher Behaarung neben den sehr 
schmalen silberweissen Augenrändern. 

Fühler braungelb, das 3te Glied in der Endhälfte allmählich 
verdunkelt, die Borste diek erscheinend, schwarz, ebenso lang 
wie die Fühler. 

Thorax hinter der Mitte jederseits buckelig, mit schwarzer 
Behaarung und überdies mit zerstreutem, gelblich weissem 
Tomente. welches hinten und an der Wurzel des Schildchens 


noch am reichlichsten vorhanden ist; ebensolches, mehr rein- 


236 J.C IH. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN, I. 


weisses, findet sich überall an den Brustseiten. Schildehen am 
Rande mit ca. 5 sehr kurzen Dörnchen, von welchen die 2 an 
der Spitze befindlichen etwas grösser sind. Hinterleib schwarz, 
ebenfalls mit weissem Tomente, welches am 2ten Ringe an 
beiden Seitenrändern ein dreieckiges Fleckchen bildet, während 
an den beiden folgenden Ringen nur ein breiter Mittelstreifen 
und ein schmales Fleckchen au jeder Seite des Vorderrandes 
frei von dem Tomente bleibt. 

Der unbehaarte, mediane Streifen des letzten Ringes fast 
glatt, wie polirt. Hinterleib an der Basis, namentlich an den 
Seiten, mit schwarzer Behaarung. 

Beine schwarz, die Kniee rotgelb, die Tarsen bis auf die 2 
letzten Glieder, die Vorderschienen bis auf die 3 letzten Glieder 
gelb, die Schenkel hinten mit schwarzer Behaarung, die Schie- 
nen mit anliegender weisser Pubescenz. Die mittlern Meta- 
tarsen relativ dünn. 

Flügel glashell, das Geiider braun, der distale Teil der 
Adern am Vorderrande honiggelb, desgleichen das Stigma. 

Schwinger gelblich. 

Körperlänge 5 mm., Flügellänge 3,5 mm. 

2. Wallacea albiseta n. sp. 

Semarang, Januar, März, August; mehrere dd und ein ©, 
Jacobson leg. 

S. Augen nackt, in der unteren Ecke zusammenstossend, die 
schmal dreieckige Stirne mattschwarz, das Ocellendreieck, wel- 
ches sich als feine, erhabene, glänzende Leiste nach vorn fort- 
setzt, glänzend, das vordere Stirndreieck silberweiss, an die 
ebenso gefärbten linienartigen Seitenriinder des Untergesichtes 
anschliessend. Scheitel schwarzbehaart. Untergesicht schmal, 
nach unten divergirend, glänzendschwarz, unmittelbar unter den 
Fühlern mit einem kleinen runden Grübchen, die Behaarung 
sehr zerstreut, 


Das dritte Fühlerglied nach oben verschmiilert, etwas länger 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 29 


als die beiden unteren zusammengenommen. Borste dünn, weiss, 
etwas linger als die Fiihler. Thorax glänzendschwarz, sehr 
runzelig punktirt, kurz schwarz behaart, mit gelbem Tomente, 
namentlich unmittelbar vor der Quernaht und in einer damit 
in der Mitte zusammenhiingenden breiten Querbinde vor dem 
Schildehen, auch die Wurzelhälfte des Schildchens mit eben- 
solchem Tomente. Brustseiten mit weissem Tomente. Schild- 
chen dreieckig, an der Spitze etwas ausgezogen, am Rande 
mit ca. 8 winzigen Dörnchen. 

Hinterleib an der Wurzel ziemlich matt, mit brauntarbigem 
Schimmer, welcher jedoch weniger ausgesprochen ist als bei 
dem & van W. albopilosa, der übrige Teil glänzend schwarz, 
mit zerstreutem weissen Tomente, welches in der Mittellinie 
des letzten Segmentes dichter ist. Schenkel und Schienen 
glänzend schwarz, letztere mit Ausnahme der äussersten W ur- 
zel und Spitze, welche rotgelb sind. Die Tarsen bis auf die 
2 letzten Glieder weisslich gelb. Schwinger schmutzigweiss, 
der Stiel dunkler. 

Flügel glashell, das Geäder nur an der Wurzel dunkelbraun, 
die Subcostalader bis zum Stigma dunkelbraun, dann wie 
das übrige Geäder honiggelb ; Schwinger weiss. 

Körperlänge 3 mm. ; Flügellänge 2,5 mm. 

9. Stirne so breit wie das Untergesicht, beide mit parallelen 
Seitenrändern, erstere durch 2 parallele Längsleisten in 3 
breite, seichte Längsgruben geteilt, glänzend schwarz, nackt, 
auch der Scheitel nur äusserst kurz behaart. Untergesicht mit 
sehr schmalen weissen Seitenrändern, die Fühlerborste durch 
dichte, kurze Behaarung viel dicker erscheinend als beim &, 
ganz weiss. 

Gelbes Toment am Thorax dichter als beim 4, auch am 
Schildehen fast bis zur Spitze sich verbreiternd ; sonst der 
Thorax kaum behaart; der braune Schimmer an der Hinter- 
leibsbasis viel weniger ausgesprochen, das weisse Toment beson- 


ders in der Mittellinie des letzten Segmentes deutlich. 


258 J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


Schienen in ausgedehnter Weise gelb, namentlich die hin- 
teren grösstenteils rotgelb. Schwinger weisslich, der Stiel braun, 
vorn dunkler. 

Körperlänge 4 mm.; Fltigelliinge 3,5 mm. 

>. Wallacea albopilosa n. sp. 

Semarang, Januar, März, 1 & und 2 99, Jacobson leg. 

T. Augen fast zusammenstossend, mit zerstreuter Behaarung ; 
Stirndreieck silberweiss. Ocellenh6cker erhaben, schwarz behaart. 
Untergesichtsriinder nach unten divergirend ; Untergesicht glän- 
zend schwarz, am Augenrande nur schmal weisslich, gleich 
unterhalb der Fühler mit kleiner, runder Grube, sonst fast 
flach, mit zerstreuter fahlgelber Behaarung. Fühler braunrot, 
die Spitzenhälfte des Sten Gliedes, sowie die dicke Fühlerborste 
schwarz, letztere noch etwas länger als der Fühler. Thorax 
kurz schwarz behaart ; gelbes Toment findet sich nur vorn am 
Seitenrande, hinten in einer breiten Querbinde vor dem Schild- 
chen und an der Spitze des Schildchens. Brustseiten glänzend 
schwarz. Schildehen dreieckig, am Rande mit ca. 5 Dörnchen. 

Hinterleib an der Wurzel, namentlich an den Seiten, mit 
schwarzer Behaarung, an der Basalhälfte, ausser am Seiten- 
rande, matt sammetschwarz mit bronzefarbigem Schiller ; der 
matte Flecken endet bogenförmig am Ende des 3ten Ringes. 
Im Übrigen ist der Hinterleib glänzend schwarz, mit zerstreu- 
tem weissen Tomente, welches namentlich an den Seiten und 
in der Mittellinie dichter gelagert ist. Bauch glänzend schwarz. 
Schwinger bräunlich. Schenkel schwarz, Schienen gelb, Tarsen 
gelb bis auf die 2, an den Vorderbeinen 3 letzten Glieder, 
welche schwarz sind. Behaarung der Schenkel schwärzlich, 
fahlgelbschimmernd. 

Flügel mit etwas bräunlichem Anflug, das Geäder an der 
Wurzel schwarzbraun, sonst honiggelb. Schwinger bräunlich. 
7 


IAA SSA IE et . mi» ee ‘ 
Körperlänge 5 mm.; Flügellänge 2.75 mm. 


+. Stirn von der Breite des Untergesichtes, glänzend schwarz, 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 239 


ausser der eingedrückten Querlinie in der Mitte mit Längs- 
furche, vorn am Augenrande mit sehr kleinem, silberweissem 
Fleckchen, am Scheitel fast nackt, Untergesicht glänzend schwarz, 
am Augenrande sehr schmal weisslich, fast flach, nur oben in 
der Mitte etwas erhaben. Rüssel braun. Augen fast unbehaart. 
Fühler braungelb, das 3te Glied ziemlich lang, die Fühlerborste 
noch etwas länger als die Fühler, jederseits gefiedert, schwarz. 

Thorax mit viel diehterem und mehr gelbem Tomente als 
beim €, namentlich hinten und am Schildehen, also von hinten 
gesehen fast gelblichgrau, dagegen die schwarze Behaarung 
äusserst kurz, auch der Hinterleib fast überall mit zerstreutem 
weissen Tomente, welches namentlich auch in der Mittellinie 
des letzten Segmentes reichlich vorhanden ist. Die kurze, 
schmale Legeröhre bräunlich, Schenkel schwarz, hinten mit 
wenig auffallender heller Behaarung, Schienen rotgelb, Tarsen 
bis auf die 1--2 letzten Glieder gelbweiss. 

Flügel mit durchaus honiggelbem Geäder. Schwingerknopf 


weiss, nur an der Basis braun, der tiel braun. 


THEREVIDAE. 


Psilocephala Zett. 


Psilocephala indica v. d. Wulp. 


Semarang, September, 1 ©, Drescher leg. 
BOMBYLIIDAE. 


Exoprosopa Macq. 


Exoprosopa Tantalus F. 

Semarang, August, 3 Exx., Jacobson leg. 

Jacopson fing diese Exemplare unter einem Baume in einer 
Kaffeeplantage, auf dessen Blüten er zahlreiche Exemplare, 
jedoch in unerreichbarer Höhe sitzen sah. Hin und wieder 


kam ein Pärchen, wohl zum Zweek der Copulation, einander 


240 J C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1. 


umschwebend nach unten ; das eine Exemplar setzte sich auf 
einen Grashalm nieder, während das andere darüber schwebte. 
Auch dann war es wegen der ausserordentlichen Scheuheit 
der Tiere noch sehr schwer ein Exemplar zu erhaschen. 
Nach Koxrxessererr (Mededeel. nit ’s Lands Plantentuin. 
XLIV. 1901. p. 110) lebt die Larve dieser Fliege auf Kosten 


derjenigen der Grabwespe Elis lindeni St. Farg. 
Anthrax Scop. 


Anthrax troglodyta F. 


Semarang, November 1 , Januar 19, Jacobson leg. 


Der silberweisse Schuppenfleck, welcher sich beim dan der 
äussersten Wurzel der Vorderrandader findet fehlt dem © ; 
ebendort kommen bei letzterem nur schwarze und sehr 
wenige gelbliche Haare vor, unmittelbar an der Wurzel 


steht ein starker Dorn. 


2. Anthrax semihyalina n. sp. 

Semarang, Januar, 1 4, Jacobson leg. 

Kopf schwarz, Untergesicht dicht schwarz behaart, mit weni- 
gen gelblichen Härchen, Stirne desgleichen. Fühler schwarz, 
tes Glied kurz eiförmig, Spitze des Griffels ohne Borstenkranz. 

Thorax mattschwarz, mit dichter, schwarzer, besonders am 
Halskragen und am Seitenrande fahlgelbschimmernder Behaa- 
rung. Keine Borsten über der Flügelwurzel vorhanden. Brust- 
seiten schwarz, mit schwarzer Behaarung, vor den Schwingern 
ein Büschel weisslicher Haare. Hinterleib schwarz, die Behaa- 
rung am Rande grösstenteiss schwarz, am lten Ringe grau- 
weiss, die Oberseite des Hinterleibes mit kurzer, dichter, 
schwarzer, am Vorderrande wenigstens des 2ten, gten und 
öten Ringes mit weisser Behaarung, deren Ausdehnung sich 
jedoch an den nicht ganz rein conservirten Exemplaren nicht 


genau erkennen lässt; 7ter Ring überall mit weisser Behaarung, 


J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 241 


welche besonders an den Seiten eine beträchtliche Länge erreicht ; 
mehrere ebensolche Haare finden sich auch schon an den Seiten 
des Gten Ringes. 

Beine schwarz, an den Schenkeln, besonders an der Unter- 
seite der Endhälfte, und an der Innenseite der Schienen mit 
goldgelber Beschuppung. Die Schenkel, namentlich die Hinter- 
schenkel, an der Unterseite ziemlich lang behaart. Hinterschie- 
nen an der Aussenseite mit zahlreichen kurzen Härchen, im 
übrigen die Beine wenig behaart. Haftläppchen fehlen ganz. 
Schüppchen schwarzbraun, Schwinger weisslich, der Knopf an 
der Wurzel der Aussenseite verdunkelt. 

Flügel in der Wurzelhälfte schwarz, die äussere Grenze läuft 
von der Spitze der Hilfsader bis zur Spitze der Analzelle und 
ist fast gerade und scharf; die untere Basalzelle, die Anal- 
zelle und der Flügellappen mit hellerem Kern; in der distalen 
oberen Ecke der hinteren Basalzelle ein grauer Fleck. Radial- 
ader an der Wurzel rechteckig gebogen, ohne Aderanhang ; 
die Ursprungsstelle der Cubitalader liegt nur äusserst wenig 
jenseits der kleinen Querader, mitunter über derselben. Anal- 
zelle am ande ganz oder fast ganz geschlossen. Oberer Zinken 
der Gabel an der Flügelspitze ohne oder mit sehr kurzem 
Aderanhang. 


Körper- und Flügellänge 7 min. 


Trotz der tibereinstimmenden Flügelfarbe gehört diese Art 
nicht in die nächste Verwandtschaft von Anthrax (Hemipenthes) 
morio L. und der vielleicht mit derselben identischen amerikani- 
schen A. (/7.) seminigra Löw, weil die Haftläppchen fehlen; 


sie ist also auch nicht zu Hemipenthes zu rechnen. 


Argyramoeba Schin. 


1. Argyramoeba distigma Wied. 
Syn. Anthrax trimaculata v. pv. Wunp. Catalogue of the 


described Diptera of South Asia p. 72. 


242 J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


Semarang, August, 1 4, Batavia, Juli, Jacobson leg. 

Wie aus der mir vorliegenden Type von Anthrax trimaculata 
v. d. Wulp hervorgeht, ist dies wohl nur ein Exemplar mit 
etwas abweichender Flügelzeichnung, welche überhaupt bei 
dieser Art etwas variabel ist. Auch bei einem Exemplar von 
Darjeeling finde ich den Fleck an der Gabelung der Cubital- 
ader so gross, dass er die Radialader berührt. Gerade das Exem- 
plar des Herrn ‚Jacobson bildet durch in die vordere 
Basalzelle, etwas vor der kleinen Querader von unten vordrin- 
gende hyaline Farbe den Übergang zu A. trimaculata, bei wel- 
cher dieses in noch ausgedehnterem Maasse der Fall ist, indem 
diese Farbe sich fast bis zum Aderanhang der Radialader erstreckt. 
Letzterer, sowie derjenige an der Gabel der Cubitalader sind 
beide bei A. trimaculata gut entwickelt ; über der Fliigelwurzel 
findet sich ein Paar starker schwarzer Borsten, wie ich sie auch 
bei unzweideutigen distigma-Exemplaren beobachte. Auch van 
DER Wurp fand ausser der Flügelzeichnung keine weiteren 
Unterschiede. Bei dem oben erwähnten Exemplar von Darjee- 
ling 1) ist die vordere Basalzelle ganz schwarzbraun, es findet 
sich jedoch eine geringe Bräunung an der Querader, welche 
die Discoidalzelle abschliesst; A. trimaculata zeigt an dieser 
Stelle einen deutlichen Fleck, während die mir vorliegenden 
Exemplare von Java hier keine Spur einer Bräunung zeigen. 
Diese Bräunung findet sich dagegen wohl ausgebildet bei der 
von van DER Worp zunächst als gesonderte Art abgebildeten 
tripunctata (Tijdschr. v. Entom. XI. Taf. IV. Fig. 1), welche 
von van per Wute selbst als Synonym von distigma erkannt 
wurde. Nach var per Wurps Angabe (l. c. p. 110) sollen 
Anthrax aygulus F., A. bimaculata Walk. und semiscita Walk. 
nächstverwandte Arten sein; alle zeigen silberne Behaarung 
an der Hinterleibsspitze. 

Das Exemplar von Batavia zeichnet sich durch geringe Grösse 


aus (5 mm.; Flügellänge 6 mm.). 


D DE MEIJERE, Bijdragen tot de Dierkunde, 1904, p. 97. 


J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 243 


2. Argyramoeba aterrima Dol. 

Syn. Anthrax aterrima, v. n. Wunp, Catalogue of the descri- 
bed Diptera from South Asia. p. 72. 

Semarang, October, 1 Ex., Batavia, Juli, Aug., Jacobson leg. 

Das Exemplar stimmt genau mit vaN per Wurp's Neube- 
schreibung dieser Art überein. Die Art zeigt die Merkmale 
der Gattung Argyramoeba ; die Fühler sind an der Spitze mit 
Börstehen besetzt, die 1te Hinterrandzelle ist am Flügelraude 
etwas verengt: Haftläppchen sind vorhanden. Das 3te Fühler- 
glied ist hoch aber kurz, nierenförmig. Kin Aderanhang an 
dem oberen Zinken der Gabel an der Flügelspitze ist nicht immer 
vorhanden. Über der Flügelwurzel finden sich 3 starke schwarze 
Borsten. Auch van per Wutp gibt die Art schon von Java 
an (Tydschr. v. Entomol. XXIII. 165). 


3. Argyramoeba fulvula Wied. 

Syn. Anthrar fulvula Wied. v. p. Wure. Catalogue of the 
described Diptera from South Asia. p. 71. 

Anthrax degenera Walker. v. p. Wutp ibid. p. 72. 

Semarang, August, 1 9; October 1 ©, Jacobson leg. 

Ich zweifle nicht, dass die Wiepemannscur Beschreibung 
sich auf das 4 derjenigen Art bezieht, von welcher Warker 
beide Geschlechter als Anthraxw degenera beschrieben hat. Auch 
diese Art gehört wohl zu Argyramoeba ; die Flügel sind lang, 
der Aderanhang wenigstens bisweilen vorhanden, desgleichen 
die Haftläppchen, die 1te Hinterrandzelle ist ziemlich stark 
verengt. Über die Beschaffenheit der Fiihlerspitze kann ich 
nichts mitteilen, weil diese allen vorliegenden Exemplaren 
fehlt. Bei beiden Geschlechtern finden sich über der Flügel- 
wurzel 2—-3 starke gelbe Borsten. Der Anfang der Cubital- 
ader liegt weit vor der kleinen Querader, ungefähr der proxi- 
malen Ecke der Discoidalzelle gegenüber; die Analzelle ist am 
Flügelrande ziemlich weit offen. Die Fliigelliinge beträgt bei 


den vorliegenden Exemplaren 7,3 mm, 


244 J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


Die Hinterleibszeichnung zeigt das Verhalten einer Eristalis; 
der 1te Ring ist ganz schwarz, der 2te oelb mit einer in der 
Mitte am schmalsten, vorn uud hinten allmählich erweiterten 
schwarzen Mittelstrieme, der 3t° ist grösstenteils gelb, mit 
einem breiten schwarzen Hinterrandsflecken, dessen vordere 
Spitze bis zum Vorderrande ausgezogen ist, der 4te Ring ist 
an den Seiten, und auch vorn schmal gelb, die folgenden 
Ringe nur an den Seiten. Das von van per Wurp (Tijdschr. 
v. Entomol. XXIII. p. 165) von Java erwähnte, als degenera 
Walk. bestimmte Exemplar stimmt mit dem mir vorliegenden 
© ganz überein. 

4. Argyramoeba fallax n. sp. 

Semarang. Januar, 1 Ex., Jacobson leg. 

Kopf schwarz, Untergesicht etwas graulich bestäubt, wie 
die Stirne mit ziemlich langer, schwarzer Behaarung. 3tes Füh- 
lerglied kurz, von der Seite gesehen etwas nierenförmig, der 
Griffel an der Spitze mit mehreren Börstchen. 

Thorax und Schildehen schwarzbraun, mit schwarzer Behaa- 
rung, vor der Flügelwurzel mit 2 starken schwarzen Borsten; 
ebensolche auf den Postalarschwielen vorhanden. Schildchen 
am Rande mit langen, schwarzen Haaren. Brustseiten grau 
bestäubt, schwarz behaart. 

Hinterleib schwarz, der 1te Ring an den Seiten lang weiss 
behaart, die folgenden ebendort lang schwarz behaart, der 
letzte Ring dicht weiss beschuppt, der vorletzte Ring nur an 
der Seite mit geringer ebensoleher Beschuppung. Bauch schwarz, 
schwarz behaart. 

Beine schwarzbraun, die Mittelschienen ins Rotbraune ziehend 
(Hinterbeine fehlen), die Beine sind wenig behaart, nur mit 
zerstreuten, kurzen, steifen Härchen besetzt. Haftläppehen vor- 
handen. Schüppchen und Schwinger weisslich, der Stiel und 
der Vorderrand des Knopfes dunkelbraun. 


Flügel in der Wurzelhälfte schwarz, die äussere Begrenzung 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 245 


läuft von der Spitze der Hilfsader bis etwas vor die Spitze 
der Analader, an der Subcostalader biegt sie sich plötzlich 
etwas einwärts, ist sonst fast gerade und überall scharf, sie 
geht über die kleine Querader kaum hinaus. In der distalen 
oberen Ecke der hinteren Basalzelle ein graulicher Fleck. 
Der Anfang der Cubitalader liegt etwas vor der kleinen Quer- 
ader, die Radialader ist an dieser Stelle bajonettartig gebro- 
chen, mit Aderanhang, dagegen vermisse ich sinen ebensolchen 
an dem oberen Zinken der Cubitalader. Analzelle schmal offen. 


Körperlänge 7 mm.; Flügellänge 8 mm. 


Diese Art sieht Anthrax semihyalina ausserordentlich ähnlich; 
namentlich in der Flügelzeichnung lässt sich kaum ein 
Unterschied erkennen; sie unterscheidet sich von der Anthrur 
durch den an der Spitze mit Borsten besetzten Fühlergriffel, 
durch die Borsten oberhalb der Flügelwurzel, sowie durch 
den Besitz von Haftläppchen. Ob die oben verzeichnete ver- 
schiedenartige Ursprungsstelle der Cubitalader ein durchgrei- 
fendes Merkmal bildet, lässt sich aus dem geringen Material 
nicht entscheiden. 

Auch Argyramoeba melania +. d. Wulp zeigt dieselbe Flügel- 
farbe ; diese Art ist bedeutend grösser (Flügellänge 14 - 16 mm.; 
doch ist hierbei zu gedenken, dass mehrere Anthracinen sehr 
variabel sind, was die Grösse anlangt), die Brustseiten sind 
weissbehaart, die dunkle Farbe der Flügelwurzelhälfte erstreckt 
sich etwas weiter zur Spitze hin, geht auch weit über die 
kleine Querader hinaus. Bemerkenswert ist, dass der obere 
Zinken der Posticalader die Discoidalzelle nur über eine kurze 
Strecke oder bisweilen fast nur in einem Punkt berührt, wie 
es auch in van per Wurp's Figur angegeben ist. Auch bei 
dieser Art liegt die Ursprungsstelle der Cubitalader etwas vor 
der kleinen Querader ; der obere Zinken der Cubitalader zeigt 
hier einen langen Aderanhang. Ausser den 2 obengenannten 


Argyramoeba- und der neuen Anthraw-Art zeigen, nach den 


246 7. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


Beschreibungen zu urteilen, in dem Gebiete noch Anthrax 
emarginata, Macq. und emittens Walk. eine schwarze Wurzei- 
und eine hyaline Spitzenhälfte. Die Flügelabbildung von A. 
emarginata im Macquarrschen Werke stimmt fast genau mit 
Arg. melania überein, nur ist die Berührungsstelle von der 
Discoidalzelle und dem oberen Zinken der, Posticalader etwas 
länger. Ich würde diese von Timor verzeichnete Art trotzdem 
fast als Synonym von Arg. melania betrachten, wenn nicht 
nach Macquarr die Behaarung gelb sein soll; sein Exemplar 
war jedoch sehr abgerieben. Auch die (rrösse stimmt mit melania. 

Anthraw emittens ist eine kleinere Art von 8 mm. Flügel- 
länge. Von den beiden kleineren, hier in Betracht kommenden 
Arten unterscheidet sie die weisse Behaarung der Brustseiten, 
von Arg. melania trennt sie die geringere Grösse und die 
Farbe des Hinterleibs, welcher nur an den Seiten des 1ten und 
letzten Ringes weisse Haarflecken zeigen soll (bei A. melania 
sind der 1te, 4te und 5te Hinterleibsring an den Seiten schnee- 
weiss behaart), auch sind bei A. emittens die Hinterränder 


weissbehaart. 
ASILIDAE. 
Damalis F. 


Damalis speculiventris n. sp. 
Semarang, Januar, November, mehrere Exemplare, Jacob- 


son leg. 


Untergesicht glänzend schwarz, aber grösstenteils dicht 
gelb bestäubt, sodass nur ganz unten die schwarze Grundfarbe 
zum Vorschein tritt; auch nahe über dem Mundrande jeder- 
seits ein gelbbestiiubtes längliches Fleckchen. Rüssel und 
Taster glänzend schwarz, letztere mit fahlgelber Behaarung. 


Stirne dicht gelblich bestäubt, Unterkopf mehr weissgrau. Backen 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN T. 247 


desgleicher, weiss behaart, Fühler schwarz, die Borste in der 
Endhälfte weisslich. Knebelbart aus 4 fahlgelben bis schwar- 
zen Borsten gebildet. 

Thorax schwarzbraun, grösstenteils gelb bestäubt, in der 
Mitte ein breiter schwarzbrauner, etwas glänzender, fast 
nackter Streifen, welcher hinten das Schildehen richt erreicht. 
Vor und hinter der Quernaht jederseits ein ovaler Fleck 
von derselben Farbe. Thorax hinten und an den Seiten, 
namentlich des hinteren Teiles, mit langer weisser Behaarung. 

Brustseiten und Hüften dicht weissgrau bestäubt, mit spär- 
licher weisser Behaarung. Schildchen gelblich, am Rande mit 
dünnen, gelben, senkrecht aufgerichteten Haaren. 

Hinterleib schwarzbraun, mit einfarbiger dichter gelbgrauer 
Bestäubung, auch die Hinterränder nicht durch besondere Farbe 
ausgezeichnet, mit kurzer, weisslicher Behaarung, namentlich 
an den Seitenrändern. Hypopyg glänzend schwarz, ausnahms- 
weise mehr rotbraun, ebenfalls weiss behaart, die oberen haken- 
förmigen Anhänge glänzend rotbraun. Untere Anhänge gelb- 
lich behaart. 

Beine glänzend braunrot, die Spitzen der Schenkel und Schie- 
nen, letztere besonders an der Vorderseite, desgleichen auch die 
Tarsen schwarz. Hinterschienen bisweilen, namentlich vorn in 
der Mitte, mehr oder weniger geschwärzt. Hinterschenkel unten 
mit 2 Reihen von Dörnchen. Bauch weissgrau bestäubt, vor 
den Einschnitten gelberau, die 4 hinteren Ringe mit je 2 Paar 
mittlerer und 1 Paar seitlicher, also im Ganzen mit je 6 rund- 


lichen elänzendschwarzen Flecken. Ausnahmsweise sind die 


ni 
8 
mittleren Fleckenreihen klein und bei einem Exemplar fehlen je 
die hinteren mittleren Flecken ganz. Der 1te Ring ganz bestäubt, 
der 2te mit 2 länglichen schwarzen Flecken vor dem gelblichen 
Hinterrandsaume. 

Flügel glashell, an der Wurzel kaum gelblich, das Geäder 
daselbst gelb, im übrigen sch varzbraun. Kleine Querader weit 
jenseits der Mitte der Discoidalzelle, am Anfang des letzten 

Tijdschr. v. Entom. L. 17 


248 J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


Viertels oder Fünftels derselben. Obere Ader aus der Discoidal- 
zelle geschwungen. 

9. Wie das Männchen; der 8te Hinterleibsring und der 
kleine 9te Ring glänzend schwarz; am Bauche fehlt je das 
hintere, mittlere Paar der glänzend schwarzen Flecken. 


Körper- und Flügellänge 9—10 mm. 


In: Berlin. Entom. Ztschr. XXVI. 1882. p. 104 hat Osten 
SACKEN eine Bestimmungstabelle der 20 aus Südostasien bekann- 
ten Damalis-Arten gegeben. Dieselbe führt für die vorliegende 
Art auf D. vitripennis Ost. Sack. von den Philippinen, indem 
die Flügel ganz hyalin sind, was sonst nur noch bei /). nigella 
der Fall ist, welche jedoch durch unbewehrte Hinterschenkel 
abweicht. /. vitripennis steht offenbar unserer Art sehr nahe, 
die für erstere angegebenen Merkmale: a geminate broad brown 
stripe on the mesonotum; hypopygium of the male yellowish 
ferruginous; the anterior portion of the segments of the abdo- 
men more grayish, the posterior more brownish ; venter gray, 
with black shining spots, one on each side, on each segment 
(wohl in beiden Geschlechtern, denn O. S. kannte sie beide) 
treffen für unsere Art nicht zu, sodass ich sie doch als ver- 
schieden betrachten möchte. »Hind femora more or less infus- 
cated in the middle (in der Diagnose steht aus Versehen: 
Tibiae)« wäre kein Hinderniss, denn bei einigen meiner Exem- 
plaren findet sich allerdings eine Spur dieser Bräunung. 

Bei Damalis pallida v. d. W., maculata Wied. und major 
v. d. W., von welchen Arten ich Exemplare vergleichen 
konnte, finde ich den Bauch ganz bestäubt. v. p. Wurp gibt 
überhaupt (Tijdschr. v. Entom. XV. p. 145) nichts von glän- 
zendschwarzen Bauchflecken an; Osrex Sackex erwähnt solche 
an den Seiten des Bauches bei 7). immerita O. S. und vitri- 


pennis O. S. 


JACOBSON teilte mir mit, dass diese Damalis, wenn sie sich 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1. 249 


in der Ruhe befindet oder eine Beute aussaugt, an vorragende 
Grasstengelchen oder trockene Aestehen zu hängen pflegt. 2 


geflügelte Ameisen sind als Bentetiere dem Materiale beigefügt. 
Ommatius Wied. 


Ommatius argyrochirus v. d. Wulp. 

Semarang, Januar, mehrere Exemplare, Jacobson leg. 

Nach Jacosson lieben es diese Tiere, sich in hängender 
Stellung an den Spitzen trockener Aestchen zu befinden 
und sind dann sehr leicht zu fangen. Beide Geschlechter sind 
vorhanden. Die auffallende silberne Behaarung, welche sich 
beim € an Vorderschiene und Vordertarsus findet, fehlt beim 


@ gänzlich. 


EMPIDIDAE. 


Unsere sehr dürftigen Kenntnisse bezüglich der Verkreitung 
dieser Familie im Gebiete erhielten eine sehr bedeutende Berei- 
cherung durch die Veröffentlichung Bxzzrs1) über die von 
Bırö gesammelten Arten. Diese Arbeit enthält auf p. 360 ein 
Verzeichnis aller aus Südostasien und Australien bekannten 
Arten, auf welches hier verwiesen sein mag. 

Von mir wurde später in Nova Guinea. Zoolog. I. 1906. p. 79 
noch Syneches (Harpamerus) velutinus aus Neu-Guinea beschrieben. 
Der genauere Fundort (Humboldtbai, Mai 1905) ist daselbst 
aus Versehen nicht angegeben. Folgende Gattungen sind somit 
jetzt aus dem Gebiete bekannt, die unten zu beschreibenden 
mit inbegriffen: Syndyas Lw. (2 Arten), Mybos Meig. (6 Arten), 
Syneches Walk. (Syneches s. str. 2 Arten, Mpiceia Walk. 7 
Arten, //arpamerus Big. 3 Arten), Acarterus Lw (2 Arten), 
Parahybos Kert. (1 Art), Hmpis L. (8 Arten), Milara Meig. 


1) Bezzi. Empididi indo-australiani, raccolti dal signor L. Bird, Ann. Mus. 
Nat. Hungar. II. 1904. p. 320—361. 
Wie 


250 3. ©. H. DE MFIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


(1 Art), Hlaphropeza Macq. (5 Arten), Drapetis Meig. (Drapetis 
s. str. 5 Arten. Ctenodrapetis 3 Arten), Coloboneira Mel. (1 Art), 
Tachydromia Meig. (2 Arten). Ausser den unten von mir beschrie- 


benen wird keine einzige Art von der Insel Java aufgeführt. 
Acarterus Loew. 


Acarterus orientalis n. sp. Taf. 6 Fig. 17. 

Semarang, Januar, mehrere Ex., Jacobson leg. 

d. Augen in der ganzen Länge zusammenstossend, Facetten 
der oberen Hälfte bedeutend grösser als die der unteren. 
Ocellenhécker vorragend, mit 2 Börstchen. An den Fühlern 
sind die 2 Basalglieder gelblich, das ste Glied schwarzbraun, 
weissgrau schimmernd, die lange, feine Borste ebenfalls dunkel. 

Rüssel rotgelb, solang wie die Höhe des Kopfes. Taster 
klein, braun. Thorax sehr stark gebuckelt, schwarzbraun, mit 
kaffeebraunem Anflug, mit gelblichgrauer Bestäubung, nament- 
lich in der hinteren Hälfte; auf dem Schildehen ist dieselbe 
mehr weislich. Sehildchen am Rande mit zahlreichen fahlgelb- 
en Haaren, am Thorax nur wenige ebensolche in der hin- 
teren Hälfte. 

Hinterleib schwarzbraun, lang aber nicht dicht fahlgelb 
behaart. Copulationsorgane unscheinbar, die Hinterleibsspitze 
nicht erweitert. Hüften kurz, schwarzbraun, die Vorder- und 
Mittelschenkel bis auf das Enddrittel schwarz ; Beine sonst 
bis auf das letzte Tarsenglied rotgelb, mit ziemlich langer, 
-gelblicher Behaarung, von Borsten ist nur eine an der Aussen- 
seite der Hinterschienen, etwas binter der Mitte, durch ihre 
schwarze Farbe zwischen der Behaarung auffallend ; eine eben- 
solche findet sich vor der Spitze dieser Schiene. 

Flügel etwas graulich, die Adern schwarzbraun, das längliche 
Stigma gelb, sehr wenig hervortretend. 

Schwinger braungelb. Schüppchen schmutzigweiss mit gelb- 


licher Behaarung, 
2 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1. 251 
Körper- und Fliigelliinge 4 mm. 


og. Augen ganz wie bei den Männchen, ebenfalls ganz 
zusammenstossend und mit zweierlei Facetten. 

Hintere Hälfte des Thorax und Schildchen weissgrau, 
bisweilen fast silbergrau. Hinterleib oben nur sehr kurz 


behaart. Flügel hyalin. . 


Von der einzigen, aus dem Gebiete angegebenen Art, A. 
pallipes Bezzi aus Vorder-Indien (Bezzi, Ann. Mus. nat. Hungar. 
JI. 1904. p. 335) unterscheidet sich obige Art durch die Farbe 
von Thorax, Beinen und Fiihlern, indem bei dieser Art der 
Thorax schwarz ist mit dunkelgelben Schulterbeulen und Schild- 


chen, und die Beine und Fiihler ganz gelb sind. 
Empis L. 


Empis Jacobsoni n. sp. Taf. 6. Fig. 18. 

Semarang. Januar, zahlreiche Exemplare, Jacobson leg. 

SY. Kopf glänzend schwarz, Rüssel lang, grösstenteils schwarz, 
Hinterkopf weissgrau bereift, am Scheitel 2 parallele Borsten, 
Börstehen des hinteren Augenrandes schwarz. Fühler schwarz, 
das lang kegelförmige, unten ausgeschnittene 3!° Glied mit 
weisslichgrauem Schimmer, Borste ziemlich dick, halb so lang 
wie das 3te Glied. Augen im Leben rötlich braun. Thorax glän- 
zend schwarz mit einigem weisslichem Schimmer, ausser den 
Borsten unbehaart, letztere lang, schwarz. Schildehen mit 2 
Borsten ; an den Brustseiten vor den Schwingern 2--3 lange, 
schwarze Borsten, sonst sind dieselben nackt. 

Hinterleib glänzend schwarz, mit kurzer, schwarzer Behaa- 
rung; die Spitze nicht kolbig ; Copulationsorgane mässig gross, 
etwas klaffend. 

Beine dünn und lang, die Vorderschienen nahe der Wurzel 
nach innen gebogen, im übrigen gerade ; Vordertarsen im ganzen 


959 C.H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


etwas verdickt, Vordermetatarsus sehr lang, nur wenig kürzer 
als die Schiene, länger als die folgenden Glieder zusammen- 
genommen, letztere kurz-oval, nur wenig in Länge verschieden ; 
mittlerer Tarsus nicht verdiekt, die Glieder von abnehmender 
Liinge; am Hintertarsus sind die 1—2 Basalglieder verdickt, 
das lte Glied so lang wie die übrigen Glieder zusammenge- 
pommen. Die Beine. sind glänzend schwarz, die Kniee schmal 
gelblich ; die Behaarung dicht, schwarz, besonders an der 
Unterseite der Mittelschenkel lang und borstenartig ; Vorder- 
schenkel nur unten an der Wurzelhälfte mit 4 — 6 Bürstchen ; 
Hinterschenkel etwas gebogen, unten über die ganze Länge 
mit einer Reihe kurzer Bôrstchen, von welchen die nahe der 
Spitze am längsten sind, an der Oberseite kurz und dicht 
behaart. Hinterschienen mit 3 Reihen langer Borsten. Flügel 
gebräunt ; Stigma braun ; der obere Art der Cubitalader gerade 
und senkrecht zum Vorderrande verlaufend ; die obere Ader 
aus der Discoidalzelle erreicht den Flügelrand nicht, ebenso- 
wenig wie die Analader. Schwinger schwarz. 


Körper- und Flügellänge 3 mm. 


Stirn glänzend schwarz, parallelrandig. Thorax, nament- 
lich hinten, mit deutlicher weisser Bereifung. Hinterleib den 
ganzen Seitenrande entlang schwarzgefiedert, desgleichen die 
Beine in sehr ausgedehnter Weise, alle Schenkel und Schie- 
nen beiderseits, an der Innenseite der Vorderschienen ist cie 
Befiederung jedoch nur an der Wurzelhälfte länger ; ausserdem 
zeigt sich die Befiederung an der ganzen Aussenseite des Vor- 
dertarsus, sowie des Metatarsus und der Wurzel des 2ten 
Gliedes der hinteren Tarsen. Schiene und Tarsen seitlich 
abgeflacht ; die Verdickung der Tarsen weniger ausgesprochen 
als bei den 4. Die Beborstung der Beine ganz zurückgetreten, 


noch am besten an den Hintertarsen erhalten. 


Von dieser Gattung kannten wir bis jetzt aus dem Gebiete 


nur 2 Arten (Æmpis ceylonica Bezzi aus Ceylon, und £ papuana 


J.C. H. DE MEIJERR, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 259 


Bezzi aus Neu-Guinea, beide erst 1904 beschrieben !\). Beide 
Arten sind nur im weiblichen Geschlechte bekannt, die Beine 
sind unbeschuppt, während unsere neue Art gerade durch 


die sehr reiche Beschuppung kaum zu verkennen ist. 


Diese Art scheint in der Nähe Semarangs selten zu sein. 
Die zahlreichen vorliegenden Stücke wurden alle in einer und 
derselben Schlucht erbeutet ; diese war dicht bewachsen an 
den steilen Wänden und überhaupt reich an merkwürdigen 
Dipteren. Herr J. schrieb mir diesbezüglich: »An einer der 
50 Fuss hohen Wände emporkletternd sah ich fast senkrecht 
über mir im Schatten eines Baumes einen grossen Schwarm 
dieser Fliegen, welchen ich nicht ohne Gefahr erreichte und 
fast im Ganzen erbeutete. In derselben Schlucht fing ich später 
noch 2 Sehwärme, den einen unter einem Baum, welcher sich 
über einem Bache verbreitete. den zweiten auf den Blüten 
eines Stranches. Weil die Fliegen in dichtem Schwarme hin 
und her tanzen und verscheucht wieder zu derselben Stelle 
zurückkehren, so hält es nicht schwer ganze Schwärme zu 


erbeuten.« 


PHORIDAE. 


Puliciphora Dahl. 
Puliciphora Beckeri n. sp. Taf. 6. Fig. 19-21. 


Semarang, auf faulendem Fleische, März, 6 29, Jacobson leg. 


Von dieser merkwürdigen Gattung sind bis jetzt 3 Arten 
bekannt geworden, nämlich P. lucifera Dahl (= Stethopathus 
ocellatus Wandolleck) und P. pulex Dahl, beide vom Bismarck- 
Archipel, und P. occidentalis Melander et Brues aus Nord- 


Amerika. *) Von ersterer besitzen wir in der Abhandlung Wan- 


1) Bezzi. Empididi indo-ausiraliani. Ann. Mus. nation. hungar.” II. 1904. 
p. 343, 344. 

2) Neuerdings wurde von WHEELER noch eine amerikanische Art beschrieben 
(A new wingless fly, Puliciphora boringuenensis from Porto Rico. Bull. Amer, 
Mus. Nat. Hist. Vol. 22. p. 267—271,) 


254 J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1, 


DOLLECKS : » Die Stethopathidae, eine neue fliigel- und schwinger- 
lose Familie der Dipteren«, sehr genaue, von Riisaamen 
angefertigte Abbildungen, welche im allgemeinen auch für die 
vorliegende Art zutreffend sind. Die Tiere zeigen in den stärker 
chinitisirten Teilen eine dunkel rotbraune Farbe, sind im übrigen 
gelblich. 

Die Stirne hat dieselbe Gestalt wie bei /. lucifera, es sind 
jedoch (wie bei P. pulex) 2 weitere Borsten, im vorderen Teil 
oberhalb der Augen, vorhanden. Die Ocellen sind zwar vor- 
handen, jedoch ist die mittlere äusserst rudimentär und nur 
als feiner, heller Punkt wahrnehmbar. Die Wangen sind schmä- 
ler, die Backen breiter als bei L. lucifera. Die Borsten, desgleichen 
die des Thorax, sind glatt, während bei P. pulex jedenfalls 
die des Hinterkopfrandes mit langen Chitinfortsätzen versehen 
sein sollen. Fühlerborste etwas länger behaart als bei P. lucifera. 

Thorax am hinteren Rande mit einer Reihe starker Borsten, 
wie in Wawxporteck's Figur von /. lucifera angegeben. Hin- 
terleib dorsal mit 4 dunkleren Halbringen, der 1t° fast 1,5 mal so 
lang wie der 2te und Ste (nach Warporrrok’s Figur bei P. lei fera 
kürzer als der 2te); der 4t° etwas heller als die vorhergehenden. 
Der 1te Halbring setzt sich auch hier aus 2 auf einander 
folgenden Halbringen zusammen, von welchen der vorderste 
nur einen schmalen vorderen Saum bildet. 

An den Beinen sind die Hinterschienen etwas keulenartig 
verdickt ; auch der Hintermetatarsus etwas erweitert, so lang wie 
die übrigen Tarsenglieder zusammengenommen, an der Innen- 
seite mit 7 Querreihen kurzer, dicht gelagerter Dörnchen, die 
Seitenränder und 2 Längsstreifen an der Aussenseite mit eben- 
falls einander berührenden, noch kürzeren Dörnchen gewimpert. 
Überdies zeigt die Aussenseite zerstreute Härchen. Stärkere 
Borsten zeigen sich sonst, ausser den Spornen an den hinteren 
Beinen, nicht. 

Empodium und Pulvillus wie von Waxpocrecx in Taf. 26 


Fig. 10 für die Coox’sche Gattung angegeben. 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I, PANS) 


Körperlänge 1 mm. 

Die Art unterscheidet sich von P. lucifera besonders durch 
die grössere, von . pulex durch die geringere Anzahl der 
Stirnborsten. Eine ebensolche eigentiimliche Bewaffnung des 
Hintermetatarsus wird fiir keine dieser Arten erwihnt, dage- 
gen gibt Broker eine solche für die Gattung Metopina an 
(Broker, die Phoriden, Abh. zool. bot. Gesellsch. Wien. I. 
Taf. V. Fig. 78.) Wenn Becker in derselben Abhandlung 
sagt, dass bei Puliciphora die Pulvillen und das Empodium 
fehlen, so geht er hierin doch zu weit, auch nach WANDOLLECK 
sind sie bei P. lucifera wie bei meiner Art gestaltet, also rudi- 
mentiir, jedoch bestimmt nachweisbar, während sie bei Chonoce- 
phalus ganz fehlen sollen. 

Puliciphora occidentalis hat dieselbe Anzahl Stirnborsten ; in 
Brurs’ Monographie werden die Ocellenborsten nicht besonders 
erwähnt, auch diese werden jedoch wohl vorhanden sein. 
Weil ebendort über die Ocellen nichts angegeben wird, als dass 
sie vorhanden sind, so ist die vordere wohl nicht dermaassen 
rudimentär, wie bei der vorliegenden Art; auch dürfte der 
Hinterleib anders beschaffen sein, indem das ste Tergit das 
dt berühren soll, das 4te und 5te durch weisse Membran 
getrennt sind. Bei der vorliegenden Art ist das 4te in breiter 
Berührung mit dem Sten, nnd nur wenig schmäler, das 5te 
jedoch viel unbedeutender entwickelt; das 31° und 4te sind 
gleich lang, */, so lang als das 2te. Die Schienen sollen bei 
P. occidentalis je 2 Sporne besitzen; bei P. Beckeri fehlen 
diese an den Vorderbeinen, während die Mittel- und Hinter- 


schienen nur je 1 aufweisen. 
Syneura Brues. 


Syneura orientalis n. sp. Taf. 6. Fig. 22. 


Semarang, auf faulem Fleische, März, 2 99, Jacobson leg. 


Von sehwarzbrauner Farbe, die Beine heller braun. 


256 J. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


Kopfbildung wie bei Metopina galeata, Stirnborsten alle 
glatt, wie auch die sonstigen Körperborsten. Am Hinterkopf- 
rande 6 Borsten, die 2 mittleren zwischen den hinteren Ocellen, 
die 2 äusseren jederseits dicht über dem Auge neben einander. 
Ferner zeigt die Stirne ausser den 2 vordersten Borsten eine 
Querreihe von 4 Borsten und dann eine von 2 Borsten ; die 
2 vorderen Stirnborsten sind kurz und schief nach aussen und 
vorn geneigt. Fiihlerborste fast apical, pubeszent. 

Schildehen mit 2 Borsten. 

Am Hinterleib erstreckt sich die Chitinisirung der Tergite 
der 3 hinteren Segmente allmählich weniger nach den Seiten hin. 

An allen Schienen finden sich dicht über der Wurzel eine, 
an den Mittelschienen 2 Borsten an der Aussenseite. Am End- 
drittel der Hinterschienen bilden die dicht gelagerten Härchen 
an der Innenseite ca. 4 Querreihen ; ebensolche Querreihen 
finden sich auch an der Innenseite des hinteren Metatarsus ; es 
sind hier ca. & vorhanden, von denen die distalen Reihen all- 
mählich schmäler werden; dieser Metatarsus zeigt, wie auch 
die folgenden Tarsalgheder, vor dem Ende ein kurzes Dérnchen. 
Empodium borstenformig, die Pulvillen, wie bei der beschrie- 
benen Puliciphora, an der einen Seite zerschlissene schmale 
Anhänge darstellend. 

Flügel im allgemeinen wie bei Metopina galeata (BECKER, 
Die Phoriden, Taf. V. Fig. 77), die 6te Liingsader jedoch 
weniger geschwungen. Die 2te Längsader an der Basis mit 
einer Borste, desgleichen eine Borste am Unterrande der Flügel- 
wurzel (nach Broker's Abbildungen sind hier bei Phora immer 
mehrere vorhanden, während in seiner Figur vom Flügel von 
Metopina galeata keine angegeben ist). 

Körperlänge 1,75 mm. 

Ich war anfangs geneigt, diese Art in die Gattung Metopina 
zu stellen. Weder die Stirnbeborstung noch die Beinbewaffnung 
stimmt jedoch ganz mit der von Broker für diese Gattung 


gegebenen Diagnose, welche sich jedoch nur auf die einzige 


tePato) 


J.C. H. DE MEIJEKR, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. T. 257 


ihm bekannte Art Metopina galeata bezieht. In beiden Merk- 
malen zeigt sich einige Anniiherung an Dohrniphora, welche 
jedoch u. A. durch den beim © eigentümlich verlängerten 
Rüssel und durch die gegabelte Cubitalader verschieden ist. 
Auch in Syneura passt die Art nur zur Noth. Die Fühlerborste 
ist kaum mehr als subapical, das 3 Fühlerglied kaum etwas 
oval, von den Schienenspornen ist nur je der eine als lang zu 
bezeichnen. Auch sind die 1° und 2e Längsader einander gar 
nicht so stark genähert, wie es bei S. coceiphila Coq., der 
einzig bekannten Art dieser Gattung, der Fall ist. Bruns’ Tabelle 
führt jedoch auf diese Gattung, und so mag die Art einstweilen 


in derselben verbleiben. 


Nach Becker fehlen bei der auch bedeutend kleineren, nur 
3/4 mm. Körperlänge erreichenden Metopina galeata die Borsten 
an den Beinen, desgleichen Empodium und Pulvillen ganz. 

Becker’s Bestimmungstabelle der Phoridengattungen führt 
auch für unsere Art auf Metopina, wenn man nur die zerschlis- 
senen Pulvillen als ganz »rudimentär« betrachtet. Die End- 
scheidung dieses Punktes scheint mir jedoch bei diesen win- 


meen Gebilden bedeutende Schwierigkeiten darzubieten. 


PLATYPEZIDAE. 
Platypeza Meig. 


Platypeza argyrogyna. n. sp. Taf. 6. Fig. 23. 
Semarang, Januar, mehrere Männchen und Weibchen, 


Jacobson leg. 


d. Augen sehr gross, in trockenen Stücken der obere, mit 
grossen Facetten versehene Teil rot, der untere kaffeebraun. 
Stirndreieck und Untergesicht matt grauweiss. Fühler gelb, 
weisslich schimmernd, die etwas verdiekte Wurzel der Borste 
gleichfalls gelb, sonst ist dieselbe schwarzbraun. Taster und 


das Ende des Rüssels gelb. 


258 J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


Thorax dunkelgraubraun, matt, bisweilen etwas seidenartig 
schiminernd, unbehaart, mit der Spur einer dunkleren Mittel- 
linie, die Seiten der vorderen Hälfte bei Betrachtung von 
hinten mit einigem weisslichen Schimmer. Schildehen von der 
Farbe des Thorax, die Spitze weissgrau. Brustseiten braun, 
etwas oliinzend. 

Hinterleib tief sammetschwarz, bei weniger gut conservirten 
Stücken etwas glänzend, fast nackt, nur am Rande mit deut- 
licher Behaarung ; an der hinteren Spitze eine Reihe steifer 
Härchen. Am 3tn, 4ten und 5ten Ringe finden sich in der 
Mitte abgebrochene, äusserst schmale, bisweilen kaum wahr- 
nehmbare aschgraue Vorderrandsäume. Äusserste Hinterleibs- 
spitze (Endpartie des Öfen Ringes) und Hypopyg matt aschgrau. 
Beine gelb, die Schenkel und Schienen etwas verdunkelt, 
namentlich die hintersten bisweilen fast schwarzbraun. Hinter- 
schenkel an der Innenseite glänzend. Die verdickten Hinter- 
tarsen gelbschimmernd, nur ausnahmsweise verdunkelt, ihre 
Glieder an den Seiten fein schwarz gerandet. 

Flügel glashell, das Geäder gelblich. Discoidalzelle lang 
und schmal, ihre untere Entfernung vom Flügelrande so: 
lang wie oder nur wenig grösser als die hintere Querader. 
Unterer Anhang der Spitzenquerader den Flügelrand nicht 
erreichend. Analzelle sehr kurz, so lang wie die vordere 
Basalzelle. Die kleine Querader liegt weit vor der Einmündung 
der Hilfsader. Bei einem Exemplar zeigte sich in dem rechten 
Flügel innenwirts von der hinteren Querader noch eine 2te 
überzählige. Schwinger mit gelblichem Stiel und dunkelbrau- 
nem Knopf. 

Körper- und Flügellänge 3 mm. 


o Stirn mit parallelen Rändern, mattbraun, mit Mittel- 
furche bis zur Fühlerwurzel. Basalglieder der Fühler weiss- 
grau, Bies Glied gelblich. 


Thorax wie beim «, jedoch die hintere Hälfte und das 


J.-C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1. 259 


Schildehen mit bläulichem Silberschimmer übergossen. Hinterleib 
tief sammetschwarz. An den Hintertarsen sind das 1te und 2te 
Glied gelb, die weiteren dunkeibraun. Schwinger ganz gelb. 
Von den beiden beschriebenen südasiatischen Arten Platypeza 
Wulpü Kerrksz (Termész. Füzet. XXII. 1899, p. 179.) und 
glaucescens Walk. unterscheidet sich erstere durch das matt- 
schwarze Untergesicht, die schwarzbraunen Fühler, die schwar- 
zen Taster (nur das d ist bekaunt), während bei P!. glauces- 
cons der Thoraxriicken, wohl auch beim ©, blaugraulich sein 
soll, die hintere Querader fast 2 mal solang sein soll wie 
ihre untere Entfernung vom Fliigelrande und der Kopf vorn 


eine schwarze Makel zeigen soll. 
PIPUNCULIDAE. 
Pipunculus Latr. 
Bis jetzt war noch kein Pipunculus von Java verzeichnet. 


Die 5 hier vertretenen Arten lassen sich in folgender Weise 


auseinanderhalten : 


Keeiliwelssemaverdunkelbi.n. Ik: atta Ba Rel ener a ia 2 
» lsc ee Pip età tin 

2. Ster und 4'er Abschnitt der Randader fast von gleicher 
LOT PNEU M He ma 


gier Abschnitt bedeutend kürzer als der 2te: P. javanensis n.sp.d 

3. Hinterschenkel unten dicht gewimpert: P. ciliatus n. sp. d 
» unten nicht gewimpert: P. hepaticolor Beck. 

4. Stirn ganz weiss bestäubt . . . P. epichaleus Perk.? © 


» vorden Ocellen glänzend schwarz: P.synadelphusPerk.? o 


1. Pipunculus hepaticolor Becker. 
Semarang, October, Januar, mehrere Exemplare, Jacobson leg. 
Breker beschrieb von dieser Art nur das 9, aus Singapore. 


ST. Stirn und Untergesicht silberschimmernd, Fühler gelb- 


260 7. ©. H. DE MEIJERE. STUDIEN ÜBER SÜDOSTASTAT. DIPTEREN. I. 


braun, Wurzelglieder dunkelbraun, das Bte Glied in eine kurze 
Spitze vorgezogen, weissschimmernd. 

Thorax lederbraun bereift, vorn und am Rande mit weiss- 
licher Bereifung, desgleichen an den Brustseiten. Schildchen 
am Rande mit einigen schwachen Härchen. 

Hinterleib chocoladebraun, mit weisslichen Seitenflecken, 
welche sich weit nach oben erstrecken, sodass sie in der Mitte 
unterbrochene Hinterrandsäume bilden; am 5ten Ringe sind 
dieselben breit und am Hinterrande zusammengeflossen. 1ter 
Ring an den Seiten mit schwarzen Börstchen. Hypopyg sch warz- 
braun, mit mässig grossem, rundlichem Eindruck. 

Hüften schwarzbraun, Schenkel desgleichen, an der Wurzel 
und der Spitze breit gelb. Schienen und Tarsus bis auf das 
Endglied gelb. Mittel- und Hinterschenkel unten in der End- 
hälfte mit einigen kurzen Börstchen. Flügel etwas gebräunt, 
Randmal schwarzbraun, der 3t und 4te Randaderabschnitt fast 
gleichlang. 2te Längsader an der äussersten Spitze nach oben 
gebogen, die Mündung deutlich jenseits der hinteren Querader ; 
kleine Querader kurz vor der Mitte der Discoidalzelle. Schwin- 
ger gelb. 


D mm. 


Körperlänge 3—4 mm.; Flügellänge 3,5 


D 


0.4 Die Beschreibung Brckpr's trifft ganz zu, nur ist das 
Ste Fiihlerglied doch etwas mehr in eine Spitze vorgezogen 
als aus derselben (»das dritte Fühlerglied nur mit stumpfer 
Spitze«) hervorgehen würde. Stirne und Untergesicht sind weiss- 
schimmernd ; die Schenkel in etwas ausgedehnterer Weise ver- 


dunkelt. 


2. Pipunculus ciliatus n. sp. 

Semarang, October, Januar, 2 dd, Jacobson leg. 

Scheiteldreieck klein, glänzend schwarz, Stirn und Unter- 
gesicht silberschimmernd. Wurzelglieder der Fühler schwarz- 
braun, das Bte Glied heller braun, namentlich an der scharf 


vorgezogenen Spitze weisslich schimmernd, 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASTAT. DIPTEREN. I. 261 


Thorax schwarzbraun, mit zimmtbrauner Bestiiubung, Schul- 
terbeulen briunlich weiss; Brustseiten weisslich bereift. Schild- 
chen schwarzbraun, ohne Borsten. Hinterriicken weissschimmernd. 

Hinterleib schwarzbraun, fast matt, mit weissbestiiubten Sei- 
tenflecken, welche sich am lten Ringe als schmaler Hinterrand- 
saum fast bis zur Mittellinie erstrecken und am 5ten Ringe zu 
einem breiten weisslich schimmernden Hinterrandsaum zusam- 
mentreffen, welcher in der Mitte nur sehr schmal unterbrochen 
ist. Hypopyg schwarzbraun, hinten mit langer, oben spitz 
endender, schmaler Längsfurche. It Ring an der Seite mit 
schwarzen Borsten. Hüften schwarzbraun, Schenkel desgleichen, 
die Spitze und an den Hinterschenkeln auch die äusserste 
Wurzel gelb. Schienen gelb, die der hinteren Beine in und 
jenseits der Mitte an der Innenseite verdunkelt. Tarsen der 
vorderen Beine wenigstens oben schwarzbraun, an den Hinter- 
tarsen die 8 Wurzelglieder gelb, das 4t¢ etwas verdunkelt, das 
ote schwarzbraun. Beine zum grössten Teil silberglänzend, 
namentlich die Vorder- und Hinterschenkel an der Hinterseite, 
die Hinterschenkel an der Vorderseite und die Schienen. Hin- 
terschenkel an der Hinterseite glänzend schwarz, überdies an 
der Unterseite über ihre ganze Länge lang gelblich behaart. 

Flügel etwas graulich tingirt, das Stigma schwarzbraun, 
der 4te Abschnitt der Randader nur wenig kürzer als der 
dritte; kleine Querader deutlich vor der Mitte der Discoidal- 
zelle; 2te Längsader auch an der Spitze fast gerade; letzter 
Abschnitt der 4ten Längsader stark gebogen ; das obere Ende 
der hinteren Querader liegt etwas vor der Ausmündung der 


2ten Längsader, Schwinger gelb. 


Körperlänge 3,5—4 mm. ; Flügellänge 4.5 mm. 

Die Tabelle Kerınsz’ führt auf P. Beckeri Kert. und parvu- 
lus v. d. Wulp, welche beide Arten auch schon nach der 
Tabelle verschieden sind. Durch die lange Behaarung der 


Unterseite der Hinterschenkel unterscheidet sich überdies die 


262 7. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT, DIPTEREN, I. 


vorliegende Art; auch dem P. eruciator Perk. und eucalypti 
Perk., welche nach der Tabelle Perkins’ am meisten verwandt 


wiiren, fehlt diese Behaarung. 


3. Pipnnculus javanensis n. sp. 

Semarang, Januar, 2 dé, Jacobson leg. 

Stirne und Untergesicht silberweiss ; Fühler schwarzbraun, 
das Ste Glied heller, besonders an der vorgezogenen, weiss- 
schimmernden Spitze. 

Thorax dunkelbraun, mit kaffeebrauner Bereifung, an den 
Seiten mit weissem Schimmer, Schulterbeulen braun. Brust- 
seiten schwarzbraun, weisslich bereift. Schildehen schwarzbraun, 
ohne Borsten, Hinterrücken weiss bereift. 

Hinterleib dunkel chocoladebraun, mit weissen Seitenflecken, 
welche sich am lten Ring zu einem schmalen weissen Hinter- 
randsaume vereinigen; am 5ten Ringe sind die Flecke breit 
und erstrecken sich weiter nach oben hin, ohne jedoch die 
Mittellinie zu erreichen. ler Ring an den Seiten mit schwar- 
zen Börstehen. Hypopyg kurz und breit, schwarzbraun, mit 
grosser, vertiefter runder Grube. Hüften und Schenkel schwarz- 
braun, letztere an der Spitze schmal gelb, die Hinterseite der 
vorderen und die Vorderseite der Hinterschenkel weissschim- 
mernd, die Hinterseite der Hinterschenkel glänzend schwarz ; 
letztere unten an der Spitzenhälfte mit kurzen, schwarzen 
Börstehen, auch die Mittelschenkel unten mit kurzen schwar- 
zen Dörnchen. Schinen grösstenteils gelb, hinter der Mitte, 
besonders an der Innenseite etwas verdunkelt. Tarsen oben 
dunkelbraun bis gelbbraun, das letzte Glied dunkler ; beim 
einen Exemplare die Hintertarsen gelb mit schwarzbraunem 
Endglied. Flügel etwas graulich, Stigma schwarzbraun, die 2te 
Längsader auch an der Spitze fast gerade, der 4te Abschnitt der 
Randader bedeutend kürzer als der 3e. Kleine Querader deutlich 
vor der Mitte der Discoidalzelle ; hintere Querader mit seinem 


oberen Ende unter der Spitze der 2ten Längsader, Schwinger gelb. 


J.C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. 1. 265 
Körperlänge 3 mm., Flügellänge 3,5 mm. 


Die Tabelle Kurrész’ führt auf /7. Beckeri, welche jedoch 
dadurch verschieden ist, dass der 3te Abschnitt bei dieser Art 
deutlich kürzer als der 4te ist. Auch unter den von PerKINS 
beschriebenen australischen Arten findet sich unsere Art nicht. 
P. hylaeus Beck. dürfte ihr am nächsten sein, unterscheidet 
sich jedoch durch helleres Stigma, durch ganz dunkle Schen- 
kel, durch längere Haare aussen in der Mitte der Hinterschie- 


nen u.sw. 


Uberdies liegen mir noch 2, ebenfalls von JacoBsox bei Sema- 
rang gesammelte Arten vor. die eine in einem, die zweite 
in zwei weiblichen Stücken. Beide gehören zu der Gruppe, 
bei welcher das Stigma fehlt. Die eine Art ist vielleicht 
P. epichaleus!), nur ist der Hinterleib nicht kupferfarben, 
sondern metallisch dunkelgriin; die zweite diirfte mit P. 
synadelplusı) identisch sein; namentlich auch die Flügelabbildung 
trifft vorzüglich zu; auch diese 2 Exx. sind von derselben 
metallisch dunkelgrünen Farbe, an den Beinen sind die 
Schenkelspitzen schmal, die Schienenwurzeln breiter (an den 
hinteren bis auf !/; ihrer Länge) gelb, an den Tarsen das 
letzte Glied schwarzbraun. Die grossen, viereckigen Schulter- 
beulen fallen in beiden Arten durch ihre fast weisse Farbe 
auf. P. aeneiventris Kert. von Ceylon (nur das bekannt), 
ist durch den schwarzen Thorax, durch das gliinzend schwarze 
Schildchen, sowie durch wohl stiirkere Behaarung des Hinterleibes 
verschieden. Die ebenfalls metallisch grüne /. singalensis Kert. 
zeigt am letzten Hinterleibsringe eine flache Längsfurche, 
welche sich fast tiber die ganze Ringbreite erstreckt. Die Stirne 
ist ganz silberschimmernd, der Legestachel gerade. Bei meinem 


1) Perkins, Leaf Hoppers and their natural enemies (pt. 4 Pipunculidae) 
Hawaiian sugar planter’s Association. Div. of Entom. Bull. I. Part 4. 1905. 
p, 170. 

Tijdschr. v. Entom. L. 18 


264 7. C. H. DE MEIJERE, STUDIEN ÜBER SÜDOSTASIAT. DIPTEREN. I. 


epichaleus 9 ? findet sich ın der hinteren Hälfte des letzten 


Abdominalringes ein eingedrücktes Längsstrichelchen ; dasselbe 


ist bei der 2ten Art kürzer, nur als kurzovaler kleiner Ein- 


druck vorhanden. 


TAFELERKLÄRUNG. 


Taf. 5. Fig. 1. Sciara rufithoraa v.d. Wulp. 7, Endglied der Zange. 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


» 


NA 


> 


x 


Flügel. 


2. Allactoneura cincta n.sp. 
8. > > Schuppe des Thorax. 
4. Empheria propinqua n.sp. Flügel, oberer Spitzenteil. 
DI » a pical is » » » » 
6. Ceratopogon guttifer » Flügel. 
Te » notatus » » 
8. > Jacobsoni » » on 
9, » » » » © 5 
10. » crassinervis N.Sp. > 
IRE » luteinervis UE» 
12% > acanthopus » » 


13. Prosopochrysa vitripennis Dol. Kopf. 


14. Odontomyia consobrina Macq. %, Hinterleib. 


152 » maculata n. sp. ©, » 
lio » » » 7 ; » 


17. Acarterus ortentalis 
18. Empis Jacobsoni 
19. Puliciphora Beckeri 
2108 » » 
DIL » » 
22. Syneura orientalis 


23. Platypeza argyrogyna 


» Flügel. 
» Fühler. 
» Kopf, Profilansicht. 
Stirne. 
5tes Hinterleibstergit. 
» Flügel. 


» » 


BESCHRIJVING 


EENER 


MEUWE APHIDGN-SOORT UIT HOLLANDSCH LIMBURG 


DOOR 


Dr. H. SCHOUTEDEN (Brussel). 


Dr. Grevillius, te Kempen (Rhijn) zond mij onlangs ter 
determinatie eenige Aphiden welke plantencecidieen veroor- 
zaakten, door hem gevonden. Daaronder vond ik eene nieuwe 
soort van het geslacht Sipha Pass., wiens bijzonderst kenmerk 
is dat de sprieten wit zes (vijf) leedjes samengesteld zijn, en 
niet zeven (zes) gelijk by de overige Aphidini. 

Die nieuwe soort, welke ik hier beschrijven wil, leeft op 
Polygonum avicularia, en door hare zuiging worden de bladeren 
eigenaardig misvormd en gerold: De misvorming hoop ik 
later in een werk over Duitschland’s Gallen te kunnen af beel- 
den. Volgens het gebruik der aphidologen zal ik dus deze 
nieuwe Sipha S. polygoni noemen. 

Sipha polygoni is een zeer interessante seort, welke van alle 
tot hiertoe beschreven Sipha-soorten daardoor duidelijk afwijkt, 
dat het lichaam onbehaard is, terwijl alle andere soorten met 
meer of minder stijve haartjes bedekt zijn. Het diertje is niet 
zonder gelijkenis met Brachycolus stellariae, eene zeldzame soort 
door my by Brussel soms gevonden. 

Dr. Grevillius heeft deze nieuwe soort by Maastricht ont- 
dekt. Dus een aanwinst voor de noord-nederlandsche fauna. 


De beschrijving van Sıpha polygoni laat ik hier volgen, 


266 11. SCHOUTEDEN, BESCHRIJVING EENER NIEUWE APHIDEN-SOORT ENZ. 


> vwipara aptera. 

Corpore elongato, angusto (175 X 50 p. e.), postice sensim 
angustato ; colore pallido, flavescente vel fere albido, glabro. 
Antennis sat gracilibus, tertiam partem longitudinis corporis ad 
DO : Bess ; 
175 i) apice leviter infuscatis; articulo 


primo secundo paullo longiore, tertio quarto multo longiore, 


summum aquantibus ( 


quarto quinto leviter breviore, quinto sexto breviore: I = 5, 
H= Al INTEN ario mint 
tantum distinete imbricato. Oculis appendice parum distincto, 
nigris vel rubro-nigris. Fronte paullo convexo. Abdominis 
dorso segmentis mediis haud vel vix distincte separatis : seg- 
mentis apicalibus autem distinetis. Corniculis vix prominentibus, 
fuscis. Pedibus mediocribus, pilosis, pilis tibiarum sat robustis, 
apicalibus longioribus. Rostro ad summum coxas intermedias 
attingente, apice fusco; articulo tertio præcedentibus unitis 
multo breviore. 
vivipara alata. 

Corpore pallido, ut apud foeminam apteram ; lobis thoracis 
capiteque fusco-nigris, nitidis: “corniculis fuscis. Antennis 
corporis tertiam partem subæquantibus, articulo tertio quarto 
plus duplo longiore, quarto et quinto subæqualibus, sexto 
precedente longiore: HI = 24, IV -=.10,:V = TUNISIE 
a segmento quarto distincte imbricatis, tertio obsoletius ; 
articulo tertio foveis sex, quarto fovea una anteapicali, quinto 
foveis nonnullis ad basin sexti. Oculis appendice parum 
distincto, nigris vel rubro-fuscis. Fronte convexa. Corniculis 


humilibus. 


) 


AANTEEKENING 


BETREFFENDE 


GRAMMESTA TRIGRAMMICA HUFN. 


DOOR 


M. CALAND. 


(PLAAT 7, FIGUREN 1—3). 


In de maand Juni van het jaar 1906, die zich in het alge- 
meen door het voorkomen van een groot aantal vlinders onder- 
scheidde, werden te Zutphen op de stroop in menigte aange- 
troffen Grammesia trigrammica Hufn. Daaronder bevond zich 
geregeld in vrij beteekenende hoeveelheid de variëteit bilinea 
Hiibn., die hier de vorige jaren ook wel door mij werd gevonden, 
doch toen slechts sporadisch. 

Zooals bekend is, komt het type in twee kleurschakeeringen 
voor, nl. met beenkleurige en met lichter of donkerder roest- 
roode voorvleugels, in beide gevallen met fijne donkere bespren- 
keling. Vooral by de beenkleurige exemplaren wordt de tint 
naar den achterrand een weinig donkerder. Van de drie dwars- 
lijnen waaraan de soort haar naam dankt, is de tusschengelegene, 
de schaduwlyn, gewoonlijk iets breeder en daardoor forscher 
dan de beide anderen. 

By de variëteit bilinea is dit laatste omgekeerd : de schaduw- 
lyn verdwijnt. Echter toch niet geheel; slechts by een van het 


tiental der door mij geprepareerde exemplaren, een zeer donker 


268 um. CALAND, AANTEEK. BETR. GRAMMESIA TRIGRAMMICA HUEN. 


getint dier, is de schaduwlijn geheel onzichtbaar. Hoewel aan 
deze eigenaardigheid de naam der variëteit is ontleend, is zij 
dus geen eigenlijk kenmerk. De variëteit wordt veeleer geken- 
merkt door de kleur van het geheele dier, die lichter of don- 
kerder zwartgrijs zou kunnen worden genoemd; echter komen 
ook bij de variëteit in de voorvleugels de twee zelfde kleur- 
schakeeringen voor als by het type: ook daarbij vindt men 
dieren met meer geelachtige, andere met roodachtige tint, als 
door het gris heenschemerende. Een eigenaardigheid die by 
al mijn exemplaren voorkomt, is dat de beide geheele dwars- 
lijnen, en ook de halve dwarslijn, wederzijds lichter bezoomd 
zijn. Vooral bij de meer geelachtige dieren komt dit duidelijk 
uit. Ik acht dit mede kenmerkerd voor de variëteit. 

Snellen in de Vlinders van Nederland, zoo ook Staudinger 
en Rebel in hun nieuwen catalogus, bepalen zich tot het ver- 
melden van de variëteit bilinea. Naar het mij voorkomt kunnen 
dan ook de meerdere, m. i. weinig belangrijke variëteiten die 
door andere schrijvers worden genoemd, gevoegelyk worden 
teruggebracht tot het type of de variëteit bilinea. Z66 de door 
Tutt in zijn British Noctuae and their Varieties, deel I, blz. 140, 
en in navolging van dezen door ter Haar in Onze Vlinders 
genoemde variëteiten. Ik teeken hierbij echter het volgende 
aan. Door Tutt wordt, aan hetgeen gewoonlijk als bilinea wordt 
beschouwd, de naam obscura gegeven, en wel omdat de bilinea, 
door Hübner afgebeeld, Sammlung Europäischer Schmetterlinge, 
fieuur 217, geheel afwijkend is van hetgeen onder dezen naam 
wordt verstaan. De evengemelde figuur van Hübner toch heeft 
roodachtig grijze voorvleugels met een zwartgrijs veld, alléén 
tusschen de eerste dwarslijn en de schaduwlyn. Herrich-Schäffer 
vermeldt echter met betrekking tot deze afbeelding : » Farben- 
vertheilung ganz falsch, die Wurzelhälfte des Mittelfeldes nicht 
dunkler«, Systematische Bearbeitung der Schmetterlinge von 
Europa, Band 2, blz. 194. Het oordeel van een autoriteit als 


Herrich-Schäffer kan gerustelijk worden onderschreven, zoodat 


M. CALAND, AANTEEK. BETR. GRAMMESTA TRIGRAMMICA HUFN. 269 


er geen voldoende aanleiding schijnt te bestaan om aan hetgeen 
steeds als de variëteit bilinea Hübner, wordt beschouwd een 
anderen naam te geven zooals ‘Tutt doet. 

De afbeelding van bilinea, door Herrich-Schätfer gegeven, 
supplement figuur 398, is in overeenstemming met de in mijn 
bezit zijnde exemplaren, behalve dat Herrich-Schäffer in het 
franjeveld een lichtere, geblokte golflijn aangeeft, waarvan ik 
bij mijn vlinders geen spoor kan ontdekken. 

Het komt mij dus voor dat men zich kan bepalen tot het 
type en de variëteit bilinea Hb. Echter verdienen de aandacht 
een paar merkwaardige aberraties, die slechts in enkele exem- 
plaren zijn gevangen. 

De eene aberratie wordt geciteerd in den catalogus van 
Staudinger en Rebel onder den naam /ringsii Schultz. Zij is 
gekenmerkt door het geheel ontbreken der beide geheele dwars- 
lijnen, zoodat de voorvleugels slechts één dwarslijn, de scha- 
duwlijn, vertoonen; tegen deze lin vertoont zich overigens, 
aan haar achterrandszyde, een donkere schaduw. De aberratie 
wordt door Staudinger en Rebel tot het type gerekend. De 
beschrijving is te vinden in het weekblad Societas entomolo- 
gica, Organ für den internationalen Entomologenverein, Zürich, 
XIIIe jaargang, blz. 154. 

De andere aberratie wordt vermeld door Tutt, l. c., pag. 
141, onder den naam van semifuscans Haw., en onder de 
zeer talrijke exemplaren van het type werd in de bovenge- 
noemde maand ook door mij een dergelijk dier gevangen. De 
grondkleur van voorvleugels en lichaam is bij dit dier geel- 
grijs, van een tint ongeveer het midden houdende tusschen 
de grondkleur van het type en van de variëteit bilinea ; de 
drie lijnen zijn allen scherp aanwezig. De merkwaardigheid 
nu wordt gevormd doordat de geheele achterrandshelft der 
voorvleugels zwarterijs is, veel donkerder dan de wortelhelft. 
De donkere kleur neemt van den achterrand naar het midden 


der vleugels nog een weinig in intensiteit toe, om plotseling 


270 M. CALAND, AANTEEK. BETR. GRAMMESIA TRIGRAMMICA HUFN. 


bij de schaduwlijn, en scherp door deze begrend, op te hou- 
den. Het exemplaar behoort zonder eenige quaestie tot het 
type en niet tot Dilinea, daar de dwarslijnen geen lichtere 
bezooming vertoonen. Als een overgangs-exemplaar kan het 
niet beschouwd worden; trouwens ook overigens werd onder 
de vele bilinea's die mij op de stroop onder het oog kwamen, 
geen enkel overgangs-exemplaar door mij gezien. Het dier 
is een wijfje. 

Van de aberratie wordt een afbeelding gegeven als figuur 1 
op plaat 7. Volledigheidshalve zijn daarbij gevoegd afbeeldin- 
gen van het type, figuur 2 en van de variëteit bilinea, figuur 3. 
By deze laatste afbeelding is de halve dwarslijn niet aange- 
geven, welke dwarslijn echter, hoewel niet in het oogvallend, 
toch by al mijn exemplaren van de variëteit te zien is. 

Ik vermeld nog dat ook een exemplaar van de aberratie, 
figuur 1. hoewel minder geprononceerd, in het bezit is van 
Dr. J. Th. Oudemans; dit exemplaar is een mannelijk, op 16 
Juni 1897 door den heer Zack te Apeldoorn gevangen !). 

Ten slotte herinner ik er aan dat als vindplaatsen in Neder- 
land van de variëteit bilinea tot nu toe met zekerheid alleen 
bekend zijn: Apeldoorn, Laag-Soeren en Zutphen. 

Zutphen, October 1907. 


1) Onder het afdrukken van dit opstel meldt de heer Oudemans mij nog, dat 
hij zeer onlangs een Q ex. der ab. semifuscans ontving, door den heer Koornneef 
op 5 Juli 1907 bij Amsterdam (slatuintjes) gevangen en dat hij onder zijne 
oude voorraden ook nog een, doch minder geprononceerd, g' dezer ab. aantrof, 


op 22 Mei 1863 te Noordwijk door den heer Kinker buitgemaakt. 


AFWIJKENDE MACROLEPIDOPTERA. 


DOOR 


M. CALAND. 


(Praar 7, FIGUREN 4— 13). 


Door het vriendelijk aanbod van Dr. J. Th. Oudemans werd 
ik in staat gesteld van de hulp van Mejuffrouw Fischer gebruik 
te maken voor het vervaardigen van de afbeelding van eenige 
vlinders uit mijn verzameling die een merkwaardige afwijking 
vertoonen, ‘tzij in de teekening, ‘tz in den vorm. 

De afbeeldingen zijn weergegeven op plaat 7, figuren 4 tot 
13. Ik behoef daarbij slechts het volgende aan te teekenen. 

Fig. 4. Chrysophanus dorilis Hufn. ab. Dit is het exemplaar, 
ter bezichtiging rondgegaan by de. zomervergadering van 1901 
en waarvan reeds melding werd gemaakt in het Verslag dier 
vergadering, deel 44 van het Tijdschrift, Verslag, blz. 73. Het 
exemplaar is een wijfje en werd op 7 Juni 1901 onder Gorssel 
nabij Zutphen gevangen. Het is een overgang naar de door 
ter Haar, deel 45 van het tijdschrift, blz. 257, wyeni gedoopte 
bleekgele afwijking. Van een overeenkomstigen overgangsvorm 
werd reeds door ter Haar een afbeelding gegeven op plaat 14 
by figuur 4 van genoemd 43e deel. Het thans afgebeelde exem- 
plaar vertoont nog deze eigenaardigheid, dat de verbleeking 
niet symmetrisch is, doch op den linkervoorvleugel zich verder 
naar den voorrand heeft uitgebreid dan op den rechtervonr- 
vleagel. Evenals by het door ter Haar afgebeelde dier is ook 


by mijn exemplaar het overige der voorvleugels veel lichter 


212, M. GALAND, AFWIJKENDE MACROLEPIDOPTERA. 


van tint dan by normale stukken. De onderzijde der voor- 
vleugels is, hoewel in mindere mate, in overeenstemming met 
de bovenzijde; de achtervleugels zijn ook bij dit dier geheel 
gelijk aan die van het type. 

big. 5. Lycaena icarus Rott. ab. Dit exemplaar, een manne- 
lijk, op 5 Mei 1898 te Helvoirt gevangen, vertoont de merk- 
waardigheid dat de achtervleugels, hoewel goed ontwikkeld 
en geheel als die van het type geteekend, veel kleiner zijn 
dan bij normale dieren, waardoor de vlinder een zeer eigen- 
aardig voorkomen heeft. 

Fig. 6. Dilina tiliae L. ab. Ken bijna geheel bruine afwij- 
king, waarbij bovendien de twee vlekken in de voorvleugels in 
elkaar zijn gevloeid. De teekening en vorm der vleugels zijn 
geheel normaal. De vlekken zijn donker kersrood gekleurd, 
het overige is lichter of donkerder kaneelbruin getint. De 
onderzijde is mede kaneelbruin. Het evempiaar is wat frisscher, 
levendiger van kleur dan de afbeelding aangeeft. Het dier, een 
%, werd op 19 Mei 1896 uit een te Alkmaar gevonden rups 
gekweekt. Ik bezit ook een overgangs-exemplaar naar deze 
afwijking, in licht kaneelbruin, doch waarbij de vlekken nog 
slechts lichtbruin, miet rood zijn. 

Fig. 7. Dilina tiliue L. ab. Ken zeer sterk afwijkend exem- 
plaar dat doet denken aan de afbeelding by Sepp, titelplaat 
van deel IV. Vermoedelijk heeft men hier met een monstruo 
siteit te doen daar de voorvleugels minder scherp gehakkeld 
zijn dan bij normale dieren. De geheele vlinder is, zoowel 
boven als onder, bijna eenkleurig vuil lichtgroen; van de 
anders zco karakteristieke vlekken op de voorvleugels is niets 
over dan een donkerder stip, alleen aan de rechterzijde. In de 
afbeelding zijn de voorvleugels te breed geteekend, waardoor 
de achterrand te steil is geworden. Het dier is mannelijk en 
werd op 1 Juni 1895 uit een te 's Bosch gevonden rups 
gekweekt. 


Wig. 8. Ayrotis segetum Schiff. Vrouwelijk exemplaar, gevan- 


M. CALAND, AFWIJKENDE MACROLEPIDOPTERA. 273 


gen te Warmsveld bij Zutphen op 29 Mei 1906. Terwijl by 
de normale 99 van segetum de voorvleugels vrij gelijkmatig 
donker getint zijn en de teekening veelal verduisterd is, zijn 
bij dit exemplaar het middenveld en de binnenrandshelft van 
het wortelveld, benevens de thorax lichter grijs dan het overige 
en is de teekening fijn scherp, geheel aanwezig; de donkere 
niervlek en de lichtere ronde vlek zijn echter niet scherp 
donker gerand, zooals dat gewoonlijk bij deze soort het geval is. 

Fig. 9. Miana lterosa Hw. Mannelijk exemplaar, op 14 Juli 
1897 te Sehoorl in Noordholland, aan den zoom der duinen 
gevangen. Het geheele dier is licht bruinachtig gris, bijna 
zonder teekening ; alleen is de omtrek der ronde vlek scherp 
wit en wordt eenige, mede witte bezooming achter langs de 
plaats der tweede dwarslijn gevonden. 

Fig. 10. Naenia typica L. Ken wijfje van meer dan gewone 
grootte, gevangen te Warnsveld op 9 Juli 1904. Het gewone 
lichte netwerk is niet aanwezig; de aderen zijn nauwelijks 
aangeduid en de vulling der dwarslijnen is niet lichter dan 
de grond; des te scherper spreekt de lichtg ele omtrek der 
nier- en ronde vlek, die bovendien aan de voorrandszijde open 
en aldaar met elkaar verbonden zijn. 

Fig. 11. Taeniocampa gracilis F. Vrouwelijk dier, op 13 
Maart 1895 gekweekt uit een onder Vlijmen, nabij ’s Bosch, 
gevonden rups. Donker roodgrys exemplaar, de bezooming 
van nier- en ronde vlek, en de franjelijn fijn oranje. 

Fig. 12. Dyschorista fissipuncta Hw. Een wijfje, op 11 Augustus 
1896 te de Cocksdorp op Texel gevonden. De eigenaardigheid 
wordt gevormd door de ronde vlek, die veel lichter is dan het 
overige van den vleugel en die tot 1n de niervlek is verlengd. 

Fig. 13. Orrhodia ligula Esp. Een 4, gevangen te Warns- 
veld op 5 Maart 1906. De zwarte variëteit, doch met scherp 
lichte golflijn. 

Zutphen, October 1907. 


P . 


116: 


149. 


CORRIGENDA ET ADDENDA. 


Hier had de beschrijving gestaan van Fig. 9, Plaat I, 
een afwijkend voorwerp van Jrepana lacertinaria L. 
Volgens het Systeem van Staudinger en Rebel behoort 
deze soort echter aan 't einde te komen ; de bijvoe- 
ging aldaar der bewuste beschrijving is verzuimd. 
Zi zal nu in de eerstvolgende vaanteekeningen« 
verschijnen. 

Achter Macrothylacia rubi L. in te voegen: Plaat HI, 
Fig. 24. 


REGISTER. 


ACARINA. 


Aptyctima Oud. nee Poppe XLVII. 
Hoploderma XLVII. 

Octostigmata XLVIII. 

Oribatidae XLVIII. 

Ptyetima Oud. nee Poppe XL VIII 


COLEOPTERA. 


Actidium 7. 

Actinopteryx 10. 

Aegus bellus Möllenk. 67. 
bidens Möllenk. 67. 


” 

… elegantulus v. Roon 140. | 
»  ellipticus Boil. 67. | 
5 glaber Parry 140. 

5 gracilicornis Möllenk. 67. 

» Jansoni Boil. 68. 

»  latidens Schauf. 68. | 
»  minutus Gestro 140 | 
„pusillus Gestro 140. | 


sculpticollis Heller 68. 
Acsalini 69. 
Aderces 8. 
Anthobium primulae Steph. 1. 
Aphodius melanostictus Schmidt 2 2 
Apion radiolus Mrsh. ab. c e. ferruginipes 
Wenck. 3. 
Atheta hypnorum Ksw. XXXIX, ~ 
validiuscula Kr. XX XTX. 
Athous puncticollis Ksw. 13. 
Auxicerus multicolor Boil. 66. 
Baeocrara 9. | 
Bembidium minimum F. XVII. | 
5 nigricorne Gylh. 4. | 
Brachynus crepitans L. XLVII. | 
| 
| 
| 
2. | 


Bruchus chinensis L. 3. 
RUE: 
3. 
ab. c. nigropy- 
gialis Fairm. 
var. d laminata 
Mots. 
ab. c. mer- 
darius Ol. 1 
Calathus melanocephalus L. XXIII. 
Cantharolethrus azambrei Boil. 66. 
Carabus granulatus L. XVII. 
>; menctriesi Fisch. XVII. 
Ceratognathus Westwood 69. 
DE alboguttatus Bates 69. 
flabellatus Boil. 69, 


SA lentis Boh. 
55 ornatus Boh. 


Bryaxis sanguinea L. 


LE] 


Bryoporus cernuus Grav. 


n 


Ceratognathus foveatus Brown 70. 
fusculus Brown 70. 
=> gibbosus Bates 70. 
= macrognathus Boul. 
zealandicus Brown 

Cereyon melanocephalus L. 13. 
Ceuthorrhynchus albosignatus Gylh. ¢ 


210: 
70. 


x angulosus Boh. 3. 
5 cochleariae Gylh. 16. 
rapae Gylh. 3. 
| Chiasognathini 99. 
| Chiasognathus 59. 
Cicindela hybrida L. 4. 
Cis castaneus Mellié X XIV. 
„ obiongus Mellie 2. 
Claviger longicornis Mill. XXXIX, 
SUIT 
testaceus Preyssl. XLIII. 
Clytus arcuatus L. ab. e. connatus 
Mors 3. 
Coccinella 189. 
distincta Falderm. XXIV. 


> hieroglyphica L. ab. c. areata 
Panz. XXIII. 
octodecimpunctata Scop. 
XXIII. 
septempunctata L. X XIV. 


| Crioceris asparagi L. 14. 


. ab. ec. anticecon- 
juneta Pic 14. 
„ab. c. apicecon- 
juncta Pie 15. 
„ ab. ec. campestris 
IRA: 
5a campestris 
Thy No. 
„ cruciata 
Schuster 15. 
5» + + impupillata 
o Pie 15. 
 „unerueite: 
Pie 15. 


linnei Pie. 
14 


CE) 


„ DO) 


CE) 


bb) 5 190077 


» 
> 


330 aa TON ales 
Schuster 14. 
» » „pieiHeyd. 15. 
en ss + „ pupillata 
Schuster, nee Ahr. 15. 
L. ab. e. quadri- 
punctata Schuster 15. 
L. ab. ec, schusteri 


Heyd, 15. 


CE) 


REGI 


Crioccris asparagi L. ab. c. trifesciata 
Schuster 14. 
c. vittata 
Everts 3, 15. 
Cyclommatus elaphus Gestro 65. 


.. ss 


Da giganteus Möllenk. 65. 

ss imperator Boil. 65. 

> incognitus Mollenk. 65. 
=D lunifer Boil. 65. 

> maitlandi Parry 65. 

x mysticus Möllenk. 66. 

5 pulchellus Möllenk. 66. 
= speciosus Boil. 66. 


sumptuosus Möllenk. 66. 
tarandus Thunb. 66. 
trifurcatus Möllenk. 
Diaperus boleti L. 
Dorcini 66. 
Dorcus brachycerus Boil. 67. 
„ rugosus Boil. 67. 
thoracicus Möllenk. 
…  vavrai Nonfried 67. 
Dromius quadrinotatus Panz. 


66. 
var. fungi Motsch. 2. 


à pu 


67. 


Elaphrus ulrichii Redt. XXIII. 
Euryptilium 7. 


Eurytrachelus brachycerus Boil. 67. 


5 cervulus Boil. 66. 
costatus Boil. 66. 
egregius Mollenk. 67. 

53 „ var. honesta 


Möllenk. 67. | 


minax Möllenk. 67. 

praecellens Möllenk. 67. 

reichei Hope 67. 

titanus Boisd. var typhon 
Boil. 67. 


” 


Figulini 68. 
Figulus Mac-Leay 69. 
ds cicatricosus Boil. 69. 
3 horni R. Zang C9. 
sublaevis Beauv. 69. 
Gastrophysa raphani Herbst LVIL 
Guaphaloryx miles Voll. var. laticornis 
Boil. 6%. 
Gyrophaena strictula Er. 1. 
Halticide XVII. 
Harpalus ferrugineus F. 1. 
rufus Brüggem. 1. 
Hemisodoreus axis Boil. 66. 
Heterocerus intermedius Ksw. 2. 
Hexartrium deyrollei Parry 60. 
var. para- 
doxus Mollenk. 60. 
Parry var rufipes 


ss 


5 


Boil. 60. 
rollei Möllenk. 60. 
Homoderus Parry 65. 
bellicosus Boil. 65. 
bicolor Möllenk. 65. 
mellyi Parry var. polyo- 


dontus Boil. 65. 
? variegatus Boil. 65. 
Hylophilus nigrinus Germ. 2. 
Hypoeaccus T Thoms. 10. 
Laccobius regularis Rey 


. 
4 


ub. c. | 
biplagiatus Heyd. 1. 


STER. 


| Laemostenus subeyaneus XLIII. 


| Lasioderma IV. 
| Leptinopterns erythrocnemus Burm. 66. 
5 gracilis Boil. 66. 
| Leptura maculata Poda ab. c. 3. 
| Limnius troglodytes Gylh. XL. 
| Lissotes Westwood 68. 
| 2A cornutus Boil. 68. 
| Lucanini 59. 
| Lucanus cervus L. 60. 
> macrophyllus Reiche 60. 
> tetraodon Thunb. 60. 
Lymexylon navale L. 2, 120. 
| Mantura obtusata Gylh. 3 
Melolontha hippocastani LVI. 
> vulgaris LVI. 
| Mesotopus Hope 60. 
a tarandus Sweder 61. 
| Metopodontus biplagiatus var. nigripes 


Boil. 63. 
55 bison var. tumidicollis 
Möllenk. 63. 
downesi Hope 63. 
A elaphus Möllenk. 63. 


elizabethae Waterh. 63. 
x hacquardi Oberth. 64. 
n magnifieus Möllenk. 63. 
; mirabilis Boil. 63. 
planeti Boil. 63. 
savagei Hope 63. 
x speciosus Boil. 64. 
PA torresensis Deyr. var. 
flavoguttatus Möllenk. 64. 
umhangi Fairm. 64. 


rh) 


Micridium 7. 
Microptilium 8. 
Micrus 9. 
Mitophyllus alboguttatus Bates 70. 
E foveatus Broun 70. 
fusculus Broun 70. 
gibbosus Bates 70. 
parryanus WEER 
Mordellisten: à brevicauda Boh. 
Neolamprina adolphinae Gestro “so. 
Neolucanus birmanensis Möllenk. 61. 
brevis Boil. 61. 
celebensis Möllenk. 61. 
lansbergei Leuthner 61. 
marginatus Waterh. 61. 
= waterhousei Boil. 61. 
Nephanes 8. 
Neuglenes 8. 
Nigidius Mac Leay 68. 
amplicollis Quedenf. 68. 
baeri Boil. 68. 


LE] 


và) = 
benningseni Kraatz 68. 

rs bonneuilli Boil. 69. 

53 delagorguei Thoms. 69. 


dentifer Albers. 69. 
gigas Möllenk. 69. 
ES helleri Boil. 69. 
5 impressicollis Boil. 69. 
lewisi Boil. 69. 
validus Péringuey 69. ~ 
Nossidium 6. 
Notiophilus biguttatus Fabr, XXIV, 


REG IL 


Notiophilus quadripunctatus De). 
XXIV. 
Odontolabini 61. 
Odontolabis cuvera Hope var. alticola 
Möllenk. 61. 
dalmani Hope 62. 


STER. 


| 


Ptiliolum 7. 
Ptilium 6. 


| Ptinella 8. 
Rhaetulus Westw. €0, 


2 
+ elegans Möllenk. 62. 
a fallaciosus Boil. 62. 
I fruhstorferi M Ae 
62. 
Fe gazella F. 62. 
op imperialis Möllenk. 62. 
er inaequalis Kaup 62. 
n lacordairei Voll. 62. 
55 latipennis Hope 62. 
ze leuthneri Boil. 62. 
= lowei Parry 62, 
Es D „ var. nubigena 
Möllenk. 62. 
Br ludekingi Voll. 63. | 
oe of » Var. mon- 
ticola Môllenk. 63. 
er 39 Voll. var. robus- 
tus v. Roon 63. 
er mouhoti Parry 62, 63. 
to parryi Boil. 63. 
Da rufonotatus v. Rothenb. 63. 
> tarandus Mollenk. 63. 


O, spectabilis Boil. 63. 
Oligella 7. 
Oonotus adspersus Boh. 68. 
Otiorrhynchus asphaltinus Herm. LVI. 
> turca Boh. LVI. 
Oxytelus fairmairi Pand. 1. 
Pholidotus lindei Boil. 59. 
Phyllobius artemisiae Desbr. XL. 
; urticae de G. var. fussi 
Schilsky XL. 
Prismognathus branezicki Nonfried 66. 
È lucidus Boil. 66. 
Prosopocoelus antilopus Sweder 61. 
= „ Var. 64. 
boreli Boil. 64. 
camarunus Kolbe 64. 
curvidens Nonfried 64. 
denticulatus Boil. 64. 


19 


ss 


| Sclerognathus buckleyi Waterh. 68. 


Rhaetus Parry 60. 
Rhynchites bacchus L. VIII 
Saprinus 10. 

; aeneus F. 12. 
conjungens Payk. 12. 
crassipes Er. 12. 
= immundus Gyll. 11. 
> lautus Er. 11. 
maritimus Steph. 12. 
metallieus Herbst 13. 
nitudulus Payk. 11. 
pulcherrimus Weber 11. 
quadristriatus Hoffm. 13, 
sE rufipes Payk. 12. 
rugifer Payk. 11. 


9% 


a5 rugifrons Payk. 18. 
ss semipunetatus 10. 


specularis Mrsh. 13. 
virescens Payk. 11. 
Scortizus cucullatus Blanch. 68. 
Sibinia primita Herbst var. variata 
Gylh. 3. 


| Smierus Matth. 9. 


3 femoratus Boil. 64. 

È, forceps Voll. 64. 

Do javanensis v. d. Poll 64. 
laminifer Boil. 65. 
mandibularis Mollenk. | 

Go. | 

5 mordax Boil. 65. 


natalensis Parry 65. 
sayersi Hope 65. 
br specularis Boil. 65. 

Pseudaegus leptodon Heller 68. 
Pseudolucanus leptodon Heller 68. 
mniszechi Planet 59. 
3 oberthiiri Planet 59. 
Pseudorhaetus L. 60. 
oberthuri L. 60. 

à Planet 99. 
sinicus Boil, 60. 


2 


22 


Ptenidium 6. 
Pteryx 8. 


Sphegognathus bellicosus Boil. 59. 
si nobilis Parry 59. 
+ spinifer Boil. 59. 
Stenus carbonarius Gylh. 
» palustris Er. 1. 
Syndesini 69. 
Syndesus Mac Leay 69. 
x mac-leayi Boil. 69. 
punctatus Boil. 69. 
Tachinus proximus Kr. 1. 
Tachyusa chalybaea Er. 1, 
= flavitarsis Sahlb. 1. 
5 leucopus Mrsh. 1. 
Tenebrio molitor L. LVII. 
Thelephorus obscurus L. ab. c. XXIII. 
Trichopterygidae 5. 
Trichopteryx 9. 
Trimium brevicorne Reichenb. 2. 
> brevipenne Chaud. 2. 
Xenostomus Boileau 68. 
isolitus Jacowl. 68. 
punctipennis Parry 68. 
5 ritsemae Boil. 68. 
Xylodromus testaceus Er. 1. 


DIPTERA. 


Acarterus Loew 249, 250. 
orientalis de Meij. 250. 
pallipes Bezzi 251. 
Acemyia grisea Zett. 161. 
Adelphomyia senilis Hal. 155. 
Agromyza bellidis Kalt. 169. 
5 ferruginosa v. d. W. 194. 
flava Meig. 194. 


i flaviceps Fall. 159. 
a hilarella Zett. 169. 
x luctuosa Meig. 169. 


278 REGISTER. 


Agromyza orbona Meig. 169. | Blepharoptera caesin Meig. XLIV. 
virgo Zett. 169. | x dupliciseta Strobl 165, 
Agromyzinae 169. | 1835 XLV 
Allactoneura de Meij. 201. 55 inscripta Meig. 165. 
cincta de Meij. 202. 5 modesta 184. 
Alophora obesa F. (Girschn.) 160. serrata L. 184, XLIV. 


5 ha eee > var. fas- Bombyliidae 156, 239. 
cipennis 160. | Bombylius cinerascens Mikan 155. 
> D D 5 var lati- + venosus Mikan 156. 
pennis 160. | Borborinae 168. 
2 is a var. Borborus equinus Fall. 194. 
nebulosa 169. | si fimetarius Meig. 168, XLIV. 
AS pea m var. 53 fumipennis Stenh. 194. 
umbripennis 160. | 5 limbinervis Rond. 168. 
Amaurosoma inermis 181. | 5 nigriceps Rond. 165. 
» leucochaetum de Mei: Brachycara 222. 
164, 180. | Braula coeca Nitzsch 170. 
Anisomera saxonum Loew 159. | Braulidae 170. 
Anthracophaga frontosa Meig. 16%. | Bremia spec. 171. 
scholtzi Egg. 7167. | en. ve (ds Wie 222, 
Antrax Scop 240. | phon a groenlandica Zett. 162. 

… aterrima v. d. W. 243. | Campeprosopa Macq. 219. 

…  bimaculata Walk. 242. Ie > flavipes Meig. 219. 

„ cireumdatus Meig. 156. | Campsienemus loripes Hal. "158. 

-  degenera Walk. 218. | » lumbatus Loew 191. 

Bs distigma 242. > pectinifer de Meij. 198 

a, emarginata Macy. 246. 178. 

ES emittens Walk. 246. > pectinulatus Loew 17). 

… fulvala Wied. 243. | scambus Fall. 191. 

„ morio L. 241. Campy ‘lochaeta obscura Fall. 161. 

„ paniscus Rossi 156. Caricea humilis Meig. 193. 

… semihyalina de Meij. 210, 240. | I nana Zett. 198. 

„  seminigra Löw 241. | Cecidomyia Meig. 172. 

… _semiscita Walk. 242. 53 pini de G. 173. 

+ trimaculata v. d. W. 241. x salicina Schrank 190. 
tripunctata v. d. W. 242. » terminalis H. Loew 190. 
troglodyta F. 241. Cecidomyidae 153. 

Antichaeta analis Meig. 166. Centor myopinum Loew 167. 
Antocha opalizans O. S. 155. „ nudipes Loew 167. 
Anthomyia brevicornis Zett. 198. | Ceratopogon Meig. 207, XLVI 
7 scatophagina Zett. 198. | op acanthopus de Meij. 208. 
Anthomyinae 162. 215, 
Argyra grata Loew 157. | » agas Rond. 207. 
Argyramoeba Schin. 241. arcuatus 209. 
À aterrima Dol. 243. | D crassinervis de Meij. 208. 
È distigma Wied, 241. | 213. 
53 fallax de Meij. 244. | 2, denticornis Panz. 169, 
55 fulvula Wied. 243. > discolor de Meij. 208, 214. 
melania v. d. W. 245. 5 flavipes Meig. 154. 
Aricia "ober ti Mik 162. guttifer de Meij. 208, 209. 

„ magnicornis Zett. 162. Fe guttipennis de Meij. 207, 

33 palpata Stein 162. 209. 

„ pubescens Stein 162, Ks hirtipes de Meij. 208, 209. 

„ quadrinotata Meig. 162, Er jacobsoni de Meij. 208, 212. 

… semicinerea Meig. 162. | ss luteinervis de Meij. 208, 

„ trigonospila Cz. 162. | 214. 

Asilidae 246. | 53 molestus 209. 
Asphondylia mayeri Lieb. 153, 190. | 5 notatus de Meij. 208, 210, 
be sarothamni Loew 190. 5 rhynchops Schin. 213. 
Azelia zetterstedti Rond. 169. 5, rostratus Winn. 213. 
Bactromyia scutelligera Zett. 161. + spec 208, 
Beris javana Macq. 232. trichopus Thoms. 207. 
Bezzia acanthopus de Meij. 215. Ceromasia sordidisquama Zett. 161, 
Bibionidae 206. Cetema myopinum Loew 167. 
Blepharidopsis nemea Meig. 161. 5, nudipes Loew 167. 


Blepgaromyia ampliconis Zett, 161, Chersodromia arenaria 177, 


REG] 


Chersodromia brevieormis de Meij.157,177 


da cursitans 177. 
5 hirta 177. 
er incana 177. 
= ornatipes 177. 
= speculifera 177. 
Chilosia albipila Meig. 159, 192. 
ze albitarsis Meig. 192. 
er antiqua Loew, Schin., Bere: 
wen 159. 
Rs bergenstammi Beck. 159, 192. 
S carbonaria Egg. 192. 
a chloris Meig. “192. 
s cyoscephala Loew 192. 
“> dimidiata Becker 159. 
5 flavicornis F. 192. 
ss fraterna Meig. 159, 192. 
5 gagatea Loew 132. 
5 grossa Fall. 159. 
= intonsa Loew 159. 
= longula Loew 159. 
55 5 Zett. 192. 
on mutabilis Fall. 192. 
5 nigricornis Macq. 192. 
= seutellata Fall. 192. 
= soror Zett. 192. 


tropica Meig. 159. 
Ghirononidae 154, 207. 
Chironomus 207. 


Ri chloris 175. 

Re dispar 176. 

È lepidus Meig. 154, E 176. 

DS notabilis Macq. 174, 176. 

a novaeguinensis de ‘Meij. 
207. 


pedellus 175. 

Chirosia albitarsis Zett. 164. 

Me crassiseta Stein 1.1. 164. 

+ parvicornis Zett. 164, 
Chloromyia 222. 
Chloropinae 167. 
Chloropisca rufa Macq. 167. 
Chlorops cingulata Meig. 194. 

er lateralis Hal. 167. 


or planifrons Loew 167. 
. scutellaris Zett. 167. 
35 serena Loew 167. 
da speciosa Meig. 167. 
en F. 194. 

Chonocephalus : 299. 

Chortophila albula Fall. 193. 
= arenosa Zett. 193. 
= augustifrons Meig. 193. 
caudens Zett. 163. 
n cilicrura Rond. 193. 
o, curvicauda Zett. 163. 
5 florilega Zett. 163 
3 fuscula Fall. 193. 
a lineata Stein 163. 
5 muscaria F. 198. 
a octoguttata Zett. 163. 
on oralis R. D. 193. 

parva Zett. 163 

En penicillaris Stein i.l. 163. 
33 platura Meig. 193. 
sepia Meig. 163 


SRS 


Chortophila spreta Strobl, nec Meig. 163 
E trichodac tyla Rond. 163. 
Chrysochlamys cuprea Scop. 160. 
Chrysochlora 220, 222. 
a baccoides Rond. 221: 
vitripennis Dol. 220, 221. 


Chrysogaster aenea 180. 


pi hirtella Loew 159, 192. 
A macquarti Loew 192. 
5 rostrata Zett. 192. 
> virescens Loew 159, 180. 
Chrysonotus 220. 
Chrysotoxum arcuatum L. 191. 
È cautum Harr. 159, 191. 
festivum L. 191. 
a intermedium Meig. 191, 
È sylvarum Meig. 159, 


Clasiopa obscurella Fall. 168. 
Clytia continua Panz. 192. 
Clytia helvola7Meig. 192. 
Cnemodon vitripennis Meig. 159. 191. 
Coccopsis marginata de Meij. 193: 
Coenosia albicornis Meig. 193. 

5 albifrons Zett. 164. 


55 decipiens Wied. 193. 
ts elegantula Rond. 164. 
2 humilis Meig. 192. 
= longitarsis Stein 164, 180. 
ss pedell: ı Fall. 193. 
De. salinarum Stein 164. 
= sexpustulata Rond. 193, 
n: stygia Meig. 193. 
tricolor Zett. 161. 
Coloboncuta Mel. 250. 
Conopidae 159. 
Contarinia betulina Kieft. 153. 
53 jacobaeae H. Loew 153. 


er pisi Winn. 153. 
Be pulehripes Kieff. 153. 
sa tiliarum Kieff. 153. 
s5 torquens de Meij. 153. 
trailii Kieff. 154. 
Cordylurinae 164. 
Corynoneura celeripes Winn. 154. 


Criorrhina berberina F. 160. 
Ctenodrapeti 250. 
Ctenophora XXI. 
5 elegans Meio. XXI. 
en festiva XXI. 4 
- guttata Meig. X XT. 
x ornata Meig. 155. 


Culex ciliaris L. 190. 

sa pipiens EEE), 
Culieidae 154. 
Culicoides guttifer de Meij. 209. 
Cuphocera ruficornis Macq. 161. 
Cystiphora hieracii F. Loew 153. 


| Dacus ferrugineus F. XLVI. 


| Damalis F. 


maculipennis Dol. 
246. 
„ immerita O. S. 248. 
» maculata Wied. 248, 
Ema] or WEA: 
» nigella 248. 
* … pallida y. de. 218. 
» Speculiventris de Meij. 246, 


XLVI. 


280 REGISTER. 


Damalis vitripennis O. S. 248. | Empis jacobsoni de Meij. 261. 
Dasyneura alni F. 159. „ nitida Meig 156. 
& aparines Kieft. 153. papuana Bezzi. 252. 
es compositarum Kieff. 153. + parvula Egg. 158. 
da filicina Kieff, 153. ++ prodromus Loew 156. 
= fraximi Kief. 153. »  pulicaria Loew 156. 
= pteridieola Kieft. 153. … pusio Egg. 191. 
se pustulans Riibs. 153. . stercorea L. var. 190. 
E rosarum Hardy 153. … stigma Meig. 190. 
5 terminalis II. Loew 153. trigrammica Meig. 156. 
Homens Kieft. 153. Endaphis ‘Kieft. 172. 
55 trifolii F. Loew 153. | … perfidus Kieff. 171. 
veronicae Voll. 153. i Endopsylla de Meijere 172. 
Degeeria ornata Meig. 161. | ie agilis de Meij. 154,170, 173. 
> parallela Meig. 192. Ephippiomyia Bezzi 230. 
Desmometopa simplicipes Beck. 169. | a bilineata F. 230. 
Dexiinae 162, Ephydrinae 167. 
Dexiopsis litoralis Zett. 164. | Epiceia Walk. 249. 
Dexodes stabulans Meig 161. | Erigone connivens Zett. 161. 
Dialyta atriceps Loew 164. | Eristalis 244. 
Diastata inornata Loew 166. | N pertinax Scop. 192. 
Dichaeta brevicauda Loew 167. | Be pratorum. Meig. 192. 
Dictenidia XXI, | Eudmeta Wied. 219. 
Diplosis Rond. 172. „ marginata F. 219. 
Diplotoxa albipila Loew 167. Eurina lurida” Meig. 167, 188. 
al approximatonervis Zett. 167. | Eutropha fulvifrons Hal. 167. 
Discochaeta cognata Schin. 161. + ingrata Loew 167. 
Dixa aestivalis Mag. 176. Evaza 232, 233. 
% 5 a evans JSO) Exoprosopa Macq. 239. 
… aprilina Meig. 190, | pa tantalus F, 239. 
… autumnalis Strobl 176. Exorista ancilla Meig. 192. 
+, serotina Wied. 154, 176. DI dubia Fall. 192. 
Dixidae 154. re mitis Meig. 192. 
Docosia valida Winn. 154. Frauenfeldia rubricosa Meig. 161. 
Dohrniphora 257. Geomyza pedestris Loew 166. 
Dolichopodidae 157. Geomyzinae 166. 
Dolichopus atripes Meig. 157. Glaphyroptera 200. 
discifer Stann. 157. Gnophomyia sylvatica Meig. 155. 
5 notabilis Zett. 157. Gobertina Bigot 234. 
3 picipes Meig. 157. Gonia capitata de G. 192. 
5 tanythrix Loew 157. „ ornata Meig. 161, 192. 
Drapetis Meig. 250. Gymnopareia bicolor Meig. 161. 
à s. str. 250. Gymnosominae 160. 
setigera Loew. 157. Haematobia ferox R. D. 193. 
Drosophila XLVI. 33 melanogaster Meig. 1933. 
5 melanogaster Meig. 167. er stimulans Meig. 193. 
Eccoptomera emarginata Loew 165. Haematopota crassicornis W ahlb. 155. 
Echinomyia magnicornis Zett. 192. Haplegis diadema Meig. 16%. 
= praeceps Meig. 192. 5 divergens Loew 167. 
Elaphropeza Macq. 250. Harmandia cavernosa Rübs. 154. 
n, ephippiata Fall. 191. a cristata Kieff. 154. 
Elgiva lineata Fall. 165. - crumenalis Kieff. 194, 
Empheria 200, 203. a globuli Rübs. 154. 
apicalis de Meij. 204. … . petioli Kieff. 154. 
n pietipennis Hal. 205. i Harpamerus Big. 249. 
55 propinqua de Meij. 203. = velutinus de Meij. 249. 
a striata 204. Helomyza affinis Meig. 193. 
tropica Dol. 200, 205. 5 flava Meig. 193. 
Empididae 156, 249. x fuscicornis Zett. 164. 
Empis L. 249, 251, XLVI. > hunilis Meig. 164. 
55 aethiops Zett. 156. on inornata Loew 165. 104. 
., albinervis Meig. 156. = montana Loew 164. 
… brevicornis Meig. 156. 3; nemorum Meig. 1€5. 
„ caudatula Loew 156, 191. 39 notata Meig. 165. 
… ceylonica Bezzi. 252. - Pe pectoralis Loew 165. 


cp aceon a Meig. 156. | 5 praeusta Meig. 193. 


REGI 


Helomyza rufa Fall. 193. 
Helomyzinae 164, XLIII. 
Helophilus frutetorum F. 192. 

È versicolor F. 192. 
Hemerodromia unilineata Zett. 157. 
Hemipenthes morio L. 241. 

2 seminigra Loew 241. 
Heteromyza atricornis Meig. XLIV. 
Hilara Meig. 249. 

„ argyrosoma Strobl 156, 177. 
È braueri Strobl 177. 
canescens Zett. 156. 


4 carinthiaca Strobl 156, 191. 
„ cingulata Dahlb. 157, 191. 


interstineta Fall. 191. 

„ lasiochira Strobl 157. 

… longirostris Macq. 191. 

… nigritarsis Zett. 191. 

5 pilipes Zett. 191. 

„ pilosa Zett. 191. 

„ pubipes Loew 157, 191. 

+ pseudochorica Strobl 197. 

„ Quadrivittata 191. 

„ thoracica Macq. 157. 
Hippoboscidae 170. 
Homalomyia 193. 

aerea Zett. 163. 


st floricola Meig. 193. 

35 fuscula Fall. 193. 

> glaucescens Zett. 163. 

5 minutipaipis Stein. 163. 
spec. 193. 


tuberculata Zett. 163. 
Hyadina nitida Macq. 168. 
Hyalomyia anrulans Meig. 192. 
atropurpurea Meig. 192, 
muscaria Meig. 192. 


1 obesa F. var. 192. 
» semicinerea Meig. 192. 
umbripennis Meig. 192. 
Hybos Meig. 249. 
Hydrellia AEN 
da albilabris Meig. 168 


por Fall. 168. 
lapponica Stenh. 168. 
maura Meig. 168. 
2 ‘modesta Loew 168. 
5 thoracica Hal. 168. 
Hydrotaea albipuneta Zett. 162 
ss glabricula Fall. 162. 
Hydrophoria ambigua Fall. 163. 
% linogrisea Meig. 193. 
5 socia Fall. 163. 
Hydrophorus bisetus Loew 157. , 
inaequalipes Macq. 
praecox Lehm. 191. 
Hy groceleuthus diadema Hal. 157. 
Hylemyia brunnescens Zett. 163. 


pi cardui Meig. 193. 
> cinerea Fall. 163. 
FR: einerosa Zett. 163. 
on flavipennis Zett. 193. 


grisea Fall. 163. 
a lamelliseta Stein 163. 
pullula Zeté. 163, 193. 
regens Meig. 193. 


WSE 


STER. 281 


| Hylemyia setierura Rond. 


| Lestodiplosis Kieff. 172. 


163. 
virginea Meig. 193. 
Idioptera pulchella Meie. 155. 
Lauxania nitens Loew 166. 
Leia 200. 
indivisa 200. 
Leptidae 156. 

Leptopeza sphenoptera Loew 156. 
Leria caesia, Meis. 193, XLIV. 
flavifrons Zett. 194. 

liviae bs it 
spec. 171. 
Leucopis argentata Heeg. 169. 
Limnophila abdominalis Staeg. 
Limnophora aerea Fall. 168. 
on septemnotata Zett. 
sororeula Zett. 163. 
tristis Meig. 193. 
Limosina XLVI. 
albipennis Rond. 168. 
atoma Rond. 168. 
= bifrons Stenh. 194. 
55 clunipes Meig. 194. 
a exigua Rond. 168. 
ferruginata Stenh. 168. 
fulviceps Rond. 168. 
fungicola Hal. 168. 
fuscipennis Hal. 168. 
heteroneura Hal. 168. 
nigerrima Hal. 168. 
roralis Rond. 168. 
rufilabris Stenh. 169. 
Liomyza laevigata Meig. 166. 
Lispe caesia Meig. 164. 
gemina v. d. W. 193. 
» pilosa Loew 193. 
pygmaea 164. 

4 tenuipalpis Zett. 164. 
Lispocephala lacteipennis Zett. 164. 
Loewia setibarba Egg. 161. 
Lonchaea chorea F. 194. 

inaequalis Loew 166. 
nigra Meig. 166. 
>; vaginalis Fall. 194. 
Lonchoptera fallax de Meij. 158. 
furcata Fall. 158, 191. 


155 


163. 


à fuscipennis Boh. 158. 
a lacustris 191. 

=p lutea 191. 

5 palustris 191. 


rivalis 191. 
trilineata 191, 
tristis Meig. 158. 
Lonchopteridae 158. 
Loxocera sylvatica Meig. 165. 
Loxoneura decora F. XLVI. 
Lucilia illustris Meig. 193. 
nobilis Meig. 193. 
> Sylvarum Meig. 193. 
Macquartia atrata Fall. 192. 
Macrocera 207. 
Macrodiplosis volvens Kieff. 154. 
Macronychia agrestis Meig. 162. 
griseola Fall. 162. 


| Macropeza Mei ig. 215, 


282 


Maeropeza gibbosa Wied. 215. 
Massalongia rubra Kiet 154. 
Medeterus dendrobaenus Kow. 

= micaceus Loew 158. 
Medeterus obscurus Zett. 158. 

Me pinicola Kow. 158. 
Meglyperus sudetiens Loew 156. 
Melaniá volvulus F. 162. 
Melanochira nigrimana Meig. var. 

sororeula Meig. 194, 

Melanogy na quadrimae ulata Verr. 160. 
Meromy za laeta Meig. 194. 


158. 


variegata Meig. 194. 
Da 35 Schin., nee Meig. 


167 
Metopina 255. 

= galeata 256. 

Metopodia intricata Meig. 161, 

Microchrysa Loew 219, 220, 999) 
flaviventiis Weds 219. 

Milichia ludens Wahlb. 169. 

55 ornata Zett. 169. 
Minettia basalis Zett. 194. 
Mochlonyx culiciformis de G. 154. 

velutinus Ruthe 154. 
Molophilus bifilatus Verr. 155. 


Monardia van-der-wulpi de Meij. 154. 


Mvcetophila 200. 
os bimaculata Walk. 200. 
A obscurata Walk. 203. 
Mycetophilidac 154, 200. 
Myobia fenestrata Meig. 
Muscinae 162. 


161. 


Negritomyia maculipennis Macy. 224. 
Neoglaphyroptera 200 f 
= winthemi Lehm. 200. 


Nerius fuscus Wied. XLVI. 
Norellia nervosa Meig. 164. 
Notiphila chamaeleon Beck 167, 194. 


Ee stagnicola Stenh. 194. 
uliginosa Hal. 167. 

Da venusta Loew 167. 
Notonaulax trilineata Meig. 167. 
Nycteribia blasii XLV. 

Occemyia pusilla Meig. 159. 
Ochthiphila geniculata Zett. 169. 
spectabitis Loew 169. 
Ochthiphilinae 169. 
Odinia maculata Meig. 169. 
Odontomyia Meig. 222, 
a aequalis Walk. 223. 
si atraria Walk. 223. 
en bifasciata Walk. 223. 
5 cinctilinea Walk. 223. 
claripennis Thoms. 223. 
Ee consobrina Macq. 224, 225. 


a diffusa Walk. 223. 228 
ss finalis Walk. 228, 


garatus Walk. 223. 
= immaculata Brunetti 224. 
cp immiscens Walk. 224. 
lutatius Walk. 223, 228. 
> maculata de Meij. 229. 
3 maculipennis Macq. 224. 
ss minuta ea = 
= mutica v. d. W. 222. 


194. 


227, 228. 


REGISTER. 


i Odontomyia ochracea Brunetti 224. 


so ochropus ‘Thoms. 224. 

5 orpata 230. 

5 pusilla F. 223. 

A restricta Walk. 223. 

5 rubrithorax Macq. 223, 224. 

35 ruficornis Macq. 223. 

A siderogaster Wied. 223. 

+ solennis Walk. 224, 228. 

ss spec. 225. 

5 staurophora Schin. 223. 
submutica Brunetti 224. 

si viridana Wied. 224, 229. 


viridula 225. 
( )dontony x 200. 


> fruhstorferi Rübs. 200. 
Oecothea fenestralis Fall. 193. 
ss praccox Loew 165. 
Oestiidae 160. 
Oligotrophus capreae Winn. 153. 
55 5 … var. major. 
153. 
Ommatius Wied. 249. 
% argyrochirus v. d. W. 249. 


Ornithomyia fringillina Curt. 170. 
Oscinis dubia Macq. 194. 


Oxycera Meig. 230. 
a formosa 2318 
5 indica Brun. 231. 
= manens Walk. 231. 


= tibialis de Meij. 250. 
Oxyma plantaginis Hal. 166. 


| Pachycerinae 221. 222. 
Pachygaster Meig. 282. 
Es albipes Brun. 233. 
a infurcata de Meij. 232. 
= lativentris v. d. W. 232. 
ss limbipennis v. d. W. 233. 
5 minutissima Zett. 155, 233. 
5 rufitarsis Macq. 233. 
Pachyrhina guestfalica Westh. 155. 176. 
x ‘pilipennis Egg. 155. 
Palloptera angelicae v. Ros. 166. 
= trimacula Meig. 166. 
Palpomyia crassinervis de Meij. 213. 
5 discolor de Meij. 214. 
n: luteinervis de Meij. 214. 


Paragus bicolor Fab. 159. 
Parahy bos Kert. 240. 
Paralophora pusilla Meig. 160. 
Parexorista flavicans Rond. 161. 

n gnava Meig. 161. 

> polychaet a Meig, 
Parydra litoralis Meig. 194. 

> quadripunetata Meig. 194. 
Pegomyia bicolor Wied. 193. 

+ diaphana Wied. 193. 

a5 flaveola Fall. 193. 

mitis Meig. 193. 


161. 


x pallida Stein 163. 
= pallipes 163. 
5 rufipes Fall. 163. 


nes 


[60 
G 


np tenera Zett. 
varians Zett. | 
| Pelmatomyia phalaenaria Rond. 161. 
| Peplomyza litura Meig. 166, 


RE GDS) ERS 


Peplomyza wiedemanni Loew 166. 
Pharyngomyia picta Meig. 160. 


Phasiinae 160. 


Pherbine punctata Fabr. 165. 
Philygria nigricauda 189. 
È sexmaculata Beck 168. 
DS trilineata de Meij. 168, 188. 
Pe vittipennis. 189. 
Phora abdominalis Fall. ab. 194. 


„ agilis 189. 

es bergenstammi Mik 169. 
3 carinifrons Zett 170. 
… chlorogastra 190. 

„ ciliata Zett. 194. 


„ concinna Meig. 194. 
„ distincta Egg. 194. 


„ dorsalis Beck 170. 
„ erythronota Strobl 170, 190. 
„ florea FE. 194. 
„ melenocephala v. Ros. 170. 
5, minor Zett. 170: 
… nigrocineta de Meij. 170, 189. 
+ projeeta Beck 170, 194. 
+ pygmaea Zett. 170. 
unicalcarata 190. 
Phorbia paged Rond. 193. 
Phoridae 169, 253. XTX. 
Phyllomyza flavitarsis Meig. 194. 
È securicornis Fall. 194. 
Physocephala nigra Deg. 159. 
Phyto melanocephala Meig. 161. 
Phytomyptera nitidiventris Rond. var 


unicolor. 
Phytomyza acuticornis Loew 169. 
ss angelicae Kalt. 169. 
aquifolij Gour. 169. 
5 ilicis Kalt 16). 
45 lonicerae Brischke 169. 
er ruficornis Zett. 169. 
Pipiza anthracina Meig. 191. 
„ chalybeata Meig. 191. 


Pipizella flavitarsis Meig. 159, 191. 
5 EERE Bei 159. 


Pipunculidae 158, 259, XXI. 
Pipunculus Latr. 259. 
Da aeneiventris Kert. 263. 
5 ater Meig. 191. 
À beckeri Kert. 261, 263. 
5 campestris Becker 191. 
EE mn Latr. 180, 191. 
oc ciliatus de Meij. 259, 260. 
= confusus Verr. 158. 
en eruciator Perk. 262. 
si elegans Schin. 191. 
es epichaleus Perk. ? 259, 263. 
es eucalypti Perk. 262. 
sa fuscipes Zett, 158. 
> haemorrhoidalis Zett. 191. 
5 hepaticolor Beck 259. 
si hylaeus Beck 263. 
si javanensis de Meij. 259, 262. 
En littoralis Beck 158. 
5 modestus Hal. 191. 
a parvulus v. d. W. 261. 


Di perspicuus de Meij. 158, 179. 


En rufipes Meig. 191, 


161. | 


285 


| Pipunculus singalensis Kert. ao 


a synadelphus Perk ? 259, 263. 
ss terminalis ‘Thoms. 1 DS. 
zonatus Zett. 158, 


Piecwi Wied. 206. 
… fulvicollis F. 206. 
Platychirus angustatus Zett. 160. 


= clypeatus Meig. 192. 
immarginatus ett. 160. 

nn podagratus Zett. 192. 

a seambus Staeg. 160. 


Platyenema pal a Fall. 158. 
Platvpeza Meig. 257. 


DO argyrogyna de Meij. 2597. 
= brunnipennis Maeq. 191. 
= fasciata F. 191. 

55 glaucescens Walk. 259. 
n wulpi Kertész 250. 


Platypezidae 158, 257. 
Platyura 200. 
DI discorolia 200. 
5 venusta Walk. 
Polidea aenea Meig. 192. 
Pollemia depressa Meig. 193. 


200. 


& lanio Panz. 193. 

so rudis var. varia 193. 
33 varia Meig. 193. 

= vespillo F. ab. 193. 


Porphyrops consobrina Zett. 157. 
Porricondyla argentifera de Meij. 154. 


Prosopochrysa de Meij. 220. 


Ge vitripennis Dot 221. 
Pseudoperichaeta major B.B. 161. 
| Psila atrimana Meig. 165. 
… fuscinervis Zett. 194. 


194. 
169. 


„ gracilis Meig. 
„ limbatella Zett. 
„ morio Zett. 191. 
„ nigra Fall. 194. 
… nigricornis Meig. 194. 
„ pectoralis Fall. 194. 
… rosae F. var. 194. 
. villosula Meig. 194. 
Psilinae 169. 
Psilocephala Zett. 239. 


= indica v. d. W. 239. 
Ptecticus Loew 219, 222. 
= Bone Walk 219. 


Prilocera Wied. 232. 

„ quadridentata F. 232. 
Ptiolina nigrina Wahlb. 156. 
Ptychomyia rufitarsis Meig. 161° 

selecta Meise. ‘161, 192. 
Puliciphora Dahl 253, 256. 
5 beckeri de Meij. 253. 
ee boringuenensis Roheler 253. 


5 lucifera Dahl 258, XIX, XX. 


2A occidentalis 295. 
= orientalis Melander et 
Brues. 253. 
$ pulex Dahl 253, XX. 
spec. a 
Puconiela Kieff. 172 
Renocera striata Meis. 165. 


Rhabdophaga dubia Kieff. 153. 


| Rhagas minnta Zett. 15%, 


284 REG 


Rhamphomyia altosegmentata Zett. 
156. 
A stigmosa Meig. 16. 
Rhicnoessa latigenis Beck 169. 
Rhingia campestris Meig. 160. 
Rhopalomyia ptarmieae Voll. 153. 
Do tanaceticola Kaısch 
Rkymosia 200. 
fenestralis Meig. 
= obscurata 200. 
Rhypholophus similis Staeg. 
Salduba 222 
SARO ZONALE 
Sapromyza abbreviata Beck 
an affinis Zett. 166. 
x christophi 187. 
n dedecor Loew 187. 
desmometopa de Meij. 166, 
184, 186, 194. 
fasciata 185. 
flaviventris 185, 186, 
inusta Meig. 166. 
È longiseta Loew 


176. 


Lor, 


154. 


as 


153. 


166. 


187. 


185, 
186. 


166, 


modesta Loew 194. 
setiventris Zett. 166. 
spectabilis Loew 166, 
uneinata de Meij. 166, 


Sapromyzinae 166. 
Sarcophaga erythrura Meig. 192. 


2 haemorrhoidalis Meig. 192. 
Br laticornis Meig. 162, 
33 nurus Rond. 192. 
setipennis Rond. 162. 
Sarc oph: aginae 162. 
Sargidae “Brauer 220). 
Sarginae DER 
Sargomorpha 220, 
Sargus F. 219, 222. 
n albopilosus de Meij. 219 OE AE 
Da iridatus Scop. 155 


È metallinus F. 219. 
Scaphomyza griseola Zett. 167. 
Scatella Iutosa Hal. 168. 

stenhammari Zett. 168. 
Scatophaga maculipes Zett. 164. 
55 semiatra de Meij. 164, 181. 
Seatophila caviceps Stenh. 168. 
variegata Loew 168. 
Schoenophilus versutus Walk. 157. 
Sciara Meig. 200. 
belingi Winn. 154. 
filipes Walk. 200 
pusilla Dol, 200. 
rufithorax v. d. 
sulcata v. d. W. 
Sciomy zinae 165. 
Sciophila tropica Dol. 205. 
Schizomyia pimpinellae F. 


ss 


W. 200. 
200. 


153. 


Loew 


Scoliocentra scutellaris Zett. 165, 182, | 
XLIV. 


er villosa Loew 182, XLIV. 
Seyphella bipunetella Zett. 194, 
3° flava L. 194. 


Sepsinae 165, 


i 186. | 
vicina de Meij. 166, 187, 194. 


BS TERS 


Sepsis pectoralis Macq. 165, 
Simuliidae 206. 
Simulium Latr. 206. 

en indicum Becher 2074 

nobile de Meij. 206, 
Siphonella flavella Zett. 194. 

ss pumilionis Bjerk. 194. 
Somoleja rebaptizata Rond. 161, 192. 
Se a XLVI. 
Sphaerophoria flavicauda Zett. 160. 
Sphixapata cylindrica Meig. 162. 
Spilogaster nigricolor Fall. 162. 
Spongosia occlusa Rond. 161. 
Stethopathidae XIX. 
Stethopathus ocellutus Wandolleck 253. 
Stratiomyia potamida Meig. 155. 
Stratiomyidae 155, 219. 
Stylogymaomyia nitens Meig. 160. 
Subula Meig. 217. 
Sy mballophthalm us dissimilis Fall. 157 
Syndyas Loew 249. 
nigripes Zett. 156. 


2 kb] 
Syneches s. str. 249, 
re Walk. 249. 


= velutinus de Meij. 249, 
Syneura Brues. 259. 

I cocciphila Coq. 207. 

5 orientalis de Die 255. 
Syntormon tarsatus Fall. 157, 
Syrphidae 159. 

Syrphus auricollis Meig, var. maculi- 
cornis Zett. 192. 


DA decorus Meig. 192. 
“A excisus Zett. 192. 


latifasciatus Macq. 160, 192, 
lineola Zett. 160. 
macularis Zett. 160. 
nitens Zett. 160. 
Tabanidae 155. 
Tabanus borealis Loew 155. 
23 luridus Fall. 155. 
PA solstitialis Schin. 155. 
Tachinidae 161. 


Tachista tuberculata Loew 157. 
Tachydromia Meig. 250. | 
u agilis Meig. 191. 


exigua Meig. 191. 


> exilis Meig. 191, 
5 femoralis Zett. 191. 
35 lutea Meig. 157. 
> notata Meig. 191. 
Tanypus 207. 
+ signifer de Meij. 207. 


Tanytarsus 207. 

Tephritis vespertina Loew 194. 

leontodontus de G. 194. 

Tephrochlamys laeta Meig. 165. 

Tetanocera ferruginea Fall. var. 

5 robusta Loew 194. 

Teuchophorus calcaratus Macq. 157. 
monacanthus Loew 158. 

n Kanal kenn DO 

Therevidae 239. 

Thinophilus ruficornis Hal. 157. 

Tinda Walk. 232. 

indica Walk. 232, 


194. 


2 


REGISTER. 285 
Tinda javana Macq. 232. | Charitopimpla flavoseutis Cam. 96. 97. 
Tipula melanoceros Schumm. 15». > leucostoma Cam. 96. 97. 
Tipula quadrivittata Stneg. 159. Es nigroseutis Cam. 96. 98. 
Tipulidae 155. Chlorocryptus a ur Cam. 84, 
Trichocera maculipennis Meig. 155, Cimbex lutea L. 
XLV. | Clavellaria A TEILEN 
Trigonometopinae 165. Cnemojoppa rufipes Cam. 77. 
Trigonometopus frontalis Meig. 165 Colganta Cam. 56. 
Trichosia maxima Strobl 154. 2 fulvipennis Cam. S4. 
Trypeta faleata Scop. 166. x sciarin Smith 57. 
Trypetinae 166. tarsatus 97. 
'Tryphera umbrinervis Zett. 192. Cratojoppa maculata Cam. 74. 
Verrallia villosa v. Ros. 158. | ef robusta Cam. 75. 
Vibrissina demissa Meig. 161. | Croesus varus X. 
Wallacea Dol. 234. | C ryptinae 53, 84, 94, 105. 
33 albopilosa de Meij. 234, 238. | Cryptini 81. 
ae albiseta de Meij. 224, 236. eh 56. 
Si argentea Dol. 234. Cryptocampus lactus Zadd. IX. 
separata de Meij. 234, 235. == latus Brischke IX 
Xiphura KKT. | saliceti Fall. IX. 
Xylomyia Rond. 215. EG ynipidae XXXIX: 
> calopodata Big. 217. | Devorgilla Cam. 51. 
à flavipes 217. | … dilatata Cam. 52. 
+ hybotoides 217. | Earrana lutea Cam. 94. 
aA inamoena Walk. 217, 218. | da nigromaculata Cam. 93. 
> javana de Meij. 218. | Echthromorpha insidiator Krüger 44. 
vittata 217. | 5 5, Smith 44. 
Xylophagidae 27: _Eehthrus maculiscutis Cam. 94. 
Xylota abiens Meig. 192. Edrisa Cam. 111. 
„ sylvarum L. 192. 5,  pilicornis Cam. 112, 
Zonosema alternata Fall. 166, Elis lindeni St. Farg. 240. 
Zophomyia temula Scop. 192. Eniscospilus melanarius Cam. 50. 
Epeoloides coecutiens F. XLI. 
HYMENOPTERA. Ephialtes latiannulatus Cam, 96. 
Eriocampa ovata L. LIX. 
Acanthojoppa cineticornis Cam. 74, Eristicus varibalteatus Cam. 80. 
ce pee Cain. 73. Erythropimpla ariana Cam. 99. 
2 tricolor Cam. 72. en olynthia Cam. 99. 


Agathidinae 32. 
Agathis etnaella Cam. 33. 

5 lepcha 113. 

a papuana Cam. 34 
Amauronematus fallax Lap. LIT. 
Amblyjoppa aelivanus Cam. 77. 
Anomalon 94. 

Anirocephalus nigripennis Cam. 27. 
Apis mellifera L. 170. 
Arge coeruleipennis Retz. LY. 

„ Pagana Panz. IN. 
Astichus arithmeticus Forst. 
Atanyjoppa maculipes Cam. 
Biroia flavipennis 35. 

> nigricornis Cam. 35. 
Bracon etnaellus Cam. 40. 

… quadriceps Smith 42. 

… xXanthocephalus Cam. 39. 
Braconidae 32, 113. 

Braconini 40. 
Buodias annulitarsis Cam. 88. 

È rufoornatus Cam. 89. 
Camponiscus luridiventris Fall. 
Campoplegini 51. 

Certonotus labialis Cam. 43. 
Chalcididae 27, XXXIX. 
guaritopimpls Cam. 96. 

en flavobalteata Cam. 


NCTV. 
file 


ERS 


96. 


| Iphiaulax meraukensis C 


a Cam. 98, 99. 
Euagathis variceps Cam. 32 
Evania beauforti Cam. 30. 
5 meraukensis Cam. 
Evaniidae 29. 
Exothecinae 41. 
Exobracon 42. 
Felargia Cam SI. 
“A femoralis Cam. 83, 81. 
sa fulvipes Cam. 82, 84. 


» 


2 


| Fenemias albomaculatus Cam. 91. 
| Hecabonini 40. 
Hemichroa crocea Geoffr. XIV. 


pr rufa Panz. XIV. 
Holcocneme coeruleicarpa Htg. 
Ichneumonidae 7 
Ichneumoninae 71. 


LV. 


Cam. 37. 

> platynotus Cam. 58. 
Isosoma graminicola Giraud. XLIT.' 
Joppa 78. 
Joppini 71. 
Joppomorpha Cam. 77. 


cariniscutis Cam. 78. 


| Mere umbratus XOX XIII 


Leptocereus luridiventris Fall. I 
Lissonota binghami Cam. 109. 
5 v-maculata Cam. 108, 


Lissonotini 106, 
Listrodromini Sl. 
Lophyrus spee. 161. 


Macropis labiata F. XLII. 
Mesochorini 111. 
Mesochorus Gr. 112. 
Mesophadnus Cam. 75. 


spilopterus Cam. 76. 
Mesostenini 03, S4. 
Mesostenoidens latispina Cam. 87. 
Mesostenus interceptus Cam. 85. 
pugnatus Cam. 86. 
umicarin: atus Cam. 28. 
‘am. LOD. 

nigromaculatus Cam. 
Monomorium pharaonis LE 
Nematus histrio Lep. LIV. 

Pr rufescens Hart. LIV. 
Neomesostenus Schm. 56. 
? interstitialis U 
82. 

110, 


94, 


9 
Miophatnus C 
105. 


AS Cam. 54. 
Neotypus Foer. 
Ophioninae 50, 
Ophionini 50. 
Paniscus 94. 
Phygadenonini. 
Pimpla 45. 
insidiator Smith 44. 
Pimplinae 43, 94, 105. 
Pimplini 43, 94, 107. 
Platylabus 78. 

forticarinatus Cam. 


91,92. 


» 78. 

Platyuri 77. 

Lia betulae Retz, LIV. 
conjugata Dhlb. LV. 


crassicornis Htg. VIII, LV. | 


fulvipes Fall. VII, LV. 


” 
5a melanocarpa Htg. VIII. 
= wüstneii v. Stein VIII. 
Pristomeridia marginicollis Cam. 110. 
Pristomerini 110. 
Pteronus NI. 
FA brevivalvis Thms. LV. 
= curtispinis Thms. NI, LY. 
5 dimidiatus Lep. LV 
es glutinosae Cam, X. 
5 hortensis Htg. LI. 
; hypoxanthus Foerst. LV. 
A melanaspis Hty. LV. 
er miliaris Pz. LV. 
Se pavidus LV 


polyspilus Foersi. X. 
Selandria serva F. LV III. 
Siragra Cam. 41. 

= nitida Cam. 
Sogna Cam. 91. 

or crassipes Cam 
Stephanidae 30. 
Stephanus insidicator 


42. 
92 


La 


Smith ? 30. 


as suleifrons Schlett. 32. 
Stiboscopus Foer. 92. 
Stictolissonota Cam. 106. 

js foveata Cam. 107. 


Theromia 45. 

n inidipennis Cam. 99. 
Trevoria 105. 
Trichiocampus viminalis 161. 


REGISTE 


| Chilo cicatricellus Hübn. 17, 


R. 


Trichiosoma lucorum L. LI, LY. 
» sorbi Htg. LI. 


tibialis Steph. L, LIX. 
Trigonophatnus Cam. 36. 

albobalteatus Cam. 36. 
Xanthojoppa Cam. 56. 


Nanthopimpla Saus, sec. Krüger 45. 
5 basimacula Cam. 49. 
op beanfortii Cam. 45. 
5 flavolineata Cam. 48. 
Dr papuana Cam. 46. 
55 polyspila Cam. 101. 
= sexlineata Cam. 108. 


sikkimensis Cam. 100. 
suleata Cam. 47. 
varimaculata Cam. 103. 
Xestojoppa Cam. 76: 


LEPIDOPTERA. 


Abraxas grossulariata L. 161, 
Acherontia atropos L. 143, V. 
Acidalia asbestaria Zell. 21. 
corrivalaria Kretschm. 23 
5 mancuniata Knages 21. 
oloraria Rössler 21. 
pinguedinaria H. S. 21. 
pinguedinata Zell. 21. 
straminata 22, 
var. circellata 
Gn. 22. 
folognearia Staud. 
2 
subsericeata Haw. 17, 21. 
veterata Gregson 21 
Acronic ta rumicis L. V. 
Agha tau NLVIII. 
Agrotis agathina Dup. 17, 18, II, IV. 
var. scopariae 
Mill. 18, 20. 
var. hebridi- 
color Staud. 20 
cs exclamationis 20. 
JE lidia Boisd. 18. 
obelisca 18. 


ss 


ss ss 


ss .. .. 


CO 


” 
is segetum Schiff. 20, 272. 
tritici L. 18, II. 
E » + var. aquilina 18. 
lio Vaia Job 


Amphidasis betularia var. doubleday- 
aria XLVIII. 

Aporia crataegi L. XV, LX. 
Argynnis ino y. Rottb. 17, HI, XLVII. 
Bombyx mori LVIII.: 
23. 
phragmitellus 24. 
strigellus Treits. 24. 
treitschkeella Freijer 24. 
Chrysophanus dorilis Hufn. ab. 271. 
Fr uyeni 
ter Haar 271. 
Cidaria albulata Hufn. 22. 
Cidaria fluctuata NLIX, 

RI tristata L. 23. 
Cosmotriche potatoria L. 147. 
Dendrolimus pini L. 150, 


” 


ss 


” 


REGISTER. 


Depressaria umbellana Steph. 26. 
Dicranura vinula L. XIV. 
Dilina tiliae L. 144, 145. 
= „ ab. 272. 

Diloba coeruleovephala Ne 
Drepana lacertinaria L. 27 
Dyschorista fissipuncta fiw 
Endromis versicolora XI.IX. 
Epinephele jurtina L. V. 
Erastria argentula XLVII. 
Galleria mellonella L. XIX. 


DE 


Grammesia trigrammica Hufn. 267. 
op DI „ var. bili- 
nea Hübn. 267 
Rs trigrammica Hufn. var. 
fringsit Schultz 269. 
> trigrammica Hufn. var. 
obscura Tutt 268. 
on trigrammica Hufn. var. 
semifuscans aw. 269. | 
Grapholitha lanceolana Hübn. var. 


obscurana Snellen 26. 
Hadena furva Schiff. III. 
Marpella geoffrella L. 26. 
Hyvena rostralis X LIX. 
Hypenide XLIX. 
Hyppa rectilinea XLVII. 
Larentia affinitata XLVII. 
Lasiocampa trifolii Esp. 149. 
Leucodonta biesloria Schitf. 145. 
Licaena icarus Rott. ab 272. 
Lophopteryx cuculla Esp. 146. 
Macrothylacia rubi L. 149, 274. 
Malacosoma neustria L. 146. 
Mamestra oleracea L. XIV. 
Miana literosa Hw. 273. 
Naenia typica L. 273. 
Nola confusalis H. S. V. 
strigula Schiff. V. 


DEI 


Notodonta dodonaea var. trimacula 
Esp. XIX. 

5 trimacula Esp. XIX. 
Nvetemera noyiespunctatum v. ee 
6. 


tenuitascia Snellen 115. 
Odontosia carmelita Esp. 145. 


Oenectra pilleriana W. V. 26. 
Orgyia antigua L. XIII. 
5, gonostigma W. V. XIII. 


Ornithoptera arruana Feld. V. 
Orrhodia ligula Esp. 273. 
Ourapteryx sambucaria L. 
Papilio machaon L. III. 

»  podalirius L. XL. 
Pararge megera L. LV. 
Phalera bucephala L. XIV. 
Pyralidae X LIX. 

Retinia sylvestrana Curt. 26. 
Smerinthus populi L. 144. 
Taeniocampa gracilis F. 273. 
Tephroclysta togata XLVII. 
Tortrix pilleriana W. V. 26. 
Zerene adustata 161. 
Zeuzera pyrina L. XLVII. 
Zygaena filipendulae XIX. 
trifolii Esp. XIX. 


O RAI 


2 


NEUROPTERA (8. L.). 


Adicella reducta Me Lachl. 128. 
Aeschna juncea L. 125. 
viridis Ev. 125. 

rufescens v. d. Lind. 125. 
Agnatha 123. 

Agrion hastulatum Charp. 125. 

„ mercuriale Charp. 125. 

+ ornatum Sél. 125. 
Agvaylea multipunetata Curt. 128. 
Anax formosa v. d. Lind. 125. 
Ascalaphus VI. 

5, coccajus Schiff. VI. 
3, longicornis L. VI. 
Baétes scambus Eat. 124. 

+ vernus Curt. 124. 

Beraea pullata Curt. 128. 
Beraeodes minuta L. 128. 

Boreus hyemalis L. 127. 

jaecilius fuscopterum Latr. 123. 
pedieularius L. 123. 
Caenis dimidiata Steph. 124. 
halterata F. 124. 

robusta Eat. 124. 
Calopteryx splendens Harr. 125. 
Centroptilum Iuteolum Müll. 124. 


| Chrysopa abdominalis Braner 126. 


alba L. 126. 

dorsalis Burm. 126. 
flavifrons Brauer 126. 
Cloëon rufulum Mill. 124. 
Coniopteryx aleyrodiformis Steph. 127. 
poseiformis Curtis 126. 


| Corrodentia 122. 
| Dixippus morosus XVII. 


| Elipsoeus unipunetatus Müll. 


Drepanopteryx phalaenoides L. 126. 
123. 

; westwoodu Me. Lachl. 
Enoicyla pusilla Burm. 127. 
Ephemera danica Müll. 124. 
lineata Eaton 124. 

Di vulgata L. 124. 
Glypnotaelius pellucidus Retz. 127. 
Goéra pilosa F. 127. 


123. 


‚Gomphus flavipes Charp. 125. 


5 vulgatissimus L 125. 
Hemerobius concinnus Steph. 126. 
fasciatus Göszy 126. 
limbatellus Zett. 126. 
Heptagenia flava Rost. 124. 


th) 


ss 


Isopteryx apicalis Newm. 123. 
Isogenus nubeeula Newm. 123. 


Leptocerns dissimilis Steph. 128. 
fulvus Ramb. 128 
à senilis Burm. 128. 

Leptophlebia marginata L. 124. 

meijeri Eaton 124. 

Leucorrhinia caudalis Charp. 125. 
dubia v. d. Lind, 124. 
pectoralis Charp. 124. 


ss 


-. 


rubieunda L. 124. 
libellula brunnea Fonse. 125. 
> cancellata L. 125 
coerulescens F. 125. 
cr fulva Müll. 125, 


288 REG THS TE RE 


Libellula quadrimaculata L. var. prae- 
pubila Newm. 125. 
Limnophilus bipunctatus Curt. 127, 


= elegans Curt. 127. 

= fuscicornis Ramb. 127. 

so marmoratus Curt. var. 
nobilis Mc. Lachl. 127. 

i subeentralis Brauer 127. 


= xanthodes Me. Lachl. 127, 
Lype phloeopa Steph. 128. | 
Micropterna lateralis Steph. 127. 
Molanna angustata Curt. 128. 
Myrmeleon formicaleo L. 126. 

= formicarius L. 126. 
Nehalennia speciosa Charp 126. 
Nemura lateralis Pictet 125. 

i; variegata Ol. 123. 
Neuronia reticulata Ol. 123. 
Neuroptera S. L. 122, 
Neuroptervidea Banks 122. 
Notochrysa capitata F. 126. | 
Odonata 124. | 
Oecetis lacustris Pict. 128. | 

… ochracea Curt. 128. | 
Osmylus chrysops L. 126. 
Oxyethira costalis Curt. 128. | 
Palingenia longicauda Ol. 123. 
Panorpa cognata Ramb. 127. 
Peripsocus phacopterus Steph. 123. 

ob subpupillatus Me. Lachl. 123. 
Perla selysii Pietet 123. 
Philotarsus flaviceps Steph. 123. 
Planipennia 126. 
Plecoptera 123. | 
Polymitarcys virgo Ol. 124. | 
Psocus bifasciatus Latr. 123. | 

… longicornis F. 128. 

… nebulosus Steph. 123. 

5 variegatus F. 123. | 
Psychomyia pusilla F. 128. 
Pyrrhosoma tenellum Villers 125. 
Raphidia VIII. 

= maculicollis Steph. 126. 
notata F. 126. 
ee ophiopsis L. 126. 
= xanthostigma Schumm. 126. 
Semidalis eurtisiana Enderl. 127. 
Sericestoma personatum Kirb. 127. | 
Setodes interrupta F. 128. | 
| 


8 punctata F. 128. 
Siphlurus linneanus Eat. 124. 
Somatochlora flavomaculata v. d. Lind. 


125. | 
ss metallica v. d. Lind. 125. | 
Stenopsocus cruciatus L. 122. | 
ck immaculatus Steph. 122. 
lachlani Kolbe 122. 


Stylopyga orientalis L. XV. 
Tinodes waeneri L. 128. 
Triaenodes bicolor Curt. 128. 

33 conspersa Ramb. 128. 
“Trichoptera 127. | 
Wormaldia subnigra Me, Lachl. 128. | 

| 


| sn x 
Tettigidae 136. 


ORTHOPTERA. 


Acridiidae 136. 
Acridiodea 133. 
Blattodea 131. 


| Caloptenus italicus L. 136. 


Conocephalidae 137. 

Cursoria 131. 

Decticidae 138. 

Decticus verrucivorus L. 138. 


| Ectobia ericetorum Wesm. 132 


4 lapponica L. 131. 

59 livida F. 182. 
Eetobiidae 131. 
Ephippigera vitium Serv. 138. 
Ephippigeridae 138. 


Gomphocerus maculatus Thunb. 135. 


rufus L. 135. 


| Gryllodea 139. 
| Gryllotalpa vulgaris Latr. 139, 


Gryllotalpidae 139. 
Gryllus campestris L. 139. 
… domesticus L. 139. 


Leptophyes punctatissima Bose 136, 


| Locusta viridissima L. 137. 


Locustidae 137. 

Locustodea 136. 

Meconema varium F. 137. 
Meconemidae 137. 
Mecosthetus grossus L. 133. 
Nemobius sylvestris F. 139. 
Oedipoda coerulesce s L. 155. 
Oedipodidae 135. 

Pachytylus cinerascens F. 186. 


5 migratorius L. 135. 
Periplan.ta americana L. 132. 
7 orientalis L. 132. 


| Periplanetidae 132. 


Phaneropteridae 136. 
Phyllodromia germanica L. 132. 
Phyllodromiidae 132. 

Platyeleis bicolor Phil. 188. 

È, brachyptera L. 188. 

5 grisea F. 138. 

à roeseli Hagenb. 138. 
Psophus stridulus L. 136. 
Saltatoria 133. 

Stenobotbrus VI. 


er apriearius L. 133. 

er bicolor Charp. 134. 

sa biguttulus L. 134. 

Di dorsatus Zett. 135. 

ss elegans Charp. 134. 

5 haemorrhoidalis Charp. 
5 lineatus Panz. 133. 

55 parallelus Zett. 135. 

ee rufipes Zett. 139. 

5 stigmaticus Ramb. 133. 


ds vagans Fieb. 134. 
viridulus L. 133. 


Tettix bipunctatus L. 136. 

„ subulatus L. 136. 
Thamnotrizon cinereum L. 138, 
Tryxalidae 133, 


REGISTER. 


Xiphidium dorsale Latr. 137. 
a fuseum F. 137. 


RHYNCHOTA. 


Aleurodes spec. XXI. 

Aphalara maculipennis 171. 
Aphelochirus aestivalis Fabr, X XII. 
Aspidiotus zonatus Frauenf. XXI. 
Brachycolus stellariae 265. 

Livia juncorum Latr. 171. 
Naucoris cimicoides L. X XII. 
Psylla foersteri FI. 154, 170. 
Psyllopsis fraxini L. 171. 

Sipha polygoni Schouteden 265. 
Thaumatoxena XX. 


SUCTORIA. 
Pulicidae XIX. 
ALGEMEENE ZAKEN. 


Balfour van Burleigh (C. P. G. C.), 
lid. X XIX. 
Berends (E.) lid, overleden. XXIX. 
Bergh Lzn. (P. J. v. d.), Variéteit van 
Ornithoptera arruana Feld. V. 
Bergh Lzn. (P. J. v. d.), overwintert 
Acherontia atropos L. als pop in 
Nederland ? V. 
Toestand der biblio- 
theek. XXNV. 
Boele van Hensbroek (P. A. M.), lid, 
bedankt. XXIX. 
Buis (A. J.), lid. XXIX. 
Caland (P.), lid, bedankt. XXIX. 
Commissie v. h. nazien v. d. rekening 
en verantw. v. d. penningm. 1907— 
1908. XXXVII. 
Dissel (E. D. van), Regeeringsuitgave 
van geschriften en platen over schade- 
lijke insecten. XVI. 
Entomol. berichten. XXX. 
Entomologisch congres, 1908. XXVI. 
Everts (Jnr. Dr. Ed. J. G.), Carabns 
menetriesi Fisch. XVII. 
(Jhr. Dr. Ed. J. G.), Coleoptera 
nieuw v. d. fauna. XXXTX. 
(Jhr. Dr. Ed. J. G.), boekbe 
spreking. XVII. 
Ed. J. G.), Laboul- 
beniaceeen. XVII. 
Giersbergen (L. van), lid XXIX. 
Latiers (H. J. H.). Argynnis ino bij 
Kerkrade. XLVII 


Bibliothecaris, 


Everts 
Everts 


(Jhr. Dr. 


verts 


Leder lijst. LXIII. 

Leesberg (Mr. A. F. A), lid, overleden. 
NEVE 

Lycklama a Nijeholt (Dr. H. J.). 
Zeldzame vlinders. XLVII. 
Gillavry (Dr. D.) Afwijkende 
coleoptera. XXIII. 
Mac Gillavry (Dr. D.). Aphelochirus 
aestivalis F. f. n. sp. XXII. 
Mae Gillavry (Dr. D.) Brachynus ere- 


pitans L. XLVII. 


Mac 


| 


| Rossum (Dr. A. J. 


289 


Meijere (Dr. J. C. H. de). Nederl. Cteno- 
phora’s. XXI. 


| Meijere (Dr. J. C. H. de). Nederl. coc- 


eiden. XXI. 
Meijere (Dr. J. C. H. de). Javaansche 
Diptera. XLV. 
de). Pulieiphora 
soorten. XIX. 
Oudemans (Dr. A. C.). Catalogus biblio- 
theek. XXXIX. 
Oudemans (Dr. A. C.). Mededeelingen 
over Acari en Lepidoptera. XXXIX. 
Oudemans (Dr. J. Th.). Epeoloides 
coecutiens F. f. n. sp. XLII. 
Oudemans (Dr. J. Th.). Nieuwe Nederl, 
vlinders en variëteiten. III. 
Oudemans (Dr. J. Th.). Papilio poda- 
lirius L. XL. 
Oudemans (Dr. J. Th.). Pharao-mier. 
XLI. 
Penningmeester. Finantiëele toestand 
der vereeniging. XXXII. 
President. Jaarverslag. XXVIII. 
Reclaire (Dr. A.). lid. XXIX. 
Reuvens (Mej. M. L.). begunstigster, 
bedankt. XXIX. 
Rossum (Dr. A. J. van). Merkwaardig 
geval van beschermende vermomming. 
LX. 
Rossum (Dr. A. J. van). Larven van 
bladwespen. VIII. 
Rossum (Dr. A. J. van). Legwijze van 
biadwespen. LV HI. 
Rossum (Dr. A. J. van). Overbrengen 
van lurven op andere gewassen. X. 
Rossum ‘Dr. A. J. van). Parthenogenesis 
bij bladwespen. X, L. 
Rossum (Dr. A. J. van). Parthenogenesis 
bij kevers. LVL. 
van). Weerstands- 
kakkerlakken tegen 
alkaloïden. XV. 
II.). Claviger longicornis 
Müll. f. n. sp. XLII. 
(H.). Nederlandsche 
grotbewoners. XLIII. 
Schuyt (P. J. M.) Bacxerturf. XLIX. 
Swart (15). lid. NONE. 
Toulon van der Koog (J. V. M.). lid, 
bedankt. XXIX. 
Veth (Dr. H. J.). Lasioderma in tabak. 
IV. 
Vos tot Nederveen Cappel (H. A. de) 
Zeldzame vlinders. IV. 
Weele (Dr. H. W. v. d.). Bastaard van 
Asealaphus. VII. 


Meijere (JE (C3 He 


vermogen van 
Schmitz S. J. 


Schmitz S. J. 


Weele (Dr. HE We vd) Entomol: 
Berichten. XLIX. 
Weele (Dr. H. W. v. d.). Supplement 


op catalogus d. Nederlandsche Neu- 
roptera. VI. 

Wintervergadering (Plaats dera.s.). II. 
Zomervergadering (Plaats der a. s,). 
XNA 

(Tijd der). XXXVIIT, 


e ed 


; pra pe Go ST 


| n ANSIA 


9 0, TARENTE Cas 


ies 
Ip A yas ab 7 


ak E 


DER Si 2 u i 


df vie D MS HN LE ai " 
Su iki 1 De im LS 


Dr. J.C.H.de Meijere del. £2 PWM Trap impr. AJ Wendel lith. 


DrJCH.de Meijere del. 


(1 


RP WM rap impr. 


AJ Wendel lith. 


3 
à 
a 


Fe NET Us 7) 


Dr.J.C.H.de Meijere del. PAR WM Trap impr . A.J.Wendel ith. 


197 ; 


£2P.WM Trap impr. 


ATI Wendel lith. 


a 
Ù 


nave 

TIRO aia eon 
Ve 
wr i 


r 
fu 
Ms 


ted 


A,” 
" Si 


È 


TT
Internet Archive Audio

Featured

Top

Images

Featured

Top

Software

Featured

Top

Books

Featured

Top

Video

Featured

Top

Mobile Apps

Browser Extensions

Archive-It Subscription

Save Page Now

Full text of "Tijdschrift voor entomologie"

See other formats
